Skarb Państwa musi czasem ustąpić innym wierzycielom

TAI Press
0711128888701 Dziennik Polska Europa Świat - Dz.Finansowy z dnia 2007-11-27
TĘPOWANiE EGZEKUCYJNE » Hipoteka przymusowa niezgodna z konstytucją
Skarb Państwa musi czasem
ustąpić innym wierzycielom
ŻANETASEMPRICH
Dziennik Finansowy
Hipoteka przymusowa ustanowiona
na rzecz Skarbu Państwa w celu wyegzekwowania należności podatkowych nie może utrudniać zaspokojenia innych wierzytelności zabezpieczonych hipoteką wcześniejszą.
Stwarzający dotychczas podstawę
do tego przepis art. 36 par. l ordynacji podatkowej jest niezgodny z
konstytucją - orzekł wczoraj Trybunał Konstytucyjny.
Sprawę tę przedstawił Trybunałowi do rozpatrzenia Sąd Rejonowy
w Starogardzie Gdańskim prowadzący sprawę Zbigniewa N., wierzyciela hipotecznego, który oprotestował plan podziału kwot uzyskanych z egzekucji nieruchomości. To
Zbigniew N. złożył do komornika
sądowego wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości. Jednak
przy podziale pieniędzy uzyskanych
ze sprzedaży uiiał zostać pominięty, pomimo że jego hipoteka była
wpisana w księdze wieczystej, przed
Skarbem Państwa i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Te jednak zostały w tym planie uwzględnione.
Przepis, który reguluje pierwszeństwo zaspokojenia hipotek
przymusowych, wywołał wątpliwo-
Dobry wyrok dla przedsiębiorców
Ten wyrok zrywa z pewną tradycją uprzywilejowania Skarbu Państwa jako wierzyciela wobec podmiotów prywatnych i zwiększa
bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Hipoteka przymusowa byta
przyczyną niepewności i obaw wielu wierzycieli. Cieszę się z wyroku
zarówno jako podatnik, jak i jako przedstawiciel przedsiębiorców.
RAFAŁ INIEWSKI
doradca zarządu
PKPPLewiatan
Jednocześnie warto zauważyć, że wyrok ten wpisuje się w pewną linię zmian ustawodawczych. Uprzywilejowany status Skarbu Państwa w postępowaniu upadłościowym i w przepisach dotyczących
zastawu ulegt pewnemu osłabieniu w ostatnich latach. Jednak hipoteki przymusowej dotąd nikt nie próbowat podważyć
Przepis, że Skarb Państwa
ma zawsze pierwszeństwo
w egzekucji wierzytelności,
narusza konstytucyjną
zasadę równości
ści sądu. Uznał, że podmiot, który
zabezpieczył swoją wierzytelność
hipoteką na nieruchomości dłużnika, gdy w momencie wpisu nie było
innych wierzytelności, musi mieć
pewność, zew przypadku egzekucji
z nieruchomości odzyska swe pieniądze. W przeciwnym razie docho-
Dziennik
Śr. nakład 150000 egz.
Zasięg ogólnopolski
s. 16
dzi do naruszenia konstytucyjnej
zasady równości wobec prawa i niedyskryminacji. Jednocześnie na
szwank narażone zostaje zaufanie
obywateli do państwa i jego organów, a w szczególności do możliwości przymusowego wykonania orzeczeń sądowych.
Obaw tych nie podzielał poseł
Stanisław Rydzoń broniący przepisu ustawy w imieniu Sejmu. Argumentował, że ważny interes publiczny jest także wartością, którą konstytucja sytuuje bardzo wysoko.
Przytaczał argumenty z dyskusji, jaka odbyła się jeszcze nad projektem
tego przepisu, w której mówcy da-
wali wyraz swemu przekonaniu, że
nie można stawiać interesu cywilnoprawnego na równi z interesem publicznoprawnym, a przyjęcia kwestionowanego dziś rozwiązania wymaga bezpieczeństwo finansów publicznych. Jednak odpowiadając na
pytania sędziów, zgodził się, że
wprowadzenie hipoteki przymusowej utrudnia wykonywanie czynności cywilnoprawnych, a ciężarami
podatkowymi dłużnika obarcza jego wierzyciela. Nic zakwestionował
także, że rozwiązanie to demobilizuje uprzywilejowanych wierzycieli,
którzy nie kwapią się sami prowadzić postępowania egzekucyjnego,
lecz chętnie przystępują do spraw
wszczętych przez inne osoby.
W ocenie TK ochrona interesu
fiskalnego państwa nie wymaga
przywilejów w rodzaju hipoteki
przymusowej. Państwo ma inne wystarczające instrumenty, które służą temu celowi. Hipoteka jest natomiast instytucją prawa cywilnego,
właściwą dla regulacji stosunków
prywatnoprawnych. Nie wyklucza
to wprawdzie możliwości zastosowania jej w stosunkach publicznoprawnych, jednak wyeliminowany
właśnie z obrotu prawnego przepis
zniweczył istotę zabezpieczenia hipotecznego.