Wszechświata

Kosmos i wszechświat
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Kosmos – w języku greckim oznacza porządek, przeciwieństwo
chaosu. W mitologii kosmos wyłonił się z chaosu.
Modele geocentryczne – Ziemia jako płaski dysk lub kula, wokół
której obracają się „sfery niebieskie” – modele Arystotelesa i
Ptolomeusza
Modele heliocentryczne
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Arystarch – III w. p.n.e.
Ziemia i planety krążą wokół Słońca
Kopernik – 1453 „De revolutionibus
orbium coelestium”
Rozwój metod pomiarowych pozwolił
na wykrycie ruchów gwiazd.
Giordano Bruno - 1584:
Przestrzeń jest nieskończona i
zawiera nieskończenie wiele gwiazd
podobnych do Słońca oraz planet.
Odległości we wszechświecie
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
j.a. (lub a.u.) – jednostka astronomiczna, średnia odległość Ziemia –
Słońce = 1.496×1011m
Rok świetlny = 9.46×1015m
Parsek
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Parsek (pc): odległość obiektu, dla którego
kąt paralaksy ma wartość 1 sekundy
kątowej 3.08696×1016m = 3.26 roku
świetlnego
Minimalny kąt paralaksy dostępny metodami
optycznymi: około 0.001 sekundy
Maksymalna odległość: 1000 pc
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Droga Mleczna:
105 lat świetlnych
Herkules A:
1.5×106 lat św.
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Słońce- Aldebaran: 65 lat świetlnych
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Rozmiar: około 105 lat świetlnych
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Rozmiar: około 107 lat świetlnych
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Rozmiar: około 108 lat świetlnych
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Supergromada PannySupergromada Shapley’a:
około 6×108 lat świetlnych
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
Widoczny wszechświat:
około 46×109 lat świetlnych
od Ziemi
Zasada kosmologiczna
FIZYKA 3
MICHAŁ MARZANTOWICZ
W dostatecznie dużej skali wszechświat jest jednorodny i
izotropowy.
Dla dowolnego obserwatora wygląda podobnie w każdym
kierunku.
Skupisko supergromad Herkules – Korona Północna
Największe obserwowane obecnie struktury – zagęszczenia lub
rozrzedzenia materii: 8×109 roku świetlnego
– 1/10 rozmiaru widocznego Wszechświata!