Pobierz PDF
Transkrypt
Pobierz PDF
Ściąga eksperta Afryka- środowisko przyrodnicze POŁOŻENIE - Kontynent Afrykański leży po obu stronach równika czyli częściowo na półkuli północnej i częściowo na półkuli południowej i jest drugim co do wielkości kontynentem na świecie, jego powierzchnia wynosi 30 300 000 km2. Afryka od północy sąsiaduje z Europą, dzieli je Morze Śródziemne i w najwęższym punkcie Cieśnina Gibraltarska gdzie odległość między tymi dwoma kontynentami wynosi jedynie 14 km. Na północnym-wschodzie natomiast Kanał Sueski i Morze Czerwone łączą Afrykę z Azją. Wybrzeża zachodnie oblewane są przez wody Oceanu Atlantyckiego a od wschodu Oceanu Indyjskiego. Punktem wysuniętym najdalej na północ jest Przylądek Biały, na południu Przylądek Igielny, na zachód Przylądek Zielony i na wschód Przylądek Hafun. Linia brzegowa Afryki nie jest zbyt dobrze rozwinięta, brak jest głęboko wciętych w ląd zatok czy niewielkich półwyspów. Największy jest Półwysep Somalijski a wśród wysp króluje oczywiście Madagaskar należący do czołówki największych wysp świata. RZEŹBA TERENU - Rzeźba terenu Afryki ma wyżynny charakter o czym świadczy średnia wysokość wynosząca 658 m n.p.m. Najwyższym szczytem jest Kibo położony w samotnym masywie górskim Kilimandżaro, ma on 5895 m n.p.m. Tak naprawdę Kibo to wulkan, a raczej pozostałość po wulkanie, których w tym rejonie jest znacznie więcej. Dość rozległe w Afryce są obszary Kotlin, w środkowej części kontynentu położona jest Kotlina Kongo, bardziej na północ Kotlina Górnego Nilu i Kotlina Czadu. Afrykę wschodnią charakteryzuje występowanie podłużnych wklęsłych form terenu tzw. rowów tektonicznych. Ich geneza związana jest z przeszłością geologiczną tej części świata czyli pokrótce z zapadaniem się kawałków płyty tektonicznej, która wcześniej uległa rozerwaniu i spękaniu. Rowy te przecinają występujące w tym rejonie wyżyny np. Wyżyna Abisyńska i wznoszące się ponad nimi stożki wulkaniczne do których należy właśnie Kilimandżaro lub Kenia. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/3 Ściąga eksperta KLIMAT - Układ stref klimatycznych w Afryce jest bardzo oryginalny. Ponieważ kontynent ten leży po obu stronach równika to strefy na północ i na południe od niego układają się symetrycznie jakby w lustrzanym odbiciu. W środkowej części kontynentu panuje klimat równikowy wilgotny z opadami deszczu przez cały rok. Obejmuje on Kotlinę Kongo i wschodnie wybrzeża Madagaskaru. We wschodniej części Afryki, tam gdzie wysokości sięgają 1500 m n.p.m. klimat równikowy nie występuje. Na północ i na południe od Kotliny Kongo oraz w środkowej i zachodniej części Madagaskaru występuje klimat podrównikowy charakteryzujący się porą deszczową i porą suchą. Kolejne pasy buduje strefa klimatu zwrotnikowego charakteryzująca się znikomymi opadami a co za tym idzie występowaniem na tym obszarze pustyń i półpustyń. W północnej części Afryki znajduje się największa pustynia kontynentu Sahara mająca powierzchnię 9 mln km2. Średnia temperatura lipca przekracza tam 35°C a średnia roczna suma opadów z reguły nie przekracza 20 mm. Na półkuli południowej strefę pustynną tworzą 2 pustynie Namib i Kalahari. Krańce północne i południowe Afryki zajmuje strefa klimatu podzwrotnikowego głównie morskiego charakteryzującego się suchym i upalnym latem oraz deszczową i dość łagodną zimą. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/3 Ściąga eksperta WODY - Woda odgrywa w Afryce szczególną rolę a to dlatego że wielu mieszkańców odczuwa jej niedobór każdego dnia. Powodem są obszary bezodpływowe stanowiące ponad 30% powierzchni kraju. Znajdują się one częściowo na Saharze, Kalahari i na obszarze Wielkich Rowów Afrykańskich. W Afryce występuje kilka rodzajów rzek: stałe, okresowe i epizodyczne. Ich wspólną cechą jest zależność od opadów atmosferycznych – od ich wielkości oraz okresów występowania. Najważniejszą rzeką jest Nil, który jest jednocześnie najdłuższą rzeką Afryki, jego długość wynosi 6671 km. Jest on oczywiście rzeką stałą, choć przepływając przez Saharę wyparowuje z niego nawet do 95% wody. Rzeki okresowe w porze suchej wysychają całkowicie a rzeki epizodyczne charakterystyczne dla tzw. suchych dolin tworzą się tylko podczas krótkotrwałych ulewnych opadów. Krajobraz Afryki urozmaicają także jeziora, zaliczamy do nich m.in. Jezioro Wiktorii, Jezioro Niasa, Jezioro Czad, Jezioro Wolta oraz Jezioro Nasera. FLORA I FAUNA - Strefy roślinne Afryki pokrywają się w dużej mierze ze strefami klimatycznymi. W strefie klimatu równikowego, przede wszystkim na wybrzeżu Zatoki Gwinejskiej i w dorzeczu Konga rosną wiecznie zielone lasy równikowe. W strefie klimatu podrównikowego rosną różne typy sawanny na która składają się zarośla trawiaste oraz niewielkie ilości drzew do których należą przede wszystkim baobaby. Klimat zwrotnikowy to jak mówiłam pustynie i półpustynie i tam też pojawia się gdzieniegdzie – a przede wszystkim o Oazach na Saharze i nad Nilem - skąpa roślinność pustynna,taka jak np. palma daktylowa. Wybrzeża północne porasta makia, czyli twardolistne zarośla oraz zbiorowiska traw, ziół i niskich drzew. Świat zwierząt jest jak na dość trudne warunki jest w Afryce stosunkowo bogaty. Typowymi dla kontynentu są żyrafy, słonie afrykańskie, hipopotamy, nosorożce i zebry a także małpy człekokształtne takie jak goryle i szympansy oraz kilka gatunków antylop. Wśród drapieżników żyją w Afryce lwy, gepardy, pantery i hieny, a nad brzegami jezior i rzek ogromne kolonie ptaków takich jak flamingi, pelikany czy czaple. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Strona 3/3