Układ trawienny - patomorfologia
Transkrypt
Układ trawienny - patomorfologia
Łacińsko-polski słowniczek pojęć dla studentów Wydziału Lekarskiego PATOLOGIA UKŁADU TRAWIENNEGO JAMA USTNA Cheiloschisis Palatoschisis Cheilopatoschisis Anodontia Hypodontia Hyperodontia Caries dentium Pulpitis Parodontopathiae Parodontitis Cystis radicularis Cystis follicularis Ameloblastoma Odontoma Myxoma/myxofibroma odontogenes Stomatitis Stomatitis aphtosa Aphta Stomatitis herpetica Candidiasis (candidosis) cavi oris Stomatitis ulcerosa Noma (cancrum oris, stomatitis gangraenosa) Lichen planus - szczelina (rozszczepienie) wargi górnej (warga zajęcza) - szczelina (rozszczepienie) podniebienia - szczelina (rozszczepienie) podniebienia i wargi górnej - brak wykształcenia zębów - brak niektórych zębów - zwiększenie liczby zębów - próchnica zębów - zapalenie miazgi zęba - choroby przyzębia - zapalenie przyzębia - torbiel korzeniowa - torbiel pęcherzykowa (zawiązkowa) - szkliwiak - zębiak - śluzak/śluzakowłókniak zębopochodny - zapalenie jamy ustnej - zapalenie jamy ustnej aftowe - afta - zapalenie j. u. opryszczkowe - bielnica jamy ustnej - zapalenie jamy ustnej wrzodziejące - Noma (rak wodny, zgorzel policzka) - liszaj płaski 1 Gingivitis Gingivitis hyperplastica G. h. iuvenilis G. h. gravidarum G. h. leucaemica Glossitis Epulis Epulis granulomatosa Epulis gigantocellularis (granuloma gigantocellulare) Epulis fibrosa Epulis congenita Leucoplakia (keratosis planoepithelii cavi oris) Erythroplakia Neoplasia intraepithelialis cavi oris Carcinoma planoepitheliale cavi oris Carcinoma (planoepitheliale) verrucosum cavi oris Papilloma planoepitheliale Tumor granulocellularis Granuloma pyogenicum Polypus fibroepithelialis - zapalenie dziąseł - zapalenie dziąseł rozrostowe - zapalenie dziąseł rozrostowe Okresu pokwitania - z. dziąseł rozrostowe ciążowe - zapalenie dziąseł rozrostowe w białaczce - zapalenie języka - nadziąślak - nadziąślak ziarniniakowy (ziarniniak naczyniowy zlokalizowany na dziąśle) - nadziąślak olbrzymiokomórkowy (ziarniniak olbrzymiokomórkowy) - nadziąślak włóknisty (polip włóknisto-nabłonkowy na dziąśle) - nadziąślak wrodzony (wrodzony guz ziarnistokomórkowy) - rogowacenie białe (rogowacenie nabłonka paraepidermoidalnego w jamie ustnej) - rogowacenie czerwone - nowotworzenie śródnabłonkowe w jamie ustnej - rak płaskonabłonkowy jamy ustnej - rak (płaskonabłonkowy) brodawkowaty jamy ustnej - brodawczak płaskonabłonkowy - guz ziarnistokomórkowy - ziarniniak naczyniowy (ziarniniak naczyniasty) - polip włóknisto-nabłonkowy 2 GRUCZOŁY ŚLINOWE Sialoadenitis Sialoadenitis acuta Sialoadenitis chronica Syndroma Sjögren Sialoadenitis autoimmunologica Xerostomia Keratoconiunctivitis sicca Rhinitis sicca Pharyngotracheitis sicca Parotitis Parotitis epidemica Uveoparotitis - Sialolithiasis Mucocoele Ranula - Adenoma pleomorphicum („tumor mixtus glandulae salivariae”) Warthin tumor („adenolymphoma”, „cystadenoma papillare lymphomatosum”) Adenoma basocellulare Oncocytoma Carcinoma mucoepidermale Carcinoma acinocellulare Adenocarcinoma non specificum (a., not otherwise specified) Carcinoma adenoides cysticum Carcinoma in adenomate pleomorphico - zapalenie ślinianki ostre zapalenie ślinianki przewlekłe zapalenie ślinianki zespół Sjögrena autoimmunizacyjne („autoimmunologiczne”) z. ś. zespół suchości jamy ustnej „suche” zapalenie rogówki i spojówki „suche” z. błony śluzowej nosa „suche” z. gardła i tchawicy zapalenie ślinianki przyusznej nagminne zapalenie ślinianki przyusznej (świnka) zespół Heerfordta (zajęcie ślinianek przyusznych i oczu w przebiegu sarkoidozy) kamica ślinianki „torbiel” śluzowa ślinianki żabka (torbiel zastoinowa ślinianki podjęzykowej) gruczolak wielopostaciowy („guz mieszany ślinianki”) - guz Warthina - gruczolak podstawnokomórkowy gruczolak kwasochłonny rak śluzowo-naskórkowy rak zrazikowokomórkowy gruczolakorak, dokładniej nieokreślony - rak gruczołowato-torbielowaty - rak w gruczolaku wielopostaciowym 3 PRZEŁYK Agenesia oesophagi Atresia oesophagi Fistula oesophagi Diverticulum oesophagi Stenosis oesophagi Achalasia (cardiospasmus) Megaoesophagus Dysphagia Dysphagia sideropenica Varices oesophagi Syndroma Mallory-Weiss Oesophagitis Morbus refluxualis gastroesophageus Oesophagitis refluxualis (reflux esophagitis) - wrodzony brak przełyku (brak zawiązka przełyku) - niedrożność (najczęściej wrodzona) przełyku - przetoka przełyku - uchyłek przełyku - zwężenie światła przełyku - achalazja, upośledzenie rozkurczu dolnego zwieracza przełyku - rozstrzeń przełyku - utrudnienie połykania - zespół Plummera-Vinsona - żylaki przełyku v zespół Mallory’ego-Weissa - zapalenie przełyku - choroba refluksowa przełyku - zapalenie p. refluksowe (spowodowane zarzucaniem treści żołądkowej do przełyku) Oesophagus Barrett - przełyk Barretta (metaplazja (metaplasia Barrett, gruczołowa w dolnej części metaplasia glandularis przełyku w przebiegu choroby planoepithelii oesophagi) refluksowej) Metaplasia gastrica - metaplazja żołądkowa planoepithelii oe. (w przełyku Barretta) M. intestinalis - mataplazja jelitowa planoepithelii oe. (w przełyku Barretta) Oesophagitis herpetica - zapalenie przełyku opryszczkowe Candidiasis (candidosis) oe. - bielnica przełyku Oesophagitis eosinophilica - eozynofilowe zapalenie prełyku Hernia hiatus oesophagei - przepuklina rozworu przełykowego Neoplasia intraepithelialis - nowotworzenie śródnabłonkowe oesophagi w przełyku Carcinoma planoepitheliale oe. - rak płaskonabłonkowy przełyku Adenocarcinoma oesophagi - gruczolakorak przełyku Papilloma planoepitheliale oe. - brodawczak płaskonabłonkowy p. 4 ŻOŁĄDEK Gastritis Gastritis acuta (erosiva) G. acuta haemorrhagica Ulcus pepticum acutum ventriculi Gastritis chronica G. chronica infectiosa - zapalenie żołądka ostre (nadżerkowe) z. żołądka ostre krwotoczne z. żołądka ostry wrzód trawienny żołądka - przewlekłe zapalenie żołądka - przewlekłe zakaźne z. żołądka (spowodowane przez H. pylori) G. chronica idiopathica - przewlekłe idiopatyczne z. ż. Gastritis chronica - przewlekłe autoimmunizacyjne autoimmunologica („autoimmunologiczne”) z. ż. G. chronica (gastropathia)- przewlekłe refluksowe refluxualis zapalenie żołądka (reflux gastritis) (gastropatia refluksowa) Gastritis chronica activa - przewlekłe aktywne z. żołądka Gastritis chronica - przewlekłe zapalenie żołądka cum metaplasia intestinali z metaplazją jelitową G. chronica cum atrophia - przewlekłe zapalenie żołądka (g. chronica atrophica) z zanikiem gruczołów (zanikowe) G. chronica (gastropathia) - przewlekłe przerostowe hypertrophica zapalenie żołądka (morbus Ménétrier) (gastropatia przerostowa, choroba Ménétriera) Gastritis eosinophilica - eozynofilowe zapalenie żołądka Gastritis granulomatosa - ziarniniakowe zapalenie żołądka Morbus ulcerosus - choroba wrzodowa Ulcus pepticum chronicum - przewlekły wrzód trawienny ventriculi żołądka Hyperplasia foveolaris - rozrost dołeczków żołądkowych Stenosis pylori - zwężenie odźwiernika Perforatio ventriculi - przedziurawienie żołądka Gastrorrhagia - krwotok z żołądka Haematemesis - krwawe wymioty Polypus hyperplasticus ventriculi - polip hiperplastyczny żołądka Polypus inflammatorius ventriculi - polip zapalny żołądka Polypus glandularum fundi - polip z gruczołów ventriculi (polypus Elster) trawieńcowych (polip Elstera) 5 Adenoma ventriculi Adenoma tubulare ventriculi Adenoma tubulo-villosum v. Adenoma villosum ventriculi Adenoma ventriculi cum dysplasia epithelii (neoplasia intraepitheliali) gradus minoris/maioris Adenocarcinoma ventriculi Adenocarcinoma tubulare v. Adenocarcinoma papillare v. Adenocarcinoma mucinosum v. Carcinoma male cohaesivum v. Carcinoma mucocellulare (c. sigillocellulare) v. Linitis plastica - Carcinoma mixtum ventriculi Carcinoma adenoplanoepitheliale (adenosquamosum) ventriculi Carcinoma planoepitheliale v. Carcinoma indifferentiatum (non differentiatum) ventriculi Tumor neuroendocrinicus (carcinoidum) ventriculi Carcinoma neuroendocrinicum v. Carcinoma (neuroendocrinicum) microcellulare ventriculi Lymphoma ventriculi Tumor stromalis ventriculi (GIST - gastrointestinal stromal tumour) – - - gruczolak żołądka gruczolak cewkowy żołądka gruczolak cewkowo-kosmkowy ż. gruczolak kosmkowy żołądka gruczolak żołądka z dyspazją nabłonka (nowotworzeniem śródnabłonkowym) małego/dużego stopnia gruczolakorak żołądka gruczolakorak cewkowy żołądka gruczolakorak brodawkowaty ż. gruczolakorak śluzowy żołądka rak żołądka o słabej kohezji rak sygnetowatokomórkowy (śluzowokomórkowy) żołądka obraz makroskopowy rozległego śródściennego nacieku raka ż. (głównie śluzowokomórkowego), z desmoplazją („skórzana butelka”) rak mieszany żołądka rak gruczołowopłaskonabłonkowy żołądka rak płaskonabłonkowy żołądka rak niezróżnicowany żołądka - guz neuroendokrynny (rakowiak) żołądka - rak neuroendokrynny żołądka - rak (neuroendokrynny) drobnokomórkowy żołądka - chłoniak żołądka - guz (nowotwór) podścieliskowy żołądka 6 JELITA, WYROSTEK ROBACZKOWY I OTRZEWNA Syndroma abdominale acutum Ileus Megacolon congenitum Aganglionosis Ileus mechanicus Adhaesiones interansales intestinum Hernia abdominalis H. inguinalis H. femoralis H. umbilicalis Incarceratio herniae Torsio intestini Invaginatio intestini Strangulatio i. Ileus e strangulatione Obturatio intestini Ileus e obturatione Stenosis intestini Ileus meconialis - ostry zespół brzuszny („ostry brzuch”) - niedrożność jelit - choroba Hirschprunga, wrodzone jelito olbrzymie - brak zwojów nerwowych - niedrożność mechaniczna jelit - zrosty międzypętlowe jelit - przepuklina przepuklina przepuklina przepuklina uwięźnięcie brzuszna pachwinowa udowa pępkowa przepukliny skręt jelita wgłobienie jelita zadzierzgnięcie jelita niedrożność jelit z zadzierzgnięcia - zatkanie światła jelita - niedrożność jelita na skutek zatkania światła (obturacyjna) - zwężenie światła jelita - - niedrożność jelit smółkowa (w mykowiscydozie) - wrodzona niedrożność (odbytu, dwunastnicy, jelita cienkiego) Atresia (ani, duodeni, intestini tenuis) Ileus paralyticus - niedrożność jelit porażenna Megacolon toxicum - toksyczne (ostre) rozdęcie jelita grubego (najczęściej powikłanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego) Infarctus haemorrhagicus - zawał krwotoczny jelita intestini Enterorrhagia - krwotok z jelita Sedes cruentes - krwawe stolce 7 Varices haemorrhoidales (haemorrhoides) Varices h. externi Varices h. interni Enteritis Duodenitis Enteritis regionalis Ileitis Ileitis terminalis - żylaki odbytu (krwawnice) - Enterocolitis - Enterocolitis necroticans (neonatorum) Colitis - Colitis ulcerosa Pancolitis ulcerosa Colitis pseudomembranosa Colitis ischaemica Colitis granulomatosa - Colitis microscopica Colitis lymphocytica Colitis colagenosa Colitis eosinophilica Colitis uraemica Proctocolitis - Proctitis Typhus abdominalis Dysenteria Dysenteria bacterialis (shigellosis) Dysenteria amoebica (amoebiasis, entamoebiasis) Tuberculosis intestinalis Morbus Whipple (“lipodystrophia intestinalis”) - żylaki odbytu zewnętrzne żylaki odbytu wewnętrzne zapalenie jelita cienkiego zapalenie dwunastnicy choroba Leśniowskiego-Crohna (zmiany w jelicie cienkim) zapalenie jelita krętego choroba Leśniowskiego-Crohna (zajęcie końcowego odcinka jelita krętego) zapalenie jelita cienkiego i grubego martwicze zapalenie jelit (noworodków) zapalenie jelita grubego (okrężnicy) wrzodziejące zapalenie j. g. wrzodziejące z. całego j. g. rzekomobłoniaste z. j. grubego niedokrwienne z. j. grubego ziarniniakowe z. j. grubego (zmiany w jelicie grubym w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna) mikroskopowe zapalenie j. g. limfocytowe zapalenie j. g. kolagenowe zapalenie j. g. eozynofilowe zapalenie j. g. mocznicowe zapalenie j. g. zapalenie jelita grubego (okrężnicy i odbytnicy) zapalenie odbytnicy dur brzuszny czerwonka czerwonka bakteryjna - czerwonka pełzakowa - gruźlica jelit - choroba Whipple’a 8 Diarrhoea Steatorrhoea Morbus coeliacus - biegunka - biegunka tłuszczowa - choroba trzewna (celiakia, enteropatia glutenowa) Enteropathia ambientalis - enteropatia środowiskowa (enteropathia tropica, (enteropatia tropikalna, steatorrhoea tropica) sprue tropikalna) Colon irritabile - zespół jelita drażliwego Diverticulum intestini ilei - uchyłek jelita krętego (diverticulum Meckel) (uchyłek Meckela) Diverticulum intestini crassi - uchyłek jelita grubego Diverticulosis i. crassi - uchyłkowatość jelita grubego Diverticulitis - zapalenie uchyłka/uchyłków Ulcus solitare recti - wrzód samotny odbytnicy Polypus intestini crassi - polip jelita grubego Polypus inflammatorius i. c. - polip zapalny jelita grubego Polypus hamartomatosus i. c. - polip hamartomatyczny j. g. Polypus iuvenilis - polip młodzieńczy Polypus Peutz-Jeghers - polip Peutz-Jeghersa Syndroma Peutz-Jeghers - zespół Peutz-Jeghersa Polypus hyperplasticus i. c. - polip hiperplastyczny j. g. Adenoma intestini crassi - gruczolak jelita grubego Adenoma tubulare i. crassi - gruczolak cewkowy j. grubego Adenoma tubulo-villosum i. c. - gruczolak cewkowo-kosmkowy jelita grubego Adenoma villosum i. crassi - gruczolak kosmkowy j. grubego Adenoma serratum i. crassi - gruczolak ząbkowany j. grubego Adenoma intestini crassi - gruczolak jelita grubego cum dysplasia epithelii z dyspazją nabłonka (neoplasia intraepitheliali) (nowotworzeniem śródnabłonkowym) gradus minoris/maioris małego/dużego stopnia Polypositas (polyposis) i. c. - polipowatość jelita grubego P. adenomatosa familiaris - polipowatość gruczolakowa coli (intestini crassi) rodzinna jelita grubego Adenocarcinoma intestini crassi - gruczolakorak jelita grubego Adenocarcinoma mucinosum i. c. - gruczolakorak śluzowy j. g. Carcinoma indifferentiatum - rak niezróżnicowany (non differentiatum) i. crassi jelita grubego Tumor neuroendocrinicus - guz neuroendokrynny (rakowiak) (carcinoidum) intestini jelita Gastrinoma duodeni - guz neuroendokrynny dwunastnicy wydzielający gastrynę 9 Carcinoma neuroendocrinicum i. Carcinoma (neuroendocrinicum) microcellulare intestini Lymphoma intestini Tumor stromalis intestini tenuis (GIST - gastrointestinal stromal tumour) Leiomyoma intestini crassi Lipoma intestini crassi Appendicitis Appendicitis acuta Appendicitis phlegmonosa Appendicitis gangraenosa Mucocoele appendicis vermiformis Tumor neuroendocrinicus (carcinoidum) a. vermiformis Carcinoidum mucinosum (goblet-cell carcinoid) a. v. Adenocarcinoma a. vermiformis Adenocarcinoma mucinosum a. v. Peritonitis (diffusa/circumscripta) Peritonitis purulenta P. fibrinoso-purulenta Peritonitis biliaris Peritonitis stercoralis Omentitis Corpus liberum - rak neuroendokrynny jelita - rak (neuroendokrynny) drobnokomórkowy jelita - chłoniak jelita - guz (nowotwór) podścieliskowy jelita cienkiego Haemascos (haemoperitoneum) Ascites (hydroperitoneum) - Mesothelioma peritonei Carcinosis (carcinomatosis) p. Pseudomyxoma peritonei Fibrosis retroperitonealis (idiopathica) - - mięśniak gładkokomórkowy j. g. tłuszczak jelita grubego zapalenie wyrostka robaczkowego ostre zapalenie wyrostka r. ropowicze zapalenie wyrostka r. zgorzelinowe zapalenie w. r. torbiel śluzowa wyrostka r. guz neuroendokrynny (rakowiak) wyrostka robaczkowego rakowiak z komórek kubkowych wyrostka robaczkowego gruczolakorak w. robaczkowego gruczolakorak śluzowy w.r. zapalenie otrzewnej (rozlane/ograniczone) ropne zapalenie otrzewnej włóknikowo-ropne z. otrzewnej żółciowe zapalenie otrzewnej kałowe zapalenie otrzewnej zapalenie sieci ciało wolne (oderwany przyczepek sieciowy w stanie martwicy, zwykle zwapniały) obecność krwi w jamie otrzewnej wodobrzusze, płyn w jamie otrzewnej międzybłoniak otrzewnej rozsiew raka w otrzewnej śluzak rzekomy otrzewnej (idiopatyczne) zwłóknienie zaotrzewnowe (choroba Ormonda) 10 WĄTROBA I DROGI ŻÓŁCIOWE Morbus fibroso-(poly)cysticus hepatis Fibrosis hepatis congenita Hamartoma biliare hepatis (von Meyenburg complex) Cystis simplex (c. biliaris) hepatis Morbus polycysticus (degeneratio polycystica) h. Atresia ductuum biliferorum intrahepaticorum congenita Hypertensio portalis Insufficientia hepatis Encephalopathia hepatica Coma hepaticum Necrosis hepatis Necrosis hepatis massiva (necrosis hepatic extensa) Necrosis hepatis centralis (necrosis h. centrilobularis) Icterus Icterus haemolyticus Icterus parenchymatosus Icterus mechanicus (icterus obstructivus) Cholestasis Cholestasis hepatis (cholestasis intrahepatica) Ch. hepatocellularis Cholestasis canalicularis Cholestasis ductularis hepatis Cholestasis hepatis neonatalis Cholestasis extrahepatica - choroba włóknisto-(wielo)torbielowata wątroby - wrodzone zwłóknienie wątroby - hamartoma wewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych (zespół von Meyenburga) - torbiel prosta wątroby - torbielowatość (choroba wielotorbielowata) wątroby - wrodzona atrezja (brak, skąpość) wewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych - nadciśnienie wrotne - niewydolność wątroby - encefalopatia wątrobowa - śpiączka wątrobowa - martwica wątroby - martwica wątroby rozległa - martwica środkowej strefy zrazików wątrobowych - żółtaczka - żółtaczka hemolityczna - żółtaczka miąższowa - żółtaczka mechaniczna (ż. zaporowa, zastoinowa) - zastój żółci - zastój żółci w wątrobie - zastój żółci w hepatocytach - zastój ż. w kanalikach żółciowych - zastój żółci w wewnątrzwątrobowych przewodzikach żółciowych - zastój żółci noworodków - zastój żółci w zewnątrzwątrobowych przewodach żółciowych 11 - rozplem wewnątrzwątrobowych przewodzików żółciowych - stłuszczenie wątroby - stłuszczenie wątroby wielkokropelkowe Steatosis microvacuolaris h. - stłuszczenie wątroby drobnokropelkowe Syndroma Reye - zespół Reye’a Degeneratio vacuolaris - zwyrodnienie wodniczkowe (glycogenica) nucleorum (glikogenowe) jąder cellularum hepaticarum hepatocytów Amyloidosis hepatis - skrobiawica wątroby Haemochromatosis hepatis - hemochromatoza wątroby Haemosiderosis hepatis - hemosyderoza wątroby Morbus Wilson - choroba Wilsona (zwyrodnienie (degeneratio hepato-lenticularis) wątrobowo-soczewkowe) Atrophia fusca hepatis - zanik brunatny wątroby Hyperaemia passiva chronica h. - przewlekłe przekrwienie bierne wątroby H. passiva chronica recens h. - przewlekłe p. b. w. wczesne Hepar moschatum - wątroba muszkatołowa Atrophia hepatis rubra - zanik czerwony wątroby (hepar moschatum atrophicum) (wątroba muszkatołowa zanikowa) Induratio hepatis venostatica - stwardnienie zastoinowe wątroby Cirrhosis hepatis cardiaca - marskość (rzekoma) sercowa w. Syndroma Budd-Chiari - zespół Budda-Chiariego Morbus veno-occlusivus hepatis - zespół zamknięcia naczyń zatokowych (choroba weno-okluzyjna w.) Hepatitis - zapalenie wątroby Hepatitis portalis - zapalenie wątroby toczące się w przestrzeniach wrotnych Hepatitis periportalis - zapalenie wątroby okołowrotne (przechodzące z przestrzeni wrotnych do miąższu) Hepatitis lobularis - zapalenie wątroby zrazikowe (toczące się w głębi miąższu) Proliferatio ductulorum biliferorum intrahepaticorum Steatosis hepatis Steatosis macrovacuolaris h. 12 Hepatitis viralis (virusalis) Hepatitis viralis acuta H. viralis fulminans H. viralis chronica H. v. c. non activa (portalis, persistens) H. v. c. activa (periportalis/ /lobularis) Steatohepatitis S-h. alcoholica S-h. non alcoholica Hepatitis autoimmunologica - Cirrhosis hepatis biliaris primaria Hepatitis toxica/postmedicamentosa Hepatitis granulomatosa Tuberculosis hepatis Sarcoidosis hepatis Hepatitis luetica Hepatitis gigantocellularis (neonatalis) Hepatitis purulenta Abscessus hepatis Cirrhosis hepatis Cirrhosis h. macronodularis Cirrhosis h. micronodularis C. h. postinflammatoria/ /postnecrotica Cirrhosis hepatis activa - Cirrhosis hepatis alcoholica C. h. biliaris secundaria Cirrhosis hepatis cryptogenes Hyperplasia nodularis focalis h. Adenoma hepatocellulare - - wirusowe zapalenie wątroby ostre wirusowe zapalenie wątroby piorunujące wirusowe z. wątroby przewlekłe wirusowe z. wątroby przewlekłe wirusowe z. wątroby nieaktywne (stacjonarne) przewlekłe wirusowe zapalenie aktywne (okołowrotne/zrazikowe) zapalenie w. ze stłuszczeniem alkoholowe zapalenie wątroby ze tłuszczeniem niealkoholowe zapalenie wątroby ze stłuszczeniem zapalenie w. autoimmunizacyjne („autoimmunologiczne”) marskość wątroby żółciowa pierwotna zapalenie wątroby toksyczne/polekowe ziarniniakowe zapalenie wątroby gruźlica wątroby sarkoidoza wątroby kiłowe zapalenie wątroby olbrzymiokomórkowe zapalenie wątroby (noworodków) ropne zapalenie wątroby ropień wątroby marskość wątroby marskość wątroby wielkoguzkowa marskość wątroby drobnoguzkowa marskość wątroby pozapalna/pomartwicza m. w. aktywna (współistniejąca z aktywnym zapaleniem) marskość wątroby alkoholowa marskość w. żółciowa wtórna m. w. o nieznanej przyczynie ogniskowy rozrost guzkowy w. gruczolak wątrobowokomórkowy 13 Dysplasia hepatocellularis Laesio (dysplasia) macrocellularis hepatis Laesio (dysplasia) microcellularis hepatis Nodulus dysplasticus hepatis Carcinoma hepatocellulare Carcinoma h. trabeculare - dysplazja hepatocytów - zmiana (dysplazja) wielkokomórkowa hepatocytów - zmiana (dysplazja) drobnokomórkowa hepatocytów - guzek dysplastyczny wątroby - rak wątrobowokomórkowy - rak wątrobowokomórkowy beleczkowy Carcinoma h. pseudoglandulare - rak w. rzekomogruczołowy Carcinoma h. fibrolamellare - rak w. włóknistoblaszkowy Cholangiocarcinoma - rak z nabłonka wewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych Hepatoblastoma - wątrobiak płodowy Haemangioma cavernosum hepatis - naczyniak krwionośny jamisty wątroby Angiosarcoma hepatis - naczyniakomięsak wątroby Cholangitis - zapalenie przewodów żółciowych Cholangitis intrahepatica - z. p. ż. wewnątrzwątrobowych Cholangitis extrahepatica - z. p. ż. zewnątrzwątrobowych Cholangitis ascendens - wstępujące z. przewodów ż. Cholangiolitis - zapalenie przewodzików ż. Cholangitis purulenta - ropne zapalenie przewodów ż. Cholangitis - pierwotne zapalenie przewodów sclerosans primaria żółciowych ze stwardnieniem Cholecystitis - zapalenie pęcherzyka żółciowego Cholecystitis calculosa - kamicze zapalenie pęcherzyka ż. Cholecystitis acalculosa - bezkamicze zapalenie p. ż. Cholecystitis acuta - ostre zapalenie pęcherzyka ż. Cholecystitis phlegmonosa - ropowicze zapalenie p. ż. Cholecystitis gangraenosa - zgorzelinowe zapalenie p. ż. Empyema vesicae felleae - ropniak pęcherzyka żółciowego Fistula - przetoka między pęcherzykiem cholecystoenterica żółciowym a jelitem Cholecystitis chronica - przewlekłe zapalenie p. ż. Cholelithiasis - kamica żółciowa Cholecystolithiasis - kamica pęcherzyka żółciowego Hydrops vesicae felleae - wodniak pęcherzyka żółciowego Cholangiolithiasis - kamica przewodów żółciowych Choledocholithiasis - kamica przewodu ż. wspólnego Adenocarcinoma vesicae felleae - gruczolakorak pęcherzyka ż. 14 TRZUSTKA Agenesia pancreatis - wrodzony brak trzustki (brak zawiązka trzustki) Pancreas divisum - trzustka dwudzielna Pancreas anulare - trzustka pierścieniowata Pancreas ectopicum (heterotopicum)- trzustka ektopowa (ectopia pancreatica, (ektopia trzustkowa) heterotopia pancreatica) Cystis pancreatis - torbiel trzustki Cystis pancreatis congenita - torbiel wrodzona trzustki Cystis pancreatis acquisita - torbiel nabyta trzustki Atrophia pancreatis - zanik trzustki Atrophia lipomatosa p. - zanik tłuszczakowaty trzustki Necrosis enzymatica - martwica enzymatyczna telae adiposae pancreatis tkanki tłuszczowej trzustki (necrosis Balser) (martwica Balsera) Pancreatitis - zapalenie trzustki Pancreatitis acuta - ostre zapalenie trzustki P. acuta oedematosa - ostre obrzękowe (p. acuta interstitialis) (śródmiąższowe)zapalenie trzustki P. acuta haemorrhagica - ostre krwotoczne z. trzustki (necrosis haemorrhagica (martwica krwotoczna trzustki) pancreatis) Pancreatitis chronica - przewlekłe zapalenie trzustki P. chronica alcoholica - przewlekłe alkoholowe z. t. P. c. autoimmunologica - przewlekłe autoimmunizacyjne („autoimmunologiczne”) z. t. Pseudocystis pancreatis - torbiel rzekoma trzustki Morbus fibroso-cysticus - choroba włóknisto-torbielowata (fibrosis cystica) pancreatis trzustki (zmiany w trzustce w przebiegu mukowiscydozy) Cystadenoma serosum pancreatis - gruczolakotorbielak surowiczy trzustki Neoplasia intraepithelialis - nowotworzenie śródnabłonkowe pancreatis (wewnątrzprzewodowe) w trzustce Neoplasma intraductale papillare - wewnątrzprzewodowy nowotwór mucinosum pancreatis brodawkowaty śluzowy trzustki (cum dysplasia epithelii gradus (z dysplazją nabłonka minoris/mediocris/maioris) małego/średniego/dużego stopnia) Neoplasma mucinosum cysticum p. - nowotwór śluzowy torbielowaty (cum dysplasia epithelii gradus trzustki (z dysplazją nabłonka minoris/mediocris/maioris) małego/średniego/dużego stopnia) 15 Adenocarcinoma ductale pancreatis Carcinoma (ductale) adenoplanoepitheliale (adenosquamosum) pancreatis Carcinoma (ductale) indifferentiatum pancreatis Carcinoma acinocellulare p. Tumor neuroendocrinicus p. Insuloma (nesidioma) - gruczolakorak przewodowy trzustki - rak (przewodowy) gruczołowo-płaskonabłonkowy trzustki - rak (przewodowy) niezróżnicowany trzustki - rak zrazikowokomórkowy trzustki - guz neuroendokrynny trzustki - wyspiak, nowotwór z komórek wysp trzustkowych Insulinoma - guz neuroendokrynny trzustki wydzielający insulinę Gastrinoma - guz neuroendokrynny trzustki wydzielający gastrynę Syndroma - zespół Zollinger-Ellison Zollingera-Ellisona Glucagonoma - guz neuroendokrynny trzustki wydzielający glukagon Carcinoma neuroendocrinicum p. - rak neuroendokrynny trzustki Carcinoma (neuroendocrinicum) - rak (neuroendokrynny) microcellulare pancreatis drobnokomórkowy trzustki 16