Posiada on wąską powierzchnię około 1 mm szerokości, która z

Posiada on wąską powierzchnię około 1 mm szerokości, która z

a
b
c
d
e
Ryc. 32. Korona pierwszego siekacza górnego lewego: a – powierzchnia wargowa, b – powierzchnia językowa,
c – powierzchnia przyśrodkowa, d – powierzchnia boczna, e – widok od strony brzegu siecznego.
Posiada on wąską powierzchnię około 1 mm szerokości, która z powierzchnią wargową
tworzy kąt ostry, a z powierzchnią językową rozwarty (ważne przy modelowaniu).
Linia szyjki opisanego zęba przebiega łukowato. Na powierzchni wargowej i językowej wypukłość łuku skierowana jest w kierunku korzenia, a na powierzchni przyśrodkowej i bocznej w kierunku brzegu siecznego. Na powierzchni przyśrodkowej łuk linii
szyjki jest bardziej wypukły niż na powierzchni bocznej, a i największa jej wypukłość
przesunięta jest w stronę powierzchni wargowej.
Sylweta korony widziana od strony brzegu siecznego podobna jest do nieregularnego koła. Daje się tu zauważyć wypukłość powierzchni wargowej, której największa
krzywizna przesunięta jest w kierunku przyśrodkowym (cecha Mühlreitera), oraz wklęsłą powierzchnię językową, której wypukłość przy szyjce stanowi guzek zęba. Widać tu
także brzeg sieczny, który przechodzi od powierzchni przyśrodkowej do powierzchni
bocznej prawie przez środek sylwety korony zęba. Zauważa się również dwa wymiary:
szerokość i głębokość.
Korzeń pierwszego siekacza górnego jest stożkowaty, lekko odchylony na zewnątrz
linii strzałkowej. Na przekroju poprzecznym w pobliżu szyjki posiada kształt trójkąta
o zaokrąglonych kątach, którego podstawę stanowi powierzchnia wargowa.
Przeciętne wymiary pierwszego siekacza górnego w mm:
długość korony
szerokość korony
głębokość korony
szerokość na szyjce
głębokość na szyjce
długość zęba
10,3
8,5
7,3
6,2
6,7
23,7
Odmiany pierwszego siekacza górnego
Najczęściej spotykane odmiany tego zęba dotyczą powierzchni językowej.
1. Od guzka zębowego w kierunku brzegu siecznego odchodzą dwa wałki szkliwne, które są krótkie i dość ostro zakończone. Odmiana ta według Mühlreitera jest
najbardziej typowa (ryc. 33 a).
27
Ryc. 33. Odmiany powierzchni językowej pierwszego siekacza górnego (wg Mühlreitera).
2. Odmiana druga jest podobna do poprzedniej, z tą różnicą, że wałki są wyraźniej
zaznaczone i bardziej tępo zakończone (ryc. 33 b).
3. Również ta odmiana jest podobna do dwóch poprzednich, przy czym bruzda
oddzielająca dwa wałki szkliwne jest wyraźniej zaznaczona i biegnie w kierunku
szyjki zęba, choć do niej nie dochodzi (ryc. 33 c).
4. Wałki szkliwne zlane są z listwami brzeżnymi, które dzięki temu są wyraźnie
zaznaczone. Guzek zębowy językowy przedzielony jest bruzdą podłużną, która
nie dochodzi do szyjki zęba (ryc. 33 d).
5. W odmianie tej występują niesymetrycznie ułożone dwa wałki różnej wielkości.
Wałek większy znajduje się w środku powierzchni językowej, natomiast wałek
mniejszy jest przesunięty w kierunku listwy bocznej (ryc. 33 e).
6. Zauważa się tu rozwinięcie poprzedniej odmiany. Boczna odnoga ginie, a wałek
centralny staje się przez to szerszy. Jest on oddzielony od listew brzeżnych dwiema płytkimi bruzdami (ryc. 33 f).
7. Odmianę tę charakteryzują trzy, a nawet więcej wałków znajdujących się na
powierzchni językowej. Odmiana ta jest rzadko spotykana (ryc. 33 g).
Technika modelowania pierwszego siekacza górnego
Etap I.
Przystępując do modelowania korony pierwszego siekacza górnego, trzeba w przybliżeniu zaznaczyć na przygotowanej bryle woskowej proporcje
pomiędzy szerokością – 1, głębokością – 0,8 i długością – 1,2. Naznaczony
nadmiar materiału, w którym modelowany jest ząb, ścina się nożem do
gipsu tak, aby otrzymać blok o pożądanych wymiarach (ryc. 34 b).
Etap II. Na węższej ścianie bloku rysuje się boczne zarysy korony zęba (ryc. 35 a).
Ważne jest tu uwzględnienie osi zęba. Nadmiar materiału ścina się również nożem do gipsu (ryc. 40). Otrzymany blok w dalszym ciągu zachowuje od strony wargowej i językowej kształt prostokąta. Te prostokątne powierzchnie są już lekko pochylone w kierunku osi zęba.
Etap III. Na opisywanej prostokątnej i pochyłej powierzchni, która jest powierzchnią wargową, rysuje się licowy zarys korony zęba (ryc. 36 a). Jak wiadomo, korona zwęża się od brzegu siecznego w kierunku szyjki anatomicznej zęba, a brzeg sieczny tworzy różne kąty z powierzchniami stycznymi.
W związku z tym występuje konieczność ścięcia nożem do gipsu zaznaczonej części wosku (ryc. 41). Przejścia pomiędzy poszczególnymi powierzchniami zęba modelowanego oraz wszelkie szczegóły korony modelowane są
w następnych etapach.
28
Ryc. 34.
Ryc. 35.
Ryc. 36.
Ryc. 34. Emw etap I: a – emw z częściami zaznaczonymi do odcięcia, b – emw po
ścięciu zaznaczonych części (emw – etapowy model wzorcowy).
Ryc. 35. Emw etap II: a – emw z częściami zaznaczonymi do odcięcia, b – emw po ścięciu zaznaczonych części.
Ryc. 36. Emw etap III: a – emw z częściami zaznaczonymi do odcięcia, b – emw po ścięciu zaznaczonych części.
Etap IV. Wykonując te czynności, należy ściąć krawędzie tak, aby utworzyć łagodne przejścia między poszczególnymi powierzchniami zęba (ryc. 42). Na
powierzchni wargowej od strony bocznej ścina się więcej niż od strony
przyśrodkowej. W ten sposób wyłania się krzywizna korony. Kształt powierzchni językowej powinien być zbliżony do trójkąta, którego podstawą
Ryc. 37. Emw etap IV: a – emw z częściami zaznaczonymi do odcięcia,
b – emw po ścięciu zaznaczonych części.
29