tutaj - Sejmiki Teatrów Wiejskich

Oddaję nutę w nieskażonej prostocie – tak
jak wybiegła z ust ludu (…), bo mam przekonanie,
że najdzielniejszą jest w samorodnej, niczem
nie zmąconej czystości, jak ją natura natchnęła.
Oskar Kolberg (1814 – 1890)
Oskar Kolberg zebrał i opracował 33 tomy monografii regionalnych i
tematycznych, opublikował około 200 artykułów z zakresu
etnografii, folklorystyki, językoznawstwa, muzykologii.
Spuścizna Oskara Kolberga stanowi fundament, do którego odwołują
się pokolenia twórców i badaczy kultury.
XXXI
Ogólnopolski
Sejmik
Teatrów Wsi Polskiej
Z uchwały Sejmu RP w sprawie
ustanowienia roku 2014 Rokiem Kolberga
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
•XXX Ogólnopolski Sejmik Teatrów Wsi
Polskiej - zespoły, spektakle - wystawa fotografii
• Fotografie Zespołów biorących udział
w XXXI Ogólnopolskim Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej
• Bożena Wojtaszek “Sejmikowe twarze i dłonie”
- wystawa fotograficzna
• Zajęcia warsztatowe z Radą Artystyczną
• Wieczór folkloru
• Wystawa pokonkursowa konnkursu plastyczno-fotograficznego
TARNOGRODZKIE CUDNE NASZE
Program
ORGANIZATORZY
Zarząd Główny
Towarzystwa Kultutry Teatralnej
w Warszawie
Towarzystwo Kultury Teatralnej
Ziemi Lubelskiej
PATRONAT I WSPARCIE FINANSOWE
Ministerstwo Kultury
i Dziedzictwa Narodowego
Marszałek Województwa
Lubelskiego
Starosta Biłgorajski
Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie
Wojewódzki Ośrodek Kultury
w Lublinie
Burmistrz Tarnogrodu
Burmistrz Tarnogrodu
Tarnogrodzki Ośrodek Kultury
Tarnogrodzkie Towarzystwo Regionalne
RADA ARTYSTYCZNA
Prof. Lech Śliwonik - teatrolog /przewodniczący Rady/
Prof. dr hab. Piotr Dahlig
dr hab. Bożena Suchocka - reżyser
dr Katarzyna Smyk - folklorysta, kulturoznawca
dr Edward Wojtaszek - reżyser
Imprezę poprowadzi:
Jan Zdziarski
Komisarz sejmiku:
Renata Ćwik
Biuro organizacyjne
Renata Ćwik
Tarnogrodzki Ośrodek Kultury
23-420 Tarnogród, ul. Rynek 18
tel. / fax 846897021, kom.
669926000
e-mail: [email protected]
www.tok.lbl.pl
SEJMIK WSPARLI RÓWNIEŻ
AMBRA S.A.
BRUK-BET® Sp. z o.o.
BANK SPÓŁDZIELCZY Tarnogród
PKO Bank Polski SA - Oddział 1 w Tarnogrodzie
Zakład Mięsny Masarnia B.J. Nieścior
Apteka Prywatna Mgr Farmacji Księżycki Piotr
Pisanie o teatrze
O sejmikach, o wiejskim teatrze
„Teatr ocalany” – to zwrot położony w tytule tej książki. U źródeł jego użycia leżą
bardzo czytelne intencje. Chcemy mianowicie podkreślić nasze przeświadczenie… że swoim
działaniem kontynuujemy, ale też chronimy to, co stanowi dorobek wielu pokoleń. Te zdania ze
wstępu, wyjaśniają ideę trwających już kilka dziesięcioleci sejmikowych przeglądów oraz sens
ich dokumentowania.
Od przypomnienia pierwszej w długich dziejach oryginalnej koncepcji teatru wiejskiego
autorstwa Jędrzeja Cierniaka, zaczyna się szkic Lech Śliwonika „W drodze. Próba porządkowania
doświadczeń”. Potem autor daje syntezę głównych przemian, jakie przeszedł wiejski teatr
w ciągu „sejmikowych” 30 lat, najwięcej uwagi
poświęcając ostatniemu pięcioleciu. „Trzydzieści lat
i nowe perspektywy – ochrona dziedzictwa” to tekst
Piotra Dahliga o ogólnoświatowym rozbudzeniu
zainteresowania dziedzictwem niematerialnym,
w wyniku przyjęcia przez UNESCO (w 2003 roku)
Konwencji o jego ochronie. Badacz wskazuje też na
charakter, najistotniejsze cechy teatru ludowego
(wiejskiego), punkty naukowego oglądu tego teatru i
funkcjonowania w nim tradycji lokalnych. Podkreśla,
że trzy dekady lat sejmików są już „tradycją
społeczną, rękojmią dalszego istnienia nurtu teatru
wiejskiego”.
Próbą systematyki, ustanowienia – na
podstawie praktyki scenicznej wiejskich zespołów
- układu elementów składających się na teatr
wiejski, jest szkic „Zatrzymać to, co ulotne”.
Oparciem jest dorobek sejmików minionych pięciu
lat (250 widowisk), z którego wybrano blisko 20
przedstawień obejrzanych i opisanych przez zespół
autorów (badacze, ludzie teatru), biorących udział w przeglądach w charakterze członków
komisji artystycznych. Część tekstową zamyka wspomnienie o zmarłym w ubiegłym roku
Janie Skotnickim – reżyserze i działaczu teatralnym przez 20 lat z prawdziwym oddaniem
uczestniczący w ruchu wiejskiego teatru.
Druga część książki to dokumentacja lat 2009 – 2013: kronika najważniejszych zdarzeń
zespołów, wykaz które w pięciu latach wystąpiły w „finałowych” Sejmikach Teatrów Wsi Polskiej
i ich spektakli, fotografie oraz statystyka (udział zespołów, formy teatralne) obejmująca całe
minione trzy dziesięciolecia. Książka mogła ukazać się dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i
Dziedzictwa Narodowego oraz Burmistrza „stolicy wiejskiego teatru” – Tarnogrodu.
Lech Śliwonik, Piotr Dahlig – Teatr ocalany. O wiejskim ruchu teatralnym – szkice, zapisy, obrazy. Publikacja
jubileuszowa z okazji XXX Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej, Warszawa-Tarnogród 2013
10 października 2014 r. /piątek/
godz. 1400 - Uroczyste otwarcie XXXI Ogólnopolskiego
Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej
godz. 1420 - PREZENTACJE SPEKTAKLI CZ. I
Zespół Ludowy JAWORZANKI z Jaworza
/pow. kielecki, woj. świętokrzyskie/
„WESELE ŚWIĘTOKRZYSKIE-OD ZMÓWIN DO WYJŚCIA”
Reżyseria: Adam Młodawski /czas trwania spektaklu 50 min./
Początki zespołu śpiewaczego „Jaworzanki” sięgają roku 1973. Zespół tworzyły wtedy wyłącznie panie, członkinie Koła Gospodyń Wiejskich w Jaworzu, a jego pierwszą przewodniczącą
była Mieczysława Kudzia, aż do 1988 roku. Po 8-letniej przerwie zespół wznowił swoją działalność, występując 16 czerwca 1996 roku na festynie rodzinnym w Szkole Podstawowej w Jaworzu. Znaczącą rolę w odnowieniu działalności zespołu odegrała ówczesna Dyrektor Szkoły
Marzanna Moćko. W 1998 roku, po kilkuletniej przerwie została reaktywowana działalność
Zespołu Ludowego „JAWORZANKI”, w jego odnowionym składzie żeńsko-męskim. Kierow-
nikiem Zespołu została Grażyna Grudziecka, której ambicją i zadaniem jest podtrzymywanie i
pielęgnowanie kultury ludowej, jako jednego z najpiękniej szych i najcenniejszych duchowych
skarbów naszej ziemi, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Owa kultura mieści w sobie
wszelkie przejawy tradycji, obrzędowości, języka i melodyki, ukształtowane przez historię regionu, cenne doświadczenia naszych poprzedników, ich ludową mądrość i prostotę. Od ponad
15 lat uzdolnieni muzycznie członkowie Zespołu Ludowego „Jaworzanki” śpiewają tradycyjne
pieśni, piosenki i przyśpiewki, zaczerpnięte z bogatego repertuaru zasłyszanego od naszych
babć i mam. Dzięki staraniom artystów - amatorów, będących członkami zespołu, kultura naszych ojców i dziadów wciąż żyje, a jej echa docierają zarówno do najodleglejszych zakątków
kraju, a nawet przekraczają jego granice. Niespożyta energia i inicjatywa kierownictwa oraz
ciężka praca członków zespołu, wykonywana z niezwykłą pasją i poświęceniem, zaowocowała
wieloma udanymi występami i cennymi inicjatywami, podczas których artyści wykazali się
nie tylko profesjonalizmem, ale także niecodzienną życzliwością i gościnnością, zdobywając
szacunek i szczerą sympatię ludzi, z którymi zetknęli się. Nowy i wciąż wzbogacany repertuar
zespołu, jego fachowość i ogromne zaangażowanie umożliwiły „Jaworzankom” udział w prestiżowych imprezach, przeglądach, konkursach czy festiwalach organizowanych w regionie i
poza nim.Oprócz sukcesów artystycznych i promujących region, zespół może poszczycić się
pracą społeczną i charytatywną. Do tradycji należy zapraszanie na wspólną wieczerzę wigilijną
samotnych mieszkańców Jaworza i okolic. Ponadto Zespół wielokrotne występował w Krakowie: w Przytulisku dla Kobiet Bezdomnych Św. Brata Alberta, koncertował dla członków
Grupy Wychodzenia z Bezdomności „GWAB” w Domu Św. Brata Alberta oraz w Domach
Pomocy Społecznej w Kielcach, Piekoszowie i Wadowicach. Bierze też udział w corocznych
obchodach Święta Kielc, Targach Bożonarodzeniowych. Członkowie zespołu czynią to z potrzeby serca, dlatego ich występy cieszą się ogromnym powodzeniem i przynoszą wiele wzruszeń. Działalność zespołu zintegrowała i zaktywizowała środowisko lokalne, czego efektem
są liczne spotkania okolicznościowe i coraz więcej chętnych do pracy. Członkowie zespołu są
od roku 2010 współorganizatorami corocznego Festynu Rodzinnego przy Parafii Sw. Rozalii
i Sw. Marcina w Zachełmiu. Niekwestionowanym sukcesem jest działalność edukacyjna zespołu i włączanie dzieci i młodzieży w niektóre przedsięwzięcia i widowiska (jasełka, kolędnicy). Swoimi występami artystycznymi „Jaworzanki” uatrakcyjniają i uświetniają uroczystości
gminne, parafialne i weselne. Zespół współpracuje z Urzędem Gminy Zagnańsk, jego włodarzami i radnymi, stowarzyszeniami funkcjonującymi na terenie a także z dyrekcją i instruktorami Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach, którzy świadczą zespołowi nieocenioną pomoc,
podobnie jak muzycy zaprzyjaźnionych kapel oraz ze Szkołami Nr 1 i Nr 2 w Zagnańsku.
W 2010 roku JAWORZANKI otrzymały nagrodę „Wyróżnienie Gminy Zagnańsk”. W lutym
2011 r. został nagrany film pt. „Zapusty” w wykonaniu zespołu „Jaworzanki”. We wrześniu
2011 r. zostało nagrane widowisko obrzędowe pt. „Wesele Świętokrzyskie” wspólnie ze Stowarzyszeniem „Razem dla wszystkich” w skansenie Muzeum Wsi Kieleckiej. W czerwcu 2012
roku Zespół otrzymał II Nagrodę w V Powiatowym Konkursie na Najsmaczniejszą Tradycyjną
Potrawę Powiatu Kieleckiego. 10 marca 2013 widowisko obrzędowe „Wesele Świętokrzyskie”
zostało zaprezentowane przez Zespół na scenie Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga w Kielcach. W dniach od 1 do 2 lutego 2014 Zespół Ludowy „Jaworzanki” wziął po raz
pierwszy udział w XXXIX Międzywojewódzkim Sejmiku Wiejskich Zespołów Teatralnych w
Tarnogrodzie, gdzie przedstawił spektakl „Wesele Świętokrzyskie”. Oddana do użytku 30 grudnia 2012 r. Świetlica Środowiskowa - Dom Ludowy w Jaworzu stała się siedzibą Zespołu. Dnia
22 lutego 2014 roku odbył się w niej Jubileusz 40-lecia założenia Zespołu oraz 15-lecia jego
reaktywacji. Zbierane od lat przez członków Zespołu sprzęty używane przez naszych przodków
w gospodarstwie i w domu, stały się zaczątkiem Izby Regionalnej, w której można zapoznać się
z ich historią i przeznaczeniem.
Zespół Folklorystyczny z Popowic
/pow. wieluński, woj. łódzkie/
„JAK TO DAWNIEJ Z CZARAMI BYWAŁO”
Reżyseria: Edwarda lach
/czas trwania spektaklu 45 min./
Zespół Folklorystyczny w Popowicach
powstał w 1989r.Swoją działalnością
obejmuje – zespół śpiewaczy ,kabaret
wiejski i teatr obrzędowy. Niektóre znaczące osiągnięcia Zespołu to:
-Nagroda im. prof. Józefa Burszty w Kazimierzu Dolnym na Festiwalu Kapel i
Śpiewaków Ludowych w 1995r.
-Nagroda im. Oskara Kolberga w Radomiu 2003r. za zasługi dla kultury ludowej
-Nagroda „Złoty Jelonek” w Węgorzewie 2006r. za szczególną troskę w pielęgnowaniu rodzinnej tradycji.
Najwięcej uwagi i zaangażowania członkowie Zespołu poświęcają teatrowi obrzędowemu. Powstało 16 sztuk teatralno-obrzędowych, które były
prezentowane na różnych przeglądach i festiwalach , a kilka z nich na Ogólnopolskim Sejmiku Teatrów
Wsi Polskiej w Tarnogrodzie.
Zajęcia warsztatowe z Radą Artystyczną
godz. 1200 - UROCZYSTE ZAKOŃCZENIE
XXXI OGÓLNOPOLSKIEGO SEJMIKU
TEATRÓW WSI POLSKIEJ
Teatr Ludowy TRADYCJA z Okleśnej
/pow. chrzanowski, woj. małopolskie/
Jan Wilkowski „SPOWIEDŹ W DREWNIE”
Reżyseria: Michał Hachlowski
/czas trwania spektaklu 50 min./
Teatr powstał 20. lat temu (1994
r.), początkowo zajmowaliśmy się
głównie odtwarzaniem obrzędów i
ich dokumentowaniem. Z czasem
zainteresowaliśmy się teatrem klasycznym, zwłaszcza repertuarem
komediowym, a także kabaretem i
estradą. Teatr posiada dziesiątki nagród i wyróżnień, w tym otrzymane w Tarnogrodzie, w 2007 i 2011
roku. Posiadamy odznaczenie „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (to
odznaczenie indywidualnie ma też
pięcioro członków teatru), Nagrodę
Artystyczną Powiatu Chrzanowskiego i Nagrodę Gminy Alwernia. Srednio w roku występujemy 30
razy, stały zespół liczy 25 osób.
Zespół Obrzędowo-Śpiewaczy z Ożarowa
/pow. wieluński, woj. łódzkie/
„ANDRZEJKI”
Reżyseria: Wanda Majtyka /czas trwania spektaklu 40 min./
Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy z Ożarowa woj. łódzkie powstał w 1986 roku. Jest laureatem wielu przeglądów Folklorystycznych swojego województwa, a także Ogólnopolskie-
Zajęcia warsztatowe z Radą Artystyczną
Około godz. 2100 -WIECZÓR FOLKLORU
12 października 2014 r. /niedziela/
godz. 930 - PREZENTACJE SPEKTAKLI CZ. IV
Zespół Obrzędowy WOLANIE z Domatkowa
/pow. kolbuszowski, woj. podkarpackie/
„SPÓR O MIEDZĘ”
Kierownik zespołu: Grażyna Rozmus /czas trwania spektaklu 20 min./
Zespół WOLANIE powstał w 2008 roku wraz z rozpoczęciem działalności świetlicy w Domatkowie,
placówki MDK w Kolbuszowej. Tam też zaprezentował swój pierwszy spektakł na „Sobótkach”.
Grupa liczy czternaście osób. Zostali parokrotnie wyróżnieni i zdobyli kilka pierwszych miejsc w
przeglądach i konkursach z przedstawieniami „Wykopki”, „Kolęda z Herodem”, „Kłótnia o kury”, „Spór
o miedzę”,”Jak baba konie zacarowała”. Zespółem opiekuje się Grażyna Rozmus.
go Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą. Zespół kilkakrotnie
uczestniczył w Międzywojewódzkim Sejmiku Wiejskich Zespołów Teatralnych Włoszakowice – Bukówiec Górny oraz w Ożarowie. W Ogólnopolskim Sejmiku Teatrów Wsi
Polskiej w Tarnogrodzie Zespół uczestniczył jedenaście razy. Prezentował między innymi takie spektakle jak: „Wieczór panieński”, „Zapusty”, „Wieczornica w poście”, „Jeden dzień z życia chłopa”, „Co wy babko!”, „Wiejska Sielanka”, „A to wioska właśnie”,
„Wigilia”, „Nabożeństwo za dziadka” , „Wieczór panieński –od kuchni”, „Co za czasy”.
Po prezentacji widowiska „Wieczór panieński-od kuchni” na Ogólnopolskim Sejmiku w
Tarnogrodzie (2011r) Zespół został wyróżniony i zaproszony do Warszawy na Festiwal Teatrów Wiejskich „ZWYKI”. Widowisko to zostało zaprezentowane na Scenie Kameralnej
Teatru Polskiego. Autorem i reżyserem tych przedstawień jest Wanda Majtyka. Kierownikiem Zespołu jest pani Grażyna Hadryś. Podczas VIII Międzywojewódzkiego Sejmiku
Wiejskich Zespołów Teatralnych w Ożarowie Zespół otrzymał z rąk pana Jana Zdziarskiego Honorową Odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznaną przez Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.W XXXI Ogólnopolskim Sejmiku
Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie, Zespół zaprezentuje widowisko pt. „Andrzejki”.
Zespół Obrzędowy z Hańska
/pow. włodawski, woj. lubelskie/
„STAWANIE DO LOSÓW”
Reżyseria: Halina Radecka
/czas trwania spektaklu 30 min./
Zespół działa od 24 lat w Gminnym Ośrodku Kultury w Hańsku, jest zespołem
wielopokoleniowym. Pielęgnuje obrzędy i zwyczaje ludowe Polesia Lubelskiego. Na
swoim koncie ma wiele udanych występów, prestiżowych nagród i odznaczeń m.in.
Zasłużony dla Kultury Polskiej. W swoim dorobku ma 16 widowisk obrzędowych m.in.
„Pierzak w Hańsku”, „Oborywanie kozy”, „Kwaszenie kapusty”, „Swaty”, „Wilia św.
Jana” „Wilia św. Andrzeja”, „Stawanie do losów”, „Spór o miedzę”, „Prządki w Hańsku”,
„Krzciny”, „Kusaki”, „Godzenie służby”, „Miodobranie”, „Narodziny”, „Oborywanie
kozy na dworskim”. Zespół Obrzędowy siedmiokrotnie był laureatem przeglądów
ogólnopolskich w Tarnogrodzie, Kielcach i Chełmie. Zespół gościł również w Galerii
Plastycznej Władysława Hasiora w Zakopanem. Brał też udział w Biesiadzie Weselnej
w Węgrowie. Stale też współpracuje z Muzeum Wsi Lubelskiej, gdzie prezentuje swoje
widowiska. Autorem większości scenariuszy jest Barbara Puacz - Mazurek, scenografię
projektuje Ariel Struski - dyr. GOK, kierownikiem i reżyserem widowisk od początku
istnienia zespołu jest Halina Radecka - instruktor GOK.
Zajęcia warsztatowe z Radą Artystyczną
Zespół JAMNICZANKI z Jamnicy
/pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie/
„OJ PRANIE, PRANIE”
Reżyseria: Joanna Brak-Głowala
/czas trwania spektaklu 35 min./
Zespół Jamniczanki powstał w 1980 r. z inicjatywy ówczesnej pracownicy GOK-u w
Grębowie Aliny Szymczyk, która przez dwa lata sprawowała nad nim opiekę. Zespół
zadebiutował w Janowie Lubelskim, gdzie zakwalifikował się na Ogólnopolski Przegląd
Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą. Zajął tam bardzo dobre V miejsce.
Następnie zespół występował na różnych imprezach okolicznościowych środowiska jak:
Dzień Matki, Zapusty, Dożynki itp. Brał udział w licznych konkursach organizowanych
przez Wojewódzki Dom Kultury w Tarnobrzegu.Corocznie bierze udział w przeglądach
gminnych, rejonowych, wojewódzkich i ogólnopolskich. Od 1986 r., opiekę nad zespołem
przejęła Zofia Drelich (obecnie członek zespołu). Od tegoż roku Jamniczanki wprowadziły
do swego repertuaru widowiska obrzędowe. Scenariusze do tych obrzędów układają
wspólnie po uprzedniej konfrontacji z najstarszymi mieszkańcami regionu. Zespół
posiada w swoim repertuarze: “Międlenie i przędzenie lnu”, “Tłuczenie prosa w stępie”,
“Pieczenie chleba”, “Wigilię”, “Darcie pierza”, “Swaty”, “Kiszenie kapusty” i inne.
1 kwietnia 1996 r., przed kamerami stalowowolskiej telewizji Jamniczanki przedstawiły
“Wicie Palmy Wielkanocnej”.Opowiadały przy tym całą jej historię. Zespół jest laureatem
wielu nagród i wyróżnień m.in.Ogólnopolskiego Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej w
Tarnogrodzie i Międzywojewódzkiego Sejmiku Wiejskich Zespołów Teatralnych w Bukowinie Tatrzańskiej gdzie jury oceniło zespół następująco: “Widowisko [...] uwodzi
widza nieszablonowym podejściem do bardzo prozaicznej czynności. Dobre aktorstwo,
ekspresyjne i wyraziste przenika przez wszystkie sceny przedstawienia. Aktorzy przez
swoje kreacje za każdym razem wnoszą coś nowego dopełniając sytuacyjnie przebieg akcji.
Zespół odznacza się spora wyobraźnią, doświadczeniem oraz konsekwencją w logicznym
zamknięciu całości widowiska.”
czołowe miejsca ,a para zdobywała główną nagrodę. Występował w Kazimierzu Dolnym, w Sali
Kongresowej w Warszawie , w Brukseli, na różnych imprezach lokalnych i trzeci raz jest w finale
w Tarnogrodzie. Zdobył 3 miejsce w Mazowieckim Festiwalu Teatrów Obrzędowych im. Wojciecha Siemiona. Odznaczony przez Marszałka Sejmiku Mazowieckiego medalem „PROMASOWA”
Wszyscy członkowie odznaczeni odznaką „ Zasłużony dla KULTURY POLSKIEJ”.
Teatr Obrzędowy LUBOMINIANKI z Boniewa
/pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie/
„JAK TO DAWNIEJ WESOŁO BYWAŁO”
Reżyseria: Maria Dzięgielewska
/czas trwania spektaklu 30 min./
Zespół folklorystyczny Lubominianki powstał w 1992 roku z połączenia dwóch zespołów
– działającego przy Kole Gospodyń Wiejskich zespołu z Lubomina oraz zespołu folklorystycznego z Wólki Paruszewskiej. Jest to typowo wiejski zespół amatorski, wielopokolenio­
wy, który powstał z inicjatywy mieszkańców gminy. Działalność zespołu opiera się na
tradycji i kulturze regionu – prezentuje tańce, zwyczaje i obrzędy regionu. Zespół uczestniczy we wszystkich festynach oraz uroczystościach masowych organizowanych na terenie
gminy Boniewo oraz gmin powiatu włocławskiego. Za swoją działalność otrzymał liczne
nagrody, w tym pierwszą nagrodę na Festiwalu Folkloru Kujaw w Ciechocinku za obrzęd
„Śmi­gus-dyngus” w 1996 r. oraz w 1997 r. za obrzęd „Pirzok”. W 2006 roku zespół otrzymał nagrodę główną w XVIII Wojewódzkim Przeglądzie Teatrów Wiejskich i Obrzędu
Ludowego. Uczestniczy we Włocławskich Inspiracjach Artystycznych, występował w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.
11 października 2014 r. /sobota/
godz. 930 - PREZENTACJE SPEKTAKLI CZ. II
Teatr Obrzędowy z Knyszyna
/pow. moniecki, woj. podlaskie/
„OBCHODZENIE PÓL Z KRÓLEWNĄ”
Reżyseria: Jadwiga Konopko /czas trwania spektaklu 45 min./
Teatr obrzędowy powstał w 2011roku. W jego skład wchodzą 3 Zespoły ludowe (Pogodna
Jesień, Wrzosy, Knyszynianki ) i Młodzieżowy Amatorski Teatr Tradycji. Trudno byłoby
powiedzieć, że to teatr z Knyszyna czy Moniek. Jest to teatr bez określonego konkretnego
miejsca, można by określić teatrem „powiatowym”. Jedynie opiekunem całego zespołu
jest Knyszyński Ośrodek Kultury. W roku 2011 kierownik Białostockiego Muzeum Wsi
poprosił kierownika zespołu Jadwigę Konopko o przygotowanie widowiska obrzędowego
z obchodzeniem pól na Zielone Świątki i prezentację podczas Festynu Zielonoświątkowego
w Muzeum. Podjęła więc próbę zebrania materiałów od ludzi pamiętających zwyczaj.
Podczas rekonesansów spotkała panią Zofię Wróbel (86lat), która sama uczestniczyła
w obchodzeniu pól. Na podstawie jej opowieści napisany został scenariusz widowiska.
Okazało się jednak że młodzieżowy teatr tradycji i Zespół Knyszynianki to o wiele za mało
aby w miarę w pełni pokazać piękno tego obrzędu. Zwrócono się więc do zaprzyjaźnionych
zespołów Pogodna Jesień i Wrzosy (Mońki) z propozycją uczestnictwa w obrzędzie.
Zespoły wyraziły chęć współpracy i rozpoczęły się mozolne próby. Efekt pierwszego
występu można było zobaczyć 27 maja 2012r. Współpraca z gościnnymi zespołami z
Moniek zaowocowała kolejnymi przygotowaniami obrzędów „Noc Świętojańska” i „Plon
niesiemy plon”. Wszystkie widowiska prezentowane były w Białostockim Muzeum Wsi,
podczas święta „Sabantuj” w Kruszynianach i wielu miejscowościach naszego regionu
zgodnie z rokiem obrzędowym na Podlasiu. Ewenementem Teatru obrzędowego jest
przedział wiekowy, w widowisku biorą udział artyści w wieku od 8 do 85 lat.
Zespół ŚMIŁOWIÓNKI ze Śmiłowic
/pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie/
„OCZEPINY NA KUJAWACH”
Reżyseria: Julia Skowrońska
/czas trwania spektaklu 40 min./
Zespół powstał w 2010 roku. Występuje na terenie regionu Kujaw w przeglądach, spotkaniach z folklorem. Reprezentuje miejscowość Śmiłowice w gminie Choceń - powiat
włocławski. Rok 2014 dla „Śmiłowiónek” jest przełomowy. Zespół został zauważony i
doceniony na wojewódzkich oraz międzywojewódzkich przeglądach. 7 czerwca na Wojewódzkim Spotkaniu Teatrów Obrzędu Ludowego i otrzymał nagrodę specjalną za obrzęd
weselny „Oczepiny na Kujawach”. 22 czerwca zwyciężył w Międzywojewódzkim Sejmiku
Wiejskich Zespołów Teatralnych w Kaczorach pow. pilski Kujawskie tournee zakończyła
wizyta w Ciechocinku na 43 Spotkaniach z Folklorem Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej, gdzie
zespół zajął II miejsce w kategorii teatrów obrzędowych
(pierwszego miejsca nie przyznano). Zespół „Śmiłowiónki” który działa przy OSP
Śmiłowice, może liczyć na
wsparcie muzyków tamtejszej
Młodzieżowej Orkiestry Dętej
oraz Choceńskiego Centrum
Kultury - Biblioteki. Kierownikiem muzycznym jest Pan
Miłosz Kierzkowski, choreografię opracowuje Pani Julia
Skowrońska. Kierownikiem
artystycznym jest Pani Danuta
Kaczmarek, która w 2014 zdobyła następujące nagrody indywidualne: w Gostycynie za przyśpiewki, w Ciechocinku nagrodę indywidualną dla śpiewaków oraz największy sukces w 48. Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych, który odbył się w Kazimierzu. Pani Danuta zaśpiewała
„Pożegnanie sieroty” a także „Jabłoneczkę” i pieśń ludową o wiejskim chłopaku, uzyskała
I nagrodę w kategorii śpiewaków ludowych. Festiwal odbywał się pod patronatem ministra
i dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy z Jakówek
/pow. bialski, woj. lubelskie/
„JANOWE WIERZENIA”
Kierownik zespołu: Maria Ochnik
/czas trwania spektaklu 30 min./
Prezentując swój bogaty tradycyjny repertuar przez 45 lat podczas Festiwali Zespołów
zgromadził wiele nagród i wyróżnień. Wykonuje pieśni weselne, dożynkowe, sobótkowe, korowajowe, ballady i kolędy z rejonu Białej Podlaski i Janowa Podlaskiego. Zespół
występował podczas wielu imprez folklorystycznych gminnych, regionalnych, ogólno-
polskich i międzynarodowych. W
latach 2002 – 2004 brał udział w
Festiwalu Zespołów Śpiewaczych
z terenów nadbużańskich, Polski,
Białorusi i Ukrainy w Sokołowie
Podlaskim. Dziesięciokrotnie zajął I oraz siedmiokrotnie II miejsce na Wojewódzkim Przeglądzie
Kapel i Śpiewaków Ludowych. W
1983 roku zdobył III nagrodę na
Ogólnopolskim Przeglądzie Kapel i
Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. W latach 1991- 1995
wyróżnienie, w 2005 „Basztę” a
w 2009 II nagrodę. W 2006 roku
otrzymał nagrodę Oscara Kolberga. Zespół odtwarzał widowiska takie jak: „Odwiedziny”,
„Święte Wieczory”, „Sobótki”, „Andrzejki”, „Krakowiaki”, „Kiszenie kapusty” i „Obrzęd
religijny na dzień Matki Bożej Gromnicznej”. W roku 1997 zespół był w Tarnogrodzie z widowiskiem „Janowe Wróżenie”. Dorobek artystyczny Zespołu z Jakówek udokumentowany
został przez Gminny Ośrodek Kultury w Lublinie i przez Warszawski Ośrodek Telewizyjny.
Zajęcia warsztatowe z Radą Artystyczną
godz. 1500 - PREZENTACJE SPEKTAKLI CZ. III
Zespół ŁAGUSZOWIANKI z Łaguszowa
/pow. zwoleński, woj. mazowieckie/
„PRZED MAJÓWKO”
Reżyseria: Ewa Czarnota
/czas trwania spektaklu 30 min./
Zespół powstał w 1986r.Ma bogaty
repertuar pieśni dożynkowych, ludowych, sobótkowych, bożonarodzeniowych, kolęd i pastorałek, zalotnych ,
miłosnych, weselnych, ballad, pieśni
żałobnych. Występuje na przeglądach Kapel i Zespołów Ludowych
im. Oskara Kolberga w Przysusze, na
Regionalnych Spotkaniach z Folklorem im. Józefa Myszki w Iłży , na
Festiwalu Folkloru i Twórczości Nieprofesjonalnej „Powiśle” w Lipsku.
Kilkakrotnie występował w Rzeszowie na „Ogólnopolskim Przeglądzie
Tańca Tradycyjnego” gdzie zajmował