pobierz plik | opis: Raport o odziaływaniu na środowisko
Transkrypt
pobierz plik | opis: Raport o odziaływaniu na środowisko
Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Spis tre ci 0. Streszczenie w j zyku niespecjalistycznym ................................................................................ 11 0.1 Wst p................................................................................................................................11 0.2 Opis planowanego przedsi wzi cia.................................................................................... 11 0.2.1 Charakterystyka przedsi wzi cia................................................................................11 0.2.2 Opis planowanego przedsi wzi cia – procesy technologiczne .................................... 13 0.2.3 Przewidywane emisje zanieczyszcze wynikaj ce z funkcjonowania planowanego przedsi wzi cia .........................................................................................................................18 0.2.4 Opis planowanego przedsi wzi cia – porównanie technologii z wymaganiami BAT .... 20 0.2.5 Analiza zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach ..................................................................................................................... 20 0.3 Opis elementów przyrodniczych rodowiska ...................................................................... 20 0.3.1 Warunki klimatyczne..................................................................................................21 0.3.2 Klimat akustyczny ......................................................................................................22 0.3.3 Uwarunkowania geomorfologiczne ............................................................................22 0.3.4 Budowa geologiczna .................................................................................................. 22 0.3.5 Warunki hydrogeologiczne.........................................................................................23 0.3.6 Warunki hydrograficzne .............................................................................................24 0.3.7 Powierzchnia ziemi i gleby .........................................................................................26 0.3.8 Przyroda o ywiona .....................................................................................................26 0.4 Obiekty istotne dla stanu rodowiska w otoczeniu lokalizacji przedsi wzi cia .................... 26 0.5 Opis zabytków istniej cych w s siedztwie lub w zasi gu oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia .............................................................................................................................27 0.6 Wariant „zerowy” ..............................................................................................................27 0.6.1 Wyja nienie ............................................................................................................... 27 0.6.2 Opis wariantu bezinwestycyjnego („zerowego”).........................................................27 0.6.3 Przewidywane skutki niepodejmowania przedsi wzi cia ........................................... 28 0.7 Opis analizowanych wariantów i ich wp ywu na rodowisko .............................................. 28 0.8 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko............................................28 0.8.1 Opis metod prognozowania zastosowanych w raporcie ............................................. 29 0.8.2 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko - faza realizacji ............ 30 0.8.3 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko - faza eksploatacji ....... 33 0.8.4 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko – faza likwidacji ........... 39 0.9 Opis dzia minimalizuj cych oddzia ywanie na rodowisko ............................................. 39 0.9.1 Faza budowy ZUOK .................................................................................................... 39 0.9.2 Faza eksploatacji ZUOK .............................................................................................. 41 1 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.9.3 0.10 Faza likwidacji ZUOK ..................................................................................................44 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia ........................................................................44 0.10.1 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza budowy ZUOK ............................... 44 0.10.2 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza eksploatacji ZUOK ......................... 44 0.11 Analiza potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania ................................. 47 0.12 Analiza mo liwych konfliktów spo ecznych ........................................................................ 47 0.13 Wskazanie trudno ci wynikaj cych z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowuj c raport ............................................................................................ 47 1. 2. 0.14 Podsumowanie i wnioski ...................................................................................................47 0.15 ród a informacji stanowi ce podstaw do sporz dzenia raportu. .....................................48 Wst p ....................................................................................................................................... 49 1.1 Podstawa opracowania......................................................................................................49 1.2 Przedsi wzi cie inwestycyjne ............................................................................................49 1.3 Inwestor ............................................................................................................................49 1.4 Klasyfikacja przedsi wzi cia...............................................................................................49 1.5 Cel i zakres raportu ............................................................................................................ 50 1.6 Autorzy opracowania ......................................................................................................... 51 1.7 Spis skrótów ......................................................................................................................51 Opis planowanego przedsi wzi cia ...........................................................................................53 2.1 Charakterystyka przedsi wzi cia .......................................................................................53 2.1.1 Ogólna charakterystyka przedsi wzi cia .................................................................... 53 2.1.2 Ocena zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami regulacji prawnych oraz dokumentów programowych ..........................................................................................................................53 2.1.3 Lokalizacja .................................................................................................................58 2.1.4 Warunki u ytkowania terenu w fazie budowy ZUOK .................................................. 59 2.1.5 Warunki u ytkowania terenu w fazie eksploatacji ZUOK.............................................62 2.2 Opis planowanego przedsi wzi cia – procesy technologiczne ............................................ 63 2.2.1 Podstawowe procesy i parametry technologiczne ...................................................... 64 2.2.2 W ze przyj cia odpadów ..........................................................................................66 2.2.3 W ze odzysku energii ...............................................................................................69 2.2.4 W 2.2.5 Ruszt i kocio odzyskowy ............................................................................................79 2.2.6 Wyposa enie czyszcz ce powierzchni grzewczych ...................................................... 86 2.2.7 Utrzymanie ruchu i inspekcja .....................................................................................87 2.2.8 Zbiornik odsolin i odmulin ..........................................................................................87 2.2.9 T umik........................................................................................................................87 2.2.10 Konstrukcja stalowa kot a, podesty i schody............................................................... 87 2.2.11 Instalacja oczyszczania spalin (IOS).............................................................................87 y pomocnicze .....................................................................................................72 2 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.2.12 Instalacja stabilizacji i zestalania odpadów procesowych ............................................ 89 2.2.13 Magazynowanie popio u kot owego, pozosta ci z instalacji oczyszczania spalin i dozowanie ................................................................................................................................91 2.2.14 Zasobnik reagenta i jego dozowanie........................................................................... 91 2.2.15 Zbiornik dodatków i ich dozowanie ............................................................................91 2.2.16 Magazynowanie i dozowanie wody ............................................................................91 2.2.17 Mieszalnik..................................................................................................................91 2.2.18 Zestawienie zu ycia materia ów i reagentów ............................................................. 92 2.3 Przewidywane emisje zanieczyszcze wynikaj ce z funkcjonowania planowanego przedsi wzi cia .............................................................................................................................92 2.3.1 Etap budowy ZUOK .................................................................................................... 92 2.3.2 Etap eksploatacji ZUOK ..............................................................................................94 2.3.3 Etap likwidacji ZUOK ..................................................................................................95 2.4 Opis planowanego przedsi wzi cia – porównanie technologii z wymaganiami ustawy Prawo ochrony rodowiska ......................................................................................................................96 2.5 3. Analiza zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach 96 Opis elementów przyrodniczych rodowiska ........................................................................... 105 3.1 Warunki klimatyczne .......................................................................................................105 3.1.1 powietrza ...................................................................................................... 108 3.2 Klimat akustyczny ............................................................................................................112 3.3 Uwarunkowania geomorfologiczne..................................................................................114 3.4 Budowa geologiczna ........................................................................................................ 116 3.4.1 3.5 3.6 Udokumentowane z a kopalin ..............................................................................117 Warunki hydrogeologiczne ..............................................................................................118 3.5.1 Jako wód podziemnych .........................................................................................120 Warunki hydrograficzne...................................................................................................122 3.6.1 4. Jako Jako wód powierzchniowych ................................................................................. 126 3.7 Powierzchnia ziemi i gleby ...............................................................................................129 3.8 Przyroda o ywiona ..........................................................................................................131 3.8.1 Flora ........................................................................................................................131 3.8.2 Fauna.......................................................................................................................135 3.8.3 Obszary chronione i cenne przyrodniczo ..................................................................139 3.8.4 Obszary NATURA 2000 ............................................................................................. 142 Obiekty istotne dla stanu rodowiska w otoczeniu lokalizacji przedsi wzi cia ......................... 144 4.1 Obiekty istniej ce ............................................................................................................144 4.2 Obiekty planowane..........................................................................................................147 5. Opis zabytków istniej cych w s siedztwie lub w zasi gu oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia...............................................................................................................................148 3 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 6. Wariant „zerowy” ...................................................................................................................150 6.1 Wyja nienie .....................................................................................................................150 6.2 Opis wariantu bezinwestycyjnego („zerowego”) .............................................................. 150 6.3 Przewidywane skutki niepodejmowania przedsi wzi cia ................................................. 152 7. Opis analizowanych wariantów i ich wp ywu na rodowisko .................................................... 156 8. Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko ................................................. 157 8.1 Opis metod prognozowania zastosowanych w raporcie ...................................................157 8.1.1 Metoda prognozowania oddzia ywania na przyrod o ywion ................................. 157 8.1.2 Metoda prognozowania oddzia ywania na klimat akustyczny rejonu lokalizacji ZUOK 159 8.1.3 Metoda prognozowania emisji zanieczyszcze do powietrza .................................... 161 8.1.4 Metody prognozowania oddzia ywania na wody powierzchniowe i podziemne ........ 161 8.1.5 Metody prognozowania oddzia ywania na powierzchni ziemi, gleby i krajobraz ..... 162 8.2 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko - faza realizacji .................. 162 8.2.1 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne – emisja zanieczyszcze ....................... 162 8.2.2 Oddzia ywanie na klimat akustyczny ........................................................................167 8.2.3 Oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe ............................................. 168 8.2.4 Gospodarka odpadami .............................................................................................168 8.2.5 Oddzia ywanie na powierzchni ziemi, krajobraz, gleby ........................................... 171 8.2.6 Oddzia ywanie na ludzi, przyrod o ywion .............................................................171 8.2.7 Oddzia ywanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 ...........................176 8.2.8 Oddzia ywanie na zabytki oraz dobra kultury i dobra materialne ..............................177 8.2.9 Podsumowanie ........................................................................................................ 177 8.3 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko - faza eksploatacji ............. 177 8.3.1 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne ............................................................ 177 8.3.2 Oddzia ywanie na klimat akustyczny ........................................................................215 8.3.3 Oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe ............................................. 228 8.3.4 Gospodarka odpadami .............................................................................................228 8.3.5 Oddzia ywanie na powierzchni ziemi, krajobraz, gleby ........................................... 233 8.3.6 Oddzia ywanie na ludzi, przyrod o ywion .............................................................233 8.3.7 Oddzia ywanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 ...........................234 8.3.8 Oddzia ywanie na zabytki oraz dobra kultury i dobra materialne ..............................234 8.3.9 Matryca przewidywanych oddzia ywa inwestycji na rodowisko ............................ 234 8.3.10 Oddzia ywanie pól elektromagnetycznych................................................................238 8.3.11 Oddzia ywanie transgraniczne..................................................................................238 8.3.12 Oddzia ywanie na rodowisko w przypadku wyst pienia powa nej awarii przemys owej .......................................................................................................................... 238 4 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.13 Analiza skumulowanych efektów inwestycji z innymi istniej cymi i planowanymi przedsi wzi ciami ...................................................................................................................241 8.4 9. Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko – faza likwidacji ................ 242 Opis dzia 9.1 minimalizuj cych oddzia ywanie na rodowisko................................................... 243 Faza budowy ZUOK ..........................................................................................................243 9.1.1 Powietrze atmosferyczne .........................................................................................243 9.1.2 Klimat akustyczny ....................................................................................................243 9.1.3 Wody podziemne i powierzchniowe......................................................................... 243 9.1.4 Gospodarka odpadami .............................................................................................244 9.1.5 Powierzchnia ziemi, krajobraz, gleby ........................................................................ 244 9.1.6 Ludzie, przyroda o ywiona .......................................................................................244 9.1.7 Obszary chronione ...................................................................................................245 9.1.8 Obszary NATURA 2000 ............................................................................................. 245 9.1.9 Zabytki i dobra kultury .............................................................................................245 9.2 Faza eksploatacji ZUOK .................................................................................................... 245 9.2.1 Powietrze atmosferyczne .........................................................................................245 9.2.2 Klimat akustyczny ....................................................................................................246 9.2.3 Wody podziemne i powierzchniowe......................................................................... 247 9.2.4 Gospodarka odpadami .............................................................................................248 9.2.5 Powierzchnia ziemi, krajobraz, gleby ........................................................................ 248 9.2.6 Ludzie, przyroda o ywiona .......................................................................................249 9.2.7 Obszary chronione ...................................................................................................250 9.2.8 Obszary NATURA 2000 ............................................................................................. 250 9.2.9 Zabytki i dobra kultury .............................................................................................250 9.3 10. Faza likwidacji ZUOK ........................................................................................................250 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia..........................................................................251 10.1 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza budowy ZUOK .....................................251 10.2 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza eksploatacji ZUOK ............................... 251 10.2.1 Monitoring emisji zanieczyszcze do powietrza........................................................252 10.2.2 Monitoring procesów technologicznych ...................................................................256 10.2.3 Monitoring emisji ha asu.......................................................................................... 257 10.2.4 Gospodarka odpadami .............................................................................................257 10.2.5 Monitoring zanieczyszczenia gleby ........................................................................... 258 10.2.6 Monitoring wód podziemnych .................................................................................258 10.2.7 Monitoring poboru wody i wytwarzanych cieków ................................................... 259 11. Analiza potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania ................................... 260 12. Analiza mo liwych konfliktów spo ecznych .......................................................................... 261 5 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 13. Wskazanie trudno ci wynikaj cych z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowuj c raport .............................................................................................. 269 14. Podsumowanie i wnioski .....................................................................................................270 15. ród a informacji stanowi ce podstaw do sporz dzenia raportu. ....................................... 271 15.1 Akty prawne ....................................................................................................................271 15.2 Dokumenty i opracowania ród owe ................................................................................ 273 6 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Spis tabel Tabela 0.1 Parametry techniczne ZUOK w Bia ymstoku .................................................................. 14 Tabela 2.1 Parametry techniczne ZUOK w Bia ymstoku .................................................................. 65 Tabela 2.2 Parametry kot a ............................................................................................................... 65 Tabela 2.3 Parametry paleniska ........................................................................................................ 66 Tabela 2.4 Punkty pracy elektrociep owni ........................................................................................ 69 Tabela 2.5 Parametry wody zdemineralizowanej (woda „ultra czysta”) ............................................74 Tabela 2.6 Zbiorniki wspó pracuj ce z zak adow sieci wodno-kanalizacyjn ................................. 78 Tabela 2.7 Zestawienie zu ycia materia ów i reagentów ...................................................................92 Tabela 2.8 Emisja zanieczyszcze do atmosfery z maszyn budowlanych w trakcie budowy ZUOK ... 93 Tabela 2.9 Analiza zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach ............................................................................................................................. 97 Tabela 3.1 Zestawienie udzia ów poszczególnych kierunków wiatru [%]........................................ 106 Tabela 3.2 Zestawienie cz sto ci poszczególnych pr dko ci wiatru [%] ......................................... 106 Tabela 3.3 Ochrona zdrowia – poziomy dopuszczalne dla terenu kraju .......................................... 109 Tabela 3.4 Ochrona zdrowia i ro lin – poziomy docelowe ............................................................. 109 Tabela 3.5 Ochrona zdrowia i ro lin – poziomy celów d ugoterminowych ..................................... 110 Tabela 3.6 Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszcze , uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzgl dnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia............................. 110 Tabela 3.7 Ochrona zdrowia – poziomy dopuszczalne dla terenu kraju .......................................... 111 Tabela 3.8 Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji ZUOK ......................... 112 Tabela 3.9 Dopuszczalne poziomy ha asu w rodowisku powodowanego przez poszczególne grupy róde ha asu, z wy czeniem ha asu powodowanego przez starty, l dowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne ................................................................................... 113 Tabela 3.10 Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego, stanu chemicznego i stanu wód województwa podlaskiego w jednolitych cz ciach wód w 2011 roku (stan na 21.12.2012) ............. 127 Tabela 3.11 Klasyfikacja parametrów s cych do oceny stanu ekologicznego i chemicznego w jednolitych cz ci wód rzecznych – rzeka Bia a w 2011 r. (stan na: 30.06.2012).............................. 128 Tabela 3.12 Klasyfikacja parametrów s cych do oceny stanu ekologicznego i chemicznego w jednolitych cz ci wód rzecznych – rzeka Supra l w 2011 r. (stan na: 30.06.2012) ...................... 129 Tabela 3.13 Pozosta e obszary Natura 2000 w pobli u lokalizacji planowanej inwestycji ............... 143 Tabela 4.1 Obiektu w rejonie lokalizacji ZUOK ............................................................................. 145 Tabela 5.1 Zasób i rodzaje zabytków wg Gminnej Ewidencji Zabytków (na podstawie Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków Nieruchomych Miasta Bia egostoku), stan na 17 maja 2010 .......................... 148 Tabela 6.1 Zak adana masa odpadów trafiaj cych z miasta Bia ystok i gmin bior cych udzia w przedsi wzi ciu do systemu w ramach Wariantu „0”. .................................................................. 152 Tabela 6.2 Instalacje istniej ce i planowane na terenie Obszaru Bia ystok ...................................... 155 Tabela 8.1 Warto poprawki LN w zale no ci od geometrii ród a i odleg ci punktu pomiarowego ....................................................................................................................................................... 159 Tabela 8.2 Emisja maszyn budowlanych w trakcie budowy ZUOK ................................................ 163 Tabela 8.3 Ruch pojazdów w trakcie budowy ZUOK ..................................................................... 164 Tabela 8.4 Warto emisji z pojazdów ci arowych ....................................................................... 165 Tabela 8.5 Warto emisji z pojazdów osobowych ......................................................................... 166 Tabela 8.6 Wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania ........................ 169 Tabela 8.7 Poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji w powietrzu ....................................... 178 Tabela 8.8 Poziomy docelowe dla niektórych substancji w powietrzu ............................................. 178 Tabela 8.9 Warto ci st dyspozycyjnych ................................................................................... 179 Tabela 8.10 Warto ci standardów emisyjnych ................................................................................ 180 Tabela 8.11 Dopuszczalne i osi gane warto ci emisji przez ZUOK Sheffield ................................. 187 Tabela 8.12 Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji .................................. 189 Tabela 8.13 Charakterystyka emitora linii spalania odpadów – emitor E-1...................................... 190 7 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 8.14 Wielko ci emisji z linii termicznego unieszkodliwiania odpadów ................................ 191 Tabela 8.15 Wielko emisji z kot a o mocy 928 kW ...................................................................... 194 Tabela 8.16 Standardy emisyjne dla kot ów olejowych o mocy cieplnej powy ej 1 MW ................. 195 Tabela 8.17 Emisja z Emitora E-3 .................................................................................................. 196 Tabela 8.18 Ruch pojazdów transportuj cych odpady w ZUOK ..................................................... 200 Tabela 8.19 czna warto emisji z ruch pojazdów transportuj cych odpady w ZUOK ................. 203 Tabela 8.20 Ruch adowarki na terenie ZUOK .............................................................................. 204 Tabela 8.21 Warto emisji z Emitora E-11.................................................................................... 204 Tabela 8.22 Ruch pojazdów osobowych w ZUOK.......................................................................... 205 Tabela 8.23 Wielko emisji z pojazdów osobowych spalaj cych benzyn poruszaj cych si po terenie ZUOK ................................................................................................................................. 207 Tabela 8.24 Wielko emisji z pojazdów osobowych spalaj cych ON poruszaj cych si po terenie ZUOK ............................................................................................................................................ 207 Tabela 8.25 Wielko sumarycznej emisji z pojazdów osobowych poruszaj cych si po terenie ZUOK ....................................................................................................................................................... 207 Tabela 8.26 Ustalenie zakresu oblicze (Liczba emitorów podlegaj cych klasyfikacji: 13) ............. 209 Tabela 8.27 Zestawienie maksymalnych warto ci st w sieci receptorów .................................. 209 Tabela 8.28 Dopuszczalne poziomy ha asu w rodowisku powodowanego przez poszczególne grupy róde ha asu, z wy czeniem ha asu powodowanego przez starty, l dowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyra one wska nikami LAeqD i LAeqN, które to wska niki maj zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze rodowiska, w odniesieniu do jednej doby ..................................................................................................................................... 216 Tabela 8.29 Poziom równowa ny ha asu wewn trz obiektów – ród a typu „budynek” .................. 224 Tabela 8.30 Poziom równowa ny poziom mocy akustycznej zewn trznych róde ha asu .............. 225 Tabela 8.31 Poziom mocy akustycznej dla poszczególnych operacji [j] wraz z czasem ich trwania . 226 Tabela 8.32 Wyniki oblicze poziomu równowa nego ha asu w punktach obserwacji podczas typowej pracy ZUOK ................................................................................................................................... 227 Tabela 8.33 Szacowane ilo ci i rodzaje odpadów powstaj cych w ci gu roku w wyniku procesów technologicznych (procesów odzysku i/lub unieszkodliwiania) w ZUOK w Bia ymstoku ................ 229 Tabela 8.34 Sposób post powania z odpadami ................................................................................ 229 Tabela 8.35 Odpady niebezpieczne powstaj ce w procesie termicznego przekszta cania odpadów komunalnych z wykorzystaniem pó -suchej metody oczyszczania spalin ......................................... 230 Tabela 8.36 Szacunkowe rodzaje i maksymalne ilo ci odpadów powstaj cych w wyniku eksploatacji Zak adu - sprz tu i obiektów (z wy czeniem odpadów z procesów odzysku i/lub unieszkodliwiania ....................................................................................................................................................... 232 Tabela 8.37 Matryca przewidywanych oddzia ywa na rodowisko dla projektowanego przedsi wzi cia w skali lokalnej ..................................................................................................... 236 Tabela 8.38 Matryca przewidywanych oddzia ywa na rodowisko dla projektowanego przedsi wzi cia w skali regionalnej................................................................................................. 237 Tabela 10.1 Substancje i parametry mierzone w sposób ci y oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów ci ych ................................................................................................... 253 Tabela 10.2 Substancje mierzone w sposób okresowy oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów okresowych .................................................................................................................... 253 8 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Spis rysunków Rysunek 2.1 Schematyczne przedstawienie poziomych procesów spalania ....................................... 80 Rysunek 2.2 Schemat sortowania la ............................................................................................ 82 Rysunek 2.3 System akustycznego pomiaru temperatury spalin AGAM ........................................... 84 Rysunek 2.4 Jednoczesny wtrysk reagenta na trzech poziomach ....................................................... 85 Rysunek 2.5 Pionowy kocio odzyskowy .......................................................................................... 86 Rysunek 2.6 Schemat systemu oczyszczania spalin ........................................................................... 88 Rysunek 2.7 Zasobnik i dozownik w gla aktywnego ......................................................................... 88 Rysunek 2.8 Stabilizacja i zestalanie – schemat procesu .................................................................... 90 Rysunek 3.1 Ró a wiatrów dla Bia egostoku .................................................................................. 106 Rysunek 3.2 Ró a wiatrów roczna dla Bia egostoku ....................................................................... 106 Rysunek 3.3 Kategorie terenów o ró nych funkcjach wymiany powietrza ...................................... 107 Rysunek 3.4 Liczba dni z przekroczeniami st enia 24 - godzinnego py u PM10 na wybranych stanowiskach pomiarowych w latach 2005-2011 w Aglomeracji Bia ostockiej ................................ 110 Rysunek 3.5 Warto rednia roczna py u PM10 na wybranych stanowiskach pomiarowych w latach 2005-2011 w Aglomeracji Bia ostockiej.......................................................................................... 111 Rysunek 3.6 Mapa akustyczna rejonu lokalizacji planowanego ZUOK - emisja ............................... 114 Rysunek 3.7 Mapa akustyczna rejonu lokalizacji planowanego ZUOK - imisja ............................... 114 Rysunek 3.8 Zró nicowanie hipsometryczne terenu miasta Bia ystok ............................................. 115 Rysunek 3.9 Geomorfologia terenu miasta Bia ystok...................................................................... 116 Rysunek 3.10 Lokalizacje punktów pomiarowych wód podziemnych i klasyfikacja stanu chemicznego w 2010 r. na tle granic JCWPd ................................................................................... 120 Rysunek 3.11 Zagro enia wód podziemnych w Bia ymstoku (rejon pó nocno – wschodni miasta) .. 122 Rysunek 3.12 Wybrane elementy hydrografii Bia egostoku ............................................................ 124 Rysunek 3.13 „Ciek z Lasu Pietrasze” w okolicy lokalizacji ZUOK ............................................... 125 Rysunek 3.14 Lokalizacj obszarów nara onych na niebezpiecze stwo powodzi w okolicach Bia egostoku ................................................................................................................................... 126 Rysunek 3.15 Aktualny wygl d powierzchni terenu planowanej lokalizacji ZUOK ........................ 130 Rysunek 3.16 Widok terenu planowanej lokalizacji ZUOK ............................................................ 130 Rysunek 3.17 Widok terenu planowanej lokalizacji ZUOK ............................................................ 131 Rysunek 3.18 Rozk ad ro linno ci i form u ytkowania na obszarze planowanej inwestycji ............. 135 Rysunek 3.19 Wyniki inwentaryzacji ro lin i zwierz t chronionych na terenie Bia egostoku w 2011 r. ....................................................................................................................................................... 141 Rysunek 3.20 Bia ystok na tle najbli ej po onych obszarów NATURA 2000 oraz rezerwatów przyrody ......................................................................................................................................... 143 Rysunek 4.1 Lokalizacja ZUOK wzgl dem istniej cych obiektów produkcyjnych i handlowych .... 144 Rysunek 4.2 Lokalizacja ZUOK wzgl dem planowanych inwestycji .............................................. 147 Rysunek 5.1 Elementy rodowiska kulturowego Bia egostoku w rejonie planowane lokalizacji ZUOK Bia ystok ........................................................................................................................................ 149 Rysunek 6.1 Instalacje systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Obszarze Bia ostockim...... 151 Rysunek 8.1 Najbli szy z najcenniejszych obszarów wytypowanych do bada ornitologicznych (kolor czerwony) w pobli u planowanej inwestycji (kolor zielony) w 2011 r. ............................................ 172 Rysunek 8.2 Przebieg fragmentu korytarza ekologicznego (zielona przerywana linia) wzgl dem planowanej inwestycji ..................................................................................................................... 173 Rysunek 8.3 Podzia Bia egostoku na sektory, w których prowadzono liczenia ptaków zimuj cych w 2009 r. Ko o koloru tego– lokalizacja planowanej inwestycji. ..................................................... 175 Rysunek 8.4 Podzia Bia egostoku na sektory, w których prowadzono liczenia ptaków zimuj cych w 2013 r. Ko o koloru tego– lokalizacja planowanej inwestycji ...................................................... 175 Rysunek 8.5 Powierzchnia terenu w poszczególnych sektorach ...................................................... 188 Rysunek 8.6 Profil rozk adu temperatur w zale no ci od odleg ci od skraplacza powietrznego ..... 214 Rysunek 8.7 Lokalizacj projektowanego ZUOK w odniesieniu do zabudowy podlegaj cej ochronie przed ha asem ................................................................................................................................. 216 9 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Spis za czników 1. Plan zagospodarowania terenu ZUOK Bia ystok 1.A Plan zagospodarowania terenu ZUOK Bia ystok z lokalizacj piezometrów 2. ZUOK_PB_147_12_003_03, budynek procesowy rzut 3. ZUOK_PB_147_12_004_03, budynek procesowy rzut 4. ZUOK_PB_147_12_005_03, budynek procesowy rzut 5. ZUOK_PB_147_12_007_03, schemat ideowy obiegu wody ch odz cej 6. ZUOK_PB_408_01_4110_03 Waloryzacja 7. ZUOK_PB_408_01_2100_02, oczyszczenie spalin rzut 8. ZUOK_PB_408_01_2410_02, oczyszczenie spalin przekrój 9. ZUOK_PB_408_01_2720_02, oczyszczenie spalin przekrój pod la i rzut przyziemia ny 10. ZUOK_PB_408_01_3100_01, stabilizacja popio ów rzut 11. ZUOK_PB_408_01_3420_01, stabilizacja popio ów przekrój 12. ZUOK_PB_408_01_1710_02-budynek procesowy przekroj podluzny ls1 13. Analiza technologii projektowanego ZUOK w Bia ymstoku pod k tem zastosowania najlepszej dost pnej techniki (BAT). 14. Decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624151/09/10/11 15. Pismo WIO Bia ystok (z dn. 21.01.2013r., znak: WM.7016.1.2.2013.MW) w sprawie stanu zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji ZUOK. 16. Pismo Prezydenta Miasta Bia egostoku, z dn. 20.11.2012r., w sprawie inwestycji w rejonie lokalizacji ZUOK 17. Ewidencja zabytków nieruchomych na terenie m. Bia ystok 18. Dane do oblicze , wyniki oblicze oraz wykres rozk adu st zanieczyszcze w powietrzu 19. Zasi g oddzia ywania akustycznego ZUOK oraz wydruki danych do oblicze 10 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0. Streszczenie w j zyku niespecjalistycznym Niniejszy punkt, zgodnie z art. 66. ust. 1. pkt. 18 ustawy oo , zawiera streszczenie w j zyku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie, w odniesieniu do ka dego elementu raportu 0.1 Wst p Niniejszy raport zosta przygotowany na etapie ubiegania si o uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow dla przedsi wzi cia inwestycyjnego polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku. Podstaw formaln jego sporz dzenia jest zapis decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11, w której na ono obowi zek przeprowadzenia oceny oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko w ramach post powania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budow . Raport niniejszy jest uszczegó owieniem i uaktualnieniem raportu o oddzia ywaniu na rodowisku przed onego w post powaniu o wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy ZUOK Bia ystok. Zosta on przygotowany na podstawie projektu budowlanego. Inwestorem przedsi wzi cia jest Miasto Bia ystok, ul. S onimska 1, 15-950 Bia ystok. Przedsi wzi cie jest cz ci projektu pn.: „Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej”, którego celem jest zbudowanie na terenie aglomeracji bia ostockiej kompleksowego systemu gospodarki odpadami. System ten sk ada si b dzie z dwóch zak adów: Zak adu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach (obecnie funkcjonuj cy ZUOK) i projektowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku. Planowane przedsi wzi cie obejmuje budow trzech instalacji, z których dwie, klasyfikowane s do grupy przedsi wzi mog cych zawsze znacz co oddzia ywa na rodowisko. W zwi zku z tym, w okresie 2009 - 2010, sporz dzony zosta raport o oddzia ywaniu planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, na którego podstawie, wydano ww. decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach. Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem na rodowisko projektowanego zak adu praktycznie nie uleg y zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Podstawowym za eniem przyj tym w trakcie realizacji projektu budowlanego by o utrzymanie pe nej zgodno ci rozwi za technologicznych i organizacyjnych z wymaganiami okre lonymi w obowi zuj cej decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Uszczegó owiona zosta a analiza oddzia ywania na powietrze atmosferyczne oraz klimat akustyczny, gdzie opracowano modele matematyczne rozprzestrzenienia si zanieczyszcze w powietrzu oraz ha asu, z uwzgl dnieniem projektowanych danych dla wszystkich emitorów przewidzianych do realizacji. Ponadto zaktualizowane dane dotycz ce stanu rodowiska w Bia ymstoku oraz informacje dotycz ce inwestycji planowanych w s siedztwie ZUOK. 0.2 Opis planowanego przedsi wzi cia 0.2.1 Charakterystyka przedsi wzi cia 0.2.1.1 Ogólna charakterystyka przedsi wzi cia programowych Opisywane przedsi wzi cie obejmuje nast puj ce prace: • adaptacja terenu do potrzeb budowy; • wybudowanie instalacji termicznego przekszta cania odpadów; • wykonanie instalacji waloryzacji li w celu dalszego ich zagospodarowania dla celów przemys owych.; 11 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku • • • wykonanie instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów i sta ych pozosta ci z procesu oczyszczania spalin; wykonanie pod czenia instalacji do miejskiej sieci ciep owniczej, elektroenergetycznej, kanalizacyjnej i wodoci gowej; wykonanie instalacji i obiektów pomocniczych. 0.2.1.2 Ocena zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami regulacji prawnych oraz dokumentów programowych Przedsi wzi cie b ce przedmiotem niniejszego raportu zgodne jest z ustawodawstwem polskim oraz wspólnotowym. Przyj ty do realizacji proces termicznego unieszkodliwiania (spalania) odpadów komunalnych, po czony z odzyskiem energii, stanowi proces odzysku R1 opisany w obowi zuj cej Ustawie o odpadach nast puj co: „wykorzystanie odpadów g ównie jako paliwa lub innego rodka wytwarzania energii”. Efektywno energetyczna projektowanej instalacji jest równa 0,82, co oznacza spe nienie wymogu na onego w procesie R1 dla obiektów przekszta cania termicznego przeznaczonych wy cznie do przetwarzania komunalnych odpadów sta ych (wymóg brzmi: efektywno energetyczna jest równa lub wi ksza ni 0,65). Realizacja planowanego przedsi wzi cia wp ynie na osi gni cie standardów obowi zuj cych kraje cz onkowskie UE, w szczególno ci dotycz cych osi gni cia poziomów odzysku, ograniczenia sk adowania odpadów oraz wykorzystania odpadów jako ród a energii. Przedsi wzi cie jest tak e zgodne z programami gospodarki odpadami na poziomie krajowym i regionalnym. 0.2.1.3 Lokalizacja Wybór lokalizacji projektowanego ZUOK w Bia ymstoku zosta przeprowadzony na etapie procedury Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (Raport OO 2010). Od czasu przeprowadzenia ww. oceny warunki lokalizacyjne inwestycji nie zmieni y si . Zgodnie z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach oraz decyzji lokalizacyjnej budow ZUOK w Bia ymstoku planuje si na terenie po onym w Bia ymstoku przy ul. Gen. W . Andersa (nr ewid. dzia ek: 190/7, 190/36, 190/37, 190/38, 190/26, 190/27, obr b 13). Od pó nocy teren ten graniczy z terenami le nymi, a od po udniowego zachodu z terenami produkcyjno-us ugowymi. W bezpo rednim s siedztwie od strony po udniowo – zachodniej po ony jest Zak ad Techniczny Kart W odzimierz Kardasz (produkcja maszyn i urz dze technologicznych), w pobli u znajduje si tak e Podlaskie Centrum Rolno - Towarowe SA (handel artyku ami spo ywczymi) oraz Fabryka Dywanów AGNELLA SA. Najbli sza zwarta zabudowa mieszkaniowa zlokalizowana jest od strony wschodniej, w odleg ci ok. 700 m w linii prostej od granicy terenu. Jest to osiedle domków jednorodzinnych „Pietrasze", cz ciowo odizolowane od proponowanej lokalizacji terenem le nym, a dalej w kierunku wschodnim w odleg ci ok. 1,3 km znajduje si zabudowa jednorodzinna osiedla „Zgoda". Najbli sze pojedyncze zabudowania, skupione wzd osi ul. Gen. St. Maczka i Alei Tysi clecia Pa stwa Polskiego znajduj si w odleg ci ok. 860 m w kierunku zachodnim od granicy dzia ki. Dla lokalizacji przy ul. Gen W . Andersa nie opracowano miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast w 2010 r. podj to uchwa o przyst pieniu do sporz dzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego cz ci osiedla Jaroszówka w Bia ymstoku - rejon ulicy Andersa (Uchwa a nr LIV/712/10 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 26 kwietnia 2010 r.). 0.2.1.4 Warunki u ytkowania terenu w fazie budowy ZUOK Na dzia ce przewidzianej pod budow ZUOK znajduj si pozosta ci po obiektach budowlanych wcze niej rozebranych do poziomu terenu oraz elementy uzbrojenia terenu. Sieci oraz pozosta ci po obiektach budowlanych znajduj ce si w cz ci dzia ki, która zostanie zagospodarowana obiektami ZUOK, zostan rozebrane i usuni te. Natomiast w obr bie pozosta ego terenu dzia ki, który zostanie 12 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przeznaczony na ziele ce, sieci zostan za lepione i pozostawione jako nieczynne. Jedynie sie wodoci gowa zostanie usuni ta w ca ci. Teren przewidziany pod Zak ad zostanie wyrównany, a jego uk ad wysoko ciowy dopasowany do wjazdu na dzia . Ponadto Zagospodarowanie terenu budowy zostanie wykonane przed rozpocz ciem robót budowlanych, mi dzy innymi w zakresie: wykonania dróg, wyj i przej dla pieszych, doprowadzenia energii elektrycznej oraz wody, urz dzenia pomieszcze higieniczno-sanitarnych i socjalnych, zapewnienia o wietlenia naturalnego i sztucznego, zapewnienia czno ci telefonicznej i teleinformatycznej, urz dzenia sk adowisk materia ów i wytworzonych odpadów. Teren budowy b dzie ogrodzony. W ogrodzeniu placu budowy b wykonane oddzielne bramy dla ruchu pieszego oraz pojazdów mechanicznych i maszyn budowlanych. 0.2.1.5 Warunki u ytkowania terenu w fazie eksploatacji ZUOK Teren przeznaczony pod inwestycj zosta podzielony na dwie cz ci: Teren przewidziany pod Zak ad. Teren niezagospodarowany W sk ad projektowanego Zak adu wchodzi b nast puj ce budynki: Budynek procesowy, Budynek techniczny, Budynek administracyjno-socjalny, Hala przyj cia, waloryzacji i plac dojrzewania la, Portiernia, Wiata mietnikowa Zbiorniki przeciwpo arowe oraz technologiczne. Prace zwi zane z procesem spalania (termicznego unieszkodliwiania) odpadów komunalnych oraz przeróbk (zestalaniem i chemiczn stabilizacj ) popio ów i sta ych pozosta ci z urz dze s cych oczyszczaniu spalin b realizowane w zamkni tych halach i pomieszczeniach Zak adu. Wjazd na teren Zak adu b dzie zapewniony poprzez ulic dojazdow poprowadzon od ul. Gen. W . Andersa do Zak adu. Niezagospodarowana cz terenu zostanie przeznaczona na ziele ce. 0.2.2 Opis planowanego przedsi wzi cia – procesy technologiczne Planowane przedsi wzi cie obejmuje budow trzech instalacji: instalacji do termicznego przekszta cania (spalarnia) odpadów komunalnych; instalacji do zestalania i chemicznej stabilizacji (instalacja do przeróbki) popio ów i sta ych pozosta ci z procesu oczyszczania spalin; instalacji waloryzacji li. Poni ej zastawiono kluczowe parametry pracy ZUOK: 13 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 0.1 Parametry techniczne ZUOK w Bia ymstoku Podstawowe parametry ZUOK Parametr Jednostka Nominalna wydajno linii termicznego Mg/h unieszkodliwiania odpadów Ilo linii przekszta cania odpadów Minimalny czas pracy linii termicznego h przekszta cania odpadów Wydajno segmentu przetwarzania la Mg/rok Wydajno segmentu chemicznego Mg/rok stabilizowania i zestalania py ów i sta ych pozosta ci z oczyszczania spalin Rodzaje termicznie przekszta canych odpadów Zmieszane odpady komunalne Nominalna warto opa owa przyj ta do oblicze Minimalna warto opa owa Maksymalna warto opa owa Palenisko Ruszt Kocio Turbina Mg/rok kJ/kg Warto 15,5 1 7800 36 500 8 600 120 000 7 500 kJ/kg 6 000 kJ/kg 12 000 Technologia Rusztowe zintegrowane z kot em Pochylony Odzysknicowy z pionowym uk adem 5 ci gów Upustowo-kondensacyjna Technologia oczyszczania spalin Metoda Reagent SNCR mocznik nieorganicznych Pó -sucha wodorotlenek wapnia Rodzaj oczyszczania Odazotowanie spalin Redukcja kwa nych zanieczyszcze w spalinach Redukcja dioksyn, furanów i metali ci kich Redukcja py ów Strumieniowo-py owa Filtr workowy giel aktywowany - Kalkulacja wska nika efektywno ci energetycznej dla ZUOK w Bia ymstoku, wykaza a i wynosi on ponad 0,65. Planowany zak ad sk ada si b dzie z nast puj cych elementów: ze przyj cia odpadów Zak ad przyjmuje ci arówki przewo ce nast puj ce materia y: odpady komunalne materia y eksploatacyjne i reagenty oraz odprawia ci arówki przewo ce z om, el i ustabilizowane oraz zestalone popio y z kot a i instalacji oczyszczania spalin. Wszystkie samochody ci arowe s wa one dwukrotnie – przy wje dzie i wyje dzie z terenu zak adu. System kontroli dost pu zawiera detektor promieniowania radioaktywnego bezpo rednio przed i po bokach wagi wjazdowej, dla wykrywania materia ów radioaktywnych, mog cych znajdowa si w wwo onych odpadach. Z punktu kontroli, samochody ci arowe b doje do placu manewrowego, a nast pnie do hali roz adunkowej. Hala roz adunkowa jest zamkni tym pomieszczeniem, tak zaprojektowanym, aby zminimalizowa rozprzestrzenianie si odorów i dla ochrony zgromadzonych odpadów przed wp ywami atmosferycznymi. W celu redukcji rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system zasysania powietrza z bunkra i hali roz adunkowej tak, e powietrze jest pobierane i kierowane, jako powietrze pierwotne do procesu spalania. System dezodoryzacji powietrza zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji zawiera uk ad kana ów, przez które przep ywa powietrze pobierane z bunkra i kierowane jest ono do kolumny 14 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku kontaktowej, znajduj cej si w strefie oczyszczania spalin. Kolumna kontaktowa jest wyposa ona w e bitumicznego w gla aktywnego, które usuwa cz ci organiczne odpowiedzialne za wyst powanie odoru powietrza. Bunkier odpadów, posiadaj cy 4 stanowiska roz adowcze, jest równoleg cienn betonow konstrukcj , przeznaczon dla magazynowania odpadów przed ich podaniem do instalacji spalania. W bunkrze na odpady jest zainstalowany system termograficznego monitoringu/skanowania sk adowanych odpadów z przekazywaniem obrazu termograficznego na monitory zarówno do kabiny operatora suwnic jak i do centralnej dyspozytorni. Celem tego monitoringu jest wykrywanie wczesnego stadium po aru co umo liwia szybkie rozpocz cie akcji ga niczej. W hali roz adunkowej pracuje te mobilny rozdrabniacz odpadów wielkogabarytowych. ze odzysku energii Energia cieplna z kot a, powsta a w wyniku spalania zmieszanych odpadów komunalnych, w postaci pary przegrzanej trafia do turbiny upustowo-kondensacyjnej. W turbinie nast puje rozpr enie pary w wyniku czego nap dza ona jej wirnik po czony poprzez przek adni z generatorem pr du elektrycznego. Cz pr du zu ywana jest na potrzeby w asne, reszta przekazywana jest do sieci energetycznej. Paliwem dla kot a s zmieszane odpady komunalne. Celem zagwarantowania ich spalania zgodnie z przepisami, przewidziano zamontowanie w kotle 2 palników rozruchowych olejowych, ka dy o mocy ok. 8 MWt. Palniki olejowe wykorzystywane b na potrzeby zimnego rozruchu i wygaszania kot a oraz podczas pracy instalacji w przypadku spadku temperatury poni ej 850oC. Przewiduje si zastosowanie turbiny parowej upustowo-kondensacyjnej ze skraplaczem ch odzonym powietrzem. Turbina wyposa ona b dzie w 2 nieregulowane upusty zasilaj ce wymienniki podgrzewu powietrza kierowanego do spalania odpadów, wymiennik ciep owniczy szczytowy oraz stacj odgazowania wody zasilaj cej kocio . Ponadto turbina wyposa ona b dzie w 1 upust regulowany do zasilania wymiennika ciep owniczego podstawowego. Turbina b dzie zaprojektowana do pracy ci ej przy nominalnym obci eniu kot a. Para wylotowa z turbiny b dzie kierowana ruroci giem do kró ca kolektora wlotowego powietrznego skraplacza pary, zlokalizowanego na zewn trz maszynowni. Z kolektora pary skraplacza, para sp ywaj c w dó wi zkami u ebrowanych rur b dzie ulega skraplaniu w wyniku wymiany ciep a z przep ywaj cym powietrzem, którego obieg b dzie wymuszony przez wentylatory umieszone w dolnej cz ci skraplacza. W ten sposób na wylocie z turbiny uzyskane zostanie podci nienie, które pozwoli na zwi kszenie ilo ci produkowanej energii elektrycznej. y pomocnicze - sie ciep ownicza sk adaj ca si z przy cza do miejskiej sieci ciep owniczej i stacji wymiennikowo pompowej sieci cieplnej - uk ad oleju opa owego. System sk adowania i doprowadzenia oleju opa owego sk ada si z poni szych elementów: dwup aszczowy zbiornik paliwa o pojemno ci 50 m3, 2 pompy rubowe zasilania palników, stacja nape niania zbiornika, zasilanie kot owni rezerwowej. - sie energetyczna sk adaj ca si z przy cza energetycznego w postaci dwóch podziemnych linii kablowych 15 kV do g ównego punktu zasilania przy EC2, - zasilanie awaryjne - aby zapewni stabiln prac instalacji oraz urz dze ochrony rodowiska, w przypadku samoczynnego zatrzymania turbiny i jednoczesnej awarii sieci elektroenergetycznej, Zak ad wyposa ono w awaryjny agregat pr dotwórczy. - stacja przygotowania wody technologicznej. Wydajno stacji przygotowania wody: - zapotrzebowanie na wod zdemineralizowan („ultra czyst ”) – 0,5 m3/h - zapotrzebowanie na wod zmi kczon – 5,5m3/h 15 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Instalacja wody na potrzeby technologiczne b dzie zasilana z projektowanego, na terenie zak adu, zbiornika wody miejskiej o pojemno ci V = 200 m3. Zmi kczanie i demineralizacja wody zosta y oparte na nast puj cych rozwi zaniach: - dla zmi kczenia wody: filtr w glowy i zmi kczanie wody na jonitach, - dla demineralizacji wody: filtr w glowy, zmi kczanie wody na jonitach i proces odwróconej osmozy - uk ad spr onego powietrza. Wydajno instalacji spr onego powietrza wynosi 890 Nm3/h. Powietrze spr one b dzie dostarczone ze spr arkowni ulokowanej w budynku technicznym. - wtórny uk ad ch odzenia. Ciep o generowane przez wybrane urz dzenia odprowadzane jest do otoczenia poprzez ch odnice wentylatorowe suche. Przekazywanie ciep a z urz dze do ch odnic odbywa si za po rednictwem czynników roboczych (woda i woda glikolowa) i wymiennika ciep a, cz cego obieg wody z obiegiem wody glikolowej 35%. - sie wodoci gowa. Zak adowa sie wodoci gowa b dzie zasilana z miejskiej sieci wodoci gowej Bia egostoku - sie ppo . Na terenie zak adu ZUOK zaprojektowano pier cieniow sie ppo ., wykonana z rur o rednicy Dn250. Uzbrojenie sieci stanowi b 4 hydranty zewn trzne – 3 hydranty nadziemne i 1 podziemny. Sie ppo . b dzie zasila równie instalacje ga nicze b ce wyposa eniem projektowanych budynków technicznego, procesowego i administracyjno-socjalnego. - siec kanalizacji sanitarnej. cieki bytowo z budynku administracyjno-socjalnego, procesowego, technicznego oraz portierni b odprowadzane do wewn trznej sieci zak adowej, która odprowadza cieki do projektowanej na terenie zak adu przepompowni cieków. cieki z przepompowni przet aczane b projektowanym przewodem t ocznym u onym w drodze dojazdowej do Zak adu do projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej w ulicy Gen W . Andersa. - sie kanalizacji deszczowej. Zaprojektowano sie kanalizacji deszczowej (rozdzieln ) tzw. „brudnej” i „czystej”. Sie kanalizacji deszczowej „czystej” odbiera b dzie wody opadowe, zebrane z po aci dachowych budynków poprzez system rynien wewn trznych i zewn trznych. Zaprojektowano odprowadzenie zebranych cieków deszczowych „czystych” do dwóch zbiorników przeciwpo arowych oraz zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych. Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej Ø1200mm, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. Sie kanalizacji deszczowej „brudnej” zbiera b dzie wody deszczowe z powierzchni dróg i placów Zak adu. Zaprojektowano odprowadzenie zebranych wód deszczowych „brudnych” do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody procesowej, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych. Przed zbiornikiem wody procesowej zaprojektowano separator substancji ropopochodnych. Nadmiar cieków deszczowych „brudnych”, po podczyszczeniu na separatorze substancji ropopochodnych zintegrowanym z separatorem piasku, zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej. Ruszt i kocio odzyskowy Proces spalania odbywa si w dwóch kierunkach: 1) Poziomym: konwersja mieszaniny odpadów w cz ciowo spalony gaz i popio y; 2) Pionowym: utlenianie cz ciowo spalonego gazu, co prowadzi do ca kowitego jego spalania. Produktami ko cowymi tych procesów s spaliny (zawieraj ce tak e lotny popió ) i el. Spaliny s sch adzane w kotle odzyskowym, a nast pnie oczyszczane w w le oczyszczania spalin. el usuwany jest w celu jego dalszej obróbki za pomoc od lacza. Suwnice transportuj ce odpady podaj je do leja zasypowego, sk d odpady poprzez ch odzony wod zsyp trafiaj do dozownika odpadów, a nast pnie na ruszt. Ruszt sk ada si z pi ciu ch odzonych powietrzem sekcji i jest nap dzany hydraulicznie. Zastosowano dwa palniki, które s wykorzystywane podczas rozruchu i zatrzymywania kot a oraz w przypadku nieoczekiwanego, chwilowego zmniejszenia si warto ci opa owej odpadów lub spadku temperatury poni ej 850oC (utrzymanie temperatury powy ej 850°C przez co najmniej 2 sekundy w trakcie pracy systemu, co zapewnia likwidacj dioksyn, furanów, WWA). 16 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku czna moc palników wspomagaj cych odpowiada 50% mocy cieplnej paleniska. Aby doprowadzi do zap onu, palniki s wyposa one w zapalark . W celu monitorowania pracy palników, wyposa ono je w uk ad wykrywania p omienia, a jego obecno jest sygnalizowana na pulpicie operatora. W czasie gdy palniki nie pracuj , doprowadzane jest do nich powietrze ch odz ce, chroni c je przed przegrzaniem. Cz oczyszczonych spalin jest wprowadzana ponownie do kot a, celem dodatkowej redukcji emisji NOx. Pozosta ci po spalaniu (popió denny i zamkni ciem wodnym. el) sch adza si i usuwa przy pomocy od lacza z Transport i waloryzacja la el transportowany jest z budynku procesowego do hali przyj cia la przeno nikiem ta mowym zakrytym, w celu minimalizacji pylenia. Wewn trz budynku waloryzacji la jest on poddawany obróbce mechanicznej, a nast pnie sezonowanie w zadaszonych kwaterach magazynowych w celu ujednolicenia i stabilizacji jako ci powstaj cego la. Mechaniczna obróbka la obejmuje wydzielenie metali elaznych i nie elaznych, wydzielenie palnej frakcji la i odprowadzenie jej do spalenia, kruszenie i przesiew o ró nych frakacjach. System redukcji zawarto ci NOx w spalinach Podstawowym rodkiem redukcji NOx jest taka konstrukcja komory spalania (paleniska) i komory dopalania, aby zapewni spalanie ca kowite przy mo liwie równomiernym rozk adzie pola temperatury, tj. bez tworzenia si tzw. „hot spotów”. W celu okre lenia m.in. po enia i liczby dysz powietrza wtórnego oraz geometrii pierwszego ci gu, dla zapewnienia optymalnych warunków spalania, pos ono si technik modelowania i symulacji CFD (Computational Fluid Dynamics). Dzi ki temu zmniejszono tworzenie si w komorze spalania i dopalania pierwotnych NOx, oraz obni ono zawarto CO w spalinach. Po drugie, w celu obni enia ilo ci tlenków azotu do wymaganego poziomu, zastosowano uk ad selektywnej redukcji niekatalitycznej (SNCR). Uk ad wtrysku mocznika do komory dopalania bazuje na trzech poziomach dysz, mog cych pracowa równolegle, zapewniaj c maksymaln elastyczno podczas pracy. Aby zmaksymalizowa redukcj NOx w po czeniu z zachowaniem minimalnego st enia nieprzereagowanego NH3, i wyprzedzaj c sytuacje, w których pole temperatur w pierwszym ci gu znacznie odbiega od obliczeniowego, ka da dysza wtryskowa jest kontrolowana oddzielnie przez akustyczny system pomiaru temperatury spalin. Kocio parowy Energia cieplna uwalniana przy spalaniu odpadów odzyskiwana jest w parowym kotle odzyskowym. Proponowany kocio jest typu pionowego, i sk ada si z pi ciu pionowych ci gów: dwa ci gi s opromieniowane, a pozosta e trzy s konwekcyjne. Konstrukcja tego rodzaju kot a jest sprawdzona i dzia a w wielu zak adach odzysku energii od wielu lat1. Instalacja oczyszczania spalin Projektowane rozwi zanie instalacji oczyszczania spalin opiera si na systemie NIDTM (Novel Integrated Desulphurisation) firmy Alstom. To pó sucha technologia integruj ca kilka funkcji w jednym urz dzeniu: Absorpcja gazowa HCl, HF i SO2 Usuwanie metali ci kich, dioksyn i furanów Usuwanie cz stek sta ych 1 jak np. Åmotfors Energi, Schwecja (1 kocio , oddanie do eksploatacji 2010), EEW Hannover, Niemcy (2 kot y, oddanie do eksploatacji 2008), MHKW Rothensee w Magdeburgu, Niemcy (4 kot y, oddanie do eksploatacji 2006) 17 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Kondycjonowanie spalin W sk ad systemu NID wchodz równie uk ady pomocnicze, takie jak zasobniki i dozowniki sorbentów, uk ady transportu oraz silosy pozosta ci. Proces oczyszczania odbywa si w reaktorze NID z systemem filtrów workowych, gdzie usuwane s HCl, SO2, HF i inne zanieczyszczenia. Nast pnie oczyszczone spaliny zostaj transportowane przez komin za pomoc wentylatora ci gu. giel aktywny, dodawany w celu usuwania m.in. rt ci, metali ci kich, dioksyn i furanów, osiada na tkaninie worka, i dzi ki du ej powierzchni rozwini tej skutecznie adsorbuje te zwi zki. Oczyszczone spaliny, s odprowadzane za po rednictwem komina, o wysoko ci 50 m. Pozosta ci poprocesowe s magazynowane w dwóch silosach, które zaprojektowano do przyjmowania pozosta ci z uk adu transportu pneumatycznego z w a oczyszczania spalin i z kot a. Ka dy z silosów jest wyposa ony w uk ad filtracyjny i czujniki zape nienia. Instalacja stabilizacji i zestalania odpadów Stabilizacja oraz zestalanie popio ów z kot a i pozosta ci z instalacji oczyszczania spalin odbywa si poprzez zmieszanie ich w mieszalniku z odpowiednimi reagentami i wod . Zastosowano technologi wykorzystuj cement portlandzki oraz dodatki stabilizuj ce (fosforany i gliniany). Produkt ten b dzie nast pnie zbierany w workach big-bag o pojemno ci 1m3 i transportowany do magazynu buforowego. W w le stabilizacji i zestalania popio ów stosuje si nast puj ce reagenty i dodatki: Reagent w proszku (cement portlandzki) – ok. 350 kg/t pozosta ci Dodatki w proszku (fosforany / gliniany do stabilizacji chlorków) – zu ycie b dzie weryfikowane na podstawie rzeczywistej charakterystyki pozosta ci podprocesowych; ilo ci niewielkie, maksymalnie do 50 kg/tpozosta ci HCl (roztwór 25%) lub inne kwasy do regulacji warto ci pH, jak np. HNO3, H2SO4, H3PO4 (wybór b dzie ka dorazowo zale od rzeczywistej charakterystyki pozosta ci podprocesowych) – ok. 50 kg/tpozosta ci Woda procesowa – ok. 250 kg/tpozosta ci 0.2.3 Przewidywane emisje zanieczyszcze planowanego przedsi wzi cia wynikaj ce z funkcjonowania 0.2.3.1 Faza budowy Z faz budowy ZUOK w Bia ymstoku zwi zana b dzie emisja zanieczyszcze do powietrza do rodowiska i emisja ha asu od pracuj cych maszyn i wykonywania prac budowlanych, rozbiórkowych i monta owych. Powstan tak e odpady wynikaj ce z prowadzenia procesu budowlanego oraz cieki z zaplecza budowy. ównymi ród ami zanieczyszcze na terenie przewidzianym pod inwestycj w fazie realizacji b prace budowlane. Eksploatacja pojazdów samochodowych oraz maszyn budowlanych b dzie generowa zanieczyszczenia pochodz ce ze spalania paliw w silnikach. Bior c pod uwag lokalizacje dróg dojazdowych oraz proponowanych rejonów prac budowlanych i organizacji prac, uci liwo dla powietrza zwi zana z budow Zak adu b dzie niewielka i ograniczy si do granic inwestycji. Mo na wi c stwierdzi , e wp yw emisji na powietrze atmosferyczne b dzie mia charakter lokalny, zwi zany z miejscem powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe). Emitowany ha as b dzie mia charakter nieci y, jego energia b dzie podlega zmianom w poszczególnych etapach budowy, a nawet w obr bie jednej zmiany roboczej, w zale no ci od przebiegu prac i udzia u poszczególnych maszyn i urz dze budowlanych. Prace prowadzone b w porze dziennej (zgodnie z decyzj rodowiskow w godzinach od 6 do 22), co pozwoli na cz ciowe ograniczenia uci liwo ci akustycznej placu budowy. 18 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Podczas realizacji przedsi wzi cia wytwarzane b odpady niebezpieczne, jak te inne ni niebezpieczne. ród em odpadów b : prace rozbiórkowe, przygotowanie wykopów pod obiekty ZUOK, roboty budowlane, murarskie, drogowe, roboty konstrukcyjne, roboty instalacyjne. Powstawa mi dzy innymi takie odpady jak: odpady betonu, gruz betonowy i ceglany, odpady stalowe, drewniane, szklane, odpady opakowaniowe, gleba i ziemia w tym kamienie, odpadowe farby, lakiery, kleje, szczeliwa, itp. Wytworzone w czasie realizacji inwestycji odpady b okresowo, selektywnie magazynowane na wydzielonym placu terenu inwestycji, a nast pnie przekazywane firmom zewn trznym uprawnionym do ich transportu i zagospodarowania/unieszkodliwienia. 0.2.3.2 Faza eksploatacji Emisje zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego Na terenie ZUOK w Bia ymstoku wyst powa b nast puj ce ród a emisji zanieczyszcze do powietrza: emisja zanieczyszcze z procesu termicznego przekszta cania odpadów, emisja py u - silos sorbentu, emisja py u – silos wodorotlenku wapnia, emisja py u - silos w gla aktywnego, emisja py u – silos cementu emisja py u - silosy w a zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów, emisja py u - system wentylacji budynku waloryzacji la, emisja zanieczyszcze ze spalania paliw w agregacie pr dotwórczym i rezerwowej kot owni olejowej, emisja zanieczyszcze ze spalania paliw w silnikach samochodowych dowo cych odpady i wyje aj cych z rejonu fosy, emisja zanieczyszcze ze spalania paliw w silnikach samochodów transportuj cych odpady procesowe oraz przywo cych reagenty. Ha as ród em ha asu na terenie ZUOK w Bia ymstoku b urz dzenia zlokalizowane zarówno wewn trz jak i na zewn trz budynków. Wi kszo urz dze zlokalizowanych b dzie w nast puj cych budynkach: budynek procesowy budynek techniczny hala przyj cia, hala waloryzacji Jednym z g ównych emitorów na terenie ZUOK w Bia ymstoku b dzie skraplacz powietrzny usytuowany na wolnym powietrzu, obok budynku technicznego. Ponadto ha as b dzie tak e emitowany przez ta moci g transportuj cy el, sprz t operuj cy na terenie placu dojrzewania la oraz pojazdy transportuj ce odpady do Zak adu i wywo ce odpady procesowe. Odpady Ze wzgl du na charakter dzia alno ci ZUOK w Bia ymstoku na terenie ca ego zak adu powstan przede wszystkim odpady z procesów unieszkodliwiania odpadów komunalnych. W ich sk ad wchodzi b przede wszystkim le z procesu spalania, odpady z oczyszczania spalin poddane procesom zestalania i stabilizacji oraz z om. Ponadto powstawa b tak e mniejsze ilo ci odpadów o charakterze eksploatacyjnym, zwi zane z prac instalacji przemys owej oraz zatrudnieniem pracowników. cieki Zaopatrzenie w wod prowadzone b dzie z miejskiej sieci wodoci gowej w Bia ymstoku. Woda ywana b dzie na cele technologiczne, socjalno-bytowe oraz porz dkowe. 19 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku cieki bytowe z projektowanych budynków b odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacyjnej za po rednictwem pompowni cieków bytowych. Szacunkowa ilo powstaj cych cieków bytowych wynosi 8,67 l/s. cieki technologiczne, generowane w ró nych procesach zak adowych ( cieki technologiczne ze stacji zmi kczania i demineralizacji wody, woda z odsalania kot a, demineralizowane odcieki wodne z instalacji), b po oczyszczeniu w separatorze kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). cieki deszczowe „czyste” b odprowadzane do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych. Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. cieki deszczowe „brudne” z dróg i chodników oraz obszarów ogrodowych po oczyszczeniu w separatorze b kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). 0.2.3.3 Etap likwidacji ZUOK W trakcie prac rozbiórkowych mog wyst pi emisje typowe dla rednich placów budowy: emisja zanieczyszcze do powietrza (py z prac rozbiórkowych, spaliny maszyn budowlanych), emisja ha asu, wytwarzanie odpadów (które zgodnie z przepisami powinny by zagospodarowane przez firm prowadz prace rozbiórkowe). Procesy te b krótkotrwa e, a stan zwi kszonej emisji b dzie stanem przej ciowym, który ustanie z chwil zako czenia prac. 0.2.4 Opis planowanego przedsi wzi cia – porównanie technologii z wymaganiami BAT Analiza technologii projektowanego ZUOK w Bia ymstoku pod k tem zastosowania najlepszej dost pnej techniki (BAT) zosta a przeprowadzona na etapie procedury Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji. Analiza wykaza a, e Zak ad Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych ZUOK w Bia ymstoku funkcjonowa b dzie zgodnie z zaleceniami BAT, a zaproponowane technologie i metody spe niaj zalecenia opisane w dokumencie referencyjnym. 0.2.5 Analiza zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami decyzji o uwarunkowaniach rodowiskowych Decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy ZUOK w Bia ymstoku zosta a wydana w dniu 7 lutego 2011 r. przez Prezydenta Miasta Bia egostoku, sygnatura OSGK.V.7624151/09/10/11. W ród szeregu zapisów powy szej decyzji znalaz y si te wymagania dotycz ce ochrony rodowiska, konieczne do uwzgl dnienia w projekcie budowlanym wymaganym do decyzji pozwolenia na budow . Zapisy, których uwzgl dnienie mo liwe by o na etapie przygotowania projektu budowlanego, zosta y w ca ci uwzgl dnione w procesie projektowania ZUOK w Bia ymstoku. Cz zapisów odnosi si do etapu budowy i eksploatacji Zak adu, st d brak jest odniesienia do nich w projekcie budowlanym. 0.3 Opis elementów przyrodniczych rodowiska Opis elementów rodowiska stanowi przedmiot rozdzia u 3 Raportu OO 2010, który by wykorzystany w procedurze pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko, zatytu owanego: „Opis elementów przyrodniczych rodowiska obj tych zakresem przewidywanego oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, w tym elementów rodowiska obj tych ochron na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody”. 20 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W niniejszym raporcie zaprezentowano informacje zawarte w powy ej wymienionym raporcie z pierwszej oceny, które uzupe niono o dane pochodz ce z opracowa , które powsta y po pierwszej ocenie oddzia ywania na rodowisko. 0.3.1 Warunki klimatyczne Zgodnie z podzia em rolniczo-klimatycznym Polski, Bia ystok po ony jest w dzielnicy podlaskiej, w subregionie bia ostockim. Klimat miasta jest klimatem umiarkowanym, przej ciowym o zwi kszonych wp ywach kontynentalizmu. Wed ug danych zamieszczonych w opracowaniu „Ekofizjografia Bia egostoku” (Kwiatkowski, Gajko, 2011) poszczególne warunki klimatologiczne dla miasta Bia ystok s nast puj ce: rednia roczna temperatura powietrza wynosi 6,8°C, najcieplejszym miesi cem jest lipiec ( rednia miesi czna temperatura 17,3°C), a najch odniejszym stycze (-4,3°C). W ci gu roku notuje si rednio oko o 127 dni przymrozkowych, (temperatura minimalna poni ej 0° C), pojawiaj cych si ju we wrze niu i wyst puj cych jeszcze w maju. Na omawianym terenie obserwuje si stosunkowo ma o dni gor cych (oko o 26). Wielko redniej rocznej sumy opadów atmosferycznych z wielolecia 1973 - 2008 wynios a na terenie Bia egostoku 588,9 mm, minimalna – 456,4 mm, maksymalna – 748,9 mm. Najwi kszymi sumami opadów charakteryzuj si miesi ce od maja do sierpnia, z maksimum w sierpniu, najmniejsze opady wyst puj w okresie od stycznia do marca. Opady niegu stanowi ok. 21% rocznej sumy opadów. rednia liczb dni z opadem przekraczaj cym 0.1 mm wynosi 169, w tym ok. 63 dni z opadami niegu. W Bia ymstoku wyst puj deszcze ulewne oraz deszcze nawalne, przeci tnie 24 razy w ci gu roku. Obszar miasta otrzymuje od 560 do 571 mm opadu w skali rocznej. Zachmurzenie jest ma o zró nicowane w skali roku, a jego rednia roczna warto wynosi 5,4 (w 8-stopniowej skali). Najwi kszym zachmurzeniem charakteryzuj si miesi ce zimowe (listopad – luty, z maksimum w listopadzie i grudniu), a najwi ksza rednia liczba dni pogodnych (4 – 5) wyst puje w maju, marcu i sierpniu. rednia pr dko wiatru wynosi 2,8 m/s, a najcz ciej wyst puj ce wiatry to wiatry s abe (1-3 m/s) – 54% czasu i umiarkowane (4-9 m/s) – 31.4%. Dominuj wiatry z kierunków zachodniego i po udniowo-zachodniego. Najwi ksz cz sto wyst powania wykazuj wiatry z sektorów: 9 (W) i 10 (NW) - zachodnich (20.74 % przypadków na rok), 4 (SE) i 5 (SSE) po udniowo-wschodnich (20.44 %), 7 (SSW) i 6 (S) po udniowych (18.78 %), 8 (SW) po udniowo-zachodnich (10.05 %). Najrzadziej wyst puj wiatry z kierunków pó nocno – wschodnich (NE) i wschodnich (E). Cech charakterystyczn dla tego terenu jest wyst powanie niewielkiej ilo ci cisz oraz wiatrów o stosunkowo niewielkich pr dko ciach. rednia pr dko wiatrów z kierunków wschodnich (N - E - S) wynosi 3,06 m/s, za z kierunków zachodnich (S - W - N) 3,15 m/s. Ruch wiatrów w ródmie ciu Bia egostoku podlega zjawisku bryzy miejskiej. Na miejsk bryz Bia egostoku sk adaj si dwa strumienie powietrza: pierwszy - dolny strumie sprowadza do miasta powietrze z otaczaj cych terenów; drugi – dolny strumie stanowi pr d odwrotny nak adaj cy si na cyrkulacj skierowan do wn trza miasta i nosi nazw „antybryzy”. rednia pr dko wiatru w mie cie w 2005 r. wynios a 2,5 m/s. 0.3.1.1 Jako powietrza ównymi ród ami zanieczyszcze atmosfery na terenie miasta Bia ystok s rozproszone ród a emisji z sektora komunalno – bytowego, a tak e zanieczyszczenia komunikacyjne zwi zane z ruchem pojazdów, g ównie na drogach nr 8, 19 i 65 oraz innych trasach wojewódzkich przebiegaj cych przez aglomeracj bia ostock . Emisja zanieczyszcze powietrza pochodzi tak e z energetyki cieplnej oraz innych du ych zak adów zlokalizowanych na terenie miasta. Lokalizacja planowanego przedsi wzi cia znajduje si w bliskim s siedztwie znacz cych róde emisji zanieczyszcze do powietrza przemys owych i komunikacyjnych – s to: Elektrociep ownia Bia ystok, Fabryka Dywanów AGNELLA oraz wspomniane wy ej drogi nr 8 i 65. Informacja o aktualnym tle zanieczyszcze w rejonie inwestycji uzyskana zosta a od Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska w Bia ymstoku. 21 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.3.2 Klimat akustyczny Na terenie Bia egostoku wp yw na klimat akustyczny ma dynamiczny rozwój motoryzacji i po enie miasta na trasach tranzytowych do przej granicznych na wschodniej granicy Polski. Z kolei przekroczenia poziomów dopuszczalnych ha asu emitowanego przez przemys wyst puj lokalnie i sporadycznie. Dotycz one w okresie ca odobowym okolic centrum handlowego Auchan, Elektrociep owni Bia ystok oraz Fabryki Dywanów Agnella. Zarówno Elektrociep ownia jak i Fabryka Dywanów znajduj si w rejonie lokalizacji planowanego przedsi wzi cia. W celu oceny stanu akustycznego rodowiska miasta Bia egostoku, sporz dzana jest mapa akustyczna miasta. Na podstawie mapy akustycznej opracowano „Program ochrony rodowiska przed ha asem dla miasta Bia egostoku”, w którego ramach zosta y zaplanowane dzia ania naprawcze i zapobiegawcze wobec szkodliwego wp ywu ha asu na mieszka ców miasta. Z wykonanej mapy wynika, i najwi kszym problemem w mie cie jest ha as drogowy. Przekroczenia norm ha asu drogowego zanotowano przede wszystkim w porze dziennej, wzd g ównych ulic i tylko w ich najbli szym otoczeniu. Najwi kszy ha as drogowy wyst puje na ulicach o najwi kszym udziale w nat eniu ruchu pojazdów ci kich, w tym m.in. ulicy Gen. W . Andersa, przy której przewiduje si lokalizacj planowanego przedsi wzi cia. Nadmierny ha as emitowany przez przemys wyst puje sporadycznie. Najwi ksze zasi gi warto ci dopuszczalnych ha asu przemys owego wyst puj w rejonie Fabryki Dywanów „Agnella” SA, Gie dy Rolno-Towarowej, „Elektrociep owni Bia ystok” S.A. i Bia ostockiej Fabryki Mebli „FORTE”, które to zak ady znajduj si w bezpo rednim s siedztwie planowanej lokalizacji ZUOK. 0.3.3 Uwarunkowania geomorfologiczne Wed ug systematyki fizyczno-geograficznej miasto Bia ystok po one jest na Nizinie Pó nocnopodlaskiej, nale cej do podprowincji Wysoczyzn Podlasko-Bia oruskich. Nizina Pó nocnopodlaska jest makroregionem rozci gaj cym si pomi dzy dolin Bugu na po udniu, dolinami Pisy i Narwi na pó nocnym zachodzie oraz Niemna i Swis oczy (Bia oru ) na wschodzie. Rejon lokalizacji planowanego przedsi wzi cia znajduje si w cz ci pó nocnej, na obszarze wysoczyzny moreny dennej i ablacyjnej, z niewielkimi pagórkowatymi formami rze by pochodzenia lodowcowego w postaci kemów. Powierzchnia terenu przewidzianego pod inwestycj jest zró nicowana, ogólnie nachylona jest w kierunku po udniowo – zachodnim. W po udniowo – zachodniej i rodkowej cz ci, w obr bie równiny wodnolodowcowej wyniesiona jest na rz dnych ~ 134 ÷ 140 m n.p.m., a w cz ci pó nocno –wschodniej, w obr bie wysoczyzny morenowej wznosi si maksymalnie do rz dnej 147 m n.p.m. 0.3.4 Budowa geologiczna W niniejszym punkcie przedstawiano informacje zawarte w Raporcie OO 2010, zaktualizowane o wyniki bada geotechnicznych oraz informacje zawarte w dokumentacji hydrogeologiczn rejonu lokalizacji ZUOK, wykonanych na potrzeby opracowania projektu budowlanego oraz przygotowania niniejszego raportu o oddzia ywaniu na rodowisko. Odwierty geologiczne wykonane w pobli u ul. Gen. W . Andersa, w ramach opracowania dokumentacji hydrogeologicznej rejonu Bia egostoku (1994r.), wykaza y obecno utworów osadowych w postaci wapieni piaszczystych z przewarstwieniami i owymi na g boko ci ok. 126 m p.p.t., nad którymi rozpo ciera si warstwa nieprzepuszczalnych utworów glin, z soczewkowatymi skupiskami utworów i owcowych. W pod u planowanej lokalizacji ZUOK stwierdzono obecno warstwy nieprzepuszczalnych glin zwa owych stadia u górnego zlodowacenia Warty, z miejscowymi, przypowierzchniowymi skupiskami glin z domieszk piasku i utworów i owcowych (m.in. piasków pylastych oraz glin pylastych). Na potrzeby rozpoznania warunków gruntowo-wodnych i geotechnicznych terenu lokalizacji ZUOK w grudniu 2012 r. wykonano wiercenia badawcze oraz sondowania CPTU. W ramach wykonanych prac przebadano pod e maksymalnie do g boko ci 18 m p.p.t. Stwierdzono, e od powierzchni terenu wyst puj nasypy niekontrolowane o mi szo ci ~ 0,8 ÷ 2,7 m oraz gleba - humus o mi szo ci ~ 0,2 ÷ 0,6 m; poni ej stwierdzono utwory czwartorz dowe – holoce skie i plejstoce skie. 22 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Holocen reprezentowany jest przez stwierdzone lokalnie w pó nocno – wschodniej cz ci terenu grunty wykszta cone jako piaski drobne i pylaste lokalnie zaglinione lub ze ladami humusu, wyst puj ce w strefie przypowierzchniowej maksymalnie do g boko ci ~ 2,2 m p.p.t. 0.3.5 Warunki hydrogeologiczne Obszar Bia egostoku jest po ony w obr bie dwóch rejonów hydrogeologicznych: bialskiego IX 1A oraz rejonu bia ostockiego II A. W rejonie Bia egostoku wyró nia si trzy podstawowe poziomy wodono ne: poziom przypowierzchniowy w dolinie Supra li zwi zany z obecno ci mi szej, piaszczystej i piaszczysto- wirowej serii sandrowej oraz mi szego kompleksu fluwioglacjalnych i fluwialnych osadów górnego plejstocenu oraz aluwiów rzecznych holocenu; poziom mi dzymorenowy (wg bny poziom wodono ny) na wysoczyznach zwi zany z obecno ci fluwioglacjalnych osadów piaszczystych i piaszczysto- wirowych interglacja u Pilicy; poziom sp gowy (wg bny poziom wodono ny) zwi zany z fluwioglacjalnymi seriami osadów i piaszczystych interglacja u Mazowieckiego. Pó nocna cze miasta Bia ystok po ona jest w obszarze G ównego Zbiornika Wód Podziemnych Nr 218 „Pradolina rzeki Supra l”. GZWP nr 218 jest podstawowym rezerwuarem wód pitnych dla aglomeracji bia ostockiej, w 80% eksploatowanym przez uj cia komunalne. Obszar Bia egostoku charakteryzuje si intensywnym poborem wody, który spowodowa powstanie rozleg ego leja depresyjnego. W trakcie bada terenowych wod gruntow stwierdzono: ustabilizowane zwierciad o wody gruntowej wyst puj cej w obr bie piasków wodnolodowcowych – m odszych oraz soczew piasków lodowcowych w górnej strefie warstwy glin zwa owych stwierdzono na g boko ci ~ 0,8 – 8,4 m n.p.m., tj. na rz dnych ~ 127,5 – 140,9 m n.p.m.; lokalnie stwierdzono te niewielkie s czenia wody zawieszonej wyst puj ce w obr bie nasypów bezpo rednio na stropie glin zwa owych; ustabilizowane zwierciad o wody gruntowej w piaskach wodnolodowcowych – starszych pod glinami zwa owymi oraz w soczewkach piasków lodowcowych w sp gowej strefie glin zwa owych stwierdzono na g boko ci ~ 7,7 – 8,9 m p.p.t., tj. na rz dnej ~ 130,8 – 131,3 m n.p.m. W po udniowo – zachodnim fragmencie badanego terenu i dalej na po udnie od niego wyst puje okno hydrogeologiczne powsta e na skutek wyerodowania glin zwa owych poprzez mi sz warstw odszej – wodnolodowcowej serii piaszczysto – wirowej, gdzie dochodzi do wzajemnego kontaktu wód gruntowych z wszystkich wy ej opisanych warstw wodono nych. Wody gruntowe w tym rejonie wykazuj silne drenowanie do zag bienia wype nionego osadami wodnolodowcowymi. Wody gruntowe ze wszystkich stwierdzonych do przebadanych g boko ci warstw wodono nych wykazuj po udniowo – zachodni kierunek sp ywu. Na podstawie analizy danych z wykonanych pomiarów oraz zebranych materia ów archiwalnych autorzy opracowania pt. „Dokumentacja bada pod a gruntowego dla okre lenia warunków gruntowo – wodnych i geotechnicznych w pod u projektowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych przy ul. Gen. W . Andersa w Bia ymstoku.” zwrócili uwag m. in. na nast puj ce aspekty: Woda gruntowa w pod u jest g ównie zasilana przez wod z opadów atmosferycznych i wiosennych roztopów oraz sp yw z terenów wy ej po onych; Zwraca si uwag , e w obr bie znajduj cej si w s siedztwie rozwa anego terenu – fabryki dywanów Agnella znajduje si szereg studni ujmuj cych wod 2 równie z warstw wodono nych stwierdzonych w rozwa anym pod u, tj. piaszczystej serii wodnolodowcowej m odszej i starszej. Aktualnie wody gruntowe wykazuj silne drenowanie w kierunku po udniowo – zachodnim, czyli ogólnie zgodnie z kierunkiem nachylenia terenu, ale równie w kierunku istniej cych uj wody, które przynajmniej cz ciowo obejmuj rozwa any teren lejem depresji. 2 ujmowana woda wykorzystywana jest do celów technologicznych fabryki 23 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Badania i obserwacje wody gruntowej w pod u przeprowadzono przy rednich stanach, bardzo orientacyjnie prognozuje si , e w okresach wysokich stanów wód, po intensywnych oparach deszczu lub roztopach du ej ilo ci niegu ustabilizowane zwierciad o wody gruntowej w obr bie piasków wodnolodowcowych – m odszych, przy obecnych stosunkach wodnych w pod u (przy dzia aj cych uj ciach wody w rejonie rozwa anego terenu) mo e wyst pi o oko o 1,0 – 1,5 m ycej ni to stwierdzono w trakcie bada terenowych dla niniejszego opracowania, odpowiednio wzro nie te ci nienie wody gruntowej – naporowej stwierdzonej w obr bie soczew piasków w ród glin i piasków wodnolodowcowych – starszych pod glinami. Zwraca si jednak uwag , e w przypadku likwidacji uj wody w najbli szym s siedztwie terenu, poziom wód gruntowych mo e wróci do stanu pierwotnego. Zak ada si , e w takiej sytuacji zwierciad o wody gruntowej w obr bie piasków wodnolodowcowych – m odszych w po udniowej cz ci rozwa anego terenu b dzie wyst powa na rz dnej ca 133 m n.p.m., odpowiednio wzro nie te ci nienie wody w wodnolodowcowej – starszej serii piaszczystej wyst puj cej pod glinami zwa owymi. Jako wód podziemnych Monitoring jako ci wód podziemnych prowadzi Pa stwowy Instytut Geologiczny (PIG). Program pomiarowy obejmuje trzy rodzaje monitoringu stanu chemicznego wód podziemnych, tj. monitoring diagnostyczny, operacyjny i badawczy. Przedmiotem monitoringu wód podziemnych s jednolite cz ci wód podziemnych (JCWPd). W województwie podlaskim wydzielono 10 JCWPd. adna z JCWPd nie posiada statusu zagro onej. Miasto Bia ystok le y w obr bie JCWPd nr 55. W rejonie Bia egostoku badania wód podziemnych w systemie PM prowadzone s w 2 punktach kontrolno-pomiarowych, nale cych do krajowej sieci monitoringu wód podziemnych. S to: punkt nr 736 - studnia 6c na uj ciu komunalnym w Jurowcach oraz punkt nr 738 zlokalizowany w Bia ymstoku przy ul. K. Cio kowskiego. Zgodnie z zapisami opracowania „Ekofizjografia Bia egostoku” 2011r., jako wód w punkcie pomiarowo-kontrolnym nr 736 nale y uzna za nisk (w 2007 r. wody by y niezadowalaj cej jako ci). Stwierdzono przekroczenia progowej warto ci st enia azotynów (2000, 2001, 2007), co wiadczy o przenikni ciu do warstwy wodono nej zanieczyszcze pochodzenia antropogenicznego. Z kolei jako wód w punkcie pomiarowo-kontrolnym nr 738 odpowiada a od 2004 roku wodom dobrej jako ci (we wcze niejszych latach jako wody by a bardzo dobrej jako ci). Natomiast w 2010 roku wod zakwalifikowano do III klasy – wód zadowalaj cej jako ci. Wyniki bada z ostatnich lat potwierdzaj wnioski o stopniowym obni aniu naturalnych walorów wód w wyniku przenikania zanieczyszcze do p ytszych poziomów wodono nych. Szczegó owa analiza uwarunkowa naturalnych i gospodarczych decyduj cych o stopniu zagro enia g ównych poziomów wodono nych wykazuje, i najbardziej zagro ony niekorzystnymi wp ywami antropogenicznymi jest poziom przypowierzchniowy, b cy poziomem g ównym na pó nocno-wschodnich obrze ach miasta Bia egostoku. Jest to rejon o charakterze przemys owym, w obr bie którego zlokalizowano dwa du e obiekty przemys owe: Elektrociep ownia Bia ystok oraz Fabryka Dywanów AGNELLA. Ponadto, znajduj si tutaj: jedna ogólnodost pna stacja paliw p ynnych oraz 3 wewn trzzak adowe magazyny paliw. Ze wzgl du na brak izolacji poziomu przypowierzchniowego od powierzchni terenu oraz silne uprzemys owienie obszaru, przypisano mu bardzo wysoki stopie zagro enia. W obszarze tym znajduje si planowana lokalizacja ZUOK. 0.3.6 Warunki hydrograficzne Bia ystok po ony jest na obszarze dwóch prawostronnych zlewni dorzecza Narwi (zlewnia II rz du): Supra li i Horodnianki – zlewnie III rz du. Miasto Bia ystok le y na obszarze zlewni rzeki Bia ej, cej lewobrze nym dop ywem rzeki Supra li, której blisko 3-kilometrowy odcinek stanowi fragment pó nocnej granicy miasta. Supra l to rzeka o d ugo ci 103,3 km i powierzchni zlewni 1849,4 km2. Jest prawobrze nym dop ywem Narwi i uchodzi do niej na 299,8 km. ród a rzeki zlokalizowane na pó noc od wsi Topolany, na obszarze rozleg ego torfowiska. Supra l stanowi ród o zaopatrzenia w wod pitn aglomeracji Bia ostockiej. Jej zlewnia obj ta jest po redni stref ochronn 24 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Planowana lokalizacja ZUOK znajduje si w odleg ci: ok. 1,2 km na pó nocny wschód od rzeki Bia ej; pozosta e z wymienionych wy ej rzek p yn w odleg ciach znacznie wi kszych, przekraczaj cych 3 km; ok. 5,6 km w kierunku po udniowo wschodnim do najwi kszego zbiornika wód powierzchniowych w Dojlidach ok. 0,7 km na pó nocny wschód od ród a o sta ym wyp ywie. Na pó noc od terenu przewidzianego pod budow ZUOK oraz wzd jego zachodniej granicy znajduje si niewielki ciek wodny, cz ciowo zakryty od góry betonem. Jest to ciek zwany „ciekiem spod Agnelli”. Jako wód powierzchniowych Na terenie miasta Bia ystok programem monitoringu rzek jest obj ta rzeka Bia a. Stan czysto ci rzeki jest kontrolowany systematycznie (corocznie) w profilu uj ciowym w miejscowo ci Nowe Aleksandrowo oraz przy MOS w Dojlidach (raz na 3 lata). Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu „Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok” (2012r.) ocena jako ci wód rzeki Bia ej – uj cie Nowe Aleksandrowo jest nast puj ca: Ocena potencja u ekologicznego: wody zakwalifikowano do V klasy – potencja z y. O klasyfikacji zadecydowa element biologiczny – makrobezkr gowce bentosowe (indeks MMI) oraz parametry fizyko-chemiczne: azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosforany i fosfor ogólny. Ocena stanu chemicznego JCWP wskaza a stan poni ej dobrego ze wzgl du na st enia sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu. Ocena stanu wód b ca wypadkow potencja u ekologicznego i stanu chemicznego JCWP wskaza a z y stan wód. Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu „Ekofizjografia Bia egostoku”, do z ego stanu wody rzeki Bia ej, przyczynia si m.in. niski stopie wyposa enia wylotów kanalizacji deszczowej w urz dzenia do oczyszczania cieków deszczowych (obecnie zaledwie 30% wylotów posiada separatory i osadniki) oraz sp ukiwanie w czasie opadów zanieczyszcze z obszarów po onych w bezpo rednim s siedztwie dolin rzecznych. Kanalizacj deszczow dop ywaj wody o wysokiej zawarto ci zawiesiny, wysokiej warto ci BZT5, ChZT-Cr, wysokim st eniu siarczków, azotu azotynowego oraz zawieraj ce metale ci kie – mied , cynk i o ów. Rzeka Supra l stanowi ród o zaopatrzenia w wod pitn aglomeracji bia ostockiej. Jej zlewnia obj ta jest po redni stref ochronn , st d usytuowanie punktów pomiarowych uwzgl dnia monitorowanie wp ywu odprowadzanych zanieczyszcze z miejscowo ci po onych w zlewni rzeki Supra l oraz jako wód wa niejszych dop ywów. W obr bie rzeki wydzielono 4 JCWP: PLRW200023261614 - Supra l od róde do Dzierniakówki; PLRW2000242616151 - Supra l od Dzierniakówki do Grzybówki; PLRW200024261655 - Supra l od Grzybówki do Pilnicy; PLRW20002426169 - Supra l od Pilnicy do uj cia. Ostatni z wymienionych JCWP znajduje si na pó noc od granicy miasta, w najbli szym jej siedztwie. Ocena jako ci wód rzeki Supra li dla JCWP PLRW20002426169 - Supra l od Pilnicy do uj cia jest nast puj ca: Ocena stanu ekologicznego JCWP: wody o umiarkowanym stanie ekologicznym (III klasa); Ocena stanu chemicznego JCWP wskaza a stan poni ej dobrego; Ocena stanu wód b ca wypadkow potencja u ekologicznego i stanu chemicznego JCWP wskaza a z y stan wód. 25 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.3.7 Powierzchnia ziemi i gleby Powierzchnia ziemi mo e zosta przekszta cona zarówno pod wzgl dem litologii, jak i form terenowych. Przekszta cenie powierzchni ziemi mo e nast pi na skutek zalewu powodziowego lub w efekcie dzia alno ci cz owieka, np.: wyrobiska, wa y ochronne i groble oraz ró nego rodzaju sk adowiska. Powierzchnia ziemi na terenie planowanej lokalizacji ZUOK jest znacz co zró nicowana – w pó nocnej cz ci terenu wyst puje morena ablacyjna, bardziej na po udnie powierzchnia jest przekszta cona antropogenicznie, wyst puj g ównie sztuczne nasypy i zwa owiska, z elementami betonowych konstrukcji, których grubo dochodzi do kilku metrów. 0.3.8 Przyroda o ywiona 0.3.8.1 Flora Siedliska zinwentaryzowane na terenie planowanej inwestycji Ro linno naturalna i pó naturalna – reprezentowana jest przez ki wie e ze zwi zku Arrhenatherion elatioris. Zbiorowisko zajmuje niewielki fragment moreny ablacyjnej w pó nocnozachodniej cz ci analizowanego obszaru. Od po udnia ograniczone jest sztuczn skarp nasypu ziemnego. Zbiorowisko to nie reprezentuje siedliska z Za cznika I Dyrektywy Siedliskowej. Antropogeniczna ro linno ruderalna – zajmuje najwi ksz cz analizowanego terenu, tj. jego znacznie wi kszy fragment. Du a mozaikowato wyst puj cych tu zespo ów jest efektem przekszta ce siedliska w wyniku nagromadzenia zró nicowanych pod wzgl dem geologicznym i troficznym utworów nasypowych. Sztuczne nasypy dochodz do kilku metrów mi szo ci. Wykszta ci y si na nich zarówno p aty ro linno ci rodowisk bagiennych i wilgotnych ( ozowiska, turzycowiska) jak i skrajnie suchych oraz ubogich. W obr bie mozaiki tych zespo ów nie zinwentaryzowano gatunków ro lin z Za cznika II Dyrektywy Siedliskowej oraz ro lin chronionych. 0.3.8.2 Fauna Na terenie planowanej inwestycji zim 2012/2013 zinwentaryzowano 5 gatunków ssaków. Poza tym wykazano tu wyst powanie szeregu gatunków ptaków i ssaków. Obszar planowanej inwestycji charakteryzuje si stosunkowo bogat faun bezkr gowców. 0.3.8.3 Obszary chronione i cenne przyrodniczo Rezerwat przyrody "Antoniuk" po ony oko o 2 km na pó nocny-zachód od planowanej inwestycji. Rezerwat przyrody "Las Zwierzyniecki" po ony oko o 4,5 km na po udnie od planowanej inwestycji. 0.3.8.4 Obszary NATURA 2000 OSO PUSZCZA KNYSZY SKA (PLB200003) znajduje si oko o 4,5 km na N od planowanej inwestycji. SOO OSTOJA KNYSZY SKA (PLH200006) po ony jest oko o 4,5 km na N od planowanej inwestycji. 0.4 Obiekty istotne przedsi wzi cia dla stanu rodowiska w otoczeniu lokalizacji Obiekty istotne dla stanu rodowiska, zlokalizowane w najbli szym otoczeniu lokalizacji ZUOK to: Fabryka Dywanów AGNELLA SA, Gie da Rolno-Towarowa SA, Fabryka Przyrz dów i Uchwytów BIZON-BIAL S.A., Biazet S.A., Zak ad Techniczny „KarT” W odzimierz Kardasz. Poza wymienionymi wy ej obiektami, w promieniu do 1 km od lokalizacji ZUOK znajduj si : Elektrociep ownia BIA YSTOK SA oraz Fabryka Mebli FORTE SA. 26 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zgodnie z informacja uzyskan z UM Bia ystok w okolicach planowanej lokalizacji ZUOK przewidywana jest budowa nast puj cych obiektów (inwestycje otrzyma y decyzje o rodowiskowych uwarunkowaniach): budowa zak adu produkcyjno-magazynowego z cz ci socjaln i biurow wraz z towarzysz im infrastruktur , w obr bie nieruchomo ci po onej w Bia ymstoku, przy ul. Gen. W . Andersa, budowa Centrum Handlowo-Us ugowego wraz z budow infrastruktury technicznej i rozbiórk istniej cych obiektów przemys owych, w obr bie nieruchomo ci po onej w Bia ymstoku przy ul. Gen. W . Andersa 38; budowa stacji paliw p ynnych wraz z infrastruktur towarzysz , przy ul Gen. W . Andersa 40 w Bia ymstoku. 0.5 Opis zabytków istniej cych w s siedztwie lub w zasi gu oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia W Bia ymstoku znajduje si kilkaset obiektów zabytkowych, a oko o 150 spo ród nich zosta o wpisanych do rejestru zabytków. Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu z 2010 r. pt.: „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Bia egostoku”, zasoby dziedzictwa kulturowego miasta skupione s g ównie w jego centrum. Zasoby te sk adaj si g ównie z dwóch grup zabudowy – barokowej z XVII w. oraz dominuj cej ilo ciowo z okresu rozkwitu jego funkcji przemys owej i administracyjnej w II po . XIX i I po . XX w. Strefy ochrony konserwatorskiej, ochrony krajobrazu, ochrony ekspozycji, strefy obserwacji archeologicznych czy inne wyznaczone obszarowe formy ochrony rodowiska kulturowego mieszcz si s w znacznym oddaleniu od proponowanej lokalizacji ZUOK 0.6 Wariant „zerowy” 0.6.1 Wyja nienie Zagadnienia zwi zane z wariantami realizacji przedsi wzi cia przeanalizowano w ramach post powania zako czonego wydaniem obowi zuj cej decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, z dnia 7 lutego 2011 r. W decyzji okre lono lokalizacj oraz wariant technologiczny budowy ZUOK w Bia ymstoku. Zaprojektowane w ramach wybranej technologii obiekty ZUOK podlegaj ocenie w ramach ponownej oceny oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko. Analiza wariantów, w tym wariantu „zerowego”, stanowi a jeden z podstawowych elementów pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko i Raportu OO 2010. W zwi zku z powy szym w niniejszym raporcie ponownej oceny przedstawiono ustalenia dokonane na etapie pierwszej oceny oraz wyniki tej analizy zawarte w Raporcie OO 2010. Dodatkowo informacje zaktualizowano z wykorzystaniem bie cy dokumentów planistycznych z zakresu gospodarki odpadami: KPGO2014 oraz Plan Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017. 0.6.2 Opis wariantu bezinwestycyjnego („zerowego”) Wariant bezinwestycyjny przyjmuje utrzymanie dotychczasowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Bia egostoku oraz gmin: Choroszcz, Czarna Bia ostocka, Dobrzyniewo Du e, Gródek, Juchnowiec Ko cielny, Micha owo, Supra l, Wasilków, Zab udów, w oparciu o istniej ce instalacje. W ramach wariantu „zerowego” zak ada si kontynuowanie selektywnego zbierania wybranych grup odpadów, które nast pnie b podlega y procesom odzysku i unieszkodliwiania w przeznaczonych do tego instalacjach. Jednak e podstawow metod unieszkodliwiania b dzie nadal sk adowanie odpadów zmieszanych na sk adowiskach odpadów. 27 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.6.3 Przewidywane skutki niepodejmowania przedsi wzi cia Przeprowadzona w Raporcie OO 2010 analiza zak ada a, e ilo odpadów kierowanych do instalacji jest zgodna z przyj prognoz powstawania odpadów oraz za eniami dla analizy popytu. Uzyskane z analizy poziomy odzysku s pochodn mo liwo ci przerobowych istniej cych instalacji i prognozowanego poziomu powstawania odpadów. Rok 2020 ustanowiono rokiem odniesienia ze wzgl du na wyznaczony przez dyrektyw 1999/31/WE poziom redukcji ilo ci odpadów ulegaj cych biodegradacji kierowanych na sk adowiska, jak równie wyznaczone dyrektyw 2008/98/WE cele do przygotowania do ponownego wykorzystania i recyklingu materia ów odpadowych oraz odpadów innych ni niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Bior c pod uwag prognoz ilo ci wytwarzanych odpadów i konieczno ich przetwarzania oraz brak instalacji na terenie obj tym przedsi wzi ciem w Raporcie OO 2010 przyj to, e jedyn opcj prowadzenia gospodarki odpadami w wariancie „zerowym” mo e by rozbudowa sk adowisk. Przyj cie wariantu bezinwestycyjnego b dzie skutkowa o nast puj co: Brak spe nienia wymaga narzuconych krajowymi regulacjami prawnymi oraz regulacjami wynikaj cymi z prawa Unii Europejskiej. Za brak wywi zania si z przestrzegania prawa wspólnotowego gro Polsce kary finansowe. Wariant „zerowy” nie spe nia celów wyznaczonych w KPGO 2014, WPGO na lata 2012-2017. 0.7 Opis analizowanych wariantów i ich wp ywu na rodowisko Analiza wariantów przedsi wzi cia zosta a przeprowadzona i opisana w Raporcie OO 2010, w ramach procedury oceny oddzia ywania na rodowisko zako czonej wydaniem obowi zuj cej decyzji prezydenta Miasta Bia egostoku o rodowiskowych uwarunkowaniach (decyzja z dnia 7 lutego 2011 r. nr OSGK.V.7624-151/09/10/11). W decyzji tej ustalono rodowiskowe uwarunkowania dla budowy Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w lokalizacji znajduj cej przy ul. Gen. . Andersa oraz w wariancie technologicznym, wskazanym w Raporcie OO 2010 jako najkorzystniejsze rozwi zanie spo ród rozwa anych wariantów. W projekcie budowlanym ZUOK, który by podstaw sporz dzenia niniejszego raportu, zosta a zachowana pe na zgodno ci rozwi za technologicznych i organizacyjnych z wymaganiami okre lonymi ww. decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Wobec powy szego w niniejszym raporcie nie by o podstaw do prowadzenia kolejnej analizy wariantów. 0.8 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko W niniejszym rozdziale uwzgl dniono informacje okre lone ze szczegó owo ci i dok adno ci odpowiednio do posiadanych danych wynikaj cych z projektu budowlanego i innych informacji uzyskanych po wydaniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 07.02.2011 r. Analiza oddzia ywania na rodowisko dotyczy wariantu technologicznego i lokalizacyjnego wskazanego w powy szej decyzji. Ponadto w niniejszym rozdziale przedstawiono: opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawc oraz opis przewidywanych znacz cych oddzia ywa planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, obejmuj cy bezpo rednie, po rednie, wtórne, skumulowane, krótko-, rednio- i ugoterminowe, sta e i chwilowe oddzia ywania na rodowisko, wynikaj ce z: a) istnienia przedsi wzi cia, b) wykorzystywania zasobów rodowiska, c) emisji; 28 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.8.1 Opis metod prognozowania zastosowanych w raporcie 0.8.1.1 Metoda prognozowania oddzia ywania na przyrod o ywion Prognoz odzia ywania na przyrod o ywion wykonano w oparciu o zebrane, najbardziej aktualne materia y pochodz ce z okresu ostatnich 3 lat. Wykorzystano publikowane i niepublikowane prace, obserwacje, raporty itp., odnosz ce si bezpo rednio do terenu planowanej inwestycji lub obszarów bezpo rednio przyleg ych. W odniesieniu do fauny (tj. stwierdzonych na terenie planowanej inwestycji i w jej najbli szej okolicy gatunków lub grup gatunków) metodyka prac polega na ocenie wp ywu planowanej inwestycji na nast puj ce elementy: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. zmniejszenie si powierzchni optymalnego siedliska l gowego, pogorszenie si stanu optymalnego siedliska l gowego, zmniejszenie si powierzchni erowisk, pogorszenie si stanu erowisk, szansa zachowania w perspektywie krótkoterminowej (5 lat), szansa zachowania w perspektywie d ugotermnowej (15 lat), wra liwo gatunku na nast puj ce czynniki: ha as emisje antropopresja Odno nie flory oraz grzybów analizie oddzia ywania poddano nast puj ce elementy: 1. zmniejszenie si powierzchni optymalnego siedliska, 2. pogorszenie si stanu optymalnego siedliska, 3. wra liwo na nast puj ce czynniki: emisje antropopresja Przyj to nast puj 0. brak 1. niskie 2. rednie 3. wysokie skal oceny ww. elementów, tj. oddzia ywanie: Informacje na temat poszczególnych gatunków s (ksi ki, publikacje itp.). ce do oceny ww. elementów czerpano z literatury Bior c pod uwag charakter analizowanego miejsca, tj. jego po enie w obr bie miasta (oko o 3 km od centrum) mo na za , e zmiany zasz e w ci gu ostatnich 2-3 lat s niewielkie. Poza tym nawet je li nast pi y to raczej w kierunku zubo enia ró norodno ci biologicznej ni jej wzrostu, gdy np. zoocenozy miejskie, w porównaniu do wiata zwierz cego rodowisk niezurbanizowanych, s znacznie bardziej ubogie. W zwi zku z tym uznano za poprawne metodycznie przeprowadzenie oceny wp ywu planowanej inwestycji na rodowisko w oparciu o ww. metodyk oraz nast puj ce zgromadzone materia y: wyniki inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych, flory i fauny zawartej w „Raporcie o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt: »Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku«”, inwentaryzacj awifauny na terenie miasta Bia ystok, inwentaryzacj p azów, gadów, ssaków i motyli dziennych, które pos y do opracowania ekofizjograficznego dla terenu miasta Bia egostoku, niepublikowane dane w asne i innych osób, które udost pni y swoje obserwacje. zimowe tropienia ssaków wykonane w 2012 r. oraz 2013 r. i wykorzystania terenu inwestycji jako erowiska przez ptaki krukowate Corvidae w szczególno ci kawki Corvus monedula i gawrony Corvus frugilegus oraz ptaki zimuj ce. 29 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.8.1.2 Metoda prognozowania oddzia ywania na klimat akustyczny rejonu lokalizacji ZUOK Obliczenia akustyczne zwi zane z emisj ha asu do rodowiska wykonano przy wykorzystaniu programu LEQ – Prognozowanie ha asu przemys owego opracowanego przez firm SOFT-P odzimierz Pe ka. Program posiada atest Instytutu Ochrony rodowiska nr BH/158/95 z dnia 17.10.1995 r. 0.8.1.3 Metoda prognozowania emisji zanieczyszcze do powietrza Metodyka oblicze zosta a opracowana na podstawie rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, które w Za czniku nr 3 zawiera "Referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu" (Dz. U. z 2010 Nr 16, poz. 87). Do oblicze zastosowano program „OPERAT-FB” v. 5.4.0/10 - Ryszard Samo , firmy PROEKO, Us ugi Komputerowe w Ochronie rodowiska, Al. Wolno ci 21/11, Kalisz, zatwierdzony przez Instytut Ochrony rodowiska w Warszawie – pismo nr BA/147/96, a w styczniu 2010 r. dostosowany do aktualnie obowi zuj cej metodyki i norm dopuszczalnych st . Obliczenia emisji i jej parametrów wykonano w oparciu o obowi zuj ce formu y fizykochemiczne i matematyczne. Emisj zanieczyszcze okre lono na podstawie za technologicznych, dost pnej literatury i danych producentów urz dze . Ponadto w przeprowadzonych obliczeniach uwzgl dniono maksymalne emisje zanieczyszcze , aktualne t o zanieczyszcze , czas pracy róde oraz ich równoczesno pracy. 0.8.1.4 Metody prognozowania oddzia ywania na wody powierzchniowe i podziemne Podstaw prognozowania oddzia ywania przedsi wzi cia na wody powierzchniowe stanowi a analiza gospodarki wodno- ciekowej ZUOK przeprowadzona w nawi zaniu do istniej cej infrastruktury wodoci gowo-kanalizacyjnej, róde zaopatrzenia w wod i odbiorników cieków. W ramach analizy gospodarki wodnej okre lono zapotrzebowanie wody. W ramach analizy gospodarki ciekowej zidentyfikowano rodzaje i ród a powstaj cych cieków z podaniem prognozy ich ilo ci oraz sposobu post powania ze ciekami – unieszkodliwiania, miejsca odprowadzania. Ocen wp ywu gospodarki wodno- ciekowej na rodowisko przeprowadzono z uwzgl dnieniem obowi zuj cych przepisów prawnych. Z kolei ocena wp ywu planowanej inwestycji na wody podziemne zosta a przeprowadzona poprzez waloryzacj wra liwo ci rodowiska wód podziemnych i jego podatno na zanieczyszczenia zwi zane z przemys owym u ytkowaniem terenu, uwzgl dniaj c planowane u ytkowanie terenu, mo liwe zanieczyszczenia rodowiska gruntowo-wodnego i stosowane zabezpieczenia. 0.8.1.5 Metody prognozowania oddzia ywania na powierzchni ziemi, gleby i krajobraz Przeanalizowano rze terenu w rejonie lokalizacji zak adu, ze szczególnym uwzgl dnieniem miejsc potencjalnego naruszenia powierzchni ziemi podczas budowy obiektów ZUOK. W zakresie oddzia ywania na gleb przeanalizowano potencjalne kierunki migracji zanieczyszcze i mo liwo ich wp ywu na podstawie danych literaturowych. Analiz i ocen wp ywu przedsi wzi cia na krajobraz dokonano poprzez okre lenie i ocen walorów krajobrazu na analizowanym terenie z uwzgl dnieniem analizy zastosowanych rozwi za architektonicznych obiektów Zak adu. 0.8.2 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko - faza realizacji Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem procesu inwestycyjnego na rodowisko nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Oddzia ywanie na rodowisko w fazie realizacji przedsi wzi cia wi za si b dzie z pracami budowlanymi, które b mia y charakter typowych robót budowlano – konstrukcyjno monta owych. 30 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W trakcie realizacji przedsi wzi cia uci liwo skoncentruje si g ównie na ha asie oraz zanieczyszczeniu atmosfery spowodowanym przejazdami rodków transportu. Wyst pi tu lokalne zapylenie oraz emisja spalin do rodowiska. Nale y podkre li , e wszystkie te oddzia ywania maj charakter okresowy i ust pi z chwil zamkni cia placów budowy. 0.8.2.1 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne W fazie realizacji przedsi wzi cia g ównymi ród ami emisji zanieczyszcze do atmosfery na terenie przewidzianym pod inwestycj b prace budowlane. Eksploatacja pojazdów samochodowych oraz maszyn budowlanych b dzie generowa zanieczyszczenia pochodz ce ze spalania paliw w silnikach (m. in. tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek w gla, w glowodory alifatyczne) oraz b dzie ród em pylenia podczas prowadzenia prac budowlanych. Bior c pod uwag lokalizacje dróg dojazdowych oraz rejonów prac budowlanych uci liwo dla powietrza zwi zana z budow Zak adu b dzie niewielka i ograniczy si do granic inwestycji. W zwi zku z tym oddzia ywanie Zak adu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie b dzie stanowi o istotnej uci liwo ci, a tak e nie spowoduje zmian istniej cego t a zanieczyszcze wokó ZUOK w Bia ymstoku. Ze wzgl du na lokalny i okresowy charakter oddzia ywa budowa Zak adu nie dzie równie stanowi zagro enia dla ycia i zdrowia okolicznych mieszka ców. 0.8.2.2 Oddzia ywanie na klimat akustyczny W okresie realizacji inwestycji b wykonywane typowe prace konstrukcyjne zwi zane g ównie ze wznoszeniem obiektów kubaturowych o lekkiej szkieletowej konstrukcji stalowej. Gotowe do monta u elementy b przywo one na teren Zak adu, na placu budowy nie przewiduje si wytwórni konstrukcji stalowych. Oddzia ywanie na etapie realizacji inwestycji b dzie wi za o si z ha asem emitowanym przez maszyny i pojazdy u ywane podczas budowy. Podczas robót budowlanych ród ami ha asu b : samochody ci arowe przewo ce materia y budowlane oraz ziemi z wykopów; sprz t ci ki: koparko- adowarki; spychacze; wigi; czny sprz t mechaniczny. Ha as o charakterze okresowym b dzie emitowany tak e podczas transportu samochodami materia ów budowlanych. Parametry akustyczne (wyra one za pomoc poziomu mocy akustycznej LWA) najcz ciej ywanych urz dze i maszyn budowlanych: koparko- adowarki, d wigi budowlane (LWA – 93÷102 dB); spycharki (LWA – 105÷115 dB); czny sprz t mechaniczny (LWA 105 dB), samochody ci arowe (LWA – 95÷100 dB). Emitowany ha as b dzie mia charakter nieci y, jego nat enie b dzie podlega zmianom w poszczególnych etapach budowy, a nawet w obr bie jednej zmiany roboczej, w zale no ci od przebiegu prac i udzia u poszczególnych maszyn i urz dze budowlanych w trakcie realizacji przedsi wzi cia. Ze wzgl du na fakt, e prace budowlano - instalacyjno - monta owe prowadzone b w porze dziennej (6.00-22.00) oraz fakt, e najbli sza zabudowa mieszkalna usytuowana jest w odleg ci ok. 700 m od terenu inwestycji, a najbli szy teren podlegaj cy ochronie przed ha asem (gródki dzia kowe jako tereny rekreacyjne), mo na przyj , e poziom ekwiwalentny ha asu poza terenem prowadzonych robót, spowodowany prac maszyn budowlanych i towarzysz cych im urz dze technicznych, a tak e zwi kszonym ruchem pojazdów samobie nych i samochodowych, nie przekroczy poziomu dopuszczalnego dla terenu inwestycyjnego. 31 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Bior c pod uwag rodzaj zak adanych prac, lokalizacj inwestycji oraz charakter s siednich terenów, które nie podlegaj ochronie przed ha asem, nie istnieje potrzeba wykonywania oblicze akustycznych dla okresu budowy. 0.8.2.3 Oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe Realizacja inwestycji nie b dzie mia a bezpo redniego wp ywu na wody powierzchniowe. Przy prawid owej realizacji budowy nie wyst pi oddzia ywanie na jako wód podziemnych. Zlokalizowanie zaplecza budowy na terenie utwardzonym zabezpieczonym pod em betonowym, przechowywanie p ynów eksploatacyjnych pojazdów i maszyn budowlanych w szczelnych zamkni tych pojemnikach, dba o sprawno techniczn znajduj cych si na placu budowy pojazdów i maszyn budowlanych oraz w ciwe prowadzenie gospodarki powstaj cymi odpadami skutecznie zapobiega mo liwo ci powstania zanieczyszczenia gruntów i -poprzez infiltracj tak e wód podziemnych. 0.8.2.4 Gospodarka odpadami ród em odpadów b dzie przede wszystkim przygotowanie wykopów pod nowe inwestycje jak równie niwelacja terenu. B to gleba i ziemia w tym kamienie (17 05 04). Szacuje si , e ilo tych odpadów b dzie wynosi co najmniej 30 000 m3 (urobek z wykopów). W trakcie realizacji inwestycji (budowy) powstawa b równie odpady zwi zane z prowadzeniem prac rozbiórkowych oraz prac budowlanych takich jak: prace ziemne, roboty budowlane, murarskie, drogowe, roboty konstrukcyjne, roboty instalacyjne, u ytkowanie sprz tu budowlanego. Wszystkie odpady powstawa b na zapleczu budowy oraz placu budowy. 0.8.2.5 Oddzia ywanie na powierzchni ziemi, krajobraz, gleby Budowa Zak adu nieznacznie wp ynie na zmian ukszta towania powierzchni ziemi. Konieczne b dzie wykonanie niwelacji terenu jak równie wykopów pod fundamenty planowanych obiektów. dzie to jednak typowe oddzia ywanie zwi zane z posadowieniem obiektów na niezagospodarowanym terenie. Ponadto teren ten jest ju przekszta cony przez cz owieka, stanowi go w du ej mierze nasypy i zwa owiska, poro ni te na nowo ro linno ci . 0.8.2.6 Oddzia ywanie na ludzi, przyrod o ywion Oddzia ywanie na ludzi b dzie polega o g ównie na emisji ha asu, spalin i zanieczyszcze . Stosunkowo odleg e i korzystne po enie planowanej inwestycji od najbli szej zabudowy mieszkaniowej (ok. 700 m), zastosowanie nasadze zieleni, du e pokrycie terenu przyleg ego do inwestycji drzewami i krzewami, bliska obecno lasu oraz po enie budynków produkcyjnych, us ugowych i handlowych w najbli szej okolicy wp ywa na zmniejszenie propagacji ha asu. Zastosowane technologie znacz co minimalizuj oddzia ywanie pozosta ych wspomnianych czynników. W zwi zku z tym odzia ywanie na ludzi b dzie mia o znikomy charakter. W fazie realizacji nast pi zaj cie terenu pod inwestycj . W zwi zku z tym, i w okolicy wykazano gniazdowanie pojedynczej lerki, która l gnie si na ziemi oraz 2 pary g siorka (oba gatunki znajduj si w Za czniku I Dyrektywy Ptasiej), który gnie dzi si w krzewach i niskich drzewach – najcz ciej kolczastych – realizacja inwestycji mo e doprowadzi do zniszczenia ich siedlisk. Nale y zauwa , e nawet je li w wyniku prac przygotowawczych oraz pó niejszej eksploatacji nast pi wycofanie si gowego g siorka to w odniesieniu do ca ej populacji miejskiej (co najmniej 51 par) zmiana ta b dzie nieznaczna, tym bardziej, e jego liczebno jest niedoszacowana. Wspomniane prace mog nie ewentualne zagro enie dla lokalnej (miejskiej) populacji lerki. Jej populacja na terenie Bia egostoku jest do niska (oko o 4-5 par), jednak e znacznie wy sza na obszarze pobliskich ostoi ptaków o znaczeniu mi dzynarodowym (Puszcza Knyszy ska: 200-300 par; Dolina Górnej Narwi: 170 par). Dodatkowo nale y podkre li , e populacja tego gatunku na terenie miasta jest równie niedoszacowana. Poza tym planowana inwestycja znajduje si na siedliskach suboptymalnych dla lerki. Mo na wi c mia o powiedzie , e ewentualna utarta pojedynczej pary w tym rejonie miasta nie wp ywanie negatywnie na lokaln populacj (w skali regionu). Reasumuj c, w fazie realizacji inwestycji nie wyst pi znacz ce negatywne oddzia ywanie na ludzi oraz przyrod o ywion . 32 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.8.2.7 Oddzia ywanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, mo na stwierdzi , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na spójno i integralno tych obszarów. Obszary Natura 2000, nawet te najbli ej po one (Puszcza Knyszy ska i Ostoja Knyszy ska), znajduj si zdecydowanie za daleko, aby oddzia ywanie akustyczne, spaliny i ewentualne wycieki z pracuj cych maszyn i inne, powsta e w czasie prowadzenia prac budowlanych i przygotowawczych, mog y niekorzystnie wp ywa na cele i przedmioty tych obszarów oraz ich spójno i integralno . Poza tym nale y podkre li , e planowana inwestycja nie nale y do przedsi wzi wskazanych w SDF-ach jako podstawowe zagro enia dla pobliskich obszarów Natura 2000. 0.8.2.8 Oddzia ywanie na zabytki oraz dobra kultury i dobra materialne Podczas etapu realizacji inwestycji nie nast pi oddzia ywanie na zabytki, dobra kultury i dobra materialne. 0.8.2.9 Podsumowanie Wp yw inwestycji na rodowisko w fazie budowy b dzie niewielki, okresowy i b dzie ograniczony ze wzgl du na wykonywanie prac w porze dziennej (6:00-22:00). Okresowa i krótkotrwa a emisja zanieczyszcze ze rodków transportu i maszyn budowlanych odbywaj cych si na niskiej wysoko ci ograniczy oddzia ywanie tych róde do skali lokalnej w zasadzie nie wykraczaj cej poza granice Zak adu. Istotnym oddzia ywaniem b dzie powstanie znacznej ilo ci odpadów z wykopów (urobek z wykopów), które w wi kszo ci zostan zagospodarowane lokalnie. 0.8.3 Przewidywane eksploatacji oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko - faza Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem na rodowisko projektowanego zak adu nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Uszczegó owiona zosta a analiza oddzia ywania na powietrze atmosferyczne oraz klimat akustyczny, gdzie opracowano modele matematyczne rozprzestrzenienia si zanieczyszcze w powietrzu oraz ha asu z uwzgl dnieniem szczególnych danych dla wszystkich emitorów przewidzianych do realizacji. 0.8.3.1 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne Przedmiotem analizy jest ocena stanu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego spowodowanego emisj substancji py owych i gazowych ze róde usytuowanych na terenie obiektu w fazie eksploatacji przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku wraz z ocen , z punktu widzenia ochrony powietrza, zaproponowanych rozwi za techniczno –technologicznych. Wielko ci dopuszczalne poziomów substancji w powietrzu zawarte s w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. poz. 1031). Drugim aktem prawnym reguluj cym poziomy imisji jest rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 roku w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 16, poz.87). Z punktu widzenia ochrony atmosfery nie istniej specjalne wymagania co do ochrony obiektów zabytkowych oraz dóbr materialnych. Dotrzymanie ogólnych wymaga ochrony powietrza b dzie wi c oznacza , e wp yw Zak adu na ww. obiekty b dzie znikomy i nie spowoduje pogorszenia ich ogólnego stanu. Dla niektórych instalacji, w tym dla instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów zosta y okre lone równie dopuszczalne do wprowadzania do powietrza normy emisji tzw. standardy emisyjne. Reguluje je rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). 33 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zaprojektowany system termicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest systemem sprawdzonym i powszechnie stosowanym i najbardziej rozpowszechnionym rozwi zaniem do termicznego przekszta cania odpadów zarówno komunalnych jak wysokoenergetycznej frakcji. W krajach UE pracuje oko o 350 tego typu zak adów Do najistotniejszych cech wskazanego rozwi zania (spalania w piecu rusztowym) nale : ruszt schodkowy, pochylony, ch odzony powietrzem, zapewnia wysok nieprzerwan wydajno oraz elastyczno pracy: jest on odpowiedni dla odpadów ró nego typu oraz szerokiego zakresu warto ci opa owych, piec zintegrowany z kot em, gwarantuj cy utrzymanie temperatury w kotle 850ºC, gwarantuj c destrukcj dioksyn i furanów zgodnie z wymaganiami ochrony rodowiska, optymalny odzysk energii zawartej w odpadach poprzez wspó prac z turbogeneratorem kondensacyjno-upustowym, pozwalaj cym na skojarzone funkcjonowanie, zapewniaj ce zasilanie miejskiej sieci w ciep wod i sieci publicznej w energi elektryczn . Powy sze spe nia warunek ochrony rodowiska polegaj cy na produkcji energii elektrycznej i ciep a w skojarzeniu (kogeneracji) podnosz cej zdecydowanie sprawno ciepln instalacji i obni aj c w ten sposób wielko emisji zanieczyszcze do rodowiska. odpylanie spalin z zastosowaniem filtra tkaninowego, oczyszczanie spalin z efektywnym systemem, typu selektywnej niekatalitycznej redukcji SNCR, w celu redukcji tlenków azotu, spe niaj cym najbardziej rygorystyczne wymagania emisyjne, pó -suchy systemem oczyszczania spalin w celu redukcji kwa nych zanieczyszcze , usuwanie metali ci kich oraz dioksyn i furanów z gazów odlotowych metod strumieniowopy ow z wykorzystaniem w gla aktywowanego, oddzielny uk ad wentylacyjny pozwalaj cy na zasysanie i kierowanie do komina, powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji powietrza w kolumnie ze em bitumicznego w gla aktywnego zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z cz ci organicznych odpowiedzialnych za wyst powanie odoru powietrza. Obliczenia rozk adu st maksymalnych jednogodzinnych i redniorocznych przeprowadzono programem OPERAT-FB” v. 5.4.0/10 - Ryszard Samo opracowanego zgodnie z Referencyjnymi metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2010 Nr 16, poz. 87). wschód-zachód) i 2000 m wzd osi Y (kierunek pó noc-po udnie) ze skokiem 50 m x 50 m. Z uwagi na fakt, e w promieniu 500 m od najwy szego emitora spalarni (10 x 50 m) brak zabudowy mieszkaniowej nie by o obowi zku wyznaczania st na poziomie zabudowy. Jednak w celu wykazania braku przekrocze dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia przeprowadzono kontrolne obliczenia st maksymalnych i redniorocznych w trzech charakterystycznych punktach, w których zlokalizowana jest najbli sza zabudowa mieszkaniowa i biurowa. Dokonano oceny uci liwo ci dla powietrza atmosferycznego wynikaj cej z eksploatacji Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku, zlokalizowanego przy ul. Gen. W . Andersa. Wykonano obliczenia emisji oraz rozprzestrzeniania si zanieczyszcze z zak adowych róde emisji, zarówno punktowych jak i liniowych (ruch pojazdów i maszyn) z uwzgl dnieniem t a zanieczyszcze podanego przez WIO w Bia ymstoku oraz istniej cych warunków fizjograficznych (wyznaczono wspó czynnik szorstko ci terenu). Obliczenia (uci liwo emitora spalarni) wykaza y, e wi kszo zanieczyszcze emitowanych z instalacji zosta a zakwalifikowana do skróconego zakresu oblicze , co oznacza, e ich st enia w powietrzu s bardzo niskie i nie stanowi adnego zagro enia dla czysto ci atmosfery. Do pe nego zakresu oblicze zosta y zakwalifikowane dwutlenek azotu, arsen, nikiel py zawieszony PM10. Przeprowadzone obliczenia w siatce receptorów potwierdzi y ich znikomy wp yw na rodowisko – zarówno warto ci st redniorocznych jak i jednogodzinnych s znacznie ni sze od dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia. Dodatkowo analiza 34 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przeprowadzona na ró nych poziomach najbli ej po onej zabudowy mieszkaniowej i biurowej wykaza a, e równie w tych punktach st enia maksymalne s ni sze od dopuszczalnych. W przypadku py u zawieszonego PM2,5 nale y zaznaczy , e na jego bardzo niskie rednioroczne st enie dyspozycyjne ma wp yw aktualne t o zanieczyszcze . Na t o zanieczyszcze ma wp yw przed wszystkim emisja z niskich róde emisji, w tym z pojazdów samochodowych i indywidualnych róde energetycznego spalania paliw (ma e kot ownie przemys owe, domowe kot y w glowe) oraz wtórna emisja pochodz ca z unoszenia py u w wyniku ruchu samochodowego. Nale y te zaznaczy , e projektowana inwestycja, praktycznie nie generuje nowego ruchu pojazdów ci arowych zwi zanych z gospodark odpadami komunalnymi, a jedynie przenosi ten ruch w obr bie miasta w inne miejsce. Tym samym mo na stwierdzi , e inwestycja nie przyczyni si do zwi kszenia poziomu zanieczyszczenia powietrza zanieczyszczeniami pochodz cymi ze spalania paliw, w tym py u zawieszonego PM2,5. Nale y jeszcze zaznaczy , e spalanie odpadów dostarczy do sieci miejskich zarówno energi ciepln jak i elektryczn , co w ca ej aglomeracji miejskiej, w skali roku, pozwoli wyeliminowa konieczno spalania oko o 36 000 Mg w gla, a tym samym wp yn na zmniejszenie poziomu emisji zanieczyszcze typu energetycznego (py zawieszony PM10 i PM2,5, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek w gla), w wyniku wysokoskutecznego systemu oczyszczania spalin zastosowanego w ZUOK w porównaniu z systemami w istniej cych instalacjach energetycznych, zarówno przemys owych jak i domowych. Nowoczesny i wysokosprawny system oczyszczania spalin NID firmy Alstom, oparty na metodzie pó -suchej (w celu redukcji zwi zków kwa nych oraz dioksyn i furanów) oraz metoda SNCR z wykorzystaniem mocznika w celu redukcji NOx zapewni redukcj zanieczyszcze zawartych w gazach odlotowych do bezpiecznego poziomu okre lonego w standardach emisyjnych. Analiza wykaza a, e dla wszystkich rozpatrywanych zanieczyszcze zarówno w czasie budowy, eksploatacji jak i likwidacji ZUOK w Bia ymstoku, spe nione b wymagania przepisów ochrony powietrza. Realizacja przedsi wzi cia z uwagi m. in. na korzystn lokalizacj wobec terenów zabudowy mieszkalnej (oddalonych o ok. 700 m) i terenów szczególnie chronionych nie spowoduje uci liwo ci wzgl dem powietrza atmosferycznego, równie w kontek cie Programu ochrony powietrza dla aglomeracji bia ostockiej. Spe nienie standardów emisyjnych jest podstaw mo liwo ci realizacji przedsi wzi cia zgodnie z zapisami Programu a udzia w ograniczeniu emisji z róde powierzchniowych, czyli kot owni komunalnych, proporcjonalnie do wytwarzanej energii cieplnej i elektrycznej jest jednym z podstawowych elementów tego Programu czym budowa ZUOK w Bia ymstoku wpisuje si (do wiadczenia technologiczne z istniej cych instalacji wskazuj , e 1 Mg spalanych odpadów jest ekwiwalentem spalenia oko o 200 kg ropy naftowej lub 300 kg w gla kamiennego). 0.8.3.2 Oddzia ywanie na klimat akustyczny Emisja ha asu do rodowiska po realizacji budowy ZUOK w Bia ymstoku b dzie rezultatem oddzia ywania projektowanych instalacji i obiektów ZUOK (emisja wynika b dzie z funkcjonowania linii termicznego przekszta cania sta ych odpadów komunalnych wraz z towarzysz infrastruktur oraz transportem). Obliczenia akustyczne wykonano przy wykorzystaniu programu „LEQ Professional” opracowanego przez firm SOFT-P w Piotrkowie Trybunalskim. Program posiada atest Instytutu Ochrony rodowiska w Warszawie nr BH/158/95 z dnia 17.10.1995 r. Przeprowadzone obliczenia uci liwo ci akustycznej projektowanych obiektów ZUOK wykazuj , e dzia alno obiektu w porze dziennej i nocnej, w systemie pracy okre lonym w dokumentacji technologicznej, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielko ci kryterialnej w rodowisku na granicy terenów wymagaj cych ochrony przed ha asem. Wyniki wykonanych oblicze wykazuj , e funkcjonowanie ZUOK w Bia ymstoku nie b dzie wp ywa o negatywnie na poziom ha asu w rejonie 35 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku najbli szej zabudowy mieszkalnej tj. nie powoduje przekroczenia stanu jako ci rodowiska w odniesieniu do poziomu ha asu. W zwi zku z powy szym projektowane przedsi wzi cia nie stanowi zagro enia dla rodowiska w zakresie emisji ha asu. 0.8.3.3 Oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe Zaopatrzenie w wod prowadzone b dzie z miejskiej sieci wodoci gowej w Bia ymstoku. Woda ywana b dzie na cele technologiczne, socjalno-bytowe oraz porz dkowe. cieki bytowe z projektowanych budynków b odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacyjnej za po rednictwem pompowni cieków bytowych. Szacunkowa ilo powstaj cych cieków bytowych wynosi 8,67 l/s. cieki technologiczne, generowane w ró nych procesach zak adowych ( cieki technologiczne ze stacji zmi kczania i demineralizacji wody, woda z odsalania kot a, demineralizowane odcieki wodne z instalacji), b po oczyszczeniu w separatorze kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). cieki deszczowe „czyste” (z dachów budynków) b odprowadzane do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych (ch odzenie zrzutu odsolin z kot a, czyszczenie, zasilanie sieci nawadniania oraz w ilo ok. 4,4 l/s oczona do zbiornika wody procesowej). Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. cieki deszczowe „brudne” z dróg i chodników oraz obszarów ogrodowych po oczyszczeniu w separatorze b kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). Brak b dzie emisji cieków do wód lub ziemi. Nie wyst pi wprowadzanie energii do wód (np. podgrzanej wody). Niewielkie ilo ci cieków procesowych (g ownie z procesu uzdatniania wody ) odprowadzane do systemu kanalizacji miejskiej. 0.8.3.4 Gospodarka odpadami Przewidywany sposób gospodarka odpadami na terenie projektowanego ZUOK nie zmieni si w stosunku do prognozowanego na etapie uzyskiwania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Podstawow funkcj ZUOK w Bia ymstoku, jako istotnego elementu systemu gospodarki odpadami dla miasta Bia egostoku oraz gmin bior cych udzia w przedsi wzi ciu jest efektywne i zgodne z najlepszymi dost pnymi technikami (BAT) gospodarowanie odpadami, które ma na celu ochron rodowiska oraz popraw jego stanu. Cele te b realizowane poprzez: • prowadzenie waloryzacji li z odzyskiem metali w celu minimalizacji powstawania odpadów z procesu termicznego przekszta cania odpadów komunalnych; • prowadzenie procesu stabilizacji i zestalania popio ów oraz odpadów z procesów oczyszczania spalin; • selektywn zbiórk odpadów eksploatacyjnych (przepracowane oleje, smary, wietlówki, sprz t elektroniczny oraz odpady zbli one do komunalnych) i zagospodarowanie zgodnie z przepisami. 0.8.3.5 Oddzia ywanie na powierzchni ziemi, krajobraz, gleby Powierzchnia ziemi i krajobraz Eksploatacja Zak adu nie b dzie mia a wp ywu na powierzchni ziemi i ukszta towanie terenu. W ramach realizacji inwestycji powstan bry y nowych obiektów o charakterze przemys owym wraz z kominem linii termicznego przekszta cania. Po enie rozwa anego miejsca pod inwestycj w rejonie zagospodarowaniu przemys owym i gospodarczym sprawia, e Zak ad nie b dzie widoczny z daleka. Dodatkowo wi kszo terenu przeznaczonego pod inwestycji przeznaczono na tereny zieleni. Gleby 36 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Bior c pod uwag proponowane technologie przekszta cania odpadów oraz dla instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów - system oczyszczania spalin, które zapewni przestrzeganie standardów ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem, nie przewiduje si istotnego wp ywu na zanieczyszczenie gleb spowodowanego eksploatacj ZUOK w Bia ymstoku. 0.8.3.6 Oddzia ywanie na ludzi, przyrod o ywion Na etapie eksploatacji ka dej z instalacji wyst pi kilka rodzajów oddzia ywa . B dzie to emisja do powietrza, emisja ha asu, wytwarzane b cieki i odcieki, powstan odpady technologiczne i eksploatacyjne. Po enie inwestycji i zastosowane technologie gwarantuj jednak, e nie b one znacz co negatywnie oddzia ywa na ludzi. Propagacja ha asu b dzie ograniczona ze wzgl du na otaczaj cy drzewostan, zadrzewienia i zakrzewienia oraz budynki handlowe, przemys owe i us ugowe. W przypadku ptaków wykazano na podstawie bada , e wiele gatunków przystosowuje si do ycia na terenach miejskich, gdzie ha as jest zdecydowanie wi kszy ni na obszarach wiejskich (np. poprzez modyfikacj piewu). Wzmo ona antropopresja mo e wp ywa na gnie ce si w okolicy ptaki. Jednak e wi kszo ze stwierdzonych gatunków w obr bie planowanej inwestycji to ptaki pospolite, liczne na terenach zamieszkanych przez ludzi. Wi kszo z nich l gnie si w pobli u cz owieka, np. makol gwa, sroka, pleszka, kos, kwiczo , piewak, gajówka, grzywacz, rudzik. 0.8.3.7 Oddzia ywanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000, oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na ich spójno i integralno . 0.8.3.8 Oddzia ywanie na zabytki oraz dobra kultury i dobra materialne Dotrzymanie ogólnych wymaga ochrony powietrza w trakcie funkcjonowania Zak adu jak równie fakt jego oddalenia od obiektów dóbr kultury i dóbr materialnych sprawi, e oddzia ywanie Zak adu nie spowoduje pogorszenia ich ogólnego stanu. 0.8.3.9 Matryca przewidywanych oddzia ywa inwestycji na rodowisko Jak wykazano powy ej oddzia ywanie projektowanego zak adu nie zmieni o si w stosunku do prognozowanego na etapie uzyskiwania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. W zwi zku z tym poni ej przedstawiono matryce przewidywanych oddzia ywa na rodowisko wed ug raportu z 2010 (raport OO 2010). 0.8.3.10 Oddzia ywanie transgraniczne W przypadku ZUOK Bia ystok oddzia ywanie na rodowisko w aspekcie transgranicznym nale y rozpatrywa jedynie pod k tem ochrony powietrza, bowiem dla pozosta ych komponentów rodowiska problem ten w ogóle nie wyst puje. Przeprowadzone obliczenia oddzia ywania ZUOK w Bia ymstoku na stan jako ci powietrza wskazuj , e st enia wi kszo ci emitowanych substancji b ni sze od 10% wielko ci dopuszczalnych, a ich oddzia ywanie ograniczy si do najbli szego s siedztwa ZUOK. Najwi ksze st enia jednogodzinne substancji emitowanych przez komin spalarni wyst pi w promieniu 291 m, czyli nie b wykracza y poza granice Bia egostoku, a do najbli szej wschodniej granicy kraju w linii prostej jest ponad 43 km. W wietle powy szego eksploatacja projektowanego Zak adu nie b dzie powodowa znacz cego oddzia ywania transgranicznego i w zwi zku z tym nie wymaga przeprowadzenia post powania transgranicznego oddzia ywania na rodowisko, 0.8.3.11 Oddzia ywanie na rodowisko w przypadku wyst pienia powa nej awarii przemys owej W fazie eksploatacji na terenie ZUOK w Bia ymstoku jedyn wykorzystywan substancj niebezpieczn b dzie olej opa owy, u ywany jako paliwo wspomagaj ce. Olej b dzie magazynowany 37 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku w zbiorniku o pojemno ci 50 m3. Jego ilo b dzie znacznie mniejsza ni ilo kwalifikuj ca zak ad do zak adów o zwi kszonym ryzyku wyst pienia powa nej awarii przemys owej, która zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilo ci substancji niebezpiecznych, których znajdowanie si w zak adzie decyduje o zaliczeniu go do zak adu o zwi kszonym ryzyku albo zak adu o du ym ryzyku wyst pienia awarii przemys owej (Dz. U. Nr 58, poz. 535, zmienione Dz. U. z 2006 r. Nr 30 poz. 208), wynosi 2500 ton. 0.8.3.12 Analiza skumulowanych efektów inwestycji z innymi istniej cymi i planowanymi przedsi wzi ciami W promieniu do 1 km od lokalizacji ZUOK znajduj si : Fabryka Dywanów AGNELLA SA, Zak ad Techniczny „KarT” W odzimierz Kardasz, Gie da Rolno-Towarowa SA, Biazet S.A., Fabryka Przyrz dów i Uchwytów BIZON-BIAL SA, Elektrociep ownia BIA YSTOK SA oraz Fabryka Mebli FORTE SA. Natomiast obiekty planowane to: budowa zak adu produkcyjno-magazynowego z cz ci socjaln i biurow wraz z towarzysz im infrastruktur ; budowa Centrum Handlowo-Us ugowego wraz z budow infrastruktury technicznej i rozbiórk istniej cych obiektów przemys owych; budowa stacji paliw p ynnych wraz z infrastruktur towarzysz . Kumulacja oddzia ywa mo e nast powa w zakresie emisji ha asu, nat enia transportu oraz w zakresie emisji do powietrza - m.in. z Elektrociep owni Bia ystok. W przypadku pozosta ych elementów rodowiska oddzia ywanie jest niewielkie i nie b dzie powodowa istotnego oddzia ywania skumulowanego. Przeprowadzone obliczenia uci liwo ci akustycznej projektowanych obiektów ZUOK (wykazuj , e dzia alno obiektu w porze dziennej i nocnej, w systemie pracy okre lonym w dokumentacji technologicznej, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielko ci kryterialnej w rodowisku na granicy terenów wymagaj cych ochrony przed ha asem. Wyniki wykonanych oblicze wykazuj , e funkcjonowanie ZUOK w Bia ymstoku nie b dzie wp ywa o negatywnie na poziom ha asu w rejonie najbli szej zabudowy mieszkalnej tj. nie powoduje przekroczenia stanu jako ci rodowiska w odniesieniu do poziomu ha asu. Oszacowanie efektów skumulowanych w przypadku oddzia ywania akustycznego odby o si poprzez na enie oddzia ywania projektowanej inwestycji na t o akustyczne z uwzgl dnieniem drogi dojazdu. W przypadku emisji do powietrza analiza powinna uwzgl dnia oddzia ywania wszystkich róde zlokalizowanych na terenie miasta, nap ywu zanieczyszcze spoza terenów miasta oraz nap ywu zagranicznego. Wykonanie takiej pracy obliczeniowej jako ci powietrza przekracza mo liwo ci jakiegokolwiek przedsi wzi cia inwestycyjnego. Prób takiej analizy podj si wykonawca Programu ochrony powietrza dla aglomeracji bia ostockiej jednak i on nie ogarn ca ci zagadnienia a jedynie wybranego fragmentu dotycz cego py u zawieszonego PM10, jako zanieczyszczenia decyduj cego o stanie powietrza. Maj c mi dzy innymi to na wzgl dzie skumulowany efekt oddzia ywania okre lony jest na podstawie wyników pomiarów jako ci powietrza w ramach Pa stwowego Monitoringu rodowiska. Na bazie tych pomiarów okre lony jest przez s by Inspekcji rodowiska aktualny stan jako ci powietrza w strefach, w podziale na grupy A, B i C, które s opisane przy pomocy odpowiednich wymogów formalnoprawnych i merytorycznych. Bior c pod uwag powy sze w przypadku rozpatrywanej inwestycji efekt skumulowany nale y rozumie jako sum aktualnego stanu jako ci powietrza oraz st obliczonych i okre lonych w opracowaniu dla samej inwestycji. Wp yw ZUOK w Bia ymstoku na rodowisko zosta przedstawiony w niniejszym raporcie jako efekt skumulowany z aktualnym stanem jako ci powietrza(st enia rednioroczne nie mog przekroczy dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia pomniejszonych o warto a zanieczyszcze podanego przez WIO w Bia ymstoku) oraz t em akustycznym. Analiza oddzia ywa z uwzgl dnieniem efektu kumulacji wykaza a, e nie b dzie dochodzi o do przekrocze dopuszczalnych norm w wyniku funkcjonowania inwestycji, równie w kontek cie Programu ochrony powietrza dla aglomeracji bia ostockiej. Zgodnie z zapisami programu, budowa 38 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ZUOK bierze udzia w ograniczeniu emisji z róde powierzchniowych czyli kot owni komunalnych, proporcjonalnie do wytwarzanej energii cieplnej i elektrycznej, co jest jednym z podstawowych elementów tego programu. 0.8.4 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko – faza likwidacji Oddzia ywanie obiektu w fazie likwidacji b dzie porównywalne do oddzia ywania trakcie budowy. W trakcie prac rozbiórkowych mog wyst pi emisje typowe dla rednich placów budowy: emisja zanieczyszcze do powietrza (py z prac rozbiórkowych, spaliny maszyn budowlanych), emisja ha asu, wytwarzanie odpadów (które zgodnie z przepisami powinny by zagospodarowane przez firm prowadz prace rozbiórkowe). Procesy te b krótkotrwa e, a stan zwi kszonej emisji b dzie stanem przej ciowym, który ustanie z chwil zako czenia prac. Podobnie jak w czasie budowy obiektu oddzia ywanie prac rozbiórkowych na wszystkie elementy rodowiska (wody gruntowe i grunty, wody powierzchniowe, powietrze atmosferyczne, klimat akustyczny i inne) b dzie ma e i bez znacz cego wp ywu na rodowisko. W przypadku likwidacji ZUOK, w trakcie prac rozbiórkowych nale y zwróci uwag na oczyszczenia infrastruktury podziemnej – studzienek kanalizacyjnych i urz dze ciekowych, a tak e na opró nienie i oczyszczenie zbiornika na olej nap dowy. 0.9 Opis dzia minimalizuj cych oddzia ywanie na rodowisko 0.9.1 Faza budowy ZUOK 0.9.1.1 Powietrze atmosferyczne Oddzia ywanie Zak adu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie b dzie stanowi o istotnego wzrostu uci liwo ci dla powietrza, a tak e nie spowoduje znacz cych zmian istniej cego stanu jako ci powietrza w otoczeniu ZUOK w Bia ymstoku. Oddzia ywania b typowe dla placów budów o rednich wielko ci. Ze wzgl du na lokalny charakter oddzia ywa budowa Zak adu nie b dzie równie stanowi zagro enia dla ycia i zdrowia okolicznych mieszka ców. Wp yw emisji na powietrze atmosferyczne zwi zany z realizacj przedsi wzi cia b dzie mia charakter lokalny i zmienny, zwi zany z miejscem powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe) i nie b dzie wykracza poza granice Zak adu. Nie ma wi c konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie emisji zanieczyszcze do powietrza w tej fazie realizacji przedsi wzi cia. Zak ada si , e wykonawcy robót wdro standardowe dzia ania zwi zane z ograniczeniem oddzia ywania na powietrze atmosferyczne. 0.9.1.2 Klimat akustyczny Podstawowym sposobem zapobiegania oddzia ywania akustycznego b dzie prowadzenie prac tylko w porze dziennej, co spowoduje, e nie b one w istotny sposób wp ywa y na warunki akustyczne w rodowisku. Zgodnie z warunkami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach prace budowlane dopuszczone b jedynie w godzinach dziennych, tj. 6:00- 22:00. 0.9.1.3 Wody podziemne i powierzchniowe W trakcie budowy przewiduje si wykonywanie wykopów pod fundamenty, co mo e wymaga okresowego odwadniania wykopów i spowodowa okresowe obni enie zwierciad a wód podziemnych. W szczególno ci odwodnienia wymaga o b dzie posadowienie p yty fundamentowej bunkra na poziomie -13 m.p.p.t w wykopie zabezpieczony ciankami szczelnymi. Aby umo liwi wykonanie p yty fundamentowej, z obszaru ograniczonego ciankami szczelnymi, zostanie 39 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku odpompowana woda gruntowa przy u yciu drena u powierzchniowego i studni zbiorczych do kanalizacji deszczowej. Niemniej b dzie to dzia anie lokalne, krótkotrwa e, okresowe i odwracalne, nie wymaga przeprowadzenia dodatkowych dzia zapobiegawczych lub kompensacyjnych. 0.9.1.4 Gospodarka odpadami Odpady powsta e w fazie realizacji inwestycji nale y usun z miejsca wytworzenia poprzez przekazanie do odzysku b unieszkodliwienia. Odpady te b magazynowane na wyznaczonej i utwardzonej powierzchni. W celu minimalizacji wp ywu na rodowisko gospodarki odpadami w okresie budowy wdro one zostan m.in. poni sze dzia ania, wynikaj ce z decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach: oleje, smary, paliwa itp. przechowywane b w szczelnych, zamkni tych zbiornikach przewidziane b dzie zainstalowanie kruszarki do betonu na placu budowy, aby przygotowa na miejscu gotowy surowiec (kruszywo), w celu wyeliminowania dodatkowego transportu samochodów zachowana zostanie szczególna ostro no podczas magazynowania i przelewania paliw na zapleczu budowy. 0.9.1.5 Powierzchnia ziemi, krajobraz, gleby Nie ma konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie oddzia ywania i emisji zanieczyszcze . 0.9.1.6 Ludzie, przyroda o ywiona Aby zminimalizowa negatywne oddzia ywanie na ludzi prace prowadzone b w godzinach od 6:00 do 22:00. Wszystkie oddzia ywania w tej fazie maj charakter lokalny, ograniczony w zasadzie do terenu budowy i drogi dojazdowej. Teren nie jest cenny pod wzgl dem florystycznym i wyst powania rzadkich i chronionych gatunków grzybów (w tym porostów). Na terenie planowanej inwestycji wykazano gniazdowanie dwóch gatunków z Za cznika I Dyrektywy Ptasiej, tj. lerki oraz g siorka. W zwi zku z tymoptymalnym terminem prowadzenia prac ziemnych oraz zwi zanych z usuni ciem drzew i krzewów, b dzie okres pomi dzy 1 wrze nia a 15 marca. Generalnie oddzia ywanie na ptaki zwi zane mo e by z p oszeniem i niepokojeniem oraz usuni ciem ro linno ci stanowi cej erowiska lub miejsca l gowe. Mimo e, jak wspomniano, ich ewentualna utrata nie zagrozi ca ci ich miejskich i lokalnych populacji, nale y podj rodki minimalizuj ce negatywne oddzia ywanie inwestycji. Dlatego prace budowlane nale y rozpocz przed sezonem gowym (termin jak wy ej). Cz dzia ki w rejonie cieku wodnego w jak najwi kszym stopniu zostanie zachowana nienaruszona, ze szczególnym uwzgl dnieniem atrakcyjnych dla ptaków zakrzacze i zadrzewie . Po zako czeniu wszystkich prac cz terenu przeznaczona bedzie pod ziele urz dzon . W konsultacji z ornitologiem poddano ocenie zmian charakter i wielko dotychczasowego siedliska pod k tem warunków bytowania ptaków oraz mo liwo ci minimalizacji oddzia ywania na awifaun poprzez nasadzenie gatunków ro lin preferowanych przez g siorka i lerk po wykonaniu budowy i w trakcie eksploatacji (ewentualna propozycja dodatkowych dzia minimalizuj cych oddzia ywania na rodowisko przyrodnicze). Ocena ekspercka oraz analiza oddzia ywania planowanej inwestycji awifaun wykaza a, e nie wp ynie ona negatywnie na jej sk ad jako ciowy i ilo ciowy. Poza tym zastosowanie nasadze preferowanych przez g siorka (drzewa i krzewy kolczaste) przyczyni si do zachowania we w ciwym stanie i odpowiedniej powierzchni siedlisk tego gatunku. Nie przewiduje si innych zabiegów minimalizuj cych. Nale y unika prowadzenia prac prowadz cych do likwidacji zadrzewie i zakrzacze po onych wzd cieku wodnego. W zwi zku z powy szym, zgodnie z zapisami projektu budowlanego, na przedmiotowym terenie nie planuje si prowadzenia robót budowlanych. W za czniku 1 do niniejszego Raportu zamieszczono plan zagospodarowania terenu, prezentuj cy lokalizacj obiektów planowanego Zak adu. Plac budowy, jego zaplecze oraz drogi techniczne b zorganizowane z uwzgl dnieniem zasady minimalizacji zaj cia terenu i przekszta cenia jego powierzchni, a po zako czeniu prac zostanie 40 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przeprowadzona rekultywacja tych terenów. Zaplecze budowy, miejsca sk adowania materia ów budowlanych, substancji chemicznych b zlokalizowane na utwardzonym terenie oraz odpowiednio zorganizowane w celu ograniczenia mo liwo ci zanieczyszczenia rodowiska gruntowo-wodnego. 0.9.1.7 Obszary chronione Bior c pod uwag charakter projektowanej inwestycji, planowane prace oraz cele ochrony rezerwatów przyrody zlokalizowanych na terenie miasta Bia ystok oraz Puszczy Knyszy skiej mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich trwa , zachowanie i cele ochrony. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si zastosowania rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 0.9.1.8 Obszary NATURA 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji i skal prac, mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na spójno i integralno tych obszarów. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si zastosowania rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 0.9.1.9 Zabytki i dobra kultury Nie przewiduje si realizowania czynno ci, które w sposób istotny mog yby wp ywa na zabytki i dobra kultury. Nie ma wi c konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie oddzia ywania i emisji zanieczyszcze pod k tem ochrony zabytków i dóbr kultury. 0.9.2 Faza eksploatacji ZUOK 0.9.2.1 Powietrze atmosferyczne Podstawowym sposobem zapobiegania oddzia ywania Zak adu na powietrze atmosferyczne jest nowoczesny i wysokosprawny system spalania odpadów oraz oczyszczania spalin. W celu eliminacji dioksyn, furanów, WWA (wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne) zaprojektowano termiczny proces przekszta cania odpadów, który zapewnia utrzymanie przez minimum 2 sekundy, w najbardziej niekorzystnych warunkach, temperatur spalin w komorze paleniskowej wynosz co najmniej 850°C; komor paleniskow wyposa ono w dwa palniki rozruchowo-wspomagaj ce zasilane olejem opa owym, umo liwiaj ce dokonanie rozruchu instalacji i doprowadzenie temperatury spalin w komorze paleniskowej do min. 850 C oraz wspomagaj ce proces w przypadku obni enia si wymaganej temperatury spalin w komorze. System oczyszczania zosta oparty na metodzie pó -suchej (w celu redukcji zwi zków kwa nych, py ów, metali ci kich, w glowodorów w przeliczeniu na sumaryczny w giel organiczny oraz dioksyn i furanów) oraz na metodzie SNCR z wykorzystaniem mocznika w celu redukcji NOx. W zakresie oczyszczania spalin rozwi zanie procesu dla projektu opiera si na systemie NIDTM firmy Alstom, który bazuje na pó suchej technologii oczyszczania spalin. Metody te zapewni redukcj zanieczyszcze zawartych w gazach odlotowych do bezpiecznego poziomu, co potwierdzi y przeprowadzone pomiary emisji na istniej cych instalacjach tego typu. Otrzymane wyniki prognozowanej uci liwo ci projektowanego ZUOK w Bia ymstoku wskazuj na minimalne jego oddzia ywanie na stan jako ci powietrza. Inne dzia ania zaprojektowane dla Zak adu w celu ograniczenia g ównie emisji niezorganizowanej to m.in.: system wyci gania powietrza z bunkra odpadów i hali roz adunkowej i wyeliminowanie emisji odorów i py u ze stanowiska wy adunku odpadów oraz obszaru bunkra. budynek hali przyj cia i waloryzacji la oraz hal zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów wyposa ono w system wentylacyjny zaopatrzony w filtr workowy do redukcji emisji py ów, z którego gwarantowany poziom st enia py u na wylocie nie przekroczy 5 mg/Nm³ 41 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku silosy sorbentu, w gla aktywnego, popio ów oraz cementu zaprojektowano jako zbiorniki szczelne i zamkni te; wyloty oddechowe wyposa ono w filtry workowe, z których gwarantowany poziom st enia py u na wylocie nie przekroczy 5mg/Nm³. zaprojektowano od lacz z zamkni ciem wodnym oraz ta mowy transporter la do hali przyj cia i waloryzacji z zabezpieczeniem eliminuj cym pylenie z ta moci gu. Przewidziano równie , zastosowanie uk adu rezerwowego zasilania (generatora awaryjny). Awaryjne zasilanie umo liwi bezpieczne wy czenie obiektu oraz zabezpieczenie obiektu przy od czeniu od sieci, w tym zapewnienie sprawno ci urz dze ochrony atmosfery. 0.9.2.2 Klimat akustyczny Zak ad zlokalizowany zosta w strefie przemys owo – us ugowej miasta w s siedztwie uk adu drogowego (ul. Gen. W . Andersa) przebudowywanego celem wyprowadzenia ruchu tranzytowego poza obszar centralnych osiedli Bia egostoku. Ograniczenie emisji ha asu osi gni to poprzez lokalizacj emitorów ha asu w obiektach, dobór urz dze oraz zastosowanie os on i t umików akustycznych. Podstawowym sposobem zapobiegania oddzia ywania akustycznego b dzie zastosowanie urz dze o mo liwie niskim poziomie ha asu, szczególnie tych stosowanych na zewn trz. Urz dzenia o wysokim poziomie emisji ha asu, jak turbozespó , agregat pr dotwórczy (pracuje tylko w awaryjnych sytuacjach) wyposa one b w dodatkowe obudowy d wi koch onne. Transport odpadów odbywa si b dzie tylko w porze dziennej (6:00-22:00). 0.9.2.3 Wody podziemne i powierzchniowe Potencjalne oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe mo e by skutecznie ograniczane poprzez poni sze rodki zapobiegawcze. W celu ochrony przed potencjalnym oddzia ywaniem na wody podziemne i powierzchniowe, pojazdy na terenie ZUOK w Bia ymstoku porusza si b po utwardzonych drogach i placach uzbrojonych w system kanalizacji deszczowej. Pojazdy b sprawne, co zapewni brak ska enia substancjami ropopochodnymi. W obiektach do których przyjmowane s odpady pod e wykonane zostanie szczelne, niedopuszczaj ce do potencjalnego przedostania si odcieków do rodowiska gruntowo-wodnego. W szczególno ci bunkier zasypowy (fosa) – zaprojektowano w konstrukcji elbetowej monolitycznej z betonu o podwy szonej szczelno ci i odporno ci na agresj chemiczn ze cianami o grubo ci 40 cm w cz ci nadziemnej i 50 cm grubo ci w cz ci podziemnej. Zbiornik na olej opa owy (dwup aszczowy o o poj. 50m3) zabezpieczony zostanie przed wyciekami oleju poprzez umieszczenie go w olejoszczelnej wannie. Zaprojektowano sie kanalizacji sanitarnej – odprowadzenie cieków zgodnie z warunkami technicznymi Wodoci gów Bia ostockich systemem projektowanej kanalizacji w drodze dojazdowej i ul. Gen. W . Andersa. Projektowany ZUOK w Bia ymstoku przy prawid owej realizacji budowy i eksploatacji nie b dzie stanowi zagro enia dla wód podziemnych i powierzchniowych. 0.9.2.4 Gospodarka odpadami Budowa ZUOK w Bia ymstoku sprawi, e jedynie niewielka ilo ci wytwarzanych i przetwarzanych odpadów komunalnych b dzie przekazywana do sk adowania. Zaoszcz dzona zostanie wolna powierzchnia sk adowania na sk adowiskach, zapewnione kontrolowane i monitorowane warunki unieszkodliwienia. Na znacz minimalizacj wytwarzania odpadów w wyniku eksploatacji zak adu, które b musia y zosta poddane sk adowaniu b dzie mia o wp yw: - prowadzenie waloryzacji li, - odzysk metali elaznych z li, Powsta e odpady technologiczne i eksploatacyjne oraz surowce wtórne b przekazywane firmom zewn trznym posiadaj cym stosowne zezwolenia, w celu ich odzysku b unieszkodliwienia. 42 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku el z termicznego przekszta cania odpadów mo e by poddany odzyskowi w budownictwie. Nie jest on odpadem niebezpiecznym. Magazynowanie odpadów zaprojektowano z zachowaniem nast puj cych zasad: - miejsca magazynowania odpadów b oznakowane i zabezpieczone przed dost pem osób postronnych oraz zwierz t oraz przed ich rozprzestrzenianiem. Pod e b dzie utwardzone. - odpady przeznaczone do odzysku b unieszkodliwienia w sposób inny ni sk adowanie b magazynowane w celu uzyskania partii transportowej, jednak przez okres nie d szy ni 3 lata. Pozosta ci po termicznym przekszta caniu odpadów b magazynowane i transportowane w sposób uniemo liwiaj cy ich negatywny wp yw na rodowisko. 0.9.2.5 Powierzchnia ziemi, krajobraz, gleby Eksploatacja inwestycji nie b dzie skutkowa znacz cym oddzia ywaniem na powierzchni ziemi lub gleby. Nie przewiduje si zastosowania szczególnych rodków zabezpieczaj cych te komponenty rodowiska. Oddzia ywanie na gleby b dzie minimalizowane poprzez zastosowanie metod zapobiegaj cych przedostawaniu si zanieczyszcze do powietrza. Oddzia ywanie na jako krajobrazu jest zminimalizowane poprzez wykonanie przemy lanego pod tym k tem projektu architektonicznego obiektów ZUOK oraz wykonanie nasadze izolacyjnych i ozdobnyc (jak opisano poni ej w p. 0.9.2.6). 0.9.2.6 Ludzie, przyroda o ywiona Bior c pod uwag zakres, technologi i po enie planowanej inwestycji stwierdza si , e nie b dzie ona mia o znacz cego negatywnego charakteru. W celu ograniczenia rozprzestrzeniania si ha asu i zachowania ró norodno ci biologicznej w projekcie budowlanym uwzgl dniono wykonanie nasadze drzew i krzewów na terenie ZUOK. Zgodnie z decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach nr OSGK.V.7624-151/09/10/11 i Decyzj Nr 308/2011 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego projektowane uk ady ro linne podzielono na nast puj ce grupy: nasadzenia izolacyjne - zlokalizowane wzd ogrodzenia, z one z drzew i krzewów li ciastych, po czone w ró nogatunkowe grupy, posiadaj ce form naturalnego ywop otu bez konieczno ci docelowego ci cia (oprócz ci cia formuj cego i zag szczaj cego w okresie pierwszych 3 lat). Wysoko docelowa nasadze ok. 3 – 5 m. nasadzenia krzewów li ciastych pe ni cych funkcj ozdobn , nasadzenia pojedyncze drzew pe ni ce funkcje ozdobne oraz izolacyjne, nasadzenia pn czy przy cianach budynków, nasadzenia ro lin okrywowych pod istniej grup drzew pe ni ce funkcje ozdobne. Pozosta woln od zabudowy i nawierzchni przestrze przeznaczono pod trawniki. Trawniki równie zaprojektowano w miejscach przebiegu sieci podziemnych. Materia ro linny dobrano do miejscowych warunków klimatycznych; zastosowano ro liny maj ce ma e wymagania glebowe oraz niek opotliwe w piel gnacji. Zgodnie z warunkami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach opracowany projekt nasadzenia zieleni na terenie ZUOK uwzgl dnia nasadzenia drzew i krzewów w celu stworzenia ptakom bazy pokarmowej, a tak e miejsc rozrodu. Przewa aj ca cz ro lin posiada jadalne owoce, które mog by pokarmem dla ptaków (m.in. g óg, tarnina, dzika ró a). Zastosowanie tarniny umo liwi ponadto gniazdowanie ptakom takim jak g siorek. 0.9.2.7 Obszary chronione Bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, zastosowane technologie i zabezpieczenia niezb dne dla spe nienia rygorystycznych norm jako ci powietrza gwarantuj ce ochron ludzi, zwierz t i ro lin (oddzia ywanie dotycz ce transportu zanieczyszcze w powietrzu), oraz cele i przedmioty ochrony rezerwatów przyrody zlokalizowanych na terenie Bia egostoku oraz Puszczy 43 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Knyszy skiej, mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich trwa , zachowanie i cele ochrony. Ponadto obszary podlegaj ce ochronie, po one s w znacznym oddaleniu od projektowanego zak adu, co dodatkowo niweluje jakikolwiek wp yw planowanej inwestycji. Brak jest istotnych zagro i negatywnych skutków wynikaj cych z eksploatacji inwestycji. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si podj cia rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 0.9.2.8 Obszary NATURA 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na spójno i integralno tych obszarów. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si podj cia rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 0.9.2.9 Zabytki i dobra kultury Nie przewiduje si realizowania czynno ci, które w sposób istotny mog yby wp ywa na zabytki i dobra kultury. Nie ma wi c konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie oddzia ywania i emisji zanieczyszcze pod tym k tem. 0.9.3 Faza likwidacji ZUOK Faza likwidacji inwestycji mo e np. polega na zaadaptowaniu istniej cych obiektów do nowych funkcji. Przed zako czeniem eksploatacji konieczne b dzie zaprzestanie przyjmowania odpadów, termiczne unieszkodliwienie odpadów zmagazynowanych w fosie, wywiezienie odpadów powsta ych w trakcie eksploatacji inwestycji, zgodnie z obowi zuj cymi w czasie likwidacji przepisami (na chwil obecn likwidacja nie jest zak adana przez okres najbli szych kilkudziesi ciu lat). 0.10 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia 0.10.1 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza budowy ZUOK W fazie budowy ZUOK prowadzenie ci ego specjalistycznego monitoringu oddzia ywania na rodowisko prowadzonych prac budowlano-monta owych nie b dzie konieczne. Jednak na bie co prowadzona b dzie przez firm wykonawcz ilo ciowa i jako ciowa ewidencja odpadów (zgodnie z katalogiem odpadów) wytwarzanych podczas realizacji budowy wraz z odpowiedni kart ich przekazania firmie uprawnionej do transportu/unieszkodliwiania odpadów. W celu ustalenia tzw. stanu wyj ciowego dla monitoringu lokalnego wód podziemnych i gleby, który dzie prowadzony w okresie eksploatacji ZUOK, po zako czeniu realizacji inwestycji (przed rozpocz ciem eksploatacji ZUOK) wykonane zostanie: badanie stanu jako ci (zanieczyszczenia) gleb, badanie próbek gruntu pobranych podczas wykonania sieci piezometrów lokalnego monitoringu wód podziemnych oraz przeprowadzony zostanie pomiar g boko ci zalegania zwierciad a wód podziemnych oraz badanie jako ci wód podziemnych. 0.10.2 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza eksploatacji ZUOK Zgodnie z aktualnymi przepisami podmiot eksploatuj cy instalacj zobowi zany jest do: prowadzenia ci ych / okresowych pomiarów wielko ci emisji a tak e ilo ci pobieranej wody; w przypadku nowej instalacji, która wymaga pozwolenia na emisj , podmiot musi przeprowadzi wst pne pomiary wielko ci emisji z tej instalacji w ci gu 14 dni od zako czenia jej rozruchu lub uruchomienia urz dzenia; przechowywania wyników przeprowadzonych pomiarów przez 5 lat od zako czenia roku kalendarzowego, którego dotycz ; 44 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku w przypadku ci ych pomiarów wielko ci emisji, podmiot powinien zapewni mo liwo automatycznego ci ego zapisu wyników przez przyrz d pomiarowy; przedstawiania wyników pomiarów organowi ochrony rodowiska oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony rodowiska, je eli pomiary te maj szczególne znaczenie ze wzgl du na konieczno zapewnienia systematycznej kontroli wielko ci emisji lub innych warunków korzystania ze rodowiska; Pomiary wielko ci emisji lub innych warunków korzystania ze rodowiska powinny by wykonane przez akredytowane laboratorium lub certyfikowane jednostki badawcze; Zgodnie z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsi wzi cia (decyzja z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11) pkt.II.1., na ono obowi zek: • prowadzenia monitoring wód podziemnych, • prowadzenia ci ego monitoringu parametrów procesu spalania i pracy instalacji, • prowadzenia ci ych i okresowych pomiarów emisji substancji do powietrza, • po zako czeniu prac budowlanych i uruchomieniu Zak adu nale y wykona kontrolne pomiary ha asu w rodowisku. Nast pne pomiary rodowiskowe nale y wykona po dwóch latach od uruchomienia instalacji, • prowadzenia kontroli funkcjonowania gospodarki odpadami, • prowadzenia monitoringu gleb. 0.10.2.1 Monitoring emisji zanieczyszcze do powietrza Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia na etapie eksploatacji realizowany b dzie poprzez pomiary emisji zanieczyszcze do powietrza. Za enie takie jest konieczne i stosowane powszechnie z uwagi na wspó oddzia ywanie w analizowanym terenie bardzo wielu róde emisji i niemo no wydzielenia z tego oddzia ywania rozpatrywanego ród a. Z wyników analizy uci liwo ci wynika, e udzia rozpatrywanego ród a b dzie znikomy i wszelkie normy jako ci powietrza w rejonie oddzia ywania b dotrzymane. Przeprowadzona analiza wymaga formalnych w zakresie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, warto ci odniesienia oraz ww. wymaga dotycz cych wymaga w zakresie prowadzenia wielko ci emisji wskazuje, e pomiarami nale y obj wszystkie rozpatrywane zanieczyszczenia zawarte w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). 0.10.2.2 Monitoring procesów technologicznych Dla ZUOK w Bia ymstoku przewiduje si monitoring parametrów procesowych, tzw. monitoring technologiczny, który jest pomiarem uzupe niaj cym i wspomagaj cym monitoring emisji zanieczyszcze do powietrza i w cznym spe nieniu wymaga daje gwarancj dotrzymania norm emisji. 0.10.2.3 Monitoring emisji ha asu Zgodnie z aktualnymi przepisami okresowe pomiary ha asu w rodowisku, w tym ha asu impulsowego, nale y prowadzi raz na dwa lata, z uwzgl dnieniem specyfiki pracy róde ha asu. W przypadku róde pracuj cych sezonowo pomiary ha asu przeprowadza si w tym okresie. Proponuje si wybór dwóch punktów monitoringu ha asu – jeden od strony wschodniej na granicy zabudowy mieszkaniowej osiedla „Pietrasze” oraz drugi na granicy zabudowy mieszkaniowej osiedla „Bia ostoczek”. 0.10.2.4 Gospodarka odpadami Zgodnie z aktualnymi przepisami operator instalacji termicznego przekszta cania odpadów zobowi zany jest do: ustalenia masy odpadów przyjmowanych do termicznego przekszta cania; sprawdzenia zgodno ci przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadów; 45 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku badania fizycznych i chemicznych w ciwo ci odpadów powsta ych w wyniku termicznego przekszta cania odpadów, w tym w szczególno ci rozpuszczalnych frakcji metali ci kich; prowadzenia pomiarów warto ci opa owej i wilgotno ci w odpadach przyjmowanych do termicznego przekszta cenia; pomiary wykonywa 4 razy do roku w odst pach kwartalnych; prowadzenia jako ciowej i ilo ciowej ewidencji odpadów (przyjmowanych i wytwarzanych) zgodnie z katalogiem odpadów oraz zgodnie z wymogami okre lonymi w aktach prawnych dotycz cych wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów – karty ewidencji i przekazania odpadów; przechowywania dokumentów ewidencji odpadów przez okres 5 lat, licz c od ko ca roku kalendarzowego, w którym sporz dzono te dokumenty oraz udost pniania dokumentów ewidencji odpadów na danie organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli. W zwi zku z przekazywaniem do sk adowania zestalonych i poddanych stabilizacji odpadów z oczyszczania spalin, operator instalacji termicznego przekszta cania odpadów komunalnych ZUOK dodatkowo zobowi zany jest do: sporz dzenia podstawowej charakterystyki tych odpadów; operator zwolniony jest z tego obowi zku je li wydane dla instalacji pozwolenie zintegrowane albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów, zawiera wszystkie informacje, o których mowa w Art. 110, ust. 2 Ustawy o odpadach. prowadzenia testów zgodno ci - odpady wytwarzane regularnie, kierowane na sk adowisko odpadów danego typu, poddaje si testowi zgodno ci, podczas którego sprawdza si dopuszczalne graniczne warto ci wymywania oraz wybrane parametry charakterystyczne dla danego rodzaju odpadów. Test zgodno ci powinien by przeprowadzany co najmniej raz na 12 miesi cy. 0.10.2.5 Monitoring zanieczyszczenia gleby W okresie eksploatacji ZUOK prowadzony b dzie monitoring gleb. Pierwsze badania nale y przeprowadzi jeszcze przed rozruchem instalacji, natomiast kolejne serie prowadzi w odst pach 3letnich. W zakresie oznaczanych parametrów proponuje si uwzgl dnienie nast puj cych wska ników: metale ci kie, wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne (WWA), polichlorowane dibenzodioksyny (PCDD), polichlorowane dibenzofurany (PCDF), PCB, chlorofenole, chlorobenzeny, pH, zawarto siarki i siarczanów. Dodatkowo w rejonie roz adunku cystern dostarczaj cych olej opa owy próbki gleby powinny by zbadane pod k tem zawarto ci substancji ropopochodnych. W pierwszej serii bada (przed rozruchem instalacji), dla ustalenia typu gleb, dodatkowo proponuje si oznaczenie zawarto ci sp awianej frakcji granulometrycznej o rednicy ziaren < 0,02 mm (%) oraz zawarto ci substancji organicznych (%). Proponuje si aby siatka punktów poboru próbek gleby do bada sk ada a si z co najmniej 4 punktów, których lokalizacja ustalona b dzie w programie monitoringu oddzia ywania ZUOK na rodowisko. Wskazanym jest aby jeden z punktów by tak zlokalizowany by monitorowa rejon roz adunku cystern dostarczaj cych olej opa owy. 0.10.2.6 Monitoring wód podziemnych Na terenie ZUOK Bia ystok zostanie zainstalowanych 12 piezometrów, za pomoc których b dzie monitorowana jako wóda podziemnych: 1) z g bszego pod a pod glinami, 2) z warstwy wodono nej nad glinami oraz 3) wody po czone w obr bie okna hydrogeologicznego. W zakresie parametrów oznaczanych w próbkach wody uwzgl dnione zostan nast puj ce wska niki: metale ci kie, wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne (WWA), adsorbowane zwi zki chloroorganiczne (AOX), fenole, pH, przewodno elektrolityczna, chlorki, siarczany, fluorki, azotany, azotyny, jon amonowy, ogólny w giel organiczny (OWO). Dodatkowo w rejonie roz adunku cystern dostarczaj cych olej opa owy próbki wody b badane pod k tem zawarto ci substancji ropopochodnych. Serie badawcze proponuje si prowadzi dwa razy w roku. 46 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 0.10.2.7 Monitoring poboru wody i wytwarzanych cieków Zalecanym jest prowadzenie rejestru ilo ci zu ywanej wody oraz powstaj cych cieków. W przypadku cieków deszczowych odprowadzanych do istniej cego kolektora kanalizacji deszczowej proponuje si okresow kontrol ich jako ci pod wzgl dem zawarto ci zawiesin ogólnych oraz w glowodorów ropopochodnych. 0.11 Analiza potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania Nie przewiduje si , e planowana budowa ZUOK Bia ystok wymaga b dzie ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania. Tak e na etapie Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (Raport OO 2010) nie stwierdzono potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania. 0.12 Analiza mo liwych konfliktów spo ecznych Szczegó owe omówienie mo liwych konfliktów spo ecznych zwi zanych z budow termicznego przekszta cania odpadów przedstawiono w Raporcie OO 2010. obiektów W niniejszym raporcie, opracowanym na etapie ponownej oceny oddzia ywania na rodowisko, skupiono si na przedstawieniu wyników konsultacji spo ecznych prowadzonych na etapie przygotowania inwestycji i zg aszanych obaw przez spo ecze stwo oraz na przedstawieniu udzia u spo ecze stwa w procesie wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7 lutego 2011 r. Dodatkowo przedstawiono wyniki post powa przed Samorz dowym Kolegium Odwo awczym w Bia ymstoku oraz Wojewódzkim S dem Administracyjnym w Bia ymstoku. Szeroko rozumiane konsultacje spo eczne prowadzone by y na etapie przygotowania inwestycji oraz w ramach oceny oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji. Poni ej przedstawiono najwa niejsze elementy konsultacji spo ecznych (kursyw fragmenty z Raportu OO 2010), w tym informacje dotycz ce obaw i zastrze mieszka ców. 0.13 Wskazanie trudno ci wynikaj cych z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowuj c raport W trakcie sporz dzania raportu nie wyst pi y szczególne trudno ci wynikaj ce z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy. 0.14 Podsumowanie i wnioski 1. Niniejszy raport zosta przygotowany na etapie ubiegania si o uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow dla budowy ZUOK Bia ystok. Na przedsi wzi ci wydana zosta a decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11. Raport niniejszy jest uszczegó owieniem i uaktualnieniem raportu o oddzia ywaniu na rodowisku, przed onego w post powaniu o wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy ZUOK Bia ystok w 2010 r. 2. Lokalizacja oraz wariant technologiczny budowy ZUOK w Bia ymstoku, zosta y okre lone w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, st d nie s one przedmiotem analizy w ramach niniejszego raportu. 3. Projektowana technologia ZUOK nie ró ni si od technologii okre lonej na etapie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Projekt zawiera te same elementy w identycznej 47 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku technologii oraz wydajno ci, co prezentowane na etapie decyzji o uwarunkowaniach. rodowiskowych 4. Projekt budowlany uwzgl dnia wszystkie zapisy decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, których uwzgl dnienie mo liwe by o na etapie przygotowania projektu budowlanego. 5. Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem na rodowisko projektowanego zak adu nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Uszczegó owiona zosta a analiza oddzia ywania na powietrze atmosferyczne oraz klimat akustyczny, gdzie opracowano modele matematyczne rozprzestrzenienia si zanieczyszcze w powietrzu oraz ha asu z uwzgl dnieniem szczególnych danych dla wszystkich emitorów przewidzianych do realizacji. Ponadto zaktualizowane dane dot. aktualnego stanu rodowiska w Bia ymstoku oraz informacje dotycz ce inwestycji planowanych w s siedztwie ZUOK. 6. Uzyskane wyniki analizy prognozowanej uci liwo ci projektowanego ZUOK w Bia ymstoku wskazuj na minimalne jego oddzia ywanie na stan jako ci powietrza. Jest to g ównie efektem bardzo dobrego z punktu widzenia ochrony powietrza zaprojektowania technologii spalania wraz z instalacj oczyszczania spalin oraz organizacji/logistyki pracy i rozwi za technicznych (np. zakryta hala roz adunku odpadów z odci giem powietrza z tego rejonu i podawaniem go do spalania). 7. Przeprowadzone obliczenia uci liwo ci akustycznej projektowanych obiektów ZUOK wykazuj , e dzia alno obiektu w porze dziennej i nocnej, w systemie pracy okre lonym w dokumentacji technologicznej, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielko ci kryterialnej w rodowisku na granicy terenów wymagaj cych ochrony przed ha asem. Wyniki wykonanych oblicze wykazuj , e funkcjonowanie ZUOK w Bia ymstoku nie b dzie wp ywa o negatywnie na poziom ha asu w rejonie najbli szej zabudowy mieszkalnej tj. nie powoduje przekroczenia stanu jako ci rodowiska w odniesieniu do poziomu ha asu. W zwi zku z powy szym projektowane przedsi wzi cia nie stanowi zagro enia dla rodowiska w zakresie emisji ha asu. 8. W zakresie pooddzia ywania na pozosta e elementy rodowiska równie mo liwo ci wyst pienia znacz cych negatywnych oddzia ywa . 9. Zgodnie z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach konieczne b dzie przeprowadzenie analizy porealizacyjnej w zakresie emisji substancji i energii z instalacji. Ponadto w czasie eksploatacji zak adu konieczne b dzie prowadzenie monitoringu emisji zanieczyszcze do rodowiska, zgodnie z propozycjami zawartymi w niniejszym raporcie. 0.15 nie wykazano ród a informacji stanowi ce podstaw do sporz dzenia raportu. W rozdziale tym wyszczególniono ród a informacji w rozbiciu na akty prawne oraz dokumenty i pracowania ród owe. 48 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 1. Wst p 1.1 Podstawa opracowania Niniejszy raport zosta przygotowany na etapie ubiegania si o uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow . Podstaw formaln jego sporz dzenia jest zapis punktu IV decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach – decyzja z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11. W punkcie tym na ono obowi zek przeprowadzenia oceny oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko w ramach post powania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budow . Raport niniejszy jest uszczegó owieniem i uaktualnieniem raportu o oddzia ywaniu na rodowisku przed onego w post powaniu o wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy ZUOK Bia ystok: Raport o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt: „Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku", Socotec Polska Sp. z o. o., wersja ostateczna z uzupe nieniami z marca 2010 r. (zwany dalej Raport OO 2010). Raport zosta sporz dzony na podstawie projektu budowlanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku. 1.2 Przedsi wzi cie inwestycyjne Niniejszy raport dotyczy przedsi wzi cia inwestycyjnego polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku. Przedsi wzi cie to jest cz ci projektu pn.: „Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej POIS.02.01.00-00-006/2010”, który jest wspó finansowany ze rodków NFO iGW oraz Funduszu Spójno ci w ramach priorytetu II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi, dzia anie 2.1 Kompleksowe przedsi wzi cia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzgl dnieniem odpadów niebezpiecznych. Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko. Zadaniem projektu jest zbudowanie na terenie aglomeracji bia ostockiej kompleksowego systemu gospodarki odpadami, który w sposób bezpieczny dla ludzi i rodowiska, z wykorzystaniem nowoczesnych i efektywnych instalacji, doprowadzi do osi gni cia znacznej redukcji sk adowanych odpadów oraz odzysku zawartej w nich energii. Projekt przyczyni si do ograniczenia negatywnych skutków sk adowania i zagospodarowania odpadów dla rodowiska oraz dla zdrowia ludzi. Realizacja przedsi wzi cia wp ynie tak e na osi gni cie standardów obowi zuj cych w krajach cz onkowskich UE, w szczególno ci dotycz cych osi gni cia poziomów odzysku ograniczenia sk adowania odpadów oraz wykorzystania odpadów jako ród a „zielonej” energii. 1.3 Inwestor Inwestorem jest Miasto Bia ystok, ul. S onimska 1, 15-950 Bia ystok. 1.4 Klasyfikacja przedsi wzi cia Podstawowe wymagania dotycz ce post powania w sprawie oceny oddzia ywania na rodowisko zawarte w ustawie z dnia 3 pa dziernika 2008 r. o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddzia ywania na rodowisko (Dz.U.08.199.1227 z pó niejszymi zmianami; zwanej dalej „ustawa oo ”). Jednym z aktów wykonawczych w/w ustawy jest rozporz dzenie z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsi wzi mog cych znacz co oddzia ywa na rodowisko (Dz.U.10.213.1397). Planowane przedsi wzi cie obejmuje budow trzech instalacji, z których dwie, zgodnie z w/w rozporz dzeniem, klasyfikowane s do grupy przedsi wzi mog cych zawsze znacz co oddzia ywa na rodowisko z uwagi na zgodno ich charakteru z zapisami: 49 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku § 2, ust. 1, punkt 41, tj.: „instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, w tym sk adowiska odpadów niebezpiecznych oraz miejsca retencji powierzchniowej odpadów niebezpiecznych” - dotyczy instalacji do zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów i sta ych pozosta ci z procesu oczyszczania spalin; § 2, ust. 1, punkt 46, tj.: „instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych ni niebezpieczne przy zastosowaniu procesów termicznych lub chemicznych, w tym instalacje do krakingu odpadów, z wy czeniem instalacji spalaj cych odpady b ce biomas w rozumieniu przepisów o standardach emisyjnych z instalacji” – dotyczy instalacji do termicznego przekszta cania odpadów komunalnych; Trzecia instalacja - instalacja waloryzacji li - nale y do grupy przedsi wzi mog cych potencjalnie znacz co oddzia ywa na rodowisko z uwagi na zgodno jej charakteru z zapisami § 3, ust. 1, punkt 80, tj.: „instalacje zwi zane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów, inne ni wymienione w § 2 ust. 1 pkt 41-47, z wy czeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne o zainstalowanej mocy elektrycznej nie wi kszej ni 0,5 MW lub wytwarzaj cych ekwiwalentn ilo biogazu rolniczego wykorzystywanego do innych celów ni produkcja energii elektrycznej, a tak e miejsca retencji powierzchniowej odpadów oraz rekultywacja sk adowisk odpadów”. Zgodnie z powy sz klasyfikacj sporz dzony zosta raport o oddzia ywaniu planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, na którego podstawie i po przeprowadzeniu post powania w sprawie oceny oddzia ywania na rodowisko, wydano decyzje o rodowiskowych uwarunkowaniach – decyzja z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11. 1.5 Cel i zakres raportu Niniejszy raport o oddzia ywaniu na rodowisku przedk adany jest w ramach post powania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budow . Zakres ponownej oceny zdefiniowany jest w art. 93 ustawy oo i w jej wyniku organ wydaj cy decyzj o pozwoleniu na budow mo e, w odniesieniu do przedsi wzi cia zdefiniowanego w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, na na wnioskodawc obowi zki dotycz ce: przeciwdzia ania skutkom awarii przemys owych, w odniesieniu do przedsi wzi zaliczanych do zak adów stwarzaj cych zagro enie wyst pienia powa nych awarii w rozumieniu ustawy Po , przedstawienia analizy porealizacyjnej, okre laj c jej zakres i termin przedstawienia. Ponadto, organ mo e: w przypadku, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy Po – stwierdzi konieczno utworzenia obszaru ograniczonego u ytkowania, je eli konieczno ta nie zosta a stwierdzona w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach; zmieni wymagania, o których mowa w art. 82 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy oo czyli wymagania dotycz ce ochrony rodowiska konieczne do uwzgl dnienia w dokumentacji wymaganej do wydania decyzji o pozwoleniu na budow ; stwierdzi konieczno wykonania kompensacji przyrodniczej; na obowi zek zapobiegania, ograniczania oraz monitorowania oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko. W zwi zku z powy szym niniejszy raport winien dostarczy informacji pozwalaj cych okre li powy sze warunki dotycz ce ograniczenia oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko. Jednocze nie raport niniejszy jest uszczegó owieniem i uaktualnieniem Raportu OO 2010 i w zwi zku z tym zawarto w nim informacje dot. zmian w stosunku do tego raportu. Zgodnie z art. 67 ustawy oo raport o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko, sporz dzany w ramach ponownej oceny oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko powinien: zawiera informacje, o których mowa w art. 66 [informacje zawarte w raporcie z pierwszej oceny oddzia ywania], okre lone ze szczegó owo ci i dok adno ci odpowiednio do posiadanych danych 50 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku wynikaj cych z projektu budowlanego i innych informacji uzyskanych po wydaniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach; okre la w szczególno ci stopie i sposób uwzgl dnienia wymaga dotycz cych ochrony rodowiska, zawartych w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. We wst pie do poszczególnych rozdzia ów raportu wskazano, którego punktu art. 66. ust 1 ustawy oo dotyczy dany rozdzia i tym samym okre lono jaki zakres informacji zawiera dany rozdzia . Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem na rodowisko projektowanego zak adu nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Uszczegó owiona zosta a analiza oddzia ywania na powietrze atmosferyczne oraz klimat akustyczny, gdzie opracowano modele matematyczne rozprzestrzenienia si zanieczyszcze w powietrzu oraz ha asu z uwzgl dnieniem szczególnych danych dla wszystkich emitorów przewidzianych do realizacji. Ponadto zaktualizowane dane dot. aktualnego stanu rodowiska w Bia ymstoku oraz informacje dotycz ce inwestycji planowanych w s siedztwie ZUOK. 1.6 Autorzy opracowania Niniejszy raport zosta przygotowany przez zespó sk adaj cy si z: mgr in . Andrzej Gierszewski mgr in . Wojciech Kiewisz mgr in . Waldemar Krzysztof mgr in . Robert Lampka mgr in . Gra yna Michalska mgr Janusz Syrociak mgr in . Krzysztof Zajda mgr in . Adam Zbyryt 1.7 Spis skrótów AGAM AOX BAT BZT5 CFD co ct cwu CWO DTR FGC FIDIC FS GZWP IOS JCWP JCWPd KE KPGO 2014 KZGW MPZP MBP Mg MPEC z ang. Acoustic Gas Temperature Measurement adsorbowane zwi zki chloroorganiczne best available technique (najlepsza dost pna technologia) pi ciodniowe biochemiczne zapotrzebowanie na tlen z ang. Computational Fluid Dynamics centralne ogrzewanie ciep o technologiczne ciep a woda u ytkowa ca kowity w giel organiczny Dokumentacja techniczno-ruchowa z ang. flue gas cleaning – system oczyszczania spalin z fr. Fédération Internationale des Ingénieurs-Conseils - Mi dzynarodowa Federacja In ynierów Konsultantów Fundusz Spójno ci ówny Zbiornik Wód Podziemnych Instalacja Oczyszczania Spalin jednolita cz wód powierzchniowych jednolita cz wód podziemnych Komisja Europejska Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014 Krajowy Zarz d Gospodarki Wodnej Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Mechaniczno-biologiczne przekszta canie jednostka, megagram (1 tona) Miejskie Przedsi biorstwo Energetyki Cieplnej 51 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku NFO iGW NID NIMBY OSO PAN PB PCDD PCDF PGE PGO PIG POE PM Projekt PUHP „LECH” Sp. z o.o PWKZ Raport OO 2010 RDF RIPOK SCR SIWZ SNCR SOO SUiKZP TOC UE ustawa oo ustawa Po WWA WIO WPGO WWA ZTUOFE ZUOK Bia ystok ZUOK Hryniewicze ZZO Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej z ang. Novel Integrated Desulphurisation z ang. Not In My Back Yard - „tylko nie u mnie (nie w okolicy mojego domu") Obszar Specjalnej Ochrony Natura 2000 (Dyrektywa ptasia) Polska Akademia Nauk projekt budowlany polichlorowane dibenzodioksyny (polychlorinated dibenzodioxin) polichlorowane dibenzofurany (polychlorinated dibenzofurans) Polska Grupa Energetyczna Plan Gospodarki Odpadami Pa stwowy Instytut Geologiczny Pozarz dowe Organizacje Ekologiczne Pa stwowy Monitoring rodowiska Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Przedsi biorstwo Us ugowo Handlowo Produkcyjne „LECH” Sp. z o.o. Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków Raport o oddzia ywaniu na rodowisku przed ony w post powaniu o wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy ZUOK Bia ystok: Raport o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt: „Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku", Socotec Polska Sp. z o. o., wersja ostateczna z uzupe nieniami z marca 2010 r. z ang. Refuse Derived Fuel (paliwo alternatywne) regionalna instalacja przetwarzania odpadów komunalnych z ang. Selective Catalytic Reduction (selektywna katalityczna redukcja) Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia z ang. Non Selective Catalytic Reduction (nie selektywna katalityczna redukcja) Specjalny Obszar Ochrony Natura 2000 (Dyrektywa siedliskowa) Studium Uwarunkowa i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego z ang. total organic carbon ca kowity w giel organiczny Unia Europejska Ustawa o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddzia ywania na rodowisko Ustawa Prawo ochrony rodowiska Wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne Zak ad Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Frakcji Energetycznej Zak ad Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zak ad Utylizacji Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach Zak ad Zagospodarowania Odpadów 52 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2. Opis planowanego przedsi wzi cia Niniejszy rozdzia , zgodnie w art. 66. ust. 1. pkt. 1, lit. a ustawy oo , zawiera informacje okre laj ce charakterystyk ca ego przedsi wzi cia i warunki u ytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji lub ytkowania. 2.1 Charakterystyka przedsi wzi cia 2.1.1 Ogólna charakterystyka przedsi wzi cia Opisywane przedsi wzi cie obejmuje nast puj ce prace: • adaptacja terenu do potrzeb budowy; • wybudowanie instalacji termicznego przekszta cania odpadów z jedn lini technologiczn o wydajno ci 15,5 Mg/h. Zak ada si prac ci przez 24 h na dob , 7 dni w tygodniu z gwarantowan dyspozycyjno ci min. 7800 h/rok; • wykonanie instalacji waloryzacji li w celu dalszego ich zagospodarowania dla celów przemys owych. Przewidywana produkcja roczna li poprocesowych z linii termicznego przekszta cania - oko o 31 920 Mg/rok (ilo bez metali elaznych i nie elaznych); • wykonanie instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów i sta ych pozosta ci z procesu oczyszczania spalin; • wykonanie pod czenia instalacji do miejskiej sieci ciep owniczej, elektroenergetycznej, kanalizacyjnej i wodoci gowej. Oczekiwane przewidywane warto ci produkcji energii z termicznego przekszta cania odpadów to oko o 56 550 MWh/rok energii elektrycznej w pracy bez kogeneracji, a w kogeneracji oko o 15 735 MWh/sezon energii elektrycznej i 380 160 GJ/sezon energii cieplnej (sezon grzewczy); • wykonanie instalacji i obiektów pomocniczych. 2.1.2 Ocena zgodno ci przedsi wzi cia dokumentów programowych z zapisami regulacji prawnych oraz Ocena zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami regulacji prawnych oraz dokumentów programowych by a tak e przeprowadzona na etapie procedury Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (Raport OO 2010). 2.1.2.1 Ocena zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami regulacji prawnych krajowych i UE Podstaw prawn opracowania raportu stanowi poni sze krajowe i europejskie akty prawne: 1. Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów, 2. Dyrektywa 2008/98/WE, Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylaj ca niektóre dyrektywy, 3. Dyrektywa 99/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie sk adowania odpadów, 4. Dyrektywa 2008//1/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli, 5. Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i zarz dzania ha asem w rodowisku, 6. Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciep o u ytkowe na rynku wewn trznym energii oraz zmieniaj ca dyrektyw 92/42/EWG, 7. Dyrektywa 2000/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2000 r. w sprawie zbli enia ustawodawstw Pa stw Cz onkowskich odnosz cych si do emisji ha asu do rodowiska przez urz dzenia u ywane na zewn trz pomieszcze , 53 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. Dyrektywa 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jako ci powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Dyrektywa 2011/92/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsi wzi cia publiczne i prywatne na rodowisko Dyrektywa 2010/75/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie emisji przemys owych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz.U.2008.25.150 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 3 pa dziernika 2008 o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddzia ywania na rodowisko (Dz.U.2008.199.1227 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U.2013.5.21); Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz.U.2012.110.647 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz.U.2012.28.145 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U.2010.243.1623 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.2011.163.981 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz.U.2009.151.1220 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w rodowisku i ich naprawie (Dz.U.2007.75.493 z pó n. zm.); Rozporz dzenie Ministra rodowiska dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów ha asu w rodowisku (Dz.U.2007.120.826 z pó n. zm.); Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymaga dla urz dze u ywanych na zewn trz pomieszcze w zakresie emisji ha asu do rodowiska (Dz.U.2005.263.2202 z pó n. zm.); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje si , e odpady nie s niebezpieczne (Dz.U.2004.128.1347); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie nale y spe ni przy wprowadzaniu cieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla rodowiska wodnego (Dz.U.2006.137.984 z pó n. zm.); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 13 wrze nia 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U.2012.177.1032); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012.177.1031); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2010.16.87); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymaga w zakresie prowadzenia pomiarów wielko ci emisji oraz pomiarów ilo ci pobieranej wody (Dz.U.2008.206.1291); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mog cych powodowa znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo rodowiska jako ca ci (Dz.U.2002.122.1055); Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsi wzi mog cych znacz co oddzia ywa na rodowisko (Dz.U.2010.213.1397); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.2001.112.1206); Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymaga dotycz cych prowadzenia procesu termicznego przekszta cania odpadów (Dz.U.2002.37.339 z pó n. zm.); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U.2011.95.558); Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do sk adowania na sk adowisku odpadów danego typu (Dz.U.2013.7.38); 54 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 34. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegó owych warunków technicznych kwalifikowania cz ci energii odzyskanej z termicznego przekszta cania odpadów komunalnych (Dz.U.2010.117.788); 35. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z 30 pa dziernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w rodowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U.2003.192.1883). Powy sze regulacje zosta y uwzgl dnione w procesie projektowania ZUOK w Bia ymstoku i powsta e w ramach Projektu instalacje ogranicza b w najwi kszym mo liwym w praktyce stopniu negatywne skutki dla rodowiska oraz dla zdrowia ludzkiego. Przedsi wzi cie b ce przedmiotem niniejszego raportu zgodne jest z ustawodawstwem polskim oraz wspólnotowym. Przyj ty do realizacji proces termicznego przekszta cania odpadów komunalnych z odzyskiem energii stanowi proces odzysku R1 w rozumieniu zapisów obowi zuj cej Ustawy o odpadach (efektywno energetyczna projektowanej instalacji jest równa 0,82). Jego realizacja wp ynie na osi gni cie standardów obowi zuj cych kraje cz onkowskie UE, w szczególno ci dotycz cych osi gni cia poziomów odzysku, ograniczenia sk adowania odpadów oraz wykorzystania odpadów jako ród a energii. 2.1.2.2 Ocena zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami dokumentów programowych Przedsi wzi cie b ce przedmiotem niniejszego raportu, zosta e uj te w szeregu dokumentów programowych. Projektowany ZUOK Bia ystok jest zgodny z zapisy analizowanych poni ej dokumentów. Strategia Rozwoju Spo eczno - Gospodarczego Województwa do 2020r. Strategia Rozwoju Spo eczno - Gospodarczego Województwa Podlaskiego do 2020 r. zosta a uchwalona uchwa nr XXXV/438/06 Sejmiku województwa podlaskiego z dnia 30.01.2006 r. Zadania priorytetowe z zakresu rozwoju systemu gospodarki odpadami na terenie województwa podlaskiego zosta y uj te w zadaniach z zakresu Infrastruktury rodowiska, jako dzia anie 3. - Rozwój systemów zaopatrzenia w wod , odprowadzania i oczyszczania cieków oraz usuwania i unieszkodliwiania odpadów sta ych, punkt 4. „Strategia..." zak ada rozwój nowoczesnych systemów gromadzenia, usuwania i unieszkodliwiania odpadów sta ych, w tym odpadów niebezpiecznych, ukierunkowanych na ochron rodowiska i optymalne gospodarcze wykorzystanie cz ci odpadów poprzez: tworzenie nowoczesnych systemów odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów - budowa Zak adów Zagospodarowania Odpadów; powszechn selektywn zbiórk odpadów; kompleksowe rozwi zywania problemu bezpiecznego unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, w tym medycznych i budowlanych (azbest) oraz utylizacji odpadów pochodzenia zwierz cego; dostosowanie istniej cych sk adowisk i Zak adów Zagospodarowania Odpadów do obowi zuj cych wymogów i standardów; sta systematyczn i powszechn edukacj spo ecze stwa o efektach ekologicznych i gospodarczych stosowania zbiórki selektywnej. Strategia Rozwoju miasta Bia egostoku na lata 2011-2020 plus „Strategia Rozwoju miasta Bia egostoku na lata 2011-2020 plus " zosta a przyj ta przez Rad Miejsk Bia egostoku uchwa Nr LVIII/777/10 z dnia 13 wrze nia 2010 r. W „Strategii..." cele zwi zane z popraw gospodarki odpadami na terenie miasta Bia ystok zosta y uj te jako: Cel strategiczny A w obszarze zagospodarowania przestrzennego, infrastruktury technicznej i transportu, 55 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Priorytet A.3. Zapewnienie dost pno ci nowoczesnych, efektywnych i niezawodnych systemów infrastruktury technicznej, Kierunek dzia A.3.3. Stworzenie kompleksowego, nowoczesnego systemu gospodarki odpadami z du ym udzia em selektywnej zbiórki odpadów i maksymalizacj efektu odzysku, Cel strategiczny E w obszarze metropolitalnym, Priorytet E.2. Usprawnienie powi za infrastrukturalnych obszaru metropolitalnego Kierunek dzia E.2.3. Tworzenie nowoczesnego, zintegrowanego systemu gospodarki odpadami. Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego dla Bia egostoku „Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Bia egostoku”, zosta o uchwalone uchwa Nr XX/256/99 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 29 listopada 1999 r., zmienione uchwa Nr X/82/03 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 30 czerwca 2003 r., uchwa Nr XLIV/502/05 z dnia 27 czerwca 2005 r., uchwa Nr XLV/520/05 z dnia 25 lipca 2005 r., uchwa Nr XXVIII/317/08 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 26 maja 2008 r. uchwa Nr XXXI/373/08 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 8 wrze nia 2008 r. i uchwa Nr XXXV/405/12 Rady Miasta Bia egostoku z dnia 26 listopada 2012. „Studium…" stwierdza, i prawid owe rozwi zanie gospodarki odpadami na terenie miasta Bia ystok wymaga b dzie przeprowadzenia szeregu dzia inwestycyjnych w tym m.in.: „budowy nowoczesnego zak adu utylizacji odpadów komunalnych”. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Lokalizacja planowanego przedsi wzi cia znajduje si w granicach obszaru, dla którego nie zosta uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W 2010 r. podj to uchwa o przyst pieniu do sporz dzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – Uchwa a Rady Miejskiej Bia egostoku nr LIV/712/10 z dnia 26 kwietnia 2010 r. w sprawie przyst pienia do sporz dzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego cz ci osiedla Jaroszówka w Bia ymstoku (rejon ulicy Andersa). Program ochrony powietrza dla strefy aglomeracja bia ostocka Program ochrony powietrza dla strefy aglomeracja bia ostocka zosta uchwalony uchwa Sejmiku Województwa Podlaskiego nr XXVII/328/09 z dnia 27 kwietnia 2009 r. Celem Programu ochrony powietrza by o wskazanie przyczyn powstawania przekrocze substancji w powietrzu w danej strefie na podstawie przedstawionych dowodów oraz wskazanie rozwi za eliminuj cych przyczyny zanieczyszcze . Na podstawie zgromadzonego materia u pomiarowego i inwentaryzacji, zdiagnozowano problem, którym przekroczenia dopuszczalnego st enia 24-godzinnego py u PM10, spowodowane g ównie emisj ze róde komunikacyjnych oraz tzw. nisk emisj (spalanie paliw na cele ogrzewania). Program ustala kierunki dzia maj cych na celu osi gni cie i nieprzekraczanie poziomów dopuszczalnych py u PM10: ograniczenie emisji ze róde powierzchniowych dzi ki wymianie róde ciep a, tzn. kot owni lokalnych poprzez stosowanie róde o wska nikach emisji najkorzystniejszych jak: energia elektryczna, w dalszej kolejno ci kot y gazowe, a nast pnie kot y olejowe; ograniczenie zapotrzebowanie na energi poprzez termomodernizacj ; zastosowanie alternatywnych róde energii jak kolektory s oneczne czy pompy ciep a; w zakresie transportu drogowego to przebudowa uk adu komunikacyjnego miasta. Program dopuszcza budow nowych instalacji róde ciep a pod warunkiem dotrzymywania prze te instalacje standardów emisji okre lonych prawem. Budowa ZUOK w Bia ymstoku wpisuje si w Program ochrony powietrza poprzez: spe nienie warunku dotrzymania standardów emisji; ograniczenie i wyeliminowanie cz ci róde emisji komunalnych o równowarto wyprodukowanej energii cieplnej i elektrycznej; zastosowanie paliwa alternatywnego w stosunku do powszechnie stosowanego w gla. 56 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zgodno przedsi wzi cia z Planami Gospodarki Odpadami Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku (ZUOK) wp ynie na realizacj wymaga wynikaj cych z zapisów Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2014 oraz Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla województwa podlaskiego na lata 2012 - 2017, które maj na celu wdro enie prawa Unii Europejskiej w zakresie gospodarki odpadami w Polsce. Jest to przede wszystkim zwi zane ze: zmniejszeniem ilo ci sk adowanych odpadów; zmniejszeniem ilo ci sk adowanych odpadów ulegaj cych biodegradacji; zwi kszeniem stopnia odzysku odpadów. Zak ad Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku b dzie zak adem spe niaj cym funkcj kompleksowego zagospodarowania odpadów i b dzie stanowi istotny element domykaj cy system gospodarki odpadami dla Bia egostoku i gmin powiatu bia ostockiego bior cych udzia w przedsi wzi ciu. Realizacja ZUOK w Bia ymstoku jest zgodna z zapisami Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO 2014), Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami (WPGO), Planu Gospodarki dla miasta Bia ystok, a tak e Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko. W dokumentach tych uwzgl dniona zosta a budowa nowych instalacji termicznego przetwarzania odpadów z odzyskiem energii, w tym tak e opisywanej w niniejszym raporcie instalacji w Bia ymstoku. Zgodnie z prawem dla ka dego z w/w dokumentów przeprowadzona zosta a strategiczna ocena oddzia ywania na rodowisko uwzgl dniaj ca t instalacj . Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (KPGO 2014) Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014 zosta przyj ty uchwa grudnia 2010 r. (M.P. z 2010 Nr 101 poz. 1183). Nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 W gospodarce odpadami komunalnymi przyj to nast puj ce cele: obj cie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych wszystkich mieszka ców najpó niej do ko ca 2015 r. obj cie wszystkich mieszka ców systemem selektywnego zbierania odpadów najpó niej do ko ca 2015 r. zmniejszenia ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji kierowanych na sk adowiska odpadów, aby nie by o sk adowanych: w 2013 wi cej ni 50% w 2020 wi cej ni 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. zmniejszenie masy sk adowanych odpadów komunalnych do max/ 60 % wytworzonych odpadów do ko ca 2014 r. przygotowanie do ponownego wykorzystania i recykling materia ów odpadowych, przynajmniej takich jak papier, metal, tworzywa sztuczne i szk o z gospodarstw domowych na poziomie minimum 50 % ich masy do ko ca 2020 r. Dla maksymalizacji odzysku oraz ograniczenia sk adowania odpadów ulegaj cych biodegradacji KPGO 2014 jako konieczno przyjmuje budow linii technologicznych do ich przetwarzania, w tym zak adów termicznego przekszta cania zmieszanych odpadów komunalnych. Podstawowym za eniem funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce ma by system rozwi za regionalnych, w których s uwzgl dnione wszystkie niezb dne elementy tej gospodarki w danych warunkach lokalnych (np. z przekszta caniem termicznym). Istotnym jest, by planowane instalacje, w szczególno ci do termicznego przetwarzania odpadów, spe nia y kryteria BAT, a stosowane technologie by y sprawdzone przez wieloletnie i liczne do wiadczenia. 57 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku KPGO 2014 wskazuje, i dla aglomeracji lub regionów zamieszka ych przez wi cej ni 300 000 mieszka ców preferowan metoda zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych jest ich przekszta cenie termiczne. Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami Plan Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017 przyj ty zosta Uchwa Sejmiku Województwa Podlaskiego Nr XX/233/12 z dnia 21 czerwca 2012 r. Wraz z przyj ciem tej uchwa y Sejmik Województwa Podlaskiego podj Uchwa Nr XX/234/12 z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania przedmiotowego WPGO. Plan zak ada utworzenie 4 Regionów Gospodarki Odpadami (RGO). Zgodnie z podzia em województw podlaskiego przyj tym w WPGO miasto Bia ystok oraz gminy obj te planowanym przedsi wzi ciem nale do Regionu Centralnego gospodarki odpadami i tworz tzw. Obszar Bia ostocki. WPGO zak ada obs ug Obszaru Bia ostockiego przez instalacj termicznego przekszta cania odpadów w ZUOK Bia ystok oraz pozosta e instalacje w ZUOK Hryniewicze. Zgodnie z WPGO instalacja termicznego przekszta cania odpadów w ZUOK Bia ystok mie b dzie wydajno 120 tys. Mg/rok. Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Bia ystok Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami (PGO) dla Miasta Bia egostoku zosta a przyj ta uchwa nr XVIII/177/11 z dnia 28.11.2011, zmieniaj uchwa w sprawie przyj cia Programu Ochrony rodowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Bia egostoku, na lata 2004-2015. Zgodnie z obecnie obowi zuj cym prawodawstwem lokalne programy gospodarki odpadami nie s wi ce. PGO, w lad za WPGO przewiduje powstanie do 2015 r. na terenie Miasta Bia ystok zak adu termicznego przekszta cania odpadów komunalnych. Instalacja termicznego przekszta cania odpadów komunalnych w Bia ymstoku, zgodnie z za eniami PGO, ma by cz ci ZZO Hryniewicze. Zak ad Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku stanowi b obiekty i urz dzenia technologiczne realizuj ce podstawowe za enie planowanego systemu zagospodarowania odpadów komunalnych, w procesie termicznego przekszta cania odpadów komunalnych (instalacja). 2.1.3 Lokalizacja Wybór lokalizacji projektowanego ZUOK w Bia ymstoku zosta przeprowadzony na etapie post powania w sprawie oceny oddzia ywania na rodowisko w ramach postepowania w sprawie wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (Raport OO 2010). Od czasu opracowania ww. oceny warunki lokalizacyjne inwestycji nie zmieni y si . Zgodnie z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 07.02.2011 r., budow Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku (ZUOK w Bia ymstoku) planuje si na nieruchomo ci po onej w Bia ymstoku przy ul. Gen. W . Andersa; nr ewid. gruntów: 190/7, 190/36, 190/37, 190/38, 190/26, 190/27, obr b 13. czna powierzchnia dzia ek wynosi 7,29 ha, s one asno ci Gminy Bia ystok. Dla lokalizacji przy ul. Gen W . Andersa nie opracowano miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast w 2010 r. podj to uchwa o przyst pieniu do sporz dzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego cz ci osiedla Jaroszówka w Bia ymstoku - rejon ulicy Andersa (Uchwa a nr LIV/712/10 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 26 kwietnia 2010 r.). Zgodnie z ustaleniami aktualnego Studium Uwarunkowa i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Bia egostoku przedmiotowe dzia ki po one s na obszarze oznaczonym jako tereny strategiczne, które mog by przeznaczone do zabudowy produkcyjnej i us ugowej. 58 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Na terenie planowanej budowy ZUOK zinwentaryzowano istniej ce w terenie sieci: ciep ownicz , wodoci gow , kanalizacyjn , a tak e linie kablow oraz pozosta ci po obiektach budowlanych wcze niej rozebranych do poziomu 0.00, w postaci fundamentów, cian fundamentowych, placów o utwardzonej nawierzchni betonowej, schodów, p yt posadzkowych budynków. Na podstawie przeprowadzonej wizji lokalnej ustalono obecno : pozosta po budynkach ( awy fundamentowe, ciany fundamentowe, p yta posadzkowa, schody wej ciowe, opaska betonowa) o cznej powierzchni ok. 2,5 tys. m2, stóp fundamentowych w ilo ci 6 szt., o powierzchni ok. 5 m2 ka da, utwardzonych placów betonowych, kana ów kanalizacji sanitarnej ø 200 i 300 mm, o cznej d ugo ci ok. 472 m, studni kanalizacyjnych o rednicy 2,4 m, 3,0 m, 0,6 m, w cznej ilo ci 23 szt., o g boko ci 1,0 – 3,5m, sieci ciep owniczej o d ugo ci ok. 157 m, energetycznych linii kablowych o d ugo ci ok. 225 m, przewodów wodoci gowych ø 80 i 50 mm wraz z armatur , o cznej d ugo ci ok. 671 m. Teren lokalizacji projektowanego ZUOK jest wyniesiony i s siaduje od strony pó nocnej z du ym kompleksem le nym (Las Pietrasze), który jest powi zany z ekosystemem Puszczy Knyszy skiej. Od po udniowego zachodu teren ZUOK graniczy z terenami produkcyjno-us ugowymi. W bezpo rednim siedztwie od strony po udniowo – zachodniej po ony jest Zak ad Techniczny Kart W odzimierz Kardasz (produkcja maszyn i urz dze technologicznych), w pobli u znajduje si tak e Podlaskie Centrum Rolno - Towarowe SA (handel artyku ami spo ywczymi) oraz Fabryka Dywanów AGNELLA SA. (szczegó owy opis obiektów znajduj cych si w s siedztwie rozpatrywanego terenu znajduje si w p. 4.1.). Najbli sza zabudowa mieszkaniowa zwarta zlokalizowana jest od strony wschodniej terenu. W odleg ci ok. 700 m w linii prostej od granicy dzia ki znajduje si osiedle domków jednorodzinnych „Pietrasze", cz ciowo odizolowane od proponowanej lokalizacji terenem le nym, a dalej w kierunku wschodnim w odleg ci ok. 1,3 km - zabudowa jednorodzinna osiedla „Zgoda". Ponadto, w odleg ci ok. 800 m w kierunku po udniowo – zachodnim znajduj si zabudowania osiedla wielorodzinnego „Bia ostoczek", które rozci ga si tak e za rzek Bia . Najbli sze pojedyncze zabudowania, skupione wzd osi ul. Gen. St. Maczka i Alei Tysi clecia Pa stwa Polskiego znajduj si w odleg ci ok. 860 m w kierunku zachodnim od granicy dzia ki. Dalej, znajduj si : w odleg ci ok. 2 km w kierunku zachodnim, za lini kolejow - zabudowania ogródków dzia kowych.; w odleg ci ok. 1,2 km w kierunku pó nocno-zachodnim, za lini kolejow znajduje si osiedle domów jednorodzinnych „Dziesi ciny I"; w odleg ci ok. 1,3 km w kierunku po udniowo-wschodnim osiedle domów jednorodzinnych (ul. W ska, W glowa, Fabryczna, Traugutta), a dalej (ok. 1,65 km od granicy dzia ki) za ul. Wasilkowsk - osiedle wielorodzinne „R. Traugutta"; w odleg ci ok. 1,6 km w kierunku: p d. - osiedle zabudowy wielorodzinnej „H. Sienkiewicza", p d. zach. - wielorodzinna zabudowa osiedla „Wary skiego". 2.1.4 Warunki u ytkowania terenu w fazie budowy ZUOK Na dzia ce przewidzianej pod budow ZUOK znajduj si pozosta ci po obiektach budowlanych w postaci fundamentów, cian fundamentowych, placów o utwardzonej nawierzchni betonowej, schodów, yt posadzkowych budynków oraz elementy uzbrojenia terenu, opisane powy ej w pkt. 2.1.2. Obiekty i sieci znajduj si w kolizji z planowan budow ZUOK i st d ich rozbiórka jest konieczna dla realizacji inwestycji. Teren przeznaczony pod inwestycj s wcze niej jako nielegalne zwa owisko mas ziemnych i nasypów, st d przed przyst pieniem do rozbiórki zostan odkopa zasypane fragmenty budowli. Po odkopaniu zerwane zostan wszelkie izolacje oraz pozosta ci po elementach stolarki i lusarki. 59 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Elementy drewniane zostan zdemontowane, a elementy stalowe lusarki przeznaczone do z omowania poci te palnikami. Konstrukcje elbetowe posadzek oraz fundamentów wraz z cianami murowanymi i schodami oraz stopami fundamentowymi b rozebrane mechanicznie. Konstrukcje utwardzonych powierzchni, np. betonowe b rozkruszane b rozebrane w elementach. Elementy uzbrojenia terenu zostan zlikwidowane w zakresie koliduj cym z terenem Zak adu, oznaczonym na plan zagospodarowania terenu jako „A’-L’” (Za cznik nr 1). Natomiast w obr bie pozosta ego terenu dzia ki, który zostanie przeznaczony na ziele ce, sieci zostan za lepione i pozostawione jako nieczynne, z wyj tkiem sieci wodoci gowej, która zostanie usuni ta zarówno na terenie niezagospodarowanym jak zagospodarowanym. Na terenie przewidzianym pod obiekty ZUOK sieci zostan odci te od istniej cych sieci, a nastepnie w ca ci usuni te z gruntu: Sie kanalizacyjna Kanalizacja ks 300 – d ugo ci ~149m Kanalizacja ks 200 – d ugo ci ~199m Studnie kanalizacyjne rednicy 2,4m – 2szt. o g boko ciach 1,3m - 1,9m Studnie kanalizacyjne rednicy 3,0m – 1szt. o g boko ci 2,0m Studnie kanalizacyjne rednicy 0,6m – 6szt. o g boko ciach 1,0m - 1,8m Sie ciep ownicza – d ugo ci ~157 m Energetyczne linie kablowe – d ugo ci ~225 m Sie wodoci gowa Wodoci g w80 wraz z armatur – d ugo ci ~618m Wodoci g w50 wraz z armatur – d ugo ci ~53m Na terenie niezagospodarowanym ZUOK do likwidacji - zamulenia przeznaczono: Siec kanalizacyjna Kanalizacja ks 300 – d ugo ci ~124m Studnie kanalizacyjne rednicy 2,4m – 11szt. o g boko ciach 3,4m - 3,5m Studnie kanalizacyjne rednicy 0,6m – 3szt. o g boko ciach 1,0m - 1,4m Kanalizacja na tym terenie zostanie za lepiona i zamulona. Do zamulania u yte zostan materia y sypkie (piasek). Teren przewidziany pod Zak ad zostanie wyrównany, a jego uk ad wysoko ciowy dopasowany do wjazdu na dzia . Teren projektuje si jako p aski, sztucznie ukszta towany. Zagospodarowanie terenu budowy zostanie wykonane przed rozpocz ciem robót budowlanych, co najmniej w zakresie: ogrodzenia terenu i wyznaczenia stref niebezpiecznych, wykonania dróg, wyj i przej dla pieszych, doprowadzenia energii elektrycznej oraz wody, urz dzenia pomieszcze higieniczno-sanitarnych i socjalnych, zapewnienia o wietlenia naturalnego i sztucznego, zapewnienia czno ci telefonicznej i teleinformatycznej, urz dzenia sk adowisk materia ów i wytworzonych odpadów. Teren budowy b dzie ogrodzony, skutecznie zabezpieczony przed osobami postronnymi. Wysoko ogrodzenia b dzie wynosi co najmniej 1,5 m. W ogrodzeniu placu budowy b wykonane oddzielne bramy dla ruchu pieszego oraz pojazdów mechanicznych i maszyn budowlanych. Szeroko ci gu pieszego wynosi b dzie co najmniej 0,75 m, a dwukierunkowego 1,2m. Drogi i ci gi piesze na placu budowy lub robót b dostosowane do u ywanych rodków transportowych. Drogi i ci gi piesze na plac budowy b utrzymane we w ciwym stanie technicznym. Nie wolno na nich sk adowa materia ów, sprz tu lub innych przedmiotów. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek oraz pochylnie, po których dokonuje si r cznego przenoszenia ci arów nie b mie spadków wi kszych ni 10%. Przej cia i strefy niebezpieczne b o wietlone i znakowane znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu. 60 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Przej cia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej b zabezpieczone daszkami ochronnymi. Daszki ochronne b znajdowa y si na wysoko ci nie mniejszej ni 2,4m nad terenem w najni szym miejscu i by nachylone pod k tem 45o w kierunku ród a zagro enia. Instalacje rozdzia u energii elektrycznej na terenie budowy b tak zaprojektowane i wykonane oraz utrzymywane i u ytkowane w taki sposób, aby nie stanowi y zagro enia po arowego lub wybuchowego, lecz chroni y pracowników przed pora eniem pr dem elektrycznym. Rozdzielnice budowlane pr du elektrycznego znajduj ce si na terenie budowy nale y zabezpieczy przed dost pem osób nieupowa nionych. Rozdzielnice b usytuowane w odleg ci nie wi kszej ni 50,0 m od odbiorników energii. Nie jest dopuszczalne sytuowanie stanowisk pracy, sk adowisk wyrobów i materia ów lub maszyn i urz dze budowlanych bezpo rednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub w odleg ci liczonej w poziomie od skrajnych przewodów, mniejszej ni : 3,0 m - dla linii o napi ciu znamionowym nieprzekraczaj cym 1 KV, 5,0 m - dla linii i napi ciu znamionowym powy ej 1 KV, lecz nieprzekraczaj cym 15 KV, 10 0 m - dla linii o napi ciu znamionowym powy ej 15 KV, lecz nieprzekraczaj cym 30 KV, 15,0 m - dla linii o napi ciu znamionowym powy ej 30 KV, lecz nieprzekraczaj cym 110 KV, 30,0 m - dla linii o napi ciu znamionowym powy ej 110 KV. Przewody elektryczne zasilaj ce urz dzenia mechaniczne b zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi, a ich po czenia z urz dzeniami mechanicznymi wykonane w sposób zapewniaj cy bezpiecze stwo pracy osób obs uguj cych takie urz dzenia. W pomieszczeniach higieniczno - sanitarnych mog by stosowane awki, jako miejsca siedz ce, je eli s one trwale przytwierdzone do pod a. Jadalnia b dzie sk ada si z dwóch cz ci: jadalni w ciwej, gdzie b dzie przypada co najmniej 1,10 m2 powierzchni na ka dego z pracowników jednocze nie spo ywaj cych posi ek, pomieszcze do przygotowywania, wydawania napojów oraz zmywania naczy sto owych. W przypadku usytuowania pomieszcze higieniczno - sanitarnych w kontenerach dopuszcza si ni sz wysoko tych pomieszcze , tj. do 2,20 m. Na terenie budowy b dzie wyznaczone oznakowane, utwardzone i odwodnione miejsca do sk adania materia ów i wyrobów. Sk adowiska materia ów, wyrobów i urz dze technicznych nale y wykona w sposób wykluczaj cy mo liwo wywrócenia, zsuni cia, rozsuni cia si lub spadni cia sk adowanych wyrobów i urz dze . Materia y drobnicowe b uk adane w stosy o wysoko ci nie wi kszej ni 2,0 m, a stosy materia ów workowanych u one w warstwach krzy owo do wysoko ci nie przekraczaj cej 10 warstw. Odleg stosów przy sk adowaniu materia ów nie powinna by mniejsza ni : 0,75 m - od ogrodzenia lub zabudowa , 5,00 m - od sta ego stanowiska pracy. Teren budowy powinien by wyposa ony w sprz t niezb dny do gaszenia po arów, który powinien by regularnie sprawdzany, konserwowany i uzupe niany, zgodnie z wymaganiami producentów i przepisów przeciwpo arowych. Ilo i rozmieszczenie ga nic przeno nych b dzie zgodne z wymaganiami przepisów przeciwpo arowych. W pomieszczeniach zamkni tych zapewniona b dzie wymiana powietrza, wynikaj z potrzeb bezpiecze stwa pracy. Wentylacja powinna dzia sprawnie i zapewnia dop yw wie ego powietrza. Nie mo e ona powodowa przeci gów, wyzi bienia lub przegrzewania pomieszcze pracy. Decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7.02.2011 r. zawiera szereg warunków odnosz cych si do u ytkowania terenu w fazie budowy m.in.: 1) 2) 3) prace budowlane wykonywa tylko w porze dziennej w godz. od 6.00 do 22.00 prace przygotowawcze polegaj ce na usuni ciu drzew i krzewów, usuni ciu wierzchniej warstwy gleby wykonywa poza sezonem l gowym ptaków, od 1 wrze nia do 15 marca plac budowy i jego zaplecze oraz drogi techniczne zorganizowa z uwzgl dnieniem zasady minimalizacji zaj cia terenu i przekszta cenia jego powierzchni, a po zako czeniu prac przeprowadzi rekultywacj tych terenów 61 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 4) 5) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 16) zaplecze budowy, miejsca sk adowania materia ów budowlanych, substancji chemicznych nale y lokalizowa na utwardzonym terenie oraz odpowiednio je zorganizowa w celu ograniczenia mo liwo ci zanieczyszczenia rodowiska gruntowo-wodnego przewo ony grunt oraz materia y budowlane zabezpieczy przed pyleniem. Ogranicza maksymalnie ilo odkrytych wykopów oraz miejsc sk adowania zebranego gruntu zainstalowa kruszarki do betonu na placu budowy, aby przygotowa na miejscu gotowy surowiec (kruszywo), w celu wyeliminowania dodatkowego transportu samochodów prowadzi w ciw gospodark odpadami: gromadzi je selektywnie, magazynowa czasowo w wyznaczonym miejscu o utwardzonym pod u oraz przekazywa do odzysku lub unieszkodliwiania podmiotom, posiadaj cym stosowne uprawnienia, b wykorzystywa na potrzeby w asne, zgodnie z obowi zuj cymi przepisami zachowa szczególn ostro no podczas magazynowania i przelewania paliw na zapleczu budowy; zabezpieczy zak ad w sorbenty na wypadek wyst pienia ewentualnych wycieków oleje, smary, paliwa itp. przechowywa w szczelnych, zamkni tych zbiornikach stosowa maszyny budowlane wyposa one w os ony akustyczne, sprawne uk ady wydechowe oraz sprawne elementy amortyzuj ce drgania stosowa materia y i wyroby budowlane posiadaj ce atesty, potwierdzaj ce dopuszczenie do powszechnego stosowania po zako czeniu budowy, cz terenu nale y przeznaczy pod ziele urz dzon cieki bytowe powstaj ce w trakcie budowy gromadzi w szczelnych zbiornikach bezodp ywowych, w miar potrzeb w celu unikni cia ich przelewania, wywozi do punktu zlewnego cieków lub odprowadza do istniej cej kanalizacji sanitarnej na warunkach okre lonych przez gestora sieci Warunki te b uwzgl dnione na etapie opracowania projektu organizacji robót. 2.1.5 Warunki u ytkowania terenu w fazie eksploatacji ZUOK Tren przeznaczony pod inwestycj zosta podzielony na dwie cz ci: Teren przewidziany pod Zak ad. Teren niezagospodarowany W sk ad projektowanego Zak adu wchodzi b nast puj ce budynki, których rozmieszczenie przedstawiono na planie zagospodarowania terenu (Za cznik 1): Budynek procesowy, Budynek techniczny, Budynek administracyjno-socjalny, Budynek hali przyj cia i waloryzacji la z wiat dojrzewania la, Portiernia, Wiata mietnikowa. Teren w fazie eksploatacji b dzie wykorzystywany zgodnie z jego przeznaczeniem i przewidywanym planem funkcjonowania. Wszystkie instalacje b spe nia okre lone role polegaj ce na odzysku, przekszta caniu b unieszkodliwianiu odpadów. Prace zwi zane z procesem termicznego przekszta cania odpadów komunalnych oraz zestalaniem i chemiczn stabilizacj popio ów i sta ych pozosta ci z systemu oczyszczania spalin na terenie Zak adu realizowane w zamkni tych halach i pomieszczeniach. Dowóz odpadów komunalnych, wywóz odpadów poprocesowych, materia ów eksploatacyjnych i cz ci zamiennych b dzie realizowany przy u yciu sieci utwardzonych dróg wewn trznych oraz dróg dojazdowych. Wjazd na teren Zak adu b dzie zapewniony poprzez ulice dojazdow o szeroko ci 7,0 m, d ugo ci 562,49 m, z chodnikami szeroko ci 2,0 m na odcinku od ul. Genera a Andersa do Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych. Po terenie Zak adu b si porusza pojazdy osobowe, pojazdy ci arowe (maksymalnie 18 metrowe) oraz pojazdy obs ugi Zak adu. 62 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Wszystkie uki oraz szeroko ci dróg i placów zapewniaj swobodny ruch wy ej wymienionych pojazdów. Na terenie Zak adu projektuje si obwodowa drog techniczn o szeroko ci min 5,0 m, która s dzie równie jako droga po arowa. Wjazd na teren Zak adu odbywa si b dzie poprzez stanowisko wa enia. Ka da z wag ma mo liwo objazdu poprzez dodatkowy pas z w asnym szlabanem. Przed stanowiskiem wa enia zlokalizowano miejsce postojowe dla czterech pojazdów typu mieciarka. Przed hal wy adunku znajduje si plac manewrowy, który zapewnia swobod manewrowania pojazdami 18 metrowymi. W pobli u placu i w pobli u Portierni zlokalizowano miejsce postojowe dla 3 pojazdów o ugo ci 18 metrów. Na terenie zak adu zlokalizowano 2 miejsca postojowe dla autobusów. Miejsca posiadaj chodnik o szeroko ci 2,0 m i s po one w pobli u budynku administracyjno-socjalnego. Parking dla samochodów osobowych ma osobny wjazd i jest oddzielony od terenu zak adu. Projektuje si miejsca postojowe o wymiarach 5,0x2,5 m dla 20 pojazdów osobowych oraz 2 miejsca dla osób niepe nosprawnych o szeroko ci 3,60 m. Dodatkowe 3 miejsca postojowe zosta y zlokalizowane na terenie zak adu w pobli u Budynku Technicznego. Projektowane nawierzchnie dróg, placów i placu magazynowania la zosta y dostosowane do poruszaj cych si po nich pojazdach z pe nym obci eniem. Niezabudowana i niezagospodarowana cz terenu inwestycji zostanie przeznaczona na ziele ce. Zgodnie z decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach nr OSGK.V.7624-151/09/10/11 i Decyzj Nr 308/2011 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego projektowane uk ady ro linne podzielono na nast puj ce grupy: nasadzenia izolacyjne - zlokalizowane wzd ogrodzenia, z one z drzew i krzewów li ciastych, po czone w ró nogatunkowe grupy, posiadaj ce form naturalnego ywop otu bez konieczno ci docelowego ci cia (oprócz ci cia formuj cego i zag szczaj cego w okresie pierwszych 3 lat). Wysoko docelowa nasadze ok. 3 – 5 m. nasadzenia krzewów li ciastych pe ni cych funkcj ozdobn , nasadzenia pojedyncze drzew pe ni ce funkcje ozdobne oraz izolacyjne, nasadzenia pn czy przy cianach budynków, nasadzenia ro lin okrywowych pod istniej grup drzew pe ni ce funkcje ozdobne. Pozosta woln od zabudowy i nawierzchni przestrze przeznaczono pod trawniki. Trawniki równie zaprojektowano w miejscach przebiegu sieci podziemnych. 2.2 Opis planowanego przedsi wzi cia – procesy technologiczne Niniejszy rozdzia , zgodnie w art. 66. ust. 1. pkt. 1b ustawy oo , zawiera informacje okre laj ce g ówne cechy charakterystyczne procesów technologicznych (produkcyjnych). Wybór technologii projektowanego ZUOK w Bia ymstoku zosta przeprowadzony na etapie Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (Raport OO 2010). Od czasu opracowania ww. oceny proces technologiczny zak adu nie zmieni si , poni ej przedstawiono jego uszczegó owienie. Przedsi wzi cie jest cz ci projektu pn.: „Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej”, którego celem jest zbudowanie na terenie aglomeracji bia ostockiej kompleksowego systemu gospodarki odpadami. System ten sk ada si b dzie z dwóch zak adów zlokalizowanych w miejscowo ciach Hryniewicze (obecnie funkcjonuj cy ZUOK) i Bia ymstoku. Na terenie ZUOK Hryniewicze b dzie realizowana obróbka strumieni odpadów pochodz cych z selektywnej zbiórki (odpady materia owe, zielone, wielkogabarytowe, budowlane i niebezpieczne). Na terenie ZUOK Bia ystok b dzie realizowane termiczne przekszta canie zmieszanych odpadów komunalnych. 63 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.2.1 Podstawowe procesy i parametry technologiczne Samochody dostarczaj ce odpady b wa one na wadze umiejscowionej obok portierni. Nast pnie b kierowa y si na ramp wy adowcz , która znajduje si wewn trz hali roz adunkowej. Odpady b wy adowywane do betonowej fosy z poziomu wy adunkowego. Po roz adunku, samochody opuszcz hal a nast pnie skieruj si w stron wyjazdu z ZUOK w Bia ymstoku. Przed opuszczeniem terenu ZUOK zostan ponownie zwa one. Wy adowane do fosy odpady b nast pnie kierowane do pieca. Ich za adunek b dzie odbywa si przy pomocy suwnicy. Dodatkowo przy pomocy suwnicy b dzie wykonywane mieszanie odpadów przed ich za adowaniem do pieca. Wej cie do pieca b dzie stanowi lej z urz dzeniem dozuj cym zaopatrzonym w hydrauliczny wypychacz wykonuj cy ruchy posuwistozwrotne. Wypchni te odpady spadaj na pocz tek rusztu. Odpady komunalne b przekszta cane do postaci li i popio ów, które b przekazywane dalej do zestalenia. Powsta y w wyniku procesu technologicznego el b dzie transportowany na ta mie przeno nika do miejsca sezonowania i po odpowiedniej obróbce zbywany jako produkt dla celów przemys owych. Przed sezonowaniem el b dzie rozdrabniany na kruszarce. Popio y opadaj ce z rusztu kierowane b do lejów rozdzielaj cych pod rusztem i odprowadzane b do studzienek lowych. Dalej po zmieszaniu z lem b razem z nim waloryzowane. Popio y i sta e pozosta ci z systemu oczyszczania spalin podlega b procesowi zestalenia w przeznaczonej do tego celu instalacji przy wykorzystaniu rodków wi cych. Lotne popio y gromadzone w lejach pod rusztem i pozosta ci z filtra workowego b transportowane za pomoc przeno ników mechanicznych lub pneumatycznych do silosów. Po stabilizacji b sk adowane na sk adowisku przystosowanym do sk adowanie tego typu odpadów. Linia termicznego unieszkodliwiania sta ych odpadów komunalnych z systemem oczyszczania spalin dzie dzia a w sposób ci y przez ca dob , Projektuje si nast puj ce budynki: budynek procesowy, budynek techniczny, budynek administracyjno-socjalny, budynek hali przyj cia i waloryzacji la z wiat dojrzewania la, portiernia, wiata mietnikowa. Zaprojektowany system termicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest systemem sprawdzonym i powszechnie stosowanym i najbardziej rozpowszechnionym rozwi zaniem do termicznego przekszta cania odpadów zarówno komunalnych jak wysokoenergetycznej frakcji. W krajach UE pracuje oko o 350 tego typu zak adów Do najistotniejszych cech wskazanego rozwi zania (spalania w piecu rusztowym) nale : ruszt schodkowy, pochylony, ch odzony powietrzem, firmy Keppel Seghers zapewnia wysok nieprzerwan wydajno oraz elastyczno pracy: jest on odpowiedni dla odpadów ró nego typu oraz szerokiego zakresu warto ci opa owych, piec zintegrowany z kot em, gwarantuj cy utrzymanie temperatury spalin 850ºC i kontakt spalin w tej temperaturze minimum przez 2 sekundy, gwarantuj c tym samym destrukcj dioksyn i furanów zgodnie z wymaganiami ochrony rodowiska, optymalny odzysk energii zawartej w odpadach poprzez wspó prac z turbogeneratorem kondensacyjno-upustowym o parametrach pary 400°C i 40 bar, pozwalaj cym na skojarzone funkcjonowanie, zapewniaj ce zasilanie miejskiej sieci w ciep wod i sieci publicznej w energi elektryczn . Powy sze spe nia warunek ochrony rodowiska polegaj cy na produkcji energii elektrycznej i ciep a w skojarzeniu (kogeneracji) podnosz cej zdecydowanie sprawno ciepln instalacji i obni aj c w ten sposób wielko emisji zanieczyszcze do rodowiska. odpylanie spalin z zastosowaniem filtra tkaninowego, oczyszczanie spalin z efektywnym systemem, typu selektywnej niekatalitycznej redukcji SNCR, w celu redukcji tlenków azotu, spe niaj cym najbardziej rygorystyczne wymagania emisyjne, 64 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku pó -suchy systemem oczyszczania spalin z wykorzystaniem zwi zków wapnia w celu redukcji kwa nych zanieczyszcze , usuwanie metali ci kich oraz dioksyn i furanów z gazów odlotowych metod strumieniowo-py ow z wykorzystaniem w gla aktywowanego, oddzielny uk ad wentylacyjny pozwalaj cy na zasysanie i kierowanie do komina, powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji powietrza w kolumnie ze z em bitumicznego w gla aktywnego zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z cz ci organicznych odpowiedzialnych za wyst powanie odoru powietrza. Tabela 2.1 Parametry techniczne ZUOK w Bia ymstoku Podstawowe parametry ZUOK Parametr Jednostka Warto Nominalna wydajno linii termicznego Mg/h 15,5 przekszta cania odpadów Ilo linii przekszta cania odpadów 1 Minimalny czas pracy linii termicznego h 7800 przekszta cania odpadów Wydajno segmentu przetwarzania la Mg/rok 36 500 Wydajno segmentu chemicznego Mg/rok 8 600 stabilizowania i zestalania py ów i sta ych pozosta ci z oczyszczania spalin Rodzaje termicznie przekszta canych odpadów Zmieszane odpady komunalne Mg/rok 120 000 Nominalna warto opa owa przyj ta do kJ/kg 7 500 oblicze Minimalna warto opa owa kJ/kg 6 000 Maksymalna warto opa owa kJ/kg 12 000 Technologia Palenisko Rusztowe zintegrowane z kot em Ruszt Pochylony Kocio Odzysknicowy z pionowym uk adem 5 ci gów Turbina Upustowo-kondensacyjna Technologia oczyszczania spalin Rodzaj oczyszczania Metoda Reagent Odazotowanie spalin SNCR mocznik Redukcja kwa nych nieorganicznych Pó -sucha wodorotlenek wapnia zanieczyszcze w spalinach Redukcja dioksyn, furanów i metali ci kich Strumieniowo-py owa giel aktywowany Redukcja py ów Filtr workowy Parametry pary przegrzanej przed turbin Ci nienie bar(a) 40* Temperatura °C 400 * rozbie no w ci nieniu pary wynika ze strat na przesyle pomi dzy kot em a turbin ród o: PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku Tabela 2.2 Parametry kot a Parametr Ci nienie pary wie ej (na wylocie kot a) Temperatura pary wie ej (na wylocie z kot a) w zakresie od 80 do 110 % wydajno ci kot a Wydajno parowa Temperatura spalin na wylocie z ekonomizera Temperatura spalin na wlocie do ostatniego stopnia przegrzewacza pary Temperatura wody zasilaj cej kocio Przep yw spalin za kot em Zawarto O2 w spalinach (obj.) Jako wody zasilaj cej kocio 65 Jedn. bar(a) °C Warto 41 ± 0,5* 400 ± 5 Mg/h °C °C °C Nm3/h % - 39,5 155 ± 5 650 125 72112 6,1 PN-EN 12952-12:2006 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku * rozbie no w ci nieniu pary wynika ze strat na przesyle pomi dzy kot em a turbin ród o: PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku Tabela 2.3 Parametry paleniska Parametr Wydajno nominalna Nominalna warto opa owa odpadów Moc termiczna paleniska Minimalna warto opa owa Maksymalna warto opa owa Warto 15,5 Mg/h 7 500 kJ/kg 32,3 MW 6 000 kJ/kg 12 000 kJ/kg ród o: PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku 2.2.2 W ze przyj cia odpadów Kontrola dost pu Przy wje dzie do ZUOK, pomi dzy drogami dojazdowymi – jedna dla samochodów ci arowych, druga dla samochodów osobowych, znajduje si portiernia. Punkt kontrolny dla samochodów osobowych jest wyposa ony w szlaban otwierany poprzez urz dzenie zwane kontrolerem dost pu lub przez operatora wagi. Punkt kontrolny samochodów ci arowych jest natomiast wyposa ony w 2 szlabany – po jednym na ka dy pas ruchu. Przed szlabanami przy wje dzie i wyje dzie znajduj si wagi pomostowe. System kontroli dost pu oraz wagi pomostowe samochodów ci arowych Zak ad przyjmuje samochody ci arowe przewo ce nast puj ce materia y: odpady komunalne materia y eksploatacyjne i reagenty oraz odprawia ci arówki przewo ce z om, el i ustabilizowane oraz zestalone popio y z kot a i instalacji oczyszczania spalin. Wszystkie samochody ci arowe s wa one dwukrotnie – przy wje dzie i wyje dzie z terenu zak adu – w celu sprawdzenia ich wag brutto i tara. Waga netto, tj. masa przewiezionego adunku, b dzie obliczana na podstawie wcze niej wymienionych wag. Wagi pomostowe z ogniwami obci nikowymi s zasadniczym elementem systemu wa enia. Zak ad dysponuje dwoma wagami pomostowymi zamontowanymi po jednej na wjazdowym i wyjazdowym pasie ruchu drogi dla samochodów ci arowych. W przypadku awarii jednej z wag, druga przejmuje jej funkcj . System wa enia zosta zaprojektowany tak, by u atwia identyfikacj odpadów, maksymalizowa przepustowo ruchu samochodów ci arowych minimalizuj c czas trwania procesu wa enia. System kontroli dost pu zawiera detektor promieniowania radioaktywnego bezpo rednio przed i po bokach wagi wjazdowej, do wykrywania materia ów radioaktywnych, mog cych znajdowa si w wwo onych odpadach. Wagi pomostowe Wagi pomostowe s wagami typu wielopomostowego. Ten typ pomostu nie tylko umo liwia uzyskanie ci aru brutto pojazdu, ale równie ci aru przypadaj cego na osie i sprawdza zgodno z przepisami transportowymi. Wielopomost opiera si na elektronicznych czujnikach, zabudowanych na p ycie fundamentowej. Górna strona wielopomostu zostanie wypoziomowana do poziomu chodnika drogowego. Szynowe prowadnice bezpiecze stwa s zabudowane po obu stronach wagi pomostowej. Detektor radioaktywno ci System posiada detektor promieniowania gamma, jeden lub dwa scyntylatory z 2 lub 4 czujnikami optycznymi w celu wykrywania obecno ci pojazdu. Ka de urz dzenie ekranuj ce jest zabudowane w sta ej konstrukcji, na redniej wysoko ci odpowiadaj cej normalnemu adunkowi pojazdu. Urz dzenia do wykrywania s ustawione w pewnej odleg ci i s nieco wi ksze ni spodziewana szeroko maksymalna przewidziana dla pojazdów. Panel 66 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku sterowania systemu zosta zabudowany w wodoszczelnej skrzynce obok terminalu wagowego i b dzie posiada sygnalizacj w sterowni. W przypadku wykrycia pojazdu o nietypowym poziomie radioaktywno ci, zostanie on odizolowany na terenie kontrolnym z natychmiastowym powiadomieniem kompetentnego organu o pojawieniu si radioaktywnych odpadów i konieczno ci sporz dzenia odpowiedniego protoko u. Szlabany Ka da waga pomostowa posiada jeden szlaban. Mo e on by sterowany przez terminal wagowy (tryb automatyczny) lub przez operatora. W trybie automatyki, zostanie on otwarty, gdy proces wa enia zostanie zako czony i zostanie zamkni ty, kiedy samochód ci arowy opu ci wag pomostow . Szlabany s zbudowane z mocnych uk adów mechanicznych, które zapewniaj d ugookresow trwa i niezawodno , nawet w surowych warunkach klimatycznych. wiat a do sygnalizacji przejazdowej System sygnalizacji wietlnej – czerwone i zielone wiat o dla ka dego pomostu – informuje kierowc pojazdu o procesie wa enia. wiat o czerwone zostanie automatycznie za czone, kiedy pojazd znajduje si na pomo cie i automatycznie zmieni si na zielone, kiedy proces wa enia si zako czy. System sygnalizacji wietlnej mo e by równie sterowany r cznie. Bezobs ugowe terminale System wa enia posiada dwa bezobs ugowe terminale, jeden na ka wag pomostow . Brodzik dezynfekcyjny do mycia kó Pojazd ci arowy opuszczaj cy teren spalarni b dzie przeje przez myjni kó . Myjnia b dzie wyposa ona w specjalny uk ad dysz do przemywania bie ników, strony zewn trznej i wewn trznej kó oraz podwozi. Hala roz adunkowa Z punktu kontroli, samochody ci arowe b doje do placu manewrowego, a nast pnie do hali roz adunkowej. Hala roz adunkowa jest zamkni tym pomieszczeniem, tak zaprojektowanym, aby zminimalizowa rozprzestrzenianie si odorów i ochroni zgromadzone odpady przed wp ywami atmosferycznymi. W celu redukcji rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system zasysania powietrza z bunkra i hali roz adunkowej tak, e powietrze jest pobierane i kierowane, jako powietrze pierwotne do procesu spalania (zapewniaj c podci nienie w hali roz adunkowej). W czasie postoju instalacji podci nienie w hali zapewnia system wyci gu powietrza z filtrem w glowym. Hala roz adunkowa ma wymiary zapewniaj ce prawid ow manewrowo . samochodów ci arowych. W budynku zainstalowane b m.in.: system ochrony ppo ., interkom oraz telewizja wewn trzna. Pojazdy ci arowe b wje y do hali roz adunkowej poprzez bramy automatyczne (4,5 x 4,5 m) zlokalizowane w osi „1” w cz ci frontowej hali roz adunkowej. Samochody ci arowe b manewrowa na zewn trz hali roz adunkowej wje aj c do niej ty em. Nast pnie pojazd wy aduje odpady do bunkra w jednym z czterech stanowisk roz adowczych, a nast pnie opu ci hal przez t sam bram , któr wjecha . Wjazd i wyjazd samochodów ci arowych b dzie sterowany za pomoc sygnalizacji wietlnej wewn trz i na zewn trz hali. Zaprojektowano 4 stanowiska roz adowcze do bunkra. Ka de takie stanowisko ma swoje w asne drzwi automatyczne (3,5 x 3,5 m), wi c kiedy pojazd nie zajmuje stanowiska roz adowczego, drzwi s zamkni te w celu zapobiegania rozprzestrzeniania si odorów. Rozdrabniacz odpadów wielkogabarytowych Mobilny rozdrabniacz o wydajno ci 12 Mg/h jest przewidziany do rozdrabniania odpadów wielkogabarytowych, przywo onych incydentalnie z ca mas odpadów. Odpady wielkogabarytowe, nie mieszcz ce si w leju zasypowym, b oddzielane przez operatora chwytaka i kierowane do rozdrabniacza. Po rozdrobnieniu odpady kierowane b zintegrowanym z rozdrabniaczem przeno nikiem do bunkra odpadów. 67 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zautomatyzowany rozdrabniacz, posiada mo liwo zmiany kierunku obrotu wa u, co zapobiega owijaniu si materia u wokó wa u, i pomaga w zapobieganiu przestojom i uszkodzeniom. W przypadku przeci enia, wa y zaczn si obraca w przeciwnym kierunku, rozprowadzaj c materia i kontynuuj c rozdrabnianie. W celu ochrony urz dzenia przed skutkami próby rozdrobnienia materia ów nierozdrabnialnych, wa y zatrzymaj si automatycznie po pi ciokrotnej zmianie kierunku obrotów, daj c sygna alarmowy operatorowi. Bunkier na odpady Bunkier odpadów jest równoleg cienn szczeln konstrukcj wykonan ze zbrojonego betonu, przeznaczon do sk adowania odpadów. G boko , szeroko i d ugo bunkra wynosz odpowiednio 11 (liczona poni ej poziomu gruntu – poziomu hali roz adowczej), 13 i 25 m. Obj to hydrauliczna bunkra odpadów wynosi 3575 m3. Przyjmuj c redni g sto odpadów 0,375 Mg/m3 i prac linii spalania z wydajno ci 15,5 Mg/h, obj to ta zapewnia magazynowanie odpadów przez 3 dni. W celu zmniejszenia rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system wyci gania powietrza z bunkra odpadów i hali roz adunkowej. W czasie pracy instalacji powietrze jest zasysane i kierowane pod ruszt, jako powietrze pierwotne do spalania, zapewniaj c podci nienie w obszarze bunkra i hali roz adunkowej. W czasie postoju instalacji powietrze jest zasysane i kierowane przez system dezodoryzacji do komina, zapewniaj c niewielkie podci nienie w obszarze bunkra. System dezodoryzacji powietrza zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji zawiera uk ad kana ów, przez które przep ywa powietrze pobierane z bunkra i kierowane jest ono do kolumny kontaktowej, znajduj cej si w strefie oczyszczania spalin. Kolumna kontaktowa jest wyposa ona w z e bitumicznego w gla aktywnego, które usuwa cz ci organiczne odpowiedzialne za wyst powanie odoru powietrza. Uk ad ten jest wyposa ono w oddzielny wentylator. W bunkrze na odpady jest zainstalowany system termograficznego monitoringu/skanowania zgromadzonych odpadów z przekazywaniem obrazu termograficznego na monitory zarówno do kabiny operatora suwnic jak i do centralnej dyspozytorni. System ten s y wczesnemu wykrywaniu miejsc samozap onu i zapobieganiu po arom. W rozwi zaniu konstrukcyjnym bunkra oraz hali roz adunkowej przewidziane jest miejsce na pobór próbek odpadów z bunkra i ich zsyp do kontenera pomiarowego. Suwnice do transportu odpadów z bunkra Odpady s podawane do linii spalania poprzez dwie suwnice, ka da wyposa ona w hydraulicznie sterowany chwytak, lecz tylko jedna suwnica pracuje w tym samym czasie, druga pozostaje w rezerwie. Konstrukcja belki suwnicy oraz chwytaka umo liwia atw wymian olinowania, a tak e monta chwytaka bezpo rednio z dostarczaj cego go samochodu (bez konieczno ci wykorzystywania dodatkowego d wigu lub innej suwnicy). Belka suwnicy posiada pomost dla obs ugi. Wzd torowiska, na ca ej d ugo ci umieszczono pomosty obs ugowe. Obie suwnice s identyczne, typu wci garka, przewidziane do pracy przez 365 dni w roku i 24 godziny na dob . Ka da suwnica jest zaprojektowana tak, by osi gn wydajno oko o 26 Mg/h, zak adaj c, e dzie u ywana do podawania odpadów do spalania jedynie przez 30 minut w ci gu godziny. Pozosta e 30 minut b dzie wykorzystane do homogenizacji odpadów znajduj cych si w bunkrze oraz do odpoczynku operatora suwnicy. Suwnice odpadów mog by sterowane manualnie, pó automatycznie i automatycznie. Suwnice odpadów b sterowane z pomieszczenia centralnej dyspozytorni, zlokalizowanego na poziomie +20m, z bezpo rednim widokiem na bunkier. Dodatkowo, operatora suwnic wspomaga system telewizji wewn trznej, z kamerami umieszczonymi w strategicznych punktach budynku bunkra, takich jak ciany bunkra, czy strefa leja za adowczego. W celu monitoringu i rejestracji ilo ci odpadów podawanych do leja za adowczego, ka da suwnica wyposa ona jest w urz dzenie wagowe przesy aj ce dane do systemu kontroli i monitoringu. Systemy pozycjonowania suwnic dzia aj równie , jako systemy zabezpiecze antykolizyjnych, dla sterowania automatycznego i manualnego poprzez ci e monitorowanie pozycji suwnic wzgl dem siebie. Gdy granica bezkolizyjnej odleg ci pomi dzy suwnicami jest prawie osi gni ta, w cza si alarm, a gdy granica ta zostanie osi gni ta obie suwnice s wy czane. 68 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.2.3 W ze odzysku energii Energia cieplna z kot a (w wyniku spalania zmieszanych odpadów komunalnych) w postaci pary przegrzanej trafia do turbiny upustowo-kondensacyjnej. W turbinie nast puje rozpr enie pary w wyniku czego nap dza ona jej wirnik po czony poprzez przek adni z generatorem pr du elektrycznego. Energia elektryczna jest w cz ci zu ywana na potrzeby wewn trzne ZUOK, pozosta cz jest przesy ana do sieci energetycznej. Rozpr ona para pobierana jest przez upusty turbiny na potrzeby: podgrzewu powietrza do spalania w kotle na odpady, podgrzewu wody w wymiennikach grzewczych miejskiej sieci ciep owniczej, podgrzewu kondensatu kierowanego do zbiornika zasilaj cego kocio Para nie pobrana z upustów, na ko cu turbiny kierowana jest do skraplacza powietrznego gdzie ulega skropleniu i zostaje skierowana do zbiornika kondensatu. Ze zbiornika kondensatu woda pompami kondensatu poprzez ww. wymienniki kierowana jest do zbiornika wody zasilaj cej (pe ni cego równie funkcj odgazowywacza) sk d pompami wody zasilaj cej kierowana jest do kot a, w którym zamienia si w par . Ubytki wody uzupe niane s ze zbiornika wody zdemineralizowanej kierowanej do zbiornika wody zasilaj cej. Paliwem dla kot a s zmieszane odpady komunalne. Celem zagwarantowania ich spalania zgodnie z przepisami, przewidziano zamontowanie w kotle 2 palników rozruchowych olejowych, ka dy o mocy ok. 8 MWt. Palniki olejowe wykorzystywane b na potrzeby zimnego rozruchu i wygaszania kot a oraz podczas pracy instalacji w przypadku spadku temperatury poni ej 850oC. Rozmieszczenie poszczególnych instalacji i urz dze w a odzysku energii pokazano na rysunkach nr: ZUOK_PB_147_12_003_03 (Za cznik 2), ZUOK_PB_147_12_004_03 (Za cznik 3), i ZUOK_PB_147_12_005_03 (Za cznik 4). Turbozespól parowy Przewiduje si zabudow turbiny parowej upustowo-kondensacyjnej ze skraplaczem ch odzonym powietrzem. Turbina wyposa ona b dzie w 2 nieregulowane upusty zasilaj ce wymienniki podgrzewu powietrza kierowanego do spalania odpadów, wymiennik ciep owniczy szczytowy oraz stacj odgazowania wody zasilaj cej kocio . Ponadto turbina wyposa ona b dzie w 1 upust regulowany do zasilania wymiennika ciep owniczego podstawowego. Turbina b dzie zaprojektowana do pracy ci ej przy nominalnym obci eniu kot a. W sk ad pakietu turbozespo u wchodz nast puj ce urz dzenia: 1) Turbina parowa jednokorpusowa, wielostopniowa, kondensacyjna, z dwoma upustami nieregulowanymi i jednym regulowanym, 2) Przek adnia – przek adnia, – obracarka turbozespo u, – sprz a, 3) Generator – kompletny trójfazowy generator synchroniczny z czterema biegunami, 1500 obr./min. – uk ad ch odzenia powietrzno-wodny 4) Instalacja olejowa turbozespo u 5) Uk ad regulacji, sterowania i zabezpiecze turbozespo u Obieg wodno-parowy W uk adzie wyró niono dwa podstawowe punkty pracy elektrociep owni: przy pe nej kondensacji lub w kogeneracji. Uk ad zosta zoptymalizowany pod k tem osi gni cia maksymalnej mocy wyj ciowej (cieplnej i elektrycznej) dla poni szych punktów pracy: Tabela 2.4 Punkty pracy elektrociep owni 69 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Punkt pracy 1 Obci enie 100% 2 100% Tryb pracy Pe na kondensacja. Moc elektryczna brutto: 8,68 MWe Pe na kogeneracja. Moc elektryczna brutto: 6,08 MWe Moc wytwarzana cieplna netto: 17,5 MW Temp. otoczenia +18°C -22°C ród o: PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku Mo liwe s te inne punkty pracy, gdzie wytwarzana moc cieplna mie ci si w przedziale od min. 0 MW do maks. 17,9 MW, a moc energii elektrycznej wynika z niewykorzystania mocy cieplnej (upustów turbiny, stacji redukcyjno sch adzaj cej i obci enia bloku kocio – turbina). Stacja redukcyjno-sch adzaj ca obej cia turbiny Stacja redukcyjno-sch adzaj ca (stacja R-S) obej cia turbiny jest uruchamiana w nast puj cych przypadkach: w okresie rozruchu kot a, podczas wy czania turbiny, gdy turbina jest wy czona, a kocio pracuje, konieczno ci utrzymania w ciwego ci nienia w ruroci gu dolotowym (podczas rozruchu i zatrzymania). Stacja R-S b dzie pracowa ca kowicie automatycznie, a w razie awarii automatyki, poszczególne elementy mog by sterowane r cznie z centralnej sterowni. Ruroci g obej ciowy turbiny odchodzi z g ównego ruroci gu pary do turbiny i kierowany jest do skraplacza poprzez SRS, gdzie ci nienie i temperatura pary s redukowane do warunków panuj cych w uk adzie skraplacza. Obni enie temperatury uzyskuje si dzi ki wtryskowi wody uzdatnionej wody z ruroci gu kondensatu. Przepustowo stacji jest w stanie przyj ca ilo pary wytwarzan w kotle przy 110% nominalnej mocy kot a. Uk ad pró niowy Uk ad wytwarzania pró ni b dzie si opiera na zespole dwóch agregatów pró niowych z pier cieniem wodnym, z których 1 stanowi 100% rezerwy. Powietrze ze skraplacza powietrznego dostaje si do pompy pró niowej z pier cieniem wodnym poprzez szczelin ss . Spr one powietrze oraz cz cieczy roboczej dostaj si do separatora. Powietrze i woda s w separatorze oddzielane, powietrze wydostaje si przez wylot separatora do atmosfery, a woda przez wymiennik ciep a wraca z powrotem do obiegu ch odz cego wodnego. Woda drena owa z separatora kierowana jest do zbiornika kondensatu. Stacja redukcyjno-sch adzaj ca pary wie ej do ruroci gu pary z pierwszego upustu turbiny Zadaniem stacji b dzie redukcja i sch adzanie pary wie ej na parametry pary z upustu pierwszego turbiny w przypadku awaryjnego odstawienia turbozespo u parowego lub gdy ci nienie w upu cie 1 turbiny b dzie zbyt niskie. Para upustowa Para przeznaczona jest do zasilania wymienników podgrzewu powietrza pierwotnego i wtórnego do spalania paliwa w kotle oraz do kolektora redniego ci nienia poprzez stacj redukcyjno – sch adzaj . Para z upustu nr 2 przeznaczona jest do zasilania wymiennika ciep owniczego szczytowego, stacji odgazowania wody poprzez uk ad regulacji ci nienia. Para z upustu regulowanego turbiny nr 3 s y do zasilania wymiennika ciep owniczego podstawowego i wymiennika regeneracyjnego kondensatu. Woda zdemineralizowana i kot owa Woda zdemineralizowana Woda zdemineralizowana dla uzupe niania obiegu paro-wodnego b dzie odpowiada a wymaganiom PNEN 12952-12:2006, dla wody kot owej przy ci nieniu pomi dzy 40 do 100 bar. Dodatkowo jako wody kot owej b dzie korygowana poprzez dozowanie : amoniaku na ssaniu pomp wody zasilaj cej (korekta pH wody); 70 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku fosforanów do walczaka (regulacja przewodno ci wody). Woda kot owa Instalacja ssawna pomp wody zasilaj cej - instalacja obejmuje ruroci gi od zbiornika zasilaj cego do kró ców ssawnych pomp zasilaj cych. Instalacja na t oczeniu pomp wody zasilaj cej obejmuje : pompy wody zasilaj cej ruroci gi wody zasilaj cej od pomp do kot a instalacj wtrysków do sch adzania pary w stacji redukcyjno sch adzaj cej instalacj minimalnego przep ywu wody do zbiornika wody zasilaj cej/odgazowywacza. Uk ad kondensacji pary Skraplacz ch odzony powietrzem i ruroci g obej ciowy Para wylotowa z turbiny b dzie kierowana ruroci giem do kró ca kolektora wlotowego powietrznego skraplacza pary, zlokalizowanego na zewn trz maszynowni. Z kolektora pary skraplacza, para sp ywaj c w dó wi zkami u ebrowanych rur b dzie ulega skraplaniu w wyniku wymiany ciep a z przep ywaj cym powietrzem, którego obieg b dzie wymuszony przez wentylatory umieszone w dolnej cz ci skraplacza. Kondensat b dzie sp ywa wzd rur i b dzie zbierany przez ruroci g kondensatu i gromadzony w zbiorniku kondensatu, sk d b dzie przepompowywany pompami g ównymi kondensatu do zbiornika wody zasilaj cej(odgazowywacza). Wydajno kondensacji regulowana jest w sposób p ynny poprzez przetwornice cz stotliwo ci na silnikach wentylatorów, przy zmieniaj cym si obci eniu turbiny i zmiennej temperaturze powietrza. Zbiornik kondensatu i pompy Kondensat i woda odp ywaj ca ze skraplacza ch odzonego powietrzem s zbierane w jednym zbiorniku kondensatu. Zbiornik ten b dzie równie pod czony do instalacji demineralizacji wody, co umo liwi nape nienia obiegu w fazie przekazania uk adu do eksploatacji oraz pó niejsze jego dope nianie podczas eksploatacji. Oprócz kondensatu ze skraplacza powietrznego i skroplin z uk adu oddzielenia skroplin na ruroci gu pary do skraplacza, do zbiornika g ównego kondensatu b doprowadzane tak e: skroplona para z uszczelnie turbiny, cz onu ciep owniczego, rozpr aczy kondensatu i innych skroplin pracuj cych w uk adzie zamkni tym (bez kontaktu z atmosfer ). Zainstalowane zostan dwie pompy wraz z silnikami i odpowiednimi przy czami. Ka da z nich b dzie w stanie przepompowa 100% wody pochodz cej z kondensacji w skraplaczu, przy za eniu pracy uk adu z maksymalnym obci eniem roboczym (uk ad palenisko-kocio pracuj cy przy 110% maksymalnej mocy ci ej i turbina dzia aj ca w trybie pe nego obej cia), druga pompa pozostaje jako rezerwowa. Kondensat g ówny pompowany przez pompy kondensatu b dzie przep ywa przez uk ad wst pnego podgrzewania kondensatu, sk adaj cego si z wymiennika odzysku ciep a ze spalin i wymiennika regeneracyjnego, do zbiornika wody zasilaj cej (odgazowywacza). Kondensat z wymienników Kondensat z wymiennika ciep owniczego I-go stopnia wprowadzany b dzie za pomoc pomp do ruroci gu t ocznego kondensatu g ównego, natomiast kondensat z wymiennika ciep owniczego II-stopnia kierowany b dzie bezpo rednio do zbiornika wody zasilaj cej(odgazowywacza)lub awaryjnie, w przypadku zbyt niskiego ci nienia, do zbiornika kondensatu. Kondensat z wymienników podgrzewu powietrza pierwotnego i wtórnego oraz odwodnienia z ruroci gów pary wysokopr nej i redniopr nej odprowadzane b poprzez uk ad rozpr aczy do zbiornika kondensatu. Para z rozpr aczy b dzie zasila odpowiednio ruroci g pary redniopr nej i ruroci g pary niskopr nej. Kondensat ze sch adzacza pary z uszczelnie odprowadzany b dzie do zbiornika kondensatu, natomiast skropliny z wymiennika regeneracyjnego kondensatu przy pomocy pomp b wprowadzane do ruroci gu t ocznego kondensatu g ównego. 71 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Spusty i odwodnienia Spusty i odwodnienia rozruchowe, niskopr ne oraz z urz dze odprowadzane b do zbiornika spustów i odwodnie , a dalej przet aczane pompami do stacji uzdatniania wody i ponownie wprowadzone do uk adu. Uk ad odmulania i odsalania Odmuliny i odsoliny z kot a poprzez automatyczne zawory, a tak e odwodnienia, odpowietrzenia, i spusty z wydmuchów z kot a b odprowadzane do rozpr acza kot owego, gdzie nast puje ich rozpr enie do ci nienia atmosferycznego i sch odzenie, celem odprowadzenia do zbiornika wody technologicznej w budynku procesowym. 2.2.4 W y pomocnicze 2.2.4.1 Sie ciep ownicza Przy cze do miejskiej sieci ciep owniczej Przy cze do miejskiej sieci ciep owniczej zostanie wykonane z rur stalowych czarnych bez szwu 2xDN300 preizolowanych, prowadzonych w gruncie. Ca wykonanego przy cza zostanie poddana ukaniu i próbie szczelno ci, a nast pnie w czona w system ciep owniczy MPEC Bia ystok zgodnie z ustaleniami i we wspó dzia aniu z w cicielem sieci cieplnej dystrybucyjnej. Stacja wymiennikowo - pompowa podgrzewu wody dla miejskiej sieci ciep owniczej Obliczeniowa moc stacji wymiennikowo pompowej sieci cieplnej jest równa 17,9 MW. Stacja podgrzewu wody ciep owniczej sk ada si z: Strona parowa: doprowadzenie pary z kolektora redniego ci nienia do wymiennika (drugi stopie ) z armatur regulacyjn i bezpiecze stwa, odprowadzenie kondensatu z wymiennika redniego ci nienia, doprowadzenie pary z kolektora niskiego ci nienia do wymiennika (pierwszy stopie ) z armatur regulacyjn i bezpiecze stwa, odprowadzenie kondensatu z wymiennika niskiego ci nienia do zbiornika otwartego kondensatu wraz z uk adem pompowym doprowadzaj cym kondensat do g ównego ruroci gu kondensatu, Str ona wody sieciowej: dwóch wymienników ciep a woda / para w uk adzie szeregowym, czterech pomp o regulowanej pr dko ci obrotowej w uk adzie 2 pompy praca – 2 pompy rezerwa, uk adu stabilizacji ci nienia wody sieciowej, zainstalowanego na powrocie, uk adu uzupe niania z adu wody sieciowej, uk adu pomiarowego energii cieplnej do rozlicze z MPEC Bia ystok, uk adu obej ciowego wymienniki ciep a wyposa onego w zawór z si ownikiem, uk ad obej ciowy do regulacji przep ywu wody sieciowej wyposa onego w zawór regulacyjny z si ownikiem, uk adu zasilania sterowania i nadzoru pracy stacji. Na wej ciu do stacji woda powracaj ca z miejskiej sieci ciep owniczej kierowana jest do wymiennika para/woda pierwszego stopnia zasilanego par 1,5 bar z kolektora niskiego ci nienia pary. Kondensat pary kierowany jest do zbiornika atmosferycznego a nast pnie pompowo kierowany do obiegu wodnego zasilaj cego kocio na odpady. Podgrzana woda sieciowa kierowana jest nast pnie na drugi stopie czyli wymiennik para/woda zasilany par 4,5 bar z kolektora redniego ci nienia pary. Kondensat z tego wymiennika kierowany jest do odgazowywacza. Podgrzana woda sieciowa przekazywana jest do miejskiej sieci ciep owniczej. Przep yw wody sieciowej wymuszony jest uk adem czterech pomp w konfiguracji dwie pompy praca – dwie pompy rezerwa. Stacja pompowo wymiennikowa b dzie realizowa a regulacj jako ciowo ilo ciow parametrów wody ciep owniczej. Parametry temperaturowe 72 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku wody realizowane b poprzez zawory regulacyjne parowe przy wymiennikach zgodnie z obowi zuj dla MPEC Bia ystok krzyw grzewcz . Regulacja ilo ciowa realizowana jest poprzez regulacj pr dko ci obrotowej pomp i regulacje na zaworze obej ciowym (nadmiarowo – upustowym). 2.2.4.2 Uk ad oleju opa owego Przepisy dotycz ce spalania odpadów wymagaj instalacji palników olejowych, uruchamianych w przypadku gdy temperatura spalin w komorze paleniskowej spada poni ej 850°C (wymóg dotrzymania temperatury powy ej 850°C przez co najmniej 2 sekundy). Ponadto palniki olejowe wykorzystywane na potrzeby zimnego rozruchu i wygaszania kot a. System magazynowania i doprowadzenia oleju opa owego sk ada si z poni szych elementów: dwup aszczowy zbiornik paliwa o pojemno ci 50 m3, 2 pompy rubowe zasilania palników, stacja nape niania zbiornika, zasilanie kot owni rezerwowej. Stacja nape niania zbiornika zlokalizowana jest bezpo rednio przy zbiorniku oleju. Zbiornik na olej opa owy Pojemno zbiornika (50m3) jest wystarczaj ca na potrzeby zimnego rozruchu i wygaszenia instalacji oraz dla pracy instalacji w przypadku spadku temperatury spalania poni ej 850oC. Przyj to, e zbiornik dzie umieszczony na poziomie gruntu, dwup aszczowy, w betonowej olejoszczelnej wannie. Zbiornik jest pod czony do dwóch pomp rubowych dostarczaj cych olej opa owy do pomocniczych palników paleniska. Pompy olejowe (obiegowe) Dla instalacji olejowej zasilaj cej palniki kot a procesowego i kot a rezerwowego projektuje si agregat pompowy zlokalizowany w kontenerze w pobli u zbiornika oleju opa owego. Za pomoc agregatu pompowego olej b dzie zasysany ze zbiornika i t oczony na poziom +20m w budynku procesowym, w pobli e palników kot a technologicznego. Ze wzgl du na fakt, i palnik kot a rezerwowego pracuje tylko w przypadku przerwy w pracy kot a procesowego agregat pompowy dobrano na wydajno pracy obu palników kot a spalaj cego odpady, tj.: V=1384 kg/h. Sie kanalizacji odcieków Sie kanalizacji odcieków drenuje rejon posadowienia zbiornika na olej opa owy oraz miejsce roz adunku cystern. Sie pod czona jest do zbiornika bezodp ywowego. Jako wód podziemnych b dzie monitorowana przez sie piezometrów (monitoring wód podziemnych opisany jest w rozdziale 10.2.6). 2.2.4.3 Zasilanie awaryjne - agregat pr dotwórczy Aby zapewni stabiln prac instalacji oraz urz dze ochrony rodowiska, w przypadku samoczynnego zatrzymania turbiny i jednoczesnej awarii sieci elektroenergetycznej, Zak ad wyposa ono w awaryjny agregat pr dotwórczy. Takie rozwi zanie jest niezb dne przede wszystkim dla bezpiecznego i kontrolowanego wygaszenia kot a przy utrzymaniu pracy urz dze ochrony atmosfery. Agregat pr dotwórczy umiejscowiony b dzie wydzielonym pomieszczeniu, w budynku technicznym. Agregat b dzie wyposa ony we w asny zbiornik oleju nap dowego zlokalizowany w ramie agregatu. Przewiduje si instalacj wlewu paliwa w cianie zewn trznej pomieszczenia tak, aby by a mo liwo uzupe nienia zbiornika oleju nap dowego z zewn trz budynku. Pojemno zbiornika oleju nap dowego jest dobrana w ten sposób, by zapewni bezpieczne wy czenie instalacji. 73 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.2.4.4 Stacja przygotowania wody technologicznej Instalacja wody na potrzeby technologiczne zosta a zlokalizowana w budynku technicznym, w pomieszczeniu zlokalizowanym na parterze budynku. Wydajno stacji przygotowania wody jest nast puj ca: - zapotrzebowanie na wod zdemineralizowan („ultra czyst ”) – 0,5 m3/h - zapotrzebowanie na wod zmi kczon – 5,5m3/h Instalacja wody na potrzeby technologiczne b dzie zasilana z projektowanego, na terenie zak adu, zbiornika wody miejskiej o pojemno ci czynnej V = 200 m3. Stacja przygotowania wody b dzie sk ada a si z dwóch ci gów technologicznych, ka dy o wydajno ci zapewniaj cej ca kowite zapotrzebowanie na wod zdemineralizowan i zmi kczon . W przypadkach awaryjnych i rozruchu b mog y pracowa obydwa ci gi z maksymaln wydajno ci . Dla zapewnienia ci ci pracy zak adu zaprojektowano dwa zbiorniki, jeden na wod zmi kczon o pojemno ci 10 m3 i drugi na wod zdemineralizowan („ultra czyst ”) o pojemno ci 25 m3. Ka dy z ci gów technologicznych sk ada si b dzie: z filtra w glowego, kolumny jonitowej dla zmi kczania wody oraz modu u odwróconej osmozy. Woda ze zbiornika wody miejskiej b dzie doprowadzona do stacji przygotowania wody na cele technologiczne poprzez uk ad pompowy. Woda w pierwszej kolejno ci b dzie podczyszczana na filtrach glowych, a nast pnie zmi kczana na kolumnach jonitowych. Zmi kczona woda w ilo ci zale nej od chwilowego zapotrzebowania kierowana b dzie do zbiornika wody zmi kczonej oraz do procesu odwróconej osmozy (przygotowanie wody ultra czystej) i dalej do zbiornika wody zdmineralizowanej („ultra czystej”). Po procesie odwróconej osmozy woda b dzie poddawana procesowi elektrodejonizacji (EDI) – aby uzyska dane parametry ultra czystej wody. ukania poszczególnych urz dze ci gu technologicznego b dzie w pe ni zautomatyzowany. Odcieki powstaj ce z p ukania b kierowane do zbiornika technologicznego zlokalizowanego w budynku procesowym i wykorzystywane w procesie gaszenia la. Stacja przygotowania wody b dzie wyposa ona w niezb dne zbiorniki z reagentami do prowadzenia procesów podczyszczania wody. Stacja przygotowania wody na cele technologiczne zosta a tak zaprojektowana, aby dla wody zmi kczonej osi gn parametry wody zgodne z norm PN-85-C-04601, a dla wody ultra czystej osi gn parametry wymagane przez bran technologiczn zgodnie z poni sz tabel . Tabela 2.5 Parametry wody zdemineralizowanej (woda „ultra czysta”) Parametr Fe Cu SiO2 Na + K Przewodno pH TOC Tlen rozpuszczony Jednostka mg/l mg/l mg/l mg/l S/cm mg/l mg/l Warto <0,02 <0,003 <0,02 <0,01 <0,2 >9,2 <0,2 <0,1 ród o: PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku Odbiorcami zmi kczonej wody s : uk ad redukcji NOx (system SNCR): zapotrzebowanie - 0,6 m3/h; Odbiorcami wody zdemineralizowanej s : uk ad wodno-parowy, uzupe nienie wody traconej z powodu zrzutu odsolin i odmulin z kot a: zapotrzebowanie - 0,2 m3/h uk ad wodno-parowy, pokrycie strat wycieków z w a ciep owniczego: zapotrzebowanie - rednio 0,6 m3/h. 74 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.2.4.5 Uk ad spr onego powietrza Dla potrzeb przygotowania spr onego powietrza na cele procesowe, serwisowe i aparaturowe projektuje si trzy spr arki rubowe, dwie pracuj ce oraz 1 rezerwowa. Projektuje si uk ad spr arek: pierwszej zmiennoobrotowej drugiej sta oobrotowej i trzeciej sta oobrotowej rezerwowej. Uk ad taki zapewnia ci dostawy czynnika nawet w przypadku awarii jednej ze spr arek oraz w sposób p ynny dostosowuje si do zmiennej ilo ci poboru spr onego powietrza przez odbiorniki. W czasie normalnej pracy pracuje spr arka zmienoobrotowa. W przypadku wyst pienia „szczytu” w cza si spr arka sta oobrotowa natomiast spr arka zmiennobrotowa dostosowuje si do aktualnego zapotrzebowania. Taki uk ad pracy spr arek w znaczy sposób obni a pobór mocy elektrycznej przez kompresory. Powietrze spr one b dzie dostarczone ze spr arkowni ulokowanej w budynku technicznym. Zapotrzebowanie spr onego powietrza w czasie normalnej pracy wynosi 765,7 Nm3/h i 1236,8 7 Nm3/h w czasie szczytu. Zak ada si e d ugo wyst pienia szczytu nie przekracza 3 min oraz e szczyt nie wyst pi na wszystkich urz dzeniach w tym samym czasie. W celu poprawy energooszcz dno ci uk adu projektuje si odzysk ciep a ze spr arek poprzez wbudowany wymiennik ciep a olej/woda. Ka da z pracuj cych spr arek dostarcza maksymalnie 95 kW. Ciep o z odzysku kierowane b dzie do powrotu instalacji ciep a technologicznego ZUOK. Projektuje si spr arki: 1. Spr arka rubowa, z falownikiem i z wbudowanym osuszaczem ch odniczym (1 szt) - wydajno agregatu 4÷17,3 m3/min, - maks. nadci nienie robocze 10 bar, - ch odzenie powietrzem. 2. Spr arka rubowa, sta oobrotowa, z osuszaczem ch odniczym (2 szt) - wydajno agregatu 15,5 m3/min, - maks. nadci nienie robocze 10,0 bar, - ch odzenie powietrzem. Po osuszeniu powietrze posiada ci nieniowy punkt rosy równy 3 °C. Za osuszaczem znajduje si zawór drena owy do usuwania kondensatu powsta ego podczas och adzania powietrza. Filtr zaopatrzony we wska nik spadku ci nienia i elektroniczny zawór drena owy usuwa z osuszonego spr onego powietrza cz stki sta e i olej, celem ochrony instalacji spr onego powietrza oraz zasilanych nim urz dze . Osuszone i przefiltrowane powietrze trafia do zbiornika o pojemno ci 5 m3, wyposa onego w elektroniczny zawór drena owy. Powietrze procesowe i serwisowe. Za zbiornikiem powietrza znajdzie si g ówna magistrala powietrza dystrybuuj ca powietrze do sieci pier cieniowej powietrza procesowego i serwisowego (DN 100 mm) zasilaj cej wszystkich odbiorców w zak adzie (uk ad redukcji NOx, instalacja oczyszczania spalin, palniki pomocnicze, warsztat, punkty dystrybucji powietrza itp.). Powietrze aparaturowe. Odga zienie g ównej linii powietrznej doprowadzone jest do regeneracyjnej suszarki adsorpcyjnej zaprojektowanej tak, by zapewnia 100% szacowanego zapotrzebowania na powietrze aparaturowe (150 Nm3/h). Po przej ciu przez suszark adsorpcyjn powietrze osi ga punkt rosy –40 ºC, co odpowiada jako ci wymaganej dla powietrza stosowanego w aparaturze. Filtr pozosta ci z wzrokowym wska nikiem spadku ci nienia zatrzymuje pozosta ci rodka susz cego w powietrzu, i w ten sposób osi gni ta zostanie wymagana jako powietrza aparaturowego. Za filtrem powietrze zostanie wprowadzone do zbiornika o pojemno ci 1 m3, wyposa onego w elektroniczny zawór drena owy. Obieg kondensatu Wszystkie skropliny z instalacji spr onego powietrza s odprowadzane do kolektora po czonego z separatorem oleju i wody. 75 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.2.4.6 Wtórny uk ad ch odzenia Instalacja spalarni posiada maszyny i urz dzenia, które w czasie pracy wytwarzaj znaczne ilo ci ciep a. Aby zapobiec utracie sprawno ci eksploatacyjnej i przeciwdzia przegrzewaniu maszyn, s one ch odzone. Ciep o generowane przez urz dzenia odprowadzane jest do otoczenia za poprzez ch odnice wentylatorowe suche. Przekazywanie ciep a z urz dze do ch odnic odbywa si za po rednictwem czynników roboczych (woda i woda glikolowa) i przeponowego wymiennika ciep a, cz cego obieg wody z obiegiem wody glikolowej 35%. Oba obiegi pracuj na zasadzie cyrkulacji wymuszonej (za po rednictwem pomp). Uk ady, maszyny i urz dzenia obj te systemem ch odzenia za pomoc suchych ch odnic wentylatorowych: - stojan generatora - uk ad smarowania turbiny - uk ad hydrauliczny rusztu - stacja poboru próbek wody z kot a - pompy pró niowe Wtórny uk ad ch odzenia wyprowadza oko o 800 kW mocy cieplnej. Wtórny uk ad ch odzenia jest skonstruowany w taki sposób, e pozwala na odzysk ciep a z ch odzonych urz dze i wykorzystanie tego ciep a do podgrzewu w okresie zimy podczas pracy kot a procesowego powietrza wentylacyjnego nawiewanego do pomieszczenia hali kot a oraz pomieszczenia turbozespo u. Mo liwe jest to dzi ki temu, e gor ca woda glikolowa zanim trafi do suchych ch odnic wentylatorowych, kierowana jest do nagrzewnic glikolowych wst pnych, zabudowanych w centralach wentylacyjnych, gdzie oddaje ciep o. W ten sposób, dzi ki wykorzystaniu ciep a odpadowego, ogrzewamy powietrze zewn trzne nawiewane do pomieszcze o temperaturze oko o +2°C (powietrze nawiewane do pomieszcze o temperaturze oko o +2°C zapewnia odbiór zysków ciep a wyst puj cych w pomieszczeniach), zmniejszamy zu ycie paliwa i poprawiamy efekt ekologiczny. Dodatkowo zmniejszamy obci enie suchych ch odnic wentylatorowych, a wi c konsumpcj energii elektrycznej, zu ywanej przy ich pracy. Uk ad ten zosta zaprojektowany bior c pod uwag warunki klimatyczne miejsca budowy zak adu, takie jak zakres wyst powania temperatur (-22°C do +30°C), czy cz ste opady niegu zim . Dla zachowania wymaganych temperatur ch odzenia poszczególnych urz dze zastosowano uk ady regulacji obej ciowej. Ch odnice wentylatorowe (20 celek / 10 modu ów) s ulokowane na dachu budynku technicznego, na wysoko ci 10,66 m. Wtórny system ch odzenia (system ch odzenia za pomoc ch odnic wentylatorowych) sk ada si z dwóch obiegów. Pierwszy z ony jest g ównie z ch odnic suchych, pomp obiegu ch odziwa, zbiornika wody z glikolem, pompy dozuj cej wod glikolowan , orurowania i zbiornika wyrównawczego. Drugi natomiast sk ada si przede wszystkim z pomp obiegu wody, zbiornika wody uzupe niaj cej, uk adów regulacji obej ciowej i orurowania. Oba obiegi po czone s za pomoc przeponowego wymiennika ciep a (czynniki ch odnicze nie mieszaj si ). W pierwszym obiegu czynnikiem jest roztwór wody z glikolem, w drugim za czynnikiem jest woda. Ch odnice suche s ch odnicami z ci giem wymuszonym i sk adaj si z dziesi ciu modu ów i dwudziestu wentylatorów. Sk adniki glikolu i ich udzia w ch odziwie (mieszaninie wody i glikolu) zostan dobrane do warunków pogodowych (temperatura powietrza = -30ºC), tak, aby unikn zamro enia ch odziwa. Ch odnice s wyposa one w system drena owy i odprowadzania nieskroplonych gazów. Wentylatory posiadaj aluminiowe opatki przytwierdzone do stalowego wa u za pomoc nitów. Silniki wentylatorów s zasilane trójfazowym pr dem 400V / 50 Hz i wyposa one w stale i automatycznie smarowane yska kulkowe, a tak e ochron termiczn gwarantuj ich d ug ywotno i niezawodn prac . Wentylatory s zaopatrzone w czniki gumowe dla zapobiegania przenoszeniu ich wibracji na budynek oraz dla eliminacji ha asu. 76 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Cyrkulacja ch odziwa odbywa si dzi ki dwóm pompom pracuj cym w obiegu zamkni tym; przy czym jedna z pomp s y jako pompa rezerwowa. Oznacza to, e ka da pompa jest w stanie dostarcza 100% wymaganego strumienia wody ch odniczej, plus przeci enie. Wszystkie cz ci pomp stykaj ce si z mieszanin wody i glikolu s wykonane ze stali nierdzewnej. System orurowania jest maksymalnie zabezpieczony przed wyciekami. Tam, gdzie jest to mo liwe, wykorzystywano po czenia spawane. Orurowanie ma wielko wystarczaj do osi gni cia spadku ci nienia w wyniku tarcia w ruroci gu mniejszego ni 10% ci nienia roboczego w uk adzie. Orurowanie jest wystarczaj co elastyczne, aby zapobiega przenoszeniu wibracji na budynek oraz emisji ha asu. Je li ruroci gi b musia y by podwieszone do konstrukcji budynków; b zastosowane izolowane podwieszenia dla zapobie enia przenoszenia drga . Uk ad wyposa ono w pomp dozuj ca wod glikolowan . Pompa ta podaje wod glikolowan ze zbiornika (200 litrów) do zamkni tego obiegu ch odzenia. Zbiornik zasilany jest wod zmi kczon . W celu utrzymania odpowiedniego ci nienia w obiegu zamkni tym, obieg ten zawiera zbiornik wyrównawczy po czony z uk adem spr onego powietrza. Schemat uk adu ch odzenia przedstawiony jest na rysunku nr ZUOK_PB_147_12_007_03 (Za cznik 5) 2.2.4.7 Sieci wodno - kanalizacyjne Sie wodoci gowa Zak adowa sie wodoci gowa b dzie zasilana z miejskiej sieci wodoci gowej Bia egostoku. Do zak adu ZUOK zostanie doprowadzony przewód od ulicy Gen. Andersa o rednicy DN140. Przewody wodoci gowe sieci zak adowej, o rednicy od DN 32 do DN150, b doprowadza wod do budynku administracyjno-socjalnego, technicznego, procesowego, portierni (na cele socjalne) oraz do brodzika dezynfekcyjnego (mycie kó samochodów opuszczaj cych zak ad), jak równie do zbiornika wody miejskiej (na terenie Zak adu) – woda ta b dzie wykorzystywana do przygotowania wody w stacji uzdatniania wody na potrzeby technologiczne prowadzenia procesu spalania odpadów oraz do zbiornika wody ppo . Sie ppo . Na terenie zak adu ZUOK zaprojektowano pier cieniow sie ppo ., wykonana z rur o rednicy Dn250. Uzbrojenie sieci stanowi b 4 hydranty zewn trzne – 3 hydranty nadziemne i 1 podziemny. Sie ppo . dzie zasila równie instalacje ga nicze b ce wyposa eniem projektowanych budynków technicznego, procesowego i administracyjno-socjalnego. Sie ppo . na terenie ZUOK b dzie zasilana z projektowanego zbiornika ppo . poprzez pompowni – zestaw hydroforowy. Sie kanalizacji sanitarnej Na terenie Zak adu zaprojektowano sie kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej. cieki bytowo-gospodarcze z budynku administracyjno-socjalnego, procesowego, technicznego oraz portierni b odprowadzane przykanalikami o rednicy Dn160 do wewn trznej sieci zak adowej o rednicy Dn200, która odprowadza cieki do projektowanej na terenie zak adu przepompowni cieków. cieki z przepompowni przet aczane projektowanym przewodem t ocznym o rednicy Dz110, u onym w drodze dojazdowej do Zak adu. Przewód t oczny zostanie w czony do projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej w ulicy Gen W . Andersa. Sie kanalizacji deszczowej Zaprojektowano sie kanalizacji deszczowej (rozdzieln ) tzw. „brudnej i „czystej”. Kanalizacja deszczowa tzw. „czysta” Zaprojektowano sie kanalizacji deszczowej „czystej” grawitacyjnej o rednicach Dn200 – Dn500. Sie kanalizacji deszczowej „czystej” odbiera b dzie wody opadowe, zebrane z po aci dachowych budynków poprzez system rynien wewn trznych i zewn trznych (budynek hali przyj cia i waloryzacji la). 77 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zaprojektowano odprowadzenie zebranych cieków deszczowych „czystych” do dwóch zbiorników przeciwpo arowych oraz zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych. Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej Ø1200mm, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. Kanalizacja deszczowa tzw. „brudna” Zaprojektowano sie kanalizacji deszczowej „brudnej” grawitacyjnej o rednicach Dn200 – Dn600. Sie kanalizacji deszczowej „brudnej” zbiera b dzie wody deszczowe z powierzchni dróg i placów Zak adu. Wody deszczowe „brudne” odprowadzane poprzez odwodnienia liniowe z placów sk adowania la dodatkowo podczyszczane poprzez osadniki prefabrykowane zamontowane na kana ach deszczowych. Zaprojektowano odprowadzenie zebranych wód deszczowych „brudnych” do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody procesowej, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych. Przed zbiornikiem wody procesowej zaprojektowano separator substancji ropopochodnych o wydajno ci Qmax=170dm3/s. Nadmiar cieków deszczowych „brudnych”, po podczyszczeniu na separatorze substancji ropopochodnych, zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej Ø1200mm, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. 2.2.4.8 Zbiorniki wspó pracuj ce z sieci wodno-kanalizacyjn i sieci ppo . Sieci wodoci gowa i kanalizacyjne wspó pracowa b z nast puj cymi zbiornikami: Tabela 2.6 Zbiorniki wspó pracuj ce z zak adow sieci wodno-kanalizacyjn Zbiornik Pojemno czynna, m3 Zbiornik wody miejskiej 200 woda z miejskiej sieci wodoci gowej zbiornik podziemny z „such ” pompowni dostawa wody do stacji uzdatniania wody na cele technologiczne oraz do reaktora pó suchego oczyszczania spalin Zbiornik wody ppo . 350 woda z miejskiej sieci wodoci gowej, oraz ze zbiornika wody deszczowej czystej zbiornik podziemny z pompowni zabezpieczenie wody ppo . dla ca ej instalacji zaprojektowanej dla ZUOK Zbiornik wody deszczowej „czystej” 220 woda cieki) deszczowa „czysta” zebrana z po aci dachowych budynków zbiornik podziemny z pompowni i z przelewem awaryjnym pod czonym do istniej cej kanalizacji deszczowej woda wykorzystywana do procesów technologicznych: ch odzenie zrzutu odsolin z kot a, czyszczenie, zasilanie sieci nawadniania oraz w ilo ok. 4,4 l/s t oczona do zbiornika wody procesowej Zbiornik wody procesowej 250 1. woda cieki) deszczowa „brudna” zebrana z zbiornik podziemny z pompowni i z przelewem awaryjnym woda wykorzystywana do celów Zasilanie zbiornika 78 Charakterystyka Funkcja Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zbiornik Zbiorniki wody ppo . retencyjne Pojemno czynna, m3 70 i 120 Zasilanie zbiornika Charakterystyka Funkcja powierzchni dróg i placów. 2. woda opadowa ze zbiornika wody deszczowej „czystej”. 3. w okresach bezdeszczowych z zak adowej sieci wodoci gowej woda cieki) deszczowa „czysta” zebrana z po aci dachowych budynków pod czonym do istniej cej kanalizacji deszczowej technologicznych: gaszenia la, stabilizacji popio ów, zraszania la zbiorniki odkryte, ka dy wyposa ony w nasady po arnicze oraz przelew awaryjny pod czony do istniej cej kanalizacji deszczowej zapewnienie wody dla wozów stra ackich ród o: Opracowanie w asne na podstawie PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku 2.2.5 Ruszt i kocio odzyskowy 2.2.5.1 Proces spalania Proces spalania odbywa si w dwóch kierunkach: 3) Poziomym: konwersja mieszaniny odpadów w cz ciowo spalony gaz i popio y; 4) Pionowym: utlenianie cz ciowo spalonego gazu, co prowadzi do ca kowitego spalania. Procesy te mo na dalej podzieli na nast puj ce podprocesy: Procesy poziome o suszenie: wilgo w odpadach odparowuje; o odgazowanie: lotne cz stki w odpadach uwalniaj si na skutek rosn cej temperatury; o odgazowanie/piroliza: lotne cz stki w odpadach dalej uwalniane s jako gaz palny przy niedoborze/braku tlenu; o wypalenie: pozosta e sta e frakcje palne (tzn. frakcja w gla w stanie sta ym) s spalane w obecno ci tlenu i przekszta cone w CO2; oraz o ch odzenie: gor cy niepalny materia w stanie sta ym ( el) zostaje sch odzony w celu odzyskania istotnej ilo ci ciep a. 79 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rysunek 2.1 Schematyczne przedstawienie poziomych procesów spalania Procesy pionowe produkcja gazu: patrz Procesy poziome; ca kowite dopalanie gazów spalinowych zapewnia wprowadzenie powietrza wtórnego. Produktami ko cowymi tych procesów s spaliny (zawieraj ce tak e lotny popió ) i el. Spaliny s sch adzane w kotle odzyskowym, a nast pnie oczyszczane w w le oczyszczania spalin. el usuwany jest w celu jego dalszej obróbki za pomoc od lacza. Ruszt zaprojektowano tak, aby stworzy optymalne warunki dla wszystkich wy ej wymienionych procesów. o o 2.2.5.2 Palenisko Suwnice transportuj ce odpady podaj je do leja zasypowego, sk d odpady poprzez ch odzony wod zsyp trafiaj do dozownika odpadów, a nast pnie na ruszt. Ruszt sk ada si z pi ciu ch odzonych powietrzem elementów, i jest nap dzany hydraulicznie. Palenisko zaprojektowano zgodnie z europejsk dyrektyw dotycz odpadów: zastosowano dwa palniki, aby zapewni , e temperatura gazu wynosi ponad 850°C przez co najmniej 2 sekundy w trakcie pracy systemu, co zapewnia likwidacj dioksyn, furanów, WWA (wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne). Palniki s wykorzystywane tylko podczas rozruchu i w przypadku nieoczekiwanego powa nego zmniejszenia si warto ci opa owej odpadów. Powietrze pierwotne, dostarczane pod pi elementów rusztu, jest powietrzem spalania, za powietrze wtórne jest wprowadzane nad paleniskiem w celu uzyskania maksymalnego zmieszania powietrza spalania ze spalinami oraz zapewnienia ca kowitego spalania spalin. Cz oczyszczonych spalin jest wprowadzana ponownie do kot a, celem dodatkowej redukcji emisji NOx. Pozosta ci po spalaniu (popió denny i el) sch adza si i usuwa przy pomocy od lacza. Palniki wspomagaj ce Przepisy dotycz ce spalania odpadów wymagaj instalacji palników olejowych, uruchamianych w przypadku gdy temperatura spalin w komorze paleniskowej spada poni ej 850°C (wymóg dotrzymania temperatury powy ej 850°C przez co najmniej 2 sekundy). Ponadto palniki olejowe wykorzystywane na potrzeby zimnego rozruchu i wygaszania kot a. 80 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Kocio jest wyposa ony w dwa palniki wspomagaj ce zasilane lekkim olejem opa owym. Znajduj si one powy ej poziomu wprowadzania powietrza wtórnego. Palniki pracuj automatycznie i pe ni nast puj ce funkcje: Wspomaganie rozruchu kot a a do osi gni cia czasu przebywania spalin w temperaturze min. 850°C przez co najmniej 2 sekundy – podawanie odpadów na ruszt jest mo liwe dopiero po wygrzaniu kot a i przekroczeniu temperatury spalin w komorze paleniskowej 850°C, Zapewnianie przebywania spalin przez co najmniej dwie sekundy w temp. 850°C niezale nie od warto ci opa owej odpadów. W razie zagro enia niespe nienia tego wymogu palniki uruchamiaj si automatycznie. Kocio wyposa ony jest w cztery termopary w stropie pierwszego ci gu kot a. Bazuj c na danych tych czujników temperatury oraz produkcji pary przegrzanej, system sterowania okre la temperatur i czas pobytu spalin w komorze spalania., Wspomaganie zatrzymania kot a – utrzymanie temperatury spalin powy ej 850°C do momentu wypalenia odpadów znajduj cych si na ruszcie. czna moc palników odpowiada 50% mocy cieplnej paleniska (tzw. mocy w paliwie = odpadach). Powietrze spalania dla palników wspomagaj cych pobierane jest z budynku procesowego. Aby doprowadzi do zap onu, palniki s wyposa one w zapalark . W celu monitorowania pracy palników, wyposa ono je w uk ad wykrywania p omienia, a jego obecno jest sygnalizowana na pulpicie operatora. W czasie gdy palniki nie pracuj , doprowadzane jest do nich powietrze ch odz ce, chroni c je przed przegrzaniem. Czo o p omienia wytwarzanego przez palniki jest odpowiednio oddalone od rusztu i cian paleniska, tak aby unikn powstania uszkodze termicznych komory spalania. Usuwanie przesiewów z rusztu Zsypy przesiewów znajduj si pod rusztem. Z jednej strony s one do zbierania przesiewów, a z drugiej zapewniaj skuteczne rozprowadzenie powietrza pierwotnego do poszczególnych elementów rusztu / stref spalania. Zsyp jest wyposa ony w drzwiczki dost powe, dzi ki czemu mo liwy jest dost p dla celów inspekcyjnych i konserwacyjnych. Przesiewy s usuwane wraz z lem. Od lacz cuchowy od lacz, typu mokrego, znajduje si pod rusztem. el i przesiewy sch adzane s do temp. poni ej 60°C zanim trafi na przeno nik la. Zamkni cie wodne zapewnia izolacj od powietrza zewn trznego, zapobiegaj c dostawaniu si powietrza z otoczenia do paleniska. Korpus od lacza stanowi wodoszczelna obudowa ze stali w glowej, wyposa ona w usztywnienia. Konstrukcja od lacza jest zaprojektowana w taki sposób, aby umo liwi szybkie zdejmowanie du ych elementów. Aby umo liwi krótkie naprawy i konserwacj bez konieczno ci wy czenia pracy rusztu, w szybie lowym zainstalowana zosta a sterowana hydraulicznie klapa odcinaj ca. Na górze pochy ej cz ci obudowy znajduj si drzwi dost powe, umo liwiaj ce atwy dost p do cucha w celu przeprowadzenia konserwacji. Wy cznik na drzwiach zatrzymuje od lacz w przypadku, gdy drzwi zostan otwarte podczas pracy. 2.2.5.3 Transport i waloryzacja la Zadaniem w a waloryzacji la jest jego obróbka mechaniczna (wewn trz hali przyj cia i waloryzacji la), a nast pnie sezonowanie w zadaszonych kwaterach magazynowych. Mechaniczna obróbka la obejmuje wydzielenie metali elaznych i nie elaznych, wydzielenie palnej frakcji la i odprowadzenie jej do spalenia, kruszenie frakcji 31,5 - 200 mm, jak równie przesiew o ró nych rozmiarach (0 - 8 mm, 8 – 31,5 mm i < 200 mm). ze ten przewidziany jest do pracy przez 5 dni w tygodniu, 12 h/dob , podczas dnia. Poszczególne frakcje la (0 - 8 mm, 8 – 31,5 mm, frakcje palne, metale elazne i nie elazne) s przenoszone na adowarce do zadaszonych kwater magazynowych. Poni szy rysunek przedstawia schematycznie koncepcj sortowania la wraz z szacowanymi strumieniami. 81 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rysunek 2.2 Schemat sortowania la el najpierw zostaje posortowany na frakcje 0 – 31,5 mm i 31,5 – 200 mm na sicie b bnowym, nast pnie separator magnetyczny wydziela metale elazne. Dla obydwu frakcji zaprojektowano tak e wydzielenie metali nie elaznych. Nast pnie frakcja 0 – 31,5 mm transportowana jest przeno nikami ta mowymi do ekranu trampolinowego, gdzie jest ona dzielona na frakcje o rozmiarach ziarna 0 - 8 mm i 8 – 31,5 mm. Po oddzielaniu metali elaznych i nie elaznych, frakcja 31,5 - 200 mm trafia do kruszarki. Rozdrobniony materia jest podawany automatycznie do sita b bnowego gdzie proces sortowania zaczyna si od nowa. Z frakcji 31,5 - 200 mm wydzielany jest niespalony materia (frakcja palna la). W czasie konserwacji przeno nika la, el adowany jest bezpo rednio z od lacza do kontenera awaryjnego o pojemno ci 12 m³. Podczas normalnej pracy instalacji kontener ten zbiera frakcj nadwymiarow (> 200 mm) z sita wibracyjnego umieszczonego pod od laczem. Sezonowanie wie y el nie jest chemicznie oboj tnym materia em. Sezonowanie prowadzi do zmniejszenia zarówno reaktywno ci i wymywalno metali. Dwutlenek w gla z powietrza i woda z wilgoci powietrza, deszczu lub spryskiwania stanowi g ówne czynniki umo liwiaj ce jego sezonowanie. Aluminium w lu reaguje z Ca(OH)2 i wod tworz c wodorotlenek i gazowy wodór. G ównym problemem powstawania wodorotlenku glinu jest w tym wzrost obj to ci, który powoduje wzrost obj to ci materia u. Produkcja gazu powoduje problemy techniczne, je li wie y popio y stosuje si bezpo rednio do celów budowlanych. Dlatego sezonowanie jest konieczne, aby umo liwi wykorzystanie la. Wp yw sezonowania na wymywalno mo na opisa jako: • Obni enie warto ci pH z uwagi na absorpcje CO2 z powietrza lub z aktywno ci biologicznej 82 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku • Tworzenie beztlenowych, redukcyjnych warunków z powodu biodegradacji pozosta ej substancji organicznej • Lokalne redukcyjne warunki wynikaj ce z wydzielania wodoru • Hydracja (uwodnienie) i inne zmiany faz mineralnych powoduj ce kohezj cz stek. Powy sze zjawiska zmniejszaj wymywalno metali z la i powoduj jego stabilizacj . Hala przyj cia i waloryzacji la pokazano na rysunkach: ZUOK_PB_408_01_4110_03 Waloryzacja la i rzut przyziemia (za cznik 6). 2.2.5.4 System redukcji zawarto ci NOx w spalinach Podstawowym rodkiem redukcji NOx jest taka konstrukcja komory spalania (paleniska) i komory dopalania, aby zapewni spalanie ca kowite przy mo liwie równomiernym rozk adzie pola temperatury, tj. bez tworzenia si tzw. „hot spotów”. W celu okre lenia m.in. po enia i liczby dysz powietrza wtórnego oraz geometrii pierwszego ci gu, dla zapewnienia optymalnych warunków spalania, pos ono si technik modelowania i symulacji CFD. Dzi ki temu zmniejszono tworzenie si w komorze spalania i dopalania pierwotnych NOx, oraz obni ono zawarto CO w spalinach. Po drugie, w celu obni enia ilo ci tlenków azotu do wymaganego przepisami poziomu, zastosowano uk ad selektywnej redukcji niekatalitycznej (SNCR). Uk ad wtrysku mocznika do komory dopalania (pierwszy pusty ci g) bazuje na trzech poziomach dysz, mog cych pracowa równolegle, zapewniaj c maksymaln elastyczno podczas pracy. Aby zmaksymalizowa redukcj NOx w po czeniu z zachowaniem minimalnego st enia nieprzereagowanego NH3, i wyprzedzaj c sytuacje, w których pole temperatur w pierwszym ci gu znacznie odbiega od obliczeniowego, ka da dysza wtryskowa jest kontrolowana oddzielnie przez akustyczny system pomiaru temperatury spalin, AGAM (ang. Acoustic GAs Temperature Measurement). Proces dzia a wed ug zasady selektywnej niekatalitycznej redukcji, gdzie tlenek azotu zostaje rozbity chemicznie poprzez wtrysk mocznika do komory dopalania. Równanie reakcji podstawowej, na której oparto proces wygl da nast puj co: 2 NO + NH2CONH2 + ½ O2 2 N2 + CO2 + H2O 40% roztwór mocznika przygotowywany jest z granulek mocznika dostarczanych w workach big-bag (zazwyczaj 500 kg) i wody. Worki big-bag s transportowane z miejsca buforowego sk adowania do zsypu uk adu rozpuszczania przez szyn zamontowan nad zespo em, wyposa on w elektryczny wci gnik. Po zako czeniu fazy rozpuszczania mocznika, zazwyczaj trwaj cej 4 godziny, roztwór przelewany jest do zbiornika o pojemno ci zapewniaj cej prac uk adu przez ok. 8 dni. Ze zbiornika, roztwór (reduktor) t oczony jest do lanc wtryskowych poprzez redundantny uk ad pompowy, a nast pnie wtryskiwany do komory dopalania (kilkoma dyszami). Podstawowe dane uk adu SNCR: Reagent SNCR: 40% roztwór mocznika Atomizer: spr one powietrze No nik: powietrze Liczba poziomów wtrysku: 4, 3 pracuj ce, wtrysk zwykle na jednym poziomie Liczba dysz na poziom wtrysku: 6 Aby uzyska wymagan redukcj NOx przy minimalnej ilo ci nieprzetworzonego amoniaku: dopasowano miejsca wtrysku do lokalnych zmian temperatur; zapewniono dok adne rozprowadzenie mocznika w ca ym obszarze dzia ania; zapewniono dobre zmieszanie mocznika ze spalinami; automatyczny uk ad regulacji dostosowuje ilo wtryskiwanego mocznika do zmian warunków procesu (obci enie, poziom NOx itp.). 83 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rozwi zania projektowe systemu usuwania NOx umo liwi obni enie ilo ci tlenków azotu do wymaganego poziomu. Zawarto NOx we wchodz cych do komory dopalania spalinach przelicza si w oparciu o obci enie lub o temperatur spalin. Dla ka dego poziomu obci enia lub temperatury, w uk adzie sterowania ustawia si maksymalny przep yw reagenta (do o miu poziomów). Ponadto, pomiar ilo ci NOx w kominie wykorzystuje si jako sygna zwrotny dla urz dzenia steruj cego w celu wyregulowania emisji na ustawionym poziomie. System AGAM (Rys. 2.3) zapewnia w pe ni automatyczny pomiar wysokich temperatur spalin w kotle. System jest ca kowicie nieinwazyjny (nie wprowadza si lanc pomiarowych lub innego sprz tu do wykonywania pomiarów) i dzia a na zasadzie ultrad wi kowego pomiaru temperatury. Ze wzgl du na zasad pomiaru, AGAM mierzy rzeczywist temperatur spalin, bez zniekszta ce wyniku na skutek promieniowania cieplnego. System mierzy czas przebywania impulsów d wi ku na znanej odleg ci mi dzy identycznymi jednostkami nadawczo-odbiorczymi (transceiverami), znajduj cymi si w cianach kot a. Do wytwarzania impulsów d wi kowych s y spr one powietrze zak adowe, które jednocze nie oczyszcza transceivery. Ró ne konfiguracje po cze pomi dzy transceiverami wykorzystywane s do oblicze dwuwymiarowych pól rozk adu temperatury w pierwszym ci gu. Rysunek 2.3 System akustycznego pomiaru temperatury spalin AGAM W porównaniu do tradycyjnych metod pomiaru temperatury (np. zainstalowanie termoelementów pod stropem pierwszego ci gu), system AGAM zapewnia dok adniejsze dane o profilu temperaturowym, mog c s lepszemu sterowania systemem SNCR, a przez to osi ga wi ksz redukcj tlenków azotu w po czeniu ze zmniejszeniem ilo ci nieprzereagowanego amoniaku w spalinach. Wtrysk reagenta (mocznika) jest regulowany oddzielnie dla ka dej dyszy, w zale no ci od warunków spalania (Rys. 2.4). Nie pracuj ce dysze ch odzone s spr onym powietrzem. Gdy poziom wtrysku zostaje wy czony, dysze tego poziomu s przep ukiwane wod zmi kczon dla usuni cia resztek mocznika. 84 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rysunek 2.4 Jednoczesny wtrysk reagenta na trzech poziomach 2.2.5.5 Kocio parowy Energia cieplna uwalniana przy spalaniu odpadów odzyskiwana jest w parowym kotle odzyskowym. Kocio stanowi krytyczn cz ca ej instalacji i zosta zaprojektowany z du staranno ci . Proponowany kocio jest typu pionowego, i sk ada si z pi ciu pionowych ci gów: dwa ci gi s opromieniowane, a pozosta e trzy s konwekcyjne. Konstrukcja tego rodzaju kot a jest sprawdzona i dzia a w wielu zak adach odzysku energii od wielu lat. Przewidziano kocio typu pionowego. Jest to dobrze sprawdzone rozwi zanie, które od wielu lat sprawdza si w wielu spalarniach sta ych odpadów komunalnych3. Kocio sk ada si z pi ciu ci gów: Pierwsze dwa puste ci gi opromieniowane, wyposa one w ciany membranowe. Trzeci ci g konwekcyjny, wyposa ony w ciany membranowe i p czki konwekcyjne: parownik ochronny i cztery segmenty przegrzewaczy pary. Czwarty i pi ty ci g s ci gami konwekcyjnymi z obudow stalow , wyposa one w p czki ekonomizera, w sumie dziewi segmentów (g adka rura). czki ekonomizera zaprojektowano tak, by zapewni w ca ym okresie mi dzyprzegl dowym temperatur spalin 155°C za kot em. Aby zapobiec spadkowi temperatury spalin poni ej minimalnej dopuszczalnej dla instalacji oczyszczania spalin, w walczaku wykonano system podgrzewania wody zasilaj cej, umo liwiaj c tym samym podniesienie temperatury wody na wlocie ekonomizera przy pracy czystego kot a i niskim jego obci eniu. Wszystkie rury w cianach membranowych wykonano jako bezszwowe. 3 jak np. Åmotfors Energi, Schwecja (1 kocio , oddanie do eksploatacji 2010), EEW Hannover, Niemcy (2 kot y, oddanie do eksploatacji 2008), MHKW Rothensee w Magdeburgu, Niemcy (4 kot y, oddanie do eksploatacji 2006) 85 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rysunek 2.5 Pionowy kocio odzyskowy Przekrój przez budynek procesowy, w którym zlokalizowany jest kocio odzyskowy znajduje si wza aczniku 12 ZUOK_PB_408_01_1710_02-budynek procesowy przekrój pod ny ls1. 2.2.6 Wyposa enie czyszcz ce powierzchni grzewczych Py , unoszony strumieniem spalin powoduje erozj i zanieczyszczenie rur w kotle, co prowadzi do pogorszenia wymiany ciep a, a w konsekwencji do wyst powania wy szych temperatur spalin. Dlatego nie skuteczny uk ad czyszczenia ma du e znaczenie w instalacji przetwarzania odpadów. Ci gi opromieniowane Kocio jest zaprojektowany w taki sposób, aby ogranicza zanieczyszczenie powierzchni grzewczych sekcji opromieniowanej. Niemniej jednak, aby unikn postoju instalacji na czyszczenie, zastosowano system operacyjnego oczyszczania cian szczelnych - prysznic. ciany drugiego ci gu s czyszczone wod , która wtryskiwana jest przez specjalne dysze na powierzchnie wymiany ciep a. Woda dop ywa do prysznica przez elastyczny, ogniotrwa y w . Dysza, wprowadzana przez króciec, jest spuszczana w dó na w u wzd powierzchni wymiany ciep a. Woda wtryskiwana przez dysz przebija powierzchnie zanieczyszcze i b yskawicznie paruj c powoduje ich odpadanie. System dzia a okresowo. Sekcja konwekcyjna Powierzchnie grzewcze przegrzewaczy pary, parowniki konwekcyjne, oraz p czki rur ekonomizerów s wyposa one w zdmuchiwacze sadzy, zasilane wytwarzan w kotle par przegrzan . 86 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Prac zdmuchiwaczy sadzy mo na zaprogramowa i jest ona wykonywana automatycznie podczas pracy kot a, zgodnie z wymogami czysto ci. Na pocz tku zaleca si , aby przeprowadza jeden cykl czyszczenia na zmian . Ponadto, kocio wyposa ono na ró nych poziomach roboczych w liczne wzierniki i drzwi inspekcyjne, które w razie konieczno ci pozwalaj usun , podczas pracy, znaczne ilo ci odk adaj cego si popio u przy pomocy strumieni pary pod wysokim ci nieniem, strumieniami spr onego powietrza lub pr tami (pogrzebaczami). 2.2.7 Utrzymanie ruchu i inspekcja Sekcje opromieniowane i konwekcyjne s wyposa one w odpowiedni ilo drzwi dost powych i inspekcyjnych, na obu cianach bocznych, a tak e po obu stronach lejów popio owych. Wszystkie w azy, drzwi inspekcyjne i wzierniki s dost pne przy schodach i podestach zamocowanych wokó kot a na ró nych poziomach. W pierwszym pustym ci gu przewidziano miejsca kotwienia, aby umo liwi atwy monta podestu do prowadzenia konserwacji. Nad kot em umieszczono wci gark do transportu ci kich elementów. Kolektory sekcji opromieniowanej i konwekcyjnej wyposa ono w odwodnienia i odpowietrzniki. 2.2.8 Zbiornik odsolin i odmulin Kocio wyposa ono w zbiornik odsolin i odmulin (rozpr acz). Sch adzanie odsolin i odmulin odbywa si poprzez wtrysk wody procesowej. Odsoliny s odprowadzane spod powierzchni lustra wody w walczaku w sposób ci y. Odmuliny natomiast odprowadzane s okresowo z kolektorów parowników. Do zbiornika odsolin i odmulin trafia równie kondensat z odwodnie ekonomizerów, przegrzewaczy pary oraz z odpowietrzników kot a, a tak e woda zrzutu awaryjnego na wypadek zbyt wysokiego poziomu wody w walczaku. 2.2.9 T umik umik znajduj si ponad dachem kot owni. jest to t umik (rozpr no-absorpcyjny) zaworu rozruchowego + pneumatycznie wspomaganego zaworu bezpiecze stwa przegrzewacza. 2.2.10 Konstrukcja stalowa kot a, podesty i schody Ca y kocio zaprojektowano, jako konstrukcj podpart od spodu. Cz kot a, znajduj ca si powy ej rusztu, jest wsparta stalow konstrukcj . Pozosta a cz jest wsparta w asn konstrukcj . Podesty, schody i por cze ca ej kot owni, przeznaczone do obs ugi i konserwacji kot a, zaprojektowano dla obci enia 250 kg/m² do 500 kg/m² dla podestów wytrzymuj cych du e obci enia (jak podesty na poziomach obs ugowych np. przy cianie komory spalania, przy zdmuchiwaczach itd.). 2.2.11 Instalacja oczyszczania spalin (IOS) Projektowane rozwi zanie instalacji oczyszczania spalin (IOS) opiera si na sprawdzonym systemie NIDTM (Novel Integrated Desulphurisation) firmy Alstom. To pó sucha technologia, po czona z metod strumieniowo-py owa, integruj ca kilka funkcji w jednym urz dzeniu: Absorpcja gazowa HCl, HF i SO2 Usuwanie metali ci kich, dioksyn i furanów Usuwanie cz stek sta ych Kondycjonowanie spalin Poni szy rysunek prezentuje schemat przyj tego systemu oczyszczania spalin. 87 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rysunek 2.6 Schemat systemu oczyszczania spalin W sk ad systemu NID wchodz równie uk ady pomocnicze, takie jak zasobniki i dozowniki sorbentów, uk ady transportu oraz silosy pozosta ci. System NID spe nia wymagania dotycz ce emisji do powietrza zgodnie z dyrektyw 2000/76/WE i rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U.2011.95.558). Rysunek 2.7 Zasobnik i dozownik w gla aktywnego Proces oczyszczania odbywa si w reaktorze NID z systemem filtrów workowych, gdzie usuwane s HCl, SO2, HF i inne zanieczyszczenia zgodnie dyrektyw 2000/76/WE i i rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji. Nast pnie oczyszczone spaliny zostaj transportowane przez komin za pomoc wentylatora ci gu. Kiesze filtra posiada dno fluidyzacyjne, które umo liwia utrzymanie popio u w formie p ynnej. Ogrzane powietrze fluidyzacyjne podgrzewa równie kiesze filtra workowego, tak e podczas rozruchu instalacji, aby unikn kondensacji spalin. 88 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku giel aktywny, dodawany w celu usuwania m.in. rt ci, metali ci kich, dioksyn i furanów, osiada na tkaninie worka, i dzi ki du ej powierzchni rozwini tej skutecznie adsorbuje te zwi zki. Zastosowanie systemu NID umo liwia spe nienie wymaga dotycz cych emisji do powietrza zgodnie z Rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji. Wentylator ci gu Wentylator ci gu znajduje si na ko cu uk adu oczyszczania spalin i ma za zadanie utrzymywa podci nienie w ca ej instalacji. Jest on wyposa ony w falownik, który reguluje podci nienie w pierwszym ci gu kot a. Wymiennik ciep a spaliny-woda Wymiennik ciep a znajduje si pomi dzy wentylatorem ci gu i kominem. Odzyskuje on ciep o ze spalin do kondensatu. Spaliny s sch adzane z 135°C do oko o 85 - 100°C. Odpowiedni dobór materia u odbywa si w oparciu o sk ad gazów spalinowych i temperatur cianek rur. Odczep recyrkulacji spalin znajduje si przed wymiennikiem ciep a spaliny-woda w celu unikni cia zbyt niskiej temperatury zawracanych spalin. Komin Oczyszczone spaliny, s odprowadzane za po rednictwem komina, o nast puj cych parametrach: wysoko : 50 m n.p.t. pr dko wylotowa spalin: > 15,5 m/s rednica zewn trzna: 1700 mm rednica wewn trzna: 1400 mm materia wewn trznego kana u: ókno szklane (GRP) odporno cieplna w ókna szklanego: 160°C Na poziomie ok. +20,0 m komina, w budynku procesowym, zamontowany jest system ci ego monitoringu emisji zanieczyszcze , cznie z podestem umo liwiaj cym dost p tak e i do przewidzianych dodatkowych dysz dla prowadzenia pomiarów weryfikacyjnych. Dost p na podest jest zapewniony przez wej cie schodowe. Zamontowano spust, aby zbiera ewentualny kondensat. Transport pozosta ci Pozosta ci poprocesowe s magazynowane w dwóch silosach, które zaprojektowano do przyjmowania pozosta ci z uk adu transportu pneumatycznego z w a oczyszczania spalin i z kot a. Na stropie silosu wykonano po czenie ko nierzowe dla zako czenia ruroci gu systemu transportu pneumatycznego pozosta ci. Silos jest wyposa ony w uk ad filtracyjny i czujniki obci enia, umo liwiaj ce ci obserwacj nape nienia silosa. Powierzchnie zewn trzne silosu s pokryte pow ok farby ochronnej. Zasyp silosu jest ogrzewany elektrycznie, natomiast ca y silos jest ocieplony i wy ony. Wyposa enie upustowe tak e jest ogrzewane elektrycznie i izolowane. Instalacja oczyszczania spalin pokazana jest na rysunkach nr: ZUOK_PB_408_01_2100_02 (za cznik 7), ZUOK_PB_408_01_2410_02 (za cznik 8), oraz ZUOK_PB_408_01_2720_02 (Za cznik 9). 2.2.12 Instalacja stabilizacji i zestalania odpadów procesowych Stabilizacja i zestalanie popio ów z kot a i pozosta ci z IOS odbywa si poprzez zmieszanie ich w mieszalniku z reagentem i wod . Zastosowano technologi wykorzystuj cement portlandzki oraz dodatki stabilizuj ce (fosforany i gliniany). Produkt ten b dzie nast pnie zbierany w workach big-bag o pojemno ci 1m3 i transportowany do magazynu buforowego. 89 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ównym celem zestalania jest wytworzenie materia u o w ciwo ciach fizycznych i mechanicznych, które wspomagaj redukcje uwalniania si zanieczyszcze z powsta ych odpadów. Dodawanie cementu zmniejsza hydrauliczn przewodno i porowato zestalonych odpadów, oraz, z drugiej strony, zwi ksza ich wytrzyma , trwa i obj to . Zestalony produkt jest odlewany do bloków (np. 1 m³) lub sk adowany bezpo rednio na sk adowisku. ównym aspektem procesu jest zmniejszenie wzajemnego oddzia ywania pomi dzy wod i zestalonymi odpadami. Proces polega na mieszaniu odpadów z mineralnym lub hydraulicznym spoiwem, dodatkami do kontroli w ciwo ci cementu i wystarczaj ilo ci wody, aby zapewni reakcje hydratacji podczas twardnienia cementu. Zestalane odpady reaguj z wod i cementem, tworz c wodorotlenki lub w glany metali, które s mniej rozpuszczalne ni oryginalne zwi zki metali w odpadach. Zalet zestalenia cementowym jest ograniczenie kontaktu pomi dzy wod i odpadami, a tak e do pewnego stopnia tworzenie si mniej rozpuszczalnych wodorotlenków lub w glanów metali. Zestalony produkt jest stosunkowo prosty w obs udze i ryzyko emisji py ów jest bardzo niskie. Uwalnianie metali ci kich z zestalonych odpadów jest tak e stosunkowo niskie. Zestalone odpady spe nia b wymagania dla odpadów innych ni niebezpieczne wed ug Rozporz dzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do sk adowania na sk adowisku odpadów danego typu (Dz.U.2013.7.38). W w le stabilizacji i zestalania popio ów stosuje si nast puj ce reagenty i dodatki: Reagent w proszku (cement portlandzki) – ok. 350 kg/t pozosta ci Dodatki w proszku (fosforany / gliniany do stabilizacji chlorków) – zu ycie b dzie weryfikowane na podstawie rzeczywistej charakterystyki pozosta ci podprocesowych; ilo ci b niewielkie, maksymalnie do 50 kg/tpozosta ci HCl (roztwór 25%) lub inne kwasy do regulacji warto ci pH, jak np. HNO3, H2SO4, H3PO4 (wybór b dzie ka dorazowo zale od rzeczywistej charakterystyki pozosta ci podprocesowych) – ok. 50 kg/tpozosta ci Woda procesowa – ok. 250 kg/tpozosta ci Poni ej przedstawiono schemat procesu zestalania i stabilizacji. Rysunek 2.8 Stabilizacja i zestalanie – schemat procesu 90 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ze stabilizacji i zestalania pozosta ci poprocesowych sk ada si z nast puj cych elementów: 2.2.13 Magazynowanie popio u kot owego, pozosta ci z instalacji oczyszczania spalin i dozowanie Popió kot owy / pozosta ci z IOS s transportowane z silosów popio u kot owego i pozosta ci z IOS przez zestaw przeno ników do pojemnika wa enia suchego materia u. Gdy wymagana masa sk adników jest ju osi gni ta, przeno niki zostaj zatrzymane. Dolna cz pojemnika jest wyposa ona system wibracyjny w celu atwego wy adowania produktu do mieszalnika. 2.2.14 Zasobnik reagenta i jego dozowanie Reagent w proszku (najcz ciej cement portlandzki) przechowywany jest w jednym silosie, do którego transportowany jest pneumatycznie z cysterny. Nape nianie sterowane jest z lokalnego panelu sterowniczego, w po czeniu z centralnym systemem sterowania. Silos jest wyposa ony w czujniki obci enia, które na bie co podaj ilo znajduj cego si w nim reagenta. 2.2.15 Zbiornik dodatków i ich dozowanie ynne dodatki (fosforan / glinian), u ywane w ma ych ilo ciach, wytwarzane s na miejscu w specjalnym zbiorniku poprzez zmieszanie wody z wodoci gów z dodatkami w proszku (dostarczane w workach). Przep yw wody wodoci gowej jest monitorowany za pomoc przep ywomierza. Tak przygotowane dodatki magazynowane s w zbiorniku, który alternatywnie mo e by bezpo rednio nape niony dodatkami w p ynie. Dodatki pompowane s ze zbiornika do pierwszej komory dwukomorowego zespo u dozowania p ynnych dodatków, wyposa onego w czujniki obci enia. HCl (lub inne kwasy) jest ze zbiornika pompowany do drugiej komory zespo u dozowania p ynnych dodatków. 2.2.16 Magazynowanie i dozowanie wody Woda trafia kolejno do: Zbiornika wa cego Zbiornika przygotowania p ynnych dodatków Zbiornika wody do czyszczenia Zespo u dozowania p ynnych dodatków 2.2.17 Mieszalnik Mieszalnik zaprojektowano tak, by zagwarantowa optymalny stopie zag szczenia oraz optymaln charakterystyk reologiczn produktu. Do dwuwa owego mieszalnika, zostaj okresowo doprowadzane pozosta ci poprocesowe, reagent w proszku i woda. Dwa synchronicznie i przeciwbie nie obracaj ce si wa y zaopatrzone w mieszad a wymuszaj prawid owe mieszanie. W korycie mieszalnika, materia podlega wymuszonemu mieszaniu w pionie i w poziomie, oraz jest przemieszczany po okr gu przez mieszad a, obracaj ce si w przeciwnych kierunkach. Wszystko to skutkuje optymaln homogenizacj mieszanki w najkrótszym mo liwym czasie mieszania. 91 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Opró nianie mieszalnika odbywa si poprzez nastawn klap roz adowcz bezpo rednio do leja roz adowczego. Szeroko szczeliny oraz czas otwarcia zale od pojemno ci worków big-bag oraz od konsystencji produktu. Do mycia mieszalnika przewidziany zosta uk ad pompy wysokoci nieniowa z dwoma obracaj cymi si spryskiwaczami, dok adnie myj cymi zbiornik mieszalnika. Instalacj stabilizacji i zestalania przedstawiaj rysunki nr: ZUOK_PB_408_01_3100_01 (za cznik 10) i ZUOK_PB_408_01_3420_01 (za cznik 11). 2.2.18 Zestawienie zu ycia materia ów i reagentów Tabela 2.7 Zestawienie zu ycia materia ów i reagentów Rodzaj materia ów i reagentów Jednostka zu ycia Zu ycie (oko o) ze oczyszczania spalin Mocznik kg/h 50 Wodorotlenek wapnia kg/h 250 kg/h 5 giel aktywny ze stabilizacji i zestalania Cement Portlandzki kg/tpozosta ci 350 Reagenty, np. fosforany / gliniany kg/tpozosta ci 50 Kwas, np. HCl 25% kg/tpozosta ci 50 Woda procesowa kg/tpozosta ci 250 ród o: PB Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku 2.3 Przewidywane emisje zanieczyszcze planowanego przedsi wzi cia wynikaj ce z funkcjonowania Niniejszy rozdzia , zgodnie w art. 66. ust. 1. pkt. 1c ustawy oo , zawiera informacje okre laj ce przewidywane rodzaje i ilo ci zanieczyszcze , wynikaj ce z funkcjonowania planowanego przedsi wzi cia. 2.3.1 Etap budowy ZUOK 2.3.1.1 Emisje zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego ównymi ród ami zanieczyszcze na terenie przewidzianym pod inwestycj w fazie realizacji b prace budowlane. Eksploatacja pojazdów samochodowych oraz maszyn budowlanych b dzie generowa zanieczyszczenia pochodz ce ze spalania paliw w silnikach (m. in. tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek w gla, glowodory alifatyczne). Maszyny te b tak e ród em pylenia podczas prac budowlanych oraz przejazdów rodków transportu. Bior c pod uwag lokalizacje dróg dojazdowych oraz proponowanych rejonów prac budowlanych i organizacji prac, uci liwo dla powietrza zwi zana z budow Zak adu b dzie niewielka i ograniczy si do granic inwestycji. Nale y wi c stwierdzi , e wp yw emisji na powietrze atmosferyczne b dzie mia charakter lokalny, zwi zany z miejscem powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe). Szacuje si , e najwi ksze nat enie prac b dzie mia o miejsce podczas pierwszej fazy budowy planowanych obiektów (ok. 8 miesi cy). W miar wzrostu zaawansowania inwestycji uci liwo ci te 92 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku male . W dalszych etapach budowy b techniczne. mia y miejsce: rozruch instalacji i pomiary oraz odbiory W zwi zku z tym, oddzia ywanie Zak adu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie b dzie stanowi o istotnej uci liwo ci dla powietrza, a tak e nie spowoduje zmian istniej cego t a zanieczyszcze wokó ZUOK w Bia ymstoku. Ze wzgl du na lokalny charakter oddzia ywa budowa Zak adu nie b dzie równie stanowi zagro enia dla ycia i zdrowia okolicznych mieszka ców. Analiza przedstawionych dotychczas informacji i danych pozwala na podstawowe stwierdzenie, e w trakcie realizacji inwestycji wyst pi ród a emisji niezorganizowanej, zwi zane g ównie z transportem materia ów budowlanych oraz prac maszyn budowlanych. Tabela 2.8 Emisja zanieczyszcze do atmosfery z maszyn budowlanych w trakcie budowy ZUOK Maszyny budowlane Zu ycie paliwa Substancja py zawieszony dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Wska nik emisji g/kg 0,65 0,02 25,00 10,50 2,65 0,65 kg/h 42,00 42,00 42,00 42,00 42,00 42,00 Mg/rok 96,00 96,00 96,00 96,00 96,00 96,00 Wielko g/s 0,0075833 0,0002333 0,2916667 0,1225000 0,0309167 0,0075833 emisji kg/h 0,0273000 0,0008400 1,0500000 0,4410000 0,1113000 0,0273000 Mg/rok 0,0624000 0,0019200 2,4000000 1,0080000 0,2544000 0,0624000 ród o: Opracowanie w asne 2.3.1.2 Ha as Emitowany ha as b dzie mia charakter nieci y, jego energia b dzie podlega zmianom w poszczególnych etapach budowy, a nawet w obr bie jednej zmiany roboczej, w zale no ci od przebiegu prac i udzia u poszczególnych maszyn i urz dze budowlanych. Prace prowadzone b wy cznie w porze dziennej (6-22), co pozwoli na cz ciowe ograniczenia uci liwo ci akustycznej placu budowy. 2.3.1.3 Odpady Na pocz tku realizacji inwestycji powstawa b odpady zwi zane z prowadzeniem prac rozbiórkowych – usuwaniem pozosta ci obiektów budowlanych (fundamenty, ciany fundamentowe, place o utwardzonej nawierzchni betonowej, schody, p yty posadzkowe budynków) i elementów uzbrojenia terenu, opisanych w pkt. 2.1.2. B to odpady o kodzie: 17 01 01 (odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów), 17 01 02 (gruz ceglany), 17 02 01 (odpady drewna), 17 02 03 (odpady tworzyw sztucznych), 17 03 80 (odpadowa papa), 17 04 05 ( elazo i stal) oraz 17 04 11 (kable inne ni wymienione w 17 04 10, tj. niezawieraj ce substancji niebezpiecznych). Odpady te b gromadzone selektywnie, a nast pnie poddawane odzyskowi zgodnie z obowi zuj cymi przepisami4: gruz betonowy i ceglany zostanie zagospodarowany lokalnie – wykorzystany do utwardzania powierzchni terenu lub podbudowy wewn trzzak adowych dróg. O przydatno ci odpadów do odzysku zadecyduje geolog lub kierownik robót, w porozumieniu z projektantem i in ynierem kontraktu. W sytuacji gdy gruz b dzie nie przydatny do w/w celu zostanie on zagospodarowany poza terenem inwestycji. Pozosta e odpady zostan przekazane firmom zewn trznym posiadaj cym stosowne uprawnienie do prowadzenia odzysku. Znacz cym ród em odpadów b dzie te przygotowanie wykopów pod obiekty ZUOK. B to gleba i ziemia w tym kamienie (kod 17 05 04). Szacuje si , e ilo tych odpadów b dzie wynosi co najmniej 93 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 30 000 m3 (urobek z wykopów). Zgodnie z obowi zuj cymi przepisami4 odpad ten b dzie zagospodarowywany lokalnie z wykorzystaniem procesie odzysku R14, tj.: do wype niania terenów niekorzystnie przekszta conych, utwardzania powierzchni terenów lub na terenie sk adowiska odpadów nale cego do ZUOK w Hryniewiczach do wykonywania warstw izolacyjnych5 lub do rekultywacji biologicznej wyeksploatowanych kwater. W trakcie realizacji inwestycji powstawa b te odpady zwi zane z prowadzeniem takich prac jak: roboty budowlane, murarskie, drogowe, roboty konstrukcyjne, roboty instalacyjne. Wszystkie odpady powstawa b na zapleczu budowy oraz placu budowy. Podczas realizacji przedsi wzi cia wytwarzane odpady niebezpieczne, jak te inne ni niebezpieczne. Odpady powstaj ce w trakcie budowy b gromadzone selektywnie i przekazywane do punktów skupu surowców wtórnych, kierowane do recyklingu, a pozosta e b zagospodarowywane/unieszkodliwiane zgodnie z Ustaw o odpadach. 2.3.1.4 cieki Pracownicy budowy b wykorzystywa przeno ne urz dzenia sanitarne (toalety i prysznice), które obs ugiwane przez wyspecjalizowane firm . 2.3.2 Etap eksploatacji ZUOK 2.3.2.1 Emisje zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego Na terenie ZUOK w Bia ymstoku wyst powa b nast puj ce ród a emisji zanieczyszcze do powietrza: emisja zanieczyszcze z procesu termicznego przekszta cania odpadów, emisja py u - silos sorbentu, emisja py u - silos w gla aktywnego, emisja py u – silos cementu emisja py u - silos w a zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów, emisja py u - system wentylacji hali przyj cia i waloryzacji la, emisja zanieczyszcze ze spalania paliw w agregacie pr dotwórczym i rezerwowej kot owni olejowej, emisja zanieczyszcze ze spalania paliw w silnikach samochodowych dowo cych odpady i wyje aj cych z rejonu fosy, emisja zanieczyszcze ze spalania paliw w silnikach samochodów transportuj cych odpady procesowe oraz przywo cych reagenty. Zagadnienia emisji i rozprzestrzeniania zanieczyszcze rozdziale 8.3.1. w powietrzu zosta y szerzej omówione w 2.3.2.2 Ha as ród em ha asu na terenie ZUOK w Bia ymstoku b urz dzenia zlokalizowane zarówno wewn trz jak i na zewn trz budynków. Wi kszo urz dze zlokalizowanych b dzie w nast puj cych budynkach: budynek procesowy budynek techniczny hala przyj cia i waloryzacji la Jednym z g ównych emitorów na terenie ZUOK w Bia ymstoku b dzie skraplacz usytuowany obok ównej cz ci instalacji. 4 Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urz dzeniami (Dz.U. Nr 49, poz. 356) 5 Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegó owych wymaga dotycz cych lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamkni cia, jakim powinny odpowiada poszczególne typy sk adowisk odpadów (Dz.U. Nr 61, poz. 549) 94 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Ponadto ha as b dzie tak e emitowany przez sprz t operuj cy na terenie placu sk adowania dojrzewania la oraz pojazdy transportuj ce odpady do Zak adu i wywo ce odpady procesowe. Zagadnienia emisji i rozprzestrzeniania si ha asu zosta y szerzej omówione w rozdziale 8.3.2. 2.3.2.3 Odpady Ze wzgl du na charakter dzia alno ci ZUOK w Bia ymstoku na terenie ca ego zak adu powstan przede wszystkim odpady z procesów unieszkodliwiania odpadów komunalnych. W ich sk ad wchodzi b przede wszystkim le z procesu spalania, odpady z oczyszczania spalin poddane procesom zestalania i stabilizacji oraz z om. Ponadto powstawa b tak e mniejsze ilo ci odpadów o charakterze eksploatacyjnym, zwi zane z prac instalacji przemys owej oraz zatrudnieniem pracowników. Zagadnienia ilo ci i sposobu zagospodarowania odpadów zosta y szerzej omówione w rozdziale 8.3.4. 2.3.2.4 cieki Zaopatrzenie w wod prowadzone b dzie z miejskiej sieci wodoci gowej w Bia ymstoku. Woda u ywana dzie na cele technologiczne, socjalno-bytowe oraz porz dkowe. cieki bytowe z projektowanych budynków b odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacyjnej za po rednictwem pompowni cieków bytowych. Szacunkowa ilo powstaj cych cieków bytowych wynosi 8,67 l/s. cieki technologiczne, generowane w ró nych procesach zak adowych ( cieki technologiczne ze stacji zmi kczania i demineralizacji wody, woda z odsalania kot a, demineralizowane odcieki wodne z instalacji), b po oczyszczeniu w separatorze kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). cieki deszczowe „czyste” (z dachów budynków) b odprowadzane do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych (ch odzenie zrzutu odsolin z kot a, czyszczenie, zasilanie sieci nawadniania oraz w ilo ok. 4,4 l/s oczona do zbiornika wody procesowej). Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. cieki deszczowe „brudne” z dróg i chodników oraz obszarów ogrodowych po oczyszczeniu w separatorze b kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). Zagadnienia ilo ci i sposobu zagospodarowania cieków zosta y szerzej omówione w rozdziale 8.3.3. 2.3.3 Etap likwidacji ZUOK W trakcie prac rozbiórkowych mog wyst pi emisje typowe dla rednich placów budowy: emisja zanieczyszcze do powietrza (py z prac rozbiórkowych, spaliny maszyn budowlanych), emisja ha asu, wytwarzanie odpadów (które zgodnie z przepisami powinny by zagospodarowane przez firm prowadz prace rozbiórkowe). Procesy te b krótkotrwa e, a stan zwi kszonej emisji b dzie stanem przej ciowym, który ustanie z chwil zako czenia prac. 95 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2.4 Opis planowanego przedsi wzi cia – porównanie z wymaganiami ustawy Prawo ochrony rodowiska technologii Zgodnie z art. 143 ustawy Prawo ochrony rodowiska, technologia stosowana w nowo uruchamianych lub zmienianych w sposób istotny instalacjach i urz dzeniach powinna spe nia wymagania, przy których okre laniu uwzgl dnia si w szczególno ci: 1) stosowanie substancji o ma ym potencjale zagro ; 2) efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii; 3) zapewnienie racjonalnego zu ycia wody i innych surowców oraz materia ów i paliw; 4) stosowanie technologii bezodpadowych i ma oodpadowych oraz mo liwo odzysku powstaj cych odpadów; 5) rodzaj, zasi g oraz wielko emisji; 6) wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zosta y skutecznie zastosowane w skali przemys owej; 7) post p naukowo-techniczny. Analiza spe nienia powy szych wymogów polega na analizie pod k tem zastosowania najlepszej dost pnej techniki (BAT). Analiza taka dla ZUOK w Bia ymstoku zosta a przeprowadzona na etapie procedury Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji. Analiza wykaza a, e Zak ad Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych ZUOK w Bia ymstoku funkcjonowa b dzie zgodnie z zaleceniami BAT, a zaproponowane technologie i metody spe niaj zalecenia opisane w dokumencie referencyjnym. Szczegó owa analiza spe niania wymogów najlepszej dost pnej techniki BAT znalaz a si w Za czniku nr 13, projektowana technologia nie zmieni a si w stosunku do analizowanej poprzednio i równie spe nia wymagania BAT. 2.5 Analiza zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami decyzji o uwarunkowaniach rodowiskowych Niniejszy rozdzia , zgodnie z art. 67 ustawy oo , zawiera informacje okre laj ce stopie i sposób uwzgl dnienia wymaga dotycz cych ochrony rodowiska, zawartych w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7 lutego 2011 r. Decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku zosta a wydana w dniu 7 lutego 2011 r. przez Prezydenta Miasta Bia egostoku, sygnatura OSGK.V.7624-151/09/10/11 (Za cznik 14). W ród szeregu zapisów powy szej decyzji znalaz y si te poni sze wymagania dotycz ce ochrony rodowiska, konieczne do uwzgl dnienia w projekcie budowlanym wymaganym do decyzji pozwolenia na budow . Cz zapisów decyzji odnosi si do etapu budowy i eksploatacji Zak adu, st d brak jest odniesienia do nich w projekcie budowlanym. 96 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 2.9 Analiza zgodno ci przedsi wzi cia z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach Lp. 1. 2. Wymóg z decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach UWARUNKOWANIA LOKALIZACYJNE Bia ystok przy ul. Gen. W . Andersa nr ewid. gruntów: 190/7, 190/36, 190/37, 190/38, 190/26, 190/27, obr b 13 15) zachowa istniej ce zakrzaczenia i drzewostany w rejonie cieku wodnego, jako miejsca atrakcyjne dla ptaków 3. 6) drogi dojazdowe do placu budowy nale y wytyczy w oparciu o istniej sie szlaków komunikacyjnych, w miar mo liwo ci w oddaleniu od zabudowy mieszkaniowej 4. 7) dojazd do placu budowy specjalistycznych pojazdów i maszyn zorganizowa w miar mo liwo ci bezkolizyjnie w stosunku do dojazdu do Podlaskiego Centrum RolnoTowarowego S.A. 5. 6. 7. ZAKRES INWESTYCJI Podstawowe parametry ZUOK w Bia ymstoku: 1. Nominalna wydajno jednej linii termicznego przekszta cania odpadów - zmieszane odpady komunalne [Mg/h] 15,5; [Mg/rok] 120 000 2. Ilo linii termicznego przekszta cania odpadów [szt.] 1 3. Czas pracy linii termicznego przekszta cania odpadów [h/dob ] 24; [h/rok] 7 800 4. Wydajno instalacji waloryzacji la [Mg/rok] ~ 36 500 5. Szacunkowa ilo li z instalacji waloryzacji (z wy czeniem metali elaznych i nie elaznych) [Mg/rok] ~ 31 920 6. Wydajno instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji py ów i sta ych pozosta ci z oczyszczania spalin [Mg/rok] ~8 600 7. Warto opa owa zmieszanych odpadów komunalnych [kJ/kg] 7 500 8. Piec z ruchomym rusztem pochylonym lub poziomym Technologia oczyszczania spalin: 1. System redukcji kwa nych zanieczyszcze (HCl, HF, SO2) - metoda pó -sucha 2. System usuwania tlenków azotu - redukcja NOx - metoda SNCR 3. System redukcji metali ci kich oraz dioksyn i furanów – metoda strumieniowo-py owa 4. System odpylania spalin- workowe filtry tkaninowe ze przyj cia odpadów: 1. portiernia (punkt przyj cia i ewidencjonowania odpadów), 97 Odniesienie w projekcie budowlanym i raporcie OO Przedsi wzi cie zlokalizowane b dzie w obr bie wskazanych w decyzji dzia ek, raport p. 2.1.2 Przewiduje si , e rejon cieku wodnego w p n-zach cz ci terenu przedsi wzi cia pozostanie niezagospodarowany, raport - Plan Zagospodarowania Terenu, za cznik 1 Zgodnie z opisem zawartym w Planie Zagospodarowania Terenu: „Zjazd z ul. Genera a Andersa na teren Zak adu b dzie zapewniony poprzez ulic dojazdow szeroko ci 7,0 m, d ugo ci 562,49 m z chodnikami szer. 2,0 m na odcinku od ul. Genera a Andersa do Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych. Projekt ulicy stanowi odr bne opracowanie wykonane przez Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego w Bia ymstoku na zlecenie Miasta Bia ystok.” Dojazd b dzie zorganizowany w sposób opisany powy ej czyli oddzieln droga dojazdow , bezkolizyjnie w stosunku do dojazdu do Podlaskiego Centrum Rolno-Towarowego S.A. Podstawowe parametry projektowanego zak adu spe niaj wymogi, raport p. 2.2.1 wskazane Projektowana technologia wymagania, raport p. 2.2.11 wskazane oczyszczania spalin spe nia projektowany w ze przyj cia odpadów spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8. 9. 10. 11. 12. 13. 2. dwa stanowiska wa enia pojazdów z automatycznymi wagami pomostowymi oraz elektronicznym systemem ewidencji pojazdów dostarczaj cych odpady, 3. czujniki - detektory odpadów radioaktywnych. ze roz adowania, magazynowania i podawania odpadów do leja zasypowego pieca: 1. zamkni ta hala roz adunkowa wraz z niezb dnymi urz dzeniami do poprawnego funkcjonowania (stanowiska wy adunkowe, automatyczne bramy wjazdowe/wyjazdowe do hali, sygnalizacja wietlna); 2. bunkier na odpady, kabina sterownicza umiejscowiona na zapleczu centralnej dyspozytorni (lub innym wskazanym przez Wykonawc miejscu), urz dzenia do transportu, mieszania i za adunku odpadów do pieca (suwnice z chwytakami); 3. systemem wentylatorów utrzymuj cych sta e podci nienie w budynku hali roz adunkowej i bunkra na odpady w celu ograniczenia emisji odorów i py u; 4. automatyczne urz dzenia przeciwpo arowe; ze spalania odpadów: 1. palenisko rusztowe zintegrowane z kot em wyposa one w system dozowania odpadów oraz palniki rozruchowo-wspomagaj ce; 2. zespó wentylatorów; 3. od lacz z zamkni ciem wodnym; 4. lej zasypowy pieca zaopatrzony w hydrauliczny wypychacz odpadów; 5. system sterowania i optymalizacji pracy kot a; ze odzysku energii: 1. kocio parowy - odzysknicowy; 2. turbina parowa upustowo-kondensacyjna; 3. zespo y uk adu regulacji, sterowania i zabezpiecze ; 4. skraplacz ch odzony powietrzem, 5. system wymienników ciep a; 6. generator energii elektrycznej; ze oczyszczania spalin: 1. linia oczyszczania spalin; 2. aparatura kontrolno-pomiarowa; 3. system monitoringu i rejestracji zanieczyszcze ; ze zagospodarowania pozosta ci procesowych: 1. instalacja do waloryzacji li (mechaniczna obróbka, sezonowanie la) wraz z odzyskiem metali elaznych i nie elaznych; zbiornik na odcieki; 2. instalacja chemicznej stabilizacji i zestalania popio ów i sta ych pozosta ci z procesu oczyszczania spalin. Pozosta a niezb dna infrastruktura: 1. system sterowania, kontroli i monitoringu ZUOK oraz instalacje towarzysz ce; 2. maszyny i urz dzenia niezb dne dla funkcjonowania linii termicznego przekszta cania odpadów m.in. silosy na reagenty, stacje przygotowania reagentów, zbiornik na paliwo 98 Projektowany sposób roz adowania, magazynowania i odpadów spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2 Projektowana technologia wymagania, raport p. 2.2.5 spalania odpadów spe nia podawania wskazane Projektowana technologia odzysku energii spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.3 Projektowana technologia wymagania, raport p. 2.2.11 oczyszczania spalin spe nia wskazane Projektowana technologia waloryzacji li oraz zestalania popio ów z procesu oczyszczania spalin spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.12, 2.2.5.3 Infrastruktura towarzysz ca spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.4, ponadto zosta y dodane dwa elementy niezb dnej infrastruktury, niewymienione w decyzji: agregat pr dotwórczy oraz rezerwowa kot ownia olejowa. S to elementy niezb dne do prawid owej pracy Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. wspomagaj ce, instalacja przyjmowania i podawania paliwa wspomagaj cego, instalacja przygotowania spr onego powietrza, pompy zasilaj ce, wentylatory powietrza pierwotnego/wtórnego, zbiorniki pomocnicze, stacja uzdatniania wody, podczyszczalnia cieków przemys owych oraz wód opadowych i roztopowych; 3. systemy zabezpiecze oraz sygnalizacja ppo ., system monitoringu wewn trznego; 4. centralna dyspozytornia; 5. linia zasilania energetycznego dla przesy u i odbioru energii elektrycznej; 6. przy cza do sieci elektroenergetycznej; 7. przy cza do sieci ciep owniczej; 8. sieci wod-kan, w tym ppo ., telekomunikacyjna, informatyczna; 9. przy cza do sieci wod-kan, ppo ., telekomunikacyjnej, informatycznej; 10. zbiornik ppo . 11. cz administracyjno - socjalno - edukacyjna; 12. laboratorium; 13. drogi wewn trzne i place manewrowe; 14. parkingi dla pracowników i go ci ZUOK; 15. chodniki; 16. zagospodarowanie terenów (ziele urz dzona); 17) system oczyszczania spalin zaprojektowa jako podci nieniowy, uniemo liwiaj cy wydostanie si spalin na zewn trz w przypadku powstania ewentualnych nieszczelno ci 18) zaprojektowa wysokosprawny system odazotowania spalin, minimalizuj cy emisje NOx metod selektywnej redukcji niekatalitycznej SNCR z wykorzystaniem sta ego mocznika 19) w celu redukcji zwi zków SO2, HF, HCl zaprojektowa wysokosprawny system oczyszczania kwa nych sk adników spalin metod pó such , po czon z metod strumieniowo-py ow z wykorzystaniem w gla aktywnego - w celu redukcji metali ci kich, dioksyn i furanów 20) obieg powietrza wtórnego, wprowadzanego do komory paleniskowej za po rednictwem dysz rozmieszczonych w cianach komory paleniskowej, zorganizowa w sposób zapewniaj cy prawid owe mieszanie spalin i ca kowite ich dopalenie jak równie stabilno p omienia 21) wyloty „oddechowe" silosów: sorbentu, w gla aktywnego i py ów wyposa w filtry workowe 22) lotny popió oraz sta e pozosta ci z oczyszczania spalin z instalacji termicznego przekszta cania odpadów kierowa drog pneumatyczn do szczelnego zbiornika znajduj cego si w instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji 23) popio y paleniskowe opadaj ce z rusztu kierowa do lejów rozdzielaj cych pod rusztem i odprowadza do studzienek lowych, a nast pnie po zmieszaniu z lem transportowa do hali przyj cia li 24) el i popio y pochodz ce z lejów pod kot em i ekonomizerem oraz z instalacji do oczyszczania spalin gromadzi rozdzielnie 99 instalacji, ich oddzia ywanie na rodowisko b dzie znikome, zosta o uwzgl dnione w niniejszym raporcie Projektowany system oczyszczania spalin spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.11 Projektowany system usuwania tlenków azotu ze spalin spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.11 Zaprojektowany pó suchy system oczyszczania kwa nych sk adników spalin, który spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.11 Projektowany obieg powietrza wtórnego spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.5 Silosy zosta y zaprojektowane wraz z filtrami workowymi, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 8.3.1. Projektowany sposób transportu i gromadzenia popio ów lotnych oraz sta ych pozosta ci z oczyszczania spalin spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.11 i 2.2.13 Projektowany sposób transportu i gromadzenia popio ów paleniskowych spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.5 el i popio y paleniskowe b gromadzone oddzielnie od sta ych pozosta ci z oczyszczania spalin, co wype nia wskazane wymagania, Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 22. 23. 24. 25) wszystkie prace zwi zane z waloryzacj la (w tym eksploatacj kruszarek) prowadzi wewn trz budynku 26) obiekty, do których przyjmowane b odpady (w szczególno ci fosa) wyposa w szczelne pod e uniemo liwiaj ce zanieczyszczenie terenu; wod nagromadzon w fosie, pozosta ci po gaszeniu ewentualnych samozap onów odpadów wypompowa bezpo rednio do wozów asenizacyjnych i wywie do punktu zlewnego cieków 27) cieki z odwadniania hali przyj cia la i placu sezonowania la odprowadza do bezodp ywowego zbiornika, a nast pnie z powrotem kierowa do procesu gaszenia li 25. 28) cieki z zaplecza socjalno-biurowego wraz ze ciekami z laboratorium odprowadza do kanalizacji sanitarnej na warunkach okre lonych przez gestora sieci 26. 29) wody opadowe i roztopowe z powierzchni dachowych, traktowane jako umownie czyste, odprowadza do zbiornika przeciwpo arowego 27. 30) zanieczyszczone wody opadowe i roztopowe z dróg wewn trznych i powierzchni utwardzonych oczyszcza w separatorze substancji ropopochodnych i zawiesin, a nast pnie kierowa do kanalizacji deszczowej 28. 31) wszystkie zbiorniki oraz miejsca magazynowania materia ów niebezpiecznych wyposa w system wentylacji wymagany dla tego typu obiektów i urz dze , oznakowa zgodnie z wymogami w tym zakresie i zabezpieczy przed dost pem osób trzecich 32) hydrazyn przechowywa w magazynie cieczy palnych i toksycznych, wyposa onym w instalacj wentylacyjn i elektryczn wykonan w systemie przeciwwybuchowym, na twardym pod u w oryginalnych, w ciwie oznakowanych opakowaniach 33) olej opa owy przechowywa w zbiornikach magazynowych w ciwie oznakowanych, zgodnie z obowi zuj cymi przepisami; miejsce magazynowania wyposa w system wentylacji wymagany dla tego typu obiektów 34) odpady sta e z oczyszczania gazów odlotowych o kodzie 19 01 07*, popio y lotne zawieraj ce substancje niebezpieczne o kodzie 19 01 13* oraz py y z kot a zawieraj ce substancje niebezpieczne o kodzie 19 01 15* przekszta ca w instalacji zestalania i chemicznej stabilizacji odpadów do stanu uniemo liwiaj cego wymywanie z nich substancji niebezpiecznych 35) odpady niebezpieczne (kod 19 01 07*, kod 19 01 13*, kod 19 01 15*) do czasu poddania ich zestalaniu i chemicznej stabilizacji czasowo magazynowa w zamkni tych pojemnikach, a po procesie zestalania i stabilizacji (kod 19 03 05) w kontenerze; po zape nieniu kontenera zestalone pozosta ci tymczasowo magazynowa pod zadaszon wiat przylegaj do budynku zestalania i chemicznej stabilizacji, a nast pnie wywozi na sk adowisko odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne 29. 30. 31. 32. 100 raport p. 2.2.5, 2.2.11, 2.2.13 Waloryzacja la b dzie prowadzona w hali przyj cia i waloryzacji la, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.5.3, za cznik 6 Odpady b gromadzone w szczelnym bunkrze, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2, za czniki 2, 3 i 4, druga cz zapisu dotyczy warunków eksploatacji cieki z terenu sk adowania la b kierowane do zbiornika wody procesowej i dalej do gaszenia la, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.4.7 cieki bytowo-gospodarcze terenu zak adu b odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacyjnej, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.4.7 Zaprojektowano odprowadzenie zebranych cieków deszczowych czystych do dwóch zbiorników przeciwpo arowych oraz zbiornika wody deszczowej, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.4.7 Nadmiar cieków deszczowych „brudnych”, po podczyszczeniu na separatorze substancji ropopochodnych, zostanie skierowany do istniej cej kanalizacji deszczowej, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.4.7 Jedyn substancj niebezpieczn magazynowana na terenie Zak adu dzie olej opa owy, przechowywany w wydzielonym zbiorniku na olej opa owy, spe niaj cym wszystkie wymagania, raport p. 2.2.4 Hydrazyna nie b dzie u ywana ani przechowywana na terenie zak adu Olej opa owy magazynowany b dzie w wolnostoj cym spe niaj cym wszystkie wymagania, raport p. 2.2.4 zbiorniku, Projektowana technologia zestalania i stabilizacji popio ów z procesu oczyszczania spalin umo liwi odpowiednie przekszta cenie odpadów, zapobiegaj ce wymywaniu z nich zanieczyszcze , co spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.12 Projektowany sposób gromadzenia popio ów lotnych oraz sta ych pozosta ci z oczyszczania spalin spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.12, Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 37) miejsca magazynowania odpadów wyposa w szczelne pod e, oznakowa i zabezpieczy przed dost pem osób postronnych 38) odpady przeznaczone do odzysku b unieszkodliwienia, do czasu zgromadzenia ilo ci ekonomicznie uzasadnionej do transportu, sk adowa lub magazynowa na terenie ZUOK w Bia ymstoku przez okres nie d szy ni 3 lata 39) odpady przeznaczone do sk adowania magazynowa na terenie ZUOK w Bia ymstoku jedynie w celu zebrania odpowiedniej ilo ci tych odpadów do transportu na sk adowisko odpadów, nie d ej jednak ni przez okres 1 roku 40) odpady niebezpieczne (popio y, odpady z pó -suchego oczyszczania spalin) poddawa stabilizacji na terenie ZUOK w Bia ymstoku, a nast pnie przekazywa do sk adowania na sk adowisku odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne 41) po zako czeniu procesu sezonowania le przekazywa do odzysku podmiotom posiadaj cym stosowne uprawnienia 42) na terenie placu sk adowania la prace wykonywa tylko w dni robocze w godzinach 6.00-16.00 43) wszystkie reagenty wykorzystywane do systemu oczyszczania spalin przetrzymywa w szczelnych zbiornikach na terenie ZUOK w Bia ymstoku 44) metale elazne i nie elazne selektywnie gromadzi w pojemnikach, a nast pnie przekazywa do odzysku podmiotom posiadaj cym stosowne uprawnienia 45) na terenie ZUOK w Bia ymstoku zainstalowa brodzik dezynfekcyjny, zapobiegaj cy przedostawaniu si poza teren zak adu ska mikrobiologicznych przewo onych na ko ach wyje aj cych samochodów 46) odbiór i utylizacj odpadów z podczyszczalni cieków przemys owych (roztwory i szlamy z wymienników jonitowych, olej i zaolejona woda z odwadniania olejów w separatorach, zawarto piaskowników) zleci specjalistycznej firmie posiadaj cej uprawnienia w tym zakresie 47) opracowa i bezwzgl dnie stosowa szczegó owe procedury na wypadek awarii poszczególnych elementów linii technologicznej, które zapewni bezpieczn dla rodowiska gospodark odpadami oraz bezpieczn eksploatacj instalacji WYMAGANIA DOTYCZ CE OCHRONY RODOWISKA, KONIECZNE DO UWZGL DNIENIA W PROJEKCIE BUDOWLANYM WYMAGANYM DO DECYZJI POZWOLENIA NA BUDOW 1) w celu wyeliminowania emisji odorów i py u ze stanowiska wy adunku odpadów zaprojektowa zamkni hal wy adowcz (na rampie) oraz zapewni wytworzenie w niej podci nienia poprzez zasysanie powietrza i kierowanie go jako powietrza pierwotnego do spalania w piecu 101 Odpady b gromadzone w szczelnym bunkrze, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2, za czniki 2, 3 i 4. Gromadzenie odpadów na terenie ZUOK b dzie odbywa si w sposób przewidziany w decyzji Sk adowanie odpadów na terenie ZUOK b dzie odbywa si w sposób przewidziany w decyzji Projektowana jest technologia zestalania i stabilizacji popio ów z procesu oczyszczania spalin na terenie ZUOK, co umo liwi odpowiednie ich przekszta cenie na miejscu, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.12, pozosta e wymagania dotycz etapu eksploatacji Sezonowany el b dzie przekazywany do odzysku podmiotom posiadaj cym stosowne uprawnienia, zgodnie z zapisami decyzji Na terenie placu sk adowania la prace wykonywane tylko w dni robocze w godzinach 6.00-16, zgodnie z zapisami decyzji wodorotlenek wapnia oraz w giel aktywny b magazynowane w silosach, mocznik w big-bagach w zamkni tym budynku, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.11 Przewidziano odzysk metali elaznych i nie elaznych z la, raport p. 2.2.5.3, W projekcie przewidziano, e pojazd ci arowe opuszczaj ce teren spalarni b przeje y przez brodzik dezynfekcyjny, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2 Post powanie odpadami z podczyszczalni cieków z b dzie prowadzone zgodnie z zapisami decyzji Zgodnie z zapisami decyzji zostan opracowane szczegó owe procedury na wypadek awarii poszczególnych elementów linii technologicznej, Projektowany sposób roz adowania, magazynowania i podawania odpadów spe nia wskazane wymagania. W celu redukcji rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system zasysania powietrza z bunkra i hali roz adunkowej tak, e powietrze jest pobierane i kierowane, jako powietrze pierwotne do procesu spalania (zapewniaj c niewielkie Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 45. 2) fos na odpady zaprojektowa jako szczeln , o pojemno ci zapewniaj cej mo liwo przetrzymania odpadów przez okres trzech dni przy maksymalnym obci eniu linii 46. 3) zainstalowanie systemu wentylatorów utrzymuj cych sta e podci nienie w budynku fosy w celu ograniczenia emisji odorów i py u oraz wykorzystywanie uzyskanego w ten sposób strumienia powietrza w procesie spalania odpadów, gdzie powsta e w fosie i podczas roz adunku odory i py y zostaj dopalane w kotle 47. 4) mieszanie odpadów przed ich za adunkiem do pieca realizowa za po rednictwem suwnicy 48. 5) instalacj termicznego przekszta cania odpadów zaprojektowa w sposób zapewniaj cy jej prac 7 800 h/rok o wydajno ci 120 000 Mg/rok i 15,5 Mg/h 6) zaprojektowa proces za adunku i spalania odpadów w sposób zapewniaj cy w jak najwi kszym stopniu proces spalania zbli ony do zupe nego i ca kowitego 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 7) instalacj termicznego przekszta cania odpadów wyposa w piec z ruchomym rusztem mechanicznym poziomym lub pochylonym 8) produkcj energii elektrycznej i ciep a zaprojektowa w systemie skojarzenia (kogeneracji) 9) zaprojektowa od lacz z zamkni ciem wodnym umo liwiaj cym ta moci gowy przesy la do hali przyj cia li oraz eliminuj cy pylenie z ta moci gu 10) hal waloryzacji la zaprojektowa jako obiekt zadaszony 11) hal przyj cia la i hal waloryzacji la oraz hal zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów wyposa w system wentylacyjny zaopatrzony w filtr workowy do redukcji emisji py ów, z którego gwarantowany poziom st enia py u na wylocie nie przekroczy 5 mg/Nm3 12) plac sezonowania la uszczelni , zadaszy ; dach wyposa w system rynien odprowadzaj cych wody opadowe i roztopowe 13) zbiornik oleju opa owego dobra i zaprojektowa jako umieszczony w wannie betonowej, o pojemno ci zapewniaj cej zapas oleju, na co najmniej jeden start instalacji oraz wspomaganie procesu termicznego przekszta cania odpadów, przez co najmniej 24 godziny 14) usytuowanie silosów z reagentami wykorzystywanymi do systemu oczyszczania spalin zaprojektowa w pobli u linii spalania 102 podci nienie w hali roz adunkowej) raport p.2.2.2 Przewidziano szczelne wykonanie bunkra na odpady o obj to ci 3575 m3, co umo liwia przetrzymanie odpadów przez okres ponad 3 dni, raport p.2.2.2 W celu redukcji rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system zasysania powietrza z bunkra i hali roz adunkowej tak, e powietrze jest pobierane i kierowane, jako powietrze pierwotne do procesu spalania (zapewniaj c niewielkie podci nienie w hali roz adunkowej) raport p.2.2.2p. Zaprojektowano dwie suwnice umo liwiaj ce przeznaczenie po owy czasu pracy na mieszanie odpadów, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2 Podstawowe parametry projektowanego zak adu spe niaj wskazane wymogi, raport p. 2.2.1 Proces spalania umo liwi osi gniecie temperatury minimum 850oC przez co najmniej 2 sekundy co zapewni proces spalania zbli ony do zupe nego, raport p.2.2.5.2 Zaprojektowano piec z ruchomym rusztem mechanicznym pochylonym, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.5 Energia cieplna z kot a w postaci pary przegrzanej trafia do turbiny upustowo-kondensacyjnej, produkuj cej energi elektryczn . Rozpr ona para pobierana jest na potrzeby m.in. podgrzewu wody w wymiennikach grzewczych miejskiej sieci ciep owniczej, raport p.2.2.2.1 Zaprojektowano cuchowy od lacz typu mokrego, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.4.2 Hal przyj cia i waloryzacji la przewiduje si jako zamkni ty budynek, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.4.3 Hal przyj cia i waloryzacji la oraz hale zestalania popio ów przewiduje si wyposa w filtry, spe niaj ce wskazane wymagania, raport p. 8.3.1 Przewiduje si sezonowanie la w zadaszonych kwaterach magazynowych, przewidywana jest tak e siec kanalizacji deszczowej gromadz ca wod z dachu hali przyj cia i waloryzacji la, raport p.2.2.4.3, 2.2.3.7 Przewiduje si dwup aszczowy zbiornik paliwa o pojemno ci 50 m3, w szczelnej wannie, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.4.2 Silosy z reagentami b umieszczone w budynku procesowym w siedztwie linii oczyszczania spalin, co spe nia wskazane wymagania, Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 58. 66. 15) zaprojektowa podczyszczalni cieków, w której b oczyszczane wody z czyszczenia filtrów stacji uzdatniania, odcieki z placu sezonowania la oraz cieki z mycia powierzchni brudnych. Wod z odmulania kot ów kierowa do od lacza z zamkni ciem wodnym; w ramach projektu opracowa szczegó ow technologi , która zapewni skuteczne oczyszczanie wszystkich rodzajów cieków kierowanych na podczyszczalni ; cieki oczyszczone zawraca i wykorzystywa do kolejnych etapów procesu technologicznego tak, aby zminimalizowa ilo odprowadzanych cieków 16) zaprojektowa silos w gla aktywnego o pojemno ci 58 m oraz silos wapna palonego o pojemno ci 56 m3; silosy sorbentu, w gla aktywnego, popio ów oraz cementu zaprojektowa jako zbiorniki szczelne i zamkni te; wyloty oddechowe wyposa w filtry workowe, z których gwarantowany poziom st enia py u na wylocie nie przekroczy 5 mg/Nm 17) zaprojektowa termiczny proces przekszta cania odpadów w sposób zapewniaj cy utrzymanie przez minimum 2 sekundy, w najbardziej niekorzystnych warunkach, temperatur spalin w komorze paleniskowej wynosz co najmniej 850°C; komor paleniskow wyposa w palniki rozruchowo-wspomagaj ce zasilane olejem opa owym, umo liwiaj ce dokonanie rozruchu instalacji i doprowadzenie temperatury spalin w komorze paleniskowej do min. 850°C oraz wspomagaj ce proces w przypadku obni enia si wymaganej temperatury spalin w komorze 18) zaprojektowa instalacj odzysku energii jako kogeneracyjny uk ad kolektorowy z turbin parow pracuj w uk adzie upustowo-kondensacyjnym o parametrach pary 400°C i 40 bar przy szacunkowej produkcji energii elektrycznej na poziomie 56 550 MWh/rok (7,25 MWe) w pracy bez kogeneracji, za w kogeneracji ok. 15 735 MWh/sezon (2,98 MWe) energii elektrycznej i ok. 380 160 GJ/sezon (20 MWth) energii cieplnej (sezon grzewczy) 19) instalacje wyposa w stanowisko wa enia zaopatrzone w dwie automatyczne wagi pomostowe wraz z oprzyrz dowaniem komputerowym i specjalistycznym oprogramowaniem cym rejestrowaniu i sumowaniu masy odpadów dostarczanych do instalacji 20) przy wje dzie na wag zainstalowa detektory do wykrywania w strumieniu odpadów ewentualnych domieszek substancji radioaktywnych 21) w celu utrzymywania wysokiej temperatury spalin przechodz cych przez filtr workowy zainstalowa urz dzenie wygrzewaj ce filtr workowy podczas rozruchu instalacji, co zapobiegnie wykraplaniu si ze spalin wody z zawarto ci kwa nych zwi zków, mog cych doprowadzi do korozji i skrócenia ywotno ci filtrów 22) w celu redukcji st tlenków azotu NOx, zaprojektowa proces selektywnej niekatalitycznej ich redukcji (SNCR - Selective Non Catalytic Reduction), pozwalaj cy na skuteczne osi gni cie wymaganego przepisami standardu emisyjnego dla NOx przeliczonych na NO2, równego 200 mg/mu 23) wysoko wylotu z komina instalacji zaprojektowa 50,0 m npt. 67. 24) 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. spaliny z instalacji termicznego przekszta cania odpadów wprowadza do powietrza z 103 raport p.2.2.10, za czniki 2, 3 i 4. cieki technologiczne z uzdatniania wody oraz podczyszczone cieki deszczowe b gromadzone w zbiorniku wody procesowej, która zostanie wykorzystana g ownie do gaszenia la. Woda z odmulania kot ów dzie odprowadzana do zbiornika wody technologicznej, raport p. 2.2.3.7 Silos w gla aktywnego o pojemno ci 58 m3 oraz silos wapna palonego o pojemno ci 56 m3; silosy sorbentu, popio ów oraz cementu zosta y zaprojektowane wraz z odpowiednimi filtrami workowymi, co wype nia wskazane wymagania, raport p. 8.3.1. Proces spalania umo liwi osi gniecie temperatury minimum 850°C przez co najmniej 2 sekundy, palenisko wyposa ono w dwa palniki rozruchowowspomagaj ce zasilane olejem opa owym, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.5.2 Podstawowe parametry projektowanego zak adu spe niaj wymogi, raport p. 2.2.1 wskazane projektowany w ze przyj cia odpadów spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2 projektowany w ze przyj cia odpadów spe nia wskazane wymagania, raport p. 2.2.2 Przewidziano ogrzewani kieszeni filtra workowego powietrzem fluidyzacyjnym, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.11 Zaprojektowano system proces selektywnej niekatalitycznej redukcji tlenków azotu SNCR na bazie mocznika, co umo liwi osi gniecie wskazanych wymaga , raport p.2.2.4.4 Zaprojektowano komin o wysoko ci 50 m npt, co wype nia wskazane wymagania, raport p.2.2.10 Projektowana pr dko wylotu spalin z komina spe nia wskazane Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 68. pr dko ci wylotow co najmniej 15,5 m/s 25) opracowa projekt nasadzenia zieleni na terenie ZUOK w Bia ymstoku (nasadze drzew i krzewów np. g óg, tarnina i dzika ró a) w celu stworzenia ptakom bazy pokarmowej, a tak e miejsc do rozrodu wymagania, raport p.2.2.10 W ramach projektu budowlanego opracowano projekt nasadze zieleni, w którym wskazano rodzaje i ilo ci nasadze , spe niaj ce wskazane wymagania, raport 2.1.4. i 9.2.6. ród o: Opracowanie w asne Powy sze zapisy, których uwzgl dnienie mo liwe by o na etapie przygotowania projektu budowlanego, zosta y w ca projektowania ZUOK w Bia ymstoku. 104 ci uwzgl dnione w procesie Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 3. Opis elementów przyrodniczych rodowiska Zgodnie z art. 66.ust. 1. pkt. 2 ustawy oo . niniejszy rozdzia zawiera opis elementów przyrodniczych rodowiska obj tych zakresem przewidywanego oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, w tym elementów rodowiska obj tych ochron na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Opis elementów rodowiska stanowi przedmiot rozdzia u 3 Raportu OO 2010, sporz dzonego na etapie pierwszej oceny, zatytu owanego: „Opis elementów przyrodniczych rodowiska obj tych zakresem przewidywanego oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, w tym elementów rodowiska obj tych ochron na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody”. W niniejszym rozdziale zaprezentowano informacje zawarte w powy ej wymienionym raporcie z pierwszej oceny, które uzupe niono o dane pochodz ce z opracowa , które powsta y po pierwszej ocenie oddzia ywania na rodowisko. 3.1 Warunki klimatyczne Zgodnie z podzia em rolniczo-klimatycznym Polski Romualda Gumi skiego, Bia ystok po ony jest w dzielnicy podlaskiej, w subregionie bia ostockim. Klimat miasta jest klimatem umiarkowanym, przej ciowym o zwi kszonych wp ywach kontynentalizmu. Wed ug danych zamieszczonych w opracowaniu „Ekofizjografia Bia egostoku” (Kwiatkowski, Gajko, 2011) poszczególne warunki klimatologiczne dla miasta Bia ystok s nast puj ce: rednia roczna temperatura powietrza wynosi 6,8°C, najcieplejszym miesi cem jest lipiec ( rednia miesi czna temperatura 17,3°C), a najch odniejszym stycze (-4,3°C). W ci gu roku notuje si rednio oko o 127 dni przymrozkowych, (temperatura minimalna poni ej 0° C), pojawiaj cych si ju we wrze niu i wyst puj cych jeszcze w maju. Na omawianym terenie obserwuje si stosunkowo ma o dni gor cych (oko o 26). Wielko redniej rocznej sumy opadów atmosferycznych z wielolecia 1973 - 2008 wynios a na terenie Bia egostoku 588,9 mm, minimalna – 456,4 mm, maksymalna – 748,9 mm. Najwi kszymi sumami opadów charakteryzuj si miesi ce od maja do sierpnia, z maksimum w sierpniu, najmniejsze opady wyst puj w okresie od stycznia do marca. Opady niegu stanowi ok. 21% rocznej sumy opadów. rednia liczb dni z opadem przekraczaj cym 0.1 mm wynosi 169, w tym ok. 63 dni z opadami niegu. W Bia ymstoku wyst puj deszcze ulewne oraz deszcze nawalne, przeci tnie 24 razy w ci gu roku. Obszar miasta otrzymuje od 560 do 571 mm opadu w skali rocznej. Zachmurzenie jest ma o zró nicowane w skali roku, a jego rednia roczna warto wynosi 5,4 (w 8stopniowej skali). Najwi kszym zachmurzeniem charakteryzuj si miesi ce zimowe (listopad – luty, z maksimum w listopadzie i grudniu), a najwi ksza rednia liczba dni pogodnych (4 – 5) wyst puje w maju, marcu i sierpniu. rednia pr dko wiatru wynosi 2,8 m/s, a najcz ciej wyst puj ce wiatry to wiatry s abe (1-3 m/s) – 54% czasu i umiarkowane (4-9 m/s) – 31.4%. Dominuj wiatry z kierunków zachodniego i po udniowo-zachodniego. Najwi ksz cz sto wyst powania wykazuj wiatry z sektorów: 9 (W) i 10 (NW) - zachodnich (20.74 % przypadków na rok), 4 (SE) i 5 (SSE) po udniowo-wschodnich (20.44 %), 7 (SSW) i 6 (S) po udniowych (18.78 %), 8 (SW) po udniowo-zachodnich (10.05 %). Najrzadziej wyst puj wiatry z kierunków pó nocno – wschodnich (NE) i wschodnich (E). Cech charakterystyczn dla tego terenu jest wyst powanie niewielkiej ilo ci cisz oraz wiatrów o stosunkowo niewielkich pr dko ciach. rednia pr dko wiatrów z kierunków wschodnich (N - E - S) wynosi 3,06 m/s, za z kierunków zachodnich (S - W - N) 3,15 m/s. Ruch wiatrów w ródmie ciu Bia egostoku podlega zjawisku bryzy miejskiej. Na miejsk bryz Bia egostoku sk adaj si dwa strumienie powietrza: pierwszy - dolny strumie sprowadza do miasta powietrze z otaczaj cych terenów; drugi – dolny strumie stanowi pr d odwrotny nak adaj cy si na cyrkulacj skierowan do wn trza miasta i nosi nazw „antybryzy”. rednia pr dko wiatru w mie cie w 2005 r. wynios a 2,5 m/s. 105 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ród o: „Ekofizjografia Bia egostoku” (Kwiatkowski, Gajko, 2011) Rysunek 3.1 Ró a wiatrów dla Bia egostoku Poni ej, za opracowaniem Raportu OO 2010, podano dane ze stacji meteorologicznej Bia ystok odno nie kierunków i pr dko ci wiatrów - istotnych czynników dla rozprzestrzeniania si zanieczyszcze emitowanych do atmosfery. Wysoko posadowienia anemometru - 19 m. Tabela 3.1 Zestawienie udzia ów poszczególnych kierunków wiatru [%] 1 NNE 5,99 2 ENE 5,36 3 E 6,61 4 ESE 9,41 5 SSE 11,04 6 S 10,25 7 SSW 8,54 8 WSW 10,05 9 W 10,80 10 WNW 9,93 11 NNW 7,70 12 N 4,32 ród o: Raport OO 2010 Tabela 3.2 Zestawienie cz sto ci poszczególnych pr dko ci wiatru [%] 1 m/s 25,22 2 m/s 20,56 3 m/s 17,97 4 m/s 13,09 5 m/s 9,40 6 m/s 5,45 7 m/s 3,72 8 m/s 2,51 ród o: Raport OO 2010 ród o: Raport OO 2010 Rysunek 3.2 Ró a wiatrów roczna dla Bia egostoku 106 9 m/s 1,37 10 m/s 0,48 11 m/s 0,23 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Równie istotnym dla rozprzestrzeniania si zanieczyszcze i stanu jako ci powietrza ma wyst puj cy na danym terenie system wymiany powietrza. T em dla ukazania procesów zwi zanych z przep ywem powietrza jest zró nicowanie warunków topoklimatycznych. Poni ej przedstawiono map terenów miejskich Bia egostoku z zaznaczonymi kategoriami terenów o ró nych funkcjach wymiany powietrza. Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: Ekofizjografia Bia egostoku 2011 Rysunek 3.3 Kategorie terenów o ró nych funkcjach wymiany powietrza Planowane przedsi wzi cie zlokalizowane b dzie w rejonie charakteryzowanym jako „tereny regeneracji powietrza i przewietrzania”. W opracowaniu „Ekofizjografia Bia egostoku” podano nast puj definicj tych terenów: Tereny otwarte pokryte trwa ro linno ci o niewielkiej szorstko ci pod a, cechuje mniejsza intensywno regeneracji powietrza, natomiast wi ksze znaczenie ma proces przewietrzania. Powstawaniu klinów i pasm przewietrzalno ci sprzyjaj tereny o niskiej, tzw. zwarto ci przeszkody, w postaci: rozproszonej zabudowy jednorodzinnej, dolin rzecznych z nisk ro linno ci i ma ej szorstko ci pod a. Tereny z udzia em regeneracji powietrza to tereny pokryte cz ciowo drzewami i zaro lami. 107 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 3.1.1 Jako powietrza ównymi ród ami zanieczyszcze atmosfery na terenie miasta Bia ystok s rozproszone ród a emisji z sektora komunalno – bytowego, a tak e zanieczyszczenia komunikacyjne zwi zane z ruchem pojazdów, ównie na drogach nr 8, 19 i 65 oraz innych trasach wojewódzkich przebiegaj cych przez aglomeracj bia ostock . Emisja zanieczyszcze powietrza pochodzi tak e z energetyki cieplnej oraz innych du ych zak adów zlokalizowanych na terenie miasta. Lokalizacja planowanego przedsi wzi cia znajduje si w bliskim s siedztwie znacz cych róde emisji zanieczyszcze do powietrza przemys owych i komunikacyjnych – s to: Elektrociep ownia Bia ystok, Fabryka Dywanów AGNELLA oraz wspomniane wy ej drogi nr 8 i 65. Stan jako ci powietrza w Bia ymstoku przedstawiono na podstawie wyników bada Pa stwowego Monitoringu rodowiska, przedstawionych w opracowaniu Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony rodowiska w Bia ymstoku „Oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku”. W roku 2011 podstaw prawn wykonanej oceny stanowi y: Ustawa Prawo ochrony rodowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jednolity z dnia 23 stycznia 2008 r. - Dz.U.2008.25.150 z pó niejszymi zmianami) Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U.2008.47.281), Rozporz dzenie M z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotycz cych zanieczyszczenia powietrza (Dz.U.2008.216.1377); Ustawa z dnia 3 pa dziernika 2008 r. o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddzia ywania na rodowisko (Dz.U.2008.199.1227); Rozporz dzenie M z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U.2009.5.31) Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie szczegó owych wymaga , jakim powinny odpowiada programy ochrony powietrza (Dz.U.2008.38.221). oraz Wytyczne do rocznej oceny jako ci powietrza w strefach wykonanej wg zasad okre lonych w art. 89 ustawy – Prawo ochrony rodowiska z uwzgl dnieniem wymogów dyrektywy 2008/50/WE i dyrektywy 2004/107/WE (GIO , Warszawa 2011 r.) Na mocy art. 89 ustawy Po wojewódzki inspektor ochrony rodowiska co rok dokonuje oceny poziomu substancji w powietrzu w danej strefie a nast pnie klasyfikuje strefy wed ug okre lonych kryteriów, którymi s : dopuszczalny poziom substancji w powietrzu oraz poziom dopuszczalny powi kszony o margines tolerancji, poziom docelowy, poziom celu d ugoterminowego. Kryteria te by y i s standardami jako ci powietrza, które po okre lonym terminie nie powinny by przekraczane. Klasyfikacj wykonuje si dla wszystkich wspomnianych wcze niej poziomów substancji w powietrzu i jest ona podstaw do podj cia decyzji o potrzebie zaplanowania dzia na rzecz poprawy jako ci powietrza w danej strefie. W województwie podlaskim na potrzeby oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref wydzielono dwie strefy: Aglomeracja Bia ostocka (powiat miasto Bia ystok) – kod strefy PL2001; Strefa Podlaska (pozosta y obszar województwa podlaskiego) – kod strefy PL2002. Na terenie województwa badania prowadzi si na 6 stacjonarnych stacjach pomiarowych, w tym w Aglomeracji Bia ostockiej s to 2 stacje t a miejskiego (przy ul. Waszyngtona i ul. Warszawskiej) oraz 1 stacja t a podmiejskiego przy ul. 42. Pu ku Piechoty. Klasyfikacji stref dokonuje si oddzielnie dla dwóch grup kryteriów: okre lonych w celu ochrony zdrowia (dla terenu kraju i uzdrowisk), 108 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku okre lonych w celu ochrony ro lin (dla obszaru ca ego kraju z wy czeniem stref - aglomeracji oraz stref - miast powy ej 100 tys. mieszka ców). W zwi zku z powy szym na terenie województwa podlaskiego oceny jako ci powietrza dokonuje si pod tem ochrony zdrowia w odniesieniu do obu stref, natomiast ze wzgl du na kryterium ochrona ro lin oceniania jest tylko Strefa Podlaska. Ponadto w odniesieniu do Aglomeracji Bia ostockiej nie uwzgl dnia si wymaga dla uzdrowisk z uwagi na brak tego typu obiektów w obr bie powiatu miasto Bia ystok. W ocenie wyró niono 3 podstawowe klasy stref: Klasa A: poziom st zanieczyszcze na terenie strefy nie przekracza odpowiednio poziomu dopuszczalnego, poziomu docelowego, poziomu celu d ugoterminowego; Klasa B: poziom st jest powy ej warto ci dopuszczalnej, lecz nie przekracza tej warto ci powi kszonej o margines tolerancji (z uwzgl dnieniem dozwolonej cz sto ci przekrocze dla przypadków, gdy s one okre lone), Klasa C: poziom st przekracza warto dopuszczaln powi kszon o margines tolerancji (z uwzgl dnieniem dozwolonej cz sto ci przekrocze dla przypadków, gdy s one okre lone), poziom docelowy, poziom celu d ugoterminowego. Warto ci kryterialne poziomów substancji w powietrzu obowi zuj ce w 2011 roku, zgodnie z aktami prawnymi wskazami powy ej, zestawiono w tabelach poni ej. Tabela 3.3 Ochrona zdrowia – poziomy dopuszczalne dla terenu kraju Dopuszczalny Dopuszczalny poziom substancji Warto poziom w powietrzu Okres marginesu substancji w powi kszony o Substancja redniania tolerancji w powietrzu warto marginesu wyników 2011 3 [µg/ ] tolerancji w 2011 [µg/m3] Benzen rok 5 0 5 Dwutlenek 1godzina 200 9 200 azotu rok 40 0 40 Dwutlenek 1 godzina 350 0 350 siarki 24 godziny 125 0 125 ów rok 0,5 0 0,5 Py zawieszony 24 godziny 50 0 50 PM10 rok 40 0 40 Tlenek w gla 8 godzin 10000 0 10000 Py zawieszony rok 25 3 28 PM2,5 Dopuszczalna cz sto przekraczania dopuszczalnego poziomu w roku kalendarzowym 18 razy 24 razy 3 razy 35 razy - ród o: „Oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku” Tabela 3.4 Ochrona zdrowia i ro lin – poziomy docelowe Substancja Py zawieszony PM2,5 Arsen Benzo(a)piren Kadm Nikiel Ozon Okres u redniania pomiarów Docelowy poziom substancji w powietrzu 25 [µg/m3] 6 [ng/m3] 1 [ng/m3] 5 [ng/m3] 20 [ng/m3] 120 [µgm/3] 18000 [µg/m3*h] rok kalendarzowy* rok kalendarzowy* rok kalendarzowy* rok kalendarzowy* rok kalendarzowy* 8 godzin* okres wegetacyjny** Termin osi gni cia docelowego poziomu substancji w powietrzu 2010 2013 2013 2013 2013 2010 2010 * poziom docelowy ze wzgl du na kryterium ochrona zdrowia ** poziom docelowy ze wzgl du na kryterium ochrona ro lin ród o: „Oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku” 109 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 3.5 Ochrona zdrowia i ro lin – poziomy celów d ugoterminowych Substancja Ozon Okres u redniania pomiarów 8 godzin* okres wegetacyjny** Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu 120 [µgm/3] 6000 [µg/m3*h] Termin osi gni cia poziomu celu ugoterminowego substancji w powietrzu 2020 2020 * poziom celu d ugoterminowego ze wzgl du na kryterium ochrona zdrowia ** poziom celu d ugoterminowego ze wzgl du na kryterium ochrona ro lin ród o: „Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku” Wyniki klasyfikacji stref w 2011 r. Poni ej przedstawiano wyniki klasyfikacji stref z uwzgl dnieniem poziomów dopuszczalnych dla poszczególnych zanieczyszcze oraz wyniki klasyfikacji strefy z uwzgl dnieniem poziomów docelowych i d ugoterminowych. W zestawieniu nie wskazano wyników oceny dla obszarów ochrony uzdrowiskowej z uwagi na brak takich obszarów na terenie Bia egostoku. Tabela 3.6 Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszcze , uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzgl dnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia Nazwa strefy Aglomeracja Bia ostocka Strefa Podlaska Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszcze dla obszaru ca ej strefy S02 N02 PM10 Pb C6H6 CO O31 As Cd Ni B(a)P PM2,52) PM2,53) A A C A A A A A A A C B C A A C A A A A A A A A C C 1) wg poziomu docelowego 2) wg poziomu dopuszczalnego 3) wg poziomu docelowego ród o: „Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku” Powy sze dane wskazuj , i na terenie województwa podlaskiego nie ma problemu z dotrzymaniem norm poziomów dopuszczalnych dla zanieczyszcze gazowych, natomiast wyst puje problem z dotrzymaniem norm py u zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz w obr bie strefy Aglomeracja Bia ostocka normy poziomu docelowego dla benzo(a)pirenu. Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu „Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku” na stanowiskach pomiarowych zlokalizowanych na terenie województwa podlaskiego w 2011 r. stwierdzono przekroczenie poziomu dopuszczalnego py u zawieszonego PM10 na ca ym terenie województwa podlaskiego dla kryterium ochrona zdrowia. Obszarem przekrocze jest ca a Aglomeracja Bia ostocka oraz Strefa Podlaska, gdzie obszarem przekrocze jest miasto om a (zanotowano tam wi ksz od dopuszczalnej liczb dni z przekroczeniami normy 24 – godzinnej). Natomiast w latach 2008, 2009 i 2010 liczby dni z przekroczeniami by y zgodne z wymaganiami prawnymi, co potwierdza poni szy diagram. ród o: Informacja o stanie rodowiska na obszarze województwa podlaskiego w 2011 roku Rysunek 3.4 Liczba dni z przekroczeniami st enia 24 - godzinnego py u PM10 na wybranych stanowiskach pomiarowych w latach 2005-2011 w Aglomeracji Bia ostockiej 110 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W odniesieniu do st latach poprzednich. rocznych py u PM10 w 2011 roku nie stwierdzono przekrocze podobnie jak w ród o: Informacja o stanie rodowiska na obszarze województwa podlaskiego w 2011 roku Rysunek 3.5 Warto rednia roczna py u PM10 na wybranych stanowiskach pomiarowych w latach 20052011 w Aglomeracji Bia ostockiej W zakresie oceny zachowania poziomów dopuszczalnych zanieczyszcze stwierdzono ponadto przekroczenia norm mniejszej frakcji py u zawieszonego PM2,5 zarówno w Aglomeracji Bia ostockiej jak i w Strefie Podlaskiej (obszarem przekrocze jest miasto om a). W obszarze powiatu miasto Bia ystok poziom zanieczyszczenia mie ci si w marginesie tolerancji (ocena wynikowa B). W zakresie oceny zachowania poziomów docelowych stwierdzono przekroczenia poziomu docelowego benzo(a)pirenu w Aglomeracji Bia ostockiej oraz poziomu docelowego py u zawieszonego PM2,5 w Aglomeracji Bia ostockiej i w Strefie Podlaskiej. W zakresie oceny zachowania poziomów celów d ugoterminowych stwierdzono przekroczenia dla ozonu w Strefie Podlaskiej (kryterium - ochrona ro lin) oraz w Aglomeracji Bia ostockiej i Strefie Podlaskiej (kryterium - ochrona zdrowia). Bior c pod uwag obecnie obowi zuj ce regulacje prawne, tj.: Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012.177.1031); Rozporz dzenie M z dnia 10 wrze nia 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotycz cych zanieczyszczenia powietrza (Dz.U.2012.0.1034); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 13 wrze nia 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U.2012.177.1032); Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 wrze nia 2012 r. w sprawie programów ochrony powietrza oraz planów dzia krótkoterminowych (Dz.U.2012.0.1028). warto ci kryterialne poziomów substancji w powietrzu obowi zuj ce w 2013 roku, zgodnie z aktami prawnymi wskazami powy ej, zestawiono poni ej. Tabela 3.7 Ochrona zdrowia – poziomy dopuszczalne dla terenu kraju Substancja Benzen Dwutlenek azotu Okres redniania wyników rok 1godzina Dopuszczaln y poziom substancji w powietrzu [µg/3] Warto marginesu tolerancji w 2013 Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu powi kszony o warto marginesu tolerancji w 2013 [µg/m3] 5 200 0 0 5 200 111 Dopuszczalna cz sto przekraczania dopuszczalnego poziomu w roku kalendarzowym 18 razy Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Dwutlenek siarki ów Py zawieszony PM10 Tlenek w gla Py zawieszony PM2,5 rok 1 godzina 24 godziny rok 24 godziny rok 8 godzin rok 40 350 125 0,5 50 40 10000 25 0 0 0 0 0 0 0 1 40 350 125 0,5 50 40 10000 26 24 razy 3 razy 35 razy - ród o: „Oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku” Warto ci marginesów tolerancji i dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu w tabelach w stosunku do ród a zaktualizowano do roku 2013 o zanieczyszcze – pismo WIO z dnia 21.01.2013r. (Za cznik 15) Informacja o aktualnym tle zanieczyszcze w rejonie inwestycji uzyskana zosta a od Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska w Bia ymstoku. Zgodnie z pismem WIO aktualny stan zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji ZUOK przedstawia si nast puj co: Tabela 3.8 Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji ZUOK Warto , g/m3 Parametr dwutlenek azotu 14,5 g/m3 , tj. 36,3 % dopuszczalnego poziomu (40 g/m3) dla terenu kraju. dwutlenek siarki 3,3 g/m3 , tj. 16,5 % warto ci odniesienia (20 g/m3) dla terenu kraju; (nie normowany poziom dopuszczalny ze wzgl du na kryterium ochrona zdrowia) py zawieszony PM10 31,0 g/m3 , tj. 77,5 % dopuszczalnego poziomu (40 g/m3) dla terenu kraju py zawieszony PM2,5 24,7 g/m3 , tj. 98,8 % dopuszczalnego poziomu (25 g/m3) dla terenu kraju ród o: Pismo WIO z dnia 21.01.2013r. w sprawie stanu zanieczyszczenia powietrza (znak WM.7016.1.2.2013.MW) 3.2 Klimat akustyczny Na terenie Bia egostoku wp yw na klimat akustyczny ma dynamiczny rozwój motoryzacji i po enie miasta na trasach tranzytowych do przej granicznych na wschodniej granicy Polski. Z kolei przekroczenia poziomów dopuszczalnych ha asu emitowanego przez przemys wyst puj lokalnie i sporadycznie. Dotycz one w okresie ca odobowym okolic centrum handlowego Auchan, Elektrociep owni Bia ystok oraz Fabryki Dywanów Agnella. Zarówno Elektrociep ownia jak i Fabryka Dywanów znajduj si w rejonie lokalizacji planowanego przedsi wzi cia. W celu oceny stanu akustycznego rodowiska miasta Bia egostoku, sporz dzana jest mapa akustyczna miasta. Na podstawie mapy akustycznej opracowano „Program ochrony rodowiska przed ha asem dla miasta Bia egostoku”, w którego ramach zosta y zaplanowane dzia ania naprawcze i zapobiegawcze wobec szkodliwego wp ywu ha asu na mieszka ców miasta. Mapa akustyczna jest zbiorem map odwzorowuj cych graficznie d ugookresowy redni poziom d wi ku A wyznaczony dla pory dzienno – wieczorowo - nocnej (wska nik LDWN) oraz dla pory nocnej (wska nik LN). S to mapy: emisyjne, imisyjne, zagro ha asowych oraz wra liwo ci, opracowane z uwzgl dnieniem poszczególnych rodzajów róde ha asu wyst puj cych na terenie miasta, tj.: drogowego, kolejowego i przemys owego oraz z uwzgl dnieniem poni szych warto ci dopuszczalnych, okre lonych w rozporz dzeniu Ministra rodowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów ha asu w rodowisku, które maj zastosowanie do prowadzenia d ugookresowej polityki w zakresie ochrony przed ha asem (Tabela 3, Za cznik 1 do roporz dzenia). 112 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 3.9 Dopuszczalne poziomy ha asu w rodowisku powodowanego przez poszczególne grupy róde ha asu, z wy czeniem ha asu powodowanego przez starty, l dowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne 1) Warto ci okre lone dla dróg i linii kolejowych stosuje si tak e dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych. 2) Strefa ródmiejska miast powy ej 100 tys. mieszka ców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracj obiektów administracyjnych, handlowych i us ugowych. W przypadku miast, w których wyst puj dzielnice o liczbie mieszka ców powy ej 100 tys., mo na wyznaczy w tych dzielnicach stref ródmiejsk , je eli charakteryzuje si ona zwart zabudow mieszkaniow z koncentracj obiektów administracyjnych, handlowych i us ugowych. ród o: Rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów ha asu w rodowisku Z wykonanej mapy wynika, i najwi kszym problemem w mie cie jest ha as drogowy. Przekroczenia norm ha asu drogowego zanotowano przede wszystkim w porze dziennej, wzd g ównych ulic i tylko w ich najbli szym otoczeniu. Najwi kszy ha as drogowy wyst puje na ulicach o najwi kszym udziale w nat eniu ruchu pojazdów ci kich, w tym m.in. ulicy Gen. W . Andersa, przy której przewiduje si lokalizacj planowanego przedsi wzi cia. Zgodnie z aktualn informacj Podlaskiego WIO o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok, liczb ludno ci nara onej na ha as w porze dziennej oszacowano na poziomie 28,3 tys. mieszka ców. Natomiast w porze nocnej liczba mieszka ców nara onych na ponadnormatywny ha as jest równa 15,5 tys. mieszka ców. Natomiast ha as kolejowy nie stanowi problemu dla mieszka ców miasta. Nadmierny ha as emitowany przez przemys wyst puje sporadycznie. W rejonie planowanej lokalizacji ZUOK ród em emisji ha asu przemys owego s : Fabryka Dywanów „Agnella” SA, Gie da RolnoTowarowa, „Elektrociep ownia Bia ystok” S.A. i Bia ostocka Fabryka Mebli „FORTE”. W ocenie stopnia nara enia ludno ci wynika, e adne z rodzajów róde ha asu nie powoduje bardzo ych warunków akustycznych rodowiska (przekroczenia norm o 15-20 dB i powy ej) zarówno w dzie jak i w nocy. Przewa nie na obszarach przekrocze norm, stan warunków akustycznych okre lono jako niedobry (przekroczenia do 10 dB). 113 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Poni ej przedstawiono fragment mapy akustycznej sporz dzonej dla miasta Bia ystok, obrazuj cy stan klimatu akustycznego w rejonie lokalizacji planowanego przedsi wzi cia. Lokalizacja ZUOK Bia ystok Rysunek 3.6 Mapa akustyczna rejonu lokalizacji planowanego ZUOK - emisja Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: www.gisbialystok.pl Rysunek 3.7 Mapa akustyczna rejonu lokalizacji planowanego ZUOK - imisja 3.3 Uwarunkowania geomorfologiczne Wed ug systematyki fizyczno-geograficznej (J.Kondracki, „Geografia regionalna Polski" 2000) miasto Bia ystok po one jest na Nizinie Pó nocnopodlaskiej, nale cej do podprowincji Wysoczyzn PodlaskoBia oruskich. Nizina Pó nocnopodlaska jest makroregionem rozci gaj cym si pomi dzy dolin Bugu na po udniu, dolinami Pisy i Narwi na pó nocnym zachodzie oraz Niemna i Swis oczy (Bia oru ) na wschodzie. Obszar Bia egostoku stanowi cz rozleg ej wysoczyzny morenowej o wysoko ciach wzgl dnych 130170 m n.p.m., uformowanej podczas stadia u rodkowego (Wkry) zlodowacenia Warty. Krajobraz miasta tworz wysokie wzgórza moren i kemów jak i równiny sandrowe i morenowe. Zgodnie z zapisami opracowania „Ekofizjografia Bia egostoku” 2011, ze wzgl du na stopie urozmaicenia rze by oraz obecno odmiennych form polodowcowych, obszar miasta zosta podzielony na 4 cz ci: pó nocn , pó nocno- wschodni , rodkow oraz po udniowo-zachodni . Najwi kszym zró nicowaniem wysoko ciowym charakteryzuje si pó nocna i pó nocno-wschodnia cz Bia egostoku po na w wid ach Supra l i rzeki Bia ej. Obszar ten ma charakter pagórkowaty, który tworz wzgórza 114 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku akumulacyjne moreny czo owej i kemy. Rze ba taka wyst puje m.in. w rejonie Lasu Pietrasze w cz ci pó nocnej miasta. Rejon lokalizacji planowanego przedsi wzi cia znajduje si w cz ci pó nocnej, na obszarze wysoczyzny moreny dennej i ablacyjnej, z niewielkimi pagórkowatymi formami rze by pochodzenia lodowcowego w postaci kemów. Powierzchnia terenu przewidzianego pod inwestycj jest zró nicowana, ogólnie nachylona jest w kierunku po udniowo – zachodnim. W po udniowo – zachodniej i rodkowej cz ci, w obr bie równiny wodnolodowcowej wyniesiona jest na rz dnych ~ 134 ÷ 140 m n.p.m., a w cz ci pó nocno –wschodniej, w obr bie wysoczyzny morenowej wznosi si maksymalnie do rz dnej 147 m n.p.m. Poni ej przedstawiono lokalizacje ZUOK na tle uwarunkowa Bia ystok. geomorfologicznych obszaru miasta Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: Ekofizjografia Bia egostoku 2011 Rysunek 3.8 Zró nicowanie hipsometryczne terenu miasta Bia ystok 115 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: Ekofizjografia Bia egostoku 2011 Rysunek 3.9 Geomorfologia terenu miasta Bia ystok 3.4 Budowa geologiczna W niniejszym punkcie przedstawiano informacje zawarte w Raporcie OO 2010, zaktualizowane o wyniki rozpoznania warunków gruntowo-wodnych i geotechnicznych terenu lokalizacji ZUOK, wykonanego na potrzeby opracowania projektu budowlanego oraz przygotowania niniejszego raportu o oddzia ywaniu na rodowisko. Pod wzgl dem geologicznym miasto Bia ystok po one jest na prekambryjskiej platformie wschodnioeuropejskiej. Jednym z elementów sk adowych platformy jest antekliza mazursko suwalska (wypuk a struktura tektoniczna w obr bie platformy kontynentalnej o rozmiarach regionalnych), rozci gaj ca si od doliny Bugu po K trzyn i Suwa ki na pó nocy. Pod e geologiczne w rejonie Bia egostoku tworzy centralny masyw granitoidowy, zwany kompleksem mazowieckim, rozci gni ty pomi dzy Warszaw a Suwa kami. G boko jego zalegania wynosi 200-500 m p.p.t.. P ytkie zaleganie prekambru warunkuje wyst powanie silnie zredukowanego kompleksu ska osadowych tworz cych pokryw platformy. W kompleksie tym praktycznie nie wyst puj ska y paleozoiczne. Najstarsz formacj s najcz ciej terygeniczne osady dolnego triasu w postaci cienkich serii sedymentacyjnych, osady górnej jury (g ównie margle, wapienie, i owce) i górnej kredy (g ównie piaski i wapienie piaszczyste). W rejonie Bia egostoku wyst puje silnie zredukowany profil osadów trzeciorz dowych. 116 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Natomiast na profil czwartorz du sk adaj si g ównie osady glacjalne wykszta cone w postaci mi szych kompleksów glin zwa owych, rozdzielone nieci ymi warstwami interglacjalnych i interstadialnych osadów piaszczystych i piaszczysto- wirowych o mi szo ci rz du od kilku do ponad 20 m. Holocen reprezentowany jest przez osady aluwialne tarasu zalewowego Supra li, Bia ej oraz osady organogeniczne wype niaj ce doliny i zag bienia bezodp ywowe. Odwierty geologiczne wykonane w pobli u ul. Gen. W . Andersa, w ramach opracowania dokumentacji hydrogeologicznej rejonu Bia egostoku (1994r.), wykaza y obecno utworów osadowych w postaci wapieni piaszczystych z przewarstwieniami i owymi na g boko ci ok. 126 m p.p.t., nad którymi rozpo ciera si warstwa nieprzepuszczalnych utworów glin, z soczewkowatymi skupiskami utworów owcowych. W pod u planowanej lokalizacji ZUOK stwierdzono obecno warstwy nieprzepuszczalnych glin zwa owych stadia u górnego zlodowacenia Warty, z miejscowymi, przypowierzchniowymi skupiskami glin z domieszk piasku i utworów i owcowych (m.in. piasków pylastych oraz glin pylastych). Na potrzeby rozpoznania warunków gruntowo-wodnych i geotechnicznych terenu lokalizacji ZUOK w grudniu 2012 r. wykonano wiercenia badawcze oraz sondowania CPTU. W ramach wykonanych prac przebadano pod e maksymalnie do g boko ci 18 m p.p.t. Stwierdzono, e od powierzchni terenu wyst puj nasypy niekontrolowane o mi szo ci ~ 0,8 ÷ 2,7 m oraz gleba - humus o mi szo ci ~ 0,2 ÷ 0,6 m; poni ej stwierdzono utwory czwartorz dowe – holoce skie i plejstoce skie. Holocen reprezentowany jest przez stwierdzone lokalnie w pó nocno – wschodniej cz ci terenu grunty wykszta cone jako piaski drobne i pylaste lokalnie zaglinione lub ze ladami humusu, wyst puj ce w strefie przypowierzchniowej maksymalnie do g boko ci ~ 2,2 m p.p.t. Plejstocen reprezentowany jest przez: osady wodnolodowcowe – m odsze wykszta cone jako piaski ró nej granulacji z lokalnymi soczewkami tzw. mu ków zastoiskowych reprezentowanych g ównie przez py y, py y piaszczyste i gliny pylaste; osady wyst puj od powierzchni terenu i stromo wcinaj si w kierunku po udniowo – zachodnim w zalegaj ce poni ej gliny zwa owe; sp g osadów wodnolodowcowych wyst puje na boko ci od ~ 2 m do ponad 12 m p.p.t.; utwory lodowcowe zlodowacenia rodkowopolskiego wykszta cone w postaci glin zwa owych, w ród których stwierdzono liczne przewarstwienia i lokalne soczewy lodowcowych piasków ró nej granulacji i pospó ek; sp g utworów lodowcowych przewiercono punktowo na g boko ci ~ 6 ÷ 10 m p.p.t., gdzie pod cielony jest przez: osady wodnolodowcowe – starsze wykszta cone jako piaski ró nej granulacji z lokalnymi soczewkami tzw. mu ków zastoiskowych wykszta conych jako py y i gliny pylaste; sp gu osadów wodnolodowcowych nie osi gni to do maksymalnej g boko ci wierce , tj. 18 m p.p.t.. 3.4.1 Udokumentowane z a kopalin Zgodnie z zapisami „Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Bia egostoku” (uchwa a nr LVII/747/10 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 24 czerwca 2010 r.), na terenie miasta udokumentowano jedno z e kopalin pospolitych – piaski kwarcowe. Z e to zajmuje powierzchni oko o 21,5 ha, a jego cicielem jest Skarb Pa stwa. Z e to, w cz ci zosta o zatwierdzone do eksploatacji przez PPH „Silikaty” Bia ystok Sp. z o.o. i utworzony zosta : obszar górniczy obejmuj cy teren z a w granicach zak adu, teren górniczy obejmuj cy obszar górniczy i teren poeksploatacyjny przeznaczony do rekultywacji. Szacunkowy czas eksploatacji z a wynosi 7 lat i brak jest perspektyw na uzyskanie koncesji na rozszerzenie obszaru górniczego na cz z a dotychczas nieprzeznaczonego do eksploatacji pod lasem. Po wyeksploatowaniu z a przewidziana jest rekultywacja wyrobiska w kierunku le no-rekreacyjnym. Wyrobisko zlokalizowane jest w dzielnicy Jaroszówka, ok, 2,4 km w linii prostej na pó nocny wschód od planowanej lokalizacji ZUOK. 117 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 3.5 Warunki hydrogeologiczne Obszar Bia egostoku jest po ony w obr bie dwóch rejonów hydrogeologicznych: bialskiego IX 1A (cz regionu lubelsko-podlaskiego IX) oraz rejonu bia ostockiego II A (wchodz cego w sk ad regionu mazursko-podlaskiego II). W rejonie Bia egostoku wyró nia si trzy podstawowe poziomy wodono ne: poziom przypowierzchniowy w dolinie Supra li zwi zany z obecno ci mi szej, piaszczystej i piaszczysto- wirowej serii sandrowej oraz mi szego kompleksu fluwioglacjalnych i fluwialnych osadów górnego plejstocenu oraz aluwiów rzecznych holocenu; poziom mi dzymorenowy (wg bny poziom wodono ny) na wysoczyznach zwi zany z obecno ci fluwioglacjalnych osadów piaszczystych i piaszczysto- wirowych interglacja u Pilicy; poziom sp gowy (wg bny poziom wodono ny) zwi zany z fluwioglacjalnymi seriami osadów i piaszczystych interglacja u Mazowieckiego. Zwierciad o wody wg bnych warstw wodono nych ma charakter napi ty (subartezyjski) i stabilizuje si na rz dnych ok. 115-145 m n.p.m. Regionaln baz drena u dla tych wód, na przewa aj cym obszarze stanowi rzeka Supra l, a w pozosta ej cz ci rzeka Narew. Rzeki te, za po rednictwem ich dop ywów odgrywaj tak e zasadnicz rol w drena u poziomu przypowierzchniowego, cechuj cego si swobodnym zwierciad em wody. Pó nocna cze miasta Bia ystok po ona jest w obszarze G ównego Zbiornika Wód Podziemnych Nr 218 „Pradolina rzeki Supra l”. GZWP nr 218 jest podstawowym rezerwuarem wód pitnych dla aglomeracji bia ostockiej, w 80% eksploatowanym przez uj cia komunalne. Obszar Bia egostoku charakteryzuje si intensywnym poborem wody, który spowodowa powstanie rozleg ego leja depresyjnego. GZWP Nr 218 jest zbiornikiem czwartorz dowym. Wody zbiornika zalegaj w dwóch kompleksach wodono nych: pierwszym-aluwialnej warstwie wodono nej i systemie warstw wg bnych oraz drugimsp gowej warstwie wodono nej. Obszar centralnej cz ci zbiornika (dolina Supra li) stanowi o rodek porowy, prowadz cy wody o zwierciadle swobodnym. Ta cz zbiornika przykryta jest przepuszczalnymi osadami piaszczysto- wirowymi o mi szo ci do 5 m, co decyduje o wysokiej podatno ci wód podziemnych na zanieczyszczenie. Po udniow i pó nocn cz GZWP nr 218 zaliczono do obszarów rednio zagro onych, w obr bie których naporowe warstwy wodono ne przykryte s pokryw utworów s abo przepuszczalnych o mi szo ci mieszcz cej si w przedziale 10-50 m. Zbiornik ma powierzchni 85,5 km2. Wody podziemne zbiornika s zasilane z dop ywu lateralnego (2272 m3/h) oraz w niewielkim udziale z infiltracji (0,908 m3/h/km2). Zasoby dyspozycyjne zbiornika oszacowano w wielko ci Q dysp = 2364 m3/h. W rodkowo-wschodniej cz ci Bia egostoku mi szo przewarstwie piaszczystych wyra nie si redukuje, a do ca kowitego zaniku. Lokalnie serie piaszczyste zast powane s zastoiskowymi osadami pylasto-ilastymi. Obszar ten jest praktycznie pozbawiony ci ych warstw u ytkowych w czwartorz dzie. Tylko lokalnie wyst puj tu niezbyt mi sze soczewy piaszczyste o niewielkiej zasobno ci. Na potrzeby rozpoznania warunków gruntowo-wodnych i geotechnicznych terenu lokalizacji ZUOK w grudniu 2012 r. wykonano wiercenia badawcze oraz sondowania CPTU. W ramach wykonanych prac przebadano pod e maksymalnie do g boko ci 18 m p.p.t. W pod u tym wyst puj grunty przepuszczalne i s aboprzepuszczlane. Do gruntów przepuszczanych, w uj ciu od powierzchni terenu, zaliczono: gleb i nasypy we fragmentach zbudowanych w przewadze z gruntów piaszczystych; piaski deluwialne i wodnolodowcowe – m odsze wyst puj ce w górnej cz ci omawianego pod a, piaszczyste przewarstwienia i soczewy lodowcowych piasków i pospó ek wyst puj ce w ród glin zwa owych, piaski wodnolodowcowe – starsze wyst puj ce w sp gu omawianego pod a. Do gruntów s aboprzepuszczanych zaliczono: 118 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku nasypy zbudowane w przewadze z gruntów spoistych, mu ki zastoiskowe, tj. g ównie py y, py y piaszczyste i gliny pylaste w górnej strefie pod a, gliny zwa owe w postaci glin, glin zwi ych, glin piaszczystych i piasków gliniastych, mu ki zastoiskowe, tj. gliny pylaste i py y wyst puj ce jako lokalne soczewki w ród starszych piasków wodnolodowcowych. W omawianym pod u woda gruntowa wyst puje: w strefie przypowierzchniowej, g ównie w obr bie wodnolodowcowych – m odszych piasków, jest to woda o zwierciadle swobodnym lub napi tym o niewielkim ci nieniu hydrostatycznym utrzymuj ca si na stropie s aboprzepuszczalnych glin zwa owych i mu ków zastoiskowych; lokalnie stwierdzono te niewielkie s czenia wody zawieszonej wyst puj ce w obr bie nasypów bezpo rednio na stropie aboprzepuszczalnych glin; w obr bie soczewek piasków lodowcowych w glinach zwa owych, gdzie posiada zwierciad o napi te o niewielkim ci nieniu hydrostatycznym wyst puj ce na zmiennych g boko ciach uzale nionych od stref wyst powania soczew piasków ródglinowych, lokalnie stwierdzono te niewielkie s czenia wyst puj ce w obr bie przewarstwie piasków w glinach; w g bszym pod u, w warstwie wodono nej zbudowanej piasków wodnolodowcowych - starszych, gdzie posiada zwierciad o swobodne lub napi te wywo ane sp giem s aboprzepuszczalnych glin. W trakcie bada terenowych wod gruntow stwierdzono: ustabilizowane zwierciad o wody gruntowej wyst puj cej w obr bie piasków wodnolodowcowych – odszych oraz soczew piasków lodowcowych w górnej strefie warstwy glin zwa owych stwierdzono na g boko ci ~ 0,8 – 8,4 m n.p.m., tj. na rz dnych ~ 127,5 – 140,9 m n.p.m.; lokalnie stwierdzono te niewielkie s czenia wody zawieszonej wyst puj ce w obr bie nasypów bezpo rednio na stropie glin zwa owych; ustabilizowane zwierciad o wody gruntowej w piaskach wodnolodowcowych – starszych pod glinami zwa owymi oraz w soczewkach piasków lodowcowych w sp gowej strefie glin zwa owych stwierdzono na g boko ci ~ 7,7 – 8,9 m p.p.t., tj. na rz dnej ~ 130,8 – 131,3 m n.p.m. W po udniowo – zachodnim fragmencie badanego terenu i dalej na po udnie od niego wyst puje okno hydrogeologiczne powsta e na skutek wyerodowania glin zwa owych poprzez mi sz warstw m odszej – wodnolodowcowej serii piaszczysto – wirowej, gdzie dochodzi do wzajemnego kontaktu wód gruntowych z wszystkich wy ej opisanych warstw wodono nych. Wody gruntowe w tym rejonie wykazuj silne drenowanie do zag bienia wype nionego osadami wodnolodowcowymi. Wody gruntowe ze wszystkich stwierdzonych do przebadanych g boko ci warstw wodono nych wykazuj po udniowo – zachodni kierunek sp ywu. Na podstawie analizy danych z wykonanych pomiarów oraz zebranych materia ów archiwalnych autorzy opracowania pt. „Dokumentacja bada pod a gruntowego dla okre lenia warunków gruntowo – wodnych i geotechnicznych w pod u projektowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych przy ul. Gen. W . Andersa w Bia ymstoku.” zwrócili uwag m. in. na nast puj ce aspekty: Woda gruntowa w pod u jest g ównie zasilana przez wod z opadów atmosferycznych i wiosennych roztopów oraz sp yw z terenów wy ej po onych; Zwraca si uwag , e w obr bie znajduj cej si w s siedztwie rozwa anego terenu – fabryki dywanów Agnella znajduje si szereg studni ujmuj cych wod 6 równie z warstw wodono nych stwierdzonych w rozwa anym pod u, tj. piaszczystej serii wodnolodowcowej m odszej i starszej. Aktualnie wody gruntowe wykazuj silne drenowanie w kierunku po udniowo – zachodnim, czyli ogólnie zgodnie z kierunkiem nachylenia terenu, ale równie w kierunku istniej cych uj wody, które przynajmniej cz ciowo obejmuj rozwa any teren lejem depresji. Badania i obserwacje wody gruntowej w pod u przeprowadzono przy rednich stanach, bardzo orientacyjnie prognozuje si , e w okresach wysokich stanów wód, po intensywnych oparach deszczu lub roztopach du ej ilo ci niegu ustabilizowane zwierciad o wody gruntowej w obr bie piasków 6 ujmowana woda wykorzystywana jest do celów technologicznych fabryki 119 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku wodnolodowcowych – m odszych, przy obecnych stosunkach wodnych w pod u (przy dzia aj cych uj ciach wody w rejonie rozwa anego terenu) mo e wyst pi o oko o 1,0 – 1,5 m p ycej ni to stwierdzono w trakcie bada terenowych dla niniejszego opracowania, odpowiednio wzro nie te ci nienie wody gruntowej – naporowej stwierdzonej w obr bie soczew piasków w ród glin i piasków wodnolodowcowych – starszych pod glinami. Zwraca si jednak uwag , e w przypadku likwidacji uj wody w najbli szym s siedztwie terenu, poziom wód gruntowych mo e wróci do stanu pierwotnego. Zak ada si , e w takiej sytuacji zwierciad o wody gruntowej w obr bie piasków wodnolodowcowych – m odszych w po udniowej cz ci rozwa anego terenu b dzie wyst powa na rz dnej ca 133 m n.p.m., odpowiednio wzro nie te ci nienie wody w wodnolodowcowej – starszej serii piaszczystej wyst puj cej pod glinami zwa owymi. 3.5.1 Jako wód podziemnych Monitoring jako ci wód podziemnych prowadzi Pa stwowy Instytut Geologiczny (PIG). Program pomiarowy obejmuje trzy rodzaje monitoringu stanu chemicznego wód podziemnych, tj. monitoring diagnostyczny, operacyjny i badawczy. Przedmiotem monitoringu wód podziemnych s jednolite cz ci wód podziemnych (JCWPd). W województwie podlaskim wydzielono 10 JCWPd. adna z JCWPd nie posiada statusu zagro onej, co dokumentuje zamieszczona poni ej mapa przygotowana przez PIG, a zamieszczona w opracowaniu WIO Bia ystok „Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok”, 2012. Miasto Bia ystok le y w obr bie JCWPd nr 55. ród o: Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok”, 2012 Rysunek 3.10 Lokalizacje punktów pomiarowych wód podziemnych i klasyfikacja stanu chemicznego w 2010 r. na tle granic JCWPd 120 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W okresie 2009 -2011 na terenie województwa podlaskiego badania przeprowadzono w 2010 roku w monitoringu diagnostycznym (prowadzonym co 3 lata). W badaniach uwzgl dniono 24 punkty kontrolno-pomiarowe, obejmuj ce wszystkie JCWPd. Wyniki przeprowadzonych bada wykaza y zdecydowan dominacj wód reprezentuj cych dobry stan chemiczny - 96% JCWPd (wody zaliczane do I, II i III klasy7). Wody zaliczone do s abego stanu (IV i V klasa1) stanowi y 4% - z jako wód stwierdzono w 2010 roku tylko w 1 punkcie pomiarowym (JCWPd nr 23 - punkt Wigra ce gm. Sejny). W rejonie Bia egostoku badania wód podziemnych w systemie PM prowadzone s w 2 punktach kontrolno-pomiarowych, nale cych do krajowej sieci monitoringu wód podziemnych. S to: punkt nr 736 - studnia 6c na uj ciu komunalnym w Jurowcach oraz punkt nr 738 zlokalizowany w Bia ymstoku przy ul. K. Cio kowskiego. Zgodnie z zapisami opracowania „Ekofizjografia Bia egostoku” 2011r., jako wód w punkcie pomiarowo-kontrolnym nr 736 nale y uzna za nisk (w 2007 r. wody by y niezadowalaj cej jako ci). Stwierdzono przekroczenia progowej warto ci st enia azotynów (2000, 2001, 2007), co wiadczy o przenikni ciu do warstwy wodono nej zanieczyszcze pochodzenia antropogenicznego. Z kolei jako wód w punkcie pomiarowo-kontrolnym nr 738 odpowiada a od 2004 roku wodom dobrej jako ci (we wcze niejszych latach jako wody by a bardzo dobrej jako ci). Natomiast w 2010 roku wod zakwalifikowano do III klasy – wód zadowalaj cej jako ci ze wzgl du na przekroczone st enia NO3, K i Ca. Wyniki bada z ostatnich lat potwierdzaj wnioski o stopniowym obni aniu naturalnych walorów wód w wyniku przenikania zanieczyszcze do p ytszych poziomów wodono nych. Szczegó owa analiza uwarunkowa naturalnych i gospodarczych decyduj cych o stopniu zagro enia g ównych poziomów wodono nych wykazuje, i najbardziej zagro ony niekorzystnymi wp ywami antropogenicznymi jest poziom przypowierzchniowy, b cy poziomem g ównym na pó nocno-wschodnich obrze ach miasta Bia egostoku. Jest to rejon o charakterze przemys owym, w obr bie którego zlokalizowano dwa du e obiekty przemys owe: Elektrociep ownia Bia ystok oraz Fabryka Dywanów AGNELLA. Ponadto, znajduj si tutaj: jedna ogólnodost pna stacja paliw p ynnych oraz 3 wewn trzzak adowe magazyny paliw. Ze wzgl du na brak izolacji poziomu przypowierzchniowego od powierzchni terenu oraz silne uprzemys owienie obszaru, przypisano mu bardzo wysoki stopie zagro enia. W obszarze tym znajduje si planowana lokalizacja ZUOK. Przy zaprojektowanych rozwi zaniach obiektów ZUOK uwzgl dniono rozwi zania zabezpieczaj ce przed ewentualnym przenikaniem zanieczyszcze do rodwiska gruntowowodnego. Poni sza mapa prezentuje rozk ad stopnia zagro enia zanieczyszczenia wód podziemnych w wyniku infiltracji zanieczyszcze z powierzchni w g b gruntu. 7 Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 23 lipca 2008r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. Nr 143, poz. 896) 121 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: Ekofizjografii Bia egostoku 2011 Rysunek 3.11 Zagro enia wód podziemnych w Bia ymstoku (rejon pó nocno – wschodni miasta) 3.6 Warunki hydrograficzne Bia ystok po ony jest na obszarze dwóch prawostronnych zlewni dorzecza Narwi (zlewnia II rz du): Supra li i Horodnianki – zlewnie III rz du. Miasto Bia ystok le y na obszarze zlewni rzeki Bia ej (zlewnia IV rz du), b cej lewobrze nym dop ywem rzeki Supra li (zlewnia III rz du), której blisko 3kilometrowy odcinek stanowi fragment pó nocnej granicy miasta. Supra l to rzeka o d ugo ci 103,3 km i powierzchni zlewni 1849,4 km2. Jest prawobrze nym dop ywem Narwi i uchodzi do niej na 299,8 km. ród a rzeki zlokalizowane s na pó noc od wsi Topolany, na obszarze rozleg ego torfowiska. Teren zlewni do miejscowo ci Gródek ma charakter nizinny o pod u bagienno-torfowym. Poni ej Gródka rzeka tworzy prze om przez stref moreny czo owej si gaj cy uj cia dop ywu Grzybówki. W zlewni rzeki, w miejscowo ciach Supra l oraz Wasilków, znajduj si przep ywowe zbiorniki rekreacyjne, a na wysoko ci Wasilkowa zlokalizowane jest powierzchniowe uj cie wody dla aglomeracji bia ostockiej. Supra l stanowi ród o zaopatrzenia w wod pitn aglomeracji Bia ostockiej. Jej zlewnia obj ta jest po redni stref ochronn . Rzeka Bia a uchodzi do Supra li na 7,1 km. Bia a jest odbiornikiem cieków komunalnych generowanych na obszarze Bia egostoku, odprowadzanych z miejskiej oczyszczalni cieków. Powierzchnia zlewni rzeki Bia ej wynosi 123,9 km2 i jest obszarem równiny moreny dennej o wysoko ci 150-156 m n.p.m. Zlewnia jest prawie bezle na i w znacznej mierze zurbanizowana. W zlewni Bia ej mo na wyró ni trzy cz ci o zdecydowanie odmiennym charakterze: cz górna, do przekroju uj cia 122 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku wody dla Stawów Dojlidzkich o dominuj cym charakterze rolniczym, cz rodkowa, najwi ksza, któr zajmuje miasto Bia ystok oraz niewielka cz dolna, poni ej oczyszczalni miejskiej w Bia ymstoku. ugo rzeki Bia ej wynosi 32,7 km, z czego w granicach miasta Bia ystok ok. 20 km. Przeci tna szeroko rzeki waha si w granicach od 0,9 do 6,0 m, g boko rzeki waha si w granicach od 0,15 m do 1,5 m. Koryto Bia ej jest uregulowane, na wielu odcinkach prostoliniowe, z ukszta towanymi technicznie brzegami. W obr bie zlewni Bia ej, w granicach miasta, wydzielono 18 zlewni V rz du. Wi kszo z tych zlewni to zlewnie bez sta ego cieku, odprowadzaj ce wody jedynie w okresach wi kszych opadów i roztopów zimowo-wiosennych. Najwi ksze z nich, posiadaj ce sta e cieki, to zlewnie Dolistówki, Ba antarki i cieku spod Dojlid Górnych. Dolistówka jest dop ywem prawobrze nym rzeki Bia ej. Ciek bierze pocz tek na terenie miasta w jego wschodniej cz ci - w dzielnicy Bagnówka. Nast pnie p ynie na po udnie (tereny pokryte kami) przez dzielnic Pieczurki (zabudowa jednorodzinna) i dalej wzd ulicy Piastowskiej. Ciek przep ywa przez obszary s abo uprzemys owione w dzielnicy Pieczurki i Piasta. Uchodzi do Bia ej na wysoko ci Placu Antonowicza (w rejonie skrzy owania ulic Piastowskiej i Branickiego). Na ca ej d ugo ci jest zmeliorowany i stanowi odbiornik wód opadowych. Ba antarka jest lewobrze nym dop ywem rzeki Bia ej. Bierze pocz tek w dzielnicy Ba antarnia, zlokalizowanej w cz ci po udniowej miasta, o charakterze przemys owym. Ciek p ynie na pó noc pomi dzy dzielnicami Marczuk i Starosielce (o zabudowie jednorodzinnej). Przy ulicy Marczukowskiej zasila kompleks niewielkich stawów. Uchodzi do Bia ej w rejonie skrzy owania ul. Sikorskiego z Alej Jana Paw a II. Stanowi odbiornik wód opadowych. Rozk ad sieci hydrograficznej, jak i gleby s abo przepuszczalne oraz zabudowany teren miasta, umo liwiaj szybki odp yw nadmiaru wód opadowych powoduj cych powstawanie po opadach atmosferycznych du ych przep ywów wód burzowych, co automatycznie decyduje o ma ych przep ywach wód w okresach bez opadów. Na terenie miasta Bia egostoku wody stoj ce zajmuj nieznaczn powierzchni , jednak odgrywaj one istotn rol w kszta towaniu stosunków wodnych. Brak jest jezior i starorzeczy, a wyst puj ce zbiorniki wodne s zbiornikami sztucznymi. Obecnie na terenie miasta znajduje si kilkana cie zbiorników zaporowych i wszystkie znajduj si w zlewni Bia ej. Najwi kszy zbiornik wodny Dojlidy (zbiornik rekreacyjno-retencyjny zwany równie "Pla owy") zajmuje powierzchni ok. 34 ha, a jego pojemno wynosi ok. 597 tys. m3. Zbiornik powsta z po czenia stawów rybnych PTR w Dojlidach. Pozosta e zbiorniki s bardzo ma e o powierzchni poni ej 1 ha i g boko ci nie przekraczaj cej 2 m. Poni ej na mapie miasta przedstawiono wybrane elementy hydrografia Bia egostoku. 123 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: Ekofizjografii Bia egostoku 2011 Rysunek 3.12 Wybrane elementy hydrografii Bia egostoku Planowana lokalizacja ZUOK znajduje si w odleg ci: ok. 1,2 km na pó nocny wschód od rzeki Bia ej; pozosta e z wymienionych wy ej rzek p yn w odleg km; 124 ciach znacznie wi kszych, przekraczaj cych 3 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ok. 5,6 km w kierunku po udniowo wschodnim do najwi kszego zbiornika wód powierzchniowych w Dojlidach ok. 0,7 km na pó nocny wschód od ród a o sta ym wyp ywie. Na pó noc od terenu przewidzianego pod budow ZUOK oraz wzd jego zachodniej granicy znajduje si niewielki ciek wodny, cz ciowo zakryty od góry betonem. Jest to ciek zwany „ciekiem z Lasu Pietrasze”. Poni ej zamieszczono zdj cie cieku. ród o: ród o w asne Rysunek 3.13 „Ciek z Lasu Pietrasze” w okolicy lokalizacji ZUOK Mapa zamieszczona na rysunku 3.12 wskazuje te na bliskie s siedztwo terenów okresowo podmok ych. Ma to w g ównej mierze zwi zek z du ilo ci róde (na ca ym obszarze pó nocno-wschodnim znajduje si 37 róde , co stanowi a 90% wszystkich róde wyst puj cych na terenie Bia egostoku), w ród których wyst puj te m aki - w latach bardzo suchych niektóre ma e m aki zanikaj . Z uwagi na oddalenie planowanej inwestycji od znaczniejszych cieków wodnych, w szczególno ci rzeki Supra l, nie wyst puje ryzyko powodzi. Lokalizacja inwestycji nie znajduje si na terenach nara onych na niebezpiecze stwo powodzi, czyli obszarów, na których istnieje znacz ce ryzyko powodziowe lub na których wyst pienie du ego ryzyka jest prawdopodobne. Mapa zamieszczona na rysunku 3.12 wskazuje, e wyznaczone granice potencjalnego zasi gu wielkiej wody o prawdopodobie stwie 1% znajduj si w odleg ci wi kszej ni 1,4 km od planowanej lokalizacji ZUOK. Lokalizacj obszarów nara onych na niebezpiecze stwo powodzi w okolicach Bia egostoku przedstawia mapa poni ej. 125 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: Raport z wykonania wst pnej oceny ryzyka powodziowego, IMGW PIB Centra Modelowania Powodziowego w Gdyni, w Krakowie, w Poznaniu, we Wroc awiu, KZGW, listopad 2012 (wycinek mapy obszarów nara onych na niebezpiecze stwo powodzi w woj. podlaskim). Rysunek 3.14 Lokalizacj obszarów nara onych na niebezpiecze stwo powodzi w okolicach Bia egostoku 3.6.1 Jako wód powierzchniowych Na terenie miasta Bia ystok programem monitoringu rzek jest obj ta rzeka Bia a. Stan czysto ci rzeki jest kontrolowany systematycznie (corocznie) w profilu uj ciowym w miejscowo ci Nowe Aleksandrowo oraz przy MOS w Dojlidach (raz na 3 lata). Rzeka Bia a, nale ca do regionu wodnego rodkowej Wis y, stanowi JCWP o kodzie PLRW2000172616899. Zgodnie z „Programem wodno- rodowiskowym kraju” jej stan zosta oceniony jako z y, jednak nie na tyle z y aby osi gni cie celów rodowiskowych by o zagro one. Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu „Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok” (2012r.) ocena jako ci wód rzeki Bia ej – uj cie Nowe Aleksandrowo jest nast puj ca: Ocena potencja u ekologicznego: wody zakwalifikowano do V klasy – potencja z y. O klasyfikacji zadecydowa element biologiczny – makrobezkr gowce bentosowe (indeks MMI) oraz parametry fizyko-chemiczne: azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosforany i fosfor ogólny. Ocena stanu chemicznego JCWP wskaza a stan poni ej dobrego ze wzgl du na st enia sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu. Ocena stanu wód b ca wypadkow potencja u ekologicznego i stanu chemicznego JCWP wskaza a y stan wód. Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu „Ekofizjografia Bia egostoku”, do z ego stanu wody rzeki Bia ej, przyczynia si m.in. niski stopie wyposa enia wylotów kanalizacji deszczowej w urz dzenia do oczyszczania cieków deszczowych (obecnie zaledwie 30% wylotów posiada separatory i osadniki) oraz sp ukiwanie w czasie opadów zanieczyszcze z obszarów po onych w bezpo rednim siedztwie dolin rzecznych. Kanalizacj deszczow dop ywaj wody o wysokiej zawarto ci zawiesiny, wysokiej warto ci BZT 5, ChZT-Cr, wysokim st eniu siarczków, azotu azotynowego oraz zawieraj ce metale ci kie – mied , cynk i o ów. Rzeka Supra l stanowi ród o zaopatrzenia w wod pitn aglomeracji bia ostockiej. Jej zlewnia obj ta jest po redni stref ochronn , st d usytuowanie punktów pomiarowych uwzgl dnia monitorowanie wp ywu 126 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku odprowadzanych zanieczyszcze z miejscowo ci po onych w zlewni rzeki Supra l oraz jako wód wa niejszych dop ywów. W obr bie rzeki wydzielono 4 JCWP: PLRW200023261614 - Supra l od róde do Dzierniakówki; PLRW2000242616151 - Supra l od Dzierniakówki do Grzybówki; PLRW200024261655 - Supra l od Grzybówki do Pilnicy; PLRW20002426169 - Supra l od Pilnicy do uj cia. Ostatni z wymienionych JCWP znajduje si na pó noc od granicy miasta, w najbli szym jej s siedztwie. Aktualne dane na temat stanu jako ci wód powierzchniowych w województwie podlaskim, w tym wód rzeki Supra li, zawarto w „Ocenie stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego i stanu chemicznego rzek województwa podlaskiego w 2011 roku”. Zgodnie z informacjami zawartymi w w/w opracowaniu ocena jako ci wód rzeki Supra li dla JCWP PLRW20002426169 - Supra l od Pilnicy do uj cia jest nast puj ca: Ocena stanu ekologicznego JCWP: wody o umiarkowanym stanie ekologicznym (III klasa); Ocena stanu chemicznego JCWP wskaza a stan poni ej dobrego; Ocena stanu wód b ca wypadkow potencja u ekologicznego i stanu chemicznego JCWP wskaza a y stan wód. Poni ej przedstawiono tabel zbiorcz oceny stanu wód za rok 2011, gdzie kolorami oznaczono wiersze opisuj ce ocen dla rzeki Supra l oraz rzeki Bia ej . . Tabela 3.10 Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego, stanu chemicznego i stanu wód województwa podlaskiego w jednolitych cz ciach wód w 2011 roku (stan na 21.12.2012) PSD_ r - poni ej stanu dobrego (przekroczone st enie rednioroczne) PSD_max - poni ej stanu dobrego (przekroczone st enie maksymalne) PSD - poni ej stanu dobrego (przekroczone st enie rednioroczne i maksymalne) 1/ - stan chemiczny sklasyfikowano na podstawie ograniczonej liczby wska ników ród o: „Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego i stanu chemicznego rzek województwa podlaskiego w 2011 roku” Wyniki bada WIO przeprowadzonych w 2011 r., w punktach kontrolno-pomiarowych zlokalizowanych na rzekach Supra li i Bia ej przedstawiano w tabelach poni ej. 127 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 3.11 Klasyfikacja parametrów s cych do oceny stanu ekologicznego i chemicznego w jednolitych cz ci wód rzecznych – rzeka Bia a w 2011 r. (stan na: 30.06.2012) ród o: „Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego i stanu chemicznego rzek województwa podlaskiego w 2011 roku” 128 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 3.12 Klasyfikacja parametrów s cych do oceny stanu ekologicznego i chemicznego w jednolitych cz ci wód rzecznych – rzeka Supra l w 2011 r. (stan na: 30.06.2012) ród o: 3.7 „Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego i stanu chemicznego rzek województwa podlaskiego w 2011 roku” Powierzchnia ziemi i gleby Powierzchnia ziemi mo e zosta przekszta cona zarówno pod wzgl dem litologii, jak i form terenowych. Przekszta cenie powierzchni ziemi mo e nast pi na skutek zalewu powodziowego lub w efekcie dzia alno ci cz owieka, np.: wyrobiska, wa y ochronne i groble oraz ró nego rodzaju sk adowiska. W granicach administracyjnych Bia egostoku znajduje si jedno du e wyrobisko b ce miejscem wydobycia piasku kwarcowego – opis zamieszczono w pkt. 3.4.1 „Udokumentowane z a kopalin”. Wyrobisko zlokalizowane jest w dzielnicy Jaroszówka, przy ul. Wysockiego, ok, 2,4 km w linii prostej na pó nocny wschód od planowanej lokalizacji ZUOK. Groble wyst puj wzd rzeki Bia ej od Al. Jana Paw a II na terenie parku Antoniuk. Ponadto znajduj si wokó stawów hodowlanych w Dojlidach i dawnych nieu ytkowanych stawach, obecnych na terenie ogrodów dzia kowych w rejonie ul. Cio kowskiego (po udniowa cz miasta). Do tej kategorii mo na zaliczy te drogi i ulice z nasypami, przegradzaj ce dolin rzeki Bia ej i jej dop ywy. Najbardziej okaza e s nasypy kolejowe, których obecno w istotny sposób warunkowa a rozwój przestrzenny miasta. Najbli sza lokalizacji ZUOK trasa kolejowa znajduje si ok. 1 km na zachód. Przy wschodniej granicy miasta znajduje si sk adowisko popio ów i la w Solanach. Jest to sk adowisko przemys owe, na którym sk adowane s powsta e podczas spalania energetycznego paliwa: el i popió z Elektrociep owni II Bia ystok. Na terenie Elektrociep owni II, po stronie po udniowej znajduje si przej ciowe sk adowisko odpadów paleniskowych. Stanowi je szczelny basen elbetowy 129 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku sk adaj cy si z trzech kwater przeznaczonych na el. Po zape nieniu zbiornik jest wy czany z ytkowania, odwadniany, a odpady przewo one s transportem ko owym na sk adowisko w Sowlanach. Powierzchnia ziemi na terenie planowanej lokalizacji ZUOK jest znacz co zró nicowana – w pó nocnej cz ci terenu wyst puje morena ablacyjna, bardziej na po udnie powierzchnia jest przekszta cona antropogenicznie, wyst puj g ównie sztuczne nasypy i zwa owiska, z elementami betonowych konstrukcji, których grubo dochodzi do kilku metrów. Aktualny wygl d terenu przedstawiaj poni sze zdj cia. ród o: http://www.gisbialystok.pl/gis-bialystok/app/menupage.jsp Rysunek 3.15 Aktualny wygl d powierzchni terenu planowanej lokalizacji ZUOK ród o: ród o w asne Rysunek 3.16 Widok terenu planowanej lokalizacji ZUOK 130 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ród o: ród o w asne Rysunek 3.17 Widok terenu planowanej lokalizacji ZUOK Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu „Ekofizjografia Bia egostoku” na terenie miasta wyst puj zasadniczo dwie grupy gleb: autogeniczne, zwi zane z obszarami wysoczyzn morenowych i hydrogeniczne w dolinach rzecznych i innych obni eniach terenu. Odr bn kategori stanowi gleby zniekszta cone, gleby inicjalne i substraty sztuczne, pozbawione w ciwie poziomów glebowych, których wyst powanie zwi zane jest z degradacj powierzchni ziemi. Naturalne uk ady glebowe zachowa y si w mie cie na niewielkich powierzchniach, g ównie w dolinach rzecznych, gdzie podmok y charakter gruntów do niedawna ogranicza ekspansj zabudowy na te tereny oraz na terenach peryferyjnych miasta i niedawno w czonych w granice Bia egostoku. Najbardziej powszechnym typem gleby na badanym obszarze s czarne ziemie, które wyst puj w licznych odmianach i podtypach. Czarne ziemie zdegradowane i brunatniej ce spotykano na wy szych tarasach w dolinie Bia ej, pod kami s abo wilgotnymi i murawami; w licznych przypadkach gleby te wskazywa y na post puj ce osuszanie siedlisk. W kompleksie z czarnymi ziemiami wyst powa y cz sto gleby mu owe, spotykane prawie wy cznie na ni szym tarasie doliny Bia ej - bli ej koryta rzecznego lub w rozszerzeniach doliny. Cech charakterystyczn tych gleb by a obecno czarnych poziomów namu ów organicznych, czasami silnie zailonych. W grupie gleb bielicoziemnych stwierdzono jedynie gleby rdzawe na szkieletowych utworach w rejonie Jaroszówki, po onej na wschód od planowanej lokalizacji ZUOK. W Bia ymstoku najwi kszym czynnikiem degraduj cym gleby jest rozwój zabudowy i infrastruktury na nowo powstaj cych osiedlach. Naturalne sekwencje poziomów glebowych s ca kowicie i nieodwracalnie niszczone. Ska enie powierzchni ziemi nast puje najcz ciej na terenach stacji paliw p ynnych, wzd szlaków komunikacyjnych, do 50 m od kraw dzi jezdni (podwy szone ilo ci metali ci kich i wzrost zasolenia powodowany stosowaniem chlorków i siarczanów sodu w okresie zimowym). 3.8 Przyroda o ywiona 3.8.1 Flora Na obszarze Bia egostoku dotychczas nie stwierdzono gatunków ro lin uj tych w Za czniku II Dyrektywy Siedliskowej. Jeden z gatunków wyst puj cych na terenie miasta – kuku ka krwista tawa – umieszczona jest w Czerwonej Ksi dze Ro lin i posiada kategori EN (zagro one). Dwa gatunki znajduj si w Czerwonej Li cie Ro lin i Grzybów. W obr bie granic administracyjnych miasta odnotowano wyst powanie w sumie 14 gatunków obj tych ochron prawn . Cz stymi i licznymi ro linami s obj te ochron cz ciow kalina koralowa Viburnum opulus i kruszyna Frangula alnus. Do gatunków zagro onych i chronionych stwierdzonych w Bia ymstoku nale : dzi giel nadbrze ny Angelica archangelica ssp. litoralis, Bromus secalinus, centuria zwyczajna Centaurium erythraea, kuku ka krwista 131 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Dactylorhiza incarnata, Dactylorhiza incarnata ssp. ochroleuca, kuku ka szerokolistna Dactylorhiza majalis, kruszczyk szerokolistny Epipactis helleborine, kruszczyk b otny Epipactis palustris, kruszyna pospolita Frangula alnus, kocanki piaskowe Helichrysum arenarium, rojnik pospolity Jovibarba sobolifera, listera jajowata Listera ovata, wil yna bezbronna Ononis arvensis, ostro ódka kosmata Oxytropis pilosa, kalina koralowa Viburnum opulus. Dendroflora Bia egostoku liczy 123 gatunki drzew, które nale do 24 rodzin i 59 rodzajów. Najbardziej zró nicowana jest dendroflora cmentarzy, która liczy 88 gatunków. Nale one do 22 rodzin i 53 rodzajów8. W granicach administracyjnych miasta stwierdzono wyst powanie m.in. ni ej wymienionych siedlisk: 1. Bór sosnowy wie y Vaccinio vitis idaeae-Pinetum 2. Bór sosnowy wilgotny Molinio-Pinetum 3. Bór mieszany sosnowo - d bowy Querco roboris-Pinetum 4. bowo- wierkowy bór mieszany wilgotny Querco-Piceetum 5. Gr d typowy Tilio-Carpinetum typicum 6. Gr d czy cowy Tilio-Carpinetum stachyetosum 7. Gr d miodownikowy Melitti-Carpinetum 8. gi wierzbowe Salicetum albae 9. g jesionowo-olszowy Fraxino-Alnetum 10. Ols porzeczkowy – Ribeso nigri – Alnetum 11. ozowisko Salicetum pentandro-cinereae i zaro la wierzbowe z Salix cinerea, Salix pentandra, Salix fragilis 12. Brzezina bagienna Dryopteridi thelypteridis-Betuletum pubescentis 13. Szuwar pa ki w skolistnej Typhetum angustifoliae 14. Szuwar pa ki szerokolistnej Typhetum latifoliae 15. Szuwar oczeretowy Scirpetum lacustris 16. Zespó strza ki wodnej i je og ówki pojedynczej Sagittario – Sparganietum Emersi 17. Zespó je og ówki ga zistej Sparganietum erecti 18. Szuwar manny mielec Glycerietum maximae 19. Zespó ponik a b otnego Eleocharitetum palustris 20. Szuwar skrzypowy Equisetetum fluviatilis 21. Szuwar tatarakowy Acoretum calami 22. Szuwar trzcinowy Phragmitetum Australis 23. Zespó turzycy dzióbkowatej Caricetum rostratae 24. Szuwar turzycy zaostrzonej Caricetum gracilis 25. Zespó turzycy p cherzykowatej Caricetum vesicariae 26. Szuwar mozgowy Phalaridetum arundinaceae 27. Zbiorowisko kosa ca tego Iridetum pseudoacori 28. Zespó turzycy b otnej Caricetum acutiformis 29. Szuwar turzycy sztywnej Caricetum elate 30. Szuwar trzcinnika lancetowatego Peucedano-Calamagrostietum canescentis 31. Kwa na m aka niskoturzycowa Carici canescentis-Agrostietum caninae 32. aka turzycowa Caricetum paniceo-lepidocarpae 33. Zbiorowisko rze uchy gorzkiej i ledziennicy skr tolistnej Cardamine amara-Chrysosplenium alternifolium 34. Zio oro pokrzywowe Urtica dioica 35. Zio oro la z arcydzieglem Calystegio-Angelicetum archangelicae litoralis 36. Zespó pokrzywy i kielisznika zaro lowego Urtico-Calystegietum sepium 37. Zbiorowisko stok osy bezostnej Bromus inermis 8 Kwiatkowski W., Gajko K., Ksepko M., Miniuk P., Stepaniuk M. 2004. Opracowanie ekofizjograficzne dla terenu miasta Bia egostoku. Urz d Miasta Bia ystok. 132 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 38. Zio oro la wi zówki b otnej i mi ty d ugolistnej Filipendulo ulmariae -Menthetum longifoliae 39. Zio oro la wi zówki b otnej i krwawnicy Lythro-Filipenduletum 40. Zio oro la wi zówki b otnej i koz ka lekarskiego Valeriano-Filipenduletum 41. Zmiennowilgotna ka sitowa Junco-Molinietum 42. ka ostro eniowa Cirsietum rivularis 43. Eutroficzna ka wilgotna Angelico-Cirsietum oleracei 44. Zbiorowisko mia ka darniowego Deschampsia caespitosa 45. ka skrzypowa Equisetetum palustris 46. Zbiorowisko situ rozpierzch ego Epilobio-Juncetum effusi 47. Zespó sitowia le nego Scirpetum silvatici 48. Zbiorowisko turzycy darniowej Caricetum cespitosae 49. ka wyczy cowa Alopecuretum pratensis 50. ka rajgrasowa Arrhenatheretum elatioris 51. ki wiechlinowo – kostrzewcowe Poa pratensis-Festuca rubra 52. Pastwiska ycicowe - grzebienicowe Lolio-Cynosuretum 53. Murawy szczotlichowe Spergulo vernalis – Corynephoretum 54. Zbiorowisko mietlicy piaskowej Agrostietum coarctae 55. Zespó go dzika kropkowanego i zawci gu Diantho-Armerietum elongatae 56. Ciep olubna murawa z strz plic sin Festuco psammophileae-Koelerietum glaucae 57. Sucha murawa bli niczkowa Polygalo-Nardetum 58. Wrzosowisko knotnikowe Pohlio-Callunetum 59. Zaro la moczarki kanadyjskiej Elodeetum canadensis 60. Zespó rogatka sztywnego Ceratophylletum demersi 61. Zbiorowisko rdestnicy b yszcz cej Potametum lucentis 62. Zbiorowisko rdestnicy grzebieniastej Potametum pectinati 63. Zespó rdestnicy przeszytej Potametum perfoliati 64. Zbiorowiska z dominacja abi cieku lub osoki Hydrocharitetum morsus – ranae 65. Zespó rdestnicy p ywaj cej Potametum natantis 66. Zbiorowisko rdestu ziemnowodnego Polygonetum natantis 67. Antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska terenów uprawnych i ruderalnych z klas: Stellarietea mediae, Epilobietea angustifolii, Artemisietea vulgaris 68. Zespó uczepów i rdestów Polygono-Bidentetum 69. Zbiorowisko z sitem dwudzielnym Juncus bufonius 70. Zbiorowisko chwastów zbo owych Vicietum tetraspermae 71. Zespó maku polnego Papaveretum argemones 72. Zespó chwastów upraw okopowych Echinochloo-Seterietum 73. Zespó upraw ogrodowych Galinsogo – Setarietum 74. Zespó wrzosowca i stok osy dachowej Corispermo-Brometum tectorum 75. Zespó stulichy psiej Sisymbrietum sophiae 76. Zespó stulisza Loesela Sisymbrietum loeselii 77. Zespó j czmienia p onego i stok osy Hordeo – Brometum 78. Zespó obody b yszcz cej Artiplicetum nitentis 79. Zespó obody szarej Artiplicetum tataricae 80. Zespó rukiewnika wschodniego Bunietum orientalia 81. Zbiorowiska sa aty kompasowej Erigeronto-Lactucetum 82. Zbiorowisko pokrzywy egawki i lazu zaniedbanego Urtico-Malvetum neglectae 83. Zespó komosy Chenopodium stricte 84. Zbiorowisko trzcinnika pospolitego Calamagrostietum epigeji 85. Zespó bylicy i wrotycza zwyczajnego Artemisio – Tanacetum vulgaris 86. Zespó pyle ca Berteroetum incanae 133 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 87. Zespó mijowca i nostrzyków Echio-Meliletosum 88. Zespó ostu nastroszonego Carduetum acanthoidis 89. Zbiorowisko opianów i bylicy pospolitej Arctio-Artemisietum vulgaris 90. Zespó serdecznika i mierznicy Leonoro-Ballotetum nigrae 91. Zespó s onecznika bulwiastego Helianthemum tuberosi 92. Zio oro le trybuli le nej Anthriscetum sylvestris 93. Zio oro okrajkowe Urtico-Aegopodietum podagrariae 94. Zespó rdestowca ostroko czastego Reynoutrietum japonicae 95. Zespó naw oci Solidaginetum giganteae Poza tym na obszarze Bia egostoku rosn 33 chronione gatunki porostów, w tym 28 obj te ochron cis i 5 ochron cz ciow (4 gatunki naziemne: Cladonia arbuscula, Cladonia rangiferina, Cetraria aculeata i Cetraria islandica oraz 1 gatunek nadrzewny Evernia prunastri)9. W ród porostów chronionych s gatunki nitrofilne i py olubne: Pleurosticta acetabulum, Parmelina tiliacea, Ramalina farinacea, R. fraxinea, charakterystyczne dla terenów otwartych, jak drzewa przydro ne oraz porosty preferuj ce zbiorowiska le ne: Hypogymnia tubulosa, Evernia prunastri, Parmelia saxatilis, Pseudevernia furfuracea, Usnea hirta. Gatunkiem wymieraj cym jest Bryoria vrangiana. Najcz ciej notowanymi na badanym terenie porostami chronionymi s : Melanelia fuliginosa, Evernia prunastri, Melanelia exasperatula, Cetraria chlorophylla. Rzadziej na terenie miasta wyst puj takie gatunki, jak: Bryoria crispa, Hypogymnia tubulosa, Imshaugia aleurites i Vulpicida pinastri. Na pojedynczych stanowiskach, na peryferiach miasta, w parkach i w lasach stwierdzono wyst powanie: Anaptychia ciliaris i Ramalina pollinaria, Bryoria fuscescens, Ramalina fastigiata, Usnea subfloridana, Cetraria sepincola. Wi kszo gatunków obj tych prawn ochron wyst puje w du ych skupiskach drzew (parki, lasy i cmentarze). Siedliska zinwentaryzowane na terenie planowanej inwestycji10 Ro linno naturalna i pó naturalna – reprezentowana jest przez ki wie e ze zwi zku Arrhenatherion elatioris. Zbiorowisko zajmuje niewielki fragment moreny ablacyjnej w pó nocnozachodniej cz ci analizowanego obszaru. Od po udnia ograniczone jest sztuczn skarp nasypu ziemnego. Zbiorowisko to nie reprezentuje siedliska z Za cznika I Dyrektywy Siedliskowej. Antropogeniczna ro linno ruderalna – zajmuje najwi ksz cz analizowanego terenu, tj. jego znacznie wi kszy fragment. Du a mozaikowato wyst puj cych tu zespo ów jest efektem przekszta ce siedliska w wyniku nagromadzenia zró nicowanych pod wzgl dem geologicznym i troficznym utworów nasypowych. Sztuczne nasypy dochodz do kilku metrów mi szo ci. Wykszta ci y si na nich zarówno aty ro linno ci rodowisk bagiennych i wilgotnych ( ozowiska, turzycowiska) jak i skrajnie suchych oraz ubogich. W obr bie mozaiki tych zespo ów nie zinwentaryzowano gatunków ro lin z Za cznika II Dyrektywy Siedliskowej oraz ro lin chronionych. 9 Matwiejuk A. 2007. Porosty Bia egostoku. Wyd. Ekonomia i rodowisko. Bia ystok. Raport o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt.: „Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku” 10 134 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ród o: Stepaniuk 200911 Rysunek 3.18 Rozk ad ro linno ci i form u ytkowania na obszarze planowanej inwestycji 3.8.2 Fauna Pod wzgl dem faunistycznym Bia ystok nale y do jednych z najciekawszych miast w Polsce. Na terenie miasta stwierdzono wyst powanie 58 gatunków motyli dziennych. Sze z nich zosta o wymienionych na Czerwonej Li cie Zwierz t Gin cych i Zagro onych w Polsce12, dwa z nich s prawnie chronione w Polsce i wymienione w II i IV Za czniku Dyrektywy Siedliskowej, a ponadto znajduj si w Polskiej Czerwonej Ksi dze Zwierz t – Bezkr gowce13. W granicach administracyjnych miasta odnotowano wyst powanie 115 gatunków ptaków, w tym 107 gowych. Na obszarach otwartych wyst puje od 21 do 79 l gowych gatunków ptaków chronionych. Najwi cej stanowisk rzadkich gatunków ptaków stwierdzono na obrze ach miasta, g ównie w dolinie rzeki Supra li, górnej cz ci doliny Bia ki oraz na osiedlu Dojlidy Górne, Bagnówka i Pieczurki. W lasach odnotowano wyst powanie 38 gatunków ptaków dziennych. W ród l gowych gatunków nocnych na terenie Bia egostoku nie stwierdzono dotychczas adnego gatunku z Za cznika I Dyrektywy Ptasiej, np. lelka, w ochatki, czy sóweczki. W obr bie miasta odnotowano najwy sz liczebno derkacza Crex crex spo ród najwi kszych miast Polski14. W granicach administracyjnych Bia egostoku potwierdzono wyst powanie 12 gatunków p azów15. 11 Stepaniuk M. 2009. Opis warunków przyrodniczych na obszarze trzech potencjalnych lokalizacji ZTPOK w Bia ymstoku. Bia ystok. 12 owaci skI Z. (red.) 2001. Polska czerwona ksi ga zwierz t. Kr gowce. Pa stw. Wyd. Rol. i Le ne, Warszawa. 13 G owaci ski Z., Nowacki J. (red.). 2004. Polska Czerwona Ksi ga Zwierz t. Bezkr gowce. Wyd. IOP PAN, AR w Poznaniu. Kraków: 1-447. 14 Mirski P., Zbyryt A. 2012. Liczebno i rozmieszczenie derkacza Crex crex w Bia ymstoku w 2011 r. Ornis Polonica 53: 222-229. 15 Ch tnicki W., Siwak P., Mazgajska J., Mazgajski T.D. 2010. Amphibians in Bia ystok. Fragmenta Faunistica 53 (2): 245-264. 135 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Wykaz gatunków motyli i kr gowców wyst puj cych na terenie Bia egostoku. Motyle (Lepidoptera) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. Powszelatek brunatek Erynnis tages Warcabnik lazowiec Carcharodus alceae Powszelatek malwowiec Pyrgus malvae Rojnik morfeusz Heteropterus morpheus Kar tek ryska Thymelicus lineola Kar tek le ny Thymelicus sylvestris Kar tek kniejnik Ochlodes sylvanus Pa królowej Papilio machaon Wietek gorczycznik Leptidea sinapis Wietek Reala Leptidea reali Zorzynek rze uchowiec Anthocharis cardamines Bielinek kapustnik Pieris brassicae Bielinek rzepnik Pieris rapae Bielinek bytomkowiec Pieris napi Bielinek rukiewnik Pontia edusa Szlaczko siarecznik Colias hyale Latolistek cytrynek Gonepteryx rhamni Czerwo czyk arek Lycaena phlaeas Czerwo czyk fioletek Lycaena helle Czerwo czyk nieparek Lycaena dispar Czerwo czyk dukacik Lycaena virgaureae Czerwo czyk uroczek Lycaena tityrus Czerwo czyk zamgleniec Lycaena alciphron Czerwo czyk p omieniec Lycaena hippothoe Ogo czyk wi zowiec Satyrium w-album Ogo czyk liwowiec Satyrium pruni Ogo czyk tarninowiec Satyrium spini Modraszek argiades Cupido argiades Modraszek wieszczek Celastrina argiolus Modraszek alexis Glaucopsyche alexis Modraszek semiargus Cyaniris semiargus Modraszek amandus Polyommatus amandus Modraszek ikar Polyommatus icarus Modraszek dafnid Polyommatus daphnis Per owiec (dostojka) malinowiec Argynnis paphia Per owiec (dostojka) aglaja Argynnis aglaja Per owiec (dostojka) adype Argynnis adippe Per owiec (dostojka) laodyce Argynnis laodice Per owiec mniejszy (dostojka latonia) Issoria lathonia Dostojka ino Brenthis ino Dostojka selene Boloria selene Dostojka dia Boloria dia Rusa ka admira Vanessa atalanta Rusa ka osetnik Vanessa cardui Rusa ka pawik Aglais io Rusa ka ceik Polygonia c-album Rusa ka kratnik Araschnia levana 136 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. Przeplatka cinksia Melitaea cinxia Przeplatka atalia Melitaea athalia Mieniak stru nik Apatura ilia Osadnik egeria Pararge aegeria Strz potek pere kowiec Coenonympha arcania Strz potek glicerion Coenonympha glycerion Strz potek ruczajnik Coenonympha pamphilus Przestrojnik trawnik Aphantopus hyperantus Przestrojnik jurtina Maniola jurtina Przestrojnik likaon Hyponephele lycaon Polowiec szachownica Melanargia galathea azy (Amphibia) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Traszka grzebieniasta Triturus cristatus Traszka zwyczajna Lissotriton vulgaris Kumak nizinny Bombina bombina Grzebiuszka ziemna Pelobates fuscus Ropucha szara Bufo bufo Ropucha paskówka Epidalea calamita Rzekotka drzewna Hyla arborea aba jeziorkowa Pelophylax lessonae aba wodna Pelophylax esculentus aba mieszka Pelophylas ridibundus aba trawna Rana temporaria aba moczarowa Rana arvalis Gady (Reptilia) 1. 2. 3. 4. Padalec zwyczajny Anguis fragilis Jaszczurka zwinka Lacerta agilis Jaszczurka yworodna Lacerta vivipara Zaskroniec zwyczajny Natrix natrix Ssaki (Mammalia) 1. Je wschodni Erinaceus roumanicus 2. Kret Talpa europaea 3. Zaj c szarak Lepus europaeus* 4. Pi mak Ondatra zibethicus 5. Wiewiórka Sciurus vulgaris 6. Bóbr europejski Castor fiber 7. Lis Vulpes vulpes* 8. Wydra Lutra lutra 9. Kuna domowa Martes foina 10. Dzik Sus Scrofa* 11. Alces alces 12. Sarna Capreolus capreolus* 13. Jele europejski Cervus elaphus* *Gatunki ssaków zinwentaryzowane na terenie planowanej inwestycji zim 2012/2013 r. 137 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku gowe gatunki ptaków zinwentaryzowane na terenie planowanej inwestycji16 Gatunek w Polsce17 Liczebno Trend populacji18 trznadel 2 397 000-2 561 000 umiarkowany spadek zi ba 4 856 000-5 301 000 umiarkowany spadek szczygie 695 000-840 000 umiarkowany spadek makol gwa 724 000-855 000 umiarkowany spadek wilga 220 000-258 000 umiarkowany wzrost sójka 432 000-514 000 umiarkowany wzrost sroka 307 000-380 000 umiarkowany wzrost 89 500-112 000 stabilny 111 000-163 000 umiarkowany wzrost owik szary pleszka kos 1 365 000-1 522 000 stabilny 829 000-959 000 stabilny piewak 547 000-650 000 umiarkowany wzrost ozówka 491 000-587 000 stabilny zaganiacz 287 000-349 000 stabilny piecuszek - wzrost* 1 383 000-1 534 000 stabilny kwiczo pierwiosnek wistunka le na 674 000-777 000 umiarkowany wzrost kapturka 1 967 000-2 355 000 umiarkowany wzrost gajówka 277 000-374 000 umiarkowany spadek pieg a 387 000-429 000 stabilny cierniówka grzywacz 1 405 000-1 633 000 19 kuku ka - umiarkowany spadek wzrost* 78 800-99 000 umiarkowany wzrost 180 000-231 000 umiarkowany wzrost siorek 587 000-704 000 umiarkowany wzrost strzy yk 339 000-427 000 stabilny lerka rudzik *Trend liczebno ci populacji oceniono http://monitoringptakow.gios.gov.pl/app/ 1 092 000-1 251 000 na podstawie bazy umiarkowany wzrost danych monitoringu ptaków ze strony GIO – Wykazano tak e, e obszar planowanej inwestycji charakteryzuje si stosunkowo bogat faun bezkr gowców. W trakcie prac terenowych20 w 2009 r. (do Raportu oo 2010) zinwentaryzowano co najmniej sze gatunków motyli. Raport o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt: „Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku”, Raport OO 2010 17 12 Kuczy ski L., Chylarecki P. 2012. Atlas pospolitych ptaków l gowych Polski. Rozmieszenie, wybiorczo siedliskowa, trendy. GIO , Warszawa. 16 Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierz t (Dz.U.2005.45.433) 20 Stepaniuk M. „Opis warunków przyrodniczych na obszarze trzech potencjalnych lokalizacji ZTPOK w Bia ymstoku.” Bia ystok 2009r. 19 138 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 3.8.3 Obszary chronione i cenne przyrodniczo Rezerwat przyrody "Antoniuk" po ony oko o 2 km na pó nocny-zachód od planowanej inwestycji. Zajmuje powierzchni 70,7 ha. Zosta ustanowiony Zarz dzeniem MO ZNiL z dnia 27 czerwca 1995 r. (M. P. Nr 95, poz. 459). Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze wzgl dów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu odznaczaj cego si wysokim stopniem naturalno ci z szeregiem rzadkich gatunków ro lin. Rezerwat ten posiada plan ochrony ustanowiony Rozporz dzeniem Nr 22/03 Wojewody Podlaskiego z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 80, poz. 1537). W ca ci jest to teren le ny. Rze ba terenu rezerwatu jest do urozmaicona. Wyst puj tu wzniesienia kemowe i wydmowe o stromych stokach i wysoko ci wzgl dnej dochodz cej do 10 m. U podnó a wzniesie w trzech miejscach usytuowane s ródliska. W ich obr bie wykszta ci y si silnie przewodnione gleby mu owo torfowe, na których wyst puj zbiorowiska gów jesionowo-olszowych. Wody z terenu rezerwatu odprowadzane s w kierunku pó nocno-zachodnim oraz cz ciowo po udniowym. Pomimo stosunkowo niewielkiej powierzchni rezerwatu szata ro linna wykazuje do du e zró nicowanie na 6 zespo ów le nych typowo wykszta conych, dobrze reprezentuj cych ro linno le Wysoczyzny Bia ostockiej. Na znacznej powierzchni lasy odznaczaj si wysokim stopniem naturalno ci. W pó nocnej cz ci rezerwatu przewa a wierk, natomiast sosna w cz ci po udniowej i zachodniej. W podro cie powszechnie wyst puje d b. Przerzedzenie drzewostanu w pó nocnej cz ci rezerwatu oraz sosnowe drzewostany sztucznego pochodzenia w po udniowej i zachodniej cz ci tylko w niewielkim stopniu obni aj jego przyrodnicze walory. Bardzo cennym elementem szaty ro linnej rezerwatu s zbiorowiska gowe wyst puj ce w strefie ródlisk ze specyficzn flor ro lin naczyniowych i mszaków. Ro nie tu m.in. koz ek ca olistny Valeriana simplicifolia. Na terenie ca ego rezerwatu wyst puje proces regeneracji zacieraj cy zniekszta cenia powodowane ytkowaniem drzewostanów. Przejawia si to przede wszystkim w spontanicznym wkraczaniu gatunków li ciastych d bu, graba, lipy i klonu stanowi cych naturalne sk adniki drzewostanu na dominuj cych tu siedliskach lasu li ciastego. Rezerwat przyrody "Las Zwierzyniecki" po ony oko o 4,5 km na po udnie od planowanej inwestycji. Zajmuje powierzchni 33,84 ha. Zosta ustanowiony Zarz dzenie MO ZNiL z dnia 14 czerwca 1996 r. (M. P. Nr 37, poz. 373). Celem ochrony rezerwatu jest Zachowanie ze wzgl dów naukowych i dydaktycznych drzewostanu o charakterze gr du wilgotnego. Rezerwat ten posiada zadania ochronne ustanowione na okres dwóch lat zarz dzeniem Nr 12/2011 Regionalnego Dyrektora Ochrony rodowiska w Bia ymstoku z dnia 22 kwietnia 2011 roku. Jest to jeden z nielicznych rezerwatów w Polsce, który znajduje si prawie w centrum miasta. Podobnie jak Rezerwat Antoniuk, pe ni funkcj monitoringu ekologicznego informuj cego o stanie przyrodniczego rodowiska miasta, okre laj cego jego charakter i kierunki zachodz cych w nim zmian. Teren rezerwatu jest lekko sfalowany. Przez rezerwat p yn dwa strumienie w sztucznie przekopanych rowach. Przekopanie rowów przy pieszy o sp yw wód z terenu rezerwatu i spowodowa o obni enie wód gruntowych w bezpo rednim s siedztwie rowów. G ównym zbiorowiskiem le nym, zajmuj cym prawie ca jego powierzchni , jest gr d. W drzewostanie o du ym zwarciu dominuje grab. Niewielk pojedyncz i grupow domieszk stanowi d b, rzadziej jesion wynios y, topola osika, sporadycznie klon zwyczajny, wi z pospolity, lipa drobnolistna i brzoza brodawkowata. W po udniowozachodniej cz ci rezerwatu wyst puje te sosna, podszyt i podrost gatunków li ciastych jest bogatszy ni pod silnie zwartym drzewostanem grabowym. W rodkowej cz ci rezerwatu w ród gr du wyst puje niewielkie ródlisko z ro linno ci gow zajmuj powierzchni niewiele ponad 50 m2. Wyst puje tu kilka rzadkich gatunków ro lin naczyniowych: stok osa Benekena Bromus benekenii – bardzo rzadki sk adnik lasów gr dowych, uskiewnik ró owy Lathrea squmaria, jaskier kaszubski Rununculus casubicus, z ta Gagea lutea, turzyca orz siona Carex pilosa, dere widwa Cornus sanguinea. W pó nocnowschodnim naro u rezerwatu wyst puje zespó gu olszowowi zowego. Drzewostan buduje dorodna, oko o 100 letnia olsza czarna. W dolnej warstwie drzew wyst puje jesion, klon i grab. Pomniki przyrody na terenie Bia egostoku w latach 80-tych by y znacznie liczniejsze ni obecnie. W roku 1986 w wyniku weryfikacji skre lono z list drzew pomnikowych 4 graby na terenie lasu komunalnego Zwierzyniec, a w roku 1996 tej formy ochrony pozbawiono 18 drzew, w tym 13 grabów na 139 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku terenie lasu komunalnego Zwierzyniec, buka na terenie skweru Wygoda, 2 wierki z Parku Zwierzynieckiego i 2 wi zy znajduj ce si na posesjach ul. Bia ostoczek 18/2 oraz ulicy Sokólskiej. Obecnie w Bia ymstoku jest 12 pojedynczych drzew i jedna grupa drzew posiadaj cych status ochrony pomników przyrody. S one rozmieszczone w centralnej cz ci miasta. Las Antoniuk i Las Pietrasze znajduj si w pó nocnej cz ci miasta i w wi kszo ci mieszcz si w jego granicach administracyjnych. Teren obu kompleksów le nych pod wzgl dem rze by jest bardzo zró nicowany. Deniwelacje terenu si gaj 50 m. Najni ej po ony punkt znajduje si w pó nocnej cz ci Lasu Antoniuk i wynosi 120 m n.p.m. Najwy ej po ony punkt zlokalizowany jest w centralnej cz ci Lasu Pietrasze i si ga 170 m n.p.m. Centraln cz ca ego obszaru zajmuje pas wzniesie , które agodnie opadaj w kierunku po udniowym, przechodz c w zurbanizowane tereny miejskie oraz w kierunku pó nocnym ku dolinie Supra li. Las Antoniuk pokryty jest drobnymi formami pagórkowym, podczas gdy w Lesie Pietrasze zaznacza si silniejsz konsolidacja form rze by, które maj posta rozleg ych wzgórz i wyniesie , wi ksze s te deniwelacje terenu. Kulminacje terenu stanowi zazwyczaj pagórki i wzgórza kemowe. Najbardziej okaza a forma znajduje si w rodkowej cz ci Lasu Pietrasze i zosta a okre lona jako stoliwo kemowe. Pozosta cz terenu stanowi piaszczysto- wirowa morena ablacyjna, która wykazuje znaczne zró nicowanie wysoko ciowe. Jej powierzchni pokrywaj miejscami piaski eoliczne i wydmy. Pozytywne formy rze by terenu oddzielone s od siebie dolinkami denudacyjnymi. Niektóre z nich wykorzystywane s przez sta e lub okresowe cieki. Stwierdzono tu wyst powanie licznych róde oraz nisz ródliskowych, wiadcz cych o obecnym i dawnym wyp ywie wód podziemnych. Najwi ksza powierzchnia drzewostanów przypada na wielogatunkowe lasy li ciaste, które najlepiej zachowa y si na terenie Lasu Antoniuk. Mniejsze znaczenie maj gr dy wilgotne zajmuj ce obni enia terenu. Szczególnie interesuj posta gr dów stanowi ich fragmenty na wyniesieniach pagórków kemowych w Lesie Antoniuk, gdzie wyst puj lasy z odro low lip i bukiem oraz starymi grabami i klonami w drzewostanie, ze stosunkowo dobrze zachowan flor geofitów. Bory mieszane Querco roboris-Pinetum przewa aj w Lesie Pietrasze, zajmuj c najbardziej suche i wyniesione tereny tego obszaru. Zachowane fragmentarycznie na podobnych siedliskach gr dy ciep olubne Melitti-Carpinetum oraz znaczny stopie przeobra enia Lasu Pietrasze sugeruj , e cz borów mo e mie charakter wtórny i powsta a w wyniku degradacji gr dów miodownikowych. Oligotroficzne bory sosnowe Vaccinio vitisidaeae-Pinetum oraz wilgotne bory mieszane Querco-Piceetum zajmuj niewielkie powierzchnie zwi zane z wyst powaniem piasków eolicznych. Lasy gowe zajmuj dna dolinek denudacyjnoerozyjnych odwadniaj cych tereny wyniesione w kierunku Supra li oraz w kierunku po udniowym do Bia egostoku. Cz gów jest zasilana wodami ródlisk. Pozosta e zbiorowiska le ne maj znaczenie marginalne. Flora dotychczas zebranych gatunków ro lin naczyniowych liczy ponad 250 gatunków i obejmuje 47 rodzin. Poni sza mapa prezentuje lokalizacje opisanych wy ej obszarów chronionych i cennych przyrodniczo wzgl dem terenu lokalizacji ZUOK. 140 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: „Ekofizjografia Bia egostoku” (Kwiatkowski, Gajko, 2011) Rysunek 3.19 Wyniki inwentaryzacji ro lin i zwierz t chronionych na terenie Bia egostoku w 2011 r. 141 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 3.8.4 Obszary NATURA 2000 OSO PUSZCZA KNYSZY SKA (PLB200003) Znajduje si oko o 4,5 km na N od planowanej inwestycji. Obszar obejmuje Puszcz Knyszy sk wraz z przyleg do niej Nieck Gródecko-Micha owsk . Puszcza Knyszy ska jest du ym kompleksem le nym z dominuj cymi lasami iglastymi. Na jej obszarze istnieje wiele polan, k, terenów uprawnych i wsi. Charakteryzuje si równie du ilo ci strumieni i niewielkich rzek, a tak e ródlisk, m ak i wysi ków. Najwi ksze rzeki to: Supra l i Nietupa. Wi kszo dolin rzecznych i wyst puj cych w nich torfowisk niskich i przej ciowych, zosta a zmeliorowana. W bezodp ywowych zag bieniach zachowa y si jeszcze nieliczne torfowiska przej ciowe i wysokie. Teren puszczy jest bardzo urozmaicony, a wzgl dne ró nice wysoko ci dochodz nawet do 80 m. W czona do tego terenu od strony po udniowo-wschodniej Niecka Gródecko-Micha owska to rozleg a kotlina, wys ana grub warstw torfów, odwadniana przez rzeczki wpadaj ce do górnego biegu Supra li, która przecina kotlin w pó nocnej jej cz ci. Wi kszo terenu kotliny jest osuszona, jednak e w wielu miejscach zachowa y si ró nej wielko ci zabagnienia. W centralnej cz ci kotliny znajduje si ma e jezioro Gorbacz, a w cz ci wschodniej jezioro Wiejki. Zdecydowana wi kszo niecki zosta a osuszona, a tylko lokalnie spotykane s zabagnienia. Oko o 20% jej powierzchni porastaj lasy, najcz ciej brzeziny bagienne. Zarówno Puszcza Knyszy ska jak i Niecka Gródecko-Micha owska uznane zosta y za ostoje ptasie o randze europejskiej. Wyst puje tu przynajmniej 38 gatunków ptaków z Za cznika I Dyrektywy Siedliskowej, a 14 spo ród nich znalaz o si równie w Polskiej Czerwonej Ksi dze Zwierz t. Ostoj zasiedla przynajmniej 1% krajowej populacji: trzmielojada, orlika krzykliwego, bociana czarnego, cietrzewia, dzi cio a bia ogrzbietego, dzi cio a trójpalczastego i ochatki. Odnotowano tu równie wysokie zag szczenie zimorodka. W puszczy dominuj drzewostany iglaste (ok. 80% powierzchni le nej). Tereny odlesione zaj te s przez pola uprawne i u ytki zielone oraz do liczne osiedla ludzkie. Wyst puj nast puj ce formy ochrony: Rezerwat Przyrody: Bahno w Borkach (286,0 ha), Budzisk (328,5 ha), Gorbacz (113,7 ha), Góra Pieszczana (220,1 ha), Ja ówka ( 227,0 ha), Jesionowe Góry (376,6 ha), Karczmisko (16,6 ha), Koz owy ug (139,0 ha), Krasne (85,2 ha), Krzemianka (230,9 ha), Krzemienne Góry (73,6 ha), Las Cielicza ski (370,6 ha), Mi dzyrzecze (249,9 ha), Stara D bina (33,7 ha), Stare Biele (255,7 ha), Sura kowo (134,1 ha), Wielki Las (129,3 ha), Woronicza (133,8 ha), Nietupa (273,7 ha), Tabo y (307,9 ha), Park Krajobrazowy Puszczy Knyszy skiej (73094,0 ha), obszary chronionego krajobrazu Dolina Narwi i Wzgórza Sokólskie. Podstawowymi zagro eniami dla ostoi s presja turystyczna i rekreacyjna, zanieczyszczenie wód, spadek zwierciad a wód gruntowych w wyniku melioracji osuszaj cych, fragmentacja obszaru w wyniku budowy autostrad, naturalna sukcesja ro linno ci. SOO OSTOJA KNYSZY SKA (PLH200006) Znajduje si oko o 4,5 km na N od planowanej inwestycji. Jej obszar obejmuje rozleg y kompleks le ny Puszczy Knyszy skiej. W ostoi tej znajduje si wiele fragmentów lasów o o naturalnym charakterze. Powierzchnie le ne porozcinane s przez u ytkowane rolniczo doliny niewielkich rzek i polany. Bardzo zró nicowana rze ba terenu i mozaika siedlisk decyduje o du ych walorach krajobrazowych tego terenu. Osobliwo ci Puszczy Knyszy skiej s liczne ródliska. Istnieje tu ponad 450 wyp ywów wód podziemnych w postaci róde , m ak i wysi ków. Wyst puj tu równie tereny podmok e i torfowiska. W Puszczy dominuj drzewostany iglaste. Najwi ksze powierzchnie porastaj bory mieszane. Lasy li ciaste puszczy to przede wszystkim gr dy, olsy, sosnowo-brzozowe lasy bagienne, a w dolinach rzecznych gi one z olszy czarnej i jesionu wynios ego. W po udniowo-wschodniej cz ostoi zachowa y si nieliczne na tych terenach oligotroficzne jeziora Gorbacz oraz Wiejki. Znajduje si tu zniszczone eksploatacj torfu, ale wci cenne, torfowisko wysokie Gorbacz. Na terenie ostoi stwierdzono 12 rodzajów siedlisk przyrodniczych cennych z punktu widzenia Europy m.in. bory i lasy bagienne, ki ytkowane ekstensywnie i torfowiska wysokie. Teren ten charakteryzuje si bogat flor z istotnym udzia em gatunków borealnych i górskich. Spo ród ro lin wyst puje tu m.in. rzepik szczeciniasty, dla którego Ostoja Knyszy ska jest jednym z najwa niejszych miejsc wyst powania w Polsce. W uroczyskach Gorbacz i Machnacz wyst puj dwie spo ród zaledwie kilku znanych w Polsce populacji chamedafne pó nocnej, ro liny uwa anej za relikt glacjalny. Faun o charakterze puszcza skim reprezentuj m.in. du e drapie niki (wilk i ry ). Na terenie ostoi wyst puje jedno z pi ciu wolno yj cych 142 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku stad ubra w Polsce. W sumie puszcza jest ostoj 43 gatunków zwierz t cennych dla zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy. Obszar ten jest równie wa ostoj ptasi o randze europejskiej. Szczególnie du e znaczenie Ostoja Knyszy ska pe ni dla w ochatki, jarz bka i dzi cio a trójpalczastego, których populacje s tu bardzo du e, a tak e dla orlika krzykliwego, dzi cio a bia ogrzbietego, mucho ówki bia oszyjej, mucho ówki ma ej i trzmielojada. Ostoja jest równie jedynym w Polsce znanym stanowiskiem modraszka eroides. Podstawowymi zagro eniami dla przyrody Ostoi Knyszy skiej s : intensywna gospodarka le na, przesuszenie terenów podmok ych, zanieczyszczanie wód oraz zaniechanie u ytkowania rolniczego k. Gospodarka le na powoduje przede wszystkim zmniejszenie si udzia u najstarszych drzewostanów oraz usuwanie obumieraj cych i martwych drzew. Jednym z najpowa niejszych zagro , które pojawi o si na tym obszarze w ostatnich latach jest modernizacja dróg, w tym projekt budowy drogi ekspresowej Via Baltica i drogi ekspresowej S-19. Realizacja tych inwestycji spowoduje nieodwracaln fragmentacj obszarów le nych oraz zmiany stosunków wodnych i zanik siedlisk gowych, torfowiskowych i ródliskowych. Tabela 3.13 Pozosta e obszary Natura 2000 w pobli u lokalizacji planowanej inwestycji Nazwa obszaru Kod obszaru Odleg [km] Specjalne Obszary Ochrony Natura 2000 Dolina Biebrzy PLH 200008 24 Ostoja w Dolinie Górnej Narwi PLH 200010 26 Narwia skie Bagna PLH 200002 14,5 Obszary Specjalnej Ochrony Natura 2000 Bagienna Dolina Narwi PLB 200001 7 Dolina Górnej Narwi PLB 200007 26 Ostoja Biebrza ska PLB 200006 24 Kierunek W S W W S W ród o: opracowanie w asne Poni sza mapa prezentuje lokalizacje obszarów NATURA 2000 oraz rezerwatów przyrody po najbli ej miasta Bia ystok onych ród o: „Ekofizjografia Bia egostoku” (Kwiatkowski, Gajko, 2011) Rysunek 3.20 Bia ystok na tle najbli ej po przyrody 143 onych obszarów NATURA 2000 oraz rezerwatów Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 4. Obiekty istotne dla stanu przedsi wzi cia 4.1 rodowiska w otoczeniu lokalizacji Obiekty istniej ce Obiekty istotne dla stanu rodowiska, zlokalizowane w najbli szym otoczeniu lokalizacji ZUOK to: Fabryka Dywanów AGNELLA SA, Gie da Rolno-Towarowa SA, Fabryka Przyrz dów i Uchwytów BIZON-BIAL S.A., Biazet S.A., Zak ad Techniczny „KarT” W odzimierz Kardasz. Poni ej przedstawiono ich dok adne lokalizacje wzgl dem ZUOK. ród o: Google Maps Rysunek 4.1 Lokalizacja ZUOK wzgl dem istniej cych obiektów produkcyjnych i handlowych Poza wymienionymi wy ej obiektami, w promieniu do 1 km od lokalizacji ZUOK znajduj Elektrociep ownia BIA YSTOK SA oraz Fabryka Mebli FORTE SA. si : W poni szej tabeli zestawiono podstawowe informacje charakteryzuj ce w/w obiekty z punktu widzenia ich oddzia ywania na rodowisko. 144 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 4.1 Obiektu w rejonie lokalizacji ZUOK Lokalizacja wzgl dem Obiekt / profil dzia alno ci ZUOK Fabryka Dywanów Agnella SA graniczy bezpo rednio od strony W produkcja dywanów i wyk adzin Fabryka Przyrz dów i Uchwytów "Bison-Bial" produkcja oprzyrz dowania technologicznego do obróbki skrawaniem Podlaskie Centrum RolnoTowarowe SA ok. 600 m na SE ok. 200 m na SW Emisje Kontrole WIO - emisja zanieczyszcze do powietrza - emisja ha asu - zrzut cieków: cieki socjalno-byt. do kanalizacji miejskiej; cieki przemys owe po podczyszczeniu do kanalizacji miejskiej cieki deszczowe poprzez kanalizacj deszczow bez podczyszczenia do rzeki Bia ej - odpady kontrola 02.2012 – gospodarka wodno- ciekowa – stwierdzono nieprawid owo ci w zakresie badania jako ci cieków kontrola 02/03.2012 - gospodarka odpadami - kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci - zrzut cieków: cieki socjalno-byt. do kanalizacji miejskiej; cieki przemys owe po podczyszczeniu (osadnik) do kanalizacji miejskiej - emisja zanieczyszcze do powietrza - emisja ha asu - odpady - zrzut cieków - emisja zanieczyszcze do powietrza - emisja ha asu - odpady kontrola 04.2012 – gospodarka wodno- ciekowa – kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci kontrola 04/06.2012 – emisja do powietrza - prowadzone prace rozbiórkowe w fabryce: nie by o mo liwo ci wykonania pomiarów emisji zanieczyszcze kontrola 07.2012 - gospodarka wodno- ciekowa - kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci - gospodarka odpadami - kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci gie da produktów rolnospo ywczych oraz wynajem powierzchni handlowej i magazynowej Zak ad Techniczny „KarT” odzimierz Kardasz graniczy bezpo rednio od strony SW bd produkcja cz ci mechanicznych, urz dze , konstrukcji stalowych, form wtryskowych. Biazet S.A. - zrzut cieków - emisja zanieczyszcze do powietrza - emisja ha asu - odpady ok. 500 m na SE21 - zrzut cieków - emisja zanieczyszcze do powietrza - emisja ha asu - odpady bd monta wyrobów AGD: odkurzaczy, ekspresów do kawy przep ywowych i ci nieniowych 21 Planowane przej cie hali magazynowej granicz cej bezpo rednio z terenem ZUOK od strony po udniowej 145 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Obiekt / profil dzia alno ci Elektrociep ownia S.A. BIA YSTOK Lokalizacja wzgl dem ZUOK ok. 750 m na SE produkcja energii Fabryki Mebli "FORTE" Oddzia Bia ystok produkcja mebli SA ok. 1 km na SE Emisje Kontrole WIO - emisja zanieczyszcze do powietrza: zainstalowane elektrofiltry, palenisko fluidalne, palniki niskoemisyjne rozpa kowe i py owe, hermetyczne uk ady przesy ania oraz za adunku popio u i la - emisja ha asu - zrzut cieków: cieki socjalno-byt. do kanalizacji miejskiej; cieki przemys owe i deszczowe po oczyszczeniu mechanicznym do rzeki Bia ej, cieki zasolone do kanalizacji miejskiej - odpady - promieniowanie jonizuj ce - emisja zanieczyszcze do powietrza - emisja ha asu - zrzut cieków - odpady kontrola 10/11.2012: - emisja do powietrza - brak nieprawid owo ci; - emisja ha asu: pomiary w 2011r. nie wykaza y przekrocze warto ci dopuszczalnych ha asu na terenach pobliskiej zabudowy mieszkaniowej w porze dziennej i nocnej. kontrola 10/11.2011 – gospodarka odpadami - kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci kontrola 07/08.2011 – gospodarka wodno- ciekowa kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci kontrola 12.2011 – emisja do powietrza - kontrola nie wykaza a nieprawid owo ci - emisja ha asu - Pomiary w porze dziennej nie pokaza y wyst powania przekrocze warto ci dopuszczalnych okre lonych w ww. decyzji. W porze nocnej w ka dym punkcie pomiarowym odnotowano wyst powanie przekrocze warto ci okre lonych w decyzji (o 7,8 dB – 8,7 dB) ród o: opracowanie w asne na podstawie” Informacji Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok”, WIO Bia ystok, grudzie 2011r.i 2012r. 146 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 4.2 Obiekty planowane Zgodnie z informacja uzyskan z UM Bia ystok (pismo z 20.11.2012r. – Za cznik 16) w okolicach planowanej lokalizacji ZUOK przewidywana jest budowa nast puj cych obiektów (inwestycje otrzyma y decyzje o rodowiskowych uwarunkowaniach): budowa zak adu produkcyjno-magazynowego z cz ci socjaln i biurow wraz z towarzysz im infrastruktur , w obr bie nieruchomo ci po onej w Bia ymstoku, przy ul. Gen. W . Andersa, obejmuj cej dzia ki o nr ewid. gr.: 127/10, 127/27, 127/28, 127/32, 127/33, 127/38, 127/39, 127/40. 127/41, 127/42. 127/43, 127/44, 127/45, 127/46, 127/47, 127/48, 127/50, 127/51, 127/52, 127/53 - obr b 13 (na wniosek BIAZET S.A.22, 15-133 Bia ystok, ul. Gen. W . Andersa 38); budowa Centrum Handlowo-Us ugowego wraz z budow infrastruktury technicznej i rozbiórk istniej cych obiektów przemys owych, w obr bie nieruchomo ci po onej w Bia ymstoku przy ul. Gen. W . Andersa 38, obejmuj cej dziatki o nr ewid. gr.: 188/2, 189/6, 189/8, 189/9, 189/10, 189/11, 189/12, 189/13, 189/14, 189/15, 189/16, 189/17, 189/18, 189/19, 190/7 - obr b 13 (na rzecz BIAZET S.A., 15-113 Bia ystok, ul. Gen. W . Andersa 38); budowa stacji paliw p ynnych wraz z infrastruktur towarzysz , na cz ci dzia ki o nr ewid. gr.: 190/41, przy ul Gen. W . Andersa 40 w Bia ymstoku (na wniosek Podlaskiego Centrum Rolno Towarowego S.A., ul .Gen. W . Andersa 40, 15-113 Bia ystok). Lokalizacj powy szych inwestycji przedstawiono na mapie poni ej. Lokalizacja ZUOK 1 2 3 ród o: http://www.gisbialystok.pl/imap/?gpmap=gp4 1. zak ad produkcyjno-magazynowy; 2. Centrum Handlowo-Us ugowe; 3. stacja paliw Rysunek 4.2 Lokalizacja ZUOK wzgl dem planowanych inwestycji 22 firma BIAZET SA zajmuje si monta em wyrobów AGD: odkurzaczy, ekspresów do kawy przep ywowych i ci nieniowych. Ponadto zajmuje si najmem powierzchni handlowych, biurowych, produkcyjnych i magazynowych w ramach posiadanych przestrzeni u ytkowych. 147 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 5. Opis zabytków istniej cych w s siedztwie lub w zasi gu oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia Niniejszy rozdzia zawiera opis istniej cych w s siedztwie lub w bezpo rednim zasi gu oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z art. 66.ust. 1. p. 3 ustawy oo . W Bia ymstoku znajduje si kilkaset obiektów zabytkowych, a oko o 150 spo ród nich zosta o wpisanych do rejestru zabytków. Poni ej w tabeli zamieszczono informacje co do ilo ci poszczególnych rodzajów zabytków znajduj cych si na terenie miasta Bia ystok. Tabela 5.1 Zasób i rodzaje zabytków wg Gminnej Ewidencji Zabytków (na podstawie Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków Nieruchomych Miasta Bia egostoku), stan na 17 maja 2010 Rodzaj zabytków Ilo Uk ady urbanistyczne 3 Zespo y zabudowy 22 wi tynie 18 Budynki u yteczno ci publicznej 36 Pa ace i dwory 12 Kamienice i domy mieszkalne 270 Budynki przemys owe, fabryczne i techniczne 26 Budownictwo obronne i militarne 31 Parki, ogrody i ziele zabytkowa 11 Cmentarze 36 Stanowiska archeologiczne 13 RAZEM 478 ród o: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Bia egostoku na lata 2010 – 2013 Zgodnie z informacjami zawartymi w opracowaniu z 2010 r. pt.: „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Bia egostoku”, zasoby dziedzictwa kulturowego miasta skupione s g ównie w jego centrum. Zasoby te sk adaj si g ównie z dwóch grup zabudowy – barokowej z XVII w. oraz dominuj cej ilo ciowo z okresu rozkwitu jego funkcji przemys owej i administracyjnej w II po . XIX i I po . XX w. Szczegó owy wykaz obiektów i obszarów chronionych (zaktualizowany w grudniu 2012 r.: ród o: strona internetowa Wojewódzkiego Urz du Ochrony Zabytków w Bia ymstoku http://wosoz.pbip.pl/?event=informacja&id=510 ), przedstawiano w za czniku 17 do Raportu Strefy ochrony konserwatorskiej, ochrony krajobrazu, ochrony ekspozycji, strefy obserwacji archeologicznych czy inne wyznaczone obszarowe formy ochrony rodowiska kulturowego mieszcz si s w znacznym oddaleniu od proponowanej lokalizacji ZUOK, co potwierdza poni sza mapa, a tak e przywo ane w Raporcie OO 2010 pismo Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Bia ymstoku (pismo znak AD-JM/0716-32/09 z dnia 18.05.2009 r.). W Raporcie OO 2010 zamieszczono nast puj cy zapis: „ … na terenie proponowanmy pod inwestycj w tej lokalizacji nie wyst puj adne zabytki nieruchome i archeologiczne, wpisane do rejestru zabytków województwa podlaskiego ani uj te w ewidencji wojewódzkiej”. Warunki ochrony zabytków nie zmieni y si od czasu opracowania Raportu OOS 2010. 148 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Lokalizacja ZUOK Bia ystok ród o: zaadaptowano ze Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego (uchwa a Nr XXXV/405/12 Rady Miasta Bia egostoku z dnia 26 listopada 2012 r.) Rysunek 5.1 Elementy rodowiska kulturowego Bia egostoku w rejonie planowane lokalizacji ZUOK Bia ystok 149 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 6. Wariant „zerowy” 6.1 Wyja nienie Niniejszy rozdzia , zgodnie z art. 66.ust. 1. pkt. 4 ustawy oo ., zawiera opis przewidywanych skutków dla rodowiska w przypadku niepodejmowania przedsi wzi cia. Zagadnienia zwi zane z wariantami realizacji przedsi wzi cia przeanalizowano w ramach post powania zako czonego wydaniem obowi zuj cej decyzji Prezydenta Miasta Bia egostoku o rodowiskowych uwarunkowaniach, z dnia 7 lutego 2011 r. W decyzji okre lono lokalizacj oraz wariant technologiczny budowy Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku. Zaprojektowane w ramach wybranej technologii obiekty ZUOK podlegaj ocenie w ramach ponownej oceny oddzia ywania przedsi wzi cia na rodowisko. Analiza wariantów, w tym wariantu „zerowego”, stanowi a jeden z podstawowych elementów pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko i Raportu OO 2010. W zwi zku z powy szym w niniejszym raporcie ponownej oceny przedstawiono ustalenia dokonane na etapie pierwszej oceny oraz wyniki tej analizy zawarte w Raporcie OO 2010. Dodatkowo informacje zaktualizowano z wykorzystaniem bie cy dokumentów planistycznych z zakresu gospodarki odpadami: KPGO2014, Plan Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017 oraz Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Miasta Bia egostoku na lata 2004-2015. 6.2 Opis wariantu bezinwestycyjnego („zerowego”) Wariant bezinwestycyjny przyjmuje utrzymanie dotychczasowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Bia egostoku oraz gmin: Choroszcz, Czarna Bia ostocka, Dobrzyniewo Du e, Gródek, Juchnowiec Ko cielny, Micha owo, Supra l, Wasilków, Zab udów, w oparciu o istniej ce instalacje. W ramach wariantu „zerowego” zak ada si kontynuowanie selektywnego zbierania wybranych grup odpadów, które nast pnie b podlega y procesom odzysku i unieszkodliwiania w przeznaczonych do tego instalacjach. Jednak e podstawow metod unieszkodliwiania b dzie nadal sk adowanie odpadów zmieszanych na sk adowiskach odpadów. Zgodnie z podzia em województw podlaskiego przyj tym w aktualnym WPGO na lata 2012-2017 wymienione wy ej gminy oraz miasto Bia ystok nale do Regionu Centralnego gospodarki odpadami i tworz tzw. Obszar Bia ostocki, który liczy ok. 390 tys. mieszka ców. Obszar Bia ystok aktualnie obs ugiwany jest przez: ZUOK w Hryniewiczach (gm. Juchnowiec Ko cielny), który wyposa ony jest w: sortowni odpadów zmieszanych, kompostowni odpadów biodegradowalnych i pola sk adowe. Operatorem Zak adu jest P.U.H.P. "LECH" Sp. z o.o., ul. Kombatantów 4, 15-110 Bia ystok. Centrum Innowacyjnej Gospodarki Odpadami (CIGO) Studzianki (gm. Wasilków), w którego sk ad wchodzi sortownia odpadów zmieszanych o przepustowo ci 60 tys. ton odpadów rocznie. Operatorem CIGO jest PPUH „Czy cioch”, ul. Gen. F. Kleeberga 20, 15-691 Bia ystok. Linia sortownicza odpadów z selektywnej zbiórki o przepustowo ci 4,1 tys. ton odpadów rocznie, zlokalizowana w Bia ymstoku, ul. 27 lipca 62. Operatorem linii jest MPO Spó ka z o.o. w Bia ymstoku, ul. 27 Lipca 62, 15-950 Bia ystok. Sk adowisko odpadów komunalnych w Studziankach (gm. Wasilków) o pojemno ci ca kowitej równej 230 tys. m3; pojemno pozosta a (wg stanu na koniec 2010r.) – 53,4 tys. m3; Sk adowisko odpadów komunalnych w Odnodze (gm. Micha owo) o pojemno ci ca kowitej równej 48,52 tys. m3; pojemno pozosta a (wg stanu na koniec 2010r.) – 34,59 tys. m3. Poni ej przedstawiono lokalizacje w/w obiektów. 150 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ród o: Plan Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017 Rysunek 6.1 Instalacje systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Obszarze Bia ostockim Najwi kszym z wymienionych wy ej obiektów jest ZUOK w Hryniewiczach, który zgodnie z Uchwa Nr XXII/252/12 z dnia 22.10.2012r. Sejmiku Województwa Podlaskiego (uchwa a zmieniaj ca uchwa w sprawie wykonania „Planu Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017”) stanowi Regionaln Instalacj Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK). Zak ad powsta w 2001r. w wyniku przekszta cenia istniej cego od 1980 r. sk adowiska odpadów w nowoczesny zak ad mechaniczno – biologicznego przekszta cania odpadów (MBP). ZUOK w Hryniewiczach zagospodarowuje odpady komunalne powstaj ce na terenie Miasta Bia egostoku oraz gmin Juchnowiec Ko cielny i Choroszcz. W Zak adzie prowadzone jest sortowanie odpadów komunalnych zmieszanych oraz zebranych selektywnie, kompostowanie odpadów ulegaj cych biodegradacji oraz sk adowanie odpadów balastowych na kwaterze sk adowej. Zak ad funkcjonuje w oparciu o pozwolenie zintegrowane (DIS-V.7222.1.24.2012) wydane w dniu 16 listopada 2012r. Podstawowe informacje o Zak adzie: Powierzchnia ca kowita Zak adu wynosi 40,17 ha. Linia sortownicza w ZUOK w Hryniewiczach o wydajno ci ok. 72 tys. Mg/rok. Kompostownia kontenerowa KNEER o wydajno ci ok. 10 tys. Mg/rok. Kompostowaniu poddawana jest frakcja rednia (biofrakcja) uzyskana w procesie segregacji i odpady zielone, pochodz ce z ogrodów i parków. Pozyskane surowce wtórne s przekazywane do dalszego odzysku (cze po sprasowaniu). Balast z procesu sortowania odpadów uk adem przeno ników jest przenoszony do prasokontenerów i zag szczany. Sprasowany balast wywo ony jest na sk adowisko. Odpady niebezpieczne wysegregowane na linii sortowniczej ze strumienia odpadów zmieszanych typu: baterie, akumulatory, wietlówki, opakowania po farbach i chemikaliach magazynowane s w deponatorze odpadów niebezpiecznych. Po zgromadzeniu odpowiedniej ilo ci odpady przekazywane s do unieszkodliwiania wyspecjalizowanym firmom. 151 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Odpady wielkogabarytowe: meble, stolarka drzwiowa i okienna, sprz t kuchenny i azienkowy, elementy wyposa enia mieszka i inne przedmioty o wymiarach gabarytowych powy ej 0,5 m s demontowane. Z uzyskanych elementów odzyskiwane s surowce: z om, drewno, szk o. Pozosta ci wywo one s na pola sk adowe. Sk adowisko sk ada si z 5 kwater sk adowych z których dwie s ca kowicie wype nione. Pozosta e 3 kwatery maj czn pojemno równ 677 091 m3. 6.3 Przewidywane skutki niepodejmowania przedsi wzi cia Przeprowadzona w Raporcie OO 2010 analiza zak ada a, e ilo odpadów kierowanych do instalacji jest zgodna z przyj prognoz powstawania odpadów oraz za eniami dla analizy popytu. Uzyskane z analizy poziomy odzysku s pochodn mo liwo ci przerobowych istniej cych instalacji i prognozowanego poziomu powstawania odpadów. Rok 2020 ustanowiono rokiem odniesienia ze wzgl du na wyznaczony przez dyrektyw 1999/31/WE poziom redukcji ilo ci odpadów ulegaj cych biodegradacji kierowanych na sk adowiska, jak równie wyznaczone dyrektyw 2008/98/WE cele do przygotowania do ponownego wykorzystania i recyklingu materia ów odpadowych oraz odpadów innych ni niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Tabela 6.1 Zak adana masa odpadów trafiaj cych z miasta Bia ystok i gmin bior cych udzia w przedsi wzi ciu do systemu w ramach Wariantu „0”. L.P. WYSZCZEGÓLNIENIE 1. Odpady komunalne wytworzone [Mg] 2. Odpady komunalne przywiezione do ZUOK w Hryniewiczach oraz odpady surowcowe zbierane selektywnie i zagospodarowywane przez prywatnych przedsi biorców razem [Mg] 3. 4. 5. 6. 7. 8. 8.1. 8.2. 8.3. 8.4. Odpady surowcowe (opakowaniowe i nieopakowaniowe) z selektywnego zbierania razem [Mg], w tym: Odpady kierowane do sortowni odpadów zmieszanych [Mg] Odpady ulegaj ce biodegradacji kierowane do stabilizacji tlenowej Odpady wielkogabarytowe kierowane do instalacji demonta u odpadów wielkogabarytowych Odpady gruzu i odpady poremontowe kierowane do instalacji odzysku gruzu Odpady z ca ego systemu przeznaczone do sk adowania [Mg] - nieprzetworzone odpady do sk adowania [Mg] - odpady do sk adowania po procesach ich przetwarzania [Mg] - odpady kompostu niespe niaj cego norm oraz odpady z przesiewania kompostu [Mg] Redukcja masy odpadów trafiaj cych do ostatecznego unieszkodliwienia poprzez sk adowanie (%) ILO ODPADÓW W 2020 ROK, (MG/ROK) 149 644 149 644 3 799 72 000 10 000 1 759 0 153 117 97 315 47 399 8 403 5,58% 9. Odpady ulegaj ce biodegradacji (Dyrektywa 1999/31/WE) Nieustabilizowane odpady komunalne ulegaj ce biodegradacji kierowane do 9.1. sk adowania Masa odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji mo liwa do kierowania do sk adowania (Mg/rok) Niedobór w systemie w stosunku do wymaga dotycz cych odpadów ulegaj cych 9.3. komunalnych biodegradacji (Mg/rok) 9.2. 10. Odpady surowcowe (papier, metale, tworzywa sztuczne i szk o) (Dyrektywa 2008/98/WE oraz ustawa o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach) 10.1. Masa wybranych frakcji odpadowych (papier, szk o, tworzywa, metale) na wej ciu do systemu 152 82 487 17 751 -64 736 71 676 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 10.2. Wymagany odzysk (Dyrektywa 2008/98/WE) [%] 10.3. Wymagany odzysk (Dyrektywa 2008/98/WE) [Mg/rok] 10.4. Odzysk osi gany [%] 10.5. Odzysk osi gany [Mg/rok] Niedobory [-]/Nadwy ka [+] w systemie w stosunku do wymaga dotycz cych 10.6. odzysku wybranych frakcji materia owych [%] 50% 35 838 11% 7 621 -39% ród o: Studium Wykonalno ci dla przedsi wzi cia „Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej” Bior c pod uwag prognoz ilo ci wytwarzanych odpadów i konieczno ich przetwarzania oraz brak instalacji na terenie obj tym przedsi wzi ciem w Raporcie OO 2010 przyj to, e jedyn opcj prowadzenia gospodarki odpadami w wariancie „zerowym” mo e by rozbudowa sk adowisk. Przyj cie wariantu bezinwestycyjnego b dzie skutkowa o nast puj co: Brak spe nienia wymaga narzuconych krajowymi regulacjami prawnymi oraz regulacjami wynikaj cymi z prawa Unii Europejskiej. Dotyczy to: wymogów Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do sk adowania na sk adowisku odpadów danego typu (Dz.U.2013.7.38), tj. które zakazuje z dniem 1 stycznia 2016 r. sk adowania odpadów z grupy „20" (odpady komunalne cznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie) które charakteryzuje: warto ciep a spalania powy ej 6 MJ/kg suchej masy, zawarto ogólnego w gla organicznego (TOC) przekraczaj ca 5% suchej masy oraz warto straty przy pra eniu (LOI) wi ksza ni 8% suchej masy. wymogów znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach zakresie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego u ycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji przekazywanych do sk adowania, wymogów art. 11 dyrektywy 2008/98/WE dotycz cych przygotowania do ponownego wykorzystania i recyklingu materia ów odpadowych, przynajmniej takich jak papier, metal, plastik i szk o z gospodarstw domowych i w miar mo liwo ci innego pochodzenia, pod warunkiem e te strumienie odpadów s podobne do odpadów z gospodarstw domowych; do 2020 roku przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu zostanie zwi kszone wagowo do minimum 50%; wymogów dyrektywy 1999/31/WE dotycz cych kierowania na sk adowisko wy cznie odpadów po przetworzeniu oraz osi gni cia wyznaczonych prawem poziomów redukcji ilo ci odpadów ulegaj cych biodegradacji kierowanych na sk adowisko; recyklingu i odzysku odpadów opakowaniowych Za brak wywi zania si z przestrzegania prawa wspólnotowego gro Polsce kary finansowe. Wariant „zerowy” nie spe nia celów wyznaczonych w KPGO 2014, WPGO na lata 2012-2017, a zw aszcza nast puj cych celów: KPGO 2014 W gospodarce odpadami komunalnymi przyj to m.in.: zmniejszenie ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji kierowanych na sk adowiska odpadów, tj. aby nie by o sk adowanych w 2013 r. wi cej ni 50%, a w 2020 r. wi cej ni 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r., zmniejszenie masy sk adowanych odpadów komunalnych do max. 60% wytworzonych odpadów do ko ca 2014 r., przygotowanie do ponownego wykorzystania i recykling materia ów odpadowych, przynajmniej takich jak papier, metal, tworzywa sztuczne i szk o z gospodarstw domowych i w miar mo liwo ci odpadów innego pochodzenia podobnych do odpadów z gospodarstw domowych na poziomie minimum 50 % ich masy do 2020 roku. WPGO na lata 2012-2017 153 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W gospodarce odpadami komunalnymi przyj to m.in.: Zmniejszenie ilo ci odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji unieszkodliwianych przez sk adowanie. W stosunku do ilo ci tych odpadów wytwarzanych w województwie podlaskim w roku 1995, dopuszcza si do sk adowania nast puj ce ilo ci odpadów ulegaj cych biodegradacji: do dnia 16 lipca 2013 r. nie wi cej ni 50%, do dnia 16 lipca 2020 r. nie wi cej ni 35%. Osi gni cie poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego u ycia nast puj cych frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szk a w wysoko ci co najmniej: rok 2014: 20% rok 2017: 35% Wydzielenie odpadów wielkogabarytowych ze strumienia odpadów komunalnych i poddanie procesom odzysku i unieszkodliwiania. Zak ada si nast puj cy rozwój systemu selektywnego gromadzenia odpadów wielkogabarytowych i uzyskanie nast puj cych poziomów odzysku: rok 2014: 60% rok 2017: 80% Wydzielenie odpadów budowlano-remontowych ze strumienia odpadów komunalnych i poddanie ich procesom odzysku i unieszkodliwiania. Przewiduje si nast puj ce poziomy odzysku odpadów budowlano-remontowych innych ni niebezpieczne: rok 2014: 40% rok 2017: 55% Wydzielenie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych i poddanie ich procesom unieszkodliwiania. Przewiduje si osi ganie nast puj cych poziomów selektywnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych celem ich przekazania do centralnych obiektów unieszkodliwiania: rok 2014: 40% rok 2017: 60% Zmniejszenie masy sk adowanych odpadów do max. 60% wytworzonych odpadów do ko ca roku 2014. Zaniechanie dzia inwestycyjnych na terenie obj tym przedsi wzi ciem, szczególnie tych w zakresie instalacji unieszkodliwiania zmieszanych odpadów komunalnych pozosta ych po selektywnym zbieraniu, spowoduje, e wykorzystane b tylko moce przerobowe istniej cych instalacji, a odpady sk adowane na sk adowiskach. Nale y jednak zaznaczy , e moce przerobowe istniej cych sk adowisk s niewystarczaj ce. Sk adowisko odpadów komunalnych w Studziankach (gm. Wasilków) - zgodnie z WPGO sk adowisko powinno zosta zamkni te do ko ca 2017r. Sk adowisko odpadów komunalnych w Odnodze (gm. Micha owo) – zgodnie z WPGO wymagana data uzyskania decyzji na zamkni cie sk adowiska do ko ca 2017 r. Z kolei w przypadku ZUOK w Hryniewiczach przewiduje si , e sk adowisko Zak adu zapewni mo liwo deponowania odpadów maksymalnie do ko ca czerwca 2013 r.23, Nie bez znaczenia jest tak e negatywny wp yw sk adowisk odpadów na rodowisko przyrodnicze. Dotyczy to przede wszystkim emisji gazów sk adowiskowych do atmosfery, które maj wp yw na 23 ZUOK w Hryniewiczach zostanie rozbudowany i poddany modernizacji w ramach Projektu „Zintegrowany System Gospodarki Odpadami dla aglomeracji bia ostockiej” dofinansowanego ze rodków Funduszu Spójno ci. Rozbudow ZUOK w Hryniewiczach obejmie: budow nowych pól sk adowych, zamkni cie i rekultywacj istniej cych pól sk adowych nr 1 i 2 oraz dodatkowej powierzchni przy kwaterach nr 1 i 2 (tzw. „trójk t”), rekultywacj istniej cego pola sk adowego nr 3 oraz „w wozu” pomi dzy istniej cymi polami sk adowymi nr 1 i nr 3. Z kolei modernizacja Zak adu obejmie: modernizacj kompostowni odpadów zielonych, modernizacj linii do sortowania odpadów materia owych, budow magazynu ma ych ilo ci odpadów niebezpiecznych, budow segmentu demonta u odpadów wielkogabarytowych, budow stacji kruszenia i odzysku odpadów budowlanych, budow magazynu odpadów poakcyjnych. 154 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku efekt cieplarniany oraz emisje do wód powierzchniowych i podziemnych. Istotnym elementem jest równie degradacja krajobrazu i pogorszenie lokalnych warunków sanitarnych. Poniewa istniej ce na terenie województwa podlaskiego instalacje zagospodarowania odpadów ulegaj cych biodegradacji maj zbyt ma e moce przerobowe nale y je rozbudowa zgodnie z planem zamieszczonym w WPGO, którego fragment dotycz cy Obszaru Bia egostoku przedstawiono poni ej. Zamieszczone informacje wskazuj , i przyj cie wariantu „zerowego” jest w sprzeczno ci z planem dzia zapisanych w WPGO. Tabela 6.2 Instalacje istniej ce i planowane na terenie Obszaru Bia ystok ród o: WPGO na lata 2012-2017 155 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 7. Opis analizowanych wariantów i ich wp ywu na rodowisko Analiza wariantów przedsi wzi cia zosta a przeprowadzona i opisana w Raporcie OO 2010, w ramach procedury oceny oddzia ywania na rodowisko zako czonej wydaniem obowi zuj cej decyzji prezydenta Miasta Bia egostoku o rodowiskowych uwarunkowaniach (decyzja z dnia 7 lutego 2011 r. nr OSGK.V.7624-151/09/10/11). W decyzji tej ustalono rodowiskowe uwarunkowania dla budowy Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w lokalizacji znajduj cej przy ul. Gen. . Andersa oraz w wariancie technologicznym, wskazanym w Raporcie OO 2010 jako najkorzystniejsze rozwi zanie spo ród rozwa anych wariantów. W projekcie budowlanym ZUOK, który by podstaw sporz dzenia niniejszego raportu, zosta a zachowana pe na zgodno ci rozwi za technologicznych i organizacyjnych z wymaganiami okre lonymi ww. decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Wobec powy szego w niniejszym raporcie nie by o podstaw do prowadzenia kolejnej analizy wariantów. 156 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8. Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na rodowisko Niniejszy rozdzia , zgodnie z art. 66. ust. 1. pkt. 7 ppkt. a÷e ustawy oo , zawiera uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawc wariantu, ze wskazaniem jego oddzia ywania na rodowisko, w szczególno ci na: a) ludzi, ro liny, zwierz ta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wod i powietrze, b) powierzchni ziemi, z uwzgl dnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz, c) dobra materialne, d) zabytki i krajobraz kulturowy, obj te istniej dokumentacj , w szczególno ci rejestrem lub ewidencj zabytków, e) wzajemne oddzia ywanie mi dzy elementami, o których mowa w lit. a-d, Zgodnie z art. 67. 1. pkt. 1 ustawy oo w niniejszym rozdziale uwzgl dniono informacje okre lone ze szczegó owo ci i dok adno ci odpowiednio do posiadanych danych wynikaj cych z projektu budowlanego i innych informacji uzyskanych po wydaniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 07.02.2011 r. Analiza oddzia ywania na rodowisko dotyczy wariantu technologicznego i lokalizacyjnego wskazanego w powy szej decyzji. Opis planowanego przedsi wzi cia oraz warunki rodowiskowe i prawne lokalizacji przy ul. Andersa w Bia ymstoku przedstawiano w rozdzia ach 2 – 5. Ponadto w niniejszym rozdziale uwzgl dniono wymagania przedstawione w art. 66. ust. 1. pkt. 8 ustawy oo przedstawiaj c: opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawc oraz opis przewidywanych znacz cych oddzia ywa planowanego przedsi wzi cia na rodowisko, obejmuj cy bezpo rednie, po rednie, wtórne, skumulowane, krótko-, rednio- i d ugoterminowe, sta e i chwilowe oddzia ywania na rodowisko, wynikaj ce z: a) istnienia przedsi wzi cia, b) wykorzystywania zasobów rodowiska, c) emisji; 8.1 Opis metod prognozowania zastosowanych w raporcie 8.1.1 Metoda prognozowania oddzia ywania na przyrod o ywion Prognoz odzia ywania na przyrod o ywion wykonano w oparciu o zebrane, najbardziej aktualne materia y pochodz ce z okresu ostatnich 3 lat. Wykorzystano publikowane i niepublikowane prace, obserwacje, raporty itp., odnosz ce si bezpo rednio do terenu planowanej inwestycji lub obszarów bezpo rednio przyleg ych. W odniesieniu do fauny (tj. stwierdzonych na terenie planowanej inwestycji i w jej najbli szej okolicy gatunków lub grup gatunków) metodyka prac polega na ocenie wp ywu planowanej inwestycji na nast puj ce elementy: 1. 2. 3. 4. 5. zmniejszenie si powierzchni optymalnego siedliska l gowego, pogorszenie si stanu optymalnego siedliska l gowego, zmniejszenie si powierzchni erowisk, pogorszenie si stanu erowisk, wra liwo gatunku na nast puj ce czynniki: ha as emisje antropopresja Odno nie flory oraz grzybów analizie oddzia ywania poddano nast puj ce elementy: 1. zmniejszenie si powierzchni optymalnego siedliska, 2. pogorszenie si stanu optymalnego siedliska, 3. wra liwo na nast puj ce czynniki: emisje 157 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku antropopresja Przyj to nast puj 0. brak 1. niskie 2. rednie 3. wysokie skal oceny ww. elementów, tj. oddzia ywanie: Informacje na temat poszczególnych gatunków s (ksi ki, publikacje itp.). ce do oceny ww. elementów czerpano z literatury Bior c pod uwag charakter tego miejsca, tj. po enie w obr bie miasta (oko o 3 km od centrum) mo na za , e zmiany zasz e w ci gu ostatnich 2-3 lat s niewielkie. Poza tym nawet je li nast pi y to raczej w kierunku zubo enia ró norodno ci biologicznej ni jej wzrostu, gdy np. zoocenozy miejskie, w porównaniu do wiata zwierz cego rodowisk niezurbanizowanych, s znacznie bardziej ubogie24 25 26. Zjawisko to nasila si w gradiencie wzrostu stopnia urbanizacji 27. Nale y podkre li , e w ci gu ostatnich kilku lat w najbli szej okolicy planowanej inwestycji dokonano znacz cych prac modernizacyjnych ci gów komunikacyjnych (budowa wiaduktu na skrzy owaniu ul. Andersa oraz Al. 1000-lecia Pa stwa Polskiego, w tym pojawienie si ci gu ekranów akustycznych). Oznacza to, e nast pi w tym rejonie do znaczny wzrost stopnia urbanizacji, co tylko mo e potwierdza , e mog o doj do zubo enia ró norodno ci biologicznej na obszarze planowanej inwestycji lub ewentualnie do wzgl dnej stabilizacji procesów. W wietle tych danych nie mog a wst pi sytuacja odwrotna, tj. wzrost liczby gatunków – za wyj tkiem wkroczenia inwazyjnych gatunków obcych (zjawisko bardzo negatywne). Ogólnie biocenozy miast uwa a si za struktury ubo sze gatunkowo w porównaniu do ekosystemów naturalnych i pó naturalnych. Proces przekszta ce przestrzennych i brak wzajemnych wi zi pomi dzy ró nymi strukturami ro linno ci ogranicza mo liwo ci pe nego rozwoju biocenoz. Ograniczenia te wynikaj równie z degradacji rodowiska, a zw aszcza gleb (jak ma to miejsce w przedmiotowym przypadku) i zanieczyszczenia powietrza. W takich warunkach pojawiaj si gatunki ro lin (urbanofili) i zwierz t o w ciwo ciach synurbijnych przystosowa do obszarów zurbanizowanych28. W zwi zku z tym uznano za poprawne metodycznie przeprowadzenie oceny wp ywu planowanej inwestycji na rodowisko w oparciu o ww. metodyk oraz nast puj ce zgromadzone materia y: wyniki inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych, flory i fauny zawartej w „Raporcie o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt: »Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku«”, inwentaryzacj awifauny na terenie miasta Bia ystok29, inwentaryzacj p azów, gadów, ssaków i motyli dziennych30, które pos y do opracowania 31 ekofizjograficznego dla terenu miasta Bia egostoku , 24 Adams L.W., Van Druff L.W., Luniak M., 2005. Managing urban habitats and wildlife. W: Techniques for wildlife investigations and management. 6th edition. Braun C. E. (red.). The Wildlife Society, Bethseda, Maryland, USA, 714–739. 25 Pisarski B., 1990. The invertebrate fauna of urbanized areas of Warsaw. W: Urban ecological studies in Central and Eastern Europe. Luniak M. (red.). Ossolineum, Wroc aw, 98–111. 26 Tomia oj L., 1998. Breeding densities in some urban versus non-urban habitats; the Dijon case. Acta ornithol. 33, 159–171. 27 Luniak M. 2008. Bogactwo gatunkowe i liczebno fauny wielkiego miasta – przyk ad Warszawy. W: P. Indykiewicz, L. Jerzak, T. Barczak (red.) Fauna miast. Ochroni ró norodno biotyczn w miastach. SAR „Pomorze”, Bydgoszcz: 17-26. 28 Zimny H. 2005. Ekologia miasta. Agencja Rekl.-Wyd. A. Grzegorczyk. Warszawa. 29 Mirski P., P owucha A., Siuchno R. 2011. Inwentaryzacja awifauny na terenie miasta Bia ystok. UM Bia ystok. 30 Ch tnicki W., Werpachowski C., Klimczuk P., upi ski S. 2011. Inwentaryzacja fauny p azów, gadów, ssaków i motyli dziennych na obszarze miasta Bia egostoku. UM Bia ystok. 31 Kwiatkowski W., Gajko K. 2004. Opracowanie ekofizjograficzne dla terenu miasta Bia egostoku. UM Bia ystok. 158 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku niepublikowane dane w asne i innych osób, 4 zimowe tropienia ssaków wykonane w 2012 r. (08.12.12; 22.12.12) oraz 2013 r. (13.01.13; 27.01.13) i kontrolawykorzystania terenu planowanej inwestycji jako erowiska przez ptaki krukowate Corvidae w szczególno ci kawki Corvus monedula i gawrony Corvus frugilegus oraz ptaki zimuj ce. 8.1.2 Metoda prognozowania oddzia ywania na klimat akustyczny rejonu lokalizacji ZUOK Obliczaj c poziom d wi ku w punktach imisji, od róde obiektu wykorzystano zale no : L AeqO L AWeqi Lr 10 lg 4 Le Lz Lp ,dB /1/ gdzie: LAWeqi - ekwiwalentny poziom A mocy akustycznej ród a ha asu, wyra ony w dB Lr - poprawka uwzgl dniaj ca wp yw odleg ci, m Le - poprawka uwzgl dniaj ca ekranowanie przez przeszkody znajduj ce si na linii ród o ha asu - punkt imisji, dB Lp - poprawka uwzgl dniaj ca poch anianie d wi ku przez powietrze, dB Lz - poprawka uwzgl dniaj ca wp yw zieleni, dB Jawn posta parametrów równania /1/ przedstawiono w zale no ciach /2/ - /8/. Poziom mocy akustycznej zewn trznego, powierzchniowego ród a ha asu obliczono wykorzystuj c wzór: LAWeq1 = LAeq1 + 10lg 2S - LN ,dB /2/ gdzie: LAeq1 - warto rednia zmierzonych poziomów A d wi ku w punktach pomiarowych zlokalizowanych wokó zewn trznego ród a ha asu, dB S - pole powierzchni wyznaczone konturem pomiarowym wokó ród a ha asu, m2 LN - poprawka uwzgl dniana w przypadku gdy d lmax/2, dB przy czym : d - odleg obrysu ród a powierzchniowego o bokach a x b od punktu pomiarowego, m lmax - najwi kszy wymiar liniowy ród a powierzchniowego, m. Wielko poprawki LN dla poszczególnych sytuacji przedstawiono w Tabeli 8.1. Tabela 8.1 Warto c b 1:1 1 : 2.5 1:5 Wielko poprawki LN w zale no ci od geometrii ród a i odleg 0.1 4.6 4.4 1.6 d / lmax 0.3 1.6 1.5 0.9 0.2 2.4 2.2 1.3 ci punktu pomiarowego 0.4 1.2 1.1 0.8 0.5 1 1 0.6 ekranowania fali d wi kowej na drodze jej propagacji obliczono z równania: Le 10 lg 10 0.1 Le1 10 0.1 Le 2 10 0.1 Le 3 ,dB przy czym: Le1 Le2 ,e 3 10 lg 3 10 lg 3 20 Z 10 ,dB Z gdzie: 159 ,dB /4/ /5/ /3/ Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Le - ekranowanie ca kowite przez przegrod , dB Le1 - ekranowanie przez kraw górn przegrody, dB Le2,e3 - ekranowanie przez kraw dzie boczne przegrody, dB - d ugo fali akustycznej ekranowanego d wi ku, m Z - parametr geometrii uk adu ród o-ekran-punkt imisji, m Poch anianie d wi ku przez powietrze okre lono wg. zale no ci: Lp = p * r ,dB /6/ gdzie: p - wspó czynnik poch aniania przez powietrze; dla temperatury 10oC, wilgotno ci wzgl dnej 70% i cz stotliwo ci 500 Hz, p=0.002 dB/m, r - odleg ród a od punktu imisji, m Wp yw zieleni na obni enie poziomu d wi ku w punkcie imisji obliczono wykorzystuj c równo : Lz = z * l ,dB /7/ gdzie: z - wspó czynnik t umienia zieleni; dla cz stotliwo ci 500 Hz, z=0.05 dB/m, l - d ugo pasa zieleni, m Poprawka uwzgl dniaj ca wp yw odleg ci ród a od punktu imisji wyznaczona zosta a ze wzoru: Lr = 20lg (r/r0) dB /8/ gdzie: r - odleg ród a od punktu imisji, m r0 - odleg odniesienia równa 1 m. Ca kowity poziom ha asu w punkcie imisji otrzymano sumuj c logarytmicznie warto ci poziomu wi ku od wszystkich oddzia uj cych róde ha asu zak adu, uwzgl dniaj c czas ich oddzia ywania w porze dziennej. Poziom d wi ku panuj cy w pomieszczeniach mieszkalnych budynków, szacuje si wg zale no ci: L*Aeq L Aeq 20 lg r ro R 10 lg S A ,dB /9/ gdzie: LAeq - poziom A d wi ku róde ha asu zak adu panuj cy w kolejnym punkcie imisji, w pobli u którego znajduje si obiekt mieszkalny, dB r - odleg ród a ha asu do budynku mieszkalnego, m ro - odleg ród a ha asu do punktu imisji, m R - izolacyjno akustyczna przegrody budowlanej z oknem, przyj to R = 25 dB S - powierzchnia ciany zewn trznej pomieszczenia mieszkalnego, przyj to S = 10 m2 A - ch onno akustyczna pomieszczenia mieszkalnego, przyj to A = 10 m2 Na podstawie oblicze , których algorytm przedstawiono w niniejszym rozdziale, wyznaczono podstawowe wska niki oceny ha asu emitowanego przez przedmiotow inwestycj . Obliczenia akustyczne zwi zane z emisj ha asu do rodowiska wykonano przy wykorzystaniu programu LEQ – Prognozowanie ha asu przemys owego opracowanego przez firm SOFT-P 160 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku odzimierz Pe ka. Program posiada atest Instytutu Ochrony 17.10.1995 r. rodowiska nr BH/158/95 z dnia 8.1.3 Metoda prognozowania emisji zanieczyszcze do powietrza Metodyka oblicze zosta a opracowana na podstawie rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, które w Za czniku nr 3 zawiera "Referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu" (Dz. U. z 2010 Nr 16, poz. 87). Do oblicze zastosowano program „OPERAT-FB” v. 5.4.0/10 - Ryszard Samo , firmy PROEKO, Us ugi Komputerowe w Ochronie rodowiska, Al. Wolno ci 21/11, Kalisz, zatwierdzony przez Instytut Ochrony rodowiska w Warszawie – pismo nr BA/147/96, a w styczniu 2010 r. dostosowany do aktualnie obowi zuj cej metodyki i norm dopuszczalnych st . Wed ug obowi zuj cej metodyki dopuszczalne warto ci st substancji zanieczyszczaj cych powietrze uwa a si za dotrzymane, gdy dla pojedynczego ród a lub emitora zast pczego spe niony jest warunek: Smm D1 Je eli powy szy warunek nie jest spe niony, nale y obliczy 99,8 percentyl S99,8 ze st substancji zanieczyszczaj cej w powietrzu odniesionych dla jednej godziny, wyst puj cych w ci gu roku kalendarzowego i sprawdzi , czy spe niony jest warunek: S99,8 D1 Je eli powy szy warunek jest spe niony, mo na uzna , e zachowana jest dopuszczalna cz sto przekraczania warto ci D1, wynosz ca 0,274% czasu w roku w przypadku dwutlenku siarki, a 0,2% czasu w roku dla pozosta ych substancji. Ponadto trzeba sprawdzi warunek dotycz cy st redniorocznych, to znaczy sprawdzi , czy w ka dym punkcie siatki obliczeniowej zosta spe niony warunek: Sa Da - R Skrócony zakres oblicze stanu zanieczyszczenia powietrza stosuje si pojedynczego ród a lub zespo ów emitorów spe niony jest warunek: Smm 0,1 D1 lub Smm 0,1 D1 w przypadku, gdy dla Przyj to, e dla zanieczyszcze , dla których st enie maksymalne jest mniejsze od 10% st enia dopuszczalnego nie wymagaj one dalszych oblicze (rozk adów przestrzenno-czasowych w siatce receptorów) i ich uci liwo uznaje si za nieistotn i gwarantuj dotrzymanie norm. Dla zanieczyszcze , dla których st enia maksymalne s wi ksze od 10% wielko ci dopuszczalnej (lub warto ci doniesienia) wykonuje si tzw. pe ny zakres oblicze uci liwo ci z rozk adem przestrzenno czasowych w siatce receptorów. Obliczenia emisji i jej parametrów wykonano w oparciu o obowi zuj ce formu y fizykochemiczne i matematyczne. Emisj zanieczyszcze okre lono na podstawie za technologicznych, dost pnej literatury i danych producentów urz dze . Ponadto w przeprowadzonych obliczeniach uwzgl dniono maksymalne emisje zanieczyszcze , aktualne t o zanieczyszcze , czas pracy róde oraz ich równoczesno pracy. 8.1.4 Metody prognozowania oddzia ywania na wody powierzchniowe i podziemne Podstaw prognozowania oddzia ywania przedsi wzi cia na wody powierzchniowe stanowi a analiza gospodarki wodno- ciekowej ZUOK przeprowadzona w nawi zaniu do istniej cej infrastruktury wodoci gowo-kanalizacyjnej, róde zaopatrzenia w wod i odbiorników cieków. 161 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W ramach analizy gospodarki wodnej okre lono zapotrzebowanie wody. W ramach analizy gospodarki ciekowej zidentyfikowano rodzaje i ród a powstaj cych cieków z podaniem prognozy ich ilo ci oraz sposobu post powania ze ciekami – unieszkodliwiania, miejsca odprowadzania. Ocen wp ywu gospodarki wodno- ciekowej na rodowisko przeprowadzono z uwzgl dnieniem obowi zuj cych przepisów prawnych. Z kolei ocena wp ywu planowanej inwestycji na wody podziemne zosta a przeprowadzona poprzez waloryzacj wra liwo ci rodowiska wód podziemnych i jego podatno na zanieczyszczenia zwi zane z przemys owym u ytkowaniem terenu, uwzgl dniaj c planowane u ytkowanie terenu, mo liwe zanieczyszczenia rodowiska gruntowo-wodnego i stosowane zabezpieczenia. 8.1.5 Metody prognozowania oddzia ywania na powierzchni krajobraz ziemi, gleby i Przeanalizowano rze terenu w rejonie lokalizacji zak adu, ze szczególnym uwzgl dnieniem miejsc potencjalnego naruszenia powierzchni ziemi podczas budowy obiektów ZUOK. W zakresie oddzia ywania na gleb przeanalizowano potencjalne kierunki migracji zanieczyszcze i mo liwo ich wp ywu na podstawie danych literaturowych. Analiz i ocen wp ywu przedsi wzi cia na krajobraz dokonano poprzez okre lenie i ocen walorów krajobrazu na analizowanym terenie z uwzgl dnieniem analizy zastosowanych rozwi za architektonicznych obiektów Zak adu. 8.2 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na realizacji rodowisko - faza Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem procesu inwestycyjnego na rodowisko nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Oddzia ywanie na rodowisko w fazie realizacji przedsi wzi cia wi za si b dzie z pracami budowlanymi, które b mia y charakter typowych robót budowlano – konstrukcyjno monta owych. W trakcie realizacji przedsi wzi cia uci liwo skoncentruje si g ównie na ha asie oraz zanieczyszczeniu atmosfery spowodowanym przejazdami rodków transportu. Wyst pi tu lokalne zapylenie oraz emisja spalin do rodowiska. Nale y podkre li , e wszystkie te oddzia ywania maj zamkni cia placów budowy. charakter okresowy i ust pi z chwil 8.2.1 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne – emisja zanieczyszcze W fazie realizacji przedsi wzi cia g ównymi ród ami emisji zanieczyszcze do atmosfery na terenie przewidzianym pod inwestycj b prace budowlane. Eksploatacja pojazdów samochodowych oraz maszyn budowlanych b dzie generowa zanieczyszczenia pochodz ce ze spalania paliw w silnikach (m. in. tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek w gla, w glowodory alifatyczne) oraz b dzie ród em pylenia podczas prowadzenia prac budowlanych. Emisja zanieczyszcze b dzie zachodzi w wi kszo ci na ma ej wysoko ci, co znacznie ograniczy rozprzestrzenianie si zanieczyszcze w poziomie. Bior c pod uwag proponowane lokalizacje dróg 162 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku dojazdowych oraz proponowanych rejonów prac budowlanych uci liwo dla powietrza zwi zana z budow Zak adu b dzie niewielka i ograniczy si do granic inwestycji. Mo na wi c stwierdzi , e wp yw emisji na powietrze atmosferyczne b dzie mia charakter lokalny, zwi zany z miejscem powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe). Szacuje si , e najwi ksze nat enie prac b dzie mia o miejsce podczas budowy planowanych obiektów zgodnie z harmonogramem budowy. W miar wzrostu zaawansowania inwestycji uci liwo ci te b male . W dalszych etapach budowy b mia y miejsce: rozruch instalacji i pomiary oraz odbiory techniczne. W oparciu o ogóln wiedz i do wiadczenie dotycz ce organizacji robót dla inwestycji tej wielko ci (terenu i kubatury), mo na przyj nast puj ce ilo ci i rodzaje poruszaj cych si po terenie samochodów na pierwszym, najbardziej uci liwym etapie budowy. cykl inwestycyjny ok. 21 miesi cy w tym najci szych robót budowlanych ok. 8 miesi cy; czas emisji w roku: 12 h x 6 dni w tyg. x 32 tygodni = ok. 2300 h/rok; ilo spalonego paliwa przez maszyny budowlane na placu budowy max. 500 kg/dob (96,0 Mg/rok) i 42 kg/h; ruch pojazdów - 45 pojazdów ci arowych i dostawczych/h; - 10 pojazdów osobowych/h; Obliczone wielko ci emisji niezorganizowanej przedstawiono poni ej. Emisja z pracy maszyn budowlanych: Wska niki emisji dla maszyn budowlanych obliczono przeliczaj c dopuszczalne emisje wyra one w g/kWh w normie EURO 3 (obowi zuj cej dla pojazdów ci arowych od roku 2000) na emisje wyra one w g/kg spalanego paliwa, przy za eniu, e obecne silniki wysokopr ne spalaj rednio 200 g paliwa/kWh. Po przeliczeniu ww. normy wspó czynniki emisji wyra one w g/kg spalonego paliwa wynosz : py 0,65 g/kg, SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg), NO2 25,0 g/kg, CO 10,5 g/kg, glow. alifat. 2,65 g/kg, glow. aromat. 0,65 g/kg. Tabela 8.2 Emisja maszyn budowlanych w trakcie budowy ZUOK Maszyny budowlane Zu ycie paliwa Substancja py zawieszony dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Wska nik emisji g/kg kg/h Mg/rok Wielko g/s emisji kg/h Mg/rok 0,65 0,02 25,00 10,50 2,65 42,00 42,00 42,00 42,00 42,00 96,00 96,00 96,00 96,00 96,00 0,0075833 0,0002333 0,2916667 0,1225000 0,0309167 0,0273000 0,0008400 1,0500000 0,4410000 0,1113000 0,0624000 0,0019200 2,4000000 1,0080000 0,2544000 0,65 42,00 96,00 0,0075833 0,0273000 0,0624000 Do oblicze uci liwo ci prac maszyn budowlanych zast piono powierzchniowym, którego charakterystyka przedstawia si nast puj co: 163 zast pczym emitorem Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Emitor E-1b: wysoko emitora rednica wylotowa pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 2,5 m D = 0,05 m v = 2,0 m/s t = 2 300 h/rok (12 h/dob x 6 dni x 32 tyg.) pionowy Emisja z ruchu pojazdów ci arowych: Ruch samochodów na terenie budowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku scharakteryzowano w tabeli poni ej. Tabela 8.3 Ruch pojazdów w trakcie budowy ZUOK Rodzaj pojazdów Ilo kursów Pojazdy ci arowe i dostawcze 200 poj. /dob 38 400 poj. /rok max. 45 poj. / h Pojazdy osobowe 40 poj. /dob 7680 poj. /rok max. 10 poj. / h Charakterystyka rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 400 m (2 x 200 m). Ruch 6 dni w tygodniu 12 h/dob (6:00 do 18:00) rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 200 m (2 x 100 m). Ruch 6 dni w tygodniu 12 h/dob (6:00 do 18:00) ród o: Obliczenia w asne Do oblicze zu ycia paliwa przyjmuje si za enie, e samochody ci arowe spalaj rednio 30 kg oleju nap dowego/100 km (0,3g/m). Wska niki emisji dla pojazdów ci arowych obliczono przeliczaj c dopuszczalne emisje wyra one w g/kWh w normie EURO 3 (obowi zuj cej dla pojazdów ci arowych od roku 2000) na emisje wyra one w g/kg spalanego paliwa, przy za eniu, e obecne silniki wysokopr ne spalaj rednio 200 g paliwa/kWh. Normy EURO 3 dla pojazdów ci arowych wynosz : py 0,13 g/kWh, NO2 5,0 g/kWh, CO 2,1 g/kWh, glowodory 0,66 g/kWh, w tym: glow. alifat. 0,53 g/kWh (80,0 % sumarycznych w glowodorów), glow. aromat. 0,13 g/kWh (20,0 % sumarycznych w glowodorów). Dla nowych pojazdów ci arowych obecnie obowi zuj ca norma EURO 4 i 5 jest jeszcze bardziej rygorystyczna i dla tlenków azotu wynosi np. 3,5 g/kWh, ale w obliczeniach przyj to wska niki zwi kszone dla pojazdów starszych, które mog by jeszcze eksploatowane. Przyj cie w obliczeniach wi kszych wska ników emisji daje gwarancj , e obliczone uci liwo ci s uci liwo ciami maksymalnymi z mo liwych. Przy przyj ciu najnowszych obowi zuj cych wska ników emisji móg by powsta zarzut, e w eksploatowanym taborze znajduj si jeszcze starsze pojazdy, które tych norm nie spe niaj . Po przeliczeniu ww. normy wspó czynniki emisji wyra one w g/kg spalonego paliwa wynosz : py 0,65 g/kg, SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg), NO2 25,0 g/kg, CO 10,5 g/kg, 164 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku glow. alifat. glow. aromat. 2,65 g/kg, 0,65 g/kg. Przy podanych powy ej danych technologicznych, cznie pojazdy ci arowe spal nast puj oleju nap dowego : ilo ON spalana na rok: 38 400 poj./rok x 400 m/poj. x 0,3 g/m = 13 132 800 m x 0,3 g/m = 4,6 Mg/rok ilo ilo ON spalana maksymalnie na godzin : 45 poj./h x 400 m/poj. x 0,3 g/m = 5,4 kg/h W obliczeniach za ono, e w ci gu godziny wszystkie pojazdy, które wjad na teren ZUOK, w tej samej godzinie wyjad , czyli wariant najmniej korzystny z punktu widzenia oddzia ywania na rodowisko. Tabela 8.4 Warto emisji z pojazdów ci arowych Pojazdy ci arowe Substancja py zawieszony dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Wska nik emisji g/kg Zu ycie paliwa kg/h Mg/rok Wielko g/s emisji kg/h Mg/rok 0,65 0,02 25,00 10,50 2,65 5,40 5,40 5,40 5,40 5,40 4,60 4,60 4,60 4,60 4,60 0,0009750 0,0000300 0,0375000 0,0157500 0,0039750 0,0035100 0,0001080 0,1350000 0,0567000 0,0143100 0,0029900 0,0000920 0,1150000 0,0483000 0,0121900 0,65 5,40 4,60 0,0009750 0,0035100 0,0029900 Emitor E-2b: wysoko emitora rednica wylotowa pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 0,5 m D = 0,07 m v = 0,0 m/s t = 2 300 h/rok (12 x 5dni x 32 tyg.) poziomy Emisja z ruchu pojazdów osobowych: Wska niki dla pojazdów obliczono przeliczaj c dopuszczalne emisje wyra one w g/km w normie EURO 3 (obowi zuj cej dla pojazdów osobowych od roku 2000) na emisje wyra one w g/kg spalanego paliwa. Normy EURO 3 dla pojazdów osobowych wynosz : py 0,0 NO2 0,15 g/km, CO 2,3 g/km, glowodory 0,20 g/km, w tym glow. alifat. 0,16 g/km (80,0 % sumarycznych w glowodorów), glow. aromat. 0,04 g/km (20,0 % sumarycznych w glowodorów). Dla nowych pojazdów obecnie obowi zuj ca norma EURO 4 i 5 jest jeszcze bardziej rygorystyczna i dla tlenków azotu wynosi np. 0,08 g/km dla silników iskrowych i 0,25 g/km dla silników Diesla. 165 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W obliczeniach przyj to wska niki zwi kszone dla pojazdów starszych, które mog s jeszcze eksploatowane . Po przeliczeniu ww. norm wspó czynniki emisji wyra one w g/kg spalonego paliwa wynosz : SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg), NO2 2,0 g/kg, CO 30,7 g/kg, glowodory alifat. 2,1 g/kg, glowodory aromat. 0,53 g/kg. Mechanizm przeliczenia, na przyk adzie NO2 przedstawia si nast puj co: 0,15 g/km - wska nik normy, 0,075 kg/km - zu ycie paliwa na jeden kilometr 0,15 : 0,075 = 2,0 g/km x km/kg = 2,0 g/kg. Przy powy szych za eniach ilo spalanego paliwa i emisja zanieczyszcze z terenu budowy ZUOK odpowiednio wyniesie: - w najbardziej niekorzystnej godzinie przez 10 pojazdów: spalanie benzyny: 10 poj. x 100 m x 0,075 g/m = 0,075 kg/h - na rok przez 7 680 pojazdów spalanie benzyny: 7 680 poj. x 100 m x 2 x 0,075 g/m = 0,12 Mg/rok W poni szej tabeli przedstawiono obliczone wielko ci emisji zanieczyszcze emitowanych podczas ruchu pojazdów osobowych. Tabela 8.5 Warto emisji z pojazdów osobowych Pojazdy osobowe Substancja Py zawieszony Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu Tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Wska nik Zu ycie paliwa emisji g/kg kg/h Mg/rok 0,00 0,02 0,075 0,12 2,00 0,075 0,12 30,70 0,075 0,12 2,10 0,075 0,12 0,53 0,075 0,12 Wielko g/s 0,0000000 0,0000004 0,0000417 0,0006396 0,0000438 kg/h 0,0000000 0,0000015 0,0001500 0,0023025 0,0001575 Mg/rok 0,0000000 0,0000024 0,0002400 0,0036840 0,0002520 0,0000110 0,0000398 0,0000636 Emitor E-3b: wysoko emitora rednica wylotowa pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 0,3 m D = 0,05 m v = 0,0 m/s t = 2 300 h/rok (12 x 5dni x 32 tyg) poziomy Podsumowanie 166 emisji Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W fazie realizacji przedsi wzi cia g ównymi ród ami emisji zanieczyszcze do atmosfery b dzie eksploatacja pojazdów samochodowych oraz maszyn budowlanych. Emisja zanieczyszcze b dzie zachodzi w wi kszo ci na ma ej wysoko ci, co znacznie ograniczy rozprzestrzenianie si zanieczyszcze w poziomie. Bior c pod uwag proponowane lokalizacje dróg dojazdowych oraz proponowanych rejonów prac budowlanych uci liwo dla powietrza zwi zana z budow Zak adu b dzie niewielka i ograniczy si do granic inwestycji. W zwi zku z tym oddzia ywanie Zak adu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie b dzie stanowi o istotnej uci liwo ci, a tak e nie spowoduje zmian istniej cego t a zanieczyszcze wokó ZUOK w Bia ymstoku. Ze wzgl du na lokalny i okresowy charakter oddzia ywa budowa Zak adu nie b dzie równie stanowi zagro enia dla ycia i zdrowia okolicznych mieszka ców. 8.2.2 Oddzia ywanie na klimat akustyczny W okresie realizacji inwestycji b wykonywane typowe prace konstrukcyjne zwi zane g ównie ze wznoszeniem obiektów kubaturowych o lekkiej szkieletowej konstrukcji stalowej. Gotowe do monta u elementy b przywo one na teren Zak adu, na placu budowy nie przewiduje si wytwórni konstrukcji stalowych. Oddzia ywanie na etapie realizacji inwestycji b dzie wi za o si z ha asem emitowanym przez maszyny i pojazdy u ywane podczas budowy. Podczas robót budowlanych ród ami ha asu b : samochody ci arowe przewo ce materia y budowlane oraz ziemi z wykopów; sprz t ci ki: - koparko- adowarki; - spychacze; wigi; czny sprz t mechaniczny. Ha as o charakterze okresowym b dzie emitowany tak e podczas transportu samochodami materia ów budowlanych. Parametry akustyczne (wyra one za pomoc poziomu mocy akustycznej LWA) najcz ciej ywanych urz dze i maszyn budowlanych: koparko- adowarki, d wigi budowlane (LWA – 93÷102 dB); spycharki (LWA – 105÷115 dB); czny sprz t mechaniczny (LWA 105 dB), samochody ci arowe (LWA – 95÷100 dB). Emitowany ha as b dzie mia charakter nieci y, jego nat enie b dzie podlega zmianom w poszczególnych etapach budowy, a nawet w obr bie jednej zmiany roboczej, w zale no ci od przebiegu prac i udzia u poszczególnych maszyn i urz dze budowlanych w trakcie realizacji przedsi wzi cia. Ze wzgl du na fakt, e prace budowlano - instalacyjno - monta owe prowadzone b w porze dziennej (6.00-22.00) oraz fakt, e najbli sza zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna usytuowana jest w odleg ci oko o 700 m od terenu inwestycji, mo na przyj , e poziom ekwiwalentny ha asu poza terenem prowadzonych robót, spowodowany prac maszyn budowlanych i towarzysz cych im urz dze technicznych, a tak e zwi kszonym ruchem pojazdów samobie nych i samochodowych, nie przekroczy poziomu dopuszczalnego na terenach podlegaj cych ochronie przed ha asem. Nale y równie stwierdzi , e wypadkowy poziom mocy akustycznej maszyn i urz dze budowlanych dzie ni szy od wypadkowego poziomu mocy akustycznej urz dze eksploatowanych podczas normalnej dzia alno ci obiektu. W zwi zku z powy szym oddzia ywanie ha asu podczas prowadzenia prac budowlanych nie przekroczy zasi gu oddzia ywania akustycznego wyznaczonego dla normalnej eksploatacji obiektu w porze dziennej (6-22). Tym samym nie b dzie powodowa o uci liwo ci akustycznej na terenach, dla których okre la si dopuszczalne poziomy ha asu. 167 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Bior c pod powy sze uwarunkowania, nie istnieje potrzeba wykonywania oblicze akustycznych dla okresu budowy. 8.2.3 Oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe Realizacja inwestycji nie b dzie mia a bezpo redniego wp ywu na wody powierzchniowe. Przy prawid owej realizacji na etapie budowy nie wyst pi oddzia ywanie na jako wód podziemnych. Zaplecze budowy, miejsca sk adowania materia ów budowlanych, substancji chemicznych b zlokalizowane na utwardzonym terenie oraz odpowiednio zorganizowane w celu graniczenia mo liwo ci zanieczyszczenia rodowiska gruntowo-wodnego. Podczas magazynowania i przelewania paliw na zapleczu budowy zachowana b dzie szczególna ostro no , a ponadto na zapleczu znajdowa si b sorbenty na wypadek wyst pienia ewentualnych wycieków. Oleje, smary, paliwa itp. b przechowywane w szczelnych, zamkni tych zbiornikach. W czasie budowy mo e doj do naruszenia lub czasowego usuni cia warstw ochronnych wód podziemnych, dlatego wszystkie roboty wg bne b wykonywane z nale yt staranno ci . Podczas fundamentowania obiektów mo e by konieczne wykonanie odwodnienia w rejonie wykopów, co lokalnie i okresowo mo e obni zwierciad o wód gruntowych. W szczególno ci odwodnienia wymaga o b dzie posadowienie p yty fundamentowej bunkra na poziomie -13 m.p.p.t w wykopie zabezpieczonym ciankami szczelnymi. Aby umo liwi wykonanie p yty fundamentowej, z obszaru ograniczonego ciankami szczelnymi, zostanie odpompowana woda gruntowa przy u yciu drena u powierzchniowego i studni zbiorczych do kanalizacji deszczowej. Nie jest przewidywane wykonanie uj wód podziemnych. 8.2.4 Gospodarka odpadami Niniejszy raport opracowano na podstawie projektu budowlanego ZUOK w Bia ymstoku. Na tym nie zosta opracowany szczegó owy projekt prac ziemnych ani projekt organizacji robót. St d za enia dotycz ce powstawania odpadów na etapie budowy ZUOK przedstawiono identycznie jak w raporcie na etapie uzyskania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach (Raport OO 2010). Na pocz tku realizacji inwestycji powstawa b odpady zwi zane z prowadzeniem prac rozbiórkowych – usuwaniem pozosta ci obiektów budowlanych (fundamenty, ciany fundamentowe, place o utwardzonej nawierzchni betonowej, schody, p yty posadzkowe budynków) i elementów uzbrojenia terenu, opisanych w pkt. 2.1.2. B to odpady o kodzie: 17 01 01 (odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów), 17 01 02 (gruz ceglany), 17 02 01 (odpady drewna), 17 02 03 (odpady tworzyw sztucznych), 17 03 80 (odpadowa papa), 17 04 05 ( elazo i stal) oraz 17 04 11 (kable inne ni wymienione w 17 04 10, tj. niezawieraj ce substancji niebezpiecznych). Odpady te b gromadzone selektywnie, a nast pnie poddawane odzyskowi zgodnie z obowi zuj cymi przepisami4: gruz betonowy i ceglany zostanie zagospodarowany lokalnie – wykorzystany do utwardzania powierzchni terenu lub podbudowy wewn trzzak adowych dróg. O przydatno ci odpadów do odzysku zadecyduje geolog lub kierownik robót, w porozumieniu z projektantem i in ynierem kontraktu. W sytuacji gdy gruz b dzie nie przydatny do w/w celu zostanie on zagospodarowany poza terenem inwestycji. Pozosta e odpady zostan przekazane firmom zewn trznym posiadaj cym stosowne uprawnienie do prowadzenia odzysku. ród em odpadów b dzie przede wszystkim przygotowanie wykopów pod nowe inwestycje jak równie niwelacja terenu. B to gleba i ziemia w tym kamienie (17 05 04). Szacuje si , e ilo tych odpadów b dzie wynosi co najmniej 30 000 m3 (urobek z wykopów). Zgodnie z obowi zuj cymi 168 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przepisami32 odpad ten b dzie zagospodarowywany lokalnie z wykorzystaniem procesie odzysku R14, tj.: do wype niania terenów niekorzystnie przekszta conych, utwardzania powierzchni terenów lub na terenie sk adowiska odpadów nale cego do ZUOK w Hryniewiczach do wykonywania warstw izolacyjnych33 lub do rekultywacji biologicznej wyeksploatowanych kwater. W trakcie realizacji inwestycji (budowy) powstawa b równie odpady zwi zane z prowadzeniem takich prac budowlanych jak: prace ziemne, roboty budowlane, murarskie, drogowe, roboty konstrukcyjne, roboty instalacyjne, u ytkowanie sprz tu budowlanego. Wszystkie odpady powstawa na zapleczu budowy oraz placu budowy. Podczas realizacji przedsi wzi cia wytwarzane b odpady niebezpieczne, jak te inne ni niebezpieczne. Ich wykaz, pochodz cy z raportu na etapie uzyskania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach (Raport OO 2010), zamieszczono w poni szej tabeli. Tabela 8.6 Wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania Lp. Rodzaje wytwarzanych odpadów Kod odpadu ród o wytwarzania odpadów Odpady niebezpieczne 1 2 3 4 Odpady farb i lakierów zawieraj ce rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawieraj ce rozpuszczalniki organiczne lub inne elementy niebezpieczne Odpadowe kleje i szczeliwa zawieraj ce rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne Mineralne oleje hydrauliczne nie zawieraj ce zwi zków chlorowcoorganicznych 08 01 11* Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów 08 01 19* Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów 08 04 09* Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów 13 01 10* Remonty, awarie, konserwacja lub naprawa pojazdów na placu budowy: samochodów, wózków wid owych, itp Remonty, awarie, konserwacja lub naprawa pojazdów na placu budowy: samochodów, wózków wid owych, itp Remonty, awarie, konserwacja lub naprawa pojazdów na placu budowy: samochodów, wózków wid owych, itp Remonty, awarie, konserwacja lub naprawa pojazdów na placu budowy: samochodów, wózków wid owych, itp Konserwacja i przygotowanie powierzchni konstrukcji i obiektów Konserwacja i przygotowanie powierzchni konstrukcji i obiektów Magazyny materia ów budowlanych 13 02 07* 7 Mineralne oleje silnikowe, przek adniowe i smarowe niezawieraj ce zwi zków chlorowcoorganicznych Mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz no niki ciep a nie zawieraj ce zwi zków chlorowcoorganicznych Inne nie wymienione odpady 8 Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników 14 06 03* 9 Szlamy i odpady stale zawieraj ce inne rozpuszczalniki 14 06 05* 10 11 Opakowania zawieraj ce pozosta 5 6 12 13 ci substancji niebezpiecznych 13 08 99* 15 01 10* Sorbenty, materia y filtracyjne (w tym filtry olejowe nieuj te w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, cierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi Zu yte urz dzenia zawieraj ce niebezpieczne elementy inne ni wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 (lampy fluorescencyjne s ce do o wietlenia pomieszcze ) Zu yte akumulatory o owiowe Odpady inne ni niebezpieczne Odpady farb i lakierów inne ni wymienione w 08 01 11* 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 13 02 05* 15 02 02* Konserwacja, remonty, utrzymywanie czysto ci maszyn i pojazdów, likwidowanie wycieków, itp. 16 02 13* Budynki, o wietlenie placu budowy 16 06 01* Pojazdy na placu budowy: wózki wid owe, samochody 08 01 12 Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów Zawiesiny wodne farb i lakierów inne ni wymienione w 08 01 19* 08 01 20 Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów Inne nie wymienione odpady 08 01 99 Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów Odpady proszków powlekaj cych 08 02 01 Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów Odpadowe kleje i szczeliwa nie wymienione w 08 04 09* 08 04 10 Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów Inne nie wymienione odpady 08 04 99 Malowanie i zabezpieczanie konstrukcji oraz obiektów Odpady z toczenia i pi owania elaza oraz jego stopów 12 01 01 Monta konstrukcji i obiektów Odpady z toczenia i pi owania metali nie elaznych 12 01 03 Monta konstrukcji i obiektów Odpady spawalnicze 12 01 13 Monta konstrukcji i obiektów Odpady poszlifierskie nie zawieraj ce substancji niebezpiecznych 12 01 17 Monta konstrukcji i obiektów Odpady z toczenia i pi owania tworzyw sztucznych 12 01 05 Monta konstrukcji i obiektów Odpady poszlifierskie inne ni wymienione w 12 01 16* 12 01 17 Monta konstrukcji i obiektów Zu yte materia y szlifierskie inne ni wymienione w 12 01 20 12 01 21 Monta konstrukcji i obiektów Inne nie wymienione odpady 12 01 99 Monta konstrukcji i obiektów 32 Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urz dzeniami (Dz.U. Nr 49, poz. 356) 33 Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegó owych wymaga dotycz cych lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamkni cia, jakim powinny odpowiada poszczególne typy sk adowisk odpadów (Dz.U. Nr 61, poz. 549) 169 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Opakowania z papieru i tektury 15 01 01 Plac budowy i magazyny Opakowania z tworzyw sztucznych ( folia PE) 15 01 02 Plac budowy i magazyny Opakowania z drewna (palety drewniane) 15 01 03 Plac budowy i magazyny Opakowania metalowe (beczki metalowe) 15 01 04 Plac budowy i magazyny Opakowanie wielomateria owe 15 01 05 Plac budowy i magazyny Zmieszane odpady opakowaniowe 15 01 06 Plac budowy i magazyny Opakowania ze szk a (st uczka szklana) 15 01 07 Plac budowy i magazyny Opakowania z tekstyliów 15 01 09 Plac budowy i magazyny Sorbenty, materia y filtracyjne (w tym filtry olejowe nieuj te w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, cierki) i ubrania ochronne inne ni wymienione w 15 02 02 (filtry workowe, wiecowe, wentylacyjne) Zu yte opony 15 02 03 Konserwacja, remonty, utrzymywanie czysto ci maszyn i pojazdów, likwidowanie wycieków, itp. 16 01 03 Pojazdy na placu budowy Zu yte lub nie nadaj ce si do u ytkowania pojazdy nie zawieraj ce cieczy i innych niebezpiecznych elementów Elementy usuni te z zu ytych urz dze inne ni wymienione w 16 02 15 16 01 06 Plac budowy 16 02 16 Plac budowy Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 17 01 01 28 Gruz ceglany 17 01 02 29 17 01 07 30 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materia ów ceramicznych i elementów wyposa enia inne, ni wymienione w 17 01 06 Odpady z remontów i przebudowy dróg Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy 31 Inne nie wymienione odpady 17 01 82 32 Drewno 17 02 01 33 Szk o 17 02 02 34 Tworzywa sztuczne 17 02 03 35 Asfalt inny ni wymieniony w 17 03 01 17 03 02 36 Odpadowa papa 17 03 80 24 25 26 27 37 17 01 81 elazo i stal 17 04 05 38 Mieszaniny metali 17 04 07 39 Gleba i ziemia, w tym kamienie inne ni wymienione w 17 05 03 17 05 04 40 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demonta u inne ni wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 04 17 09 03 Odpady z czyszczenia ulic i placów 20 03 03 Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, likwidacja placu budowy i uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Przygotowanie powierzchni terenu, uporz dkowanie placu budowy Sprz tanie placu budowy 41 klasyfikacja odpadów zgodna z katalogiem odpadów stanowi cym za cznik do rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia 2001r - Dz. U. Nr 112 z dnia 8 pa dziernika 2001r, poz. 1206. ród o: raport OO 2010 Odpady wytworzone na etapie budowlanym b przekazywane firmom zajmuj cym si wywozem odpadów, posiadaj cym stosowne zezwolenia. Odpady w postaci gruzu po zako czeniu realizacji inwestycji mog zosta wykorzystane na potrzeby rekultywacji terenów (wype nienia terenów niekorzystnie przekszta conych) lub utwardzania powierzchni terenów, budowy wa ów nasypów, podbudów dróg itp. Odpady stalowe b przekazywane do odzysku. Papa odpadowa mo e zosta odzyskana zgodnie z rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urz dzeniami (Dz. U. Nr 49, poz. 356 z dnia 27 marca 2006 r.), pod warunkiem wykorzystania jej do wykonywania drobnych napraw i konserwacji. Wytworzone w czasie realizacji inwestycji odpady b okresowo, selektywnie magazynowane na wydzielonym placu terenu inwestycji, a nast pnie przekazywane firmom zewn trznym uprawnionym do ich transportu i zagospodarowania/unieszkodliwienia. 170 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.2.5 Oddzia ywanie na powierzchni ziemi, krajobraz, gleby Budowa Zak adu nieznacznie wp ynie na zmian ukszta towania powierzchni ziemi. Konieczne b dzie wykonanie niwelacji terenu jak równie wykopów pod fundamenty planowanych obiektów. dzie to jednak typowe oddzia ywanie zwi zane z posadowieniem obiektów na niezagospodarowanym terenie. Ponadto teren ten jest ju przekszta cony przez cz owieka, stanowi go w du ej mierze nasypy i zwa owiska, poro ni te na nowo ro linno ci . Zaleca si , aby w najwi kszym mo liwym stopniu zdj warstw gleby przed rozpocz ciem prac budowlanych, a nast pnie wykorzysta j po ich zako czeniu, celem zagospodarowania i urz dzenia terenu. Park maszyn budowlanych powinien by wydzielony na utwardzonym pod u, który zostanie przygotowany w tym celu na czas budowy w ramach projektu organizacji robót. Pozwoli to na ograniczenie oddzia ywania na gleby. 8.2.6 Oddzia ywanie na ludzi, przyrod o ywion W fazie realizacji nast pi zaj cie terenu pod inwestycj . W zwi zku z tym, i w okolicy wykazano gniazdowanie pojedynczej lerki, która l gnie si na ziemi34 oraz 2 pary g siorka (oba gatunki znajduj si w Za czniku I Dyrektywy Ptasiej), który gnie dzi si w krzewach i niskich drzewach – najcz ciej kolczastych35 – realizacja inwestycji mo e doprowadzi do uszczuplenia ich siedlisk. Skala inwestycji, jej po enie i za onych zakres prac pozwala na za enie znikomego negatywnego oddzia ywania na te gatunki, w tym g ównie na ich siedliska. Nale y zauwa , e nawet je li w wyniku prac przygotowawczych oraz pó niejszej eksploatacji nast pi wycofanie si l gowego g siorka (gatunek, który podlega silnym fluktuacjom w poszczególnych latach36) to w odniesieniu do ca ej populacji miejskiej (co najmniej 51 par), zmiana ta b dzie nieznaczna, tym bardziej, e jego liczebno jest niedoszacowana37. Istnieje ewentualne zagro enie dla wyst powania lokalnej (miejskiej) populacji lerki. Jej populacja na terenie Bia egostoku jest do niska (oko o 4-5 par)38. Jednak e jest ona znacznie wy sza na obszarze pobliskich ostoi ptaków o znaczeniu mi dzynarodowym (Puszcza Knyszy ska: 200-300 par; Dolina Górnej Narwi: 170 par)39. Dodatkowo populacja tego gatunku na terenie miasta jest równie niedoszacowana. Planowana inwestycja znajduje si na siedliskach suboptymalnych dla lerki. Istnieje bardzo niskie ryzyko utraty legowej pary lerki w tym rejonie na skutek realizacji inwestycji. Jednak nawet je li nast pi wycofanie si pojedynczej pary w tym rejonie miasta, nie wp ywanie to negatywnie na lokaln populacj tego gatunku (w skali regionu). Na obszarze planowanej inwestycji oraz w jej okolicy nie stwierdzono rzadkich i zagro onych gatunków ptaków (tj. wymienionych w Polskiej Czerwonej Ksi dze Zwierz t), w tym gatunków obj tych ochron strefow 40 41. Najcenniejsze gatunki ptaków w Bia ymstoku wyst puj w dolinach rzecznych, w szczególno ci w dolinie Bia ki. W czasie inwentaryzacji awifauny miasta prowadzonej w 2011 r. na wytypowanych najcenniejszych obszarach, na jednym z nich, pokrywaj cym si w niewielkim fragmencie z terenem inwestycji (Rys. 8.1), nie wykazano adnych stanowisk ptaków z Za cznika I Dyrektywy Ptasiej oraz innych rzadkich i zagro onych gatunków. Przy czym nale y 34 Rz pa a M. 2004. Lelka Lullula arborea. W: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków - podr cznik metodyczny. Ministerstwo rodowiska, Warszawa 35 Ku niak S. 2004. G siorek Lanius collurio. W: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków - podr cznik metodyczny. Ministerstwo rodowiska, Warszawa. 36 Tryjanowski P., Ku niak S., Kujawa K., Jerzak L. 2009. Ekologia ptaków krajobrazu rolniczego. Bogucki Wyd. Nauk., Pozna . 37 Mirski i in. 2011. op.cit. 38 Mirski i in. 2011. op.cit. 39 Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. 2010. Ostoje ptaków o znaczeniu mi dzynarodowym w Polsce. OTOP, Marki. 40 Mirski i in. 2011. op.cit. 41 Dane z rejestru RDO w Bia ymstoku. 171 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku podkre li , e teren ten by znacznie cenniejszy, tj. mniej przekszta cony ani eli obszar planowanej inwestycji. Potwierdza to, e prace prowadzone w czasie realizacji inwestycji nie wp yn znacz co negatywnie na najcenniejsze gatunki awifauny zasiedlaj ce teren Bia egostoku. Mimo cz ciowo podmok ego i otwartego terenu, na obszarze planowanej inwestycji nie potwierdzono wyst powania derkacza, którego inwentaryzacj prowadzono na ca ym obszarze optymalnych i suboptymalnych siedlisk na terenie miasta w 2011 r.42 Pozosta e gatunki ptaków stwierdzane na analizowanym terenie nale do gatunków stosunkowo pospolitych i do licznych na terenie miasta, województwa i ca ego kraju. Na 27 gatunków odnotowanych na obszarze planowanej inwestycji populacje 10 z nich wykazuj w skali kraju umiarkowany wzrost w ostatnich latach, a w przypadku 8 s one stabilne. Tylko w przypadku 6 wyst puje umiarkowany spadek, przy czym krajowa ich liczebno zawiera si w granicach od oko o 300 tys. do 5 mln osobników43. Dowodzi to, e planowana budowa ZUOK nie jest w stanie zagrozi ci ci i trwa ci populacji tych gatunków. Charakter i skala przedsi wzi cia nie zagrozi równie ich subpopulacjom miejskim, nawet tym wyst puj cym w najbli szej okolicy planowanej inwestycji. Wykaza a to przeprowadzona analiza oddzia ywania inwestycji oraz konsultacje z ornitologiem na temat oceny zmian charakteru i wielko ci dotychczasowego siedliska pod k tem warunków bytowania awifauny. ród o: Mirski i in. 2011 – zmodyfikowane Rysunek 8.1 Najbli szy z najcenniejszych obszarów wytypowanych do bada ornitologicznych (kolor czerwony) w pobli u planowanej inwestycji (kolor zielony) w 2011 r. Obszar planowanej inwestycji nie nale y do terenów cennych dla batrachofauny. Na terenie planowanej inwestycji nie potwierdzono miejsc rozrodu i sta ego wyst powania tej grupy zwierz t. Potwierdzaja to dane literaturowe 44. Mimo i w obr bie analizowanego terenu wyst puj fragmenty okresowo podmok e, to jednak wysychaj one zbyt szybko, aby mog y s jako efektywne miejsca rozrodu dla p azów. Brak jest danych literaturowych i potwierdzonych miejsc wyst powania gadów na obszarze i w okolicy planowanej inwestycji. W czasie prowadzenia inwentaryzacji motyli na terenie miasta Bia egostoku w 2011 r. wyró niono 5 najbardziej interesuj cych obszarów wyst powania tej grupy bezkr gowców. Na czterech z nich 42 Mirski i Zbyryt. 2011. op.cit. Kuczy ski L., Chylarecki P. 2012. op.cit. 44 Siwak P., Ch tnicki W. 2002. P azy Bia egostoku. W: Zamachowski W. (red.) Biologia p azów i gadów – ochrona herpetofauny. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. Kraków, 101-105. 43 172 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku stwierdzono wyst powanie czerwo czyka fioletka, a w sumie 2 gatunki wymienione w II Za czniku Dyrektywy Siedliskowej45. adne jednak z tych stanowisk nie znajduje si na obszarze planowanej inwestycji. Wynika to g ównie z charakteru tego miejsca, tj. terenu ruderalnego, silnie przekszta conego, cz ciowo zdegradowanego, w fazie wczesnej sukcesji ro linno ci krzewiastej i drzewiastej. Wi kszo najcenniejszych gatunków motyli zwi zana jest, podobnie jak w przypadku ptaków, z dolinami rzek Bia ej, Dolistówki i Ba antarki. Do bogata, jednak e w stosunkowo pospolite i niechronione gatunki lepidepterofauna potwierdza, e jest to siedlisko, które wykazuje spadek bogactwa, poniewa dostrze ono zale no w gradiencie liczby gatunków w zale no ci od odleg ci od centrów miast i terenów zurbanizowanych do naturalnych.46 W zwi zku z planowan lokalizacj ZUOK nie istnieje ryzyko zniszczenia cennych siedlisk motyli. Nie b dzie równie nast powa o negatywne oddzia ywanie tej inwestycji na lepidopterofaun . W pó nocno-zachodniej cz ci dzia ki znajduje si ciek wodny, który nale y do nielicznych korytarzy ekologicznych zlokalizowanych na terenie miasta. Zosta on zdefiniowany w opracowaniu fizjograficznym Bia egostoku (2011) iposiada status korytarza o charakterze miejscowym47. Jest on jednak dro ny tylko w kierunku pó nocnym, gdy w cz ci po udniowo-zachodniej zosta zablokowany przez zabudowane tereny przemys owe (fabryka dywanów „AGNELLA”) oraz zmodernizowan ul. Andersa. Wobec powy szego nie ma potrzeby stosowania zalece minimalizuj cych dotycz cych zachowania dro no ci tego korytarza ekologicznego poniewa uleg on zdeprecjonowaniu - jego funkcja ekologiczna z przyrodniczego punktu widzenia jest nieistotna. ród o: Kwiatkowski i Gajko 2011 – zmodyfikowane Rysunek 8.2 Przebieg fragmentu korytarza ekologicznego (zielona przerywana linia) wzgl dem planowanej inwestycji Poniewa na obszarze planowanej inwestycji wyst puj w wi kszo ci silnie przekszta cone siedliska pochodzenia antropogenicznego, nie istnieje ryzyko zniszczenia zagro onych, rzadkich i chronionych gatunków ro lin. Zinwentaryzowany cenniejszy siedliskowo fragment ki wie ej, po ony w pó nocnej cz ci dzia ki, nie jest wariantem wymienionym w Za czniku I Dyrektywy Siedliskowej. Wchodz ce w jego sk ad ro liny to g ównie do pospolite gatunki. Brak jest w ród nich taksonów obj tych ochron gatunkow . Powoduje to, e wszelkie prace prowadzone w trakcie realizacji i 45 Ch tnicki i in. 2011. op.cit. Blair R. B., Launer A. E. 1997. Butterfly diversity and human land use: Species assemblages along an urban gradient. Biological Conservation 80: 113–125. 47 Walasz K. 2009. Koncepcja korytarzy ekologicznych na terenach zurbanizowanych. W: J drzejewski W. awreszuk D. Ochrona czno ci ekologicznej w Polsce. Zak ad Badania Ssaków PAN, Bia owie a. 46 173 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku eksploatacji inwestycji nie spowoduj szkody w rodowisku przyrodniczym i zubo enia jego struktury gatunkowej. Poza tym na omawianym obszarze brak jest cennych, rzadkich i chronionych gatunków grzybów i porostów. Jest to wynik braku odpowiednich siedlisk i silnie przekszta conego terenu. Oddzia ywanie na ludzi b dzie polega o g ównie na emisji ha asu, spalin i zanieczyszcze . Stosunkowo odleg e i korzystne po enie planowanej inwestycji od najbli szej zabudowy mieszkaniowej (ok. 700 m), zastosowanie nasadze zieleni, du e pokrycie terenu drzewami i krzewami przyleg ego do inwestycji, bliska obecno lasu oraz po enie budynków produkcyjnych, us ugowych i handlowych w najbli szej okolicy wp ywa na zmniejszenie propagacji ha asu. Tego typu obiekty nale do jednych ze rodków wykorzystywanych do zmniejszania negatywnego oddzia ywania ha asu48 49. Zastosowane nowoczesne technologie znacz co minimalizuj oddzia ywanie pozosta ych wspomnianych czynników (np. emisji spalin i zanieczyszcze ). W zwi zku z tym odzia ywanie na ludzi b dzie mia o znikomy charakter. Poza tym przewidziano wykonywanie prac w porze dziennej w godzinach od 6:00 do 22:00. Tego typu uwarunkowania niweluj i ograniczaj skutki potencjalnego negatywnego oddzia ywania na ludzi powsta ego przy budowie i eksploatacji ZUOK. Realizacja planowanej inwestycji nie b dzie równie znacz co negatywnie oddzia ywa na ssaki, np. jelenie, sarny, zaj ce, czy dziki, które w Bia ymstoku osi gn y znaczny stopie synurbizacji50. Poza tym nale y podkre li , e wszystkie gatunki stwierdzone w czasie zimowych tropie (2012/2013) nale do zwierz t ownych51. Ich naturalnymi ekosystemami s lasy lub pola uprawne i ki. Nie przewiduje si znacz cego negatywnego oddzia ywania na t grup zwierz t. Obszar planowanej inwestycji tak e zim nie przedstawia zbyt du ej warto ci dla zimuj cej i osiad ej awifauny. W okresie zimowym 2009 r. (10-12.01) na terenie przylegaj cym do omawianego terenu, zaobserwowano 217 osobników z 11 gatunków ptaków (dzi cio du y, kos, kwiczo , paszkot, dro dzik, dzwoniec, szczygie , czy , czeczotka, gil, grubodziób) 52. Wszystkie wspomniane ptaki s stosunkowo pospolite. Aktualnie najcenniejsze obszary erowiskowe dla ptaków krukowatych na terenie miasta znajduj si na obszarze nieu ytków przy nowobudowanej Galerii Jurowieckiej oraz pasy zieleni przy ul. Mi osza, ul. Piasta, a tak e dolina Bia ki, Dolistówki i lotnisko Krywlany (obs. asne). Na terenie planowanej inwestycji nie stwierdzono noclegowisk i zgrupowa eruj cych ptaków krukowatych. 48 Bok G., Goluda A., Dorochowicz A. 2011. Raport o stanie rodowiska województwa podlaskiego w latach 2009-2010. Bia ystok, WIO . 49 Hoser W., Nowakowski W. 2004. Wp yw ro linno ci na redukcj nat enia ha asu komunikacyjnego w Warszawie. Aura 9: 16-18. 50 Jakubiec D., Jakubiec Z. Synantropizacja dzików Sus scrofa w Polsce w latach 1970-2007. W: Indykiewicz B., Jerzak L., Barczak T. Fauna miast. Bydgoszcz. 51 Rozporz dzenie w sprawie ustalenia listy zwierz t ownych. 52 Nied wiecki S., Grygoruk G., Tumiel T. 2010. I Zimowe Liczenie Ptaków na terenach zabudowanych Pó nocnego Podlasia w styczniu 2009. www.ptop.org.pl 174 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ród o: Nied wiecki i in. 2009 – zmodyfikowane Rysunek 8.3 Podzia Bia egostoku na sektory, w których prowadzono liczenia ptaków zimuj cych w 2009 r. Ko o koloru tego– lokalizacja planowanej inwestycji. Niska warto obszaru planowanej inwestycji dla awifauny zim zosta a potwierdzona tak e w zwi zku z badaniami prowadzonymi pomi dzy 19 a 20 stycznia 2013 r. Równie w tym okresie, planuj cy wspomniane liczenia, wy czyli przedmiotowy teren z bada , ze wzgl du na jego nisk warto dla zimuj cej awifauny, typuj c tylko obszary najcenniejsze. Potwierdzaj to badania zimuj cej awifauny wykonane w czasie prowadzenia tropie zimowych. Potwierdzono wówczas wyst powanie tylko pospolitych gatunków takich jak bogatka (7 osobników), modraszka (3), trznadel (1), ba ant (1), sójka (1). ród o: O. Myka i S. Nied wiecki – dane niepublikowane. – zmodyfikowane Rysunek 8.4 Podzia Bia egostoku na sektory, w których prowadzono liczenia ptaków zimuj cych w 2013 r. Ko o koloru tego– lokalizacja planowanej inwestycji Planowana inwestycja po ona jest w odleg ci 60 m od kompleksu le nego Las Pietrasze. W po czeniu z przylegaj cym od strony zachodniej Lasem Antoniuk oraz granicz od strony 175 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku pó nocnej dolin Supra li stanowi wa ne ogniwo w strukturze systemu przyrodniczego miasta Bia egostoku. W polityce przestrzennej miasta Las Pietrasze przeznaczony zosta do pe nienia funkcji rekreacyjnych. Obecnie, szczególnie od strony rozpatrywanej inwestycji, pozostaje on w stanie zaniedbanym, silnie przekszta conym, niemniej mo e pe ni funkcj rekreacyjn i wypoczynkow (obecnie jest ona realizowana g ównie w sposób niezorganizowany). Wyst puj tu liczne przeobra enia antropogeniczne w postaci rowów, nasypów i wykopów. Siedliska s mniej urozmaicone, porastaj go g ównie drzewostany sosnowe. Znajduj si tu równie obiekty o znaczeniu historycznym (miejsce strace , strzelnica z okresu I wojny wiatowej). Z przyrodniczego punktu widzenia do cenniejszych elementów na jego terenie nale y zaliczy obszar gowy ze stref ródlisk i niewielkich fragmentów torfowisk wisz cych (oddzia le ny nr 127) oraz cyrk ródliskowy (oddzia le ny nr 129) z pomniejszymi niszami ródliskowymi w pobli u. W pobli u ródlisk ro linno gowa ma charakter naturalny. W dalszym s siedztwie cyrku wyst puj gr dy. Jednak e charakter planowanej inwestycji nie b dzie znacz co negatywnie oddzia ywa na wspomniane kompleksy lasów. Las Antoniuk jest cenniejszy pod wzgl dem przyrodniczym ni Las Pietrasze, znajduj si tu wi ksze obszary z zachowan ro linno ci naturaln lub zbli on do naturalnej (szczególnie zbiorowiska gowe), a drzewostany s starsze. Wyst puje tu ró norodno siedlisk (wydmy, pagórki kemowe, ródliska i strumienie ródle ne). Z tych wzgl dów cz lasu obj ta jest ju ochron rezerwatow (rezerwat przyrody „Antoniuk”). Oddalony jest oko o 2 km od planowanej inwestycji. Reasumuj c, w fazie realizacji inwestycji nie wyst pi znacz ce negatywne oddzia ywanie na ludzi oraz przyrod o ywion . 8.2.7 Oddzia ywanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 (patrz Rozdzia 3.8.4.), oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, mo na stwierdzi , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na spójno i integralno tych obszarów. Obszary Natura 2000, nawet te najbli ej po one (Puszcza Knyszy ska i Ostoja Knyszy ska), znajduj si zdecydowanie za daleko, aby oddzia ywanie akustyczne, spaliny i ewentualne wycieki z pracuj cych maszyn i inne, powsta e w czasie prowadzenia prac budowlanych i przygotowawczych, mog y niekorzystnie wp ywa na cele i przedmioty tych obszarów oraz na ich spójno i integralno . Poza tym nale y podkre li , e charakter planowanej inwestycji nie nale y do przedsi wzi wskazanych w SDF-ach tych obiektów jako podstawowe zagro enia dla pobliskich obszarów Natura 2000. Najbli ej zlokalizowany obszar chroniony, tj. rezerwat przyrody „Las Antoniuk” oddalony jest oko o 2 km na pó nocny-zachód od planowanej inwestycji. Niemal w po owie przebiega zmodernizowana droga krajowa nr 8. Prawdopodobnie wp yw (ha as, spaliny, antropopresja, ewentualne wycieki z pracuj cych maszyn i inne) tego obiektu liniowego jest wi kszy ni kiedykolwiek b dzie oddzia ywa ZUOK. W trakcie realizacji ha as powsta y w czasie prowadzenia prac przygotowawczych i budowlanych nie b dzie oddzia ywa na wspomniany rezerwat m.in. ze wzgl du na przebieg drogi, a tak e obecno lasu, który jest swoistym zielonym ekranem. Wykazano, e w niektórych przypadkach tego typu obiekty mog redukowa ha as nawet o 8 dB53. Ze wzgl du na specyficzny charakter inwestycji i brak planów budowy obiektów podobnego typu i o zbli onych zasadach funkcjonowania (jak ZUOK) w obr bie miasta i jego okolicach, nie wyst puje ryzyko wyst pienia oddzia ywa skumulowanych na pobliskie obszary Natura 2000. 53 Hoser W., Nowakowski W. 2004. op.cit. s. 16-18. 176 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.2.8 Oddzia ywanie na zabytki oraz dobra kultury i dobra materialne Podczas etapu realizacji inwestycji nie nast pi oddzia ywanie na zabytki, dobra kultury i dobra materialne. 8.2.9 Podsumowanie Wp yw inwestycji na rodowisko w fazie budowy b dzie niewielki, okresowy i b dzie ograniczony ze wzgl du na wykonywanie prac w porze dziennej (6:00-22:00), zgodnie z podanymi powy ej zasadami. Okresowa i krótkotrwa a emisja zanieczyszcze ze rodków transportu i maszyn budowlanych odbywaj cych si na niskiej wysoko ci ograniczy oddzia ywanie tych róde do skali lokalnej w zasadzie nie wykraczaj cej poza granice Zak adu. Istotnym oddzia ywaniem b dzie powstanie znacznego tona u odpadów z wykopów (urobek z wykopów), który w wi kszo ci zostanie zagospodarowany lokalnie. 8.3 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na eksploatacji rodowisko - faza Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem na rodowisko projektowanego zak adu nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Uszczegó owiona zosta a analiza oddzia ywania na powietrze atmosferyczne oraz klimat akustyczny, gdzie opracowano modele matematyczne rozprzestrzenienia si zanieczyszcze w powietrzu oraz ha asu z uwzgl dnieniem szczególnych danych dla wszystkich emitorów przewidzianych do realizacji. 8.3.1 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne 8.3.1.1 Przedmiot i zakres analizy Przedmiotem analizy jest ocena stanu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego spowodowanego emisj substancji py owych i gazowych ze róde usytuowanych na terenie obiektu w fazie eksploatacji przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku wraz z ocen , z punktu widzenia ochrony powietrza, zaproponowanych w rozdziale 2.2 rozwi za techniczno –technologicznych. Niniejsza cz zawiera nast puj ce elementy: przedstawienie wymaga formalno - prawnych w zakresie ochrony powietrza, syntetyczny opis i ocen przyj tych rozwi za techniczno – technologicznych, metodyk oceny jako ci powietrza, charakterystyk róde emisji, okre lenie rodzajów i ilo ci zanieczyszcze w kg/h i Mg/rok, jakie b odprowadzane do atmosfery z poszczególnych róde , okre lenie maksymalnych st zanieczyszcze w powietrzu,·okre lenie cz sto ci przekraczania warto ci odniesienia lub dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu, obliczonych ze st poszczególnych substancji odniesionych do 1 godziny, a tak e st redniorocznych uwzgl dniaj c t o zanieczyszcze atmosfery i okoliczne warunki fizjograficzne, sformu owanie wniosków wynikaj cych z przedstawionej analizy. 177 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.1.2 Wymagania formalno – prawne Obowi zuj ce w kraju przepisy prawne nak adaj na ród a emisji zanieczyszcze powietrza obowi zek dotrzymania norm st substancji zanieczyszczaj cych (imisji) oraz norm emisji. Wielko ci dopuszczalne poziomów substancji w powietrzu zawarte s w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. poz. 1031). Warto ci te prezentuj poni sze tabele. Dla planowanej inwestycji przyj to poziomy jak dla roku 2015, ze wzgl du na termin zako czenia budowy. Tabela 8.7 Poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji w powietrzu Nazwa substancji (numer a) CAS) Okres redniania wyników pomiarów benzen rok kalendarzowy (71-43-2) jedna godzina dwutlenek azotu rok kalendarzowy tlenki azotu d) (10102- rok 44-0, 10102- kalendarzowy 43-9) jedna godzina 24 godziny dwutlenek rok kalendarzowy siarki (7446-09-5) i pora zimowa (okres od 1 X do 31 III) f) rok ów kalendarzowy (7439-92-1) rok py kalendarzowy zawieszony g) PM2,5 py 24 godziny zawieszony rok kalendarzowy PM10 tlenek w gla i) osiem godzin (630-08-0) Poziom dopuszczalny substancji w powietrzu w g/m3 Dopuszczalna cz sto przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym Margines tolerancji g/m3] Termin osi gni cia poziomów dopuszczalnych 2010 2011 2012 2013 2014 - - - - - - 2010 18 razy - - - - - - 2010 2010 - - - - - - 2003 c) 24 3 razy - - - - - 2005 2005 20 e) - - - - - - 2003 0,5 c) - - - - - - 2005 c), j) - 4 3 2 1 1 2015 c), k) 35 razy - - - - - 2020 2005 c) - - - - - - 2005 - - - - - - 2005 5 c) c) 200 c) 40 30 e) 350 125 25 20 c) 50 40 10 000 c), i) b) Obja nienia: a) Oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number. b) W przypadku programów ochrony powietrza, o których mowa w art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony rodowiska, cz sto przekraczania odnosi si do poziomu dopuszczalnego wraz z marginesem tolerancji. c) Poziom dopuszczalny ze wzgl du na ochron zdrowia ludzi. d) Suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu. e) Poziom dopuszczalny ze wzgl du na ochron ro lin. f) Suma metalu i jego zwi zków w pyle zawieszonym PM10. g) St enie py u o rednicy aerodynamicznej ziaren do 2,5 m (PM2,5) mierzone metod wagow z separacj frakcji lub metodami uznanymi za równorz dne. h) St enie py u o rednicy aerodynamicznej ziaren do 10 m (PM10) mierzone metod wagow z separacj frakcji lub metodami uznanymi za równorz dne. i) Maksymalna rednia o miogodzinna, spo ród rednich krocz cych, obliczanych co godzin z o miu rednich jednogodzinnych w ci gu doby. Ka tak obliczon redni o miogodzinn przypisuje si dobie, w której si ona ko czy; pierwszym okresem obliczeniowym dla ka dej doby jest okres od godziny 1700 dnia poprzedniego do godziny 100 danego dnia; ostatnim okresem obliczeniowym dla ka dej doby jest okres od godziny 1600 do 2400 tego dnia czasu rodkowoeuropejskiego CET. j) Poziom dopuszczalny dla py u zawieszonego PM2,5 do osi gni cia do dnia 1 stycznia 2015 r. (faza I). k) Poziom dopuszczalny dla py u zawieszonego PM2,5 do osi gni cia do dnia 1 stycznia 2020 r. (faza II). Tabela 8.8 Poziomy docelowe dla niektórych substancji w powietrzu Nazwa substancji (numer CAS) arsen Okres u redniania wyników pomiarów b) rok kalendarzowy Poziom docelowy substancji w powietrzu 6 c) ng/m3 178 Dopuszczalna cz sto przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym - Termin osi gni cia poziomu docelowego substancji w powietrzu 2013 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku (7440-38-2) benzo(a)piren (50-32-8) kadm (7440-43-9) nikiel (7440-02-0) rok kalendarzowy 1 c) ng/m3 - 2013 rok kalendarzowy 5 c) ng/m3 - 2013 rok kalendarzowy 20 c) ng/m3 - 2013 g/m 120 18 000 d), g), h) g/m3 ·h 25 dni 2010 - 2010 25 c) g/m3 - 2010 b) b) ozon (10028-15-6) osiem godzin okres wegetacyjny (1 V - 31 VII) py zawieszony PM2,5 i) rok kalendarzowy c), e) 3 Obja nienia: Oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number. b) Ca kowita zawarto tego pierwiastka w pyle zawieszonym PM10, a dla benzo(a)pirenu ca kowit zawarto benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10. c) Poziom docelowy ze wzgl du na ochron zdrowia ludzi. d) Poziom docelowy ze wzgl du na ochron ro lin. e) Maksymalna rednia o miogodzinna spo ród rednich krocz cych, obliczanych ze rednich jednogodzinnych w ci gu doby; ka tak obliczon redni o miogodzinn przypisuje si dobie, w której si ona ko czy; pierwszym okresem obliczeniowym dla ka dej doby jest okres od godziny 1700 dnia poprzedniego do godziny 100 danego dnia; ostatnim okresem obliczeniowym dla ka dej doby jest okres od godziny 1600 do 2400 tego dnia czasu rodkowoeuropejskiego CET. f) Liczba dni z przekroczeniem poziomu docelowego w roku kalendarzowym u redniona w ci gu kolejnych trzech lat; w przypadku braku danych pomiarowych z trzech lat dotrzymanie dopuszczalnej cz sto ci przekrocze sprawdza si na podstawie danych pomiarowych z co najmniej jednego roku. g) Wyra ony jako AOT 40, które oznacza sum ró nic pomi dzy st eniem rednim jednogodzinnym wyra onym w ug/m3 a warto ci 80 ug/m3, dla ka dej godziny w ci gu doby pomi dzy godzin 800 a 2000 czasu rodkowoeuropejskiego CET, dla której st enie jest wi ksze ni 80 ug/m3; w przypadku gdy w serii pomiarowej wyst puj braki, obliczan warto AOT 40 nale y pomno przez iloraz liczby mo liwych terminów pomiarowych do liczby wykonanych w tym okresie pomiarów. h) Warto u redniona dla kolejnych pi ciu lat; w przypadku braku danych pomiarowych z pi ciu lat dotrzymanie dopuszczalnej cz sto ci przekrocze sprawdza si na podstawie danych pomiarowych z co najmniej trzech lat. i) St enie py u o rednicy aerodynamicznej ziaren do 2,5 m (PM2,5) mierzone metod wagow z separacj frakcji lub metodami uznanymi za równorz dne. a) Drugim aktem prawnym reguluj cym poziomy imisji jest rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 roku w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 16, poz.87). Prezentuje je poni sza tabela. Tabela 8.9 Warto ci st L.p. 1. 1. 2. 3. 4.. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. dyspozycyjnych Rodzaj zanieczyszczenia Oznaczenie numeryczne substancji (numer CAS) 2. 3 Antymon i jego zwi zki* Arsen* Benzo piren Chlorowodór Chrom* Ditlenek azotu Dwutlenek azotu Ditlenek siarki Dwutlenek siarki Fluorowodór Kadm* Kobalt* Mangan* Mied * Nikiel* Warto ci odniesienia w g/m3 u rednione dla okresu 1 godziny roku kalendarzowego D1 Da Da-R 4. 5. 7440-36-0 7440-38-2 50-32-8 7647-010 7440-47-3 10102-44-0 23 0,2 0,012 200 4,6 200 2 0,006 0,001 25 0,4 40 1,8 0,0054 0,0009 22,5 0,36 25,5 7446-09-5 350 20 16,7 7782-41-4 7440-43-9 7440-48-4 7439-96-5 7440-50-8 7440-02-0 30 0,52 5 9 20 0,23 2 0,005 0,4 1 0,6 0,020 1,8 0,0045 0,36 0,9 0,54 0,018 179 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rodzaj zanieczyszczenia L.p. 1. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. Oznaczenie numeryczne substancji (numer CAS) 2. O ów* Py zawieszony PM10 Rt Tal* Tlenek w gla Wanad* W glowodory alifatyczne W glowodory aromatyczne Opad py u 3 7439-92-1 7439-97-6 630-08-0 7440-62-2 - Warto ci odniesienia w g/m3 u rednione dla okresu 1 godziny roku kalendarzowego D1 Da Da-R 4. 5. 5 280 0,7 1 30 000 2,3 3 000 1 000 0,5 40 0,04 0,13 0,25 1000 43 Op = 200 g/m2 x rok 0,45 9 0,036 0,117 0,225 900 38,7 *suma metalu i jego zwi zków w pyle zawieszonym PM10 ród o: rozporz dzenie M w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2010 r. Nr 16, poz. 87) oraz rozporz dzenie M z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 0, poz. 1031). Uznaje si , e warto odniesienia substancji w powietrzu u redniona dla jednej godziny jest dotrzymana, je eli warto ta nie jest przekraczana wi cej ni przez 0,274% czasu w roku dla dwutlenku siarki oraz wi cej ni 0,2% czasu w roku dla pozosta ych zanieczyszcze . Je eli dopuszczalna warto odniesienia lub dopuszczalny poziom substancji u rednione dla roku nie przekroczone, nale y uzna , e nie nast pi o przekroczenie dopuszczalnej warto ci. Zgodnie z rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16, poz. 87 z 2010 r.) oraz rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012.0.1031), je li wokó rozpatrywanego Zak adu i w odleg ci mniejszej ni 30 xmm, czyli 30-krotno odleg ci, na której wyst pi maksymalne st enia chwilowe, wyst puj obszary ochrony uzdrowiskowej, podczas oblicze nale y wzi pod uwag zaostrzone normy czysto ci powietrza. Obszary ochrony uzdrowiskowej, oraz parki narodowe nie wyst puj w odleg ci 30 x xmm (30 x 291 m = 8 730 m) od Zak adu. Najbli ej po ony teren uzdrowiskowy to miasto Supra l, które jest po one 11 600 m od Zak adu. Równie z a lecznicze Podsoko da po one s jeszcze w dalszej odleg ci (powy ej 20 km). Z punktu widzenia ochrony atmosfery nie istniej specjalne wymagania co do ochrony obiektów zabytkowych oraz dóbr materialnych. Dotrzymanie ogólnych wymaga ochrony powietrza b dzie wi c oznacza , e wp yw Zak adu na ww. obiekty b dzie znikomy i nie spowoduje pogorszenia ich ogólnego stanu. Dla niektórych instalacji, w tym dla instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów zosta y okre lone równie dopuszczalne do wprowadzania do powietrza normy emisji tzw. standardy emisyjne. Reguluje je rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Dla omawianej instalacji spalarni odpadów komunalnych normy te prezentuje poni sza tabela. W tabeli równolegle obok wymaganych standardów emisyjnych umieszczono warto ci standardów gwarantowanych przez dostawc instalacji, która b dzie zainstalowana w ZUOK Bia ystok. Tabela 8.10 Warto ci standardów emisyjnych Nazwa substancji Standardy emisyjne w mg/Num3 (dla dioksan i furanów w ng/Num3) przy zawarto ci 11 % tlenu w gazach odlotowych rednie trzydziestominutowe rednie dobowe A B 180 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Wg standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558) Py ogó em Substancje organiczne jako ca kowity giel Chlorowodór Fluorowodór Dwutlenek siarki Tlenek w gla Tlenek azotu i dwutlenek azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu 10 10 Wg Gwarantow Gwarantowa Gwarantow Wg standardów ane prze ne prze ane prze standardów emisyjnych z dostawc dostawc dostawc emisyjnych z instalacji instalacji instalacji instalacji instalacji (Dz. U. (Dz. U. Nr 95, Keppel Keppel Keppel Nr 95, poz. 558) Seghers Seghers Seghers poz. 558) 6 30 30 10 10 6 20 20 10 10 10 1 50 9 0,6 25 60 4 200 60 4 200 10 2 50 10 2 50 50 200 30 92 100 400 100 400 150 200 150 200 rednia z próby o czasie trwania od 30 minut do 8 godzin Gwarantowane prze dostawc instalacji Keppel Seghers 0,05 0,05 0,05 0,05 0,5 0,5 Wg standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558) Kadm + tal Rt Antymon+arsen +o ów +chrom+ kobalt+mied + mangan+nikiel +wanad Dioksyny i furany rednia z próby o czasie trwania od 6 do 8 godzin 0,1 0,1 8.3.1.3 Charakterystyka technologii w aspekcie emisji zanieczyszcze Szczegó owe za enia technologiczne zosta y przedstawione w rozdziale 2.2 niniejszego opracowania. Poni ej natomiast syntetycznie przedstawiono rozwi zania technologiczne najbardziej istotne z punktu widzenia ochrony atmosfery. Zaprojektowany system termicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest systemem sprawdzonym i powszechnie stosowanym i najbardziej rozpowszechnionym rozwi zaniem do termicznego przekszta cania odpadów zarówno komunalnych jak wysokoenergetycznej frakcji. W krajach UE pracuje oko o 350 tego typu zak adów Do najistotniejszych cech wskazanego rozwi zania (spalania w piecu rusztowym) nale : ruszt schodkowy, pochylony, ch odzony powietrzem, firmy Keppel Seghers zapewnia wysok nieprzerwan wydajno oraz elastyczno pracy: jest on odpowiedni dla odpadów ró nego typu oraz szerokiego zakresu warto ci opa owych, piec zintegrowany z kot em, gwarantuj cy utrzymanie temperatury spalin 850ºC i kontakt spalin w tej temperaturze minimum przez 2 sekundy, gwarantuj c tym samym destrukcj dioksyn i furanów zgodnie z wymaganiami ochrony rodowiska, optymalny odzysk energii zawartej w odpadach poprzez wspó prac z turbogeneratorem kondensacyjno-upustowym o parametrach pary 400°C i 40 bar, pozwalaj cym na skojarzone funkcjonowanie, zapewniaj ce zasilanie miejskiej sieci w ciep wod i sieci publicznej w energi elektryczn . Powy sze spe nia warunek ochrony rodowiska polegaj cy na produkcji energii 181 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku elektrycznej i ciep a w skojarzeniu (kogeneracji) podnosz cej zdecydowanie sprawno ciepln instalacji i obni aj c w ten sposób wielko emisji zanieczyszcze do rodowiska. odpylanie spalin z zastosowaniem filtra tkaninowego, oczyszczanie spalin z efektywnym systemem, typu selektywnej niekatalitycznej redukcji SNCR, w celu redukcji tlenków azotu, spe niaj cym najbardziej rygorystyczne wymagania emisyjne, pó -suchy systemem oczyszczania spalin z wykorzystaniem zwi zków wapnia w celu redukcji kwa nych zanieczyszcze , usuwanie metali ci kich oraz dioksyn i furanów z gazów odlotowych metod strumieniowopy ow z wykorzystaniem w gla aktywowanego, oddzielny uk ad wentylacyjny pozwalaj cy na zasysanie i kierowanie do komina, powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji powietrza w kolumnie ze em bitumicznego w gla aktywnego zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z cz ci organicznych odpowiedzialnych za wyst powanie odoru powietrza. Zak adane parametry techniczne instalacji przedstawiono w rozdziale 2.2. Wszystkie emitowane substancje zanieczyszczaj ce nie mog przekroczy standardów emisyjnych wymaganych przez Dyrektyw 2000/76/WE z dnia 4 grudnia 2000 r. (Dz. Urz. WE L 332 z 28.12.2000, str. 91) w sprawie spalania odpadów jak i kompatybilnych z t dyrektyw okre lonych prawem polskim - rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Dopuszczalne parametry emisyjne przedstawione zosta y w tabeli 8.11. Analiza schematu i charakterystyki procesu termicznego spalania odpadów komunalnych i pracy pozosta ych uk adów technologicznych wskazuje, e w czasie eksploatacji wyst puj potencjalne nast puj ce miejsca i ród a emisji zanieczyszcze do powietrza: a) przywóz i wy adunek odpadów z prac adowarki, b) proces za adunku pieca i spalanie odpadów, c) proces oczyszczania spalin, d) proces od lania i waloryzacji la, e) gospodarka sorbentem, w glem aktywnym i odpadami poprocesowymi instalacji oczyszczania spalin. f) proces stabilizacji popio ów i odpadów poprocesowych z instalacji oczyszczania g) energetyczne spalanie lekkiego oleju opa owego w rezerwowej kot owni olejowej h) energetyczne spalanie oleju nap dowego w rezerwowym agregacie pr dotwórczym Przywóz i wy adunek odpadów Zak ad przyjmuje ci arówki przewo ce odpady komunalne i materia y eksploatacyjne i reagenty oraz odprawia ci arówki wywo ce z om, el i ustabilizowane oraz zestalone popio y z kot a i instalacji oczyszczania spalin. Wszystkie samochody ci arowe s wa one dwukrotnie – przy wje dzie i wyje dzie z terenu zak adu – w celu sprawdzenia ich wag brutto i tara. Waga netto, tj. masa przewiezionego adunku, b dzie obliczana na podstawie wcze niej wymienionych wag. Z punktu kontroli, samochody ci arowe b doje do placu manewrowego, a nast pnie do hali roz adunkowej. Hala roz adunkowa jest zamkni tym pomieszczeniem, tak zaprojektowanym, aby zminimalizowa rozprzestrzenianie si odorów i dla ochrony zgromadzonych odpadów przed wp ywami atmosferycznymi. W celu zmniejszenia rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system wyci gania powietrza z bunkra odpadów i hali roz adunkowej. W czasie pracy instalacji powietrze to jest zasysane i kierowane pod ruszt, jako powietrze pierwotne do spalania, zapewniaj c podci nienie w obszarze bunkra i hali roz adunkowej, zapobiegaj c tym samym emisji zanieczyszcze (py y i odory) powietrza do rodowiska. 182 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku W czasie postoju instalacji powietrze jest zasysane i kierowane do komina, zapewniaj c niewielkie podci nienie w obszarze bunkra. System dezodoryzacji powietrza zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji zawiera uk ad kana ów, przez które przep ywa powietrze pobierane z bunkra i kierowane jest ono do kolumny kontaktowej, znajduj cej si w strefie oczyszczania spalin. Kolumna kontaktowa jest wyposa ona w z e bitumicznego w gla aktywnego, które usuwa cz ci organiczne odpowiedzialne za wyst powanie odoru powietrza. Uk ad ten jest wyposa ono w oddzielny wentylator. W wietle powy szego przywóz i wy adunek odpadów powodowa b dzie jedynie emisj zanieczyszcze z silników samochodów przywo cych odpady komunalne i wywo cych pozosta ci procesowe. Proces za adunku pieca i spalania odpadów Odpady s podawane do linii spalania poprzez dwie suwnice, ka da wyposa ona w hydraulicznie sterowany chwytak, lecz tylko jedna suwnica pracuje w tym samym czasie, druga pozostaje w rezerwie. Obie suwnice s identyczne, typu wci garka, przewidziane do pracy przez 365 dni w roku i 24 godziny na dob . Ka da suwnica jest zaprojektowana tak, by osi gn wydajno oko o 26 Mg/h, zak adaj c, e b dzie u ywana do podawania odpadów do spalania jedynie przez 30 minut w ci gu godziny. Pozosta e 30 minut mo e by wykorzystane do homogenizacji odpadów znajduj cych si w bunkrze oraz do odpoczynku operatora suwnicy. Suwnice transportuj ce odpady podaj je do leja zasypowego, sk d odpady poprzez ch odzony wod zsyp trafiaj do dozownika odpadów, a nast pnie na ruszt. Ruszt spalania sk ada si z pi ciu ch odzonych powietrzem elementów i jest nap dzany hydraulicznie. Palenisko zaprojektowano zgodnie z europejsk dyrektyw dotycz odpadów: zastosowano dwa palniki, aby zapewni , e temperatura gazu wynosi ponad 850°C przez co najmniej 2 sekundy w trakcie pracy systemu, co zapewnia likwidacj dioksyn, furanów, WWA (wielopier cieniowe glowodory aromatyczne). Palniki s wykorzystywane tylko podczas rozruchu, w przypadku nieoczekiwanego powa nego zmniejszenia si warto ci opa owej odpadów oraz w przypadku ka dego spadku temperatury poni ej 850 C. Powietrze pierwotne (spalania) jest dostarczane pod pi elementów rusztu. Powietrze wtórne (dopalania) jest wprowadzane nad paleniskiem w celu uzyskania maksymalnego zmieszania powietrza spalania ze spalinami oraz zapewnienia ca kowitego spalania spalin. Cz oczyszczonych spalin jest wprowadzana ponownie do kot a, celem dodatkowej redukcji emisji NOx. Pozosta ci po spalaniu (popió denny i el) sch adza si i usuwa przy pomocy cuchowego od lacza z zamkni ciem wodnym. Kocio jest wyposa ony w dwa palniki wspomagaj ce zasilane lekkim olejem opa owym. Znajduj si one powy ej poziomu wprowadzenia powietrza wtórnego. Palniki pracuj automatycznie i pe ni nast puj ce funkcje: Podgrzewanie kot a podczas rozruchu, w celu osi gni cia temperatury co najmniej 850°C. Zapewnianie spalania gazu przez co najmniej dwie sekundy w temp. 850°C. Wysy anie sygna ów alarmowych, gdy wyst puje gro ba niespe nienia tego wymogu, wówczas palniki uruchamiane s automatycznie. Zapewnianie ca kowitego spalania spalin podczas zatrzymania. Proces oczyszczania spalin Gazy ze spalania b przechodzi kolejno przez : kocio odzysknicowy, instalacj oczyszczania spalin, wentylator ci gu, wymiennik odzysku ciep a komin wprowadzaj cy spaliny do atmosfery. Proces oczyszczania spalin opiera si na systemie NIDTM firmy Alstom. To pó sucha technologia integruj ca kilka funkcji w jednym urz dzeniu: 183 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku absorpcja gazowa HCl, HF i SO2, usuwanie metali ci kich i dioksan, usuwanie cz stek sta ych, kondycjonowanie spalin. Szczegó owy opis oczyszczania spali metod pó – such przedstawiono w rozdziale 2.2.11. Proponowany system oczyszczania spalin b dzie spe nia wymagania standardów emisyjnych wymaganych przez dyrektyw 2000/76/WE z dnia 4 grudnia 2000 r. (Dz. Urz.WE L 332 z 28.12.2000, str. 91) w sprawie spalania odpadów jak i kompatybilne z t dyrektyw prawo polskie rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Proces od lania i waloryzacji la cuchowy od lacz typu mokrego znajduje si pod rusztem. el i przesiewy sch adzane s do temp. poni ej 60°C zanim trafi na ta mowy przeno nik la i dalej do w a waloryzacji. Zadaniem w a waloryzacji la jest jego obróbka mechaniczna (wewn trz hali przyj cia i waloryzacji la), a nast pnie sezonowanie w zadaszonych pomieszcze magazynowych. Mechaniczna obróbka la obejmuje wydzielenie metali elaznych i nie elaznych, wydzielenie palnej frakcji la i odprowadzenie jej do spalenia, kruszenie frakcji 31,5 - 200 mm, jak równie przesiew o ró nych rozmiarach (0 - 8 mm, 8 – 31,5 mm i > 200 mm). ze ten przewidziany jest do pracy przez 5 dni w tygodniu, 12 h/dob , podczas dnia. Poszczególne frakcje la (0 - 8 mm, 8 – 31,5 mm, frakcje palne, metale elazne i nie elazne) s przenoszone na adowarce do zadaszonych pomieszcze magazynowych. Po oddzielaniu metali elaznych i nie elaznych, frakcja 31,5 - 200 mm trafia do kruszarki. Rozdrobniony materia jest podawany automatycznie do sita b bnowego gdzie proces sortowania zaczyna si od nowa. Z frakcji 31,5 - 200 mm wydzielany jest niespalony materia (frakcja palna la).W czasie konserwacji przeno ników la, el adowany jest bezpo rednio z od lacza do kontenera awaryjnego o pojemno ci 12 m³. Podczas normalnej pracy instalacji kontener ten zbiera frakcj nadwymiarow (> 200 mm) z sita wibracyjnego umieszczonego pod od laczem. Gospodarka sorbentem i w glem aktywnym W zaproponowanej koncepcji gospodarki sorbentem ograniczenie emisji py u rozwi zano na drodze magazynowania sorbentów w silosie. Nape nianie silosu odbywa si b dzie rednio raz na tydzie . Zainstalowanie na „oddechu” filtra tkaninowego ograniczy emisj py u sorbentu do minimum. Przewidywany do procesu oczyszczania spalin w giel aktywny, podobnie jak sorbent, b dzie magazynowany w oddzielnym silosie. Nape nianie silosu odbywa si b dzie równie raz na tydzie , a potencjalna emisja py u w gla aktywnego b dzie ograniczona do minimum przez filtr tkaninowy zainstalowany na „oddechu” silosu Silosy zlokalizowane b wewn trz budynku procesowego. Proces stabilizacji popio ów i odpadów poprocesowych z instalacji oczyszczania Stabilizacja i zestalanie popio ów z kot a i pozosta ci z IOS odbywa si poprzez zmieszanie ich w mieszalniku z reagentem i wod . Zastosowano technologi wykorzystuj cement portlandzki oraz dodatki stabilizuj ce (fosforany i gliniany). Produkt ten b dzie nast pnie zbierany w workach big-bag o pojemno ci 1m3 i transportowany do magazynu buforowego. Szczegó owy opis instalacji stabilizacji i zestalanie popio ów przedstawiono w rozdziale 2.2.12 Energetyczne spalanie lekkiego oleju opa owego w rezerwowej kot owni olejowej ZUOK posiada b dzie rezerwowe ród o ciep a dla pokrycia potrzeb Zak adu na ciep o w przypadku przerwy w pracy kot a technologicznego spalania odpadów. Kot ownia rezerwowa, zlokalizowana b dzie w pomieszczeniu 2.9 w Budynku Technicznym. Projektuje si kot owni olejow wodn o parametrach 80/60 C, o cznej mocy obliczeniowej 184 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 926 kW (0,93 MW), pokrywaj zapotrzebowanie na ciep o dla potrzeb instalacji centralnego ogrzewania, ciep a technologicznego oraz ciep ej wody u ytkowej, wynosz ce oko o 658 kW. Projektowana kot ownia dostarcza b dzie energi ciepln do budynków: procesowego, technicznego i administracyjno-socjalnego tylko w okresie grzewczym przy braku pracy pieca procesowego, to jest oko o 560 h/rok. 185 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Energetyczne spalanie oleju nap dowego w rezerwowym agregacie pr dotwórczym W celu zapewnienia ci ci pracy pieca przy postoju/odstawieniu turbiny i jednoczesnym braku zasilania ze strony PGE (co przy istnieniu podwójnego zasilania jest ma o prawdopodobne) ZUOK dzie posiada zapasowy agregat spalinowy zlokalizowany w budynku technicznym. Agregat przewidziany jest tylko do pracy awaryjnej, przy normalnej eksploatacji poddawany b dzie on rutynowym w czeniom, tak aby sprawdzi jego gotowo do zadzia ania w chwilach awarii. Agregat typu Locarno 990 o mocy 990 kVA (720 kW) b dzie posiada silnik diesla firmy Cummins model KTA38-G2A o mocy 789 kW. Agregat poddawany b dzie tylko rutynowym przegl dom z chwilowym jego uruchomieniem dwa razy w tygodniu, trwaj cym po oko o 0,5 godziny (rocznie oko o 52 godzin). Podsumowanie Podsumowuj c powy sze nale y stwierdzi , e z punktu widzenia technologii termicznego przetwarzania odpadów komunalnych, w tym ochrony powietrza, przyj te rozwi zania dla instalacji cechuje bardzo du a i pozytywna dojrza techniczno-technologiczna, organizacyjna oraz ekologiczna polegaj ca mi dzy innymi na: Wyeliminowaniu emisji odorów i py u ze stanowiska wy adunku odpadów poprzez budow zamkni tej hali wy adowczej, wytworzenie w niej podci nienia poprzez zasysanie z niej powietrza i kierowanie go jako powietrza pierwotnego do spalania w piecu. Zaprojektowaniu procesu za adunku i spalania odpadów w sposób daj cy gwarancj bardzo dobrego spalania, zbli onego do spalania zupe nego i ca kowitego. Zapewnieniu produkcji energii elektrycznej i ciep a w skojarzeniu (kogeneracji), co jest nowoczesnym i oczekiwanym rozwi zaniem z punktu widzenia ochrony rodowiska (powietrza). Zaproponowaniu nowoczesnego i kompleksowego oczyszczania spalin, gwarantuj cego spe nienie z nadwy wymaga rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Zaproponowaniu od lacza z zamkni ciem wodnym umo liwiaj cym ta moci gowy przesy la do hali przyj cia i waloryzacji i eliminuj cego pylenie z ta moci gu. Zaproponowaniu w w ach waloryzacji la, gospodarki popio ami pochodz cymi z lejów spod kot ów i ekonomizera oraz popio ów i sta ych pozosta ci z systemu oczyszczania spalin z zapewniaj cy rozwi zania chroni ce powietrze przed pyleniem. Zaproponowaniu ograniczenia emisji py u przez zainstalowanie filtrów tkaninowych w silosach sorbentu i w gla aktywnego ograniczy do realnego minimum ich emisj do atmosfery. Na zako czenie nale y podkre li , e w istniej cym przedsi wzi ciu najbardziej istotny element ochrony powietrza jakim jest oczyszczanie spalin jest dobrany i zaprojektowany w sposób optymalny, zapewniaj cy spe nienie wszelkich obowi zuj cych norm w tym zakresie. Potwierdzaj to w pe ni przedstawione wyniki pomiarów emisji z instalacji wykorzystuj cych t sam metod oczyszczania spalin. Przyk adowe wyniki pomiarów dost pne w Internecie dla instalacji w SHEFFIELD w Wielkiej Brytanii przedstawiono poni ej w tabeli. Instalacja termicznego przekszta cania odpadów komunalnych zlokalizowana w Sheffield w Wielkiej Brytanii o nominalnej przepustowo ci 28 Mg/h. System oczyszczania spalin opiera si na metodzie pól-suchej odsiarczania spalin oraz strumieniowo-py owej na bazie w gla aktywnego w celu redukcji dioksyn, furanów i metali ci kich. W tabeli poni ej znajduje si zestawienie dopuszczalnych i osi ganych przez ZUOK Sheffield emisji do powietrza w roku 2007. Na stronie internetowej http://www.veoliaenvironmentalservices.co.uk/Sheffield/What-happens-to-your-waste/EnergyRecovery-Facility/Emissions/ przedstawione s wyniki pomiarów emisji od roku 2006, aktualizowane co miesi c. 186 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 8.11 Dopuszczalne i osi gane warto ci emisji przez ZUOK Sheffield Zanieczyszczenie Jednostka Py ogó em Chlorowodór Dwutlenek siarki Fluorowodór Tlenek azotu i dwutlenek azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu Tlenek w gla Substancje organiczne jako ca kowity w giel mg/Num3 mg/Num3 mg/Num3 mg/Num3 mg/Num3 rednie warto ci dobowe – dopuszczalne wg Dz. U. Nr 95, poz. 558 – za cznik nr 5 10 10 50 1 200 mg/Num3 mg/Num3 50 10 Kadm + tal Rt Antymon+arsen+o ów +chrom+ kobalt+mied + mangan+nikiel+wanad Dioksyny i furany 1,01 7,43 12,67 nie wykryto 146 3,03 0,49 rednia z próby o czasie trwania od 30 minut do 8 godzin 0,05 0,0023 0,05 0,00085 0,5 0,045 mg/Num3 mg/Num3 mg/Num3 ng/Num3 rednie warto ci dobowe – osi gane przez instalacj rednia z próby o czasie trwania od 6 do 8 godzin 0,1 0,011 ród o: Sheffield Energy Recovery Facility Annual Performance Report 2007 na podstawie Raportu o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt.: „Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku” 2010 r. Analiza uzyskanych wyników pomiarów wyra nie wskazuje, e w rzeczywisto ci mo na oczekiwa wielokrotnie mniejszych emisji od zawartych w standardach. 8.3.1.4 Dane meteorologiczne z uwzgl dnieniem stanów równowagi atmosfery, lokalizacja przedsi wzi cia i wspó czynnik szorstko ci terenu oraz dopuszczalne warto ci odniesienia 8.3.1.4.1 Dane meteorologiczne Do przeprowadzenia analizy rozprzestrzeniania si zanieczyszcze w powietrzu zgodnie ze stosowan metodyk , niezb dne s nast puj ce dane meteorologiczne: rednia temperatura powietrza, rednie ci nienie atmosferyczne, wysoko pomiaru pr dko ci i kierunku wiatru, tj. wysoko anemometru, trójparametrowa statystyka warunków meteorologicznych, opisanych przez kierunek wiatru, jego pr dko i stan równowagi atmosfery wg systematyki Pasquille’a. Zgodnie z powy szym, w opracowaniu przyj to, e: kierunek wiatru podany jest w skali prawoskr tnej, od 1 do 36, przy czym numer kierunku okre la wspó rz dne strony nawietrznej; kierunek nr 36 odpowiada pó nocy (N); pr dko wiatru podana jest w zakresie od 1 do 10 m/s i zmienia si z krokiem 1 m/s; pr dko ci mniejsze od 1m/s oraz cisza w czone s do grupy pr dko ci 1 m/s, natomiast pr dko ci powy ej 10 m/s klasyfikowane s cznie i stanowi jedn grup ; stan równowagi atmosfery opisany jest przez 6 klas, zgodnie z oznaczeniami: 1 - równowaga bardzo chwiejna, 2 - równowaga chwiejna, 3 - równowaga nieznacznie chwiejna, 4 - równowaga oboj tna, 187 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 5 - równowaga nieznacznie sta a, 6 - równowaga sta a i bardzo sta a. Dane meteorologiczne przyj te do oblicze opracowano na podstawie pomiarów Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie, wykonanych na stacji meteorologicznej Bia ystok. Zestawienie powy szych danych znajduje si w punkcie 3.1 Warunki klimatyczne. 8.3.1.4.2 Lokalizacja przedsi wzi cia i wspó czynnik szorstko ci Lokalizacja projektowanego ZUOK w Bia ymstoku zosta a szczegó owo opisana w punkcie 2.1.2 Lokalizacja niniejszego opracowania. Wspó czynnik szorstko ci terenu do oblicze komputerowych oblicza si zgodnie z metodyk okre lon w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2010 Nr 16, poz. 87) na podstawie Za cznika nr 3 pkt. 2.3. i Tabeli nr 4., wed ug wzoru : zo Fn z on F gdzie: F - powierzchnia obszaru obj tego obliczeniami Fn - powierzchnia terenu o wspó czynniku szorstko ci równym zon zo - redni wspó czynnik aerodynamicznej szorstko ci terenu W celu okre lenia faktycznego zagospodarowania terenu w zasi gu pi dziesi ciokrotnej wysoko ci najwy szego emitora pos ono sie ortofotomapami terenu wybranej lokalizacji ZUOK, a powierzchnie poszczególnego typu pokrycia terenu obliczono komputerowo programem graficznym. Do oblicze przyj to cztery warto ci wspó czynnika aerodynamicznej szorstko ci terenu: dla lasów zon = 2,0 dla zabudowy redniej zon = 2,0 dla zabudowy niskiej zon = 0,5 dla zaro li zon = 0,4 (Ryc. 8.3.1.1). ród o: www.geoportal.pl - Zabudowa niska - Zabudowa rednia Rysunek 8.5 Powierzchnia terenu w poszczególnych sektorach 188 - Las - Zaro la Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Powierzchnia poszczególnych sektorów wynosi: Lasy: 7 532 829,2 m2 Zabudowa rednia: 4 972 573,4 m2 Zabudowa niska: 5 451 652,5 m2 Zaro la: 1 677 898,9 m2 r = 50 x 50 m = 2500 m Powierzchnia ca kowita = P = r2 = * (2500 m)2 = * 6 250 000 m2 = 19 634 954 m2 zo = [(7 532 829,2 * 2,0) + (4 972 573,4 * 2,0) + (5 451 652,5 * 0,5) + (1 677 898,9 * 0,4)] / 19 634 954 = (15 065 658,4 + 9 945 146,8 + 2 725 826,25 + 671 159,56) / 19 634 954 = = 28 407 791,01 / 19 634 954 = 1,45 Do oblicze przyj to wspó czynnik aerodynamicznej szorstko ci terenu równy z0 = 1,45. 8.3.1.4.3 Dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu i warto ci odniesienia Stan jako ci powietrza w Bia ymstoku przedstawiono w punkcie 3.1.1 Jako powietrza. Wielko ci dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu, wielko ci warto ci odniesienia, poziomy wymaganych standardów emisyjnych oraz wielko ci st dyspozycyjnych zawarte s w punkcie 8.3.1.2 Wymagania formalno-prawne. Informacja o aktualnym tle zanieczyszcze w rejonie inwestycji uzyskana zosta a od Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska w Bia ymstoku. Zgodnie z pismem WIO aktualny stan zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji ZUOK przedstawia si nast puj co: Tabela 8.12 Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza w rejonie lokalizacji Warto , g/m3 Parametr dwutlenek azotu 14,5 g/m3 , tj. 36,3 % dopuszczalnego poziomu (40 g/m3) dla terenu kraju. dwutlenek siarki 3,3 g/m3 , tj. 16,5 % warto ci odniesienia (20 g/m3) dla terenu kraju; (nie normowany poziom dopuszczalny ze wzgl du na kryterium ochrona zdrowia) py zawieszony PM10 31,0 g/m3 , tj. 77,5 % dopuszczalnego poziomu (40 g/m3) dla terenu kraju py zawieszony PM2,5 24,7 g/m3 , tj. 98,8 % dopuszczalnego poziomu (25 g/m3) dla terenu kraju ród o: Pismo WIO z dnia 21.01.2013r. w sprawie stanu zanieczyszczenia powietrza (znak WM.7016.1.2.2013.MW) 8.3.1.5 Charakterystyka róde emisji W czasie eksploatacji wyst puj nast puj ce potencjalne miejsca i ród a emisji zanieczyszcze do powietrza: Emitor E-1 - linia termicznego unieszkodliwiania odpadów; Emitor E-2 - rezerwowa kot ownia olejowa; Emitor E-3 - rezerwowy agregat pr dotwórczy; Emitor E-4 - wentylacja hali od lania i waloryzacji la; Emitor E-5 - wentylacja w a stabilizacji popio ów i odpadów poprocesowych z instalacji oczyszczania; Emitor E-6 - odpowietrzenie silosu w gla aktywnego; Emitor E-7 - odpowietrzenie silosu reagentu (wodorotlenku wapnia); Emitor E-8 - odpowietrzenie silosu cementu; Emitor E-9/1 - odpowietrzenie silosu popio ów i odpadów poprocesowych; Emitor E-9/2 - odpowietrzenie silosu popio ów i odpadów poprocesowych; Emitor E-10 - ruch wszystkich pojazdów ci arowych; 189 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Emitor E-11 Emitor E-12 - praca i ruch adowarki, - ruch pojazdów osobowych, 8.3.1.5.1 Linia termicznego unieszkodliwiania odpadów – emitor E-1 ównym ród em emisji zanieczyszcze gazowych na terenie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalny jest prowadzony tam proces technologiczny termicznego przekszta cania odpadów, polegaj cy na kompleksowej przeróbce sta ych odpadów komunalnych z odzyskiem energii elektrycznej i ciep a. W wyniku spalania odpadów w piecu i z onych procesów chemicznych zachodz cych w wysokich temperaturach powstaj , Poza g ównymi sk adnikami spalin takimi jak, dwutlenek w gla i para wodna, w wyniku spalania równie wykazuj ce w ciwo ci toksyczne zwi zki nieorganiczne i organiczne. S to mi dzy innymi: tlenki azotu (NOx), dwutlenek siarki (SO2), tlenek w gla (CO), chlorowodór (HCl), fluorowodór (HF), metale ci kie (As, Co, Pb, Cd i in.), a tak e ca kowity w giel organiczny (TOC) oraz dioksyny i furany. Wykaz wszystkich substancji podlegaj cych uwzgl dnieniu w obliczeniach uci liwo ci zawarty jest w standardach emisyjnych z instalacji spalania odpadów. Przed wydaleniem ich do atmosfery podlega b systemowi oczyszczania spalin opisanemu szczegó owo w rozdziale 2.2.11. Do oblicze uci liwo ci instalacji spalania odpadów w ZUOK Bia ystok przyj to maksymaln dopuszczaln emisj substancji zanieczyszczaj cych, wynikaj ca z iloczynu ilo ci suchych spalin przy zawarto ci 11 % tlenu i standardów emisyjnych okre lonych w za czniku nr 5 rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Takie podej cie jest uzasadnione, bowiem okre la maksymaln potencjaln uci liwo w zakresie powietrza przy dotrzymaniu standardów emisji. Zgodnie z podanymi przez dostawce technologii danymi w rzeczywisto ci osi gane wielko ci emisji mniejsze od standardów. Spo ród zestawionych w powy szej tabeli nast puj ce substancje nie posiadaj odpowiedników w wykazie zawartym w obowi zuj cym obecnie za czniku nr 1 do rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu: substancje organiczne w postaci gazów i par, w przeliczeniu na ca kowity w giel organiczny (TOC), dioksyny i furany. W zwi zku z powy szym substancji tych nie uwzgl dniono w obliczeniach rozprzestrzeniania. Kontrola dioksyn i furanów oraz TOC jest zapewniona poprzez znormowan , dopuszczaln ilo do wprowadzania do powietrza okre lon w standardach emisyjnych. Planowana jest budowa jednej linii termicznego unieszkodliwiana odpadów o wydajno ci 15,5 Mg/h. Linia b dzie wyposa ona w komin i wentylator ci gu. Zak ada si ci prac linii przez 24 h na dob , siedem dni w tygodniu z czasem wykorzystania mocy zainstalowanej 7800h/rok. Tabela 8.13 Charakterystyka emitora linii spalania odpadów – emitor E-1 L.p. Nazwa Jednostka 1 1. 2. 3. 2 Oznaczenie emitora Ilo spalanych odpadów Ilo spalin wilgotnych w warunkach normalnych (zawarto O2 – 6,1 %) Obj to pary w spalinach (przy zawarto ci 21,5 % H2O) Ilo spalin suchych w warunkach normalnych (zawarto O2 – 6,1 %) Ilo spalin suchych w warunkach normalnych 3 4. 5. 6. 190 Wielko Mg/h Nm3/h 4 E-1 15,5 72 112 Nm3/h 15 504 Nm3/h 56 608 Nm3/h 84 346 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku L.p. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa Jednostka (przy normatywnej zawarto O2 – 11,0 %) Temp. spalin na wylocie z kot a Temp. spalin na wylocie z kot a Ilo spalin w war. rzecz (przy minimalnej temp. spalin 85 C) Wysoko emitora Wewn trzna rednica wylotowa Pr dko wylotowa (minimalna) Rodzaj wylotu Czas pracy Wielko C/K C/K m3/h 155/428 85÷135/358÷408 94 564 m m m/s 50,0 1,4 17,0 pionowy, otwarty 7 800 h/rok ród o: Obliczenia w asne Przeliczenie ilo ci spalin przy zawarto ci 6,1 % tlenu O2 na ilo spalin przy normatywnej zawarto ci tlenu O2 w spalinach przeliczono wg poni szego wzoru (na podstawie §3 ust. 2 rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558): V11 = V6 (21 – 6,1 / 21-11) V11 = 56 608 Nm3/h x (14,9 /10) = 56 608 x 1,49= 84 346 Nm3/h Przeliczenie ilo ci spalin w warunkach normalnych (przy zawarto ci 6,1 % tlenu O2) na ilo spalin w warunkach rzeczywistych (przy minimalnej temperaturze 85°C) przeliczono si wg poni szego wzoru: Vrz = VN (Trz / Tn) = 72 112 x 358 K/273 K = 94 564 m3/h St enie zanieczyszcze w wydalanych spalinach przedstawiono w tabeli 8.9 Warto ci standardów emisyjnych, w punkcie 8.3.1.2 Wymagania formalno-prawne, a poni sza tabela zawiera wielko ci emisji godzinowej i rocznej obliczonej na podstawie powy szych danych. Tabela 8.14 Wielko ci emisji z linii termicznego unieszkodliwiania odpadów Standardy emisyjne w wg Dz. U. Nr 95, poz. 558, Wielko emisji przyj te do oblicze L.p Zanieczyszczenie godzinowej rocznej mg/Num3 [kg/h] [Mg/rok] 1 2 3 4 5 1. Antymon 0,5 0,0422 0,3292 i jego zwi zki* 2. Arsen* 0,5 0,0422 0,3292 3. Chlorowodór 10 0,8435 6,5793 4. Chrom* 0,5 0,0422 0,3292 5. Ditlenek azotu 200 16,869 9,069 Dwutlenek azotu 6. Ditlenek siarki 50 4,2173 32,895 Dwutlenek siarki 7. Fluorowodór 1 0,08435 0,6579 8. Kadm* 0,05 0,00422 0,03292 9. Kobalt* 0,5 0,0422 0,3292 10. Mangan* 0,5 0,0422 0,3292 11. Mied * 0,5 0,0422 0,3292 12. Nikiel* 0,5 0,0422 0,3292 13. 0,5 0,0422 0,3292 ów* 14. Py zawieszony PM10 10 0,8435 6,5793 191 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku L.p Zanieczyszczenie Standardy emisyjne w wg Dz. U. Nr 95, poz. 558, przyj te do oblicze godzinowej [kg/h] 0,1054 0,00422 0,00422 4,2173 0,0422 0,0000084 mg/Num3 15. Py zawieszony PM2,5 16. Rt 17. Tal 18. Tlenek w gla 19. Wanad* 20. Dioksyny i furany Wielko 1,25 0,05 0,05 50 0,5 0,0001 emisji rocznej [Mg/rok] 0,8221 0,03292 0,03292 32,895 0,3292 0,0000655 ród o: Obliczenia w asne uwagi: - do oblicze uci liwo ci poszczególnych pojedynczych metali przyj to za enie, e standard emisyjny wype nia ka dorazowo jeden z sumy metali, dla której okre lono standard emisyjny. Takie podej cie pozwala na sprawdzenie dotrzymania jako ci norm powietrza w potencjalnie najmniej korzystnej sytuacji dla rodowiska (okre lenie najwi kszej z mo liwych uci liwo ci) - przyj to, e ca y py emitowany po przej ciu przez wysokosprawne odpylacze tkaninowe b dzie si zawiera we frakcji PM10. Takie podej cie do zagadnienia i sprawdzenie dotrzymania jako ci norm powietrza jest wskazane w celu okre lenia potencjalnie maksymalnej uci liwo ci. Spe nienie bowiem wymaga jako ci powietrza przy takim za eniu gwarantuje dotrzymanie norm dla rzeczywistego rozk adu frakcji w emitowanym pyle. - Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 12,5 % na podstawie pracy pt.: „W ciwo ci py u respirabilnego emitowanego z wybranych instalacji” opracowanej przez Instytut Podstaw In ynierii rodowiska Polskiej Akademii Nauk pod redakcj Jana Konieczy skiego – Zabrze 2010, w której stwierdzono, e w spalinach z kot a opalanego w glem kamiennym i wyposa onego w IOS metod mokr udzia PM2,5 wynosi 23%. Zastosowanie filtra workowego w przypadku pó suchej metody odsiarczania wyra nie zmniejsza udzia PM1 do 1% i PM2,5 do 2%. Do oblicze przyj to redni arytmetyczn z obu pomiarów. 8.3.1.5.2 Rezerwowe ród o ciep a – emitor E-2 Rezerwowym ród em ciep a dla pokrycia potrzeb zak adu na ciep o w przypadku przerwy w pracy kot a technologicznego spalania odpadów, jest kot ownia rezerwowa, zlokalizowana w pomieszczeniu 2.9 w Budynku Technicznym. Projektuje si kot owni olejow wodn o parametrach 80/60 C, o cznej mocy obliczeniowej 926 kW (0,93MW), pokrywaj zapotrzebowanie na ciep o dla potrzeb instalacji centralnego ogrzewania, ciep a technologicznego oraz ciep ej wody u ytkowej, wynosz ce oko o 658 kW. Projektowana kot ownia dostarcza b dzie energi ciepln do budynków: procesowego, technicznego i administracyjno-socjalnego. Dla kot a projektuje si instalacj odprowadzaj spaliny, w systemie z blachy dwu ciennej, stalowej, kwasoodpornej. rednica wn trzna komina dn 400 mm, grubo p aszcza 30 mm. Rz dna wylotu komina +20,85 m. Komin wystaje powy ej kraw dzi budynku o 1,44m. Charakterystyka spalanego opa u W kotle spalany b dzie lekki olej opa owy o nast puj cych parametrach: – minimalna warto opa owa Wd [kJ/kg] 42 600 – warto opa owa Wd [kWhl/kg] 11,833 – maksymalna zawarto siarki s [%] 0,1 3 – sto [kg/dm ] 0,86 192 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Obliczenie emisji zanieczyszcze Emisj zanieczyszcze obliczono na podstawie nowo opublikowanych „Wska ników emisji zanieczyszcze ze spalania paliw – kot y o mocy do 5 MWt” – Krajowy O rodek Bilansowania i Zarz dzania Emisjami (KOBiZE) – stycze 2011 r. Poszczególne wska niki emisji zanieczyszcze przy spalaniu oleju opa owego w kot ach o mocy powy ej 500,0 kW wynosz : py zawieszony dwutlenek siarki Wp = 0,34 [kg/m3] WSO2 = 17 x s [kg/ m3] dwutlenek azotu s = 0,1% zawarto siarki w lekkim oleju opa owym WNO2 = 2,0 [kg/ m3] tlenek w gla benzo(a)piren WCO = 0,50 [kg/m3] Wb = 0,0024 [kg/m3] Ilo spalanego oleju : Bw Q [ kW } W d [ kWh / kg ] kg / h Bw = 928 kW/(11,83 kWh/kg x 0,93) = 84,35 kg/h = 98,0 dm3/h = 0,098 m3/h i maksymalnie w roku: Ba = 45,0 kg/h x 960 h/rok = 43,2 Mg/rok = 50,2 m3/rok 45,0 kg/h - U rednione spalanie dla zaspokojenia ciep a na potrzeby co, ct, cwu. Latem tylko podgrzew cwu. Pr dko wylotowa : V F F - pow. przekroju komina gr Ilo spalin: 0,5 h 0, 6 Vs = Vsmin + ( - 1) Vamin Vsmin = a2 + b2 x Wd - minimalna ilo spalin a2 = 0 b2 = 0,01183 kmol/MJ Vsmin = 0 + 0,01183 x 42,6 MJ/kg x 22,71 m3/kmol = 11,44 Vamin = a1 + b1 x Wd - minimalna ilo pow. a1 = 0,0759 b1 =0,00938 kmol/MJ Vamin = 0,0759 + 0,00938 x 42,6 MJ/kg x 22,71 m3/kmol = 9,15 Nm3/kg Vs = 11,44 + (1,167- 1) x 9,15 = 12,97 Nm3/kg = 1,167 – wspó czynnik nadmiaru powietrza odpowiadaj cy 3,0% zawarto ci tlenu V1 = 12,97 Nm3/kg x 84,35 kg/h = 1 094 Nm3/h V1rz = 1 094 Nm3/h x 403/273 = 1 615 m3/h -dla kot a o mocy 928 kW 193 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Ilo spalin suchych Vs = Vsmin + ( - 1) Vamin Vsmin = a3 + b3 x Wd - minimalna ilo spalin suchych a3 = 0 b3 = 0,01010 kmol/MJ Vsmin = 0 + 0,01010 x 42,6 MJ/kg x 22,71 m3/kmol = 9,77 Vamin = a1 + b1 x Wd - minimalna ilo pow. a1 = 0,0759 b1 =0,00938 kmol/MJ Vamin = 0,0759 + 0,00938 x 42,6 MJ/kg x 22,71 m3/kmol = 9,15 Vs = 9,77 + (1,167- 1) x 9,15 = 11,30 Nm3/m3 = 1,167 – wspó czynnik nadmiaru powietrza normowej zawarto ci tlenu = 3,0% V1 = 11,30 Nm3/kg x 1038,0 m3/h = 11 729,4 Nm3/h -dla kot a o mocy 11 700 kW Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 SO2 NO2CObenzo(a)piren = Bw m3/h x 0,34 = Bw m3/h x17 x s = Bw m3/h x 2 = Bw m3/h x 0,50 = Bw m3/h x 0,0024 Tabela 8.15 Wielko L.p. 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. Ep = Bw x Wp Eso2 = Bw x WSO2 ENO2 = Bw x WNO2 ECO = Bw x WCO Eb = Bw x Wb odpowiadaj cy [kg/ h] [kg/h] [kg/h] [kg/h] [kg/h] emisji z kot a o mocy 928 kW Rodzaj emitowanego zanieczyszczenia 2 Py zawieszony PM10 Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu Tlenek w gla Benzo(a)piren Py zawieszony PM2,5 Wielko ci emisji z emitora E-2 godzinowej rocznej E [kg/h] Ea [Mg/rok] 3 4 0,033320 0,017068 0,166600 0,085340 0,196000 0,100400 0,049000 0,025100 0,000235 0,000120 0,023324 0,011948 ród o: Obliczenia w asne Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % Charakterystyka Emitora E-2 wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura spalin pr dko wylotowa czas pracy H = 20,85 m D = 0,40 m V = 1615 m3/h ts = 130°C = 403 K v = 3,5 m/s t = 960 h/rok Je eli moc cieplna zamontowanego kot a b dzie wi ksza ni 1,0 MW to kocio musi spe nia kryteria rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Przy spalaniu oleju opa owego standardy emisyjne dla nowych instalacji s nast puj ce: 194 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 8.16 Standardy emisyjne dla kot ów olejowych o mocy cieplnej powy ej 1 MW L.p. 1 1. 2. 3. Rodzaj zanieczyszczenia Warto 2 py zawieszony dwutlenek siarki dwutlenek azotu st [mg/Nm3] 3 50,0 850,0 400,0 ród o: Obliczenia w asne 8.3.1.5.3 Rezerwowe ród o energii elektrycznej – emitor E-3 W celu zapewnienia ci ci pracy pieca przy postoju/odstawieniu turbiny i jednoczesnym braku zasilania ze strony PGE (co przy istnieniu podwójnego zasilania jest ma o prawdopodobne) ZUOK dzie posiada zapasowy agregat spalinowy zlokalizowany w budynku technicznym. Agregat przewidziany jest tylko do pracy awaryjnej, przy normalnej eksploatacji poddawany b dzie on rutynowym w czeniom, tak aby sprawdzi jego gotowo do zadzia ania w chwilach awarii. Agregat typu Locarno 990 o mocy 990 kVA (720 kW) b dzie posiada silnik diesla firmy Cummins model KTA38-G2A o mocy 789 kW. Agregat poddawany b dzie tylko rutynowym przegl dom z chwilowym jego uruchomieniem dwa razy w tygodniu, trwaj cym po oko o 0,5 godziny (rocznie oko o 52 godzin). Podczas prób sprawdzaj cych agregat pracowa b dzie bez obci enia (przy obci enia oko o 25 % mocy) i spala b dzie oko o 50 litrów/h (42,5 kg/h) oleju nap dowego to jest oko o 21,25 kg/uruchomienie. cznie rocznie agregat spali podczas prób oko o 2210 kg ON. Spaliny wydalane b n.p.t. (Emitor E-3). otwartym kominem o rednicy D=0,30 m i minimalnej wysoko ci H = 20,85 m Charakterystyka Emitora E-3: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura spalin pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 20,85 m D = 0,30 m V = 48,3 m3/min = 2895 m3/h ts = 470°C = 743 K v = 11,4 m/s t = 52 h/rok pionowy, otwarty Wielko emisji zanieczyszcze z agregatu pr dotwórczego obliczono przeliczaj c dopuszczalne emisje wyra one w g/kWh w normie EURO 3 (obowi zuj cej dla silników Diesla od roku 2000) na emisje wyra one w g/kg spalanego paliwa, przy za eniu, e obecne silniki wysokopr ne spalaj rednio 200 g paliwa/kWh. Wska niki emisji wyra one w [g/kWh] przeliczono na wska niki wyra one w [g/kg] stosuj c zasad proporcji: je eli np. dla NO2 wska nik emisji wynosi 5 [g/kWh], a wska nik spalania paliwa wynosi 200 [g/kWh] to emitowane jest 5 g NO2 na 200 g spalonego paliwa, a na 1 kg (1000 g) emitowanych jest: 5 x 5 g = 25 g NO2/kg spalonego paliwa Normy EURO 3 wynosz : py 0,13 g/kWh NO2 5,0 g/kWh CO 2,1 g/kWh glowodory 0,66 g/kWh w tym 195 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku glow. alifat. glow. aromat. 0,53 g/kWh (80,0 % sumarycznych w glowodorów) 0,13 g/kWh (20,0 % sumarycznych w glowodorów) Dla nowych silników Diesla obecnie obowi zuj ca norma EURO 4 jest jeszcze bardziej rygorystyczna i dla tlenków azotu wynosi np. 3,5 g/kWh, ale w obliczeniach przyj to wska niki zwi kszone dla silników starszych. Po przeliczeniu ww. normy wspó czynniki emisji wyra one w g/kg spalonego paliwa wynosz ; py 0,65 g/kg SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg) NO2 25,0 g/kg CO 10,5 g/kg glow. alifat. 2,65 g/kg glow. aromat. 0,65 g/kg Tabela 8.17 Emisja z Emitora E-3 Agregat pr dotwórczy Zu ycie paliwa Wska nik emisji g/kg Substancja 1 py zawieszony PM10 dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne 2 0,65 0,02 25,00 10,50 2,65 0,65 kg/h 3 21,25 21,25 21,25 21,25 21,25 21,25 Mg/rok 4 2,21 2,21 2,21 2,21 2,21 2,21 py zawieszony PM2,5 Wielko g/s emisji kg/h Mg/rok 5 0,0038368 0,0001181 0,1475694 0,0619792 0,0156424 0,0038368 6 0,0138125 0,0004250 0,5312500 0,2231250 0,0563125 0,0138125 7 0,0014365 0,0000442 0,0552500 0,0232050 0,0058565 0,0014365 0,0034531 0,0124312 0,0012928 ród o: Obliczenia w asne Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 90,0 % 8.3.1.5.4 Wentylacja hali od lania i waloryzacji la – emitor E-4 Zadaniem w a waloryzacji la jest jego obróbka mechaniczna (wewn trz hali przyj cia i waloryzacji la), a nast pnie sezonowanie w zadaszonych pomieszcze magazynowych. Emisja z hali waloryzacji la odbywa si b dzie za po rednictwem systemu wentylacyjnego hali wyposa onego w workowy filtr poziomy kieszeniowy typ FPK 56-1,8, o powierzchni filtracyjnej 100 m2. Filtr wyposa ony zostanie w worki poliestrowe z mikrow óknami, materia filtracyjny o wysokim stopniu filtracji i du ej trwa ci zapewniaj cy st enie py u na wylocie z instalacji nie wi ksze ni 5 mg/m3. Hala przyj cia i waloryzacji Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 Uwaga: Zawarto la pracowa b dzie 8 h/dzie , 5 dni/tydzie , 252 dni/rok i 2016 h/rok. Ep10 = V x Wp = 7000 m3/h x 5,0 mg/m3 = 0,035 kg/ h = 0,07056 Mg/rok py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % py u zawieszony PM2,5 Ep2,5 = 0,0245 kg/ h = 0,04939 Mg/rok 196 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Charakterystyka Emitora E-4: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura powierza pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 10,5 m F = 0,8 m x 0,6 m V = 7000 m3/h ts = 20°C = 293 K v = 4,0 m/s t = 2016 h/rok poziomy, wsp. K=0 Dz = 0,785 m 8.3.1.5.5 Wentylacja hali stabilizacji popio ów i odpadów poprocesowych – emitor E-5 Stabilizacja i zestalanie popio ów z kot a i pozosta ci z systemu oczyszczania spalin (FGC) s zapewnione przez zmieszanie ich w mieszalniku z cementem, odpowiednimi reagentami i wod , zgodnie z formu , która zostanie w laboratorium ustalona i odpowiednio dobrana. Produkt mieszania zbiera si w workach big-bag o pojemno ci 1m3 i transportuje si do magazynu buforowego. Pozosta ci z systemu oczyszczania spalin oraz cement przechowywane s w silosach zlokalizowanych wewn trz hali. Silosy podczas za adunku, po przez instalacje odpowietrzaj ce wyposa one w tkaninowe filtry workowe emituj do wewn trz hali ladowe ilo ci py u zawieszonego. Emisja z hali stabilizacji odbywa si b dzie za po rednictwem systemu wentylacyjnego hali wyposa onego w workowy filtr o wysokim stopniu filtracji i du ej trwa ci zapewniaj cy st enie py u na wylocie z instalacji nie wi ksze ni 5 mg/m3. Hala stabilizacji pracowa b dzie 10 h/dzie , 5 dni/tydzie , 252 dni/rok i 2520 h/rok. Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 Uwaga: Zawarto Ep10 = V x Wp = 2750 m3/h x 5,0 mg/m3 = 0,01375 kg/ h = 0,0347 Mg/rok py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % py u zawieszony PM2,5 Ep2,5 = 0,009625 kg/ h = 0,02429 Mg/rok Charakterystyka Emitora E-5: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura powierza pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 6,5 m F = 0,6 m x 0,4 m V = 2750 m3/h ts = 20°C = 293 K v = 3,20 m/s t = 2016 h/rok poziomy, wsp. K=0 Dz = 0,553 m 8.3.1.5.6 Odpowietrzenie silosu w gla aktywnego – emitor E-6 Silos w gla aktywnego zlokalizowany jest wewn trz budynku procesowego, w w le oczyszczania spalin, przy po udniowej cianie tego budynku. Emisja z silosu w gla aktywnego, u ywanego do oczyszczania spalin, odbywa si b dzie tylko podczas przetaczania w gla i odbywa si b dzie za po rednictwem otworu odpowietrzaj cego, na którym zainstalowany b dzie filtr workowy o skuteczno ci zapewniaj cej st enie py ów na wylocie nie wi ksze ni 5 mg/m3. 197 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Odpowietrzenie zbiornika o rednicy D=0,2 m wyprowadzone jest na zewn trz hali, na wysoko ci H=16,8 m. Zu ycie w gla aktywnego wynosi 56 kg/h to jest oko o 436,8 Mg/rok. Przy za eniu adowno ci hermetycznych autocystern dowo cych w giel aktywny na poziomie 10,0 Mg, rocznie odb dzie si 44 kursów samochodów, czyli oko o 1 na tydzie (de facto adowno autocystern jest du o wi ksza i dochodzi do 20 Mg wobec powy szego rzeczywista cz stotliwo kursów mo e by mniejsza). Czas opró niania cysterny wynosi 20 minut, a wydajno pompy pneumatycznej do przesy u w gla wynosi 3000 m3/h. Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 Emisja roczna Uwaga: Zawarto Ep10 = V x Wp = 3000 m3/h x 5,0 mg/m3 = 0,0150 kg/ h Ep10a = 0,015 kg/h x 44 kursów/rok = 0,00066 Mg/rok py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % py u zawieszony PM2,5 Ep2,5 = 0,0105 kg/ h = 0,000462 Mg/rok Charakterystyka Emitora E-6: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura powierza pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 18,6 m D = 0,2 m V = 3000 m3/h ts = 20°C = 293 K v = 26,5 m/s t = 44 h/rok poziomy, wsp. K=0 8.3.1.5.7 Odpowietrzenie silosu wodorotlenku wapnia – emitor E-7 Silos reagentu (wodorotlenku wapnia) zlokalizowany jest obok silosu w gla aktywnego wewn trz budynku procesowego, w w le oczyszczania spalin, przy po udniowej cianie tego budynku. Emisja z silosu wodorotlenku wapnia, u ywanego do oczyszczania spalin, odbywa si b dzie tylko podczas przetaczania reagentu i odbywa si b dzie za po rednictwem otworu odpowietrzaj cego, na którym zainstalowany b dzie filtr workowy o skuteczno ci zapewniaj cej st enie py ów na wylocie nie wi ksze ni 5 mg/m3. Odpowietrzenie zbiornika o rednicy D=0,2 m wyprowadzone jest na zewn trz hali, na wysoko ci H=16,8 m. Zu ycie wodorotlenku wapnia wynosi 250 kg/h to jest oko o 1950,0 Mg/rok. Przy za eniu adowno ci hermetycznych autocystern dowo cych wodorotlenek wapnia na poziomie 10,0 Mg, rocznie odb dzie si 195 kursów samochodów, czyli oko o 4 na tydzie (de facto adowno autocystern jest du o wi ksza i dochodzi do 20 Mg wobec powy szego rzeczywista cz stotliwo kursów mo e by mniejsza). Czas opró niania cysterny wynosi 20 minut, a wydajno pompy pneumatycznej do przesy u reagentu wynosi 3000 m3/h. Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 Ep10 = V x Wp = 3000 m3/h x 5,0 mg/m3 = 0,0150 kg/ h Emisja roczna Ep10a = 0,015 kg/h x 195 kursów/rok = 0,002925 Mg/rok Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % 198 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku py u zawieszony PM2,5 Ep2,5 = 0,0105 kg/ h = 0,0020475 Mg/rok Charakterystyka Emitora E-7: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura powierza pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 18,6 m D = 0,2 m V = 3000 m3/h ts = 20°C = 293 K v = 26,5 m/s t = 195 h/rok poziomy, wsp. K=0 8.3.1.5.8 Odpowietrzenie silosu cementu – emitor E-8 Silos cementu zlokalizowany jest wewn trz budynku procesowego, w w le stabilizacji i zestalania pozosta ci po spaleniu, w pó nocno-zachodniej cz ci tego budynku. Emisja z silosu cementu, u ywanego do zestalania popio ów, odbywa si b dzie tylko podczas przetaczania cementu i odbywa si b dzie za po rednictwem otworu odpowietrzaj cego, na którym zainstalowany b dzie filtr workowy o skuteczno ci zapewniaj cej st enie py ów na wylocie nie wi ksze ni 5 mg/m3. Odpowietrzenie zbiornika o rednicy D=0,2 m wyprowadzone jest na dach hali, na wysoko ci H=29,0 m. Zu ycie cementu wynosi 350 kg na ton pozosta ci po spaleniu, a ilo pozosta ci po spaleniu wynosi 45 kg na ton spalonych odpadów. Wobec powy szego godzinowe i roczne zu ycie cementu wynosi: Bw = 350 kg/Mg x (0,045 Mg/Mg x 15,5 Mg/h) = 350 kg/Mg x 0,7 Mg/h = 245 kg/h Bwa = 245 kg/h x 7800 h/rok = 1911,0 Mg/rok Przy za eniu adowno ci hermetycznych autocystern dowo cych cement na poziomie 10,0 Mg, rocznie odb dzie si 191 kursów samochodów, czyli oko o 4 na tydzie (de facto adowno autocystern jest du o wi ksza i dochodzi do 20 Mg wobec powy szego rzeczywista cz stotliwo kursów mo e by mniejsza). Czas opró niania cysterny wynosi 20 minut, a wydajno pompy pneumatycznej do przesy u cementu wynosi 3000 m3/h. Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 Ep10 = V x Wp = 3000 m3/h x 5,0 mg/m3 = 0,0150 kg/ h Emisja roczna Ep10a = 0,015 kg/h x 191 kursów/rok = 0,002865 Mg/rok Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % py u zawieszony PM2,5 Ep2,5 = 0,0105 kg/ h = 0,0020055 Mg/rok Charakterystyka Emitora E-8: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin temperatura powierza pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 29,0 m D = 0,2 m V = 3000 m3/h ts = 20°C = 293 K v = 26,5 m/s t = 191 h/rok pionowy, zadaszony, wsp. K=0 199 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.1.5.9 Odpowietrzenie silosów pozosta ci i popio ów – emitor E-9/1 i E-9/2 Dwa silosy pozosta ci i popio ów zlokalizowane s wewn trz budynku procesowego, w w le stabilizacji i zestalania pozosta ci po spaleniu, w pó nocno-zachodniej cz ci tego budynku. ladowa emisja z obu silosów odbywa si b dzie w sposób ci y podczas ich odpowietrzania w procesie ich nape niania i aeracji, za po rednictwem otworów odpowietrzaj cych, na których zainstalowane b filtry workowe o skuteczno ci zapewniaj cej st enie py ów na wylocie nie 3 wi ksze ni 5 mg/m . Odpowietrzenie zbiorników o rednicy D=0,2 m wyprowadzone s na dach hali, na wysoko ci H=29,0 m. Proces aeracji trwa 5 sekund na ka de 30 sekund to jest 10 minut/h, przy zu yciu 18m3/h powietrza. Proces nape niania wyniesie 3 minuty cztery razy na godzin to jest 12 minut/h, przy zu yciu powietrza wynosz cej 115 m3/h. Wobec powy szego emisja py u zawieszonego PM10 z pojedynczego silosu wynosi: Emisja zanieczyszcze py u zawieszony PM10 Emisja roczna Uwaga: Zawarto Ep10 = V x Wp = (10/60 x 18 m3/h + 12/60 x 115 m3/h) x 5,0 mg/m3 = (3 m3/h + 23 m3/h) x 5 mg/m3 = 0,00013 kg/ h Ep10a = 0,00013 kg/h x 7800 h/rok = 0,0010 Mg/rok py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 70,0 % py u zawieszony PM2,5 Ep2,5 = 0,00009 kg/ h = 0,0007 Mg/rok Charakterystyka Emitora E-9/1 i E-9/2: wysoko emitora H = 29,0 m rednica wylotowa D = 0,2 m ilo wydalanych spalin V = 26 m3/h temperatura powierza ts = 20°C = 293 K pr dko wylotowa v = 1,1 m/s czas pracy t = 7800 h/rok rodzaj wylotu pionowy, zadaszony, wsp. K=0 8.3.1.5.10 Ruch pojazdów ci arowych – emitor E-10 Ruch samochodów na terenie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku scharakteryzowano w tabeli poni ej. W analizie dotycz cej ruchu pojazdów uwzgl dniono docelowy ruch pojazdów dla docelowych przepustowo ci instalacji termicznego przetwarzania odpadów i jej czas pracy wynosz cy 7800 h/rok (325 dni/rok): Tabela 8.18 Ruch pojazdów transportuj cych odpady w ZUOK Rodzaj pojazdów Pojazdy dowo ce odpady Pojazdy wywo ce Ilo kursów 149 poj. /dob 34 543 poj./rok 11 poj/ h 14 poj. /dob 3 291 poj./rok max. 2 poj/ h el Pojazdy wywo ce z om zawarty w lu Pojazdy wywo ce odpady ze stabilizacji 3 poj. /dob 650 poj./rok max. 1 poj/ h 14 poj. /dob 200 Charakterystyka rednia trasa przejazdu na terenie ZZUOK ok. 300 m (2 x 150 m). Ruch 5 dni w tygodniu 14 h/dob (6:00 do 20:00). adowno pojazdów ~3,5 Mg rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 400 m (2 x 200 m). Ruch 5 dni w tygodniu 10 h/dob (6:00 do 16:00) adowno pojazdów ~8,0 Mg rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 400 m (2 x 200 m). Ruch 5 dni w tygodniu 10 h/dob (6:00 do 16:00) adowno pojazdów ~3,5 Mg rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 500 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Rodzaj pojazdów Ilo kursów 1 496 poj./rok max. 1 poj/ h Pojazdy przywo ce reagenty do instalacji oczyszczania spalin i stabilizacji 2 poj. /dob 696 poj./rok max. 1 poj/ h Pojazdy przywo ce cz ci zamienne 1 poj. /dob 325 poj./rok max. 1 poj/ h i zestalania Charakterystyka m (2 x 250 m). Ruch 5 dni w tygodniu 10 h/dob (6:00 do 16:00) adowno pojazdów ~6,0 Mg rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 500 m (2 x 250 m). Ruch 5 dni w tygodniu 10 h/dob (6:00 do 16:00) adowno pojazdów ~10,0 Mg rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 300 m (2 x 150 m). Ruch 5 dni w tygodniu 10 h/dob (6:00 do 16:00) adowno pojazdów ~3,5 Mg ród o: Obliczenia w asne na podstawie technologii ZUOK ruch pojazdów dowo cych odpady: W ci gu doby trzeba spali 15,5 x 24 = 372 Mg odpadów/dob W ci gu dnia (od 6:00 – 20:00) nale y dowie : 7 dni x 372 Mg/dob / 5dni/tydz. = 520,8 Mg odpadów, czyli 520,8 Mg / 14 h = 37,2 Mg/h a wi c potrzeba 37,2 Mg/h / 3,5 Mg = 10,63 samochodów ci arowych z odpadami do spalenia na godzin rocznie: 372 Mg/dob x 325 dni/rok / 3,5 Mg/poj. = 34 543 poj./rok ruch pojazdów wywo cych el: Ilo li do waloryzacji: 0,25 x 24 h/dob x 15,5 Mg/rok x 0,875= 81 Mg odpadów/dob W ci gu dnia (od 6:00 – 16:00) nale y wywie : 7 dni x 81 Mg/dob / 5dni/tydz. = 567 Mg odpadów/5 = 113,4 Mg/dob , czyli 113,4 Mg / 8 Mg = 14,2 poj/dob i 1,42 poj./h rocznie: 81 Mg/dob x 325 dni/rok / 8,0 Mg/poj. = 3 291 poj./rok ruch pojazdów wywo cych z om: Ilo li do waloryzacji: 0,25 x 24 h/dob x 15,5 Mg/rok = 93 Mg odpadów/dob Zawarto z omu w lu - ~7,5 % 93 Mg/dob x 0,075 = 7,0 Mg/dob W ci gu dnia (od 6:00 – 16:00) nale y wywie : 7 dni x 7 Mg/dob / 5dni/tydz. = 49 Mg odpadów/5 = 9,8 Mg/dob , czyli 9,8 Mg/3,5 Mg = 2,8 poj/dob i 0,28 poj./h rocznie: 7 Mg/dob x 325 dni/rok/3,5 Mg/poj. = 650 poj./rok ruch pojazdów wywo cych odpady ze stabilizacji i zestalania la: Ilo powstaj cych popio ów: 45 kg/Mg spalanych odpadów Ilo odpadów po stabilizacji 650 kg/Mg popio ów = 0,65 kg/kg cznie: (45 kg + 0,65 x 45 kg) x 372 Mg/dob = 74,25 kg x 372 Mg/dob = 27,621 Mg/dob W ci gu dnia (od 6:00 – 16:00) nale y wywie : 7 dni x 27,621 Mg/dob / 5dni/tydz. = 193,35 Mg odpadów/5 = 38,7 Mg/dob , czyli 38,7 Mg / 6 Mg = 6,4 poj/dob i 0,65 poj./h rocznie: 27,621 Mg/dob x 325 dni/rok / 6,0 Mg/poj. = 1 496 poj./rok 201 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ruch pojazdów dowo cych reagenty do instalacji oczyszczania spalin i stabilizacji: Zapotrzebowanie produktów wynosi: - mocznik 50 kg/h = 0,050 Mg/h - wodorotlenek wapnia 250 kg/h = 0,250 Mg/h giel aktywny 56 kg/h = 0,056 Mg/h - cement Chelet, HCl (do stabilizacji la) 15,5 Mg/h x 0,045 Mg/Mg x 0,4 = 0,28 Mg/h cznie : 0,636 Mg/h = 15,26 Mg/dob W ci gu dnia (od 6:00 – 16:00) nale y dowie : 7 dni x 15,26 Mg/dob / 5dni/tydz. = 193,35 Mg odpadów/5 = 21,4 Mg/dob , czyli 21,4 Mg / 10 Mg = 2,14 poj/dob i 0,21 poj./h rocznie: 21,4 Mg/dob x 325 dni/rok / 10,0 Mg/poj. = 696 poj./rok cznie rocznie na teren ZUOK wjedzie oko o 41 001 pojazdów ci arowych i maksymalnie oko o 17 pojazdów na godzin . Nale y zaznaczy , e projektowana inwestycja praktycznie nie generuje nowego ruchu pojazdów ci arowych zwi zanych z gospodark odpadami komunalnymi, a jedynie przenosi ten ruch w obr bie miasta w inne miejsce, poniewa w stanie istniej cym, jak i w przypadku odst pienia od realizacji projektowanego przedsi wzi cia gospodarka odpadami komunalnymi b dzie prowadzona, a co z tym si wi e generuje i b dzie generowa ruch pojazdów ci arowych. Emisje zanieczyszcze do powietrza zwi zane s przede wszystkim z emisj spalin oraz w znacznie mniejszym zakresie z emisj py u powodowan ruchem pojazdów. Ruch pojazdów na terenie ZUOK odbywa si b dzie po terenie utwardzonym, st d emisja py u nie b dzie znacz cym oddzia ywaniem. Do oblicze uci liwo ci ruch ww. pojazdów zast piono zast pczym emitorem liniowym, którego charakterystyka przedstawia si nast puj co: Charakterystyka Emitora E-10: wysoko emitora rednica wylotowa pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 0,5 m D = 0,07 m v = 0,0 m/s t = 3 640 h/rok (14 x 5 dni x 52 tyg.) poziomy Do oblicze zu ycia paliwa przyjmuje si za enie, e samochody ci arowe spalaj rednio 30 kg oleju nap dowego/100 km (0,3g/m). Wska niki emisji dla pojazdów ci arowych obliczono przeliczaj c dopuszczalne emisje wyra one w g/kWh w normie EURO 3 (obowi zuj cej dla pojazdów ci arowych od roku 2000) na emisje wyra one w g/kg spalanego paliwa, przy za eniu, e obecne silniki wysokopr ne spalaj rednio 200 g paliwa/kWh. Normy EURO 3 dla pojazdów ci arowych wynosz : py 0,13 g/kWh, NO2 5,0 g/kWh, CO 2,1 g/kWh, glowodory 0,66 g/kWh, w tym: glow. alifat. 0,53 g/kWh (80,0 % sumarycznych w glowodorów), glow. aromat. 0,13 g/kWh (20,0 % sumarycznych w glowodorów). 202 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Dla nowych pojazdów ci arowych obecnie obowi zuj ca norma EURO 4 i EURO 5 jest jeszcze bardziej rygorystyczna i dla tlenków azotu wynosi np. 3,5 g/kWh, ale w obliczeniach przyj to wska niki zwi kszone dla pojazdów starszych, które mog by jeszcze eksploatowane. Przyj cie w obliczeniach wi kszych wska ników emisji daje gwarancj , e obliczone uci liwo ci s uci liwo ciami maksymalnymi z mo liwych. Przy przyj ciu najnowszych obowi zuj cych wska ników emisji móg by powsta zarzut, e w eksploatowanym taborze znajduj si jeszcze starsze pojazdy, które tych norm nie spe niaj . Po przeliczeniu ww. normy wspó czynniki emisji wyra one w g/kg spalonego paliwa wynosz : py 0,65 g/kg, SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg), NO2 25,0 g/kg, CO 10,5 g/kg, glow. alifat. 2,65 g/kg, glow. aromat. 0,65 g/kg. Przy podanych powy ej danych technologicznych, cznie pojazdy transportowe spal nast puj ilo oleju nap dowego: ilo ON spalana na rok: (34543 poj./rok x 300 m/poj. + 3291 poj/rok x 400 m/poj. + 650 poj/rok x 400 m/poj. + 1496 poj/rok x 500 m/poj. + 696 poj/rok x 500 m/poj. + 325 poj/rok x 300 m/poj.) x 0,3 g/m = 13 132 800 m x 0,3 g/m = 3,94 Mg/rok ilo ON spalana maksymalnie na godzin : (11 poj./h x 300 m/poj. + 2 poj/h x 400 m/poj. + 1 poj/h x 400 m/poj. + 1 poj/h x 500 m/poj. + 1 poj/h x 500 m/poj. + 1 poj/h x 300 m/poj.) x 0,3 g/m = 5800 m x 0,3 g/m = 1,74 kg/h W obliczeniach za ono, e w ci gu godziny wszystkie pojazdy, które wjad na teren ZUOK, w tej samej godzinie wyjad , czyli wariant najmniej korzystny z punktu widzenia oddzia ywania na rodowisko. Tabela 8.19 czna warto emisji z ruch pojazdów transportuj cych odpady w ZUOK Pojazdy ci arowe Substancja 1 py zawieszony PM10 dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Wska nik emisji g/kg 2 0,65 0,02 25,00 10,50 2,65 0,65 Zu ycie paliwa kg/h Mg/rok 3 4 1,74 1,74 1,74 1,74 1,74 1,74 3,94 3,94 3,94 3,94 3,94 3,94 py zawieszony PM2,5 ród o: Obliczenia w asne Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 90,0 % 8.3.1.5.11 Praca adowarki – emitor E-11 203 Wielko g/s emisji kg/h Mg/rok 5 0,0003142 0,0000097 0,0120833 0,0050750 0,0012808 0,0003142 6 0,0011310 0,0000348 0,0435000 0,0182700 0,0046110 0,0011310 7 0,0025610 0,0000788 0,0985000 0,0413700 0,0104410 0,0025610 0,0002827 0,0010179 0,0023049 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Ruch i praca adowarki na terenie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku scharakteryzowano w tabeli poni ej. W analizie dotycz cej pracy adowarki uwzgl dniono czas pracy instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów wynosz cy 7800 h/rok (325 dni/rok): Tabela 8.20 Ruch adowarki na terenie ZUOK Rodzaj pojazdów Zu ycie paliwa adowarka 20 kg/h 200 kg/dob 65,0 Mg/rok Charakterystyka Ruch 5 dni w tygodniu 10 h/dob (6:00 do 16:00). ród o: Obliczenia w asne na podstawie technologii ZUOK W budynku procesowym pracuje sporadycznie równie rozdrabniacz odpadów wielkogabarytowych oraz porusza si wózek wid owy. Emisja z wózka wid owego jest ladowa i nie wp ywa na stan zanieczyszczenia powietrza poza terenem ZUOK, a przy zakupie wózka elektrycznego emisja b dzie wyeliminowana. Sporadyczna praca rozdrabniacza odpadów wielkogabarytowych, jak si odbywa to ma miejsce wewn trz budynku procesowego w rejonie za adunku odpadów do lejów zasypowych. Spaliny z urz dzenia nie s bezpo rednio wydalane na zewn trz hali, a wprowadzane s do przestrzeni, z której pobierane jest powietrze do spalania i przechodzi ca y cykl oczyszczania cznie ze spalinami z procesu spalania odpadów komunalnych. Dlatego wp yw emisji spalin z rozdrabniacza odpadów wielkogabarytowych mo na pomin w obliczeniach. Do oblicze uci liwo ci ruchu adowarki zast piono emitorem liniowym, którego charakterystyka przedstawia si nast puj co: Charakterystyka Emitora E-11: wysoko emitora rednica wylotowa ilo wydalanych spalin pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 2,5 m D = 0,07 m V = 2750 m3/h v = 27,5 m/s t = 3250 h/rok poziomy, wsp. K=0 Ze wzgl du na ograniczenia obliczeniowe programu komputerowego polegaj ce na tym, e program nie uwzgl dnia wyniesienia dynamicznego przy emitorach liniowych i powierzchniowych, w danych emitora E-11 podstawiono wysoko drogi poruszania ród a równ wysoko ci wyniesienia dynamicznego spalin wyrzucanych pionowo do góry przez rur wydechow , to jest 1,5 m n.p.t. Wysoko wyniesienia dodano do wysoko ci rury wydechowej, poniewa przy przyj ciu do oblicze emitora liniowego i powierzchniowego program nie uwzgl dnia w obliczeniach wyniesienia dynamicznego, a w tym wypadku wyniesienie dynamiczne wyst puje, bo rura spalinowa umieszczona jest pionowo, z wolnym wylotem. Przy podanych powy ej danych technologicznych, cznie na terenie ZUOK adowarka b dzie spala a nast puj ilo paliwa : na dob i rok: 20,0 kg/h x 10 h/dob = 200 kg/dob = 65,0 Mg/rok na godzin : 20,0 kg/h Tabela 8.21 Warto emisji z Emitora E-11 adowarka Substancja Wska nik Zu ycie paliwa 204 Wielko emisji Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku emisji g/kg 1 py zawieszony PM10 dwutlenek siarki dwutlenek azotu tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne 2 0,65 0,02 25,00 10,50 2,65 0,65 kg/h 3 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 Mg/rok 4 65,00 65,00 65,00 65,00 65,00 65,00 py zawieszony PM2,5 g/s kg/h Mg/rok 5 0,0036111 0,0001111 0,1388889 0,0583333 0,0147222 0,0036111 6 0,0130000 0,0004000 0,5000000 0,2100000 0,0530000 0,0130000 7 0,0422500 0,0013000 1,6250000 0,6825000 0,1722500 0,0422500 0,0032500 0,0117000 0,038025 ród o: Obliczenia w asne Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 90,0 % 8.3.1.5.12 Ruch pojazdów osobowych – emitor E-12 Ruch samochodów osobowych na terenie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku scharakteryzowano w tabeli poni ej. Tabela 8.22 Ruch pojazdów osobowych w ZUOK Rodzaj pojazdów Pojazdy osobowe Ilo kursów 60 poj. /dob 34 543 poj./rok 20 poj/ h Charakterystyka rednia trasa przejazdu na terenie ZUOK ok. 150 m (2 x 75 m). Ruch 7 dni w tygodniu 24 h/dob . ród o: Obliczenia w asne na podstawie technologii ZUOK Ruch pojazdów osobowych: Na terenie ZUOK zlokalizowanych jest 25 miejsc parkingowych, w tym 2 dla osób niepe nosprawnych. Zak ada si , e dziennie ka de ze stanowisk b dzie wykorzystywane trzy krotnie, co daje ruch oko o 60 pojazdów na dob to jest oko o 21 900 poj./rok. W najniekorzystniejszej godzinie przewiduje si ruch 20 pojazdów (10 wjazd i 10 wyjazd). Do oblicze uci liwo ci ruch ww. pojazdów zast piono zast pczym emitorem liniowym, którego charakterystyka przedstawia si nast puj co: Charakterystyka Emitora E-12: wysoko emitora rednica wylotowa pr dko wylotowa czas pracy rodzaj wylotu H = 0,3 m D = 0,05 m v = 0,0 m/s t = 4 160 h/rok (16 x 5dni x 52 tyg) poziomy Wska niki dla pojazdów obliczono przeliczaj c dopuszczalne emisje wyra one w g/km w normie EURO 3 (obowi zuj cej dla pojazdów osobowych od roku 2000) na emisje wyra one w g/kg spalanego paliwa. Normy EURO 3 dla pojazdów osobowych z zap onem iskrowym wynosz : py 0,0 NO2 0,15 g/km, CO 2,3 g/km, glowodory 0,20 g/km, w tym 205 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku glow. alifat. glow. aromat. 0,16 g/km (80,0 % sumarycznych w glowodorów), 0,04 g/km (20,0 % sumarycznych w glowodorów). Normy EURO 3 dla pojazdów osobowych z zap onem samoczynnym wynosz : py 0,05 NO2 0,5 g/km, CO 0,64 g/km, glowodory 0,06 g/km, w tym glow. alifat. 0,048 g/km (80,0 % sumarycznych w glowodorów), glow. aromat. 0,012 g/km (20,0 % sumarycznych w glowodorów). Dla nowych pojazdów obecnie obowi zuj ca norma EURO 4 i EURO 5 jest jeszcze bardziej rygorystyczna i dla tlenków azotu wynosi np. 0,08 g/km dla silników iskrowych i 0,25 g/km dla silników Diesla. W obliczeniach przyj to wska niki zwi kszone dla pojazdów starszych, które s jeszcze eksploatowane . Przyj cie w obliczeniach wi kszych wska ników emisji daje gwarancj , e obliczone uci liwo ci uci liwo ciami maksymalnymi z mo liwych. Przy przyj ciu najnowszych obowi zuj cych wska ników emisji móg by powsta zarzut, e w eksploatowanym taborze znajduj si jeszcze starsze pojazdy, które tych norm nie spe niaj . Po przeliczeniu ww. norm wspó czynniki emisji wyra one w g/kg spalonego paliwa wynosz : Samochody z zap onem iskrowym: SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg), NO2 2,0 g/kg, CO 30,7 g/kg, glowodory alifat. 2,1 g/kg, glowodory aromat. 0,53 g/kg. Samochody z zap onem samoczynnym: py 0,0735 g/kg, SO2 0,02 g/kg - wspó czynnik obliczony z dopuszczalnej zawarto ci siarki w paliwie (obecnie 10 mg/kg), NO2 7,35 g/kg, CO 9,4 g/kg, glowodory alifat. 0,71 g/kg, glowodory aromat. 0,18 g/kg. Mechanizm przeliczenia dla pojazdów spalaj cych benzyn , na przyk adzie NO2 przedstawia si nast puj co: 0,15 g/km - wska nik normy, 0,075 kg/km - zu ycie paliwa na jeden kilometr 0,15 : 0,075 = 2,0 g/km x km/kg = 2,0 g/kg. Mechanizm przeliczenia dla pojazdów spalaj cych ON, na przyk adzie NO2 przedstawia si nast puj co: 0,5 g/km – wska nik normy, 0,068 kg/km - zu ycie paliwa na jeden kilometr 0,5 : 0,068 = 7,35 g/km x km/kg = 7,35 g/kg. Do oblicze za ono, e pojazdy z silnikami Diesla stanowi 20 % ogólnej liczby pojazdów. 206 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Przy powy szych za eniach ilo spalanego paliwa i emisja zanieczyszcze odpowiednio wyniesie: - w najbardziej niekorzystnej godzinie przez 20 pojazdów: spalanie benzyny: 20 poj. x 75 m x 0,80 x 0,075 g/m = 0,090 kg/h spalanie oleju nap dowego: 20 poj. x 75 m x 0,20 x 0,068 g/m = 0,020 kg/h z terenu ZUOK - na rok przez 21 900 pojazdów (60 pojazdów/dzie x 365 dni/rok) spalanie benzyny: 21 900 poj. x 75 m x 2 x 0,80 x 0,075 g/m = 0,20 Mg/rok spalanie oleju nap dowego: 21 900 poj. x 75 m x 2 x 0,20 x 0,068 g/m = 0,034 Mg/rok W poni szych tabelach przedstawiono obliczone wielko ci emisji zanieczyszcze podczas ruchu pojazdów osobowych. Tabela 8.23 Wielko ZUOK emitowanych emisji z pojazdów osobowych spalaj cych benzyn poruszaj cych si po terenie Pojazdy osobowe spalaj ce benzyn Wska nik Zu ycie paliwa emisji g/kg kg/h Mg/rok 0,00 0,02 0,09 0,20 2,00 0,09 0,20 30,70 0,09 0,20 2,10 0,09 0,20 0,53 0,09 0,20 Substancja Py zawieszony Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu Tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Razem: Wielko emisji g/s 0,0000000 0,0000005 0,0000500 0,0007675 0,0000525 0,0000133 kg/h 0,0000000 0,0000018 0,0001800 0,0027630 0,0001890 0,0000477 Mg/rok 0,0000000 0,0000040 0,0004000 0,0061400 0,0004200 0,0001060 0,0008838 0,0031815 0,0070700 ród o: Obliczenia w asne Tabela 8.24 Wielko emisji z pojazdów osobowych spalaj cych ON poruszaj cych si po terenie ZUOK Pojazdy osobowe spalaj ce olej nap dowy Substancja Py zawieszony Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu Tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Wska nik Zu ycie paliwa emisji g/kg kg/h Mg/rok 0,74 0,02 0,045 0,02 0,02 0,045 7,35 0,02 0,045 9,40 0,02 0,045 0,71 0,02 0,045 0,18 0,02 0,045 Razem: Wielko emisji g/s 0,000004 0,000000 0,000041 0,000052 0,000004 0,000001 kg/h 0,00001 0,00000 0,00015 0,00019 0,00001 0,00000 Mg/rok 0,00003 0,00000 0,00033 0,00042 0,00003 0,00001 0,000102 0,000368 0,0008278 ród o: Obliczenia w asne Tabela 8.25 Wielko sumarycznej emisji z pojazdów osobowych poruszaj cych si po terenie ZUOK Suma emisji pojazdów osobowych z zap onem iskrowym i samoczynnym Substancja iskrowe samocz suma iskrowe samocz 207 suma Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku kg/h 1 Py zawieszony PM10 Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu Tlenek w gla glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Py zawieszony PM2,5 2 0,000000 0,000002 0,000180 0,002763 0,000189 0,000048 kg/h 3 0,000015 0,000000 0,000147 0,000188 0,000014 0,000004 kg/h 4 0,000015 0,000002 0,000327 0,002951 0,000203 0,000051 0,0000135 Mg/rok Mg/rok Mg/rok 5 0,000000 0,000004 0,000400 0,006140 0,000420 0,000106 6 0,000033 0,000001 0,000331 0,000423 0,000032 0,000008 7 0,000033 0,000005 0,000731 0,006563 0,000452 0,000114 0,000030 ród o: Obliczenia w asne Uwaga: Zawarto py u zawieszonego PM2,5 w pyle PM 10 przyj to na poziomie 90,0 % 8.3.1.6 Ocena wp ywu róde emisji na stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego 8.3.1.6.1. Metodyka oblicze Obliczenia rozk adu st maksymalnych jednogodzinnych i redniorocznych przeprowadzono programem OPERAT-FB” v. 5.4.0/10 - Ryszard Samo opracowanego zgodnie z Referencyjnymi metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2010 Nr 16, poz. 87). Metodyka oblicze zosta a szczegó owo opisana w punkcie 8.1.3. Zgodnie z wymaganiami ww. metodyki w pierwszej fazie oblicze uci liwo ci wykonywane s obliczenia st maksymalnych jedno-godzinnych. Wyniki tych oblicze stanowi podstaw zakresu dalszych oblicze dla poszczególnych zanieczyszcze . Przyj to, e dla zanieczyszcze , dla których st enie maksymalne jest mniejsze od 10% st enia dopuszczalnego nie wymagaj one dalszych oblicze (rozk adów przestrzenno-czasowych w siatce receptorów) i ich uci liwo uznaje si za nieistotn i gwarantuj dotrzymanie norm. Dla zanieczyszcze , dla których st enia maksymalne s wi ksze od 10% wielko ci dopuszczalnej (lub warto ci doniesienia) wykonuje si tzw. pe ny zakres oblicze uci liwo ci z rozk adem przestrzenno czasowych w siatce receptorów. W przeprowadzonych obliczeniach uwzgl dniono maksymalne emisje zanieczyszcze , aktualne t o zanieczyszcze , czas pracy róde oraz ich równoczesno pracy. 8.3.1.6.2. Ocena maksymalnych emitowanych st zanieczyszcze Poni ej zestawiono maksymalne sumaryczne st enia jednogodzinne i rednioroczne zanieczyszcze emitowanych ze róde emisji zlokalizowanych na terenie ZUOK na poziomie ziemi i poziomie zabudowy oraz ocen ww. st w stosunku do obowi zuj cych warto ci odniesienia. Obliczenia przeprowadzono w siatce receptorów o wymiarach 3000 m wzd osi X (kierunek wschód-zachód) i 2000 m wzd osi Y (kierunek pó noc-po udnie) ze skokiem 50 m x 50 m. Z uwagi na fakt, e w promieniu 500 m od najwy szego emitora spalarni (10 x 50 m) brak zabudowy mieszkaniowej nie by o obowi zku wyznaczania st na poziomie zabudowy. Jednak w celu wykazania braku przekrocze dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia przeprowadzono kontrolne obliczenia st maksymalnych i redniorocznych w trzech charakterystycznych punktach, w których zlokalizowana jest najbli sza zabudowa mieszkaniowa i biurowa. S to: Punkt A zabudowa wielorodzinna osiedla mieszkaniowego, zlokalizowana przy Alei Tysi clecia Pa stwa Polskiego i ul. Gen. Maczka, po po udniowo-zachodniej stronie ZUOK, w odleg ci 850 m od komina spalarni – obliczenia przeprowadzono co 1 m od wysoko ci 1 m do 15 m , 208 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Punkt B Punkt C zabudowa jednorodzinna osiedla mieszkaniowego Pietrasze, zlokalizowana po po udniowo-wschodniej stronie ZUOK, w odleg ci 900 m od komina spalarni – obliczenia przeprowadzono co 1 m od wysoko ci 1 m do 6 m, budynek biurowy firmy Biazet zlokalizowany po po udniowej stronie ZUOK, w odleg ci 600 m od komina spalarni – obliczenia przeprowadzono co 1 m od wysoko ci 1 m do 30 m, Poni sze wyci gi s analiz przeprowadzon przez program obliczeniowy i jest cz ci jego wydruku. Tabela 8.26 Ustalenie zakresu oblicze (Liczba emitorów podlegaj cych klasyfikacji: 13) Zakres pe ny arsen dwutlenek azotu dwutlenek siarki nikiel py PM-10 py PM-2,5 tlenek w gla benzo/a/piren glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne Zakres skrócony antymon i jego zwi zki chlorowodór chrom fluor kadm kobalt mangan mied ów rt tal wanad ród o: Obliczenia w asne – wydruk z programu OPERAT -FB Tabela 8.27 Zestawienie maksymalnych warto ci st w sieci receptorów py PM-10 Maksymalny percentyl 99,8%. µg/m3 X, m Y, m Obliczony Dopuszcz. 1600 1000 7,913 < 280 Maksymalne st enie rednioroczne, µg/m3 X, m Y, m Obliczone Dyspoz. 1850 1100 0,0995 <9 dwutlenek siarki 1600 1400 16,478 < 350 1950 1050 0,5725 tlenek w gla 1850 1050 57,034 < 30000 1850 1050 1,0083 benzo/a/piren 1800 1000 0,003 < 0,012 1800 1000 0,0000 < 0,0009 arsen 1500 1400 0,085 < 0,2 1950 1050 0,0028 < 0,009 fluor 1500 1400 0,341 < 30 1950 1050 0,0112 < 1,8 kadm 1500 1400 0,009 1950 1050 0,0003 < 0,009 chlorowodór 1500 1400 3,409 < 200 1950 1050 0,1123 < 22,5 mangan 1500 1400 0,085 < 9 1950 1050 0,0028 < 0,9 mied 1500 1400 0,085 < 20 1950 1050 0,0028 < 0,54 nikiel 1500 1400 0,085 0,23 1950 1050 0,0028 < 0,0225 ów 1500 1400 0,085 5 1950 1050 0,0028 < 0,45 rt 1500 1400 0,009 < 0,7 1950 1050 0,0003 < 0,036 wanad 1500 1400 0,085 < 2,3 1950 1050 0,0028 < 0,225 chrom 1500 1400 0,085 < 4,6 1950 1050 0,0028 < 0,36 antymon i jego zwi zki 1500 1400 0,085 < 23 1950 1050 0,0028 < 1,8 kobalt 1500 1400 0,085 < 5 1950 1050 0,0028 < 0,36 tal 1500 1400 0,009 < 1 1950 1050 0,0003 < 0,117 1850 1050 14,394 < 3000 1850 1050 0,1517 < 900 1850 1050 3,531 < 1000 1850 1050 0,0372 < 38,7 1850 1050 135,796 < 200 1850 1050 1,5635 < 25,5 Nazwa zanieczyszczenia glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne dwutlenek azotu < 0,52 < < 209 < 16,7 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku py PM-2,5 1600 1000 Zabudowa A 5,739 < 0 1850 1100 0,0544 < 0,30 X = 851 Y = 643 Nazwa zanieczyszczenia py PM-10 Maksymalny percentyl 99,8%. St enie rednioroczne, µg/m3 µg/m3 Z, m Obliczone D1 Z, m Obliczony Dopuszcz. Z, m Obliczone Dyspoz. 15 2,015 < 280 15 1,618 < 280 15 0,0161 <9 St enie maksymalne 1h dwutlenek siarki 15 12,211 12 7,562 < 350 15 0,1220 tlenek w gla 15 13,121 < 30000 15 10,193 < 30000 15 0,1368 benzo/a/piren 15 0,003 0,000 < 0,012 15 0,0000 < 0,0009 arsen 15 0,072 < 0,2 15 0,056 < 0,2 15 0,0007 < 0,009 fluor 15 0,244 < 30 15 0,190 < 30 15 0,0024 < 1,8 kadm 15 0,007 < 0,52 15 0,006 < 0,52 15 0,0001 < 0,009 chlorowodór 15 2,442 < 200 15 1,901 < 200 15 0,0242 < 22,5 mangan 15 0,072 <9 15 0,056 <9 15 0,0007 < 0,9 mied 15 0,072 < 20 15 0,056 < 20 15 0,0007 < 0,54 nikiel 15 0,072 < 0,23 15 0,056 < 0,23 15 0,0007 < 0,0225 ów 15 0,072 <5 15 0,056 <5 15 0,0007 < 0,45 rt 15 0,007 < 0,7 15 0,006 < 0,7 15 0,0001 < 0,036 wanad 15 0,072 < 2,3 15 0,056 < 2,3 15 0,0007 < 0,225 chrom 15 0,072 < 4,6 15 0,056 < 4,6 15 0,0007 < 0,36 jego 15 0,072 < 23 15 0,056 < 23 15 0,0007 < 1,8 15 0,072 <5 15 0,056 <5 15 0,0007 < 0,36 tal 15 0,007 <1 15 0,006 <1 15 0,0001 < 0,117 glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne dwutlenek azotu 1 0,988 < 3000 1 0,934 < 3000 1 0,0041 < 900 1 0,242 < 1000 1 0,229 < 1000 1 0,0010 < 38,7 15 51,009 < 200 15 39,654 < 200 1 0,0718 < 25,5 py PM-2,5 15 1,216 <0 15 0,831 <0 15 0,0033 < 0,30 antymon zwi zki kobalt i Zabudowa B Nazwa zanieczyszczenia py PM-10 < 350 < 0,012 15 < 16,7 X = 2437 Y = 689 Maksymalny percentyl 99,8%. St enie rednioroczne, µg/m3 µg/m3 Z, m Obliczone D1 Z, m Obliczony Dopuszcz. Z, m Obliczone Dyspoz. 6 1,641 < 280 6 1,476 < 280 6 0,0263 <9 St enie maksymalne 1h dwutlenek siarki 6 12,668 < 350 6 9,901 < 350 6 0,2284 tlenek w gla 6 13,730 6 12,279 < 30000 6 0,2371 benzo/a/piren 6 0,003 6 0,000 < 0,012 6 0,0000 < 0,0009 arsen 6 0,068 < 30000 < 0,012 < 0,2 6 0,061 < 0,2 6 0,0012 < 0,009 fluor 6 0,253 < 30 6 0,227 < 30 6 0,0045 < 1,8 kadm 6 0,007 < 0,52 6 0,006 < 0,52 6 0,0001 < 0,009 chlorowodór 6 2,533 < 200 6 2,271 < 200 6 0,0454 < 22,5 mangan 6 0,068 <9 6 0,061 <9 6 0,0012 < 0,9 mied 6 0,068 < 20 6 0,061 < 20 6 0,0012 < 0,54 210 < 16,7 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Maksymalny percentyl 99,8%. St enie rednioroczne, µg/m3 µg/m3 Z, m Obliczone D1 Z, m Obliczony Dopuszcz. Z, m Obliczone Dyspoz. 6 0,068 < 0,23 6 0,061 < 0,23 6 0,0012 < 0,0225 St enie maksymalne 1h Nazwa zanieczyszczenia nikiel ów 6 0,068 <5 6 0,061 <5 6 0,0012 < 0,45 rt 6 0,007 < 0,7 6 0,006 < 0,7 6 0,0001 < 0,036 wanad 6 0,068 < 2,3 6 0,061 < 2,3 6 0,0012 < 0,225 chrom 6 0,068 < 4,6 6 0,061 < 4,6 6 0,0012 < 0,36 6 0,068 < 23 6 0,061 < 23 6 0,0012 < 1,8 6 0,068 <5 6 0,061 <5 6 0,0012 < 0,36 tal 6 0,007 <1 6 0,006 <1 6 0,0001 < 0,117 glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne dwutlenek azotu 1 1,076 1 0,837 < 3000 1 0,0024 < 900 1 0,264 1 0,205 < 1000 1 0,0006 < 38,7 6 53,198 < 3000 < 1000 < 200 6 47,619 < 200 6 0,0865 < 25,5 py PM-2,5 6 1,172 <0 6 0,799 <0 6 0,0046 < 0,300 antymon zwi zki kobalt i jego Zabudowa C X = 1715 Y = 466 Nazwa zanieczyszczenia St enie maksymalne 1h Maksymalny percentyl 99,8%. St enie rednioroczne, µg/m3 µg/m3 Z, m Obliczone D1 Z, m Obliczony Dopuszcz. Z, m Obliczone Dyspoz. py PM-10 30 3,340 < 280 30 2,718 < 280 30 0,0303 <9 dwutlenek siarki 30 15,902 < 350 8 11,562 < 350 30 0,2071 < 16,7 tlenek w gla 30 17,696 < 30000 30 14,206 < 30000 30 0,2138 benzo/a/piren 23 0,005 < 0,012 22 0,000 < 0,012 22 0,0000 < 0,0009 arsen 30 0,127 < 0,2 30 0,103 < 0,2 30 0,0014 < 0,009 fluor 30 0,318 < 30 30 0,256 < 30 30 0,0041 < 1,8 kadm 30 0,013 < 0,52 30 0,010 < 0,52 30 0,0001 < 0,009 chlorowodór 30 3,180 < 200 30 2,557 < 200 30 0,0412 < 22,5 mangan 30 0,127 <9 30 0,103 <9 30 0,0014 < 0,9 mied 30 0,127 < 20 30 0,103 < 20 30 0,0014 < 0,54 nikiel 30 0,127 < 0,23 30 0,103 < 0,23 30 0,0014 < 0,0225 ów 30 0,127 <5 30 0,103 <5 30 0,0014 < 0,45 rt 30 0,013 < 0,7 30 0,010 < 0,7 30 0,0001 < 0,036 wanad 30 0,127 < 2,3 30 0,103 < 2,3 30 0,0014 < 0,225 chrom 30 0,127 < 4,6 30 0,103 < 4,6 30 0,0014 < 0,36 jego 30 0,127 < 23 30 0,103 < 23 30 0,0014 < 1,8 30 0,127 <5 30 0,103 <5 30 0,0014 < 0,36 tal 30 0,013 <1 30 0,010 <1 30 0,0001 < 0,117 glowodory alifatyczne glowodory aromatyczne dwutlenek azotu 15 1,471 < 3000 1 0,781 < 3000 1 0,0020 < 900 15 0,361 < 1000 1 0,192 < 1000 1 0,0005 < 38,7 30 67,875 < 200 27 53,555 < 200 30 0,0753 < 25,5 py PM-2,5 19 2,078 <0 23 0,868 <0 30 0,0048 < 0,300 antymon zwi zki kobalt i 211 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Maksymalny opad Nazwa zanieczyszczenia 2 Opad py u g/m /rok Opad o owiu mg/m2/rok Opad kadmu mg/m2/rok X Y [m] [m] 1850 1550 1550 1100 1250 1250 Opad Warto Warto wyst puj ca dopuszcz. 2,03 200 98,3453 100 9,8345 10 ród o: Obliczenia w asne – wydruk z programu OPERAT -FB Podsumowanie Dane zestawione w powy szych tabelach, b cych wyci giem z programu komputerowego, wskazuj jednoznacznie, e st enia maksymalne (jednogodzinne i rednioroczne) substancji emitowanych ze róde emisji zlokalizowanych na terenie ZUOK Bia ystok, przy ul. Gen. . Andersa, s ni sze od dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia rednionych do jednej godziny i roku (pomniejszonych o t o zanieczyszcze ). Emisja zanieczyszcze jest na tyle ma a, e tylko poziom maksymalnych st jednogodzinnych arsenu , benzo(a)pirenu, niklu i dwutlenku azotu, poza granicami ZUOK Bia ystok przekraczaj poziom 10 % odpowiednich warto ci odniesienia (Smm> 0,1 x D1). St enia pozosta ych, emitowanych substancji, poza granicami ZUOK, s ni sze od 10 % dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu lub warto ci odniesienia. Z substancji emitowanych przez komin spalarni, tylko dwutlenek azotu, arsen, nikiel i py zawieszony PM10 wymaga y rozszerzonego zakresu oblicze rozk adu st w siatce receptorów, a emitowany py kadmu i o owiu wymaga oblicze opadu py u. W przypadku py u o owiu i kadmu du e warto ci ich opadu s spowodowane przyj ciem w obliczeniach najbardziej niekorzystnych wariantów pracy spalarni, tj. jej ci prac z maksymaln wydajno ci godzinow i przy przyj ciu maksymalnych dopuszczalnych wska ników emisji. Zawarto kadmu jak i o owiu w wydalanych spalinach jest normowana jako suma z innymi zanieczyszczeniami. Kadmu z talem, a o owiu z antymonem, arsenem, niklem, chromem, kobaltem, miedzi , manganem, niklem i wanadem. W przeprowadzonych obliczeniach przyj to, dla ka dej substancji oddzielnie, najbardziej niekorzystny wariant, tj. wariant, e ka da z substancji oddzielnie spe nia dopuszczalny standard emisyjny, co z za enia powodowa o zawy enie wyników oblicze uci liwo ci, tak aby mie pewno , e adna substancja oddzielnie nie spowoduje, poza terenem nale cym do w ciciela instalacji, przekrocze dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia. St d mo na si spodziewa , e rzeczywisty poziom opadu py u obu substancji b dzie znacznie mniejszy od obliczonego i zaprezentowanego w opracowaniu, tym bardziej, e w obliczeniach przyj to równie najbardziej niekorzystny wariant pracy spalarni, tj. jej ci prac z maksymaln wydajno ci godzinow . Pozosta e zanieczyszczenia, dla których wymagany by rozszerzony zakres oblicze emitowane s przy spalaniu paliwa, zarówno w rezerwowej kot owni jaki i przez silniki spalinowe pojazdów i agregatu pr dotwórczego. Zanieczyszczenia emitowane przez te ród a odpowiadaj za st enia w najbli szym s siedztwie granic ZUOK. W przypadku py u zawieszonego PM2,5 nale y zaznaczy , e na jego bardzo niskie rednioroczne st enie dyspozycyjne (Da-Ra) ma wp yw, bliskie dopuszczalnego poziomu, aktualne t o zanieczyszcze , którego charakterystyk na potrzeby opracowania niniejszego raportu przekaza WIO w Bia ymstoku (Za cznik nr 15). Na podane t o zanieczyszcze ma wp yw przed wszystkim emisja z niskich róde emisji, w tym z pojazdów samochodowych i indywidualnych róde energetycznego spalania paliw (ma e kot ownie przemys owe, domowe kot y w glowe) oraz wtórna emisja pochodz ca z unoszenia py u w wyniku ruchu samochodowego. Nale y te zaznaczy , e projektowana inwestycja, praktycznie nie generuje nowego ruchu pojazdów ci arowych zwi zanych z gospodark odpadami komunalnymi, a jedynie przenosi ten ruch w obr bie miasta w inne miejsce. Tym samym mo na stwierdzi , e inwestycja nie przyczyni si do zwi kszenia 212 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku poziomu zanieczyszczenia powietrza zanieczyszczeniami typu energetycznego, w tym py u zawieszonego PM2,5. Nale y jeszcze zaznaczy , e spalanie odpadów dostarczy do sieci miejskich zarówno energi ciepln jak i elektryczn , co w ca ej aglomeracji miejskiej, w skali roku, pozwoli wyeliminowa konieczno spalania oko o 36 000 Mg w gla, a tym samym wp yn na zmniejszenie poziomu emisji zanieczyszcze typu energetycznego (py zawieszony PM10 i PM2,5, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek w gla), w wyniku wysokoskutecznego systemu oczyszczania spalin zastosowanego w ZUOK w porównaniu z systemami w istniej cych instalacjach energetycznych zarówno przemys owych jak i domowych. Dane do oblicze , wyniki oblicze oraz wykres rozk adu st zanieczyszcze , dla których wymagany by rozszerzony zakres oblicze zawarte s w za czniku nr 18. Otrzymane wyniki prognozowanej uci liwo ci projektowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku wskazuj na minimalne jego oddzia ywanie na stan jako ci powietrza. Jest to g ównie efektem bardzo dobrego z punktu widzenia ochrony powietrza zaprojektowania technologii spalania wraz z instalacj oczyszczania spalin oraz organizacji/logistyki pracy i rozwi za technicznych (np. zakryta hala roz adunku odpadów z odci giem powietrza z tego rejonu i podawaniem go do spalania). Nale y przy tym zauwa , e warto ci przyj te do oblicze uci liwo ci emisji wynikaj z iloczynu ilo ci spalin i dopuszczalnego standardu emisyjnego dla poszczególnej emitowanej substancji okre lonego w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). W rzeczywisto ci – co przedstawiono powy ej – wielko ci pomiarowe st w spalinach po ich oczyszczeniu w takich samych rozwi zaniach technologicznych oraz wielko ci emisji, które dostawc technologii spodziewa si zagwarantowa s mniejsze od obowi zuj cych dopuszczalnych standardów. St d mo na si spodziewa , e rzeczywista uci liwo ZUOK w Bia ymstoku b dzie znacznie mniejsza od obliczonej i zaprezentowanej w opracowaniu, tym bardziej, e w obliczeniach przyj to najbardziej niekorzystny wariant pracy spalarni, to jest jej ci prac z maksymaln wydajno ci godzinow i przy maksymalnych dopuszczalnych wska nikach emisji. 8.3.1.6.3. Wnioski i zalecenia W powy szej analizie dokonano oceny uci liwo ci dla powietrza atmosferycznego wynikaj cej z eksploatacji Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku, zlokalizowanego przy ul. Gen. W . Andersa. Wykonano obliczenia emisji oraz rozprzestrzeniania si zanieczyszcze z zak adowych róde emisji, zarówno punktowych jak i liniowych (ruch pojazdów i maszyn) z uwzgl dnieniem t a zanieczyszcze podanego przez WIO w Bia ymstoku oraz istniej cych warunków fizjograficznych (wyznaczono wspó czynnik szorstko ci terenu). Obliczenia (uci liwo emitora spalarni) wykaza y, e wi kszo zanieczyszcze emitowanych z instalacji zosta a zakwalifikowana do skróconego zakresu oblicze , co oznacza, e ich st enia w powietrzu s bardzo niskie i nie stanowi adnego zagro enia dla czysto ci atmosfery. Do pe nego zakresu oblicze zosta y zakwalifikowane dwutlenek azotu, arsen, nikiel py zawieszony PM10. Przeprowadzone obliczenia w siatce receptorów potwierdzi y ich znikomy wp yw na rodowisko – zarówno warto ci st redniorocznych jak i jednogodzinnych s znacznie ni sze od dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia. Dodatkowo analiza przeprowadzona na ró nych poziomach najbli ej po onej zabudowy mieszkaniowej i biurowej wykaza a, e równie w tych punktach st enia maksymalne s ni sze od dopuszczalnych. Nowoczesny i wysokosprawny system oczyszczania spalin, oparty na metodzie pó -suchej (w celu redukcji zwi zków kwa nych oraz dioksyn i furanów) oraz metoda SNCR z wykorzystaniem 213 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku mocznika w celu redukcji NOx zapewni redukcj zanieczyszcze zawartych w gazach odlotowych do bezpiecznego poziomu okre lonego w standardach emisyjnych. Analiza wykaza a, e dla wszystkich rozpatrywanych zanieczyszcze zarówno w czasie budowy, eksploatacji jak i likwidacji ZUOK w Bia ymstoku, spe nione b wymagania przepisów ochrony powietrza. Realizacja przedsi wzi cia z uwagi m. in. na korzystn lokalizacj wobec terenów zabudowy mieszkalnej (oddalonych o ponad 700 m) i terenów szczególnie chronionych nie spowoduje uci liwo ci wzgl dem powietrza atmosferycznego, równie w kontek cie Programu ochrony powietrza dla aglomeracji bia ostockiej. Spe nienie standardów emisyjnych jest podstaw mo liwo ci realizacji przedsi wzi cia zgodnie z zapisami Programu a udzia w ograniczeniu emisji z róde powierzchniowych, czyli kot owni komunalnych, proporcjonalnie do wytwarzanej energii cieplnej i elektrycznej jest jednym z podstawowych elementów tego Programu czym budowa ZUOK w Bia ymstoku wpisuje si (do wiadczenia technologiczne z istniej cych instalacji wskazuj , e 1 Mg spalanych odpadów jest ekwiwalentem spalenia oko o 200 kg ropy naftowej lub 300 kg w gla kamiennego). 8.3.1.7 Oddzia ywanie na powietrze atmosferyczne – emisja energii cieplnej Praca powietrznego skraplacza, b cego elementem uk adu cieplnego Zak adu, wi e si z emisja energii cieplnej do atmosfery. Jednak wobec du ego nat enia przep ywu powietrza wzrost temperatury powietrza w otoczeniu urz dzenia jest rz du kilku stopni. Potwierdza to komputerowy model rozprzestrzenienia si energii cieplnej, bazuj cy na wykorzystaniu techniki modelowania i symulacji dynamiki p ynów, tzw. analizy CFD (Computational Fluid Dynamics), której przyk adowy wynik prezentuje poni szy profil rozk adu temperatur w funkcji odleg ci od urz dzenia; w tym przypadku skraplacza powietrznego. W odleg ci 250 m od skraplacza, w zale no ci od pr dko ci wiatru temperatura wzro nie maksymalnie o ok. 10°C (przy pr dko ci wiatru 2,5 m/s). ród o: http://www.landmarkacc.com/ACCGreenProducts.htm Rysunek 8.6 Profil rozk adu temperatur w zale no ci od odleg ACC – skraplacz powietrzny (ang. air cooled condenser) Wind speed – pr dko wiatru T[K] = t[ C] + 273,15 214 ci od skraplacza powietrznego Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.2 Oddzia ywanie na klimat akustyczny Emisja ha asu do rodowiska po realizacji budowy ZUOK w Bia ymstoku b dzie rezultatem oddzia ywania projektowanych instalacji i obiektów ZUOK (emisja wynika b dzie z funkcjonowania linii termicznego przekszta cania sta ych odpadów komunalnych wraz z towarzysz infrastruktur oraz transportem). 8.3.2.1 Wielko ci kryterialne Zak ad Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych zlokalizowany b dzie w Bia ymstoku przy ul. Gen adys awa Andersa na dzia kach 190/26, 190/27, 190/36, 190/37, 190/38 OBR B 13 Bia ostoczek n., nale cych do Gminy Bia ystok z siedzib przy u. S onimskiej 1 w Bia ymstoku oraz na dzia ce 190/7(droga) OBR B 13 Bia ostoczek P n., nale cej równie do Gminy Bia ystok, stanowi cej dojazd do ZUOK. Teren pod lokalizacj ZUOK Bia ystok po ony jest na obszarze miasta Bia egostoku. Wed ug podzia u administracyjnego Bia egostoku lokalizacja ta znajduje si na Osiedlu Jaroszówka (zgodnie z uchwa nr XXXI/331/04 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 25 pa dziernika 2004 r. w sprawie podzia u miasta na osiedla), przy ul. Gen. W . Andersa. Od pó nocy graniczy ona z terenami le nymi, od wschodu w odleg ci ok. 700 znajduje si osiedle domków jednorodzinnych, cz ciowo odizolowane terenem le nym, a od po udniowego zachodu z terenami produkcyjnous ugowymi. W s siedztwie znajduje si te Podlaskie Centrum Rolno – Towarowe SA (handel artyku ami spo ywczymi). Obszar znajduj cy si przy ulicy Gen. W . Andersa jest wyniesiony i s siaduje od strony pó nocnej z du ym kompleksem le nym (Las Pietrasze), który jest powi zany z ekosystemem Puszczy Knyszy skiej. Najbli sza zabudowa mieszkaniowa zwarta zlokalizowana jest od strony wschodniej terenu. W odleg ci oko o 700 m w linii prostej od granicy dzia ki znajduje si osiedle domków jednorodzinnych „Pietrasze”, cz ciowo odizolowane od proponowanej lokalizacji terenem le nym, a dalej w kierunku wsch, w odleg ci oko o 1,3 km – zabudowa jednorodzinna osiedla „Zgoda”. Ponadto, w odleg ci oko o 800 m w kierunku po udniowo-zachodnim znajduj si zabudowania osiedla wielorodzinnego „Bia ostoczek”, które rozci ga si tak e za rzek Bia , , a w odleg ci oko o 900 m w kierunku po udniowo-zachodnim ogródki dzia kowe kwalifikowane jako teren rekreacyjny. Najbli sze pojedyncze zabudowania, skupione wzd osi ul. Gen Maczka i Alei Tysi clecia Pa stwa Polskiego znajduj si w odleg ci oko o 860 m w kierunku zachodnim od granicy dzia ki. W dalszej odleg ci, znajduj si : oko o 2 km w kierunku zachodnim - za lini kolejow - zabudowania ogródków dzia kowych, oko o 1,2 km w kierunku pó nocno-zachodnim - za lini kolejow - znajduje si osiedle domów jednorodzinnych „Dziesi ciny I”; oko o 1,3 km w kierunku po udniowo-wschodnim osiedle domów jednorodzinnych (ul. W ska, glowa, Fabryczna, Traugutta), a dalej (oko o 1,65 km od granicy dzia ki) za ul. Wasilkowsk – osiedle wielorodzinne „R. Traugutta”; oko o 1,6 km w kierunku po udniowym – osiedle zabudowy wielorodzinnej „H. Sienkiewicza”, natomiast w kierunku po udniowo-zachodnim – wielorodzinna zabudowa osiedla „Wary skiego”. Od strony pó nocnej teren przedsi wzi cia graniczy z obszarami le nymi (Las Pietrasze). W bezpo rednim s siedztwie lokalizacji przewa a jednak zabudowa handlowo - us ugowa. Lokalizacj projektowanego ZUOK w odniesieniu do zabudowy podlegaj cej ochronie przed ha asem przedstawiono na mapie poni ej. 215 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tereny mieszkaniowe Lokalizacja ZUOK ród o: geoportal.gov.pl Rysunek 8.7 Lokalizacj projektowanego ZUOK w odniesieniu do zabudowy podlegaj cej ochronie przed ha asem Dopuszczalne poziomy ha asu w rodowisku, powodowanego przez poszczególne grupy róde ha asu, okre lone zosta y w Rozporz dzeniu Ministra rodowiska dnia 14 czerwca 2007 w sprawie dopuszczalnych poziomów ha asu w rodowisku (Dz. U. Nr 120 poz. 826, zmienione cz ciowo rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 1 pa dziernika 2012 r. (Dz. U. Nr 0 poz. 1109 z dnia 8 pa dziernika 2012 r.). Dopuszczalne warto ci poziomu ha asu s wyra one wska nikami odpowiednio dla pory dziennej LAeqD i pory nocnej LAeq N. Warto ci dopuszczalne zale od rodzaju ród a ha asu, charakteru terenów nara onych na jego oddzia ywanie oraz od pory doby. W rozporz dzeniu zosta y zdefiniowane dwie podstawowe grupy róde ha asu; drogi lub linie kolejowe oraz pozosta e obiekty i dzia alno b ca ród em ha asu (dodatkowo poza dwoma g ównymi grupami róde s wyodr bnione wymagania dotycz ce ha asu lotniczego i ha asu od linii elektroenergetycznych). W rozpatrywanym przypadku ród a zwi zane z okresem budowy i eksploatacji projektowanej inwestycji nale y zaliczy do grupy obejmuj cej pozosta e obiekty i dzia alno b ród em ha asu. Dla tej grupy do oceny warunków akustycznych przyjmuje si przedzia czasu odniesienia dla pory dziennej równy 8 najmniej korzystnym godzinom dnia kolejno po sobie nast puj cym, natomiast dla pory nocnej przedzia równy 1 najmniej korzystnej godzinie nocy. Wyci g z powy ej wspomnianego rozporz dzenia, zawieraj cy warto ci dopuszczalne poziomów ha asu obowi zuj ce w przypadku ha asu zwi zanego z budow i eksploatacj ZUOK w Bia ymstoku zamieszczono w tabeli poni ej. Tabela 8.28 Dopuszczalne poziomy ha asu w rodowisku powodowanego przez poszczególne grupy róde ha asu, z wy czeniem ha asu powodowanego przez starty, l dowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyra one wska nikami LAeqD i LAeqN, które to wska niki maj zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze rodowiska, w odniesieniu do jednej doby Dopuszczalny poziom ha asu w [dB] Pozosta e obiekty i dzia alno b ca Drogi lub linie kolejowe1) ród em ha asu LAeq D LAeq N LAeq N LAeq D Lp. Rodzaj terenu przedzia czasu przedzia czasu przedzia czasu przedzia czasu odniesienia równy 8 odniesienia odniesienia odniesienia najmniej korzystnym równy 1 najmniej równy 8 równy 16 godzinom dnia kolejno korzystnej godzinom godzinom po sobie nast puj cym godzinie nocy 1 a) Strefa ochronna „A” 50 45 45 40 uzdrowiska 216 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 2 3 4 b) Tereny szpitali poza miastem a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny zabudowy zwi zanej ze sta ym lub czasowym pobytem dzieci i odzie y2) c) Tereny domów opieki spo ecznej d) Tereny szpitali w miastach a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej c) Tereny rekreacyjnowypoczynkowe2) d)Tereny mieszkaniowo-us ugowe Tereny w strefie ródmiejskiej miast powy ej 100 tys. mieszka ców3) 61 56 50 40 65 56 55 45 68 60 55 45 Obja nienia: Warto ci okre lone dla dróg i linii kolejowych stosuje si tak e dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych. 2) W przypadku niewykorzystywania tych terenów, zgodnie z ich funkcj , w porze nocy, nie obowi zuje na nich dopuszczalny poziom ha asu w porze nocy. 3) Strefa ródmiejska miast powy ej 100 tys. mieszka ców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracj obiektów administracyjnych, handlowych i us ugowych. W przypadku miast, w których wyst puj dzielnice o liczbie mieszka ców powy ej 100 tys., mo na wyznaczy w tych dzielnicach stref ródmiejsk , je eli charakteryzuje si ona zwart zabudow mieszkaniow z koncentracj obiektów administracyjnych, handlowych i us ugowych. ród o: Opracowanie w asne 1) Maj c na uwadze przedstawione wy ej ustalenia cech funkcjonalno-urbanistycznych obszarów otaczaj cych teren inwestycji, zgodnie z za cznikiem do rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. wymagania dotycz ce komfortu akustycznego okre lono dla obszarów o funkcji zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego, mieszkaniowo-us ugowej oraz rekreacyjno-wypoczynkowej (ogródki dzia kowe). Dla tych terenów przyj to poni sze wielko ci dopuszczalne poziomu ha asu: - równowa ny poziom d wi ku dla 8 najniekorzystniejszych godzin pory dziennej (6:00-22:00) LAeqT = 55 dB/A/ - równowa ny poziom d wi ku dla najniekorzystniejszej 1 godziny pory nocnej (22:00-6:00) LAeqT = 45 dB/A/ Dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy zwi zanej ze sta ym lub czasowym pobytem dzieci i m odzie y przyj to poni sze wielko ci dopuszczalne poziomu ha asu: - równowa ny poziom d wi ku dla 8 najniekorzystniejszych godzin pory dziennej (6:00-22:00) LAeqT = 50 dB/A/ - równowa ny poziom d wi ku dla najniekorzystniejszej 1 godziny pory nocnej (22:00-6:00) LAeqT = 40 dB/A/ 217 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Powy sze warto ci stanowi wielko ci kryterialne okre laj ce emisj ha asu z terenu ZUOK do najbli szego jego otoczenia. 8.3.2.2 Charakterystyka róde ha asu - projektowane obiekty ZUOK Charakterystyka technologiczna ZUOK w Bia ymstoku Samochody dostarczaj ce odpady b wa one na wadze umiejscowionej obok portierni. Nast pnie kierowa y si na ramp wy adowcz , która znajduje si wewn trz hali roz adunkowej. Odpady wy adowywane do betonowej fosy z poziomu wy adunkowego. Po roz adunku, samochody opuszcz hal a nast pnie skieruj si w stron wyjazdu z ZUOK w Bia ymstoku. Przed opuszczeniem terenu ZUOK zostan ponownie zwa one. Wy adowane do fosy odpady b nast pnie kierowane do pieca. Ich za adunek b dzie odbywa si przy pomocy suwnicy. Dodatkowo przy pomocy suwnicy dzie wykonywane mieszanie odpadów przed ich za adowaniem do pieca. Wej cie do pieca b dzie stanowi lej z urz dzeniem dozuj cym zaopatrzonym w hydrauliczny wypychacz wykonuj cy ruchy posuwisto-zwrotne. Wypchni te odpady spadaj na pocz tek rusztu. Odpady komunalne b przekszta cane do postaci li i popio ów, które b przekazywane dalej do zestalenia. Powsta y w wyniku procesu technologicznego el b dzie transportowany na ta mie przeno nika do miejsca sezonowania i po odpowiedniej obróbce zbywany jako produkt dla celów przemys owych. Przed sezonowaniem el b dzie rozdrabniany na kruszarce. Popio y opadaj ce z rusztu kierowane b do lejów rozdzielaj cych pod rusztem i odprowadzane do studzienek lowych. Dalej po zmieszaniu z lem b razem z nim waloryzowane. Popio y i sta e pozosta ci z systemu oczyszczania spalin podlega b procesowi zestalenia w przeznaczonej do tego celu instalacji przy wykorzystaniu rodków wi cych. Lotne popio y gromadzone w lejach pod rusztem i pozosta ci z filtra workowego b transportowane za pomoc przeno ników mechanicznych lub pneumatycznych do silosów. Po stabilizacji b sk adowane na sk adowisku przystosowanym do sk adowanie tego typu odpadów. Linia termicznego unieszkodliwiania sta ych odpadów komunalnych z systemem oczyszczania spalin dzie dzia a w sposób ci y przez ca dob , równie w godzinach nocnych. Wszystkie urz dzenia zwi zane z za adunkiem odpadów do pieca, spalaniem oraz obs ug procesu spalania b dzia y w porze dziennej i w porze nocnej. Przez ca dob b dzie dzia a tak e maszynownia z turbin i generatorem pr du oraz stacja demineralizacji. Skraplacze obs uguj ce turbin pracuj z wydajno ci zale od aktualnego zapotrzebowania na ch ód b pracowa y w porze dziennej i nocnej. W godzinach 6:00-22:00, tj. tylko w porze dziennej, b dzie dzia a hala przyj cia i waloryzacji la oraz budynek zestalania odpadów z systemu oczyszczania spalin. Wy cznie w porze dziennej b odbywa si równie prace zwi zane z funkcjonowaniem placu sk adowania la. Dowóz odpadów i transport zewn trzny b dzie odbywa si przez pi dni w tygodniu w godzinach 6:00 - 20:00. W tym samym okresie b dzie dzia a hala wy adunkowa. Bior c pod uwag realizowane procesy technologiczne i zwi zane z nimi urz dzenia stanowi ce ród a ha asu emitowanego do rodowiska, w modelu obliczeniowym instalacji zostan uwzgl dnione ród a punktowe reprezentuj ce pojedyncze urz dzenia znajduj ce si na zewn trz, ród a typu „budynek” reprezentuj ce obiekty kubaturowe charakteryzuj ce si okre lonym poziomem ha asu we wn trzu i okre lon izolacyjno ci akustyczn zewn trznych przegród budowlanych, ród a liniowe reprezentuj ce drogi dojazdowe i trasy, po których poruszaj si rodki transportu oraz ród a powierzchniowe obejmuj ce obszary dzia ania adowarki. Parametry akustyczne róde ha asu zosta y ustalone na podstawie danych katalogowych oraz danych zebranych w podobnych instalacjach. Projektuje si nast puj ce budynki: budynek procesowy, 218 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku budynek techniczny, budynek administracyjno-socjalny, budynek hali przyj cia i waloryzacji portiernia, wiata mietnikowa. la z wiat dojrzewania la W obr bie hali roz adunkowej, wyposa onej w 4 stanowiska roz adowcze, zlokalizowano nast puj ce urz dzenia: - rozdrabniacz odpadów wielkogabarytowych W obr bie bunkra odpadów znajduj si nast puj ce urz dzenia: - 2 suwnice odpadów wyposa one w chwytaki upinowe na poziomie 26,00 m W obr bie budynku procesowego znajduj si nast puj ce urz dzenia: - kocio odzyskowy wraz z rusztem i od laczem mokrym i przeno nikiem zgrzeb owym transportuj cym el na plac przyj cia la - pomieszczenie stabilizacji i zestalania popio ów, w którym znajduje si zasobnik popio u, zasobnik cementu i mieszad o - przeno nik popio u kot owego na poziomie 11,6 m - wentylatory: powietrza pierwotnego, powietrza wtórnego i recyrkulacji spalin - zespó hydrauliczny nap du rusztu na poziomie 6,20 m - pompy wody zasilaj cej na poziomie 0,00 m - wentylator powietrza wyci gowego spalin na poziomie 0,00 m - uk ad oczyszczania spalin W obr bie budynku technicznego: Na poziomie 0,00 m znajduj si nast puj ce urz dzenia: - pomieszczenie agregatu pr dotwórczego - pomieszczenie spr arek powietrza - pomieszczenie stacji uzdatniania wody - pompy ciep ownicze - pompy skroplin z wymienników ciep owniczych - pompy odwodnie z turbiny - pompy oleju Na poziomie 6,20 m znajduj si nast puj ce urz dzenia: - turbina parowa wraz z przek adni i generatorem - kolektor pary redniopr nej Na poziomie 10,00 m znajduj si nast puj ce urz dzenia: - suwnica dla celów remontowych kot a Na dachu budynku - ch odnie wentylatorowe – 2 szt. W obr bie hali przyj cia i waloryzacji - sito b bnowe - magnetyczny separator metali - wiropr dowy separator metali - separator frakcji palnych la - kruszarka - przeno niki la znajduj si nast puj ce urz dzenia: Po terenie zak adu b si porusza pojazdy osobowe, pojazdy ci arowe (maksymalnie 18 metrowe) oraz pojazdy obs ugi zak adu. Na terenie zak adu projektuje si obwodowa drog techniczn , która y równie , jako droga po arowa. 219 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Wjazd na teren zak adu odbywa si poprzez stanowisko wa enia. Ka da z wag ma mo liwo objazdu poprzez dodatkowy pas z w asnym szlabanem. Przed stanowiskiem wa enia zlokalizowano miejsce postojowe dla czterech pojazdów typu mieciarka. Przed hal wy adunku znajduj si plac manewrowy, który zapewnia swobod manewrowania pojazdami 18 metrowymi. W pobli u placu i w pobli u Portierni zlokalizowano miejsce postojowe dla 3 pojazdów o d ugo ci 18 metrów. Na terenie zak adu zlokalizowano 2 miejsca postojowe dla autobusów. Miejsca posiadaj chodnik szeroko ci 2,0m i s po one w pobli u budynku administracyjno-socjalnego. Parking dla samochodów osobowych ma osobny wjazd i jest oddzielony od terenu zak adu. Projektuje si miejsce postojowe dla 22 pojazdów osobowych o wymiarach 5,0x2,5 m, w tym 2 miejsca dla osób niepe nosprawnych o szeroko ci 3,60 m. Dodatkowe 3 miejsca postojowe, zosta y zlokalizowane na terenie zak adu w pobli u Budynku Technicznego. Hala roz adunkowa - dzie to budynek o lekkiej konstrukcji stalowej szkieletowej ze cianami z p yt warstwowych. Hala roz adunkowa jest zamkni tym pomieszczeniem, tak zaprojektowanym, aby zminimalizowa rozprzestrzenianie si odorów i dla ochrony zgromadzonych odpadów przed wp ywami atmosferycznymi. Pojazdy ci arowe b wje y do hali wy adunku poprzez bramy automatyczne (4,5 x 4,5 m) w cz ci frontowej hali roz adunkowej. cznie zainstalowanych jest 6 bram. W hali wy adunku znajduj si 4 stanowiska wy adowcze do bunkra. Ka de stanowisko wy adowcze ma swoje w asne drzwi automatyczne (3,5 x 3,5 m), wi c kiedy pojazd nie zajmuje stanowiska wy adowczego, drzwi s zamkni te dla zapobiegania rozprzestrzeniania si odorów. Samochody ci arowe b manewrowa na zewn trz hali wy adunku wje aj c do niej ty em. Nast pnie pojazd wy aduje odpady do bunkra w jednym z czterech stanowisk wy adowczych, po czym opu ci hal przez t sam bram , któr wjecha . ównym ród em ha asu b dzie ruch samochodów dostarczaj cych odpady do bunkra oraz praca rozdrabniacza odpadów wielkogabarytowych. Równowa ny poziom ha asu we wn trzu hali oszacowany zosta na LAeq = 82 dB. Izolacyjno cian zewn trznych wykonanych z lekkich p yt warstwowych oszacowano na poziomie R A = 23 dB ( ród o budynek nr 10). Bunkier na odpady – jest równoleg cienn konstrukcj zrobion ze zbrojonego szczelnego betonu, przeznaczon dla sk adowania odpadów. Bunkier na odpady posiada 4 stanowiska wy adowcze, ka de o minimalnej efektywnej szeroko ci 4,1 m. Otwory maj wystarczaj wysoko , aby umo liwi manewr roz adowania dla ka dego typu pojazdu bez ryzyka kolizji ze cian frontow . Pomieszczenie bunkra stanowi konstrukcja stalowa ze cianami z elementów warstwowych. W celu zmniejszenia rozprzestrzeniania si odorów, zainstalowano system wyci gania powietrza z bunkra odpadów i hali roz adunkowej. W czasie pracy instalacji powietrze jest zasysane i kierowane pod ruszt, jako powietrze pierwotne do spalania, zapewniaj c niewielkie podci nienie w obszarze bunkra i hali wy adunkowej. W czasie postoju instalacji powietrze jest zasysane i kierowane do komina, zapewniaj c niewielkie podci nienie w obszarze bunkra. System dezodoryzacji powietrza zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji zawiera uk ad kana ów, przez które przep ywa powietrze pobierane z bunkra i kierowane jest ono do kolumny kontaktowej, znajduj cej si w strefie oczyszczania spalin. Kolumna kontaktowa jest wyposa ona w z e bitumicznego w gla aktywnego, które usuwa cz ci organiczne odpowiedzialne za wyst powanie odoru powietrza. Uk ad ten jest wyposa ono w oddzielny wentylator. Odpady s podawane do linii spalania poprzez dwie suwnice, ka da wyposa ona w hydraulicznie sterowany chwytak, lecz tylko jedna suwnica pracuje w tym samym czasie, druga pozostaje w rezerwie. Ka da suwnica jest zaprojektowana tak, e b dzie u ywana do podawania odpadów do spalania jedynie przez 30 minut w ci gu godziny. Pozosta e 30 minut mo e by wykorzystane do homogenizacji odpadów znajduj cych si w bunkrze oraz do odpoczynku operatora suwnicy. 220 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Równowa ny poziom ha asu wewn trz segmentu bunkra oszacowany zosta na LAeq = 83 dB. Izolacyjno cian oszacowano na poziomie RA = 23 dB ( ród o budynek nr 9). Hala spalania – dzie to budynek o lekkiej konstrukcji stalowej szkieletowej ze cianami z p yt warstwowych. Energia cieplna uwalniana przy spalaniu odpadów uzyskiwana jest w kotle odzyskowym. Wytworzona para pod wysokim ci nieniem jest wykorzystywana w turbinie do produkcji energii elektrycznej. Para upustowa z turbiny para wykorzystana jest do podgrzewu wody sieciowej oraz do podgrzewania powietrza spalania. Ponad dachem kot a znajduj si t umik (rozpr no-absorpcyjny) zaworu rozruchowego + przegrzewacza pneumatycznie wspomagany zawór bezpiecze stwa. Suwnice transportuj ce odpady podaj je do leja zasypowego paleniska. Z kolei zasyp prowadzi odpady w kierunku rusztu poprzez ch odzony wod zsyp. Na ko cu, ruszt zasilaj cy zapewnia kontrolowane dozowanie odpadów dla rzeczywistego rusztu spalania. Ruszt spalania sk ada si z pi ciu ch odzonych powietrzem elementów rusztu, i jest nap dzany zespo em hydraulicznym. Palenisko wyposa ono w dwa dodatkowe palniki, aby zapewni , e temperatura gazu wynosi ponad 850°C. Palniki s wykorzystane tylko podczas pocz tkowego etapu rozruchu i regulacji zak adu (tzn. w warunkach nominalnych do czasu wyst pienia zanieczyszczenia kot a), a tak e w przypadku powa nych zak óce procesu spalania (tzn. nieoczekiwanego powa nego zmniejszenia si warto ci cieplnej odpadów. Pozosta ci po spalaniu sch adza si i usuwa przy pomocy ta mowego od lacza. cuchowy od lacz jest typu mokrego i jest zainstalowany pod rusztem. el i przesiewy sch adza si do temp. poni ej 60°C przed przekazaniem ich na przeno nik la. System oczyszczania spalin sk ada si z filtra workowego oraz z przynale nego reaktora i opatentowanego miksera, czyli nawil acza popio ów i sorbentów. Recyrkulowany popió , wodorotlenek wapnia, w giel aktywowany i woda s doprowadzane do miksera w celu wytworzenia aktywnej mieszanki sorbentu. Ta mieszanka jest dostarczana do spalin w dolnej cz ci reaktora. Woda zawarta w popiele szybko odparowuje, co powoduje, e temperatura spalin jest zredukowana do optymalnej wymaganej do prawid owego oczyszczania gazów spalinowych. Kontrola dystrybucji gazu, przep ywu recyklingu py ów i ilo ci dodanej wody zapewnia odpowiednie warunki do optymalnej skuteczno ci usuwania zanieczyszcze i zu ycia wodorotlenku wapnia. Gaz przep ywa z reaktora do filtra workowego, w którym to filtruje si cz stki zawieraj ce HCl, SO2, metale ci kie i dioksyny, które zosta y usuni te z gazów spalinowych. Gazy wylotowe z filtra workowego s transportowane do komina za pomoc wentylatora gazów spalinowych. Zebrany py na workach filtra spada w dó do leja zbiorczego popio u. Dno leja wyposa one jest w urz dzenie do fluidyzacji, co umo liwia dalszy przesy popio u ponownie do miksera w celu ponownego nawil enia i po dodaniu wie ego wodorotlenku wapnia i sorbentu ponownego wprowadzenia do reaktora. Wentylator ci gu znajduje si na ko cu uk adu oczyszczania spalin i ma za zadanie utrzymywa podci nienie w ca ej instalacji. Jest on wyposa ony w falownik, który reguluje podci nienie w pierwszym ci gu kot a. Wymiennik ciep a znajduje si pomi dzy wentylatorem ci gu i kominem. On odzyskuje ciep o ze spalin do kondensatu. Spaliny s sch adzane z 135°C do oko o 85-100°C. Oczyszczone spaliny, s odprowadzane za po rednictwem komina o wysoko ci 50 m i rednicy zewn trznej 1,7 m, wykonanego z w ókna szklanego. ród em ha asu b instalacje zwi zane z obs ug kot a, w tym instalacja oczyszczania spalin, usuwania la, wentylacji oraz pompy. Równowa ny poziom ha asu we wn trzu budynku oszacowany zosta na LAeq = 85 dB. Izolacyjno cian zewn trznych oszacowano na poziomie RA = 23 dB ( ród o budynek nr 7 – cze ni sza i ( ród o budynek nr 8 – cze wy sza). Hala zestalania i stabilizacji odpadów z systemu oczyszczania spalin – b dzie to budynek o lekkiej konstrukcji stalowej szkieletowej 221 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Pozosta ci z oczyszczania spalin s magazynowane w dwóch silosach na pozosta ci, które zaprojektowano do przyjmowania pozosta ci z przeno nika pneumatycznego z w a oczyszczania spalin i pneumatycznego systemu przenosu py ów kot owych. Stabilizacja i zestalanie popio ów z kot a i pozosta ci z IOS odbywa si poprzez zmieszanie ich w mieszalniku z reagentem i wod . Zastosowano technologi wykorzystuj cement portlandzki oraz dodatki stabilizuj ce (fosforany i gliniany). Produkt mieszania zbiera si w workach big-bag o pojemno ci 1m3 i transportuje si do magazynu buforowego. Równowa ny poziom ha asu we wn trzu budynku oszacowany zosta na LAeq = 81 dB. Izolacyjno cian oszacowano na poziomie RA = 23 dB ( ród o budynek nr 6). Pomieszczenie turbozespo u - dzie to budynek o konstrukcji elbetowej. Zespó ten sk ada si przede wszystkim z: upustowo-kondensacyjnej turbiny parowej, generatora pr du, stacji redukcyjnej dla odebrania ca ej wyprodukowanej pary w przypadku zatrzymania instalacji lub uszkodzenia turbozespo u, instalacji olejowej turbozespo u, uk adu regulacji, sterowania i zabezpiecze turbozespo u. Para przegrzana wyprodukowana w kotle odzyskowym jest kierowana do turbiny, poprzez ruroci g dolotowy, zaopatrzony m.in. w g ówny zawór odcinaj cy, zawory zatrzymania awaryjnego, zawór regulacyjny oraz system drena owy kondensatu, gdzie cz jej energii zamieniana jest na energi mechaniczn , a nast pnie w generatorze na energi elektryczn . Po skropleniu pary za turbin , kondensat t oczony jest do kot a celem jego podgrzania, odparowania i przegrzania, i obieg parowy si zamyka. Turbina b dzie pracowa a jako pod czona do sieci energetycznej. ównym urz dzeniem uk adu kondensacji pary jest skraplacz powietrzny. Para p yn ca z wylotu turbiny lub ruroci gu obej ciowego (w tym przypadku wcze niej przep ywaj ca przez stacj redukcyjno-sch adzaj ), zostaje skroplona w skraplaczu powietrznym. Kondensat t oczony jest nast pnie do zbiornika wody zasilaj cej, gdzie obieg wody rozpoczyna prac od pocz tku. ównym zadaniem skraplacza powietrznego jest odebranie ciep a z pary za turbin lub ruroci giem obej ciowym i oddanie go do otoczenia. ród em ha asu b instalacje generatora i turbiny oraz instalacja wentylacji oraz pompy. Równowa ny poziom ha asu we wn trzu budynku oszacowany zosta na LAeq = 89 dB. Izolacyjno cian oszacowano na poziomie RA = 44 dB ( ród o budynek nr 1). Pomieszczenie pomp stacji uzdatniania wody – b dzie to budynek o konstrukcji murowanej. Stacja zmi kczania i demineralizacji sk ada si z dwu identycznych linii. W razie potrzeby, obie linie mog pracowa jednocze nie, jednak normalnym trybem pracy b dzie tryb, w którym jedna linia pracuje, a druga pozostaje w gotowo ci. Ha as powstaj cy we wn trzu budynku b dzie zwi zany g ównie z dzia aniem pomp instalacji obiegu wody, pracuj cych w sposób ci y równie w godzinach nocnych. Poziom ha asu we wn trzu pomieszczenia pomp oszacowano na poziomie LAeq = 76 dB. Za ono, e ciany stacji b mia y konstrukcj murowan o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 44 dB ( ród o budynek nr 3). Pomieszczenie pomp oleju opa owego – b dzie to budynek o konstrukcji murowanej. Ha as powstaj cy we wn trzu budynku b dzie zwi zany g ównie z dzia aniem pomp instalacji oleju opa owego. 222 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Poziom ha asu we wn trzu pomieszczenia pomp oszacowano na poziomie LAeq = 78 dB. Za ono, e ciany stacji b mia y konstrukcj murowan o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 44 dB ( ród o budynek nr 4). Pomieszczenie spr arek – b dzie to budynek o konstrukcji murowanej. Ca y uk ad spr ania powietrza jest zamontowany w spr arkowni ulokowanej w budynku technicznym. Spr one powietrze jest wytwarzane przez 3 jednostopniowe kompresory rubowe, ch odzone powietrzem, nap dzane przez silniki elektryczne, bezpo rednio po czone z kompresorami poprzez sprz a elastyczne, i automatycznie sterowane. Kompresory s tego samego typu, i podczas normalnej pracy pracuj dwa – jeden w podstawie obci enia, a drugi wspomagaj cy, natomiast trzeci kompresor b dzie pracowa w wypadku awarii którego z pozosta ych. Poziom ha asu we wn trzu spr arkowni oszacowano na poziomie LAeq = 73 dB. Za ono, e ciany zewn trzne spr arkowni b mia y konstrukcj murowan o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 28 dB (przegroda z drzwiami) ( ród o budynek nr 5). Pomieszczenie agregatu pr dotwórczego – b dzie to budynek o konstrukcji elbetowej. W celu zapewnienia ci ci pracy pieca w chwilach braku zasilania w energi elektryczn ZUOK dzie posiada zapasowy agregat spalinowy zlokalizowany w budynku technicznym. Agregat przewidziany jest tylko do pracy awaryjnej, przy normalnej eksploatacji poddawany b dzie on rutynowym w czeniom, tak aby sprawdzi jego gotowo do zadzia ania w chwilach awarii. Agregat poddawany b dzie tylko rutynowym przegl dom z chwilowym jego uruchomieniem dwa razy w tygodniu, trwaj cym po oko o 0,5 godziny. Poziom ha asu we wn trzu agregatu oszacowano na poziomie LAeq = 103 dB. Za ono, e ciany pomieszczenia b mia y konstrukcj murowan o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 44 dB. Budynek przyj cia la – dzie to pomieszczenie w lekkiej konstrukcji stalowej ze cianami warstwowymi. Konstrukcja ta oddziela punkt przyj cia ula z ta moci gu od rodowiska zewn trznego. Budynek ten po czony b dzie z budynkiem spalania ta moci giem transportuj cym el. Poziom ha asu we wn trzu stacji oszacowano na poziomie LAeq = 73 dB. Za ono, e ciany stacji mia y konstrukcj cz ciowo murowan i cz ciowo z p yt warstwowych o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 28 dB. Hala przyj cia i waloryzacji la – b dzie to pomieszczenie w lekkiej konstrukcji stalowej ze cianami warstwowymi. Zadaniem w a waloryzacji la jest jego obróbka mechaniczna (wewn trz hali przyj cia i waloryzacji la), a nast pnie sezonowanie w zadaszonych pomieszcze magazynowych. el najpierw zostaje sortowany na frakcje 0 – 31,5 mm i 31,5 – 200 mm w sicie b bnowym, nast pnie separator magnetyczny wybiera metale elazne. Nast pnie frakcja 0 – 31,5 mm transportowana jest przeno nikami ta mowymi do ekranu trampolinowego, gdzie jest ona dzielona na frakcje o rozmiarach ziarna 0 - 8 mm i 8 – 31,5 mm. Po oddzielaniu metali elaznych i nie elaznych, frakcja 31,5 - 200 mm trafia do kruszarki. Rozdrobniony materia jest podawany automatycznie do sita bnowego gdzie proces sortowania zaczyna si od nowa. Z frakcji 31,5 - 200 mm wydzielany jest niespalony materia (frakcja palna la). Poszczególne frakcje la (0 - 8 mm, 8 – 31,5 mm, frakcje palne, metale elazne i nie elazne) s przenoszone na adowarce do zadaszonych pomieszcze magazynowych. Poziom ha asu we wn trzu hali waloryzacji la oszacowano na poziomie LAeq = 89 dB. Za ono, e ciany stacji b mia y konstrukcj murowan o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 23 dB ( ród o budynek nr 11). 223 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Hala sk adowania la – b dzie to pomieszczenie w lekkiej konstrukcji stalowej ze cianami warstwowymi. Emitorem ha asu b dzie tutaj adowarka ko owa, której zadaniem b dzie formowanie pryzm i za adunek la na samochody ci arowe. Do oblicze przyj to, e adowarka b dzie pracowa a przez 3 godziny w trakcie 8 godzinnego dnia pracy. Poziom ha asu we wn trzu hali sk adowania la oszacowano na poziomie LAeq = 84 dB. Za ono, e ciany stacji b mia y konstrukcj murowan o izolacyjno ci oszacowanej na RA = 23 dB ( ród o budynek nr 11). Skraplacz pary ch odzony powietrzem – zlokalizowany b dzie na wolnym powietrzu, na zewn trz budynku technicznego. W skraplaczu para b dzie ulega skraplaniu w wyniku wymiany ciep a z przep ywaj cym powietrzem, którego obieg b dzie wymuszony przez wentylatory umieszone w dolnej cz ci skraplacza. Kondensat b dzie sp ywa wzd rur i b dzie zbierany przez ruroci g kondensatu i gromadzony w zbiorniku kondensatu, sk d b dzie przepompowywany pompami ównymi kondensatu do zbiornika wody zasilaj cej(odgazowywacza). 8.3.2.3 Dane wyj ciowe do oblicze akustycznych Obliczenia akustyczne wykonano przy wykorzystaniu programu „LEQ Professional” opracowanego przez firm SOFT-P w Piotrkowie Trybunalskim. Program posiada atest Instytutu Ochrony rodowiska w Warszawie nr BH/158/95 z dnia 17.10.1995 r. Uwzgl dniaj c czasy i system pracy urz dze okre lono, w najbardziej uci liwym akustycznie wariancie funkcjonowania obiektu, poziom równowa ny na granicy terenów najbli szej zabudowy mieszkaniowej. ród a typu „budynek” W tabeli poni ej zestawiono obliczeniowe warto ci poziomu ha asu ustalone w poszczególnych budynkach oraz oszacowan warto wska nika izolacyjno ci akustycznej w ciwej RA cian poszczególnych obiektów. Tabela 8.29 Poziom równowa ny ha asu wewn trz obiektów – ród a typu „budynek” Nr ród a ha asu B-1 B-2 B-3 B-4 B-5 B-6 B-7 B-8 B-9 B-10 B-11 B-12 B-13 Nazwa obiektu Pomieszczenie turbozespo u Pomieszczenie agregatu pr dotwórczego Pomieszczenie pomp stacji uzdatniania Pomieszczenie pomp oleju opa owego Spr arkownia Hala zestalania i stabilizacji odpadów Hala spalania –cz ni sza Hala spalania –cz wy sza Hala bunkra Hala wy adunku Hala waloryzacji la Hala przyj cia la Hala sk adowania la Poziom równowa ny ha asu dB(A) 89 102 Izolacyjno akustyczna RA dB 44 18 76 28 78 36 73 81 28 23 85 85 83 82 89 73 84 23 23 23 23 23 28 23 ród o: Opracowanie w asne ród a liniowe Ta moci g – transport la z budynku spalania do budynku przyj cia la odbywa si b dzie przy pomocy ta moci gu. Praca ta moci gu b dzie si odbywa a zarówno w porze dziennej jak i nocnej. 224 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Emisj ha asu generowanego przez ta moci g oszacowano na równowa ny poziom mocy akustycznej LAW= 80 dB. ród a punktowe Obiekty ZUOK wyposa one b w instalacje wentylacji, ch odzenia oraz klimatyzacji. W obliczeniach uwzgl dniono powy sze instalacje usytuowane na zewn trz obiektów wykorzystywane podczas normalnej eksploatacji obiektu. W tabeli poni ej zestawiono obliczeniowe warto ci poziomu równowa nego mocy akustycznej zewn trznych róde ha asu. Tabela 8.30 Poziom równowa ny poziom mocy akustycznej zewn trznych róde ha asu Nr ród a Poziom równowa ny mocy Nazwa urz dzenia ha asu akustycznej dB(A) Budynek techniczny – dach 1-4 Wentylatory dachowe 85 5 Wentylator nawiewny centrali 78 6-7 Wentylator dachowy 62 8 Wentylator dachowy 66 9 Wentylator nawiewny centrali 83 10 Agregat spr aj co-skraplaj cy 60 11-12 Wentylator dachowy 69 13 Wentylator dachowy 77 14 Wentylator dachowy 69 15 Wentylator dachowy 74 16 Wentylator nawiewny centrali 83 17 Skraplacz 63 18 Agregat spr aj co-skraplaj cy 60 19-21 Skraplacz 81 22 Skraplacz 63 23-24 Wentylator nawiewny centrali 82 Budynek techniczny – ciany 60 Wentylator nawiewny centrali 65 61 Wentylator nawiewny centrali 76 62-63 Czerpnie powietrza spr arek 80 64-65 Czerpnie pomieszczenia spr arek 64 Budynek procesowy - dach 25-28 Wentylator dachowy 80 56-57 Skraplacz 59 58-59 Skraplacz 57 Budynek procesowy – ciany 44-55 Wentylator nawiewny centrali 72 Budynek administracyjno-socjalny – dach 29 Wentylator dachowy 68 30 Wentylator dachowy 65 31 Wentylator dachowy 61 32 Wentylator dachowy 67 33 Wentylator dachowy 69 34 Wentylator dachowy 61 35 Wentylator nawiewny i wywiewny centrali 63 36 Ch odnia 69 37 Ch odnia 72 38 Ch odnia 55 39 Ch odnia 58 40 Wentylator nawiewny i wywiewny centrali 56 41 Wentylator dachowy 65 Portiernia dach 42 Ch odnia 51 43 Wentylator dachowy 58 225 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Nr ród a ha asu 981/ 712/ 991 722/ Poziom równowa ny mocy akustycznej dB(A) Nazwa urz dzenia Skraplacz powietrzny – zlokalizowany na zewn trz budynku technicznego Ch odnie wentylatorowe 2 szt. – dach budynku technicznego 104 983/ 1/ numer ród a punktowego przy obliczeniach dla pory dziennej 2/ numer ród a punktowego przy obliczeniach dla pory nocnej 3/ wypadkowy poziom mocy akustycznej dla obu ch odnic ród o: Opracowanie w asne Uci liwo akustyczn zak adu zwi zan z ruchem pojazdów dostarczaj cych odpady analizowano w oparciu o model zajezdni autobusowej przedstawiony w instrukcji 311 Instytutu Techniki Budowlanej. Emisja ha asu jest wynikiem nast puj cych operacji: - j = 1 - jazda z pr dko ci redni - j = 2 - manewr startu samochodów - j = 3 - manewr hamowania - j = 4 - postój z w czonym silnikiem Warto ci rednie mocy akustycznej LAw dla operacji j = 1–4 okre lone na podstawie w asnych bada przedstawiono w tabeli poni ej. Czas trwania (tij) poszczególnych operacji okre lono empirycznie i równie przedstawiono w tabeli 8.31. Tabela 8.31 Poziom mocy akustycznej dla poszczególnych operacji [j] wraz z czasem ich trwania Numer operacji „j” Poziom mocy akustycznej LAwij Czas trwania operacji „tij” /s/ 1 100 1 2 103 5 3 105 2 4 87 30 ród o: Opracowanie w asne Model ten wykorzystano do okre lenia poziomów mocy akustycznej samochodów ci arowych poruszaj cych si po terenie Zak adu. Przewiduje si , e na teren ZUOK w ci gu doby wjad 183 samochody ci arowe, w tym samochody dowo ce odpady w ilo ci 149 pojazdów oraz 34 pojazdy zwi zane z obs ug pozosta ych komponentów wytwarzanych na terenie obiektu. Obliczenia zwi zane z przejazdami samochodów na terenie zak adu prowadzono dziel c trasy przejazdu na 20 metrowej d ugo ci odcinki i traktowano je jako zast pcze ród a punktowe. Przyj to pr dko pojazdów na terenie Zak adu oko o 10 km/h, co oznacza pokonywanie dwudziestometrowego odcinka w czasie oko o 8 sekund. Za ono, e moc akustyczna poruszaj cego si pojazdu ci arowego wynosi 100 dB(A). Dla ka dego ród a punktowego wyznaczono poziom równowa ny mocy akustycznej zwi zanej z ruchem samochodów na terenie projektowanego ZUOK. Poziom ekwiwalentny mocy akustycznej pojedynczego ród a zast pczego zwi zanego z przejazdem 183 samochodów dowo cych odpady ( mieciarki) i obs uguj cych pozosta e komponenty wynosi 90,1 dB(A), natomiast pozosta ych samochodów obs uguj cych ZUOK (34 szt.) wynosi 73,7 dB(A). Ka de zast pcze ród o punktowe uwzgl dnia przejazd samochodu do zak adu i z powrotem, podczas najniekorzystniejszych 8 godzin pory dziennej. Odcinek drogi dojazdowej od bramy wjazdowej do hali wy adunku, wspólnego dla „ mieciarek” oraz samochodów odbieraj cych odpady i produkty okre laj zast pcze ród a punktowe nr 71 ÷ 76, natomiast ruch pojazdów zwi zanych z odbiorem produktów odbywa si trasami okre lonymi zast pczymi ród ami punktowymi 77 ÷ 95. W obliczeniach uwzgl dniono dodatkowe manewry startu i zatrzymania samochodu przy wadze, dla których poziom mocy akustycznej wynosi 90,2 dB(A) ( ród o punktowe nr 96) oraz przy hali wy adunku, dla których poziom mocy akustycznej wynosi 89,2 dB(A) ( ród o punktowe nr 97). Wp yw na klimat akustyczny rodowiska w porze dziennej i nocnej wywiera b samochody osobowe podczas wjazdów i wyjazdów. czna ilo miejsc parkingowych wynosi 22. Do oblicze 226 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przyj to, e podczas najniekorzystniejszych 8 godzin pory dziennej oraz podczas najniekorzystniejszej 1 godziny pory nocnej przez parking przejedzie 20 pojazdów. Czas poruszania si samochodu osobowego (wjazd i wyjazd na teren parkingu) wyniesie rednio 2 minuty. redni poziom mocy akustycznej pojedynczego samochodu osobowego, okre lony na podstawie w asnych bada wynosi 84 dB(A). Poziom mocy akustycznej ród a ha asu zwianego z ruchem samochodów osobowych w porze dziennej wynosi 73,2 (dB(A), natomiast w porze nocnej 82,2 dB(A). Ruch samochodów osobowych na terenie parkingu okre lono 5 zast pczymi ród ami ha asu. Poziom mocy akustycznej zast pczych róde ha asu zwi zanych z przejazdem samochodów osobowych w porze dziennej wynosi 66,2 dB(A), natomiast w porze nocnej 75,2 dB(A) ( ród a punktowe nr 66 – 70 ). W pozosta ych rejonach nie wyst puj akustyczny w rodowisku. ród a ha asu mog ce mie istotny wp yw na klimat Do oblicze przyj to najniekorzystniejszy typowy wariant pracy obiektu, jakim b dzie funkcjonowanie projektowanego ZUOK uwzgl dniaj cy instalacje niezb dne do jego funkcjonowania. 8.3.2.4 Wyniki oblicze oddzia ywania obiektów ZZO na klimat akustyczny Punkty obliczeniowe zlokalizowano na granicy terenu najbli szej zabudowy mieszkaniowej, znajduj cej si w odleg ci oko o 700 m od granicy projektowanego ZUOK na kierunku wschodnim (osiedle Pietrasze – punkt 1) i w odleg ci oko o 800 m od ZUOK w kierunku po udniowowschodnim (osiedle „Pietrasze”– punkt 2), na granicy lu nej zabudowy mieszkaniowej od strony zachodniej, w odleg ci oko o 860 m od granicy terenu ZUOK (punkt 3) oraz od strony po udniowej, na wysoko ci osiedla wielorodzinnego „Bia ostoczek” zlokalizowanego wzd ulicy Tysi clecia Pa stwa Polskiego (punkt 4). Punkty te zaznaczono na mapie ha asu. Tereny bezpo rednio granicz ce z ZUOK nie podlegaj ochronie przed ha asem. Zasi g oddzia ywania akustycznego ZUOK podczas typowej jego dzia alno ci przedstawia mapa ha asu dla pory dziennej i nocnej oraz wydruki danych do oblicze przedstawione w Za czniku nr 19. Obliczone warto ci poziomu ha asu wskazuj , e dzia alno obiektu dla systemu pracy pory dziennej i nocnej nie przekracza warto ci dopuszczalnych. Warto ci równowa nego poziomu ha asu panuj cego w wybranych punktach obserwacji, przy uwzgl dnieniu typowej eksploatacji urz dze w obiekcie i transportu ci arowego zwi zanego z jego obs ug przedstawiono w poni szej w tabeli. Tabela 8.32 Wyniki oblicze poziomu równowa nego ha asu w punktach obserwacji podczas typowej pracy ZUOK a) pora dzienna (6.00 – 22.00) Nr punktu obliczeniowego 1 2 3 4 39,1 32,8 39,4 34,2 Nr punktu obliczeniowego 1 2 3 4 Poziom równowa ny ha asu (dB(A)) 37,5 28,4 37,9 33,4 Poziom równowa ny ha asu (dB(A)) a) pora nocna (22.00 – 6.00) ród o: Opracowanie w asne Bior c pod uwag fakt usytuowania najbli szej zabudowy mieszkalnej w odleg ci oko o 700 m od obiektów ZUOK, gdzie zlokalizowane s ród a emisji ha asu, nale y uzna , e nie b one stanowi uci liwo ci akustycznej dla okolicznych mieszka ców. 227 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.2.5 Analiza oddzia ywania obiektów ZUOK na klimat akustyczny. Wnioski Przeprowadzone obliczenia uci liwo ci akustycznej projektowanych obiektów ZUOK wykazuj , e dzia alno obiektu w porze dziennej i nocnej, w systemie pracy okre lonym w dokumentacji technologicznej, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielko ci kryterialnej w rodowisku na granicy terenów wymagaj cych ochrony przed ha asem. Wyniki wykonanych oblicze wykazuj , e funkcjonowanie ZUOK w Bia ymstoku nie b dzie wp ywa o negatywnie na poziom ha asu w rejonie najbli szej zabudowy mieszkalnej tj. nie powoduje przekroczenia stanu jako ci rodowiska w odniesieniu do poziomu ha asu. W zwi zku z powy szym projektowane przedsi wzi cia nie stanowi zagro enia dla rodowiska w zakresie emisji ha asu. 8.3.3 Oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe Zaopatrzenie w wod prowadzone b dzie z miejskiej sieci wodoci gowej w Bia ymstoku. Woda ywana b dzie na cele technologiczne, socjalno-bytowe oraz porz dkowe. cieki bytowe z projektowanych budynków b odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacyjnej za po rednictwem pompowni cieków bytowych. Szacunkowa ilo powstaj cych cieków bytowych wynosi 8,67 l/s. cieki technologiczne, generowane w ró nych procesach zak adowych ( cieki technologiczne ze stacji zmi kczania i demineralizacji wody, woda z odsalania kot a, demineralizowane odcieki wodne z instalacji, odcieki z hali waloryzacji la), b po oczyszczeniu w separatorze kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). cieki deszczowe „czyste” (z dachów budynków) b odprowadzane do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych (ch odzenie zrzutu odsolin z kot a, czyszczenie, zasilanie sieci nawadniania oraz w ilo ok. 4,4 l/s oczona do zbiornika wody procesowej). Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do otwartych zbiorników retencyjnych wody ppo , a w dalszej kolejno ci do istniej cej kanalizacji deszczowej, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. cieki deszczowe „brudne” z dróg i chodników oraz obszarów ogrodowych po oczyszczeniu w separatorze b kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). Brak b dzie emisji cieków do wód lub ziemi. Nie wyst pi wprowadzanie energii do wód (np. podgrzanej wody). Niewielkie ilo ci cieków procesowych (g ownie z procesu uzdatniania wody ) odprowadzane do systemu kanalizacji miejskiej. 8.3.4 Gospodarka odpadami Przewidywany sposób gospodarka odpadami na terenie projektowanego ZUOK nie zmieni si w stosunku do prognozowanego na etapie uzyskiwania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. W zwi zku z tym poni ej przedstawiono analiz gospodarki odpadami wed ug raportu z 2010 (Raport OO 2010). Poprawa stanu rodowiska jako podstawowa funkcja realizowanego przedsi wzi cia Podstawow funkcj ZUOK w Bia ymstoku, jako istotnego elementu systemu gospodarki odpadami dla miasta Bia egostoku oraz gmin bior cych udzia w przedsi wzi ciu jest efektywne i zgodne z najlepszymi dost pnymi technikami (BAT) gospodarowanie odpadami, które ma na celu ochron rodowiska oraz popraw jego stanu. Cele te b realizowane poprzez: 228 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku • • • zagospodarowywanie strumienia odpadów komunalnych z terenu miasta Bia egostoku oraz gmin bior cych udzia w przedsi wzi ciu; zastosowanie sprawdzonego i bezpiecznego termicznego sposobu przekszta cania odpadów dla przewa aj cej cz ci strumienia odpadów komunalnych trafiaj cych do systemu; prowadzenie waloryzacji li z odzyskiem metali w celu minimalizacji powstawania odpadów z procesu termicznego przekszta cania odpadów komunalnych. Tak wi c budowa ZUOK w Bia ymstoku wp ynie na znaczne ograniczenie ilo ci deponowanych odpadów, odzysk surowców wtórnych i odzysk materia owy z terenu obj tego projektem i stosowanie metod odzysku i unieszkodliwiania zgodnych z najlepszymi dost pnymi technikami. Zak ad pozwoli tak e na efektywny odzysk energii z odpadów w uk adzie kogeneracyjnym (ciep o +elektryczno ). W aspekcie eksploatacji obiektów i urz dze na terenie ZUOK w Bia ymstoku powinny obowi zywa zasady: • ograniczenia wytwarzania odpadów u ród a, • odzysku i regeneracji frakcji mo liwych do wykorzystania, • selektywnego zbierania odpadów surowcowych. Rodzaje odpadów Odpady technologiczne powstaj ce w wyniku przetwarzania odpadów Ze wzgl du na charakter dzia alno ci ZUOK w Bia ymstoku na terenie ca ego zak adu powstan przede wszystkim odpady z procesów odzysku i/lub unieszkodliwiania przewidzianych z zak adzie. W tabelach poni ej wyszczególniono grupy odpadów, które przewiduje si , e powstan w wyniku przetwarzania odpadów w zak adzie, a tak e sposób post powania z tymi odpadami. W giel aktywny rozpylany w strumieniu spalin w celu redukcji dioksyn, furanów i metali ci kich b dzie si osadza na powierzchni filtra tkaninowego. Zu yty w giel aktywny (19 01 10*) zmieszany razem z odpadami z oczyszczania spalin b dzie kierowany do zestalania i stabilizacji. Ilo zu ytego w gla aktywnego uwzgl dniona jest w ilo ci odpadów z oczyszczania spalin. Tabela 8.33 Szacowane ilo ci i rodzaje odpadów powstaj cych w ci gu roku w wyniku procesów technologicznych (procesów odzysku i/lub unieszkodliwiania) w ZUOK w Bia ymstoku Kod odpadu 19 01 02 (po mechanicznej obróbce la 19 12 02) 19 12 03 (po mechanicznej obróbce la) 19 01 07* (po zestaleniu i stabilizacji- 19 03 05) 19 01 12 19 01 13* (po zestaleniu i stabilizacji - 19 03 05) 19 01 15* (po zestaleniu i stabilizacji - 19 03 05) Rodzaj odpadu odpady z procesu termicznego przekszta cania odpadów komunalnych* om elazny usuni ty z popio ów paleniskowych (po mechanicznej obróbce la - metale elazne) metale nie elazne odpady sta e z oczyszczania gazów odlotowych (po zestaleniu i stabilizacji - odpady stabilizowane inne ni wymienione w 19 03 04) le i popio y paleniskowe inne ni wymienione w 19 01 11* popio y lotne zawieraj ce substancje niebezpieczne (po zestaleniu i stabilizacji - odpady stabilizowane inne ni wymienione w 19 03 04) py y z kot ów zawieraj ce substancje niebezpieczne (po zestaleniu i stabilizacji - odpady stabilizowane inne ni wymienione w 19 03 04) Ilo [Mg/rok] 2 058 882 2 568 (po zestaleniu i stabilizacji 3 598 Mg) 31 920 do odzysku, z tego ok. 1 680 do unieszkodliwienia poprzez sk adowanie 2 520 (po zestaleniu i stabilizacji 3 531) 1 080 (po zestaleniu i stabilizacji 1 513) ród o: Raport OO 2010 Tabela 8.34 Sposób post powania z odpadami Kod odpadu Sposób post powania/ zagospodarowania odpadów 19 01 02; 19 12 03 Usuni cie metali z odpadów la nast puje za pomoc urz dze do separacji metali elaznych i nie elaznych zamontowanych w instalacji waloryzacji la. Tymczasowe magazynowanie w kontenerach na terenie zak adu. Sprzeda omu 229 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przedsi biorcom zewn trznym. Waloryzacja w instalacji waloryzacji la, a nast pnie sezonowanie. Sprzeda la jako materia u budowlanego (kruszywa). 19 01 07* (po zestaleniu i stabilizacji- 19 Zestalanie i chemiczna stabilizacja przy u yciu rodków wi cych i substancji stabilizuj cej. 03 05); Tymczasowe magazynowanie w zamkni tych pojemnikach (kod 19 01 07*, kod 19 01 13*, kod 19 01 13* (po zestaleniu i stabilizacji -19 19 01 15*) lub w kontenerze po procesie zestalania i stabilizacji (kod 19 03 05). 03 05) Po zape nieniu kontenera zestalone pozosta ci b tymczasowo magazynowane pod 19 01 15* (po zestaleniu i stabilizacji -19 zadaszon wiat przylegaj do budynku zestalania i chemicznej stabilizacji. Dalej b 03 05) wywo one na sk adowisko odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne. 19 01 12 ród o: Raport OO 2010 Poni ej opisano szczegó owo mo liwo ci post powania z odpadami poprocesowymi z instalacji do zestalania i chemicznej stabilizacji o kodzie 19 01 13* i 19 01 15* . Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o odpadach: „Odpady niebezpieczne oznaczaj odpady wykazuj ce co najmniej jedn spo ród w ciwo ci niebezpiecznych. W ciwo ci powoduj ce, e odpady s odpadami niebezpiecznymi, okre la za cznik nr 3 do ustawy.” W rozporz dzeniu w sprawie katalogu odpadów, okre laj ce 1) katalog odpadów wraz z list odpadów niebezpiecznych 2) sposób klasyfikowania odpadów. W katalogu odpadów, odpady uznane za niebezpieczne zosta y oznaczone gwiazdk (*). Podstaw wykazania, e odpad uznany za niebezpieczny w istocie niebezpiecznym nie jest stwarza wydane w nawi zaniu do art. 4 ustawy o odpadach rozporz dzenie w sprawie warunków, w których uznaje si , e odpady nie s niebezpieczne54. W § 1 rozporz dzenia wskazano 1) warunki, w których uznaje si , e odpady wymienione na li cie odpadów niebezpiecznych nie posiadaj w ciwo ci lub sk adników i w ciwo ci powoduj cych, e odpady te stanowi odpady niebezpieczne; 2) sposób ustalenia spe nienia warunków, o których mowa w pkt. 1. Spe nienia okre lonych rozporz dzeniem warunków nast puje na podstawie przeprowadzonych bada , które prowadz laboratoria akredytowane lub laboratoria posiadaj ce wdro ony system jako ci w zakresie badania w ciwo ci i sk adników odpadów niebezpiecznych. W procesie przekszta cania termicznego odpadów z wykorzystaniem pó -suchego odsiarczania spalin oraz w gla aktywnego do redukcji dioksyn, furanów i metali ci kich powstaj odpady niebezpieczne wymienione w tabeli poni ej. Tabela 8.35 Odpady niebezpieczne powstaj ce w procesie termicznego przekszta cania odpadów komunalnych z wykorzystaniem pó -suchej metody oczyszczania spalin Kod odpadu 19 01 07* 19 01 10* 19 01 13* 19 01 15* Rodzaj odpadu odpady z procesu termicznego przekszta cania odpadów komunalnych odpady sta e z oczyszczania gazów odlotowych zu yty w giel aktywny z oczyszczania gazów odlotowych popio y lotne zawieraj ce substancje niebezpieczne py y z kot ów zawieraj ce substancje niebezpieczne Post powanie Zestalanie i stabilizacja Zestalanie i stabilizacja Zestalanie i stabilizacja Zestalanie i stabilizacja ród o: Raport OO 2010 Instalacje zestalania i stabilizacji odpadów od lat z powodzeniem stosowane s przy zestalaniu pozosta ci procesowych w instalacjach do termicznego unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych , osadów ciekowych i komunalnych. Zgodnie z za eniami rozporz dzenia w sprawie katalogu odpadów w grupie 19 03 znajduj si „odpady stabilizowane lub zestalone". 54 Zgodnie z now ustw o odpadach (art. 7 ust. 2) wydane zostanie nowe roporz dzenie, które zast pi przywo ane roporz dzenie – powinno to nast pi najpó niej do dnia 22.01.2015r. 230 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zgodnie z zapisami rozporz dzenia: „procesy stabilizowania zmieniaj niebezpieczne w asno ci sk adników odpadów, a przez to przekszta caj odpady niebezpieczne w inne ni niebezpieczne. Procesy zestalania zmieniaj tylko stan fizyczny odpadów poprzez zastosowanie dodatków (np. przekszta caj odpady ciek e w sta e), nie zmieniaj c chemicznych w asno ci odpadów" ; W procesie termicznego przekszta cania odpadów oprócz odpadów niebezpiecznych wymienionych w tabeli powy ej, które musz by poddane zestaleniu i stabilizacji powstaj odpady o kodzie 19 01 12 czyli le i popio y paleniskowe inne ni wymienione w 19 01 11*, które poddawane s waloryzacji poprzez ich obróbk mechaniczn i dojrzewanie. W rozporz dzeniu w sprawie wymaga dotycz cych prowadzenia procesu termicznego przekszta cania odpadów w § 5 wskazuje si , e „przekszta canie termiczne odpadów powinno zapewnia odpowiedni poziom ich przekszta cenia, wyra ony jako maksymalna zawarto nieutlenionych zwi zków organicznych, której miernikiem mog by oznaczane zgodnie z Polskimi Normami: 1) ca kowita zawarto w gla organicznego w lach i popio ach paleniskowych nieprzekraczaj ca 3% lub 2) udzia cz ci palnych w lach i popio ach paleniskowych nieprzekraczaj cy 5%." Natomiast § 13 mówi, e: 1. „pozosta ci po termicznym przekszta caniu odpadów poddaje si odzyskowi, a w przypadku braku takiej mo liwo ci - unieszkodliwia si , ze szczególnym uwzgl dnieniem unieszkodliwienia frakcji metali ci kich; 2. Dopuszcza si wykorzystanie pozosta ci po termicznym przekszta ceniu odpadów do sporz dzania mieszanek betonowych na potrzeby budownictwa, z wy czeniem budynków przeznaczonych do sta ego przebywania ludzi lub zwierz t oraz do produkcji lub magazynowania ywno ci, z zastrze eniem ust. 3 i 4. 3. St enie metali ci kich w wyci gach wodnych z badania wymywalno ci tych metali z próbek mieszanek betonowych, o których mowa w ust. 2, nie mo e przekroczy 10 mg/dm3 cznie w przeliczeniu na mas pierwiastków. 4. Badanie wymywalno ci metali ci kich z wyrobów betonowych, zawieraj cych unieszkodliwione odpady niebezpieczne, przeprowadza si przez ca kowite zanurzenie w wodzie próbki badanego materia u i utrzymanie jej przez 48 godzin przy sta ym mieszaniu; do badania u ywa si wody niezawieraj cej chloru, o temperaturze w granicach 18°-22C i twardo ci w granicach 3-6 mval/dm3; stosunek wagowy wody do materia u badanego powinien wynosi 10:1. § 15 wskazuje, e „unieszkodliwianie pozosta ci po procesie termicznego przekszta cania odpadów przez sk adowanie reguluj odr bne przepisy". Rozporz dzenie w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urz dzeniami okre laj ce m.in. rodzaje odpadów oraz warunki ich odzysku w procesach odzysku R14 i R15 poza instalacjami i urz dzeniami, rodzaje odpadów oraz warunki ich odzysku w procesie odzysku R14 nie wskazuje na mo liwo odzysku odpadów o kodzie 19 03 05. Odpady eksploatacyjne 231 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Ze wzgl du na eksploatacj zak adu powstawa b równie odpady produkcyjne powstaj ce jako efekt eksploatacji urz dze i instalacji oraz zaplecza technicznego. B to g ównie odpady wyszczególnione w tabeli. Tabela 8.36 Szacunkowe rodzaje i maksymalne ilo ci odpadów powstaj cych w wyniku eksploatacji Zak adu - sprz tu i obiektów (z wy czeniem odpadów z procesów odzysku i/lub unieszkodliwiania Kod odpadu Rodzaj odpadu Ilo Miejsce powstawania odpadów odpadów [Mg/rok] 16 01 03 zu yte opony 25 16 01 22 Inne niewymienione elementy zu yte b uszkodzone gumowe elementy ta moci gów 30 16 01 17 Metale elazne - cz ci niewielkie ilo ci zamienne maszyn i urz dze (np. stalowe, elazne) 15 02 03 sorbenty, odzie ochronna, materia y filtracyjne itp. b.d. 13 02 08* inne oleje silnikowe, przek adniowe, smarowe 1,5 13 01 13* inne oleje hydrauliczne 16 02 13* zu yte urz dzenia zawieraj ce elementy niebezpieczne 0,08 16 06 01* baterie i akumulatory o owiowe 65 15 02 02* sorbenty, materia y filtracyjne (w tym filtry olejowe nieuj te w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, cierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB). b.d. 19 09 06 Roztwory i szlamy z 8 b.d. Sposób post powania/ zagospodarowania odpadów Odpad czasowo magazynowany w specjalnym kontenerze; przekazywany do odzysku Odpad czasowo magazynowany w specjalnym kontenerze; przekazywany do odzysku Odpad czasowo magazynowany w specjalnym kontenerze; przekazywany do odzysku wytwarzane w wyniku utrzymania pojazdów, maszyn, sprz tu wykorzystywanego przy eksploatacji zak adu wytwarzane w wyniku utrzymania pojazdów, maszyn, sprz tu wykorzystywanego przy eksploatacji zak adu wytwarzane w wyniku utrzymania pojazdów, maszyn, sprz tu ci kiego wykorzystywanego przy eksploatacji sk adowiska Odpad pochodz cy z wymiany Odpad czasowo odzie y ochronnej magazynowany w specjalnym kontenerze w hali gara owej; przekazywany do odzysku wytwarzane w wyniku magazynowanie w zbiornikach utrzymania pojazdów, maszyn, o pojemno ci 1,0 m3 w sprz tu ci kiego wyznaczonym miejscu hali wykorzystywanego przy gara owej; przekazywane do eksploatacji zak adu odzysku wytwarzane w wyniku magazynowanie w zbiornikach eksploatacji zak adu o pojemno ci 1,0 m3 w wyznaczonym miejscu hali gara owej; przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania wytwarzane w wyniku magazynowanie w specjalnych eksploatacji zak adu; wymiana pojemnikach; przekazywane do sprz tu odzysku lub unieszkodliwiania do specjalistycznych zak adów wytwarzane w wyniku magazynowanie w utrzymania pojazdów, maszyn, specjalistycznych pojemnikach sprz tu ci kiego typu ASP-800 w wyznaczonym wykorzystywanego przy miejscu hali gara owej; eksploatacji sk adowiska przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania do specjalistycznych zak adów wytwarzane w wyniku usuwania magazynowanie w szczelnych ewentualnych rozlewów p ynów pojemnikach ustawionych w eksploatacyjnych; pracy wyznaczonym miejscu hali pracowników, wymiana filtrów z gara owej; przekazywane do filtra tkaninowego. odzysku lub unieszkodliwiania do specjalistycznych zak adów, Przewiduje si , e raz na 2,5 roku b dzie wymieniane ok. 80 worków. B odbierane przez specjalistyczne firmy zajmuj ce si czyszczeniem filtrów workowych, posiadaj ce odpowiednie uprawnienia oraz sprz t. podczyszczalnai cieków brak magazynowania, 232 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przemys owych wymienników jonitowych 13 05 06* Olej z odwadniania olejów w separatorach 13 05 07* Zaolejona woda z odwadniania b.d. olejów w separatorach 19 08 02 Zawarto piaskowników b.d. b.d. bezpo redni odbiór przez specjalistyczne firmy posiadaj ce odpowiednie zezwolenia i sprz t podczyszczalnai cieków brak magazynowania, przemys owych/podczyszczania bezpo redni odbiór przez wód opadowych i roztopowych specjalistyczne firmy posiadaj ce odpowiednie zezwolenia i sprz t podczyszczalnai cieków brak magazynowania, przemys owych/ bezpo redni odbiór przez podczyszczania wód specjalistyczne firmy opadowych i roztopowych posiadaj ce odpowiednie zezwolenia i sprz t podczyszczalnai cieków brak magazynowania, przemys owych/ bezpo redni odbiór przez podczyszczania wód specjalistyczne firmy opadowych i roztopowych posiadaj ce odpowiednie zezwolenia i sprz t ród o: Raport OO 2010 Ponadto w Zak adzie powstawa b odpady komunalne wytwarzane przez zatrudnionych pracowników (planuje si zatrudnienie 42 osób). Odpady te b gromadzone selektywnie, a nastepnie kierowane odpowiednio do odzysku i do instalacji termicznego przekszta cania. 8.3.5 Oddzia ywanie na powierzchni ziemi, krajobraz, gleby Powierzchnia ziemi i krajobraz Eksploatacja Zak adu nie b dzie mia a wp ywu na powierzchni ziemi i ukszta towanie terenu. W ramach realizacji inwestycji powstan bry y nowych obiektów o charakterze przemys owym wraz z kominem linii termicznego przekszta cania. Po enie rozwa anego miejsca pod inwestycj w rejonie zagospodarowaniu przemys owym i gospodarczym sprawia, e Zak ad nie b dzie widoczny z daleka. Dodatkowo wi kszo terenu przeznaczonego pod inwestycji przeznaczono na tereny zieleni. Gleby W przypadku analizowanej inwestycji oddzia ywanie na gleby b dzie odbywa si w sposób po redni, poprzez emisj zanieczyszcze do powietrza, a nast pnie ich opadanie na gleby. Bior c pod uwag proponowane technologie przekszta cania odpadów oraz dla instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów - system oczyszczania spalin, które zapewni przestrzeganie standardów ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem, nie przewiduje si istotnego wp ywu na zanieczyszczenie gleb spowodowanego eksploatacj ZUOK w Bia ymstoku. 8.3.6 Oddzia ywanie na ludzi, przyrod o ywion Na etapie eksploatacji ka dej z instalacji wyst pi kilka rodzajów oddzia ywa . B dzie to emisja do powietrza, emisja ha asu, wytwarzane b cieki i odcieki, powstan odpady technologiczne i eksploatacyjne. Propagacja ha asu b dzie ograniczona ze wzgl du na otaczaj cy drzewostan, zadrzewienia i zakrzewienia oraz budynki handlowe, przemys owe i us ugowe. Zastosowane technologie gwarantuj , e inne odzia ywania nie b znacz co negatywnie oddzia ywa na ludzi i inne elementy przyrody o ywionej (np. ro liny, ptaki i ssaki). W przypadku ptaków wykazano, e wiele gatunków przystosowuje si do ycia na terenach miejskich, gdzie ha as jest wi kszy ni na obszarach wiejskich55 56. Najnowsze badania podaj , e wiele 55 Bermúdez-Cuamatzin E., Ríos-Chelén A.A., Gil D., Garcia, Constantino M. 2009. Strategies of song adaptation to urban noise in the House finch: syllable pitch plasticity or differential syllable use? Behaviour 146 (9): 12691286. 233 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku gatunków ptaków w tego typu przypadkach modyfikuje swój piew (np. zi ba, skora bogatka 57), dostosowuj c si w ten sposób do panuj cych warunków, tj. ycia w ha asie. Wzmo ona antropopresja mo e wp ywa na gnie ce si w okolicy ptaki. Jednak e wi kszo ze stwierdzonych gatunków w obr bie planowanej inwestycji to gatunki pospolite, liczne na terenach zamieszkanych przez ludzi. Wi kszo z tych gatunków l gnie si w pobli u cz owieka, np. makol gwa, sroka, pleszka, kos, kwiczo , piewak, gajówka, grzywacz, rudzik58. Podobnie jest w przypadku zinwentaryzowanych gatunków ssaków. Wykazuj one w ostatnich czasach zmniejszon ochliwo w stosunku do cz owieka i zazynaj zasiedla miasta (np. dziki). W zwi zku z tym nie nast pi negatywne odzia ywnie na t grup zwierz t. Zastosowanie nasadze gatunkami drzew i krzewów preferownych przez ptaki (np. przez g siorka) zapewni zachowanie ich w ciwych siedlisk gowych i erowisk. 8.3.7 Oddzia ywanie na obszary chronione, w tym obszary Natura 2000 Ze wzgl du na po enie inwestycji jej charakter i zastosowane technologie nie przewiduje si znacz cego negatywnego oddzia ywania na obszary chronione. Jak wspomniano w rozdziale 3.8.4., tereny chronione s po one w odleg ci (rysunki 3.19 i 3.20) zapewniaj cej ich trwa i stabiln ochron i brak oddzia ywania. Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 (Tab. 3.13), oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na ich spójno i integralno . 8.3.8 Oddzia ywanie na zabytki oraz dobra kultury i dobra materialne Oddzia ywanie opisywanego Zak adu na zabytki lub dobra kultury mog oby jedynie nast powa poprzez emisj zanieczyszcze do powietrza. Z punktu widzenia ochrony atmosfery nie istniej specjalne wymagania co do ochrony obiektów zabytkowych oraz dóbr materialnych. Dotrzymanie ogólnych wymaga ochrony powietrza w trakcie funkcjonowania Zak adu jak równie fakt jego oddalenia od tych obiektów sprawi, e oddzia ywanie Zak adu nie spowoduje pogorszenia ich ogólnego stanu. 8.3.9 Matryca przewidywanych oddzia ywa inwestycji na rodowisko Jak wykazano powy ej oddzia ywanie projektowanego zak adu nie zmieni o si w stosunku do prognozowanego na etapie uzyskiwania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. W zwi zku z tym poni ej przedstawiono matryce przewidywanych oddzia ywa na rodowisko wed ug raportu z 2010 (Raport OO 2010). Mo liwe do wyst pienia oddzia ywania zestawiono w dwóch matrycach, odnosz cych si do zagadnienia w zasi gu lokalnym, a nast pnie regionalnym. Przedstawiono w nich w sposób syntetyczny oddzia ywanie na poszczególne elementy rodowiska. Oddzia ywania przedstawiono dla okresu realizacji inwestycji oraz w warunkach eksploatacji zgodnej z zak adanym procesem technologicznym, z wyszczególnieniem nasilenia oddzia ywania (znacz ce, nieznacz ce), czasu trwania oddzia ywania (krótko- rednio- i d ugoterminowe), charakteru oddzia ywania (sta e, chwilowe, bezpo rednie, po rednie, odwracalne, nieodwracalne). Okre lono 56 Wood W.E., Yezerinac M.S. 2006. Song sparrow (Melospiza melodia) song varies with urban noise. The Auk 123 (3): 650-659. 57 Slabbekoorn H., den Boer-Visser A. 2006. Cities change the songs of birds. Current Biology 16: 2326-2331. 58 Tomia oj L., Stawarczyk T. 2003 Awifauna Polski, rozmieszczenie, liczebno i zmiany, T. I-II. Polskie Towarzystwo Przyjació Przyrody "proNatura", Wroc aw. 234 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku oddzia ywania wynikaj ce z istnienia przedsi wzi cia oraz w sytuacji zaniechania z jego realizacji (wariant zerowy). Przy ocenie nasilenia oddzia ywania uwzgl dniono mo liwo kumulacji oddzia ywa oraz mo liwo ci wyst powania oddzia ywa wtórnych i po rednich. W okresie realizacji inwestycji mo e zachodzi niekorzystne oddzia ywanie. Elementy rodowiska, które b podlega ujemnemu wp ywowi to: stan zanieczyszczania powietrza i klimat akustyczny. Oddzia ywanie to b dzie mia o nieznaczne nasilenie, b dzie krótkotrwa e, odwracalne i b dzie mia o zasi g lokalny; ust pi ono w pe ni po zako czeniu prac budowlanych. Niekorzystne oddzia ywanie realizacji inwestycji zwi zane z usuni ciem cz ci ro linno ci wyst puj cej na terenie inwestycji zostanie zrekompensowane nasadzeniem nowych drzew i krzewów. 235 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku . Tabela 8.37 Matryca przewidywanych oddzia ywa na rodowisko dla projektowanego przedsi wzi cia w skali lokalnej ród o: Raport OOS 2010 236 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Tabela 8.38 Matryca przewidywanych oddzia ywa na rodowisko dla projektowanego przedsi wzi cia w skali regionalnej ród o: Raport OOS 2010 237 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.10 Oddzia ywanie pól elektromagnetycznych ród em pól elektromagnetycznych na terenie ZUOK b : separatory ferromagnetyków w hali waloryzacji la; turbozespó z instalacj elektryczn zasilaj wraz z transformatorem, w budynku technicznym. Oddzia ywanie pól elektromagnetycznych wytwarzanych przez te urz dzenia b dzie mia o jedynie lokalny charakter i przy zachowaniu warunków BHP pracy przy tych urz dzeniach nie b one szkodliwie oddzia ywa na zdrowie ludzi. Ponadto nale y zaznaczy , e turbozespó i transformator zlokalizowane b w wydzielonych, zamkni tych pomieszczeniach, do których dost p b mieli jedynie pracownicy upowa nieni do obs ugi urz dze elektrycznych, a ich przebywanie w tych pomieszczeniach b dzie zwykle krótkotrwa e. Reasumuj c stwierdza si , e praca Zak adu nie b dzie generowa oddzia ywa elektromagnetycznych szkodliwych dla rodowiska. 8.3.11 Oddzia ywanie transgraniczne Post powanie w sprawie transgraniczego oddzia ywania na rodowisko przeprowadza si w razie stwierdzenia mo liwo ci wyst pienia znacz cego transgranicznego oddzia ywania na rodowisko, pochodz cego z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, b cego nast pstwem realizacji planowanych przedsi wzi obj tych decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach. W przypadku ZUOK Bia ystok oddzia ywanie na rodowisko w aspekcie transgranicznym nale y rozpatrywa jedynie pod k tem ochrony powietrza, bowiem dla pozosta ych komponentów rodowiska problem ten w ogóle nie wyst puje. Przeprowadzone obliczenia oddzia ywania ZUOK w Bia ymstoku na stan jako ci powietrza (szeroko omówione w rozdzia ach 8.2.1 i 8.3.1) wskazuj , e st enia wi kszo ci emitowanych substancji b ni sze od 10% wielko ci dopuszczalnych, a ich oddzia ywanie ograniczy si do najbli szego siedztwa ZUOK. Najwi ksze st enia jednogodzinne substancji emitowanych przez komin spalarni wyst pi w promieniu 291 m, czyli nie b wykracza y poza granice Bia egostoku, a do najbli szej wschodniej granicy kraju w linii prostej jest ponad 43 km. W wietle powy szego eksploatacja projektowanego Zak adu nie b dzie powodowa znacz cego oddzia ywania transgranicznego i w zwi zku z tym nie wymaga przeprowadzenia post powania transgranicznego oddzia ywania na rodowisko, o którym mowa w art. 104 - 112 ustawy z dnia 3 pa dziernika 2008 r. o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz ocenach oddzia ywania na rodowisko (Dz.U.2008.199.1227). 8.3.12 Oddzia ywanie na przemys owej rodowisko w przypadku wyst pienia powa nej awarii Zgodnie z ustaw Prawo ochrony rodowiska przez powa awari rozumie si zdarzenie, w szczególno ci emisj , po ar tub eksplozj , powsta e w trakcie procesu przemys owego, magazynowania lub transportu, w których wyst puje jedna lub wi cej niebezpiecznych substancji, prowadz ce do natychmiastowego powstania zagro enia ycia lub zdrowia ludzi lub rodowiska lub powstania takiego zagro enia z opó nieniem. W fazie eksploatacji na terenie ZUOK w Bia ymstoku jedyn wykorzystywan substancj niebezpieczn b dzie olej opa owy, u ywany jako paliwo wspomagaj ce. Olej b dzie magazynowany 238 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku w zbiorniku o pojemno ci 50 m3. Jego ilo b dzie znacznie mniejsza ni ilo kwalifikuj ca zak ad do zak adów o zwi kszonym ryzyku wyst pienia powa nej awarii przemys owej, która zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilo ci substancji niebezpiecznych, których znajdowanie si w zak adzie decyduje o zaliczeniu go do zak adu o zwi kszonym ryzyku albo zak adu o du ym ryzyku wyst pienia awarii przemys owej (Dz. U. Nr 58, poz. 535, zmienione Dz. U. z 2006 r. Nr 30 poz. 208), wynosi 2500 ton. rodki zapobiegaj ce awariom eksploatacyjnym Dla zapobiegania powstawaniu awarii, które mog doprowadzi do uwolnienia substancji niebezpiecznych, po arów lub wybuchów, niezb dne s strukturalne i organizacyjne rodki zapobiegawcze. rodki ostro no ci zosta y zró nicowane wg nast puj cego podzia u: rodki dla zapobiegania awarii rodki dla ograniczania awarii rodki dla likwidacji skutków awarii rodki techniczne – dzia ania strukturalne Budynki b konstrukcjami zaprojektowanymi i wykonanymi dla zagwarantowania przej cia przewidywanych obci Podczas projektowania fundamentu wzi te pod uwag zostan warunki glebowe w pod u Uziemienie wszystkich fundamentów zgodnie z przepisami. Wszystkie obszary zak adu b wyposa one w ochron odgromow Zabezpieczenia przeciwkolizyjne (ruroci gi, wsporniki, krytyczne elementy zak adu) Wybór materia ów do budowy Zak adu z certyfikatami bezpiecze stwa, aby przeciwdzia uszkodzeniom z powodu korozji, zmiennego obci enia, ci nienia i temperatury Projekt wszystkich elementów Zak adu z izolacj promieniowania cieplnego lub z izolacj kontaktow Projekt zak adu zgodnie ze sztuk projektowania, bior c pod uwag odpowiednie standardy i wytyczne Wyposa enie wszystkich zbiorników magazynowych w ochron przed przepe nieniem, nadci nieniem i podci nieniem, w celu unikni cia wycieków substancji spowodowane przez przepe nienie lub zniszczenie zbiornika Instalacja ruroci gowa zaopatrzona w kompensatory rozszerze termicznych rodki ochrony przeciwpo arowej Stosowanie trudnopalnych p ynów hydraulicznych Projektowanie cz ci ci nieniowych zgodnie z odpowiednimi dyrektywami i normami Podci nienie w prawie wszystkich kana ach spalinowych, tak aby spaliny nie mog y si rozprzestrzenia poza instalacj rodki techniczne – system AKPiA Dla bezpiecznej eksploatacji Zak adu, system AKPiA charakteryzuje si przede wszystkim tym, e: Wi kszo sprz tu do sterowania procesami jest zasilana z scentralizowanych szaf mocy (MCC) i sterowana za po rednictwem redundantnego, rozproszonego systemu automatyki (DCS) Wszystkie komponenty DCS (komputery PC, sterowniki, komponenty sieciowe, zdalne szafki we./wy. itd.) s zasilane za pomoc zasilacza awaryjnego UPS, co oznacza, e w przypadku awarii zasilania g ównego ca y uk ad DCS zachowuje funkcjonalno Oddzielony sterownik bezpiecze stwa, odpowiedzialny za ochron paleniska, kot a i obiegu parowego. W przypadku wyst pienia niedopuszczalnych odchyle parametrów procesu, Zak ad przechodzi w tryb bezpiecznej eksploatacji. Instalacja AKPiA jest zgodna ze wszystkimi obowi zuj cymi europejskimi dyrektywami i przepisami dotycz cymi bezpiecze stwa Zagro enia sprz one 239 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Nast puj ce rodki zostan podj te w celu zapobiegania awariom zwi zanym z bezpiecze stwem systemów i dzia operacyjnych: Wybór niezawodnego i sprawdzonego sprz tu Kontrole jako ci Regularne testy eksploatacyjne rodki zapobiegaj ce po arom Konserwacja sprz tu ppo . przez uprawnion do tego firm na podstawie instrukcji Regularne wiczenia przeciwpo arowe Kontrola instalacji po zmianach i naprawach Zabezpieczenia przeciwkolizyjne mostów rurowych i ograniczenia pr dko ci na terenie Zak adu Rozwi zania zabezpiecze systemowych pracy ZUOK System blokad Zainstalowany zostanie system mechanicznych i elektrycznych blokad oraz urz dze ochronnych dla ca ej instalacji elektrycznej, gwarantuj cy bezpieczn i nieprzerwan prac obiektu. Blokady b zapewnia : Bezpiecze stwo personelu zatrudnionego przy obs udze i konserwacji obiektu. ciw sekwencj dzia ania podczas uruchamiania i wy czania obiektu. Bezpiecze stwo obiektu w czasie normalnej pracy lub w sytuacjach awaryjnych. Blokady b dzia prewencyjnie. Instalacja sygnalizacji po aru Dla zak adu zastanie zaprojektowany system sygnalizacji po aru. System zostanie wykonany w oparciu o cyfrow , p tlow central systemu SAP. System SAP b dzie zaprojektowany zgodnie z wymaganiami przepisów i dobrany do obiektu. Centrala zlokalizowana b dzie w pomieszczeniu dyspozytorni. Automatyczna instalacja ga nicza Bunkier przyjmowania odpadów w celu zabezpieczenia po arowego b dzie wyposa ony w sterowan instalacj ga nicz w postaci generatorów lekkiej piany oraz dzia ek pianowych. System b dzie zasilony w wod ga nicz z przeznaczonego do tego zbiornika i pompowni po arowej. Podgl d kamery termowizyjnej w bunkrze odpadów pozwoli na odpowiednie sterowanie zraszaniem ognisk po arowych. Pompownia ppo . Pompownia ppo . b dzie zasilana z dwóch niezale nych róde zasilnia: z sieci elektroenergetycznej i z agregatu pr dotwórczego. Instalacje ochrony ppo . Instalacje wykrywania i alarmu po aru: W magazynie mieci (bunkier) b dzie zainstalowany system ukierunkowany na wykrywanie stanu podwy szonego ciep a na skutek procesów samonagrzewania si substancji biologicznych. W du ych segmentach budynku procesowego zainstalowane zostan czujki liniowe, w serwerowni system zasysaj cy, wczesnego wykrywania dymu. Czujki po aru zostan tak e zainstalowane w pomieszczeniach ruchu elektrycznego i maszynowni. Instalacje ga nicze w postaci urz dze tryskaczowych, i dzia ek pianowych dla komory bunkra i wyodr bnionej powierzchni sk adowania odpadów w hali roz adunkowej. Miejscowo b zainstalowane kurtyny wodne np. nad bramami roz adunkowymi z dwóch stron i nad kabin operatorsk . System gaszenia gazowy w serwerowni. Hydranty wewn trzne 52 lub 33 zainstalowane w ca ym budynku procesowym. Wentylacja po arowa odymiaj ca nad bunkrem oraz w hali roz adunkowej. 240 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 8.3.13 Analiza skumulowanych efektów i planowanymi przedsi wzi ciami inwestycji z innymi istniej cymi W rozdziale 4 Raportu opisano obiekty istotne dla stanu rodowiska w otoczeniu lokalizacji ZUOK. W opisie uwzgl dniono zarówno obiekty istniej ce jak i planowane. W promieniu do 1 km od lokalizacji ZUOK znajduj si : Fabryka Dywanów AGNELLA SA, Zak ad Techniczny „KarT” W odzimierz Kardasz, Gie da Rolno-Towarowa SA, Biazet S.A., Fabryka Przyrz dów i Uchwytów BIZON-BIAL SA, Elektrociep ownia BIA YSTOK SA oraz Fabryka Mebli FORTE SA. Natomiast obiekty planowane to: budowa zak adu produkcyjno-magazynowego z cz ci socjaln i biurow wraz z towarzysz im infrastruktur ; budowa Centrum Handlowo-Us ugowego wraz z budow infrastruktury technicznej i rozbiórk istniej cych obiektów przemys owych; budowa stacji paliw p ynnych wraz z infrastruktur towarzysz . Kumulacja oddzia ywa mo e nast powa w zakresie emisji ha asu, nat enia transportu oraz w zakresie emisji do powietrza - m.in. z Elektrociep owni Bia ystok. W przypadku pozosta ych elementów rodowiska oddzia ywanie jest niewielkie i nie b dzie powodowa istotnego oddzia ywania skumulowanego. Przeprowadzone obliczenia uci liwo ci akustycznej projektowanych obiektów ZUOK (rozdzia 8.3.2) wykazuj , e dzia alno obiektu w porze dziennej i nocnej, w systemie pracy okre lonym w dokumentacji technologicznej, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielko ci kryterialnej w rodowisku na granicy terenów wymagaj cych ochrony przed ha asem. Wyniki wykonanych oblicze wykazuj , e funkcjonowanie ZUOK w Bia ymstoku nie b dzie wp ywa o negatywnie na poziom ha asu w rejonie najbli szej zabudowy mieszkalnej tj. nie powoduje przekroczenia stanu jako ci rodowiska w odniesieniu do poziomu ha asu. Oszacowanie efektów skumulowanych w przypadku oddzia ywania akustycznego odby o si poprzez na enie oddzia ywania projektowanej inwestycji na o akustyczne z uwzgl dnieniem drogi dojazdu. W przypadku emisji do powietrza analiza powinna uwzgl dnia oddzia ywania wszystkich róde zlokalizowanych na terenie miasta, nap ywu zanieczyszcze spoza terenów miasta oraz nap ywu zagranicznego. Wykonanie takiej pracy obliczeniowej jako ci powietrza przekracza mo liwo ci jakiegokolwiek przedsi wzi cia inwestycyjnego. Prób takiej analizy podj si wykonawca Programu ochrony powietrza dla aglomeracji bia ostockiej jednak i on nie ogarn ca ci zagadnienia a jedynie wybranego fragmentu dotycz cego py u zawieszonego PM10, jako zanieczyszczenia decyduj cego o stanie powietrza. Maj c mi dzy innymi to na wzgl dzie skumulowany efekt oddzia ywania okre lony jest na podstawie wyników pomiarów jako ci powietrza w ramach Pa stwowego Monitoringu rodowiska. Na bazie tych pomiarów okre lony jest przez s by Inspekcji rodowiska aktualny stan jako ci powietrza w strefach, w podziale na grupy A, B i C, które s opisane przy pomocy odpowiednich wymogów formalnoprawnych i merytorycznych (patrz rozdzia 3.1.1 Raportu). Bior c pod uwag powy sze w przypadku rozpatrywanej inwestycji efekt skumulowany nale y rozumie jako sum aktualnego stanu jako ci powietrza (podanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska - pismo WIO z dnia 21.01.2013r. w sprawie stanu zanieczyszczenia powietrza (znak WM.7016.1.2.2013.MW)) oraz st obliczonych i okre lonych w opracowaniu dla samej inwestycji. Wp yw ZUOK w Bia ymstoku na rodowisko zosta przedstawiony w niniejszym raporcie jako efekt skumulowany z aktualnym stanem jako ci powietrza(st enia rednioroczne nie mog przekroczy dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu i warto ci odniesienia pomniejszonych o warto a zanieczyszcze podanego przez WIO w Bia ymstoku) oraz t em akustycznym. W cz ciach dokumentu dotycz cych tych oddzia ywa przedstawione zosta y w za cznikach graficznych zasi gi oddzia ywania zarówno emisji do powietrza jak i oddzia ywania akustycznego. 241 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Analiza oddzia ywa z uwzgl dnieniem efektu kumulacji wykaza a, e nie b dzie dochodzi o do przekrocze dopuszczalnych norm w wyniku funkcjonowania inwestycji, równie w kontek cie Programu ochrony powietrza dla aglomeracji bia ostockiej. Zgodnie z zapisami programu, budowa ZUOK bierze udzia w ograniczeniu emisji z róde powierzchniowych czyli kot owni komunalnych, proporcjonalnie do wytwarzanej energii cieplnej i elektrycznej, co jest jednym z podstawowych elementów tego programu (do wiadczenia technologiczne z istniej cych instalacji wskazuj , e 1 Mg spalanych odpadów jest ekwiwalentem spalenia oko o 200 kg ropy naftowej lub 300 kg w gla kamiennego). 8.4 Przewidywane oddzia ywanie przedsi wzi cia na likwidacji rodowisko – faza Oddzia ywanie obiektu w fazie likwidacji b dzie porównywalne do oddzia ywania trakcie budowy. W trakcie prac rozbiórkowych mog wyst pi emisje typowe dla rednich placów budowy: emisja zanieczyszcze do powietrza (py z prac rozbiórkowych, spaliny maszyn budowlanych), emisja ha asu, wytwarzanie odpadów (które zgodnie z przepisami powinny by zagospodarowane przez firm prowadz prace rozbiórkowe). Procesy te b krótkotrwa e, a stan zwi kszonej emisji b dzie stanem przej ciowym, który ustanie z chwil zako czenia prac. Podobnie jak w czasie budowy obiektu oddzia ywanie prac rozbiórkowych na wszystkie elementy rodowiska (wody gruntowe i grunty, wody powierzchniowe, powietrze atmosferyczne, klimat akustyczny i inne) b dzie ma e i bez znacz cego wp ywu na rodowisko. W przypadku likwidacji ZUOK, w trakcie prac rozbiórkowych nale y zwróci uwag na oczyszczenia infrastruktury podziemnej – studzienek kanalizacyjnych i urz dze ciekowych, a tak e na opró nienie i oczyszczenie zbiornika na olej nap dowy. Po wykonaniu prac rozbiórkowych nale y dokona przegl du czy nie pozosta y jakie potencjalne ród a zanieczyszczenia rodowiska oraz wykona sonda owe badania zanieczyszczenia gruntu na terenie ZUOK. 242 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 9. Opis dzia minimalizuj cych oddzia ywanie na rodowisko Niniejszy rozdzia , zgodnie z art. 66., ust. 1. pkt. 9 ustawy oo , zawiera opis przewidywanych dzia maj cych na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensacj przyrodnicz negatywnych oddzia ywa na rodowisko, w szczególno ci na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralno tego obszaru. 9.1 Faza budowy ZUOK 9.1.1 Powietrze atmosferyczne Oddzia ywanie Zak adu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie b dzie stanowi o istotnego wzrostu uci liwo ci dla powietrza, a tak e nie spowoduje znacz cych zmian istniej cego stanu jako ci powietrza w otoczeniu ZUOK w Bia ymstoku. Oddzia ywania b typowe dla placów budów o rednich wielko ci. Ze wzgl du na lokalny charakter oddzia ywa budowa Zak adu nie b dzie równie stanowi zagro enia dla ycia i zdrowia okolicznych mieszka ców. Prace b prowadzone na ma ej wysoko ci i b mia y charakter krótkotrwa y. Mo na wi c stwierdzi , e wp yw emisji na powietrze atmosferyczne zwi zany z realizacj przedsi wzi cia b dzie mia charakter lokalny i zmienny, zwi zany z miejscem powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe) i nie b dzie wykracza poza granice Zak adu. Nie ma wi c konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie emisji zanieczyszcze do powietrza w tej fazie realizacji przedsi wzi cia. Zak ada si , e wykonawcy robót wdro standardowe dzia ania zwi zane z ograniczeniem oddzia ywania na powietrze atmosferyczne, przyk adowo: zabezpieczenia w zakresie emisji py ów podczas transportu i magazynowania materia ów sypkich ograniczenie emisji spalin poprzez minimalizacj u ytkowania pojazdów i urz dze na biegu ja owym zakaz stosowania pojazdów i urz dze z niesprawnymi uk adami wydechowymi, powoduj cych nadmierna emisje spalin Szczegó owe wymagania ochrony rodowiska w tej fazie realizacji inwestycji b wykonawcom w pozwoleniu budowlanym. okre lone 9.1.2 Klimat akustyczny Podstawowym sposobem zapobiegania oddzia ywania akustycznego b dzie prowadzenie prac tylko w porze dziennej, co spowoduje, e nie b one w istotny sposób wp ywa y na warunki akustyczne w rodowisku. Zgodnie z warunkami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach prace budowlane dopuszczone b jedynie w godzinach dziennych, tj. 6:00- 22:00. 9.1.3 Wody podziemne i powierzchniowe W trakcie budowy przewiduje si wykonywanie wykopów pod fundamenty, co mo e wymaga okresowego odwadniania wykopów i spowodowa okresowe obni enie zwierciad a wód podziemnych. W szczególno ci odwodnienia wymaga o b dzie posadowienie p yty fundamentowej bunkra na poziomie -13 m.p.p.t w wykopie zabezpieczony ciankami szczelnymi. Aby umo liwi wykonanie p yty fundamentowej, z obszaru ograniczonego ciankami szczelnymi, zostanie odpompowana woda gruntowa przy u yciu drena u powierzchniowego i studni zbiorczych do kanalizacji deszczowej. Niemniej b dzie to dzia anie lokalne, krótkotrwa e, okresowe i odwracalne, nie wymaga przeprowadzenia dodatkowych dzia zapobiegawczych lub kompensacyjnych. 243 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Pojazdy i maszyny budowlane musz ropopochodnymi. by sprawne, zapewniaj ce brak ska enia substancjami 9.1.4 Gospodarka odpadami Odpady powsta e w fazie realizacji inwestycji, w tym wytwarzane przez pracowników wykonawców robót, nale y usun z miejsca wytworzenia poprzez przekazanie do odzysku b unieszkodliwienia. Odpady te b magazynowane na wyznaczonej i utwardzonej powierzchni. Zgodnie z warunkami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach wykonawcy robót prowadzi winien w ciw gospodark odpadami: gromadzi je selektywnie, magazynowa czasowo w wyznaczonym miejscu o utwardzonym pod u oraz przekazywa do odzysku lub unieszkodliwiania podmiotom, posiadaj cym stosowne uprawnienia, b wykorzystywa na potrzeby w asne, zgodnie z obowi zuj cymi przepisami, W celu minimalizacji wp ywu na rodowisko gospodarki odpadami w okresie budowy przewidziano zainstalowanie kruszarki do betonu na placu budowy, aby przygotowa na miejscu gotowy surowiec (kruszywo), w celu wyeliminowania dodatkowego transportu samochodów. 9.1.5 Powierzchnia ziemi, krajobraz, gleby Nie przewiduje si realizowania czynno ci, które w sposób istotny b ziemi, krajobraz b gleby. wp ywa na powierzchni Dzia ania niwelacyjne terenu realizowane b na terenie ju przekszta conym, z zaburzonym profilem glebowym (nasypy zwa owiska) Taka zmiana ukszta towania powierzchni terenu nie b dzie mia a du ego znaczenia, nie spowoduje istotnych zmian w krajobrazie terenu obszaru przeznaczonego na tereny przemys owe, bazy itp. Powy sze dzia ania dotyczy b cz ci dzia ki terenu przeznaczonej pod inwestycj . Zgodnie z zapisami projektu budowlanego powierzchnia Zak adu stanowi a b dzie ok. 30% dzia ki. Nie ma konieczno ci wdra ania dzia emisji zanieczyszcze . i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie oddzia ywania i 9.1.6 Ludzie, przyroda o ywiona Aby zminimalizowa negatywne oddzia ywanie na ludzi prace prowadzone b w godzinach od 6:00 do 22:00. Wszystkie oddzia ywania w tej fazie maj charakter lokalny, ograniczony w zasadzie do terenu budowy i drogi dojazdowej. Teren nie jest cenny pod wzgl dem florystycznym i wyst powania rzadkich i chronionych gatunków grzybów (w tym porostów). Na terenie planowanej inwestycji wykazano gniazdowanie dwóch gatunków z Za cznika I Dyrektywy Ptasiej, tj. lerki oraz g siorka. W zwi zku z tymoptymalnym terminem prowadzenia prac ziemnych oraz zwi zanych z usuni ciem drzew i krzewów, b dzie okres pomi dzy 1 wrze nia a 15 marca. Generalnie oddzia ywanie na ptaki zwi zane mo e by z p oszeniem i niepokojeniem oraz usuni ciem ro linno ci stanowi cej erowiska lub miejsca l gowe. Mimo e, jak wspomniano, ich ewentualna utrata nie zagrozi ca ci ich miejskich i lokalnych populacji, nale y podj rodki minimalizuj ce negatywne oddzia ywanie inwestycji. Dlatego prace budowlane nale y rozpocz przed sezonem gowym (termin jak wy ej). Cz dzia ki w rejonie cieku wodnego w jak najwi kszym stopniu zostanie zachowana nienaruszona, ze szczególnym uwzgl dnieniem atrakcyjnych dla ptaków zakrzacze i zadrzewie . Po zako czeniu wszystkich prac cz terenu przeznaczona b dzie pod ziele urz dzon . W konsultacji z ornitologiem poddano ocenie zmian charakter i wielko dotychczasowego siedliska pod k tem warunków bytowania ptaków oraz mo liwo ci minimalizacji oddzia ywania na awifaun poprzez nasadzenie gatunków ro lin preferowanych przez g siorka i lerk po wykonaniu budowy i w trakcie eksploatacji (ewentualna propozycja dodatkowych dzia minimalizuj cych oddzia ywania na rodowisko przyrodnicze). Ocena ekspercka oraz analiza oddzia ywania planowanej inwestycji awifaun wykaza a, e nie wp ynie ona negatywnie na jej sk ad 244 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku jako ciowy i ilo ciowy. Poza tym zastosowanie nasadze preferowanych przez g siorka (drzewa i krzewy kolczaste) przyczyni si do zachowania we w ciwym stanie i odpowiedniej powierzchni siedlisk tego gatunku. Nie przewiduje si innych zabiegów minimalizuj cych. W zwi zku z powy szym, zgodnie z zapisami projektu budowlanego, na terenie w pobli u cieku wodnego nie planuje si prowadzenia robót budowlanych. W za czniku 1 do niniejszego Raportu zamieszczono plan zagospodarowania terenu, prezentuj cy lokalizacj obiektów planowanego Zak adu. Plac budowy, jego zaplecze oraz drogi techniczne zorganizowane zostan z uwzgl dnieniem zasady minimalizacji zaj cia terenu i przekszta cenia jego powierzchni, a po zako czeniu prac przeprowadzona zostanie rekultywacja tych terenów. Zaplecze budowy, miejsca sk adowania materia ów budowlanych, substancji chemicznych lokalizowa zlokalizowane b na utwardzonym terenie oraz b odpowiednio zorganizowane w celu ograniczenia mo liwo ci zanieczyszczenia rodowiska gruntowo-wodnego. 9.1.7 Obszary chronione Bior c pod uwag charakter, skal projektowanej inwestycji, planowane prace oraz cele ochrony rezerwatów przyrody zlokalizowanych na terenie miasta Bia ystok oraz Puszczy Knyszy skiej mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich trwa , zachowanie i cele ochrony. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si zastosowania rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 9.1.8 Obszary NATURA 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 (rozdzia 3.8.4), oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji i skal prac, mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na spójno i integralno tych obszarów. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si zastosowania rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 9.1.9 Zabytki i dobra kultury Nie przewiduje si realizowania czynno ci, które w sposób istotny mog yby wp ywa na zabytki i dobra kultury. Nie ma wi c konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze maj cych na celu ograniczenie oddzia ywania i emisji zanieczyszcze pod k tem ochrony zabytków i dóbr kultury. 9.2 Faza eksploatacji ZUOK 9.2.1 Powietrze atmosferyczne Podstawowym sposobem zapobiegania oddzia ywania Zak adu na powietrze atmosferyczne jest nowoczesny i wysokosprawny system spalania odpadów oraz oczyszczania spalin. W celu eliminacji dioksyn, furanów, WWA (wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne) zaprojektowano termiczny proces przekszta cania odpadów, który zapewnia utrzymanie przez minimum 2 sekundy, w najbardziej niekorzystnych warunkach, temperatur spalin w komorze paleniskowej wynosz co najmniej 850°C; komor paleniskow wyposa ono w dwa palniki 245 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku rozruchowo-wspomagaj ce zasilane olejem opa owym, umo liwiaj ce dokonanie rozruchu instalacji i doprowadzenie temperatury spalin w komorze paleniskowej do min. 850°C oraz wspomagaj ce proces w przypadku obni enia si wymaganej temperatury spalin w komorze. System oczyszczania zosta oparty na metodzie pó -suchej (w celu redukcji zwi zków kwa nych, py ów, metali ci kich, w glowodorów w przeliczeniu na sumaryczny w giel organiczny oraz dioksyn i furanów) oraz na metodzie SNCR z wykorzystaniem mocznika w celu redukcji NOx. W zakresie oczyszczania spalin rozwi zanie procesu dla projektu opiera si na systemie NIDTM firmy Alstom, który bazuje na pó suchej technologii oczyszczania spalin, integruj cej kilka funkcji w jednym urz dzeniu: absorpcja gazowa HCl, HF i SO2; usuwanie metali ci kich i dioksan; usuwanie cz stek sta ych; kondycjonowanie spalin. Metody te zapewni redukcj zanieczyszcze zawartych w gazach odlotowych do bezpiecznego poziomu, co potwierdzi y przeprowadzone pomiary emisji w istniej cych instalacjach tego typu. Otrzymane wyniki prognozowanej uci liwo ci projektowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku (opisane w p. 8.3.1.) wskazuj na minimalne jego oddzia ywanie na stan jako ci powietrza. Inne dzia ania zaprojektowane dla Zak adu w celu ograniczenia g ównie emisji niezorganizowanej to m.in.: system wyci gania powietrza z bunkra odpadów i hali roz adunkowej i wyeliminowanie emisji odorów i py u ze stanowiska wy adunku odpadów oraz obszaru bunkra. W czasie pracy instalacji powietrze jest zasysane i kierowane pod ruszt, jako powietrze pierwotne do spalania, zapewniaj c niewielkie podci nienie w obszarze bunkra i hali wy adunkowej. W czasie postoju instalacji powietrze jest zasysane i kierowane do komina, zapewniaj c niewielkie podci nienie w obszarze bunkra. System dezodoryzacji powietrza zapewnia dodatkowo oczyszczanie powietrza z bunkra odpadów w czasie postoju instalacji. System dezodoryzacji zawiera uk ad kana ów, przez które przep ywa powietrze pobierane z bunkra i kierowane jest ono do kolumny kontaktowej, znajduj cej si w strefie oczyszczania spalin. Kolumna kontaktowa jest wyposa ona w z e bitumicznego w gla aktywnego, które usuwa cz ci organiczne odpowiedzialne za wyst powanie odoru powietrza. hal przyj cia i waloryzacji la oraz hal zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów wyposa ono w system wentylacyjny zaopatrzony w filtr workowy do redukcji emisji py ów, z którego gwarantowany poziom st enia py u na wylocie nie przekroczy 5 mg/Nm³ silosy sorbentu, w gla aktywnego, popio ów oraz cementu zaprojektowano jako zbiorniki szczelne i zamkni te; wyloty oddechowe wyposa ono w filtry workowe, z których gwarantowany poziom st enia py u na wylocie nie przekroczy 5mg/Nm³. zaprojektowano od lacz z zamkni ciem wodnym umo liwiaj cym ta moci gowy przesy la do hali waloryzacji i eliminuj cy pylenie z ta moci gu. Przewidziano równie , zastosowanie uk adu rezerwowego zasilania (generator awaryjny). Generator zapewni zasilanie w przypadku od czenia obiektu z sieci elektroenergetycznej i przestoju (lub zatrzymania) turbiny parowej. Awaryjne zasilanie umo liwi bezpieczne wy czenie obiektu oraz zabezpieczenie obiektu przy od czeniu od sieci, w tym zapewnienie sprawno ci urz dze ochrony atmosfery. 9.2.2 Klimat akustyczny Zak ad zlokalizowany zosta w strefie przemys owo – us ugowej miasta w s siedztwie uk adu drogowego przebudowywanego (ul. Andersa) w celu wyprowadzenia ruchu tranzytowego poza obszar centralnych osiedli Bia egostoku. 246 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Ograniczenie emisji ha asu osi gni to poprzez lokalizacj emitorów ha asu w obiektach, dobór urz dze oraz zastosowanie os on i t umików akustycznych. Podstawowym sposobem zapobiegania oddzia ywania akustycznego b dzie zastosowanie urz dze o mo liwie niskim poziomie ha asu, szczególnie tych stosowanych na zewn trz. Urz dzenia o wysokim poziomie emisji ha asu, jak turbozespó , agregat pr dotwórczy, uruchamiany jedynie w wyj tkowych sytuacjach awaryjnych, wyposa one b w dodatkowe obudowy d wi koch onne. Transport odpadów odbywa si b dzie tylko w porze dziennej. 9.2.3 Wody podziemne i powierzchniowe Potencjalne oddzia ywanie na wody podziemne i powierzchniowe mo e by skutecznie ograniczane poprzez poni sze rodki zapobiegawcze. W celu ochrony przed potencjalnym oddzia ywaniem na wody podziemne i powierzchniowe, pojazdy na terenie ZUOK w Bia ymstoku porusza si b po utwardzonych drogach i placach uzbrojonych w system kanalizacji deszczowej. W obiektach do których przyjmowane s odpady pod e wykonane zostanie szczelne, niedopuszczaj ce do potencjalnego przedostania si odcieków do rodowiska gruntowo-wodnego. W szczególno ci bunkier zasypowy (fosa) – zaprojektowano w konstrukcji elbetowej monolitycznej z betonu o podwy szonej szczelno ci i odporno ci na agresj chemiczn ze cianami o grubo ci 40 cm w cz ci nadziemnej i 50 cm grubo ci w cz ci podziemnej. Zbiornik na olej opa owy (dwup aszczowy o o poj. 50m3) zabezpieczony zostanie przed wyciekami oleju poprzez umieszczenie go w olejoszczelnej wannie. Zaprojektowano sie kanalizacji sanitarnej – odprowadzenie cieków zgodnie z warunkami technicznymi Wodoci gów Bia ostockich systemem projektowanej kanalizacji w drodze dojazdowej i ul. Gen. Andersa. cieki bytowe z projektowanych budynków b po rednictwem pompowni cieków bytowych. odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacyjnej za Zastosowanie systemów minimalizacji/powtórnego wykorzystania wytwarzania cieków technologicznych i deszczowych: cieki technologiczne nie b odprowadzane do rodowiska - cieki technologiczne, generowane w ró nych procesach zak adowych ( cieki technologiczne ze stacji zmi kczania i demineralizacji wody, woda z odsalania kot a, demineralizowane odcieki wodne z instalacji), po oczyszczeniu w separatorze kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la). Zaprojektowano sie kanalizacji deszczowej (rozdzieln ) tzw. „brudnej i „czystej”. cieki deszczowe „czyste” (z dachów budynków) b odprowadzane do zbiornika wody deszczowej, tzw. zbiornika wody deszczowej „czystej”, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych (ch odzenie zrzutu odsolin z kot a, czyszczenie, zasilanie sieci nawadniania oraz w ilo ok. 4,4 l/s t oczona do zbiornika wody procesowej). Nadmiar cieków deszczowych „czystych” zostanie skierowany do dwóch zbiorników ppo . oraz istniej cej kanalizacji deszczowej, zlokalizowanej wzd zachodniej cz ci terenu dzia ki ZUOK. cieki deszczowe „brudne” z dróg i chodników oraz obszarów ogrodowych po oczyszczeniu w separatorze b kierowane do zbiornika wody procesowej i wykorzystywane w procesach technologicznych (przede wszystkim do gaszenia la) - zaprojektowano odprowadzenie cieków deszczowych z dróg i placów do zbiornika wody deszczowej – zbiornik wody procesowej, która zostanie wykorzystana w celach technologicznych. Przed zbiornikiem wody procesowej zaprojektowano separator substancji ropopochodnych o przep ywie Qmax=170dm3/s. Nadmiar wody deszczowej „brudnej”, po jej podczyszczeniu na separatorze ropopochodnych, zosta skierowany do istniej cej, na terenie dzia ki zak adu ZUOK, kanalizacji deszczowej o rednicy 1200mm. Wody deszczowe „brudne” odprowadzane poprzez 247 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku odwodnienia liniowe z placów sk adowania la b osadniki zamontowane na kana ach deszczowych. dodatkowo podczyszczane poprzez Projektowany ZUOK w Bia ymstoku przy prawid owej realizacji budowy i eksploatacji nie b dzie stanowi zagro enia dla wód podziemnych i powierzchniowych. 9.2.4 Gospodarka odpadami Budowa ZUOK w Bia ymstoku sprawi, e jedynie niewielka ilo ci wytwarzanych i przetwarzanych odpadów komunalnych b dzie przekazywana do sk adowania. Zaoszcz dzona zostanie wolna powierzchnia sk adowania na sk adowiskach, zapewnione kontrolowane i monitorowane warunki termicznego przekszta cania odpadów. Zgodnie z Ustaw o odpadach, wytwórca odpadów zobowi zany jest do dzia maj cych na celu zapobieganie i minimalizacj ilo ci wytwarzanych odpadów jak równie do odzysku odpadów. Na znacz minimalizacj wytwarzania odpadów w wyniku eksploatacji zak adu, które b zosta poddane sk adowaniu b dzie mia o wp yw: - prowadzenie waloryzacji li, - odzysk metali elaznych z li, musia y Powsta e odpady technologiczne i eksploatacyjne oraz surowce wtórne b przekazywane firmom zewn trznym posiadaj cym stosowne zezwolenia, w celu ich odzysku b unieszkodliwienia. Zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 w sprawie wymaga dotycz cych prowadzenia procesu termicznego przekszta cania odpadów (Dz. U. nr 37 poz. 339 ze zm.) § 13.1. pozosta ci po termicznym przekszta caniu odpadów poddaje si odzyskowi, a w przypadku braku takiej mo liwo ci — unieszkodliwia si , ze szczególnym uwzgl dnieniem unieszkodliwienia frakcji metali ci kich. el z termicznego przekszta cania odpadów mo e by budownictwie. Nie jest on odpadem niebezpiecznym. betonowej poddany odzyskowi w Do czasu przekazania, odpady b magazynowane w sposób odpowiedni dla danego typu odpadu. Magazynowanie odpadów zaprojektowano z zachowaniem nast puj cych zasad: - miejsca magazynowania odpadów b oznakowane i zabezpieczone przed dost pem osób postronnych oraz zwierz t oraz przed ich rozprzestrzenianiem. Pod e b dzie utwardzone. - odpady przeznaczone do odzysku b unieszkodliwienia w sposób inny ni sk adowanie b magazynowane w celu uzyskania partii transportowej, jednak przez okres nie d szy ni 3 lata. Odpady niebezpieczne (popio y, odpady z suchego oczyszczania gazów odlotowych) b stabilizowane na terenie Zak adu, co umo liwi ich sk adowanie na sk adowisku odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne. Pozosta ci po termicznym przekszta caniu odpadów b magazynowane i transportowane w sposób uniemo liwiaj cy ich negatywny wp yw na rodowisko. 9.2.5 Powierzchnia ziemi, krajobraz, gleby Eksploatacja inwestycji nie b dzie skutkowa znacz cym oddzia ywaniem na powierzchni ziemi lub gleby. Nie przewiduje si zastosowania szczególnych rodków zabezpieczaj cych te komponenty rodowiska. Oddzia ywanie na gleby b dzie minimalizowane poprzez zastosowanie metod zapobiegaj cych przedostawaniu si zanieczyszcze do powietrza. Oddzia ywanie na jako krajobrazu jest zminimalizowane poprzez wykonanie przemy lanego pod tym k tem projektu 248 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku architektonicznego obiektów ZUOK oraz wykonanie nasadze izolacyjnych i ozdobnych (jak opisano poni ej w p. 9.2.6). 9.2.6 Ludzie, przyroda o ywiona Bior c pod uwag zakres, technologi i po enie planowanej inwestycji stwierdza si , e nie b dzie ona mia o znacz cego negatywnego charakteru (oddzia ywania). Eksploatacja inwestycji nie b dzie powodowa negatywnego oddzia ywania na ludzi. Najbli sze zabudowania mieszkalne znajduj si poza zasi giem oddzia ywania akustycznego (oddalone s o ok. 700 m). Las Pietrasze, który s siaduje bezpo rednio z analizowan lokalizacj jest po ony w zasi gu oddzia ywania akustycznego instalacji, natomiast najcenniejsza pod wzgl dem przyrodniczym dolina Supra li, znajduje si poza zasi giem oddzia ywa zak adu. Inwentaryzacja przyrodnicza wykaza a, e omawiana lokalizacja jest zdegradowana pod wzgl dem florystycznym, cenniejsza pod wzgl dem ornitologicznym. W zwi zku z ograniczonym oddzia ywaniem akustycznym na Las Pietrasze oraz brakiem pozosta ych oddzia ywa na ludzi, zwierz ta, grzyby i ro liny nie przewiduje si podj cia rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. W celu ograniczenia rozprzestrzeniania si ha asu i zachowania ró norodno ci biologicznej w projekcie budowlanym uwzgl dniono wykonanie nasadze drzew i krzewów na terenie ZUOK. Zgodnie z decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach nr OSGK.V.7624-151/09/10/11 i Decyzj Nr 308/2011 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego projektowane uk ady ro linne podzielono na nast puj ce grupy: nasadzenia izolacyjne - zlokalizowane wzd ogrodzenia, z one z drzew i krzewów li ciastych, po czone w ró nogatunkowe grupy, posiadaj ce form naturalnego ywop otu bez konieczno ci docelowego ci cia (oprócz ci cia formuj cego i zag szczaj cego w okresie pierwszych 3 lat). Wysoko docelowa nasadze ok. 3 – 5 m. nasadzenia krzewów li ciastych pe ni cych funkcj ozdobn , nasadzenia pojedyncze drzew pe ni ce funkcje ozdobne oraz izolacyjne, nasadzenia pn czy przy cianach budynków, nasadzenia ro lin okrywowych pod istniej grup drzew pe ni ce funkcje ozdobne. Pozosta woln od zabudowy i nawierzchni przestrze przeznaczono pod trawniki. Trawniki równie zaprojektowano w miejscach przebiegu sieci podziemnych. Materia ro linny dobrano do miejscowych warunków klimatycznych; zastosowano ro liny maj ce ma e wymagania glebowe oraz niek opotliwe w piel gnacji. Zgodnie z warunkami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach opracowany projekt nasadzenia zieleni na terenie ZUOK uwzgl dnia nasadzenia drzew i krzewów w celu stworzenia ptakom bazy pokarmowej, a tak e miejsc rozrodu. Przewa aj ca cz ro lin posiada jadalne owoce, które mog by pokarmem dla ptaków (m.in. g óg, tarnina, dzika ró a). Zastosowanie tarniny umo liwi ponadto gniazdowanie ptakom. Zgodnie z projektem nasadze zieleni przewiduje si u ycie nast puj cych gatunków: Nasadzenia izolacyjne z one z gatunków rodzimych drzew i krzewów – Prunus spinosa ( liwa tarnina), Crataegus monogyna (g óg jednoszyjkowy), Sorbus aucuparia (jarz b pospolity), Cornus mas (dere jadalny), Viburnym lantana (kalina hordowina), Rosa canina ( ró a dzika); Krzewy li ciaste ozdobne: Potentilla fruticosa (pi ciornik krzewiasty), Forsythia x intermedia (forsycja po rednia), Viburnym lantana ( kalina hordowina), Rosa canina ( ró a dzika); Nasadzenia pojedyncze drzew z one z gatunków rodzimych – Betula verrucosa (brzoza brodawkowata), Sorbus aucuparia (jarz b pospolity); Pn cza: Parthenocissus quinqefolia (winobluszcz pi ciolistkowy odmiana murowa); Krzewinki pokrywowe: Vinca minor (barwinek pospolity). 249 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Zgodnie z projektem powierzchnia terenów zielonych ca ej dzia ki jest równa 48 392,91 m². W obr bie zabudowanego terenu ZUOK powierzchnia terenów zielonych jest równa 9 027,32 m², w tym: powierzchnia pod nasadzenia izolacyjne - 782,28 m2, powierzchnia pod nasadzenia krzewów ozdobnych - 142 m2, powierzchnia pod nasadzenia krzewinek - 512,50 m2, powierzchnie trawiaste- 7589,59 m2, projektowane drzewa li ciaste- 11 sztuk. 9.2.7 Obszary chronione Bior c pod uwag charakter, skal planowanej inwestycji, zastosowane technologie i zabezpieczenia niezb dne do spe nienia rygorystycznych norm jako ci powietrza, ha asu i innych oddzia ywa gwarantuj ce ochron ludzi, zwierz t, grzybów i ro lin, oraz cele i przedmioty ochrony rezerwatów przyrody zlokalizowanych na terenie Bia egostoku oraz Puszczy Knyszy skiej, mo na przyj , e nie dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich trwa , zachowanie i cele ochrony. Ponadto obszary podlegaj ce ochronie, po one s w znacznym oddaleniu od projektowanego zak adu, co dodatkowo niweluje jakikolwiek wp yw planowanej inwestycji. Brak jest istotnych zagro i negatywnych skutków wynikaj cych z eksploatacji inwestycji. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si podj cia rodków minimalizuj cych, eliminuj cych czy zapobiegawczych. 9.2.8 Obszary NATURA 2000 Ze wzgl du na stosunkowo du odleg od obszarów Natura 2000 (rozdzia 3.8.4), oraz bior c pod uwag charakter planowanej inwestycji, mo na przyj , e nie b dzie ona znacz co negatywnie oddzia ywa na ich cele i przedmioty ochrony oraz na spójno i integralno tych obszarów. W zwi zku z brakiem oddzia ywania nie przewiduje si eliminuj cych czy zapobiegawczych. podj cia rodków minimalizuj cych, 9.2.9 Zabytki i dobra kultury Nie przewiduje si realizowania czynno ci, które w sposób istotny mog yby wp ywa na zabytki i dobra kultury. Nie ma wi c konieczno ci wdra ania dzia i zabezpiecze oddzia ywania i emisji zanieczyszcze pod tym k tem. 9.3 maj cych na celu ograniczenie Faza likwidacji ZUOK Faza likwidacji inwestycji mo e np. polega na zaadaptowaniu istniej cych obiektów do nowych funkcji. Przed zako czeniem eksploatacji konieczne b dzie zaprzestanie przyjmowania odpadów, termiczne przekszta cenie odpadów zmagazynowanych w fosie, wywiezienie odpadów powsta ych w trakcie eksploatacji inwestycji, zgodnie z obowi zuj cymi w czasie likwidacji przepisami (na chwil obecn likwidacja nie jest zak adana przez okres najbli szych kilkudziesi ciu lat). 250 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 10. Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia Niniejszy rozdzia zawiera opis monitoringu oddzia ywania planowanego przedsi wzi cia na etapie jego budowy i eksploatacji lub u ytkowania, w szczególno ci na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralno tego obszaru zgodnie z art. 66.ust. 1. pkt. 16 ustawy oo . 10.1 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza budowy ZUOK W fazie budowy ZUOK prowadzenie ci ego specjalistycznego monitoringu oddzia ywania na rodowisko prowadzonych prac budowlano-monta owych nie b dzie konieczne. Jednak na bie co prowadzona b dzie przez firm wykonawcz ilo ciowa i jako ciowa ewidencja odpadów (zgodnie z katalogiem odpadów) wytwarzanych podczas realizacji budowy wraz z odpowiedni kart ich przekazania firmie uprawnionej do transportu/unieszkodliwiania odpadów. W celu ustalenia tzw. stanu wyj ciowego dla monitoringu lokalnego wód podziemnych i gleby, który dzie prowadzony w okresie eksploatacji ZUOK, po zako czeniu realizacji inwestycji (przed rozpocz ciem eksploatacji ZUOK) zostan wykonane nast puj ce badania/pomiary: badanie stanu jako ci (zanieczyszczenia) gleb w zakresie parametrów uwzgl dnionych w monitoringu prowadzonym podczas eksploatacji ZUOK; zbadanie próbek gruntu pobranych podczas wykonania sieci piezometrów lokalnego montoringu wód podziemnych, w zakresie parametrów uwzgl dnionych w monitoringu stanu gleb prowadzonym podczas eksploatacji ZUOK wykonanie sieci piezometrów lokalnego monitoringu wód podziemnych i przeprowadzenie pomiaru g boko ci zalegania zwierciad a wód podziemnych oraz badanie jako ci wód podziemnych w zakresie parametrów uwzgl dnionych w monitoringu prowadzonym podczas eksploatacji ZUOK; 10.2 Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia – faza eksploatacji ZUOK Obowi zek monitorowania oddzia ywania na rodowisko instalacji reguluj przepisy ustawy Po . Zgodnie z zapisami ustawy (Art. 147, 147a i 149) podmiot eksploatuj cy instalacj zobowi zany jest do: prowadzenia ci ych / okresowych pomiarów wielko ci emisji a tak e ilo ci pobieranej wody; w przypadku nowej instalacji, która wymaga pozwolenia na emisj , podmiot musi przeprowadzi wst pne pomiary wielko ci emisji z tej instalacji w ci gu 14 dni od zako czenia jej rozruchu lub uruchomienia urz dzenia; przechowywania wyników przeprowadzonych pomiarów przez 5 lat od zako czenia roku kalendarzowego, którego dotycz ; w przypadku ci ych pomiarów wielko ci emisji, podmiot powinien zapewni mo liwo automatycznego ci ego zapisu wyników przez przyrz d pomiarowy; przedstawiania wyników pomiarów organowi ochrony rodowiska oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony rodowiska, je eli pomiary te maj szczególne znaczenie ze wzgl du na konieczno zapewnienia systematycznej kontroli wielko ci emisji lub innych warunków korzystania ze rodowiska; pomiary wielko ci emisji lub innych warunków korzystania ze rodowiska powinny by wykonane przez akredytowane laboratorium lub certyfikowane jednostki badawcze; Dodatkowo obowi zek prowadzenia pomiarów wynika te z zapisów ustawy o zapobieganiu szkodom w rodowisku i ich naprawie. Zgodnie z Art. 20. ustawy, podmiot prowadz cy dzia alno stwarzaj ryzyko wyst pienia szkody w rodowisku, mo e w drodze decyzji zosta zobowi zany przez organ ochrony rodowiska do prowadzenia pomiarów zawarto ci substancji w glebie, ziemi lub wodzie lub monitoringu przyrodniczego ró norodno ci biologicznej i krajobrazowej. Podobnie jak w przypadku pomiarów wielko ci emisji ww. pomiary powinny by wykonane przez akredytowane laboratorium 251 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku lub certyfikowane jednostki badawcze. Wyniki pomiarów oraz dane z monitoringu powinny by przechowywane przez okres 5 lat od zako czenia roku kalendarzowego, którego one dotycz , oraz udost pniane organowi ochrony rodowiska na jego danie. Zgodnie z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsi wzi cia (decyzja z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11) pkt.II.1., na ono obowi zek: • prowadzenia monitoring wód podziemnych w oparciu o zatwierdzony projekt lokalnego monitoringu z uwzgl dnieniem wybranych elementów nieorganicznych (wraz z metalami ci kimi) i organicznych, w tym substancji ropopochodnych i WWA. Sie monitoringu zawarto ci substancji ropopochodnych nale y dostosowa do lokalizacji zbiornika na olej opa owy. • prowadzenia ci ego monitoringu parametrów procesu spalania i pracy instalacji, • prowadzenia ci ych i okresowych pomiarów emisji substancji do powietrza zgodnie z przepisami szczególnymi w tym zakresie. Wyniki monitoringu rejestrowa automatycznie i przekazywa on-line Podlaskiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony rodowiska w Bia ymstoku, • wykonania ponownego obliczenia akustycznego z uwzgl dnieniem parametrów akustycznych charakterystycznych dla ostatecznie przyj tych rozwi za echnologicznych i ostatecznej lokalizacji urz dze ; po zako czeniu prac budowlanych i uruchomieniu Zak adu nale y wykona kontrolne pomiary ha asu w rodowisku. Nast pne pomiary rodowiskowe nale y wykona po dwóch latach od uruchomienia instalacji, • prowadzenia kontroli funkcjonowania gospodarki odpadami w nast puj cy sposób: – odpady przyjmowa po uprzednim ustaleniu masy odpadów oraz sprawdzeniu zgodno ci przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadów; – system ewidencji odpadów (przyjmowanych i wytwarzanych) prowadzi zgodnie z wymogami okre lonymi w aktach prawnych dotycz cych wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów; – kontrol dostarczanych odpadów prowadzi zgodnie z wymaganiami ustawy o odpadach; – pomiary warto ci opa owej i wilgotno ci w odpadach przyjmowanych do termicznego przekszta cenia wykonywa 4 razy do roku w odst pach kwartalnych. • prowadzenia monitoringu gleb wed ug metodyki stosowanej w innych instalacjach, w tórych stosowana jest taka sama technologia, co pozwoli na ewentualne dokonywanie analizy porównawczej pomi dzy tymi instalacjami. Metodyka powinna by opracowana pod k tem oznaczania t a geochemicznego dla polichlorowanych dibenzodioksyn, polichlorowanych dibenzofuranów, metali ci kich w glebach. Najbli sza analiza powinna zosta przeprowadzona przed uruchomieniem Zak adu jako poziom odniesienia, kolejn nale y przeprowadzi 3 lata pó niej. 10.2.1 Monitoring emisji zanieczyszcze do powietrza Monitoring oddzia ywania przedsi wzi cia na etapie eksploatacji realizowany b dzie poprzez pomiary emisji zanieczyszcze do powietrza. Za enie takie jest konieczne i stosowane powszechnie z uwagi na wspó oddzia ywanie w analizowanym terenie bardzo wielu róde emisji i niemo no wydzielenia z tego oddzia ywania rozpatrywanego ród a. 10.2.1.1 Wymagania formalno – prawne Zgodnie z art. 147 ust. 4 i 5 PO prowadz cy instalacj nowo zbudowan , z której emisja wymaga pozwolenia, w ci gu 14 dni od dnia zako czenia rozruchu instalacji jest zobowi zany do przeprowadzenia wst pnych pomiarów wielko ci emisji, z których sprawozdanie, zgodnie z rozporz dzeniem Ministra rodowiska z dnia 19 listopada 2008r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w zwi zku z eksploatacj instalacji lub urz dzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz.U.08.215.1366), powinien przed w ciwemu organowi. 252 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Wymagania dotycz ce prowadzenia pomiarów emisji z instalacji szczegó owo okre la rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie wymaga w zakresie prowadzenia pomiarów wielko ci emisji oraz ilo ci pobieranej wody (Dz. U. Nr 206 poz. 1291 z 2008 r.). Przedmiotem rozporz dzenia s obowi zki pomiarowe zwi zane z eksploatacj tych samych instalacji, do których stosuje si przepisy rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Zakres oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów ci ych i okresowych emisji zanieczyszcze do powietrza z Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych zawarte ww. rozporz dzeniu przedstawiaj si nast puj co: Tabela 10.1 Substancje i parametry mierzone w sposób ci y oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów ci ych Nazwa substancji lub parametru Jednostka Metodyka referencyjna zakres miary Py ogó em mg/m3 Technika dowolna wzorcowana metod grawimetryczn Absorpcja promieniowania IR lub UV lub inna metoda 3 SO2 mg/m optyczna z uwzgl dnieniem normy PN-ISO 7935 Chemiluminescencyjna lub absorpcja promieniowania IR, NOx (w przeliczeniu na NO2) mg/m3 lub inna metoda optyczna z uwzgl dnieniem normy PNISO 10849 CO mg/m3 Absorpcja promieniowania IR HCl mg/m3 Absorpcja promieniowania IR Substancje organiczne w postaci gazów i par wyra one jako ca kowity w giel mg/m3 Technika ci ej detekcji p omieniowo-jonizacyjnej (FID) organiczny HF mg/m3 Absorpcja promieniowania IR Paramagnetyczna, celi cyrkonowej lub elektrochemiczna O2 % gwarantuj ca niepewno pomiaru nie gorsz ni ± 0,4% obj. O2 m/s Pr dko przep ywu spalin lub ci nienie 1), 2) dynamiczne spalin Pa Temperatura spalin w przekroju 3) K pomiarowym Ci nienie statyczne lub bezwzgl dne 4) Pa spalin Wilgotno bezwzgl dna gazów % obj. 2), 5) odlotowych lub stopie zawil enia gazu X kg/kg Tabela 10.2 Substancje mierzone w sposób okresowy oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów okresowych Nazwa substancji Jednostka miary Pb mg/m3 Cr mg/m3 Cu mg/m3 Mn mg/m3 Ni mg/m3 As mg/m3 Metodyka referencyjna Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna 253 spektrometria spektrometria spektrometria spektrometria spektrometria spektrometria Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Nazwa substancji Jednostka miary Metodyka referencyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna spektrometria atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Cd mg/m3 Hg mg/m3 Norma PN-EN 13211 Tl mg/m3 Sb mg/m3 V mg/m3 Co mg/m3 Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym5) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Spektrometria absorpcji atomowej lub emisyjna atomowa ze wzbudzeniem plazmowym6) Dioksyny i furany ng/m3 spektrometria spektrometria spektrometria spektrometria Norma PN-EN 1948 - 1,2,3 ród o: Rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie wymaga w zakresie prowadzenia pomiarów wielko ci emisji oraz ilo ci pobieranej wody (Dz. U. Nr 206 poz. 1291 z 2008 r.). Obja nienia: IR - promieniowanie podczerwone, 1) w przypadku braku mo liwo ci technicznych lub metrologicznych zainstalowania urz dze do ci ego pomiaru pr dko ci przep ywu spalin lub ci nienia dynamicznego spalin dopuszcza si odst pstwa od prowadzenia ci ych pomiarów pr dko ci przep ywu spalin lub ci nienia dynamicznego spalin oraz wyznaczanie strumienia obj to ci spalin metod bilansow , gdy gwarantuje ona uzyskanie niepewno ci wyniku mniejszej ni 10 %, 2) pomiary parametrów mog by wykonywane dowolnymi metodami gwarantuj cymi niepewno pomiaru mniejsz ni 10 %, 3) dowolna metoda gwarantuj ca niepewno pomiaru ±5 K, 4) dowolna metoda gwarantuj ca niepewno pomiaru ± 10 Pa, 5) dopuszcza si odst pstwa od prowadzenia ci ych pomiarów wilgotno ci bezwzgl dnej lub stopnia zawil enia oraz ich wyznaczanie metod bilansow , gdy gwarantuje ona uzyskanie niepewno ci wyniku mniejszej ni 10 %, 6) metodyk nale y dobra odpowiednio do st enia oznaczanego pierwiastka. Rozporz dzenie to zawiera równie pouczenia co do cz stotliwo ci wykonywania pomiarów okresowych, zasad prowadzenia pomiarów ci ych dla tlenków azotu, kontroli systemów ci ych pomiarów i dok adno ci pojedynczego pomiaru, sposobu u redniania st dobowych oraz zasad post powania w przypadku awarii systemu pomiarów ci ych. Zosta y one przedstawione poni ej: 1. Ci e pomiary emisji tlenków azotu (NOx) wykonuje si wtedy, gdy w pozwoleniu na wprowadzanie gazów lub py ów do powietrza lub w pozwoleniu zintegrowanym ustalono wielko dopuszczalnej emisji tej substancji. 2. Systemy do ci ych pomiarów emisji do powietrza co najmniej raz w roku podlegaj procedurom zgodnym z norm PN-EN 14181, zapewniaj cym odpowiedni poziom jako ci, w tym co najmniej raz na trzy lata kontroli za pomoc pomiarów równoleg ych prowadzonych z u yciem innych systemów z zastosowaniem metodyk referencyjnych lub manualnych (dla py u zgodnie z norm PN-Z-04030-7 lub norm PN-EN 13284-1, dla NOx zgodnie z norm PN-EN 14792, dla HCl zgodnie z norm PN-EN 1911, dla SO2 zgodnie z norm PN-EN 14791, dla O2 zgodnie z norm PN-EN 14789). 3. Systemy do ci ych pomiarów emisji do powietrza podlegaj zgodnie z norm PN-EN 14181 pe nej procedurze kalibracji i walidacji w przypadku: - systemów nowo instalowanych, - systemów istniej cych - co najmniej raz w ci gu trzech lat, - ka dej wi kszej zmiany w pracy instalacji spalania paliw i wi kszych zmian lub napraw systemów istniej cych. 4. Warto ci rednie dobowe wyznaczane s na podstawie warto ci rednich trzydziestominutowych lub dziesi ciominutowych st substancji zmierzonych w czasie eksploatacji instalacji, z uwzgl dnieniem okresów rozruchu i zatrzymywania, o ile podczas ich trwania spalane s odpady, po odj ciu warto ci przedzia u ufno ci okre lonego w pkt. 5 niniejszego za cznika. 254 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 5. 6. Warto ci przedzia u ufno ci dla pojedynczego wyniku pomiaru okre la si zgodnie z norm PNEN 14181, przyjmuj c, e 95 % warto ci przedzia u ufno ci pojedynczego wyniku pomiaru nie powinno przekracza nast puj cych warto ci wyra onych w procentach standardu emisyjnego: 1) 10 % - w przypadku tlenku w gla; 2) 20 % - w przypadku dwutlenku siarki; 3) 20 % - w przypadku dwutlenku azotu; 4) 30 % - w przypadku py u ca kowitego; 5) 30 % - w przypadku ca kowitego w gla organicznego; 6) 40 % - w przypadku chlorowodoru; 7) 40 % - w przypadku fluorowodoru. Je eli z powodu niesprawno ci lub konserwacji systemu do pomiarów ci ych, w ci gu roku kalendarzowego wyst pi wi cej ni 10 dni, w których z ka dej doby wi cej ni pi rednich trzydziestominutowych warto ci st substancji jest niewa nych, to prowadz cy instalacj podejmuje dzia ania w celu zwi kszenia niezawodno ci systemu ci ego pomiaru emisji i informuje wojewódzkiego inspektora ochrony rodowiska o podj tych dzia aniach. 10.2.1.2 Wymagania w stosunku do ZUOK w Bia ymstoku Przeprowadzona analiza wymaga formalnych w zakresie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, warto ci odniesienia oraz ww. wymaga dotycz cych wymaga w zakresie prowadzenia wielko ci emisji wskazuje, e pomiarami nale y obj wszystkie rozpatrywane zanieczyszczenia zawarte w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 roku w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Podzia na pomiary ci e i okresowe dla rozpatrywanych substancji wynika z ww. przepisów oraz oceny uci liwo ci i przedstawia si nast puj co: Pomiary ci e dla linii termicznego przekszta cania odpadów prowadzone b dla: • py u ogó em, • SO2, • NOx (w przeliczeniu na NO2), • CO, • HCl, • substancji organicznych w postaci gazów i par wyra one jako ca kowity w giel organiczny, • HF, • O2, • pr dko ci przep ywu spalin lub ci nienia dynamicznego spalin, • temperatury spalin w przekroju pomiarowym, • ci nienia statycznego spalin, • wspó czynnik wilgotno ci. Poniewa ocena uci liwo ci ZUOK jak i przedstawione rzeczywiste wyniki pomiarów emisji z obiektów tego typu wykazuj , e emisje chlorowodoru i fluorowodoru oraz dwutlenku siarki s znacznie ni sze ni ich standardy emisyjne, to pomiary tych substancji mog by prowadzone okresowo, co najmniej dwa razy w roku – raz w sezonie zimowym (pa dziernik– marzec) oraz raz w sezonie letnim (kwiecie – wrzesie ) dla istniej cej instalacji, a przez pierwszy rok eksploatacji nowych instalacji – co najmniej raz na trzy miesi ce. Rozstrzygni cie tego problemu b dzie przedmiotem analizy na etapie pozwolenia zintegrowanego pozwolenia na emisj gazów i py ów do powietrza. Pozosta e pomiary okresowe prowadzone b • Pb, • Cr, • Cu, • Mn, • Ni, dla: 255 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku • As, • Cd, • Hg, • Tl, • Sb, • V, • Co, • dioksyn i furanów. Pomiary okresowe dla linii termicznego przekszta cania odpadów nale y prowadzi co najmniej raz na sze miesi cy, a przez pierwszy rok eksploatacji – co najmniej raz na trzy miesi ce. Systemy ci ych pomiarów emisji do powietrza zainstalowane w Zak adzie nale y kontrolowa za pomoc równoleg ych pomiarów prowadzonych przy u yciu innych systemów z zastosowaniem metodyk referencyjnych (zgodnie z rozporz dzeniem) co najmniej raz na trzy lata. W przypadku awarii takiego systemu, która wyst pi wi cej ni 10 dni w ci gu roku, w których z ka dej doby wi cej ni trzy razy rednie jednogodzinne warto ci st substancji b niewa ne , Zak ad b dzie musia podj dzia ania w celu zwi kszania niezawodno ci systemu ci ego pomiaru emisji oraz poinformowa Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o podj tych dzia aniach. 10.2.2 Monitoring procesów technologicznych Dla ZUOK w Bia ymstoku przewiduje si monitoring parametrów procesowych, tzw. monitoring technologiczny, który jest pomiarem uzupe niaj cym i wspomagaj cym monitoring emisji zanieczyszcze do powietrza i w cznym spe nieniu wymaga daje gwarancj dotrzymania norm emisji. Zgodnie z §7 rozporz dzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymaga dotycz cych prowadzenia procesu termicznego przekszta cania odpadów, uk ad monitoringu technologicznego b dzie obejmowa ci y pomiar w komorze spalania / komorze dopalania: temperatury gazów spalinowych, mierzonej w pobli u ciany wewn trznej, w sposób eliminuj cy wp yw promieniowania cieplnego p omienia, zawarto ci tlenu w gazach spalinowych, ci nienia gazów spalinowych, zawarto ci pary wodnej w gazach spalinowych, w przypadku, gdy techniki pomiarowe zastosowane do poboru i analizy gazów spalinowych nie obejmuj osuszania gazów przed ich analiz . W uzupe nieniu powy szego, w obr bie instalacji oczyszczania spalin prowadzone b nast puj ce pomiary pozwalaj ce na kontrol przebiegu i efektywno ci procesów oczyszczania spalin: I stopie oczyszczania spalin pomiar ci y strumienia masy wtryskiwanego sta ego mocznika, pomiar ci y temperatury roztworu mocznika, pomiar ci y ci nienia roztworu mocznika. II stopie oczyszczania spalin pomiar ci y ilo ci wdmuchiwanego sorbentu, pomiar ci y recyrkulatu z nieprzereagowanym sorbentem, pomiar ci y st enia SO2 za filtrem workowym, pomiar ci y ci nienia przed i za filtrem workowym, pomiar ci y temperatury spalin przed wej ciem na filtry workowe. Zgodnie z decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach wyniki monitoringu b rejestrowane automatycznie i przekazywa on-line Podlaskiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony rodowiska w Bia ymstoku. Dost p do danych b dzie zapewniony przez po czenie internetowe. 256 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 10.2.3 Monitoring emisji ha asu Zgodnie z §10 rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymaga w zakresie prowadzenia pomiarów wielko ci emisji oraz pomiarów ilo ci pobieranej wody (Dz.U.2008.206.1291) okresowe pomiary ha asu w rodowisku prowadzi si dla zak adu, na którego terenie eksploatowane s instalacje lub urz dzenia emituj ce ha as, dla którego zosta o wydane pozwolenie na emitowanie ha asu do rodowiska lub decyzja o dopuszczalnym poziomie ha asu oraz dla instalacji, dla której zosta o wydane pozwolenie zintegrowane. Planowane przedsi wzi cie, zgodnie z zapisami rozporz dzenia Ministra rodowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mog cych powodowa znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo rodowiska jako ca ci (Dz.U.2002.122.1055), kwalifikuje si jako przedsi wzi cie do uzyskania pozwolenia zintegrowanego (za cznik do rozporz dzenia, pkt. 5, ppkt. 2 : „instalacje do termicznego przekszta cania odpadów komunalnych, o zdolno ci przetwarzania ponad 3 tony na godzin ”). Zgodnie z w/w rozporz dzeniem okresowe pomiary ha asu w rodowisku, w tym ha asu impulsowego, prowadzone b raz na dwa lata, z uwzgl dnieniem specyfiki pracy róde ha asu. W przypadku róde pracuj cych sezonowo pomiary ha asu przeprowadza si w tym okresie. Proponuje si wybór dwóch punktów monitoringu ha asu – jeden od strony wschodniej na granicy zabudowy mieszkaniowej osiedla „Pietrasze” oraz drugi na granicy zabudowy mieszkaniowej osiedla „Bia ostoczek”. 10.2.4 Gospodarka odpadami Zgodnie z zapisami Ustawy o odpadach (Art. 66, Art. 67, Art. 160), operator instalacji termicznego przekszta cania odpadów zobowi zany jest do: ustalenia masy odpadów przyjmowanych do termicznego przekszta cania; sprawdzenia zgodno ci przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadów; badania fizycznych i chemicznych w ciwo ci odpadów powsta ych w wyniku termicznego przekszta cania odpadów, w tym w szczególno ci rozpuszczalnych frakcji metali ci kich; prowadzenia pomiarów warto ci opa owej i wilgotno ci w odpadach przyjmowanych do termicznego przekszta cenia; pomiary wykonywa 4 razy do roku w odst pach kwartalnych; prowadzenia jako ciowej i ilo ciowej ewidencji odpadów (przyjmowanych i wytwarzanych) zgodnie z katalogiem odpadów oraz zgodnie z wymogami okre lonymi w aktach prawnych dotycz cych wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów – karty ewidencji i przekazania odpadów; przechowywania dokumentów ewidencji odpadów przez okres 5 lat, licz c od ko ca roku kalendarzowego, w którym sporz dzono te dokumenty oraz udost pniania dokumentów ewidencji odpadów na danie organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli. W zwi zku z przekazywaniem do sk adowania zestalonych i poddanych stabilizacji odpadów z oczyszczania spalin, operator instalacji termicznego przekszta cania odpadów komunalnych ZUOK dodatkowo zobowi zany jest do: sporz dzenia podstawowej charakterystyki tych odpadów; operator zwolniony jest z tego obowi zku je li wydane dla instalacji pozwolenie zintegrowane albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów, zawiera wszystkie informacje, o których mowa w Art. 110, ust. 2 Ustawy o odpadach. prowadzenia testów zgodno ci - odpady wytwarzane regularnie, kierowane na sk adowisko odpadów danego typu, poddaje si testowi zgodno ci, podczas którego sprawdza si dopuszczalne graniczne warto ci wymywania oraz wybrane parametry charakterystyczne dla danego rodzaju odpadów. Test zgodno ci powinien by przeprowadzany co najmniej raz na 12 miesi cy. 257 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Podstawow charakterystyk odpadów oraz wyniki testów zgodno ci operator ZUOK (wytwórca odpadów) przekazuje zarz dzaj cemu sk adowiskiem odpadów, na które odpady s przekazywane. 10.2.5 Monitoring zanieczyszczenia gleby W okresie eksploatacji ZUOK prowadzony b dzie monitoring gleb. Pierwsze badania zostan przeprowadzone jeszcze przed rozruchem instalacji, natomiast kolejne serie realizowane b w odst pach 3-letnich. W zakresie oznaczanych parametrów proponuje si uwzgl dnienie nast puj cych wska ników: metale ci kie, wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne (WWA), polichlorowane dibenzodioksyny (PCDD), polichlorowane dibenzofurany (PCDF), PCB, chlorofenole, chlorobenzeny, pH, zawarto siarki i siarczanów. Dodatkowo w rejonie roz adunku cystern dostarczaj cych olej opa owy próbki gleby powinny by zbadane pod k tem zawarto ci substancji ropopochodnych. W pierwszej serii bada (przed rozruchem instalacji), dla ustalenia typu gleb, dodatkowo proponuje si oznaczenie zawarto ci sp awianej frakcji granulometrycznej o rednicy ziaren < 0,02 mm (%) oraz zawarto ci substancji organicznych (%). Proponuje si aby siatka punktów poboru próbek gleby do bada sk ada a si z co najmniej 4 punktów, których lokalizacja ustalona b dzie w programie monitoringu oddzia ywania ZUOK na rodowisko. Wskazanym jest aby jeden z punktów by tak zlokalizowany by monitorowa rejon roz adunku cystern dostarczaj cych olej opa owy. Powy szy zakres monitoringu, na etapie jego prowadzenia, mo e zosta zweryfikowany zarówno w cz ci dotycz cej badanych wska ników zanieczyszczenia (rezygnacja ze wska ników dla których kolejne serie bada wskazuj na brak wp ywu na stan jako ci gleb), jak równie cz stotliwo ci prowadzenia bada . 10.2.6 Monitoring wód podziemnych Celem monitoringu wód podziemnych b dzie okre lenie waha zwierciad a wód gruntowych oraz okresowa kontrola ich czysto ci oraz – na podstawie wyników bada laboratoryjnych – przyporz dkowanie ich do w ciwej grupy klasy jako ci wód podziemnych, zgodnie z obowi zuj cym rozporz dzeniem Ministra rodowiska. Generaln zasad rozmieszczenia piezometrów jest dostosowanie ich lokalizacji do lokalnego kierunku sp ywu wód gruntowych na terenie obj tym inwestycj , który zosta okre lony jako po udniowo – zachodni. Cz piezometrów b dzie usytuowana na kierunku nap ywu wody na teren dzia ki, cze na kierunku wyp ywu wody z terenu dzia ki. Taki rozk ad pozwoli na zaobserwowanie ewentualnego zanieczyszczenia wód gruntowych na skutek dzia alno ci prowadzonej na terenie ZUOK. Na terenie ZUOK Bia ystok zostanie zainstalowanych 12 piezometrów, za pomoc których b dzie monitorowana jako wóda podziemnych: 1) z g bszego pod a pod glinami, 2) z warstwy wodono nej nad glinami oraz 3) wody po czone w obr bie okna hydrogeologicznego. Rozmieszczenie piezometrów przedstawione jest w Za czniku 1A. boko ci instalacji poszczególnych piezometrów zale b od ostatecznego poziomu posadowienia poszczególnych obiektów oraz po analizie ich mo liwej ingerencji w poszczególne poziomy wodono ne. Szczególnie niebezpiecznymi, z tego punktu widzenia, obiektami b : bunkier, który s b dzie do przyjmowania i magazynowania odpadów przed podaniem ich do instalacji termicznego przekszta cania; projektowana g boko posadowienia – 11 m p.p.t. zbiornik na olej opa owy wraz z ruroci giem obiegowym (linia zasilaj ca i linia powrotna) mi dzy zbiornikiem oleju opa owego a palnikami pomocniczymi oraz kontenerem z obiegow pomp 258 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku olejow . Zbiornik b dzie umieszczony w szczelnej wannie betonowej posadowionej na powierzchni gruntu. Projektowana g boko u enia ruroci gu – 1,2 m p.p.t. Rz dne dna piezometrów b PZ1 – ca 128 m n.p.m. PZ2 – ca 136 m n.p.m. PZ3 – ca 128 m n.p.m. PZ4 – ca 129 m n.p.m. PZ5 – ca 134 m n.p.m. PZ6 – ca 129 m n.p.m. PZ7 – ca 132 m n.p.m. PZ8 – ca 125 m n.p.m. PZ9 – ca 132 m n.p.m. PZ10 – ca 127 m n.p.m. PZ11 – ca 135 m n.p.m. PZ12 – ca 135 m n.p.m. nast puj ce: Piezometry PZ1, PZ3, PZ4, PZ6 i PZ10 obejmowa b wody z pod a pod glinami. Piezometry PZ2, PZ5, PZ7,PZ9, PZ11 i PZ12 obejmowa b wody z wodono nej nad glinami. Natomiast piezometr PZ8 obejmie wody po czone w obr bie okna hydrogeologicznego. W zakresie parametrów oznaczanych w próbkach wody uwzgl dnione zostan nast puj ce wska niki: metale ci kie, wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne (WWA), AOX, fenole, pH, przewodno elektrolityczna, chlorki, siarczany, fluorki, azotany, azotyny, jon amonowy, ogólny giel organiczny (OWO). Dodatkowo w rejonie roz adunku cystern dostarczaj cych olej opa owy próbki wody powinny by zbadane pod k tem zawarto ci substancji ropopochodnych. Serie badawcze proponuje si prowadzi dwa razy w roku. Niektóre ze studni w obr bie Fabryki Dywanów „ Agnella” mog ujmowa wod gruntow z warstwy wodono nej stwierdzonej w obr bie przedmiotowej inwestycji. Zaleca si monitoring studni z uwagi na ewentualn mo liwo ska enia wody gruntowej oraz ze wzgl du na konieczno sta ego monitorowania poziomów wody w pod u. Powy szy zakres monitoringu, na etapie jego prowadzenia, mo e zosta zweryfikowany zarówno w cz ci dotycz cej badanych wska ników zanieczyszczenia (rezygnacja ze wska ników dla których kolejne serie bada wskazuj na brak wp ywu na stan jako ci wód podziemnych), jak równie cz stotliwo ci prowadzenia bada . 10.2.7 Monitoring poboru wody i wytwarzanych cieków Prowadzony b dzie rejestr ilo ci zu ywanej wody oraz powstaj cych cieków. W przypadku cieków deszczowych odprowadzanych do istniej cego kolektora kanalizacji deszczowej wykonywana b dzie okresowa kontrola ich jako ci pod wzgl dem zawarto ci zawiesin ogólnych oraz w glowodorów ropopochodnych. 259 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 11. Analiza potrzeby ytkowania ustanowienia obszaru ograniczonego Zgodnie z art. 66. ust. 1. pkt. 12 ustawy oo raport o oddzia ywaniu na rodowisko winien zawiera wskazanie, czy dla planowanego przedsi wzi cia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego ytkowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony rodowiska, oraz okre lenie granic takiego obszaru, ogranicze w zakresie przeznaczenia terenu, wymaga technicznych dotycz cych obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich. W ustawie Prawo ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz. U. 2008r. nr 25 poz. 150 z pó n. zm.) w art. 135 mowa jest o potrzebie i warunkach ustalenia obszaru ograniczonego u ytkowania dla inwestycji mog cych znacz co oddzia ywa na rodowisko w przypadku gdy z post powania w sprawie oceny oddzia ywania na rodowisko, z analizy porealizacyjnej albo z przegl du ekologicznego wynika, e mimo zastosowania dost pnych rozwi za technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mog by dotrzymane standardy jako ci rodowiska poza terenem zak adu lub innego obiektu to tworzy si obszar ograniczonego u ytkowania. ród przedsi wzi wymienionych w art. 135 ust pie 1 nie wymieniono instalacji do termicznego unieszkodliwiania odpadów. Nie nale y ona do inwestycji, dla których tworzy si obszar ograniczonego u ytkowania z racji tego, e daje ona mo liwo dotrzymania standardów rodowiska. W zwi zku z powy szym nie przewiduje si , e planowana budowa ZUOK Bia ystok wymaga b dzie ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania. Tak e na etapie Oceny Oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (Raport OO 2010) nie stwierdzono potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego u ytkowania. 260 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 12. Analiza mo liwych konfliktów spo ecznych Niniejszy rozdzia zawiera analiz mo liwych konfliktów spo ecznych zwi zanych z planowanym przedsi wzi ciem zgodnie z art. 66.ust. 1. p. 15 uoo . Do wiadczenie wskazuje, e inwestycjom zwi zanym z lokowaniem czy budow obiektów lub instalacji dotycz cych gospodarki odpadami towarzyszy ryzyko wyst pienia protestów i konfliktów spo ecznych. Szczególne emocje budzi instalacja termicznego przekszta cania odpadów, która w Polsce jest ma o rozpowszechniona, a dost pne informacje propagowane na jej temat w rodkach masowego przekazu zazwyczaj przedstawiaj w niekorzystnym wietle jej oddzia ywanie na ludzi i rodowisko. Spowodowane jest to g ównie brakiem wiedzy o zasadach dzia ania instalacji, o dopuszczalnych warto ciach emisji zanieczyszcze i nieznajomo ci procedur administracyjnych. Charakterystyczn w takich sytuacjach jest postawa NIMBY (ang. Not In My Back Yard), zgodnie z któr mieszka cy rozumiej c potrzeb powstania inwestycji, nie godz si na usytuowanie jej w pobli u ich domostw. W zwi zku z tym, mo liwo wyst pienia potencjalnych konfliktów spo ecznych w przypadku instalacji termicznego przekszta cania odpadów jest bardzo du a. W ród mieszka ców powstaje zwykle poczucie zagro enia stwarzane przez zastosowanie nowej technologii, której skutki nie s powszechnie znane. To zjawisko nazywane jest przez socjologów zjawiskiem „braku bezpiecze stwa ekologicznego”. Szczegó owe omówienie mo liwych konfliktów spo ecznych zwi zanych z budow obiektów termicznego przekszta cania odpadów przedstawiono w Raporcie OO 2010. W niniejszym raporcie, opracowanym w ramach post powania w sprawie wydania pozwolenia na budow , skupiono si na przedstawieniu wyników konsultacji spo ecznych prowadzonych na etapie przygotowania inwestycji i zg aszanych obaw przez spo ecze stwo oraz na przedstawieniu udzia u spo ecze stwa w procesie wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7 lutego 2011 r. Dodatkowo przedstawiono wyniki post powa przed Samorz dowym Kolegium Odwo awczym w Bia ymstoku oraz Wojewódzkim S dem Administracyjnym w Bia ymstoku. Szeroko rozumiane konsultacje spo eczne prowadzone by y na etapie przygotowania inwestycji oraz w ramach oceny oddzia ywania na rodowisko dla wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach inwestycji. Poni ej przedstawiono najwa niejsze elementy konsultacji spo ecznych (kursyw fragmenty z Raportu OO 2010), w tym informacje dotycz ce obaw i zastrze mieszka ców. Przedstawione poni ej informacj , wskazuj i przedmiotowa inwestycja by a poddawana szeroko zakrojonym konsultacjom, zarówno formalnym (na etapie zg aszania uwag w procedurze OOS), jak i nieformalnym. W ramach konsultacji zg oszono szereg uwag, które zosta y uwzgl dnione w raporcie OO 2010. Tak e w trakcie obecnej procedury konsultacji w ramach pozyskiwania pozwolenia na budow spo ecze stwo b dzie mia o mo liwo zg aszania uwag, które mog zosta uwzgl dnione w projekcie budowlanym i raporcie OO . Wst pne badania ankietowe - listopad 2008 r. Pierwsze spotkanie informacyjne dot. realizacji Zintegrowanego systemu gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej odby o si 18 czerwca 2008 r. Zaproszono na nie listownie m.in. przedstawicieli urz dów, instytucji, uczelni wy szych, organizacji ekologicznych a tak e dziennikarzy lokalnych mediów. Na spotkaniu zaprezentowano m.in. analizowane w opracowywanym w tym czasie Studium Wykonalno ci do Projektu cztery warianty systemu gospodarki odpadami bez wskazywania, który z nich, zdaniem autorów Studium, jest optymalny dla aglomeracji bia ostockiej. Poniewa jednak ród branych pod uwag wariantów dwa przewidywa y budow instalacji do termicznego przekszta cania odpadów, w adze miasta uzna y za niezb dne podanie do publicznej wiadomo ci informacji, które lokalizacje tego typu zak adu b brane pod uwag w przypadku podj cia 261 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ewentualnej decyzji o jego budowie. Podczas tego spotkania poinformowano równie o uruchomieniu adresu e-mail pod który zainteresowane osoby mog wysy swoje uwagi i wnioski. W listopadzie 2008 r. na zlecenie Miasta Bia ystok instytut bada opinii publicznej, Millward Brown SMG/KRC przeprowadzi badania metod wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI) na grupie 1000 pe noletnich bia ostoczan pytaj c ich m.in. o opini w sprawie selektywnej zbiórki odpadów u ród a oraz propozycji budowy spalarni. W badaniu tym 93% respondentów wskaza o, i miasto powinno mie spalarni , a budow takiego zak adu popiera a 89% z nich. Jednocze nie brak jest jednoznacznych wyników co do lokalizacji takiej inwestycji, gdzie zdania s podzielone, jednak e a 75% respondentów przyznaje i sprzeciw mieszka ców powinien by wzi ty pod uwag w procesie decyzyjnym wyboru wariantu lokalizacji ZUOK w Bia ymstoku. Wg. przeprowadzonych bada ankietowych lokalizacja ZUOK przy ul. Produkcyjnej uzyska a 21% poparcie, przy ul. Andersa -11%, a teren przy ul. Paderewskiego -26%. Konsultacje spo eczne W ramach konsultacji spo ecznych, w dniach 8-9 czerwca 2009 r. przeprowadzono spotkania konsultacyjne z mieszka cami Bia egostoku w rejonach lokalizacji wskazanych pod realizacj inwestycji - ZUOK, a w szczególno ci spo eczno ci lokaln . Na spotkania zostali zaproszeni (listownie, b poprzez publiczne og oszenie informacji) przedstawiciele samorz du, instytucje rz dowe, przedstawiciele wiata nauki, organizacje pozarz dowe, w tym POE, przedstawiciele okolicznych gmin, spó dzielnie mieszkaniowe, okoliczne firmy, osoby prywatne zamieszkuj ce w okolicy. Ponadto dla bior cych udzia w spotkaniach konsultacyjnych, przeprowadzono kolejne badania ankietowe - uproszczony sonda na temat opinii mieszka ców na temat gospodarki odpadami, a nast pnie dokonano analizy zebranych ankiet. Z podsumowania w postaci ankiet wynika, i budowa ZUOK w Bia ymstoku nie znajduje du ej akceptacji spo ecze stwa. Ankietowani maj mieszane uczucia co do potrzeby obróbki termicznej odpadów. Negatywne postawy zajmuj jednak wobec budowy zak adu w ich najbli szym otoczeniu, co szczególnie by o widoczne dla lokalizacji przy ulicy Paderewskiego. Tym samym niezb dne jest przeprowadzenie odpowiednich konsultacji, w których zostan przedstawione pozytywne aspekty budowy ZUOK, jak równie wyra nie podkre lony i udokumentowany analizami brak zagro dla osób mieszkaj cych w jego pobli u. Odpowiednie dzia ania podj te w ród mieszka ców wytypowanych terenów mog s zmianie przekona cz ci z nich i zaakceptowanie planowanej inwestycji z biegiem czasu. ród znacznej cz ci ankietowanych osób stanowisko przeciwko inwestycji w swojej dzielnicy wynika z braku dostatecznej wiedzy na temat metody funkcjonowania, jak równie wp ywu na rodowisko. Nie wiadamiaj sobie, i mo liwo ci wspó czesnej techniki minimalizuj negatywne oddzia ywanie na rodowisko naturalne i zdrowie ludzi. Brak wiedzy pot guje uczucie strachu przed potencjalnym zagro eniem. St d taka obawa o poziom oddzia ywania ZUOK. Dopiero kampania informacyjna oraz spotkania podczas których b dzie mo liwo uzyskania odpowiedzi na wszelkie w tpliwo ci, jak równie zostan zaprezentowane osi gni cia innych miast i pa stw w dziedzinie termicznej obróbki odpadów, mog pomóc rozwia budz ce si w ród mieszka ców obawy. Aby przekona ich do koncepcji budowy zak adu nale y po wi ci sporo miejsca podczas prowadzonych spotka na przedstawianie korzy ci p yn cych z inwestycji. Konieczne jest wykonanie profesjonalnego badania opinii publicznej po kolejnym cyklu przeprowadzonych dzia konsultacyjnych. 262 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Ponadto nale y oceni , e spotkania konsultacyjne przynios y nieznaczny, ale spodziewany efekt w postaci: 1. Wzrostu wiedzy mieszka ców uczestnicz cych (mieszka cy z potencjalnych lokalizacji) w spotkaniach konsultacyjnych na temat technologii dotycz cej spalania odpadów; 2. W zwi zku z konsultacjami wzros o zainteresowanie medialne programem: Zintegrowany System Gospodarki Odpadami. Wyniki oraz spodziewane efekty z przebiegu konsultacji w poszczególnych lokalizacjach podano poni ej, za „Raportem z konsultacji spo ecznych przeprowadzonych w Bia ymstoku w okresie od 8.06.2009 roku do 30.06.2009 roku.", opracowanym przez firm Po udnie II. Spotkanie dotycz c lokalizacji ZUOK w Bia ymstoku w rejonie ul. Produkcyjnej odby o si 8 czerwca 2009 r. o godz. 17.00 w Szkole Podstawowej Nr 16 im. Tadeusza Ko ciuszki przy ul. Stra ackiej 25. Spo eczno lokalna zwi zana z potencjaln lokalizacj ZUOK przy ulicy Produkcyjnej w Bia ymstoku uzyska a podstawowe informacje na temat Zintegrowanego Systemu Gospodarki Odpadami dla aglomeracji bia ostockiej, a w tym technologii termicznego przekszta cania odpadów. Ankieta wykaza a, e ww. mieszka cy widz potrzeb wykorzystania nowoczesnych technologii termicznego unieszkodliwiania odpadów, widz c jednocze nie ogromne zagro enie innych technologii, a w tym szczególnie sk adowania. Lokalizacja przy ulicy Produkcyjnej wzbudza nieznaczny niepokój spo eczny. Autorzy wy ej wspomnianego raportu s zdania, i pe na akceptacja spo eczna lokalizacji ZUOK przy ulicy Produkcyjnej jest mo liwa, pod warunkiem kontynuowania konsultacji spo ecznych. Wg. danych UM Bia ystok oficjalnie nie zawi za si komitet protestacyjny przeciwko budowie ZUOK w tej lokalizacji. Spotkanie dotycz c lokalizacji ZUOK w Bia ymstoku w rejonie ul. Andersa odby o si 9 czerwca 2009 r. o godz. 15.00 w Technikum Elektrycznym (Zespó Szkó Elektrycznych) przy ul. 1000-lecia Pa stwa Polskiego 14. Spo eczno lokalna zwi zana z potencjaln lokalizacj ZUOK przy ulicy Andersa uzyska a podstawowe informacje dotycz ce Zintegrowanego systemu gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej, a w tym technologii termicznego przekszta cania odpadów. Ankieta wykaza a, e ww. mieszka cy maj mieszane uczucia w zakresie wykorzystania nowoczesnych technologii termicznej utylizacji odpadów, widz c jednocze nie ogromne zagro enie innych technologii, a w tym szczególnie sk adowania. Lokalizacja przy ulicy Andersa wzbudza niepokój spo eczny. Autorzy niniejszego raportu zdania, i pe na akceptacja spo eczna lokalizacji ZUOK przy ulicy Andersa jest mo liwa, pod warunkiem kontynuowania konsultacji spo ecznych. Po przeprowadzonych w dniach 8-9 czerwca 2009 r. konsultacjach spo ecznych, odno nie budowy ZUOK we wskazanych lokalizacjach, do UM Bia ystok wp yn protest, zg oszony przez mieszka ców „Osiedla Pietrasze" przeciwko lokalizacji Zak adu w rejonie ul. Gen W . Andersa. Spotkanie dotycz c lokalizacji ZUOK w Bia ymstoku w rejonie ul. Paderewskiego odby o si 9 czerwca 2009r. o godz. 17.00 w Szkole Podstawowej Nr 50 im. w. Jadwigi Królowej Polski, przy ul. Pu askiego 96. Spo eczno lokalna zwi zana z potencjaln lokalizacj ZUOK przy ulicy Paderewskiego nie uzyska a podstawowych informacji na temat Zintegrowanego Systemu Gospodarki Odpadami dla aglomeracji bia ostockiej. Nie zdo ano przekaza tak e informacji dotycz cych technologii termicznego przekszta cania odpadów. Ankieta wykaza a, e ww. mieszka cy nie widz potrzeby wykorzystania nowoczesnych technologii termicznej utylizacji odpadów. Okoliczni mieszka cy kategorycznie nie zgadzaj si na t lokalizacj . Zdaniem autorów ww. raportu zmiana opinii wi za aby si z du ym zakresem pracy dotycz cej doinformowania spo ecze stwa chocia skutek takich dzia jest nieprzewidywalny, a umowa spo eczna mo e w tym wypadku by nie skuteczna. Po przeprowadzonych w dniach 8-9 czerwca 2009 r. konsultacjach spo ecznych, odno nie budowy ZUOK we wskazanych lokalizacjach, do UM Bia ystok wp yn protest, zg oszony przez mieszka ców 263 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku „Osiedla cianka i Ba antarnia" przeciwko lokalizacji Zak adu w rejonie ul. Paderewskiego. Skarg yli tak e m.in.: mieszka cy Spó dzielni „ Elemencik", a tak e mieszka cy nowobudowanego osiedla przy ul. Ekologicznej, obodzi skiego i Transportowej, mieszka cy osiedla „Pietrasze" oraz osoby prywatne, Zarz d Dywanów Fabryki Agnella SA oraz Zarz d Podlaskiego Centrum RolnoTowarowego SA. (…) W trakcie prowadzonej procedury oceny oddzia ywania na rodowisko zosta y równie zg oszone uwagi w ramach udzia u spo ecze stwa, po zapoznaniu si spo ecze stwa z raportem b cym do wgl du w pa dzierniku 2009 r. (…) Najbardziej aktywnymi uczestnikami zabieraj cymi g os w sprawie budowy i lokalizacji analizowanego przedsi wzi cia jak dotychczas s : • mieszka cy reprezentowani m.in. przez Rad osiedla Bia ostoczek, Spo eczny Komitet Obrony przed Lokalizacj Spalarni przy ulicy Andersa oraz mieszka cy indywidualni • organizacje i stowarzyszenia: Stowarzyszenie "Okolica" Stowarzyszenie "Federacja Zielonych", Stowarzyszenie Ekologiczny Bia ystok, STE „Silesia" • firmy, spó ki dzia aj ce w pobli u lokalizacji inwestycji przy ul. Andersa, m.in., Podlaskie Centrum Rolno-Towarowe S.A., Fabryka Dywanów „Agnella", Zak ad Techniczny „KarT", MASTERPRESS S.A. Obecna rozbudowana wersja raportu b dzie podana ponownie do publicznej wiadomo ci i zostanie zapewniony udzia spo ecze stwa. Udzia spo ecze stwa i stron w post powaniu w sprawie wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7 lutego 2011 r. oraz post powania przed s dami administracyjnymi. Zgodnie z informacjami zawartymi w uzasadnieniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7 lutego 2011 r. (Za cznik 14), post powanie prowadzone by o zgodnie z przepisami krajowymi i unijnymi, reguluj cymi proces wydawania tych decyzji oraz prowadzenia ocen oddzia ywania na rodowisko. O wszcz ciu post powania w sprawie wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, o przyst pieniu do przeprowadzenia oceny oddzia ywania na rodowisko oraz o mo liwo ci sk adania uwag i wniosków w terminie do dnia 30.10.2009r. (w cznie), strony post powania i spo ecze stwo zostali powiadomieni obwieszczeniem z dnia 02.10.2009r. Obwieszczenie to by o zamieszczone: na tablicy og osze w siedzibie Urz du Miejskiego od dnia 02.10.2009r. do dnia 30.10.2009r., co potwierdza piecz kancelarii urz du, w Biuletynie Informacji Publicznej Urz du Miejskiego w Bia ymstoku pod adresem www.bip.bialystok.pl, od dnia 02.10.2009r. do dnia 30.10.2009r. zgodnie z prowadzonym wykazem na stronie internetowej projektu: www.czystaenergia.bialystok.pl, w miejscu realizacji inwestycji, co potwierdza dokumentacja fotograficzna, w prasie lokalnej - „Gazecie Wyborczej" Nr 231.6144 z dnia 2 pa dziernika 2009r. (na stronie og oszeniowej wydania lokalnego dziennika). Ponadto, powy szym obwieszczeniem poinformowano strony i spo ecze stwo, e zwrócono si do Pa stwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Bia ymstoku [PPIS] o wyra enie opinii w sprawie warunków realizacji wnioskowanego przedsi wzi cia oraz do Regionalnego Dyrektora Ochrony rodowiska w Bia ymstoku (RDO ) o uzgodnienie warunków realizacji w/w przedsi wzi cia. Z uwagi na wezwanie wnioskodawcy do z enia wyja nie i uzupe nienia raportu zgodnie z wezwaniami RDO , z uwzgl dnieniem za czonych uwag i wniosków zg oszonych w zwi zku z udzia em spo ecze stwa (I etap) oraz udzielenia na nie odpowiedzi, zaistnia a konieczno wyznaczania nowego terminu sk adania uwag i wniosków przez spo ecze stwo i strony post powania. W zwi zku z powy szym poinformowano strony i spo ecze stwo o ponownym przyst pieniu do 264 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku przeprowadzenia oceny oddzia ywania na rodowisko i o mo liwo ci sk adania uwag i wniosków w przedmiocie zamierzonego przedsi wzi cia w terminie do dnia 09.04.2010r. (II etap). Ponadto powy szym obwieszczeniem poinformowano, e zwrócono si do PPIS w Bia ymstoku o wyra enie opinii w sprawie warunków realizacji wnioskowanego przedsi wzi cia oraz do RDO w Bia ymstoku o uzgodnienie warunków realizacji w/w przedsi wzi cia. Obwieszczenie z dnia 18.03.2010r., dost pne by o: na tablicy og osze w siedzibie Urz du Miejskiego od dnia 18.03.2010r. do dnia 09.04.2010r., co potwierdza piecz kancelarii urz du, w Biuletynie Informacji Publicznej Urz du Miejskiego w Bia ymstoku pod adresem www.bip.bialystok.pl, od dnia 18.03.2010r. do dnia 09.04.2010r. zgodnie z prowadzonym wykazem, na stronie internetowej projektu: www.czystaenergia.bialystok.pl, w miejscu realizacji inwestycji, co potwierdza dokumentacja fotograficzna, w prasie lokalnej - „Gazecie Wyborczej" Nr 65.6283 z dnia 18 marca 2010r. (na stronie og oszeniowej wydania lokalnego dziennika), poinformowano strony i spo ecze stwo o ponownym przyst pieniu do przeprowadzenia oceny. W post powaniu z udzia em spo ecze stwa (II etap) do tut. organu wp yn y uwagi i wnioski z one przez strony post powania oraz spo ecze stwo, które pismem z dnia 15.04.2010r. zosta y przekazane wnioskodawcy celem udzielenia odpowiedzi i wskazania, w jakim zakresie zosta y wzi te pod uwag w raporcie o oddzia ywaniu na rodowisko. Po uzyskaniu opinii PPIS w Bia ymstoku o wyra enie opinii w sprawie warunków realizacji wnioskowanego przedsi wzi cia oraz postanowienia RDO w Bia ymstoku uzgadniaj cego warunki realizacji w/w przedsi wzi cia, obwieszczeniem z dnia 01.06.2010r. na podstawie art. 10 §1 Kpa i art. 49 Kpa, w zwi zku z art. 74 ust. 3 ustawy oo organ prowadz cy post powanie poinformowa strony oraz uczestników post powania na prawach strony o mo liwo ci wypowiedzenia si , co do zebranych dowodów i materia ów w terminie do dnia 22.06.2010r., przed wydaniem decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Obwieszczenie dost pne by o: na tablicy og osze w siedzibie Urz du Miejskiego od dnia 02.06.2010r. do dnia 22.06.2010r., co potwierdza piecz kancelarii urz du, w Biuletynie Informacji Publicznej Urz du Miejskiego w Bia ymstoku pod adresem www.bip.bialystok.pl, od dnia 02.06.2010r. do dnia 22.06.2010r., zgodnie z prowadzonym wykazem, w miejscu realizacji inwestycji, co potwierdza dokumentacja fotograficzna. Tym samym obwieszczeniem poinformowano o postanowieniu uzgadniaj cym przedsi wzi cie wydanym przez RDO w Bia ymstoku oraz opinii wydanej przez PPIS w Bia ymstoku. Tre powy szych dokumentów niezb dnych do wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach oraz tre odpowiedzi udzielonych przez autorów raportu na wezwanie RDO zamieszczono równie na stronie internetowej pod adresem: www.bip.bialystok.pl w terminie przewidzianym w/w obwieszczeniem. Jednocze nie poinformowano strony o z eniu przez Miasto Bia ystok wniosku o nadanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach rygoru natychmiastowej wykonalno ci oraz o eniu wyja nie dotycz cych uwag i wniosków sk adanych w ramach I i II etapu udzia u spo ecze stwa. W toku post powania, do organu wp yn y nast puj ce wnioski o uznanie za stron : Stowarzyszenia „OKOLICA” - pismo z dnia 05.10.2009r., uzupe nione 26.10.2009r., Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Bia ymstoku - pismo z dnia 05.10.2009r., 13.04.2010r., 05.05.2010r., 02.06.2010r. Stowarzyszenia „Ekologiczny Bia ystok” - pismo z dnia 14.12.2009r., uzupe nione 11.01.2010, Pani Ireny Grochowskiej - pismo z dnia 28.10.2009r. (wraz z uwagami i wnioskami w ramach I etapu udzia u spo ecze stwa), Pani Miros awy Skiepko - pismo z dnia 29.10.2009r., uzupe nione 21.12.2009r., Pani Izabeli Markiewicz - pismo z dnia 29.10.2009r., uzupe nione 10.12.2009r., 265 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku Pana Konstantego Pilipiuka - pismo z dnia 29.10.2009r., uzupe nione 09.12.2009r. Organ prowadz cy post powania, po analizie celów statutowych ww. stowarzysze zwi zanych z ochrona rodowiska dopu ci je do uczestniczenia w post powaniu „na prawach strony”. W odniesieniu do wniosków przed onych przez osoby fizyczne, chc cych bra udzia w post powaniu w charakterze strony, argumentuj c to trwa utrat warto ci nieruchomo ci, znajduj cych si w odleg ci 1 km od lokalizacji planowanego Zak adu, organ prowadz cy post powanie nie stwierdzi wyst pienia przes anek prawnych do dopuszczenia wnioskuj cych osób do uczestniczenia w post powaniu „na prawach strony”. W uzasadnieniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach (Za cznik 14) szczegó owo przedstawiono przes anki, którymi kierowa si organ. Post powanie wzbudzi o du e zainteresowanie spo eczne. W post powaniu o wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, w ramach I i II etapu udzia u spo ecze stwa oraz w ramach zapewniania udzia u stron, uwagi i wnioski z yli w szczególno ci: Stowarzyszenia „OKOLICA” Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Bia ymstoku 05.05.2010r., 02.06.2010r. Stowarzyszenia „Ekologiczny Bia ystok” Spo eczny Komitet Obrony przed Lokalizacj Spalarni przy ul. Andersa Polskie Centrum Innowacji i Wdro Fabryka Dywanów „Agnella” S.A Rada Osiedla „Bia ostoczek” Podlaskiego Centrum Rolno-Towarowe S.A. oraz kilkaset osób fizycznych Wszystkie uwagi by y indywidualnie rozpatrywane i uwzgl dnione w post powaniu. Szczegó owe informacje n/t sposobu uwzgl dniania poszczególnych uwag i wniosków stron oraz spo ecze stwa zawarto w uzasadnieniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach (Za cznik 14). Obwieszczeniem z dnia 28.06.2010r., znak: OSGK.V.7624-151/09/10 w trybie art. 49 Kpa, w zwi zku z art. 74 ust. 3 ustawy oo powiadomiono strony post powania o wydaniu decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach i poinformowano o mo liwo ci wniesienia odwo ania do Samorz dowego Kolegium Odwo awczego w Bia ymstoku za po rednictwem Prezydenta Miasta Bia egostoku, od tej decyzji, podaj c równocze nie 14 dniowy termin na z enie odwo ania. Tym samym obwieszczeniem, zgodnie z dyspozycj art. 85 ust. 3 ustawy oo podano do publicznej wiadomo ci informacj o wydanej decyzji. Obwieszczenie z dnia 28.06.2010r. dost pne by o: na tablicy og osze w siedzibie Urz du Miejskiego od dnia 29.06.2010r. do dnia 13.07.2010r., co potwierdza piecz kancelarii urz du, w Biuletynie Informacji Publicznej Urz du Miejskiego w Bia ymstoku pod adresem www.bip.bialystok.pl, od dnia 29.06.2010r. do dnia 13.07.2010r., zgodnie z prowadzonym wykazem, na stronie internetowej projektu: www.czystaenergia.bialystok.pl, w miejscu realizacji inwestycji, co potwierdza dokumentacja fotograficzna, jednorazowo w prasie lokalnej „GazetaWyborcza". Odwo ania od decyzji Prezydenta Miasta Bia egostoku z dnia 28.06.2010r. znak: OSGK.V.7624151/09/10, do Samorz dowego Kolegium Odwo awczego w Bia ymstoku za po rednictwem Prezydenta Miasta Bia egostoku z y strony post powania: Stowarzyszenie Technologii Ekologicznych „SILESIA" w Opolu, Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Bia ymstoku, Stowarzyszenie „OKOLICA" w Bia ymstoku. Decyzj z dnia 03.12.2010r., znak: 408.93/ah/XIX/10 Samorz dowe Kolegium Odwo awcze w Bia ymstoku uchyli o zaskar on decyzj o rodowiskowych uwarunkowaniach do ponownego rozpoznania wskazuj c, e jej elementy nie s dostosowane do sk adników decyzji wymaganych 266 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku ustaw , zbyt ogólnie sformu owano warunki realizacji przedsi wzi cia oraz niewyczerpuj co wyja niono element post powania dotycz cy transgranicznego oddzia ywania inwestycji i konieczno ci ponownej oceny oddzia ywania na rodowisko, co by o nast pstwem braków opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony rodowiska w tym zakresie. Pozytywnie oceni o natomiast SKO post powanie w cz ci dotycz cej oceny oddzia ywania na rodowisko wskazuj c na zachowanie i wyczerpanie trybu przewidzianego ustaw oraz zapewnienie we w ciwym zakresie udzia u spo ecze stwa. Jak wskaza o SKO, ponowne post powanie ma dotyczy wype nienia braków uzgodnienia z RDO oraz nale y w drugiej decyzji poprawnie sformu owa jej tre w cz ci rozstrzygaj cej i argumentacyjnej. W ponownie prowadzonym post powaniu wyst piono po raz kolejny do RDO o uzgodnienie warunków realizacji inwestycji, które to uzgodnienie nast pi o postanowieniem z 30.12.2010r., znak: RDO -20-WOO -II-66130-15/09/10ub, zawieraj cym uzupe nion argumentacj w zakresie konieczno ci przeprowadzenia oceny oddzia ywania na rodowisko w ramach post powania w sprawie o pozwolenie na budow . Nast pnie zastosowano tryb zawiadomienia stron o mo liwo ci zapoznania si z materia em dowodowym sprawy i zg oszenia wniosków, z której to mo liwo ci skorzysta o Federacja Zielonych w Bia ymstoku formu uj c 20 zarzutów, do których organ szczegó owo si ustosunkowa (s. 142 – 149 decyzji) oraz Pan Antoni Pop awski, którego stanowisko, w ocenie organu, nie zas ugiwa o na uwzgl dnienie z uwagi na brak przymiotu strony u tego podmiotu. W nast pstwie powy szego decyzj z 07.02.2011 r. Prezydent Miasta Bia egostoku ustali rodowiskowe uwarunkowania zgody na realizacj przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku sk adaj cego si z instalacji termicznego przekszta cania odpadów, waloryzacji la, zestalania i chemicznej stabilizacji popio ów i sta ych pozosta ci z systemu oczyszczania spalin. Odwo ania od powy szej decyzji z y Stowarzyszenie „OKOLICA” w Bia ymstoku, Stowarzyszenie „Ekologiczny Bia ystok" w Bia ymstoku oraz Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Bia ymstoku. Stowarzyszenie „OKOLICA” zarzuci o decyzji naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 7 i 77 § 1 k.p.a. poprzez nierzeteln analiz raportu, brak obiektywizmu w jego ocenie oraz nieuwzgl dnienie wszystkich wniosków dowodowych zg oszonych na etapie udzia u spo ecze stwa, jak równie naruszenie prawa materialnego tj. art. 42 pkt 2, art. 80 ust. 1 pkt 3, art. 8 5 ust. 2 pkt 2 lit. „a” ustawy z 03.10.2008 r. o udost pnianiu informacji o rodowisku poprzez nieuwzgl dnienie wyników post powania z udzia em spo ecze stwa. Jako g ówny zarzut podniesiono brak odpowiedniego i kompleksowego raportu o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko, który nie jest zgodny z za cznikiem IV Dyrektywy 85/337/EWG w sprawie oceny skutków niektórych publicznych i prywatnych przedsi wzi dla rodowiska, nie jest zgodny z art. 66 ustawy z 03.10.2008 r. oraz z krajowymi i wspólnotowymi wytycznymi, zaleceniami i „dobrymi praktykami” w sprawie przeprowadzenia ocen oddzia ywania na rodowisko. Równie zdaniem skar cego organ bezkrytycznie zaakceptowa tre wniosku inwestora oraz tezy przedstawione w raporcie. W odwo aniu na kilkunastu stronach przedstawiono równie 14 szczegó owych zarzutów wobec decyzji. Zarzuty przedstawiono równie wobec postanowie uzgadniaj cych, wytykaj c im nieprecyzyjno , wydanie bez pog bionej analizy rozwi za przyj tych do oceny. Zauwa ono, e nierzetelnie przedstawiono przebieg konsultacji spo ecznych. W odr bnym pi mie procesowym, równie zatytu owanym „Odwo anie”, zakwestionowano rozstrzygni cie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalno ci. Do odwo ania za czono opini mgr in . K. Okrasi skiego na temat zgodno ci raportu z przepisami ochrony rodowiska. Stowarzyszenie „Ekologiczny Bia ystok” we w asnym odwo aniu wskaza o, e decyzja ra co narusza przepisy prawa, stwarza drastyczne zagro enie finansów samorz du gminnego i fizyczne niebezpiecze stwo dla mieszka ców miasta. Nie s y równie interesowi spo ecznemu. Wnios o o umorzenie post powania. Stowarzyszenie sformu owa o zarzuty b dów formalnych i materialnych 267 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku decyzji w jedenastu punktach szczegó owo opisanych w odwo aniu. Wnios o równie o uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalno ci. Do odwo ania za czono uwagi do realizacji inwestycji przedstawione przez: prof. T. Citko, mgr in . S. Kopciewskiego oraz dr hab. T. Skiepko. Stowarzyszenie Federacja Zielonych zarzuci o decyzji rodowiskowej: b dny wybór oleju opa owego, nieprawid ow lokalizacj system sortowania odpadów, bezpodstawno nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalno ci, b dnie ustalony termin ko cowy zg oszenia odwo ania, niedostosowanie parametrów inwestycji do obowi zuj cych norm w zakresie ochrony rodowiska, co spowoduje zatruwanie wód, wywo anie wydaniem decyzji podwy ki op at za odbiór odpadów, niezastosowanie pi ciostopniowego systemu oczyszczania spalin, niewyznaczenie rozprawy administracyjnej, b dne twierdzenie o produkcji energii przez spalarni , spowodowanie zwi kszenia ruchu samochodowego w wyniku funkcjonowania inwestycji, niewy czenie Prezydenta Miasta od rozpoznania sprawy, niepowtórzenie konsultacji spo ecznych, nierzetelno raportu o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko, nieuwzgl dnienie zlokalizowania w s siedztwie Uzdrowiska Supra l, nieprzeprowadzenie transgranicznej oceny oddzia ywania na rodowisko, wp ywu inwestycji na obszar Natura 2000 oraz brak odniesie do istniej cego poziomu zanieczyszczenia rodowiska (w tym wywo anego emisj ha asu). Samorz dowe Kolegium Odwo awcze w Bia ymstoku. utrzyma o w mocy zaskar on rodowiskow wskazuj c na bezzasadno zarzutów zawartych w odwo aniach. decyzj Skargi na decyzj SKO utrzymuj w mocy zaskar on decyzj rodowiskow , z o do Wojewódzkiego S du Administracyjnego (WSA) w Bia ymstoku Stowarzyszenia „Ekologiczny Bia ystok”, „OKOLICA” oraz Federacja Zielonych w Bia ymstoku. Skarga wp yn a do WSA 02.08.2011. WSA w Bia ymstoku po rozpatrzeniu sprawy orzeczeniem z dnia 20.08.2012 r. oddali a skargi ww. stowarzysze . Zgodnie z uzasadnieniem wyroku WSA, analiza akt administracyjnych pozwoli a dowi stwierdzi , e kontrolowane post powanie w sprawie oceny oddzia ywania na rodowisko zak adu termicznego unieszkodliwiania odpadów w Bia ymstoku by o przeprowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3.10.2008r. o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddzia ywania na rodowisko a tre podj tej decyzji jest zgodna materialno-prawnymi przepisami (unijnymi i krajowymi) reguluj cymi kwestie rodowiskowych wymaga dla tego typu zak adów termicznego przekszta cania odpadów. Szczegó owe uzasadnienie orzeczenia WSA w Bia ymstoku dost pne jest na stronie internetowej Centralnej Bazie Orzecze S dów Administracyjnych – sygnatury sprawy II SA/Bk 536/11 - Wyrok WSA w Bia ymstoku. 268 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 13. Wskazanie trudno ci wynikaj cych z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowuj c raport Zgodnie z art. 66.ust. 1. p. 17 uoo raport o oddzia ywaniu na rodowisko winien zawiera wskazanie trudno ci wynikaj cych z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowuj c raport. W trakcie sporz dzania raportu nie wyst pi y szczególne trudno ci wynikaj ce z niedostatków techniki lub luk we wspó czesnej wiedzy. Jest to nast pstwem faktu, i przyj te rozwi zania techniczno-technologiczne s jednoznacznie rozpoznane w odniesieniu do skutków ich zastosowania. 269 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 14. Podsumowanie i wnioski 1. Niniejszy raport zosta przygotowany na etapie ubiegania si o uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow dla budowy ZUOK Bia ystok. Na przedsi wzi ci wydana zosta a decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach z dnia 7.02.2011 r., nr OSGK.V.7624-151/09/10/11. Raport niniejszy jest uszczegó owieniem i uaktualnieniem raportu o oddzia ywaniu na rodowisku, przed onego w post powaniu o wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy ZUOK Bia ystok w 2010 r. 2. Lokalizacja oraz wariant technologiczny budowy ZUOK w Bia ymstoku, zosta y okre lone w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, st d nie s one przedmiotem analizy w ramach niniejszego raportu.. 3. Projektowana technologia ZUOK nie ró ni si od technologii okre lonej na etapie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Projekt zawiera te same elementy w identycznej technologii oraz wydajno ci, co prezentowane na etapie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. 4. Projekt budowlany uwzgl dnia wszystkie zapisy decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, których uwzgl dnienie mo liwe by o na etapie przygotowania projektu budowlanego. 5. Uwarunkowania zwi zane z oddzia ywaniem na rodowisko projektowanego zak adu nie uleg y istotnej zmianie w stosunku do uwarunkowa uwzgl dnionych na etapie pierwszej oceny oddzia ywania na rodowisko. Uszczegó owiona zosta a analiza oddzia ywania na powietrze atmosferyczne oraz klimat akustyczny, gdzie opracowano modele matematyczne rozprzestrzenienia si zanieczyszcze w powietrzu oraz ha asu z uwzgl dnieniem szczególnych danych dla wszystkich emitorów przewidzianych do realizacji. Ponadto zaktualizowane dane dot. aktualnego stanu rodowiska w Bia ymstoku oraz informacje dotycz ce inwestycji planowanych w s siedztwie ZUOK. 6. Uzyskane wyniki analizy prognozowanej uci liwo ci projektowanego ZUOK w Bia ymstoku wskazuj na minimalne jego oddzia ywanie na stan jako ci powietrza. Jest to g ównie efektem bardzo dobrego z punktu widzenia ochrony powietrza zaprojektowania technologii spalania wraz z instalacj oczyszczania spalin oraz organizacji/logistyki pracy i rozwi za technicznych (np. zakryta hala roz adunku odpadów z odci giem powietrza z tego rejonu i podawaniem go do spalania). 7. Przeprowadzone obliczenia uci liwo ci akustycznej projektowanych obiektów ZUOK wykazuj , e dzia alno obiektu w porze dziennej i nocnej, w systemie pracy okre lonym w dokumentacji technologicznej, nie powoduje przekroczenia ustalonej wielko ci kryterialnej w rodowisku na granicy terenów wymagaj cych ochrony przed ha asem. Wyniki wykonanych oblicze wykazuj , e funkcjonowanie ZUOK w Bia ymstoku nie b dzie wp ywa o negatywnie na poziom ha asu w rejonie najbli szej zabudowy mieszkalnej tj. nie powoduje przekroczenia stanu jako ci rodowiska w odniesieniu do poziomu ha asu. W zwi zku z powy szym projektowane przedsi wzi cia nie stanowi zagro enia dla rodowiska w zakresie emisji ha asu. 8. W zakresie pooddzia ywania na pozosta e elementy rodowiska równie mo liwo ci wyst pienia znacz cych negatywnych oddzia ywa . 9. Zgodnie z zapisami decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach konieczne b dzie przeprowadzenie analizy porealizacyjnej w zakresie emisji substancji i energii z instalacji. Ponadto w czasie eksploatacji zak adu konieczne b dzie prowadzenie monitoringu emisji zanieczyszcze do rodowiska, zgodnie z propozycjami zawartymi w niniejszym raporcie. 270 nie wykazano Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 15. ród a raportu. informacji stanowi ce podstaw do sporz dzenia Zgodnie z art. 66. ust. 1. pkt. 20 ustawy oo w niniejszym rozdziale przedstawiono ród a informacji stanowi ce podstaw do sporz dzenia raportu. 15.1 Akty prawne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów, Dyrektywa 2008/98/WE, Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylaj ca niektóre dyrektywy, Dyrektywa 1999/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie sk adowania odpadów, Dyrektywa 2008//1/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli, Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i zarz dzania ha asem w rodowisku, Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciep o u ytkowe na rynku wewn trznym energii oraz zmieniaj ca dyrektyw 92/42/EWG, Dyrektywa 2000/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2000 r. w sprawie zbli enia ustawodawstw Pa stw Cz onkowskich odnosz cych si do emisji ha asu do rodowiska przez urz dzenia u ywane na zewn trz pomieszcze , Dyrektywa 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jako ci powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Dyrektywa 2011/92/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsi wzi cia publiczne i prywatne na rodowisko Dyrektywa 2010/75/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie emisji przemys owych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz.U.2008.25.150 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 3 pa dziernika 2008 o udost pnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spo ecze stwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddzia ywania na rodowisko (Dz.U.2008.199.1227 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U.2013.5.21); Ustawa z dnia 13 wrze nia 1996 r. o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (tekst jednolity Dz.U.2012.69.391 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz.U.2012.110.647 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U.2001.63.638 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zu ytym sprz cie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U.2005.180.1495); Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity Dz.U.2012.182.1059); Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.2003.162.1568 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz.U.2012.28.145 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U.2010.243.1623 z pó n. zm.); Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.2011.163.981 z pó n. zm.); 271 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 23. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz.U.2009.151.1220 z pó n. zm.); 24. Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w rodowisku i ich naprawie (Dz.U.2007.75.493 z pó n. zm.); 25. Rozporz dzenie Ministra rodowiska dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów ha asu w rodowisku (Dz.U.2007.120.826 z pó n. zm.); 26. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymaga dla urz dze u ywanych na zewn trz pomieszcze w zakresie emisji ha asu do rodowiska (Dz.U.2005.263.2202 z pó n. zm.); 27. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje si , e odpady nie s niebezpieczne (Dz.U.2004.128.1347); 28. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie nale y spe ni przy wprowadzaniu cieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla rodowiska wodnego (Dz.U.2006.137.984 z pó n. zm.); 29. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 13 wrze nia 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U.2012.177.1032); 30. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2012.177.1031); 31. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2010.16.87); 32. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymaga w zakresie prowadzenia pomiarów wielko ci emisji oraz pomiarów ilo ci pobieranej wody (Dz.U.2008.206.1291); 33. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mog cych powodowa znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo rodowiska jako ca ci (Dz.U.2002.122.1055); 34. Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsi wzi mog cych znacz co oddzia ywa na rodowisko (Dz.U.2010.213.1397); 35. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.2001.112.1206); 36. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymaga dotycz cych prowadzenia procesu termicznego przekszta cania odpadów (Dz.U.2002.37.339 z pó n. zm.); 37. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 wrze nia 2012 r. w sprawie mechanicznobiologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Dz.U.2012.181.1052); 38. Rozporz dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotycz cej bezpiecze stwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpiecze stwa i ochrony zdrowia (Dz.U.2003.120.1126); 39. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U.2011.95.558); 40. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do sk adowania na sk adowisku odpadów danego typu (Dz.U.2013.7.38); 41. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegó owych warunków technicznych kwalifikowania cz ci energii odzyskanej z termicznego przekszta cania odpadów komunalnych (Dz.U.2010.117.788); 42. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z 30 pa dziernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w rodowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U.2003.192.1883); 43. Rozporz dzenie Ministra Pracy i Polityki Spo ecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie najwy szych dopuszczalnych st i nat czynników szkodliwych dla zdrowia w rodowisku pracy (Dz.U.2002.217.1833 z pó n. zm.); 44. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w zwi zku z eksploatacj instalacji lub urz dzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz.U.2008.215.1366); 272 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 45. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji stwarzaj cych szczególne zagro enie dla rodowiska (Dz.U.2003.217.2141); 46. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilo ci substancji niebezpiecznych, których znajdowanie si w zak adzie decyduje o zaliczeniu go do zak adu o zwi kszonym ryzyku albo zak adu o du ym ryzyku wyst pienia powa nej awarii przemys owej (Dz.U.2002.58.535); 15.2 Dokumenty i opracowania ród owe 1. Projekt budowlany budowy Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Bia ymstoku. Konsorcjum: Budimex SA, Cespa Compania Espanola de Servicios Publicos, Keppel Seghers Belgium N.V. Warszawa, stycze 2013 r. 2. Decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach Prezydenta Miasta Bia egostoku z dnia 7.02.2011 r., znak: OSGK.V.7624-151/09/10/11, dla przedsi wzi cia: pn. budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku. 3. Raport o oddzia ywaniu przedsi wzi cia na rodowisko dla przedsi wzi cia pt.: „Budowa Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku” 2010 r. 4. Studium Wykonalno ci dla przedsi wzi cia „Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji bia ostockiej” 5. Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego i stanu chemicznego rzek województwa podlaskiego w 2011 roku (ocena w punktach pomiarowo-kontrolnych), WIO Bia ystok, czerwiec 2012 r. 6. Ocena stanu ekologicznego, potencja u ekologicznego i stanu chemicznego rzek województwa podlaskiego w 2011 roku (ocena w jednolitych cz ciach wód) zweryfikowana, WIO Bia ystok grudzie 2012r. 7. Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacja stref województwa podlaskiego w 2011 roku (na podstawie Art. 89 Ustawy Prawo ochrony rodowiska), WIO Bia ystok marzec 2012 r. 8. Informacja o stanie rodowiska na obszarze województwa podlaskiego w 2011 roku, WIO Bia ystok, pa dziernik 2012 9. Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok, WIO Bia ystok, grudzie 2012r. 10. Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o stanie rodowiska na terenie miasta Bia ystok, WIO Bia ystok, grudzie 2011r. 11. Raport o stanie rodowiska województwa podlaskiego w latach 2009 – 2010, Biblioteka Monitoringu rodowiska, WIO Bia ystok 2011 12. Raport z wykonania wst pnej oceny ryzyka powodziowego, KZGW Warszawa, 2011 13. Kwiatkowski W., Gajko K.: Ekofizjografia Bia egostoku, opracowanie wykonane na zlecenie Prezydenta Miasta Bia egostoku, Bia ystok, 2011 r. 14. Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego (uchwa a Nr XXXV/405/12 Rady Miasta Bia egostoku z dnia 26 listopada 2012 r.). 15. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Bia egostoku, DGA S.A., 2010 16. Elektrociep ownia BIA YSTOK - Raport rodowiskowych. maj 2012 r. 17. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Bia egostoku na lata 2010 – 2013. Za cznik do Uchwa y Nr LVII/731/10 Rady Miejskiej Bia egostoku z dnia 24 czerwca 2010 r. 18. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014. Za cznik do uchwa y nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010 r. (M.P.2010.101.1183); 19. Plan Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012-2017. Przyj ty Uchwa Sejmiku Województwa Podlaskiego Nr XX/233/12 z dnia 21 czerwca 2012 r. 20. Kwiatkowski W., Gajko K., Ksepko M., Miniuk P., Stepaniuk M.: Opracowanie ekofizjograficzne dla terenu miasta Bia egostoku. Urz d Miasta Bia ystok. Bia ystok, 2004 r. 21. Matwiejuk A.: Porosty Bia egostoku. Wyd. Ekonomia i rodowisko. Bia ystok 2007 r. 22. owaci skI Z. (red.): Polska czerwona ksi ga zwierz t. Kr gowce. Pa stw. Wyd. Rol. i Le ne, Warszawa, 2001 r. 273 Raport o oddzia ywaniu na rodowisko przedsi wzi cia polegaj cego na budowie Zak adu Unieszkodliwiana Odpadów Komunalnych w Bia ymstoku 23. owaci ski Z., Nowacki J. (red.): Polska Czerwona Ksi ga Zwierz t. Bezkr gowce. Wyd. IOP PAN, AR w Poznaniu. Kraków, 2004 r. 24. Mirski P., Zbyryt A. Liczebno i rozmieszczenie derkacza Crex crex w Bia ymstoku w 2011 r. Ornis Polonica 53. 2012 r. 25. Ch tnicki W., Siwak P., Mazgajska J., Mazgajski T.D.: Amphibians in Bia ystok. Fragmenta Faunistica 53 (2) 2010 r. 26. Kuczy ski L., Chylarecki P.: Atlas pospolitych ptaków l gowych Polski. Rozmieszenie, wybiorczo siedliskowa, trendy. GIO , Warszawa, 2012 r. 27. Adams L.W., Van Druff L.W., Luniak M.: Managing urban habitats and wildlife. W: Techniques for wildlife investigations and management. 6th edition. Braun C. E. (red.). The Wildlife Society, Bethseda, Maryland, USA, 2005 r. 28. Pisarski B.: The invertebrate fauna of urbanized areas of Warsaw. W: Urban ecological studies in Central and Eastern Europe. Luniak M. (red.). Ossolineum, Wroc aw, 1990 r. 29. Tomia oj L.:. Breeding densities in some urban versus non-urban habitats; the Dijon case. Acta ornithol. 33, 1998 r. 30. Luniak M.: Bogactwo gatunkowe i liczebno fauny wielkiego miasta – przyk ad Warszawy. W: P. Indykiewicz, L. Jerzak, T. Barczak (red.) Fauna miast. Ochroni ró norodno biotyczn w miastach. SAR „Pomorze”, Bydgoszcz, 2008 r. 31. Zimny H.: Ekologia miasta. Agencja Rekl.-Wyd. A. Grzegorczyk. Warszawa, 2005 r. 32. Mirski P., P owucha A., Siuchno R.: Inwentaryzacja awifauny na terenie miasta Bia ystok. UM Bia ystok, 2011 r. 33. Ch tnicki W., Werpachowski C., Klimczuk P., upi ski S.: Inwentaryzacja fauny p azów, gadów, ssaków i motyli dziennych na obszarze miasta Bia egostoku. UM Bia ystok, 2011 r. 34. Kabata-Pendias A. et al: Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb. Metale ci kie, siarka i WWA. Biblioteka Monitoringu rodowiska. Warszawa, 1995 r. 35. Konieczy ski J. et al.: W ciwo ci py u respirabilnego emitowanego z wybranych instalacji” Instytut Podstaw In ynierii rodowiska Polskiej Akademii Nauk, Zabrze 2010 r 36. Wska niki emisji zanieczyszcze ze spalania paliw – kot y o mocy do 5 MWt. Krajowy O rodek Bilansowania i Zarz dzania Emisjami (KOBiZE), stycze 2011 r. 37. Dokumentacja bada pod a gruntowego dla okre lenia warunków gruntowo – wodnych i geotechnicznych w pod u projektowanego Zak adu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych przy ul. Gen. W . Andersa w Bia ymstoku. GEOPROJEKT Pozna , grudzie 2012 r. 38. Polska Norma PN-87/B-02151/02 „Akustyka. Ochrona przed ha asem pomieszcze w budynkach. Dopuszczalne warto ci poziomu d wi ku w pomieszczeniach”, 39. Sadowski J.: Akustyka w urbanistyce, architekturze i budownictwie. Arkady, Warszawa 1971 r. 40. Sadowski J.: Podstawy akustyki urbanistycznej. PWN, Warszawa 1982 r. 41. Kucharski R. J. i inni: Obliczeniowe metody oceny klimatu akustycznego w rodowisku. IO , Warszawa 1988 r. 42. Makarewicz R.: Podstawy teoretyczne akustyki urbanistycznej. PWN, Warszawa - Pozna 1984 r. 43. Stepaniuk M.: Opis warunków przyrodniczych na obszarze trzech potencjalnych lokalizacji ZTPOK w Bia ymstoku. Bia ystok, 2009 r. 274