WSPÓŁCZESNA FRANCJA

Dzisiejsza
1. seminarium
14 października 2008 r.
FRANCJA
koordynator: Joanna Różycka-Thiriet
[email protected]
Temat: Francuskie media
Zaproszeni goście:
- dr Katarzyna Gajlewicz,
Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu
Warszawskiego;
- Amelie Poinssot, korespondentka dziennika La Croix, Francuskiej
Agencji Prasowej i innych francuskich mediów w Polsce;
- François Gault, korespondent Radio France w Polsce
SŁOWNICZEK PRZETRWANIA
Le pigiste [ly piżiste] – osoba, która nie jest zatrudniona w redakcji na etat jako dziennikarz, ale działa na
zasadzie wolnego strzelca, wynagradzana jest np. za konkretny artykuł.
La loi Hadopi [la lła adopi] – ustawa o twórczości i Internecie (Création et Internet) nazywana też
ustawą Hadopi od nazwy urzędu, który tworzy. Służy obronie praw autorskich w Internecie. Pierwszą
ustawę o takim tytule uchwalono w maju 2009 roku, ale została ona już w czerwcu zakwestionowana przez
Radę Konstytucyjną. 15 czerwca przyjęto więc loi Hadopi 2. Na mocy ustawy powstaje Wysoka Władza
Rozpowszechniania Dzieł i Ochrony Praw w Internecie (Haute Autorité pour la diffusion des oeuvres et la
protection des droits sur Internet, Hadopi). Jej zadaniem będzie kontrolowanie i karanie internautów za
nielegalne ściąganie plików z muzyką czy filmami. Po upomnieniach drogą mailową niesfornym
użytkownikom Internetu grozi nawet odcięcie od sieci. Dokument ten wzbudził wielkie kontrowersje, w tym
zastrzeżenia Unii Europejskiej.
La pub [la pub] – reklama, skrót od słowa publicité. Zgodnie z życzeniem prezydenta Sarkozy’ego
(wyrażonym ku zaskoczeniu słuchaczy), na początku 2009 roku reklama zniknęła z publicznych stacji
telewizyjnych (France 2, France 3, France 4, France 5, France ô) między godz. 20, a 6 rano. Koszt tej
inicjatywy szacowany był na 1,2 mld euro (800 mln to zwrot za utracone zyski, pozostała kwota to koszty
dodatkowych godzin programu, które zastąpią reklamy). Jednocześnie prywatne stacje telewizyjne uzyskały
prawo do nadawania dodatkowych reklam. Pieniądze na publiczną telewizję państwo uzyskać zamierza z
opodatkowania dostawców Internetu i obrotów z reklam w prywatnych stacji. W przyszłości reklamy mają
zniknąć całkowicie.
La redevance [la redewąs] – abonament radiowo-telewizyjny. Wynosi obecnie 116 euro rocznie.
Le CSA [ceesa] - le Conseil supérieur de l'audiovisuel, Najwyższa Rada Audiowizualna to odpowiednik
naszej Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Nadaje częstotliwości stacjom radiowym i telewizyjnym, czuwa
nad przestrzeganiem prawa przez nadawców, nad pluralizmem politycznym i związkowym na antenie.
1
DOBRZE POWIEDZIANE – FRAZA DNIA
(…) TV5, je n'ai jamais rien vu de plus chiant. Moi qui passe beaucoup de temps dans les
hôtels, je tombe toujours sur TV5, je peux vous dire, c'est chiant. La semaine dernière,
j'était à Bruxelles. Je pensais que TV5 parlerait du sommet européen, pas du tout! Rien! Je
tombe sur un programme sur les castors au Canada. Et encore je n'ai rien compris parce
que le présentateur parlait avec un accent canadien effroyable! (TV5, nigdy nie widziałem
niczego bardziej wnerwiającego. Ja, osoba która spędza dużo czasu w hotelach, natrafiam ciągle na TV5,
mogę wam powiedzieć, to wnerwiające. W ubiegłym tygodniu byłem w Brukseli. Myślałem, że TV5 będzie
mówić o szczycie europejskim, wcale! Nic! Trafiam na program o bobrach w Kanadzie. I jeszcze nic nie
zrozumiałem, ponieważ prezenter mówił z zatrważającym kanadyjskim akcentem!)
- fragment wypowiedzi prezydenta Jacques’a Chiraca z 22 czerwca 2005 roku z dyskusji z ówczesnym
premierem Dominiquiem de Villepin na temat budżetu publicznych nadawców. Wypowiedź zacytował
aktualny minister rolnictwa Bruno Le Maire w swojej książce Des Hommes d’Etats opowiadającej
o relacjach Chirac - de Villepin - Sarkozy. Bruno Le Maire był doradcą politycznym, a potem dyrektorem
gabinetu de Villepin. TV5 jest stacją francuskojęzyczną powstającą przy współpracy kilku krajów.
PORTRETY MNIEJ ZNANYCH MĘŻCZYZN I KOBIET
Belgijska z pochodzenia Christine Ockrent jest partnerką życiową
ministra spraw zagranicznych, a zarazem jedną z najbardziej znanych
we Francji dziennikarek. Tego typu związki nie są wyjątkiem we
francuskim życiu publicznym – szef Międzynarodowego Funduszu
Walutowego i były minister Dominique Strauss-Kahn jest mężem
dziennikarki Anne Sinclair, głośno jest też o znajomościach
prezydenta Sarkozy’ego w świecie mediów. Ockrent przez wiele lat
była twarzą głównego dziennika telewizyjnej francuskiej dwójki
(Journal de 20 heures). Pracowała też w radiu i krótko kierowała
tygodnikiem L’Express. Absolwentka prestiżowego Instytutu Nauk
Politycznych w Paryżu. W kanale France 3 prowadziła przez 10 lat
program na tematy europejskie France Europe Express. Od lutego 2008 roku jest dyrektorem generalnym
holdingu France Monde (stacji TV5 Monde, France 24 i RFI nadających na zagranicę).
JAK TO SIĘ JE, CZYLI O FRANCUSKICH ZWYCZAJACH
La rentrée – kiedy wakacje zbliżają się do końca we francuskich mediach słychać bez przerwy to słowo,
które oznacza powrót po (najczęściej) letnim odpoczynku. Mówi się więc o rentrée scolaire, czyli powrocie
dzieci do szkoły. Swoją rentrée mają też studenci i wykładowcy (rentrée universitaire), a nawet politycy.
Chociaż od słynnych upałów w 2003 roku (tzw. la canicule), w efekcie których zmarło we Francji
kilkanaście tysięcy osób, francuski rząd nigdy gromadnie nie wyjeżdża na urlopy, żeby nie pozostawić
wrażenia, że nikt nie interesuje się mniej lub bardziej ważnymi sprawami wagi państwowej. Nawet w pełni
sezonu urlopowego w Paryżu zawsze ktoś czeka pod telefonem.
INTERNET – CO W TRAWIE PISZCZY
www.lefigaro, www.lemonde – dwie największe ogólnokrajowe gazety opiniotwórcze. Le Figaro
bardziej prawicowy, Le Monde bardziej lewicowy. Jednak we Francji dużą poczytnością cieszą się gazety
regionalne i oczywiście gazeta sportowa L’Equipe (www.lequipe.fr).
www.radiofrance.fr – Radio France, publiczne radio obejmujące wiele stacji, w tym informacyjne
France Info i France Inter czy muzyczne – France Musique. Młodzieżową stacją publiczną jest Le
Mouv’ (rock, muzyka alternatywna, www.lemouv.com). Aby posłuchać muzyki należy wybrać przycisk
écouter; en direct albo en ce moment w zależności od stacji.
Partnerem seminariów jest Fondation Robert Schuman w Paryżu.
2