System wsparcia bezpośrednich inwestycji zagranicznych (inward

System wsparcia bezpośrednich inwestycji zagranicznych (inward

System wsparcia bezpośrednich
inwestycji zagranicznych (inward
FDI) ze środków publicznych w
Turcji
2015-11-23 14:57:05
2
Informacje nt. systemu wsparcia bezpośrednich inwestycji zagranicznych (inward FDI) ze środków publicznych w
Turcji
System wsparcia bezpośrednich inwestycji zagranicznych (inward FDI) ze środków publicznych w
Turcji
Główne determinanty atrakcyjności Turcji dla zagranicznych inwestorów:
- stabilna sytuacja polityczna i makroekonomiczna, wzrost gospodarczy na poziomie 4%, a prognowa Banku
Światowego na 2016 rok to 3,5%
- czynniki demograficzne kreujące duży rynek wewnętrzny (populacja 75 mln, blisko 70% udziału osób w wieku
produkcyjnym)
- postępująca liberalizacja w związku z dostosowaniem ustawodawstwa do unijnego acquis, stopniowe reformy
kreujące klimat sprzyjający dla inwestycji, proces akcesji Turcji do UE trwa od 2005 r.
- ciągła rozbudowa i modernizacja infrastruktury
- usytuowanie geograficzne na skrzyżowaniu dróg transportu towarów oraz energii pomiędzy Azją, Afryką i
Europą
- dostęp do rynków Bliskiego Wschodu i Zatoki Perskiej (ogółem 1,5 mld konsumentów)
- relatywnie niskie koszty pracy oraz system zachęt inwestycyjnych, w tym możliwość ulokowania produkcji w
strefie bezcłowej
- brak ceł w wymianie handlowej z krajami UE w zakresie artykułów przemysłowych - Unia Celna Turcji z UE
obowiązuje od 1996 r.
Przyjęty w 2011 r. nowy Kodeks Handlowy (obowiązuje od 1 lipca 2012 r.) gwarantuje równe traktowanie
podmiotów krajowych i zagranicznych. Należy jednak zaznaczyć, że firmy zagraniczne mogą samodzielnie
działać w Turcji wyłącznie jako wykonawca kontraktu na podstawie przetargu, w którym zamawiajacym jest
zazwyczaj instytucja państwowa.
Ustawa nr 4875 o bezpośrednich inwestycjach zagranicznych (Foreign Direct Investment Law) z dn. 5.06.2003 r.
ustala cele i zasady przyciągania napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Rozpatrywaniem wniosków i
wydawaniem świadectw uprawniających inwestorów zagranicznych do korzystania z określonych zachęt
inwestycyjnych (IIC - Investment Incentive Certificate) zajmuje się Departament Inwestycji Zagranicznych w
Ministerstwie Gospodarki, który sprawuje również nadzór nad korzystaniem z zachęt zgodnie z wydanym
certyfikatem.
Ważną rolę w wypracowaniu i wdrażaniu strategii przyciągania, wspierania i promocji inwestycji pełni ISPAT
www.invest.gov.tr - Agencja Wspierania i Promocji Inwestycji przy Kancelarii Premiera RT. Do zadań ISPAT należy
przygotowywanie koncepcji i prezentacji projektów (m.in. inwestycje typu “greenfield”, przedsięwzięcia
prywatyzacyjne, inwestycje infrastrukturalne, projekty w systemie BOT, PPP) potencjalnym inwestorom
zagranicznym oraz kompletna obsługa (one-stop-shop) podmiotów przed, w trakcie i po zakończeniu procesu
3
inwestycyjnego. ISPAT pośredniczy w kontaktach inwestorów zagranicznych z instytucjami krajowymi na
poziomie centralnym, regionalnym i lokalnym. Organem decyzyjnym ISPAT jest Rada Konsultacyjna, której
przewodniczy premier, złożona z ministrów rządu oraz przedstawicieli sektora prywatnego.
Systemy zachęt inwestycyjnych
Dla potrzeb stosowania systemów zachęt inwestycyjnych wyróżniono 4 główne regiony i przypisano im różne
stopnie uprzywilejowania: Strefa 1 obejmuje uprzemysłowiony rejon Tracji i zachodnią część Turcji (Stambuł,
Izmir); Strefa 2 – płd.-zach. część Turcji (Mersin, Antalya); Strefa 3 – centrum Turcji (Ankara, Konya); Strefa 4 –
najsłabiej rozwiniętą część płd./płd.-wschodnią (Mardin, Van).
Minimalna wartość inwestycji uprawniająca do ubiegania się o Investment Incentive Certificate - IIC wynosi 1 mln
TL w strefach 1 i 2 oraz 500 tys. TL dla stref 3 i 4
IIC uprawnia kwalifikowane inwestycje do uzyskania następujących korzyści:
• Zwolnienia z opłat celnych
• Zwolnienia z VAT
• Obniżonej stawki podatku CIT
• Dopłat do części składki na ubezpieczenia społeczne opłacanej przez pracodawcę
• Dopłat do kosztów obsługi kredytów
• Przydziału gruntu pod inwestycję z zasobów państwowych
Generalny system zachęt inwestycyjnych, obejmuje głównie programy oparte na korzyściach podatkowych,
w niektórych przypadkach możliwe są ułatwienia kredytowe. Zakres stosowania tureckiego reżimu zachęt
uzależniony jest od lokalizacji, skali i przedmiotu/sektora, którego dotyczy inwestycja.
Główne instrumenty:
1) 100% zwolnienie z opłat celnych – import maszyn i urządzeń do realizacji inwestycji objętych certyfikatem
(Investment Incentive Certificate) wydanym przez Podsekretariat ds. Skarbu
2) 100% zwolnienie z VAT – zakup krajowy lub import maszyn i urządzeń do realizacji inwestycji objętych
certyfikatem wydanym przez Podsekretariat ds. Skarbu
Zachęty dla inwestycji o dużej skali (o wartości min. 50 mln TL)
1) Podatek CIT wg obniżonej stawki (2-10%) dla inwestycji rozpoczętych przed 31.12.2011 r.
2) Dopłata do opłacanej przez pracodawcę części składki na ubezpieczenia społeczne przez okres do max. 7 lat,
4
dla inwestycji rozpoczętych przed 31.12.2011 r.
3) Przydział terenów pod inwestycje z państwowych zasobów gruntowych
Rada Ministrów jest uprawniona do:
a) Wprowadzania regionalnej klasyfikacji jednostek w oparciu o dane statystyczne, grupowania prowincji wg
poziomów PKB per capita i stopnia rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz wyznaczania sektorów objętych
zachętami inwestycyjnymi, wraz z określeniem kwalifikowanej wartości inwestycji/wielkości zatrudnienia.
b) Określania wielkości dopłat do inwestycji na poziomie 25% wartości maksymalnej dla każdej grupy prowincji
oraz na poziomie 45% dla dużych inwestycji (o wartości pow. 50 mln TL)
c) Klasyfikowania wydatków inwestycyjnych, m.in. na zakup gruntu, zakup maszyn używanych, części
zamiennych, patentów, licencji, know-how, odrębnie dla każdej prowincji lub grupy.
Zachęty regionalne i sektorowe
Oprócz zachęt oferowanych dla inwestycji o dużej skali, dodatkowo – dopłaty do kosztów obsługi kredytu (Strefy
3 i 4)
Strefa 1: Kwalifikowane inwestycje muszą generalnie wiązać się z zastosowaniem zaawansowanych technologii,
programem zachęt objęte są m.in. inwestycje w sektorach: produkcji pojazdów i części/zespołów dla motoryzacji,
elektroniki, produkcji farmaceutycznej, maszynowym, produkcji urządzeń medycznych i optycznych.
Strefa 2: Inwestycje w sektorach o wysokiej intensywności technologicznej, takich jak produkcja maszyn,
„inteligentnych” materiałów tekstylnych różnego przeznaczenia, niemetalowych produktów mineralnych,
wyrobów z papieru i tektury oraz żywności i napojów.
Strefy 3 i Zone 4: Inwestycje w rolnictwie, przetwórstwie rolnym, produkcji odzieży gotowej, tworzyw sztucznych,
wyrobów z gumy i metalu, w sektorach turystyki, ochrony zdrowia i edukacji.
Niezależnie od lokalizacji, z regionalnych systemów zachęt mogą korzystać inwestycje w Specjalnych
Zorganizowanych Strefach Przemysłowych (Specialized Organized Industrial Zones) ustanowionych przez Min.
Przemysłu i Handlu (z wył. stref w Stambule), inwestycje związane z transportem morskim, lotniczym i
kolejowym cargo i/lub pasażerów oraz inwestycje w instalacje ogrzewania/klimatyzacji dla budownictwa
mieszkaniowego, z wykorzystaniem energii geotermalnej i/lub odpadów z elektrowni konwencjonalnych.
Inne programy zachęt inwestycyjnych:
1. Inwestycje w Strefach Wolnego Handlu (ogółem 20 w Turcji) korzystają z zachęt na podstawie obowiązującej
od 01.01.2009 r. nowelizacji ustawy nr 5810 (zwolnienia podatkowe)
2. Ustawa o zachętach dla działalności B+R nr 5746 z 2008 r. przewiduje specjalne zachęty dla inwestycji w
działalność badawczo-rozwojową i innowacyjną.
3. Wsparcie dla firm sektora MSP (podmioty zatrudniające mniej niż 250 pracowników, osiągające
5
przychody/obroty do 25 mln TL rocznie): zwolnienie z opłat celnych i VAT w związku z zakupem maszyn i
urządzeń, krajowych lub pochodzących z importu, alokacje kredytowe z budżetu, gwarancje kredytowe.
Wsparcie dla firm sektora MSP udzielane jest głównie za pośrednictwem KOSGEB (http://www.kosgeb.gov.tr/) –
Organizacji Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Funduszu Gwarancji Kredytowych (KGF), który
otrzymał od Skarbu Państwa kwotę 1 mld TL w celu stworzenia zdolności kredytowej firm MSP na poziomie 10
mld TL. Limit gwarancji udzielanych firmom MSP wynosi 1 mln TL/podmiot oraz 1,5 mln TL dla grupy ryzyka
związanego z MSP. KGF pokrywa do 80% wartości kredytu.
Szczególny przypadek stanowi realizowany w Strefie 4 program GAP (South Anatolian Project, zakrojony na
ogromną skalę program budowy infrastruktury złożonej z systemu hydroelektrowni, wspomagających
zaopatrzenie w wodę pitną oraz zasilanie systemów irygacyjnych dla rolnictwa), który korzysta z różnych form
wsparcia – od alokacji środków budżetowych, poprzez bezpośrednie subsydia i programy wsparcia sektorów
rolniczego i hydroenergetyki (także w oparciu o taryfikator dopłat do OZE), po regionalne programy rozwojowe
(na dofinansowanie realizacji programów rozwoju regionalnego przeznacza się część środków ze składek
odprowadzanych przez przedsiębiorców i gromadzonych na Funduszu Ubezpieczenia Bezrobocia).
6