Nośnik danych - to przedmioty i urządzenia

Nośnik danych - to przedmioty i urządzenia

Nośnik danych - to przedmioty i urządzenia ściśle związane z
komputerami. NiezaleŜnie od technologii uŜytej do produkcji
nośników danych oraz współpracujących z nimi urządzeń, które je
odczytują, kaŜdy taki tandem charakteryzują trzy
podstawowe parametry: ilość zapisanych danych, ich
trwałość i czas dostępu do nich.
-1-
Taśma magnetyczna
- jest rodzajem nośnika danych w postaci paska
taśmy z tworzywa sztucznego. Zapis i
ferromagnetyzm - taśma pokryta jest
granulkami materiału ferromagnetycznego
(najczęściej tlenki Ŝelaza i chromu). Podczas
zapisu głowica elektromagnetyczna za
pomocą "silnego" pola ustawia domeny
magnetyczne ("namagnesowuje" taśmę), a
podczas odczytu wychwytuje zmiany pola
spowodowane
róŜnym
namagnesowaniem
taśmy.
odczyt
taśmy
wykorzystuje
Technologie wykorzystujące taśmy magnetyczne:
•
•
•
•
•
•
Reel to reel ¼" - taśma do tzw. magnetofonów szpulowych (szerokość
taśmy - ćwierć cala)
Compact casette - kaseta uŜywana jako nośnik muzyki audio
Micro casette - mniejsza wersja standardu (uŜywana w dyktafonach,
automatycznych sekretarkach)
VHS - kasety video
streamer - urządzenie do magazynowania duŜych ilości danych
DAT/DDS - cyfrowe taśmy firmy Sony.
Kaseta magnetofonowa
(CC lub z ang. Compact Cassette – kaseta
kompaktowa), to kaseta przeznaczona do magnetofonów kasetowych opracowana
przez firmę Philips w 1963 roku. SłuŜy równieŜ jako nośnik do przechowywania
danych.
Najczęściej spotykane są kasety C60 (taśma o długości 85 m i grubości 18
mikrometrów). Daje to długość nagrania 2 × 30 minut.
Kasety magnetofonowe naleŜały niegdyś – obok płyt
gramofonowych do najpopularniejszych nośników
dźwięku, a przed upowszechnieniem się płyt
kompaktowych CD – jako nośnik danych. UŜywana była
jako pamięć masowa w popularnych komputerach 8bitowych jak: Atari, Commodore, ZX Spectrum,
Timex, Amstrad CPC.
-2-
Dyskietka
- nośnik magnetyczny pamięci dyskowej, elastyczny krąŜek z
tworzywa sztucznego zamknięty w sztywnej lub miękkiej obudowie,
wykorzystywany
w
specjalnie
przystosowanych
napędach
dyskowych,
pozwalających na wielokrotny zapis i odczyt informacji. Standard zapisu
umoŜliwia wymianę dyskietek pomiędzy napędami i łatwe przenoszenie programów
i danych pomiędzy komputerami.
Dyskietki dzielą się ze względu na rozmiar: 3,5; 5,25; 3 lub 8 cali. Dyskietki
róŜnią się pojemnością: 720 KB (DD); 1,44 MB (HD) lub 2,88 MB; 1,2 MB; 1,7 MB.
Dyskietki są podstawowym wymiennym nośnikiem pamięci zewnętrznych,
stosowanym w mikrokomputerach.
Jako pierwsze pojawiły się dyskietki 8-calowe. Następnie zaczęto stosować
dyskietki 5¼-cala o pojemności 360 KB (DD) (choć bardzo często ówczesne
napędy potrafiły formatować na 180 KB lub nawet mniej), a następnie 1,2 MB
(HD) (choć istniały programy, które potrafiły formatować je na 1,4 lub nawet
1,6 MB). W komputerach klasy PC obecnie najpowszechniej uŜywane są dyskietki
3,5 calowe (wg innych oznaczeń - 90 mm) HD (High Density) o pojemności
"1.44 MB" ("megabajt" ten w rzeczywistości był jednostką mieszaną - 1000×1024,
a dyskietki te miały 1440 KiB). Dyskietka taka składa się z twardej plastikowej
obudowy z otworem dostępowym do nośnika zasuwanym metalową (później
plastikową) zasuwką.
Dyskietka 5,25 cala
Dyskietka 3,5 cala
-3-
Pamięć flash
- jest rodzajem pamięci EEPROM (ang. Electrically-Erasable
Programmable Read-Only Memory), pozwalającej na zapisywanie lub kasowanie
wielu komórek pamięci podczas jednej operacji programowania. Jest to pamięć
nieulotna – po odłączeniu zasilania nie traci swej zawartości. Standardowe
pamięci EEPROM pozwalają zapisywać lub kasować tylko jedną komórkę pamięci
naraz, co oznacza, Ŝe pamięci Flash są znacznie szybsze, jeśli wykorzystujący je
system zapisuje i odczytuje komórki o róŜnych
adresach w tym samym czasie. Wszystkie typy
zarówno pamięci Flash, jak i EEPROM mają
ograniczoną
liczbę
cykli
kasowania;
przekroczenie
tej
liczby
powoduje
uszkodzenie pamięci. Istnieją dwa rodzaje
pamięci flash: NOR i NAND, róŜniące się
typem bramki logicznej zastosowanej w komórkach pamięci. Nazwy rodzajów
pamięci pochodzą od uŜytego typu bramki logicznej.
Pamięci typu FLASH:
PenDrive
- urządzenie przenośne zawierające pamięć nieulotną typu Flash
EEPROM, zaprojektowane do współpracy z kaŜdym komputerem poprzez port
USB i uŜywane do przenoszenia danych
(zapisywanych
w
plikach)
między
komputerami.
iPod
– wspólna nazwa rodziny przenośnych odtwarzaczy multimedialnych,
produkowanych przez firmę Apple. Niektóre z nich mogą działać w roli
dodatkowego dysku twardego dla komputera stacjonarnego lub laptopa),
natomiast iPod w najnowszej wersji, iPod touch, stanowi wielofunkcyjny komputer
osobisty typu palmtop z systemem operacyjnym typu Unix i bezprzewodowym
dostępem do internetu.
Najnowsze iPody
wyposaŜone są albo w dysk twardy o pojemności 80
i 160 GB lub w pamięć typu flash – 1 GB w iPod
shuffle;4 GB, 8 GB lub 16 GB w iPod nano oraz 8
GB, 16 GB lub 32 GB w iPod touch.
-4-
Dysk twardy (HDD)
- jeden z typów urządzeń pamięci masowej,
wykorzystujących nośnik magnetyczny do przechowywania danych. Nazwa "dysk
twardy" (hard disk drive) powstała w celu odróŜnienia tego typu urządzeń od tzw.
"dysków miękkich", czyli dyskietek (floppy disk), w których nośnik magnetyczny
naniesiono na elastyczne podłoŜe, a nie jak w dysku twardym na sztywne.
Pojemność dysków wynosi od 5 MB (przez 10MB, 20MB i 40MB - dyski MFM w
komputerach klasy XT 808x i 286, współcześnie zaś dyski kilkusetmegabajtowe
w komputerach osobistych naleŜą do rzadkości) do 2 TB[1], najczęściej posiadają
rozmiar nawet kilkuset
(powyŜej 400 GB) GB,
(w laptopach 20-500
GB, w laptopach z
dwoma
dyskami
twardymi do 640 GB).
Małe
dyski,
o
pojemnościach
od
kilkuset MB do kilku GB
stosuje
się
współcześnie w kartach
dla slotu Compact Flash
(Microdrive) do cyfrowych aparatów fotograficznych, a takŜe w innych
urządzeniach przenośnych.
Dla dysków twardych najwaŜniejsze są parametry: pojemność, szybkość
transmisji danych, czas dostępu, prędkość obrotowa talerzy (obr/min.) oraz
MTBF.
-5-
Dyski CD
- standardowa płyta kompaktowa, często określana jako Audio CD,
dla odróŜnienia od późniejszych wariantów, została opracowana wspólnie przez
koncerny Philips i Sony pod koniec lat 70. Najbardziej popularne są płyty o
pojemności 650 MB i 700 MB. Płyty kompaktowe wykonane są z poliwęglanowej
płytki o grubości 1,2 mm i średnicy 12 cm, pokrytej
cienką warstwą aluminium, w której zawarte są
informacje (w postaci kombinacji mikrorowków i
miejsc ich pozbawionych). Odczytywane są one
laserem półprzewodnikowym (AlGaAs) o długości
fali około 780 nm. Na płycie poza muzyką mogą być
równieŜ zapisywane multimedia oraz dane
komputerowe. Zapis moŜe się odbywać w jednym z
wielu standardów: CD-Audio, PhotoCD, CD-R, CDROM, CD-RW, VCD, SVCD, CD+G, CD-Text, CDROM XA, CD-Extra, CD-i Bridge, CD-i.
Dyski DVD -
jednym z załoŜeń, które przyjęto podczas konstruowania DVD,
było zachowanie kompatybilności z CD. W praktyce oznacza to moŜliwość odczytu
i zapisu w napędzie DVD płyt CD. Opracowana technologia zapewnia pojemność
4,7 GB, co pozwala na zapisanie na jednostronnym, jednowarstwowym nośniku
(dzięki kompresji MPEG-2) ponad 120 minut obrazu wideo, napisów w wielu
językach oraz trzech wielokanałowych ścieŜek dźwiękowych w systemie 5.1 Dolby
Digital. Było to moŜliwe dzięki zastosowaniu lasera o mniejszej długości fali
(czerwonego), co z kolei umoŜliwiło zmniejszenie wymiarów pitu i landu. W
efekcie wzrosła pojemność płyty. Oczywiście powstały równieŜ płyty DVD
dwustronne i wielowarstwowe, o pojemności do 18 GB. Wszystko to spowodowało
powstanie wielu standardów, w których mogą być zapisywane płyty DVD.
Najbardziej popularne są standardy: DVD-R, DVD-RW, DVD+R, DVD+RW.
-6-
Blu-ray Disc (BD) – konkurencyjny dla HD DVD format zapisu optycznego,
opracowany przez Blu-ray Disc Association (BDA). Następca formatu DVD.
WyróŜnia się większą pojemnością od płyt DVD, co jest moŜliwe dzięki
zastosowaniu niebieskiego lasera.
Ten nowy typ nośnika pozwala na zapisanie 25 GB danych na płytach
jednowarstwowych. W uŜytku są równieŜ płyty dwuwarstwowe o pojemności 50
GB. Istnieją płyty czterowarstwowe mieszczące do 100
GB oraz ośmiowarstwowe, na których moŜna zapisać 200
GB
informacji.
Pioneer
opatentował
płytę
szesnastowarstwową, która mieści do 400 GB danych.
Do zapisywania na tym nośniku jest uŜywany niebieski
laser (w nagrywarkach DVD uŜywany jest laser
czerwony).
-7-
Napęd Zip - rodzaj napędu i nośnika danych uŜywanego głównie do tworzenia
kopii zapasowej danych i archiwizacji plików.
Iomega ZIP
- przenośny napęd produkowany przez firmę
Iomega, który obsługiwał 3,5-calowe dyski ZIP występujące w
trzech odmianach: pierwsza mieści 100 MB danych (czyli
pojemność 70 zwykłych dyskietek), druga zaś 250 MB
(odpowiednik 175 zwykłych dyskietek), trzecia 750 MB
(odpowiednik 525 zwykłych dyskietek).
-8-
Źródła:
http://www.i-slownik.pl/1,448,dyskietka.html
http://pclab.pl/art32539-3.html
http://pl.wikipedia.org/wiki/Dysk_twardy
-9-
Spis treści
Nośnik danych. ........................................................................................................................ 1
Taśma magnetyczna. .............................................................................................................. 2
Kaseta magnetofonowa .........................................................................................................2
Dyskietka ................................................................................................................................. 3
Pamięć flash............................................................................................................................. 4
PenDrive. .................................................................................................................................. 4
iPod. ........................................................................................................................................... 4
Dysk twardy (HDD)................................................................................................................ 5
Dyski CD ................................................................................................................................... 6
Dyski DVD. ............................................................................................................................... 6
Blu-ray Disc (BD).................................................................................................................... 7
Napęd Zip.................................................................................................................................8
Źródła........................................................................................................................................9
- 10 -