miasto i gmina radków studium uwarunkowań i kierunków
Transkrypt
miasto i gmina radków studium uwarunkowań i kierunków
MIASTO I GMINA RADKÓW STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok MIASTO I GMINA RADKÓW STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU OPIS Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU OPIS – SPIS TREŚCI I. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE I OGÓLNE: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Gmina na tle podziału administracyjnego kraju i uwarunkowań regionalnych Wielkość i granice gminy Analiza zagadnień demograficznych Obowiązujące przepisy gminne w zakresie zagospodarowania przestrzennego Wnioski zgłoszenie do „studium” oraz przebieg formalno-prawny opracowania Wytyczne do określenia strategii rozwoju gminy. Zasoby niezabudowanych gruntów komunalnych. II. WALOR YZACJA PRZYRODNICZO – KULTUROWA OBSZARU 1. Wartość zasobów i walorów środowiska naturalnego 1.1. Ocena walorów krajobrazowych obszaru w aspekcie możliwości rozwoju funkcji rekreacyjnej 1.2. Ochronne kompleksy leśne 1.3. Wartościowe areały rolne 1.4. Zasoby surowców mineralnych 1.5. Wody wgłębne 1.6. Wody powierzchniowe Chronione obszary i elementy środowiska naturalnego gminy Aktualne konflikty i zagrożenia dla środowiska naturalnego gminy Analiza podjętych działań na rzecz ochrony i czystości środowiska naturalnego obszaru Postulowane działania proekologiczne Wartości środowiska kulturowego obszaru System ochrony środowiska kulturalnego obszaru. 2. 3. 4. 5. 6. 7. III. UWARUNKOWANIA FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNE: 1. Analiza struktury funkcjonalnej obszaru 2. Kierunki rozwoju przestrzennego. IV. UWARUNKOWANIA Z ZAKRESU KOMUNIKACJI I INFR ASTRUKTURY TECHNICZNEJ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Komunikacja kolejowa Układ dróg krajowych Drogi wojewódzkie Usługi komunikacyjne Zaopatrzenie w wodę pitną Gospodarka ściekowa Gospodarka odpadami komunalnymi Elektroenergetyka 9. Zaopatrzenie w gaz 10. Gospodarka cieplna 11. Telekomunikacja V. UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE – SYNTEZA WNIOSKÓW MATERIAŁY GRAFICZNE – MAPA W SKALI 1: 25 000 p. t. „UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE” STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPOD AROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMIN Y R ADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU I. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE I OGÓLNE Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok I. UWARUNKOWANIA SPOŁECZNE I OGÓLNE. 1. Gmina na tle podziału administracyj nego kraj u i uwarunkowań regionalnych. Obszar gminy Radków leży w subregionie Ziemia Kłodzka regionu dolnośląskiego. Jest to przynależność ugruntowana historyczną przeszłością i dawna odrębnością polityczną tego subregionu jako Hrabstwa Kłodzkiego. W latach 1945-1975 miasto i gmina Radków łącznie z całym Kłodzkim subregionem wchodziła w skład województwa wrocławskiego, od 1975 roku województwa wałbrzyskiego. W funkcjonującym do 1975 roku sy stemie powiatowym gmina Radków należy należała do powiatu noworudzkiego. Z obszarem noworudzkim zauważalne są do dziś powiązania gminy w sferze społecznej oraz w zakresie wspólnych rozwiązań infrastruktury technicznej t. j. : - gospodarki wodno- ściekowej, - gospodarki odpadami stałymi, - telefonizacji i gazyfikacji obszaru, - powiązań komunikacyjnych. Wsie Karłów i Pasterka górskiego obszaru gminy, wskazywały w przeszłości ciążenia funkcjonalne do gminy Kudowa Zdrój. Nowy podział administracyjny Kraju i reforma samorządowa sytuuje gminę Radków w dużym województwie Dolny Śląsk w powiecie kłodzkim. 2. Wielkość i granice gminy. Miasto i gmina Radków zajmuje łącznie powierzchnię 13.975ha, w tym: miasto Radków – 1. 507 ha- 10,8 % wsie gminy - 12 .468 ha – 89,2% Syntetyczny bilans użytkowania terenu jest obecnie następujący: użytkowanie terenu lasy użytki rolne nieużytki wody tereny zainwestowane miasto Radków wsie gminy [ha] 515 808 3 16 165 1.507 ogółem gmina [ha] 4.306 7.128 51 99 884 4.821 7.936 54 115 1.049 ogółem gmina [%] 1998 34.5 56.8 0.4 0.8 7.5 12.468 13.975 100.0 Ogółem gmina [%] 2010 35,5 52,8 11,7 100,0 Do roku 2010 przewiduje się niewielkie zmiany w strukturze użytkowania tereny, wynikające przede wszy st kim z planowanych zalesień oraz powiększeniem się terenów zainwestowanych w mieście i poszczególnych wsiach gminy. Obszar gminy graniczy z następującymi jednostkami samorządu terytorialnego: gminą Nowa Ruda, miastem Nowa Ruda, gminą Kłodzko, miastem i gminą Szczytna, miastem Kudowa Zdrój. Gmina położona jest na obszarze pogranicza polsko-czeskiego. Graniczy od północnego-zachodu z Republiką Czeską w Pasterce, Radkowie, Gajowie i Tłumaczowie. Nie przewiduje się zmiany granic administracyjnych gminy. 3. Analiza zagadnień demograficznych. Wielkość zaludnienia. Należy uznać , że liczba mieszkańców obszarów, w okresie ubiegłego dwudziestolecia, stabilizuje się na poziomie ca 10.000 osób 9452 osób (stan wg ewidencji gminy na 30.06.2010r.) ; w tym w mieście Radków 2.500 osób 2544 osób. Łączna liczba mieszkańców 12 wsi gminy wynosi obecnie ca 7.500 osób 6908 osób (stan wg ewidencji gminy na 30.06.2010r.), z zaznaczającym się wyraźnie regresem zaludnienia w latach 1985- 1989 i 1993-1996. Maksimum zaludnienia obszarów wiejskich przypada na 1985 rok (7.810 mieszkańców) i 1993 rok ( 7.823). W samym mieście mieszka 26 % ogółu ludności obszaru. Aktualny stan zaludnienia obszaru je st następujący mężczyźni miasto Radków 1229 wsie gminy 3489 Ogółem miasto i gmina 4718 (dane na 30.06.2010r.): kobiety 1315 3419 4734 ogółem 2544 6908 9452 Gęstość zaludnienia obszaru wynosi średnio 73 67 M/1 km2 ; w tym: -w Radkowie 177 168M/km2 -we wsiach gminy 60 51M/km2 Od 1980 roku przyrost naturalny stale dodatni, jednak ze spadkową tendencją, saldo migracji ujemne. Pod względem wielkości zaludnienia wiejska sieć osadnicza obszaru jest bardzo zróżnicowana .W przedziale wsi dużych, o liczbie ludności przekraczającej 1000 M znajduje się (wg ewidencji gminy stan z dnia 30.06.2010r.): Ścinawka Średnia - 2.238 M Ścinawka Dolna – 1.198 M Do wsi średniej wielkości, o liczbie mieszkańców w granicach 200 -1000 mieszkańców zalicza się : Wambierzyce 971 M Ścinawka Górna - 664 M Tłumaczów - 542 M Ratno Dolne - 454 M Ratno Górne - 287 M Suszyna - 224 M Raszków - 207 M Małymi wsiami są: Karłów Gajów Pasterka - 55 M - 48 M - 20 M Prognozuje się, że w latach 2000 -2010 zahamowane zostanie ujemne saldo migracji; i utrzymywać się będzie dodatni przyrost naturalny. Dzięki temu następować będzie powolny wzrost zaludnienia obszaru, poprzez: -wzrost liczby ludności miasta Radków do wielkości rzędu 2800- 2900 osób, -wzrost liczby ludności na terenach wiejskich ; szczególnie we wsiach dużych i średnicy wielkości , do ca 7.700- 7.800 osób. W ten sposób łączna liczba ludności miasta i wsi gminy osiągnie przypuszczalnie w 2010 roku wielkość ca 10.500 – 10.700 osób; maksymalnie 11.000 osób. Ludność sezonowa Sezonowo, przede wszy st kim w okresie letnim, z bazy noclegowej gminy korzysta rocznie około 11.000 turystów i wczasowiczów. Baza ta posiada łącznie ponad 1000 miejsc, w tym około 600 miejsc noclegowych całorocznych. Przewidywany rozwój funkcji rekreacyjnej obszaru wydatnie zwiększy te wielkości. Wskazane w „studium” tereny przyszłej zabudowy turystyczno-rekreacyjnej stwarzają możliwości nawet podwojenia wielkości bazy noclegowej t.j. osiągnięcie około 2000 miejsc, przy preferencyjnych dla obiektów trwałych, całorocznych Wielokrotnie wzrośnie do roku 2010 liczba turystów „jednodniowych”, szczególnie turystów zmotoryzowanych; nie korzystających z bazy noclegowej. Natężony ruch turystyczny koncentrować się będzie, analogicznie jak obecnie w rejonie przejścia drogowego w Tłumaczowie, w ośrodku pielgrzymkowym w Wampirzycach, w Radkowie; w rejonie Zalewu Radkowskiego oraz Karłowie. Pieszy ruch turystyczny obejmuje całość obszaru Gór Stołowych. Struktura zatrudnienia i bezrobocie. Na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia nastąpiły radykalne zmiany w strukturze zatrudnienia gminy. Wskaźnik aktywności zawodowej wśród ludności w wieku produkcyjnym kształtował się w 1989 roku na poziomie 50 %. Miejscem zatrudnienia mieszkańców były wówczas przede wszy stkim: -zakłady przemysłowe Radkowa, Ścinawki Średniej oraz zagłębia węglowego Nowa Ruda- Słupiec (ca 1900 zatrudnionych), -rozwinięty sektor państwowych gospodarstw rolnych oraz silne gospodarstwa indywidualne ( ca 1500 zatrudnionych). Wraz z przemianami ustrojowymi i wdrażaniem zasad gospodarki rynkowej w 1989 roku rozpoczęła się likwidacja państwowych gospodarstw rolnych, zmniejsza się liczba miejsc pracy w miejscowych zakładach przemysłowych. Upadło górnictwo węglowe okręgu noworudzko–wałbrzyskiego. Już w 1991 roku zarejestrowano w gminie 308 bezrobotnych; w tym 170 kobiet. Bezrobocie jest obecnie istotnym negatywnym czynnikiem, hamującym rozwój gospodarczy obszaru. Zagraża on bytowi wielu rodzin w mieście i gminie. Od 1991 roku liczba bezrobotnych niepokojąco wzrasta, co obrazuje poniższy bilans: 1991 roku - 308 osób - 6% zawodowo czynnych 1992 rok -846 osób -17 % zawodowo czynnych 1993 rok - 1139 osób - 20 % zawodowo czynnych 1994 rok - 1202 osób -21 % zawodowo czynnych Wskaźnik aktywności zawodowej z wielkości około 50 % w 1998 roku; obecnie spadł do przedziału 1520%. Obecnie na terenie gminy (stan z 20.06.2010r.) bezrobocie wynosi 7% - 672 osoby zarejestrowane, w tym 332 kobiety. Stworzenie nowych miejsc pracy w samej gminie Radków, bądź gminach sąsiednich; dałoby asumpt do poprawy warunków życia mieszkańców i zapoczątkowało rozwój gospodarczy gminy. Zmniejszenie obecnej skali bezrobocia to priorytet najbliższego dziesięciolecia. 4. Obow iązuj ące przepisy gminne w zakresie zagospodarow ania przestrzennego. Wykładnią prawną polityki przestrzennej dla obszaru miasta i gminy Radków jest aktualnie miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków, uchwalony przez Radę Miasta i Gminy Radków uchwałą nr XII/74/91 z dnia 22 maja 1991 roku, ogłoszoną w Dz. Urz.W.W. nr 10/91 poz. 141. Do tego plany wprowadzone zostały następujące zmiany: -przeznaczenie pod jednorodzinną zabudowę mieszkaniową we wsi Ścinawka Średnia działki rolnej nr 228/1 A.M.2 położonej przy ul. Kolejowej – powierzchnia terenu 0,11 ha- wprowadzony symbol do planu „III.J.66/1 MNj”, -teren urządzeń odprowadzania i oczyszczania ścieków ( przepompownia ścieków o symbolu „III.I.67 NOs”| powierzchnia terenu 0,18 ha, działka nr 123/4 we wsi Ścinawka Dolna – uchwała Rady Gminy Radków na XXXIII/228/93 z dnia 28 czerwca 1993 roku, -przeznaczenie pod jednorodzinną zabudowę mieszkaniową we wsi Ścinawka Średnia działki rolnej nr 757 o powierzchni 0,25 ha, wprowadzony symbol do plany „III.J.89 MN”- UCHWAŁA NR vii/43/94 Rada Miejskiej w Radkowie z dnia 29 listopada 1994 roku, -przeznaczenie pod przemysł nieuciążliwy terenów rolnych w granicach części działki nr 113 we wsi Gajów, powierzchna terenu 3,26 ha, wprowadzony symbol do planu „III.M.22 PP” –uchwała Rady Miejskiej w Radkowie nr IV/13/94 z dnia 28 sierpnia 1994 roku- ogłoszenia w Dz.Urz.W.W. nr 13/94 poz. 87 -przeznaczenie pod usługi z zakresu turysty ki „UT” terenu rolnego w granicach działek A.M.39 nr 878/3 i nr 878/8 w Radkowie , w rejonie Zalewu Radkowskiego, powierzchnia terenu 0,4913 ha – uchwała nr V25/97 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 27 maja 1997 roku, ogłoszona wDz.Urz.W.W. nr 23/97 poz.108 -przeznaczenie pod usługi z zakresu turysty ki terenu rolnego w granicach działek nr 878/5 A.M.39 w Radkowie w rejonie Zalewu Radkowskiego przy ul. Kolonia Leśna, powierzchnia terenu 0,4366 hauchwała nr X/69/97 Rady Miejskiej z dnia 21 listopada 1997 roku. -przeznaczenie pod usługi z zakre su turysty ki terenu rolnego, w granicach działki nr 785 A.M.32 przy ul. Jagielońskiej 12-14, powierzchnia terenu 0,2361 ha, -uchwała nr V/68/97 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 21 listopada 1997 r. -uchwała nr V/24/97 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 27 maja 1997 roku w sprawie przystąpienia do zmiany w miejscowym planie ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków – przeznaczenie działki rolnej nr 399/2 o powierzchni 0,60 ha, w Tłumaczowie pod usługi z zakresu komunikacji –opracowanie w toku -uchwała nr XII/76/97 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 29 grudnia 1997 roku w sprawie przystąpienia do sporządzania zmiany w miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków – przeznaczenie działki rolnej nr 71/1 A.M.2 w Ścinawce Średniej pod jednorodzinna zabudowę mieszkaniową –opracowanie w toku. -uchwała nr I/4/98 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 22 stycznia 1998 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany w miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków –przeznaczenie działki nr 699/1 A.M. 27 przy ulicy Piastowskiej w Radkowie pod jednorodzinną zabudowę mieszkaniową –opracowanie w toku. Na terenie gminy obowiązuje szereg miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego podję tych przez Radę Miejska uchwałami: o - Uchwała Nr X/56/03 z dnia 27 czerwca 2003 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków obejmującego obszar obrębów Gajów, Suszyna, Raszków, Ratno Górne, Ścinawka Dolna. o Uchwała Nr XIII/86/03 z dnia 26 września 2003 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków obejmującego obszar obrębu geodezyjnego wsi Ratno Dolne, Ścinawka Górna, Ścinawka Średnia o Uchwała Nr XIX/146/04 z dnia 26 marca 2004 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków obejmującego obszar obrębu geodezyjnego wsi Wambierzyce o Uchwała Nr. XIX/147/04 z dnia 26 marca 2004 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków obszaru obrębu geodezyjnego wsi Pasterka o Uchwała Nr. XIX/148/04 z dnia 26 marca 2004 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków obejmującego obszar obrębu geodezyjnego miasta Radków. o Uchwała Nr XXXI/265/04 dnia 30.11.2004 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Radków obejmującego obszar obrębu geodezyjnego wsi Karłów Uchwała nr IV/14/06 z dnia 28 grudnia 2006 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Radków, obrębu Ścinawka Średnia w rejo nie ulic: Mickiewicza, 3-maja, Sikorskiego i Obrońców Westerplatte o Uchwała nr IV/16/06 z dnia 28 grudnia 2006 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu eksploatacji złoża melafiru „TłumaczówGardzień I” położonego w granicach terenu górniczego w Tłumaczowie. o Uchwała Nr LII/270/10 z dnia 30 marca 2010 roku w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla udokumentowanego złoża kruszywa naturalnego w Ścinawce Dolnej o Uchwała Nr LVII/286/10 z dnia 13 lipca 2010 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu eksploatacji złoża melafiru „Tłumaczów-Wschód. Kolejne plany są w trakcie opracowywania: o Uchwała nr IV/15/06 z dnia 28 grudnia 2006 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obrębu Tłumaczów w gminie Radków. o Uchwała nr XXVIII/155/08 z dnia 30 września 2008 w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części obrębu Tłumaczów i Ścinawka Górna w gminie Radków Na terenie gminy istnieją ponadto inne opracowania związane z gospodarką przestrzenną tj.: o „Plan strategiczny trzech gmin Nowa Ruda – Gmina Wiejska i Miejska – Gmina Radków”, przyjęty uchwałą nr II/18/98 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 19 lutego 1998 roku; o „Strategia zrównoważonego rozwoju Gminy Radków na lata 2004-2015”, przyjęta uchwałą Nr XXXII/272/04 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 17 grudnia 2004 roku; o „Strategia rozwiązywania problemów społecznych Gminy Radków na lata 2005-2015”, przyjęta uchwałą Nr XXXIII/288/04 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 30 grudnia 2004 roku z późn. zmianami; o „Program rozwoju edukacji , kultury i sportu na terenie gminy Radków a lata 2005-2015”, przyjęty uchwałą nr XXXIV/302/05 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 28 stycznia 2005 roku; o „Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy Radków na lata 20072011”, przyjęty uchwałą Nr V/25/07 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 31 stycznia 2007 roku z późn. zmianami; 5. Wnioski zgłoszenia do „studium” oraz przebieg formalno -prawny opracowania. Opracowanie „ studium” podjęto w IV kwartale 1997 roku na podstawie uchwały nr XXVII/178/96 Rady Miejskiej w Radkowie z dnia 28 listopada 1996 roku. O przystąpieniu do sporządzania „studium” zawiadomiono: -społeczność lokalną poprzez Obwieszczenie Zarządu Miejskiego w Radkowie; ogłoszone w „Gazecie Gmin” nr 20/97 z dnia 16 października 1997 roku oraz wywieszone na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta i Gminy Radków, -zarządcy sąsiednich gmin, Sejmik Samorządowy oraz organy administracji rządowej pismem z dnia 8 października 1997 roku nr GPS-7320/1/13/97. Sprawę wniosków do „studium” rozpatrywano również na posiedzeniu Komisji Gospodarki Komunalnej , Porządku Publicznego i Ochrony Przeciwpożarowej Rady Miejskiej w Radkowie w dniu 28 listopada 1997 roku. Efektem tych działań jest zgłoszenie następujących wniosków do „studium”: Komisja Gospodarki Komunalnej, Porządku Publicznego i Ochrony Przeciwpożarowej Rady Miejskiej w Radkowie: - zabezpieczyć teren dla projektowanych usług turystycznych przy istniejących i projektowanych przejściach granicznych w Tłumaczowie, Ostrej Górze i Radkowie, - poszerzyć teren rekreacyjny przy Zalewie Radkowskim ( od:Wrofabu” po PKB Radków), - w rejonie ul. Polnej w Radkowie wyznaczyć tereny pod niskie budownictwo mieszkaniowe, - przy ul. Piastowskiej nr 6 w Radkowie z wyjazdem od ul. Cmentarnej przewidzieć budowę zespołu garażowego, w wielkości ca 50 boksów, - we wsi Gajów wzdłuż drogi wojewódzkiej, w pasie terenu o długości około 300m po obu stronach drogi wyznaczyć tereny budowlane, - w Wambierzycach przewidzieć projektowaną obwodnicę od Ratna Górnego do drogi Wambierzyce – Rasz ków - we wsi Ścinawka Dolna wyznaczyć , w są siedztwie istniejącego, teren pod drugie wysypisko odpadów komunalnych ( w kierunku Bożkowa), - poszerzyć teren usług rekreacyjno – sportowych w rejonie stadionu sportowego we wsi Ścinawka Średnia. Dyrekcja Dróg Publicznych we Wrocławiu: - podanie klasyfikacji dróg krajowych i wojewódzkich, - przy projektowaniu stosować obowiązujące „Wytyczne Projektowania Dróg WPD” - 2 i 3 i przekazanie „wytyczne do planów zagospodarowania przestrzennego miast i gmin”. Komenda Wojewódzka Policji w Wałbrzychu: - utrzymanie bez zmian Komisariatu Policji w Ścinawce Średniej. Zarząd Miasta i Gminy Szczytna: - stworzyć możliwość zwiększenia zaopatrzenia w wodę wsi Studzienna w gminie Szczytna, - uwzględnić planową budowę składowiska odpadów komunalnych we wsi Niwa w gminie Szczytna, w są siedztwie wsi Suszyna. Zakład Gazowniczy w Wałbrzychu: - przekazanie pełnych informacji o stanie istniejącym oraz koncepcji gazyfikacji miasta i gminy Radków, Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego w Wałbrzychu: - wyznaczyć granicę rolno- leśną, - uporządkować gospodarkę cieplną, - okre ślić zasięg powodziowej wody stuletniej, - ograniczyć do terenu działek uciążliwość akustyczną obiektów produkcyjnych i usługowych, - przeznaczyć do rekultywacji wyeksploatowane składowisko odpadów komunalnych w Radkowie, - uwzględnić złoża surowców mineralnych i zasoby wód podziemnych, - uwzględnić istniejące pomniki przyrody ożywionej, - wprowadzić nowe formy ochrony przyrody, - uwzględnić przebieg granic Parku Narodowego Gór Stołowych oraz wytyczne w opracowanym planie ochrony PNGS. Polskie Sieci Elektroenergetyczne w Poznaniu: - nie planuje się nowych sieci przesyłowych 400 i 220 kV. Okręgowy Urząd Górniczy w Wałbrzychu: - uwzględnić udokumentowane złoża kopalin. Dyrektor Parku Narodowego Gór Stołowych: - na terenie otuliny parku przewidzieć ekologiczne ogrzewanie i uregulowanie gospodarki ściekowej, nie lokalizować w jej obrębie obiektów uciążliwych, - planowana realizacja kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią ścieków we wsi Pasterka, - planowana budowa pawilonu informacyjnego, toalet ekologicznych i oczyszczalni ścieków przy wejściu na Szczeliniec Wielki w Karłowie, - likwidacja Kamieniołomów Radków po roku 2004, zgodnie z warunkiem koncesji, - planowana budowa parkingu przy przejściu granicznym w Ostrej Górze. Studencki Oddział Straży Granicznej w Kłodzku: - zabezpieczenie 15 m pasa drogi granicznej wzdłuż granicy państwowej z Republiką Czeska. Telekomunikacja Polska S. A. w Nowej Rudzie: - okre ślenie zamierzeń inwestycyjnych w zakresie telefonizacji obszaru. Zakład Radiokomunikacji i Teletransmisji we Wrocławiu: - okre ślenie zamierzeń inwestycyjnych w zakresie linii światłowodowych. Państwowa Służba Ochrony Zabytków w Wałbrzychu: - planowane opracowane studium środowiska kulturowego miast i gminy Radków przez Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego we Wrocławiu. Okręgowa Dyrekcja Gospodarki Wodnej we Wrocławiu: - wyznaczyć tereny zalewowe oraz wymagające obwałowań - wyznaczyć przyrzeczny pas o szero kości min. 10m umożliwiający przyszłą regulację koryt rzecznych, - okre ślić tereny lokalizacji projektowanych zbiorników przeciw powodziowych. Zakład Energetyczny Wałbrzych S. A.: - konieczność budowy dodatkowych stacji transformatorowych 20 kV/nn oraz dowiązań liniowych 20kVi nn. Stanisław i Anna Tomaszewscy Wrocław: - przeznaczenie działek nr 39/11 i 35/1 we wsi Pasterka pod zabudowę. 6. Wytyczne do określenia strategii rozw oj u gminy. Strategia rozwoju gminy winna być przedmiotem odrębnego opracowania. Jego autorzy winni szczegółowo rozeznać obecny stan zagospodarowania gminy i kierunki zachodzących przemian w sferze społeczno-gospodarczej. Zagadnienie to należy rozpatrywać w szerokim aspekcie biorąc również pod uwagę: - trendy rozwoju gospodarki europejskiej; sytuację polityczną w Europie, - kierunki przemian społeczno-gospodarczych, które po transformacji ustrojowej zaszły i zachodzą w Kraju, makroregionie i w województwie. W ten sposób prawidłowo sformułuje się szansa rozwojowa obszaru, zwracając jednocześnie uwagę na zagrożenia i bariery utrudniające rozwój. Po wykonanej szczegółowo inwentaryzacji urbanistycznej obszaru miasta i gminy w 1997 roku stwierdza się, że do podstawowych zagrożeń i barier utrudniających rozwój gminy zaliczyć należy: - niedobór miejsc pracy, prowadzący do wysokiego wskaźnika bezrobocia mieszkańców w wieku produkcyjnym ( 21% wsie gmin, 25 % miasto Radków), - niskie kwalifikacje siły roboczej; brak w gminie placówki szkolnictwa średniego, - niepełne wykorzystanie istniejącego potencjału gospodarczego ( nieczynne zakłady przemysłowe, ośrodki wypoczynkowe, państwowe gospodarstwa rolne itp.), - niedobór środków finansowych w stosunku do istniejących potrzeb; Rozwój gminy należy stymulować opierając się na znacznych zasobach i walorach obszaru. Szansami rozwojowymi obszaru są przede wszyst kim: - walory krajobrazowe całego obszaru, w tym unikalny w skali województwa, makroregionu i Kraju obszar Parku Narodowego Gór Stołowych, - bogate zasoby środowiska kulturowego ( niezagospodarowane zespoły pałacowo-parkowe, obiekty zabytkowe, średniowieczny układ urbanistyczny Radkowa, znany w makroregionie i Kraju unikalny ośrodek pielgrzymkowy w Wambierzycach itp.), - gęsta sieć dróg krajowych; turystycznie ( Ostra Góra) oraz drogowe przejścia graniczne (Tłumaczów) do Republiki Czeskiej, - przygraniczne położenie gminy, umożliwiające otwarcie nowych przejść granicznych (np. w Radkowie) i kontakty ponad graniczne z Republiką Czeską, - silne związki gospodarcze i społeczne z miastem i gmina Nowa Ruda, - przynależność gminy do „Konsorcjum Turystyczna Szóstka”, - prowadzona promocja gminy w regionie, kraju i państwach ościennych, - rozległy areał gruntów rolnych o dużej wartości bonitacyjnej, - rozległe kompleksy leśne, - wy soki poziom wyposażenia w sieci i urządzenia infrastruktury technicznej ( pełne zwodociągowanie obszary, realizacja grupowej oczyszczalni ścieków i przesyłowych kolektorów sanitarnych, nowo realizowane składowisko odpadów komunalnych, zaawansowanie prac nad telefonizację światłowodową obszaru, programu gazyfikacji itp.), - zasoby surowców skalnych ( piaskowiec, melafir), - szeroki program zrealizowanego juz budownictwa mieszkaniowego; wielorodzinnego i jednorodzinnego. Wyżej wyszczególnione zasoby i walory oraz potencjał gminy stwarzają silne podstawy dla rozwoju gospodarczego obszaru, przy prefabrykowaniu następujących funkcji wiodących: - rekreacyjna, - rolnicza, - przemysłowa (przemysł nieuciążliwy), - leśnictwo ekologiczne, nastawione na ochronę istniejących kompleksów i zwiększania lesistości obszaru. Dla osiągnięcia powyższego celu niezbędne są przed wszyst kim działania zmierzające do: - rozwoju przedsiębiorczości lokalnej, tworzenie nowych miejsc pracy, - poprawa stanu środowiska przyrodniczego, - ochrona i rewaloryzacja zasobów środowiska kulturowego, - ochrona przeciwpowodziowa obszarów zabudowanych, - dalsza modernizacja infrastruktury technicznej, - zacieśnienie związków międzygminnych, regionalnych i przygranicznych z Republiką Czeską, - intensyfikacja produkcji rolnej, wraz ze specjalizacją produkcji - przekształcanie wiejskich jednostek osadniczych gminy w ośrodki wielofunkcyjne( rolnictwo, agroturystyka, usługi, przemysł nieuciążliwy), - rozbudowa i modernizacja zaplecza rekreacyjnego i usługowego obszaru, - uruchomienie w Radkowie placówki szkolnictwa średniego, - uruchomienie linii kolejowej do Radkowa i Broumov, - otworzenie przejścia granicznego Radków – Bożanov. 7. Zasoby niezabudow anych gruntów komunalnych. W geodezyjnym rejestrze gruntów komunalnych znajduje się łącznie około 1003ha użytków rolnych, co stanowi 7,2 % całości obszaru gminy. W większo ści wsi grunty te nie tworzą zwartych kompleksów. Na ich łączny bilans składają się wyizolowane działki położone: - na wysoczyznach, w są siedztwie istniejącej granicy rolno-leśnej; są to użytki rolne o niskiej wartości bonitacyjnej, z urozmaicona rzeźbą, - w obrębi areału rolnego wsi; są to użytki rolne o różnej wartości bonitacyjnej, nieraz podmokłe, trudniej dostępne do rolniczego wykorzystania, - na terenach osadniczych wsi, gdzie tworzą drobne enklawy pośród istniejącej zabudowy. Te warunki naturalnie ograniczają możliwość efektywnego wykorzy stania posiadanych przez gminę zasobów dla potrzeb produkcji rolnej, zaś w wielu przypadkach dyskwalifikują je jako przyszłe tereny budowlane. Zbiorcze zestawienie niezabudowanych gruntów komunalnych (stan z 1998 roku): Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Jednostka administracyjna gminy Gajów Suszyna Rasz ków Pasterka Karłów Ratno Górne Ratno Dolne Tłumaczów Ścinawka Górna Ścinawka Dolna Wambierzyce Ścinawka Średnia Radków Ogółem gmina powierzchnia w [ha] powierzchnia w [%] 6,24 128,91 49,32 7,75 32,60 19,13 31,03 116,12 72,71 156,31 142,94 102,86 137,21 1003,13 ha 0,6 12,8 4,9 0,8 3,2 1,9 3,1 11,6 7,2 15,6 14,3 10,3 13,7 100,0% % udział gruntów rolnych w całościowej powierzchni jednostki administracyjnej 1,7 24,9 8,4 2,2 2,2 3,9 3,0 8,5 6,1 9,0 10,7 6,4 9,1 7,2 BILANS TERENÓW NIEZABUDOWANYCH WŁASNOŚCI KOMUNALNEJ (stan na rok 1998) Lp. jednostki administracyjne gminy 1. wieś Gajów 2. wieś Suszyna nr działek ewidencyjnych grupa gruntów IVd rej. 15; części dz.: 70/1, 79/6, 80, 91/1, 94, 95, 97/10, 97/22, 100/1, 104/2, 121, grupa gruntów IVd rej. 3: 108,109 grupa gruntów IVd rej. 27: 84/3 razem: grupa gruntów IVa rej. 43; części dz. nr powierzchnia w uwagi ha 4,68 1,12 0,44 6,24ha 0,41 (121 Tz) własn. Kuratorium wł.RSP ½ 146 Va rej.6: 6/1, 7,8/3, 15/4, 20/1, 70/3, 99/1, 192/1, rupa gruntów IVd rej. 3: 171/2 rej. 50: 1,2/4, 15/1, 15/6, 16, 20/10, 20/11, 20/4, 20/5, 20/6, 20/8, 39,42/4,42/5, 42/6, 42/7, 46/3, 46/5, 46/6, 48/1, 50, 64/2, 65/2, 72/9, 73, 81/3, 81/4, 84/2, 92/4, 99/3, 99/7, 99/8, 112/2, 113/7, 134/2, 137/1, 137/6, 143/1, 148/5, 148/9, 156/2, 167/3, 169/17, 174, 176, 178/1, 178/2, 211,6/, 217/13, 220/2, 223/3, 224/2, 232/7, 232/8, 241/9, 242/2, 306/2, 3. 4. wieś Rasz ków wieś Pasterka 6. wieś Karłów wieś Ratno Górne wieś Ratno Dolne 178/1 sz koła 2,10 128,91ha IVc rej. 68: 3, 16, 20/1, 20/4, 29, 32/1, 33/2, 94/7, 94/9, 99/4, 99/6 IVd rej. 4: 54/3, 57 razem: IVd rej. 22: 25, 27,30, 39/10, 39/2, 40, 42/3, 42/4, 43, 50, 52, 53/2, 54/1, 54/6, 55/2, 56, 67/5, 70, 72/5, 72/8, 76/3, 77, 78, 80/10, 118,120, 121/1 1,77 razem: IVd rej. 24: 1, 2, 3, 4/3, 4/6, 6/1, 8/1, 8/4, 9/1, 9/12, 13, 14, 15/2, 16/1, 16/5, 18, 20/1, 22/2, 23/2, 24, 27/4, 47/3, 47/4, 48/5, 61, 62, 63/1, 64/2, 64/3 razem: IVd rej. 67: 4/1, 102/1, 102/4, 102/5, 103/4, 129, 131/4, 132, 163, 166, 190/3, 193/2, 194, 223/2, 237/5, 239/16, 239/25, 249/12, 254/2, 282/4, 287, 308/2, 312, 315, 319, 329, 330/1, 331/2, 332/1, 332/3, 333/1, 33/2, 333/3, 334, 335, 341, 342, 343/2, 344/1, 345, 346 IVc rej. 76: 178/3, 192/2, 212/2, 245/2, 261/2, 261/4, 317/4 razem: IVc rej. 85: 319, 364/1, 364/2, 389/2, 402, 420/1, 7. 87,55 IVc rej. 59: 33/2, 49, 80/1, 245/5 razem: IVd rej. 57: 1/3, 2/2, 6, 7/4, 7/5, 9/10, 14/9, 47/14, 47/7, 62/2, 90/5, 90/6, 92/5, 94/5, 98, 103, 104/4, 104/5, 109, 110, 111/3, 111/5, 116/1, 116/2, 119, 122/4, 122/5, 122/7, 122/8, 122/9, 126, 131, 135/2, 138/1, 138/3, 139/1, 140/2, 140/4, 141, 165/15, 165/7, 166/4, 166/7, 166/8, 170, 175, 204, 213/1, 213/2, 216/3, 217/5, 224/1, 224/4, 228/3, 254/7, 266/1, 267/1, 269/2, 270, 274, 278 IVc rej. 5: 44 5. 38,85 IVd rej. 77: 5, 17, 23, 25, 26/1, 26/2, 26/3, 27, 31, 40/2, 43, 51, 75, 81, 87, 93, 98, 100, 103, 116, 126, 129, 151, 166, 167, 45,31 2,24 49,32ha 7,65 0,10 7,75ha 32,60 32,60ha 17,99 1,14 19,13ha 1,62 kuratorium 176/1, 179/1, 182, 189/2, 189/3, 189/4, 189/5, 191, 201, 203, 211/1, 211/3, 217, 221/4, 247, 249, 259/6, 259/9, 264/2, 267, 294/5, 306, 308, 328/2, 328/5, 330, 332, 341, 346/1, 346/2, 352/6, 361,369, 374, 421, 447, 472, 508, 509, 510, 511/3, 511/4, 515/2, 518, 524,525, 530/1, 530/2, 530/3, 546/5, 559/1, 559/4, 559/5, 582, 608, 628, 629, 631, 632, 640/4, 668/2, 673/5, 673/6, 699, 703/1, 703/2, 703,4 razem: IVd rej. 192: 365/10, 365/5, 365/9, 555/3, 560/4, 632/15, 8. wieś Tłumaczów 29,41 31,03 ha 113,55 IVd rej. 92: 12/2, 12/3, 14/3, 34/2, 34/5, 34/6, 37/2, 37/3, 41/4, 66/3 67/4, 67/7, 72/2, 79/7, 81/4, 86, 94/10, 94/4, 98/1, 98/3, 98/5, 99, 105/4, 109/1, 109/2, 118/5, 124/10, 124/12, 124/3, 124/5, 124/7, 124/8, 124/9, 130/2, 136/2, 144, 147/3, 148, 149, 152/4, 152/6, 162/1, 162/2, 170/5, 171/14, 171/7, 171/15, 1798/1, 199/1, 202/2, 202/5, 203/1, 210/1, 210/3, 210/4, 214/2, 214/4, 214/5, 215/1, 215/2, 229/1, 230/1, 233/1, 233/2, 263/11, 268/4, 306/2, 312/3, 312/4, 312/6, 312/8, 315/ 3, 315/5, 315/6, 315/8, 321/4, 344/4, 345, 346, 350/16,350/3, 350/9, 356/3, 367, 369/3, 369/5, 370/2, 370/3, 375/1, 375/2, 376/1, 376/2, 376/4, 376/8, 377/1, 378/6, 379/12, 379/3, 379/4, 381/13, 381/4, 381/5, 381/6, 381/7, 381/8, 385/2, 388/2, 388/3, 390/1, 390/2, 390, 395/1, 395/2, 396/10, 396/11, 396/11,396/3 IVd rej. 92: 396/4, 396/5, 445/3, 450/1, 455/10, 455/11, 455/12, 455/13, 465/18, 465/21, 465/21, 477, 478, 480, 481/2, 482, 484, 485, 486/4, 487/1, 488, 489, 491, 492, 497/2, 497/5, 499/3, 500/2, 501/2, 503/3, 503/6, 506/3, 507/2, 510/1, 510/2, 513/11, 515/1, 516/10, 516/5, 523/3, 523/4, 530/2, 533, 556/2, 557/3, 557/4, 557/6, 562/2, 563, 564/1, 564/2, 564/3, 564/4, 565/1, 566/4, 570/11, 570/20, 570/8, 572/1, 577/2, 577/3, 578, 588/12, 588/13, 589/3, 588/5, 590/1, 594, 604/1, 604/2, 613/3, 613/4, 613/5, 613/6, 614/1, 614/2, 615, 616/2, 616/3, 616/4, 616/5, 620/2, 620/3, 620/4, 622, 623/1, 623/2, 624/1, 624/2, 625, 626, 630/2, 631, 632/9, 636, 639/10, 643/2, 654/2, 659/1, 667/9, 670/2, 671/1, 671/2, 671/3 IVd rej. : 158/1, 193/4, 596, 603 razem: IVd rej. 5: 228 9. Ścinawka Górna IVa rej. 107: 63/9, 95/6, 95/9, 151/1, 134/5, 134/6, 140/3, 140/4, 140/5, 148/1, 150/10, 2,57 116,20 ha 0,18 72,01 153/1, 155/11, 161/2, 166/3, 166/4, 166/6, 176/1, 183/7, 183/8, 194/3, 194/4, 200/1, 201/2, 203/13, 203/3, 205/4, 208/3, 209, 250/1, 252/4, 252/7, 253/4, 253/6, 259/1, 259/6, 260/5, 261/1, 261/2, 272/3, 273/2, 302/1, 319/2, 321/2, 327/8, 335/2, 338/2, 341/2, 341/3, 341/4, 341/6, 341/7, 341/8, 376/4, 376/5 IVc rej. 20: 72/1, 72/10, 83/1, 83/3, 86/2 razem: IVa rej. 473, 474 10. 11. Ścinawka Dolna wieś Wambierzyce 0,52 72,71ha 0,19 IVd rej.178: 679, 11, 12, 20/2, 25/2, 34/2, 40, 56/2, 74/1, 74/2, 83/12, 83/3, 83/5, 108/3, 113/2, 123/10, 123/6, 127/1, 127/2, 132/9, 134, 135/4, 135/6, 141/1, 141/3, 152/4, 152/5, 152/6, 164/2, 182, 185, 207, 240/1, 247/17, 249/10, 249/11, 249/13, 249/14, 249/15, 262/7, 271/2, 284, 285/4, 285/8, 289/10, 289/12, 289/13, 289/6, 289/7, 289/8, 361/1,3 371/2, 398/8,390, 393/2, 397, 398, 428/9, 430/1, 430/2, 433/1,433/10, 433/14, 433/18, 433/4, 443, 444, 445, 452/2, 456/10, 456/7, 464/2, 496/10, 469/6, 469/7, 476/4, 476/5, 476/7, 479, 480/1, 480/2, 482/3, 487/1, 494, 498, 500/4, 508/1, 518/5, 518/6, 534/1, 547/2, 547/3, 573, 574/2, 574/6, 574/7, 575, 588/2, 594, 628, 635/1, 636, 637,638/2, 638/3, 639/1, 639/2, 640/3, 647, 674, 675, 681/2, 682/3, 702, 707/7, 707/9, 715/2, 715/3, 722, 723, 742, 745/2, 745/3, 745/4, 745/5, 758/6, 774/1, 774/2, 776/1,776/2, 776/3, 776/4, 792/4, 807/2, 813/2, 835, 836/1, 839/1, 842, 843, 845/5, 845/8, 845/9, 846/2, 848, 858, 859, 860, 891, 892, 893, 964,971 rej. 12: 90, 313, 767/2, 133,31 IVc rej. 204: 87/13, 88, 137/4, 142/4, 152/10, 261/1, 261/3, 261/4, 704/1, 813/3, 822/2, 822/3, 823, 824, 852/2, 9,06 Vb rej 245: 719/3, 719/4, 724,746, 729, razem: IVc rej 142: 47/2, 181/2, 405/3, 408/4, 427/2, 476/4, 522/29, 574 13,75 156,75ha 1,55 IVd rej. 29: 4/2, 4/3, 17/6, 18/4, 19, 20, 21, 22, 25/2, 35/8, 36/1, 36/3, 42/3,48/22, 100/3, 100/5, 114/1, 114/2, 121/2, 126/10, 126/11, 126/12, 126/14, 126/15, 126/16, 126/4, 126/6, 126/7, 128/8, 126/9, 130/2, 130/3, 147/1, 147/4, 148, 149/1, 150/2, 150/3, 151/4, 157, 168/1, 169/7, 170, 175/7, 186/3, 211/4, 216/2, 219/1, 219/4, 220, 221, 224, 231/2, 231/4, 232, 235/1, 235/4, 235/5, 235/6, 252, 254/4, 254/5, 254/6, 254/8, 257/10, 257/4, 258, 141,39 259/1,259/10, 259/4, 259/6, 260, 261/2, 261/2, 261//3, 261/4, 263/4, 263/5,264/1, 264/1, 269, 271/6, 272/10, 272/12, 273/10, 273/3, 273/6, 273/7, 2739, 274/4, 274/7, 276, 277,280, 285, 290/9, 292/2, 292/3, 293/2, 294, 295/1,295/2, 296/4, 297/2, 303/6, 306, 308/1, 308/3, 308/4, 317/6, 338, 339, 340, 341, 342/1, 342/2, 342/4, 343, 345, 346, 347/3, 347/4, 347/5, 349/3, 350, 354, 355, 358, 359, 360, 364/4, 364/6, 389/3,404/10,404/11 404/8, 404/9, 405/2, 408/1, 409, 411/3, 419/1, 421, 422/2, 423/5, 423/7, 423/8, 424/1, 424/2, 425/2, 439/1,439/4,440/1, 440/2, 440/5, 441/1, 450/1, 480/1, 480/5, 480/6, 481/2, 484/5, 484/6, 485, 552/7, 552/9, 556,558/4, 558/6, 562/1, 565/5, 568, 507/3, 507/4, 507/5, 571, 573/2, 578/2, 582/2 rej. 8: 80/2, 227/1, 383/1, rej. 3: 456/2, 457/2, rej. 7: 121/14, 263/6, 464/2 razem: IVc rej. 228: 201, 206/3, 579/4, 636/1, 642/1, 642/4, 688, 724 142,94ha 0,98 IVd rej. 8: 68/3, 143/10, 567/2, 649, 651, 683/4, 683/8, 687, 692, 701, 706/3, 710/2, 712/6, 733/1, 745/1 rej. 113: 78/2 12. 13. wieś Ścinawka Średnia miasto Radków rej. 209: 3/2, 3/5, 22/7, 33/11, 34/1, 39/4, 44/2, 47/2, 69/2, 71/2, 71/3, 78/3, 96/2, 100/5, 100/8, 100/9, 110/8, 125, 126/6, 133/3, 139, 147, 160, 179/1, 198, 218, 225/1, 225/2, 230/1, 232/1, 236, 246, 255/4, 255/7, 270/3, 270/6, 271/3, 274/4, 274/5, 283/2, 289, 320, 324/2, 324/3, 328/2, 329/2, 332/6, 333, 334/1, 334/2, 336/2, 370/3, 394/6, 401, 409, 417, 453/3, 455, 457/2, 471/2, 472/1, 483, 486/6, 487/3, 489/2, 498/6, 490/1, 492/1, 495/1, 495/6, 497/12, 497/13, 497/7, 499/2, 499/5, 499/6, 502/2, 502/4, 502/9, 522, 525/1, 528, 529/2, 531, 534, 540, 542/1, 543,544, 545,558/3, 560/1,560/2, 579/8, 580, 583, 591, 596/1, 599, 600, 608/2, 620, 621/2, 622, 623, 624, 633, 643/1, 643/2, 645/2, 659/2, 685/4, 729, 755/2, 755/6, 758/2, 760/2, 966/3, razem: IVc rej 224: 135/3, 266, 315/3, 316/6, 411, 412/3,415/2, 517, 519, 581, 583/2, 621, 654/4, 946, 960 IVd rej 115: 167/3, 440/1, 434/3, 437, 623 rej 116: 2/10, 2/9, 9/1, 18, 19, 26, 27, 28, 101,86 102,86ha 10,55 2,09 124,57 30/2, 30/4, 31/3, 38, 39, 40/1, 40/4, 41, 42, 48/3, 65/2, 71/2, 71/3, 76, 78, 81, 99, 111, 123, 124, 125, 130/1, 137, 157/3, 157/4, 168/2, 174, 177, 183/1, 187, 323/1, 332/4, 332/6, 333/1, 363, 383/2, 286, 397, 402/2, 403, 404, 409, 420, 424, 435, 441, 481, 484, 487, 513, 514, 528, 529, 530, 533, 534,544, 553, 554, 555/1, 555/2, 558, 561/2, 563, 565, 574, 594, 596, 505, 506, 514, 519/2, 622/1, 625, 630, 631/13, 631/15,631/18, 631/21,631/22, 631/23, 631/24, 631/25, 631/28, 631/20, 631/31, 631/32, 631/19, 632, 642, 645, 646, 647, 648, 650/2, 653, 658/2, 659/2, 671, 677/1, 677/2, 677/3, 685, 698, 703/5, 706, 719, 720/2, 725, 730,732/4, 734/2, 738, 748/1, 748/2, 753/4, 755/3, 756, 761/12,776, 781, 787, 798/1, 798/2, 800/2, 800/3, 806, 807, 815, 829/2, 840/1, 459/1, 485/3 razem: 137,21ha STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODARAOWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU II. WALORYZACJA PRZYRODNICZO-KULTUROWA OBSZARU Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok II. WALORYZACJA PRZYRODNICZO-KULTUROWA OBSZARU 1.Wartość zasobów i walorów środow iska naturalnego. 1.1 Ocena walorów krajobrazowych obszaru w aspekcie możliwości rozwoju funkcji rekreacyjnej. Walory krajobrazowe wyróżniają gminę z pozostałych jednostek samorządu terytorialnego województwa wałbrzyskiego dolnośląskiego, stawiając ja na czołowym miejscu pod względem atrakcyjności krajobrazowej. Do obszarów o unikalnych walorach nie tylko w skali gminy, ale i województwa oraz regionów zaliczyć należy Góry Stołowe, w granicach parku narodowego utworzonego w 1993 roku. Na terenie miasta i gminy Radków Park Narodowy Gór Stołowych zajmuje 2,920ha tj. ca 45% ogółu powierzchni parku. Obejmuje on tu środkowe i najwyższe piętro gór, z rezerwatem przyrody: „Szczelinie Wielki” (919mnpm) w piętrze najwyższym i „Wielkim Torfowiskiem Batorowskim” w piętrze środkowym. Zalesiony obszar naturalnego krajobrazu górskiego, wzbogacony dodatkowo licznymi zespołami niepowtarzalnych, piaskowcowych form skalnych oraz pionowymi ścianami i krawędziami skalnymi to najbardziej wartościowy zasób środowiska naturalnego gminy. Jest on zarazem niezwykła atrakcją turystyczną całego subregionu kłodzkiego, ściągającą w sezonie letnim niezmierzone rzesze turystów. Ośrodkiem koncentracji ruchu turystycznego jest Karłów, zarówno dla turystów zmotoryzowanych jak i pieszych. Stąd rozchodzą się i dotąd prowadzą wszyst kie szlaki turystyczne w obrębie Gór Stołowych. W Karłowie i Pasterce są ponadto znakomite warunki dla rozwoju funkcji wypoczynku pobytowego całorocznego. Walorów krajobrazowych nie jest pozbawiony również pozostały obszar gminy. Niezagospodarowany dla potrzeb turystyki, pomijany w wydawnictwach i przewodnikach turystycznych pozostaje jak gdyby „w cieniu” renomowanych Gór Stołowych. Wymienić tu należy: − − Góry Kamienne tj. południowe obrzeże Gór Suchych, wkraczające na obszar gminy we wsi Tłumaczów, objęto ochroną jako obszar chronionego krajobrazu. Przedłużeniem południowym tego zalesienia górskiego obszaru jest pasmo Wzgórz Włodzickich, stanowiące na obszarze wsi Ścinawka Górna, Średnia i Dolna naturalną granice z miastem i gminą Nowa Ruda. Zalesione w swych kulminacjach Wzgórza Włodzickie to pagórkowaty niezaludniony obszar, o wysoko ści bezwzględnej około 500 m.n.p.m. Ograniczony on od północnego-wschodu zasięgiem doliny rzeki Ścinawki. „Radkowski” obszar Gór Kamiennych i Wzgórz Włodzickich może być atrakcyjny dla lokalnych potrzeb turysty ki pieszej, wypoczynku pobytowego i świątecznego. Wzgórza Ścinawskie ciągną się szerokim, wydłużonym pasem wyizolowanych, zalesionych wzniesień, o wysokości bezwzględnej w przedziale 450-550 m.n.p.m. od Gajowa i Tłumaczowa na północnym zachodzie po Suszynę i Ścinawkę Dolną na południowym wschodzie. Obszar atrakcyjny krajobrazowo, o szerokich panoramach widokowych na północne i południowe pasma górskie Sudetów Środkowych oraz kotlin podgórskich i dolin rzecznych. Sieć osadnicza przylega do południowych i północnych obrzeży pasma, a w przypadku Rasz kowa i Suszyny wkracza na rozległe przełęcze i powierzchnie podszczytowe pasma. Jest to obszar szczególnie predysponowany do rozwoju funkcji turystyki pieszej o małej skali trudności oraz funkcji wypoczynku pobytowego. Dolina Rzeki Ścinawki to szeroka, płaskodenna dolina, lewobrzeżnego dopływu Nysy Kłodzkiej, tworząca wraz siecią swych dopływów (Pośna z Cedroniem, Dzik, Włodzica, Piekło itp.) element składowy chronionej zlewni Nysy Kłodzkiej. Wzdłuż koryta rzeki ciągnie się nieprzerwany ciąg zabudowy wiejskiej Tłumaczowa, Ścinawki Górnej, Średniej i Dolnej. Meandrujące koryto rzeki, o brzegach porośniętych wyskok zielenią łęgową, podnosi w wydatny sposób walory krajobrazowe doliny, której dno poza ciągiem zabudowy intensywnie wykorzystane jest przez rolnictwo. Mankamentem dla mieszkających tu ludzi i areału rolnego są częste wylewy powodziowe rzeki w okresach wiosennych roztopów i intensywnych letnich opadów deszczu. Ostro zarysowane w krajobrazie zbocza doliny przechodzą w stoki górskie. Naturalnym bowiem wyznacznikiem zasięgu doliny są na południowym zachodzie Wzgórza Ścinawskie a na północnymwschodzie Wzgórza Włodzickie i Góry Suche. Oprócz rolnictwa i funkcji mieszkaniowej obszar predysponowany do rozwoju funkcji wypoczynku pobytowego m.in. w formie agroturysty ki oraz obsługi zmotoryzowanego w Tłumaczowie. ruch turystycznego, zdążającego do granicznego przejścia drogowego Obniżenie Radkowa to uwarunkowana tektonicznie kotlina śródgórska u podnóża północnej krawędzi Gór Stołowych. Zasięg Obniżenia w części północnej wyznaczają Wzgórza Ścinawskie. Walorem krajobrazowym tego obszaru jest przede wszy stkim: - szeroka panorama widokowa Gór Stołowych po stronie polskiej i czeskiej wzdłuż linii skalnego uskoku brzeżnego, - gęsta sieć dolin rzecznych Pośnej i jej dopływów. Przebieg koryt tych rzek wyznaczają pasy naturalnej wysokiej zieleni łęgowej, które stanowią charakterystyczny element krajobrazu, - wyizolowane, zalesione pagóry twardzielowych wzgórz (Mnich 522 m.n.p.m., Guzowata 501 m.n.p.m., Wysoki Wygon 565 m.n.p.m., Golec 532 m.n.p.m., Bogatka 432 m.n.p.m.), które urozmaicają konfigurację lekkofalistej powierzchni dna Obniżenia. W Obniżeniu Radkowa usytuowany jest Radków z ciągiem zabudowy wzdłuż rzeki Pośnej; wsie Ratno Górne i Ratno Dolne oraz ośrodek pielgrzymkowy Wambierzyce. W tych jednostkach osadniczych winna być rozwiązana funkcja obsługi zmotoryzowanego i pieszego ruchu turystycznego oraz funkcja wypoczynku pobytowego. Dla centrum Wambierzyc szczególną, unikalną funkcją dodatkową jest obsługa ruchu pielgrzymkowego do sanktuarium maryjnego znanego w kraju i za granica. 1.2. Ochronne kompleksy leśne. Lasy ograniczają swój zasięg do górskich obszarów gminy. Największy zwarty kompleks leśny pokrywa w całości Góry Stołowe. Izolowane zespoły leśne, jako pozostałość dawnego, rozległego zalesienia, występują jedynie w obrębie kulminacji szczytowych pasm Gór Suchych, Wzgórz Włodzickich i Ścinawskich oraz twardzielowych garbów Obniżenia Radkowa. Lasy z tych obszarów zostały przez ubiegłe stulecia karczowane i wypierane przez rozwijające się rolnictwo. Granica rolno-leśna przesuwała się „w górę”, ku wyższym partiom obszaru. Lasy zajmują łącznie 4,821 ha, co stanowi 34,5% całości obszaru. Są to lasy ochronne, grupy I. W granicach Parku Narodowego Gór Stołowych, nad ich ochroną czuwają władze parku. Większe zasoby leśne przedgórza Gór Stołowych, nad ich ochroną czuwają władze parku. Większe zasoby leśne przedgórza Gór Stołowych administruje Nadleśnictwo Jugów. Prowadzą prawidłową proekologiczną gospodarkę leśną. Najgorzej przedstawia się sytuacja zespołów leśnych, będących we władaniu prywatnym lub innych gastorów. Niekiedy prowadzona jest tu rabunkowa gospodarka przez masowe wycinanie drzewostanu (np. w lasach prywatnych we wsi Suszyna). Wielkość zasobów leśnych gminy jest znaczna i przekracza średnie wskaźniki lesistości województwa i kraju. Zadaniem na najbliższe lata jest przede wszyst kim: - ochrona istniejących zasobów, - proekologiczna gospodarka leśna, - zwiększenie lesistości obszaru, przez obniżenie granicy rolno-leśnej. 1.3. Wartościowe areały rolne. Użytki rolne gminy zajmują ponad połowę jej powierzchni (56,8%) i łącznie stanowią obszar o wielkości 7,936ha, w tym: 5,275ha – gruntu orne, 11ha – sady, 878ha – łąki trwałe, 1,772ha – pastwiska. Wartościowe, chronione kompleksy glebowe obejmują 87,3% całości areału rolnego gminy tj. 6928ha, w tym: 16ha – II klasy bonitacyjnej, 1,738ha – IIIa klasy bonitacyjnej, 1,532ha – IIIb klasy bonitacyjnej, 2,801ha – IVa klasy bonitacyjnej, 841ha – IVb klasy bonitacyjnej. Pozostałe grunty V i VI klasy bonitacyjnej, w łącznej wielkości 1008 ha są mało lub wcale nieprzydatne dla rolnictwa. Te z nich, które są położone w bezpośrednim sąsiedztwie zespołów leśnych, winny być przeznaczone do zalesienia. Obniży się w ten sposób granica rolno-leśna i przywrócone zostaną cechy krajobrazu naturalnego obszaru. Rozległy kompleks wartościowych areałów rolnych to cenny zasób środowiska naturalnego gminy, gwarantujący trwałą podstawę rozwoju funkcji rolniczej, z preferencyjną dla rolnictwa ekologicznego. Funkcja ta ma trwałą pozycję w obecnym rozwoju funkcjonalnym gminy. 1.4. Zasoby surowców mineralnych. Znaczenie gospodarcze mają dla gminy udokumentowane złoża kopalin, głównie melafiru i piaskowca. Są to: - złoże melafiru „Tłumaczów”, o zasobach 1.579.000 ton, rozpoznane w kategorii A+B+C1, częściowo eksploatowane, kopalina podstawowa, złoże skreślone z bilansu zasobu. - złoże melafiru „Tłumaczów-Wschód”, o zasobach 14.446.000 ton, rozpoznane w kategorii C2, eksploatowane okresowo, kopalina podstawowa, - złoże melafiru „Tłumaczów-Południe”, o zasobach 3.793.000 ton, rozpoznane w kategorii C2, nieeksploatowane, rozpoznane, kopalina podstawowa, - złoże melafiru „Tłumaczów-Gardzień”, o zasobach 25.580.000 ton, rozpoznane w kategorii C2, eksploatowane, kopalina podstawowa, - złoże piaskowca budowlanego „Bieganów-Słupiec”, o zasobach 364,000 ton, rozpoznane w kategorii A+B+C1+C2, nieeksploatowane, kopalina podstawowa, - złoże gliny „Ścinawka Średnia”, o zasobach 1.768.000 m3, rozpoznane w kategorii A+B+C, obecnie nieeksploatowane, kopalina podstawowa, - złoże kruszywa naturalnego „Ścinawka Dolna”, o zasobach 8.117.000 m 3, rozpoznane w kategorii A+B+C1, nieeksploatowane, kopalina podstawowa, - złoże gliny „Ścinawka Dolna”, o zasobach 495.000 m 3, rozpoznane w kategorii A+B+C1, obecnie nieeksploatowane, kopalina podstawowa, - złoże piaskowca czerwonego „Radków II”, o zasobach 709.320 ton, rozpoznane w kategorii C2, nieeksploatowane, kopalina podstawowa, - złoże piaskowca ciosowego „Radków”, o zasobach 21.284.000 ton, rozpoznane w kategorii A+B+C1, eksploatowane przez Zakłady Kamienia Budowlanego w Radkowie, koncesja na wydobycie surowca upływa 2004 roku, kopalina podstawowa. Na terenie gminy Radków wy stępują ponadto inne kopaliny pospolite o nieudokumentowanych zasobach. Wymienić tu należy: - amfibolit gabrowy w Ścinawce Dolnej, - melafiry i tufy melafirowe w Tłumaczowie, Ratnie Dolnym, Wambierzycach, Raszkowie i Suszynie, - tuf porfirowy w Tłumaczowie, Raszkowie i Gajewie, - piaskowiec budowlany prawie we wszyst kich wsiach gminy, - zlepieniec w Radkowie i Wambierzycach, - margiel w Radkowie, Pasterce, Karłowie i Wambierzycach. Eksploatacja tych złóż może być prowadzona jedynie dla doraźnych, lokalnych potrzeb. Nie dopuszcza się wydobycia surowca w obrębie Parku Narodowego Gór Stołowych oraz jego otuliny. Prowadzone były bez efektu badania geologiczne dotyczące występowania na terenie gminy innych surowców mineralnych, w tym również rudy uranowej. 1.5. Wody wgłębne. Na obszar górski gminy sięga od południa podziemny, wieku kredowego – zbiornik wody pitnej p.n. „Niecka Wewnątrzsudecka Kudowa Zdrój-Bystrzyca Kłodzka”, udokumentowany w zasobach krajowych pod nr 341. Z jego zasobów czerpią wodę pitną istniejące ujęcia w Radkowie, Wambierzycach, Karłowie i Pasterce. W tych dwóch ostatnich górskich wsiach gminy pobory wody zabezpieczają jedynie lokalne potrzeby mieszkańców. Z ujęć Radkowa i Wambierzyc woda pitna, system wiejskich wodociągów, rozprowadzana jest do pozostałych jednostek osadniczych gminy, a jej nadmiar służy do zaopatrzenia w wodę miasta Nowa Ruda. Wydajny poziom wodonośny w obrębie Gór Stołowych to cenny zasób środowiska naturalnego gminy, który umożliwił pełne rozwiązanie gospodarki wodnej we wszy st kich jednostkach osadniczych jej obszaru. 1.6. Wody powierzchniowe. Przez górne piętro Gór Stołowych, kulminacjami Skalnika, Małego i Wielkiego Strzelińca oraz przygranicznej krawędzi skalnej biegnie na terenie gminy europejski dział wodny pomiędzy zlewiskiem Bałtyku a zlewiskiem Morza Północnego. Zlewisko Morza Północnego zasilają wody potoku Piekło w Pasterce Żidavki w Ostrej Górze, dopływ Łaby. Zlewisko Bałtyku reprezentują lewobrzeżne dopływy Nysy Kłodzkiej: Bystrzyca Dusznicka i Ścinawka. Zlewisko By strzycy Du sznickiej, poprzez swój dopływ Kamienny Potok sięga Karłowa, gdzie ma on swoje źródło. Zlewnia Ścinawki obejmuje swym zasięgiem cały obszar gminy, za wyjątkiem Gór Stołowych. Sieć hydrograficzna tej rzeki tworzą liczne dopływy: Pośna z Cedroniem, Cervonohorskim Potokiem, mającym swe źródło po czeskiej stronie, Dzik, Włodzica, Szczyp, Klątwa i Studzienna. Przez obszar gminy płynie środkowy odcinek rzeki Ścinawki: jej dolny, wschodni odcinek znajduje się w gminie Kłodzko, górny po stronie czeskiej, a źródliskowy na Wyżynie Unisławskiej na północ od Mierszowa. Całość zlewni Nysy Kłodzkiej oraz Łaby należą do zlewni chronionych, a na obszarze gminy wody zasilające je zaliczane są do wód granicznych. Duże zasoby wód płynących przez obszar gminy stwarzają duże możliwości ich retencji, czego dowodem jest zrealizowany Zlew Radkowski. Retencja wód płynących w górnych odcinkach rzek i potoków zmniejszyła by wydatnie zagrożenie powodziowe, a nowe zbiorniki wodne uatrakcyjniły by turystycznie obszar gminy. Nie wykorzystana jest również energia wodna wód płynących. 2. Chronione obszary i elementy środowiska naturalnego gminy. 2.1. Park Narodowy Gór Stołowych. Utworzony Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 września 1993 roku (Dz.U. nr 88 poz.407, z późniejszymi zmianami). W granicach gminy znajduje się łącznie około 2920ha obszaru parku, w tym: - rezerwat przyrody „Szczelinie Wielki” rezerwat skalno - krajobrazowy o powierzchni 50,26 ha, częściowy – Szczelinie Wielki, ścisły – Szczelinie Mały, utworzony 4 czerwca 1968 roku Zarządzeniem nr 80 MiiPD (w 1957 roku utworzono tu rezerwat „Wielki i Mały Spękany Wierch – MP.nr 101 poz.590). - rezerwat przyrody „Wielkie Torfowisko Batorowskie” rezerwat częściowy: florystyczno-leśny: torfowiskowy o powierzchni 48,47 ha, utworzony 16 stycznia 1958 roku Zarządzeniem nr 70 ML i PD (MP. nr 11 poz.69 ). W granicach parku znajduje się w całości wieś Pasterka z O strą Górą, zaś enklawą wśród obszaru parku jest wieś Karłów. 2.2. Otulina Parku Narodowego Gór Stołowych. Utworzona Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 września 1993 roku (Dz.U. nr 88 poz.407, z późniejszymi zmianami). Otulina obejmuje niezalesioną część obszaru miasta Radków, część wsi Ratno Górne i Dolne oraz Wambierzyce. Granice otuliny biegną od granicy państwowej z Republiką Czeską w Radkowie, wzdłuż drogi krajowej nr 387 do Ratna Dolnego, następnie drogą krajową nr 388 do granicy z gminą Szczytna (wieś Chocieszów). 2.3. Strefy C ochrony uzdrowiska Kudowa Zdrój i Duszniki Zdrój, sięgają po obszar leśny gminy, w granicach Parku Narodowego Gór Stołowych. 2.4. Podziemny zbiornik wody pitnej – „Niecka Wewnątrzsudecka Kudowa Zdrój – Bystrzyca Kłodzka” udokumentowany w zasobach krajowych pod nr 341, zajmuje obszar leśny PNGS powyżej Radkowa i Wambierzyc. 2.5. Chronione zlewnie: rzeki Nysy Kłodzkiej zlewiska Bałtyku i rzeki Łaby zlewiska Morza Północnego obejmują swym zasięgiem całość obszaru. 2.6. Lasy ochronne całość kompleksu leśnego Parku Narodowego Gór Stołowych i zespoły leśne na przedpolu Gór Stołowych, łącznie 4821ha. 2.7. Wartościowe areały rolne użytki rolne II, III i IV klasy bonitacyjnej, łącznie 6928ha. 2.8. Pomniki przyrody ożywionej (aktualne na rok 2008): - pojedyncze drzewa: Organ powołujący Gatunek drzewa Rozporządzenie Nr Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy 11 Wojewody Dolnośląskiego z Lipa drobnolistna dnia 8 sierpnia 2008r. (Dz. U. Woj. Lipa drobnolistna Dol. Nr 221 z dnia 19 sierpnia 2008 r. Topola biała poz. 2494) Klon Jawor 7140/532/82 Jesion wyniosły - grupy drzew: Organ powołujący Gatunek drzewa Dąb szypułkowy Rozporządzenie Nr 11 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 8 sierpnia 2008r. (Dz. U. Woj. Dol. Nr 221 z dnia 19 sierpnia 2008 r. poz. 2494) 7140/532/82 Dąb szypułkowy Klon pospolity Dąb szypułkowy Buk pospolity Świerk pospolity Dąb szypułkowy Jesion Wyniosły Lipa drobnolistna Miejsce występowania Radków, ul. Spadzista Tłumaczów, przy posesji Pani Kozowej Ścinawka Górna w pobliżu parku przypałacowego, przy domu nr 39 Ścinawka Średnia, park przypałacowy Ratno Dolne, park przypałacowy, na brzegu stawu Wambierzyce, przy szosie z Polanicy Zdrój do Wambierzyc, na wzniesieniu wśród łąk Ścinawka Średnia, park przypałacowy Miejsce występowania Ścinawka Górna, park przypałacowy, na stromej skarpie Ścinawka Górna, park przypałacowy, na stromej skarpie Ścinawka Średnia, na dziedzińcu zespołu pałacowego Ścinawka Średnia, park przypałacowy Ścinawka Średnia,, park przypałacowy Ścinawka Średnia,, park przypałacowy Ratno Dolne, park przypałacowy Ratno Dolne, park przypałacowy, na brzegu stawu Ratno Dolne, park przypałacowy, na wjeździe do pałacu 3. Aktualne konflikty i zagrożenia dla środow iska naturalnego gminy Rażącym konfliktem pomiędzy ekologią a gospodarką jest eksploatacja zasobnego, udokumentowanego złoża piaskowca ciosowego „Radków”, którego obszar górniczy stanowi enklawę w Parku Narodowym Gór Stołowych. Zakłady Kamienia Budowlanego w Radkowie uzyskała koncesję na wydobywanie kopaliny do roku 2004. Eksploatacja złoża czyni niepowtarzalne straty w unikalnym, zalesionym krajobrazie górskim Gór Stołowych. Jednocześnie należy stwierdzić , że wydobywany tu piaskowiec jest podstawowym surowcem dla jedynego czynnego zakładu produkcyjnego w Radkowie; zaś skala bezrobocia w mieście przekracza wskaźnik 25% zawodowo czynnych. Analogicznie, choć w mniejszym stopniu zagrożenia, przedstawia się sytuacja w obrębie Gór Kamiennych, gdzie eksploatacja melafiru wraz szero kim zasięgiem terenów poeksploatacyjnych zmniejszyły walory krajobrazowe tego chronionego pasma górskiego w Tłumaczowie. Możliwość rozwoju potencjału gospodarczego gminy przez wydobycie innych, często bogatych złóż surowcowych stoi w sprzeczności w stosunku do wymagających ochrony innych walorów i zasobów środowiska, takich jak: walory krajobrazowe, obszary leśne, wartościowe grunty rolne itp. Do istotnych zagrożeń dla chronionego środowiska naturalnego gminy, które wpływają negatywnie na jego stan zaliczyć należy przede wszyst kim: - nieuregulowana w pełni gospodarka ściekowa obszaru; choć zakres wy konanych w tym zakresie działań jest znaczny, - duży stopień zanieczyszczenia wód rzeki Ścinawki i jej dopływu Włodzicy w górnych odcinkach rzek, „powyżej” granicy gminy; (w przypadku Ścinawki w rejonie wałbrzyskim i Republice Czeskiej, Włodzicy w rejonie naworudzkim) i przepływ zanieczyszczonych wód przez obszar gminy, - stosowanie w gospodarce cieplnej oraz dla celów bytowych tradycyjnego opału stałego, - zanieczyszczenie spalinami i uciążliwość akustyczna w obrębie ciągów zabudowanych wzdłuż dróg krajowych, gdzie nasilenie ruchu samochodowego jest duże tj. w kierunku Karłowa (droga nr 387), Wambierzyc (droga nr 388) i przejścia granicznego w Tłumaczowie (droga nr 385), - napływ transgranicznych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego terenów sąsiednich gminy i Republiki Czeskiej, - brak programu i działań zmierzających do ochrony obszarów dolinnych przed wodami powodziowymi Ścinawki i Pośnij, - niezrekultywowane składowisko odpadów komunalnych w Radkowie oraz liczne wyrobiska poeksploatacyjne wymagające rekultywacji, - brak nadzoru nad ochroną prywatnych kompleksów leśnych, czego dowodem jest wycięcie zespołu leśnego w Suszynie, w obrębie partii szczytowych Wzgórz Ścinawskich. 4. Analiza podj ętych działań na rzecz ochrony i czystości środow iska naturalnego obszaru Niezaprzeczalną zasługą władz samorządowych jest szero ki zakres zrealizowanych i realizowanych działań na rzecz uregulowania gospodarki odpadami komunalnymi i gospodarki ściekowej miasta i gminy. Gospodarka odpadami komunalnymi jest w pełni rozwiązania. Od 1996 roku funkcjonuje we wsi Ścinawka Dolna gminne składowisko odpadów o powierzchni 2,0 ha; w tym 0,92 ha zajmuje czasza składowiska. Posiada ono właściwe zabezpieczenia chroniące środowisko przed zanieczyszczeniem, w tym pas nasadzeń zieleni izolacyjnej. Wysypisko pokryje potrzeby gminy do 2020 roku, służy również sąsiedniej gminie Nowa Ruda. Odpady bytowe z terenów zabudowanych gromadzone są w licznych kontenerowych zbiornikach, opróżnianych przez gminną służbę komunalną. Często stosowana jest segregacja odpadów na miejscu. Niesegregowane odpady wywożone na składowisko są tam segregowane. Trwa szeroki front działań inwestycyjnych w zakresie uregulowania gospodarki ściekowej obszaru. Uwzględniając bilans potrzeb całej gminy oraz miasta i gminy Nowa Ruda budowana jest w Ścinawce Dolnej grupowa oczyszczalnia ścieków, o docelowej przepustowości 12.000 m 3/na dobę. Realizowane są kolejne trasy przesyłowych kolektorów sanitarnych, z przewidzianym zrzutem ścieków na tę oczyszczalnię. Wybudowana została oczyszczalnia ścieków w Karłowie; przewidziana jest budowa oczyszczalni dla potrzeb wsi Pasterka. Zgodnie z opracowaną „koncepcją programową rozbudowy i modernizacji sieci gazowej miasta i gminy Radków” wykorzystanie gazu przewodowego dla celów bytowych i grzewczych będzie możliwe do roku 2010 w Radkowie i wszy stkich wsiach gminy z wyjątkiem Karłowa i Pasterki. Obecnie, w oparciu o istniejące sieci gazowe średniego ciśnienia, zaopatrywane są już w gaz przewodowy większe kotłownie Radkowa, Wambierzyc, Ścinawki Średniej i Dolnej. Stosowanie w gospodarce cieplnej paliw ekologicznych (gaz, energia elektryczna, olej opałowy) staje się w gminie coraz bardziej powszechny. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska w Warszawie opracowuje Plan Ochrony Parku Narodowego Gór Stołowych oraz jego otuliny, a horyzontem czasowym do 2020 roku. Określone w nim zostaną zasady ochrony środowiska naturalnego dla znacznej części gminy, znajdującej się w zasięgu tych chronionych obszarów. Dotyczy przede wszyst kim: Karłowa, Pasterki z Ostrą Górą, Radkowa, Ratna Dolnego oraz Wambierzyc. 5. Postulowane działania proekologiczne. W celu poprawy środowiska naturalnego obszaru i skutecznej ochrony walorów tego środowiska należy, w okresie najbliższego dziesięciolecia, skoncentrować uwagę i działania przede wszy st kim na następujących zagadnieniach: - pełna regulacja gospodarki ściekowej miasta i gminy, - powszechne stosowanie paliw ekologicznych (gaz, energia elektryczna, olej opałowy) do celów grzewczych i bytowych, - modernizacja i rozbudowa sieci gazowej, - modernizacja układów komunikacji drogowej oraz ochrona istniejącej zabudowy przed uciążliwością komunikacyjną, - zaniechanie eksploatacji surowców mineralnych w obszarach chronionych, w tym przede wszyst kim w Parku Narodowym Gór Stołowych, - ochrona mieszkańców przed nadmiernych hałasem; uciążliwość akustyczna obiektów przemysłowych i usługowych nie może przekraczać granic zajmowanego terenu, - wyeliminowanie emisji do atmosfery zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, - obniżenie granicy rolno-leśnej; szczególnie na obszarze Wzgórz Ścinawskich, Wzgórz Włodzickich i w Górach Suchych, - ochrona terenów zabudowanych przed wylewami powodziowymi. 6. Wartość środow iska kulturowego obszaru. Miasto i wsie gminy Radków mogą poszczycić się starym rodowodem historycznym sięgającym wczesnego średniowiecza. Stąd bardzo jest bogate dziedzictwo kulturowe obszaru, zachowane w dużej mierze do dziś oraz liczne udokumentowane stanowiska archeologiczne. Sieć osadnicza gminy odwzorowuje jak gdyby układ hydrograficzny obszaru, tworząc długie ciągi łańcuchowej zabudowy wzdłuż rzek i potoków. Główne pasma zabudowy wstępują m.in.: - w dolinie rzeki Ścinawki; nieprzerwany ciąg terenów osadniczych Ścinawki Dolnej, Średniej, Górnej i Tłumaczowa, - w dolinie rzeki Pośnej; miasta Radkowa, Ratna Górnego i Dolnego, - w dolinie rzeki Cedron wsi Wambierzyce. Wszy st kie wsie gminy, to typowe wsie łańcuchowe, gdzie osią dla terenów osadniczych jest droga wiejska, biegnąca wzdłuż koryta rzecznego. Ten zabytkowy, typowy dla Sudetów układ przestrzenny harmonijnie wkomponowuje tereny osadnicze w krajobraz naturalny. Zachowany w dużej mierze regionalny styl budownictwa podnosi dodatkowo wartość tego zabytkowego układu. Ciągi zabytkowej, łańcuchowej zabudowy obszaru wzbogacają ponadto unikalne zespołu urbanistyczne: - centrum miasta Radkowa, w charakterze średniowiecznego miasta obronnego, - centrum Wambierzyc; pielgrzymkowe ośrodka kultu maryjnego, zrealizowanego na wzór Jerozolimy. Charakterystycznym rysem terenów osadniczych gminy jest wykształcenie się w większych wsiach wyraźnych ośrodków usługowych, których usytuowanie utrwalone jest historyczną tradycją. Lokalne, wiejskie ośrodki usługowe funkcjonują obecnie jak gdyby na „starych lokalizacjach”; w są siedztwie obiektów sa kralnych i obiektów pałacowych. Obszar gminy i miasta jest bogato „wyposażony” w zabytkowe zespoły kościelne oraz zespoły pałacowo-parkowe; o zabytkowych, rozległych założeniach. Z obiektów sakralnych, najokazalszy jest zespół kościoła parafialnego p.w. Nawiedzenia NMP (bazylika z plebanią, cmentarz, drogi krzyżowe) w Wambierzycach, zaś z obiektów świeckich; zespoły pałacowo-parkowe w Ścinawce Górnej („Sarny”), Ścinawce Średniej (dwór dolny, górny „Kapitanowo” i „Księżno”), Ścinawce Dolnej, Ratnie Dolnym i Karłowie. Część obiektów pałacowych adaptowana została na cele usługowe bądź mieszkaniowe, niektóre z nich są niezagospodarowane. Znakomitym przykładem rehabilitacji zabytkowej zabudowy jest adaptacja zespołu dworskiego nr 10 w Karłowie na ośrodek wypoczynkowo-sz koleniowy PZU oraz prowadzone prace adaptacyjne dla potrzeb mieszkaniowych jednego z obiektów dworu „Stary” w Ścinawce Górnej. Szczegółowe dane o tych obiektach, ich stanie technicznym i sposobie zagospodarowania zawarto w części I „Studium” p.t. „Inwentaryzacja”. W tej wstępnej części opracowania przypisany jest ponadto każdej jednostce osadniczej wykaz zabytków architektury i budownictwa. 7. System ochrony środow iska kulturow ego obszaru. Strefa ochrony krajobrazu kulturowego obejmuje całość układu przestrzennego sieci osadniczej obszaru. Strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej obejmuje następujące zabytkowe zespoły urbanistyczne: -śródmieście Radkowa, w granicach murów obronnych miasta średniowiecznego, wraz z podgrodziem, - centrum usługowo–sakralnego ośrodka pielgrzymkowego w Wambierzycach, wraz z zespołami kalwaryjnymi, - centrum usługowe wsi Ścinawka Dolna, mieszczące m.in.: kościół parafialny p.w. Św. Jakuba Apostoła, kościół pomocniczy, plebanię, zespół dworski, dom ludowy i szkołę podstawową, - centrum usługowe wsi Tłumaczów , mieszczące m.in. zespół kościoła parafialnego p.w. Św. Piotra i Pawła z cmentarzem i pałac, - zespół sakralno-pałacowy we wsi Ścinawka Średnia, mieszczący m.in. Dwór Dolny „Kapitanowo” , ko ściół katolicki z plebanią. Ponadto ścisłą strefą ochrony konserwatorskiej objęto wszyst kie na terenie miasta i gminy: - cmentarze, - zespoły sakralno- kościelne - zespoły parkowo- pałacowe, - parki podworskie, z licznymi pomnikami przyrody ożywionej. Ochronie podlegają również stanowiska archeologicznego. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU III. UWARUNKOWANIA FUNKCYJNO - PRZESTRZENNE Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok III. UWARUNKOWANIA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNE 1. Analiza struktury funkcj onalnej obszaru. Miasto Radków Miasto Radków, jako siedziba władz samorządowych, pełni zarazem znaczną funkcję lokalnego ośrodka usługowego dla całości gminy, w zakresie: - oświaty: szkoła podstawowa, plac zabaw dla dzieci, - ochrona zdrowia: szpital, przychodnia, apteka, - usługi handlu, gastronomii i rzemiosła, - kultury: dom kultury i rozrywki, - sporty: stadion sportowy, basen kąpielowy, - administracji: Urząd Miasta i Gminy, Urząd Stanu Cywilnego, Bank Spółdzielczy, Urząd Pocztowy, strażnica Straży Granicznej, dom parafialny, - usług innych: Straż Miejska, Zakład Użyteczności Publicznej. W dużym stopniu rozwija się ponadto w mieście funkcja rekreacyjna. Wyróżnić tu należy dobrze zagospodarowany ośrodek wypoczynku świątecznego „Nad Zalewem Radkowskim”, z hotelem „Silesia” i zespołem domków letniskowych, pole campingowe z motelem, inne ośrodki wypoczynkowe. Zauważa się tendencje rozwojowe tej funkcji, szczególnie w rejonie Zalewu Radkowskiego. Znacząca kiedyś w mieście funkcja przemysłowa reprezentowana przez: browar, zakład dziewiarski, eksploatację i przetwórstwo kamienia budowlanego, obecnie znajduje się w recesji. Wieś Gajów. Mała wieś o funkcji rolniczej, rozwiniętej w oparciu o wartościowe kompleksy rolne. Możliwość aktywizacji wsi poprzez rozwój funkcji rekreacyjnej n.p. w formie agroturystyki. Wieś Karłów. Wieś o dużym rozwoju funkcji rekreacyjnej w formie: - ośrodka usługowego w obrębie Gór Stołowych ( parkingi samochodowe, schronisko turystyczne „Pod Szczelińcem”, restauracje, zespół pawilonów handlowych i małej gastronomii), - ośrodek wypoczynkowy (ośrodek wypoczynkowo-sz koleniowy PZU, Wyższej Szkoły Pedagogicznej z Zielonej Górze, Politechniki Wrocławskiej, ośrodek wypoczynkowy Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Poznaniu), - główny węzeł turystycznych szlaków pieszych Gór Stołowych. Funkcja rekreacyjna jest jedyną funkcją wsi, o silnie zaznaczonych trendach rozwojowych, proporcjonalnie do wzrostu natężenia ruchu turystycznego. Wieś Pasterka Mała wieś w granicach Parku Narodowego Gór Stołowych o funkcji rekreacyjnej, rozwiniętej w formie: - ośrodka wypoczynkowego ( ośrodki wypoczynkowe DODP Wrocław: Szczelinianka”, domy letniskowe, nieczynne domy wczasowe do zagospodarowania, - ośrodki obsługi turystyki pieszej ( schronisko turystyczne „Pasterka”, liczne szlaki turystyczne). Z uwagi na swe walory krajobrazowe i położenie w granicach Parku Narodowego Gór Stołowych ograniczone możliwości rozwoju funkcji rekreacyjnej. Rozwój funkcji osadniczej dla potrzeb funkcji rolniczej i leśnej obszaru. Ostra Góra Mały przysiółek graniczny należący do Pasterki, o funkcji rekreacyjnej, reprezentowany przez: - turystyczne przejścia graniczne Ostra Góra – Machov, - Wojskowy O środek Wypoczynkowy i strażnica Straży Granicznej. Wieś Rasz ków Wieś o funkcji rolniczej, predysponowana do rozwoju funkcji rekreacyjnej np. w formie agroturystyki. Wieś Ratno Dolne Wieś o funkcji rolniczej, rozwiniętej w oparciu o wartościowe kompleksy agrarne i dawny potencjał państwowego gospodarstwa rolnego. Możliwość rozwoju we wsi funkcji rekreacyjnej poprzez: - zagospodarowanie na cele rekreacyjne rozległego, zabytkowego założenia pałacowo –parkowego, - rozwój agroturystyki - budowa obiektów służących obsłudze zmotoryzowanego ruchu turystycznego. Wieś Ratno Górne Wieś o funkcji rolniczej, rozwiniętej na bazie wartościowych areałów rolnych. Możliwość rozwoju funkcji rekreacyjnej, w zakresie: - obsługi zmotoryzowanego ruchu turystycznego, - agroturysty ki. Wieś Suszyna Wieś o funkcji rolniczej, rozwiniętej w oparciu o wartościowe areały rolne. Z uwagi na wyso kie walory krajobrazowe terenu duże możliwości rozwoju funkcji rekreacyjnej, w formie wypoczynku pobytowego w pensjonatach, domach letniskowych i obiektach agroturystycznych. Wieś Ścinawka Dolna Wieś z silnie rozwiniętą funkcją rolniczą, oparta o rozległy areał wartościowych gruntów rolnych. Preferencje do ukształtowania produkcji rolniczej na ogrodnictwo i sadownictwo. Zaczynają się tendencje rozwoju współistniejącej z rolniczą funkcji przemysłowej, o profilu produkcyjno-usługowym (tartak, usługi stolarskie, zakład usług motoryzacyjnych, zakład naprawy silników i pomp wtryskowych, młyn zbożowy itp.). Niemałą rolę pełni we wsi funkcja specjalistyczna, w zakresie usług zdrowia (dom opieki społecznej dla dorosłych i dom dla dzieci niepełnosprawnych). Przy zachowaniu hierarchii istniejących funkcji rozwojowych wsi, istnieją możliwości wprowadzenia funkcji rekreacyjnej np. w formie agroturysty ki, bądź zagospodarowanie na cele rekreacyjne zabytkowego zespołu dworskiego Wieś Ścinawka Górna Wieś o rozwiniętej funkcji rolniczej. Walory krajobrazowe terenu oraz zasoby środowiska kulturowego stanowią silne podstawy do rozwoju funkcji rekreacyjnej głównie poprzez: - rehabilitację i adaptację dla potrzeb tej funkcji zabytkowego założenia pałacowo- parkowego „Sarny”, - rozwój agroturystyki, - budowę usług w zakresie obsługi zmotoryzowanego ruchu turystycznego. Znacząco uatrakcyjni wieś realizacja zbiornika wodnego na rzece Ścinawce. Wieś Ścinawka Średnia Największa, wielofunkcyjna wieś gminy o rozwiniętej: - funkcji rolniczej, opartej o rozległy areał wartościowych gruntów rolnych, - funkcji przemysłowej, reprezentowanej przez Odlewnię Żeliwa, Zakład Wykonawstwa Sieci Elektroenergetycznych, Zakład Przemysłu Drzewnego, Ubojnię Zwierząt i Zakład Pracy Nakładczej G.S., Zakład Produkcji Odzieży Damskiej, Piekarnie i inne zakłady produkcyjno-usługowe . - funkcji usługowej, w randze lokalnego ośrodka usługowego, współpracującego z Radkowem w obsłudze mieszkańców gminy ( ośrodek zdrowia, bank, stadion sportowy, urząd pocztowy, obiekty handlowo-rzemieślnicze, Komisariat Policji, Ośrodek Pomocy Społecznej, lecznica dla zwierząt, leśnictwo itp.) Możliwość rozwoju funkcji rekreacyjnej, poprzez rehabilitację i adaptację na cele rekreacyjne zabytkowych zespołów parkowo-dworskich i rozwój agroturystyki. Wieś Tłumaczów Wieś o funkcji rolniczej z dodatkowo rozwiniętą funkcją przemysłową ( eksploatacja złoża melafiru) oraz funkcją rekreacyjną w zakresie obsługi przygranicznego, zmotoryzowanego ruchu turystycznego, w obrębie drogowego przejścia granicznego. Możliwość intensyfikacji rozwoju funkcji rekreacyjnej, poprzez: - agroturysty kę, - rozbudowę usług związanych z obsługą zmotoryzowanego ruchu turystycznego, - budownictwo letniskowe, w rejonie Gór Suchych i Wzgórz Ścinawskich. Wieś Wambierzyce Wieś stanowi silnie rozwinięty ośrodek pielgrzymkowy kultu maryjnego, unikalny na Dolnym Śląsku. Oprócz tej wiodącej funkcji wsi rozwija się równolegle funkcja rekreacyjna ( skansen, obiekty agroturystyczne, szlaki turystyczne, pensjonat „Lwów”, parking, obiekty handlowo-gastronomiczne), szczególnie w górnej części wsi. Rozwój funkcji rekreacyjnej winien być ukierunkowany na: - obsługę ruch pielgrzymkowego, - obsługę zmotoryzowanego i pieszego ruchu turystycznego, - wypoczynek pobytowy. 2 .Kierunki rozw oj u przestrzennego Nowe tereny budowlane wyznaczone dla miasta i poszczególnych wsi gminy winny spełniać przede wszy st kim następujące wymogi: - cechować się korzystnymi dla budownictwa warunkami fizjograficznymi; w aspekcie przede wszy st kim parametrów geotechnicznych gruntów, uwarunkowań hydrogeologicznych i mikroklimatycznych, - przestrzenne „związanie” terenów projektowanej zabudowy z istniejącym układem przestrzennym poszczególnych jednostek osadniczych, - uszanowanie zabytkowych układów przestrzennych poprzez właściwe wkomponowanie projektowanej zabudowy w utrwalony historycznie krajobraz kulturowy obszaru, - usytuowanie nowej zabudowy w izochronie dojścia pieszego do wykształconych lokalnych ośrodków usługowych, - zharmonizowanie projektowanej zabudowy z krajobrazem naturalnym, przy powszechnym stosowaniu cech regionalnego stylu budownictwa, ugruntowanego na tym obszarze, - zapewnienie właściwej ekspozycji i panoram widokowych dla sylwety średniowiecznego zespołu urbanistycznego Radkowa, unikalnego ośrodka sa kralnego w Wambierzycach oraz rozległych, wiejskich zespołów pałacowo – parkowych, - ochrona walorów środowiska naturalnego obszaru. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU IV. UWARUNKOWANIA Z ZAKRESU KOMUNIKACJI I INFRASTRUKT URY TECHNICZNEJ Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok IV. UWARUNKOWANIA Z ZAKRESU KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 1. Komunikacja kolej owa. Jedyną stacją kolejową towarowo-osobową na obszarze gminy jest Ścinawka Średnia, na trasie niezelektryfikowanej linii kolejowej, relacji Kłodzko Główne – Wałbrzych. Rozbudowany układ urządzeń stacyjnych w zakre sie obsługi ruchu osobowego i towarowego nie jest w pełni wykorzystany. Od wielu lat zawieszony jest ruch pasażerski w kierunku Radkowa, częściowo zdemontowany, nieczynny jest trakt kolejowy do Tłumaczowa, z dawnym połączeniem do Broumov. W zakresie ruchu towarowego wykorzy stywane są tory bocznicowe stacji kolejowej prowadzące do Odlewni Żeliwa w Ścinawce Średniej i do Słupca. Reaktywowanie ruchu pasażerskiego na linii Ścinawka Średnia – Radków i Ścinawka Średnia – Tłumaczów – Broumov usprawniłoby układ powiązań komunikacyjnych w obrębie gminy dla ludności miejscowej oraz ruchu turystycznego, w tym również ruchu przygranicznego. 2. Układ dróg kraj ow ych Gmina, choć położona na uboczu, w pasie przygranicznym, posiada dobry sy stem połączeń komunikacyjnych układem dróg krajowych z pozostałym obszarem Ziemi Kłodzkiej. Przebiegają tu następujące drogi krajowe IV klasy technicznej: - nr 385 – granica Państwa – Tłumaczów – Wolibórz – Ząbkowice Śląskie – Ziębice – Grodków – Janowice, z drogowym przejściem granicznym Tłumaczów – Otovice, - nr 386 – Ścinawka Średnia – Gorzuchów, łącząca gminę z drogą krajową nr 381 III klasy technicznej relacji Wałbrzych – Nowa Ruda – Kłodzko – Międzylesie – granica Państwa w Boboszowie, - nr 387 – Tłumaczów – Ścinawka Średnia – Radków – Karłów – Kudowa Zdrój (do drogi krajowej III klasy technicznej nr 8), na obszarze gór Stołowych intensywnie wykorzystywana przez zmotoryzowany ruch turystyczny (tzw. „droga o stu zakrętach”), - nr 388 – Ratno Dolne – Wambierzyce – Polanica Zdrój – Bystrzyca Kłodzka, intensywnie wykorzy stywana prze zmotoryzowany ruch turystyczny prowadzący do pielgrzymkowego ośrodka kultu maryjnego w Wambierzycach. Wymagają korekt i modernizacji następujące odcinki dróg krajowych: - w Karłowie – korekta trasy drogi przez wykonanie obejścia od południowego wschodu istniejącego turystycznego centrum usługowego wsi, - w Radkowie – udrożnienie przebiegu trasy drogi obrzeżem zabudowy miejskiej, - w Ratnie Dolnym – przebudowa skrzyżowania dróg krajowych nr 387 i nr 388. Na odcinku dróg przebiegających przez obszary zabudowane (Ratno Dolne, Ratno Górne, Radków, Tłumaczów, Wambierzyce itp.) wymagana jest ochrona istniejącej zabudowy od uciążliwości komunikacyjnych „ekranami” zieleni izolacyjnej. Niezbędnym jest również poszerzenie jezdni dróg do wielkości normatywnych, z wydzieleniem bezpiecznych, odizolowanych od ruchu kołowego ścieżek rowerowych i ciągów pieszych. 3. Drogi w ojew ódzkie. Gęsta sieć dróg wojewódzkich V klasy technicznej zapewnia kołowe połączenia komunikacyjne „wewnątrzgminne” oraz łączy jednostki osadnicze gminy z obszarem ościennym. Są to następujące drogi: nr 45357 – droga krajowa nr 387 – Ścinawka Średnia – Ścinawka Dolna, nr 45358 – droga krajowa nr 386 – Ścinawka Dolna – Raszków, nr 45359 – droga przez wieś Ścinawkę Średnią, do drogi krajowej nr 386, nr 45360 – droga krajowa nr 388 – Raszków – Ścinawka Dolna, nr 45362 – droga przez wieś Wambierzyce, nr 45364 – Karłów – granica Państwa z turystycznym przejściem granicznym w Ostrej Górze, nr 45365 – droga krajowa 387 – Pasterka, nr 45366 – Radków – Gajów – Tłumaczów, nr 45367 – Ścinawka Górna – Ścinawka Średnia – droga krajowa nr 387, nr 45368 – Nowa Ruda – Bieganów – Ścinawka Górna, nr 45187 – Szczytna (Batorów) – Karłów, nr 45189 – Chocieszów – Studzienna – Wambierzyce nr 45301 – Wolibórz – Dzikowiec – Słupiec – droga krajowa nr 386, nr 45355 – Bożków – droga krajowa nr 386. By usprawnić powiązania wewnątrzgminne z drogami krajowymi, w układ dróg wojewódzkich postuluje się włączyć następujące odcinki dróg gminnych: - Radków – „Nowy Świat” – Wambierzyce; ten skrót komunikacyjny odciąży od ruchu kołowego odcinek drogi krajowej nr 387 we wsiach Ratno Górne i Ratno Dolne oraz połączy bezkolizyjnie Radków z Wambierzycami i Raszkowem, - Radków – granica Państwa, ciągiem ul. Górskiej, z uruchomieniem przejścia granicznego Radków Bożanov, - Rasz ków – Chocieszów i Niwa w gminie Szczytna; połączenie wsi Raszków z drogą krajowa nr 388, - Rasz ków – Niwa w gminie Szczytna, Kamieniec w gminie Kłodzko. Należy zmodernizować całość układu dróg wojewódzkich przez poszerzenie jezdni dróg, poprawę jej stanu technicznego oraz wydzielenie ścieżek rowerowych wzdłuż ich tras w rejonach intensywnego ruchu turystycznego. 4. Usługi komunikacyj ne. Kołowa komunikację zbiorczą obsługują linie autobusowe przedsiębiorstw komunikacyjnych z Kłodzka i Nowej Rudy. We wszy st kich wsiach są przystanki autobusowe a w Radkowie dworzec autobusowy. W dostosowaniu do potrzeb winna wzrastać częstotliwość kursów autobusowych w kierunku Radkowa, Wambierzyc, Karłowa i Tłumaczowa. Zmotoryzowany ruch turystyczny oraz miejscowy ruch kołowy obsługują: - stacje paliw w Ratnie Dolnym, - parkingi samochodowe w Rakowie, Karłowie, Wambierzycach, Tłumaczowie, Ścinawce Średniej, - parkingi leśne w Karłowie, Radkowie i Ścinawce Górnej, - warsztaty samochodowe, obecnie we wszyst kich większych jednostkach osadniczych gminy. Sieć tych placówek usługowych winna być stale rozwijana, proporcjonalnie do wzrostu natężenia ruchu kołowego na obszarze gminy. Priorytetową sprawą w tym zakresie jest zabezpieczenie dostatecznej ilości parkingów samochodowych. 5. Zaopatrzenie w w odę pitną. Na obszarze miasta i gminy funkcjonuje spójny system wodociągów gminnych, powiązanych z miastem Nowa Ruda, dokąd przesyłana jest część zasobów wody pitnej. Nie obejmuje on jedynie wsi Karłów i Pasterka, którym dostawy wody zabezpieczają lokalne ujęcia pod „Szczelińcem Wielkim” o łącznej wydajności 58 m 3/dobę. Dla gminnego systemu wodociągowego dostarczana jest woda z ujęć w Radkowie i Wambierzycach (łączna wydajność 15500 m 3/dobę). Są to wydajne ujęcia, położone w obrębie górnokredowego, podziemnego zbiornika nr 341, udokumentowanego w zasobach krajowych. Zasoby tych wód zabezpieczają potrzeby obszaru do 2010 roku. Niezbędna jest jednak modernizacja ujęć i budowa pry nich stacji uzdatniania wody. Stale winny być prowadzone prace przy modernizacji rozbudowie gminnej sieci wodociągowej; sukce sywnie do powiększania terenów osadniczych wsi i miasta Radków. 6. Gospodarka ściekow a. Działania inwestycyjne nad uregulowaniem gospodarki ściekowej obszaru trwają od lat. Na ukończeniu jest biuro w Ścinawie Dolnej grupowej, mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków z przepompownią ścieków dla potrzeb miasta i gminy Radków oraz miasta i gminy Nowa Ruda. Realizowane są kolejne odcinki przesyłowych kolektorów sanitarnych, doprowadzającej ścieki do oczyszczalni wynosić będzie 12.000 m 3/dobę. Wybudowana została, przy ośrodku wypoczynkowo-sz koleniowym PZU w Karłowie, oczyszczalnia ścieków, mogąca przyjąć ścieki z sąsiedniej zabudowy. Planowana jest budowa oczyszczalni we wsi Pasterka. Zadaniem najbliższych lat jest budowa sieci kanalizacyjnej w Radkowie, Wambierzycach, Ścinawce Dolnej, Średniej i Górnej i włączenie jej do systemu przesyłowych kolektorów, związanych z grupową oczyszczalnią w Ścinawce Dolnej. We wsi Tłumaczów oraz Suszyna i Raszków wymagane są rozwiązania indywidualne; poprzez budowę odrębnych oczyszczalni, o przepustowości 100m 3/dobę i kanalizacji wiejskiej. 7. Gospodarka odpadami komunalnymi. Zrealizowane w 1996 roku, nowoczesne składowisko odpadów komunalnych w Ścinawce Dolnej, zabezpiecza w pełni potrzeby gminy do 2020 roku. Istnieje ponadto możliwość lokalizacji w są siedztwie nowego składowiska, w obrębie terenów poeksploatacyjnych złóż kruszywa naturalnego. Wszy st kie tereny zabudowane miasta i gminy wyposażone są w kontenerowe zbiorniki odpadów; w wielu przypadkach z możliwością segregacji odpadów na miejscu. Zbiorniki opróżniane są przez gminą służbę komunalna i wywożone na składowisko. Pełne uregulowanie gospodarki odpadami komunalnymi wyróżnia gminę w skali województwa i daje dobry przykład dla gmin sąsiedzkich. Mały potencjał przemysłowy gminy nie stwarza konieczności lokalizacji tu składowiska odpadów przemysłowych. 8. Elektroenergetyka. Całość terenów zabudowanych zaopatrywana jest w energię elektryczną. Główna rozdzielnia energetyczna Rejon Wyso kich Napięć „R-Skałeczno” znajduje się przy Odlewni Żeliwa w Ścinawce Średniej; ponadto Rozdzielnię Energetyczną posiada Radków. Z „R-Skałeczno” prowadzą napowietrzne linie elektroenergetyczne 110 kV w kierunku Kłodzka i Nowej Rudy. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Oddział w Poznaniu nie przewiduje do 2010 roku budowy nowych linii WN. Zaopatrzenie w energie elektryczną mieszkańców odbywa się przy udziale: napowietrznych linii elektroenergetycznych 20 kV, stacji transformatorowych i linii NN. Wsie Karłów i Pasterka zaopatrywane są w energię elektryczną z kierunku Kudowy Zdroju. Sukcesywna rozbudowa miasta i wi gminy stworzy konieczność budowy nowych stacji transformatorowych 20 kV/NN oraz liniowych 20 kV i NN. 9. Zaopatrzenie w gaz. Część obszaru gminy zaopatrywana jest w gaz przewodowy przy udziale gazociągu wyso kociśnieniowego DN 200 CN16 MPA, relacji Wałbrzych – Polanica Zdrój, z odgałęzieniem DN 100 do Radkowa. Funkcjonują w Radkowie dwie stacje pomiarowo-redukcyjne I i II stopnia oraz jedna stacja I stopnia w Ścinawce Średniej. Poza tym na terenie gminy działa sprawny system dystrybucji gazu bezprzewodowego. Zasada pełnej gazyfikacji obszaru; za wyjątkiem Karłowa, Pasterki i Gajowa, określa „Koncepcja programowa rozbudowy i modernizacji sieci gazowej gminy i miasta Radków”, opracowana w 1995 roku przez „Gazoprojekt” Wrocław. Przewidziana jest budowa nowych stacji redukcyjno-pomiarowych w: - Radkowie – dla potrzeb miasta, - Wambierzycach – dla Wambierzyc, Ratna Dolnego Ratna Górnego, - Rasz kowie – dla Raszkowa i Suszyny, - Ścinawce Średniej – dla Ścinawki Średniej, Dolnej i Górnej oraz Tłumaczowa, oraz budowa nowych tras gazociągów przesyłowych. 10. Gospodarka cieplna. Rozbudowa sieci gazowej obszaru umożliwi pełniejsze wykorzy stanie gazu przewodowego dla potrzeb bytowych i cieplnych mieszkańców. Juz obecnie część kotłowni Radkowa, Wambierzyc i Ścinawki Średniej przeszła na opalanie gazowe. Gaz, energia elektryczna i olej opalowy winny stać się podstawowym nośnikiem w gospodarce cieplnej obszaru i być powszechnie stosowane dla celów bytowych. Należy eliminować sukcesywnie opał stały (węgiel, koks) propagując i rozpowszechniając paliwa ekologiczne. 11. Telekomunikacja. Zrealizowana w 1997 roku kablowa linia światłowodowa, relacji Nowa Ruda – Tłumaczów – Ścinawka Średnia, umożliwiła rozbudowę telekomunikacyjnej sieci miejscowej w Radkowi i wsiach na trasie linii. Czynne są też w nich ogólnodostępne aparaty telefoniczne. W pozostałych wsiach gminy funkcjonują do dziś napowietrzne linie telefoniczne „starej generacji”. W 1999 roku planowana jest budowa kablowej linii światłowodowej, relacji Ścinawka Średnia – Ścinawka Dolna – Suszyna – Raszków – Wolany w gminie Szczytna. Po zakończeniu tej inwestycji przewiduje się budowę w Radkowie centrali telefonicznej i kablowej sieci miejskiej w poszczególnych wsiach gminy tj. Ścinawka Dolna, Ścinawka Górna, Wambierzyce, Suszyna, Raszków, Karłow i Pasterka. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY RADKÓW UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE OBSZARU V. UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE SYNTEZA WNIOSKÓW Radków, marzec 1998 rok Wrocław, 2010 rok V. UWARUNKOWANIA ROZWOJOWE – SYNTEZA WNIOSKÓW Podstawa rozwoju funkcjonalno-przestrzennego obszaru gminy winny być przede wszyst kim następujące czynniki i uwarunkowania: 1. Przygraniczne położenie gminy. Stwarza potrzeby i możliwości, wspólnych, spójnych z Czechami działań m. in. w zakresie: o ochrony walorów przyrodniczych Gór Stołowych i spójnego zagospodarowania tego przygranicznego pasma dla potrzeb turystyki, o ochrony przed zanieczyszczeniem wód rzek Ścinawki i Łaby, o regulacji gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej obszarów przygranicznych zlewni Ścinawki, o ochrony powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami, o powiązań kolejowych i drogowych obszarów pogranicza, o rozwoju społeczno-gospodarczego miejscowości w pasie pogranicza. 2. Unikalne w alory przyrodnicze Gór Stołow ych wymagające szczególnej ochrony; jednakże stanowiące niezwykłą, w skali krajowej i europejskiej atrakcje turystyczną. 3. Walory naturalnego kraj obrazu niezagospodarowane dotąd turystycznie. górskiego Wzgórz Ścinaw skich i Gór Suchych, 4. Wysoki stopień lesistości obszaru, przekraczający wskaźniki wojewódzkie i krajowe. 5. Rozległy areał wartościow ości kompleksów rolnych. 6. Wartościow e zasoby środow iska kulturowego. 7. Wysoki standard gminnej infrastruktury technicznej i dbałość o stan środow iska naturalnego. 8. Gęsta sieć dróg kraj ow ych i w ojew ódzkich. 9. Stała współpraca z gminami sąsiednimi, w tym: o sy stem powiązań społeczno-gospodarczych z miastem i gminą Nowa Ruda, o współpraca z gminami turystycznymi, w ramach „Konsorcjum Turystyczna Szóstka”. 10. Istniejący stan zainwestow ania obszaru. Wypunktowane powyżej uwarunkowania dają asumpt do określenia w sposób następujący funkcji rozwojowych obszaru: - Funkcja rekreacyjna, rozwiązana w formie: o obsługi zmotoryzowanego i pieszego ruchu turystycznego oraz ruchu pielgrzymkowego do Wambierzyc, o wypoczynku pobytowego i weekendowego, o agroturystyki, o budownictwa letniskowego itp. - Funkcja rolnicza, z ukierunkowaniem na rolnictwo ekologiczne. - Funkcja przemysłowa - przemysł nieuciążliwy, oparty na miejscowych zasobach surowcowych i dużym potencjale miejscowej „siły roboczej”, - Funkcja leśna - dla kompleksów leśnych, z ukierunkowaniem na ich ochronę. Tereny osadnicze poszczególnych wsi gminy winny przekształcić się w zespoły wielofunkcyjne, gdzie oprócz różnych form zabudowy mieszkaniowej istnieć będą obiekty usługowe, usługowo-produkcyjne i rekreacyjne. Projektowane usługi o dużej randze obsługujące zespół wsi (szkoła, dom kultury itp.) należy lokalizować w wyodrębnionych wiejskich ośrodkach usługowych. Dbałość o o o o poprawę warunków życia mieszkańców winna przejawiać się poprzez: utrzymanie dobrego stanu środowiska naturalnego i ochronę jego walorów, zmniejszenie skali bezrobocia, rozwój przedsiębiorczości lokalnej, rozbudowę infrastruktury usługowej obszaru, o o o o o o o o zabezpieczenie terenów pod budownictwo mieszkaniowe oraz usługowo-produkcyjne dla potrzeb mieszkańców, pełne uregulowanie gospodarki ściekowej, skuteczną ochronę przeciwpowodziową terenów osadniczych, pełną gazyfikację i telefonizację obszaru, zacieśnianie współpracy społeczno-gospodarczej z przygranicznym obszarem czeskim, w tym m.in. otworzenie przejścia granicznego Radków – Bożanov, modernizację układu komunikacyjnego, pełne wykorzystanie istniejącego potencjału gospodarczego gminy, podnoszenie kwalifikacji zawodowych mieszkańców (uchronienie placówki w zakresie sz kolnictwa średniego).