170217 Literatura w bibliotekach_czytelnictwo

Warszawa, 17 lutego 2017 r.
Odkrywamy literaturę węgierską w bibliotekach
W związku z obchodami Roku Kultury Węgierskiej 2016/2017 w Polsce Węgierski Instytut Kultury
wraz z Instytutem Książki oraz Good Books przybliżają polskim bibliotekarzom, a zwłaszcza
moderatorom Dyskusyjnych Klubów Książki, współczesną literaturę węgierską w ramach cyklu:
„Dwa bratanki – odkrywamy literaturę węgierską w Polsce”.
Do końca września 2017, w trakcie 18 szkoleń w całej Polsce, zostanie przeszkolonych ponad 1 000
bibliotekarzy i animatorów czytelnictwa.
Innowacyjny cykl spotkań promujących czytelnictwo, węgierską literaturę oraz kulturę został
zainaugurowany 20 lutego w Węgierskim Instytucie Kultury w Warszawie. Kolejne spotkania, które
potrwają przez cała wiosnę będą odbywały się głównie w bibliotekach wojewódzkich. Każdorazowo
prowadzić je będą doświadczone tłumaczki oraz miłośniczki kultury węgierskiej Anna Butrym oraz
Irena Makarewicz przy wsparciu Marcina Skrabki z Good Books.
Celem projektu jest wzmocnienie wiedzy o nieco zapomnianej ostatnio w Polsce, aczkolwiek
uważanej za wyjątkową, literaturze węgierskiej. Jeszcze nie tak dawno przecież Daniel Kehlmann,
recenzując książkę Györgya Dragomána na łamach „Der Spiegel” napisał: „Jeśli mielibyśmy wskazać,
który kraj jest głównym mocarstwem literackim naszych czasów, to prawdopodobnie nie byłyby to
ani Stany Zjednoczone, ani Anglia czy Francja, ale Węgry, ojczyzna Györgya Konráda, Imre Kertésza,
Pétera Esterházyego, Pétera Nádasa i László Krasznahorkaiego. W przeliczeniu na liczbę mieszkańców
nigdzie indziej nie ma tak wysokiego odsetka znaczących pisarzy przypadających na jednego
obywatela”. Okazja wydaje się ku temu doskonała, gdyż dzięki zaangażowania polskich wydawnictw
i trwającemu od maja 2016 Roku Kultury Węgierskiej do tej pory w księgarniach w całym kraju
ukazało się ponad 30 nowych pozycji przetłumaczonych z języka węgierskiego lub traktującego
o Węgrzech. Większość z tytułów to pierwszoligowa literatura piękna.
Spotkania te mają również pomóc w zaktualizowaniu lub stworzeniu półek bibliotecznych pod hasłem
LITERATURA WĘGIERSKA, zarówno o pozycje dla dzieci i młodzieży, jak i dla dorosłych. W tym celu
wśród uczestniczących w szkoleniach oraz klubowiczów zostanie przeprowadzony konkurs na
najlepszą recenzję (w dowolnej formie). Dla 10 najciekawszych z nich została ufundowanych ćwierć
tysiąca książek, spośród których będą mogli wybrać tytuły, którymi uzupełnią zbiory biblioteczne.
Wyniki konkursu oraz wręczenie nagród odbędzie się najprawdopodobniej podczas tegorocznych
jesiennych Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie.
Całość programu jest dla bibliotek bezpłatna – koszty pokrywają Węgierski Instytut Kultury oraz
Instytut Książki. Każdorazowo szkolenie przewidziane jest na ok. 4-5 godzin. Patronami medialnymi są
Polskie Radio, TVP oraz TVP Kultura.
Szczególne podziękowania dla wydawnictw uczestniczących w programie i wydających współczesną
węgierska literaturę: Arcana, Austeria, Biuro Literackie, Czarna Owca, Czarne, Czytelnik, IPN,
Książkowe Klimaty, Media Rodzina, Międzynarodowe Centrum Kultury, Namas, Nasza Księgarnia,
PIW, Studio EmKa, Świat Książki, timof i cisi wspólnicy, GW Foksal, Wielka Litera, Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwo Bona, Wydawnictwo Most i Zeszyty Literackie.
***
Rok Kultury Węgierskiej w Polsce 2016/2017 w myśl rozporządzenia Rządu Węgier to trwające od maja 2016
do końca 2017 roku artystyczne święto. Zorganizowany przy współpracy z węgierskimi i polskimi partnerami
cykl wydarzeń służy nie tylko propagowaniu węgierskiej kultury, lecz pozwala także na umocnienie stosunków
oraz zaakcentowanie związków politycznych, gospodarczych i turystycznych. Jego głównym celem jest
podkreślenie zarazem wagi historycznej przyjaźni węgiersko-polskiej czy tradycyjnej węgierskiej kultury, jak
i zaprezentowanie jej najnowszych dzieł i osiągnięć. Twórczość artystów znad Dunaju, tamtejsze zwyczaje oraz
tradycje są prezentowane podczas licznych przedsięwzięć kulturalnych, m.in. koncertów, wystaw, festiwali
teatralnych i filmowych. Z okazji obchodów, na język polski przetłumaczono i wydano książki ponad
20 węgierskich autorów. Więcej informacji znajduje się na stronie www.kulturawegierska.pl, fanpage’u
Węgierskiego Instytut Kultury oraz kanale youtube.
Węgierski Instytut Kultury w Warszawie to jedna z najstarszych placówek kulturalnych w Polsce, działająca od
1935. Jej zadaniem jest upowszechnianie węgierskiej kultury, historii i dziedzictwa narodowego w Polsce.
Zajmuje się promocją kraju i budowaniem pozytywnego wizerunku narodu węgierskiego. Wspiera współpracę
między oboma państwami w dziedzinie kultury, edukacji, nauki, sportu oraz sztuki. Od 2009 roku Instytut
mieści się przy ul. Moniuszki 10 w Warszawie.
Instytut Książki jest narodową instytucją kultury, powołaną w 2004 roku przez Ministra Kultury do
popularyzacji książek i czytelnictwa w kraju oraz promocji polskiej literatury na świecie. Cele te są realizowane
między innymi przez: promowanie najlepszych polskich książek i autorów, zwiększanie liczby przekładów
polskiej literatury na inne języki, przygotowanie dla zagranicznych odbiorców informacji o polskim rynku książki
i rynku wydawniczym, organizowanie wizyt studyjnych dla tłumaczy i zagranicznych wydawców. Dzięki
programom realizowanym przez Instytut na międzynarodowych targach książki prezentowane są polskie
książki, a polscy pisarze goszczą na festiwalach literackich. Instytut Książki jest również wydawcą jedenastu
czasopism kulturalnych, poświęconych głównie literaturze i teatrowi.
to inicjatywa służąca bibliotekom, wydawcom, księgarzom oraz autorom służąca
pomocy w rozwoju instytucjom kultury. Od wielu lat pracujemy z bibliotekami
i wydawcami m.in. nad wzmacnianiem kompetencji kadr kultury, wdrażaniem nowoczesnych modeli
biznesowych oraz nowych technologii do rynku wydawniczego i edukacyjnego. Obecnie tworzymy rozwiązania
mobilne, wykorzystujące gamifikację literatury pięknej na urządzeniach mobilnych jako środka zwiększającego
zaangażowanie czytelników młodego pokolenia.
Kontakt:
Monika Błaszczak
Węgierski Instytut Kultury
e-mail: [email protected]
tel: +48 22 629 32 44
mob: +48 606 46 90 35
Marcin Skrabka
Good Books
e-mail: [email protected]
mob.: +48 604 998 304
***
Szkolenie przygotują i poprowadzą:
ANNA BUTRYM: ukończyła hungarystykę na Uniwersytecie Jagiellońskim i studia
podyplomowe w zakresie tłumaczeń literackich. Przekłada prozę, poezję i dramat,
pisze i tłumaczy teksty związane z węgierską literaturą. Autorka przekładu
„Tureckiego lustra” Viktora Horvátha (Europejska Nagroda Literacka 2012), „Linii
kodu kreskowego” Krisztiny Tóth, „Domu kata” Andrei Tompy oraz szeregu innych
książek i tekstów, opublikowanych m.in. w periodykach literackich. Popularyzuje
kulturę i literaturę węgierską, prowadząc autorski wideoblog „Węgierska randka”,
moderuje i tłumaczy spotkania autorskie, bierze udział w międzynarodowych
projektach literackich, współpracuje z Węgierskim Instytutem Kultury. Wielokrotna
laureatka konkursów translatorskich, w 2016 roku otrzymała nagrodę dla
najlepszego tłumacza 8. edycji Festiwalu Conrada. Zajmuje się także konferansjerką,
szkoleniami z wystąpień publicznych i inną działalnością sceniczną. Swój dorobek
prezentuje na www.annabutrym.pl.
IRENA MAKAREWICZ – studiowała w Budapeszcie i w Warszawie, z wykształcenia
enolożka i filozofka, z zamiłowania tłumaczka literatury węgierskiej, od wielu lat
zafascynowana twórczością Sándora Máraiego. Przełożyła jego opowiadania
zebrane w tomie „Magia” (w tym „Nagłe wezwanie”, wykorzystane w filmie
„Tatarak” Andrzeja Wajdy), powieści „Pokój na Itace”, „Pokrzepiciel”, „Sąd
w Canudos”, ostatnio również „Trzydzieści srebrników”, a także dramat „Przygoda”,
z wielkim powodzeniem wystawiony przez Krystynę Jandę (Teatr Polonia) oraz Jana
Englerta (Teatr TVP). W ubiegłym roku w jej przekładzie ukazał się „Salon Wiosenny”
Györgya Spiró, a w tym roku pojawi się kolejna jego powieść -„Diavolina”. Odkryła
dla polskich czytelników takich nieznanych wcześniej u nas węgierskich autorów, jak
Albert Wass („Czarownica z Funtinel”), Miklós Bánffy („Trylogia siedmiogrodzka”),
Johanna Bodor ( „Nie szkodzi, kiedyś zrozumiem”), Gábor Zoltán („Orgia”).
W czasopiśmie „Zeszyty literackie” regularnie publikuje teksty poświęcone
nieznanym u nas, fascynującym węgierskim pisarzom, którzy jeszcze czekają na swój
debiut translatorski w Polsce. Wielokrotna stypendystka węgierskich instytucji i
organizacji kulturalnych, w tym Fundacji Milána Füsta.
MARCIN SKRABKA: niezależny analityk i konsultant rynku wydawniczego, twórca
goodbooks.pl. Przez wiele lat pracował jako wydawca książek w Wolters Kluwer
Polska.
Tworzył
portale
i
wydawnictwa
takie
jak
czeskieklimaty.pl,
slowackieklimaty.pl, prawosocjalne.pl oraz budował zasoby internetowej Biblioteki
Wzornictwa w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego.
Obecnie zajmuje się implementowaniem nowoczesnych technologii do rynku
wydawniczego i edukacyjnego, szczególnie w zakresie gamifikacji jako środka
zwiększającego zaangażowanie czytelników młodego pokolenia. Pasjonuje się
literaturą piękną, szczególnie naszych południowych sąsiadów. Od 10 lat swoją
wiedzą i doświadczeniami dzieli się z prowadząc warsztaty i wykłady dla
bibliotekarzy z zakresu nowych technologii, zarządzania, marketingu, audience
development oraz prawa autorskiego.
***