Spis treści

Spis treści
1. Niech wasza mowa będzie: tak, tak; nie, nie / 6
Zbigniew Herbert: * * * [Dałem słowo]
Maria Ossowska: Odpowiedzialność za słowo
Problemy etyki mowy. Wokół pojęć prawdy i fałszu – ćwiczenia słownikowe. Zbieranie
argumentów do dyskusji. Pisownia wyrazów obcego pochodzenia typu: eksplodować,
maksimum. Powtórzenie wiadomości o częściach mowy.
2. Proste zasady, pełna satysfakcja / 15
Jerzy Bralczyk: Język na sprzedaż (fragment)
Słowo w reklamie. Gramatyka na usługach reklamy. Redagujemy tekst reklamowy.
3. Nie każdy czuje czaczę / 23
Nie każdy czuje czaczę (tekst z tygodnika „Naj”)
Jak rozmawiać, żeby się porozumieć? Zróżnicowanie słownictwa języka polskiego:
słownictwo wspólne wszystkim użytkownikom, zawodowe, środowiskowe, potoczne i
książkowe. Synonimy należące do różnych odmian polszczyzny – ćwiczenia słownikowe.
Zasady użycia cudzysłowu. Powtórzenie wiadomości o częściach mowy.
4. Polubić szkołę?! / 33
Irena Jurgielewiczowa: Niespokojne godziny (fragment)
Jan Twardowski: Szkoła
Treść i zakres wyrazu. Powtórzenie wiadomości o typach wypowiedzeń. Mowa zależna i
niezależna. Interpunkcyjne zasady wprowadzania mowy niezależnej.
5. Gdzie śpi szczęście? / 43
Jan Chęciński: Zamki na lodzie (fragment)
Leopold Staff: Radość i smutek szczęścia i chwili (fragment)
Adam Naruszewicz: Nic nadto (fragment)
Wokół pojęcia szczęścia - ćwiczenia słownikowe. Uczymy się pisać rozprawkę. Pisownia
wyrażeń porównawczych. Przypomnienie wiadomości o typach zdań podrzędnych. Zdania
podrzędne podmiotowe.
6. Bardzo trudne wybory / 54
Juliusz Słowacki: Balladyna (akt I, scena 3)
Charakterystyka postaci – kontynuacja. Przedstawiająca funkcja języka. Wokół pojęć
wybór, decyzja, postanowienie – ćwiczenia słownikowe. Pisownia partykuł: -że, -ż, no, ci,
lada, to. Zdania podrzędne orzecznikowe.
7. Życie to nie bajka. A jednak... / 66
Zygmunt Nowakowski: Bajka mamy
Streszczenie – kontynuacja. Wokół pojęć bajka, baśń i rodzina – ćwiczenia słownikowe.
Rozdzielna pisownia przyimków. Zasady użycia wielokropka. Zdania wielokrotnie złożone.
8. O stereotypach językowych / 76
Andrzej Bursa: Ja chciałbym być poetą
Pojęcie stereotypu językowego – ćwiczenia słownikowe. Pisownia ą, i ę lub om, on i em, en
w środku oraz na końcu wyrazu. Wyrazy podzielne i niepodzielne słowotwórczo.
9. Pomóc bliźniemu / 85
Antoni Czechow: Końskie nazwisko (fragment)
Streszczenie – kontynuacja. Odmiana nazwisk polskich. Pisownia nazw własnych w
ćwiczeniach. Temat słowotwórczy i formant słowotwórczy.
10. Grzechy główne i powszednie /97
Magdalena Samozwaniec: Maria i Magdalena (fragment)
Wokół pojęć występek i sumienie – ćwiczenia słownikowe. Typy formantów
słowotwórczych. Złożenia i zrosty. Pisownia złożeń.
11. Lwie serce / 106
Astrid Lindgren: Bracia Lwie Serce (fragment)
Josef Pieper: Trudności z wiarą (fragment)
Sprawozdanie – kontynuacja. Wokół pojęcia męstwa – ćwiczenia słownikowe. Wyrazy
podzielne słowotwórczo utworzone od wyrażeń przyimkowych. Pisownia wyrazów typu
bezprzykładny, międzynarodowy oraz nadbudować, poowijać.
12. Czy Polacy są sympatyczni? /114
Stefan Kisielewski: Czy Polacy są sympatyczni? (fragment)
Felieton. Wokół pojęć Polak, polskość; wyrazy nazywające przywary i zalety ludzkie –
ćwiczenia słownikowe. Kategoria słowotwórcza. Pisownia zakończeń -dzki, -dztwo, -cki;
-ctwo.
13. Cnota nie jest azylem słabych / 123
Zbigniew Herbert: Łóżko Spinozy
Elementy charakterystyki postaci i opisu przedmiotu (kontynuacja) – ćwiczenia redakcyjnosłownikowe. Znaczenie słowotwórcze i znaczenie realne wyrazu. Pisownia przedrostków
obcych a-, anty-, arcy-, kontr-, super-, wice-. Zasady użycia myślnika.
14. Czekam na światło / 133
Bolesław Leśmian: * * * [W ślad za górnym orszakiem obłoków przesuwnych]
Wokół pojęć światło i jasny – ćwiczenia słownikowe. Neologizmy słowotwórcze – ich istota
i warunki poprawności. Pisownia rzeczowników z przyrostkiem -izm / -yzm.
15. Snuć miłość / 141
Adam Mickiewicz: * * * [Snuć miłość]
Wokół pojęcia miłości; wyrażenia porównawcze – ćwiczenia słownikowe. Pisownia
bezokoliczników. Gramatyczne przypomnienia – ćwiczenia z fonetyki, fleksji,
słowotwórstwa i składni.
16. Remanenty ortograficzno-interpunkcyjne / 149
Wykaz zjawisk i problemów językowych / 155