Kiedy lekarz jest dla pacjenta anonimowy, częściej dochodzi do

Dziennik Gazeta Prawna, 7 listopada 2012 nr 216 (3354)
B7
gazetaprawna.pl
PRACA
Kiedy lekarz jest dla pacjenta
anonimowy, częściej dochodzi do agresji
Jolanta Budzowska Brak komunikacji między personelem szpitala a chorym może
doprowadzić do błędu. Możliwości dochodzenia roszczeń są jednak ograniczone
Ich praca, np. w przypadku szpitalnych oddziałów
ratunkowych, jest wykonywana w warunkach niebezpiecznych i rzeczywiście są narażeni na agresję pacjentów.
Prawdziwym problemem nie
są jednak niebezpieczni chorzy, lecz personel, który łamie
ich prawa. Mam do czynienia
z coraz większą liczbą skarg,
które to potwierdzają. Przy
czym pacjenci są całkowicie
bezbronni wobec takich zachowań.
Ale przecież mają wiele
praw, m.in. do świadczeń
na odpowiednim poziomie
medycznym.
Pacjenci przychodzą z problemem zdrowotnym i są całkowicie zależni od personelu
medycznego. Nie mają narzędzi, żeby swoje prawa egzekwować. Co może w praktyce
zrobić pacjentka, która skierowana przez neurologa zgłasza się na oddział ratunkowy
z poważnymi dolegliwościami bólowymi, a tam dyżurny
lekarz twierdzi, że symuluje.
Nie zbadał jej, a do karty informacyjnej wpisał, że odmówiła poddania się diagnostyce.
O towarzyszącej jej matce napisał zaś, że jest roszczeniowa. Ta osoba cudem uniknęła
śmierci, bo później okazało się,
była zakażona groźną bakterią.
nagany czy upomnienia, bo
to są najczęściej stosowane
kary dyscyplinarne. Praktycznie, nawet w skrajnych
przypadkach nie orzeka się
zawieszenia prawa wykonywania zawodu.
W jakich sytuacjach dochodzi
do agresji personelu?
Najczęściej w czasie bezpośredniego kontaktu. Podczas
wizyt lekarskich czy badań
wypraszana jest nawet najbliższa rodzina. Arogancji
wobec chorych sprzyja anonimowość personelu. W szpitalach lekarze i pielęgniarki nie
noszą identyfikatorów. Osoby,
które opiekują się pacjentem,
nie mają też zwyczaju przedstawiać się. Między pacjentem
a lekarzem brak jest komunikacji, a to jest jeden z kluczy
do prawidłowej diagnozy. Gdy
lekarz nie słucha pacjenta, dochodzi do opóźnienia diagnozy, błędnej diagnostyki, a w
efekcie nawet do błędu medycznego.
Ustawa o prawach pacjenta
mówi, że chorzy w przypadku naruszenia większości ich
praw mogą żądać zadośćuczynienia na drodze
cywilnoprawnej. Czy to jest
skuteczna droga?
FOT. MATerIAły PrASOWe
Lekarze skarżą się na
rosnącą agresję ze strony
pacjentów, a samorząd
powołał rzeczników, którzy
mają ich bronić przed takimi
zachowaniami. Czy lekarze
mają rację?
Jakie inne prawa chorych nie
są dostatecznie chronione?
Pacjenci mają prawo wglądu
do dokumentacji medycznej,
ale nie mają żadnego wpływu
na to, co lekarze do niej wpisują. Spotkałam się z takim wpisem: pacjentka pretensjonalna.
Miało to oznaczać osobę, która
zgłasza zastrzeżenia do pracy
personelu. Ta pacjentka przez
wiele miesięcy pozostawała
w śpiączce. Po wybudzeniu
słyszała, ale nie była w stanie
mówić. Przez cały ten czas była
traktowana w sposób poniżający, przedmiotowy. Zdarza się,
że łamane jest także prawo do
wyrażenia zgody na udzielanie
świadczeń zdrowotnych.
W jaki sposób?
Prowadzę trzy sprawy, które
dotyczą bardzo prominent-
Jolanta Budzowska
z kancelarii Budzowska,
Fiutowski i partnerzy,
specjalizująca się w sprawach
odszkodowawczych z tytułu
błędów medycznych
nego chirurga z ogromnymi
osiągnięciami. Lekarz ten
bez zgody pacjentów zaczął
przekraczać granice ryzyka,
wybierając metodę operacyjną bardziej ryzykowną niż ta,
którą uzgodnił z chorymi. Zakładał, że jeśli się uda, to zyska
poklask. Niestety, kilka razy się
nie udało i wystąpiły bardzo
poważne powikłania.
Co pacjenci mogą zrobić, gdy
spotykają się z agresją?
Mogą poskarżyć się do
rzecznika praw pacjentów,
którzy funkcjonują w szpitalach. Skargę mogą też złożyć do rzecznika odpowiedzialności zawodowej przy
izbie lekarskiej. Pacjentom
zależy na tym, aby winny
został ukarany choćby karą
W większości tych przypadków, gdy nie dochodzi do błędu medycznego, a jedynie do
aroganckiego traktowania
pacjentów przez personel
medyczny, możemy mówić
o naruszeniu ich dóbr osobistych, najczęściej godności
czy dobrego imienia. Trudno się jednak spodziewać, że
schorowany pacjent zdecyduje się na wytoczenie procesu
i ponoszenie kosztów sądowych, jeśli zadośćuczynienie
miałoby wynieść kilka tysięcy
złotych.
Co pozostaje pacjentom?
W praktyce najskuteczniejsza jest skarga do przełożonego lekarza. Dyrektor szpitala ma duże uprawnienia
wynikające ze stosunku pracy, włącznie z wypowiedzeniem umowy o pracę. Jest to
droga szczególnie skuteczna zwłaszcza wtedy, gdy
następstwem aroganckiego
traktowania pacjentów są
roszczenia na drodze cywilnoprawnej.
Rozmawiała Beata Lisowska
W gminach wciąż mało
asystentów rodzin
Opieka nad dziećmi
Michalina Topolewska
[email protected]
rodziny z problemami wychowawczymi mogą liczyć na pomoc dodatkowych pracowników tylko w 21 proc. gmin. Te
łącznie w I półroczu tego roku
zatrudniały 1039 takich osób.
Z danych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wynika, że takich asystentów rodzin ma 528 gmin. Obowiązek
ich zatrudniania od początku
tego roku wprowadziła ustawa
z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. nr 149,
poz. 887 z późn. zm.). Ich rola
polega na pracy z rodzinami,
którym z powodu trudności opiekuńczo-wychowawczych grozi odebranie dzieci
i umieszczenie ich np. w rodzinie zastępczej.
– To, że nie wszystkie samorządy zatrudniają asystentów,
to efekt nowelizacji przepisów,
które wprowadziły trzyletni
okres przejściowy. W tym czasie mają możliwość fakultatywnego przydzielania rodzinom takich osób – stwierdza
Joanna Luberadzka-Gruca,
przewodnicząca Koalicji na
rzecz rodzinnej Opieki Zastępczej.
O wprowadzenie okresu
przejściowego, który potrwa
do końca 2014 r., zabiegały
same samorządy. Wskazywały
one, że zatrudnienie asystentów to zadanie własne, na którego realizację nie otrzymały
pieniędzy z budżetu.
Podobny problem dotyczy
też koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Te osoby są z kolei odpowiedzialne
za wspieranie rodzin zastępczych oraz rodzinnych do-
mów dziecka i są zatrudniane
przez powiaty. Statystyki resortu pracy za pierwsze półrocze pokazują, że w tym okresie w 255 powiatach, a więc
67 proc., pracowało 528 koordynatorów. W ich przypadku
również wprowadzony został
okres przejściowy. W trakcie
jego trwania opieką koordynatora są objęte tylko rodziny
zastępcze, które mają mniejsze niż dwuletnie doświadczenie w tej roli.
Okres przejściowy
powoduje, że
powiaty nie
zatrudniają
koordynatorów
rodzin zastępczych
Liczba asystentów rodzin
i koordynatorów rodzinnej
pieczy zastępczej będzie natomiast wyższa w drugim półroczu tego roku ze względu na
ogłoszone przez MPiPS konkursy, w których gminy i powiaty mogły ubiegać się o dofinansowanie do kosztów ich
zatrudnienia.
– Konkursy te są potrzebne, ale ich głównym mankamentem jest to, że są ogłaszane w trakcie roku, a dotacja
musi być wykorzystana do
jego końca – tłumaczy Joanna Luberadzka-Gruca.
Dodaje, że lepszym rozwiązaniem byłby bardziej stabilny
system dofinansowania.
pisaliśmy o tym
Rodzice zastępczy bez zaświadczeń
od lekarzy – DGp nr 204/2012
www.praca.gazetaprawna.pl
PrOMOCJA
Konkurs
Czy chcesz abyśmy
wydali Twoją książkę?
dla młodych autorów książek
Już po raz szósty redakcja Dziennika Gazety Prawnej wraz z firmą
doradczą KPMG organizują konkurs Złote Skrzydła – dla najlepszych
młodych autorów książek specjalistycznych wydanych w 2012 roku.
Partner merytoryczny:
Kapituła konkursu ocenia książki w czterech kategoriach:
– podatki i rachunkowość
- podatki i rachunkowość
– prawo gospodarcze
- prawo gospodarcze
– prawo administracyjne
– prawo pracy i ubezpieczenia
Zapraszamy do zgłaszania książek napisanych przez autorów w wieku
do 35 lat. Publikacje muszą wyróżniać się jakością, nowatorskim ujęciem
tematu oraz podejściem edytorskim.
Informacje o konkursie Złote Skrzydła znajdują się na stronie
www.gazetaprawna.pl/konferencje/zlote_skrzydla
Książki należy przesyłać do dnia 23 listopada 2012 na adres:
Jan Wójcik, INFOR Biznes Sp. z o.o.,
ul. Okopowa 58/72, 01-042 Warszawa
Dziennik Gazeta Prawna i firma doradcza KPMG
przyzna w ramach konkursu Złote Skrzydła
nagrodę Specjalną w postaci publikacji
najlepszej propozycji wydawniczej
z dziedzin:
Organizator:
- prawo administracyjne
- prawo pracy i ubezpieczenia
Propozycje należy nadsyłać w wersji
elektronicznej (format pdf) do 23 listopada 2012
na adres: [email protected]