Definicja wspólnoty mieszkaniowej Właściciel – od kiedy Lokal

Transkrypt

Definicja wspólnoty mieszkaniowej Właściciel – od kiedy Lokal
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
Definicja wspólnoty mieszkaniowej
Definicja wspólnoty mieszkaniowej została określona w art. 6 Ustawy z dnia
24.06.1994 roku o własności lokali, zgodnie z którym wspólnotę mieszkaniową
stanowi ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości.
Wspólnota mieszkaniowa powstaje z mocy prawa, w chwili wydzielenia i sprzedaży
pierwszego lokalu.
Właściciel – od kiedy
Kto jest właścicielem, czyli od którego momentu można uważać nabywcę lokalu za
jego właściciela ?
Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali, przewiduje w art. w art. 7,
trzy sposoby ustanowienia odrębnej własności lokalu:
1 - w drodze umowy
2 - jednostronnej czynności prawnej właściciela nieruchomości
3 - orzeczenia sądu znoszącego współwłasność
Ad.1 Umowa o ustanowienie odrębnej własności powinna być sporządzona w formie
aktu notarialnego – w razie niezachowania tej formy czynność taka jest nieważna
(art.58KC). Do powstania tej własności niezbędny jest wpis do księgi wieczystej (art.
7 pkt 2 Uowl). Wpis taki ma charakter konstytucyjny, tzn. tworzący prawo. Ponieważ
wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o dokonanie
wpisu, należy uznać, iż nabywca wyodrębnionego lokalu staje się właścicielem lokalu
od dnia złożenia wniosku o wpis tego prawa do księgi wieczystej (art. 29 ustawy z
dnia 6 lipca 1982 r. księgach wieczystych i hipotece).
Ad.2 W przypadku zbycia istniejącej już odrębnej własności lokalu, do czego również
jest niezbędna forma aktu notarialnego, nabywca staje się właścicielem od chwili
zawarcia umowy. Wpis do księgi wieczystej ma tu tylko charakter deklaratoryjny
(potwierdzający).
Ad.3 W przypadku orzeczenia sądowego – dopiero orzeczenie prawomocne
umożliwia wpisanie nowego właściciela we właściwej KW.
Wspólnota mieszkaniowa nie ma osobowości prawnej jest jednak zaliczana do
podmiotów gospodarczych, związku z czym zobowiązana jest do posiadania numeru
REGON.
Wspólnota mieszkaniowa pomimo nie posiadania osobowości prawnej może pozywać
i być pozywana. Wspólnota ma tzw. „zdolność sądową”, co oznacza, że została
dopuszczona do obrotu cywilno-prawnego.
Wspólnota mieszkaniowa ma obowiązek posiadania rachunku bankowego.
Jest również zobowiązana do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego w celu
uzyskania NIP.
Wspólnota może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Za zobowiązania
wspólnota odpowiada bez ograniczeń, a każdy z właścicieli w części odpowiadającej
jego udziałowi w nieruchomości.
Lokal samodzielny
W myśl art.2 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali,
samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy jest wydzielona trwałymi
ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na pobyt ludzi, które
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
w raz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb
mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się również do samodzielnych lokali
wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkaniowe.
Spełnienie wymagań, o których mowa powyżej stwierdza starosta w formie
zaświadczenia.
Pomieszczenie przynależne do lokalu
Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia choćby do
niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości
gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, są to m.in.: piwnica,
strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi” Art. 2 ust. 4
Uowl.
Ponieważ pomieszczenie przynależne określono jako część składową lokalu, nie jest
możliwe zbycie samego pomieszczenia przynależnego, gdyż byłaby to czynność
sprzeczna z art.47 § 1 KC, która określa iż część składowa rzeczy nie może być
odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
Nieruchomość wspólna
Z prawem własności lokalu nierozerwalnie związane jest prawo właściciel lokalu do
udziału w nieruchomości wspólnej. Zgodnie z Art. 3 Uowl, w razie wyodrębnienia
własności lokali właścicielowi przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako
prawo związane z własnością lokalu. Nie można żądać zniesienia współwłasności
nieruchomości wspólnej dopóki trwa odrębna własność lokalu. Nieruchomość
wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do
użytku właścicieli lokali.
Udział w nieruchomości wspólnej
Udział właściciela w nieruchomości wspólnej wyznacza zakres praw i obowiązków
właściciela w stosunku do przedmiotu współwłasności oraz zakres jego uprawnień.
Udział właściciela lokalu wyodrębnionego w nieruchomości wspólnej odpowiada,
zgodnie z Art. 3 ust. 3 Uowl stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z
pomieszczeniami przynależnymi do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali
wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi.
Powierzenie zarządu i wybór zarządu
Akt notarialny, uchwała zaprotokołowana przez notariusza
Termin „powierzania zarządu” został zastrzeżony tylko dla umów zawieranych w
formie aktu notarialnego, które muszą być zawierane przez wszystkich właścicieli
lokali ( w dużych wspólnotach mogą być zmienione z woli większości).
Jednym z podstawowych atrybutów prawa własności jest możliwość decydowania
przez właścicieli o podstawowych kwestiach związanych z zarządzaniem własnością.
Zapisy art. 18 Uowl umożliwiają właścicielom lokali określenie sposobu zarządu
nieruchomością wspólną w sposób inny niż to określają kolejne zapisy Uowl, przy
czym to określenie sposobu zarządu ma nastąpić w umowie zawartej w formie aktu
notarialnego. Wyrażona w ten sposób wola właścicieli lokali ma pierwszeństwo przed
regulacjami dotyczącymi sprawowania zarządu, zawartymi w ustawie, zgodnie z art.
18 ust. 3.
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
Zarząd we wspólnotach małych
Art. 19 odnosi się do wspólnot, w których liczba lokali jest nie większa niż siedem –
zastosowanie mają przepisy KC oraz przepisy kodeksu postępowania cywilnego
Zarząd z osób fizycznych
Art. 20 odnosi się do wspólnot, w których ilość lokali jest większa niż siedem - zarząd
z osób fizycznych wybranych z grona właścicieli lub spoza ich grona.
Zarząd przymusowy powoływany przez sąd.
Możliwość powoływania zarządu przymusowego przez sąd na podstawie art. 26 ust. 1
Uowl może być wykorzystywana w dwóch przypadkach:
1) jeśli wspólnota, która powinna powołać zarząd, nie zrobiła tego
2) jeśli wybrany zarząd lub zarządca, któremu powierzono zarządzanie
nieruchomością wspólną nie wypełnia należycie swoich obowiązków albo
narusza zasady prawidłowej gospodarki
Z wnioskiem o ustanowienie zarządcy przez sąd w oparciu o art. 26 ust 1 ustawy o
własności lokali, może zwrócić się każdy właściciel lokalu w danej nieruchomości. Ma
on bowiem zastosowanie w innych sytuacjach:
1) gdy nie można uzyskać zgody współwłaścicieli w istotnych sprawach
dotyczących zwykłego zarządu
2) gdy większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu lub
krzywdzi mniej
Zakres uprawnień oraz wynagrodzenie zarządcy przymusowego określa sąd. Sąd też
odwołuje zarządcę, gdy ustaną przyczyny jego powołania. (art.26 ust.1 Uowl i art.
614 KPC)
Ze szczególną sytuacją mamy do czynienia wówczas, gdy właściciele lokali, wbrew
przepisom art. 200 KC i art. 27 Uowl postanowili nie brać udziału w zarządzie
nieruchomością wspólną i, mimo że minęły co najmniej dwa lata od chwili, gdy
ustanowiono odrębną własność lokali w nieruchomości, w której ze względu na jej
wielkość (ponad 7 lokali) istnieje obowiązek określenia sposobu lub powierzenia albo
wyboru zarządu, nie podejmują żadnych kroków zmierzających do uregulowania
kwestii zarządu nieruchomością wspólną zgodnie z przepisami ustawy o własności
lokali. Wówczas, jeśli istnieje zarządca, który zarządzał nieruchomością przed
ustanowieniem w niej odrębnej własności a z jakiś przyczyn nie chce lub nie może
nadal zarządzać tą nieruchomością, także i on może wystąpić do sądu o ustanowienie
zarządcy przymusowego oparciu o art. 26 ust. 2 Uowl.
Podsumowanie
Możliwość zastosowania różnych sposobów zarządu w odniesieniu do różnych
wspólnot mieszkaniowych przedstawia się następująco:
Lp.
Sposób zarządu
Możliwość zastosowania
1.
Zarząd
sprawowany
właścicieli
2.
Określenie sposobu zarządu umową zawartą w Zarówno małe jak i duże
formie aktu notarialnego
wspólnoty
bezpośrednio
przez Małe wspólnoty
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
3.
Powierzenie zarządu nieruchomością wspólną Zarówno małe jak i duże
konkretnej osobie fizycznej lub prawnej umową wspólnoty
zawartą w formie aktu notarialnego
4.
Wybór zarządu wspólnoty składającego się z Obowiązkowy
we
jednej lub kilku osób fizycznych
wspólnotach dużych jeżeli
nie uregulowały one inaczej
kwestii zarządu w umowie
zawartej w formie aktu
notarialnego
6.
Ustanowienie zarządcy przymusowego przez Małe i duże wspólnoty
sąd
Umowa o sprawowanie zarządu
Zarządzanie odbywa się w oparciu o umowę zarządzania. Umowa ta musi zapewnić
zarządcy dostateczne środki na utrzymanie nieruchomości, w przeciwnym przypadku
zarządca pozostaje bezczynny, zachowując prawo do wynagrodzenia.
Umowa o sprawowania zarządu zawarta między zarządcą a właścicielem powinna
określać zakres praw i obowiązków zarówno zarządcy wobec właściciela jak też
odwrotnie. Taka jest istota stosunków prawnych kształtowanych w warunkach
wolnego rynku. Oznacza to w szczególności, że
1) zarządca nie powinien podejmować zarządu bez uprzedniego zawarcia umowy
2) umowa ma pierwszeństwo przed przepisami, chyba że przepis jest
bezwzględnie obowiązujący
3) w razie wygaśnięcia umowy, zarządca może dalej zarządzać nieruchomością
tylko w ściśle określonych przypadkach
4) z chwilą ustania przyczyn będących przeszkodą do zawarcia umowy, zarządca
powinien albo zawrzeć umowę, albo odstąpić od zarządzania
5) umowa winna w sposób wyczerpujący określić wzajemne prawa i obowiązki
zarządcy i właściciela nieruchomości, odesłania do przepisów muszą być zatem
precyzyjne i są dopuszczalne w drodze wyjątku
6) formy umowy przepisy nie przesądzają, ani żadnej z form pod rygorem
nieważności nie zastrzegają – faktycznie nie ulega jednak wątpliwości, że
umowa o zarządzanie powinna być zawarta na piśmie a dopełnienie jej przed
notariuszem nie jest konieczne
Zebranie wspólnoty mieszkaniowej
Zwoływanie zebrań wspólnoty mieszkaniowej.
Zwołanie zebrania jest pierwszą czynnością niezbędną do ważnego odbycia zebrania
wspólnoty mieszkaniowej, a więc zarazem i pierwszą czynnością w procesie
"stanowienia" uchwał przez właścicieli lokali. Ustawa o własności lokali przewiduje
dwa rodzaje zebrań: doroczne i fakultatywne.
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
Zebranie doroczne.
Zebranie doroczne (art. 30 ust. 1 pkt 3) jest obligatoryjne, tj. musi się odbyć, i
zwoływane jest co najmniej raz w roku. Przedmiotem zebrania jest przynajmniej
(porządek obrad może przewidywać również inne zagadnienia):
 uchwalenie rocznego planu gospodarczego zarządu nieruchomością wspólną i
opłat na pokrycie kosztów zarządu,
 ocena pracy zarządu lub zarządcy,
 sprawozdanie zarządu i podjęcie uchwały w przedmiocie udzielenia mu
absolutorium.
Powyższe zebranie zwołuje zarząd lub zarządca nie później niż w pierwszym
kwartale każdego roku. W przypadku niedokonania zwołania, ustawa przewiduje, że
każdy właściciel może samodzielnie zwołać takie zebranie. Pomimo tego, że
przedmiotem zebrania dorocznego są sprawy o najwyższym stopniu ważności dla
funkcjonowania wspólnoty, ustawa nie zawiera żadnych sankcji w przypadku
niedojścia tego zebrania do skutku. W razie braku zainteresowania w odbyciu
zebrania ze strony zarządu (zarządcy) oraz właścicieli lokali nie istnieją procedury
(brak podstawy prawnej) aby ktokolwiek z zewnątrz mógł narzucić swoją wolę
wspólnocie. Pośrednio może to nastąpić jako konsekwencja podjęcia przez
wierzycieli działań przeciwko wspólnocie i właścicielom, którzy to przecież
odpowiadają za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej w części
odpowiadającej ich udziałom w tej nieruchomości. Wymusi to reakcję ze strony
właścicieli zagrożonych np. procesem sądowym i ewentualnym postępowaniem
komorniczym.
Zebrania te powinny mieć za przedmiot przynajmniej art. 30 ust. 1 pkt 3.
Zebranie fakultatywne.
Zebranie fakultatywne (art. 31), zwoływane jest zawsze przez zarząd (zarządcę).
Zebrania tego nie mogą zwołać sami właściciele. Natomiast inicjatywa zwołania
tego zebrania może pochodzić tak od zarządu (zarządcy), jak i od właścicieli. Zarząd
(zarządca) może, a nawet ma obowiązek, zwołać takie zebranie zawsze, gdy
zachodzi taka potrzeba. Oceny, czy potrzeba taka rzeczywiście zachodzi, dokonuje
sam zarząd (zarządca). Jeżeli natomiast wniosek o zwołanie zebrania złoży grupa
właścicieli dysponująca więcej niż 1/10 udziałów w nieruchomości wspólnej, zarząd
(zarządca) jest obowiązany zwołać takie zebranie - jest związany wolą właścicieli i
nie może oceniać czy wniosek jest zasadny czy nie. W przypadku wniosku
pochodzącego od grupy właścicieli posiadających mniej niż 1/10 udziałów, zarząd
(zarządca) dysponuje swobodą w ocenie czy rzeczywiście zebranie jest konieczne.
Tak więc wniosek taki może nie zostać uwzględniony, bez żadnych bezpośrednich
konsekwencji dla podmiotu zwołującego.
Podmiot zwołujący.
Jak to zostało wskazane, zwoływać zebranie może zarząd bądź właściciele.
W przypadku zarządu, który jest organem wspólnoty mieszkaniowej, zwołać
zebranie, jeżeli zarząd jest organem kolegialnym, powinni wszyscy członkowie.
W przypadku zarządcy, który jest osobą fizyczną, to ta osoba decyduje samodzielnie
o zwołaniu zebrania. W przypadku zarządcy - osoby prawnej, wydaje się, że decyzję
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
o zwołaniu zebrania powinien podjąć właściwy organ zarządzający (np. zarząd
spółki), wg. odpowiednich przepisów regulujących pracę tego organu. Możliwe jest
również przekazanie kompetencji w tym zakresie zatrudnionemu, licencjonowanemu
zarządcy.
Forma zawiadomienia o zebraniu.
Uowl w art. 32 stanowi, że zarząd (zarządca) zawiadamia każdego właściciela lokalu
na piśmie. Niestety, ustawa nie stanowi jak ma wyglądać to zawiadomienie.
Najpewniejszą dowodowo jest metoda doręczania właścicielowi zawiadomienia za
pokwitowaniem - może to być dokonane np. listem poleconym lub pokwitowaniem
odbioru lub zapoznania się z informacją od członka zarządu lub pracownika
zarządcy.
Można również bronić stanowiska, że za wystarczające do ważnego zwołania
zebrania będzie włożenie zawiadomienia do skrzynki pocztowej lub nawet samo
wywieszenie informacji o zebraniu na klatce schodowej, w miejscu umożliwiającym
łatwe zapoznanie się z tą informacją przez każdego z właścicieli.
Terminy zawiadomień.
Coroczne zebranie powinno odbyć się nie później roku. Okresem rozliczeniowym
wspólnoty jest rok kalendarz. (art. 29 Uowl) a więc coroczne zebranie nie może być
zwołane na dzień 1.01. gdyż nie zakończył się jeszcze rok, za który ma nastąpić
udzielenie absolutorium i na który przyjęto plan gospodarczy. Zebranie w pierwszym
kwartale będzie jak najbardziej ważne. Pomimo niedotrzymania terminu, organ
zwołujący nie traci swoich kompetencji do zwołania ważnego zebrania, choć może
zostać "uprzedzony" przez każdego z właścicieli, który z dniem 1kwietnia może już
samodzielnie zwołać coroczne zebranie.
Termin zwołania zebrania fakultatywnego, z oczywistych względów będzie wynikał z
pojawiających się przyczyn zwołania takiego zebrania.
W przypadku zwoływania zebrania przez samych właścicieli tj. gdy zarząd zarządca)
nie zwołał corocznego zebrania, Uowl nic nie mówi o terminie.
Podejmowanie decyzji w małych wspólnotach.
W przypadku tzw. "małych" wspólnot mieszkaniowych, tj. liczących mniej niż 7
lokali, nie odbywają się zebrania i głosowania. Wynika to z faktu, iż zgodnie z art.
19 Uowl stosuje się do takich wspólnot przepisy Kodeksu cywilnego. Z kolei art. 199
KC stanowi, że do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które
przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich
współwłaścicieli, a do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest
zgoda większości współwłaścicieli (art. 201 KC). Sposób wyrażenia zgody i jej forma
będzie zależała od konkretnej czynności, która ma być podjęta przez właścicieli.
Może to być przykładowo złożenie podpisu na akcie notarialnym sprzedaży części
nieruchomości, ustne zezwolenie na dokonanie pomalowania budynku, a nawet
dorozumiane wyrażenie zgody poprzez uiszczenie należności za wykonane prace
remontowe. Zgoda właścicieli może zostać udzielona przed, w trakcie czynności, jak
i po niej (potwierdzenia), choć i to może być uzależnione od charakteru czynności.
Przepisy nie przewidują również żadnej procedury związanej z uzyskiwaniem zgody,
tzn. nie ma konieczności zwoływania formalnych zebrań, itp.
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
W przypadku wybrania przez "małą:' wspólnotę zarządu lub powierzenia zarządu
nieruchomością wspólną zarządcy, podmioty ten nie będą miały obowiązku
zwoływania dorocznego zebrania, jeżeli tego nie określono wyraźnie w przyjętym
sposobie zarządu nieruchomością wspólną. Ustawa stanowi, że "mała" wspólnota
ma stosować odpowiednio przepisy KC – nie stosuje ona innych przepisów rozdziału
IV Uowl dotyczących zarządu nieruchomością wspólną. Postanowienia o zwoływaniu
zebrań dotyczą tylko "dużych" wspólnot. Można oczywiście stosować te przepisy
przez analogię, jednak ich niestosowanie nie może rodzić żadnych negatywnych.
Podejmowanie uchwał w dużej wspólnocie mieszkaniowej
Uchwały są najważniejszym sposobem podejmowania decyzji we wspólnocie
mieszkaniowej. Ustawodawca wart. 22 w związku z art. 18 ust. 3 i 19, zastrzegł, iż
w dużych wspólnota mieszkaniowych (liczących powyżej 7 lokali wyodrębnionych i
niewyodrębnionych) czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu wymagają
uchwały właścicieli wyrażającej zgodę na dokonanie takiej czynności.
Nie ma przeszkód prawnych, aby właściciele lokali określając sposób zarządu
nieruchomością wspólną na podstawie art. 18 ust. 1, przyjęli, iż również w małej
wspólnocie (poniżej 7 lokali) obowiązywały zasady wynikające z ustawy o własności
lokali, w szczególności, co do podejmowania decyzji w drodze uchwał, a więc
podjęli decyzję o odejściu od stosowania (w całości lub części) przepisów Kodeksu
cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności.
Sposoby podejmowania uchwał.
Ustawa przewiduje, iż możliwe jest podjęcie uchwał: - na zebraniu - w drodze
indywidualnego zbierania głosów - przy użyciu obydwu sposobów. Istotnym jest
podkreślenie, iż ustawa traktuje powyższe sposoby jako równorzędne. Brak jest w
ustawie jakiegokolwiek ograniczenia w wyborze sposobu dochodzenia do podjęcia
uchwały. Można jednak wskazać, iż podejmowanie uchwał na zebraniu odpowiada
najbardziej idei współuczestniczenia właścicieli w zarządzaniu nieruchomością
wspólną. gdyż pozwala im na wypowiedzenie się o sprawie, poznanie wszelkich za i
przeciw, wyjaśnianie na bieżąco wszelkich wątpliwości, itd.
Obliczanie większości i we wspólnocie mieszkaniowej
Zapis Uowl - art. 23 ust. 1 - w powyższej kwestii jest dosyć lakoniczny: "uchwały
zapadają większością głosów właścicieli lokali, liczoną według wielkości udziałów" i
wywołuje w praktyce sporo problemów.
Większość jest to miernik relatywny, wskazujący jaką liczbą głosów należy podjąć
decyzję, aby miała ona moc prawnie wiążącą.
Administrowanie danymi osobowymi
Administratorem danych osobowych właścicieli nieruchomości wspólnoty
mieszkaniowej jest wspólnota mieszkaniowa, którą zgodnie z zapisem art. 6 Uowl jest
ogół właścicieli. Których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Na
zarządcy zatem nie spoczywa obowiązek zgłaszania takiego zbioru danych
osobowych, jak również z takiego obowiązku zwolniona jest na mocy art. 43 ust. 1
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
pkt 4 ustawy o ochronie danych osobowych wspólnota mieszkaniowa, z uwagi na
fakt , że przetwarza dane osobowe członków zrzeszonych we wspólnocie
mieszkaniowej.
Należy jednak podkreślić, że zarządca nieruchomości przetwarza dane członków
wspólnoty zgodnie z art. 31 ustawy o ochronie danych osobowych a zatem może je
przetwarzać wyłącznie w zakresie celu przewidzianym w umowie. Bez względu na
zakres umowy, wspólnota mieszkaniowa ponosi nadal odpowiedzialność za ochronę
tych danych.
Obsługa techniczna nieruchomości
Właściwe użytkowanie (eksploatacja) nieruchomości to jeden z głównych celów
zarządzania.
W celu prawidłowego utrzymania nieruchomości zarządca powinien mieć ogólne
pojęcie o poszczególnych etapach procesu budowlanego, z których najdłuższym jest
użytkowanie. Do cyklów procesu budowlanego należą:
1) opracowanie dokumentacji techniczno-budowlanej
2) uzyskanie pozwolenia na budowę
3) przystąpienie do użytkowania
4) użytkowanie obiektu budowlanego
5) rozbiórka obiektu budowlanego
Zasadniczym zbiorem przepisów prawnych regulujących proces budowlany jest
Prawo budowlane wraz z rozporządzeniami wykonawczymi.
Inne przepisy związane z zagadnieniami obsługi technicznej, z którymi zarządca
nieruchomości będzie się spotykał to:
- prawo ochrony środowiska
- prawo zamówień publicznych
- prawo energetyczne
- ustawa o ochronie przeciwpożarowej
W ramach wykonywania swoich obowiązków zarządca powinien podejmować
działania w zakresie:
- remontów
- napraw głównych
- napraw bieżących
- konserwacji
- ulepszeń
- przebudowie
- rozbudowie
- adaptacji
- rekonstrukcji
- modernizacji
Zakres obowiązków zarządcy w dziedzinie napraw i ulepszeń wynika z kontroli
okresowych, przeglądów, zgłoszeń lokatorskich. Realizacja tych obowiązków –
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
utrzymanie obiektów budowlanych w należytym stanie technicznym i estetycznym
została zapisana w art. 61 prawa Budowlanego.
Sposób pokrywania kosztów prac remontowo-konserwacyjnych wynika z aktów
prawnych dotyczących różnego statusu zasobów zarządzanych. W przypadku
wspólnot mieszkaniowych ma zastosowanie Ustawa z 24 czerwca 1994 r o własności
lokali, z zapisów której wynika iż właściciele ponoszą wydatki na koszty utrzymania
części wspólnej, w tym wydatki na remonty i bieżącą konserwację ponoszą
proporcjonalnie do swoich udziałów w częściach wspólnych nieruchomości (Art. 13 –
Utrzymanie lokalu i nieruchomości wspólnej, Art. 14 – Koszty zarządu, Art. 15 –
Zaliczki, Art. 17 Odpowiedzialność Uowl). Wysokość zaliczek na poczet kosztów
utrzymania części wspólnej, w tym zaliczki na przedsięwzięcia remontowe określana
jest w podejmowanych przez współwłaścicieli nieruchomości wspólnej uchwałach,
gdyż jest to czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu (Art.22 Uowl). Zakres
robót remontowych przewidzianych na dany rok kalendarzowy powinien być
określony w planie gospodarczym, który również podlega zatwierdzaniu poprzez
podjęcie uchwały przez współwłaścicieli nieruchomości wspólnej.
Kontrole i przeglądy
Zgodnie z art. 62 Prawa Budowlanego zarządca lub właściciel są zobowiązani do
przeprowadzania okresowych kontroli sprawdzenia stanu technicznej sprawności
obiektów budowlanych. Obowiązki właściciela lub zarządcy w tym zakresie wynikają
wprost z ww. artykułu ustawy, rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i
administracji sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych
oraz rozporządzenia ministra Infrastruktury o warunkach jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie.
Przeprowadzane kontrole okresowe i przeglądy bieżące to rozeznanie potrzeb
remontowo-konserwacyjnych, czyli pierwsze z zadań obsługi technicznej. Na tej
podstawie zarządca sporządza plan potrzeb remontowo-konserwacyjnych i przyjmuje
do realizacji ten jego zakres, który ma pokrycie w środkach finansowych właścicieli
zasobu kierując się zachowaniem pierwszeństwa robót mających na celu:
1) eliminację zagrożenia bezpieczeństwa użytkowników lokali i osób trzecich
2) zabezpieczenie przeciwpożarowe
3) spełnienie wymagań ochrony środowiska
4) zachowanie zapobiegawczego charakteru remontu
Do obowiązków zarządcy należy zapewnienie wykonawstwa zaplanowanych robót
remontowo-konserwacyjnych. Wyboru wykonawców robót dokonuje się z
zastosowaniem Prawa zamówień
publicznych. W odniesieniu do wspólnot
mieszkaniowych ustawa ta ma zastosowanie w przypadku, gdy ponad 50% udziałów
stanowi własność Skarbu Państwa lub gminy. W pozostałych wypadkach sposób
wyboru wykonawcy robót powinien być określony w uchwale i poddany pod
głosowanie członków wspólnoty mieszkaniowej.
Książka obiektu budowlanego
Książka obiektu budowlanego jest ważnym dokumentem ustawowym, który służy do
rejestracji wydarzeń związanych z obsługą techniczną obiektu budowlanego.
Specyfika zarządzania nieruchomościami mieszkaniowymi stanowiącymi
własność osób fizycznych i prawnych z wyodrębnioną własnością lokali.
Zgodnie z art. 64 prawa budowlanego właściciel lub zarządca jest zobowiązany
do prowadzenia dla każdego budynku lub obiektu budowlanego nie będącego
budynkiem, którego projekt jest objęty obowiązkiem sprawdzenia, książkę obiektu
budowlanego stanowiącą dokument przeznaczony do zapisów dotyczących
przeprowadzonych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy w
okresie użytkowania. Na podstawie delegacji ustawowej minister infrastruktury 3
lipca 2003 roku wydał rozporządzenie w sprawie książki obiektu budowlanego (DZU Z
2003 R NR120, POZ. 1134) . Określa ono wzór i sposób prowadzenia książki obiektu
budowlanego.