ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu bolesławieckiego

Transkrypt

OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA
SANITARNEGO POWIATU BOLESŁAWIECKIEGO
ZA 2009 ROK
Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Bolesławcu
Jolanta Boroch
Bolesławiec, dnia 01 marca 2010 r.
1
Spis treści:
Strona
1-2
I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych
2-4
3
4
II. Szczepienia ochronne
1. Szczepienia obowiązkowe
2. Szczepienia zalecane
5-9
III. Stan sanitarno-higieniczny i sanitarno-techniczny placówek służby
zdrowia
1. Zakłady lecznictwa zamkniętego
2. Zakłady lecznictwa otwartego
3. Kontrola procesów dezynfekcji w placówkach służby zdrowia
4. Kontrola procesów sterylizacyjnych w szpitalach i gabinetach o profilu
zabiegowym
5. Zespoły ds. zakażeń zakładowych
5
6
7
8
9
IV. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku
1. Stan sanitarny w poszczególnych grupach obiektów
2. Ocena prób środków spożywczych pobranych do badań w 2009 roku
9 – 16
10
15
V. Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy
1. Postępowanie administracyjne dotyczące warunków higienicznosanitarnych.
2. Ocena narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku pracy
3. Choroby zawodowe
4. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi mutagennymi
5. Nadzór nad czynnikami biologicznymi
6. Substancje i preparaty chemiczne, prekursory
7. Wyniki działań PSSE w zakresie poprawy warunków pracy
16 - 21
17
17
18
18
19
19
20
21- 23
VI. Stan sanitarno-techniczny obiektów wodnych i jakość wody
przeznaczonej do spożycia
1. Stan sanitarno-techniczny obiektów SUW
2. Ocena jakości wody dostarczanej przez przedsiębiorstwa wodociągowe
3. Ocena jakości ciepłej wody
21
22
23
VII. Stan sanitarno- porządkowy wybranych obiektów użyteczności 23 - 26
publicznej
1. Baseny kąpielowe kryte
23
2. Pływalnie na odkrytej przestrzeni
23
3. Obiekty hotelarskie
24
4. Ustępy publiczne
24
5. Targowiska
24
6. Zakłady fryzjerskie
25
7. Zakłady kosmetyczne
25
2
Spis treści:
Strona
8. Zakłady odnowy biologicznej
25
9. Inne zakłady, w których świadczone są łącznie usługi wymienione w pkt
26
6,7,8
10. Stan sanitarny miasta
26
VIII. Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowo- 26 - 30
- wychowawczych oraz warunki pobytu dzieci i młodzieży w tych
placówkach
1. Działalność pokontrolna
27
2. Stan sanitarny obiektów nauczania i wychowania
27
3. Warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach
28
4. Prowadzenie dożywiania w szkołach
28
5. Warunki do utrzymania higieny osobistej w szkołach
28
6. Ochrona placów zabaw/terenów rekreacyjnych/terenów sportowych
29
przed zanieczyszczeniem odchodami zwierząt
7. Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci 6 letnich w tzw.
29
oddziałach „zerowych” w placówkach oświatowych
8. Nadzór nad higieną procesu nauczania – uczenia się
29
IX. Działalność oświatowo-zdrowotna i promocja zdrowia
30 - 32
X. Działalność Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego
32
XI.
Interwencje
32
Wnioski
33 - 35
Załączniki
1. Załącznik nr 1 - Sytuacja epidemiologiczna wybranych jednostek
chorobowych na terenie powiatu bolesławieckiego
w latach 2009 i 2008
2. Załącznik nr 2 - Wykaz punktów szczepień
3. załącznik nr 3 - Porównanie stanu zaszczepienia preparatami zalecanymi
w latach 2007- 2009
4. Załącznik nr 4 – Struktura podmiotów gospodarczych objętych
ewidencją higieny pracy w 2009 r. wg liczby
zatrudnionych pracowników
5. Załącznik nr 5 - Procentowy udział zatrudnionych w zakładach objętych
ewidencją higieny pracy w 2009 r. wg rodzajów
działalności PKD
6. Załącznik nr 6 - Procentowy udział kontroli przeprowadzonych przez
higienę pracy w poszczególnych branżach działalności
gospodarczej (PKD) w 2009 r.
3
I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych
W 2009 r. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Bolesławcu zarejestrowała
z nadzorowanego terenu 366 zachorowań na choroby zakaźne, zakażenia i zatrucia, w tym:
 zatrucia pokarmowe pałeczkami Salmonella (9 przypadków),
 nieżyt układu pokarmowego wywołany przez rotawirusy (10 przypadków),
 wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 (8 przypadków),
 szkarlatynę (3 przypadki),
 boreliozę (14 przypadków),
 ospę wietrzną (266 przypadków),
 różyczkę (11 przypadków),
 świnkę (6 przypadków),
 meningokokowe zapalenie opon mózgowych/lub mózgu (1 przypadek),
 wirusowe zapalenie wątroby WZW typu A (1 przypadek),
 wirusowe zapalenie wątroby WZW typu B przewlekłe (2 przypadki),
 wirusowe zapalenie wątroby WZW typu C przewlekłe (1 przypadek),
 nowo wykryte zakażenia HBV (7 przypadków),
 nowo wykryte zakażenia HCV (5 przypadków).
Sytuacja epidemiologiczna powiatu bolesławieckiego była korzystniejsza jeśli chodzi
o zachorowania na: szkarlatynę (w 2008 r. było 11 przypadków), boreliozę (w 2008 r. było 21
przypadków), WZW typu B i C (w 2008 r. było 7 przypadków). Zgłoszono jednak więcej
zachorowań na ospę wietrzną (w 2008 r. było 191 przypadków), różyczkę (w 2008 r. było 7
przypadków), świnkę (w 2008 r. były 3 przypadki), zatrucia pokarmowe wywołane przez
pałeczki Salmonella (w 2008 r. było 7 przypadków), nieżyt układu pokarmowego wywołany
przez rotawirusy (w 2008 r. były 3 przypadki ), zgłoszono też 3 przypadki nowej grypy
A(H1N1) [załącznik nr 1].
Łącznie w 2009 roku zarejestrowano o 74 zachorowania więcej w stosunku do roku
ubiegłego.
Podejrzeń o zachorowanie i zachorowań na grypę zgłoszono ogółem 3285 przypadków.
Potwierdzone przypadki A(H1N1) pochodzą z prób pobranych przez lekarzy pierwszego
kontaktu biorących udział w nadzorze nad grypą SENTINEL (przychodnie „Dr Carachow”
i „Fons Vitae”) oraz z próby pobranej od osoby hospitalizowanej na oddziale zakaźnym
Szpitala Powiatowego.
1. Zachorowania na WZW typu A, B, C
Dochodzenia epidemiologiczne prowadzone przez Powiatową Stację SanitarnoEpidemiologiczną w Bolesławcu w związku z zachorowaniami na wirusowe zapalenie
wątroby typu B (2 osoby), C (1 osoba) i typu A (1 osoba) nie ustaliły źródła zakażenia.
W jednym przypadku chora na WZW typu B była już wcześniej zarejestrowana (w 2007 r.)
jako nosiciel wirusa – antygen HBs wykryto w czasie badań kwalifikujących ją na
potencjalnego dawcę szpiku kostnego. U chorego na WZW typu C nosicielstwo wirusa HCV
ujawniono wcześniej - rok przed rozwinięciem się choroby.
2. Zakażenia HBV
W roku sprawozdawczym zarejestrowano 7 nosicieli antygenu HBs (zakażonych wirusem
HBV) Zakażenia wirusem wykryto w następujących przypadkach: podczas rutynowych badań
kwalifikacyjnych dawców krwi (1 przypadek), podczas badania na oznaczenie grupy krwi
(1 przypadek), hospitalizacji pacjenta na zlecenie placówki medycznej (3 przypadki), badań
kwalifikujących do renty.
1
Wszystkich nosicieli antygenu HBs oraz osoby z najbliższego otoczenia (14 osób)
skierowano na leczenie do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i poddano
szczepieniom przeciw wirusowi HBV (bezpłatna szczepionka).
3. Zakażenia HCV
Bezobjawowych zakażeń wirusem HCV zarejestrowano 5 przypadków. Zakażenia
wirusem wykryto w następujących przypadkach: podczas hospitalizacji pacjenta na zlecenie
placówki medycznej (4 przypadki), podczas badania na oznaczenie grupy krwi (1 przypadek).
4. Zachorowania na boreliozę
Wśród odnotowanych 14 zachorowań na boreliozę, żadne nie dotyczyło osób zawodowo
narażonych na kontakt z kleszczami (leśnik, drwal). Drugie stadium boreliozy stwierdzono
u 2 chorych, w którym dominującym objawem były: u jednego zaburzenie rytmu serca
i obrzęk płuc, u drugiego obrzęk stawów biodrowych, kolanowych i łokciowych.
5. Zatrucia i zakażenia pokarmowe
Do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bolesławcu zgłoszono 9 zatruć
pokarmowych. We wszystkich przypadkach czynnikiem etiologicznym były pałeczki
Salmonella, i podobnie jak w latach ubiegłych, dominującym był serotyp Salmonella
enteritidis (w 8 przypadkach ). Przeprowadzone dochodzenie epidemiologiczne dało ustalić,
że w większości przypadków źródłem pałeczek Salmonella były potrawy, do których
przyrządzania używano kurzych jaj, niepoddanych dezynfekcji termicznej (spożycie surowej
masy sernikowej, surowego ciasta, „kogel- mogel”).
Stwierdzono też 2 przypadki nosicielstwa bakterii Salmonella w trakcie profilaktycznych
badań sanitarno-epidemiologicznych, które są obowiązkowe dla osób przystępujących do
pracy wymagającej bezpośredniego kontaktu z żywnością. PSSE objęła te osoby nadzorem
epidemiologicznym.
6. Pokąsania ludzi przez zwierzęta
W 2009 roku zarejestrowano 190 przypadków pokąsań ludzi przez zwierzęta (164 osoby
przez psy, 22 osoby przez koty, 1 osoba przez szczura,1 osoba przez królika, 1 osoba przez
nietoperza, 1 osoba przez świnię). W stosunku do roku ubiegłego takich zdarzeń odnotowano
o 8 więcej.
Na podstawie informacji uzyskanych w toku prowadzenia dochodzeń epidemiologicznych
stwierdzono, że sprawcami większości pokąsań nie były zwierzęta bezdomne. Do szczepień
przeciwko wściekliźnie, lekarz Poradni Chorób Zakaźnych w Bolesławcu zakwalifikował 13
osób.
II. Szczepienia ochronne
Na terenie powiatu bolesławieckiego szczepienia ochronne wykonywane były w 24
punktach szczepień, znajdujących się w publicznych i niepublicznych zakładach opieki
zdrowotnej oraz w gabinetach indywidualnej praktyki lekarskiej [załącznik nr 2].
W roku 2009 skontrolowano wszystkie punkty szczepień, wykonano ogólnie 45 kontroli.
Stan sanitarno-techniczny i higieniczny punktów szczepień nie budził zastrzeżeń. Obiekty
wyposażone były w stanowiska do mycia i dezynfekcji rąk, sprawne urządzenia chłodnicze,
zestaw przeciwwstrząsowy, niezbędny sprzęt jednorazowego użytku (igły, strzykawki,
rękawiczki ochronne, twardościenne opakowania) oraz środki czystościowe i dezynfekcyjne.
Łańcuch chłodniczy w fazie transportu szczepionek z PSSE w Bolesławcu do punktów
szczepień był zachowany. Preparaty dostarczano w termotorbach z chłodziwami
2
i przechowywano je w lodówkach, prowadzono na bieżąco odczyty temperatur
w urządzeniach chłodniczych - zapisywano dwa razy dziennie w „zeszytach kontroli
temperatury”.
Postępowanie z odpadami medycznymi, podobnie jak w innych placówkach medycznych
określały opracowane instrukcje, których w punktach szczepień przestrzegano.
Dokumentacja medyczna (karty uodpornienia, książka szczepień, ewidencja kart
przychodzących i wychodzących z punktu szczepień, rejestr niepożądanych odczynów
poszczepiennych, karty magazynowe szczepionek) prowadzona była na bieżąco i rzetelnie.
Analizując powyższą dokumentację można stwierdzić, że w szczepieniach ochronnych
regulowanych przez „Kalendarz Szczepień”, kolejność poszczególnych szczepień, odstępy
czasowe pomiędzy nimi były zachowane.
1. Szczepienia obowiązkowe
Na podstawie analizy kart uodpornienia dokonano oceny stanu zaszczepienia dzieci
i młodzieży zaopcjowanych w podstawowej opiece zdrowotnej. Stwierdza się, że
wykonawstwo szczepień obowiązkowych poszczególnych roczników było, podobnie jak
w roku ubiegłym, na poziomie zadowalającym i przedstawiało się następująco:
a) u dzieci urodzonych w 2009 roku (893 dzieci):
BCG - 99,8%,
p/WZW B II dawką - 40,8%,
p/WZW B III dawką - 48,5%
DTP i IPV i HiB III dawka uodporniono - 62% (niski odsetek zaszczepionych, gdyż
dopiero pierwsze szczepienie jest w 7-8 tygodniu życia),
b) u dzieci do 2. roku życia - urodzonych w 2008 roku (978 dzieci):
DTP, IPV i HiB III dawką - 45,7%,
p/WZW typu B - 98,3%,
MMR - 90,6%,
c) u dzieci do 2. roku życia w roczniku szczepień zakończonych - urodzonych
w 2007 roku (888 dzieci):
DTP, IPV, HIB IV dawka - 98,9%
HiB - 91,3%,
p/WZW typu B III dawka - 99,9%,
MMR - 99%,
d) u dzieci w 6. roku życia-urodzonych w 2004 roku (777 dzieci):
DTaP + Polio I dawka przypominająca - 88,9% (niski odsetek zaszczepionych wynika
z faktu, że nie wszystkie dzieci osiągnęły wymagany wiek do szczepień oraz dzieci
wzywane są do szczepień grupowo z uwagi na 10 dawkowy preparat),
e) u dzieci w 6. roku życia w roczniku szczepień zakończonych - urodzonych w 2003 roku:
DTaP + Polio - 99,5%,
f) u dzieci w 10. roku- urodzonych w 2000 roku (850 dzieci):
MMR I dawką - 61%
MMR II dawką - 22,2% (niski odsetek zaszczepienia wynika z okresowych braków
szczepionki i priorytetu szczepień dla dzieci w 2 roku życia),
g) u dzieci w 10. roku życia w roczniku szczepień zakończonych:
MMR - 100%,
3
h) u dzieci w 14. roku życia - urodzonych w 1996 roku (931 dzieci):
Td - 92,4% (program szczepień ochronnych zaleca te szczepienia wykonać w I lub II
klasie gimnazjum),
i) w roczniku II klasa gimnazjum, tj. urodzonych w 1995 roku:
p/WZW B II dawką - 0,7%,
p/WZW B III dawką - 99,5%,
Td II dawką - 99,5%,
j) szczepienia w 19. roku życia, tj. urodzonych w 1991 roku (1244 dzieci)
(Td) III dawką przypominającą - 88,3%
(Td) III dawka w roczniku szczepień zakończonych tj. urodzonych 1990 roku – 97,6%.
W poszczególnych rocznikach podlegających szczepieniom ochronnym odnotowano
w pojedynczych przypadkach zaległości wyszczepialności, wynikające z przeciwwskazań
lekarskich do szczepień oraz z powodu nieobecności dzieci w kraju. Brak szczepienia BCG
stwierdzono u trojga dzieci urodzonych poza granicami kraju.
W 2008 roku do programu szczepień ochronnych wprowadzono szczepienia dla dzieci
zaliczonych do grup wysokiego ryzyka przeciwko pneumokokom (dla dzieci od 2 miesiąca do
5 roku) oraz ospie wietrznej (dla dzieci do ukończenia 12 roku). W roku sprawozdawczym
zaszczepiono dwadzieścia troje dzieci przeciwko pneumokokom oraz czworo przeciwko ospie
wietrznej.
Do Państwowej Inspekcji Sanitarnej wpłynęły z punktów szczepień 2 zgłoszenia
niepożądanych odczynów poszczepiennych po podaniu I dawki DTP u dziecka urodzonego
w 2009 roku i po podaniu IV dawki Infanrix IPV-HIB u dziecka urodzonego w 2008 roku.
Dzieci, u których wystąpiły niepożądane odczyny poszczepienne, leczone były w warunkach
ambulatoryjnych a powrót do zdrowia nastąpił po kilku dniach. Dokumentacja
zarejestrowanych odczynów została wysłana do Zakładu Epidemiologii w NIZP-PZH, WSSE
we Wrocławiu i Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych
i Preparatów Biobójczych.
2. Szczepienia zalecane, niefinansowane z budżetu państwa
W roku sprawozdawczym stwierdza się dalszy nieznaczny wzrost zainteresowania
szczepieniami zalecanymi przeciwko: ospie wietrznej, rotawirusom i wirusowi brodawczaka
ludzkiego.
Lepiej przedstawia się sytuacja jeśli chodzi o profilaktykę grypy, duru brzusznego
i pneumokoków [tabela 1, załącznik nr 3]. Utrzymująca się tendencja spadkowa szczepień
przeciwko WZW typu B wynika z faktu, że od kilku lat są one dla dzieci i młodzieży
w kalendarzu szczepień obowiązkowych.
Tabela 1. Stanu zaszczepienia preparatami zalecanymi w latach 2007-2009
Nazwa szczepionki
2007 r.
2008 r.
2009 r.
przeciw grypie
przeciw WZW typu A (żółtaczka pokarmowa),
przeciw WZW typu B
przeciw Neisseria meningitidis (meningokoki)
przeciw Streptococcus pneumoniae (pneumokoki)
przeciw ospie wietrznej
przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu
przeciw rotawirusom
przeciw HPV (wirus brodawczaka ludzkiego)
Przeciw durowi brzusznemi
1927
31
1503
122
81
10
5
16
13
-
1898
46
971
41
86
6
42
31
27
3-
2835
32
807
28
136
16
42
77
28
25
4
III. Stan sanitarno-higieniczny i sanitarno-techniczny placówek służby zdrowia
W 2009 r. objęto nadzorem sanitarnym, podobnie jak w roku ubiegłym, 135 placówek
służby zdrowia, w tym:
 publicznych zakładów opieki zdrowotnej - 16,
 niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej - 33,
 prywatnych gabinetów lekarskich - 76,
 praktyk pielęgniarek i położnych - 1.
Przeprowadzono w tych placówkach łącznie 89 kontroli, skontrolowano wszystkie zakłady
opieki zdrowotnej i 63% prywatnych gabinetów lekarskich, naruszeń skutkujących wydaniem
decyzji administracyjnych nie stwierdzono. Nieprawidłowości w stanie sanitarnotechnicznym dotyczą jedynie dwóch szpitali. Stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń,
urządzeń, sprzętu medycznego był zachowany. Wyposażenie placówek w materiały i środki
do utrzymania czystości było odpowiednie i wystarczające, a ich oznakowanie
i przechowywanie nie budziło zastrzeżeń.
1. Zakłady lecznictwa zamkniętego
Szpitale w Bolesławcu, Powiatowy i Wojewódzki dla Nerwowo i Psychicznie Chorych
objęte były wzmożonym nadzorem sanitarnym- przeprowadzono w tych jednostkach po 3
kontrole sanitarne. Stan techniczny pomieszczeń szpitali ulega powolnej poprawie, lecz nadal
jest niezadowalający. Wydane w latach wcześniejszych decyzje administracyjne (2006 r.—
2008 r.) na doprowadzenie stanu technicznego budynków i pomieszczeń do obowiązujących
przepisów prawa nie są wykonywane terminowo ze względu na ograniczone środki.
1.1. Szpital Powiatowy w Bolesławcu
W Szpitalu Powiatowym pomieszczenia w oddziałach wewnętrznym i zakaźnym,
korytarze zewnętrzne wszystkich oddziałów oraz klatka schodowa szpitala są nadal w złym
stanie sanitarno-technicznym. Nieprawidłowości dotyczą brudnych ścian, podłóg, zniszczonej
stolarki okiennej, ubytki glazury, odpadającego tynku. W roku sprawozdawczym nie
prowadzono tam żadnych prac remontowych.
Natomiast poprawił się w znacznym zakresie stan sanitarno-techniczny pomieszczeń na
oddziale ginekologicznym - przeprowadzono remont pokoi pacjentek oraz wydzielono
i prawidłowo wyposażono pomieszczenie brudownika. Remontu wymaga jeszcze gabinet
lekarsko-zabiegowy. Polepszyły się także warunki pracy poradni specjalistycznych, które z III
piętra budynku (budynek po byłej przychodni przyszpitalnej) przeniesione zostały do nowo
wyremontowanych pomieszczeń na I piętrze tego budynku.
W grudniu 2009 r. został oddany do użytku Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR). Obiekt
spełnia wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15.03.2007 r. w sprawie
szpitalnego oddziału ratunkowego (Dz. U. Nr 55, poz.365) oraz z dnia 10.11.2006 r.
w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym
pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 213, poz. 1568, z pózn.
zm).
1.2. Szpital Wojewódzki dla Nerwowo i Psychicznie Chorych
W Szpitalu Wojewódzkim: nie wykonano zaleceń do 2 decyzji wydanych w 2006 r.
Jednej, dotyczącej niewłaściwego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i wyposażenia
Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego, nie wykonano w ogóle. Drugiej, wydanej w związku
5
z nieprawidłowościami w stanie sanitarno-technicznym pomieszczeń oddziałów szpitalnych
i poradni specjalistycznych nie wykonano w całości. W dalszym ciągu stwierdza się:
 brudne ściany i sufity w pomieszczeniach oddziału V C,
 brudne ściany i sufity w szatni dla personelu oddziału IV B,
 brudne ściany i sufity w poradniach specjalistycznych,
 zniszczoną stolarkę drzwiową w pomieszczeniach oddziału III B,
 zniszczoną stolarkę drzwiową poradniach specjalistycznych,
 zły stan sanitarno-techniczny podłóg w poradniach specjalistycznych,
 zły stan sanitarno-techniczny klatek schodowych pawilonów III, IV, V.
W Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym (pawilon IX) nadal stwierdza się:
 zły stan sanitarno-techniczny stolarki drzwiowej,
 zły stan sanitarno-techniczny podłóg,
 brudne ściany i sufity w pokojach pacjentów na I piętrze,
 brudne ściany i sufity w pokoju dziennego pobytu,
 brudne ściany i sufity w korytarzach wewnętrznych oddziału,
 zły stan sanitarno-techniczny wyposażenia pomieszczeń oddziału (ramy łóżek
w pokojach pacjentów oraz meble i tapicerka w pokoju dziennego pobytu).
Pomimo niezrealizowanych wszystkich nakazów do wydanych decyzji, stan sanitarnotechniczny szpitala uległ poprawie, dokonuje się remontów, które są w obecnej chwili
priorytetowe. We wszystkich pawilonach należących do szpitala wymieniono okna, trzy
pawilony ocieplono, w większości budynków szpitalnych wymieniono centralne ogrzewanie.
1.3. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Nowogrodźcu
W 2009 r. przeprowadzono w Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej
w Nowogrodźcu 2 kontrole, uchybień w stanie sanitarno-technicznym i higienicznym nie
stwierdzono. W stosunku do roku ubiegłego warunki sanitarne w zakładzie uległy poprawie.
Wykonano nakazy ujęte w decyzji z 2006 r., a mianowicie: wykonano generalny remont
łazienki dla pacjentów na I piętrze, wydzielono i prawidłowo wyposażono pomieszczenie do
mycia i dezynfekcji sprzętu porządkowego
2 Placówki lecznictwa otwartego
W 2009 r. w ewidencji Stacji znajdowało się 45 placówek lecznictwa otwartego
(przychodnie, poradnie, ambulatoria), w tym 12 zakładów publicznych. Skontrolowano
wszystkie obiekty, uchybień w stanie sanitarno-technicznym i higienicznym nie stwierdzono.
Postępowanie z odpadami medycznymi (gromadzenie, przechowywanie, odbiór odpadów)
nie budziło zastrzeżeń. Wszystkie placówki wytwarzające odpady medyczne,
zakwalifikowane do zakaźnych i specjalnych, posiadały zawarte umowy ze specjalistycznymi
firmami na ich odbiór i utylizację.
W odniesieniu do roku ubiegłego poprawił się stan sanitarno-techniczny Wiejskiego
Ośrodka Zdrowia w Zebrzydowej. Przeprowadzono tam remont pomieszczeń (ściany, sufity,
podłogi) oraz wyposażono w nowe urządzenia sanitarne.
2.1. Stacja Dializ
W 2009 r., w pomieszczeniach III piętra Szpitala Powiatowego uruchomiła działalność
Stacja Dializ – jednostka organizacyjna NZOZ „Centrum Dializa” Sp. z o.o. z Sosnowca.
Stacja Dializ dysponuje dwiema salami dializ – dziewięciostanowiskową
i dwustanowiskową, pomieszczeniem przygotowania pacjentów, gabinetem lekarskim,
rejestracją, szatnią dla pacjentów, dwiema łazienkami i dwoma sanitariatami dla pacjentów,
6
pomieszczeniem uzdatniania wody, pomieszczeniami sanitarnohigienicznymi dla personelu,
magazynem, składzikiem porządkowym, brudownikiem, magazynem odpadów medycznych.
Placówka spełnia wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
10.11.2006 r. (Dz. U. Nr 213, poz. 1568 z późn. zm.). Świadczenia w zakresie dializoterapii
wykonywano z użyciem pościeli, wyrobów medycznych i sprzętu dializacyjnego
jednorazowego użytku. W placówce opracowano i wdrożono procedury zapobiegania
zakażeniom zakładowym. Kontrola sanitarna Stacji Dializ nie wykazała uchybień w stanie
sanitarnym i higienicznym pomieszczeń, urządzeń i sprzętu.
3. Kontrola procesów dezynfekcji w placówkach służby zdrowia
Dezynfekcja rąk, dezynfekcja narzędzi i sprzętu medycznego jest podstawowym
elementem higieny w placówkach służby zdrowia. Celem dezynfekcji jest przerwanie dróg
szerzenia się drobnoustrojów oraz likwidacji źródeł zakażeń. W nadzorowanych zakładach
opieki medycznej zabiegi mycia i dezynfekcji wykonywano zgodnie z opracowanymi
procedurami. Stanowiska higieny rąk wyposażone były w odpowiednie preparaty, ręczniki
jednorazowe oraz instrukcję higienicznego mycia i odkażania rąk. Wszystkie skontrolowane
placówki służby zdrowia stosowały preparaty dezynfekcyjne dopuszczone do obrotu przez
Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
oraz posiadające znak CE, oznakowane i posiadające ważny termin przydatności do użycia.
Zarówno dobór preparatów (preparaty bakterio-, grzybo-, wiruso-, prątko- i sporobójcze) jak
i parametry dezynfekcji (czas kontaktu, stężenie) nie budziły zastrzeżeń. Zaopatrzenie
w środki dezynfekcyjne było odpowiednie i pozwalające na częste zmiany form chemicznych
preparatów. Postępowanie ze sprzętem, narzędziami po wykonaniu zabiegów medycznych
w poszczególnych placówkach medycznych było prawidłowe.
W lecznictwie zamkniętym tylko w Szpitalu Powiatowym sprzęt medyczny, narzędzia
myto i dezynfekowano w urządzeniach mechanicznych. Na wyposażeniu placówki były
urządzenia, takie jak:
 myjnia półautomatyczna do endoskopów,
 myjnia dezynfektor do endoskopów,
 myjnia dezynfektor do narzędzi i sprzętu medycznego,
 myjnia dezynfektor do sprzętu sanitarnego (2 szt.),
 myjka ultradźwiękowa.
W stosunku do ubiegłego roku zaopatrzenie Szpitala zwiększyło się o jedno urządzenie dezynfektor do sprzętu sanitarnego (Szpitalny Oddział Ratunkowy). Postępowanie
z materacami, łóżkami i bielizną szpitalną (pościel, poduszki, koce), po wypisaniu pacjenta ze
szpitala nie uległo zmianie. Placówki lecznictwa zamkniętego nie posiadają centralnej stacji
przygotowania łóżek i komory dezynfekcyjnej, mycie i dezynfekcja łóżek oraz materacy po
każdym wypisaniu pacjenta odbywało się w oddziałach. Brudną bieliznę po pacjencie
transportowano z zachowaniem rozdziału dróg brudnych i czystych, do magazynu, skąd
zewnętrzne firmy usługowe odbierały do prania i dezynfekcji.
W lecznictwie otwartym nadal najczęściej stosowaną metodą postępowania ze sprzętem po
jego użyciu jest mycie i dezynfekcja manualna . Publiczne zakłady nie posiadały urządzeń do
mechanicznego mycia i dezynfekcji, zaś niepubliczne miały ich 11, w tym:
 myjek ultradźwiękowych (6 szt.),
 urządzeń do mycia i dezynfekcji pod ciśnieniem końcówek stomatologicznych (3 szt.),
 zmywarek do instrumentów medycznych (2 szt.).
W stosunku do roku ubiegłego w grupie zakładów niepublicznych liczba urządzeń do
mechanicznego mycia wzrosła o jedno - zmywarkę do instrumentów medycznych.
7
W zakładach indywidualnej praktyki lekarskiej tylko gabinety stomatologiczne posiadały
urządzenia do mechanicznego mycia i dezynfekcji, ich stan ilościowy w stosunku do
ubiegłego roku nie zmienił się i wynosił 16 szt. (myjki ultradźwiękowe - 13, urządzenia do
mycia i dezynfekcji pod ciśnieniem końcówek stomatologicznych - 2, urządzenie do mycia
pulsacyjnego i dezynfekcji końcówek stomatologicznych z funkcją sterylizacji parą wodną 1).
4. Kontrola procesów sterylizacyjnych w szpitalach i gabinetach o profilu zabiegowym
Spośród 89 skontrolowanych placówek służby zdrowia, 63 stanowiły zakłady
o charakterze zabiegowym, z czego 45 wyposażonych było w sprzęt sterylizacyjny. Pozostałe
stosowały do zabiegów z naruszeniem ciągłości tkanek wyłącznie sprzęt i materiały
jednorazowego użytku (33 zakłady) lub zlecały zabiegi innym zakładom (11 zakładów).
Sterylizację innym zakładom zlecały: Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie
Chorych, NZOZ Zakładowa Przychodnia Lekarska przy Gerresheimer, poradnia
ortodontyczna NZOZ „DUO – DENT”, trzy praktyki lekarskie wynajmujące pomieszczenia
w Przychodni Gminnej w Nowogrodźcu, dwie praktyki lekarskie wynajmujące pomieszczenia
w NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego F. Hertman, trzy praktyki lekarskie zlokalizowane
w NZOZ „Centrum Medyczne STOMADENT”.
Na podległym terenie usługi w zakresie sterylizacji świadczyły następujące podmioty:
 Centralna Sterylizatornia Szpitala Powiatowego w Bolesławcu,
 NZOZ „Centrum Medyczne STOMADENT” w Bolesławcu,
 Przychodnia Gminna w Nowogrodźcu,
 NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego F. Hertman, Bolesławiec,
 Niepubliczny Stomatologiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Szprotawie.
Wyposażenie zakładów w urządzenia do sterylizacji w poszczególnych jednostkach ochrony
zdrowia przedstawiało się następująco:
 w zakładach publicznych – 9 autoklawów, w tym Szpitalu Powiatowym – 7,
 w zakładach niepublicznych – 15 autoklawów,
 w praktykach lekarskich – 33 autoklawy.
W stosunku do roku 2008 jest to wzrost o 3 urządzenia (1urządzenie w Szpitalu Powiatowym,
2 urządzenia w praktykach lekarskich).
Prawidłowa sterylizacja narzędzi, materiałów i sprzętu medycznego jest jednym
z istotnych czynników zapewniających bezpieczeństwo pacjentom korzystającym z usług
o charakterze zabiegowym. Wyroby medyczne przed przewiezieniem do sterylizacji myto,
dezynfekowano i płukano. W przypadku Szpitala Powiatowego transportowano w wannach
odpowiednio oznakowanych (nazwa środka dezynfekcyjnego, stężenie, czas dezynfekcji,
dane identyfikacyjne jednostki ZOZ, osoby wykonujące zabiegi), a w przypadku przychodni
i praktyk lekarskich w oznakowanych pakietach. Stosowano do sterylizacji opakowania
jednorazowe (torebki i rękawy papierowo-foliowe, podwójne warstwy papieru krepowego)
i wielokrotnego użytku (kontenery). Opakowania oznaczano podając daty sterylizacji
i przydatności do użycia sterylizowanych narzędzi. Nie stwierdzono przeterminowanych
wyrobów.
Skuteczność sterylizacji była systematycznie weryfikowana przez użytkowników
urządzeń w ramach kontroli wewnętrznej, każdorazowo przy pomocy testów chemicznych
i raz w miesiącu przy pomocy bioindykatorów. Wyniki kontroli archiwizowano na okres 5 lat.
Placówki zdrowia o charakterze zabiegowym, wyposażone w urządzenia sterylizacyjne,
posiadały wdrożone procedury dotyczące:
 wykonania pakietów sterylizacyjnych z użyciem opakowań sterylizacyjnych
jednorazowych,
8
 wykonania i oznakowanie zestawów narzędziowych w opakowaniach wielokrotnego
użycia,
 prowadzenia wewnętrznej kontroli skuteczności procesu sterylizacji,
 przechowywania pakietów sterylizacyjnych i zestawów narzędziowych,
 dokumentowania procesu sterylizacji i archiwizowanie wyników z kontroli
wewnętrznej.
Nieprawidłowości występujące w czasie kontroli sanitarnych dotyczyły przede wszystkim
niewłaściwego wykonywania pakietów narzędziowych w gabinetach stomatologicznych,
a mianowicie: niedostosowanie szerokości rękawów lub torebek sterylizacyjnych do ilości lub
rodzaju umieszczonych w nich narzędzi, brak prawidłowego odstępu materiału
sterylizowanego od zgrzewu rękawa, brak zabezpieczeń ostrych końcówek narzędzi,
w pakiecie więcej narzędzi niż dla jednego pacjenta, brak dat ważności, kodów osób
sterylizujących.
5. Zespoły ds. zakażeń zakładowych
Funkcjonujące na podległym terenie zakłady opieki zdrowotnej udzielające całodobowych
świadczeń zdrowotnych wywiązują się z ustawowego obowiązku monitorowania zakażeń
szpitalnych. Placówki stosowały metody biernej rejestracji. Dane o zakażeniach szpitalnych
gromadzone były przez pielęgniarki epidemiologiczne na podstawie kart rejestracji zakażeń,
które wypełniane były przez lekarzy prowadzących chorych. W metodzie tej brakowało
bieżącej analizy danych klinicznych, laboratoryjnych i aptecznych (zużycia antybiotyków,
antyseptyków, płynów dezynfekcyjnych, rękawic, itp.). Dokumentacja (rejestr zakażeń
zakładowych, rejestr drobnoustrojów alarmowych, raporty półroczny i roczny o zakażeniach
zakładowych, raport wstępny o podejrzeniu ogniska epidemicznego, raport końcowy
z postępowania w ognisku epidemicznym) prowadzona była prawidłowo, a wymagane
przepisami raporty terminowo wpływały do PSSE w Bolesławcu.
W roku sprawozdawczym zgłoszono do Państwowej Inspekcji Sanitarnej jedno ognisko
epidemiczne. Zakażenie wystąpiło w Oddziale Terapii Uzależnień Wojewódzkiego Szpitala
dla Nerwowo i Psychicznie Chorych i dotyczyło grupy 18 pacjentów, u których wystąpiły
objawy grypowe.
IV. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku
W 2009 roku oddział higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku obejmował
nadzorem sanitarnym 615 obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku, prowadzących
działalność w zakresie:
 produkcji żywności (36 obiektów),
 obrotu żywnością (371 obiektów),
 żywienia zbiorowego (177 obiektów),
 produkcji materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością
(7 obiektów),
 obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością
(1 obiekt).
 środki transportu (23 obiekty).
Ilość podmiotów będących w ewidencji Stacji była na poziomie ubiegłego roku (w roku
2008 nie ujęto środków transportu). W ramach bieżącej kontroli sanitarnej nad żywnością
i żywieniem skontrolowano 443 (72%) obiektów będących w ewidencji Stacji.
W nadzorowanych zakładach przeprowadzono 851 kontroli sanitarnych, w tym 54
interwencyjnych. Wydano ogólnie 891 decyzji administracyjnych, w tym 1 unieruchomienia
działalności, 1 zagrożenia unieruchomieniem działalności oraz 24 decyzje zakazu
9
wprowadzania środka spożywczego do obrotu. Winnych zaniedbań warunków sanitarnych
w obrocie i produkcji ukarano 89 mandatami, na łączną kwotę 12 890 zł., była to większa
liczba sankcji niż w roku ubiegłym (w 2008 roku 58 nałożonych kar na kwotę 9 200 zł ).
Zdecydowana większość nieprawidłowości skutkujących wydaniem decyzji
podstawowych, bądź decyzji przedłużających wykonanie obowiązków dotyczyła braku
opracowania i wdrożenia GHP/GMP i HACCP oraz braku dokumentacji umożliwiającej
identyfikację dostawców i odbiorców środków spożywczych.
Prowadzone postępowanie administracyjne doprowadziło do wzrostu bezpieczeństwa
zdrowotnego żywności w powiecie, gdyż na koniec roku sprawozdawczego wdrożone
procedury dobrej praktyki produkcyjnej i higienicznej (GHP/ GMP) odnotowano już w 442
zakładach, natomiast system HACCP działał w 400 zakładach. W stosunku do roku ubiegłego
liczba zakładów, które wdrożyły system HACCP zwiększyła się o 168.
1. Stan sanitarny w poszczególnych grupach obiektów
Wszystkie obiekty żywnościowe mają doprowadzoną bieżącą wodę z ujęć publicznych,
której jakość zdrowotna była monitorowana przez służby sanitarne. Ścieki z obiektów
odprowadzane są w większości do ogólnej kanalizacji. Gminy Nowogrodziec i Gromadka nie
są w pełni skanalizowane i na tych terenach działają jeszcze lokalne systemy odprowadzania
ścieków. Teren wokół obiektów żywnościowych jest utwardzony, łatwy do utrzymania
w bieżącej czystości.
Zakłady funkcjonujące na terenie powiatu bolesławieckiego posiadają potwierdzenie
(Decyzja PPIS Bolesławcu o zatwierdzeniu i wpisie do rejestru zakładów ), że w zakresie
swojej działalności spełniają wymagania ustawy o bezpieczeństwie żywności, dotyczące
pomieszczeń, ich funkcjonalności, urządzeń, sprzętu oraz wdrażanych procedur w zakresie
higieny środków spożywczych.
1.1. Automaty do lodów
Pod nadzorem sanitarnym były 4 zakłady produkujące, w okresie wiosenno-letnim, lody
z automatów. Lody, przygotowywane z koncentratów proszkowych i wody, porcjowane na
gałki z polewami, posypkami i sosami podawano w waflach. Nieprawidłowości wystąpiły
w jednym zakładzie, dotyczyły złego stanu technicznego sufitu w pomieszczeniu
produkcyjnym.
1.2. Piekarnie
W 2009 r. objętych nadzorem sanitarnym było 14 piekarni, w stosunku do roku ubiegłego
o dwa obiekty mniej. Zakłady piekarnicze produkują pieczywo na rynek lokalny oraz do
ościennych powiatów. Wśród nich tylko 3 wykonują produkcję powyżej 1000 kg pieczywa na
dobę (piekarnie w Parowej, Trzebieniu i Jarhen w Tomaszowie Bolesławieckim).
Skontrolowano wszystkie zakłady, nieprawidłowości w stanie technicznym pomieszczeń
(brudne, zagrzybione ściany, sufity) stwierdzono w 9 obiektach. Łącznie, na piekarnie
wydano 49 decyzji administracyjnych, w tym 1 zakazu wprowadzenia produktu do obrotu.
Za naruszenia warunków sanitarnych w produkcji, które miały miejsce w 4 obiektach,
nałożono na osoby odpowiedzialne 9 mandatów na ogólną kwotę 1400 zł. W zakładach tych
stwierdzano następujące uchybienia:
 brudne kosze na pieczywo,
 niehigieniczne warunki produkcji bułki tartej,
 niewłaściwe znakowanie pieczywa - brak informacji o składzie surowcowym
pieczywa,
 niepodawanie informacji, że pieczywo wypiekane jest z ciasta głęboko mrożonego,
niewykazywanie w składzie surowcowym funkcji technologicznych używanych
10







polepszaczy (informacje winny być umieszczane na etykiecie lub na stanowisku
sprzedaży wyrobu),
brak nadzoru w zakresie monitorowania obecności szkodników (ślady owadów i ślady
bytności gryzoni w hali produkcyjnej i magazynie surowców sypkich),
nieprzestrzeganie w produkcji procedur higienicznych,
niewdrożenie posiadanych procedur higienicznych,
używanie do produkcji środków spożywczych przeterminowanych,
brudne podłogi, szafki odzieżowe, brudna odzież ochronna pracowników,
przechowywanie żywności w brudnym urządzeniu chłodniczym,
brak środków do higienicznego mycia i osuszania rąk.
W ramach urzędowej kontroli żywności pobrano 2 próbki mąki do badań w kierunku
zanieczyszczeń szkodnikami zbożowo - mącznymi i mykotoksynami oraz 1 próbkę soi
w kierunku zanieczyszczeń ołowiem i kadmem. Wyniki badań były prawidłowe.
We wszystkich skontrolowanych piekarniach wdrożono procedury dobrej praktyki
higienicznej i produkcyjnej (GHP/GMP), a w trzynastu wprowadzono system HACCP.
Podczas kontroli urzędowych sprawdzano, czy możliwa jest identyfikacja dostawców
surowców i odbiorców wyrobu gotowego. Stwierdzano, na podstawie okazywanych faktur
i dokumentów rozchodu, że można ustalić drogę dystrybucji surowców i wyrobu gotowego.
1.3. Ciastkarnie
Objętych nadzorem sanitarnym było 10 ciastkarni, które poza jedną, dystrybuują swoje
wyroby na rynek lokalny. Ogółem przeprowadzono w tych obiektach 23 kontrole sanitarne,
wydano 29 decyzji administracyjnych. Uchybienia sanitarne stwierdzono w 2 zakładach,
osoby odpowiedzialne ukarano 2 mandatami na ogólną kwotę 250 zł.
W zakładach tych stwierdzono m. in.:
 zły stan sanitarny podłogi pomieszczeń produkcyjnych,
 zły stan sanitarny urządzenia chłodniczego,
 niewłaściwe postępowanie z odpadami (odpady produkcyjne przechowywano luzem
w magazynie dodatków do ciast),
 niezachowanie warunków higienicznych w produkcji (surowce przechowywano
w otwartych pojemnikach, obróbkę owoców i warzyw wykonywano przy braku
przygotowalni wstępnej).
Procedury GHP/GMP wdrożono w 10 zakładach, a w 5 system HACCP.
W ramach urzędowej kontroli żywności pobrano 8 próbek ciastek kremowych do badań
mikrobiologicznych. Wyniki były prawidłowe.
1.4. Wytwórnie napojów bezalkoholowych i rozlewnie piwa
W tej grupie obiektów funkcjonuje jeden zakład, produkujący napój na bazie wody pitnej
i dodatku smakowego – ekstraktu z zielonej herbaty. Jest to niewielki zakład z miesięczną
produkcją napoju wynoszącą około 120 litrów. W zakładzie przeprowadzono jedną kontrolę
i stwierdzono nieprawidłowości związane z reklamą produktu zamieszczoną w Internecie.
Reklama wskazywała na stosowanie szczególnych technologii produkcji napoju
(nanotechnologii), wprowadzała w błąd co do nazwy producenta napoju (Nanolaboratory
Nantes) oraz sugerowała szczególne właściwości napoju, także lecznicze. Po kontroli treść
reklamy została zmieniona na zgodną z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego.
11
1.5. Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego
W tej grupie obiektów nadzorem sanitarnym objęto 4 zakłady - młyny, o jeden mniej
w stosunku do roku ubiegłego, gdyż z działalności wyłączono elewator zbożowy. W młynach
przeprowadzono ogółem 7 kontroli sanitarnych, wydano 8 decyzji administracyjnych
zobowiązujących przedsiębiorców do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w ich stanie
sanitarno-technicznym. W jednym młynie za uchybienia sanitarne nałożono na osobę
odpowiedzialną mandat w wysokości 200 zł. Choć procedury GHP/GMP i system HACCP
wdrożono we wszystkich zakładach, to jednak w czasie kontroli stwierdzano
nieprawidłowości, takie jak:
 zły stan sanitarno-porządkowy pomieszczeń,
 niehigieniczne przechowywanie opakowań jednorazowych do mąki,
 niezabezpieczenie obiektu przed dostępem szkodników (nieszczelności przy drzwiach),
 brak monitorowania bytności szkodników,
 brak monitorowania, wyznaczonych przez kierownictwo, krytycznych punktów
kontrolnych (CCP) procesu technologicznego.
Pobrano z dwóch dużych zakładów „Młynpolu” w Osłej i Krzyżowej próbki ziarna żyta
i pszenicy (łącznie 4 próbki) do badań w kierunku zanieczyszczeń biologicznych,
zanieczyszczeń metalami ciężkimi (ołowiem i kadmem). Wyniki badań nie wykazały
przekroczenia dopuszczalnych zanieczyszczeń. Niezależnie od kontroli urzędowej, surowce
i wyroby tych Młynów były badane przez producentów w ramach kontroli wewnętrznej
procesu produkcyjnego (oznaczano w ziarnach zbóż metale ciężkie oraz poziom skażenia
ochratoksyną A, produkowaną w warunkach naturalnych przez niektóre grzyby rodzaju
Penicillium i Aspergillus).
1.6. Wytwórnie wyrobów cukierniczych
W tej grupie obiektów pod nadzorem sanitarnym były 2 zakłady. Jeden wykonywał usługi
dla kontrahenta niemieckiego. W zakładzie tym, w oparciu o surowce i opakowania
dostarczane z Niemiec, produkowano, poprzez roztapianie bloków czekoladowych, galanterię
czekoladową. Wyroby dystrybuowano wyłącznie na rynek niemiecki. Stan sanitarny
w obiekcie był zachowany, procedury GHP/GMP wdrożone.
Drugi zakład rozpoczął działalność końcem 2009 r. w zakresie produkcji waty cukrowej
w opakowaniach jednostkowych.
1.7. Wytwórnie koncentratów spożywczych
W tej grupie obiektów pod nadzorem sanitarnym był 1 zakład „Ziołopex” produkujący
przyprawy, buliony w kostkach, zioła, bakalie oraz dodatki piekarskie. Wyroby sprzedawano
na terenie całego kraju i za granicę (Rosja, Białoruś, Ukraina, Mongolia, Rumunia, Niemcy,
Turcja, Wietnam, Indonezja, Chiny, Indie, Maroko, Egipt, Iran, Argentyna, Chile).
W 2009 r. przeprowadzono 5 kontroli sanitarnych, wydano 5 decyzji administracyjnych.
Nie stwierdzono uchybień stanu sanitarno-technicznego i porządkowego. Wydane decyzje
dotyczyły niewłaściwego oznakowania produktów. W zakładzie przestrzegano procedury
GHP/GMP, a system HACCP działał bez zastrzeżeń. Jakość zdrowotną, przyjętych do
produkcji lub konfekcjonowania surowców, jakość gotowych do sprzedaży wyrobów
sprawdzano we własnym laboratorium lub w zewnętrznych laboratoriach, posiadających
akredytację.
W zakładzie były też ponadplanowe kontrole sanitarne, wynikały one z konieczności
zweryfikowania informacji wpływających do Stacji o nieprawidłowościach występujących
w produktach firmy „Ziołopex”. Zgłoszenia były dwa i dotyczyły niewłaściwych cech
organoleptycznych śliwek i moreli suszonych, niezgodnego z przepisami oznakowania
12
rodzynek i daktyli. Na opakowaniu rodzynek w wykazie składników nie wyszczególniono
substancji dodatkowej dozwolonej - dwutlenku siarki (SO2), podczas gdy w produkcie ją
stwierdzono, zaś na opakowaniu daktyli podano informacje o zawartości tej substancji,
podczas gdy produkt jej nie zawierał. Niezgodności usunięto.
W ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano z zakładu 15 próbek
środków spożywczych (przyprawy, zioła i bakalie) do badań w kierunku zanieczyszczeń:
metalami ciężkimi (Pb, Cd), barwnikami (Sudan I-IV), w kierunku sprawdzenia, czy żywność
poddawana była konserwacji przez napromienianie, w kierunku zanieczyszczeń
biologicznych i fizycznych, w kierunku zawartości aflatosyn (toksycznych metabolitów
wytwarzanych przez grzyby z rodzaju Aspergillus flavus lub A. parasiticus). Wyniki badań
były prawidłowe.
1.8. Sklepy spożywcze, w tym supermarkety, hipermarkety
Objęto nadzorem sanitarnym 346 sklepów spożywczych, w tym 4 hipermarkety (Tesco,
Intermarche, Carrefour, Kaufland) i 6 supermarketów (Lidl, Biedronki) oraz 8 kiosków.
W porównaniu do ubiegłego roku liczba sklepów w ewidencji Stacji nie zmieniła sie, ale
przybył jeden obiekt wielkopowierzchniowy. Skontrolowano 214 obiektów (62%),
przeprowadzono 467 inspekcji. Za naruszenia przepisów prawa żywnościowego wydano 432
decyzje administracyjne, w tym 19 zakazu wprowadzenia produktu do obrotu.
Nieprawidłowości skutkujące ukaraniem w drodze mandatu stwierdzono w 37 sklepach, na
osoby odpowiedzialne nałożono 42 mandaty na ogólną kwotę 5490 zł.
W sklepach tych stwierdzano:
 wprowadzanie do obrotu przeterminowanych środków spożywczych,
 wprowadzanie do obrotu produktów nieoznakowanych,
 zły stan sanitarno-techniczny urządzeń i pomieszczeń (brudne lady, regały chłodnicze,
blachy na stoisku piekarniczym, wózki),
 niehigieniczne warunki sprzedaży żywności (brak czystości i porządku na stoiskach:
nabiałowym, mięsnym i wędliniarskim),
 oferowanie do sprzedaży niewłaściwej jakości żywności (stwierdzono kawałki serów
twardych z oznakami zepsucia, oznakowane jako przeznaczone na wiórki oraz śliwki
suszone luzem z oznakami pleśni),
 niehigieniczne warunki przechowywania opakowań jednorazowych do żywności,
 niewłaściwe przechowywanie odpadów (odpady mięsne przechowywano razem
z mrożonym mięsem),
 przechowywanie żywności wymagającej warunków chłodniczych w temperaturze
niezgodnej z podaną na etykiecie przez producenta,
 brak możliwości przeprowadzenia identyfikowalności produktów,
 przechowywanie żywności bez zachowania segregacji,
 nieprawidłowego przechowywania odzieży ochronnej,
 przechowywanie żywności nietrwałej poza urządzeniami chłodniczymi,
 brak warunków do higienicznego mycia i osuszania rąk (brak ciepłej wody przy
umywalkach i brak środków myjących i osuszających),
 przechowywanie żywności w warunkach narażających ją na zanieczyszczenie
(w przypadkowych miejscach: na podłodze w hali sprzedaży, w pomieszczeniu
socjalnym),
 brak orzeczeń lekarskich o braku przeciwwskazań do pracy w kontakcie
z żywnością,
 niezapewnienie pracownikom odzieży ochronnej,
 brak warunków do przechowywania odzieży roboczej i własnej,
 brak warunków do higienicznego mycia i osuszania rąk.
13
Odsetek skontrolowanych sklepów, w których wdrożono procedury GHP/GMP wynosił
79%, a z działającym system HACCP - 71%.
W ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano do badań ogółem 153
próbki środków spożywczych oraz 5 próbek materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością
oraz 2 próbki ceramiki użytkowej. Zakwestionowano jakość zdrowotną dwóch środków
spożywczych - podrobów drobiowych (żołądki i wątróbki ) - ze względu na wykrycie
skażenia ich bakterią chorobotwórczą - Campylobacter.
1.9. Magazyny hurtowe
Objęto nadzorem sanitarnym 17 hurtowni środków spożywczych, w tym po dwa magazyny
mięsno-wędliniarskie, owocowo-warzywne i wyrobów mleczarskich. Przeprowadzono 31
kontroli w 16 hurtowniach, wydano ogółem 34 decyzje administracyjne, w tym jedną
unieruchomienia działalności zakładu. Z powodu niezachowania higienicznych warunków
w obrocie na osoby odpowiedzialne nałożono 7 mandatów na ogólną kwotę 1200 zł.
Najczęściej występujące nieprawidłowości hurtowniach to:
 zły stan sanitarno-techniczny i porządkowy (brudna i z ubytkami glazury posadzka,
przechowywanie w obiekcie rzeczy niezwiązanych z działalnością),
 zły stan sanitarno-higieniczny (brudne regały, szafki odzieżowe),
 niezachowanie warunków higienicznych w obrocie (brak rozdziału czynności dróg
czystych i brudnych, brak ciepłej wody przy umywalce, brak środków
czystościowych),
 brak zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami (ślady obecności gryzoni i ptaków),
 brak podejmowanych działań w kierunku identyfikacji i oceny zagrożeń jakości
zdrowotnej żywności oraz ryzyka ich wystąpienia,
 brak opracowanych zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki
produkcyjnej (GMP).
Procedury GHP/GMP wdrożono w 14 skontrolowanych hurtowniach, a w 11 system
HACCP. W ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano ogółem 2 próbki
środków spożywczych do badań. Wyniki były prawidłowe.
1.10. Zakłady żywienia zbiorowego otwarte i zakłady małej gastronomii
Objęto nadzorem sanitarnym 130 zakładów żywienia otwartego, w tym 55 typu małej
gastronomii, skontrolowano 105 obiektów (81%), wydano łącznie 228 decyzji
administracyjnych, w tym 3 nakazujące wycofanie produktów z obrotu, a winnych zaniedbań
ukarano 26 mandatami na ogólną kwotę 4200 zł. Stwierdzano w tych zakładach następujące
uchybienia sanitarne:
 niezachowanie warunków higienicznych w produkcji (brak oddzielenia drogi czynności
czystych i brudnych),
 brak segregacji żywności w urządzeniach chłodniczych (surowce przechowywane
razem z produktami gotowymi do spożycia),
 brak zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami i monitorowania ich obecności
(obecność szkodników w zakładzie),
 stosowanie w produkcji przeterminowanych środków spożywczych,
 używanie do produkcji środków spożywczych niewiadomego pochodzenia (środki
spożywcze bez oznakowania),
 zły stan sanitarno-techniczny i porządkowy pomieszczeń socjalnych,
 brak dezynfekcji naczyń stołowych,
 niehigieniczne przechowywanie naczyń stołowych,
 nieprzestrzeganie opracowanych w zakładzie procedur GHP/GMP.
14
Procedury GHP/GMP oraz system HACCP wdrożono w 80 skontrolowanych zakładach
żywienia zbiorowego otwartego (61% zakładów).
1.11. Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego
W 2009 r. objęto nadzorem sanitarnym 47 zakładów żywienia typu zamkniętego
(o 5 zakładów więcej niż w 2008 r.), w tym:
 stołówek pracowniczych - 5,
 bufetów przy zakładach - 1,
 bloków żywienia w szpitalach - 3 (jeden w systemie cateringowym),
 stołówek szkolnych - 14 (cztery w systemie cateringowym),
 stołówek w przedszkolach – 18 (pięć w systemie cateringowym).
Kontrole przeprowadzono w 42 obiektach, wydano 64 decyzje administracyjne, w tym
jedną zakazu wprowadzenia produktu do obrotu, uchybienia sanitarne stwierdzono
w jednym zakładzie (stołówce szkolnej), osobę winną ukarano mandatem na kwotę 100 zł.
Procedury GHP/GMP wdrożono w 33 skontrolowanych zakładach, a w 32 działał system
HACCP.
1.12. Wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością
Pod nadzorem sanitarnym znajdowało się 7 wytwórni ceramiki użytkowej. W ramach
monitoringu pobrano z trzech zakładów produkcyjnych 6 próbek wyrobów do badań
laboratoryjnych w kierunku właściwego znakowania oraz w kierunku migracji do żywności
związków zawartych w barwnikach, stosowanych do barwienia wyrobów ceramicznych:
ołowiu i kadmu. Jednocześnie sprawdzano w zakładach posiadanie dokumentacji koniecznej
do wystawienia deklaracji zgodności stwierdzającej, że wyroby spełniają obowiązujące
wymagania i są bezpieczne dla ludzi. Nie stwierdzono nieprawidłowości.
2. Ocena prób środków spożywczych pobranych do badań w roku 2009
W ramach monitoringu i urzędowej kontroli żywności pobrano z obrotu handlowego
i zakładów produkcyjnych 193 próbki środków spożywczych do badań laboratoryjnych
w kierunku:
 zanieczyszczeń mikrobiologicznych,
 zawartości metali ciężkich,
 zawartości azotanów i azotynów,
 słodzików, barwników,
 zawartości SO2,
 zanieczyszczeń pestycydami,
 zanieczyszczeń mykotoksynami,
 zanieczyszczeń WWA,
 napromieniania,
 zanieczyszczeń organicznych,
 znakowania.
Ponad 40% próbek laboratoryjnych pobrano do badań mikrobiologicznych, a ponad 15%
stanowiły próbki, w których oznaczano zanieczyszczenia metalami ciężkimi.
Badania wykonywały laboratoria powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych
w Jeleniej Górze, Legnicy, Wałbrzychu, wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych
we Wrocławiu, Kielcach i Szczecinie oraz w zakresie napromieniania żywności Instytut
Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie.
15
Badaniom na obecność chorobotwórczych bakterii poddano: wędliny, jaja, produkty
drobiowe, przetwory rybne, produkty mleczarskie, sery dojrzewające, masło, przekąski typu
snack, przetwory zbożowe, ciastka z kremem, galanterię ciastkarską, produkty warzywne,
suszone owoce, wyroby garmażeryjne i kulinarne, preparaty początkowego żywienia dla
niemowląt, mleko pasteryzowane, przyprawy, nabiał, żelatynę, ciastka z kremami, wyroby
mączne, masło i margarynę. Metale ciężkie badano w takich grupach żywności jak: ryby,
owoce morza, mleko UHT, wyroby mleczarskie, ziarna zbóż, wyroby przemysłu
piekarskiego, warzywa suszone, ziemniaki, produkty warzywne, grzyby, zioła, przyprawy,
owoce suszone, produkty owocowe, kawa, herbata ziołowa, wyroby cukiernicze
i ciastkarskie, preparaty do początkowego żywienia, środki spożywcze dla niemowląt i dzieci.
Mykotoksyny oznaczano w: mące, przyprawach, suszonych figach. Pestycydy - w gruszkach
i soku z jabłek. W oleju jadalnym badano poziom zanieczyszczenia WWA. Przyprawy i zioła
badano pod kątem ich ewentualnego utrwalania przez napromienienie. Skażenia
promieniotwórcze oznaczano w grzybach dziko rosnących- kurkach.
Spośród wszystkich pobranych do badań prób zakwestionowano dwie - podroby drobiowe
- ze względu na zanieczyszczenie bakterią rodzaju Campylobacter.
V. Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy
PSSE w Bolesławcu sprawowała nadzór nad warunkami pracy w zakładach, który
obejmował kontrole przestrzegania przepisów m. in. z zakresu bezpieczeństwa i higieny
pracy, wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia,
przeprowadzania badań lekarskich dopuszczających pracowników do wykonywania
określonej pracy.
W roku 2009 r. w ewidencji oddziału higieny pracy było 251 zakładów, wśród których
31% stanowiły zakłady małe, zatrudniające do 5 pracowników, zaś odsetek zakładów dużych
zatrudniających 251 pracowników i więcej stanowił 3% [tabela 2, załącznik nr 4].
Tabela 2. Struktura podmiotów gospodarczych objętych ewidencją pionu higieny pracy
w 2009 r. według liczby zatrudnionych
Odsetek całkowitej
liczby zakładów
Liczba zatrudnionych
nadzorowanych przez
Liczba zakładów
w zakładzie pracy
pion higieny pracy
w 2009 r.
do 5 pracowników
79
31%
6-20 pracowników
85
34%
21 - 50 pracowników
34
14%
27
11%
18
7%
251 i więcej pracowników
8
3%
W nadzorowanych zakładach zatrudnienie było na tym samym poziomie co w roku
ubiegłym i wynosiło 9653 pracowników (w 2008 r. było 9648 pracowników). Podobnie jak
w latach ubiegłych, prawie połowę zatrudnionych stanowili pracownicy czterech branż,
określonych w Polskiej Klasyfikacji Działalności jako:
 produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych - 24,5%
zatrudnionych (28% zatrudnionych w 2008 r. ),
 opieka zdrowotna - 7,7% zatrudnionych (7,8% zatrudnionych w 2008 r.),
 produkcja skór i wyrobów ze skór - 7,6% zatrudnionych (7,2% zatrudnionych w 2008 r.),
 produkcja metali - 6,7% zatrudnionych (6,8% zatrudnionych w 2008 r.) [załącznik nr 5].
16
W 2009 r. skontrolowano 136 zakładów, co stanowiło ponad połowę zakładów
nadzorowanych (54%), wykonano 198 kontroli., w tym m. in.
 w ramach nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi (66 kontroli),
 w ramach nadzoru nad prekursorami kategorii 2 i 3 (1 kontrola),
 w ramach nadzoru nad produktami biobójczymi (2 kontrole),
 w zakresie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych
o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (21 kontroli),
 w ramach nadzoru nad czynnikami biologicznymi w środowisku pracy (64 kontrole),
 w ramach nadzoru nad detergentami (2 kontrole),
 obiektów zajmujących się obrotem substancjami i preparatami chemicznymi
(14 kontroli),
 obiektów stosujących substancje i preparaty chemiczne (58 kontroli),
 zajmujących się obrotem prekursorami kategorii 2 i 3 (1 kontrola),
 obiektów wprowadzających do obrotu produkty biobójcze (2 kontrole),
 obiektów w zakresie substancji, preparatami, czynnikami lub procesami
technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy
(14 kontroli),
 obiektów w zakresie czynników biologicznych w środowisku pracy (43 kontrole),
 obiektów w zakresie nadzoru nad detergentami (2 kontrole).
Analizując rodzaj działalności, najwięcej kontroli przeprowadzono w następujących
obszarach działalności: produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców
niemetalicznych (16,2%); produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (10,1%);
produkcja metali (9,1%); uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając
działalność usługową (7,1%); produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli
(7,1%); produkcja artykułów spożywczych (6,1%) [załącznik nr 6].
1. Postępowanie administracyjne dotyczące warunków higieniczno-sanitarnych
Za naruszenia z zakresu bieżącego nadzoru sanitarnego wydano na zakłady 103 decyzje
administracyjne, w tym 52 decyzje dotyczyły poprawy warunków pracy i zawierały 189
nakazów, m. in.:
 w zakresie substancji i preparatów chemicznych - 19,
 w zakresie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych
o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy - 3,
 w zakresie czynników biologicznych w środowisku pracy - 5,
 dotyczących badań i pomiarów środowiska pracy - 67,
 dotyczących obniżenia stężeń i natężeń czynników szkodliwych - 8,
 w zakresie oceny ryzyka zawodowego - 18.
W 7 zakładach stwierdzono niezachowanie czystości w pomieszczeniach sanitarnych
i porządku w obrębie nieruchomości, za powyższe na osoby odpowiedzialne nałożono
mandaty na łączną kwotę 1900 zł.
2. Ocena narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku pracy
Ocenę narażenia pracowników na czynniki szkodliwe dokonano po zapoznaniu się
z przedłożonymi przez pracodawców badaniami środowiska pracy, wykonanymi przez
uprawnione do tego laboratoria. Na podstawie tych dokumentów stwierdza się,
że w skontrolowanych zakładach przekroczenia czynników szkodliwych dla zdrowia
wystąpiły w 8 zakładach i dotyczyły 65 osób. W ponadnormatywnym hałasie pracowało 35
17
osób, stężeniach powyżej NDS- pyłu pracowały 23 osoby, zaś stężeniach powyżej NDS
substancji chemicznych pracowało 25 osób. Liczba pracowników narażonych na
ponadnormatywne stężenia jest zaniżona z uwagi na fakt niewywiązywania się pracodawców
z obowiązku wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na
stanowiskach pracy (67 nakazów w decyzjach dotyczyło braku badań środowiska pracy).
W wyniku postępowania administracyjnego i egzekucyjnego, prowadzonego w roku
sprawozdawczym (dot. decyzji wydanych w 2009 r. i w latach wcześniejszych) warunki pracy
w zakresie przekroczeń normatywów higienicznych uległy poprawie w 5 zakładach
i dotyczyły 81 osób.
Pracownicy pionu higieny pracy poprzez działania administracyjne i egzekucyjne
egzekwowali od pracodawców tworzenia bezpiecznych warunków pracy. W przypadku
ekspozycji na ponadnormatywny hałas, gdy uznano, że w zakładzie wyczerpano działania
organizacyjne i techniczne zmierzające do ograniczenia lub wyeliminowania ryzyka
zawodowego wynikającego z narażenia na hałas, odstępowano od wydawania decyzji na
obniżenie hałasu, jeśli pracodawca zabezpieczał pracowników w odpowiednio dobrane
ochronniki słuchu.
3. Choroby zawodowe
W 2009 r. sporządzono 12 kart oceny narażenia zawodowego dla osób zgłaszających
podejrzenie wystąpienia choroby zawodowej. Zawarto w nich informacje dotyczące
przebiegu zatrudnienia w narażeniu na czynnik szkodliwy dla zdrowia, który mógł być
przyczyną powstania choroby zawodowej, bądź też mógł mieć związek ze sposobem
wykonywania pracy. Do oceny narażenia zawodowego w większości wykorzystywano wyniki
badań i pomiarów z archiwum PSSE w Bolesławcu.
W wyniku prowadzonego postępowania w sprawach chorób zawodowych wydano 13
decyzji, w tym 11 o stwierdzeniu choroby zawodowej. Uznane choroby zawodowe
spowodowane były przez: czynnik biologiczny (wirus HBV, grzyby Aspergillus, alergeny
mąki i jej zanieczyszczeń), czynnik alergizujący (farba kobaltowa), czynnik chemiczny
(wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), oraz czynnik fizyczny (hałas, pył
zwłókniający).
W roku sprawozdawczym wydano decyzje stwierdzające następujące choroby zawodowe:
1. choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa: WZW,
2. choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa: aspergiloza,
3. alergiczne kontaktowe zapalenie skóry,
4. pylica krzemowa płuc (2 przypadki),
5. obustronny trwały ubytek słuchu,
6. astma oskrzelowa (2 przypadki),
7. alergiczny nieżyt nosa (2 przypadki),
8. nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących
w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi.
W porównaniu z rokiem ubiegłym decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej wydano o 7
więcej. W stwierdzonych chorobach zawodowych dominujący był czynnik biologiczny.
4. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi lub mutagennymi
Na terenie powiatu bolesławieckiego funkcjonowało 16 zakładów, w których pracownicy
byli w kontakcie z substancjami, preparatami, czynnikami lub procesami technologicznymi
o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. Narażonych na czynniki rakotwórcze było 727
osób, w tym 54 mężczyzn. Wśród nich, 84% stanowili pracownicy służby zdrowia, którzy
potencjalnie są narażeni na zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B i C oraz na
promieniowanie jonizacyjne.
18
Przeprowadzono 21 kontroli w 14 zakładach w ramach nadzoru nad czynnikami
rakotwórczymi lub mutagennymi. Uchybienia stwierdzono w jednym zakładzie w zakresie
niedopełnienia obowiązku przekazywania Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi
Sanitarnemu we Wrocławiu informacji o występowaniu czynników rakotwórczych lub
mutagennych w środowisku pracy, a także sporządzania rejestrów: pracowników oraz prac,
których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z substancjami
o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.
5. Nadzór nad czynnikami biologicznymi
W roku sprawozdawczym w ewidencji Stacji znajdowało się 68 zakładów pracy,
w których występowały szkodliwe czynniki biologiczne z grupy 2 lub/i 3. Były to zakłady
prowadzące działalność w sektorze:
 leśnictwa (narażeni na czynniki biologiczne są leśnicy, robotnicy leśni, drwale),
 produkcji wyrobów tartacznych,
 produkcji wyrobów z drewna,
 produkcji wyrobów z kartonów,
 wyprawy skór, garbowania,
 gospodarki komunalnej (narażeni na czynniki biologiczne są pracownicy oczyszczalni
ścieków, pracownicy zajmujący się wywozem, składowaniem i sortowaniem odpadów
komunalnych),
 służby zdrowia,
 rolnictwa (narażeni na czynniki biologiczne są pracownicy: ferm drobiu, trzody
chlewnej i ryb oraz gospodarstw rolnych),
 produkcji wyrobów metalowych (operatorzy tokarek),
 produkcji żywności (piekarnie, cukiernie, młyny, ubojnie drobiu).
Skontrolowano 43 zakłady, gdzie narażonych na czynniki biologiczne było 2536 osób,
w tym na czynniki kwalifikujące się do drugiej grupy - 130 osób. Liczba osób narażonych
zwiększyła się w stosunku do ubiegłego roku (w 2008 r. było 960 osób) z powodu tego, że
obecnie inaczej definiuje się narażenie na czynniki biologiczne oraz w 2009 r. objęto
nadzorem także zakłady żywnościowe. Narażony na czynniki biologiczne jest nie tylko
pracownik, który zachorował na chorobę wywołaną przez czynnik biologiczny, ale również
pracownik potencjalnie narażony na zakażenie.
Uchybienia stwierdzono w 6 zakładach, wydano 5 decyzji administracyjnych z nakazem
sporządzenia rejestru prac (grupa 3.), rejestru pracowników pracujących w narażeniu na
czynniki biologiczne grupy 3. oraz oceny ryzyka zawodowego dotyczącego czynników
biologicznych.
6. Substancje i preparaty chemiczne, prekursory
Przemysł chemiczny, a także inne powiązane z nim sektory gospodarki od 1.06.2007 r.
mają obowiązek wdrażać unijne prawodawstwo w zakresie chemikaliów – rozporządzenie
(WE) Nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych
ograniczeń w zakresie chemikaliów, utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów
…(REACH). System REACH tworzy nowy wzór strategicznego podejścia do oceny
i zarządzania chemikaliami. Najważniejszym celem rozporządzenia jest zapewnienie ochrony
zdrowia i środowiska, przy jednoczesnym dążeniu do zachowania konkurencyjności
europejskich przedsiębiorstw na światowym rynku. Rozporządzenie ustanawia przepisy
dotyczące substancji i preparatów. Przepisy te stosuje się do produkcji, wprowadzania do
obrotu i stosowania tych substancji w ich postaci własnej, jako składniki preparatu lub
w wyrobach oraz do wprowadzania do obrotu preparatów.
19
Do PSSE w Bolesławcu wpływały od organów Inspekcji Sanitarnej informacje
o produktach biobójczych oraz substancjach i preparatach chemicznych niedozwolonych
w obrocie ze względu na zawartą w nich substancję czynną, składnik lub niewłaściwe
opakowanie (brak zamknięcia utrudniającego otwarcie przez dzieci, brak znaku
ostrzegającego przed niebezpieczeństwem wyczuwalnego dotykiem). Spośród wszystkich
powiadomień, większość dotyczyła preparatów biobójczych. Łącznie, w związku ze
zgłoszeniami przeprowadzono 9 kontroli, jedna potwierdziła obecność w obrocie detalicznym
dwóch niedozwolonych preparatów biobójczych (po kontroli zostały zwrócone
producentowi).
6.1. Substancje i preparaty chemiczne wprowadzane do obrotu
Na terenie powiatu bolesławieckiego nadzorowano 17 podmiotów wprowadzających
substancje chemiczne i preparaty do obrotu, w tym także dwóch producentów (CERYS S.C.
w Wykrotach, ATLAS Sp. z o.o.- Zakład Produkcyjny Osła). Nieprawidłowości stwierdzono
w jednym zakładzie, który dla produktu wprowadzanego do obrotu nie posiadał karty
charakterystyki, stanowiącej zbór informacji o niebezpiecznych właściwościach substancji lub
preparatu oraz zasadach i zaleceniach ich bezpiecznego stosowania . Przepisy (rozporządzenie
Unii Europejskiej REACH) nakładają obowiązek posiadania karty charakterystyki
substancji/preparatu niebezpiecznej na wszystkie podmioty biorące udział w łańcuchu dostaw
- od producenta lub importera, poprzez dystrybutorów aż do użytkowników.
6.2. Substancje i preparaty chemiczne - stosowanie
Podmiotów stosujących w działalności zawodowej substancje chemiczne i preparaty
zarejestrowano na terenie nadzorowanym - 192, skontrolowano 54. Niezgodności wystąpiły
w 7 zakładach, w których stwierdzono:
 niezgodne z prawem oznakowanie substancji i preparatu chemicznego
(u 2 stosujących i dotyczyło 3 produktów),
 brak karty charakterystyki substancji/preparatu niebezpiecznej ( u 5 stosujących).
6.3. Nadzór nad prekursorami
Na terenie powiatu bolesławieckiego zarejestrowano dwa podmioty wprowadzające do
obrotu prekursory; są to:
1. Przedsiębiorstwo Usługowo Handlowe „Grażyna”, Grażyna Wieczorkiewicz;
Nowogrodziec, ul. Bolesławiecka 10/6 (wprowadza do obrotu prekursor kat. 2 ),
2. BDN Sp. z o.o.; Nowogrodziec; Wykroty ul. Wyzwolenia 54 (wprowadza do obrotu
prekursor kat. 3 ).
Skontrolowano zakład BDN w zakresie posiadania odpowiedniej dokumentacji w zakresie
wywiązywania się z obowiązków określonych w rozporządzeniu (WE) Parlamentu
Europejskiego i Rady Nr 273/2004 w sprawie prekursorów narkotykowych i rozporządzenia
Rady (WE) Nr 111/2005 określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami
narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi. Nieprawidłowości nie stwierdzono.
7. Wyniki działań PSSE w zakresie poprawy warunków pracy
Działania PSSE w Bolesławcu w zakresie zmniejszenia zagrożeń w środowisku pracy
spowodowały, że w 2009 r. odnotowano poprawę warunków pracy m.in. poprzez:
 obniżenie do wymaganego poziomu ekspozycji na hałas (w 2 zakładach),
 obniżenie do wartości dopuszczalnych stężenia amoniaku (w 1 zakładzie),
 zapewnienie na stanowiskach pracy poziomu natężenia oświetlenia zgodnego
z Polskimi Normami (w 2 zakładach),
 zainstalowanie wentylacji w hali produkcyjnej (w 5 zakładach),
20
 umieszczanie informacji o istniejących zagrożeniach na stanowiskach pracy
i konieczności stosowania ochron indywidualnych (w 8 zakładach),
 wyegzekwowanie bezpiecznego przechowywania i stosowania substancji i preparatów
chemicznych (w 3 zakładach),
Odnotowano także poprawę warunków sanitarno-higienicznych w zakładach m.in.
poprzez:
 zainstalowanie wentylacji w pomieszczeniach higienicznosanitarnych (w 4 zakładach),
 wyposażenie jadalni w szafki do przechowywania śniadań (w 3 zakładach),
 wyposażenie jadalni w umywalkę (w 4 zakładach),
 wyposażenie jadalni w zlewozmywak dwukomorowy (w 3 zakładach),
 wyposażenie jadalni w urządzenie do podgrzewania posiłków (w 3 zakładach),
 wyremontowanie pomieszczeń higienicznosanitarnych (w 8 zakładach),
 wydzielenie w zakładach pomieszczeń socjalnych (w 3 zakładach),
 doprowadzenie ciepłej i zimnej wody do umywalki (w 2 zakładach),
 zapewnienie ogrzewania pomieszczeń higieniczno sanitarnych (w 1 zakładzie),
 zapewnienie pracownikom środków higieny osobistej (w 1 zakładzie),
 zapewnienie pracownikom odzieży i obuwia roboczego (w 1 zakładzie).
VI. Stan sanitarno-techniczny obiektów wodnych i jakość wody przeznaczonej do
spożycia
W 2009 roku objęto nadzorem sanitarnym 19 wodociągów, w porównaniu do roku
ubiegłego liczba ta uległa zwiększeniu o jeden obiekt, dlatego, że wciągnięto do ewidencji
PSSE w Bolesławcu wodociąg zakładowy z dobową produkują wody do 100 m3/dobę
zabezpieczający wodę dla Ośrodka Wodno-Sportowego przy ul. Spacerowej w Bolesławcu.
Podział wodociągów w powiecie ze względu na wydajność ujęć wodnych przedstawiał się
następująco:
 10 000-100 000 m3 /dobę (1 wodociąg),
 100-1000 m3 /dobę (12 wodociągów, w tym 1 zakładowy),
 <100 m3 /dobę (6 wodociągów, w tym 1 zakładowy).
W powiecie bolesławieckim zbiorowe zaopatrzenie w wodę realizują:
1. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Bolesławcu,
2. Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Warcie Bolesławieckiej,
3. „Energetyka” sp. z o.o. w Lubinie (SUW w Iwinach),
4. „Hydro-Tech” Nowogrodziec Sp. z o.o.,
5. Zakład Gospodarki Mieszkaniowej i Komunalnej w Osiecznicy,
6. Urząd Gminy Gromadka,
7. Spółdzielnia Mieszkaniowa Trzebień,
8. Szpital Wojewódzki dla Nerwowo i Psychicznie Chorych,
9. Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna,
10. Miejski Osrodek Sportu i Rekreacji (MOSiR).
1. Stan sanitarno-techniczny obiektów Stacji Uzdatniania Wody (SUW)
Skontrolowano wszystkie Stacje Uzdatniania Wody podległe ww. podmiotom,
nieprawidłowości w stanie sanitarno-technicznym urządzeń wodnych stwierdzono w czterech
Stacjach:
1. SUW Godzieszów (brak umywalki w pomieszczeniu chlorowni),
2. SUW Świętoszów (zły stan sanitarno-techniczny urządzeń wodnych oraz ścian
i sufitów),
21
3. SUW MOSiR (zły stan sanitarno-techniczny urządzeń wodnych oraz ścian i sufitów
w pomieszczeniu hal pomp i hydroforni),
4. SUW Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna (brak umywalki w pomieszczeniu
chlorowni).
Ponadto wystąpiły nieprawidłowości w zakresie wymaganej prawem dokumentacji
u dwóch podmiotów realizujących zbiorowe zaopatrzenie w wodę:
1. „Energetyka” Sp. z o.o. w Lubinie (SUW w Iwinach) - stwierdzono brak
harmonogramu pobierania wody do badań, wyznaczenia miejsca, częstotliwości
i zakresu badań wody, brak instrukcji postępowania w przypadku pogorszenia się
jakości wody,
2. MOSiR (SUW w Ośrodku Wodno-Sportowym) – stwierdzono brak dokumentacji
wodociągu.
Na usunięcie uchybień w obiektach wodnych wydano 4 decyzje. Wyegzekwowano 2 decyzje
dotyczące Stacji Uzdatniania Wody w Godzieszowie i Legnickiej Specjalnej Strefy
Ekonomicznej, pozostałym podmiotom termin realizacji nakazów jeszcze nie minął.
2. Ocena jakości wody dostarczanej przez przedsiębiorstwa wodociągowe
PSSE w Bolesławcu prowadziła monitoring kontrolny i przeglądowy jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi z częstotliwością podaną w rozporządzeniu Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi (Dz.U. Nr 61, poz. 417). Cząstkowe i kwartalne oceny jakościowe wody na bieżąco
przekazywano producentom wody. Badania wody wykonywane były w akredytowanych
laboratoriach PSSE Złotoryi oraz WSSE we Wrocławiu.
Pobrano do badań 203 próbki wody, w tym 8 próbek ciepłej wody. Otrzymane wyniki
wykazały, że z ogólnej liczby pobranych próbek 15 nie spełniało wymagań dla wody
przeznaczonej do spożycia, określonych ww. rozporządzeniu.
Pod względem wskaźników mikrobiologicznych, mających istotny wpływ na
bezpieczeństwo wody dla zdrowia, zakwestionowano ogółem 6 próbek, pobranych
z wodociągów gminnych w Wykrotach, Iwinach (2 próbki) i Gromadce oraz z wodociągu
Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (2 próbki). Po uzyskaniu informacji telefonicznej
z laboratorium o pogorszeniu się jakości wody, niezwłocznie nawiązywano współpracę
z dostawcami wody w celu znalezienia przyczyny jej zanieczyszczenia i podjęcia działań
naprawczych. Ustalono, że we wszystkich zaistniałych przypadkach, do mikrobiologicznego
skażenia wody dochodziło wskutek prowadzenia robót na sieci wodociągowej.
Przekroczenia dopuszczalnych parametrów fizykochemicznych i organoleptycznych
w wodzie stwierdzono w 8 próbkach, pobranych:
1. z wodociągu miejskiego (dotyczyły: żelaza i manganu),
2. z wodociągu gminnego w Parzycach (dotyczyły: niskiego pH),
3. z wodociągu gminnego w Świętoszowie (dotyczyły: żelaza i manganu),
4. z wodociągu gminnego Iwinach (dotyczyły: żelaza, mętności),
5. z wodociągu gminnego w Gromadce (dotyczyły: zaniżonej twardości ),
6. z wodociągu zakładowego Wojewódzkiego Szpitala (dotyczyły: niskiego pH),
7. wodociągu Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dotyczyły: żelaza,
manganu, niskiego pH w dwóch próbkach),
Powyższe niezgodności spowodowane były niewłaściwą pracą urządzeń Stacji Uzdatniania
Wody, bądź związane były z przeprowadzanymi remontami na sieci wodociągowej
i nie miały wpływu na obniżenie jakości zdrowotnej wody.
Łącznie z powodu złej jakości wody wydano na zakłady wodociągowe 4 decyzje
administracyjne, w tym dwie z rygorem natychmiastowej wykonalności. Nieprawidłowości,
które spowodowały przekroczenia dopuszczalnych wartości parametrów fizykochemicznych
i wskaźników mikrobiologicznych w wodzie usuwano niezwłocznie lub w terminach
określonych w decyzjach.
22
Sytuacja pod względem zaopatrzenia powiatu w wodę, w stosunku do roku ubiegłego, nie
uległa zmianie. Na 74 miejscowości, niezwodociągowane są trzy wsie w gminie GromadkaNowa Kuźnia, Borówki i Pasternik.
3. Ocena jakości ciepłej wody
W ramach monitoringu przeglądowego jakości ciepłej wody, pobrano do badań w kierunku
oznaczenia poziomu zanieczyszczenia jej pałeczkami Legionella po 2 próbki ciepłej wody
z następujących obiektów:
1. Szpitala Powiatowego w Bolesławcu,
2. Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Bolesławcu,
3. NZOZ Centrum Medyczno Rehabilitacyjnego „Provita”,
4. motelu PRNJAVOR.
Nie stwierdzono nadmiernej kolonizacji pałeczek Legionella w instalacji ciepłej wody.
VII. Stan sanitarno-porządkowy wybranych obiektów użyteczności publicznej
W 2009 roku sprawowano nadzór sanitarny nad 280 obiektami użyteczności publicznej,
z których skontrolowano 184. Przeprowadzono 198 kontroli, za naruszenia przepisów
prawnych wydano na obiekty użyteczności publicznej 136 decyzji podstawowych
i prolongujących wykonanie obowiązków, natomiast za uchybienia sanitarne, które wystąpiły
5 zakładach nałożono mandaty na ogólną kwotę 500 zł. Wystosowano 5 wystąpień do władz
samorządowych, w tym 2 dotyczyły konieczności zapewnienia miastom ogólnodostępnych
toalet, spełniających standardy europejskie, 2 dotyczyły niewłaściwego stanu sanitarnotechnicznego wiat przystankowych oraz 1 wystąpienie w sprawie utrzymywania odpowiedniej
czystości piasku w piaskownicach.
1.Baseny kąpielowe kryte
Nadzorem sanitarnym objęto baseny kryte przy ul. Zgorzeleckiej w Bolesławcu
i w Hotelu „Kliczków”. Kontrole obejmowały ocenę stanu sanitarno-technicznego
pomieszczeń i urządzeń obiektów i ocenę jakości mikrobiologicznej wody w nieckach
basenowych. Próbki wody do badań pobierano z częstotliwością jeden raz na dwa miesiące.
Stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń basenu kąpielowego w Bolesławcu nie budził
zastrzeżeń. Stan czystości mikrobiologicznej wody w niecce basenowej był utrzymywany.
Z 9 pobranych do badań próbek wody, żadnej nie zakwestionowano.
Basen kąpielowy w Hotelu „Kliczków” utrzymywany był w bardzo dobrym stanie
sanitarno- technicznym i higienicznym. W ramach monitoringu kontrolnego pobrano 7 próbek
wody, w jednej stwierdzono zanieczyszczenia mikrobiologiczne dyskwalifikujące wodę do
kąpieli. Powyższe spowodowane było prawdopodobnie pracami konserwatorskimi na sieci
wodociągowej, które prowadziło przedsiębiorstwo wodociągowe. Wydano decyzję
administracyjną z nakazem wyłączenia basenu z eksploatacji do czasu doprowadzenia wody
w niecce do właściwej jakości.
2. Pływalnie na odkrytej przestrzeni
W sezonie letnim objęto nadzorem sanitarnym dwie pływalnie przy ul Spacerowej
w Bolesławcu i w Gromadce. Kontrole przeprowadzono w obiektach jeszcze w czerwcu,
w związku z czym stwierdzone w obiektach uchybienia usunięto o czasie tak, że były one
dobrze przygotowane do sezonu turystycznego. Jakość mikrobiologiczną wody w nieckach
basenowych monitorowano z częstotliwością - co dwa tygodnie. Ogólnie z pływalni pobrano
16 próbek wody, zakwestionowano dwie, pochodzące z niecek basenowych w Gromadce
i Bolesławcu. Decyzji na usunięcie nieprawidłowości nie wydawano, gdyż zarządcy
23
niezwłocznie podejmowali działania w kierunku poprawy jakości wody, dokumentując
powyższe odpowiednimi wynikami badań.
3. Obiekty hotelarskie
W 2009 roku objęto nadzorem sanitarnym 4 hotele, 4 motele i 1 pensjonat. W stosunku do
roku ubiegłego stan ilościowy bazy noclegowej uległ zmniejszeniu o jeden obiekt ze względu
na zmianę rodzaju zaszeregowania - na pokoje gościnne. Skontrolowano 8 obiektów
hotelarskich, nieprawidłowości stwierdzono w dwóch. W jednym - dotyczyły niewłaściwego
stanu sanitarno-technicznego i porządkowego ustępów, usytuowanych w ogrodzie hotelu, tj.
uszkodzonej armatury sanitarnej, braku wentylacji w kabinach ustępowych, braku
pojemników na odpady. W drugim obiekcie - uchybienia dotyczyły złego stanu sanitarnotechnicznego pokoi motelu, ciągów komunikacyjnych i niesprawnej wentylacji. Wydano 2
decyzje administracyjne z nakazem usunięcia uchybień, osobę odpowiedzialną za
nieporządek w hotelu ukarano mandatem na kwotę 150 zł.
W nadzorowanych obiektach obieg czystej i brudnej bielizny pościelowej odbywał się
zgodnie z wymaganiami higienicznymi. Zachowane były też warunki do przechowywania
środków czystościowych i porządkowych. Gospodarka odpadami komunalnymi nie budziła
zastrzeżeń. Odpady gromadzono w pojemnikach wyłożonych folią, a następnie w kontenerach
zbiorczych, z których odbierane były przez uprawnione firmy.
4. Ustępy publiczne
W 2009 r. objęto nadzorem sanitarnym 6 ustępów publicznych, w tym jeden wolnostojący,
zakupiony przez miasto w bieżącym roku. Nowo powstały ustęp publiczny spełnia wszystkie
wymagania stawiane takim obiektom. Jest podłączony do sieci wodno-kanalizacyjnej
i eklektrycznej, wyposażony w odpowiednią armaturę sanitarną i dostosowany dla osób
niepełnosprawnych. Skontrolowano 5 ustępów, nieprawidłowości stwierdzono w jednym,
dotyczyły brudnych ścian w pomieszczeniu gospodarczym.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Bolesławcu, w nawiązaniu do pisma
Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 3 kwietnia 2009 r. skierowanego do władz
samorządowych całego kraju w związku ze złym stanem sanitarno-higienicznym toalet
dostępnych publicznie lub ich brakiem wystosował wystąpienia do Prezydenta Miasta i do
Burmistrza Gminy Nowogrodziec o konieczności zapewnienia mieszkańcom ustępów
ogólnodostępnych odpowiadających standardom europejskim.
5. Targowiska
Nadzorem sanitarnym objęto 2 targowiska miejskie przy ul. Wesołej i Jeleniogórskiej.
Kontrolowano gospodarowanie odpadami ciekłymi i stałymi oraz stan sanitarno-techniczny
i higieniczny ogólnodostępnych sanitariatów. Targowisko przy ul. Wesołej utrzymywane jest
w należytym stanie sanitarno-technicznym i porządkowym. Udostępniane klientom
i handlowcom sanitariaty były w należytej czystości i właściwej kondycji technicznej.
Gromadzenie i usuwanie odpadów odbywało się zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Targowisko przy ul. Jeleniogórskiej, jeszcze w roku 2008 nie posiadało kanalizacji,
a handlowcy nie mieli możliwości niezależnego doprowadzenia wody do swoich obiektów.
W 2009 r. sytuacja radykalnie się zmieniła za sprawą przeprowadzonej na terenie targowiska
inwestycji. Teren targowiska uzbrojono w sieć wodno-kanalizacyjną, wykonano ciąg pieszojezdny z kostki brukowej, co stworzyło warunki do utrzymywania obiektu w bieżącej
czystości. Stan sanitarno-techniczny sanitariatów nie budził zastrzeżeń.
24
6. Zakłady fryzjerskie
Nadzorem sanitarnym objęto, podobnie jak w roku ubiegłym, 69 zakładów fryzjerskich,
w tym 16 na wsi. Skontrolowano łącznie 35, w 9 stwierdzono nieprawidłowości, które
dotyczyły niewłaściwego stanu sanitarno-higienicznego pomieszczeń i wyposażenia oraz
niespełnienia przepisów w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady
fryzjerskie. Na zakłady, które w okresie wszczęcia postępowania nie usunęły uchybień
wydano 7 decyzji administracyjnych z nakazami:
 zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków do przechowywania odzieży
własnej i ochronnej,
 zapewnienia pracownikom higienicznych warunków do spożywania posiłków
własnych poprzez zamontowanie umywalki do mycia rąk i zlewozmywaka,
 wyposażenia w zlew do celów porządkowych, lub zamontowania przy umywalcezłączki do węża,
 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-higienicznego ścian, sufitów
w pomieszczeniach zakładu,
 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego powierzchni foteli
fryzjerskich,
Nieprzestrzeganie stanu sanitarno-porządkowego w czasie świadczenia usług fryzjerskich
stwierdzono w 4 zakładach, winnych zaniedbań ukarano mandatami na ogólną kwotę 350 zł.
7. Zakłady kosmetyczne
Nadzorem sanitarnym objęto 24 zakłady kosmetyczne, w tym 1 na wsi.
W 6 skontrolowanych zakładach stwierdzono nieprawidłowości, skutkujące wszczęciem
postępowania administracyjnego. Uchybienia dotyczyły między innymi nieprawidłowego
procesu sterylizacji narzędzi, których stosowanie powoduje naruszenie ciągłości tkanek.
Narzędzia wyjaławiano w sterylizatorach kulkowych, które nie mogą być traktowane jako
urządzenia działające zgodnie z obowiązującymi zasadami sterylizacji. Nakazy w wydanych
decyzjach odnosiły się także do wyposażenia pomieszczenia zabiegowego w wentylację, do
opracowania procedur postępowania ze sprzętem poddawanym sterylizacji. Obowiązek
opracowania takich procedur, i przed wdrożeniem, zaopiniowania ich u Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego, nakłada ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
8. Zakłady odnowy biologicznej
W ewidencji Stacji znajdowało się 14 zakładów odnowy biologicznej, w tym 4 na wsi .
W stosunku do roku ubiegłego liczba zakładów zmniejszyła się o jeden. Skontrolowano 12
obiektów. Naruszenia przepisów, skutkujące wydaniem decyzji administracyjnej, stwierdzono
w 2 zakładach. Nakazy zawarte w decyzjach dotyczyły:
 zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków do przechowywania odzieży
własnej i ochronnej,
 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-higienicznego ścian, sufitów
w pomieszczeniu socjalnym,
 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego urządzeń do ćwiczeń
siłowych,
 zapewnienia pracownikom higienicznych warunków do spożywania posiłków
własnych poprzez zamontowanie umywalki do mycia rąk.
25
9. Inne zakłady, w których świadczone są łącznie usługi wymienione w pkt. 6,7.8.
W 2009 r. nadzorem sanitarnym objęto 14 zakładów (o jeden więcej niż w roku ubiegłym),
w których świadczone są łącznie usługi kosmetyczne z fryzjerskimi lub z zakładami odnowy
biologicznej. Skontrolowano 12 zakładów, nieprawidłowości stwierdzono w czterech
i dotyczyły braku wydzielonego pomieszczenia sanitarno-higienicznego dla pracowników,
wyposażonego w zlewozmywak dwukomorowy, umywalkę i szafy do przechowywania
odzieży własnej i ochronnej oraz niewłaściwego postępowania z odpadami niebezpiecznymi
(lampy solaryjne).
10. Stan sanitarny miasta
Stan sanitarno-porządkowy w mieście Bolesławiec utrzymywany był należycie. Chodniki,
place, skwery, parki będące w zarządzie miasta sprzątane były na bieżąco. Zadbano, jak co
roku, o liczne nasadzenia drzew, krzewów i roślin ozdobnych na klombach w gazonach
i profesjonalnie pielęgnowano zieleń miejską. Poprawił się stan sanitarny miasta po
przeprowadzonych w 2009 r. licznych remontach dróg i chodników. Polepszyły się warunki
sanitarne zaplecza starych kamienic – uporządkowano teren podwórek, wybudowano tam
nowe boksy na odpady i postawiono nowe ławki.
Troska władz miejskich o porządek i malowniczość miasta przyczynia się do poprawy
zdrowia i samopoczucia mieszkańców, zwłaszcza ludzi starszych, którzy chętniej wychodzą
z domu na świeże powietrze, kiedy mogą udać się do zagospodarowanej i estetycznej
przestrzeni miejskiej. A to sprzyja nawiązywaniu relacji między ludźmi, aktywnemu życiu
w społeczeństwie.
VIII. Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych
oraz warunki pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach
W 2009 r. pod nadzorem PSSE w Bolesławcu znajdowało się 118 placówek oświatowowychowawczych stałych, 3 sezonowe (placówki wypoczynku letniego i zimowego)
i 2 uczelnie wyższe zorganizowane na bazie obiektów stałych (Miejskiego Zespołu Szkół Nr
2 w Bolesławcu oraz Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Bolesławcu), w tym:
 przedszkoli- 19 placówek,
 szkół podstawowych - 29 obiektów,
 oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych (zerówka) - 28 placówek,
 szkół gimnazjalnych - 7 obiektów,
 średnich szkół zawodowych - 1 placówka,
 liceów ogólnokształcących - 2 obiekty,
 liceów uzupełniających - 1 placówka,
 zespołów szkół - 8 (w skład zespołów wchodzą: 1 przedszkole, 8 szkół podstawowych,
5 oddziałów „0”, 7 gimnazjów, 1 zasadnicza szkoła zawodowa),
 zespołów szkół ponadgimnazjalnych - 6 zespołów (w skład zespołów szkół wchodzą: 3
licea ogólnokształcące, 5 techników różnej specjalności, 1 technikum uzupełniające
po ZSZ, 5 zasadniczych szkół zawodowych i 1 szkoła policealna),
 warsztatów szkolnych i centrów szkolenia zawodowego – 2 obiekty,
 domów dziecka - 1 obiekt,
 internatów i bursy - 2 obiekty,
 placówek z pobytem dziennym - 6 placówek (świetlice środowiskowo-profilaktyczne,
warsztaty terapii zajęciowej),
 placówek z pobytem całodobowym- 1 placówka(Ośrodek Socjoterapii w Iwinach),
 placówek pracy pozaszkolnej - 4 placówki (szkoły języków obcych, MDK, Szkoła
Muzyczna I stopnia),
 placówek rekreacyjnych - 1 placówka (sala zabaw).
26
W porównaniu do roku ubiegłego zwiększyła się liczba placówek o 2 przedszkola
(przedszkole niepubliczne, punkt przedszkolny) oraz 1 oddział przedszkolny „0”. Natomiast
zmniejszyła się liczba świetlic środowiskowych - 2 świetlice nie wznowiły działalności.
1. Działalność pokontrolna
Skontrolowano wszystkie obiekty, przeprowadzono 156 kontroli sanitarnych, wydano na
placówki 70 decyzji administracyjnych merytorycznych, w tym 27 przedłużających terminy
wykonania obowiązków. Wyegzekwowano 20 decyzji, w tym 17 wydanych w latach
ubiegłych. Wystosowano jedno wystąpienie do Prezydenta w sprawie złego stanu sanitarnotechnicznego Szkoły Podstawowej Nr 2 w Bolesławcu.
Decyzje dotyczyły:
 stanu sanitarno-technicznego dróg dojścia i ogrodzeń (w 14 placówkach),
 placów zabaw/rekreacyjnych/boisk sportowych (w 7 placówkach),
 ciągów komunikacyjnych w budynkach i/lub szatni (w 24 placówkach),
 sal lekcyjnych i innych sal zajęć dla dzieci i młodzieży (w 27 placówkach),
 stanu sanitarno-higienicznego toalet, w tym sprawności technicznej armatury oraz
wyposażenia w środki higieniczne (w 6 placówkach),
 warunków prowadzenia zajęć WF (w 16 placówkach),
 pracowni komputerowych i innych pracowni zawodowych (w 4 placówkach),
 poprawy jakości oświetlenia sztucznego (w 8 placówkach).
2. Stan sanitarny obiektów nauczania i wychowania
W 2009 r. wszystkie placówki oświatowo- wychowawcze były w dobrym stanie sanitarnohigienicznym, a ich stan sanitarno-techniczny z roku na rok ulega poprawie. W roku
sprawozdawczym Szkoła Podstawowa w Tomisławie wprowadziła się do nowo
wybudowanego budynku, w Miejskim Przedszkolu Nr 2 w Bolesławcu przeprowadzono
generalny remont budynku i jego otoczenia. Wymieniono dach i okna, podwyższono
wysokość pomieszczeń, założono oświetlenie odpowiadające Polskim Normom. Plac zabaw
przedszkola pokryto nową nawierzchnią i wyposażono w urządzenia zabawowe
z certyfikatami (zjeżdżalnie, huśtawki, przeplotnie).
Postęp w remontach pomieszczeń dydaktycznych odnotowano w szkołach
ponadgimazjalnych, między innymi w:
1. Zespole Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Majora H. Sucharskiego
w Bolesławcu,
2. Zespole Szkół Budowlanych,
3. Zespole Szkół Mechanicznych
4. II Liceum Ogólnokształcącym w Bolesławcu im. J. Korczaka w Bolesławcu.
Obowiązków nie udało się wyegzekwować w następujących placówkach:
1. Zespole Szkół Specjalnych w Bolesławcu- zły stan sanitarno-techniczny stolarki
okiennej i pomieszczeń lekcyjnych.
2. Szkole Podstawowej Nr 2 w Bolesławcu ul. Bankowa- zły stan sanitarno-techniczny
sanitariatów szkolnych, stolarki okiennej,
3. Przedszkolu Publicznym w Nowogrodźcu, ul. Kolejowa wymaga przeprowadzenia
kompleksowego remontu.
27
3. Warunki do prowadzania zajęć wychowania fizycznego w szkołach
W powiecie bolesławieckim na 55 funkcjonujących placówek szkolnych pełną
infrastrukturę do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego posiadają 32 placówki. Przez
pełną infrastrukturę rozumie się zespół pomieszczeń składający się z: jednej lub więcej sal
sportowych oraz pomieszczeń pomocniczych (przebieralnie, natryskownie, ustępy,
przechowalnie sprzętu sportowego, pokój nauczycieli WF) lub w małych salach
gimnastycznych pokój wspólny ze schowkiem do sprzętu sportowego. Pozostałe placówki
mają do dyspozycji tylko salę zastępczą (1 placówka) lub tylko boisko sportowe (2 placówki)
albo równocześnie salę gimnastyczną i boisko (7 placówek), salę zastępczą i boisko
(6 placówek), salę gimnastyczną i salę zastępczą i boisko (1 placówka) lub korzystają
z infrastruktury do WF poza placówką.
Szkoła Podstawowa Oxpress (55 uczniów) posiada tylko salę zastępczą. Dwie szkoły
podstawowe w gminie Nowogrodziec zajęcia wychowania fizycznego prowadzą na
korytarzach: szkoła w Gierałtowie (97 uczniów) i szkoła w Zebrzydowej (73 uczniów), gdyż
posiadają tylko boiska sportowe.
W 2009 r. na terenie powiatu bolesławieckiego warunki do prowadzenia zajęć wychowania
fizycznego, a także uprawiania sportu przez lokalne społeczności uległy dalszej poprawie.
W ramach projektu budowy boisk szkolnych „Orlik 2012” wybudowano 4 boiska sportowe
w:
 Nowogrodźcu przy szkole podstawowej i gimnazjum,
 Bolesławcu przy Miejskim Zespole Szkół Nr 2,
 gminie Warta Bolesławiecka,
 gminie Osiecznica.
Ponadto miasto stworzyło też warunki do uprawiania sportu zimą. Na posesji Szkoły
Podstawowej Nr 2 przy ul. Bankowej urządzono lodowisko pod halą namiotową, które może
funkcjonować nawet przy temperaturze zewnętrznej powietrza 150C.
4. Prowadzenie dożywiania w szkołach
Na terenie powiatu bolesławieckiego dożywianie dzieci i młodzieży polegające na
wydawaniu ciepłych posiłków prowadzono w 28 placówkach dla 1485 osób, w tym posiłków
jednodaniowych w 13 placówkach dla 769 osób. Liczba dzieci i młodzieży korzystających
z posiłków dofinansowywanych przez Gminne i Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej
wynosiła 1254 osób i stanowiła 84 % wszystkich osób korzystających z ciepłych posiłków.
Realizowano w szkołach też inne formy dożywiania. Śniadania organizowano
w 9 szkołach dla 110 uczniów, a mleko podawano w 33 szkołach dla 5001 uczniów.
Mleko wydawano w kartonikach, pochodziło ono z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa (za mleko bezsmakowe dzieci nie płaciły).
W stosunku do roku ubiegłego mniej dzieci korzystało z ciepłego posiłku (spadek o 231
dzieci) oraz picia mleka (spadek o 124 dzieci).
5. Warunki do utrzymania higieny osobistej w szkołach
We wszystkich nadzorowanych szkołach przeprowadzono dwukrotnie kontrole pod kątem
oceny warunków do utrzymania higieny osobistej uczniów. Pozytywnie oceniono szkoły,
w których sanitariaty uczniów wyposażone były w mydło w dozownikach, suszarkę do rąk
lub ręczniki jednorazowe, papier toaletowy przy lub w kabinach WC oraz gdy do sanitariatów
doprowadzona była bieżąca ciepła woda, a także zapewniony był właściwy stan techniczny
oraz sanitarno-higieniczny pomieszczeń i armatury sanitarnej. Takich szkół było 47,
w pozostałych 6 negatywnie ocenionych stwierdzono następujące nieprawidłowości:
 brak bieżącej ciepłej wody (w 2 szkołach),
 brak mydła w dozownikach (w 1szkole),
28
 brak możliwości osuszenia rąk (w 3 szkołach),
 niewłaściwy stan techniczny toalet (w 1 szkole).
6. Ochrona placów zabaw/terenów rekreacyjnych/terenów sportowych przed
zanieczyszczeniem odchodami zwierząt
Wśród 72. nadzorowanych placówek oświatowo-wychowawczych place zabaw, tereny
sportowe posiada 67 placówek. Skontrolowano 17 placów zabaw, 49 terenów sportowych
oraz 1 obiekt mieszany - plac zabaw i teren sportowy pod kątem zapewnienia tym obiektom
ochrony przed zanieczyszczeniami tj. odchodami zwierząt.
Przyjmuje się, że obiekty posiadają wystarczającą ochronę przed zanieczyszczeniami, gdy
stan techniczny ogrodzenia terenu nie budzi zastrzeżeń, zastosowany jest zakaz
wprowadzania zwierząt na teren placówki i jego egzekwowanie, piaskownice zabezpieczone
są przykryciem w czasie przerw w użytkowaniu, wygrabiane są nieczystości, dokonywana
jest wymiana piasku przed rozpoczęciem sezonu zabaw w piaskownicy.
Pozytywnie oceniono tylko 85% terenów sportowych. Natomiast negatywnie wszystkie
place zabaw.
7. Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci – 6 letnich w tzw. oddziałach
„zerowych” w placówkach oświatowych
Na terenie powiatu bolesławieckiego oddziały „zerowe” , w których uczyło się 282 dzieci,
funkcjonowały w 14 przedszkolach, 28 szkołach podstawowych i 5 zespołach szkół. Spośród
tych placówek infrastruktura obiektów i wyposażenie pomieszczeń przeznaczonych do
użytkowania przez oddział zerowy były odpowiednie tylko w11 przedszkolach.
W pozostałych stwierdzono następujące niezgodności:
 powierzchnia sal mniejsza niż 2,5 m2 na dziecko (w 3 szkołach),
 sprzęt i meble nieposiadające certyfikatów (w 3 przedszkolach, 8 szkołach, 1 zespole
szkół),
 brak możliwości dożywiania dzieci podczas pobytu w szkole (6 szkołach, 2 zespołach
szkół),
 brak możliwości wydzielenia ciągów komunikacyjnych tak, by nie krzyżowały się
z drogami komunikacyjnymi starszych uczniów (w 28 szkołach, 5 zespołach szkół),
 brak wydzielonego placu rekreacyjnego dla młodszych dzieci (w 28 szkołach,
5 zespołach szkół).
8. Nadzór nad higieną procesu nauczania- uczenia się
W ramach nadzoru nad higieną procesu nauczania kontrolowano w placówkach nauczania
rozkład zajęć szkolnych, dostosowanie mebli szkolnych do wzrostu uczniów, oświetlenie sal
lekcyjnych, meble edukacyjne pod kątem spełnienia wymogów bezpieczeństwa,
potwierdzonego certyfikatami zgodności z Polską Normą.
8.1. Rozkład zajęć szkolnych
W nadzorowanych szkołach każdego typu, odpowiednia była liczba oddziałów do liczby
pomieszczeń dydaktycznych i zjawisko zmianowości nie występowało. Zdarzały się
przypadki, że pojedyncze oddziały rozpoczynały naukę raz lub dwa razy w tygodniu od 2 lub
3 godziny lekcyjnej.
Zastrzeżenia budziła, podobnie jak w latach poprzednich, organizacja procesu edukacji
w szkołach, zwłaszcza zaś planowanie nauki i odpoczynku. Skontrolowano 12 oddziałów
szkół podstawowych (2 szkoły) pod kątem przestrzegania norm higienicznych w procesie
nauczania, takich jak: równomierne rozłożenia zajęć dydaktycznych w poszczególnych
29
dniach tygodnia, różnorodność zajęć w każdym dniu, niełączenia w kilkugodzinne bloki zajęć
z tego samego przedmiotu. Na podstawie przeprowadzonej analizy tygodniowego planu zajęć
lekcyjnych niezgodności wystąpiły w 4 oddziałach kontrolowanych szkół.
8.2. Ergonomia mebli
Sprawdzono w czasie kontroli sanitarnych szkół i przedszkoli, czy dyrektorzy tych
placówek mogą udokumentować bezpieczeństwo mebli edukacyjnych. Stwierdzono,
że wyposażenie szkół i przedszkoli w meble z certyfikatem jest niewystarczające. Spośród
wszystkich funkcjonujących w powiecie placówek 21% przedszkoli oraz 27 % szkół
dysponuje meblami bez certyfikatów, a około 25 % placówek posiada niekompletne
wyposażenie w meble zgodne z wymogami bezpieczeństwa.
Meble szkolne, oprócz posiadania certyfikatu, powinny być prawidłowo zestawione
i dopasowane do wzrostu ucznia. Kontrolę warunków ergonomicznych stanowisk pracy
uczniów przeprowadzono w 10 szkołach podstawowych, objęto pomiarami 330 stanowisk
pracy. Wyniki pomiarów wykazały, że w ławkach niedostosowanych do wzrostu, siedziało 6
uczniów, co stanowiło 1,8% wszystkich stanowisk pracy poddanych ocenie.
8.3. Zapewnienie właściwego oświetlenia
W 2009 r. dostosowano oświetlenie do wymagań określonych w Polskich Normach
w następujących placówkach:
 Domu Dziecka w Bolesławcu,
 Miejskim Przedszkolu Nr 2,
 Miejskim Przedszkoli Nr 4,
 Szkole Podstawowej w Tomisławie.
IX. Działalność oświatowo- zdrowotna i promocji zdrowia
Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia realizował działania z zakresu edukacji
zdrowotnej i promocji zdrowia. Jest koordynatorem krajowych , wojewódzkich i lokalnych
interwencji programowych i nieprogramowych, kierowanych do placówek nauczania
i wychowania oraz placówek służby zdrowia. W ramach swojej działalności w roku 2009
realizowano interwencje:
Programy krajowe
„Trzymaj Formę”
Celem programu było propagowanie aktywności fizycznej, zasad racjonalnego odżywiania
oraz przeciwdziałanie nadwadze i otyłości. Była to trzecia edycja programu adresowanego do
uczniów szkół podstawowych (V-VI), gimnazjalnych oraz ich rodziców. W programie
uczestniczyło 18 szkół z terenu powiatu bolesławieckiego, w tym 7 szkół gimnazjalnych,
6 podstawowych i 5 zespołów szkół. Przeprowadzono ankietyzację do programu w Zespole
Szkół w Gromadce, szkoła została wytypowana przez GIS w Warszawie.
„Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu”
Celem programu było zmniejszenie zachorowań, inwalidztwa zdrowotnego i zgonów
wynikających z palenia tytoniu. Program adresowano do dzieci, młodzieży i dorosłych.
Prowadzenie działań edukacyjnych na temat zysków płynących z niepalenia oraz zagrożeń
wynikających tak z czynnego jak i z biernego palenia tytoniu miało na celu zmniejszenie
odsetka osób palących, kobiet palących w ciąży, dzieci, na których dorośli wymuszają bierne
30
palenie oraz popularyzowanie stref wolnych od dymu tytoniowego w miejscach publicznych.
W ramach realizacji programu włączono się w masowe kampanie interwencyjne z okazji
„Światowego Dnia bez Tytoniu” i „Światowego dnia Rzucania Palenia”. Wygłoszono 20
prelekcji w szkołach ponadgimnazjalnych, m.in. w II Liceum Ogólnokształcącym, Zespole
Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Bolesławcu. Rozpoczęcie realizacji programu
ogłoszono w mediach lokalnych - telewizja AZART-SAT oraz portal internetowy
Bolesławiec.24 net.
Ograniczenie zdrowotnych następstw palenia tytoniu ujęto także w programie krajowym
„Czyste powietrze wokół nas”, skierowanym do dzieci przedszkolnych 5-6 letnich oraz ich
rodziców i opiekunów. Celem tego programu był wzrost kompetencji rodziców w zakresie
ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy oraz zwiększenie umiejętności dzieci
w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub
gdy dorośli palą przy nich tytoń. Program „Czyste powietrze wokół nas”, realizowany był we
wszystkich przedszkolach na terenie miasta Bolesławiec oraz przedszkolach w Gromadce,
Nowogrodźcu i Świętoszowie.
Wszystkie piony Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bolesławcu włączyły
się do propagowania zdrowego stylu życia w miejscu pracy. Przeprowadzano kontrole
w zakresie przestrzegania zakazu palenia, wydawano ulotki i udzielano instruktaży w:

zakładach produkcyjnych,

zakładach opieki zdrowotnej,

palcówkach nauczania i wychowania,

zakładach gastronomicznych.
Ogółem skontrolowano 429 zakładów, zakaz palenia był przestrzegany w 254 zakładach,
w tym w 16 zorganizowano palarnie. Natomiast w 175 zakładach zakaz nie był respektowany
z powodu tolerancyjności pracodawcy lub nieznajomości prawa.
Zadowalające jest, że podmioty, które w swoich statutach mają promowanie wychowania
zdrowotnego i ekologicznego, prowadzenie działalności mającej na celu promocję zdrowia
i profilaktykę zdrowotną są przykładem w zakresie prewencji chorób odtytoniowych.
We wszystkich zakładach opieki zdrowotnej oraz placówkach wychowania i nauczania
przestrzegano zakazu palenia. Zaś odsetek zakładów, w których zakaz palenia był
przestrzegany, w przypadku zakładów produkcyjnych wynosił 31%, a w przypadku zakładów
gastronomicznych 42%.
„Profilaktyka HIV/AIDS”
Celem programu było zapobieganie zakażeniom wirusem HIV oraz kształtowanie
właściwych postaw wobec żyjących z HIV i chorych na AIDS. Program adresowano do
uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Przeprowadzono 5 prelekcji w szkołach
(Zespół Szkół w Osiecznicy, Zespół Szkół w Nowej Wsi) oraz szkolenie dla pracowników
gabinetów fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy biologicznej i gabinetów tatuaży.
W ramach programu prowadzona była kampania medialna pod hasłem „Wróć bez HIV”
adresowana do osób dorosłych. Prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych.
Prowadzono również działania w zakresie:
Profilaktyki grypy
W roku 2009 dużo uwagi skupiono na profilaktyce przeciwgrypowej, z racji ogłoszenia
przez Światową Organizację Zdrowia WHO - 6 stopnia pandemii grypy. Przeprowadzono
szkolenie dla pielęgniarek i higienistek medycyny szkolnej z powiatu bolesławieckiego oraz
przekazano materiały edukacyjne (prezentacje na płycie CD, ulotki) do wykorzystania
31
w placówkach nauczania i wychowania oraz lokalach gastronomicznych. Przeprowadzono
prelekcje w szkołach podstawowych dla rodziców i opiekunów, a także dla pracowników
dwóch zakładów produkcyjnych. Prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych, w tym
poprzez lokalną telewizję AZART-SAT, udzielano informacji nt. szczepień ochronnych.
Wojewódzkiej Społecznej Kampanii pod hasłem „Miłośniku psa i kota zadbaj o swoje i jego
zdrowie”
W ramach tej kampanii przeprowadzono wspólnie z Odziałem Higieny Komunalnej
szkolenie, na które zaproszono przedstawicieli samorządowych jednostek organizacyjnych
odpowiedzialnych za czystość i porządek na placach zabaw, spółdzielni mieszkaniowych,
Inspekcji Weterynaryjnej. Przekazano informacje do lokalnej telewizji na temat zagrożeń
spowodowanych psimi i kocimi odchodami.
Ponadto prowadzono działalność akcyjną związaną z przeciwdziałaniem zagrożeniom
zdrowotnym w okresie ferii zimowych i czasie urlopowo-wakacyjnym tj. zatrucia
pokarmowe, zatrucia grzybami, choroby odzwierzęce.
Informowano mieszkańców nt. choroby pasożytniczej- bąblowicy, wścieklizny, zatruć
pokarmowych, stanu piaskownic na terenie miasta Bolesławiec.
Na stronie BIP informowano o punktach szczepień, w których można zaszczepić się przed
wyjazdem na wypoczynek do krajów egzotycznych.
X. Działalność Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego
Oddział Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego PSSE w Bolesławcu realizował ustawowe
zadania w zakresie zdrowia publicznego poprzez:
 wydawanie opinii odnośnie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego (1 wniosek),
 uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
(14 wniosków),
 uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie
oddziaływania na środowisko sporządzanej dla projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego (16 wniosków),
 wydawania opinii odnośnie obowiązku sporządzania raportu o oddziaływaniu
przedsięwzięcia na środowisko i określenia jego zakresu (33 wnioski),
 uzgadniania środowiskowych uwarunkowań zgody na realizacje przedsięwzięcia
(5 wniosków),
 wydawania opinii odnośnie dokumentacji projektowej (46 wniosków),
 dopuszczenia obiektów budowlanych do użytkowania (62 wnioski),
 innych opinii (16).
Łącznie do Oddziału Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego wpłynęło 277 spraw. W ramach
prowadzonych ww. działań przeprowadzono 71 kontroli, wydano 16 decyzji, 55 postanowień,
92 opinie sanitarne.
XI. Interwencje
W 2009 r. do Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Bolesławcu wpłynęło
ogółem 29 wniosków o podjęcie interwencji. Dotyczyły one następujących spraw:
 ulatniania się czadu w czasie eksploatacji pieca kaflowego,
 niewłaściwej jakości ciepłej wody w budynku mieszkalnym,
 uciążliwości wynikających z zagnieżdżenia oraz dokarmiania gołębi,
 niewłaściwego stanu sanitarnego ustępów dla klientów w ogrodach hotelu,
32













uciążliwości wynikających z hodowli trzody chlewnej i kur,
niewłaściwego usytuowania szamba i latryny,
niezadowolenia z planowanego usytuowania boksu na odpady komunalne,
bliskiej odległości od sąsiedniej posesji usytuowania pojemnika na odpady
komunalne,
złych warunków mieszkaniowych,
uciążliwości związanych z funkcjonowaniem zakładu produkcyjnego,
niewłaściwych warunków pracy w zakładzie,
niewłaściwej jakości zdrowotnej żywności w obrocie (wyroby ciastkarskie, pieczywo,
nabiał, produkty mięsne),
niezachowania higienicznych warunków przy sprzedaży mięsa (nieprzestrzeganie
dobrej praktyki higienicznej),
niewłaściwej jakości zdrowotnej potrawy wyprodukowanej w lokalu
gastronomicznym,
obecności zwierząt domowych w lokalu gastronomicznym,
niesprawnej wentylacji w zakładzie gastronomicznym,
niewłaściwych warunków przechowywania środków spożywczych.
Z ogólnej ilości przyjętych spraw w 6 przypadkach stwierdzono naruszenia, w tym
skutkujące nałożeniem kar na osoby winne (5 mandatów na kwotę 900 zł), w 9 przypadkach
przekazano pisma do dalszego załatwienia innym organom i jednostkom organizacyjnym
(Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, wójtowi gminy,
Miejsko- Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej, zarządcy nieruchomości, odpowiednim
właściwym terenowo stacjom sanitarno-epidemiologicznym), w 3 przypadkach nie
stwierdzono nieprawidłowości, natomiast 11 wniosków o interwencje uznano za bezzasadne.
W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego z pozytywnym skutkiem
zakończono 5 spraw, postępowanie dotyczące niesprawnej wentylacji w zakładzie
gastronomicznym nie zostało jeszcze zakończone.
Wnioski:
1. Zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B i C (WZW typu B i C) utrzymują
się na niskim poziomie, a 2009 roku odnotowano, w stosunku do ubiegłego roku, spadek
zachorowań o 4 przypadki. Stan taki należy przypisać skuteczności działań
zapobiegawczych szerzeniu się zakażeń w zakładach opieki zdrowotnej (sterylizacja,
dezynfekcja, przestrzeganie procedur, szczepienia).
2. W roku 2009 Na terenie powiatu bolesławieckiego potwierdzono 3 przypadki nowej
grypy A (H1N1).
3. Wykonana analiza poziomu uodpornienia populacji dzieci i młodzieży, podlegających
obowiązkowym szczepieniom, wykazała zadowalający odsetek uodpornionych.
4. Stan sanitarno- techniczny zakładów opieki zdrowotnej lecznictwa otwartego nie budził
zastrzeżeń, natomiast lecznictwa zamkniętego (Szpital Powiatowy w Bolesławcu,
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Bolesławcu), choć ulega
sukcesywnej poprawie, to jeszcze nie wykonano wszystkich nakazów wydanych
w decyzjach z 2006 roku.
5. W szpitalach i gabinetach o profilu zabiegowym nie stwierdzono uchybień w zakresie
mycia, dezynfekcji i sterylizacji urządzeń, sprzętu i wyrobów medycznych. Pomimo,
że odnotowuje się dalszy wzrost wyposażenia tych placówek w urządzenia sterylizacyjne
33
(w 2009 roku wzrost o 3 urządzenia), to nadal żaden w szpital nie posiada centralnej stacji
przygotowania łóżek i komory dezynfekcyjnej.
6. W ramach bieżącej kontroli nad żywnością i żywieniem skontrolowano 72%
zewidencjonowanych zakładów. Najwięcej uchybień w zakresie przestrzegania przepisów
ustawy żywnościowej dotyczyło braku opracowania i wdrożenia GHP/GMP i HACCP
i braku opracowanego systemu i procedur umożliwiających przekazania na żądanie
Inspekcji informacji, kto dostarczył środek spożywczy, substancję przeznaczoną do
dodania do żywności oraz identyfikacji innych przedsiębiorstw, którym dostarczyli swoje
produkty.
7. Badania środków spożywczych przeprowadzone w ramach monitoringu i urzędowej
kontroli wykazały, że żywność oferowana konsumentom na terenie powiatu była
właściwej jakości. Pobrano z obrotu i zakładów produkcyjnych łącznie 193 próbki
środków spożywczych, zakwestionowano tylko 2 próbki.
8. Na podstawie analizy sprawozdań z badań czynników szkodliwych przedłożonych przez
zakłady pracy funkcjonujące na podległym terenie stwierdzono, że w 8 zakładach
występowały przekroczenia NDS/NDN w środowisku pracy i dotyczyły 65 osób. Nie
odzwierciedla to jednak faktycznego stanu, gdyż nie wszyscy pracodawcy wywiązują się
z obowiązku monitorowania narażenia na czynniki szkodliwe. Odsetek nakazów
dotyczących przeprowadzenia badań i pomiarów na stanowiskach pracy wynosił 35%
spośród wszystkich wydanych przez pion higieny pracy.
9. W 2009 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Bolesławcu wydał 11 decyzji
o stwierdzeniu choroby zawodowej, tj. o 7 więcej niż w ubiegłym roku. Dominowały
choroby zawodowe wywołane przez czynnik biologiczny.
10. Monitoring jakości zdrowotnej wody prowadzony przez organy PIS potwierdził, że woda
dostarczana mieszkańcom przez przedsiębiorstwa wodociągowo- kanalizacyjne
i podmioty spełniające taką rolę zgodnie z ustawą była bezpieczna dla zdrowia ludzkiego.
Występowały przypadki niewielkich przekroczeń parametrów fizykochemicznych
(kwasowości, żelaza i manganu) w 7 wodociągach, ale nie miały one wpływu na jakość
zdrowotną wody. Niepokojące zdarzenia złej jakości mikrobiologicznej wody mające
istotny wpływ na bezpieczeństwo wody wystąpiły w 4 wodociągach zostały zażegnane
w trybie bezzwłocznym. Wynikały one z faktu, że producenci wody wykonując prace
remontowe na sieci mogące spowodować zmianę jakości wody, mimo obowiązku, nie
informują państwowego inspektora sanitarnego oraz nie wykonują badań wody po
oddaniu do użytku remontowanego odcinka sieci.
11. W Bolesławcu stan sanitarno-techniczny toalet dostępnych publicznie poprawił się za
sprawą nowo powstałego ustępu publicznego spełniającego obowiązujące wymagania,
w tym dostosowanie dla osób niepełnosprawnych. Natomiast Nowogrodziec, miasto
rozwijające się i leżące w strefie przygranicznej nie posiada żadnej ogólnodostępnej
toalety.
12. W 2009 r. stan sanitarno-higieniczny obiektów nauczania i wychowania nie budził
zastrzeżeń, stan sanitarno-techniczny w większości obiektów był właściwy.
13. Nadal aktualny jest problem wyposażenia szkół w ergonomiczne meble, zgodne z Polską
Normą. Norma ta uwzględnia dopasowanie mebli do wzrostu uczniów.
34
14. W 36 obiektach nauczania (szkołach, przedszkolach, zespołach szkół), w których
funkcjonowały oddziały „zerowe”,
infrastruktura i wyposażenie pomieszczeń
przeznaczonych do użytkowania przez te oddziały była niewystarczająca.
15. Tereny sportowe i place zabaw w placówkach oświatowo- wychowawczych, nie są
zabezpieczone przed zanieczyszczeniami ze strony zwierząt domowych. Spośród
skontrolowanych placów zabaw i terenów sportowych w 67 placówkach, pozytywnie
oceniono tylko tereny sportowe - 85% terenów sportowych było właściwie
zabezpieczonych.
16. Odnotowano poprawę infrastruktury do uprawiania sportu przez dzieci i młodzież oraz
społeczność lokalną w powiecie, poprzez wybudowanie w ramach programu „Orlik 2012”
czterech kompleksów boisk sportowych (w Bolesławcu, Nowogrodźcu, Warcie
Bolesławieckiej, Osiecznicy) oraz postawienie krytego lodowiska w Bolesławcu.
17. W powiecie bolesławieckim na 55 funkcjonujących placówek szkolnych pełną
infrastrukturę do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach posiadają 32
placówki. Dwie placówki - Szkoła Podstawowa w Gierałtowie i Zebrzydowej nie
posiadają sal gimnastycznych i zajęcia wychowania fizycznego odbywają się na
korytarzach.
35
Załącznik nr 1
Sytuacja epidemiologiczna wybranych jednostek chorobowych
na terenie powiatu bolesławieckiego
w latach 2009 i 2008
Liczba zachorowań
Jednostka chorobowa
2009 rok
2008 rok
Lp.
Liczba
zachorowań
1.
Zapadalność
Liczba
zachorowań
Płonica
(szkarlatyna)
11
3
3,38
2.
12,42
Borelioza
z Lyme
21
14
15,81
3.
Wirusowe
zapalenie
wątroby typu B
iC
23,71
7
3
3,38
4.
7,90
Ospa wietrzna
191
266
300,30
5.
215,63
Różyczka
7
11
12,41
6.
7,90
Świnka
3
6
3,38
7.
3,38
Salmonelozy
7
9
10,15
8.
Nieżyt układu
pokarmowego
wywołany
przez
roawirusy
7,90
3
10
11,26
9.
Zapadalność
3,38
Grypa A
(H1N1)
0
3
3,38
36
0,00
Załącznik nr 2
Wykaz punktów szczepień
Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej
( WOZ, GOZ, POZ)
Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej
Szpital Powiatowy Bolesławiec
Przychodnia Gminna w Nowogrodźcu,
ul. Asnyka 55,
tel.73 16 199
"Fons Vitae" Bolesławiec,
ul. Karola Miarki 29,
tel. 734 12 45
Oddział Noworodkowy (szczepienie
noworodków)
tel.738 00 00
Wiejski Ośrodek Zdrowia w Wykrotach,
ul. Pocztowa 10,
tel.73 60 251
"Medicor" Bolesławiec,
ul.1 Maja 13/14,
tel. 732 36 31
Oddział Zakaźny (szczepienie
przeciw wściekliźnie),
tel.738 00 00
Wiejski Ośrodek w Zebrzydowej, Zebrzydowa 130,
tel. 736 33 85
"Przychodnia Osiedlowa" Bolesławiec, ul.
Gałczyńskiego18
tel. 732 82 87
Poradnia Chirurgiczna (szczepienie
przeciw tężcowi),
tel. 738 00
00
Poradnia Lekarza POZ Osiecznica,
ul. Piaskowa 1 a,
tel.731 25 55
"Twój Lekarz" Bolesławiec,
tężcowi),
ul. Staszica 27,
tel.734 67 67
Izba Przyjęć (szczepienie przeciw
tel. 738 00 00
Punkt Lekarski w Parowej, Parowa 100,
tel. 732 18 12
E. Skóra, F Hertman Bolesławiec,
ul.
Starzyńskiego 6d
tel. 734 45 38
Lekarz POZ Świętoszów, ul. Szkolna 13
tel. 731 02 28
"Dr Carachow" Bolesławiec,
ul. Karola Miarki 10,
tel. 734 14 41
Ośrodek Zdrowia, Warta Bolesławiecka 29a/2
tel.738 99 80
"Lekarz Domowy", Bolesławiec, ul. Dolne
Młyny 21,
tel. 646 63 90
Poradnia Ogólna, Raciborowice 194,
tel. 738 93 95
"Lekarz Domowy", Trzebień,
ul. Leśna, 9 "a"
tel. 735 42 92
GOZ Gromadka, ul. Szkolna 18 „a",
tel. 738 23 50
"Lekarz Domowy", Kraśnik Dolny 47,
tel. 735 42 90
„Habr” Bolesławiec, ul. Mickiewicza 3,
tel. 732 39 10
37
Praktyka Lekarza Rodzinnego
J. Trojnar, Tomaszów
Bolesławiecki 143 H IV,
tel. 738 93 94
500
przeciw WZW typu B
2007 r.
2008 r.
przeciw grypie
przeciw WZW typu B
przeciw Streptococcus pneumoniae przeciw rotawirusom
38
0
2009 r.
przeciw Neisseria meningitidis
przeciw rotawirusom
przeciw grypie
3000
przeciw Streptococcus pneumoniae
przeciw grypie
Porównanie stanu zaszczepienia preparatami zalecanymi w latach 2007- 2009
przeciw WZW typu B
przeciw rotawirusom
1500
przeciw rotawirusom
1000
przeciw grypie
2000
przeciw WZW typu B
liczba szczepień
Załącznik nr 3
2500
Załącznik nr 4
Struktura podmiotów gospodarczych objętych ewidencją higieny pracy
w 2009 r. wg. liczby zatrudnionych pracowników
3%
7%
do 5 pracowników
6-20 pracowników
11%
31%
14%
251 i więcej pracowników
34%
39
Załącznik nr 5
Procentowy udział zatrudnionych w zakładach objętych ewidencją
higieny pracy w 2009 r. wg rodzaju działalności PKD
29
77
17
03
24
84
46
02
32
47
36
35
42
16
13
18
10
15
23
0,0%
5,0%
10,0%
40
15,0%
20,0%
25,0%
Załącznik nr 6
Procentowy udział kontroli przeprowadzonych przez higienę pracy w poszczególnych branżach
dzialalności godspodarczej (PKD) w 2009 r.
16,0%
14,0%
12,0%
10,0%
8,0%
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
23 22 25 01 16 10 46 47 14 08 38 56 77 02 17 35 42 13 33 15 29 36 68 71 85 18 19 20 24 45 80 81 84
23- produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych
15- produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych
25- produkcja metali
86- opieka zdrowotna
10- produkcja artykułów spożywczych
18- poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji
16- produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli..
22- produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych
14- produkcja odzieży
08- pozostałe górnictwo i wydobywanie
36- pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody
33- naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń
02- leśnictwo i pozyskiwanie drewna
38- działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów, odzysk surowców
47- handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi
20- produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
68- działalność związana z obsługa rynku nieruchomości,
13- produkcja wyrobów tekstylnych
42- roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej
80- działalność detektywistyczna i ochroniarska
01- uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową
46- handel hurtowy, z wyłączeniem pojazdami samochodowymi
84- administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne
24-produkcja metali
41
56- działalność usługowa związana z wyżywieniem
71- działalność w zakresie architektury i inżynierii; badania i analizy techniczne
17- produkcja papieru i wyrobów z papieru
45- handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi ; naprawa pojazdów samochodowych
19- wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy
77- wynajem i dzierżawa
29- produkcja pojazdów samochodowych , przyczep i naczep z wyłączeniem motocykli
81- działalność pomocnicza z utrzymaniem porządku w budynkach
3- rybactwo
42

ocena stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu bolesławieckiego

Transkrypt

Podobne dokumenty

,,Zielnik malowany …”

SOS – SZKOŁY OTWARTYCH SZANS

Zapotrzebowanie na szkolenia lub przyuczenie do pracy dorosłych

CZTERY PORY KOLORU – wystawa fotograficzna w Bibliotece

„Ceramika artystyczna w ratuszu”

Własny biznes - szkolenie - Powiatowy Urząd Pracy w Bolesławcu

Bolesławiec, 2 marca 2016 r