Złoto – raport analityczny

Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Wstęp
Drugi kwartał 2014 roku na rynku złota przebiegał pod znakiem konsolidacji jego ceny przy poziomie 1300USD. Krótkoterminowo
spadek obaw o sytuację na Ukrainie oraz dobre dane z gospodarki Stanów Zjednoczonych skierowały notowania złota w pobliże
1250USD. Ruch ten został jednak szybko zniesiony w związku z nieco bardziej gołębim wydźwiękiem komunikatu po czerwcowym
posiedzeniu Fed oraz wzrostem awersji do ryzyka w związku z wybuchem wojny domowej w Iraku. Ostatnie wydarzenia
potwierdzają, iż złoto odzyskuje status „bezpiecznej przystani”.
Popyt na złoto (w tonach)
Popyt
2012
Jubilerski
2013
zmiana r/r IV kw. 2012 I kw. 2013 IV kw. 2013
I kw. 2014
zmiana r/r
1 998,0
2 361,2
18%
545,3
554,7
573,4
570,7
3%
415,4
408,6
-2%
98,2
103,5
98,3
99,0
-4%
284,5
278,9
-2%
67,0
70,9
67,2
67,7
-5%
Stomatologia
38,6
36,3
-6%
9,3
8,9
8,9
8,6
-3%
Pozostałe
92,3
93,4
1%
21,9
23,7
22,2
22,7
-4%
1 637,3
900,8
-45%
472,5
288,2
192,7
282,3
-2%
1 358,2
1 780,6
31%
384,4
464,7
373,5
282,5
-39%
1 036,8
1 381,1
33%
297,0
356,0
276,6
216,4
-39%
Oficjalne monety
208,0
295,7
42%
53,1
77,9
78,1
52,1
-33%
Medale oraz imitacje monet
113,4
103,8
-8%
34,3
30,8
18,8
14,0
-55%
279,1
-879,8
n/a
88,1
-176,5
-180,8
-0,2
n/a
544,1
409,3
-25%
150,0
130,8
85,0
122,4
-6%
4 594,8
4 079,9
-11%
1 266,0
1 077,2
949,4
1 074,4
0%
Technologiczny
Elektronika
Inwestycyjny
Sztabki oraz monety
Sztabki
ETF
Zakupy banków centralnych
Popyt całkowity
Źródło: World Gold Council
Wykres 1: Popyt na złoto (kwartalnie, skala lewa w tonach, skala
prawa w mld. USD)
1 600
80
1 400
70
1 200
60
1 000
50
800
40
600
30
400
20
200
10
0
0
2007
2008
2009
2010
W tonach
2011
2012
2013
2014
mld. USD
Globalny popyt na złoto
Całkowity popyt na złoto w pierwszym kwartale 2013 roku
kształtował się na niemalże niezmienionym poziomie względem
pierwszego kwartału 2013 roku. Popyt na złotą biżuterię
pozostawał silny i wzrósł w analizowanym okresie o 3%
względem analogicznego okresu 2013. Został on jednak
zneutralizowany przez spadek popytu inwestycyjnego i
technologicznego oraz przez mniejsze zakupy złota przez banki
centralne. Oczekujemy, iż w drugim kwartale będziemy
mieć do czynienia z ujemną dynamiką popytu na złoto,
co będzie w głównej mierze efektem wysokiej bazy z
2013 roku w przypadku popytu konsumpcyjnego
(rozumianego jako sumę popytu na złotą biżuterię,
sztabki oraz monety).
Źródło: Bloomberg, World Gold Council, opracowanie własne
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
1
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Wykres 2: Popyt na złotą biżuterię (w tonach, kwartalnie)
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Popyt na złotą biżuterię
Źródło: Bloomberg, World Gold Council, opracowanie własne
Wykres 3: Popyt na złoto w sektorze technologicznym (w tonach,
kwartalnie)
140
120
100
80
60
40
20
0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Popyt na złoto w sektorze technologicznym
Źródło: World Gold Council, opracowanie własne
2014
Popyt na złoto w sektorze jubilerskim
W pierwszym kwartale popyt na złotą biżuterię pozostawał silny i
wzrósł o 3% r/r do poziomu 570,7 ton, co jest najwyższą
wartością dla tego okresu od 2005 roku. Najważniejszym
czynnikiem wspierającym popyt na złoto w sektorze jubilerskim
były atrakcyjne poziomy cenowe kruszcu na światowych rynkach
finansowych – średnia cena w pierwszym kwartale tego roku była
o około 20% niższa od analogicznego okresu w roku ubiegłym.
W przypadku drugiego kwartału należy oczekiwać
ujemnej dynamiki popytu na złoto w sektorze
jubilerskim, co będzie w głównej mierze spowodowane
wysoką bazą z roku 2013. Przecena złota w kwietniu, a
następnie maju 2013 roku zachęcała konsumentów do
zakupy złotych wyrobów, przez co popyt na złotą
biżuterię w drugim kwartale 2013 roku osiągnął
najwyższą wartość w historii.
Popyt na złoto w sektorze technologicznym
Sektor technologiczny w pierwszym kwartale 2014 roku
odpowiadał za 99 ton popytu, co jest wynikiem o 4% niższym od
analogicznego okresu w roku ubiegłym. Niższe zapotrzebowanie
złota do produkcji elektroniki jest wynikiem rosnącego
wykorzystania tańszych alternatyw do produkcji przewodów
elektronicznych. W najbliższym czasie trudno będzie o
odwrócenie trendu spadkowego popytu na złoto tym sektorze. O
ile poprawiająca się sytuacja w światowej gospodarce
powinna korzystnie oddziaływać na nastroje światowych
konsumentów, co w konsekwencji będzie się przekładać
na silny popyt na urządzenia elektroniczne, to jednak
czynnik ten powinien zostać zdominowany przez
spadający udział złota w produkcji okablowania. Popyt
na kruszec w sektorze stomatologicznym w pierwszym kwartale
wpisywał się w długoterminowe tendencje obserwowane w tym
sektorze, co przełożyło się na mniejsze o 3% wykorzystanie
żółtego metalu w tej branży. Wysokie poziomy cenowe
metalu względem jego alternatyw (głównie ceramika
oraz metale nieszlachetne) w średnim i długim terminie
powinny oddziaływać w kierunku dalszego spadku
znaczenia złota w sektorze stomatologicznym.
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
2
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Wykres 4: Popyt inwestycyjny na złoto (w tonach, kwartalnie bez Popyt inwestycyjny na złoto
funduszy ETF)
Popyt inwestycyjny na złoto w pierwszym kwartale wyniósł 282
700
tony i był o 2,0% niższy niż w analogicznym okresie 2013 roku.
Ostatni kwartał przyniósł wyraźne pogorszenie popytu
600
inwestycyjnego na fizyczne złoto oraz dalsze wyhamowanie
500
negatywnych tendencji obserwowanych po stronie funduszy ETF.
400
Popyt inwestycyjny na złoto w fizycznej postaci był niższy o 39%
300
względem okresu porównawczego w 2013 roku. Warto jednak
200
podkreślić, iż tak wysoki spadek jest w głównej mierze wynikiem
wysokiej bazy z roku ubiegłego. Przecena złota, która miała
100
miejsce w kwietniu 2013 roku była wykorzystywana przez
0
inwestorów do zakupu złotych monet oraz sztabek. Spadek
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
popytu inwestycyjnego na złoto w fizycznej postaci został jednak
Popyt inwestycyjny
w znacznej mierze zneutralizowany przez wyhamowanie
negatywnych tendencji w funduszach ETF. W lutym mieliśmy do
Źródło: Bloomberg, World Gold Council, opracowanie własne
czynienia po raz pierwszy od grudnia 2013 roku z dodatnim
saldem napływu kapitału do funduszy ETF zabezpieczonych w
złocie, co zostało również powtórzone marcu. Pozwoliło to
zneutralizować styczniowy odpływ, dzięki czemu całkowita
kontrybucja funduszy ETF w popycie inwestycyjnym na złoto była
nieznacznie ujemna. Najnowsze dane dotyczące funduszy
Wykres 5: Zakupy złota przez banki centralne (w tonach,
ETF pokazują, iż w II kwartale najprawdopodobniej
kwartalnie)
będziemy mieć do czynienia z nieznacznym odpływem
200
kapitału, co wraz z historycznie najwyższą bazą z roku
150
ubiegłego w przypadku popytu na złoto w fizycznej
postaci powinno przełożyć się na ujemną dynamikę
100
popytu inwestycyjnego.
50
0
-50
-100
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Zakupy złota banków centralnych
Źródło: World Gold Council
Popyt na złoto banków centralnych
Banki centralne w pierwszym kwartale 2014 roku zwiększyły
udział złota w swoich rezerwach o kolejne 122,4ton, co jest
wynikiem o 6% gorszym niż w analogicznym okresie 2013 roku.
Pomimo nieznacznego spadku wyraźnie widać, iż banki
centralne w dalszym ciągu dywersyfikują swoje rezerwy
zwiększając w nich udział złota. W pierwszym kwartale najwięcej
złota zakupił bank Iraku, który zwiększy swoje rezerwy o 36 ton.
W tym czasie banki centralne byłych republik sowieckich
kontynuowały zakupy złota, z czego najwięcej kupiły banki z
Rosji i Kazachstanu.
Wykres 7: Złoto w funduszach ETF (w tonach, tygodniowo)
Wykres 6: Rezerwy złota (w tonach, kwartalnie)
3000
34 000,00
33 000,00
2500
32 000,00
2000
31 000,00
1500
30 000,00
1000
29 000,00
500
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
28 000,00
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Złoto w funduszach ETF
World
Źródło: Bloomberg, opracowanie własne
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
3
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Podaż złota (w tonach)
Podaż
2012
Podaż producentów
Wydobycie złota
Headging producentów
2013
zmiana r/r IV kw. 2012 IV kw. 2012 IV kw. 2013
I kw. 2014
zmiana r/r
2 821,2
2 974,0
5%
712,2
670,7
798,3
726,5
8%
2 860,9
3 022,1
6%
743,9
681,3
814,8
720,5
6%
-39,7
-48,1
n/a
-31,7
-10,6
-16,5
6,0
n/a
Recykling złota
1 633,7
1 280,0
-22%
390,7
368,6
307,4
322,0
-13%
Całkowita podaż
4 454,9
4 254,0
-5%
1 102,9
1 039,3
1 105,7
1 048,5
1%
Źródło: World Gold Council
Wykres 8: Globalna podaż złota (w tonach, kwartalnie)
1 200
1 000
800
600
400
200
0
2007
2008
2009
2010
Podaż producentów
2011
2012
2013
Recykling złota
Źródło: Bloomberg, opracowanie własne
2014
Globalna podaż złota
Całkowita podaż złota w pierwszym kwartale 2014 roku wzrosła
nieznacznie o 1,0% względem analogicznego okresu w 2013
roku. Za wzrost w tej kategorii w głównej mierze odpowiada
wyższe o 6,0% wydobycie złota w kopalniach, które jest wynikiem
nowouruchomionych projektów. Wzrost ten został jednak w
znacznej mierze zneutralizowany przez spadek podaży złota
pochodzącego z recyklingu, co jest w głównej mierze
spowodowane niższymi poziomami cenowymi względem
analogicznego okresu w roku ubiegłym. W kolejnych
kwartałach w związku z prowadzonymi projektami
ukierunkowanymi na zwiększenie wydobycia złota
powinniśmy mieć do czynienia z dalszym wzrostem
podaży „nowego” złota, natomiast w przypadku złota
pochodzącego z recyklingu niska baza z II kwartału
2013 roku powinna oddziaływać w kierunku wzrostu
dynamiki podaży.
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
4
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Czynniki wpływające na popyt inwestycyjny
W strukturze zapotrzebowania na złoto, mimo znaczącego spadku, istotny pozostaje popyt inwestycyjny. Jest on w pewnym stopniu
determinowany przez wysokość realnych stóp procentowych (niższe stopy – wyższa cena złota) oraz stopę inflacji i
oczekiwań inflacyjnych (zależność dodatnia), dlatego warto zwracać uwagę na te czynniki. W ostatnim czasie ponownie na
popyt inwestycyjny na kruszec zaczął w istotny sposób oddziaływać poziom awersji do ryzyka (im wyższy, tym lepiej dla kruszcu).
Wykres 9: Poziom realnych stóp procentowych w największych
gospodarkach (stopa 3M-inflacja konsumentów)
6,00
4,00
2,00
0,00
-2,00
-4,00
-6,00
USA
strefa euro
Wielka Brytania
Japonia
Źródło: Bloomberg, opracowanie własne
Wykres 10: Wzrost bilansów banków centralnych od 2007 r.
500
400
300
200
100
0
złoto
EBC
Fed
Bank Anglii
Źródło: Bloomberg, opracowanie własne
Bank Japonii
Realne stopy procentowe
Wyraźny wzrost inflacji w Japonii (do poziomu 3,7% r/r w maju)
doprowadził do znacznego spadku realnej stopy procentowej w
tym kraju. Z tego samego powodu spadła stopa w USA. W
strefie euro w maju realny koszt pieniądza jeszcze nieco wzrósł,
jednak w czerwcu również odnotował spadek za sprawą obniżki
stóp dokonanej przez EBC. Wskazane spadki są pozytywnym
sygnałem dla notowań złota. W najbliższym czasie mogą się
one jeszcze nieco pogłębić, co powinno tworzyć lekką
presję wzrostową na rynku metalu. W dłuższej
perspektywie negatywnie na kruszec mogą wpływać
ewentualne wcześniejsze niż obecnie zakłada to rynek
podwyżki stóp w USA (np. w I kw. 2015 r.).
Działania banków centralnych
Złoto w ostatnich miesiącach nie reagowało na ograniczanie
programu skupu aktywów (QE3) przez Fed. Jego cena nawet
wzrosła po czerwcowym posiedzeniu Rezerwy Federalnej, na
której prezes Janet Yellen starała się dodatkowo ograniczać
oczekiwania na wcześniejsze niż w połowie 2015 r. podwyżki stóp
procentowych. W najbliższych miesiącach uwaga rynku
złota koncentrować się będzie właśnie przede wszystkim
na perspektywach zmian poziomu kosztu pieniądza w
USA
a
nie
na
ograniczaniu
a
ostatecznie
prawdopodobnie
zakończeniu
w
bieżącym
roku
programu QE3. Naszym zdaniem pierwsza podwyżka
stóp w Stanach Zjednoczonych może nastąpić nieco
wcześniej niż zakłada to rynek, co przejściowo
prawdopodobnie zaszkodzi notowaniom kruszcu, jednak
inwestorzy w najbliższym czasie raczej nie będą jeszcze
dyskontować takiego scenariusza.
Od początku 2014 r. złoto ponownie zaczęło reagować zwyżką
na wzrost awersji do ryzyka na światowych rynkach. W czerwcu
ryzyko na rynkach tworzyły napięcia w Iraku rodzące obawy
przed ewentualnym ograniczeniem wydobycia ropy przez ten
kraj i podnoszące ceny tego surowca energetycznego. M.in. w
reakcji na te wydarzenia wartość złota wzrosła w okolice 1320
USD. Warto podkreślić, że reakcja ta wynikała również z tego, iż
kruszec jest wykorzystywany jako zabezpieczenie przed inflacją (a
wzrost cen ropy rodzi ryzyko wzrostu inflacji). Napięcia w
Iraku prawdopodobnie zbyt szybko nie ulegną
złagodzeniu i powinny pozostać czynnikiem, który
będzie tworzył lekką presję wzrostową w notowaniach
złota.
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
5
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Analiza techniczna:
Wykres 12: Tygodniowy, świecowy wykres ceny złota
Źródło: Reuters
Cena złota powróciła ponad 200-sesyjną średnią ruchomą, co poprawia jej średnioterminowe perspektywy. Od połowy 2013 r. na
wykresie surowca rysuje się formacja odwróconej głowy z ramionami. Linia szyi znajduje się obecnie przy poziomie 1380 USD. Jeśli
zostanie przebita, powstanie silny długoterminowy sygnał do wzrostów. Formację tę zanegowałby spadek pod 1250 USD. W
najbliższym czasie o kontynuację zwyżki może być jednak trudno ze względu na stosunkowo silne krótkoterminowe wykupienie. Fakt
ten jest istotny, bowiem czym dłużej formować się będzie drugie ramię tym niższe będzie prawdopodobieństwo tego, że wskazana
formacja odwróconej głowy z ramionami faktycznie się zrealizuje. Kluczowym długoterminowym wsparciem, które powinno
hamować wszelkie próby powrotu do trwałych spadków pozostaje pasmo 1180-1200 USD.
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
6
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Podsumowanie
Spadek realnych stóp procentowych, napięcia w Iraku i wciąż gołębi ton prezes Fed mogą w najbliższym czasie w dalszym ciągu
tworzyć lekką presję wzrostową w notowaniach złota. W nieco dłuższej perspektywie przejściowo szkodzić notowaniom metalu
prawdopodobnie będzie ewentualna szybsza niż zakłada to rynek podwyżka stóp procentowych w USA. Wartość surowca nie
powinna jednak w tym okresie zejść niżej niż poziomy wsparć pomiędzy 1180 USD a 1250 USD w pobliżu których kształtują się
koszty wydobycia niektórych producentów metalu, a w dłuższej perspektywie prawdopodobnie powróci do stopniowych wzrostów. Z
punktu widzenia analizy technicznej istnieje szansa na odwrócenie długoterminowego trendu spadkowego.
Tabela: Prognoza ceny złota
Cena uncji złota w USD
obecnie
IX 2014
III 2014
1 313
1 350
1 250
Źródło: RBPL, prognoza ceny złota według modelu Raiffeisen Research
*stan na 30.06.14
Tabela: Mediana rynkowych prognoz ceny złota oraz średnia cena kontraktów terminowych w danym okresie.
Q3 14
Q4 14
Q1 15
Q2 15
2015
2016
2017
Kontrakty Terminowe
1320
1320
1321
1322
1323
1333
1356
Mediana
1250
1242
1227
1200
1225
1250
1200
Źródło: Bloomberg
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
7
Złoto – raport analityczny
Czerwiec 2014
Materiał sporządzili:
Tomasz Regulski, Starszy Analityk Rynków Finansowych
e-mail: tomasz.regulski @raiffeisen.pl
+48 22 585 33 24
Piotr Jelonek, Młodszy Analityk Rynków Finansowych
e-mail: [email protected]
+48 691 222 046
Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności:
Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zamówieniem. Informujemy, iż zgoda na otrzymywanie informacji
może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez
Biuro Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A. lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę,
prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: [email protected].
Niniejsze opracowanie nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody,
która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Nie jest próbą reklamy ani oferowania
sprzedaży produktów Raiffeisen Bank Polska S.A (zwanego dalej Bankiem).
Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniach wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za
wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, iż są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny.
Wszelkie opinie i oceny zawarte w niniejszym opracowaniu wyrażają opinie Banku w dniu jego wydania.
Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem
inwestycyjnym ani prognozą.
Bank nie świadczy doradztwa inwestycyjnego w związku z zawieranymi przez Klienta transakcjami ani nie udziela rekomendacji
zawarcia transakcji, co oznacza, że udzielone informacje oraz przedstawione portfele modelowe nie mają charakteru rekomendacji.
Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela. Przed
zawarciem każdej transakcji Klient powinien, nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank, określić jej ryzyko,
potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i
księgowe transakcji, konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych oraz w sposób niezależny ocenić, czy jest w stanie sam
lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko.
Powielanie bądź publikowanie niniejszego raportu lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione.
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie.
8