Biuletyn firmowy ELEKS (95) wrzesień 4/2011
Transkrypt
Biuletyn firmowy ELEKS (95) wrzesień 4/2011
SEP dfsadfdfb dfbadfbab aerfbhabna Aleksandrz Krzemieƒ biuletyn informacyjny ELEKTROBUDOWY SA 4/2011 (95) ISSN 1428-3328 1 Wy˝szy poziom technologii w Koninie Polski GIS na rynku sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 spis treÊci 3 AREVA Suppliers Day w Polsce 12 7 16 wywiad numeru 3-4 2 Wy˝szy poziom technologii w Koninie 14-15 Co s∏ychaç w Êwiecie... – ZPW w Tychach 16 Dla górnictwa i nie tylko wa˝ne wydarzenia SEP 5-6 17 7-9 OPTIMA 145 – czyli refleksje z targów bielskich ENERGETAB 2011 D-17P wÊród piasków pustyni SEP-owskie jesienne spotkania nasze sprawy 18 (MULTI)SPORT to zdrowie NOWOÂå! po pracy 10-11 OPTIMA 145 19 aktualnoÊci O czym mówi´, kiedy mówi´ o bieganiu – Tomasz Garczarczyk 12-13 Nowoczesny „gara˝ tramwajowy” w Poznaniu Zaproszenie Mamy przyjemnoÊç poinformowaç, ˝e z okazji Miko∏aja zostanie zorganizowana impreza dla dzieci i wnuków naszych pracowników w Krainie Dzieci´cej Rozrywki Nibylandia w Katowicach. Spotkanie Miko∏ajkowe odb´dzie si´ 7 grudnia (Êroda) w godzinach 17.00 - 20.00 i przeznaczone jest dla dzieci w wieku 1-10 lat. Szczegó∏y oraz zapisy ju˝ wkrótce. Zespó∏ Zarzàdzania Zasobami Ludzkimi sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 Jacek Faltynowicz, prezes naszej firmy, wziàł udział w organizowanej przez francuski koncern energetyczny AREVA konferencji Dzieƒ Partnerów (Suppliers Day), wydarzeniu skierowanym do polskich firm, które mogłyby uczestniczyç w procesie budowy pierwszej w Polsce elektrowni jàdrowej. AREVA jest jednym z potencjalnych uczestników przetargu na dostaw´ technologii do polskiej elektrowni jàdrowej. Budowa miałaby ruszyç w 2016 roku, a uruchomienie pierwszego reaktora planuje si´ na rok 2020. „Ju˝ dziÊ wiele polskich firm współpracuje z nami przy budowie chocia˝by reaktora EPR w Olkiluoto w Finlandii w zakresie dostawy prefabrykatów, elementów elektrycznych, I&C, in˝ynieryjnych systemów sanitarnych, prac wykonawczych o charakterze budowlano-konstrukcyjnym, czy rozruchu. Zale˝y nam na dalszym rozwoju współpracy z polskim sektorem przemysłowym” – powiedział Thorsten Kammerzell, AREVA Procurement Vice-President, Reactors & Services Business Group. Konferencja, która miała miejsce w Warszawie 4 paêdziernika 2011 roku, wczeÊniej odbywała si´ w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Republice Czeskiej. www.elektrownia-jadrowa.pl REDAKTOR NACZELNA Aleksandra Krzemieƒ tel.: 32/ 25 90 313 fax: 32/ 25 90 216 tel. kom.: 601 388 428 e-mail: [email protected] ELEKTROBUDOWA SA Katowice, ul. Porcelanowa 12 Sk∏ad i ∏amanie: IDO sc Chorzów, ul. WolnoÊci 101 tel./fax 32/ 771 84 01 Nak∏ad: 1500 egz. wywiad numeru Wy˝szy poziom technologii w Koninie – o nowym innowacyjnym produkcie mówi Ariusz Bober, Dyrektor Rynku Dystrybucji Energii w Koninie. Rozmawiała: Foto: Aleksandra Krzemieƒ Archiwum RDE, Bartłomiej Barczyk stworzyç odpowiednio du˝y dystans do obecnych konkurentów. OPTIMA jest właÊnie takim ruchem. Szykujemy w tajemnicy kolejne. Ariusz Bober Rozdzielnice izolowane gazem to obecnie w elektroenergetyce jedno z najbardziej zaawansowanych technologicznie urzàdzeƒ. Jaka jest geneza idei produkcji urzàdzenia w koniƒskiej fabryce? Idea wyprodukowania w ELEKTROBUDOWIE SA czegoÊ technologicznie zaawansowanego nie opuszczała mnie nigdy. Na samych ambicjach i pragnieniach nie da si´ jednak oprzeç rozsàdnych decyzji. Musiał wi´c zaistnieç stan wy˝szej koniecznoÊci, który by to uzasadnił. Ten stan wy˝szej koniecznoÊci to właÊnie obecna sytuacja rynkowa RDE. Rynek rozdzielnic izolowanych powietrzem przeszedł w faz´ dojrzałoÊci. Stan ten charakteryzuje si´ tym, ˝e kilku konkurentów posiada podobny portfel produktów i zbli˝onà pozycj´ rynkowà, co wyklucza pozycj´ lidera. Niestety, cierpimy na tym tylko my, czyli obecny lider. Zmiana i powrót do stanu jeszcze sprzed dwu lat nie sà mo˝liwe. IntensywnoÊç konkurencji b´dzie wysoka, a mar˝e na podstawowym asortymencie b´dà spadaç. Odpowiedzià na zmian´ rynkowà jest nasza „ucieczka”, a właÊciwie pogoƒ za globalnymi organizacjami, tak aby Po raz pierwszy Amerykanie w latach 50. podj´li próby wprowadzenia na rynek tego typu rozwiàzania technologicznego. GIS-a (ang. gas insulated switchgear), jeÊli si´ nie myl´, wylansowała firma Westinghouse? We wczesnych latach 70. czołowe firmy aparatowe na Êwiecie rozwin´ły produkcj´ wysokonapi´ciowych rozdzielnic osłoni´tych, z izolacjà w postaci szeÊciofluorku siarki (SF6) oraz wysokonapi´ciowych wyłàczników, w których gaz był czynnikiem gaszàcym łuk elektryczny. Póêniej nastàpił intensywny rozwój techniki aparatowej, zwiàzany z wykorzystaniem doskonałych właÊciwoÊci izolacyjnych gazu SF6. Konstruktorzy wczeÊniej próbowali budowaç prefabrykowane rozdzielnice osłoni´te najwy˝szych napi´ç (110 kV) na wzór rozdzielnic niskonapi´ciowych (do 1 kV) z wykorzystaniem izolacji stałej (˝ywice), olejowej bàdê ze spr´˝onym powietrzem, jednak próby nie dawały zadowalajàcych rezultatów. Prefabrykowane elementy roz- sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 dzielnic z izolacjà stałà były ci´˝kie i zawodne, wskutek p´kni´ç odlewów ˝ywicznych du˝ej obj´toÊci. Rozdzielnice z izolacjà olejowà były niebezpieczne pod wzgl´dem wybuchowym i po˝arowym. Dlatego te˝ ostatecznie zwyci´˝yła koncepcja rozwoju rozdzielnic w izolacji gazowej SF6. Laikowi ten wyrób przypomina raczej batyskaf ni˝ urzàdzenie elektryczne. Tak naprawd´ nic nie widaç. Nic si´ nie rusza. Wszystkiego mo˝na dotknàç gołà dłonià. Miałam obaw´ podczas targów w Bielsku, ale si´ przemogłam. Chłodny metal i tylko tyle. Wewnàtrz, w odległoÊci zaledwie kilkunastu centymetrów, napi´cie 110 tysi´cy volt… O technologicznych rozwiàzaniach nie rozmawiamy, ale dlaczego akurat kolor wrzosowy? Istotnie, nasza rozdzielnica wysokiego napi´cia OPTIMA 145 w niczym nie przypomina rozdzielnic produkowanych dotychczas przez ELEKTROBUDOW¢ SA. Du˝e odlewy aluminiowe połàczone ze sobà kołnierzami, ci´˝ar przekraczajàcy 4 tony i ...wrzosowy kolor. Dlaczego taki kolor? Dlatego, ˝eby rozdzielnica i cała akcja promocyjna, 3 która miała miejsce na targach w Bielsku-Białej zapadła wszystkim w pami´ç. W kolorystyce rozdzielnic produkowanych przez nasz zakład dominuje kolor szary – zgodnie z wymaganiami wi´kszoÊci Klientów. ZdecydowaliÊmy si´ na inny kolor naszej nowej rozdzielnicy dlatego, aby jà wyró˝niç i pokazaç, ˝e to zupełnie nowy wyrób i nowa era w rozwoju rozdzielnic w ELEKTROBUDOWIE SA. OsobiÊcie podczas targów spotkałem si´ ze skrajnymi opiniami na temat koloru naszej rozdzielnicy, jednak wi´kszoÊci Klientów kolor si´ podobał. regu działaƒ zwiàzanych nie tylko z samym projektowaniem i budowà rozdzielnicy, ale równie˝ sprawdzeniem urzàdzenia na zgodnoÊç z wymaganiami mi´dzynarodowych norm i przepisów. Takie sprawdzenie to badanie typu, które planujemy przeprowadziç w styczniu 2012 roku w mi´dzynarodowym instytucie KEMA w Holandii. Dopiero po uzyskaniu pozytywnego wyniku badaƒ, a tym samym potwierdzeniu projektowanych parametrów znamionowych rozdzielnicy, b´dziemy mogli sprzedaç wyrób Klientowi. Niemniej jednak ju˝ dziÊ prowadzimy szeroko zakrojone działania promocyjne wÊród naszych Klientów. Wprowadzenie na rynek OPTIMY 145 potwierdza sił´, innowacyjnoÊç i nowoczesnoÊç naszej firmy oraz daje przewag´ nad lokalnà konkurencjà. 4 Do dziÊ zostało przeprowadzonych w Koninie wiele pozytywnych prób konstrukcyjnych: mechanicznych, elektrycznych, wytrzymałoÊciowych, które pozwalajà z optymizmem oceniç przyszłoÊç naszego produktu. Kiedy wyrób b´dzie mo˝na oferowaç Klientowi? Wprowadzenie nowego wyrobu o takim stopniu zaawansowania technologicznego, jakim jest OPTIMA 145, na wymagajàcy rynek polskiej elektroenergetyki to bardzo skomplikowane zadanie, wymagajàce sze- Od poczàtku istnienia ELEKTROBUDOWA SA realizuje kompleksowe rozwiàzania dla energetyki. Rozumiem, ˝e nie chcàc zostawaç w tyle za kluczowymi graczami, postanowiliÊmy poszerzyç swojà ofert´. W jaki sposób pojawienie si´ nowego produktu zmieni naszà firm´ na rynku? Wprowadzenie rozdzielnicy OPTIMA 145 do oferty stawia ELEKTROBUDOW¢ SA w szeregu firm, które dysponujà najnowoczeÊniejszymi sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 rozwiàzaniami technologicznymi w bran˝y elektroenergetycznej. Z pewnoÊcià nasza oferta produktowa rozdzielnic w izolacji SF6 nie jest tak bogata jak globalnych producentów, ale pozwoli nam skutecznie konkurowaç z nimi na polskim rynku i uczestniczyç w wielu atrakcyjnych kontraktach w polskiej energetyce. Wprowadzenie na rynek OPTIMY 145 potwierdza sił´, innowacyjnoÊç i nowoczesnoÊç naszej firmy oraz daje przewag´ nad lokalnà konkurencjà. Czy OPTIMA 145 ma szanse byç w przyszłoÊci produktem eksportowym? Tak. Parametry znamionowe rozdzielnicy OPTIMA 145 pozwalajà sprzedawaç ten produkt w pierwszej kolejnoÊci na doskonale znanych nam rynkach wschodnich i bliskowschodnich. I ostatnie pytanie: Gdzie – do tej pory skrz´tnie ukrywane – urzàdzenie b´dzie produkowane? Prototyp urzàdzenia oraz poszczególne modele do badaƒ budowaliÊmy w zakładzie w Koninie w specjalnie przygotowanych pomieszczeniach. Dla produkcji seryjnej planujemy budow´ nowego zakładu produkcji rozdzielnic wysokonapi´ciowych gdzieÊ w rejonie macierzystego zakładu w Koninie. Na razie rozpatrujemy kilka lokalizacji, ale ostateczne decyzje jeszcze nie zapadły. wa˝ne wydarzenia OPTIMA 145 – czyli refleksje z targów bielskich ENERGETAB 2011 Tekst: Jan Ryszard Kurylczyk Foto: Bartłomiej Barczyk Samo Bielsko tej jesieni przyj´ło nas lazurowo-włoskim niebem, wspaniałym widokiem gór okalajàcych miasto, czystoÊcià ró˝noj´zycznym ulic, gwarem starówki… Przygotowania Ta atmosfera zadbanego i w pewnym sensie Êwiàtecznego grodu, jakby oczekujàcego na energetyków nie tylko z Polski – robiàca dobre wra˝enie, była zapowiedzià udanej imprezy targowej. Troch´ psuło efekt „namiotowe miasteczko” rozbijane na placu wyznaczonym do targowej ekspozycji. Tak jak corocznie, tylko centralny budynek, w którym lokalizujà si´ najcz´Êciej globalne firmy zwiàzane z energetykà – wyglàdał dostojnie, a dookolnie rozpoÊcierało si´ miasteczko bardziej przypominajàce obóz turecki pod Wiedniem, ni˝ mi´dzynarodowe targi… Firmy w zale˝noÊci od swoich mo˝liwoÊci stawiały namioty o przedziwnych kształtach i wielkoÊciach. Tu wypada powiedzieç, ˝e „namiot-hala” ELEKTROBUDOWY SA w tym roku zdecydowanie wyró˝niał si´! Po pierwsze, był dwukondygnacyjny, bowiem musiał pomieÊciç „NASZÑ TAJEMNIC¢” – zapowiadanà w zaproszeniach na 13 wrzeÊnia, godzin´ 13.45. Po drugie, usytuowany był na wzgórku, ozdobiony wyraênym logo ELEKTROBUDOWY SA, przyciàgał wzrok i zach´cał do wejÊcia. Kiedy przyjechałem w przeddzieƒ otwarcia targów, wn´trze jeszcze porzàdkowano, przykrywano specjalnie przygotowanym suknem „tajemnicze urzàdzenie”, a Anna KOÂCIUK „dopinała” i dokonywała ostatnich 5 poprawek w image'u urzàdzenia. Nad całoÊcià organizacji naszego stoiska targowego czuwała Agnieszka PAWŁOWSKA. Podziwiałem jà! W tej krzàtaninie dziesiàtek ludzi, w której jedni przesuwali rozdzielnice Êrednionapi´ciowe, drudzy podłàczali nagłoÊnienie, inni montowali jeszcze fragmenty konstrukcji drugiej kondygnacji pawilonu, zaÊ osoby odpowiedzialne za cz´Êç artystycznà przeprowadzały próby, a pracownicy firmy cateringowej zwozili swoje wyposa˝enie, w tym rozgardiaszu ostojà spokoju była… Agnieszka! Rzeczowo odpowiadała na ka˝de pytanie, spokojnie, choç stanowczo wydawała polecenia, pojawiała si´ tam, gdzie akurat była potrzebna. Powtarzam – podziwiałem jà! Wszyscy musieli podobnie oceniaç jej działanie, bo nawet dyrektor Ariusz BOBER nie wtràcał si´ zupełnie do jej decyzji. Do wieczora wszystko było dopi´te na „ostatni guzik”. „Tajemnicze urzàdzenie” zasłoni´te, miejsca do rozmów z klientami przygotowane, Nad całoÊcià organizacji naszego stoiska targowego czuwała Agnieszka PAWŁOWSKA. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 ekspozycja produktowa ustawiona! Zapadał zmrok… Poranek Nast´pnego ranka byłem na stoisku bardzo wczeÊnie, ale ju˝ tam była Agnieszka i dyrektor Bober. Jeszcze krzàtano si´, coÊ dopinano, poprawiano. Na godzin´ 8.00 dyrektor zarzàdził roboczà odpraw´. Omówiono plan dnia i zasady współpracy poszczególnych grup obsługujàcych nasz pawilon. Ja – odpowiedzialny za przebieg programu zwiàzanego z ujawnieniem „tajemniczego urzàdzenia” – przedstawiłem co nale˝ało, a miało pozostaç dla innych – sekretne! Potem otwarcie targów i stały, niekoƒczàcy si´ korowód klientów zainteresowanych naszà produkcjà, młodzie˝y i przypadkowych osób zwiedzajàcych targi. Ka˝dy o coÊ pytał, coÊ chciał. Pracownicy marketingu działali bezbł´dnie. Koło południa na stoisko przybył prezes Jacek FALTYNOWICZ. Jak ka˝dy màdry prezes w niczym nikomu nie przeszkadzał, akcentujàc w ten sposób zaufanie do swoich współpracowników i si´ nie zawiódł! Wszystko było przygotowane! zostanà przeprowadzone w Holandii. Padało pod adresem twórców rozdzielnicy wiele technicznych pytaƒ. Przedstawiciele firm konkurencyjnych interesowali si´ szczegółami, których na tym etapie najlepiej nie ujawniaç, wtedy te˝ doÊwiadczeni marketingowcy zadawali sakramentalne pytanie: „kawa czy herbata?”. Wieczór Jacek Faltynowicz, Jan Ryszard Kurylczyk, Sławomir Staszak i Ariusz Bober 6 O godz. 13.30 wyłoniły si´ panie pomalowane w schematy elektryczne, popłyn´ła łagodna muzyka i atmosfera zrobiła si´ nastrojowa i tajemnicza zarazem. Było coraz wi´cej klientów i zainteresowanych naszym stoiskiem osób, wszak w zaproszeniach była informacja o „tajemniczej niespodziance”, jakà szykuje nasza firma tego dnia o godzinie 13.45… Przychodzili przedstawiciele grup i przedsi´biorstw energetycznych, przemysłu, górnictwa, kolejnictwa, zaproszeni goÊcie zagraniczni, ale te˝ nasi koledzy z firm konkurencyjnych. napi´cia izolowanej gazem. Pierwszy raz w ramach krajów RWPG, drugi – samodzielnie w firmie ZWAR. I wreszcie trzecia, udana próba w ELEKTROBUDOWIE SA. Nast´pnie prezes wywołuje dwóch współpracowników, dzi´ki którym wykonano to zadanie: Ariusza BOBERA i Sławomira STASZAKA! Ale gratulacje i podzi´kowania nale˝à si´ całemu zespołowi! Rozdzielnica jest IMPONUJÑCA – bardziej przypomina fragment stacji kosmicznej ni˝ urzàdzenie elektroenergetyczne… Godzina X OPTIMA 145 I oto nadeszła godzina 13.45! Prezes Jacek FALTYNOWICZ i moja skromna osoba. Rozpoczynam imprez´ od słów: „Oto pojawia si´ dzisiaj na rynku elektroenergetycznym pierwszy POLSKI produkt w postaci rozdzielnicy wysokiego napi´cia izolowanej gazem SF6 – OPTIMA 145, dlatego właÊnie rozpoczynamy otwarcie o pierwszej czterdzieÊci pi´ç…” W tym miejscu z˝era mnie trema i zamiast mówiç o „napi´ciu znamionowym 145 kV”, mówi´ o… „mocy”. Dalej poszło lepiej – fraza o wysiłku zespołu z Konina, powitanie goÊci, ostrze˝enie naszych konkurentów, ˝e na wymagajàcym profesjonalizmu rynku b´dziemy i my z nowym dobrym produktem i oddaj´ głos prezesowi. Tu nast´puje jego osobista refleksja o tym, jak trzykrotnie w Polsce zaczynano próby uruchomienia produkcji rozdzielnicy wysokiego O godzinie 20.00 stawili si´ niemal wszyscy zaproszeni, nie było wolnego miejsca, trzeba było jeszcze dostawiaç kilka stolików dla niezapowiedzianych, ale przecie˝ zawsze nam miłych klientów. Dyrektor Ariusz BOBER wygłosił zrównowa˝one, miejscami emocjonalne przemówienie, bardzo dobrze przyj´te przez zgromadzonych. Mówił o pracy zespołu podległych mu współpracowników, odwadze w podejmowaniu trudnych wyzwaƒ i osobistej satysfakcji z sukcesu, a tak˝e o dalszych krokach, jakie zostanà podj´te dla wdro˝enia produkcji rozdzielnicy w Koninie… Potem zapowiedziałem wyst´p Cezarego PAZURY, bo to on właÊnie – przez blisko godzin´ – bawił naszych goÊci fajerwerkami humoru i aktorskà wirtuozerià! Dalej były kuluarowe rozmowy z klientami, zawierano nowe przyjaênie i konieczne w marketingu znajomoÊci. Rozdzielnica jest IMPONUJÑCA – bardziej przypomina fragment stacji kosmicznej ni˝ urzàdzenie elektroenergetyczne. Reakcje obecnych sà zró˝nicowane. Przedstawiciele firm energetycznych i przemysłu sà wyraênie zadowoleni, bo pojawił si´ nowy i do tego polski produkt wysokiej klasy. B´dzie konkurencja, a ta wpłynie na ceny. Nieliczne firmy produkujàce ju˝ podobne rozdzielnice wyraênie chciały zdyskredytowaç produkt: ˝e jeszcze nie po wszystkich próbach typu, ˝e mo˝e jest to kopia podobnego wyrobu, ˝e kolor za jaskrawy (spatynowany fiolet). Ale generalnie, niezale˝nie od mniej czy wi´cej nieoficjalnych refleksji – wszyscy profesjonaliÊci gratulowali, wiedzàc ile trzeba przejÊç schodów, aby wykonaç i przygotowaç takie urzàdzenie do ostatecznych prób, jakie sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 Gratulacje i podzi´kowania Cały zespół ELEKTROBUDOWY SA obsługujàcy nasz pawilon wystawienniczy działał profesjonalnie. I jeÊliby wystawiaç mu ocen´, byłaby to piàtka z wykrzyknikiem, jak powiedział prezes Jacek FALTYNOWICZ, a dyrektor Ariusz BOBER dopowiedział, ˝e za rok b´dzie szóstka i rozdzielnica OPTIMA 145 ju˝ po wszystkich próbach, jako produkt do sprzeda˝y. NIECH WI¢C TAK B¢DZIE. wa˝ne wydarzenia D-17P wÊród piasków pustyni – dostawa pierwszej rozdzielnicy 13.8 kV / 3600 A / 25 kA do Arabii Saudyjskiej Tekst: Foto: Jacek Nowicki – Dyrektor Rozwoju Biznesu Jacek Nowicki dyjscy energetycy przez dziesi´ciolecia wzorowali si´ na rozwiàzaniach rodem z USA, które kilkadziesiàt lat temu do Arabii przywieêli amerykaƒscy nafciarze. Choç dziÊ przewag´ majà ju˝ wyrosłe na europejskiej tradycji normy IEC, to nadal rozwiàzania zza Atlantyku sà cz´sto spotykane. Jako jedna z nielicznych na półkuli wschodniej, saudyjska sieç przesyłowo-rozdzielcza pracuje przy cz´stotliwoÊci 60 herców (we wszystkich pozostałych krajach regionu, podobnie jak w Europie, obowiàzuje 50 Hz). Zaawansowana faza monta˝u – na pierwszym planie Jacek Nowicki. Przez szyb´ samochodu z zaciekawieniem obserwujemy nadmorski pejza˝ pustynnej krainy. Z prawej strony autostrady bł´kit wód Zatoki Perskiej, zwanej tu ch´tniej Zatokà Arabskà lub po prostu Zatokà (ang. Gulf ). Po prawej niekoƒczàce si´ instalacje kompleksu rafineryjnego Jubail-2 – kolumny krakingowe, potworna plàtanina rur i przewodów zwieƒczona płonàcymi na wie˝ach ogniami. Zupełnie jak rafineria „Orlenu” w Płocku pomno˝ona przez... no właÊnie. W promieniu kilkudziesi´ciu kilometrów stàd rozpoÊcierajà si´ pola naftowe – najwi´ksze zło˝a tego surowca na Êwiecie. Z samochodowego radioodbiornika Êpiewa Lady Gaga – przebój „The Edge of Glory”. Radiostacja FM1 serwuje nam niekoƒczàcà si´ wiàzank´ przebojów starych i nowych. Jej słuchacze to przede wszystkim pracownicy amerykaƒsko-saudyjskiego koncernu Aramco, który ma praktyczny monopol na wydobycie ropy w Królestwie Arabii Saudyjskiej. Kierujemy si´ na północ od Jubail, gdzie na stacji elektroenergetycznej nr 21BD 115/13,8 kV pracowaç b´dziemy przy monta˝u dostarczonej przez ELEKTROBUDOW¢ SA rozdzielnicy typu D-17P. Szczerze mówiàc, gdy tu˝ przed Êwi´tami Bo˝ego Narodzenia 2009 roku wysyłałem do saudyjskiego Klienta ofert´ na dostaw´ pot´˝nej rozdzielnicy o pràdzie znamionowym 3600 amperów, nie spodziewałem si´, ˝e po kilku miesiàcach przerodzi si´ ona w prawdziwe zamówienie, któremu jako Firma b´dziemy musieli rychło sprostaç... DostarczaliÊmy ju˝ do Arabii wiele innych rozdzielnic, ale ta pod pewnymi wzgl´dami miała byç zupełnie wyjàtkowa. Dostawa pierwszej naszej rozdzielnicy rozdziału pierwotnego, której docelowym u˝ytkownikiem ma byç SEC, stała si´ mo˝liwa dzi´ki przeprowadzonemu w latach 2008-2009 procesowi prekwalifikacji wyrobu – rozdzielnicy D-17P na rynek saudyjski. Stronà zamawiajàcà rozdzielnic´ jest firma Energy & Power Company (EPC) z siedzibà w Al Khobar. EPC jest generalnym wykonawcà stacji 21BD Mutrafiah 115/13,8 kV, powstajàcej na zlecenie Królewskiej Komisji ds. Rozwoju Jubail i Yanbu, dwóch miast, wybranych jako obszary szczególnego zainteresowania dla rozwoju saudyjskiego przemysłu i infrastruktury miejskiej. Zadaniem stacji 21BD b´dzie zasilanie nowych terenów mieszkalnych, które powstaç majà na sztucznie podwy˝szanych obszarach nadmorskich, poło˝onych na północ od istniejàcego kompleksu przemysłowego Jubail-2. Zaprojektowanie i wykonanie rozdzielnicy było wielkim wyzwaniem dla Zakładu RDE Konin. Rozdzielnica otrzymała zupełnie wyjàtkowy system szyn zbiorczych z izolacjà termokurczliwà. Jako jedna z nielicznych na półkuli wschodniej, saudyjska sieç przesyłowo -rozdzielcza pracuje przy cz´stotliwoÊci 60 herców. Zacznijmy jednak od poczàtku. Saudyjska energetyka paƒstwowa jest wysoce scentralizowana i sformalizowana, czuwajàc nad całoÊcià wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii od elektrowni do gniazdka w Êcianie. Na ka˝dy element wyposa˝enia dostarczanego do Saudi Electricity Company (SEC) obowiàzujà szczegółowe specyfikacje techniczne, precyzujàce wymagania dla urzàdzeƒ na ogół powy˝ej powszechnie obowiàzujàcych standardów mi´dzynarodowych. Tradycyjnie sausierpieƒ-wrzesieƒ 2011 Na ka˝dà faz´ wykorzystane sà trzy szyny miedziane, ka˝da o przekroju 120x10 mm. Dodatkowà trudnoÊç 7 stanowiło sprostanie wymaganiu znamionowego pràdu ciàgłego 3600 A, co w panujàcych na Bliskim Wschodzie warunkach Êrodowiskowych wymaga stosowania w polach zasilajàcych i sprz´głowych chłodzenia wymuszonego specjalnymi wentylatorami. 8 Projekt mechaniczny rozdzielnicy powstał pod kierunkiem Marcina Tadeusza, przy współpracy Macieja Kamiƒskiego i Stanisława Wapniarskiego. Z kolei autorem projektu elektrycznego jest Darek Jankowski, który ostatecznà wersj´ swej pracy uzgadniał bezpoÊrednio z in˝ynierami EPC w siedzibie tej firmy w Al Khobar. Uzgodnienia projektowe trwały praktycznie przez cały 2010 rok. Na poczàtku bie˝àcego roku wykonano pierwsze ci´cie i otworowanie blach dla nowego urzàdzenia. Przy projekcie blisko współpracowaliÊmy z Kolegami z zakładu produkcyjnego firmy ABB w Przasnyszu, który dostarczył przekładniki pràdowe i napi´ciowe w specjalnych wykonaniach. Po odbiorze fabrycznym, dokonanym w imieniu Klienta przez szwajcarskà firm´ SGS, rozdzielnica została spakowana do kontenerów i transportem morskim via Gdynia i Hamburg wyruszyła w drog´ do Arabii Saudyjskiej. 1 wrzeÊnia 2011 roku z Warszawy przez Frankfurt odleciała do Rijadu ekipa monta˝owa ELEKTROBUDOWY SA, którà miałem zaszczyt kierowaç. Do nadzoru nad monta˝em rozdzielnicy w Arabii Zakład w Koninie skierował najbardziej doÊwiadczonych pracowników RDE. Monta˝em mechanicznym rozdzielnicy zajàł si´ Mirek Lewandowski. Niezwykle zło˝ony system szyn zbiorczych, na który sk∏ada si´ si´ kilkanaÊcie ton miedzi, oddano w r´ce Leszka Wawrzyniaka, prawdziwego wirtuoza w monta˝u oszynowania. Połàczenie tysi´cy przewodów składajàcych si´ na obwody wtórne to z kolei „królestwo” naszego elektryka – Darka Mikołajewskiego. 4 wrzeÊnia przyst´pujemy do monta˝u. Na poczàtku warunki sà Jacek Nowicki z ekipà elektryków z Filipin. Leszek Wawrzyniak podczas ostatnich poprawek malarskich. Darek Mikołajewski z sympatycznym mieszkaƒcem pustyni. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 bardzo trudne. Ustawiamy pot´˝ne pola rozdzielcze, co wymaga nie tylko siły, ale tak˝e sposobu i sprytu. Trzeba wiedzieç, gdzie i jak podło˝yç dêwigni´ na uło˝yskowanych kółkach, w naszym zakładowym ˝argonie nazywanà „breszkà”, aby kilkusetkilogramowe pudło przesunàç precyzyjnie o milimetr. Kolejne „szafy” siadajà na ramie wsporczej. Poni˝ej w wyci´ciu w podłodze widoczne jest wn´trze piwnicy kablowej – jej podłoga le˝y 4 metry poni˝ej podłogi rozdzielni, zatem strach pomyÊleç o skutkach ewentualnego upadku... Przez pierwsze dni temperatura wewnàtrz hali rozdzielni Êredniego napi´cia niewiele odbiega od temperatury otoczenia – czyli circa +42 stopnie Celsjusza przez wi´kszà cz´Êç dnia. Najgorzej jest na dachu rozdzielnicy – tu gdzie Leszek montuje oszynowanie przy współpracy przydzielonego mu hinduskiego pomocnika. tynentu indyjskiego: Pakistanu, Indii i Bangladeszu, a tak˝e wszechobecni Filipiƒczycy. Jeden dla wszystkich wspólny j´zyk to angielski. Niemal dla nikogo tutaj nie jest to j´zyk ojczysty. Dla nas tak˝e nie... Pracujàcy z Leszkiem Hindus – Hari Haran szybko „łapie” polskie nazwy narz´dzi i montowanych elementów. Po tygodniu pracy mówi ju˝ biegle: „Êpilka”, „klucik”, „Êluba”, „guma”. Zna tak˝e polskie liczebniki. Nasze rozmowy po polsku sà czujnie słuchane. Szczególne zainteresowanie wzbudza słówko „dobra”, cz´sto padajàce, gdy składane elementy rozdzielnicy pasujà do siebie. Okazuje si´ ono podobne do... nazwiska niziutkiego filipiƒskiego elektryka Rolando Obra, który pomaga Darkowi w łàczeniu obwodów wtórnych. lejne dni byliÊmy Êwiadkami jego kilku awarii – na dworze jest po prostu za goràco (w słoƒcu pewnie wi´cej ni˝ 50 stopni), wi´c gdy zabraknie cienia rzucanego przez Êcian´ budynku, generator przegrzewa si´ i zabezpieczenie decyduje o jego wyłàczeniu. Czwartego dnia monta˝u, gdy wszystkie pola stojà ju˝ na swoim miejscu, poprawiajà si´ nam warunki pracy. Nasi gospodarze podłàczyli prowizorycznà klimatyzacj´ i oÊwietlenie. Wszystko to zasilane jest z nap´dzanego silnikiem wysokopr´˝nym generatora pracujàcego na zewnàtrz hali. W ko- Pod koniec wrzeÊnia rozdzielnica przybiera swój ostateczny kształt. Jej dach przykryły klapy bezpieczeƒstwa, specjalnie skonstruowane dla spełnienia wysokich wymagaƒ SEC dotyczàcych łukoodpornoÊci. Przekazujemy protokolarnie urzàdzenie w r´ce kierownictwa budowy stacji. Za kilka tygodni wrócimy tu na uruchomienie. Przez pierwsze dni temperatura wewnàtrz hali rozdzielni Êredniego napi´cia niewiele odbiega od temperatury otoczenia – czyli circa +42 °C przez wi´kszà cz´Êç dnia. Brygada naszego Klienta – firmy EPC, z której pracownikami wykonujemy monta˝, to prawdziwie mi´dzynarodowe towarzystwo – Arabowie: Libaƒczycy, Palestyƒczycy, Saudyjczycy; mieszkaƒcy krajów subkon- Logistykà naszego pobytu i pracy zajmuje si´ Fadi Al Seifi – Palestyƒczyk, pracownik biura ELEKTROBUDOWY SA w Rijadzie. Fadi, który odbył w 2010 roku trzymiesi´cznà praktyk´ w RDE Konin, jest in˝ynierem elektrykiem – absolwentem Politechniki w Ammanie w Jordanii. Niepoprawny optymista, zawsze uÊmiechni´ty. Urodził si´ w Rijadzie w Arabii Saudyjskiej, ale cała jego rodzina pochodzi z Gazy w Palestynie. Szybko nawiàzuje kontakty z arabskimi inspektorami z SEC-u i Komisji Królewskiej, cz´sto odwiedzajàcymi nas na budowie. Swoim uÊmiechem i pogodà ducha łagodzi nawet najbardziej dociekliwych obserwatorów, oceniajàcych surowo przebieg naszej pracy. Ekipa ELEKTROBUDOWY SA do nadzoru nad monta˝em rozdzielnicy. Od lewej: Mirek Lewandowski, Darek Mikołajewski, Leszek Wawrzyniak i Fadi Al Seifi. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 9 NOWOÂå! 10 sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 11 sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 aktualnoÊci Nowoczesny „gara˝ tramwajowy” w Poznaniu Tekst: Foto: Aleksandra Krzemieƒ MPK w Poznaniu sp. z o.o. Do lipca 2013 roku potrwa realizacja inwestycji budowy zajezdni tramwajowej Franowo w Poznaniu, na której nasza firma zarobi ponad 100 mln złotych. Zajezdnia powstanie na obszarze o powierzchni ok. 17 hektarów i pomieÊci 150 tramwajów. Na terenie zajezdni zamontowanych zostanie 150 zwrotnic. DługoÊç torów, które trzeba b´dzie poło˝yç podczas trwania budowy, to 13 kilometrów (dla porównania w Poznaniu jest ich niewiele ponad 130). Budowa zajezdni ju˝ trwa. Umow´ z Miejskim Przedsi´biorstwem Komunikacyjnym w Poznaniu Sp. z o.o. na wy- 12 sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 konanie robót budowlanych podpisało konsorcjum firm ZUE S.A. z Krakowa (jako lider) i ELEKTROBUDOWA SA. Do zajezdni b´dzie prowadziła powstajàca właÊnie trasa tramwajowa, równie˝ bardzo nowoczesna, cz´Êciowo schowana w tunelu. 5 wrzeÊnia br. wmurowany został akt erekcyjny pod przyszłà zajezdni´, a w uroczystoÊci uczestniczyli Jacek Faltynowicz, Prezes Zarzàdu oraz pracownicy gdaƒskiego biura GWI z Maciejem Kurylczykiem na czele. Wa˝ny moment dla ka˝dej firmy, podpisanie aktu erekcyjnego. Jacek Faltynowicz, prezes ELEKTROBUDOWY SA. Ryszard Grobelny, prezydent Poznania. 13 Pracownicy gdaƒskiego GWI koƒczà murowanie. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 PoÊwi´cenie placu budowy. aktualnoÊci Co s∏ychaç w Êwiecie... – czyli wiadomoÊci z Zakładu Przewodów Wielkopràdowych w Tychach Tekst: Foto: Słychaç dobrze. Jak co roku prowadzimy monta˝e w doÊç ciekawych zakàtkach Êwiata. 14 Lada dzieƒ zakoƒczony zostanie monta˝ oÊmiu bloków wyprowadzenia mocy na egzotycznej wyspie Trynidad, w archipelagu Małych Antyli. Monta˝ prowadzony jest pod czujnym okiem Pani Anny Kołodziej, na co dzieƒ bardzo doÊwiadczonego projektanta szynoprzewodów. Niedaleko elektrowni znajduje si´ fascynujàcy turystycznie obiekt, a mianowicie naturalny wypływ smoły, tzw. Jezioro Asfaltowe (Pitch Lake). Z Trynidadu przenosimy si´ do kolejnego ciekawego zakàtka Êwiata. W Uzbekistanie rozpocz´liÊmy monta˝ dwóch pot´˝nych wyprowadzeƒ mocy z bloku gazowego i parowego. Sà to najwi´ksze szynoprzewody ELPE, jakie opuÊciły bramy tyskiego zakładu. Ârednica ekranu wynosi 1300 mm, Êrednica toru pràdowego 820 mm. ¸àczny ci´˝ar to ponad 200 kg na ka˝dy metr szynoprzewodu. Nad całoÊcià zadania czuwa Dariusz Opara, równie˝ projektant z du˝ym doÊwiadczeniem. Tak˝e pod wzgl´dem logistycznym były to nie lada wyzwania – do Trynidadu Marek Lasek Marek Lasek, Piotr Purszke, Dariusz Opara zostało zapakowanych 10 pełnomorskich kontenerów, natomiast wysyłka do Uzbekistanu zamkn´ła si´ liczbà 16 tirów. Trudno równie˝ nie wspomnieç o Turcji, niejako sztandarowym miejscu przeznaczenia wielu setek metrów szynoprzewodów. W maju zakoƒczyliÊmy monta˝ dwóch bloków wyprowadzenia mocy na rozbudowywanej elektrowni wodnej niedaleko miasta Trabzon. W tamtejszym klubie piłkarskim gra trzech naszych rodaków, wi´c ka˝dy Polak jest w tym regionie bardzo szanowanà osobà. Monta˝ szynoprzewodów prowadził autor tego artykułu. W ostatnich dniach pomyÊlne odbiory koƒcowe przeszły równie˝ dwa wyprowadzenia mocy w elektrowni w Stambule – monta˝ i testy, koƒcowe nadzorował Piotr Purszke. Natomiast Paweł Łukszek zakoƒczył instalowanie trzech bloków wyprowadzenia mocy na elektrowni wodnej w Êrodkowej Turcji, niedaleko miasta Erzurum, le˝àcego u podnó˝a Gór Pontyjskich. Mała ciekawostka: pomimo i˝ Turcja kojarzy si´ przede wszystkim z letnim wypoczynkiem, w Erzurum w zeszłym roku zakoƒczono budow´ kompleksu skoczni narciarskich, a na przełomie stycznia i lutego bie˝àcego roku odbyła si´ tam 25. zimowa uniwersjada. Wypada równie˝ wspomnieç o krajowych inwestycjach: dwa wyprowadzenia mocy w Warszawie na EC Siekierki, wyprowadzenie mocy w Elektrowni Bełchatów, monta˝ szynoprzewodów trójfazowych dla KWB Bogatynia, PMG Wierzchowice, prace modernizacyjne w Elektrowni Kozienice. No i oczywiÊcie zakoƒczenie instalowanie szynoprzewodów na najwi´kszym bloku energetycznym w Polsce, czyli Bełchatów II blok 858 MW. Dzi´ki zaanga˝owaniu wszystkich pracowników, zarzàdzanych przez dyrektora Arkadiusza Urbaƒskiego, jesieƒ, zima, no i wiosna równie˝ zapowiadajà si´ pracowicie. I oby tak dalej… Dzi´ki zaanga˝owaniu wszystkich p r a c o w n i k ó w, zarzàdzanych przez dyrektora Arkadiusza Urbaƒskiego, jesieƒ, zima, no i wiosna równie˝ zapowiadajà si´ pracowicie. I oby tak dalej… Istambuł – przyłàcza do generatora (foto: P. Purszke) sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 Blok gazowy w El. NAVOI w Uzbekistanie (foto: D.Opara) 15 Istambuł – widok na transformatory wyprowadzenia mocy (foto: M. Lasek) Istambuł – wyprowadzenie mocy z bloku gazowego (foto: P. Purszke) sierpieƒ - wrzesieƒ 2011 wa˝ne wydarzenia Dla górnictwa i nie tylko Tekst: Foto: Roman Jarczok – In˝ynier Sprzeda˝y w Katowicach Bartłomiej Barczyk Mimo i˝ odbywajàce si´ co dwa lata targi w Spodku sà przede wszystkim uto˝samiane z górnictwem, swoje mo˝liwoÊci techniczne i handlowe prezentujà tutaj coraz liczniej firmy z bran˝y elektroenergetycznej. 16 Obsługa – Marzena Patek-Gołàb, a z lewej Stanisław Wapniarski z Konina oraz Tomasz KardaÊ z firmy ENERGOTEST. Do grona takich wystawców zaliczyç mo˝na ELEKTROBUDOW¢ SA. Stoisko naszej firmy zlokalizowane było w hali lodowiska, tzw. sektorze B. Lokalizacja, tu˝ przy bramce wejÊciowej, powodowała, ˝e trudno było nas nie dostrzec. Na stoisku symbolicznie prezentowane było pole rozdzielnicy 6kV typu PREM-G1dM w nowym – ˝ółtym – kolorze. W polu zabudowane były takie aparaty jak wyłàcznik LF-1, produkowany przez francuskà firm´ Schneider Electric oraz sterownik polowy MiCOM P139 z nowym logo firmy SE. Rozdzielnica była przystosowana i włàczona do systemu sterowania typu EMAC firmy ENERGOTEST sp. z o.o. Klienci, goÊcie i zwiedzajàcy mieli mo˝liwoÊç praktycznego sterowania pracà wyłàcznika i uziemnika: lokalnie przez sterowanie ze sterownika polowego lub zdalnie za pomocà systemu EMAC. Tego typu prezentacje cieszyły si´ du˝à popularnoÊcià. Dodatkowà atrakcjà była prezentacja działania członu wysuwnego wyłàcznika oraz działania ˝aluzji osłaniajàcych sty- ki wyłàcznika, zrealizowane poprzez wyci´cie w bocznej Êciance pola rozdzielnicy, dodatkowo podÊwietlone, dzi´ki pomysłowi Tomka Manikowskiego, Antka Farona i Leszka Cyrana. Nasze stoisko odwiedziły dziesiàtki osób, wÊród których byli specjalnie zaproszeni przede wszystkim przedstawiciele słu˝b energomaszynowych i elektrycznych wszystkich kopalƒ w´gla kamiennego i KGHM. Stoisko odwiedzali równie˝ przedstawicie wielu firm spoza Êrodowiska górniczego, które współpracujà z ELEKTROBUDOWÑ SA w innych dziedzinach. Nie zabrakło równie˝ zwiàzanych z firmà pracowników, jak i emerytów. Na stoisku byli obecni: Adam Gawłowski, Stanisław Wapniarski, Marzena Patek-Gołàb, Tomasz Manikowski, Roman Jarczok oraz Łukasz Kalus i Tomasz KardyÊ z firmy córki – Energotest sp. z o.o. Tegoroczna edycja Mi´dzynarodowych Targów Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego Katowice 2011 odbyła si´ w dniach 6-9 wrzeÊnia 2011 roku. W targach wzi´ło udział ponad 400 firm z wielu krajów. Organizacja i przygotowanie targów to głównie zasługa Marzeny Patek-Gołàb – dyrektora katowickiego biura RDE. PREM-G1d w roli głównej. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 SEP SEP-owskie jesienne spotkania Tekst: Foto: Omówieniu Aleksandra Krzemieƒ Tomasz Witek działalnoÊci ostatnich 3 miesi´cy Stowarzyszenia Elektryków Polskich Oddziału Zagł´bia W´glowego poÊwi´cone było zebranie w Tychach. Prezentacji działalnoÊci koła SEP nr 19 przy ELEKTROBUDOWIE SA dokonał Józef Pudło, pod nieobecnoÊç prezesa koła Bogdana Czarneckiego, a informacji o bie˝àcej sytuacji udzielił Jan Wilk, Dyrektor Biura Zarzàdu. Gospodarz tyskiego zakładu Arkadiusz Urbaƒski – Dyrektor ZPW Oddziału RWE, zadbał o „wikt i opierunek” uczestniczàcych w zebraniu, czyli smaczny posiłek oraz transport goÊci. Najwi´ksze wra˝enie na uczestnikach wywarła wycieczka po zakładzie, na którà zabrał ich Marek Lasek. 17 Józef Pudło wita przybyłych goÊci. Teresa Skowroƒska, Prezes OZW SEP, omawia działalnoÊç organizacji. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 nasze sprawy (MULTI)SPORT to zdrowie Tekst: Foto: Kinga Wieczorek – ZZL Internet racja zostanie przesłana po 15 listopada, pracownik b´dzie mógł korzystaç z karty dopiero w styczniu. Aby mieç pewnoÊç, ˝e deklaracja dotrze w terminie, najlepiej przesłaç jà najpierw pocztà elektronicznà, a nast´pnie oryginał na adres Działu Zarzàdzania Zasobami Ludzkimi w Biurze Spółki w Katowicach, 40-246 Katowice, ul. Porcelanowa 12. Informacj´ o ch´ci rezygnacji z programu nale˝y przesłaç najpóêniej 25 dnia miesiàca. Czyli jeÊli od grudnia nie b´dziemy korzystali z karty, Dział ZZL powinien o tym wiedzieç ju˝ 25 listopada. W przeciwnym razie opłata za kart´ za grudzieƒ zostanie potràcona. KOSZTY: Koszt uczestnictwa dla pracownika wynosi 40 zł miesi´cznie. Program jest współfinansowany ze Êrodków Zakładowego Funduszu Âwiadczeƒ Socjalnych. Kwota dofinansowania wynoszàca 39,98 zł miesi´cznie stanowi przychód po stronie pracownika i podlega opodatkowaniu (jest to koszt ok. 100 zł rocznie). Koszt uczestnictwa osoby towarzyszàcej wynosi 151,28 zł, a dziecka 35,33 zł. 18 Przypominamy, i˝ prawie od dwóch lat w naszej firmie istnieje mo˝liwoÊç przystàpienia do programu MultiSport. Najwa˝niejszà zaletà programu jest bezpłatny dost´p do ponad 3000 obiektów sportowych w całym kraju (liczba Partnerów systematycznie jest zwi´kszana, pełna lista na stronie http://www.benefitsystems.pl/ partnerzy.aspx). Ponadto ka˝dy uczestnik programu otrzymuje bezpłatnie Kart´ Rabatowà BENEFIT, która uprawnia do uzyskania rabatów na poziomie od 10% do 50% w sieci Partnerów liczàcej ponad 2000 obiektów. Program cieszy si´ du˝ym zainteresowaniem ze strony pracowników ELEK- TROBUDOWY SA – obecnie korzysta z niego a˝ 170 osób! Co powinien wiedzieç ka˝dy, zarówno obecny, jak i przyszły uczestnik programu? TERMINY: Aby zgłosiç ch´ç udziału w programie, nale˝y przesłaç wypełnionà deklaracj´ do 14 dnia miesiàca poprzedzajàcego miesiàc, od którego pracownik chce korzystaç z programu. W praktyce oznacza to, ˝e aby otrzymaç kart´ w grudniu, nale˝y przesłaç deklaracj´ najpóêniej do 14 listopada. JeÊli deklasierpieƒ-wrzesieƒ 2011 PONADTO: W programie nie mogà braç udziału pracownicy, którzy korzystajà ze zwrotu kosztów zaj´ç sportowych na podstawie faktur, korzystajà z dofinansowania do wypoczynku dzieci i młodzie˝y w danym roku kalendarzowym oraz pracownicy zatrudnieni na okres próbny. Do programu mo˝na zgłosiç jednà dorosłà osob´ towarzyszàcà oraz maksymalnie troje dzieci. W przypadku zakoƒczenia współpracy u˝ytkownika karty z ELEKTROBUDOWÑ SA nale˝y niezwłocznie poinformowaç Dział ZZL o tym fakcie. W celu uzyskania dodatkowych informacji prosz´ o kontakt z Działem Zarzàdzania Zasobami Ludzkimi (32 2590 132 lub 32 2590 222). Serdecznie zach´camy do uczestnictwa w programie! po pracy O czym mówi´, kiedy mówi´ o bieganiu – Tomasz Garczarczyk Rozmawia∏a: Foto: Aleksandra Krzemieƒ Archiwum Tomasza Êlàska. Dodatkowo 10 dni przed zawodami spo˝ywam wi´ksze iloÊci w´glowodanów (codziennie makaron). Maratony, półmaratony, bieganie, jogging to bardzo popularne ostatnio w Polsce sposoby sp´dzania wolnego czasu. Jak zacz´ła si´ Twoja przygoda z bieganiem? – zwracam si´ do Tomka Garczarczyka z RDE (biuro M16) w Katowicach, bioràcego udział w tegorocznej edycji Silesia Marathon. Zastanawiam si´, czy to jest przygoda? Bieganie jest cz´Êcià mojej pasji, którà jest triatlon. Ile czasu nale˝y poÊwi´ciç na trening, aby móc wystartowaç w maratonie? Nale˝y zadaç sobie pytanie, po co chce si´ to zrobiç? Dystans maratonu olimpijskiego to 42,195 km i wydaje mi si´, ˝e aby móc wystartowaç w zawodach na takim dystansie i ukoƒczyç go w limicie czasowym, który wynosi 6 godzin, nie trzeba specjalnych przygotowaƒ. Mówi´ tu o osobach aktywnie uprawiajàcych sport (maraton to bieg tylko „nieco” dłu˝szy ni˝ poranna przebie˝ka po lesie). Lecz jeÊli ktoÊ zakłada sobie, ˝e całà tras´ maratonu przebiegnie odpowiednim tempem i jeszcze do tego w zało˝onym czasie, to bez odpowiedniego treningu jest to trudne. Z mojego doÊwiadczenia trening mini- mum to 30-45 km tygodniowo przez 3 miesiàce przed planowanym startem. Dlatego systematycznoÊç i dyscyplina to klucz do odpowiedniego przygotowania si´ do maratonu. Czy stosujesz jakàÊ specjalnà diet´, słyszałam ostatnio o super posiłkach, które serwujesz swojej rodzinie… Nie stosuj´ ˝adnej specjalnej diety. Najlepszà dietà jest kuchnia Ja raczej jestem aktywnà sportowo osobà, ale bieganie jakoÊ nie jest mojà specjalnà pasjà. W jaki sposób próbowałbyÊ zach´ciç do uprawiania sportów, a zwłaszcza biegania? Nie b´d´ w tym miejscu powtarzał znanych formułek, ˝e „sport to zdrowie” itp. Dla ka˝dego sport to coÊ innego, rywalizacja, adrenalina, rekreacja… Bieganie uczy systematycznoÊci, pokonywania własnych słaboÊci. Pada deszcz, jest zimno, a ty idziesz biegaç. Po treningu czujesz si´ inaczej psychicznie i fizycznie. Bieganie nie jest drogie – wystarczà ch´ci i troch´ samozaparcia. KtoÊ powie, kiedy znaleêç na to czas? Rodzina, praca, obowiàzki domowe? „Dla chcàcego nic trudnego” – ja biegam o 5 rano (nie dlatego, ˝e lubi´, ale dlatego, ˝e mog´). A wi´c, o czym mówisz, kiedy mówisz o bieganiu? O czym myÊlisz? ˚e to sport dla ka˝dego. Tomek Garczarczyk podczas tegorocznego najbardziej deszczowego biegu Silesia Marathon w Katowicach 3 maja 2011 roku. sierpieƒ-wrzesieƒ 2011 19