Ka pust ne

warzywnictwo
Mariusz Podymniak
Hortus Media
Kapustne
hodowlainoweodmiany
Hodowla
Noweodmianywarzywkapustnychpowstająna północy
Holandiiw stacjiTuitjenhorn,gdzieznajdujesięm.in.obiekt
szklarniowyo powierzchni 1,1 ha.W tenproceszaangażowanychjest 15osób(równieżw Hiszpaniii w południowejAfryce). Jak wyjaśnił Marcel Raats, menedżer produktu ds. warzywkapustnychNickerson-ZwaanHolandia,w hodowlikapusty białej, stożkowej i włoskiej zwraca się uwagę na trzy
podstawowegrupycech.Po pierwszeoceniasięparametry
produkcyjne, związane z zachowaniem się roślin w czasie
uprawy.W tymprzypadkubadana jestjakośći wigornasion,
wyrównanie i wielkość plonu, wczesność i wigor roślin, odpornośćna stresyabiotyczneorazmożliwośćmechanicznego zbioru. Duże znaczenie ma ocena samych główek, ich
wielkościi kształtu.Zwracasięteżuwagęna ichinnecechy,
takiejak:wielkośćgłąba,zamknięciegłówekliśćmi,przydatnośćdo przetwórstwaorazzawartośćwitaminy C.W procesie hodowli duże znaczenie ma ocena odporności m.in.
na chorobybakteryjne,w tymczarnązgniliznękapusty(Xanthomonascampestris),bielikakrzyżowych(Albugocandida),
oraz te powodowane przez grzyby z rodzaju Fusarium sp.,
Verticilium sp.,chorobybakteryjnewywoływaneprzezPseudomonas sp.i Erwiniacarotovora,a takżeocena odporności
na szkodniki, m.in. tantnisia krzyżowiaczka, śmietkę kapuścianąi wciornastki.
Oprócztradycyjnejhodowli(krzyżowaniei ocena pojedynków) w firmie wykorzystuje się, w coraz większym stopniu,
nowe techniki hodowlane. Na ten cel kierowane jest około 70%środkówinwestycyjnych.Przyspieszenieprocesuhodowlanegouzyskujesięchociażbydziękimarkerommolekularnym umożliwiającym ocenę cech roślin na bardzo wczesnymetapiehodowli.Posługującsięmarkeramimolekularnymi,możnateżzbadaćczystośćgenetycznądanejpartiinasionczypotwierdzićoryginalnośćodmiany.Z koleiwykorzystującmetodękrzyżowańwsobnych,realizowanychw kulturachinvitro,możnaw krótkimczasieoczyścićliniehodowla-
72
n Sati F1 – odmiana polecana do przechowywania
n Chamonix F1 tworzy ciężkie, śnieżnobiałe róże, dobrze okryte liśćmi
ne. Proces hodowli jest jednak nadal drogi i czasochłonny.
Od pierwszej selekcji pojedynków do wprowadzenia nowej
odmiany na rynek upływa około 15 lat. Jak przekonywali
przedstawicielefirmy,toprzedewszystkimdlapolskichproducentów poszukuje się nowych odmian wczesnych oraz
przeznaczonychdo długiegoprzechowywania.
NoweodmiaNy
Wśród nowych odmian kapusty białej znajduje się
Delight Ball F1, cechująca się bardzo dobrym wigorem już
w faziesiewek,i szybkimwzrostem.Handlowegłówkimożnauzyskaćpo 53–60dniachod sadzenia,dlategojestto
odmiana polecana przede wszystkim na najwcześniejsze
terminy zbioru oraz do uprawy pod osłonami lub płaskimi
OWOce WarzyWa KWiaty 1 / 2012
OwoceWarzywaKwiaty.pl
warz ywnictwo
n Kapusta stożkowa ma wyśmienity smak i kruche liście
przykryciami. Kolejna nowość to Taurus F1, której główki
(4–5 kg, a nawet do 10 kg) można zbierać po 100–110
dniach od posadzenia. Silny wigor i mocny system korzeniowy sprawiają, że odmiana ta dobrze sobie radzi na różnych(równieżsłabszych)stanowiskach.SatieF1 jestpolecana do przechowywania(do końcamarca)i do przetwórstwa. Tworzy główki o masie 2–6 kg, które dorastają
po 130–140dniachwegetacji.
Na polskirynekwprowadzanesąteżodmianykapuststożkowych, bardzo popularne w takich krajach, jak: Niemcy,
Holandia,WielkaBrytaniai Portugalia.Jesttozasługaprzede
wszystkim ich smaku, nieco zbliżonego do smaku wczesnychodmiankapustygłowiastejbiałej.Liściekapuststożkowych są delikatne, kruche i soczyste. Oprócz dotychczas
oferowanej odmiany Duchy F1, niebawem będzie wprowadzona do Polskikolejna – DutchmanF1,którejgłówkio masie 1–1,5 kgmożnazbieraćpo 65–70dniachod posadzenia.
Taka wielkość odpowiada współczesnym odbiorcom i jest
akceptowana przezprzeciętnymodel 3–4-osobowejrodziny.
W Europie Zachodniej, aby tego typu kapusty oferować
przezmożliwiedługiczasw okresienaszejkalendarzowejzimy,uprawiasięjenp.w Hiszpanii.
Powierzchnia uprawy kalafiorów w Polsce (przeznaczonychdomrożenia)jestszacowana na około 2,2tys. ha.
Dużow Europieuprawiasięichtakżew Hiszpanii(1,4tys.ha)
orazw krajachBeneluksu(4tys.ha).Do mrożeniaprzeznacza się około 10–15% światowej produkcji. Wśród nowych,
alternatywnych sposobów zagospodarowania w niektórych
krajach oferuje się kruszonkę z kalafiorów w woreczkach,
przeznaczoną do bezpośredniego spożycia. Odmianą kalafiora,któracieszysięszczególniedużąpopularnościąw Belgii(25%rynku)jestSeoulF1.Jejszczególnącechąsąciężkie
róże,coprzyczyniasiędo wysokiejplenności.ChamonixF1
toz koleiodmiana polecana na rynekwarzywświeżychi dla
przemysłu.Tworzyciężkie,śnieżnobiałeróże,dobrzeokryte
liśćmi. Okres wegetacji tej odmiany, polecanej na zbiór jesienny(IX–X),wynosi 85–95dni.
Kapusta brukselska to typowo północnoeuropejskie warzywo. Najwięcej produkuje się jej w Holandii, rocznie około 70tys.ton(w Polsceokoło 15tys.ton),gdziewiększość
główek zbiera się maszynowo. Ich optymalna średnica to
23–31 mm. Ważną cechą odmian jest również trwałość pozbiorcza,czylibraktendencjido żółknięciazewnętrznychliścipo ścięciu.TypowąodmianąprzemysłowąjestBrestF1.
Na rynek warzyw świeżych firma Nickerson-Zwaan poleca
odmianęBrightF1,któratworzywiększegłówki,charakteryzujesięsilnymwigoremi możebyćuprawiana w różnychterminach.n
OWOce WarzyWa KWiaty 1 / 2012
OwoceWarzywaKwiaty.pl
73