Scheda Progetto Sensory

Project
Partnership
Centro di orientamento per la didattica delle disabilità sensoriali
(SENSRY)
Regione Abruzzo (Lead Partner)
Istituto per la Ricerca, lo Studio, l’Insegnamento e la Diffusione
della Lingua dei Segni Italiana (IRSIUD) (IT)
Dipartimento dei lavori sociali e della politica sociale
nell’Università di Szeged (HU)
College of Computer Science Lodz (PL)
Period
08/2006 – 07/2009
Sintesi del
Progetto
Il progetto “SENSORY” è stato approvato nell’ambito del
programma comunitario Socrates Azione Grundtvig II e verrà
realizzato all’interno di un partenariato composto da quattro
partner e cioè la Regione Abruzzo (Italia), l’Istituto per la
Ricerca, lo Studio, l’Insegnamento e la Diffusione della Lingua
dei Segni Italiana (IRSIUD LIS, Italia), Il College of Computer
Science in Lodz (Polonia) e il Dipartimento dei lavori sociali e
della politica sociale nell’Università di Szeged (Ungheria).
Il progetto contribuisce all’implementazione della Strategia di
Lisbona che si propone di far divenire l’Europa “l'economia
basata sulla conoscenza più competitiva e dinamica del mondo,
in grado di realizzare una crescita economica sostenibile con
nuovi e migliori posti di lavoro e una maggiore coesione sociale”
riconoscendo il ruolo fondamentale dell’ istruzione e della
formazione per la crescita e lo sviluppo economico. In tutti i
paesi europei sono stati fatti molti sforzi per migliorare il
sistema educativo, ma
il grado di insuccesso negli istituti
scolastici e l’esclusione sociale rimangono troppo elevati. Nei
Paesi partner il numero dei non udenti iscritti all’Università,
risulta essere molto basso anche rispetto alle altre disabilità
fisiche.
In Italia, a parte i sussidi previsti dalla legge 104/92 non sono
predisposte a livello universitario strutture, sussidi o metodi di
intervento a favore delle persone non udenti. Da qui il largo
abbandono o il rifiuto aprioristico di accedere all’università da
parte dei soggetti deboli ed in particolare quelli appartenenti alla
categoria dei Sordi. Per quanto concerne il quadro numerico
complessivo riferito all’inserimento scolastico delle persone
sorde occorre fare riferimento ai dati messi a disposizione
dall’Ufficio Studi e Programmazione del Ministero della Pubblica
Istruzione, fermi tuttavia al 1997/98. Anche dal punto di vista
statistico, infatti, i dati disponibili sono pochi e non aggiornati,
oltre che, a volte in contraddizione tra loro. Finora non sono
state condotte nuove ricerche statistiche, perciò le attività
previste dal progetto saranno utili a livello nazionale.
In Polonia, l'accesso all'istruzione superiore per le persone con
disabilità è garantito dalla Costituzione e quindi dalle leggi che
ne applicano i contenuti. Nella realtà la situazione non è così
positiva poiché mancano programmi adeguati agli allievi con
bisogni specifici. Di conseguenza la percentuale delle persone
con le disabilità sensoriali
che continuano il loro percorso
educativo fino al più alto grado d'istruzione è marginale.
In Ungheria la legge garantisce pari opportunità per tutti i
gruppi di persone con bisogni specifici e definisce le garanzie per
ogni gruppo anche in relazione all’istruzione superiore.
L'università di Szeged ha un Comitato per le pari opportunità e
in ogni facoltà i coordinatori si occupano delle mansioni che
emergono dai problemi degli studenti interessati in base alla
valutazione dei loro bisogni per assicurare il loro accesso ai
servizi.
ENGLISH
The project “SENSORY” has been approved within the Socrates
community programme - Grundtvig II Action - and will be
implemented within a partnership composed by four partners:
the Region Abruzzo( Italy), the Institute For Research, Study,
Teaching and Diffusion of Italian Sign Language ONLUS ( IRSID
LIS), the College of Computer Science in Lodz ( Polland) and
The Department of Social Work and Social Policy in The
University of Szeged ( Hungary).
The project contributes to the implementation of the Lisbon
Strategy which set the Union a major strategic goal for 2010 "to
become the most competitive and dynamic knowledge-based
economy in the world, capable of sustainable economic growth
with more and better jobs and greater social cohesion”. This
implies not only a radical transformation of the European
Economy, but also but also a challenging programme for the
modernisation of social welfare and education systems. Many
efforts have been made in all the European countries to adapt
the education and training system, but the level of failure at
school and of social exclusion remain too high. The project
intends to promote the insertion of people with sensory
disabilities, especially the deaf, into the higher education
system. In the partner countries the number of deaf enrolled in
the Universities seems to be very low compared to other
physical disabilities.
In Italy, besides the support of the interpreter provided for the
Italian law number 104/92, at university level, structures,
benefits or intervention methods for the deaf people are not
predisposed. For this reason there is a wide abandonment or the
aprioristic refusal to enter university from weak subjects and
particularly those belonging to the category of the Deaf ones.
The numerical picture of the scholastic insertion of Deaf people
was realised by the Ministry of Education in 1997/98 years and
the available statistical data are few and not updated, and
sometimes in contradiction between them.
In Poland, access to the higher education for all persons with
disabilities is confirmed by the Constitution. However in practice
the situation is not that favourable since there is a common lack
of adequate programmes and adjustments designed for
students with special needs. As a consequence the percentage
of persons with sensory disabilities that continue their
educational process at the higher educational level is marginal.
Therefore the current project is relevant to the Polish reality.
In Hungary, a law was passed in 1998 that declares equal
opportunities for all groups of people with special needs and it
defines the guarantees on each group. A ministerial decree in
2002 regulates the opportunities of students with special needs
in higher education. The University of Szeged has a Committee
for Equal Opportunities and on each faculty coordinators deal
with the tasks that arise from the problems of the concerned
students from the assessment of their needs ensuring their
access to services.
POLSKA
Projekt “SENSORY” jest realizowany w ramach wspólnotowego
programu Grundtvig 2 (Socrates) przez następujących
partnerów: 1) Region Abruzzo (Włochy) 2)Instytut Badań,
Studiów, Nauczania i Upowszechniania Włoskiego Języka
Migowego ONLUS, IRSID LIS (Włochy) 3) Wyższą Szkołę
Informatyki (Łódź, Polska) 4)Wydział Pracy i Polityki Społecznej
Uniwersytetu Szeged (Węgry)
Projekt przyczynia się do wdrażania Strategii Lizbońskiej, która
jako jeden ze strategicznych celów Unii Europejskiej na rok
2010 przyjęła “stworzenie najbardziej konkurencyjnej i
dynamicznej, opartej na wiedzy gospodarki w świecie, zdolnej
do zrównoważonego rozwoju gospodarczego z większą ilością
lepszych miejsc pracy i większą spójnością społeczną”. Sugeruje
to nie tylko zdecydowaną transformację gospodarki europejskiej
ale również wyzwania w postaci programu modernizacji
dobrobytu społecznego i systemu edukacji. W krajach Europy
podejmowanych jest wiele wysiłków aby dostosować system
nauczania i szkoleń ale poziom odejścia uczniów ze szkół i
wyłączenia społecznego wciąż pozostaje zbyt wysoki. Celem
projektu jest promocja włączenia osób z upośledzeniem słuchu,
zwłaszcza głuchych, do systemu edukacji na poziomie wyższym.
Liczba osób głuchych uczęszczających na uniwersytety w
krajach partnerskich wydaje się bardzo niska w porównaniu do
osób z innymi upośledzeniami fizycznymi.
We Włoszech, oprócz wsparcia tłumaczy zapewnionego ustawą
104/92 na poziomie uniwersyteckim nie są zapewnione żadne
inne struktury, korzyści czy metody interwencyjne dla osób
głuchych. Z tego powodu osoby te nie są zainteresowane
podejmowaniem nauki na poziomie uniwersyteckim. Dane
liczbowe dotyczące obecności osób głuchych w systemie
szkolnictwa zostały zebrane przez Ministerstw Edukacji w latach
1997/1998 i od tej pory nie były uaktualniane, dodatkowo
często są sprzeczne.
W Polsce dostęp do edukacji na poziomie wyższym dla osób z
wszelkimi
upośledzeniami
jest
zagwarantowany
przez
Konstytucję. W praktyce sytuacja nie jest tak korzystna
ponieważ powszechnie brakuje odpowiednich programów i
innych środków dostosowawczych dla studentów ze specjalnymi
potrzebami. W związku z tym procent osób z upośledzeniem
słuchu, które kontynuują edukację na poziomie wyższym jest
marginalny co sprawia, że projekt ma istotne znaczenie w tym
przypadku.
W 1998 na Węgrzech przyjęto ustawę mówiącą o równych
szansach dla wszystkich grup osób ze specjalnymi potrzebami,
która określa gwarancje dla każdej z grup. Rozporządzenie
Ministra z 2002 roku reguluje możliwości dla studentów ze
specjalnymi potrzebami w zakresie szkolnictwa wyższego.
Uniwersytet Szeged ma Komitet Równych Szans i koordynatorzy
poszczególnych
wydziałów
zajmują
się
problemami
poszczególnych studentów wynikającymi z oceny ich potrzeb
tak, aby zapewnić im dostęp do odpowiednich usług.
Magyar
A SENSORY projectet a Socrates közösségi programjában, a
Grundvig II Akcióban fogadták el, és négy partner fogja
végrehajtani: Abruzzo régió (Olaszország), az Olasz Jelnyelv
Intézet ONLUS (IRSID LIS), Informatikai Főiskola, Łódź
(Lengyelország), és a Szegedi Tudományegyetem Szociális
Munka és Szociálpolitikai Tanszéke (Magyarország).
A projekt a lisszaboni stratégia végrehajtásához csatlakozik,
mely 2010-re fő stratégiai célnak nevezte meg, hogy a világ
legdinamikusabb és versenyképesebb tudásalapú gazdasága
legyünk, mely képes a fenntartható növekedésre, egyre jobb
munkahelyekkel és nagyobb társadalmi kohézióval. Ez nem csak
az európai gazdaság radikális fejlesztését jelenti, hanem a
társadalmi jólét és oktatási rendszer modernizálását is. Sok
erőfeszítést tettek az európai országok, hogy átalakítsák a
oktatási és képzési rendszert, de az iskolai bukások még mindig
nagy számban fordulnak elő. A project célja, hogy az
érzékszervi fogyatékosok, különösen a siketek bekerüljenek a
felsőoktatásba. A partner országokban a siket hallgatók aránya
nagyon
alacsonynak
tűnik,
összehasonlítva
más
testi
fogyatékosokkal.
Olaszországban amellett hogy a 104/92-es törvény az egyetemi
szinten garantálja a tolmács-támogatást, a siketek számára az
ellátások és beavatkozások nem járnak alanyi jogon. Ezért sok a
kimaradó vagy azok, akik már eleve nem is jelentkeznek
egyetemre különösen a siketek körében. A siketek iskolázásáról
az adatokat az Oktatási Minisztérium az 1997/98-as évre adta
ki,
és
az
újabb
statisztikai
adatok
hiányosak
és
ellentmondásosak.
Lengyelországban az alkotmány szavatolja, hogy minden
fogyatékossággal élő személynek joga van a felsőoktatáshoz.
Azonban a gyakorlati helyzet nem ilyen kedvező, mert
hiányoznak a különleges szükségletetekkel rendelkező hallgatók
számára a megfelelő programok és kiigazítások. Ennek
következtében az érzékszervi fogyatékosok csak igen kis
százaléka folytat tanulmányokat a felsőoktatásban. Ezért ez a
projekt hasznos lehet a lengyel fogyatékosok számára.
Magyarországon egy 1998-as törvény minden fogyatékosnak
egyenlő lehetőségeket deklarál, és minden csoportnak
meghatározza a garanciákat is. Egy 2002-es miniszteri rendelet
szabályozza a fogyatékkal élők lehetőségeit a felsőoktatásban. A
Szegedi Tudományegyetemen van egy Egyenlő Esélyek
Bizottsága, és minden karon koordinátorok foglalkoznak a
fogyatékkal élők problémáival: felmérik az igényeiket és
biztosítják a hozzáférésüket a szolgáltatásokhoz.
Budget
Activity
80.000 €
Il progetto sperimenterà un approccio innovativo nei confronti di
un complesso insieme di barriere che impediscono alle persone
con disabilità sensoriale di accedere ai corsi universitari.
L’obiettivo principale del progetto, pertanto, è l’identificazione e
la conseguente riduzione degli ostacoli oggettivi( fisici),
soggettivi( psicologici) e culturali che impediscono la
prosecuzione degli studi dopo le scuole superiori. Il progetto
focalizzerà l’attenzione sui non udenti nella maggior parte dei
paesi partners e , al fine di raggiungere i suoi obiettivi in ogni
territorio, realizzerà le seguenti attività:
1. indagini sulle problematiche del
dettagliate possibili, presso gli istituti
progetto, il
Scolastici.
più
2. Raccolta dati sul numero dei disabili sensoriali/non udenti
,in ogni Stato partner, che riescono a conseguire il
diploma superiore e di coloro che si apprestano ad
entrare all’Università.
3. Identificazione di un campione di disabili sensoriali/
sordi( che frequentano ancora la scuola superiore o
hanno già il diploma superiore) per la comprensione dei
disagi fisici e psicologici che impediscono il loro accesso
ai corsi universitari.
4. Preparazione di interviste e di un questionario ad hoc da
sottoporre
al campione identificato, ricerca di
metodologie di insegnamento e di supporto esistenti
utilizzate nelle Università al fine di facilitare la
partecipazione dei disabili.
5. Organizzazione di attività di attività di consulenza e
tutoraggio per aiutare i non udenti a fare la scelta giusta
riguardo il corso universitario in base ai propri bisogni.
6. Creazione di una linea guida transnazionale per i decision
makers al fine di sviluppare strategie, metodologie,
strumenti per facilitare l’inserimento delle persone sorde
ai corsi universitari sulla base dell’esperienza, dell’analisi
dei bisogni e sulle interviste fatte
Le linee guida basate sulle esperienze transnazionali saranno
disseminate in un territorio più ampio e tra i decision makers a
livello locale, regionale e nazionale. Le buone pratiche verranno
proposte per un’ ulteriore sperimentazione in altri istituti
superiori per la realizzazione di un mainstreaming orizzontale e
verticale.
ENGLISH
The project will experiment an innovative approach to the
complex set of barriers that do not allow people with sensory
disabilities to enter the University degree courses. Thus the
main objective of the project is the identification and
consequent reduction of the objective (physical), subjective (
psychological),social (at risk of disclosure) and cultural obstacles
that do not allow their studies after secondary schools;
therefore to lead a "normal" professional scholastic life, long life
learning and personal fulfilment.
The project will focus on the deaf in the majority of the
countries partner and, in order to attain its objectives, in each
territory, it will :
1) perform surveys at the Institutes, as much detailed as
possible, on the project topics.
2) Collect data about the number of the deaf/sensory disables in
each region partner, who get the secondary school
degree and those of them who apply for attending a
higher education course
3) Identify a target group of 4 deaf/sensory disables ( still
attending the secondary school or already holding the
secondary school diploma) for the understanding of the
physical, social and psychological troubles preventing
their enrolment at university degrees.
4) Prepare an ad hoc questionnaire and interviews to be
submitted to the identified target group,
5) research the existing support and teaching methodologies
used in the universities in order to facilitate the
participation of the disables.
6) Organize tutoring and counselling activities for helping the
deaf in the right choice of the degree course according to
the needs and the offers.
7) Create a trans-national guideline for decision makers in order
to set up strategies, methodologies and tools for
facilitating the deaf people in attending university
courses on the basis of the experience, need analysis and
interviews.
The envisaged guidelines based on trans-national experiences
will be disseminated in a wider territory and among decision
makers at local, regional and national level. The good practices
will be proposed for further experimentation in other higher
education Institutions for the achievement of a horizontal and
vertical mainstreaming.
Polska
Projekt będzie eksperymentalnym nowym podejściem do barier,
które uniemożliwiają osobom z upośledzonym słuchem
uczestniczyć w kursach uniwersyteckich. W związku z tym
głównym celem projektu jest identyfikacja a w konsekwencji
redukcja
obiektywnych
(fizycznych),
subiektywnych
(psychologicznych),
społecznych
(ryzyko
wyłączenia)
i
kulturowych przeszkód , które uniemożliwiają uczniom szkół
średnich kontynuację nauki; a co za tym idzie prowadzić
„normalne” życie profesjonalno – zawodowe, uczenie się przez
całe życie i osobistą realizację.
Grupą docelową projektu we wszystkich krajach uczestniczących
są osoby z uszkodzonym słuchem (głuche i słabosłyszące).
Realizacja celów projektu odbędzie się przez:
1) przeprowadzenie badań w instytucjach partnerskich, tak
szczegółowych jak to tylko możliwe, w zakresie
tematów projektu
2) zebranie danych o liczbie osób z uszkodzonym słuchem w
regionie każdego z partnerów, które mają dyplom
szkoły średniej i tych, które aplikują na kursy na
poziomie uczelni wyższej
3) identyfikację grupy 4 osób z uszkodzonym słuchem (wciąż
uczęszczających
do
szkoły
średniej
lub
już
posiadających taki dyplom) aby zrozumieć fizyczne,
społeczne
i
psychologiczne
problemy
uniemożliwiające im zapisanie się na uniwersytet
4) przygotowanie ankiety, jaka zostanie przeprowadzona
wśród tych osób
5) zbadanie istniejącego wsparcia i metodologii nauczania
stosowanych
na
uniwersytetach
aby
ułatwić
uczestnictwo osób głuchych i słabosłyszących
6) zorganizowanie działań z zakresu korepetycji” i
doradczych pomagających osobom głuchym i
słabosłyszącym w odpowiednim doborze kursów
zgodnie z ich potrzebami i dostępną ofertą
7) stworzenie międzynarodowego przewodnika dla osób
podejmujących decyzję aby wprowadzić strategie,
metodologie i narzędzia ułatwiające osobom głuchym
i
słabosłyszącym
uczęszczanie
na
kursy
uniwersyteckie na podstawie doświadczeń, analizy
potrzeb i przeprowadzonych wywiadów/ankiet.
anowany
przewodnik
oparty
na
międzynarodowych
oświadczeniach będzie rozpowszechniany na szerszym terytorium
wśród osób podejmujących decyzje na poziomie lokalnym,
egionalnym i krajowym. Promowane będą wzorce dobrych
raktyk, tak aby mogły być zbadane również w innych instytucjach
zkolnictwa wyższego.
Magyar
A project újszerűen próbálja megközelíteni az akadályok
bonyolult problémakörét, melyek miatt az érzékszervi
fogyatékosok nem jutnak be az egyetemre. Ezért a fő
célkitűzésünk az objektív (fizikai), szubjektív (lelki), társadalmi
és kulturális gátak megnevezése és eltávolítása, melyek miatt
nem lépnek tovább a középiskola után, nem élhetnek
intellektuális szakmájuknak, nem vehetnek részt az életre szóló
tanulás folyamatában és nem teljesíthetik ki önmagukat.
A project a partnerországokban lévő siketekre fog koncentrálni
és hogy elérje a céljait, minden országban a következőket hajtja
végre:
elmérést végez az intézményekben, amilyen részletesen csak
lehet, a projekt témáiról.
Adatokat gyűjt azon siketek/érzékszervi fogyatékosok körében a
partner régiókban, akik érettségiztek és akik jelentkeztek
felsőoktatásba.
Négy siket/nagyothallóból álló célcsoport (akik középiskolába
járnak vagy már érettségiztek) kijelölése, hogy megértsük
azokat a különféle szociális, fizikai és lelki akadályokat, mely
miatt nehezebb nekik bejutni a felsőoktatásba.
Készít egy ad hoc kérdőívet és interjúkat a célcsoporttal
Kutatja a meglévő egyetemi támogatást és tanítási módszereket,
mely elősegíti a siketek egyetemi tanulmányait.
Egyéni tanácsadást szervez a siketeknek, hogy jól döntsenek,
milyen egyetemi kurzust vesznek fel a lehetőségeik és igényeik
alapján.
Nemzetközi útmutatót készít a tapasztalat, szükségletfelmérés
és az interjúk alapján a döntéshozók részére, hogy stratégiákat,
módszereket és eszközöket nyújtson a siketek egyetemre
jutásának elősegítésére.
A nemzetközi tapasztalatokon alapuló iránymutatást széles
közben fogjuk terjeszteni, helyi, regionális és nemzeti szinten is.
A jó gyakorlatokat további tanulmányozásra javasoljuk a
felsőoktatási intézményekben, hogy mind vertikálisan, mind
horizontálisan tovább terjedjenek
Implementation
Meeting,
Workshop
Attacments
(video,
photo,other)
Closed 31/07/2009
22/23 September 2007 L’Aquila Italy
15-18 February 2007 Szeged Hungary
14-17 June 2007 Lodz Poland
10-13 october 2007 Lodz Poland
26-29 February 2008 L’Aquila Italy
19-22 June 2008 Szeged Hungary
10-13 November 2008 Szeged Hungary
6-8 march 2009 Lodz Poland
27-30 July 2009 Rome Italy
Book with annex DVD
links
http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/index_en.html
http://eacea.ec.europa.eu/index.htm
http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.html
http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/national_en.html
http://www.miur.it
http://ec.europa.eu/education/policies/2010/et_2010_en.html
Università di Szeged (HU)
www.u-szeged.hu
WSINF Lodz (PL)
www.wsinf.edu.pl
SCHEDA PROGETTO