zmiana studium uwarunkowań i kierunków

Transkrypt

Pracownia Projektowa Architektoniczno-Urbanistyczna arch. Maria Jurczyszyn
ul.Winogrady 38, 61-663 Poznań tel. 061-8238722, kom.606 556 269, [email protected]
ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY CZERWONAK
PROJEKT
SPORZĄDZAJĄCY ZMIANĘ STUDIUM
WÓJT
GMINY CZERWONAK
wrzesień 2010
AUTORZY OPRACOWANIA
Główny projektant: mgr inż. arch. Maria Jurczyszyn,
członek Zachodniej Okręgowej Izby Urbanistów Nr Z-209,
członek Wielkopolskiej Izby Architektów nr upr. 518/PW/94
Zespół autorski:
środowisko przyrodnicze: mgr Iwona Ludwiczak, członek ZOIU nr Z-307
komunikacja: mgr inż.Andrzej Billert, Wlkp.Okr.Izby Inż.Bud. Wkp/BD02.08/01
dziedzictwo kulturowe: mgr inż. arch Olga Siejka, członek ZOIU nr Z-506
infrastruktura mgr inż. Janina Bellman
Współpraca:
pozyskiwanie danych statystycznych: mgr Wojciech Brzuchalski
2
SPIS TREŚCI
CZĘŚĆ A - WPROWADZENIE
1. Podstawa formalno – prawna………………………………………………………..str.7
2. Materiały i dokumenty
2.1 Podstawowe akty prawne
2.2 Przepisy i opracowania kształtujące politykę przestrzenną województwa
2.3 Projekty i programy gminne
3. Metodyka
CZĘŚĆ B - UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY CZERWONAK
1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu………str. 10
1.1 Podstawowe dane o gminie
1.2 Struktura użytkowania i przeznaczenia terenów
1.3 Stan prawny gruntów
2. Warunki i jakość życia mieszkańców……………………………………………str 12
2.1 Zasoby oraz warunki mieszkaniowe
2.2 Infrastruktura techniczna oraz placówki oświatowo-wychowawcze
2.3 Warunki na rynku pracy
2.4 Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia
3. Stan środowiska przyrodniczego ……………………………………………….str 17
3.1 Położenie
3.2 Wody podziemne i powierzchniowe
3.3 Klimat
3.4 Geomorfologia oraz litologia utworów przypowierzchniowych
3.5 Flora i fauna
3.6 Surowce mineralne
3.7 Ograniczenia szczególne
3.8 Uwarunkowania ekofizjograficzne wg krajobrazów
3.8 Ograniczenia punktowe
4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków……………………………………..str.26
4.1 Obiekty zabytkowe gminy wpisane do rejestru zabytków
4.2 Wykaz zabytkowych cmentarzy
4.3 Stanowiska archeologiczne.
5. Stan ładu przestrzennego ………………………….…………………………...str.27
5.1 Diagnoza stanu przestrzeni
5.2 Wymogi ochrony ładu przestrzennego
6. Stan systemów komunikacji…………………………………………………….str.28
6.1 Układ drogowy
3
6.2
6.3
6.4
6.5
Zestawienie dróg
Komunikacja kolejowa
Komunikacyjne znaczenie Warty
Trasy rowerowe
7. Stan infrastruktury technicznej…………………………………………………str.31
7.1 Sieć wodociągowa
7.2 Odprowadzanie ścieków
7.3 Elektroenergetyka
7.4 Gazownictwo
CZĘŚĆ C -KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY
CZERWONAK
I. Cele rozwoju gminy…………………………………………………………………...str.34
II. Zasadnicze kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu
terenów
1. Sposób zagospodarowania terenów wg pasm krajobrazowych…………..str.35
1.1 Pasmo leśne L
1.2 Pasmo krajobrazów otwartych O
1.3 Pasmo zurbanizowane U
1.4 Pasmo nadbrzeżne N
2. Sposób zagospodarowania terenów wg stref funkcjonalno
-przestrzennych………………………………………………………….……str.36
2.1 Strefy inwestycyjne (B):
2.2 Strefy inwestycji szczególnych (S)
2.3 Strefy rolniczej przestrzeni produkcyjnej
2.4 Strefa zieleni otwartej
3. Obszary wyłączone z zabudowy……………………….…………………….str.37
3.1 Obszary współtworzące system przyrodniczy gminy
3.2 Obszary w strefach ochronnych
III. Kierunki dotyczące liniowych elementów zagospodarowania
(ustalenia dla całego obszaru gminy)
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1. Kierunki rozwoju komunikacji…………………………………………….str.37
System drogowy
Polityka parkingowa
Kształtowanie systemu dróg rowerowych
Komunikacja kolejowa
Publiczny transport autobusowy
Transport wodny
2.Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej……………………………….str.43
2.1 Zaopatrzenie w wodę
4
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
Odprowadzanie ścieków
Zaopatrzenie w energię elektryczną
Sieć teleradiowa
Zaopatrzenie w gaz
Zaopatrzenie w ciepło
Zagospodarowanie odpadów
3. Kształtowanie klimatu akustycznego………………………………………..str. 47
IV. Kierunki dotyczące obszarowych elementów zagospodarowania
(ustalenia dla pasm krajobrazowych )
1. Kierunki ochrony środowiska i jego zasobów……………………………..str. 48
1.1 Pasmo leśne
1.2 Pasmo krajobrazów otwartych
1.3 Pasmo zurbanizowane
1.4 Pasmo nadbrzeżne
2. Kierunki ochrony dziedzictwa kulturowego……………………………….str. 53
2.1 Pasmo leśne
3. Zasady kształtowania przestrzeni ………………………………………..,...str 54
V. Kierunki dotyczące punktowych elementów zagospodarowania
(ustalenia dla stref funkcjonalno-przestrzennych)
1. Zasady oznaczenia stref funkcjonalno-przestrzennych…………………..str.56
2.Wskaźniki zabudowy i zagospodarowania dla stref inwestycyjnych……str.56
2.1 Strefy inwestycyjne w obrębie Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka
2.2 Strefy inwestycyjne w Otulinie Parku i w Obszarach Chronionego Krajobrazu
2.3 Strefy inwestycyjne w Otulinie Parku, poza Obszarami Chronionego Krajobrazu
2.4 Strefy inwestycyjne w obrębie pasma zurbanizowanego
2.5 Strefy inwestycyjne w obrębie pasma nadbrzeżnego
3. Wskaźniki zabudowy i zagospodarowania dla stref
inwestycji szczególnych ………………………………………………………………..str.58
3.1 Strefy inwestycji szczególnych w obrębie pasma krajobrazów otwartych
3.2 Strefy inwestycji szczególnych w obrębie pasma zurbanizowanego
3.3 Strefy inwestycji szczególnych w obrębie pasma nadbrzeżnego
5
4 Wskaźniki zabudowy i zagospodarowania dla stref rolniczej przestrzeni
produkcyjnej i zieleni otwartej………………………………………………………..str.59
5. Specjalne warunki zabudowy......……………………………………….str. 59
6. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje
celu publicznego…………………………………………………………………………str.59
6.1. Zadania o znaczeniu lokalnym
6.2. Zadania o znaczeniu ponadlokalnym
7. Obszary do przekształceń……………….………………………………….str.60
7.1 Zakres przekształceń
7,2 Obszary do rewaloryzacji lub rewitalizacji
7.3 Obszary do rekultywacji
8. Obszary przestrzeni publicznych…………………………………………..str.61
9. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych………………………str 61
10. Obszary rozmieszczenia wielkopowierzchniowych
obiektów handlowych…………………………………………………………………...str.61
11. Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych……………………str 61
12. Obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego …………………………………………………….str.61
CZĘŚĆ D- Synteza ustaleń………………………………...……………………………str.62
CZĘŚĆ E – SPIS RYSUNKÓW
6
CZĘŚĆ I - WPROWADZENIE
1. Podstawa formalno-prawna
Podstawę sporządzenia niniejszego dokumentu stanowi Uchwała Nr 73/XI/2007 Rady Gminy
Czerwonak z dnia 21 czerwca 2007 w sprawie przystąpienia do zmiany Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Czerwonak.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy – zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy
z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest podstawowym
dokumentem określającym politykę przestrzenną gminy, w tym lokalne zasady
zagospodarowania przestrzennego. Ustalenia studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania gminy są wprowadzane w życie poprzez miejscowe plany
zagospodarowania przestrzennego, których zgodność ze studium stwierdza rada gminy przed
ich uchwaleniem. Studium, w swej kreacyjnej roli, jest dokumentem określającym wizję
rozwoju przestrzennego Gminy oraz działania mające doprowadzić do realizacji tej wizji.
Z tego względu niezbędna jest analiza wszystkich uwarunkowań, w tym także tych, które
wnoszą do realizacji polityki przestrzennej zmienione przepisy prawne oraz zmiany otoczenia
społeczno-politycznego gminy.
Od uchwalenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Gminy Czerwonak
minęło 9 lat. Prace nad zmianą Studium zostały podjęte z uwagi na:
zmianę uwarunkowań prawnych i wynikającą stąd potrzebę zmiany struktury dokumentu
pod kątem jego funkcji (obowiązek zgodności z planami miejscowymi)
wynik Analizy aktualności studium z 2006r.
zmianę otoczenia społeczno – gospodarczego gminy, zarysowaną na obecnym etapie
rozwoju gminy oraz odmienne od dotychczas przyjętych cele polityki przestrzennej.
Przedmiotowa zmiana Studium bazuje na obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy czerwonak, przyjętego w dniu 14 czerwca 2000r
przez Radę Gminy Czerwonak, uchwałą nr 173/XXVIII/2000 zwaną w dalszej części
opracowania studium z roku 2000, które po uchwaleniu przez radę gminy zmiany pozostaje
materiałem pomocniczym, jako źródło informacji przy pracach planistycznych.
2. Materiały i dokumenty
2.1 Podstawowe akty prawne powszechnie obowiązujące, uwzględnione przy zmianie
studium
-
Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. nr
80, poz. 717, z późniejszymi zmianami),
Ustawa z dnia 08.03.1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U.2001.142.1591 z późn.
zmianami)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28.04.2004 r. w sprawie zakresu projektu
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko
Ustawa z 27 lipca 2001 o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach
oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. nr 100, poz. 1085),
Ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
7
-
-
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko (Dz. U nr 199, poz. 1227),
Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska - tekst jednolity (Dz.U.
nr 25/2008, poz. 150),
Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - tekst jednolity (Dz.U. nr 156/2006, poz.
1118),
Ustawa z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne - tekst jednolity (Dz.U. nr 239/2005, poz. 2019),
Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. nr 151/2009, poz. 1220),
Ustawa z 28 września 1991 r. o lasach - tekst jednolity (Dz.U. nr 45/2005, poz. 435),
Ustawa z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych - tekst jednolity (Dz.U.
nr 121/2004, poz. 1266, z późniejszymi zmianami),
Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach - tekst jednolity (Dz. U. nr 39/2007, poz. 251),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 3 marca 2008 r., w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz.U. nr 47, poz. 281),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. nr 120, poz. 826),
Rozporządzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu
oddziaływania na środowisko (Dz.U. nr 257, poz. 2573), z późniejszymi zmianami,
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 27 października 2008 r. w sprawie obszarów
specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. nr 198, poz. 1226),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt wymagających ochrony w formie
wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz.U. nr 94, poz. 795).
Ustawa z 04 lutego1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. Nr 228 poz.1947 z 2005r
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami Dz.U nr 115, poz.741.
z 1997 r.,
ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.
Nr 162 poz. 1568 z 2003r
ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. Nr 54 poz.348 z 1997r)
ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. Nr 11 poz.60 z 1985r)
ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych Dz.U Nr 23 poz.
295 z 2000r)
2.2 Przepisy i opracowania kształtujące politykę przestrzenną województwa
-
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego (uchwała
Nr XLVI / 690 /10 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26 kwietnia 2010 r
Strategia Rozwoju Województwa wielkopolskiego (Dokument przyjęty przez Sejmik
Województwa Wielkopolskiego dnia 19.12.2005
2.3 Projekty i Programy gminne
-
Strategia rozwoju gminy Czerwonak na lata 2002 – 2011
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Czerwonak na lata 2008-2017
Zasady utrzymywania czystości i porządku na terenie Gminy Czerwonak
Studium z roku 2000
Opracowanie ekofizjograficzne
Opracowania problemowe
8
3. Metodyka opracowania zmiany studium
Zmiana studium obejmuje obszar gminy w jej administracyjnych granicach i składa się
z następujących części:
- część tekstowa zawierająca uwarunkowania i kierunki zagospodarowania
przestrzennego gminy oraz syntezę i uzasadnienie przyjętych rozwiazań
- rysunki problemowe (zawierające uwarunkowania i kierunki w formie graficznej)
- plansza główna studium, zawierająca w formie graficznej ustalenia, określające
kierunki zagospodarowania przestrzennego
W celu ułatwienia odczytu ustaleń dla poszczególnych terenów cała gmina została podzielona
na 4 pasma, dla których kryterium wydzielenia była struktura krajobrazu, oznaczone literami:
pasmo nadbrzeżne N
pasmo zurbanizowane U
pasmo krajobrazów otwartych O
pasmo krajobrazów leśnych L
Każde z pasm krajobrazowych podzielone zostało na strefy funkcjonalno-przestrzenne,
oznaczone cyframi, w kategoriach, oznaczonych symbolami na rysunku:
tereny inwestycyjne, wyróżnione symbolem B
tereny inwestycji szczególnych, wyróżnione symbolem S
tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej
tereny zieleni otwartej
W nawiązaniu do w/w podziału, kierunki zagospodarowania przestrzennego zapisane zostały
na trzech poziomach:
- kierunki dotyczące liniowych elementów zagospodarowania dla całego obszaru gminy
- kierunki dotyczące obszarów dla wyodrębnionych pasm krajobrazowych
- kierunki dotyczące elementów punktowych zagospodarowania dla stref funkcjonalnoprzestrzennych.
9
Podział taki umożliwia odniesienie się do wszystkich zagadnień, określonych w ustawie
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003r.
oraz Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28.04.2004 r. w sprawie zakresu projektu
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
CZĘŚĆ II – UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY
1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu
1.1 Podstawowe dane o gminie
Gmina Czerwonak jest gminą wiejską w województwie wielkopolskim, w powiecie
poznańskim i w bezpośrednim sąsiedztwie Poznania. Od zachodu graniczy z gminą Suchy
Las, od północy z Murowaną Gośliną, natomiast od strony wschodniej z gminą Pobiedziska
i Swarzędz. Granicę zachodnią stanowi jednocześnie rzeka Warta, a wschodnią Puszcza
Zielonka. Całkowita powierzchnia gminy wynosi 82,59 km2 .
Park krajobrazowy Puszcza Zielonka obejmuje centralną najbardziej wartościową część,
największego w okolicach Poznania kompleksu leśnego. Zajmuje urozmaicone tereny
o powierzchni 9981 ha. Wokół parku wyznaczono otulinę o powierzchni 12 450 ha.
Z uwagi na bezpośrednie sąsiedztwo z Poznaniem, gmina Czerwonak, oprócz funkcji
przemysłowo- rolniczej pełni również funkcję mieszkaniową, stanowiąc typową "sypialnię"
Poznania. Znajduje się tu kilka dużych osiedli mieszkaniowych (ponad dziesięciotysięczne
Koziegłowy są drugą co do liczby ludności wsią w Polsce). Gmina Czerwonak należy do
najbardziej zurbanizowanych gmin w Wielkopolsce, o bardzo dużej gęstości zaludnienia.
System osadniczy gminy składa się z 17 wsi, 11 sołectw i 2 osiedli. Ogólna liczba ludności
zamieszkująca teren gminy w 2009 roku (stan na 31.01.2009 r.) wynosiła 24.092 osób,
a gęstość zaludnienia wynosiła 291 osób na km2. Czerwonak stanowi ośrodek obsługujący
gminę, choć nie wyróżnia się wielkością i sposobem zagospodarowania. Na terenie wsi
Czerwonak zlokalizowano większość usług o charakterze gminnym (administracja).
Jest to rejon atrakcyjny turystycznie (m.in. ze względu na bliskość Puszczy Zielonki, czy też
najwyższego wzniesienia w okolicy, jakim jest Dziewicza Góra leżąca 143 m n.p.m.,
i z której to rozciąga się panorama na północną część Poznania).
Gmina Czerwonak wchodzi funkcjonalnie i przestrzennie w skład aglomeracji poznańskiej
jednej z największych i najbardziej dynamicznie rozwijających się w Polsce.
Przestrzennie gmina powiązana jest z miastem Poznaniem poprzez system środowiska
przyrodniczego, w szczególności rzekę Wartę i jej dolinę. Tereny zainwestowania Poznania
i gminy Czerwonak stykają się ze sobą i nie widać pomiędzy nimi wyraźnej przestrzennej
granicy. Wynika to z historycznego procesu rozwojowego. Na terenie gminy Czerwonak już
od dawna lokowano gospodarcze zaplecze dla Poznania. W okresie powojennym grunty wsi
Koziegłowy, Czerwonak, Owińska, Bolechowo miały stanowić tereny rozwojowe miasta
Poznania w planowanym układzie pasmowym (pasmo północne). Gminę rozwijano także jako
ośrodek przemysłu w tym przemysłu o charakterze strategicznym – zbrojeniowym.
Zlokalizowano szereg zakładów przemysłowych, dla których zaplecze mieszkaniowe
zrealizowano na terenie sąsiedniej gminy Murowana Goślina.
System komunikacji drogowej i drogowe powiązania zewnętrzne gminy, ze względu na
uwarunkowania geograficzno-przyrodnicze nie został właściwie rozwinięty. Gmina
powiązana jest z aglomeracją poznańską praktycznie jedną drogą w ciągu ulicy Gdyńskiej.
10
System komunikacyjny Poznania na obszarze styku z gminą Czerwonak został w okresie
powojennym znacznie zaniedbany i stanowi jeden z najgorzej rozwiązanych wylotów
z miasta. System komunikacji drogowej i jego zewnętrznych powiązań jest czynnikiem
ograniczającym możliwości rozwojowe gminy.
Dużo korzystniej przedstawia się obsługa gminy w zakresie infrastruktury technicznej. Jest to
związane z przebiegiem przez gminę wielu magistralnych sieci i urządzeń infrastruktury
technicznej a także bezpośrednia ich bliskość na terenie sąsiedniego Poznania. Na terenie
gminy zlokalizowana jest Centralna Oczyszczalnia Ścieków dla miasta Poznania, tuż przy
granicy gminy zlokalizowana jest Elektrociepłownia Karolin dostarczająca ciepło także dla
osiedli położonych na terenie gminy Czerwonak. Przez obszar gminy przechodzą magistralne
sieci gazowe i energetyczne, znajduje się tu także główny punkt zasilania (GPZ).
Ta koncentracja urządzeń infrastruktury technicznej oraz lokalizacja na terenie styku
Poznania i Koziegłów wielu zakładów przemysłowych, niekorzystnie oddziałuje na
przestrzeń i środowisko przyrodnicze gminy.
1.2 Struktura użytkowania i przeznaczenia terenów
W gminie Czerwonak przeważają użytki rolne stanowiące 43 % powierzchni terenu.
Gmina charakteryzuje się znaczną lesistością. Średnia lesistość dla województwa
wielkopolskiego wynosi 25 %, a w gminie grunty leśne stanowią 41% całego obszaru.
Pozostałe tereny, w tym: tereny zurbanizowane, nieużytki, grunty pod wodami, zajmują 16 %.
Źródło danych: GUS, 2007
1.3 Stan prawny gruntów
W gminie przeważają grunty Skarbu Państwa oraz grunty Skarbu Państwa w
użytkowaniu wieczystym. Łącznie stanowią one 57,1%. Grunty, będące własnością gminy to
około 6,2 %. Pozostałe to grunty prywatne. W ich skład wchodzą: grunty osób fizycznych,
grunty kościołów i związków wyznaniowych, grunty spółdzielni oraz innych osób prawnych.
Sytuację przedstawia wykres.
11
Źródło: Dane Urzędu Gminy w Czerwonaku.
2. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia
Na warunki życia składa się wiele czynników. Są to m.in.: zasoby oraz warunki
mieszkaniowe, rozwój infrastruktury, zarówno technicznej jak i placówek oświatowowychowawczych oraz warunki na rynku pracy.
2.1 Zasoby oraz warunki mieszkaniowe
Od roku 2004 w gminie Czerwonak następuje ciągły wzrost liczby mieszkań. W latach
2004-2008 przybyło ich 792. Zwiększa się także ich powierzchnia. Średnia powierzchnia
mieszkania w Gminie w roku 2008 wynosiła 75,7 m2. Taki duży wzrost liczby mieszkań
spowodowany jest rosnącym popytem na tego typu lokale. W tym okresie wzrosła także
liczba kredytów hipotecznych, do których przyczynił się wzrost zamożności społeczeństwa.
Tabela nr 1
ZASOBY MIESZKANIOWE
jednostka
miesz.
Mieszkania*
Przeciętna powierzchnia użytkowa
m2
1 mieszkania
m2
na 1 osobę
2004 r.
6 920
73,1
22,0
2005 r.
7 121
73,5
22,3
2006 r.
7 238
74,0
22,4
2007 r.
7 478
74,7
22,8
2008 r
7 712
75,7
23,3
Źródło danych: GUS, 2009
12
2.2 Infrastruktura techniczna oraz placówki oświatowo-wychowawcze
W latach 2002- 2008 nastąpił znaczny przyrost, zarówno długości sieci wodociągowej jak
i liczby przyłączy. Do sieci wodociągowej podłączone jest około 99% gospodarstw
domowych. Długość sieci wodociągowej w 2008 wynosiła 87,5 km, a ilość przyłączy 2 257.
Zmiana długość sieci wodociągowej w Gminie w latach 2002-2008 została przedstawiona
na poniższym wykresie.
Siecią kanalizacji sanitarnej objęte są w całości osiedla Karolin i Leśne w Koziegłowach,
część ulicy Gdyńskiej oraz częściowo wsie Bolechówko-Potasze, Owińska, Bolechowo
i północna część Czerwonaka. Docelowo wszystkie ścieki sanitarne z Czerwonaka powinny
trafić do Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Koziegłowach.
Wsie: Annowo, Dębogóra, Kicin, Kliny, Mielno, Miękowo, Promnice, Trzaskowo, oraz
południowa część wsi Czerwonak ścieki sanitarne zagospodarowują we własnym zakresie w zbiornikach bezodpływowych.
Obecnie do sieci kanalizacyjnej podłączonych jest ponad 60% gospodarstw domowych.
Długość sieci wynosi w roku 2007 wyniosła około 62 km.
13
W roku 2006 w Gminie Czerwonak było 5 placówek przedszkolnych, 6 szkół podstawowych
i 4 gimnazja. Liczba placówek szkolno-wychowawczych w latach 2003-2006 przedstawiona
jest w poniższej tabeli.
Tabela nr 2
Rok
2006
2007
2008
2009
5
5
6
7
383
379
458
603
377
385
467
617
5
5
5
5
1 402
1 404
1 389
1 377
3
3
3
3
787
743
754
770
Przedszkola
Liczba dzieci
Liczba miejsc w przedszkolach
Szkoły podstawowe
Liczba uczniów
Gimnazja
Liczba uczniów
W ostatnich latach następuje spadek liczby uczniów, zarówno w szkołach podstawowych
jak i w gimnazjach. Od roku 2006 do 2009 w gimnazjach liczba uczniów w szkołach
podstawowych i gimnazjach zmniejszyła się o 132 uczniów
2.3 Warunki na rynku pracy.
Tabela nr 3
RYNEK PRACY
ROK
Pracujący
-ogółem
Mężczyźni
Kobiety
Bezrobotni zarejestrowani
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
2004
2005
2006
2007
2008
Osoba
Osoba
Osoba
4 989
2 830
2 159
5 559
3 335
2 224
5 330
3 208
2 122
5 755
3 492
2 263
5 605
3 426
2 179
osoba
osoba
osoba
826
364
462
785
315
470
592
210
382
300
94
206
190
80
110
Z analizy stanu rynku pracy w latach 2004-2008 wynika, że w gminie Czerwonak nastąpił w
ostatnich latach spadek liczby bezrobotnych w okresie od 2003 do 2006 Liczba bezrobotnych
spadła o 75%. Średni odsetek bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności w gminie Czerwonak
w roku 2008 wyniósł około 1,1%, co w stosunku do innych gmin wiejskich powiatu
poznańskiego sytuuje gminę na 3 miejscu za Kleszczewem i Rokietnicą.
14
Tabela nr 4. Bezrobotni w gminach wiejskich aglomeracji miasta Poznania w roku 2008.
Lp.
Gmina wiejska
2008 rok
Liczba
Odsetek bezrobotnych
bezrobotnych
w ogólnej liczbie ludności
1.
Czerwonak
190
1,1
2.
Tarnowo Podgórne
126
0,9
3.
Komorniki
96
0,9
4.
Dopiewo
111
1,0
5.
Suchy Las
84
0,9
6.
Rokietnica
66
0,9
7.
Kleszczewo
34
0,9
Wzrost liczby podmiotów gospodarczych w ostatnich latach był przyczyną zmniejszenia się
liczby bezrobotnych. W okresie od roku 1996 do 2008 liczba podmiotów gospodarczych się
prawie się potroiła, z 1190 w 1996 r. do 2907 podmiotów w roku 2008.
Tabela nr 5. Podmioty gospodarcze zarejestrowane w systemie REGON w gminie Czerwonak
w latach 1991, 1993, 1996 , 1997, 1999, 2008 r.
Lp.
Rok
Liczba podmiotów
1
1991
217
2
1993
781
3
1996
1190
4
1997
1470
5
1999
1646
6
2008
2907
Dominującą działalnością pod względem liczebności podmiotów jest przemysł oraz usługi,
w tym przede wszystkim działalność handlowa.
W roku 2008r w gminie Czerwonak najwięcej podmiotów gospodarczych zarejestrowanych
było w budownictwie i handlu. Nastąpił wysoki wzrost liczby podmiotów w sektorze
budownictwa, który wyprzedził od lat będącą w czołówce gałąź gospodarki jaką jest
przemysł. Powyższą sytuację obrazuje tabela.
15
Tabela nr 6. Liczba podmiotów gospodarczych w gminie zarejestrowanych w systemie
REGON według rodzajów działalności w latach 1993, 1997, 1999 i 2008 r.
Lp.
Rok
Liczba
W tym:
podmiotów
przemysł
budownictwo
handel
1.
1993
781
190
97
305
2.
1997
1190
222
158
381
3.
1999
1646
302
167
743
4.
2008
2907
292
436
808
Lata 1992 - 2008 cechuje dynamiczny rozwój przedsiębiorczości prywatnej w gminie
Czerwonak. W tym okresie zarysowuje się duża przewaga sektora prywatnego nad
publicznym. Jest to wynikiem trwającej od 1989 roku transformacji systemowej, wzrostu
aktywności i samodzielności zawodowej mieszkańców oraz napływu prywatnych inwestorów
z zagranicy. Obok podmiotów będących własnością osób fizycznych w Czerwonaku istnieją
również jednostki gospodarcze o charakterze spółek handlowych, spółki joint-venture, itp.
Tabela nr 7. Liczba podmiotów gospodarczych w gminach wiejskich aglomeracji poznańskiej
zarejestrowanych w systemie REGON według sektorów własności w 2008 roku.
Lp.
Gmina wiejska
Liczba podmiotów
Sektor
publiczny
prywatny
1.
Tarnowo Podgórne
3544
23
3521
2.
Czerwonak
2907
43
2864
3.
Suchy Las
2575
27
2548
4.
Komorniki
2341
19
2322
5.
Dopiewo
2057
23
2034
6.
Rokietnica
1346
22
1324
7.
Kleszczewo
462
16
446
Z przeprowadzonej analizy wynika, że pod względem liczby zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych, podstawowym rodzajem działalności gospodarczej prowadzonej w gminie
Czerwonak są usługi, a w szczególności działalność handlowa.
W gminie Czerwonak w momencie startu transformacji nie było wielu dużych zakładów
należących do nieefektywnych gałęzi przemysłu, lecz głównie zakłady powiązane z lokalnym
rynkiem i opierające swą produkcję na miejscowych surowcach. W latach 1993 - 2008
w gminie wzrosła ponad trzykrotnie liczba podmiotów gospodarczych działających głównie
w zakresie przemysłu i handlu. Na terenie gminy Czerwonak powstało wiele nowych
16
(małych, średnich i dużych) firm, które znajdują się głównie w rękach prywatnych właścicieli.
Przeważają firmy małe i średnie. W gminie funkcjonuje wiele firm prywatnych zarówno
z kapitałem polskim, jak i zagranicznym. Spośród głównych firm do największych należą:
Solaris Bus & Coach S.A. – producent autobusów, „Hawle” Sp. z o.o. – produkcja armatury,
„Vox – Industrie” Sp. z o.o. – producent boazerii z PCV, „PUH Guma – Bolechowo”, zakłady
metalowe „Pressta”, Fabryka Papieru Sp. z o.o. oraz firmy „York”, „Owiplant” i Zakłady
Drobiarskie.
Zakłady przemysłowe w większości zlokalizowane są w ośrodku gminnym – Czerwonaku
oraz Koziegłowach i Bolechowie.
Należy zwrócić uwagę, że oprócz typowych zakładów produkcyjnych, funkcjonuje w gminie
wiele małych prywatnych firm o charakterze rzemieślniczym, prowadzących działalność
produkcyjną i świadczących usługi dla ludności. Gmina Czerwonak stanowi atrakcyjne
miejsce lokalizacji firm w związku z jej położeniem w granicach aglomeracji miasta
Poznania. W gminie istnieją dogodne warunki dla rozwoju nowych zakładów
w warunkach rozbudowanej infrastruktury komunalnej.
2.4 Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia
Do szczególnych zagrożeń należą:
-awarie związane z transportem drogowym i kolejowym substancji niebezpiecznych,
-awarie przemysłowe
-hałas komunikacyjny
-promieniowanie elektromagnetyczne linii wysokiego napięcia
-bezpośrednie zagrożenie związane z występowaniem obszaru bezpośredniego zagrożenia
powodzią rzeki Warty.
3. Stan środowiska przyrodniczego
3.1 Położenie, elementy rzeźby
Gmina Czerwonak położona jest na styku dwóch jednostek fizyczno-geograficznych:
Pojezierza Gnieźnieńskiego oraz Poznańskiego Przełomu Warty. Analiza typów krajobrazu
naturalnego fragmentu Pojezierza Gnieźnieńskiego wykazuje, że w tej części gminy
występuje typ krajobrazu pagórkowatego o stopniu urzeźbienia 45 m n. p. m. do 143 m n. p.
m., średnich walorach estetycznych, krajobrazowych oraz bardzo wysokim stopniu
synantropizacji krajobrazów. Poznański Przełom Warty jest to południkowy odcinek Warty
między Mosiną a Obornikami długości 45 km i szerokości 2-4 km. Łączy on pradoliny
Warciańsko-Odrzańską i Toruńsko-Eberswaldzką. Ponad aluwialne dno doliny, które na
odcinku gminy obniża się od 49,8 m do 47,6 m n. p. m. wznoszą się piaszczyste terasy.
Dolina częściowo jest zalesiona a między zabudowę wchodzą miejscami kliny leśno - łąkowe.
3.2 Wody podziemne i powierzchniowe
Gmina leży w całości w zasięgu użytkowego poziomu wód mezozoiku o dobrej wodzie,
wymagającej prostego uzdatniania (żelazo, rzadziej mangan). W obrębie gminy występują
wody mineralne i termalne: w utworach jury dolnej-mineralne wody chlorkowe
o temperaturze powyżej 50 ºC, a w utworach kredy dolnej – o temperaturze 20 – 50 ºC.
Poziom wód trzeciorzędowych jest mało atrakcyjny użytkowo. Wody te charakteryzują się
znacznym zasoleniem i są bardzo trudno odnawialne.
17
Gmina nie jest zasobna w wody podziemne czwartorzędowe. Przebieg doliny rzeki Warty
nakłada się na słabo rozpoznaną czwartorzędową jednostkę zasobową wód podziemnych.
Ww. jednostka jest jednostką wielkich form dolinnych i towarzyszy przełomowemu
odcinkowi rz. Warty. Zasilana jest wodami powierzchniowymi i podziemnymi z wysoczyzn
oraz wodami opadowymi.
Dolina Warty stanowi odrębny pod względem zasobów wodnych obszar w dorzeczu Warty.
Obszar doliny jest zasilany wodami pochodzącymi z odpływu powierzchniowego
i podziemnego związanego z odpływem allochtonicznym (zasilanie z zewnątrz), a ponadto
dolina Warty stanowi bazę drenażu wód podziemnych.
Zaleganie pierwszego poziomu zwierciadła wody od powierzchni terenu jest podobne w
obrębie równiny sandrowej jak i na wysoczyźnie. Woda występuje tu głębiej niż 2,0 m p.p.t.
przy czym przeważają obszary z wodą na głębokości 4 m i więcej p.p.t. Na obszarze terasy
wyższej rzeki Warty pierwszy poziom wód gruntowych zalega w przewadze nie głębiej niż
1,5 – 2,0 m p.p.t.; w pobliżu cieków zdarza się zaleganie płytsze niż 1,0 m (a w niektórych
fragmentach głębsze niż 2,0 m).
W dolinie, na terasie zalewowej woda występuje na poziomie od 0–1 m p.p.t. Na zboczach
doliny Warty (wysoczyznowych, terasowych) występują wypływy na powierzchnię w postaci
źródeł i wysięków. Przez obszar gminy przebiega wododział III rzędu, wewnątrz którego
znajduje się obszar bezodpływowy chłonny (na północny – wschód i wschód od Dziewiczej
Góry). Wododział ten rozdziela bezpośrednią zlewnię rz. Warty od zlewni rz. Głównej.
Nadwarciański fragment gminy, w jej pd fragmencie oraz rejon: Koziegłowy, Kicin, Mielno
obejmuje swym zasięgiem lej depresyjny głębszych poziomów wodonośnych
czwartorzędowych i mioceńskich 10,0 m i 8,0 m. Problem niedoboru wód podziemnych może
pojawiać się w okresie występowania lat suchych. Zjawisko to występuje szczególnie
w obrębie wspomnianych lejów depresyjnych rozwijających się wokół dużych ujęć wód
podziemnych zlokalizowanych w dolinie Warty.
Główną rzeką omawianego obszaru jest rz. Warta. Zasięg 1% powodzi rz. Warty obejmuje
głównie terasę zalewową i wyznaczony jest poziomicą ok. 56 m n.p.m.. Pewnym
zabezpieczeniem powodziowym doliny Warty są obwałowania występujące od gm. Dobra
w powiecie tureckim do gm. Czerwonak włącznie (fragment). Rozstawa obwałowań
w subregionie poznańskim wynosi 500 – 600 m. Wały przeciwpowodziowe chronią tereny
zurbanizowane dolin rzek, zagospodarowanie rolnicze, ekosystemy leśne, jak również
obszary przyrodniczo cenne i o dużym znaczeniu kulturowym. Długość wału w Czerwonaku
wynosi 2,210 km; między 235,2 a 237,4 km rz. Warty. Na terenie gminy dopuszcza się
modernizację i rozbudowę urządzeń wodnych (budowle przeciwpowodziowe, zbiorniki
wodne, kanały, rowy) w ramach zintegrowanej strategii ochrony przeciwpowodziowej dla
poszczególnych zlewni dorzecza rz. Warty.
Pozytywną wpływ na wielkość alimentacji wód opadowych, a tym samym na zasoby wodne
wywierają zbiorowiska roślinne, w szczególności lasy. Rola lasu w eliminowaniu spływu
powierzchniowego i przekształceniom opadu w odpływ podziemny jest bardzo ważna. W
bilansie wodnym zlewni ekosystemy leśne spełniają następujące zadania: zwiększają retencję,
chronią gleby przed erozją wodną i wietrzną, zmniejszają parowanie gleby, zmniejszają
odpływ powierzchniowy w okresie silnych wezbrań spowodowanych intensywnymi opadami
obniżają kulminację fali powodziowej, oddziałują na rozkład odpływu w czasie.
Teren wysoczyznowy odwadniany jest przez cieki bezpośrednio spływające do Warty. Cieki
te przez większą część roku charakteryzują małe przepływy, a na niektórych odcinkach cieki
te zarastają. Omawiany teren leży na obszarze najszybszego zaniku jezior (okolice Poznania).
W tym rejonie zaobserwowano zmniejszenie się powierzchni jezior o ponad 10%. Niezwykle
trudno jest dać jednoznaczną odpowiedź na pytanie, jakie są główne przyczyny skali
problemu.
18
Na obszarze gminy znajduje się jezioro Bolechowskie (pow. 6,0 ha), zbiornik
w Trzaskowie oraz wiele oczek wodnych. Brzegi większości zbiorników wód stojących,
podobnie jak cieków, w tym - szczególnie brzegi rzeki Warty, charakteryzują walory
przyrodnicze. Na uwagę zasługuje system melioracji, zapoczątkowanej we fragmentach przez
osadników olęderskich. Zachowanie tego systemu, po szczegółowym jego rozpoznaniu, może
przyczynić się do ochrony historycznych śladów zagospodarowania przestrzennego gminy.
3.3 Klimat
Gmina Czerwonak leży w regionie klimatycznym środkowo-wielkopolskim. Na tle innych
regionów występują tu częściej dni pogody bardzo ciepłej, lecz pochmurnej bez opadów (39
dni). Także liczniejsze są dni z pogodą przymrozkową (średnia temperatura dobowa od 5 ºC
do -5 ºC ) i mroźną (średnia temperatura dobowa poniżej 0 ºC) z dużym zachmurzeniem.
Ważnym elementem meteorologicznym są również wiatry, które w tym obszarze wieją w
przeważającej mierze z sektora zachodniego (około 45%).
Od wyżej omówionych, ogólnych cech klimatu regionu środkowo - wielkopolskiego cechy
analizowanego terenu będą różniły się niewielkimi, odrębnymi właściwościami
spowodowanymi warunkami topograficznymi. Różnice, o których mowa, mogą wystąpić
w dolinie Warty: wiatry, inwersja (duża forma wklęsła) a także na obszarze pagórkowatym,
zalesionym.
3.4 Geomorfologia oraz litologia utworów przypowierzchniowych
Na terenie gminy Czerwonak występują fragmenty: strefy pagórków moreny czołowej
o drobnym rytmie, równin sandrowych, wysoczyzny morenowej płaskiej o deniwelacji 3 – 5
m i wysoczyzny moreny falistej o deniwelacjach 3 – 10 m oraz doliny rz. Warty z terasami:
środkową i wysoką. Ponadto, występują drobne doliny rozcinające krawędź wysoczyzny
erozyjnej, o wysokości względnej powyżej 20 m.
Utwory czwartorzędowe, o których niżej, zalegają na utworach pliocenu i miocenu wyższego
(żwiry i iły poznańskie) na obszarze całej gminy.
Obszar gminy charakteryzuje się zróżnicowaną budową czwartorzędowej serii utworów w
swej północnej i południowej części. W północnej części (wysoczyznowej), pod występującą
od powierzchni terenu gliną zwałową, występuje seria międzymorenowa.
Serię tę w stropie budują utwory zastoiskowe, a w spągu piaski o różnym uziarnieniu i żwiry.
Pod serią międzymorenową zalega glina zwałowa szara.
W środkowej części gminy, w obrębie pagórków morenowych poza gliną zwałową, na
powierzchni występują również piaski akumulacji lodowcowej z głazami, piaski i żwiry oraz
skupienia głazów moreny czołowej. Równinę sandrową budują piaski i żwiry, a terasy –
warstwowane utwory piaszczysto – żwirowe. Pod piaskami rzecznymi i madami znajdują się
wychodnie iłu pstrego, trzeciorzędowego. W rejonie Mielna występują torfy, a w całej gminie
we fragmentach: gytie, mady i piaski rzeczne. Obserwuje się występowanie współczesnych
procesów geomorfologicznych, takich jak: spłukiwanie, spływanie i spełzywanie.
Najintensywniej proces ten zachodzi w rejonie Dziewiczej Góry, mniej intensywnie na
pozostałych terenach. W Czerwonaku geomorfologia w sposób najistotniejszy wpływa na
sposób zagospodarowania przestrzennego.
3.5 Flora i fauna
Gmina Czerwonak leży w regionie botanicznym określanym jako: krajobraz borów
mieszanych i grądów, odmiana wielkopolsko – kujawska. Potencjalną roślinność naturalną
19
stanowi przede wszystkim kompleks zbiorowisk w typie boru mieszanego a w dolinie Warty roślinność łęgowa den dolin rzecznych. Gmina leży na fragmencie Puszczy Zielonka,
największego naturalnego kompleksu leśnego środkowej Wielkopolski o dużych walorach
przyrodniczych, krajobrazowych, historycznych i naukowo - dydaktycznych. Słabe gleby tego
terenu porastają lasy zaliczane do 12 typów siedliskowych, od borów sosnowych do lasów
mieszanych. Z rzadkich gatunków roślin można wymienić: brekinię, lilię złotogłów, orlika
pospolitego, wawrzynka wilczełyko, rosiczki - okrągłolistną i długolistną, kłoć wierzchowatą,
a zwłaszcza żywca dziewięciolistnego - górską roślinę regla dolnego, która zajmuje tutaj
stanowisko najdalej w Polsce wysunięte na północ. Również fauna jest interesująca. Składają
się na nią takie gatunku, jak: jeleń, sarna, dzik, borsuk, lis, zając, bóbr, wydra, bocian, żuraw,
ptaki drapieżne. W lasach Puszczy Zielonka , należących niegdyś do klasztoru Cysterek w
Owińskach, znajdują się najstarsze powierzchnie doświadczalne, założone w 1870 r.
Prowadzono tutaj badania nad przydatnością obcych gatunków drzew, m. in. jodłą kaukaską
i jednobarwną, cyprysikiem Lawsona i groszkowym, sosną smołową i wydmową czy daglezją
zieloną. Kontynuatorem badań jest obecnie Akademia Rolnicza w Poznaniu, która zajmuje
centralną część Puszczy (pn fragment lasów porastających gminę). Prognoza zalesień
w gminie Czerwonak wynosi 40,1 – 50%. Lesistość obecnie wynosi 30 – 40%.
Zgodnie ze „Strategią modernizacji Odrzańskiego Systemu Wodnego – Program dla Odry
2006” Wrocław 1999 r., program związany z leśnictwem powinien zapewniać:
- włączenie zasobów leśnych w dolinie rzecznej do programu retencji dolinowej,
- wykorzystywanie do retencji powodziowej i bezpiecznego przepływu wód
powodziowych,
- zachowanie i podniesienie walorów leśnych oraz zapewnienie ciągłości pełnienia
przez las, przede wszystkim funkcji ochronnych i społecznych.
3.6 Udokumentowane złoża kopalin
Na obszarze gminy Czerwonak wykaz udokumentowanych złóż piasków i żwirów, wg PIG
w Warszawie, obejmuje:
− „Złotoryjsko Południe” (zasoby geologiczne bilansowe 1313 tys. ton);
Granica złoża Złotoryjsko – Południe obejmuje obszar 8,99 ha i zawarta jest w rzędnych
52◦33′25″ - 52◦33′40″ i 16◦57′55″ - 16◦58′25″ (eksploatację przerwano w 2001).
− „Owińska” (zasoby geologiczne bilansowe stanowiły 1052 tys. ton); obecnie złoże
wyeksploatowane i zamknięte.
Torf i gytia udokumentowane w rejonie Mielna, nie są na razie eksploatowane. Występujące
w dolinie rzeki Warty iły poznańskie nie rokują dużych możliwości perspektywistycznych
jako surowiec dla potrzeb ceramiki budowlanej.
3.7 Ograniczenia szczególne
Do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, zgodnie
z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. (Dz.U. z dnia 9 listopada 2004,
nr 257, poz. 2573 z późn.zmianami) należą:
- tranzytowy ropociąg "Przyjaźń - rejon Owińsk
- Zakłady Papiernicze w Czerwonaku
- Centralna Oczyszczalnia Ścieków dla m. Poznania w Koziegłowach
20
3.8 Uwarunkowania ekofizjograficzne wg krajobrazów:
Krajobrazy zalesionych wzgórz morenowych i sandrów (pasmo „L”)
Pasmo „L” obejmuje przeważającą cześć Parku Krajobrazowego "Puszcza Zielonka",
ustanowionego rozporządzeniem Wojewody poznańskiego Nr 5/93 z dnia 20 września 1993r
( Dz.U. z 1993r, Nr 13, poz.149), zmienionego rozporządzeniem Nr 10/04 z dnia 26 stycznia
2004r (Dz.U z 2004r, Nr 14 poz. 415) Zmianie uległy granice, powierzchnia Parku (do 120,0
km²) oraz obowiązujące zakazy i nakazy.
Wojewoda Wielkopolski Rozporządzeniem Nr 4/05 z dnia 4 kwietnia 2005r ustanowił Plan
Ochrony Parku (Dz.U. Woj. Wlkp. Nr 49 poz 1527).
Na terenie gminy Czerwonak Puszcza Zielonka została podzielona wg planu ochrony Parku
na strefę ochrony rezerwatowej A oraz strefę ochrony ekosystemów leśnych B
z podziałem na: strefę B1 ochrony cennych drzewostanów oraz strefę B2, obejmującą
pozostałe obszary leśne w granicach Parku.
Strefa A obejmuje tereny o szczególnej wartości przyrodniczej, projektowane jako rezerwaty:
- "Jezioro Bolechowskie" (wg "Programu ochrony środowiska dla województwa
wielkopolskiego na lata 2002 - 2010" i Planu ochrony Parku)
- "Dziewicza Góra" (wg Planu ochrony Parku)
Jezioro Bolechowskie wraz z lasami dębowo-grabowymi (powierzchnia - 156 ha) oraz rejon
Dziewiczej Góry z dobrze zachowanymi grądami, kwaśnymi dąbrowami oraz łąkami
użytkowanymi ekstensywnie i łąkami trzęślicowymi (powierzchnia -265 ha) stanowią
równocześnie część specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Uroczyska Puszczy Zielonki”,
wchodzącego w skład systemu Natura 2000, kod PLH 300058 (źródło: www.mos.gov.pl)
Obszar "Uroczyska Puszczy Zielonki" ma duże znaczenie dla ochrony najcenniejszych
fragmentów ekosystemów wodnych, bagiennych i leśnych na terenie największego
kompleksu lasów w okolicach Poznania. Najważniejsze walory ostoi to występowanie
12 typów siedlisk przyrodniczych o znaczeniu europejskim.
Bezpośrednie zagrożenia dla wszystkich jeziornych siedlisk przyrodniczych i ich stref
przybrzeżnych niesie za sobą intensywnie, niekiedy nielegalne, wydeptywanie oraz niszczenie
szuwarów, zanieczyszczanie wód itp. Ze względu na bliskie położenie obszaru w stosunku do
istniejących, rozbudowywanych i nowo powstających, działek rekreacyjnych istotnym
źródłem zagrożenia jest coraz bardziej nasilająca się penetracja terenu przez ludzi, zwłaszcza
w rejonie jezior oraz w lasach Dziewiczej Góry. Potencjalne zagrożenia mogą wynikać
z odbudowy sieci rowów melioracyjnych. Ekosystemy leśne SOO "Uroczyska Puszczy
Zielonki" noszą wprawdzie piętno dawnego, zagospodarowania lasu, lecz obecnie zostały
wyłączone z tradycyjnych sposobów hodowli i użytkowania drzewostanów. W dalszym ciągu
są jednak narażone między innymi na neofityzację powodowaną przez ekspansję obcych
gatunków roślin, ubożenie i synantropizację runa przy licznych drogach i ścieżkach oraz dość
częste i dotkliwe w skutkach zaśmiecanie lasu.
Krajobrazy rolnicze na wysoczyźnie (pasmo „O”)
Pasmo „O” obejmuje całą otulinę Parku Krajobrazowego "Puszcza Zielonka" (podstrefa
F1,F2 wg planu ochrony Parku) oraz fragmenty nieleśne Parku Krajobrazowego „Puszcza
Zielonka” (Strefa D wg Planu Ochrony Parku).
W części pasma zostały ustanowione na podstawie ustawy z dnia 16.04.2004 r o ochronie
przyrody Obszary Chronionego Krajobrazu: „Pola Trzaskowskie”, „Rolnicze Krajobrazy
Kliny-Mielno”, „Łąki Annowskie”, dla których określono zakazy i nakazy dotyczące
zagospodarowania przestrzennego.
21
Te ostatnie formy ochrony przyrody zostały przyjęte uchwałami Rady Gminy Czerwonak:
„Łąki Annowskie”–obszar ustanowiony na podstawie uchwały Nr 216/XXXI/2008 Rady
Gminy Czerwonak z dnia 20 listopada 2008 w sprawie wyznaczenia obszaru chronionego
krajobrazu we wsi Annowo i Miękowo.
„Rolnicze Krajobrazy Kliny-Mielno” -obszar ustanowiony na podstawie uchwały
Nr 276/XXXIX/2009 Rady Gminy Czerwonak z dnia 21 maja 2008 w sprawie
wyznaczenia obszaru chronionego krajobrazu na terenie sołectw Kicin i Kliny.
„Pola Trzaskowskie” - obszar ustanowiony na podstawie uchwały Nr 275/XXXIX/2009
Rady Gminy Czerwonak z dnia 21 maja 2008 w sprawie wyznaczenia obszaru
chronionego krajobrazu we wsi Trzaskowo.
Ze względu na rolniczy charakter pasma, rodzaj gleb stanowi jedno z ważniejszych
uwarunkowań dla tego terenu.
Na zachód od Puszczy w rejonie Trzaskowa, Potasz występuje mozaika kompleksów
glebowych o przewadze kompleksu 6 AB ps/p (kompleks żytni słaby, gleby pseudobielicowe
i brunatne właściwe, wytworzone na piaskach słabo gliniastych do 50 cm, głębiej - piaski
luźne) oraz kompleksu 7 AB pl (kompleks żytni bardzo słaby, gleby pseudobielicowe
i brunatne właściwe, wytworzone na piaskach luźnych).
Na pn-zach. od Annowa i pn - wsch od Miękowa znajduje się kompleks 4 D pgl/g (kompleks
żytni bardzo dobry, czarne ziemie wytworzone na piaskach glinianych o podłożu glin poniżej
50 cm). W tym fragmencie gminy występują w przewadze gleby klas V i VI, tylko w rejonie
Annowa występują gleby klas chronionych.
W rejonie od Kicina do Klinów zwraca uwagę występowanie zwartego pasma gleb
kompleksu 5A pgl/g (kompleks żytni dobry, gleba pseudobielicowa wytworzona na piaskach
gliniastych lekkich, z gliną poniżej jednego metra). Na uwagę zasługuje występujący na
południe od Kicina fragment kompleksu 4A pgl/g (kompleks żytni bardzo dobry, gleba
pseudobielicowa wytworzona na piaskach gliniastych lekkich, z gliną lekką poniżej 50 cm).
Na omawianym fragmencie dominują klasy gleb: IV.
Krajobrazy osiedleńcze na zboczach dolinnych i sąsiadujących z nimi wierzchowinach
(pasmo „U”).
W granicy pasma znajdują się m.in.:
- wieś Koziegłowy (wieś o kształtach zmienionych, nieczytelnych),
- wieś Czerwonak (osadnictwo olęderskie, wieś o kształtach zmienionych, nieczytelnych),
powstała z połączenia wsi Czerwonak oraz osad Czerwonczyn i Miękówko.
Część zachodnią pasma stanowi zbocze dolinne, w części wschodniej występuje równina
sandrowa. Znaczne zróżnicowanie warunków morfometrycznych, wymaga dostosowania
zainwestowania do charakteru rzeźby (wysokości względne, nachylenia, ekspozycja stoków),
z uwzględnieniem lokalnych ograniczeń hydrogeologicznych (sączenia wód gruntowych)
i ochrony gruntów rolnych. Zbocze dolinne budują gliny, żwiry, piaski. Wysoczyznę
sandrową budują piaski i żwiry, głębiej zalegają gliny.
Wody podziemne w strefie zboczowej są zasilane z głębszych poziomów wód z wysoczyzny,
pośrednio z sąsiadujących obszarów oraz bezpośrednio - opadami atmosferycznymi. Łatwo
odnawialne, częściowo izolowane od powierzchni.
Wysoczyzna sandrowa jest bezpośrednio zasilana opadami atmosferycznymi, wody
podziemne łatwo odnawialne bądź o dłuższym okresie odnawialności, w zależności od tempa
ruchu wód podziemnych.
22
Krajobraz doliny Warty (pasmo „N”)
Pasmo „N” obejmuje dolinę Warty z jej terasami. Jest to obszar bezpośredniego
występowania powodzi. Granice zasięgu wód powodziowych o prawdopodobieństwie
wystąpienia powodzi p=1% (raz na sto lat) stanowi rzędna ok. 56 m n.p.m.
W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego na terenie gminy
Czerwonak znajduje się fragment proponowany do ochrony - Dolina Warty (odcinek
poznański) od Wielkopolskiego Parku Narodowego i Rogalińskiego Parku Krajobrazowego
do Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszcza Notecka. Gmina Czerwonak przez Wartę
(wzdłuż zachodniej granicy) graniczy z Obszarem Chronionego Krajobrazu "Biedrusko".
W zakolu między miejscowościami Koziegłowy i Czerwonak na 235 do 237 km biegu rzeki
znajduje się działka Centralnej Oczyszczalni Ścieków, położona bezpośrednio nad rzeką
Wartą. . Powierzchnia terenu COŚ wynosi ok. 53 ha, a ogólna powierzchnia przewidziana pod
składowanie osadów ok. 7 ha. Od zachodu działka graniczy z łąkami i terenami zalewowymi.
Od wschodu znajdują się tereny rolnicze i słaba zabudowa rozproszona oraz pojedyncze
obiekty związane z działalnością gospodarczą. W literaturze nie jest podana odległość
w jakiej powinny być lokalizowane nowe budynki mieszkalne w stosunku do COŚ. Do końca
2005 roku tereny położone w strefie 500 m od obiektu były wyłączone z zabudowy.
Oprócz COŚ wzdłuż doliny Warty zlokalizowane są zakłady przemysłowe zanieczyszczające
wody i powietrze. Należą do nich: Zakład Remontowy Energetyki, Fabryka Papieru i Tektury,
Tłocznia Metali "Presta", Oczyszczalnia Ścieków w Szlachcinie Aquanet S.A.
Do zakładów przemysłowych zanieczyszczających powietrze należą: Zakłady Remontowe
Energetyki w Czerwonaku, Ciepłownia w Bolechowie, "Guma - Bolechowo" i Fabryka
Autobusów Neoplan - Polska. Zwiększony poziom zanieczyszczeń powietrza i zakłóceń
klimatu akustycznego występuje wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 196.
Rzeka Warta poniżej oczyszczalni prowadzi wody NON (nie objęte normą). Dla Warty
planowana jest II klasa czystości (Zarządzenie Prezesa CUGW z dnia 15.02.1972 roku, M.P.
Nr 15/1972 r.). Na terenie gminy usytuowane jest schronisko pomiarowe sieci krajowej
WIOŚ w Poznaniu. Punkt pomiarowy usytuowany jest na moście w Biedrusku, poniżej zrzutu
ścieków z m. Poznania. Badania wód podziemnych prowadzone są w ramach monitoringu
lokalnego w 3 piezometrach.
W dolinie Warty wody podziemne na znacznych obszarach nie posiadają warstwy izolacyjnej
od powierzchni, w związku z czym należy liczyć się z punktowym zanieczyszczaniem wód
podziemnych przez zanieczyszczenia komunalne (odpady, ścieki), przemysłowe (składowiska
środków używanych do produkcji jak i odpadów przemysłowych), transportowe (składy paliw
płynnych), rolnicze (nawozy, pestycydy, środki ochrony roślin).
3.9 Ograniczenia punktowe
Ujęcia wody
Gmina Czerwonak kładzie duży nacisk na zorganizowaną dostawę wody pitnej dla swoich
mieszkańców. Wszystkie wsie w gminie posiadają sieć wodociągową i zaopatrywane są
w wodę z indywidualnych lub grupowych wodociągów wiejskich oraz z wodociągu
poznańskiego. Północna część gminy, a więc wsie Czerwonak, Kicin, Owińska, Bolechowo,
Annowo, Miękowo, Kliny, zgodnie z opracowaną w 1994 r. „Koncepcją zwodociągowania
północnej części Gminy Czerwonak” posiadają wodociągi lokalne lub grupowe, podłączone
do własnych wiejskich ujęć wody. Południowa część gminy a więc wieś Koziegłowy
przyłączona jest do sieci wodociągowej aglomeracji Poznańskiej.
23
Istniejące wodociągi w rejonie północnym gminy działają w oparciu o 4 ujęcia wody,
zlokalizowane w następujących wsiach:
Ujęcie w Owińskach – Potasze, zlokalizowane przy drodze leśnej w Potaszach. Składa
się ono z 2 studni o zatwierdzonych zasobach wody w kategorii „B” decyzją Wojewody
Poznańskiego nr 05X752036/74 z dnia 8.12.1994 r. w wysokości Q1=95,0 m³/h i Q2=95,0
m³/h przy głębokości 18,5 mppt. W Owińskach na terenie Gospodarstwa Rolnego
zlokalizowana jest trzecia studnia. Roczna produkcja wody w 1998 roku wyniosła 215575,0
m³/r. czyli 24,5 m³/h. Wokół ujęcia wyznaczona jest pośrednia strefa ochronna, na terenie
której nie wolno lokalizować: zabudowy mieszkaniowej i przemysłowej nie podłączonej do
sieci kanalizacyjnej, cmentarzy i grzebielisk zwierząt, odprowadzać ścieków wód
powierzchniowych i podziemnych, w tym wylewanie ich na pola, wysypisk odpadów,
przeróbki i składowania materiałów radioaktywnych, benzyn, olei itp. oraz wierceń i
odkrywek, należy ograniczyć hodowlę zwierząt i używanie nawozów płynnych.
Ujęcie wody w Kicinie, zlokalizowane jest na terenie stacji wodociągowej przy
ul. Poznańskiej. Składa się z trzech studni pracujących naprzemiennie. Głębokość studni
wynosi 140,0 m p.p.t. Nie ma potrzeby wyznaczania pośredniej strefy ochronnej wokół
ujęcia. Zatwierdzone zasoby wody w kategorii „B” decyzją Urzędu Wojewody Poznańskiego
nr BRTG 432-171/74 z dnia 3.12.1974 r. wynoszą Qe=38,0m³/h dla każdej studni. Wydajność
istniejących urządzeń na stacji wynosi Q=54,0 m³/h. Rok budowy wodociągu 1982, stan
techniczny zadowalający.
Ujęcie wody w Promnicach składa się z dwóch studni. Studnia nr 1 zlokalizowana jest
przy ul. Północnej, oraz studnia nr 2 zlokalizowana jest przy ul. Jodłowej. Zatwierdzone
zasoby wody w kat. „B” decyzją Wojewody Poznańskiego nr OSX 75203-5/94 z dnia
14.09.1994 r. wynoszą Qe =33,0m³/h dla każdej studni, przy głębokości 15,0 m p.p.t.
Produkcja roczna wody w 1998 roku wyniosła 47720m³/r, czyli 5,4m³/h. Sieć wodociągowa
posiada długość około 18,0 km i obejmuje swym zasięgiem wieś Promnice, Bolechowo
Osiedle, i Bolechowo Stacja. Wokół ujęcia wymagane jest zachowanie pośredniej strefy
ochronnej, gdyż woda ujmowana jest z utworów czwartorzędowych – przepuszczalnych. Stan
techniczny wodociągu jest dobry.
Ujęcie wody w Annowie zlokalizowane przy drodze Owińska – Annowo składa się
z dwóch studni o zatwierdzonych zasobach wody w kategorii „B”decyzją Wojewody
Poznańskiego nr GPU85302-14/77 z dnia 19.03.1977 r. w wysokości Qe=16,0 m³/h przy
depresji s=31,8 m każda. Głębokość studni nr 1 wynosi 108,5 m ppt a studni nr 2=107 m ppt.
Ujęcie nie wymaga pośredniej strefy ochronnej. Stacja została wybudowana w 1993 roku i jej
stan techniczny jest dobry.
Oczyszczalnie ścieków
Oprócz Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Koziegłowach na terenie gminy znajduje się
mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Szlachęcinie.
Cmentarze
Na terenie gminy znajdują się cmentarze czynne: cmentarz komunalny w Czerwonaku oraz
cmentarze w Kicinie i Owińskach. Cmentarze nieczynne znajdują się w Czerwonaku,
Owińskach, Promnicach, Kicinie i Klinach.
Parki podworskie
Na terenie gminy znajdują się następujące parki podworskie:
24
park podworski w Bolechowie o krajobrazowym układzie przestrzennym z I poł.
XIX w. ze strefą ochrony ekologicznej,
park podworski w Trzaskowie o krajobrazowym układzie przestrzennym z końca
XVIII w. ze strefą ochrony ekologicznej,
trzy parki podworskie w Owińskach:
- układzie
przestrzennym
krajobrazowym
wg
projektu
P.
J.
Lenne
z początku XIX w. ze strefą ochrony ekologicznej,
- park – zespół ogrodów z fragmentami parków krajobrazowych z II poł. XVIII w. ze strefą
ochrony ekologicznej,
- park – zespół ogrodów z fragmentami parków krajobrazowych z II poł. XIX w. ze strefą
ochrony ekologicznej.
Pomniki przyrody
Na terenie gminy ustanowiono następujące pomniki przyrody
w rejonie Dziewiczej Góry:
- lipa drobnolistna (nr pomnika 674/154),
- dęby szypnikowe nr pomników (673/153, 672/152, 671/151, 670/150, 669/149, 668/148,
667/147, 665/145, 664/144, 660/140, 513/117, 512/116, 511/115, 510/114, 164/34/,
756/94, 760/94, 761/94, 762/94, 765/94, 766/94,
- klon jawor (nr pomnika 666/146),
- sosny pospolite (nr pomników: 663/143, 662/142, 661/141, 659/139, 658/138, 657/137,
656/136, 655/135, 654/134, 653/133,
- buk pospolity (nr pomników: 757/94, 758/94, 759/94, 763/94,
- klon zwyczajny (nr pomnika: 764/94).
w rejonie Owińsk:
- topola biała (nr pomnika: 260/63, 314/88
- grab zwyczajny (aleja – nr pomnika 312/86),
- topola sp. (nr pomnika 176/45),
- dąb szypułkowy (nr pomnika 174/44),
- lipa drobnolistna (14 drzew - nr pomnika 173/43,
- sosna pospolita (nr pomnika 165/35).
w Bolechowie:
- dęby szypułkowe (numery pomników: 552, 554, 555, 63/564, 385),
- graby pospolite (nr pomników: 553, 64/565),
- sosna pospolita (nr pomnika: 57/558),
- wiąz pospolity (nr pomnika: 340),topola biała (nr pomnika: 386).
Składowisko odpadów
Gmina posiada własne składowisko odpadów w Owińskach, składające się z dwóch kwater, z
których jedna została już zapełniona i zrekultywowana. Aktualnie eksploatowana kwatera
zajmuje powierzchnię 0,8 ha, pojemność szacowana jest na ok. 81 tys m3 .Podłoże kwatery
zostało dobrze uszczelnione, a nadmiar odcieków wywożony do oczyszczalni ścieków
w Koziegłowach. Składowisko jest monitorowane – prowadzone są okresowe badania wody
gruntowej oraz wody powierzchniowej w dwóch ciekach wodnych. Składowisko jest
eksploatowane według instrukcji eksploatacji zatwierdzonej przez Wojewodę
Wielkopolskiego decyzją SR.II-2-6623-1/03 z dnia 29 kwietnia 2003r. i jest przewidziane jest
do zamknięcia z końcem 2010 roku. Na terenie gminy nie ma „dzikich wysypisk odpadów”.
25
Zbiórkę odpadów komunalnych prowadzi 11 przedsiębiorców posiadających stosowne
zezwolenia. Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objęci są prawie
wszyscy mieszkańcy Gminy.
4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków
4.1 Obiekty zabytkowe gminy wpisane do rejestru zabytków:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Bolechowo
Bolechowo
Kicin
Owińska
Owińska
Owińska
Owińska
Owińska
Owińska
10
11
12
13
Owińska
Owińska
Owińska
Owińska
14 Trzaskowo
15 Trzaskowo
Pałac
Park
Kościół Św. Józefa
Browar
Budynek poklasztorny Cysterek
Dawna plebania
Dom tzw. Dom Dyrektora
Kościół Św. Mikołaja
Kościół poklasztorny Św. Jana
Chrzciciela
Pałac, bramy wjazdowe
Park
Park poklasztorny
Zespół budynków dawnego
szpitala psychiatrycznego
Dwór
Park
2213/A
1949/A
2399/A
1024/A
2406/A
1177/A
316/A
2539/A
2405/A
1991
1984
1932
1970
1932
1970
1968
1960
1932
317/A
2150/A
87/A
22/Wlkp/A
1968
1988
1965
2000
2228/A
1996/A
1992
1985
Wartościowym układem przestrzennym i unikalnymi zabytkami architektonicznymi
charakteryzuje się wieś Owińska, także wieś Kicin i wsie oparte o założenia folwarczne:
Szlachęcin, Bolechowo, Trzaskowo.
4.2 Spis zabytkowych cmentarzy
Miejscowość
Czerwonak
Kicin
Kicin
Kliny
Owińska
Owińska
Owińska
Wyznanie
ewangelicki
rzym.-kat.
rzym.-kat.
ewangelicki
rzym.-kat.
rzym.-kat.
rzym.-kat.
Czas powstania
XIX w.
XIX/XX w.
XVIII w.
XIX w.
XX w.
XX w.
XIX w.
Owińska
rzym.-kat.
?
Owińska
ewangelicki
XIX w.
Promnice
ewangelicki
XIX w.
Użytkowanie
Uwagi
nieczynny
czynny
nieczynny
przykościelny
nieczynny
czynny
czynny
nieczynny
przykościelny
cmentarz
zakładu
nieczynny
psychiatrycznego
2 groby z I wojny
nieczynny
światowej
nieczynny
26
4.3 Stanowiska archeologiczne
Wykaz stanowisk przygotowano w oparciu o dokumentację konserwatorską w postaci Kart
Ewidencyjnych Stanowisk Archeologicznych AZP.
Z terenu gminy Czerwonak znanych jest dotychczas ok.170 stanowisk archeologicznych, nie
ma jednak stanowisk objętych najwyższą formą ochrony, tj. wpisem do rejestru zabytków.
Wyznaczony na rysunku zasięg stanowiska należy traktować orientacyjnie.
Na jednym stanowisku (tj. w jednym miejscu) może występować nawet kilka faktów
osadniczych, np. punkt osadniczy z okresu neolitu, osada z epoki brązu, ślad osadniczy
intensywnego wczesnego średniowiecza.
Strefa intensywnego występowania stanowisk archeologicznych występuje we wszystkich
dolinach cieków wodnych – przede wszystkim w dolinie Warty oraz w równoleżnikowych
dolinach pomniejszych cieków wpadających do Warty.
Wytyczne konserwatorskie nie zakazują prowadzenia inwestycji w strefie występowania
stanowisk archeologicznych. Przed przystąpieniem do działań inwestycyjnych niezbędne jest
uzyskanie opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - Konserwatora Zabytków
Archeologicznych.
5. Stan ładu przestrzennego
5.1 Diagnoza stanu przestrzeni
Zainwestowanie w dolinie rzeki Warty obiektami infrastruktury technicznej i przemysłowymi
stwarza zagrożenia dla środowiska przyrodniczego i niekorzystnie kształtuje krajobraz doliny.
Na fragmentach gminy Czerwonak obserwuje się również degradację przestrzeni, na której
dominuje funkcja mieszkaniowa. Przyczyny degradacji przestrzennej to:
w sferze funkcjonalno - przestrzennej:
- ekspansja terytorialna zainwestowania gminnego na tereny położone coraz bliżej granicy
parku i przekształcenia polegające na zastępowaniu dotychczasowego, ekstensywnego,
w przewadze rolniczego, użytkowania terenów przez zainwestowanie mieszkaniowe,
- narastająca systematycznie intensywność użytkowania terenów sąsiadujących z parkiem
(m. in. zapisy w studium z 2000 r. dotyczące przekształcenia terenów służących
mieszkalnictwu przez wprowadzanie w struktury zabudowy jednorodzinnej zabudowy
wielorodzinnej),
- wzrost użytkowania rekreacyjnego terenów leśnych parku sąsiadujących z osiedlami
mieszkaniowymi,
w sferze techniczno - technologicznej:
- wzrost intensywności komunikacji samochodowej i dążenie do rozbudowy ponad lokalnej
sieci drogowej łączącej przez teren parku poszczególne skupiska zainwestowania,
- wzrost ilości i różnorodności odpadów stałych,
w sferze kompozycyjnej i rozwiązań architektonicznych:
- brak dostosowania rozwiązań projektowych do miejscowych warunków, powodujący
dewaloryzację estetyczną środowiska
27
5.2 Wymogi ochrony ładu przestrzennego
Dla zapewnienia ochrony ładu przestrzennego niezbędne powstrzymanie niekontrolowanego
rozwoju zabudowy mieszkaniowej poprzez ścisłe wydzielenie obszarów wyłączonych
z zabudowy, rewitalizacja i rehabilitacja terenów w celu uzyskania wyższych wartości
przestrzeni, podniesienie jakości i atrakcyjności przestrzeni publicznych oraz ich poszerzanie.
6. Stan systemów komunikacji
6. 1 Uwarunkowania systemu drogowego
Układ przestrzenny gminy Czerwonak, który zbliżony jest do trójkata, oraz fakt iż znaczną
część środkową tego terenu wypełniają lasy, decyduje o kształcie systemu drogowego.
Główna oś komunikacyjna ma układ południkowy. Wynika to z przebiegu rzeki Warty
i ukształtowania terenu nadbrzeżnego, to z kolei zadecydowało o osadnictwie, i o
ukształtowaniu głównego systemu transportowego; pierwotnie rzecznego i drogowego, a od
1905 roku także kolejowego. Drugi ważny układ drogowy wyznaczony jest historycznym
kierunkiem Poznań – Koziegłowy – Kicin – Dąbrówka Kościelna – Kiszkowo, jednak ze
względu na znaczne obszary leśne i brak zurbanizowania tego rejonu, drogi w tym obszarze
nie uzyskały większego znaczenia. Historyczne i przestrzenne uwarunkowania zadecydowały
o współczesnym systemie transportowym gminy Czerwonak. Tak jak w czasach
historycznych również obecnie najważniejszym elementem systemu komunikacyjnego jest
układ drogowy wzdłuż rzeki Warty oraz powiązanie komunikacyjne z Poznaniem.
Zasadniczo gmina Czerwonak połączona jest z Poznaniem tyko jedną drogą – drogą
wojewódzką nr 196 (ulicą Gdyńska). Do niej dochodzi także druga ważna trasa
komunikacyjna gminy Czerwonak - ul. Poznańska w Koziegłowach, czyli droga powiatowa
nr 2407P. Ten układ drogowy jest przyczyną znacznych utrudnień komunikacyjnych z jakimi
spotykają się mieszkańcy gminy na ul. Gdyńskiej. Niewątpliwie jest to również czynnik
ograniczający możliwości rozwojowe gminy.
Atrakcyjne położenie gminy wynika nie tylko z bezpośredniego położenia przy granicy
miasta Poznania ale także z faktu bliskiego położenia w stosunku do dwóch dróg krajowych
nr 92 (droga międzynarodowa E30) i nr 5. Do obu tych dróg najkorzystniejszy dojazd
prowadzi ul. Gdyńską. Gmina Czerwonak posiada także alternatywne połączenie z drogą nr 5
i nr 92 poprzez drogę powiatową 2407P. Jest to jednak powiązanie bardzo okrężne, a przez to
również mało atrakcyjne. Inny system powiązań z drogą nr 5 wyznaczony jest drogą
powiatową 2449P Czerwonak – Kicin - Wierzenica, jednak nawierzchnia gruntowa drogi z
Kicina do Wierzenicy praktycznie uniemożliwia normalne jej użytkowanie. Istnieją jeszcze
dwa połączenia gminy Czerwonak z drogą nr 5: ulicą Piaskową prowadzącą z Koziegłów
przez teren miasta Poznania do Janikowa w gminie Swarzędz i drogą prowadząca z Kicina do
Janikowa. Obie drogi posiadają nawierzchnię gruntową.
Problemy transportowe gminy Czerwonak na kierunku południowym i południowowschodnim wymagają zasadniczych rozwiązań.
Istotnym problemem komunikacyjnym jest przepustowość drogi wojewódzkiej nr 196, która
stanowi główną oś komunikacyjną gminy, a zarazem jest wżną arterią transportową w skali
co najmniej wojewódzkiej. Droga nr 196 wykorzystywana jest również jako alternatywne
połączenie w stosunku do dróg krajowych nr 5 i nr 11. Kontynuowanie modernizacji tej drogi,
a na pewnym odcinku także zmiana jej przebiegu to istotne działania wpływające na poprawę
jej przepustowości.
28
Specyficzny układ przestrzenny gminy, której granicę zachodnią stanowi rzeka Warta oraz
słabe zagospodarowanie terenu po zachodniej stronie rzeki sprawiło, że gmina posiada tylko
jedną drogę prowadzącą w kierunku zachodnim. Jest to droga powiatowa nr 2406P
prowadząca z Bolechowa przez Biedrusko w gminie Suchy Las do Poznania. Mimo, że droga
ta (wraz z mostem przez Wartę) znajduje się w północnej części gminy pełni ona również
ważną funkcję w systemie transportowym gminy nie tylko jako połączenie z sąsiednią gminą
Suchy Las, ale przede wszystkim jako alternatywne powiązanie z miastem Poznaniem i jego
system drogowym. Praktycznie nie istnieją bezpośrednie powiązania komunikacyjne na
kierunku północno-wschodnim tzn. w stronę gminy Kiszkowo. Tereny te oddzielone są lasem
Puszczy Zielonka a jedyne połączenie prowadzi starym, leśnym traktem pielgrzymkowym w
stronę Dąbrówki Kościelnej (Trakt Poznański) i dalej do Kiszkowa. Nie przewiduje się żadnej
ingerencji w zagospodarowanie tej drogi. Trakt Poznański powinien pozostać szlakiem
leśnym, pielgrzymkowym i turystycznym.
6.2 Zestawienie dróg
Przez gminę Czerwonak przebiega jedna droga wojewódzka nr 196 Poznań - Skoki Wągrowiec. Dodatkowe utrudnienia dla ruchu samochodowego oprócz wymienionych wyżej
uwarunkowań powodują trzy skrzyżowania z linią kolejową: koło Miękowa, Bolechowa
Osiedla i przed Murowaną Gośliną. Najistotniejsze utrudnienie dla ruchu sprawia jednak
przejazd kolejowy położony na terenie Poznania, bezpośredni przy granicy gminy, przy
przystanku kolejowym Poznań-Karolin. Droga nr 196 jest głównym dojazdem do bazy
paliwowej w Rejowcu (gmina Skoki), co powoduje duży ruch cystern.
Na terenie gminy Czerwonak znajdują się następujące drogi powiatowe (informacja wg.
pisma z zarządu Dróg Powiatowych w Poznaniu z dnia 14.09.2007 r.) :
Numer
Nazwa drogi
Przebieg drogi
drogi
dotychczasowy
Drogi spełniające definicję dróg powiatowych
1
2394P
32304
Boduszewo-Tuczno Zielonka-granica
gmin-Tuczno
2
2406P
32206
BolechowoBolechowoRadojewo (Poznań) Promnice-granica
gminy
3
2407P
32207,
KoziegłowyKoziegłowy32208
Swarzędz
Kicin-Mielnogranica gminy
Lp
4
Nowy
numer
drogi
2434P
32234
Owińska-Mielno
Docelowa klasa drogi
Zbiorcza
Główna
Główna na odcinku
Koziegłowy – Kicin,
na
pozostałym
odcinku zbiorcza
Zbiorcza
OwińskaAnnowo-Mielno
Drogi nie spełniające definicji dróg powiatowych do przekwalifikowania do kategorii dróg
gminnych
5
2433P
32233
BolechowoBolechowoLokalna
Owińska
TrzaskowoPotasze-Owińska
6
2449P
32249
CzerwonakCzerwonakLokalna
Wierzenica
Kicin-gr. gminy
29
Droga 2433P na odc. Bolechowo-Trzaskowo-Potasze-Bolechówk-Owińska z dn. 01.01.2010
została przekazana gminie Czerwonak
Droga 2449P Czerwonak (ul. Szkolna - Kicin (ul. Szkolna, ul. Kościelna) z dn. 01.01.2010
została przekazana gminie Czerwonak
Długość drogi nr 2394P na terenie gminy wynosi około 500 m (koło Tuczna), nie ma więc
ona żadnego znaczenia dla systemu drogowego gminy.
W Dzienniku Urzędowym Województwa Poznańskiego nr 13 z 27.12.1996r. wymienionych
jest 10 dróg gminnych:
- Bolechowo - Szlachęcin
- Czerwonak ( Plac Zielony ) - Kicin
- Kicin - Czernice
- Koziegłowy - Poldrób
- Kicin - Janikowo
- Czerwonak - Dziewicza Góra ( ul. Leśna )
- Czerwonak - Miękowo
- Czerwonak - Annowo
- Promnice - Złotoryjsko
- Dębogóra - Dębogóra.
6.3 Komunikacja kolejowa.
Przez obszar gminy przebiega jednotorowa linia kolejowa Poznań Wschód - Wągrowiec Bydgoszcz. Obecnie w ciągu doby kursuje po niej 18 pociągów osobowych (9 w każdym
kierunku) zapewniając połączenia kolejowe między miastami i gminami Poznań, Czerwonak,
Murowana Goślina, Skoki, Wągrowiec, Gołańcz. Na obszarze gminy znajdują się stacje
kolejowe: Czerwonak, Owińska, Bolechowo. Bezpośrednio przy granicy gminy znajduje się
przystanek kolejowy Poznań Karolin. Linia kolejowa obsługiwana jest głównie przez
szynobusy.
6.4 Komunikacyjne znaczenie rzeki Warty
Aktualnie rzeka Warta nie posiada prawie żadnego znaczenia komunikacyjnego.
Wykorzystywana jest tylko turystycznie i to sporadycznie przez kajakarzy i okresowo przez
statki wycieczkowe lub indywidualne, w celach rekreacyjnych. Jest jednak potencjalnie
ważną choć nie wykorzystywaną drogą transportową. Aktualnie w gminach nadwarciańskich
rozważany jest pomysł wprowadzania tramwaju wodnego.
6.5 Trasy rowerowe
Rower na terenie gminny wykorzystywany jest zasadniczo głównie turystycznie, a w ruchu
codziennym tylko na małe odległości. Potencjalnie rower powinien być popularnym środkiem
transportu w zurbanizowanych ośrodkach całej gminy, a nawet w połączeniach między
miejscowościami. Aby rower mógł pełnić w gminie ważne funkcje komunikacyjne, konieczne
jest zapewnienie bezpieczeństwa ruchowi rowerowemu. Dobrym przykładem zapewnienia
bezpieczeństwa rowerzystom jest wydzielona droga rowerowa (pieszo-rowerowa) wykonana
wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 196 na odcinku między Owińskami a Miękowem oraz między
Koziegłowami i Kicinem wzdłuż drogi powiatowej nr 2407P.
Na teranie gminy Czerwonak bardzo dobrze rozwinięty jest system turystycznych tras
rowerowych, który stanowi element bardzo dużego systemu turystycznych tras rowerowych
30
Związku Międzygminnego „Puszcza Zielonka”. Przez teren gminy prowadzi Trasa Rowerowa
nr 1 i Duży Pierścień Rowerowy oraz Cysterski Szlak Rowerowy. Na terenie gminy znajduje
się także odcinek Pierścienia Rowerowego wokół Poznania biegnący od Mściszewa (na
terenie gminy Murowana Goślina) przez Promnice i most na Warcie w kierunku Biedruska
(w gminie Suchy Las) oraz kładka pieszo-rowerowa w Owińskach.. Za celowe należy uznać
wprowadzenie nowych turystycznych tras rowerowych charakterystycznych dla gminy
i łączących się z istniejącymi trasami rowerowymi. Nowe turystyczne trasy rowerowe
powinny służyć przede wszystkim rekreacji mieszkańców gminy.
7. Stan infrastruktury technicznej
7.1 Sieć wodociągowa
Gmina Czerwonak jest zaopatrywane w wodę pitną z systemu wodociągów. Woda pitna jest
doprowadzona
w
sposób
zorganizowany
do
wszystkich
miejscowości,
a uzupełnienia w sieci wymagają jedynie obszary przeznaczone pod zainwestowanie.
Na terenie gminy wyodrębniamy podział na dwa systemy wodociągowe:
Gminny system wodociągowy administrowany jest przez firmę PIB Meliopoz w Poznaniu,
który swym zasięgiem obejmuje północną część gminy, wraz z północną częścią
miejscowości Czerwonak. Na układ ten składają się ujęcia wody i stacje wodociągowe
zlokalizowane w następujących miejscowościach:
ujęcie wody w Owińskach – Potasze, zlokalizowane przy drodze leśnej w Potaszach.
Składa się z 2 studni o zatwierdzonych zasobach wody w kategorii „B” decyzją
Wojewody Poznańskiego nr 06X752036/74 z dnia 08.12.1974, w wysokości Qe = 95,0
m3/h każda. Wokół ujęcia wyznaczona jest pośrednia strefa ochronna na terenie której nie
wolno lokalizować: zabudowy mieszkaniowej i przemysłowej nie podłączonej do sieci
kanalizacji sanitarnej, cmentarzy, grzebielisk zwierząt, odprowadzać ścieki do wód
powierzchniowych i podziemnych, (w tym wylewanie ich na pola), wysypisk odpadów,
przeróbki i składowania materiałów radioaktywnych, benzyn, olei itp. oraz wykonywanie
wierceń i odkrywek, należy ograniczyć hodowlę zwierząt i używania nawozów płynnych.
ujęcie wody w Kicinie , zlokalizowane przy ul. Poznańskiej. Składa się z 3 studni
o zatwierdzonych zasobach wody w kategorii „B” decyzją Wojewody Poznańskiego nr
BRTG432-171/74 z dnia 03.12.1974, w wysokości Qe = 38,0 m3/h każda.
ujęcie wody w Promnicach, zlokalizowane przy ul. Jodłowej (druga studnia przy ul.
Północnej). Składa się z dwóch studni studni o zatwierdzonych zasobach wody w
kategorii „B” decyzją Wojewody Poznańskiego nr OSX75203-5/94 z dnia 14.09.1994, w
wysokości Qe = 33,0 m3/h każda.
ujęcie wody w Annowie, zlokalizowane przy drodze Owińska-Annowo. Składa się z 2
studni o zatwierdzonych zasobach wody w kategorii „B” decyzją Wojewody
Poznańskiego nr GPU85302-14/77 z dnia 19.03.1977, w wysokości Qe = 16,0 m3/h każda.
W/w. ujęcia wodociągowe współpracują i są powiązane ze sobą siecią wodociągową
o średnicy Ø 80 – 250 mm.
System wodociągowy Spółki AQUANET , który zaopatrywany jest w wodę z ujęcia i SUW
Gruszczyn (Gmina Swarzędz) skąd magistralą o średnicy Ø 600mm i dalej 400, 300,250mm
przesyła wodę na teren Koziegłów oraz południowej części miejscowości Czerwonak. Na
terenie obu miejscowości funkcjonuje wodociągowa sieć rozdzielcza o średnicach Ø 100 –
150mm.
31
Niezależnie od powyższych na terenie gminy funkcjonuję niezależne lokalne systemy
wodociągowe developerskie oraz zakładowe.
Obecny stan wodociągów (realizowany w latach 80-tych) jest w miarę zadawalający, ale z
uwagi na starzenie się ujęć i urządzeń wodociągowych, a przede wszystkim na dynamiczny
rozwój zainwestowania w gminie, wymagana jest jego renowacja, przebudowa i zwiększona
podaż wody.
7.2 Odprowadzenie ścieków.
Na terenie Gminy Czerwonak zlokalizowane są 2 mechaniczno – biologiczne oczyszczalnie
ścieków komunalnych, do których dopływają ścieki sanitarne z miejscowości położonych
w zachodniej część gminy. Jest to Centralna Oczyszczalnia Ścieków „COŚ”, oraz
oczyszczalnia w Szlachęcinie.
Centralna Oczyszczalnia Ścieków „COŚ” położona jest w Koziegłowach, posiada
przepustowość Q= 200 000 m3/d, służy przede wszystkim do neutralizacji ścieków
spływających z Aglomeracji Poznańskiej. Transportowane są do niej również ścieki z
południowej części gminy kolektorem o średnicy Ø 800mm tzw. „Poldrobiowskim”
zlokalizowanym po północnej stronie torów PKP (obwodnicy kolejowej), który przejmuje
ścieki z kanałów niższego rzędu na osiedlu Karolin, oraz kolektorem
o średnicy Ø 1000 mm, a wcześniej kolektorem o średnicy Ø 800, przechodzącym
w kolektor o średnicy Ø 600 w ul. Gdyńskiej, stanowiącym odbiornik dla kanałów niższego
rzędu transportujących ścieki z osiedla Leśnego w Koziegłowach, oraz osiedli Czerwonak
i Czerwonak II, Zdroje i 40 – lecia. Oczyszczalnia charakteryzuje się nowoczesną technologią
w neutralizacji ścieków i osadów.
Mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków w Szlachęcinie posiada przepustowość Q
= 5000 m3/d. Dopływają do niej ścieki sanitarne poprzez główną przepompownię ścieków
zlokalizowaną w Promnicach przy ul. Leśnej, Przejmuje ona ścieki z systemu kanalizacji
grawitacyjnej o średnicach Ø200 – 400 mm i lokalnych przepompowni z północnej części
gminy Czerwonak tj. z miejscowości Promnice, Bolechowo Osiedle, Owińska, Potasze.
Oczyszczalnia ta posiada rezerwy terenowe i polega stałemu monitoringowi.
W pozostałych miejscowościach ścieki komunalne, gromadzone przez mieszkańców
w zbiornikach bezodpływowych, opróżniane są przez koncesjonowaną firmę, działającą na
podstawie zezwolenia wydanego przez wójta i okresowo wywożone do najbliższej
oczyszczalni ścieków.
Na terenie gminy zasadniczo nie ma sieci kanalizacji deszczowej. Istnieje ona na terenie
zabudowy mieszkaniowej o wysokiej intensywności, oraz lokalnie w obszarach przemysłowo
– magazynowych.
7.3 Zaopatrzenie w energię elektryczną
elektroenergetyczna sieć przesyłowa
Na terenie gminy Czerwonak znajdują się następujące obiekty elektroenergetycznej krajowej
sieci przesyłowej, której właścicielem są PSE – Operator SA:
stacja elektroenergetyczna 220/110 kV Czerwonak z autotransformatorem 220/110
kV o mocy 160 MVA (rozdzielnia 110 kV tej stacji jest własnością spółki dystrybucyjnej
ENEA Operator Sp. z o.o.);
fragmenty linii elektroenergetycznych o napięciu 220 kV relacji: Czerwonak –
Plewiska oraz Czerwonak – Pątnów.
32
Wzdłuż obu tych linii należy nadal uwzględniać pas technologiczny o szerokości
70 metrów (po 35 m od osi linii w obu kierunkach), w którym obowiązują ograniczenia
w zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, ustalone przez właściciela linii.
Dla terenów znajdujących się w pasie technologicznym, tożsamym z obszarem
oddziaływania linii, obowiązują następujące ustalenia, które należy uwzględniać
w sporządzanych planach miejscowych:
- nie należy lokalizować budynków mieszkalnych i innych przeznaczonych na stały pobyt
ludzi; w indywidualnych przypadkach, możliwe są odstępstwa od tej zasady na
warunkach określonych przez właściciela linii, jeżeli nie spowoduje to przekroczenia
standardów jakości środowiska, określonych w przepisach odrębnych;
- warunki lokalizacji wszelkich obiektów należy uzgadniać z właścicielem linii;
- nie należy sadzić roślinności wysokiej w pasie o szerokości 33 metrów (po 16,5 m od
- osi linii 220 kV w obu kierunkach);
- zalesienia terenów rolnych w pasie technologicznym należy uzgadniać z właścicielem
linii;
- wszelkie zmiany w kwalifikacji terenu w obrębie pasa technologicznego linii i w jego
bezpośrednim sąsiedztwie powinny być zaopiniowane przez właściciela linii;
- lokalizacja budowli zawierających materiały niebezpieczne pożarowo, stacji paliw
i stref zagrożonych wybuchem oraz konstrukcji wysokich w bezpośrednim sąsiedztwie
pasów technologicznych wymaga uzgodnienia z właścicielem linii.
elektroenergetyczna sieć dystrybucyjna
Na terenie gminy znajdują się następujące obiekty elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej:
stacja elektroenergetyczna 110/15 kV Bolechowo;
stacja elektroenergetyczna 110/15 kV COŚ (Centralna Oczyszczania Ścieków);
napowietrzna jednotorowa linia elektroenergetyczna WN-110 kV relacji
Czerwonak - Bolechowo
fragmenty napowietrznych linii elektroenergetycznych 110 kV:
- jednotorowej relacji Bolechowo - Oborniki, jednotorowej Czerwonak – Pobiedziska,
- dwutorowej Czerwonak – COŚ, EC II Karolin i jednotorowej EC II Karolin
Swarzędz.
Właścicielem stacji Bolechowo i linii 110 kV jest ENEA Operator Sp. z o.o., a stacji COŚ AQUANET. Wzdłuż linii 110 kV należy uwzględniać pas technologiczny o szerokości 40
metrów (po 20 m od osi linii w obu kierunkach), dla którego obowiązują ograniczenia
w zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu, ustalone przez właściciela linii. Dla stacji
elektroenergetycznych 110/15 kV przyjmuje się obecnie, że ogrodzenie zewnętrzne stacji
stanowi granicę oddziaływania pola elektromagnetycznego.
napowietrzna i kablowa sieć elektroenergetyczna średniego napięcia 15 kV i niskiego
napięcia – 0,4 kV.
Ze stacji elektroenergetycznych 110/15 kV wyprowadzone są linie średniego napięcia
15 kV, które zasilają napowietrzne i kablowe stacje transformatorowe 15/0,4 kV,
zlokalizowane na terenie gminy. W stacjach transformatorowych 15/0,4 kV napięcie 15 kV
transformowane jest na napięcie 0,4 kV, na którym pracują urządzenia odbiorcze większości
konsumentów energii elektrycznej.
Należy zachować pasy wolne od zabudowy: dla linii napowietrznej SN-15 kVpo 7,5 m od osi
linii w obu kierunkach, dla linii nn – 0,4 kV po 3,0 m.
33
7.4 Zaopatrzenie w gaz
układ zasilania
Przez teren gminy Czerwonak przechodzą gazociągi wysokiego ciśnienia:
DN 500 relacji Krobia – Piła
DN 350 zasilany z kierunku Stęszewa, który przechodzi także przez Morasko w Poznaniu 2 x DN 250 oraz DN 300, doprowadzające gaz wysokiego ciśnienia do stacji redukcyjno –
pomiarowej pierwszego stopnia przy ulicy Gdyńskiej w Poznaniu
stacje gazowe
Na terenie gminy istnieje jedna stacja redukcyjno – pomiarowa pierwszego stopnia
w Potaszach. Redukuje ona ciśnienie z wysokiego na średnie oraz zasila sieć średniego
ciśnienia. Esploatowane są także stacje redukcyjno – pomiarowe drugiego stopnia, które
redukują ciśnienie ze średniego na niskie.
sieci gazowe
W gminie istnieją sieci gazowe średniego i niskiego ciśnienia. Obecnie z Poznania
doprowadzony jest gaz średniego ciśnienia do miejscowości: Koziegłowy, Kicin, Czerwonak.
Do miejscowości Potasze, Bolechówko, Owińska, Bolechowo – Osiedle, Gromnice,
doprowadzony jest gaz średniego ciśnienia ze stacji redukcyjno – pomiarowej pierwszego
stopnia w miejscowości Potasze.
7.5 Zaopatrzenie w ciepło
W południowej części gminy ułożone są ciepłociągi, którymi doprowadza się ciepło
z Elektrociepłowni Karolin do zabudowy mieszkaniowej i Centralnej Oczyszczalni Ścieków
w miejscowości Koziegłowy.
Ropociąg „Przyjaźń”
Przez teren gminy przebiegają dwa rurociągi naftowe o średnicach DN 520 i DN 820 oraz
kabel światłowodowy. Dla rurociągów naftowych należy zachować strefy bezpieczeństwa o
szerokości min. 40 m, których środek stanowią osie rurociągów. Strefa bezpieczeństwa musi
być użytkowana zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem, tj. rolniczo.
CZĘŚĆ C -KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY
CZERWONAK
I. CELE ROZWOJU GMINY
W świetle przeprowadzonej diagnozy stanu gminy i analizy jej predyspozycji i możliwości
oraz uwarunkowań przyrodniczych, społecznych, gospodarczych uznać należy, że cele
rozwojowe gminy Czerwonak powinny ulec przewartościowaniu.
34
Za najważniejsze uznaje się :
Cele gospodarcze – kreowanie zrównoważonej i nowoczesnej gospodarki gminy;
tworzenie warunków dla rozwoju głównie funkcji turystycznej i usługowej oraz
przemysłu wysokich i czystych technologii;
Cele ochronne -ochrona historycznie ukształtowanych terenów otwartych – zielonych
przed intensywną urbanizacją, ograniczanie zabudowy mieszkaniowej; bezwzględna
ochrona najcenniejszych wartości środowiska przyrodniczego i kulturowego;
zachowanie i wzmacnianie spójności systemów terenów wskazanych do ochrony w
gminie z terenami chronionymi poza granicami gminy; poprawa jakości zasobów
wodnych i czystości powietrza, racjonalizacji gospodarowania odpadami oraz
rekultywacja terenów zdegradowanych;
Cele przestrzenne – kształtowanie struktury gminy w sposób zapewniający ciągłość
rozwoju i ewolucyjność przekształceń; rewitalizacja i rehabilitacja terenów w celu
uzyskania wyższych wartości przestrzeni; podniesienie jakości i atrakcyjności
przestrzeni publicznych.
Cele społeczne – ograniczanie oferty terenów budownictwa mieszkaniowego, w zamian
za poprawianie jego jakości, rozwój usług podstawowych w celu osiągnięcia
prawidłowych standardów obsługi; zapewnienie nowoczesnego standardu technicznego
gminy poprzez rozwój systemów komunikacji i infrastruktury.
II . KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ
PRZEZNACZENIU TERENÓW
Z przedstawionych celów wynikają kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy.
Zmiana przeznaczenia terenów w kontekście określonych celów była główną przesłanką do
zakwalifikowania terenów w gminie do poszczególnych kategorii, określających zakres oraz
możliwości ich zabudowy i zagospodarowania:
1. Sposób zagospodarowania terenów wg pasm krajobrazowych:
1.1 Pasmo L
Obszar wskazany pod ekstensywne formy turystyki: mała turystyka o I stopniu agresywności:
piesza i rowerowa po wyznaczonych trasach, mała turystyka narciarska po wyznaczonych
trasach, spacer po drogach, twórczość amatorska, obserwacje przyrody, wypoczynek na
ławkach, plażowanie.
1.2 Pasmo O
Obszar wskazany do zainwestowania kubaturowego o funkcjach
nieszkodliwych
i nieuciążliwych dla środowiska. Teren od wsi Trzaskowo na północy do wsi Miękowo na
południu przydatny przede wszystkim pod funkcje rekreacyjne wielkoobszarowe stanowiące
odciążenie Puszczy Zielonka. Na terenach użytkowanych rolniczo - agroturystyka. Teren od
wsi Kicin na zachodzie do wsi Dębogóra na wschodzie przydatny pod funkcję
agroturystyczną.
35
1.3 Pasmo U
Obszar wskazany do zainwestowania kubaturowego o funkcji mieszkaniowej i usługowej
oraz produkcyjnej. Na terenie wysoczyzny sandrowej, na pn od ul. Szkolnej uzupełnianie
zabudowy o funkcjach nieuciążliwych i nieszkodliwych w istniejących ciągach zabudowy.
1.4 Pasmo N
Teren brzegu rz.Warty wskazany dla nie kubaturowych funkcji rekreacyjnych (w zasięgu
powodzi) i kubaturowych funkcji rekreacyjnych – poza zasięgiem powodzi i oddziaływania
obiektów szkodliwych i uciążliwych; akceptowane funkcje mieszkaniowe (Promnice,
Bolechowo i Bolechowo-Osiedle) oraz funkcje przemysłowe (pod warunkiem likwidacji
szkodliwości i uciążliwości).
2. Sposób zagospodarowania wg stref funkcjonalno-przestrzennych:
2.1 Strefy inwestycyjne (B):
Obszary pod zabudowę o różnorodnym przeznaczeniu. Stanowią tereny już zainwestowane
lub wskazane do przekształceń funkcjonalno – przestrzennych oraz tereny stanowiące
rezerwy inwestycyjne.
W celu powstrzymania niekontrolowanej urbanizacji dla każdej z wyznaczonych stref
została określona proponowana kolejność uchwalania planów miejscowych (litery a,b,c).
Uzupełnienie głównych funkcji stanowią przestrzenie ośrodkodkotwórcze, m.in.: parki,
zieleńce, place, a także ulice dojazdowe i lokalne.
Wyznaczone tereny o w/w. przeznaczeniu stanowią maksymalne powierzchnie tych funkcji.
Ustalenia dotyczą nowo-wydzielanych działek i nowej zabudowy.
Na terenie gminy nie wyznacza się obszarów rozmieszczenia wielkopowierzchniowych
obiektów handlowych.
2.2 Strefy inwestycji szczególnych (S)
Obszary ze znaczną przewagą zieleni, na których przewiduje się specjalny sposób
zagospodarowania, jak: tereny sportowo - rekreacyjne, cmentarze, a także tereny związane z
infrastrukturą, gospodarowaniem odpadami komunalnymi, itp.
Podstawowe
przeznaczenie
terenów
o
specjalnych
warunkach
zabudowy
i zagospodarowania dla funkcji: usług sportu i rekreacji zostało określone w ramach terenu
brutto.
2.3 Strefy rolniczej przestrzeni produkcyjnej
Obszary rolne bezpośrednio związane z procesami produkcji rolniczej.
Rolnicza przestrzeń produkcyjna rozumiana jest jako cała, bogata infrastruktura terenów
rolnych, związana z kompleksowym pojmowaniem rolniczego środowiska produkcyjnego.
Produktem przestrzeni rolniczej oprócz tradycyjnych płodów rolnych mogą być różnego
rodzaju wartości niematerialne, jak np. walory środowiskowe i bioróżnorodność siedlisk,
36
ciekawy folklor, atrakcyjność krajobrazu wiejskiego i związane z tym potencjalne usługi
w formie agroturystyki..
2.4 Strefy zieleni otwartej
Obejmują obszary lasów na wysoczyznach, zieleni na zboczach dolinnych i wierzchowinach,
łąk na tarasach nadwarciańskich.
3. Obszary wyłączone z zabudowy:
3.1 Obszary współtworzące system przyrodniczy gminy:
- Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka,
- strefy zieleni otwartej,
- strefy rolniczej przestrzeni produkcyjnej,
- zbiorniki i cieki wodne
- korytarze ekologiczne,
- proponowane użytki ekologiczne
3.2 Obszary w strefach ochronnych:
- pasów technicznych infrastruktury i komunikacji
- ujęć wody
- eksploatacji złóż kopalin
- obszaru zagrożenia powodzią
Strefy wyłączone z zabudowy określone są linią nieprzekraczalną dla funkcji sąsiednich.
Na terenach wyłączonych z zabudowy współtworzących system przyrodniczy gminy mogą
być lokalizowane w uzasadnionych przypadkach wyłącznie inwestycje celu publicznego
z zakresu infrastruktury technicznej oraz infrastruktury transportowej. Dopuszcza się również
zabudowę istniejącą w granicy Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka bez prawa
rozszerzania terenów mieszkaniowych.
III. Kierunki dotyczące liniowych elementów zagospodarowania oraz użytkowania
terenów (ustalenia dla całego obszaru gminy)
1. Kierunki rozwoju systemów komunikacji
1.1 Rozwój sieci drogowej
Dobra sieć drogowa zapewnia lepszy komfort życia mieszkańcom, atrakcyjniejsze warunki
dla podmiotów gospodarczych, a także pozwala na sprawniejszą obsługę ruchu tranzytowego,
ma więc istotne znaczenie dla funkcjonowanie i wizerunku gminy.
drogi wojewódzkie
Droga wojewódzka nr 196 – klasa drogi GP (główna ruchu przyspieszonego) – 1KDW
Od Bolechowa do granicy gminy planowany nowy przebieg drogi 196 jako element
obwodnicy Murowanej Gośliny - droga dwujezdniowa (2x2) .
W Studium uznaje za konieczne wykonania odcinka drogi nr 196 od skrzyżowania z ulicą
Bałtycką w Poznaniu do skrzyżowania z ulicą Piaskową (lub z nowoprojektowaną ulicą
Taczaka tzw. drogą Nowobałtycką) w Czerwonaku jako drogi dwujezdniowej o dwóch
37
pasach ruchu w każdą stronę (ewentualnie tam, gdzie jest to przestrzennie niemożliwe, jako
drogi jednojezdniowej o czterech pasach ruchu). To rozwiązanie pozwoli na poprawienie
przepustowości drogi nr 196 na szczególnie trudnym odcinku między Poznaniem
a Koziegłowami. Natomiast w przypadku modernizacji drogi nr 196 na terenie wsi
Czerwonak uzyskanie powyższych parametrów jest wskazane.
Planowany nowy odcinek drogi wojewódzkiej nr 196 od Miękówka do Bolechowa
(częściowo przy torze kolejowym) - klasy GP (główna ruchu przyspieszonego),
dwujezdniowy 2x2 – 1a KD
Ulica Nowobałtycka – klasa drogi G (główna) – 2 KDW
Planuje się wykonanie tzw. ul. Nowobałtyckiej jako alternatywnej drogi do ul. Gdyńskiej
(odcinek drogi wojewódzkiej nr 196) na odcinku od Poznania (od ul. Bałtyckiej i nowego,
planowanego północnego odcinka III Ramy Komunikacyjnej) do Czerwonaka. Na terenie
Koziegłów jej przebieg wyznaczony jest obecną ul. Taczaka. Realizacja ul. Nowobałtyckiej
jest bardzo mocno uzależniona od wykonania przez miasto Poznań nowego północnego
odcinka III Ramy Komunikacyjnej stanowiącego alternatywne rozwiązanie w stosunku do
dotychczasowego odcinka ul. Bałtyckiej. Nową drogę planuje się jako dwujezdniową (2x2).
IV Rama Komunikacyjna – klasa droga G (główna) i Z (zbiorcza) – 3 KDW
Jako IV Ramę Komunikacyjną miasta Poznania określa się obwodową drogę Powiatu
Poznańskiego, której fragment prowadzony jest przez gminą Czerwonak. Koncepcja
przebiegu tej drogi opracowana przez powiat poznański ujęta jest w planie Województwa
Wielkopolskiego. Na terenie gminy Czerwonak przebieg Ramy Komunikacyjnej wyznaczony
jest drogami powiatowymi nr 2434P Owińska – Annowo - Mielno i nr 2407P Mielno granica gminy. W Owińskach IV Ramę Komunikacyjną projektuje się wzdłuż torów
kolejowych w kierunku Miękowa (na tym odcinku Rama pokryje się z nowym przebiegiem
drogi wojewódzkiej nr 196) i dalej przez most na Warcie na teren miasta Poznania. Droga ta
mimo, że planowana z inicjatywy Powiatu Poznańskiego powinna być zaliczona do wyższej
rangi niż droga powiatowa. W Studium uznaje się za zasadne zaliczenia tej drogi do kategorii
dróg wojewódzkich.
Realizacja odcinka IV Ramy Komunikacyjnej na terenie gminy Czerwonak łączy się
z następującymi problemami:
- Droga przechodzi przez Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka i jej wykonanie spowoduje
rozcięcie zintegrowanych terenów leśnych co łączyć się będzie z bardzo negatywnymi
skutkami przyrodniczymi i ekologicznymi.
- Droga przebiegać będzie zabytkowym traktem historycznym chronionym w Planie
Ochrony Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka.
- Odcinek drogi po której w planie Województwa Wielkopolskiego wyznaczony jest
odcinek IV Rama Komunikacyjna między Mielnem a Wierzonką jest zabytkową aleją
drzew wpisaną jako Pomnik Przyrody.
W celu ograniczenia negatywnych skutków ekologicznych prowadzenia IV Ramy
Komunikacyjnej przez tereny leśne, na odcinku między Owińskami a Mielnem, droga
powinna być przynajmniej fragmentami prowadzona w wykopie, którego przykrycie
umożliwiałoby migrację zwierząt między północnymi i południowymi obszarami Puszczy
Zielonka. Równolegle do tego odcinka jezdni IV Ramy Komunikacyjnej konieczne jest
wykonanie w odległości około 20 – 30 m drogi pieszo-rowerowej (ew. także konnej) jako
odpowiednika historycznego Traktu Annowskiego. Na odcinku między Mielnem a Wierzonką
w celu ochrony zabytkowej alei drzew – pomnika przyrody, przebieg IV Ramy
Komunikacyjnej planuje się w odległości około 200 m na południe od istniejącej drogi.
38
Ograniczenia przestrzenne i przyrodnicze sprawiają, że na odcinku między Owińskami
a Mielnem projektuje się klasę drogi Z (jednojezdniową 1x2). Na odcinku od Mielna do
granicy gminy (Wierzonki) parametry drogi uzależnione będą od jej przebiegu na całym
odcinku IV Ramy Komunikacyjnej, aż do skrzyżowania z drogą nr 5. W Studium przyjmuje
się klasę drogi G (dwujezdniową 2x2, ale możliwa jest również klasa drogi Z
(jednojezdniowa 1x2). Na odcinku od Owińsk do mostu na Warcie dla IV Ramy
Komunikacyjnej przyjmuje się klasę drogi G (dwujezdniowa 2x2).
drogi powiatowe
Droga Koziegłowy – Kicin – Mielno – granica gminy - klasa drogi Z (zbiorcza) 1KDP
Droga powiatowa nr 2407P stanowi obecnie alternatywne połączenie gminy (w stosunku do
drogi wojewódzkiej nr 196) z drogą krajową nr 5 i nr 92. W przyszłości odcinek Mielno –
granica gminy stanie się częścią IV Ramy Komunikacyjnej.
W Studium przewiduje się przedłużenie ul. Poznańskiej (odcinek drogi powiatowej nr 2407P
na terenie Koziegłów) w stronę Warty, przeprowadzenie jej pod wiaduktem kolejowym
i połączenie z ul. Chemiczną w Poznaniu. Droga ta alternatywnie zapewni bezpośrednie
powiązanie komunikacyjne z ul. Kardynała Hlonda i poznańską II Ramą Komunikacyjną.
Skrzyżowanie ul. Poznańskiej z ul. Gdyńską i linią kolejową może być zrealizowane w
jednym poziomie lub w formie węzła, w którym ul. Poznańska przeprowadzona zostanie nad
linią kolejową i ul. Gdyńską.
Droga Bolechowo – Biedrusko – Poznań – klasa drogi G (główna) – 2KDP
Droga powiatowa 2406P odgrywa ważną rolę w systemie transportowym na terenie gminy
zapewniając alternatywne powiązanie z Poznaniem w stosunku do drogi wojewódzkiej nr
196. Przewiduje się korektę przebiegu tej drogi w rejonie wsi Bolechowo i zmianę geometrii
skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 196.
drogi gminne
Droga od Bolechowa do granicy gminy, dotychczasowy odcinek drogi wojewódzkiej
nr 196 – klasa drogi Z (zbiorcza) – 1 KDG
Po wykonaniu nowego odcinka drogi wojewódzkiej nr 196 omijającego Murowaną Goślinę
(obwodnica Murowanej Gośliny) spadnie ranga dotychczasowego odcinka tej drogi.
Pozostanie ona jednak ważną drogą łącząca Gminę Czerwonak z miastem Murowana Goślina.
Droga Bolechowo-Trzaskowo-Potasze-Owińska, do 31.12.2010 r droga powiatowa
nr 2433P – klasa drogi L (lokalna) – 2 KDG
Przewiduje się zmianę przebiegu tej drogi w rejonie Bolechowa, łącznie ze zmianą przebiegu
drogi powiatowej nr 2406P. Obie drogi utworzą wspólne skrzyżowanie z drogą wojewódzką
nr 196. Korekta przebiegu drogi 2KDG oprócz ważnych uwarunkowań komunikacyjnych jest
również istotna z punktu widzenia warunków historyczno-przestrzennych – dotychczasowa
droga prowadzi właściwie przez podwórko dawnego folwarku w Bolechowie. Droga 2KDG
na terenie wsi Potasze ma zmieniony przebieg w stosunku do aktualnej drogi powiatowej nr
2433P – prowadzona ul. Kwiatową i jej przedłużeniem do aktualnej drogi wojewódzkiej nr
196 (od skrzyżowania z ul. Krętą projektowany jest nowy odcinek drogi przecinający tory
kolejowe). Droga 2KDG będzie miała ważne znaczenie dla obsługi komunikacyjnej
rozwijającego się Trzaskowa i znacznie juz rozbudowanej wsi Potasze.

Droga Czerwonak – Dziewicza Góra – klasa drogi D (dojazdowa) – 3 KDG
39
Droga ta ma przede wszystkim znaczenie turystyczne zapewniając dojazd do parkingu pod
Dziewiczą Górą. Jest to najważniejszy parking na terenie Parku Krajobrazowego Puszcza
Zielonka, głównie ze względu na fakt, że obsługuje wieżę widokową na Dziewiczej Górze i
ścieżkę przyrodniczo-leśną. Parking ten można nazwać główną bramą turystyczną do Puszczy
Zielonka.
Droga Miękowo – Czerwonak – Koziegłowy - klasa drogi Z (zbiorcza) – 4 KDG
Droga 4KDG planowana jest jako główna oś komunikacyjna Gminy Czerwonak służąca
przede wszystkim obsłudze terenów mieszkaniowych i usługowych. Droga ta ma
alternatywny przebieg w stosunku do drogi wojewódzkiej nr 196, ale funkcję odmienną –
obsługę wewnętrzną. Parametry klasy Z mogą być na niektórych istniejących odcinkach drogi
trudne do utrzymania, ale przyjęto je ze względu na istotną funkcję zbiorczą jaką ma pełnić ta
droga w obsłudze komunikacyjnej gminy.
Droga łącząca drogę nr 196 z granicą gminy (Poznań) klasa drogi Z – 5 KDG
Zasadniczo przebieg drogi 5 KDG wyznaczony jest ulicą Piaskową istniejąca i planowaną do
realizacji. W przyszłości droga 5 KDG może być ważnym, częściowo alternatywnym
w stosunku do drogi nr 196, powiązaniem Gminy Czerwonak z terenami leżącymi
na południe od gminy.
Droga Bolechowo Osiedle – Szlachcin – granica gminy – Murowana Goślina – klasa
drogi Z (zbiorcza) – 6 KDG
Droga w powiązaniu z drogą wojewódzka nr 196 i drogą powiatową 2406P pełni ważną
funkcję w obsłudze komunikacyjnej północnej części gminy stanowiąc także alternatywne
połączenie w stosunku do drogi 196 na odcinku Bolechowo – Murowana Goślina (Zielone
Wzgórza).
Droga Mielno – Dębogóra – granica gminy – klasa drogi L (lokalna) – 7 KDG
Droga związaną jest z obsługą nowych zespołów mieszkaniowych jakie powstały i dalej się
rozwijają przy granicy Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka. To specjalne sąsiedztwo
powoduje, że droga ta oprócz funkcji ściśle komunikacyjnych powinna pełnić także funkcje
krajobrazowe np. przez obsadzenie jednym lub dwoma szpalerami drzew, gdzie warunki
przestrzenne na to pozwolą.
Czerwonak – Kicin, do 31.12.2010 r. droga powiatowa nr 2449P – obecnie droga
gmina - klasa drogi Z (zbiorcza) – 8 KDG
Bardzo istotne połączenie Kicina z Czerwonakiem - siedzibą władz gminy i wszystkimi
ważnymi ośrodkami tam zlokalizowanymi.

Droga Kicin – granica gminy - Wierzenica - dotychczasowa droga powiatowa 2449P
- droga klasy L (lokalna) – 9 KDG
Według informacji Zarządu Dróg Powiatowych w Poznaniu droga ta nie spełnia definicji dróg
powiatowych i przewidziana jest do przekwalifikowania do kategorii drogi gminnej - odcinek
tej drogi Czerwonak – Kicin jest już drogą gminną od 01.01.2010 r. Droga ta łączy gminę
Czerwonaka z gminą Swarzędz. Wykorzystanie tej drogi w chwili obecnej jest jednak bardzo
małe ze względu na fakt iż jest to typowa droga polna.
Droga Kicin – granica gminy - Janikowo klasa drogi Z (zbiorcza) – 10 KDG
Droga ta łączy gminę Czerwonaka z Janikowem w gminie Swarzędz i dalej z drogą krajową
nr 5.
40
Wyszczególnione drogi gminne nie wyczerpują listy wszystkich dróg gminy. Jednak
wymienione drogi są szczególnie istotne ponieważ zapewniają powiązanie gminy z obszarami
sąsiednimi, przewiduje się że staną się drogami gminnymi w wyniku przekwalifikowania
z wyższej klasy, pełnią lub będą pełniły istotną funkcję w obsłudze najważniejszych obszarów
gminy, albo służą dotarciu do celów o znaczeniu ponadgminnym.
Zgodnie z Ustawą o drogach publicznych (Dz. U. Nr 14 z 1985 poz. 60) z dnia 21.03.1985
roku (tekst jednolity: Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 25
stycznia 2007 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych)
obiekty budowlane przy drogach powinny być usytuowane w odległości od zewnętrznej
krawędzi jezdni co najmniej:
- od dróg wojewódzkich i dróg powiatowych: 8 m w terenie zabudowy i 20 m poza terenem
zabudowy,
- od dróg gminnych – 6 ma w terenie zabudowy i 15 m poza terenem zabudowy.
1.2 Polityka parkingowa
W Studium zakłada się, że potrzeby parkingowe powinny być realizowane na terenach
wewnętrznych tzn. na działkach mieszkaniowych, terenach spółdzielni mieszkaniowych, na
terenach działek obiektów usługowych w tym także handlowych. Dopuszcza się także
parkowanie przyuliczne, ale wskazane jest aby odbywało się ono w wydzielonych zatokach
postojowych . Parkingi publiczne powinny być związane głownie z miejscami odwiedzanymi
przez okazyjnych gości lub turystów odwiedzających gminę. Jako główne miejsca lokalizacji
parkingów wskazuje się:
- parking przy zespole pocysterskim w Owińskach,
- parking przy kościele w Kicinie (kościół w Kicinie jest elementem Szlaku Kościołów
Drewnianych wokół Puszczy Zielonka – głównie jest to szlak samochodowy),
- parking przy planowanym zespole usług turystycznych w Owińskach (tereny pożwirowe),
- parking przy planowanym zespole usług turystycznych w Trzaskowie,
- parking pod Dziewiczą Górą – istniejący – brama turystyczna do Puszczy Zielonka,
- parking Maruszka – mały parking istniejący przy leśnym miejscu odpoczynkowym,
powiązany z systemem tras turystycznych.
W ramach planowanego zintegrowanego systemu transportowego kolejowo-autobusoworowerowego przewiduje się budowę parkingu samochodowego przy każdej stacji (przystanku
kolejowym).
1.3 Kształtowanie systemu dróg rowerowych
drogi rowerowe ruchu codziennego
Dla zapewnienia bezpieczne komunikacji rowerowej w obrębie całej gminy zakłada się, że
przy wszystkich budowanych i modernizowanych drogach, tam gdzie warunki terenowe na to
pozwalają, powinny być wykonane niezależne drogi rowerowe. Na obszarze zurbanizowanym
wskazane jest aby drogi rowerowe były budowane po obu stronach jezdni, a ich szerokość
powinna być nie mniejsza niż 2,0 m (minimum 1,5 m).
Zasadniczo drogi rowerowe powinny znajdować się we wszystkich ulicach, na których
dopuszczalna prędkość ruchu jest większa od 30 km/godzinę. W przypadku prędkości ruchu
do 30 km możliwy jest ruch mieszany (samochodowo-rowerowy).
Za szczególnie ważne uznaje się wykonanie drogi rowerowej między Poznaniem
a Koziegłowami i Czerwonakiem. Połączenie to będzie miało duże znaczenie dla codziennego
oraz turystycznego ruchu rowerowego. W ramach budowy zintegrowanego systemu
41
transportowego kolejowo-autobusowo-rowerowego przewiduje się zapewnienia bezpiecznego
dojazdu rowerem do stacji kolejowych z odległości o promieniu minimum 3 km oraz
wykonanie przy stacjach kolejowych parkingowych wiat rowerowych.
turystyczne trasy rowerowe
W Studium określa się główne turystyczne trasy rowerowy gminy Czerwonak. Trasy te są
zintegrowane z istniejącymi trasami rowerowymi i najważniejszymi obiektami turystycznymi
na terenie gminy.
Nie wyklucza się zwiększenia ilości turystycznych tras rowerowych niż wykazane
w Studium.
most rowerowo-pieszy przez Wartę między Owińskami a Radojewem
Bardzo ważną rolę dla powiązań turystycznych Czerwonaka z Poznaniem będzie miało
planowane w Studium wybudowanie w Owińskach mostu rowerowo-pieszego przez Wartę.
Nie wykluczone jest również uruchomienie w pierwszym etapie przeprawy promowej przez
Wartę. Budowa mostu czy ewentualnie wykonanie przeprawy promowej będzie się łączyło z
zagospodarowaniem turystycznym brzegu Warty w tym rejonie. Dokładna lokalizacja mostu
(przeprawy) przez Wartę jest możliwa na etapie prac projektowych
.
1.4 Komunikacja kolejowa.
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Oddział Regionalny w Poznaniu przewidują modernizację
przechodzącej przez gminę Czerwonak linii kolejowej Poznań Wschód – Gołańcz. Inwestycja
ta ma być realizowana przy współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach
regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Wielkopolskiego na lata 2007-2013.
PKP PLK. S.A. nie ma jednak w swoich planach budowy drugiego toru. W Studium uznaje
się za wskazane zbudowanie drugiego toru, co najmniej na odcinku dużego, pasmowego
obszaru zurbanizowanego, tzn. na długości całej linii przechodzącej przez gminę Czerwonak
aż do Murowanej Gośliny. Budowa dwóch torów powinna pozwolić na funkcjonowanie
dotychczasowej linii kolejowej jako kolei podmiejskiej lub nawet szybkiego tramwaju.
Przewiduje się także zwiększenie ilości przystanków kolejowych. Oprócz dotychczasowych
stacji kolejowych w Poznaniu Karolinie (przystanek poza obszarem gminy, ale obsługujący
także jej mieszkańców), Czerwonaku, Owińskach i Bolechowie, wykonanie także
przystanków w Koziegłowach, przy Os. 40-lecia PRL w Czerwonaku i w Bolechowie przy
zakładach Solaris. Zakłada się, że komunikacja szynowa powinna przejąć znaczną część
ruchu pasażerskiego związanego z codziennymi dojazdami do Poznania.
W celu pełnego wykorzystania linii kolejowej dla obsługi ruchu pasażerskiego konieczne jest
zrealizowanie zintegrowanego systemu transportowego kolejowo-autobusowo-rowerowego.
W ramach tego systemu przewiduje się zorganizowanie lokalnych dojazdów autobusowych
do stacji kolejowych i zintegrowanie rozkładów jazdy obu środków transportu zbiorowego.
Indywidualne dotarcie do stacji kolejowej odbywać się będzie pieszo, rowerami i
samochodami. Konieczne jest zapewnienia bezpiecznego dojazdu rowerem do stacji
kolejowych z odległości o promieniu minimum 3 km oraz wykonanie przy stacjach
kolejowych parkingowych wiat rowerowych. Dla powiązania transportu indywidualnego
samochodami osobowymi z transportem kolejowym przewiduje się wykonanie przy stacjach
kolejowych lub w ich pobliżu parkingów samochodowych.
42
1.5 Publiczny transport autobusowy
Transport autobusowy realizowany jest w oparciu o firmy przewozowe: TRANSKOM
(transport gminy Czerwonak), War-Bus Space (transport gminy Murowana Goślina) i MPK
Poznań.
W ramach budowy zintegrowanego systemu transportowego kolejowo-autobusoworowerowego przewiduje się poprowadzenie lokalnych linii autobusowych do stacji
kolejowych i zintegrowanie rozkładów jazdy obu środków transportu zbiorowego.
1.6 Transport wodny
Transport wodny aktualnie nie funkcjonuje na rzece Warcie. Potencjalnie istnieje możliwość
wykorzystania Warty jako drogi transportowej. Duże zainteresowanie uruchomieniem
tramwaju wodnego wykazują władze Poznania oraz gmin nadwarciańskich położonych na
południe od Poznania. Tramwaj wodny mógłby odegrać także pewną rolę transportową w
Gminie Czerwonak między innymi w przewozach w kierunku południowej części powiatu
poznańskiego. Tramwaj wodny byłby poza tym doskonałą atrakcją turystyczną Gminy
Czerwonak umożliwiając między innymi atrakcyjne dotarcie do pocysterskich Owińsk.
2. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej
2.1 Zaopatrzenie w wodę.
Z uwagi na bardzo intensywny rozwój przestrzenny gminy i związane z tym wymagania
jakościowe i ilościowe parametrów wody pitnej, wymagana jest renowacja i rozbudowa sieci,
ujęć i urządzeń, oraz dodatkowe zasilenie w wodę pitną.
W związku z tym, opracowano szereg wariantów pozwalających na zwiększoną podaż wody
dla gminy. Polegają one na dwóch przeciwstawnych opcjach tj. na wariancie 1 – bazującym
na rozbudowie ujęć własnych, oraz na wariancie 2 – bazującym na budowie sieci
wodociągowej podłączonej do wodociągu Aglomeracji Poznańskiej.
wariant 1 - preferowany przez gminę polegać będzie na:
rozbudowie czwartorzędowego ujęcia wód podziemnych Owińska – Potasze, poprzez
wykonanie 2 studni zlokalizowanych na południe od już istniejących. Mankamentem jest ich
bliska odległość od składowiska odpadów komunalnych (450,0 m) co grozi
zanieczyszczeniem wody;
rozbudowie czwartorzędowego ujęcia wód podziemnych Owińska – Potasze poprzez
wykonanie 3 studni zlokalizowanych na wschód od już istniejących. Mankamentem jest niska
wydajność (około 20,0 m3/h);
rozbudowa czwartorzędowego ujęcia wód podziemnych Owińska – Potasze poprzez
wykonanie studni zlokalizowanych w lesie. Mankamentem jest duża odległość (3,0 km) od
stacji wodociągowej, oraz lokalizacja na terenie Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka;
rozbudowie i modernizacji istniejących gminnych źródeł zaopatrzenia w wodę, oraz
budowie wodociągu przesyłowego o średnicy Ø150 mm wraz pompownią II0 z przebiegiem
ulicą Topolową Czerwonaku i dalej do Kicina.
43
wariant 2a - zakłada scalenie obu systemów wodociągowych, (gminnego i Aglomeracji
Poznańskiej) dla których źródłem zaopatrzenia w wodę będzie wyłącznie SUW Gruszczyn
oraz zbiorniki wody czystej „Morasko” .
Dla docelowego funkcjonowania tego systemu koniecznym będzie wcześniejsze wykonanie :
magistrali przesyłowej o średnicy Ø 500 mm od zbiorników „Morasko” poprzez
Radojewo i Biedrusko (gmina Suchy Las), Promnice do Murowanej Gośliny,
magistrali przesyłowej o średnicy Ø 300, 200 mm od Osiedla Czerwonak II przez
Czerwonak, Miękowo, Annowo, Owińska, do połączenia z ww. magistralą Ø 500 mm w
Promnicach,
wodociągu przesyłowego o średnicy Ø 150 mm wraz z pompownią II0 z przebiegiem
ulicą Topolową w Czerwonaku i dalej do Kicina.
W przypadku realizacji ww. przedsięwzięcia istniejące gminne źródła wody ulegną
likwidacji.
wariant 2b – zakłada scalenie obu systemów wodociągowych, dla których źródłem
zaopatrzenia w wodę będzie wyłącznie SUW Gruszczyn.
Dla docelowego funkcjonowania tego systemu koniecznym będzie wcześniejsze wykonanie:
magistrali przesyłowej o średnicy Ø 300, 200 mm od osiedla Czerwonak II przez
Czerwonak, Miękowo, Annowo Owińska do Promnic. W odniesieniu do wariantu 1a zmianie
(wydłużeniu) ulega tutaj zakres tego wodociągu,
wodociągu przesyłowego o średnicy Ø 150 mm wraz z pompownią II0 , z przebiegiem
Istniejące gminne źródła zaopatrzenia w wodę przewidziane są wówczas do likwidacji.
wariant 2c – zakłada współistnienie obu systemów wodociągowych dla których źródłem
zaopatrzenia w wodę będzie SUW Gruszczyn, (AQUANET S.A.) oraz funkcjonujące gminne
ujęcia i stacje wodociągowe.
Dla docelowego funkcjonowania tego systemu koniecznym będzie wcześniejsze wykonanie:
rozbudowy i modernizacji istniejących gminnych źródeł zaopatrzenia w wodę,
wodociągu przesyłowego średnicy Ø 150 mm wraz z pompownią II0 z przebiegiem
Obecnie nie zdecydowano się na wybór wariantu przewidzianego do dalszej realizacji.
W każdym z przedstawionych wariantów uwzględniona jest możliwość przyłączenia do
systemu lokalnych wodociągów, przy równoczesnej likwidacji ich źródeł wody. Niezależnie
od ww. przedstawionych wariantów, na obszarach planowanej zabudowy przewiduje się
budowę wodociągów rozdzielczych o średnicach Ø150,100 mm, oraz wodociągu łączącego
miejscowość Trzaskowo z Bolechowem. Dopuszcza się modernizację i przebudowę
istniejących sieci i urządzeń wodociągowych z nią związanych (również ujęć wody i stacji
wodociągowych w przypadku wyboru wariantu II). Przedstawione na załączniku graficznym
lokalizacje sieci wodociągowych i urządzeń są orientacyjne, szczegółowo ustalą to projekty
budowlane.
2.2 Odprowadzenie ścieków
Docelowo zakłada się pełne skanalizowanie terenów zurbanizowanych w gminie.
Do oczyszczalni ścieków w Szlachęcinie poprzez projektowany system grawitacyjno
pompowy podłączona będzie również miejscowość Trzaskowo, Promnice.
44
Pozostałe miejscowości tj. Czerwonak, Dębogóra, Mielno Kliny Kicin, Miękowo
i Annowo poprzez projektowany system grawitacyjno pompowy przewidziane są do
podłączenia do oczyszczalni w Koziegłowach „COŚ”. Ponadto, przewiduje się renowację,
modernizację, przebudowę istniejącej sieci, przepompowni i oczyszczalni ścieków, oraz
rozbudowę istniejącej rozdzielczej sieci kanalizacji sanitarnej w ramach istniejącego
i projektowanego zainwestowania terenów. Przedstawiona lokalizacja sieci oraz
przepompowni ścieków jest orientacyjna, szczegółowo ustalą to projekty budowlane.
Wody opadowe i roztopowe z uwagi na bardzo zróżnicowaną konfigurację terenu oraz
tendencje do zatrzymania wód opadowych na terenie miejsca ich powstawania i ekstensywną
zabudowę należy przewidzieć do zagospodarowania na terenie działki budowlanej. Dla
terenów o intensywnej zabudowie, dróg o klasie lokalnej i wyżej (biegnących w terenach
o dużym zainwestowaniu), oraz w przypadku niekorzystnych warunków gruntowo-wodnych
i wysokościowych należy przewidzieć lokalizację kanalizacji deszczowej wprowadzonej do
najbliższego odbiornika. Wody opadowe i roztopowe przed wprowadzeniem do odbiornika
winny być oczyszczone z piasku, żwiru i elementów ropopochodnych.
2.3 Zasilanie w energię elektryczną
elektroenergetyczna sieć przesyłowa
W zakresie w/w sieci dopuszcza się:
ewentualną budowę po trasach istniejących elektroenergetycznych linii 220 kV
relacji Czerwonak – Plewiska oraz Czerwonak – Pątnów linii o napięciu 400 kV,
względnie linii wielotorowych, wielonapięciowych,
modernizację i rozbudowę stacji 220/110 kV Czerwonak.
elektroenergetyczna sieć dystrybucyjna
W zakresie ww sieci dopuszcza się:
modernizację i rozbudowę istniejących obiektów elektroenergetycznych wysokiego
napięcia,
budowę elektroenergetycznej jednotorowej linii napowietrznej WN-110kV relacji
Bolechowo-Skoki (na odcinku nawiązującym do trasy istniejącej linii 110kV BolechowoOborniki ustala się budowę jednej linii dwutorowej),
lokalizację kabla wojskowej łączności specjalnej, biegnący od granicy z gminą Suchy Las
(mostu na rzece Warta) wzdłuż ulicy Wojska Polskiego i ulicy Poligonowej do kompleksu
wojskowego w Trzaskowie,
modernizację i rozbudowę sieci średniego i niskiego napięcia, zgodnie z następującymi
zasadami:
- dopuszcza się zachowanie, przebudowę i rozbudowę stacji transformatorowych
istniejących na terenach infrastruktury technicznej elektroenergetyki;
- dopuszcza się wydzielanie działek z dostępem do drogi publicznej pod stacje
transformatorowe istniejące na terenach o innym przeznaczeniu;
- w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy przewidzieć
miejsca pod stacje transformatorowe poprzez wyznaczenie terenów infrastruktury
technicznej elektroenergetyki;
- na terenach zabudowy mieszkaniowej i usługowej dopuszcza się lokalizacje stacji
transformatorowych wolno stojących małogabarytowych lub wbudowanych
w budynek o innym przeznaczeniu oraz stacji słupowych zasilanych liniami
kablowymi; dopuszcza się wydzielanie działek pod stacje o powierzchni 50 – 80 m2
z dostępem do drogi publicznej; liczba stacji powinna wynikać z bilansu
zapotrzebowanej mocy elektrycznej;
45
- na terenach zabudowy przemysłowej dopuszcza się lokalizacje stacji
transformatorowych wbudowanych w budynek o innym przeznaczeniu lub
wolnostojących, zlokalizowanych na terenie inwestora;
- w przypadku wielu odbiorców przemysłowych o niewielkim zapotrzebowaniu na moc
ustala się projektowanie jednej wspólnej stacji na zasadach określonych przez operatora
sieci;
- powiązanie stacji planowanych na terenach intensywnej zabudowy z istniejącą siecią
liniami kablowymi zlokalizowanymi w liniach rozgraniczających istniejących
i planowanych dróg oraz na innych terenach w uzgodnieniu z ich właścicielami lub
użytkownikami;
- budowę nowych linii napowietrznych SN oraz stacji transformatorowych słupowych
dopuszcza się wyłącznie na terenach o niskiej intensywności zabudowy;
- dopuszcza się przebudowę i zachowanie napowietrznych ciągów sieci
elektroenergetycznych SN i nn pod warunkiem braku kolizji z planowanym
zagospodarowaniem terenu;
- w opracowaniach szczegółowych ustala się rezerwowanie pasów terenu pod
infrastrukturę techniczną elektroenergetyki na terenach komunikacji;
- realizacja i finansowanie inwestycji elektroenergetycznych oraz usuwanie kolizji
projektowanych obiektów z istniejącymi sieciami odbywać się będzie zgodnie
z przepisami odrębnymi, odpowiednio na podstawie warunków przyłączenia albo
usunięcia kolizji określonych przez operatora sieci na wniosek zainteresowanych
podmiotów.
pasy technologiczne od linii energetycznych
Dla linii energetycznych 220 kVi 400 kV przyjmuje się pas technologiczny 70 m, po 35 m od
osi linii w obu kierunkach, dla linii 110kV po 20 m. Dla napowietrznych linii energetycznych
SN-15 kV po 7,5 m, od osi przewodu w obu kierunkach, dla linii NN -0,4 po 3m..
Dla innych obiektów niebezpiecznych – zgodnie z przepisami odrębnymi.
Dla rurociągów naftowych należy zachować strefy bezpieczeństwa o szerokości minimum
40 m, których środek stanowią osie rurociągów. W w/w strefach obowiązuje zakaz zabudowy.
Strefa bezpieczeństwa może być użytkowana rolniczo (przepisy, na podstawie których
wydawano pozwolenia na budowę rurociągów naftowych określały odległość minimum 100
m rurociągów od osiedli, zakładów przemysłowych, składowisk materiałów palnych
i obiektów użyteczności publicznej).
W celu ochrony przed polami elektromagnetycznymi, generowanymi przez linie wysokiego
napięcia zaleca się zastosowanie biernych i czynnych środków ochrony. Do środków biernych
zalicza się skracanie czasu przebywania w obrębie działania zewnętrznych pól, umieszczenie
źródeł pól elektromagnetycznych w dostatecznie dużej odległości od miejsca przebywania
ludzi, optymalne dobranie geometrycznych linii przesyłowych, automatyzację eksploatacji
urządzeń będących źródłem silnych pól. Do środków ochrony czynnej zalicza się przede
wszystkim ekranowanie. Dla obiektów wytwarzających pole elektromagnetyczne i - z racji
swego przeznaczenia - emitujące promieniowanie, takie jak stacje bazowe telefonii
komórkowej, radiowe stacje nadawcze czy radary wojskowe nie przewiduje się zabezpieczeń.
2.4 Sieć teleradiowa
W zakresie w/w sieci dopuszcza się przebieg planowanej linii radiowej relacji SLR Poznań –
Piątkowo-TSR Wągrowiec. Szerokość pasa ochronnego dla linii wynosi 100m, maksymalna
wysokość zabudowy 40m.
46
2.5 Zaopatrzenie w gaz
Nowe sieci gazowe mogą być realizowane w oparciu o istniejące i rozbudowywane sieci
gazowe średniego ciśnienia. W przypadku zabudowy nowych terenów wskazano możliwy
kierunek przesyłu gazu średniego ciśnienia.
2.6 Zaopatrzenie w ciepło
Doprowadzenie ciepła do nowych odbiorców może być realizowane poprzez włączenie do
istniejących sieci cieplnych, względnie poprzez budowę nowych ciepłociągów.
2.7 Zagospodarowanie odpadów
Zakłada się zagospodarowanie odpadów zgodnie z gminnym planem gospodarki odpadami oraz
przepisami odrębnymi, z uwzględnieniem ich selektywnej zbiórki, ułatwiającej odzysk
i unieszkodliwianie odpadów.
Składowanie odpadów na wysypisku odpadów komunalnych w Owińskach, a docelowo
korzystanie ze składowiska odpadów poza obszarem gminy, względnie budowa nowego
składowiska (wspólna inwestycja z gminami ościennymi).
3. Kształtowanie klimatu akustycznego
Na obszarze całej gminy obowiązują dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku zgodnie
z przepisami odrębnymi. Na szczególną uwagę zasługują ograniczenia dotyczace terenów
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów rekreacyjno-wypoczynkowych.
W celu uzyskania wymaganych prawem poziomów dźwięku w środowisku w odniesieniu do
terenów zabudowy mieszkaniowej i innych wymagających komfortu akustycznego za
niezbędne uznaje się zastosowanie, w zależności sytuacji w terenie, następujących rodzajów
działań przestrzennych:
odpowiednie rozmieszczenie funkcji terenów
- sytuowanie nowych terenów względem źródeł hałasu w odległości gwarantującej
zachowanie na tych terenach dopuszczalnych poziomów hałasu lub w odległości
mniejszej przy zastosowaniu środków ograniczających emisję hałasu do poziomów
dopuszczalnych na tych terenach,
- przekształcanie zabudowy rozmieszczonej wzdłuż dokuczliwych źródeł hałasu
w zabudowę usługową lub produkcyjną – nie posiadającą wymagań akustycznych bądź
spełniającą wymagania akustyki budowlanej,
- stosowanie rozdzielenia funkcji zabudowy chronionej akustycznie od funkcji terenów
dokuczliwych akustycznie (włączanie do terenów zabudowy mieszkaniowej tylko usług
nieuciążliwych),
stosowanie zasad akustyki urbanistycznej i architektonicznej
- kształtowanie wnętrza urbanistycznego lub bryły budynku w taki sposób, aby dokuczliwy
hałas komunikacyjny nie docierał z zewnątrz do wnętrza struktury zabudowanej,
- projektowanie wnętrz urbanistycznych o geometrii i zagospodarowaniu eliminującym
odbicia fal akustycznych,
- projektowanie rozkładów pomieszczeń w budynkach, uwzględniających najkorzystniejsze
położenie ich w stosunku do źródeł hałasu,
- ograniczanie wysokości budynków (wyżej większy hałas i trudniej go wytłumić) oraz
stosowanie rozwiązań alternatywnych (funkcje pomieszczeń o słabszych lub bez
wymagań akustycznych na kondygnacjach najbardziej zagrożonych hałasem),
47
-
-
stosowanie na elewacjach budynków rozwiązań architektonicznych o charakterze
rozpraszającym, wykorzystaniu kształtu balkonów jako elementu ekranującego,
odpowiednie kształtowanie zieleni
stosowaniu, pasów zieleni posiadających odpowiednią gęstość biomasy i wysokość,
liściastych i iglastych w zmieszaniu, zimozielonych i odpornych na niszczące skażenia
drogowe i przemysłowe gęstych żywopłotów
urządzaniu i utrzymaniu zieleni dekoracyjnej w sąsiedztwie sztucznych ekranów
akustycznych.
planowanie przegród przeciwhałasowych
w miejscach gdzie zachowanie bezpiecznej odległości od źródeł hałasu nie jest możliwe,
stosowanie w miarę możliwości naturalnych przegród przeciwhałasowych, dopiero po
wyczerpaniu możliwości (lokalizacyjnych i technicznych) powinny być projektowane
i realizowane sztuczne ekrany akustyczne.
zapewnianie właściwego wyglądu ekranów akustycznych, w trosce o ich skuteczność
akustyczną i percepcję psychoakustyczną oraz wartości estetyczne, poprzez:
uwzględnianie walorów krajobrazowo-przestrzennych otaczającego terenu,
dopasowanie do miejsca lokalizacji poprzez stosowanie odpowiednich rodzajów przegród
przeciwhałasowych (nasyp ziemny, sztuczny ekran),
architekturę ekranów, w tym odpowiednie rozwiązania materiałowe i kolorystykę –
w projektowaniu, realizacji i utrzymaniu,
IV. Kierunki dotyczące obszarowych elementów zagospodarowania
(ustalenia dla pasm krajobrazowych)
1. Kierunki ochrony środowiska przyrodniczego i jego zasobów
1.1 Pasmo leśne
W paśmie krajobrazu leśnego „L”ustala się ochronę kompleksu leśnego „Puszcza Zielonka”
o dużych wartościach przyrodniczych, krajobrazowych i naukowo-dydaktycznych, w
szczególności zachowanie ciągłości oraz różnorodności biologicznej ekosystemów leśnych i
wodnych poprzez:
całkowity zakaz zabudowy w obrębie pasma;
objęcie ochroną prawną jako użytki ekologiczne następujących obszarów
(numeracja wg rysunku studium)
1 – enklawa dla zwierząt hydrofilnych
2 – rozległy kompleks środowisk podmokłych o wielu funkcjach, m.in. retencyjnych
3 – ostoja rzadkich i ginących gatunków roślin
4 – wyjątkowe skupienie rzadkich gatunków i biocenoz
5 – miejsce żerowania i występowania zwierząt hydrofilnych;
w strefie A (ochrony rezerwatowej) wprowadzenie zakazu działalności, która
mogłaby mieć niekorzystny wpływ na tereny projektowanych rezerwatów oraz na drogi ich
przyrodniczego zasilania;
w strefie B1 (ochrony cennych drzewostanów)
- nie zmienianie użytkowania gruntów leśnych na inny rodzaj wykorzystania,
- zakaz wytyczania nowych szlaków turystycznych oraz lokalizacji infrastruktury
turystycznej;
w strefie B2 (pozostałe obszary leśne w granicach parku)
- nie zmienianie użytkowania gruntów leśnych na inny rodzaj wykorzystania, za wyjątkiem
realizacji celu publicznego,
48
-
zachowanie wartości kulturowych i przyrodniczych starych, nieparafialnych cmentarzy,
utrzymanie walorów kulturowych historycznych traktów
zakazanie wznoszenia ogrodzeń o wysokości większej niż 1,80 m oraz w formie litych
murów i z prefabrykatów betonowych
zakaz wszelkiej działalności, która mogłaby mieć niekorzystny wpływ na tereny
SOO siedlisk w systemie Natura 2000 - „Uroczyska Puszczy Zielonki”.
W paśmie krajobrazów otwartych „O” ustala się sposób kształtowania struktury przestrzennej
z uwzględnieniem ochrony obszaru otuliny Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka (strefa
F1 i F2) oraz fragmentów nieleśnych w granicy parku (strefa D), a także Obszarów
Chronionego Krajobrazu „Pola Trzaskowskie”, „Rolnicze Krajobrazy Kliny-Mielno”, „Łąki
Annowskie”.
-
-
dla strefy D ochrony obszarów nieleśnych ustala się:
zakaz zabudowy, poza terenami wyznaczonymi w obowiązujących miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w istniejącej zabudowie, nakaz docelowego
podłączenia nowych inwestycji do sieci kanalizacji sanitarnej
stosowanie do ogrzewania budynków paliw ekologicznych,
nie lokalizowanie w pasie 10 m od granicy lasu żadnych obiektów budowlanych,
infrastruktury technicznej i ogrodzeń, na nowych terenach wyznaczonych pod zabudowę
i pozostawienie tego pasa nie użytkowanego,
nie wprowadzanie wtórnych podziałów działek w ramach istniejących już osiedli
za wyjątkiem wtórnych podziałów dla wydzielania działek pod infrastrukturę techniczną
i drogową,
stosowanie w budownictwie form architektonicznych harmonizujących z walorami
krajobrazowymi okolic parku,
zakaz stosowania ogrodzeń o wysokości większej niż 1,80 m oraz w formie litych murów
i z prefabrykatów betonowych,
realizacja zabudowy na działkach nie posiadających dostępu do pełnej infrastruktury
technicznej dopuszczona w przypadku ujęcia tych inwestycji w Wieloletnim Planie
Inwestycyjnym gminy lub po zawarciu umowy z gestorem sieci o podłączeniu obiektów
do gminnego układu kanalizacji sanitarnej przed rozpoczęciem ich użytkowania;
pozostawienie gruntów klas bonitacyjnych: I – IV w rolniczym użytkowaniu,
pozostawienie pozostałych gruntów rolnych w dotychczasowym użytkowaniu,
z możliwością zalesienia gruntów klas V – VI
dla strefy F1, obejmującej obszary jednostek osadniczych o znacznych
kulturowych ustala się:
- zachowanie walorów kulturowych na terenie jednostki osadniczej Owińska,
- preferowanie wykonywania opracowań planistycznych obejmujących całe
osadnicze,
- nie zmienianie w sposób trwały konfiguracji terenu,
- wskazanie zasad harmonizowania przestrzeni współczesnej i historycznych
kulturowych dla wsi Owińska poprzez wykonywanie studium krajobrazu,
- dążenie do utrzymania istniejącego charakteru zabudowy w obrębie strefy,
- powiązanie nowo powstającej zabudowy z istniejącą zabudową wsi i jej
przestrzennym,
walorach
jednostki
wartości
układem
49
-
stosowanie do ogrzewania budynków paliw ekologicznych,
nie lokalizowanie w pasie 10 m od granicy lasu żadnych obiektów budowlanych,
infrastruktury technicznej i ogrodzeń, na nowych terenach wyznaczonych pod zabudowę
i pozostawienie tego pasa nieużytkowanego,
ustalenie linii zabudowy w odległości minimum 50 m od linii lasu, na nowych terenach
wyznaczonych pod zabudowę,
realizowanie nowych podziałów zgodnie z zasadą: średnia powierzchnia działki nie może
być mniejsza niż 2500 m² przy jednoznacznym zachowaniu minimalnej powierzchni
wyznaczonej działki równej 1500 m².
dla strefy F2, obejmującą pozostałe obszary w strefie F ochrony krajobrazu
kulturowego ustala się:
- dążenie do zachowania rolniczego lub rolniczo - leśnego charakteru terenów strefy,
- preferowanie wykonywania opracowań planistycznych obejmujących całe jednostki
osadnicze,
- nie zmienianie w sposób trwały, konfiguracji terenu,
- pozostawienie otwartych i niezabudowanych obszarów krajobrazów rolniczych i panoram
widokowych,
- na nowych terenach ujętych w studiach pod zabudowę utrzymywać średnią wielkość
działek 2000 m2 oraz minimalną powierzchnię działek – 1200 m2,
- ograniczenie wysokości budynków zabudowy mieszkaniowej do dwóch kondygnacji
naziemnych w tym poddasze użytkowe oraz dla budynków zabudowy usługowej do
dwóch kondygnacji naziemnych z dachami stromymi,
- oddzielenie zabudowy od ścian lasu poprzez tworzenie zieleni izolacyjnej,
- tworzenie korytarzy ekologicznych i zachowanie szlaków imigracyjnych zwierząt
w krajobrazach rolniczych,
- stosowanie do ogrzewania budynków paliw ekologicznych,
- nie lokalizowanie w pasie 10 m od granicy lasu żadnych obiektów budowlanych,
infrastruktury technicznej i ogrodzeń, na nowych terenach wyznaczonych pod zabudowę,
pozostawienie tego pasa nie użytkowanego,
- ustalenie linii zabudowy w odległości minimum50 m od linii lasu, na nowych terenach
wyznaczonych pod zabudowę,
- wyznaczanie dodatkowych parkingów na obrzeżach parku
- objęcie ochroną prawną jako fragmentu zespołu przyrodniczo - krajobrazowego obszaru
marginesów ekologicznych występujących w rejonie wsi Kliny, (ograniczonego od
zachodu granicą gminy a od wschodu aleją przydrożną, od północy – drogą),
- wyłączenie z zabudowy złoża piasków i żwirów "Owińska"
- dla wsi: Kicin , Owińska oraz Bolechówko uznaje się za konieczne opracowanie
i realizację szczegółowych zasad kompozycji przestrzennej w granicach wsi z rozłogami,
poprzez kształtowanie zieleni oraz elementów małej architektury;
dla Obszaru Chronionego Krajobrazu„Łąki Annowskie” ustala się czynną
ochronę nieleśnych ekosystemów lądowych i wodnych poprzez:
- zachowanie śródpolnych torfowisk, zabagnień i podmokłości i oczek wodnych oraz
przeciwdziałanie sukcesji powodującej ich zarastanie
- utrzymanie regionalnych i lokalnych korytarzy ekologicznych,
- utrzymanie obszarów w rolniczym wykorzystaniu
- zachowanie i ochronę wód powierzchniowych (naturalnych i sztucznych, płynących i
stojących) wraz z pasem roślinności je otaczającej,
- zachowanie korytarzy ekologicznych opartych o ekosystemy wodne.
50
Na Obszarze obowiązuje zakaz:
- realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
- likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli
nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa
ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub
naprawy urządzeń wodnych;
- wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, a także minerałów,
- wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z naprawą lub remontem urządzeń wodnych;
- dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody
lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka
wodna;
- likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych;
- lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek,
jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów
służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.
dla Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pola Trzaskowskie” ustala się czynną
ochronę nieleśnych, otwartych ekosystemów oraz ekosystemów leśnych i wodnych poprzez:
- zachowanie śródpolnych torfowisk, zabagnień i podmokłości oraz przeciwdziałanie
sukcesji powodującej ich zarastanie
- utrzymanie regionalnych i lokalnych korytarzy ekologicznych,
- utrzymanie obszarów w rolniczym wykorzystaniu, z wyjątkiem gruntów rolnych
położonych w zachodniej i północnej cz__ci Obszaru, na terenie działek o numerach
ewidencyjnych 442/1, 442/2, 444/2, 444/4, 430, 319, 333, 334, 316,318/24, 313/17 i 283,
gdzie zaleca się zalesienie z wykorzystaniem istniejącego samosiewu drzew i krzewów;
na innych gruntach rolnych wyłączonych z użytkowania dopuszcza się nasadzenia
rodzimych gatunków drzew i krzewów, dostosowanych do warunków siedliska,
dbałością o zwiększenie potencjału ekologicznego i walorów estetycznych krajobrazu.
- wspieranie procesów sukcesji naturalnej przez inicjowanie i utrwalanie naturalnego
odnowienia o składzie i strukturze odpowiadającej siedlisku
- pozostawienie drzew o charakterze pomnikowym, przestojów i drzew dziuplastych, aż do
całkowitego ich rozkładu, zachowanie i utrzymywanie w stanie zbliżonym do naturalnego
istniejących śródleśnych cieków, mokradeł i polan;
- utrzymywanie i zachowanie leśnych korytarzy ekologicznych umożliwiających migracje
i przemieszczanie zwierząt.
- zachowanie i ochronę wód powierzchniowych (naturalnych i sztucznych, płynących
stojących) wraz z pasem roślinności je otaczającej,
- zachowanie korytarzy ekologicznych opartych o ekosystemy wodne.
- niszczenia nor zwierząt, legowisk, innych schronień oraz miejsc rozrodu oraz tarlisk,
z wyjątkiem wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną,
rybacką i łowiecką.
- wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, a także minerałów,
51
-
wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
- dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody,
- likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych;
- lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek,
służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej;
Granicę 100 m strefy od zbiorników wodnych oznaczono na rysunku studium.
Zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w tej strefie nie dotyczy terenów położonych
poza Obszarem Chronionego Krajobrazu.
- powyższe zakazy nie dotyczą terenów przeznaczonych w obowiązujących miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę mieszkaniową lub działalność
gospodarczą. W obszarze dopuszcza się lokalizację cmentarza na połowie obszaru działki
o numerze ewidencyjnym 313/17.
dla Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rolnicze Krajobrazy Kliny-Mielno”
ustala się czynną ochronę nieleśnych otwartych ekosystemów oraz ekosystemów leśnych
i wodnych poprzez:
- ochronę zieleni wiejskiej oraz kształtowanie zróżnicowanego krajobrazu rolniczego
poprzez utrzymanie istniejących zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, przydrożnych oraz
wzdłuż cieków wodnych;
- zachowanie śródpolnych torfowisk, zabagnień i podmokłości oraz przeciwdziałanie
sukcesji powodujdcej ich zarastanie;
- utrzymanie regionalnych i lokalnych korytarzy ekologicznych;
- utrzymanie obszarów w rolniczym wykorzystaniu, z wyjątkiem działek o numerach
ewidencyjnych 128, 129, 130/1, 130/2, 132, 133/2, 133/3 i 133/4, gdzie zaleca się
zalesienie w drodze naturalnego odnowienia o składzie i strukturze odpowiadającej
siedlisku; tam gdzie nie są możliwe odnowienia naturalne – użycie do odnowień
rodzimych gatunków drzew i krzewów.
- wspieranie procesów sukcesji naturalnej przez inicjowanie i utrwalanie naturalnego
odnowienia o składzie i strukturze odpowiadającej siedlisku; tam gdzie nie są możliwe
odnowienia naturalne
- używanie do odnowienia gatunków miejscowego pochodzenia;
- pozostawienie drzew o charakterze pomnikowym, przestojów i drzew dziuplastych, aż do
całkowitego ich rozkładu;
- zachowanie i utrzymywanie w stanie zbliżonym do naturalnego istniejących śródleśnych
cieków, mokradeł i polan;
- utrzymywanie i zachowanie leśnych korytarzy ekologicznych umożliwiających migracje
i przemieszczanie zwierząt.
- zachowanie i ochronę wód powierzchniowych (naturalnych i sztucznych, płynących
i stojących) wraz z pasem roślinności je otaczającej,
- zachowanie korytarzy ekologicznych opartych o ekosystemy wodne;
- niszczenia nor zwierząt, legowisk, innych schronień oraz miejsc rozrodu oraz tarlisk, z
wyjątkiem wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną,
rybacką i łowiecką.
52
-
wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, a także minerałów,
wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody
lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka
wodna;
likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych;
lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek,
służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.
Powyższe zakazy nie dotyczą terenów przeznaczonych w obowiązujących miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę zagrodową lub ogrodnictwo.
Ponadto dla obszaru całego pasma „O” ustala się:
objęcie ochroną prawną jako użytki ekologiczne) następujących obszarów
(numeracja wg rysunku studium):
6 - enklawa dla zwierząt hydrofilnych w krajobrazie polno-osadniczym,
7 - śródpolna enklawa środowisk wilgotnych, miejsce rozrodu gatunków stenotopowych,
8 - wyspa środowisk podmokłych w krajobrazie synantropijnym,
9 - ostoja głównie dla ptaków i płazów związanych z piaszczyskami i wodą,
10 - kompleks naturalizowanej zieleni wysokiej (starodrzew liściasty), z interesującymi
zgrupowaniami zwierząt podczas migracji,
11 – przekształcony fragment ważnego (łącznikowego) korytarza ekologicznego między
doliną Warty, a środowiskami wodnymi i podmokłymi Puszczy Zielonka,
12 – wyspa środowisk leśnych, murowanych i łąkowych w krajobrazie rolniczym,
13 – śródpolna wyspa środowisk podmokłych o znaczeniu retencyjnym,
14 – odgałęzienie ciągu ekologicznego doliny Głównej w kierunku Puszczy Zielonka,
15 – wyspy śródpolne, ostoje fauny,
16– miejsce żerowania i występowania niektórych zwierząt hydrofilnych;
wyznaczenie korytarzy ekologicznych jako terenów wyłączonych z zabudowy,
zachowanie wysp leśnych, zadrzewień ponad 30-letnich oraz wód powierzchniowych.
W paśmie krajobrazu zurbanizowanego „U” przewiduje się działania zmierzające do
uporządkowania przestrzeni zabudowanej osiedli wielo i jednorodzinnych z uwzględnieniem
ochrony środowiska przyrodniczego m.in. poprzez:
zachowanie i odtwarzanie ciągłości systemu przyrodniczego poprzez wyznaczanie
korytarzy ekologicznych, umożliwiających powiązanie terenów leśnych Puszczy Zielonki
z przestrzenią dolin;
wyklucza się z zabudowy skarpę, tereny towarzyszące Strudze Koźlanka oraz łąki
(korytarz ekologiczny) oraz zaleca się zachowanie istniejących wysp leśnych (celowe jest ich
włączenie w system zieleni).
zakazuje się wyznaczania nowych terenów zabudowy mieszkaniowej na terenach
będących w zasięgu uciążliwości odorowych, związanych z funkcjonowaniem Centralnej
Oczyszczalni Ścieków (wymagany monitoring) do czasu ich trwałego wyeliminowania;
53
przyjmuje się, że zasięgiem uciążliwości odorowych objęta jest cała miejscowość
Koziegłowy.
dopuszcza się zagospodarowanie zdjętych mas ziemnych (warstwy gleby
i gruntów mineralnych) poprzez deponowanie na obrzeżach zajmowanych terenów
i wykorzystane później np. jako podłoże terenów zieleni towarzyszącej wprowadzanej
zabudowie.
W paśmie krajobrazu nadbrzeżnego „N” nakazuje się działania zmierzające
do wyeksponowania doliny rzeki Warty, przywrócenie jej naturalnego krajobrazu:
wyklucza się zabudowy obszar łąk i zieleni nadbrzeżnej
wyklucza się zabudowę w zasięgu 1% powodzi (rzędna ok. 56 m n.p.m.),
proponuje się zasięg projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina
Warty” z wyłączeniem terenów dotychczas zabudowanych (wsi Promnice i Owińska)
proponuje się objęcie ochroną prawną (np. jako użytki ekologiczne) następujących
obszarów (numeracja wg rysunku):
17 – enklawa zieleni – okresowo wilgotna, ściąga szereg organizmów z sąsiednich pól,
18 – szlak migracji o ponadregionalnym znaczeniu,
19 – kompleks, ważny jako osłona doliny Warty,
20 – ciąg środowisk podmokłych między doliną Warty a rejonem Dziewiczej Góry.
wyznacza się korytarze ekologiczne zasilające korytarz ekologiczny rz.Warty
zachowuje się wszystkie istniejące lasy, zadrzewienia, wody powierzchniowe
(cieki, zbiorniki)
wyłącza się z zabudowy nowo projektowany cmentarz między Owińskami
a Bolechowem Osiedlem, po lewej stronie drogi do Murowanej Gośliny,
wyłącza się z zabudowy złoże piasków i żwirów „Złotoryjsko Południe.
dopuszcza się zagospodarowanie zdjętych mas ziemnych (warstwy gleby
i gruntów mineralnych) poprzez deponowanie na obrzeżach zajmowanych terenów
i wykorzystane później np. jako podłoże terenów zieleni towarzyszącej wprowadzanej
zabudowie.
2. Kierunki ochrony dziedzictwa kulturowego:
Głównym celem ochrony dziedzictwa kulturowego gminy jest utrzymanie ciągłości jego
rozwoju z zachowaniem różnorodności dziedzictwa historycznych przestrzeni oraz poprawa
estetyki i wzbogacenie atrakcyjności fragmentów zdegradowanych i dysharmonizujących. Dla
zapewnienia historycznej ciągłości rozwoju, ochrony wartości kulturowych ( w połączeniu z
ochroną środowiska przyrodniczego) należy dążyć do integracji historycznych
i współczesnych rozwiązań koncepcyjnych, projektów, programów, inwestycji dotyczących
struktur architektonicznych i urbanistycznych.
Proponuje się opracowanie długofalowych programów dotyczących ochrony, adaptacji,
rehabilitacji i przekształceń zachowanych zespołów pałacowych, dworskich
i folwarcznych,
pojedynczych zabytków, zespołów i obszarów poprzemysłowych
oraz układów ruralistycznych, mających na celu stworzenie wysokiej jakościowo
przestrzeni historycznej i kulturowej. Zdegradowane obszary wiejskie, położone na terenach
cennych kulturowo, wskazano w Studium do objęcia działaniami rehabilitacyjnymi.
54
2.1 Pasmo leśne
W paśmie krajobrazu leśnego „L” nakazuje się zachowanie historycznych szlaków : Trakt
Cysterski, Trakt Annowski, Trakt Poznański, Trakt Rawicki
W paśmie krajobrazów otwartych „O” :
zachowuje się dotychczasowy system melioracji oraz układ zieleni tradycji
olęderskiej we wsiach: Mielno, Kliny.
w strefie ochrony krajobrazu kulturowego (F wg planu ochrony parku), wymagane
opracowanie szczegółowych zasad ochrony obszary jednostki osadniczej
o znacznych walorach kulturowych - Owińska - (F1) oraz dla pozostałych
jednostek w strefie ochrony krajobrazu kulturowego (F2).
nakaz zachowania struktury założeń folwarcznych w strefie ochrony
konserwatorskiej: Trzaskowo, Bolechówko, Annowo
ochrona historycznego układu dróg, dążenie do zachowania charakteru zabudowy
wsi olederskich w Klinach i Dębogórze
W paśmie krajobrazu zurbanizowanego „U”:
nakazuje się zachowanie struktury założenia folwarcznego w Szlachęcinie
rewaloryzacja obiektów poprzemysłowych
W paśmie krajobrazu nadbrzeżnego „N”
nakaz zachowania układu dróg oraz sposobu kształtowania zabudowy wsi olęderskiej
Promnice.
3. Zasady kształtowania przestrzeni
W paśmie krajobrazów otwartych „O” nakazuje się:
utrzymanie charakterystycznych układów przestrzennych wsi, wprowadzenie
uzupełnień w wykształconych już liniach zabudowy,
utrzymanie dominant przestrzennych, punktów widokowych ochrona panoramy
terenów otwartych
w strefach ekspozycji zakaz przewyższania zabudowy w otoczeniu obiektów lub
obszarów chronionych; dopuszczenie obiektów parterowych z użytkowym poddaszem.
W paśmie krajobrazu zurbanizowanego „U” nakazuje się:
wytwarzanie reprezentacyjnych przestrzeni publicznych poprzez atrakcyjne
urządzenie placów i ulic, wprowadzanie dominant przestrzennych,
eksponowanie krawędzi na obrzeżach zabudowy
kształtowanie atrakcyjnej zabudowy usługowej i przemysłowej, tworzącej
55
tradycyjną przestrzeń miejską (zabudowa przyuliczna, wykształcone ciągi),
ukształtowanie wyraźnego układu krystalizującego przestrzeń osiedli
mieszkaniowych Czerwonaka, Koziegłów i terenów rozwojowych Kicina i Owińsk.
W paśmie krajobrazu nadbrzeżnego „N”nakazuje się:
wyeksponowanie krawędzi zabudowy wzdłuż drogi wojewódzkiej 196
zachowanie otwarcia widokowego na rzekę w oznaczonych miejscach
wytworzenie atrakcyjnej panoramy na Czerwonak od strony Poznania
V. Kierunki dotyczące punktowych elementów zagospodarowania
(ustalenia dla stref funkcjonalno-przestrzennych)
1. Zasady oznaczenia stref funkcjonalno-przestrzennych
W symbolu każdej ze stref zawarte jest:
- określenie przynależności do pasma (O,U,N),
- określenie przynależności do kategorii strefy (B,S),
- numer strefy (1,2,3…)
- etap realizacji (a,b,c).
Etapowanie będzie wynikało z bieżącego otoczenia społeczno-gospodarczego
oraz aktualnej polityki gminy głównie w zakresie możliwości przygotowania infrastruktury
i komunikacji. Do pierwszego etapu (a) zostały zaliczone strefy, obejmujące przede
wszystkim tereny dla których opracowano miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego lub których zagospodarowanie stanowi priorytetowy cel polityki przestrzennej
gminy . Etap drugi (b) przewidziany jest dla terenów w obrębie planów miejscowych,
będących w opracowaniu.
Etap trzeci (c) obejmuje wybrane tereny, które w studium z 2000r zostały przewidziane pod
zabudowę, a ich sposób zagospodarowania nie koliduje z obecnymi wymaganiami ochrony
środowiska, dziedzictwa kulturowego i przepisami odrębnymi. Ich zagospodarowanie
wskazane jest po wyczerpaniu rezerw terenowych, objętych etapem pierwszym i drugim (a,b).
Celem takich regulacji jest zapobiegnięcie „rozlewaniu się zabudowy”, dążeniem do
koncentracji nowych inwestycji głównie w obrębie obszarów już zabudowanych.
2.Wskaźniki zabudowy i zagospodarowania dla stref inwestycyjnych:
2.1 Strefy inwestycyjne w obrębie Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka:
funkcja dominująca:
- mieszkaniowa jednorodzinna z uzupełniającą funkcją usług podstawowych
dla O.B14a, OB.25a, OB.26a
- rolno ogrodnicza z dopuszczeniem zabudowy dla O.B13c, O.B15b,OB24a
minimalna powierzchnia działek:
2000m2 w granicach strefy; zakaz wtórnych podziałów na obszarze strefy O.B13c
maksymalna powierzchnia zabudowy na działkach pod zabudowę mieszkaniową
lub usługową: 20%, na działkach rolno-ogrodniczych: 10%
forma zabudowy wolnostojaca
maksymalna wysokość zabudowy:
56
- mieszkaniowej : 2 kondygnacje naziemne, w tym poddasze użytkowe,
- usługowej: 2 kondygnacje naziemne plus poddasze użytkowe,
minimalna powierzchnia biologicznie czynna na działkach pod zabudowę
mieszkaniową lub usługową: 70%, na działkach rolno-ogrodniczych: 80%,
warunki szczególne: odległość linii zabudowy od linii lasu: 50m;
2.2 Strefy inwestycyjne w Otulinie Parku i Obszarach Chronionego Krajobrazu:
- mieszkaniowa jednorodzinna z uzupełniającymi funkcjami usług turystycznych
i podstawowych dla O.B2b,O.B6a, O.B16b, O.B19b,O.B21a,O.B22a,O.B23c
- rolno ogrodnicza z dopuszczeniem zabudowy dla O.B11a
minimalna powierzchnia działek:
1500m2, minimalna średnia 2000m2 w granicach strefy; zakaz wtórnych podziałów na
obszarze strefy O.B13c
maksymalna powierzchnia zabudowy:
- na działkach pod zabudowę mieszkaniową lub usługową: 25%
- na działkach rolno-ogrodniczych: 15%
forma zabudowy wolnostojąca
- mieszkaniowej : 2 kondygnacje naziemne, w tym poddasze użytkowe,
mieszkaniową lub usługową: 60%, na działkach rolno-ogrodniczych: 70%,
2.4 Strefy inwestycyjne w Otulinie Parku, poza Obszarami Chronionego Krajobrazu:
mieszkaniowa jednorodzinna z uzupełniającą funkcją usług podstawowych dla: O.B1a,
O.B3a, O.B4a,O.B5b,O.B7a, O.B8a,O.B9a,O.B10a, O.B12a,O.B.17a,O.B18b,O.B20a,OB27b
minimalna powierzchnia działek: 1200m2, minimalna średnia 2000m2 w granicach
strefy; dla stref O.B1a i O.B2b powierzchnie mogą być bilansowane łącznie
maksymalna powierzchnia zabudowy na działkach pod zabudowę mieszkaniową
lub usługową: 30%, na działkach usługowych 50%
forma zabudowy wolnostojąca, bliźniacza, w kompleksie zabudowy folwarcznej szeregowa
- mieszkaniowej: 2 kondygnacje naziemne, w tym poddasze użytkowe,
mieszkaniową lub usługową: 60%, na działkach usługowych: 30%,
2.5 Strefy inwestycyjne w obrębie pasma zurbanizowanego :
-
funkcja dominująca :
mieszkaniowa wielorodzinna z usługami: U.B2a,U.B3a,U.B9a,
mieszkaniowa jednorodzinna z usługami: U.B4a,U.B5a,U.B6a,U.B7a,U.B.8a, U.B.10a,
U.B13a, U.B14a
57
-
usługowa z mieszkaniową jednorodzinną: U.B.12a
usług turystycznych U.B.11c,
przemysł ogrodniczy U.B.16c,
przemysłowa wysokich technologii U.B.15a
produkcyjno magazynowo biurowa U.B1a,
forma i wysokość zabudowy :
blokowa, gniazdowa do 5 kondygnacji, dowolna geometria dachu dla zabudowy
mieszkaniowej w obrębie stref U.B2a,U.B3a,U.B9a
do 2 kondygnacji plus poddasze użytkowe dla stref: U.B4a, U.B5a, U.B6a,U.B7a,U.B.8a,
U.B.10a, U.B13a, U.B14a U.B.11c,U.B.12a, U.B16c,
do 4 kondygnacji, dowolna geometria dachu dla stref : U.B.15a, U.B1a;
2.6 Strefy inwestycyjne w obrębie pasma nadbrzeżnego
-
mieszkaniowa z usługami podstawowymi dla stref N.B1a, N.B2a,
usługowa dla stref N.B3a, N.B.4a
minimalna powierzchnia nowo-wydzielonej działki dla stref N.B1a, N.B2a: 1200m
maksymalna powierzchnia zabudowy na działce 25% :
formy zabudowy:
wolnostojąca, bliźniacza, dla stref N.B1a,N.B2a
dopuszczenie zabudowy zwartej dla stref N.B3a, N.B.4a
2 kondygnacje w tym poddasze użytkowe dla stref N.B1a,N.B2a;
3 kondygnacje dla stref N.B3a, N.B.4a
minimalna powierzchnia biologicznie czynna dla stref N.B1a, N.B2a: 50%;
3. Wskaźniki zabudowy i zagospodarowania dla stref inwestycji szczególnych
3.1 Strefy inwestycji szczególnych w obrębie pasma krajobrazów otwartych
- turystyka kulturowa z funkcją mieszkaniową dla strefy O.S1a
- wielkopowierzchniowe usługi sportu i rekreacji (np.pole golfowe, boiska sportowe,
korty tenisowe, park wodny) dla stref O.S2a, O.S3a,
- lądowisko dla strefy O.S4a,
- wysypisko odpadów dla strefy O.S5a,
- agroturystyka, usługi sportu i rekreacji dla strefy O.S6a
- cmentarz dla strefy O.S7b,
dopuszczenie zabudowy kubaturowej, związanej z funkcją, w tym zabudowy
mieszkaniowej dla golfistów dla strefy O.S3a,
zakaz podziału terenu z wyjątkiem obszarów
w strefie O.S1a, gdzie dopuszcza się dla nowych terenów podział na działki
minimum 1500m2, minimalna średnia 2500m2
- w strefie O.S3a, gdzie dopuszcza się podział na działki o powierzchni minimum
2000m2 na 25% powierzchni strefy,
maksymalna powierzchnia zabudowy
- dla strefy O.S1a: do 40% na nowych lub niezabudowanych działkach
- dla strefy O.S3a: do 25% powierzchni działki,
- dla strefy O.S2a, O.S4a, OS5a, OS6a, OS7b: niezbędna dla obsługi funkcji,
forma i wysokość zabudowy
58

- do 2 kondygnacji naziemnych plus poddasze użytkowe dla funkcji usługowych,
- do 2 kondygnacji nadziemnych w tym poddasze użytkowe dla funkcji
mieszkaniowych
minimalna powierzchnia biologicznie czynna
- dla strefy O.S1a: 30%
- dla strefy O.S2a, O.S3a: 65%
- dla stref O.S4a, O.S5a, O.S6a, O.S7b: do 70%;
3.2 Strefy inwestycji szczególnych w obrębie pasma zurbanizowanego
funkcja dominująca: usługi sportu i rekreacji dla stref U.S1a, U.S2a, U.S3a,
wielkość działek: minimum 2000m2,
dopuszczenie zabudowy kubaturowej związanej z funkcją,
forma zabudowy : wolnostojąca, dowolna geometria dachu,
wysokość zabudowy: do 3 kondygnacji
minimalna powierzchnia biologicznie czynna 50%;
3.3 Strefy inwestycji szczególnych w obrębie pasma nadbrzeżnego
- eksploatacja złóż kopalin w strefie N.S1b
- cmentarz w strefie N.S3b
- infrastruktura techniczna (oczyszczalnie ścieków) dla stref N.S2a, N.S4a,
zakaz podziału terenu,
dopuszczenie zabudowy kubaturowej związanej z funkcją;
4. Wskaźniki zabudowy i zagospodarowania dla stref rolniczej przestrzeni
produkcyjnej i zieleni otwartej:
Obowiązuje całkowity zakaz zabudowy kubaturowej, z uwzględnieniem przepisów
odrębnych.
5. Specjalne warunki zabudowy
Obowiązek zgłaszania do właściwego organu wojskowego wszelkich obiektów
lokalizowanych na terenie gminy o wysokości równej i większej od 50m n.p.t przed
wydaniem pozwolenia na budowę.
6. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego
6. 1. Zadania o znaczeniu lokalnym:
z zakresu infrastruktury
- elementy sieciowe do przesyłu pary, gazu, energii elektrycznej
- urządzenia zaopatrzenia w wodę, odprowadzenia ścieków, gromadzenia odpadów
z zakresu komunikacji
- realizacja dróg publicznych,
z zakresu usług
- szkoły, przedszkola, obiekty sportowe, instytucje kulturalne.
59
6.2. Zadania o znaczeniu ponadlokalnym
Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych dla obszaru gminy Czerwonak,
wynikające z koncepcji studium zagospodarowania przestrzennego województwa:
komunikacja drogowa:
- droga wojewódzka nr 196 Poznań-Murowana Goślina-Wągrowiec (klasa "GP"droga ruchu przyspieszonego),
- planowany pierścień drogowy bliskiego zasięgu, (tzw. IV rama – wytyczna
z obowiązującego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa
Wielkopolskiego),
- linia kolejowa normalnotorowa Poznań-Murowana Goślina-Wągrowiec,
infrastruktura techniczna:
- ropociąg tranzytowy "Przyjaźń",
- stacja elektroenergetyczna Czerwonak,
- linia elektroenergetyczna 220 kV: Plewiska-Czerwonak-Konin,
- linie elektroenergetyczne 110 kV: Czerwonak-Bolechowo-Oborniki, CzerwonakPobiedziska, Czerwonak-Koziegłowy, Koziegłowy-Swarzędz,
- projektowana linia elektroenergetyczna 110 kV Bolechowo-Skoki,
- stacje redukcyjno - pomiarowe: Gdyńska, Potasze,
- gazociąg wc 500 mm Krobia – Piła,
- gazociąg wc 350 mm Kotow-gazociąg wc 500 mm,
- gazociąg wc 300 mm zasilająca RP Gdyńska,
- pas łączności teleradiowej relacji Poznań-Wągrowiec.
środowisko przyrodnicze:
- oczyszczanie rzeki Warty zgodnie z programem „Bilans wodno-gospodarczy
poznańskiego dorzecza Warty”,
- proponowane powiększenie obszaru Parku Krajobrazowego Puszcza Zielonka,
grunty rolne stanowiące enklawy i półenklawy w kompleksach leśnych , po
ustaniu ich rolniczego użytkowania , powinny być kwalifikowane jako grunty do
zalesienia, zgodnie z założeniami polityki leśnej państwa w zakresie zwiększania
lesistości kraju.
7. Obszary wymagające przekształceń
7.1. Zakres przekształceń
Na terenach zdegradowanych, które w wyniku przemian gospodarczych, społecznych,
ekonomicznych i innych, utraciły częściowo swoją pierwotną funkcję i przeznaczenie lecz
posiadają duże zasoby wartości kulturowych, przyrodniczych i przestrzennych wyznacza się
obszary rewitalizacji.
Rewitalizacja stanowić będzie zespół działań z zakresu budownictwa, planowania
przestrzennego, ekonomii i polityki społecznej, których celem jest doprowadzenie do
ożywienia, poprawy funkcjonalności, estetyki, wygody użytkowania i jakości życia na
rewitalizowanym obszarze. Składową rewitalizacji jest: rewaloryzacja i rekultywacja terenów.
Rewaloryzacja polega na nadaniu pierwotnej wartości, odnowieniu, przywrócenie świetności
zabytkowym zespołom urbanistycznym lub ruralistycznym oraz związanej z nimi strukturze
krajobrazu. Rekultywacja polega na przywracaniu wartości użytkowych i przyrodniczych
terenom zdewastowanym i zdegradowanym przez działalność człowieka (zalewanie,
zalesianie, zasypywaniu terenów kopalnianych).
60
7.2 Obszary do rewitalizacji lub rewaloryzacji
Do rewitalizacji wskazuje się historyczne centra wsi, tereny poprzemysłowe, krajobraz
nadbrzeżny w dolinie Warty, linie i dworce kolejowe.
Postuluje się opracowanie dla Gminy Czerwonak lokalnego programu rewitalizacji.
7.3 Obszary do rekultywacji
Do rekultywacji wskazuje się tereny powyrobiskowe oraz terenu tereny składowiska
odpadów.
8. Obszary przestrzeni publicznych
W studium wyznacza się obszary przestrzeni publicznych, o największej jakości, co związane
jest z potencjalnym lub planowanym stopniem atrakcyjności pod względem artystycznym
i krajobrazowym, a także ze stopniem dostępności.
Należą do nich:
- zespół pocysterski w Owińskach,
- otoczenie kościoła w Kicinie,
- historyczne centra wsi olęderskich,
- Dziewicza Góra,
- planowany gminny zespół usług turystycznych w Owińskach (tereny po żwirowni),
- planowany nowy ośrodek administracyjny gminy w Czerwonaku
9. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych
W granicach gminy nie wyznacza się obszarów pomników zagłady i ich stref ochronnych.
10. Obszary rozmieszczenia wielkopowierzchniowych obiektów handlowych
W granicach gminy nie wyznacza się obszarów rozmieszczenia wielkopowierzchniowych
obiektów handlowych.
11. Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych;
Do terenów zamkniętych, zastrzeżonych ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa
należą : tereny wojskowe oraz tereny kolejowe (linia kolejowa i tereny dworców).
12. Obszary wskazane do objęcia miejscowym planem zagospodarowania
przestrzennego
Na podstawie przepisów odrębnych:
- obszary i tereny górnicze, powyrobiskowe
- obszar Parku Kulturowego (po utworzeniu PK przez Radę Gminy)
61
Wynikające z polityki przestrzennej gminy:
- Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Warty
- IV Rama komunikacyjna
- Droga Wojewódzka nr 196
- Rejon składowiska odpadów
- Obszary wskazane do rewitalizacji
- Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej.
CZĘŚĆ D - SYNTEZA USTALEŃ I UZASADNIENIE ROZWIĄZAŃ
Sporządzenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
jest niezbędnym ogniwem procesu planowania przestrzennego, który jest procesem ciągłym.
Studium, jako etap poprzedzający plany miejscowe, wskazuje pełen zakres możliwości
przedsięwzięć planistycznych oraz realizacji idei i zamierzeń rozwoju, lub ograniczeń czy
ochrony, w bliskiej i dalszej perspektywie czasowej.
W opracowanym dokumencie znalazły się informacje wynikające z rozpoznania aktualnej
sytuacji gminy, istniejących uwarunkowań oraz problemów związanych z jej rozwojem.
Analizie poddane zostały istniejące opracowania planistyczne i inne branżowe, wydane
decyzje o pozwoleniu na budowę, warunkach zabudowy, ustaleniu lokalizacji inwestycji
celu publicznego oraz wnioski złożone przez zainteresowanych.
Ustalone zostały m.in: potencjał demograficzny, i gospodarczy gminy, sytuacja na rynku
pracy, stan środowiska przyrodniczego i kulturowego, jakość krajobrazu, wyposażenie
w infrastrukturę techniczną i transportową. Zebrane informacje posłużyły do rozpoznania
predyspozycji gminy, stanowiły bazę do określenia nowych kierunków rozwoju.
Główne działania, kreujące nową politykę przestrzenną gminy wskazane w studium gminy
Czerwonak to wg pasm:
Ochrona Puszczy Zielonka ( w paśmie krajobrazu leśnego)
Wyciszanie zabudowy mieszkaniowej (w paśmie krajobrazów otwartych)
Koncentracja inwestycji: usług i przemysłu wysokich technologii (w paśmie
krajobrazu zurbanizowanego)
Rewaloryzacja krajobrazu (w paśmie krajobrazu nadbrzeżnego).
Opracowanie jest kierowane zasadami zrównoważonego rozwoju i spełnia podstawowe jego
kryteria:
- kształtowanie struktur przestrzennych w sposób umożliwiający stopniowe osiąganie
poprawy jakości życia, poprzez proporcjonalne rozmieszczenie miejsc pracy i układów
osadniczych, zachowanie prawidłowych relacji funkcjonalno-przestrzennych między
ośrodkami zamieszkania, pracy, odpoczynku, usług i administracji, wskazanie
korzystnego techniczno-przestrzennego standardu środowiska, kreującego nowe
jakościowo potrzeby i wartości społeczne;
-
ochronę dziedzictwa kulturowego przed zniszczeniem lub dewastacją, poprzez powiązanie
obiektów historycznych z krajobrazem naturalnym i wkomponowanie ich we współczesne
struktury funkcjonalno-przestrzenne oraz poprzez tworzenie nowych istotnych wartości
kulturowych;
62
-
tworzenie warunków umożliwiających aktywną ochronę środowiska poprzez zgodność
charakteru i struktury zagospodarowania przestrzennego z cechami środowiska
przyrodniczego i jego odpornością na zniszczenia, eksponowanie wartości
krajobrazowych i ich harmonijne łączenie z zagospodarowaniem, ochronę unikatowych
wartości środowiska umożliwiających odzyskanie utraconej równowagi ekologicznej;
Kierunki rozwoju gminy określone w studium stanowić będą wytyczne koordynacyjne dla
prowadzenia dalszych prac, w szczególności sporządzania miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego. Realizacja zadań powinna obejmować różne perspektywy
czasowe, niejednokrotnie determinowane czynnikami będącymi poza Samorządem Gminy.
Znalazło to również odbicie w studium poprzez wskazanie proponowanej kolejności
uchwalania planów miejscowych.
Przyjęte kierunki określają politykę przestrzenną gminy, uwzględniając zasady określone
w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju oraz planu zagospodarowania
przestrzennego województwa wielkopolskiego.
CZĘŚĆ D - SPIS RYSUNKÓW:
1. Uwarunkowania i kierunki – rysunki problemowe (skala 1:25 000)
- Środowisko przyrodnicze
rys.nr 1
- Dziedzictwo kulturowe
rys.nr 2
- Układ komunikacyjny
rys.nr 3
- Infrastruktura techniczna
rys.nr 4
2. Kierunki zagospodarowania przestrzennego Gminy Czerwonak
Plansza główna rys. nr 5 (skala 1:10 000)
63

zmiana studium uwarunkowań i kierunków

Transkrypt

Podobne dokumenty

zarządzenie - przekwalifikowanie lokalu gajewscy

Informacja dla prasy - Fundacja „Nasz Dom”

w sprawie: przystąpienia Gminy Czerwonak do

Pobierz artykuł w pliku

390 Uchwała - sterylizacja2 - BIP Czerwonak

Fiat Doblo Maxi - Fraikin Polska