Dietetyka : żywienie zdrowego i chorego człowieka... spis treści

Transkrypt

Dietetyka : żywienie zdrowego i chorego człowieka... spis treści
SPIS TREŚCI
1.
PODSTAWY ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Z ELEMENTAMI
B IO C H E M II............................................................................................
Sytuacja żywnościowa i żywieniowa na świecie i w Polsce
- Anna R u d nicka......................................................................................
1.2.
Procesy energetyczne i gospodarka wodna w organizmie
- Helena Ciborowska................................................................................
1.2.1.
Procesy energetyczne - pojęcie procesu przemiany materii..................
1.2.1.1. Podstawowa przemiana materii (p p m ).....................................................
1.2.1.2. Ponadpodstawowa przemiana m a te r ii.....................................................
1.2.1.3. Całkowita przemiana m aterii.....................................................................
1.2.2.
Wartość energetyczna pożywienia i zapotrzebowanie energetyczne
organizmu..................................................................................................
1.2.3.
Gospodarka wodna w organizm ie..........................................................
1.2.4.
Równowaga kwasowo-zasadowa.............................................................
1.3.
Składniki odżywcze i ich znaczenie w żywieniu
- Helena Ciborowska................................................................................
1.3.1.
W stę p ........................................................................................................
1.3.2.
Węglowodany............................................................................................
1.3.2.1. Budowa i podział.......................................................................................
1.3.2.2. Cukry proste - monosacharydy..................................................................
1.3.2.3. Węglowodany zło żo n e..............................................................................
1.3.2.4. Rola węglowodanów przyswajalnych......................................................
1.3.2.5. Węglowodany nieprzyswajalne, czyli błonnik pokarm ow y....................
1.3.2.6. Trawienie i wchłanianie węglowodanów..................................................
1.3.2.7. Metabolizm węglowodanów.....................................................................
1.3.2.8. Katabolizm węglowodanów i innych składników odżywczych..............
1.3.2.9. Zawartość węglowodanów w produktach spożywczych..........................
1.3.2.10. Zapotrzebowanie na węglowodany..........................................................
1.3.3.
Tłuszcze......................................................................................................
1.3.3.1; Budowa i podział tłuszczów .....................................................................
1.3.3.2. ę'Tłuszcze w ła śc iw e ...................................................................................
1.3.3.3. W o sk i..........................................................................................................
1.3.3.4.?^Tłuszcze zło ż o n e ......................................................................................
13
1.1.
13
18
18
20
24
25
26
27
30
32
32
34
34
34
41
48
49
52
54
59
62
65
65
65
66
77
77
7
1.3.3.5.
1.3.3.6.
1.3.3.7.
1.3.3.8.
1.3.3.9.
1.3.3.10.
1.3.4.
1.3.4.1.
1.3.4.2.
1.3.4.3.
1.3.4.4.
1.3.4.5.
1.3.4.6.
1.3.4.7.
1.3.4.8.
1.3.4.9.
1.3.4.10.
1.3.4.11.
1.3.5.
1.3.5.1.
Sterole.........................................................................................................
Rola tłuszczów w organizmie człowieka..................................................
Trawienie i wchłanianie tłuszczów...........................................................
Metabolizm tłu szczó w .............................................................................
Tłuszcze pożyw ienia................................................................................
Zapotrzebowanie na tłuszcze...................................................................
B iałk a.........................................................................................................
Budowa b i a ł e k ..........................................................................................
Podział i charakterystyka b ia łe k ..............................................................
Struktura b iałek..........................................................................................
Właściwości b ia łe k ...................................................................................
Rola i przemiany białek w organizmie człowieka...................................
Trawienie i przyswajanie b ia łe k ..............................................................
Metabolizm b i a ł e k ...................................................................................
Biosynteza b iałek .......................................................................................
Źródła b ia łe k .............................................................................................
Wartość odżywcza białek.........................................................................
Zapotrzebowanie na białko.......................................................................
W itam iny..................................................................................................
Witaminy rozpuszczalne w wodzie...........................................................
Witamina C (kwas askorbinowy).............................................................
Witamina Bi (tiam in a).............................................................................
Witamina B2 (ryboflawina)......................................................................
Witamina B(, (pirydoksyna)......................................................................
Witamina PP (niacyna).............................................................................
Witamina Bu (kobalamina)......................................................................
Witamina H (biotyna)................................................................................
Kwas pantotenowy...................................................................................
Kwas foliowy (folacyna, foliany).............................................................
1.3.5.2. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach.....................................................
Witamina A ...............................................................................................
Witamina D ...............................................................................................
Witamina E ...............................................................................................
Witamina K ...............................................................................................
1.3.6.
Składniki mineralne...................................................................................
1.3.6.1. Makropierwiastki.......................................................................................
Wapń (C a)..................................................................................................
Fosfor ( P ) ..................................................................................................
Magnez (M g )............................................................................................
Potas ( K ) ..................................................................................................
Sód (Na).....................................................................................................
Chlor ( C l)..................................................................................................
Siarka ( S ) ..................................................................................................
1.3.6.2. Mikropierwiastki.......................................................................................
Żelazo ( F e ) ...............................................................................................
Normy żywienia i wyżywienia - Anna R udnicka..................................
1.4.1.
Pojęcie norm żywienia i wyżywienia.......................................................
1.4.2.
Podział produktów spożywczych.............................................................
1.4.3.
Charakterystyka wartości odżywczej 12 grup produktów spożywczych
1.4.4.
Wskaźnik Jakości Żywieniowej................................................................
1.4.5.
Produkty zam ienne...................................................................................
8
83
85
86
88
89
92
93
93
100
104
105
107
108
110
113
116
117
122
122
124
124
126
129
130
132
133
134
135
136
138
138
142
145
147
150
152
152
155
156
157
159
160
161
161
161
172
172
174
176
181
182
Zasady planowania i oceny żywienia różnych grup ludności
- Anna R u d nicka......................................................................................
Planowanie jadłospisów okresowych.......................................................
Średnia norma żywienia i wyżywienia dla grupy m iesza n ej...............
Metody oceny jadłospisów ......................................................................
Zasady żywienia różnych grup ludności.................................................
Metody oceny stanu odżywienia społeczeństwa.....................................
Żywność funkcjonalna - Helena Ciborowska........................................
Probiotyki i prebiotyki............................................................................
Synbiotyki..................................................................................................
Żywność genetycznie modyfikowana - Helena C iborow ska...............
Nutrigenomika - żywienie a genom człowieka - Helena Ciborowska .
Bezpieczeństwo i higiena żywności w świetle ustawodawstwa
- Helena Ciborowska...............................................................................
Edukacja żywieniowa - Anna Rudnicka.................................................
KLASYFIKACJA I CHARAKTERYSTYKA DIET
- Helena Ciborowska...............................................................................
Podstawy klasyfikacji d i e t ......................................................................
Dieta podstawowa......................................................................................
Dieta bogatoresztkowa............................................................................
Dieta łatwo strawna...................................................................................
Dieta łatwo strawna z ograniczeniem tłuszczu........................................
Dieta łatwo strawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzie­
lanie soku żołądkowego............................................................................
Dieta o zmienionej konsystencji.............................................................
Dieta p ap k o w ata......................................................................................
Dieta płynna...............................................................................................
Dieta płynna w zm ocniona......................................................................
Dieta do żywienia przez zgłębnik lub p rzeto k ę.....................................
Dieta k leik o w a.........................................................................................
Dieta ubogoenergetyczna.........................................................................
Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych.....................
Dieta łatwo strawna bogatobiałkowa.......................................................
Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów
- Anna R u d nicka......................................................................................
Dieta łatwo strawna niskobiałkowa..........................................................
Praktyczne wdrażanie klasyfikacji diet zalecanej przez Instytut Żywno­
ści i Żywienia - Helena Ciborowska, Anna Rudnicka...........................
183
183
185
187
190
201
202
205
207
208
212
214
218
223
223
226
239
244
251
258
264
264
269
269
273
278
280
290
299
305
326
333
ŻYWIENIE W WYBRANYCH CHOROBACH . . .
335
Żywienie dietetyczne w chorobach układu pokannowego
- Helena Ciborowska.......................................................
Żywienie w chorobach jamy ustnej i przełyku...............
Żywienie w chorobie refluksow ej..................................
Żywienie w nieżytach żołądka........................................
Ostry nieżyt ż o łą d k a .......................................................
Przewlekły nieżyt ż o łą d k a ..............................................
Żywienie w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy
335
335
336
340
340
342
344
9
Żywienie w chorobach jelita cienkiego i grubego..................................
Żywienie w ostrym nieżycie je lit.............................................................
Żywienie w przewlekłym nieżycie j e l i t .................................................
Żywienie w zaparciu nawykowym..........................................................
Żywienie we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego...........................
Żywienie w chorobie Leśniowskiego i C ro h n a .....................................
Żywienie w zespole nadwrażliwości jelita grubego...............................
Żywienie w chorobach miąższu wątroby.................................................
Żywienie w przewlekłych chorobach wątroby bez cech encefalopatii .
Żywienie w okresie niewyrównania i niewydolności wątroby - ence­
falopatia w ą tro b o w a...............................................................................
Żywienie w zapaleniu pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych . . .
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciow ego.................................................
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych . . . .
Żywienie w kamicy żółciow ej................................................................
Żywienie w zapaleniu trzu stk i................................................................
Ostre zapalenie trzustki............................................................................
Przewlekle zapalenie trzustki...................................................................
Żywienie po zabiegach chirurgicznych - Helena Ciborowska...............
Leczenie żywieniowe - Helena Ciborowska...........................................
Żywienie dietetyczne w chorobach układu moczowego
- Helena Ciborowska................................................................................
Żywienie w zapaleniu kłębuszków n erk o w y ch .....................................
Ostre kłębuszkowe zapalenie n e r e k .......................................................
Żywienie w przewlekłym kłębuszkowym zapaleniu n e r e k ..................
Żywienie w niewydolności nerek.............................................................
Ostra niewydolność n e r e k ......................................................................
Przewlekła niewydolność n e r e k .............................................................
Zalecenia żywieniowe dla pacjentów z przewlekłą niewydolnością
nerek w okresie dializacyjnym................................................................
Żywienie w nefropatii cukrzycow ej.......................................................
Żywienie po przeszczepie n e r k i .............................................................
Żywienie w odmiedniczkowym zapaleniu nerek ..................................
Żywienie w kamicach nerkow ych..........................................................
Kamica szczawianowo-wapniowa..........................................................
Kamica fosforanowo-wapniowa.............................................................
Kamica moczanowa...................................................................................
Kamica fosforanowo-magnezowo-amonowa...........................................
Kamica cystynow a...................................................................................
Kamica ksantynowa...................................................................................
Żywienie dietetyczne w chorobach metabolicznych
- Helena Ciborowska................................................................................
Żywienie w cukrzycy dorosłych - Anna R u d n ic k a ...............................
Żywienie w otyłości...................................................................................
Żywienie w wychudzeniu.........................................................................
Żywienie w dnie m oczanow ej................................................................
Żywienie w hiperlipidemiach...................................................................
Żywienie dietetyczne w chorobach układu krążenia - Anna Rudnicka .
Żywienie w chorobach z wydolnością i niewydolnością układu krą­
żenia ...........................................................................................................
346
347
348
350
352
354
355
357
359
361
365
365
365
366
368
368
369
370
374
379
380
380
382
384
384
388
409
412
415
417
419
420
421
423
424
424
424
425
425
435
445
448
449
458
458
3.6.2.
3.6.3.
3.6.4.
3.6.5.
3.6.6.
3.7.
3.7.1.
3.7.2.
3.8.
3.9.
3.9.1.
3.9.2.
3.9.3.
3.9.4.
4.
4.1.
4.2.
4.2.1.
4.2.2.
4.2.3.
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.7.
4.8.
4.9.
4.10.
4.11.
4.12.
4.13.
4.14.
4.15.
4.16.
4.17.
4.18.
4.19.
Żywienie w nadciśnieniu tętniczym .......................................................
Żywienie w chorobie niedokrwiennej mięśnia sercowego......................
Żywienie w zawale mięśnia sercow ego.................................................
Żywienie w miażdżycy............................................................................
Żywienie w profilaktyce chorób układu krążenia
- Helena Ciborowska................................................................................
Żywienie w wybranych chorobach neurologicznych
- Helena Ciborowska................................................................................
Żywienie po udarze m ózgu......................................................................
Choroba Parkinsona...................................................................................
Żywienie w chorobach nowotworowych u dorosłych
- Helena Ciborowska................................................................................
Żywienie w zakażeniach i zatruciach pokarmowych
- Helena Ciborowska................................................................................
Zakażenie pałeczką Salmonella................................................................
Zatrucie enterotoksyną gronkowcową....................................................
Zatrucie jadem kiełbasianym - toksyną botulinową...............................
Zalecenia żywieniowe w zakażeniach i zatruciach pokarmowych . . .
459
462
463
464
466
469
469
474
478
483
484
486
487
487
ŻYWIENIE DZIECI ZDROWYCH I CHORYCH
- Helena Ciborowska................................................................................
489
Charakterystyka okresu noworodkowego i niemowlęcego.....................
Żywienie n iem o w ląt................................................................................
Żywienie naturalne...................................................................................
Żywienie m ieszane...................................................................................
Żywienie s z tu c z n e ...................................................................................
Żywienie wcześniaków i noworodków z małą masą urodzeniową . . .
Żywienie wcześniaków.............................................................................
Żywienie niemowląt z dystrofią wewnątrzmaciczną...............................
Charakterystyka wymiotów - postępowanie żywieniowe.....................
Żywienie w refluksie żołądkowo-przełykowym.....................................
Żywienie w przypadku braku łak n ien ia.................................................
Żywienie w zaparciach.............................................................................
Żywienie w zaburzeniach w odżywianiu - b ieg u n k a............................
Żywienie w biegunce ostrej......................................................................
Żywienie w biegunce przew lekłej..........................................................
Żywienie w biegunce nieswoistej i chlorkow ej.....................................
Żywienie w zespole złego wchłaniania - w chorobie trzew nej.............
Żywienie w mukowiscydozie....................................................................
Żywienie w nietolerancjach pokarmowych...............................................
Preparaty mlekozastępcze stosowane w dietach eliminacyjnych . . . .
Żywienie w fenyloketonurii....................................................................
Żywienie w niedoborach witaminowych..................................................
Żywienie w krzywicy................................................................................
Żywienie w tężyczce................................................................................
Żywienie w cukrzycy wieku rozwojowego - Anna Rudnicka................
Żywienie w otyłości (młodzieńczej)........................................................
Żywienie w wirusowym zapaleniu w ątroby............................................
Wirusowe zapalenie wątroby typu A .......................................................
Wirusowe zapalenie wątroby typu B - żółtaczka wszczepienna . . . .
Wirusowe zapalenie wątroby typu C .......................................................
489
498
503
510
511
529
529
535
536
538
540
541
545
545
551
555
557
567
571
573
583
597
598
600
601
612
617
618
618
619
11
4.20.
Żywienie w zapaleniu trzu stk i................................................................
Ostre zapalenie trzustki............................................................................
Przewlekłe zapalenie trzustki...................................................................
Żywienie w zespole nerczycowym..........................................................
Żywienie w chorobie reumatycznej..........................................................
Żywienie w niedokrwistości...................................................................
Żywienie w chorobach zakaźnych przebiegających z gorączką............
Żywienie w alergiach pokarmowych.......................................................
Żywienie w stanach pooperacyjnych.......................................................
Żywienie pozajelitowe stosowane u dzieci..............................................
Żywienie w oparzeniach.........................................................................
Dieta ketogenna.........................................................................................
621
621
623
624
626
628
631
636
645
646
649
653
PIŚMIENNICTW O..................................................................................................
659
SKOROWIDZ...........................................................................................................
661
4.21.
4.22.
4.23.
4.24.
4.25.
4.26.
4.27.
4.28.
4.29.

Podobne dokumenty