PROGRAMPRACKONSERWATO RSKICH przy obiektach z

Transkrypt

PROGRAM
PRAC
KONSERWATORSKICH
przy obiektach z kościoła parafialnego w PIOTRAWINIE
I. Zespół obrazów wotywnych.
II. Obraz „Ukrzyżowanie” E. Andriollego.
III. Figura Matki Boskiej Bolesnej
Lublin 2012
I. Zespół obrazów wotywnych
Unikalna kolekcja obrazów z Piotrawina jest najstarszym zachowanym w Polsce
zespołem obrazów wotywnych. Pochodzi z lat 1610-1661. Większość z nich została
wykonana przez Marcina Baszkowskiego.
Historia utworzenia kolekcji w obecnej formie nie jest znana. Z dokumentacji
fotograficznej prac prowadzonych w warszawskim oddziale PKZ w latach 62-65 ubiegłego
wieku wynika, iż obrazy były już wcześniej restaurowane z zamiarem utworzenia kolekcji.
Mniejsze obrazy były uporządkowane w pary, niemal wszystkie zostały naklejone na podobne
deski z kowalskiej roboty zawieszkami, były szeroko retuszowane i miały ujednoliconą
oprawę – profilowane ramki. Przypuszczalnie prace te wykonano jeszcze w XIX wieku.
Konserwacja podjęta przez PKZ objęła wszystkie obrazy w liczbie 55. Deski osłabione przez
owady zaimpregnowano winoflexem i zabezpieczono minią. Dwa obrazy zdublowano na
płótno .W pozostałych położono pęcherze przy pomocy kleju zwierzęcego .Obrazy
oczyszczono z brudu i pociemniałych werniksów, usunięto przemalowania Uzupełniono
ubytki gruntu i farby bez rekonstrukcji w miejscach dyskusyjnych. Pozostawiono
dotychczasową oprawę. Zespół obrazów był eksponowany w przykościelnym muzeum
urządzonym w starej plebanii. Z chwilą jego likwidacji przeniesiono zbiory do sutereny nowej
plebanii , gdzie panowały zmienne warunki klimatyczne. Nastąpił przyśpieszony proces
niszczenia obrazów. Nierówna praca płótna i drewnianego podłoża powodowała naprężenia ,
a w konsekwencji łuszczenie się warstwy malarskiej. W latach 2 część kolekcji poddana
została konserwacji i restauracji przeprowadzonej przez konserwatora dzieł sztuki
M. Stankiewicz. Zastosowano wówczas woskowy dublaż obrazów na nowe płótno i
przeniesiono je na krosna. Zabieg okazał się skuteczny. Obrazy oprawiono w nowe, o
podobnych profilach ramki. Stan zachowania obrazów, które nie były poddane konserwacji,
w liczbie 35 jest zróżnicowany, jednak większość uległa dalszej destrukcji widocznej głównie
w postaci deformacji płótna, łuszczenia się warstwy malarskiej wraz z gruntem oraz licznych
drobnych ubytków. Powierzchnia obrazów jest zabrudzona i pociemniała. Brak świeżych
śladów żerowania drewnojadów.
Założenia konserwatorskie.
W ramach projektu zakłada się przeprowadzenie konserwacji i restauracji 35
obrazów z kolekcji, która będzie eksponowana w muzeum parafialnym planowanym w starej
plebanii. Najbardziej zniszczone obrazy wykonane na płótnie posiadające sfalowaną
powierzchnię i osypującą się warstwę malarską po zabezpieczeniu bibułką japońską zostaną
zdjęte z desek i wyprostowane. W celu konsolidacji warstw technologicznych i wzmocnienia
oryginalnego płótna będą zdublowane na masę woskowo-żywiczną na nowe płótno lniane.
Tak przygotowane obrazy proponuje się przenieść na stabilne podłoże ( na przykład
wodoodporną sklejkę), a następnie zamontować je na starych deskach wcześniejszej
zdezynfekowanych i nasyconych środkiem owadobójczym. Na obrazach malowanych
bezpośrednio na deskach daszkowate łuski farby będą podklejone przy pomocy spoiwa
akrylowego metodą iniekcji. Konserwacja estetyczna obejmie usunięcie pociemniałych
werniksów i retuszy, uzupełnienie brakujących kitów i wymianę wadliwych oraz scalenie
kolorystyczne kompozycji w obrębie ubytków bez uzupełniania miejsc wątpliwych do
odtworzenia. Punktowanie będzie wykonane farbami olejnymi, po odsączeniu oleju, z
werniksem damarowym jako spoiwo. Dla zabezpieczenia warstwy malarskiej zostanie ona
pokryta werniksem damarowym. Zakłada się, że dotychczasowe ramki będą zachowane o ile
pozwoli na to ich stan techniczny i odnowione (patynowany brąz)) lub odtworzone nowe. W
trakcie prac wykonane zostaną badania laboratoryjne warstw technologicznych obrazów.
Przebieg prac konserwatorskich będzie udokumentowany w formie opisowej i fotograficznej.
W załączonym spisie obrazów w nawiasach podana jest dawna numeracja muzeum
przykościelnego w Piotrawinie.
1.(7)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny pary szlacheckiej z rodziną, 1 poł. XVII w., olej,
płótno, deska, 61,4 x 70,5.
Klęcząca, zwarta grupa postaci szlachty z para rodzicielską na czele. Oboje ubrani w szaty
brązowo-bezowe, ponadto kobieta w brunatno-czarnym płaszczu i takiej czapce, czepcu,
chuście podszyjnej i mankietach, mężczyzna w buraczkowym płaszczu z czarnym pobiciem.
U góry z prawej półpostać św. Stanisława na wieńcu obłoków. W prawym, dolnym rogu
tablica w formie postumentu z inskrypcją.
Konserwacja przeprowadzona w latach 1962-65 przez PKZ Oddz. w Warszawie
(dokumentacja konserwatorska sygn. 14800).
KZS, s.28, poz. 1-15, il. 38; karta PSOZ nr 8047?.
Stan zachowania.
Obraz mocno zabrudzony. Rozległe retusze pociemniałe, położone w wielu miejscach
bezpośrednio na płótnie bez wcześniejszego uzupełnienia gruntu. Płótno podobrazia
odspojone od deski w prawym dolnym narożniku.
Program prac.
1. Podklejenie odspojonego płótna do deski podobrazia.
2. Oczyszczenie z brudu powierzchni obrazu.
2. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy odpowiednio dobranymi rozpuszczalnikami..
3. Usunięcie wadliwych kitów, mechanicznie.
4. Założenie kitów klejowo-kredowych.
5. Położenie werniksu damarowego.
5. Wykonanie retuszu.
6. Położenie werniksu końcowego
7. Odnowienie ramki – oczyszczenie , pomalowanie brązem .i spatynowanie.
2.(8)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Andrzeja Tarły kan. Krak. Dziekana opatowskiego
z herbem Topór, 1 poł. XVII w., olej, deska; 53 x 47,2. We wnętrzu z kotarą klęczący
duchowny A. Tarło, związany ze Szczekarzewicami, przed postacią św. Stanisława, obok
którego widoczna wyłaniająca się z grobu sylwetka Piotrowina. Święty w szatach
pontyfikalnych, srebrzysto-szarym płaszczu na białej rokiecie. Przed wolantem, ubranym
także w srebrzysto-szarej pelerynie futrzanej na białej rokiecie, kartusz z herbem Topór. U
dołu jasny pas z napisem: DIVO STANISLAO INCLITO REGNI PATRONO / QUOD SIBI IN
GRAVISSIMA FEBRI SANITATEM INPETRAVEP / VOTUM REDDIT / ANDREAS TARŁO
DE SCIEKARZEVICZE CANONIC / CRACOWIENSIS DECANUS OPATOVIENSIS.
KZS, s.28, poz.21, il. 41.; Karta PSOZ nr 8034.
Stan zachowania.
Na całej powierzchni obrazu obecne liczne drobne łuski farby i niewielkie ubytki gruntu z
warstwą malarską. Pociemniały pas retuszu wokół kompozycji. Deska podobrazia i ramka w
przeszłości mocno zaatakowana przez owady – liczne otwory, brak świeżych śladów
żerowania. Dolny lewy narożnik deski uzupełniony w czasie konserwacji z l. 60-tych.
Zły stan techniczny ramki – obluzowane narożniki, pęknięcia.
Program prac.
1. Podklejenie łusek farby i gruntu żywicą akrylową.
2. Demontaż ramki.
3. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy przy pomocy rozpuszczalników..
4. Doczyszczenie oryginalnej warstwy malarskiej.
5. Korekta kitów i uzupełnienie gruntem klejowo-kredowym..
7. Wykonanie retuszy.
9. Wykonanie i montaż nowej ramy.
10. Zabezpieczenie deski odwrocia i ramy środkiem owadobójczym.
3.(9)
[Marcin Baszkowski] Obrazek wotywny Stanisława Garwaskiego Kan. Krak., Dziekana
Płockiego, Sekretarza Królewskiego z herbem Grzymała, 1 poł. XVII w. olej,deska,47x40.
Duchowny klęczy przed ołtarzem zwrócony w prawo. Z prawej, nad ołtarzem, półpostać św.
Stanisława na wieńcu z obłoków. Z prawej strony, dołem, kartusz z herbem Grzymała. U dołu
obrazu pas czerwony z inskrypcją. Tło brunatno-szare. Klęczący w czarnym stroju pod
futrzaną, szarą peleryną. Biało-szare nakrycie ołtarza. Herb malowany brązem. Napis: „VOTI
COMPOS FACTUS. GRATIAM AG/NOSCO. PROMISSIS STO/:Stan. Garwaski. Decanus
Plocen. Canon. Cracovien. Regius Secr. Gratitudinio ergo off. Anno Redempt. 162?2”. Na
odwrocie nr „27”.
R.Brykowski. Obrazki wotywne z Piotrawina. W: Granice Sztuki, W-wa 1977, str.179, il.2
KZS str.29, poz.42
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna, retusze pociemniałe. Występują liczne daszkowate odspojenia
farby wzdłuż słojów deski oraz drobne ubytki warstwy malarskiej. Pęknięcie desek na
spoinie.
Program prac.
1.
2.
3.
4.
5
6
Podklejenie łusek farby i gruntu żywicą akrylową.
Sklejenie pęknięcia desek.
Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy przy pomocy rozpuszczalników.
Doczyszczenie oryginalnej warstwy malarskiej.
Korekta kitów i uzupełnienie gruntem klejowo-kredowym.
Położenie werniksu damarowego.
7
8
9
10
Wykonanie retuszy.
Położenie werniksu końcowego
Oczyszczenie i retusz ramy.
Zabezpieczenie deski odwrocia i ramy środkiem owadobójczym.
13-14 para
4.(13)
[Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny Andrzeja Radolińskiego, szlachcica
Województwa Chełmińskiego, 1625 r., olej, płótno, deska, 29 x 38.
Kompozycja dwustrefowa. W górnej, krótszej klęczący szlachcic na tle pejzażu. Ubrany w
kontusz granatowy, na którym czerwona delia.Na wzburzonych wodach barki, na horyzoncie
panorama miasta z wieżami. U góry z prawej św. Stanisław. Na biało-szarej tablicy napis w
10 linijkach: Roku. P. 1625. Z niedziele na poniedziałek w nocy z wiatrów okrutnych
przypadła niepodobnie / wielka fala na Wiśle, która, (jako potym rachowano) do sześćdziesiąt
statków na ten czas zatopieła / było nas w kolei szkut cztery, w nieporatowanym
niebezpieczeństwie bez nadzieje y rady. Zawołam tedy / na pomoc błogosławionego
S.Stanisława, / w którego kaplicy na tym mieiscu odprawałem był przedtem pły= /nąc na dół
swoje nabożeństwo /. Rzecz przedziwna, one trzy szkuty obce w oczach moych wszystkie
potonęły, / a moia czwarta sama tylko cudownie została; a co dziwniejsza, zarazem iakom
uczynieł votum przestraszony, skoczyłem do zaśla, któremu ledwie dwanaście chłopów zdołać
mogło, a przeciem / go sam ieden ani wiedzieć / bez żadnej ciężkości, iako było potrzeba,
cudownie zrzucył. Oczywista prawie tego wielkie Świentego / pomoc z nieba nas uratowała.
Wyznawam tedy dobrodzieistwo y pamiątkę thę zostawuję / Andrzei Radoliński Slachcic
Woiewództwa Chełmińskiego.
KZS, s.28/29, poz.31.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna i pociemniała. Widoczne łuski zwłaszcza po prawej stronie
kompozycji, pionowy pas rekonstrukcji po lewej. Drobne wykruszenia farby.
Program prac.
8. Odnowienie ramki – oczyszczenie , pomalowanie brązem i spatynowanie.
5.(14)
[ Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny Zofii Kosowskiej ze Świdnika, 1624. olej,
płótno, deska; 31x38
Napis u dołu na popielatym tle tablicy:
Zofia Kosowska s Świdnika, córeczkę swoją na imię Ewę lat pułtora długiemi i ciężkiemi
Chorobami zbolałą, a ledwie jusz żywą wiozła od Janiszowi – Przyjechawszy położyła ją tedy
w kaplicy na grobie B. Piotra wskrzeszonego, gromnicę iey zapaliwszy, a w tym votyvę o. s.
Stanisławie Kapłan za dziecię odprawował; ledwie do połowice chwalebnej ofiary przyszło,
asz dzieciątko podnosi się własną mocą , wesoło poglądaiący ręce w górę podnosząc, tak
zaras zdrowe było Działo się to w Lipcu 21 roku p. 1594 ( czy 1624)
Na odwrocie nr. 22.
Obraz przedstawia klęczących rodziców z dzieckiem na grobie Piotrawina przed ołtarzem.
KZS, s.28/29.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna i pociemniała. Drobne łuski, spękania i wykruszenia farby. Stare
retusze zmienione kolorze.
Program prac.
15-16 para
6.(15)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Katarzyny […] z dzieckiem, 1 poł. XVII w., olej,
płótno, deska, 30 x 38.
Klęcząca niewiasta, przed nią dziecko w kołysce. Kobieta w brązowej spódnicy, czarnym
kaftanie z czerwonymi rękawami. Biały czepiec i kołnierz. U góry z lewej półpostać św.
Stanisława. Prawą stronę zajmuje kartusz z inskrypcją. Napis wytarty, zachowany jedynie:
Katarzy / na/.
KZS s.28, poz.1-15.
Stan zachowania
Pociemniałe liczne retusze i drobne złuszczenia farby. Pionowe pęknięcie kitu z prawej strony
kompozycji na łączeniu deski oraz odspojenie płótna w tym miejscu.
Program prac.
1. Zabezpieczenie lica obrazu bibułką.
2. Zdjęcie obrazu z deski.
3. Prostowanie podobrazia płóciennego.
4. Dublaż woskowo-żywiczny na nowe płótno lniane.
5. Usunięcie nadmiaru wosku z lica..
6. Usunięcie bibułki zabezpieczającej lico obrazu i oczyszczenie z brudu..
7. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy.
8. Korekta i uzupełnienie kitów.
9. Naciągnięcie obrazu na stabilne podłoże (np. sklejka wodoodporna).
10. Montaż na starej desce.
14. Ewentualne wykonanie nowej ramki.
7.(16)
[Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny Zbigniewa Sieneńskiego z Sienna, chorążego
lubelskiego, 1622; olej, płótno, deska, 28 x 38.
Upadający mężczyzna w czerwonym żupanie i czarnych obcisłych spodniach pod naporem
rozjuszonego byka-tura. W tle krajobraz Sienna lub Piotrawina. W lewym dolnym rogu
tablica inskrypcyjna z napisem łacińskim: Joames de Juri Sienninia Gente puer nouennis
alias? Sbignei Vexilliferi Lublinem fil. / dum liberius queror more tauro e pascuis redeunti
colludit bellua iacessita in puerum / praeceps fertur eumq. cornu prosternit immaniter ictum
inflicto sub costa ? duo minere ? sumi prosternit / … douce miserandus puer / abaita ab… /
loco semianimis colleretur / … acerbitare perculsus… S.Stanislaus Mo…opem imglorat
votum nunc… / … convalescit Piotravini in loco Sacto…Dino / …beneficium acce ptum
fertur. Anno dat. 1622.
KZS, s.28, poz.25
R. Brykowski, Obrazki wotywne z Piotrawina, w: Granice Sztuki, Warszawa 1972, s.184,
il.10.; katalog wystawy Brzegi Wisły. Wielka historia wsi i miasteczek Powiśla od
Sandomierza do Stężycy, Lublin 2012, s.79, poz. kat. 80.
Stan zachowania
Występują liczne spękania i drobne złuszczenia farby, zwłaszcza po prawej stronie
kompozycji. Werniks pożółkły.
Program prac.
19-20 para
8.(19)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Katarzyny Skrzyneckiej ze Skrzyńca, 1631; olej,
płótno i deska, 25,9 x 37,5.
Klęcząca niewiasta, z prawej u góry wyłaniająca się z obłoków półpostać św. Stanisława.
Wotantka w ciemnoniebieskim płaszczu na różowej sukni, biało-szara chusta pod szyją, biały
czepiec na którym brązowa czapa futrzana. Pod obłokami tablica inskrypcyjna z napisem:
Katarzyna Skrzynecka / s Skrzyńca w pewnym przy / padku porażona bardzo w dłoń ręki
będąc przyszła do tego / że się wrzucał piekielny ogień, y cyrulicy osądzali że ? / żywa być nie
mogła…utrapion…S. Stanisława / na ratunek ofiarując się do Piotrawina…dziwna / … zaraz
y ręka iey ozdrowiała… / 1631.
KZS. S.29, poz.46.
Stan zachowania
Na powierzchni obrazu występują złuszczenia farby i drobne jej ubytki. Retusze są
pociemniałe. Płótno odspojone od podłoża jest pofalowane i tworzy pęcherze.
Program prac.
9.(20)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Jana i Izabelli Lesińskich, 1631; olej, płótno, deska,
25,5x 37,3.
Klęcząca niewiasta w czerwonej szacie, na głowie niebieski wianek, z lewej
tablica inskrypcyjna ujęta spływami wolutowymi, na niej napis: W niepogodę straszny piorun
spadł y uderzył / na córeczkę Szlachetnych Jana y Izabelli Lesińskich / imieniem Katarzynę
głowę iey wzrok, mowę y ledwie nie mar / twą zostawieł. Strwożona matki zawoła na Cze /
ladź domową y na poddane blisko robiące aby za= / ras wszyscy poklęknąwszy pacierz z nią
zmawiali o / fiarniąc Pannę S. Stanisławowi do Piotrowina / aż za trzy godziny Panienka
zdrowo się, jak ze snu / porwała y żyje. Działo się R. 1631 in Janw.
KZS, s.29, poz.44.; karta PSOZ, Oddział Wojewódzki w Lublinie, nr 8032.
Stan zachowania.
Występują odspojenia płótna od deski. Na powierzchni obrazu widoczne łuski i drobne
ubytki farby oraz stare pociemniałe retusze.
Program prac.
21-22 para
10.(21)
[Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny Józefa Strzemeskiego ze Strzemeśni, 1623; olej,
płótno, deska, 26,3 x 35,7;
Klęczący mężczyzna z okowami leżącymi obok na ziemi, z wyciągniętymi rękami
ku postaci św. Stanisława, ukazanego na obłokach. W tle krajobraz z rozlewiskiem. U góry
pośrodku napis: Cud wielki / służyć u Pogan… / niepodobnego zda się cuś ku wierze /
Strapiony wspomni na świentą kaplicę / y uczyni nawet taką obietnicę / do Stanisława, że gdy
go wybawi / i sunie się naprzód z dziękowaniem stawić / Ledwie dokończy swej nabożney
mowy / aż niego lecą żelazne okowy / aż wnet Oiczyste wesół depce progi / sam nie wie jako
Panie, z czynił drogi /… tu wyznał płaczem y sprzysięgą / Takich spraw ludzkie zmysły nie
dosięgą / Roku 1623.; pod rękoma nazwisko i imię wotanta: iózek Strzemesky s Strzemieśni.
KZS. S.28, poz.27; Karta PSOZ, Od w Lu 8010.
R.Brykowski, Obrazki wotywne z Piotrawina, w: Granice sztuki, Warszawa 1972, s.179, il.3.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna, drobne łuski i ubytki farby w górnej partii.
Program prac.
13. Położenie werniksu końcowego.
11.(22)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Jakuba Komarnickiego, 1631; olej, płótno, deska,
26,3 x 35,7.
We wnętrzu z arkadowym wejściem i kolistym okulusem klęczący w granatowo-niebieskiej
czamarze szamerowanej czerwienią mężczyzna. Przed nim , na podłodze niebieski kołpak. U
góry, po lewej wyłaniająca się z wieńca białych, rozświetlonych obłoków półpostać świętego
Stanisława. Pod postacią świętego biskupa owalny kartusz obramiony rollwerkiem. W
kartuszu inskrypcja łacińska i data: Jacobus Komarnicki Pie… / Sanctissim… Praesulis
explora = / tac… se snag humiliter /… MDC. XXXI.
KZS. S.29, poz.43.; Karta PSOZ, nr 8011?.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna, widoczne przetarcia warstwy malarskiej. Płótno miejscami
odspojone od deski.
Program prac.
12.(23)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny młodzieńca,1 poł. XVII w., olej, płótno, deska,
24 x 19,2.
Młodzieniec klęczy zwrócony w prawo. Przed klęczącym półpostać św. Stanisława na
obłoku. W prawym dolnym narożu inskrypcyjna tablica o białym tle. Tło ciemnobrunatne
rozświetlone szaro-popielatymi obłokami. Wotant w szacie niebieskiej. Napis w siedmiu
linijkach:/poprawiony w streszczeniu?/”Chorego na nogi młodzień/ca rodzicy smutni na
w…/…przywieźli y ofiarowali nazajutrz pieszo / przedsię wybrał zdrowy y / tych co z nim
pospołu bieżeli / wyprzedzał…”. Na odwrocie nr”17”.
KZS. S.28, poz.1-15.; Karta PSOZ, nr 8011.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna, występują drobne przetarcia na szczytach łusek warstwy
malarskiej i drobne ubytki farby. Stare retusze pociemniałe , a kity nierówne. Płótno
miejscami odspojone od deski.
Program prac.
14. Odnowienie ramki – oczyszczenie , pomalowanie brązem.i spatynowanie.
26-27 para
13(26)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny postaci na łożu, 1 poł. XVII w.; olej, płótno, deska,
23,6 x 34,5.
Z prawej kobieta na łożu, u góry owalna tablica inskrypcyjna zdobiona wolutami, z
nieczytelnymi śladami napisu. Z lewej półpostać świętego Stanisława w wieńcu obłoków.
KZS.s.28, poz.1-15.; karta PS nr 8014?
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna. Pociemniałe retusze i brak kitów w drobnych ubytkach.
Program prac.
8. Odnowienie ramki – oczyszczenie , pomalowanie brązem.i spatynowanie.
14(27)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Alberta Stanisława Borkowskiego z Borkowa, 1 poł.
XVIII w.; olej, płótno, deska, 24 x 34,6.
We wnętrzu klęczący młody szlachcic, z wieńca turkusowych obłoków wychyla się półpostać
świętego Stanisława. Wolant w czerwonym stroju, z szabla przy boku, na podłodze
czapka. Tablica inskrypcyjna z zachowanym częściowo łacińskim napisem: Albert Stanislas
Borkowski de Borków / ab expeditione Prussie a… / religiose… / ….
KZS. s.28, poz.17.; Karta PSOZ nr 8015.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna. Pociemniałe retusze i brak kitów w drobnych ubytkach.
Program prac.
8. Odnowienie ramki – oczyszczenie, pomalowanie brązem.i spatynowanie.
15(34).
Artysta cechowy. Obrazek wotywny Adama i Jadwigi Zabłockich z Solca. 1636 r. ,olej,
płótno, deska, 31,8 x 32,8.
Kompozycję tworzy prostokątna, obramiona rolwerkowo tablica inskrypcyjna. Nad tablicą
sercowata rezerwa obramiona spływami wolutowymi, w której, na tle krajobrazu klęczą:
mężczyzna w delii, niewiasta i dwie drobne postacie dzieci. Tablica i ramka rezerwy szare,
malowane iluzjonistycznie. Krajobraz o turkusowym niebie urozmaiconym szarością i
żółcienią, przyziemie brunatne i brązowe. Mężczyzna w oliwkowej sukni pod czerwoną delią.
Niewiasta w czarnej pelerynie na ciemnoniebieskiej sukni; biały fartuch, rękawy, kołnierz i
czepiec. Napis w 10 linijkach, częściowo czytelny:” Adam Zabłocki Mieszczanin Solecki
wracałem się w święto S. Stanisława z Ku…/ która to jest za Wisłą w lesie z żoną Jadwigą y
Anną siostrą…y także z dwojgiem dziatek/ na wiosce Solec tedy spieszno do domu kolasa się
przewróciła jak leśny drąg wszyscy/ poupadali nie bez potłuczenia ale nade wszystko to nas
niepodobnie poturbowało…/…w tym szwanku…/…żalem na gwałtowną niemoc dz…y
utrapionej Matki narzekanie/…my ie do kaplicy Piotrawińskiej ….dziecię zmysły /… wnet
dziecię oczki otwie / ra .. zdrowe y czerstwe...y radością wszystkich. Dzięki tedy niegodne
nasze / na tym miejscu….oddajemy pokornie: 15 Mai 1636?”. Na odwrocie numer „3”.
KZS, str.29, poz.51.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna, warstwa malarska przetarta na szczytach łusek. Występują
drobne złuszczenia farby. Płótno miejscami odspojone od deski, tworzy pęcherze.
Program prac.
16.(35)
Artysta nieokreślony, Obrazek wotywny duchownego w intencji chorego brata?, 1 poł.
XVII w., olej, płótno, deska, 30,8 x 44,8.
Z lewej klęczący młody duchowny, na tle krajobrazu piotrawińskiego z kaplicą. Z prawej we
wnętrzu, na tle kotary młody mężczyzna w czarnym ubraniu leżący na łożu baldachimowym.
U góry, na tle obłoku półpostać św. Stanisława wychylającego się ku leżącemu. Z prawej u
góry owalna tablica z mało czytelnym napisem łacińskim: pro F…. Frater D….
/ ….aletudinis …. se sol…. tudinis Lubor… / opitulatur…salutari Patron… / … alterum,
alterum animi… / … Sospiratori pro eo ac debent… / Stanislai a Joaunes GG aimac… / ceo
Basyliani natura.
KZS, s.28, poz.1-15; Karta PSOZ nr 8001.
Stan zachowania
Powierzchnia obrazu brudna. Występują liczne daszkowate łuski farby. Stare retusze
miejscami wykonane bezpośrednio na płótnie. Płótno odspojone od deski.
Program prac.
6. Usunięcie bibułki zabezpieczającej lico obrazu i oczyszczenie z brudu.
14. Odnowienie ramki – oczyszczenie, pomalowanie brązem i spatynowanie.
17.(36)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny klęczącego w czerwonym żupanie, 1 poł. XVII w.;
olej, deska, 34 x 42.
We wnętrzu klęczący mężczyzna nakryty czarną, podbitą zielenią delią. Przy min czerwona
czapka z egretą z rejerów. U góry z prawej zarys infuły. Z lewej półpostać błogosławiąca ?
Wnętrze z zarysem arkady o łuku ostrym. Podłoga - czytelny układ posadzki lub desek.
KZS.s.28, poz.1-15.; Karta PSOZ nr 7998.
Stan zachowania
Mocno pociemniały werniks i retusze. Ślady dawnego przemycia farby w górnej partii.
Warstwa malarska z licznymi daszkowatymi łuskami wzdłuż słojów deski. Przy dolnej
krawędzi szeroki kit wykruszony u dołu. Pojedyncze otwory po drewnojadach..
Brak ramki.
Program prac.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Podklejenie łusek farby i gruntu żywicą akrylową.
Impregnacja deski podobrazia żywicą.
Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy przy pomocy rozpuszczalników.
Doczyszczenie oryginalnej warstwy malarskiej.
Korekta kitów i uzupełnienie gruntem klejowo-kredowym.
Położenie werniksu damarowego.
Wykonanie retuszy.
Położenie werniksu końcowego
Zabezpieczenie deski odwrocia środkiem owadobójczym.
18(37)
[Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny Jana Dolackiego (?), 1625; olej, deska, 33 x 39.
Siedzący na łożu na tle kotary mężczyzna, Z prawej widok Piotrawina (?), powyżej
półpostać świętego Stanisława na obłokach. U dołu tablica inskrypcyjna obramiona
astragalem i ornamentem kandelabrowym ?, z zachowanym częściowo napisem
wierszowanym: JAN…ony / Nieposzedszy do portu byłem nawiedzony / Żarliwem gniewem
Pańskim który nowsze… / W ten czas szerzył się wszędzie… / Anno Domini / Znikąd do
Stanisława naboźnie Swiętego / Udałem się: natychmiast do zdrowia pierwszego /
Przyszedłem: y te wotum oddałem wiecznemu / Bogu: na znak wdzięczności y temu Świętemu /
1.6.25. Die. I. Augusti.
KZS, s.28, poz. 30; karta PSOZ 8060?.
K. Piwocki, O historycznej genezie polskiej sztuki ludowej, Wrocław 1953, s.24, il.56.;
katalog wystawy Brzegi Wisły, s.79., poz.79.
Stan zachowania.
Pociemniały werniks. Liczne spękania i daszkowate łuski wzdłuż słojów deski, głównie w
górnej partii obrazu. Drobne wykruszenia farby.
Program prac.
2. Demontaż ramki.
3. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy przy pomocy rozpuszczalników.
5. Korekta kitów i uzupełnienie gruntem klejowo-kredowym.
38-39 para
19(38)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny księdza Kazimierza, 1 poł. XVII w., olej, płótno,
deska, 28 x 35,5.
We wnętrzu, przed ołtarzem duchowny podparty o laskę w czarnej sutannie i białej rokiecie.
Obraz z Ukrzyżowaniem częściowo przesłonięty półpostacie świętego biskupa. U dołu tablica
inskrypcyjna z napisem łacińskim w trzech linijkach: … / … salutis dona referi… / …
KTZ, s.28, poz. 19.; karta PSOZ nr 8018.
Stan zachowania.
Na połowie powierzchni , z lewej strony kompozycji farba łuszczy się i występują drobne
ubytki warstwy malarskiej. W tej partii – pęcherze płótna.
Program prac.
20(39)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Zofii Zarembiny z Tokar, 1632, olej, płótno, deska,
22,5 x 35.5.
Klęcząca niewiasta w ciemno granatowym płaszczu spod którego widoczna zielona suknia,
Biały czepiec i podwika. Z lewej połowa tablicy inskrypcyjnej, jej widoczne brzegi
obramione wolutami, rolwerkiem i umieszczonym u góry środkiem maszkaronem. Napis w
11 linijkach: Zofia s Tokar Zarembina w okru= / tney y ostrej udręce, przez dwie / niedzieli…
nic nie iadła anim / snu na oczach miała łupanie w nogach nieznośnie cierzpiąc iusz bliska
śmierci / ofiarowałam się S. Stanisławowi do tey / cudowney kaplice Piotrawskiey i stym /
przedsiewzieciem przyjęłam Sacra / ment / naswietszy aż wnet tego dnia sama / tilko mocą
niebieską przedziwnie oz / drowiała Roku P. 1632(?).
KZS. S.29, poz..49., Karta PSOZ nr 8019.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu pociemniała, brudna. Drobne złuszczenia i ubytki farby.
Pęcherze płótna odspojonego od deski.
Program prac.
40-41 para
21(40)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny duchownego, 1. poł. XVII w., olej, płótno, deska,
24,3x 37,7
Duchowny klęczy zwrócony w lewo. Czarny strój. Z lewej tablica inskrypcyjna, nad którą
popielate i żółte rozjaśnienie brunatnego tła. Tło w części prawej obrazu stalowo-szare z takąż
posadzką. Obramienie tablicy rolwerkowe, niebieskie, pole brunatne. Napis wytarty. Na
odwrocie nr”29”.
KZS. S.28, poz..1-15., Karta PSOZ nr 8015.
Stan zachowania.
Liczne drobne ubytki warstwy malarskiej oraz daszkowate łuski farby. Płótno odspojone w
wielu miejscach od deski.
Program prac.
22(41)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Gabriela Podhorodyńskiego z Województwa
Chełmskiego, 1633 r., olej, płótno, deska, 24 x 37,8
Postać leżącego zwrócona w lewo. Z lewej rozjaśniona beżem szczelina. Pod rozjaśnieniem
stół kryty czerwienią. Nad leżącym inskrypcja wykonana jasnym brązem. Tło ciemnoszare.
Posłanie ciemnozielone, biała koszula i poduszki, czerwienią malowane krawędzie łoża.
Napis łaciński w pięciu linijkach; w nagłówku data. Ślad obszernego napisu widnieje z lewej
strony, zachodząc na stół: „ 1633/Gabriel Podhorodyński ex Districtu Chełmen eques,
grani/et matrono implicitus morto iacebat iamg? exiqua in spe…/…debet animam cum pero
oportum ab ass? imi suo … Stanis…/…. de Sacra aede…Sa perior ad quam …/… Stanislai
praesenti…” Na odwrocie nr”29”
KZS. S.29, poz.50, Karta PSOZ nr 8036.
Stan zachowania.
Liczne drobne ubytki warstwy malarskiej oraz daszkowate łuski farby. Płótno odspojone w
wielu miejscach od deski.
Program prac.
5. Usunięcie nadmiaru wosku z lica.
42-43 para obrazów.
23(42)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Franciszkanina, 1 poł. XVII w.; olej, płótno
dublowane, 39,3 x 33,8. Klęczący Franciszkanin, u góry św. Stanisław na obłokach, pod
którymi czerwona tablica w formie tarczy w kształcie serca z łacińska inskrypcją. Napis:
Sancto Stanislao / Epo Mart. afflictorum conso / latori innocentiae vindici, veri= / tatis
asertori patro= / no 56 defensum, religiosi Ordinis / nostri honorem aduersus ora lo= /
cuentium iniqua. Fr. Francicus / Barbauara Mediolanen, Vicca= / … Gnalis, Ord.Frum. Cu=
/ … in Reg / … cignus.
KZS, s.28, poz. 1-15; Karta PSOZ 8039?.
Stan zachowania.
Stan dość dobry. Drobne ubytki i przetarcia farby. Pociemniały werniks.
Program prac.
1.
2.
3.
4.
5.
Oczyszczenie z brudu powierzchni obrazu
Wymiana werniksu.
Korekta i uzupełnienie retuszu.
Punktowanie przetarć.
Odnowienie ramki – oczyszczenie, pomalowanie brązem i spatynowanie.
24(43)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny szlachcica przed kaplicą i kościołem w Piotrawinie,
1 poł. XVII w.; olej, płótno dublowane (1962-5); 39,8 x 34,5.
Klęczący mężczyzna w ciemnoniebieskiej delii podbitej jasnym futrem, nad architekturą na
wieńcu obłoków unosząca się półpostać św. Stanisława. U dołu napis mało czytelny: S.
Stanisławowi Patronowi swoiemu? …roki wszystek się sam pokornie Roku….
KZS, s.28, poz.1-15; Karta PSOZ nr 8040.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu zabrudzona, pociemniałe retusze. Liczne przetarcia farby na szczytach
nitek płótna oraz drobne łuski farby i ubytki.
Program prac.
1.
2.
3.
4.
Oczyszczenie z brudu powierzchni obrazu
Wymiana werniksu.
Korekta i uzupełnienie retuszu.
Punktowanie przetarć.
25(44)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Katarzyny Żórawkowej z Kazimierza, 1 poł. XVII
w.; olej, płótno, deska, 38,5 x 51. Klęcząca niewiasta na ciemnym tle tle barokowej
architektury z wyeksponowanym fragmentem kolumny (?) Z lewej widok kaplicy
piotrawińskiej, nad nią półpostać św. Stanisława na wieńcu obłoków. Pod widokiem tablica
z inskrypcją, z zachowanym napisem w 4 górnych linijkach. Napis: Roku…dnia…Grudnia Ja
Katarzyna Żarówkowa z Kazimierza / …łaski otrzymane na tym miejscu S. tak w utrapieniu
na… / … osobliwie w ciężkiej boleści zembów na które żadne lekarstwo nie / … dziękuję
Panu Bogu, y S. Stanisławowi to świadectwo / zostawiając.
KTZ, s. 28, poz.22.
Stan zachowania.
Stan dość dobry. Część retuszy wymaga korekty z powodu pociemnienia.
Program prac.
2. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy odpowiednio dobranymi rozpuszczalnikami.
4. Korekta kitów.
26(45)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Sebastiana Konieckiego, organisty, 1632; olej, płótno,
deska, 24 x 28,9. Na tle rozległego krajobrazu z kościołem w Piotrawinie klęczący
mężczyzna w czerwonej delii. Przed nim, na ziemi czapka czerwona. W prawym dolnym
rogu tablica inskrypcyjna z napisem w języku łacińskim. Napis w 8 linijkach i data 1632:
Sebastianus Koniecki de Kenti Artis / Organari Musicus dum Sacrum Aedi / culi…hospes?
subivem rependi… / nescio qua internorum spiritus… / religionem accentione praesans hic…
/ adesse inedultus sensi. Quare ex… /… 1632.
KZS, s.29. poz. 48. il. 39.; Karta PSOZ nr 8….
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu zabrudzona. Farba łuszczy się na znacznej części obrazu, liczne drobne
ubytki farby. Płótno odspojone od podłoża. Ramka do odnowienia.
Program prac.
27(46)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Tomasza Cychowskiego, 1636 r., olej, płótno, deska,
22,1 x 28,8
Na tle krajobrazu z wodą Wisły klęczy z prawej mężczyzna, ¾ w lewo. Przed klęczącym, w
lewym górnym narożu, półpostać św. Stanisława, w wieńcu obłoków unosi się nad
architekturą kaplicy w Piotrawinie. W lewym dolnym narożu owalny kartusz obramiony
rolwerkiem, pośród którego uskrzydlona głowa i tors hermowy. W kartuszu trzylinijkowa
inskrypcja łacińska. Krajobraz utrzymany w tonacji turkusowej, granatowo-szare obłoki.
Mężczyzna w czerwonym płaszczu na granatowo-niebieskiej sukni. Tło ramki i obrzeżeen grisaille. Napis słabo czytelny: „Pasio..et Patroni…/… Thomas Cychowski… 1636.” Na
odwrocie „8”.
KZS, s.29. poz. 33. il. 40; Karta PSOZ nr 800..
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu zabrudzona. Miejscami retusz bezpośrednio na płótnie- brak kitów.
Program prac.
28(47) [Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny Pawła Wielickiego z Masłowic, 1624?;
olej, płótno, deska,35,3 x 29. Siedzący na łożu z zakrwawionym kolanem lewej nogi, z lewej
widok na kaplicę i kościół w Piotrawinie z unoszącą się półpostacią św. Stanisława.
Symultanicznie pokazana postać mężczyzny jako kulejącego z laską na tle kaplicy. U dołu
inskrypcja: Dwoie strasne niebespecseństwo zdrowia z dopuszczenia Bożego / padło o raz na
mie: tho iest, srogie zranienie i zaras potym „nagłe po / wietrze morowe, ii iuzem bił zwątpił
o żywocie: aż oto, za miłosier / dziem Pańskiem, przez zasługi świentego Stanisława / pod
którego obro / ne na tho miejsce udałem się / zostałem wolen. Na pamiątkę tedy tey / łaski
niebieskiey, wdzięczen ey będąc thę tabliczkę thu zawieszam: Paweł Wielicki z Masłowic R.
1624?.
KZS, s.29, poz.35; Karta PSOZ nr 8002?.
R. Brykowski, Obrazki wotywne z Piotrawina w: Granice Sztuki, Warszawa 1972, s.185, il.
11.
Stan zachowania..
Powierzchnia obrazu brudna. Werniks i punktowania pociemniałe. Warstwa malarska osypuje
się, liczne ubytki farby. Płótno miejscami odspojone od deski.
Program prac.
29(48)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Anny Braneckiej (Branickiej?) z województwa
Podlaskiego, 1643; olej, płótno, deska, 35 x 29,5. Na tle wnętrza z arkadą ( w jej prześwicie
górzysty krajobraz) klęcząca niewiasta, przed nią leżące dziecko. Ubrana w czerwona
suknię, na niej ciemno granatowa pelerynka, Biały czepiec, na nim ciemnogranatowy kołpak
futrzany. U dołu, na turkusowo-zielonym tle długi, mało czytelny napis: Cud wielki /Roku
1643…Szlachetna P. Anna Branecka / Branicka?/ z województwa Podlaskiego / na tym
miejscu, S.wyznała, że Syna…leciech i grożąc nieostrożnie w studnię głębo / ką…który więcej
niż przez…nieżywy leżąc i opłakany będąc gdym z / …Stanisławowi ś-temu Umarłych / …
prosi o wspomożenie patrona s / …dziecię nieżywe jako ze snu ocknęło się /… dzięki czyniąc.
KZS, Warszawa 1962, s.29, poz.53.; karta PSOZ, nr 8003?.
Stan zachowania.
Warstwa malarska łuszczy się , drobne ubytki farby. Retusze pociemniałe. Odspojenia płótna.
Program prac.
30(49)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny księdza Wyrzykowskiego, 1631, olej, płótno, deska,
22 x 27,8.
Na ciemnobrunatnym tle dwie ozdobnie obramione rezerwy: w górnej – klęcząca postać
kapłana przed postacią św. Stanisława na obłoku. W dolnej- inskrypcja łacińska. Oprawy
rezerw i tło inskrypcji popielato-beżowe. Postać kapłana w czerni, tło brunatne i brązowe
(posadzka). Napis w 8 linijkach, łaciński, częściowo czytelny: „..thaus Wyrzykowski Genera
nobile ordine Sacerdos/…febri ac altimum periculi perweniam…/…ac Deo piusq…/…S.
Stanislaum…/…MDCXXXI…”. Na odwrocie nr „7”.
KZS, Warszawa 1962, s.29, poz.47.; karta PSOZ, nr 8006.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna, werniks i retusze pociemniałe. Warstwa malarska miejscami
przetarta, łuszczy się i odpada. Retusze bezpośrednio na płótnie. Odspojenia płótna od deski.
Program prac.
5. Usunięcie nadmiaru wosku z lica.
31(50)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny niewiasty z dwojgiem dzieci, 1 poł. XVII w., olej,
płótno, deska, 20,5 x 27,7
Na ciemnobrunatnym tle, klęcząca pośrodku niewiasta. Jej dłonie złożone na główkach
klęczących po bokach dzieci. W obu górnych narożnikach białe rezerwy z inskrypcjami w
języku polskim. Suknie niewiasty i dziecka z lewej – szaro-niebieskie. Szata dziecka z prawej
– ciemnoczerwona. Czepiec i podwika – białe. Napisy w ośmiu linijkach, w każdej rezerwie –
nieczytelne. Na odwrocie nr „7”.
KZS, Warszawa 1962, s.28, poz.1-15; karta PSOZ, nr 8007.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna, werniks i retusze pociemniałe. Warstwa malarska miejscami
przetarta, łuszczy się i odpada. Liczne retusze bezpośrednio na płótnie. Odspojenia płótna od
deski.
Program prac.
32(51) Artysta cechowy, Obrazek wotywny Stanisława Górskiego z powiatu Lubelskiego,
1610, olej, płótno dublowane, 28,5 x 32. Na tle widoku z kaplicą piotrawińską klęczący
szlachcic w czerwonym ubraniu, wsparty na 2 kulach, z lewej tablica z inskrypcją,
przesłaniająca do połowy wysokości architekturę budowli. Napis: Stanisław Górski
Lubelskiego powiatu szlachcic / cierpiał przez lat… ście od dzieciństwa… / … bez kul
postąpić nie mógł, który przyjecha / … z matką .. / … P. Bogu y Stanisławowi dzięki bo= /
bożne?... Roku P. 1610.
KZS. S.28, poz.23; Karta PSOZ nr 8042 /.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna, werniks i retusze pociemniałe. Drobne wykruszenia farby.
Program prac.
3. Korekta wadliwych kitów.
33(52)Artysta cechowy, Obrazek wotywny klęczącej niewiasty B.WT.D., 1626; olej, płótno
dublowane, 28,5 x 28. Klęcząca niewiasta w ciemno niebieskim płaszczu na buraczkowej
sukni. Z lewej prostokątna tablica z wolutami u góry, długa inskrypcja w języku polskim:
B.WT.D / …, przez nie mały czas srogi od serca której / żadne leki y rady ludzkie nie tylko
służyć / ale ani ulżyć nie mogły; zwątpiwszy o sobie y / o ludzkiej pomocy, obróciła się za
patronem / … Piotrowem do przyczyny S.Stanisława o / ofiarując się na to wielebne miejsce,
y natych / miast zupełną pociechę otrzymała zdrowie / … doskonałe dostawszy, thu w tey
świentey / kaplicy za dobrodziejstwo święte powinne / dzięki y wotum srebrne oddała / Działo
się Roku Pańskiego 1626 dnia / piętnastego grudnia.
KZS, 1962, s.29, poz. 32; Karta PSOZ nr 8043.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna, werniks i retusze pociemniałe. Drobne wykruszenia farby.
Program prac.
2. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy odpowiednio dobranymi rozpuszczalnikami.
3. Korekta wadliwych kitów.
7. Odnowienie ramki – oczyszczenie , pomalowanie brązem i spatynowanie.
34 (53)
[Marcin Baszkowski], Obrazek wotywny księdza Erazma Kretkowskiego z herbem
Dołęga, 1620, olej, płotno i deska, 37,8 x 49.
Na tle krajobrazu z architekturą Piotrawina, z widocznym brzegiem Wisły, która płynie tratwa
z prawej grupa 5 mężczyzn, w tym dwóch duchownych na czele, pierwszy u stóp ma kartusz
herbem Dołęga. Szlachcice w czerwonych deliach okrywających ciemnoniebieskie żupany.
Na postaciami prostokątna, pozioma tablica z łacińską, żółtą inskrypcją na czarnym tle.
Napis ze znacznym wytarciem: Erasmus Kretkowski…Wladislau… / Cracovia in partes
Cuiaviae protecturus…/
KZS. , s.28, poz.20; Karta PSOZ nr 8021.
R. Brykowski, Obrazki wotywne z Piotrawina, w: Granice Sztuki, Warszawa 1972, s.183, il.7.
Stan zachowania.
Powierzchnia obrazu brudna. Warstwa malarska na całej powierzchni łuszczy się i osypuje.
Dużo drobnych ubytków. Płótno sfalowane tworzy szerokie pęcherze poprzeczne. Ramka do
odnowienia.
Program prac.
35(54)
Artysta cechowy, Obrazek wotywny Wojciecha Ziółko, kucharza, 1622 r., olej, deska,
43,2 x 28,5
Postać leżąca na łożu, zwrócona w prawo. Z prawej, w górnym narożu półpostać św.
Stanisława na wieńcu obłoków. Część dolna obrazu o kremowym tle wypełniona inskrypcją.
Brunatne tło ożywione czerwienią nakrycia łoża; koszula i poduszki białe. Napis w 12
linijkach: „ Wojciech Ziółko Kucharz Je.. M. Xdza Garwaskiego ca / nonica krakows.
Leżałem w ciężkiej y niebezpieczney go / rączce odchodząc od rozumu. W tym za poradą Pana
moiego / poleciłem się Świentemu Stanisławowi, obiecuiąc ieslibym żyw / y zdrów został
stawić się jako najrychlej do tey cudowney Ka / plice tegoż świentego, przez Sacramenta
Pokuty y nachwalebnieiszego ciała / Pańskiego, co gdym obiecał, zaras tegoż dnia za…/ y
pomocą Świentego ozdro / wiałem. Da co Pan Bóg w Świentych swoych, niech pochwalon /
bendzie. Tho się stało w Bożem..nie Roku Zbawienia 162?2/ dnia 29 października”. Na
odwrocie nr „36”.
KZS. , s.28, poz.26; Karta PSOZ nr 8045.
Stan zachowania.
Warstwa malarska tworzy daszkowate łuski wzdłuż słojów deski. Liczne drobne ubytki farby.
Powierzchnia obrazu brudna, pociemniałe retusze.
Program prac.
2. Demontaż ramki.
3. Usunięcie werniksu i pociemniałych retuszy przy pomocy rozpuszczalników..
5. Korekta kitów i uzupełnienie gruntem klejowo-kredowym..
II. Obraz „Ukrzyżowanie” E. Andriolliego
Obraz „ Ukrzyżowanie”, sygnowany i datowany na 1894 rok (?) wykonany jest w
technice olejnej na płótnie o wymiarach 170x 92,5 cm.. Przedstawienie utrzymane jest w
typie baroku. Na osi obrazu ukazana jest frontalnie postać Chrystusa na krzyżu. Mocne
światło padające od góry z lewej strony wydobywa z mroku figurę na tle ciemnego nieba
ukazując dramatyzm sceny. W lewym dolnym rogu widnieje sygnatura malowana czarna
farbą:” E. Andriolli1894”. Na odwrocie płótna napis powtórzony węglem: „Andriolli /
Warszawa / 1894r.”. Obraz był poddany konserwacji w 1991 roku.
Doklejono
wówczas
szerokie
pasy
brzeżne,
obraz
oczyszczono,
wyretuszowano,
zawerniksowano i naciągnięto na nowe krosno. Obecnie na licu obrazu uwidoczniły się
wszystkie retusze w postaci ciemnych plam. Ponadto werniks na skutek podwyższonej
wilgotności rozłożył się i tworzy jasny woal na znacznej części obrazu, w jego górnej partii.
Powierzchnia obrazu uległa deformacji w formie drobnych zmarszczek w miejscach gdzie
doklejono pasy brzeżne. Na odwrociu występują plamy zielonkawej pleśni i ślady obecności
mikrogrzybów.
Program prac.
1. Zdjęcie obrazu z krosna.
2. Dezynfekcja obiektu w celu zniszczenia mikroorganizmów z zastosowaniem np.
4-chlorometakrezolu w alkoholu.
3. Usunięcie pasów brzeżnych, mechanicznie.
4. Prostowanie oryginalnego płótna.
5. Oczyszczenie powierzchni lica z brudu.
6. Usunięcie rozłożonego werniksu i pociemniałych punktowań przy pomocy
dobranych rozpuszczalników.
7. Doklejenie nowych , wąskich pasów brzeżnych z płótna lnianego.
8. Naciągnięcie obrazu na krosno ( wcześnie poddane dezynfekcji i dezynsekcji).
10. Retusz scalający wykonany farbami olejnymi po odsączeniu oleju z dodatkiem
werniksu damarowego jako spoiwo.
12. Wykonanie dokumentacji opisowej i fotograficznej z przebiegu prac.
III. Figura Matki Boskiej Bolesnej.
Barokowa figura Matki Boskiej Bolesnej należąca zapewne do dawnego wystroju
kościoła w Piotrawinie datowana jest na 2 połowę XVII wieku. Wykonana z drewna
lipowego, polichromowana. Ma wysokość 106 cm., jest rzeźbą pełną. Stan zachowania rzeźby
jest zły. Drewno jest zaatakowane przez drewnojady. Występują świeże ślady żerowania
kołatków, a na podstawie rzeźby znajdują się duże otwory charakterystyczne dla spuszczeli.
W kilku miejscach widoczne są szczeliny i spękania drewna. Polichromia jest wtórna, leży na
starszej warstwie farby. Obecnie trudno jest stwierdzić jaki jest zasięg występowania
oryginalnego wystroju malarskiego. Polichromia jest spękana, tworzy miseczkowate łuski i
osypuje
się
z
powodu
naprężeń
drewna
wywołanych
zmiennymi
warunkami
przechowywania.
Program prac.
1. Wykonanie badań analitycznych farb i zaprawy oraz stratygrafii nawarstwień.
1. Impregnacja drewna wraz z dezynsekcją.
2. Podklejenie łuszczącej się warstwy malarskiej (dyspersja żywicy akrylowej).
3 Usunięcie wtórnych nawarstwień farby (chemicznie i mechanicznie).
4. Założenie drobnych kitów w otworach po owadach. (na bazie żywicy akrylowej).
5. Zakres uzupełnienia oryginalnej polichromii pozostawia się do decyzji komisji
konserwatorskiej.
6. Wykonanie dokumentacji opisowej i fotograficznej z przebiegu prac.

PROGRAMPRACKONSERWATO RSKICH przy obiektach z

Transkrypt

Podobne dokumenty

Primacol® Decorative werniks dekoracyjny

tutaj

Środki symetrii Anny Waligórskiej w Otwartej Pracowni

katalog - Galeria spa spot

OWU Operacje Aneks

Kresy Wschodnie do zakończenia II wojny światowej były

POLICJA LUBELSKA CENTRUM KULTURY BEZ OBRAZÓW.