pobierz - Muzeum Literatury

SCHULZ WRACA DO SZKOŁY!
Projekt edukacyjny
Szanowni Państwo,
Projekt, do udziału w którym zapraszamy, składać się będzie z cyklu zajęć (proponujemy
dziewięćdziesięciominutowe spotkania) dedykowanych przede wszystkim młodzieży szkół
ponadgimnazjalnych. Każdy z zaproponowanych poniżej tematów zostanie zrealizowany w
formie warsztatów edukacyjnych, wykorzystujących zasoby fascynującej wystawy
zatytułowanej: <<Bruno Schulz. Rzeczywistość przesunięta>> oraz fragmenty prozy autora
„Sklepów cynamonowych”.
Zakres zagadnień zdecydowanie wykracza poza minimum programowe czwartego etapu
edukacyjnego, jednak zaplanowane zajęcia uwzględniają szkolną pragmatykę, zwłaszcza
potrzeby maturzystów – elementem każdego spotkania będzie przedmaturalne ćwiczenie,
dotyczące bądź czytania ze zrozumieniem, bądź tworzenia własnego tekstu w oparciu o
lekturę fragmentu „Sklepów cynamonowych”.
Obszerny – a niezwykle interesujący – kontekst pozaliteracki projektu pozwala jednak sądzić,
że zajęcia w Muzeum Literatury przyniosą korzyść również tym z naszych gości, którzy nie
mają w najbliższej perspektywie maturalnych zmagań.
Zapraszamy do „Republiki marzeń”!
Michał Friedrich
Instytut Polonistyki Stosowanej, Wydział Polonistyki UW
Autorskie LO Niepubliczne i Gimnazjum Nr 42 w Warszawie
Zestaw zagadnień
1. Artysta na kozetce. Psychoanalityczny klucz do interpretacji twórczości Schulza.
Celem zajęć jest przybliżenie młodzieży zagadnienia psychoanalizy – rozumianej
zarówno jako fundamentalna metoda badań psychologicznych jak i perspektywa
literaturoznawcza. Wśród poruszanych w czasie zajęć treści istotne będą między
innymi związki pisarstwa Schulza z freudyzmem oraz dokonaniami C. G. Junga. Ten
sposób interpretacji prozy autora <<Sklepów cynamonowych>> posłuży m. in.
wskazaniu związków fabuły opowiadań z biografią artysty.
2. Tłuja, Adela i inne… Seksualność, erotyzm, fetyszyzm w literaturze i malarstwie.
Propozycja przyjrzenia się prozie Schulza jako literaturze przełamującej obyczajowe i
światopoglądowe tabu. Czym są: erotyka i pornografia? Jaka jest między nimi
granica? Czy mogą służyć sztuce, ergo: stanowić jej tworzywo? Czym jest fetyszyzm i
jakie są źródła jego kariery we współczesnej (pop) kulturze?
3. Swojski (anty)mit. O mitologizacji i demitologizacji.
Schulzowskie mity wobec starożytnych mitów hebrajskich i helleńskich. W jaki sposób
narracja <<Sklepów cynamonowych>> objaśnia rzeczywistość? Czemu służy
dziecięca perspektywa tejże narracji? Mitologia domu – w kręgu dziecięcych fantazji.
Epistemologia w świecie Schulza: kto widzi prawdę?
4. Prorok – mag – szarlatan. Schulz wobec tradycji biblijnej i antycznej.
Biblijne motywy eksplorowane przez Schulza wobec pogańskich, grecko-rzymskich
konotacji. Tradycje żydowskie w <<Sklepach…>> Schulz – prekursor realizmu
magicznego? O strategiach narracyjnych Schulza.
5. O czym śnią muzy? Oniryczne światy Schulza.
Poetyka oniryzmu w <<Sklepach…>>. Rola snu w psychologii i psychiatrii.
Symboliczne znaczenia marzeń sennych. Czy możliwe jest wskazanie granicy pomiędzy
jawą a snem w świecie przedstawionym <<Sklepów…>>?
6. Artysta „wieku pożegnań”. Żydowski Drohobycz wg Schulza.
Topos miasta w <<Sklepach…>>, topika miejsc szczęśliwych i miejsc przeklętych.
Drohobycz jako sztetl a Drohobycz Schulza. Pisarstwo Schulza jako proza kultury
odchodzącej. Nazizm wobec kultury pierwszych dekad dwudziestego wieku.
7. Co wynika z „nieliczenia się z rzeczywistością”? Od groteski do makabreski.
Spotkanie poświęcone kategoriom estetycznym określającym opowiadania Brunona
Schulza. Świat przedstawiony <<Sklepów…>> jako rzeczywistość zdeformowana i
odrealniona. Czemu służy epatowanie brzydotą i makabrą w literaturze? „Dziwny”
świat Brunona Schulza – odstręczający czy pociągający?
8. Schulz, Gombrowicz, Witkacy – tercet mistrzów przekory.
Wzajemne inspiracje i zależności trzech twórców „Wielkiej Groteski” dwudziestolecia
międzywojennego. Estetyka brzydoty i choroby; kontestacja rzeczywistości w
literaturze. Od błazenady do demonizmu – bogactwo form literackich. Meandry
erotyki w literaturze i malarstwie. Komizm a groteska.
9. „Sztuki siostrzane...” Reaktywacja ideału wg Schulza.
Powinowactwa literatury i malarstwa w dorobku Brunona Schulza. Wyobraźnia
literata i malarza / rysownika. Warsztat interpretatora dzieł sztuki – kreska,
perspektywa, kierunki, kompozycja. Drohobycz w obrazach. Inspiracje – wpływy –
konteksty.
10. „Republika marzeń” – Atlantyda kultury XX wieku? Do czego dziś potrzebny nam
Schulz.
Za co kochamy nasze rodzinne miasto? Naszą dzielnicę? Jaki sens mają wspomnienia
z dzieciństwa? O pięknie, które można odnaleźć w codzienności. O języku, który może
być narzędziem artysty, maga i profety.
Warsztaty prowadzone są w piątki, w godzinach: 10.00-11.30 i 12.00-13.30 w siedzibie
Muzeum Literatury na Rynku Starego Miasta 20 w Warszawie.
Rezerwacja terminów i wybór tematów w Dziale Promocji:
[email protected]
[email protected]
Tel. 22 831 40 63