Interpelacja nr 8444 do ministra finansów w sprawie

Interpelacja nr 8444
do ministra finansów
w sprawie kwalifikowania samochodów typu pick-up do nomenklatury CN 8704
w przypadku ustalania obowiązku opłacenia podatku akcyzowego
Szanowny Panie Ministrze! Interpelacje poselskie mają przede wszystkim na celu nakreślenie
ogólnego problemu systemowego, który powinien być poddany analizie w przypadku zwrócenia
uwagi na błędy. Zdarzają się jednak przypadki indywidualnych interpelacji, które w szczególny
sposób mają zwrócić uwagę na istotę opisywanego problemu. W przypadku tej interpelacji problem
jest jeszcze bardziej złożony, ponieważ z jednej strony chcę wykazać ogromne zaniedbania w
materii ustawowej dotyczącej kwestii podatku akcyzowego, nieostrości przepisów, a także
bezkarności organów podatkowych, które nie wykazują jakiejkolwiek chęci systemowego i
szerokiego spojrzenia przy ustalaniu stanu faktycznego indywidualnej sprawy i nie posiłkują się
dostępnymi analizami i opiniami wydanymi przez specjalnie powołane do tego organy państwowe.
Problem dotyczy toruńskiego przedsiębiorstwa Inter Car s.c., które jest wzywane przez naczelnika
Urzędu Celnego w Toruniu do zapłaty zobowiązania podatkowego - podatku akcyzowego z tytułu
nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów marki Nissan Navarra i Mitsubishi L-200. Organ
określający wysokość podatku kwalifikuje tego typu pojazdy jako samochody osobowe zgodnie z
nomenklaturą CN - CN 8703. Niemniej jednak pojazdy typu pick-up winny być kwalifikowane jako
pojazdy z nomenklatury CN - CN 8704, czyli samochody mechaniczne przeznaczone do transportu
towarów.
Każdorazowo organ podatkowy, ustalając wysokość zobowiązania podatkowego, musi
rozstrzygać w konkretnej sprawie w sposób indywidualny. Pierwszy problem pojawia się w
momencie, kiedy organ podatkowy korzysta expressis verbis z przepisów ustawy o podatku
akcyzowym, w odniesieniu do samochodów typu pick-up. W ustawie nie pojawia się taki typ
klasyfikacji samochodów, a jedynie kombi - w tym miejscu pojawia się pierwszy problem, który
powoduje błędy systemowe, a co się z tym wiąże - powoduje rozbieżne interpretacje przepisów.
Wraz z rozwojem transportu i jego innowacyjności, nasze przepisy pozostają archaiczne i nie są
nowelizowane na bieżąco, co powoduje późniejsze problemy interpretacyjne. Porównując te dwa
typy samochodów, nie można nie ulec wrażeniu, że jest między nimi spora różnica. Ale jeżeli w
ustawie nie ma wprost odpowiedzi na klasyfikację danych typów pojazdów, z pomocą szczególnie
izbom celnym przychodzi pismo wyjaśniające Ministerstwa Finansów - Departament Polityki
Celnej nr PC-ST-8640/48/EG/2007/2400 z dnia 20 sierpnia 2007 r. W piśmie tym, które ma
˝przypominać (...) o obowiązujących w takich przypadkach zasadach, które należy przestrzegać˝,
znajdujemy pełne wyjaśnienie, jak np. kwalifikować poszczególne pojazdy typu kombi, łącznie np.
z tym, że: przegroda zamontowana na stałe, część towarowa przystosowana do przewozu towarów
(brak okien, tapicerki, punktu mocowania przewożonego towaru) - pozycja 8704, czyli zwolniona
od akcyzy. W przypadku zaś pojazdów typu pick-up Departament Polityki Celnej informuje, że
˝kryterium rozstrzygającym o zastosowaniu klasyfikacji jest proporcja ładowności przypadająca na
część pasażerską i towarową˝. Następnie podaje się model służący do prawidłowego obliczania
ładowności danego typu pojazdu.
Zdaję sobie sprawę, że jednakże takie postępowanie, które przy podejmowaniu decyzji przez
organ podatkowy wiąże się z koniecznością przeprowadzenia postępowania dowodowego, aby
empirycznie zakwalifikować dany samochód jako pick-up, może być działaniem zbyt
czasochłonnym. Z dalszą pomocą przychodzi zatem urząd statystyczny. Oddział tego organu w
Łodzi wydał dnia 10 grudnia 2010 r. opinię nr OKN-5672/CN-4329/2010 odnośnie do mieszczenia
się samochodów marki: Nissan Navarra oraz Mitsubishi L-200, które posiadają otwarte skrzynie
ładunkowe, jako samochody z nomenklatury CN 8704.
Rodzi się zatem pytanie wręcz natury racjonalnego ustawodawstwa: Po co powołuje się organ
państwowy jak urząd statystyczny, z którego opinią nie liczy się w trakcie postępowania
dowodowego organ podatkowy, jeżeli tenże urząd ma ułatwić wydanie problematycznej decyzji?
Przypomnę zatem Panu Ministrowi, jak działa w Polsce system prawa. Choć w systemie
kontynentalnym nie istnieje jak w systemie common law precedens, czyli fakt, że sąd może tworzyć
prawo, to jednak funkcjonuje tzw. pojęcie precedensu de facto. Wiąże się to z tym, że organy
wymiaru sprawiedliwości w skrajnych przypadkach mogą posiłkować się tezami orzeczeń innych
sądów wydanych w innych sprawach, które jednakże noszą bardzo podobne znamiona. Oczywiście
sądy nie są związane żadną linią orzeczniczą, niemniej jednak może im to niejednokrotnie ułatwić
procedowanie. Podobnie z resztą jest w sprawach podatkowych i administracyjnych. Stąd pytanie:
Czy organy podatkowe nie mogą, czy nie chcą korzystać z pomocy opinii i analiz innych decyzji
lub pomocy innych organów państwowych, jeżeli mają trudności dowodowe?
W tym miejscu przechodzę do indywidualnego charakteru interpelacji, ponieważ to właśnie organ
podatkowy w Toruniu skrupulatnie wzywa przedsiębiorstwo Inter Car s.c. do zapłaty zobowiązania
podatkowego z tytułu akcyzy. Na chwilę obecną wysokość zobowiązania firmy to kwota niemal
800 000 zł. Co ciekawe, decyzją dyrektora Izby Celnej 430000-IAGW-91160-72/12/JM uchylono
zaskarżoną decyzję (wzywającą przedsiębiorstwo do zapłacenia podatku) w całości i wrócono do
ponownego rozpatrzenia, ponieważ organ odwoławczy wskazuje ˝okoliczności faktyczne, które
należy zbadać przy ponownym rozpatrzeniu sprawy˝.
Szanowny Panie Ministrze! Wydaje mi się, że opisane przeze mnie powyżej okoliczności
pokazują, jak rozległe wątpliwości są spowodowane luką w prawie i brakiem jasnych przepisów.
Pokazują również, że podległe Ministerstwu Finansów organy podatkowe nie stosują zaleceń i
opinii ani ministerstwa, ani innych jednostek administracji publicznej.
Pragnę niestety, Panie Ministrze, zwrócić uwagę na jeszcze jeden problem. Kiedy chce się
należycie przeprowadzić postępowanie dowodowe, trzeba szukać wielu rozwiązań, które mają
pomóc w rozstrzygnięciu w danej sprawie. Jeżeli organ podatkowy nie umie określić, do jakiej
nomenklatury CN należy zaliczyć dany pojazd, zawsze może zwrócić się o pomoc do
przedstawiciela producenta tejże marki na rynku polskim. Tak się składa, że firma Inter Car s.c.
zwróciła się do przedstawicielstwa firmy Nissan o sposób klasyfikowania samochodów marki
Nissan Navarra, czyli wykazała pełną wolę wyjaśnienia problematycznej sprawy (czego nie można
powiedzieć o organie podatkowym). W odpowiedzi, która stanowi część dowodową, na którą
słusznie powołuje się firma Inter Car s.c., dowiadujemy się, że firma Nissan Sales CEE Kft. ˝nie
traktuje modeli D40 (Nissan Navarra) jako samochody osobowe (kategoria M1), lecz jako
ciężarowe (N1). Z tego też powodu Nissan Sales CEE Kft. nie opłaca podatku akcyzowego w
odniesieniu do tych pojazdów˝. Jeżeli zatem główny przedstawiciel nie płaci akcyzy, a muszą robić
to inni nabywcy wewnątrzwspólnotowi jak firma Inter Car s.c., to mamy tu znamiona
bezpodstawnego wzbogacenia się przez dany organ podatkowy i można zatem wystąpić z
roszczeniem odszkodowawczym o zwrot świadczenie pieniężnego. Inną kwestią może być celowe
wprowadzenie w błąd podatnika w celu rozdysponowania swoim majątkiem w sposób
nieświadomy, co nosi znamiona wyzysku. Takie działania mogą również skutkować zarzutami
prokuratorskimi w stosunku do organu podatkowego. Z tego miejsca, chcę poinformować Pana
Ministra, że treść tej interpelacji zostaje wysłana również do prezesa Rady Ministrów, ministra
sprawiedliwości, a także prezesa Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ sprawa jest wielowątkowa i
niestety obnaża jakość funkcjonowania i procedur podejmowania decyzji w Polsce.
Kończąc, chcę zapytać Pana Ministra:
1. Jakie kroki zamierza podjąć w celu wyjaśnienia metod klasyfikacji nomenklatury CN w
odniesieniu do pojazdów typu pick-up?
2. Czy opinia urzędu statystycznego może być dowodem w postępowaniu dowodowym w celu
określenia wysokości lub zwolnienia z zobowiązania podatkowego?
3. Czy minister finansów podejmie kroki w celu wyjaśnienia problemu firmy Inter Car s.c. w
związku z przedłużającym się postępowaniem, które dotyczy odmiennej klasyfikacji pojazdów typu
pick-up?
4. Jakie działania podejmie ministerstwo w sprawie eliminacji nieostrych przepisów akcyzowych
w polskim prawie?
Z poważaniem
Poseł Maciej Wydrzyński
Toruń, dnia 30 sierpnia 2012 r.