Bezpieczenstwo Sanitarne Powiatu za 2011

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Szczecinku
OCENA STANU BEZPIECZENSTWA
SANITARNEGO POWIATU
SZCZECINECKIEGO
za 2011r.
Ocena Stanu Sanitarnego i Sytuacji Epidemiologicznej
Powiatu Szczecineckiego za 2011 r.
I
Wstęp………………………………………………………………………………............5
II Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych............................................7
III Stan sanitarny podmiotów działalności leczniczej…………….……………….....….12
3.1 Decyzje administracyjne wydane na podmioty działalności leczniczej, z wyodrębnieniem
decyzji dot. opiniowania pomieszczeń.
3.2. Zakłady Opieki Zdrowotnej.
3.2.1. Szpitale
3.2.1.1 Stan techniczny i funkcjonalność szpitali
3.2.1.2 Dezynfekcja
3.2.1.3 Utrzymanie bieżącej czystości
3.2.1.4 Sterylizacja
3.2.2 Zakażenia szpitalne i ocena działalności szpitalnych zespołów ds.
zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych.
3.2.3 Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria
3.2.4 Indywidualne specjalistyczne i grupowe praktyki lekarskie, lekarzy
dentystów oraz pielęgniarek i położnych.
IV Higiena żywności żywienia i przedmiotów użytku…………………………………...18
4.1 Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i materiałów i wyrobów do kontaktu
z żywnością oraz kosmetyków.
4.1.1 Zakłady produkcji żywności
4.1.2 Zakłady obrotu żywnością
4.1.3 Zakłady żywienia zbiorowego
4.1.4 Zakłady produkcji i obrotu kosmetykami
4.2 Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do
kontaktu z żywnością
4.3 Jakość zdrowotna krajowych i importowanych środków spożywczych.
4.4 Badania sanitarne – wymazy z powierzchni naczyń stołowych , sprzętu kuchennego, rąk
pracowników oraz tzw. Zmiotki
4.5 Zatrucia pokarmowe
4.6 Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami podjętych w ramach określonych akcji.
4.7 Znakowanie środków spożywczych
4.8 Nadzór nad obrotem grzybami i przetwórstwem grzybów.
4.9 Nadzór nad przestrzeganiem warunków określonych w rozporządzeniach 1829/2003
i 1830/2003 dotyczące żywności genetycznie zmodyfikowanej.
4.10 Ocena sposobu żywienia i podejmowane działania związane z edukacja dot. prawidłowego
żywienia.
4.11 Inne istotne zagadnienia.
V Zagadnienia z zakresu higieny komunalnej……………………………………...........29
5.1 Stan sanitarny wybranych obiektów
5.1.1 Ustępy publiczne
5.1.2 Obiekty świadczące usługi hotelarskie skategoryzowane i nie objęte kategoryzacją.
5.1.3 Domy Pomocy Społecznej
2
5.1.4 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz świadczące
łącznie wybrane z powyższych usług.
5.1.5 Obiekty komunikacji publicznej
5.1.6 Cmentarze i zakłady pogrzebowe
5.2 Jakość wody przeznaczonej do spożycia.
5.2.1 Zbiorowe zaopatrzenie w wodę do spożycia.
5.2.2 Prowadzone postępowania administracyjne na jakość wody.
5.2.3 Występujące braki w dostarczaniu wody, awarie.
5.2.4Ważniejsze modernizacje stacji uzdatniania i sieci wodociągowej.
5.2.5 Działania naprawcze prowadzone przez przedsiębiorstwo wodociągowo –kanalizacyjne
w celu doprowadzenia wody do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia.
5.2.6 Inne podmioty zaopatrujące w wodę:
5.2.7 Prowadzone postępowania administracyjne na jakość wody:
5.2.8 Występujące braki w dostarczaniu wody, awarie
5.2.9 Ważniejsze modernizacje stacji uzdatniania i sieci
5.3 Baseny kąpielowe
5.3.1 Ocena jakości wody basenowej i stanu sanitarno-technicznego basenów
5.4 Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej-szpitale
5.4.1 Zaopatrzenie szpitali w wodę .
5.4.2 Postępowanie z bielizną szpitalną i pralnictwo
5.4.3 Postępowanie z odpadami medycznymi
5.4.4 Postępowanie z odpadami komunalnymi
5.4.5 Postępowanie ze zwłokami w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego, prosektoria.
VI Zagadnienia z zakresu higieny dzieci i młodzieży……………………………………36
6.1 Warunki sanitarno-techniczne
6.2 Ergonomia mebli szkolnych oraz higieniczna ocena rozkładów zajęć lekcyjnych.
6.3 Warunki do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego.
6.4 Ochrona placów zabaw i terenów sportowych przed zanieczyszczeniami odchodami
zwierzęcymi.
6.5 Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci 6-letnich w tzw. ”oddziałach
zerowych” w placówkach oświaty.
6.6 Inne formy wychowania przedszkolnego
VII Nadzór bieżący nad zakładami pracy………………………………………………..38
7.1 Nadzorowane zakłady pracy, w których stwierdzono przekroczenia czynników
szkodliwych dla zdrowia (NDN/NDS) wg PKD.
7.2 Realizacja zadań wynikających z nadzoru bieżącego w sekcji higieny pracy.
7.3 Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne występujące w środowisku
pracy.
7.4 Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne.
7.5 Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami oraz produktami biobójczymi.
7.5.1 Substancje chemiczne i ich mieszaniny w powiecie – wprowadzający do obrotu.
7.5.2 Substancje chemiczne i ich mieszaniny w powiecie – stosujący
7.5.3 Produkty biobójcze w powiecie.
7.6 Choroby zawodowe.
VIII Ocena stanu sanitarnego powiatu w działalności
pionu zapobiegawczego nadzoru sanitarnego……………………………………...40
3
IX Ocena bezpieczeństwa powiatu - oddział laboratoryjny………………………..…....44
X Ocena sanitarna powietrza atmosferycznego…………...…………………………......44
XI Spis tabel i rycin……………..……………………...……………………........................49
4
I. WSTĘP
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Szczecinku wykonuje zadania z zakresu
bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego na terenie Powiatu Szczecineckiego w
skład którego wchodzi miasto Szczecinek i 5 gmin zajmujących obszar o powierzchni 1765
km. kw. zamieszkiwany przez 77 064 mieszkańców.
Ustawowe zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej realizowane są wielopłaszczyznowo
poprzez komórki organizacyjne Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w
Szczecinku: Higieny Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku, Higieny Komunalnej,
Higieny Pracy, Higieny Dzieci i Młodzieży, Epidemiologii, Oświaty Zdrowotnej i Promocji
Zdrowia, Nadzoru Zapobiegawczego.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego podległego terenu. działalność kontrolnorepresyjna w 2011r. przedstawiała się następująco:
liczba kontroli i wizytacji
liczba decyzji merytorycznych
liczba postanowień
liczba decyzji płatniczych
liczba mandatów
liczba opinii
-
2034
448
41
241 na kwotę
12 na kwotę
182
25 790 zł
1 900 zł
Rozpatrzono 66 wniosków i skarg interwencyjnych od mieszkańców miasta Szczecinek i
mieszkańców terenu Powiatu Szczecinek. Najczęściej zgłaszana problematyka skarg i
wniosków to:
niewłaściwy stan sanitarno - techniczny lokali mieszkalnych;
zagrzybienie pomieszczeń mieszkalnych;
niesprawność kanalizacji w piwnicach, zalewanie nieczystościami;
niewłaściwa jakość wody pitnej;
niewłaściwa jakość zdrowotna środków spożywczych;
sprzedaż przeterminowanej żywności;
nieprzestrzeganie warunków higieniczno-sanitarnych w placówkach obrotu
żywnością;
nieprawidłowości dot. lokalizacji śmietników, odpływu ścieków na posesjach;
zapylenie i uciążliwe odory nad miastem Szczecinek;
niewłaściwy stan techniczny i sanitarny ubikacji publicznych i w budynkach
użyteczności publicznej;
niewłaściwy stan sanitarny oraz nieprzestrzeganie procedur sanitarnych w zakładzie
leczniczym;
uchybienia sanitarne w zakładach wychowania i nauczania;
W laboratoriach Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinku w 2011r.
wykonano oznaczenia fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne w 29 602 próbkach. Dla
miasta i powiatu szczecinek wykonano oznaczenia w 17 087 próbkach.
W pionie Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku w 2011 r. realizowano
zaplanowane zadania i zamierzenia w kierunku nadzoru nad prawidłowymi warunkami
produkcji i obrotu żywnością we wszystkich zakładach produkcyjnych i żywienia zbiorowego
5
oraz nad prawidłowymi warunkami wprowadzania do obrotu handlowego żywności. Zgodnie
z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego realizowano plan poboru próbek w ramach
urzędowej kontroli żywności i monitoringu. Kontrolowano zasady wprowadzania do obrotu
handlowego materiałów do kontaktu z żywnością, prowadzono nadzór nad kosmetykami ze
szczególnym zwróceniem uwagi na zgodność znakowania kosmetyków z obowiązującymi
przepisami prawa.
Kontynuowano nadzór nad realizacją systemu kontroli wewnętrznej w nadzorowanych
zakładach, oceniano stopień wdrożenia Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP),Dobrej Praktyki
Produkcyjnej(GMP), Systemu Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli HACCP.W
ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i
Środkach Żywienia Zwierząt – RASFF, identyfikowano i szacowano zagrożenia ze strony
żywności o niewłaściwej jakości zdrowotnej.
W pionie Higieny Komunalnej kontynuowano nadzór nad obiektami użyteczności
publicznej, ponadto zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r.
w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi prowadzono stały monitoring
kontrolny wody przeznaczonej do spożycia. Pod stałym nadzorem były baseny kąpielowe
a w sezonie letnim kąpieliska funkcjonujące na podległym terenie.
W pionie Higieny Pracy kontynuowano nadzór nad zakładami pracy i przeprowadzano
kontrole pod kątem przestrzegania przepisów dotyczących wymagań higienicznych
i zdrowotnych w zakładach pracy oraz warunków środowiska pracy.
W pionie Higieny Dzieci i Młodzieży nadzorem objęto placówki oświatowo-wychowawcze
oraz placówki wypoczynku letniego i zimowego. Realizowano zaplanowane zadania
i zamierzenia w celu egzekwowania właściwych warunków podczas pobytu dzieci
i młodzieży w placówkach, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W pionie Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia kontynuowano programy zdrowotne z lat
poprzednich jak i nowo wprowadzane zmierzające do podniesienia kultury zdrowotnej
społeczeństwa.
W pionie Epidemiologii podejmowano czynności zmierzające do powstrzymania procesu
epidemicznego w zakresie chorób zakaźnych i pasożytniczych występujących na podległym
terenie poprzez przeprowadzanie wnikliwych dochodzeń epidemiologicznych,
unieszkodliwianie źródła zakażenia, przecięcie dróg szerzenia się chorób oraz wzmocnienie
odporności osób wrażliwych na zakażenie. Ponadto kontynuowano nadzór nad placówkami
lecznictwa otwartego i zamkniętego w odniesieniu do wymogów obowiązującego prawa.
6
II. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE
CHORÓB ZAKAŹNYCH
2.1.
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych
Rejestrację zgłaszanych przypadków zachorowań prowadzono zgodnie z definicjami chorób
przyjętymi w Unii Europejskiej.
W roku sprawozdawczym do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w
Szczecinku zgłoszono 748 zachorowań na choroby zakaźne z czego hospitalizowano 171
przypadków.
2.2.
Zatrucia i zakażenia pokarmowe.
W roku 2011 zarejestrowano łącznie 143 przypadki bakteryjnych i wirusowych zatruć
pokarmowych i zakażeń jelitowych w tym
105 przypadków zakażeń rotawirusowych
18 przypadków zakażeń adenowirusowych
19 przypadków bakteryjnego zatrucia pokarmowego
1 przypadek biegunki BNO
Z 143 zarejestrowanych przypadków zakażeń i zatruć pokarmowych 122 przypadki
diagnozowane i leczone były w warunkach szpitalnych.
2.2.1. Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w
okresie od 01.01.2011 r. do 31.12.2011r.
W roku 2011 zarejestrowano 1 ognisko zatrucia pokarmowego. Zatrucie pokarmowe miało
miejsce w dniu 30 czerwca 2011r. w Przedszkolu Niepublicznym w Szczecinku. Na
narażonych 101 dzieci objawy zatrucia wystąpiły u 19 dzieci. Hospitalizowano 4 dzieci.
Przyczyną zatrucia była pasta drobiowa zanieczyszczona mikrobiologicznie podana dzieciom
na śniadanie w dniu 30 czerwca. Zanieczyszczenie mikrobiologiczne pasty nastąpiło na
skutek niezgodności w zakresie utrzymania procedur na etapie mycia i dezynfekcji naczyń
i sprzętu oraz rąk personelu.
Z uwagi na objawy chorobowe i wyniki badań laboratoryjnych od chorych , osób ze
styczności oraz wyniki badań próbek żywnościowych, wymazów na czystość
mikrobiologiczną ze sprzętu produkcyjnego, rąk personelu zakwalifikowano w/w
zachorowania jako inne bakteryjne zatrucie pokarmowe.
2.2.2. Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową, które wystąpiły w
okresie od 01.06.2011 r. do 31.08.2011r.
Jak wyżej. Zatrucie pokarmowe opisane w w/w punkcie miało miejsce w dniu 30 czerwca
2011r. czyli w okresie letnim.
2.3. Decyzje administracyjne wydane w 2011r. na podstawie art. 5 ust.1 ustawy z
dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych
u ludzi.
W roku 2011 nie wydawano decyzji administracyjnych nakazujących choremu lub
podejrzanemu o zachorowanie na chorobę zakaźną : badanie , leczenie, hospitalizację,
izolację, kwarantannę zgodnie z art. 5 ust.1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu i
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ( Dz.U. Nr 234 poz.1570)
7
2.4. Wirusowe zapalenia wątroby.
2.4.1. Wirusowe zapalenia wątroby typu „A”
W 2011 r. nie rejestrowano WZW typu A . Zachorowań na WZW typu A na podległym
terenie nie rejestrowano od 2001r.
2.4.2. Wirusowe zapalenia wątroby typu „B”
W 2011 r. zarejestrowano 1 przewlekłe WZW typu „B”.
Dotyczyło ono osoby pracującej w jednym z zakładów pracy gdzie w wyniku
przeprowadzonych okresowych badań lekarskich w tym laboratoryjnych w kierunku
zakażenia WZW wykryto nosicielstwo Ag Hbs. Diagnostyka szpitalna przeprowadzona w
wyniku wykrytego nosicielstwa wykazała u w/w osoby przewlekłe WZW typu B. Wg
dochodzenia epidemiologicznego nie ustalono źródła zakażenia przy czym z racji
wykonywanych obowiązków służbowych nie jest wykluczone narażenie na zakażenie w
wyniku wykonywania obowiązków służbowych.
2.4.3. Wirusowe zapalenia wątroby typu „C”
W 2011r. zarejestrowano 2 przypadki wirusowego zapalenia wątroby typu C.
Jeden przypadek dotyczy osoby dorosłej obciążonej licznymi pobytami w zakładach opieki
zdrowotnej z uwagi na przewlekłe schorzenia jak również narażonej na zakażenie z uwagi na
obowiązki służbowe. Osoba ta jako pracownik szpitala zajmowała się m.in. odpadami
medycznymi.
Drugi przypadek dotyczy również osoby dorosłej, która z uwag na porażenie mózgowe
wielokrotnie miała do czynienia z zakładami opieki zdrowotnej a badania w kierunku HCV
czy Ag Hbs wykonane miała w 2011r. Po wykryciu zakażenia HCV w/w osobę poddano
szczegółowej diagnostyce w oddziale zakaźnym. Diagnostyka wykazała u w/w osoby
przewlekłe WZW typu C.
W roku 2011 nowo wykryte nosicielstwo wirusa HCV zarejestrowano u 13 osób
a nosicielstwo Ag Hbs zarejestrowano u 10 osób i aktualnie w rejestrach tut. Stacji
figuruje 563 nosicieli hepatotropowych wirusów wątroby w tym :
455 - nosicieli HBV
105 - nosicieli HCV
3 - nosicieli HCV i HBV
2.5. Grypa sezonowa , grypa wywołana nowym wirusem A/H1N1
W roku 2011 nie rejestrowano zachorowań na grypę sezonową potwierdzona badaniami
wirusologicznymi i grypę wywołaną wirusem A H1N1.
Zachorowań grypopodobnych wg druków sprawozdawczych MZ-55 zgłoszono
i zarejestrowano 692 przypadki z tego 5 osób z powodu powikłań ze strony układu
oddechowego skierowano do szpitala.
2.6. Choroby wieku dziecięcego
2.6.1. Ospa wietrzna
Na terenie Powiatu Szczecinek wskaźniki zapadalności na ospę wietrzną od wielu lat
utrzymują się podobnie jak w całym kraju na wysokim poziomie (średnia krajowa
400/100tys.ludności).
8
W 2010r. zarejestrowano 328 przypadków co dało zapadalność 425,7/100tys.ludności a
w 2011r. zarejestrowano 522 przypadki co dało zapadalność 678,8 /100tys.ludności.
Zwiększenie odporności populacji jest możliwe dzięki szczepionce przeciwko ospie wietrznej
dostępnej na rynku krajowym.
Nieodpłatne szczepienia p/ospie wietrznej w ramach kalendarza szczepień przysługuje tylko
dzieciom z grup ryzyka m.in. dzieci z upośledzeniem odporności, z ostrą białaczką , dzieci
zakażone HIV . Na podległym terenie w 2011r. wg w/w kryteriów do nieodpłatnego
zaszczepienia zakwalifikowano i zaszczepiono 2 dzieci.
W 2011r. na koszt rodziców, ze względu na wysoką cenę szczepionki , zaszczepiono tylko 15
dzieci.
2.6.2. Różyczka
W 2011r. zarejestrowano 8 przypadków różyczki co dało dalszy spadek zapadalności, która
sukcesywnie od kilku lat malała m.in. . za sprawą wprowadzenia szczepienia p/różyczce do
obowiązkowego kalendarza szczepień
Nie notowano różyczki wrodzonej.
2.6.3. Świnka
Ostatnie lata wskazują niską zapadalność na świnkę. W 2011 r. zarejestrowano 4 przyp. co
daje zapadalność 5,2 . Dla porównania w roku tzw. epidemii wyrównawczej, który na
podległym terenie przypadł na 2004r., zarejestrowano 557 przypadków co dało zapadalność
720,1.
Tak znaczna poprawa w zakresie wskaźników zapadalności nastąpiła również poprzez
zaszczepienie osób wrażliwych w związku z wprowadzeniem do obowiązkowego kalendarza
szczepień ochronnych szczepienia skojarzonego przeciwko odrze, śwince i różyczce.
2.6.4. Krztusiec
W roku 2011 zarejestrowano 1 przypadek krztuśca potwierdzonego badaniami
laboratoryjnymi. Diagnostyka i leczenie w/w przypadku miało miejsce w warunkach
szpitalnych. Dla porównania w 2009r. rejestrowano 79 przypadków w tym
hospitalizowanych 66 przypadków a w 2010r. 7 przypadków z czego hospitalizowano 6
przypadków.
2.6.5. Płonica
W roku 2011 zarejestrowano 8 przypadków płonicy tj na poziomie zachorowań z
2010r. ale mniej niż w 2009r.w którym rejestrowano 21 przypadków.
2.7. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i /lub mózgu
W roku 2011 zarejestrowano łącznie 5 przypadków zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
2.7.1. Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu
Zarejestrowano 3 przypadki bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
w tym : 1 przypadek dotyczył dziecka a 2 przypadki osób dorosłych.
Były to zachorowania zakwalifikowane jako:
Inne i nieokreślone bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - G00.9
Inne określone bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- G00.2
Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – neuroborelioza
- G03.8
9
2.7.2. Wirusowe zapalenie opon mózgowych
Zarejestrowano 2 przypadki wirusowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
w tym :
Limfocytarne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - A87.2
Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - A87.9
2.7.3. Wirusowe zapalenie mózgu
W roku sprawozdawczym nie rejestrowano wirusowego zapalenia mózgu.
2.8. Inwazyjna choroba meningokokowa
W roku sprawozdawczym nie rejestrowano inwazyjna choroba meningokokowej
2.9. Borelioza z Lyme
W roku 2011 zarejestrowano 10 przypadków boreliozy. Zapadalność na boreliozę od
kilku lat utrzymuje się na podobnym poziomie. Zachorowania głównie dotyczą leśników
i pracowników leśnych.
2.10. Styczność i narażenie na wściekliznę – potrzeba szczepień
W roku 2011 r. zarejestrowano 158 przypadków pokąsań przez zwierzęta domowe
i dzikie i tyle też przeprowadzonych było wywiadów epidemiologicznych. Do szczepień
zakwalifikowano 10 osób. Były to osoby pokąsane przez nieznane psy i koty.
2.11. Realizacja szczepień ochronnych
W 2011 r. Program Szczepień Ochronnych realizowany był przez 19 świadczeniodawców w
26 gabinetach szczepień, które obejmowały swoją opieką 16670 dzieci i młodzieży do 19
roku życia .
W 2011 r. przeprowadzono 98 kontroli punktów szczepień. Przy przeprowadzonych
kontrolach gabinetów szczepień szczególną uwagę zwracano na:
wykonawstwo szczepień ochronnych
warunki przechowywania szczepionek, zachowanie łańcucha chłodniczego podczas
transportu szczepionek
przepływ kart uodpornienia (dokumentowanie przychodzących i wychodzących kart)
sposób postępowania ze sprzętem jednorazowego użycia,
bieżący stan sanitarny w punktach szczepień
Program szczepień ochronnych w roku sprawozdawczym realizowany był prawidłowo, bez
zakłóceń, dając w rezultacie wysoki odsetek zaszczepionych dzieci i młodzieży
w poszczególnych rocznikach (wykonawstwo 99,4 %).
10
Tabela 1 Stan zaszczepienia w roku 2011 r osób narażonych
na zakażenie(tężec, wścieklizna) oraz osób szczepionych szczepionkami nie finansowanymi
przez Ministerstwo Zdrowia.
RODZAJ SZCZEPIENIA
Tężec
Wścieklizna
Grypa
Kleszczowe zapalenie mózgu
Ospa wietrzna
Neisseria meningitidis
Wirus brodawczaka
WZW A
Rotawirusy
Streptococcus pneumoniae
LICZBA OSÓB
ZASZCZEPIONYCH
2010
771
15
3110
73
16
38
158
25
70
186
LICZBA OSÓB
ZASZCZEPIONYCH
2011
822
10
2107
43
15
201
158
44
87
176
2.12. Niepożądane odczyny poszczepienne
W roku 2011 zanotowano 2 niepożądane odczyny poszczepienne po szczepieniu szczepionką
DTP .
Podsumowanie i wnioski
W 2011r. w porównaniu do 2010 r. zarejestrowano wzrost zachorowań na choroby
zakaźne. W 2010r. zarejestrowano łącznie 559 a hospitalizowano 185 przypadków a w 2011
r. zarejestrowano 748 z czego hospitalizowano 171 przypadków.
Wzrost odnotowano w zachorowaniach na bakteryjne i wirusowe zakażenia jelitowe.
W roku 2011 zarejestrowano łącznie 143 przypadki bakteryjnych i wirusowych zatruć
pokarmowych i zakażeń jelitowych z czego 122 przypadki diagnozowane i leczone były w
warunkach szpitalnych. Dla porównania w 2010r. zachorowań zarejestrowano 135 z czego
wszystkie przypadki diagnozowane i leczone były były w warunkach szpitalnych.
Pomimo szeroko zakrojonej działalności oświatowo-zdrowotnej i systematycznego
podnoszenia poziomu higieny w placówkach służby zdrowia nadal występują zakażenia
wirusem zapalenia wątroby typu B i C.
Nadal na dość wysokim poziomie kształtuje się liczba pokąsań mieszkańców
Szczecinka i mieszkańców Powiatu Szczecinek przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę:
w 2010r. 141 przypadków a w 2011 158 przypadków. Są to najczęściej zwierzęta domowe,
psy i koty pozostające bez opieki, wyprowadzane na spacer bez smyczy i kagańca. Brak
możliwości ustalenia właściciela zwierzęcia pociąga za sobą konieczność wdrożenia
szczepień przeciwko wściekliźnie u osób poszkodowanych: i tak w 2011r. 10 osób poddano
szczepieniom.
Program szczepień ochronnych w roku sprawozdawczym realizowany był
prawidłowo, bez zakłóceń, dając w rezultacie wysoki odsetek zaszczepionych dzieci i
młodzieży w poszczególnych rocznikach (wykonawstwo 99,4 %).
11
III. STAN SANITARNY PODMIOTÓW
DZIAŁALNOŚCI LECZNICZEJ
3.1. Decyzje administracyjne wydane na podmioty działalności leczniczej,
z wyodrębnieniem decyzji dot. opiniowania pomieszczeń.
W roku 2011 decyzji administracyjnych wydanych na podmioty leczniczych było 12.
Wszystkie dotyczyły zaopiniowania pomieszczeń. Wydane zostały na podmioty lecznicze
takie jak: 6 decyzji dla NZOZ-ów i 5 dla praktyk indywidualnych lekarskich, 1 dla grupowej
praktyki pielęgniarskiej. Do dnia wejścia w życie ustawy Ministra Zdrowia z dnia 14 kwietnia
2011r. o działalności leczniczej (Dz.U. 2011, nr 112, poz. 654), wydawano opinie sanitarne
(10). Wszystkie decyzje i opinie były pozytywne.
3.2. Zakłady Opieki Zdrowotnej.
3.2.1. Szpitale
Na podległym terenie funkcjonuje 1 szpital jest to Szpital w Szczecinku Sp. z o.o. ul.
Kościuszki 38
Tabela 2 Wykaz oddziałów szpitala w Szczecinku
Nazwa szpitala, adres
Szpital w Szczecinku Sp. z o.o. ul. Kościuszki 38 Szczecinek
ogólna liczba łóżek:
186
w tym:
1
Oddział
liczba łóżek
Oddział Wewnętrzny
53
Oddział Chirurgiczny
34
Oddział Noworodkowy
19
Oddział Ginekologiczny
11
Oddział Dziecięcy
15
Oddział Ortopedyczny
16
Oddział Położniczy
25
OIT
4
SOR
8
12
Na terenie miasta Szczecinek działają również oddziały szpitalne prowadzone przez inne
podmioty nie związane ze Szpitalem w Szczecinku, są to;
oddział kardiologii NZOZ „Centrum Kardiologii ALLENORT” ul.
Kilińskiego 7 w Szczecinku, prowadzony przez Klinikę Allenort Sp. Z o.o. z
siedzibą w Warszawie zlokalizowany w budynku usług medycznych na II piętrze,
działa od 2009r.
oddział Nefrologiczno-Internistyczny z Poradnią –Centrum Usług Medycznych
„Dializa” Sp. z o.o. w Szczecinku ul. Kilińskiego 7, piętro V , powstał w 2010r.
Stacja dializ NZOZ „Dializa w Szczecinku” –Usługi Medyczne Sp. z o.o.
Szczecinek ul. Kilińskiego 7, piętro III.
NZOZ „Centrum Okulistyki i Chirurgii Oka” przy ul. Kościuszki 38b
należący do Pomorskiego Ośrodka Diagnostyki Medycznej PODIMED Sp. z o.o.
ul. Spółdzielcza 8 w Szczecinku
Na terenie miasta Szczecinek funkcjonują także stacjonarne i całodobowe
jednostki świadczące usługi zdrowotne inne niż szpitalne, należą do nich :
NZOZ „Salus” ul. Kościuszki 38C Szczecinek– oddział psychiatryczny z
poradnią zdrowia psychicznego.
NZOZ „Patronka” ul. Lelewela 11 Szczecinek –zakład opiekuńczo- leczniczy.
3.2.1.1.
Stan techniczny i funkcjonalność szpitali
W styczniu 2011r. działalność rozpoczął Szpitalny Oddział Ratunkowy. Pod potrzeby SOR w
Oddziale Wewnętrznym i na Oddziale Intensywnej Terapii wydzielono łóżka oraz dokonano
izolacji oddziału wewnętrznego od oddziału SOR. Według programu dostosowawczego
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinny
odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu
opieki zdrowotnej (Dz.U.2011.31.158), planuje się budowę nowego pawilonu gdzie między
innymi zostanie przeniesiony oddział wewnętrzny, ortopedyczny i pediatryczny.
Szpital posiada:
Zespół Ratownictwa Medycznego
Szpitalny Oddział Ratunkowy
izbę przyjęć położniczą
izba przyjęć ogólna
blok operacyjny dla potrzeb chirurgii i ginekologii
blok operacyjny dla potrzeb położnictwa
blok porodowy
centralną sterylizatornię
oraz w/w oddziały ( wg tabeli Nr 2 )
W szpitalu prowadzone są drobne remonty we własnym zakresie jak i poprzez firmy
zewnętrzne z uwzględnieniem potrzeb bieżących szpitala oraz realizowane są zadania ujęte w
programie dostosowawczym.
Oddziały szpitalne (wymienione 2.1.) znajdujące się na terenie miasta Szczecinek
prowadzone przez inne podmioty nie związane ze Szpitalem w Szczecinku, są to nowe
obiekty, których stan techniczny bieżący jest bez zastrzeżeń. Funkcjonalność placówek jest
zgodna z wymogami rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinny
odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładów
opieki zdrowotnej z dnia 2 lutego 2011r. oraz zgodne z rozporządzeniem ministra
infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002.75.690. z póź. zm.).
13
3.2.1.2.
Dezynfekcja
W Szpitalu oraz na oddziałach innych podmiotów lecznictwa zamkniętego leżących na
terenie miasta Szczecinek procesy dezynfekcji prowadzone są zgodnie z wewnętrzną
procedurą procesu dezynfekcji przy użyciu środków dezynfekcyjnych o szerokim spektrum
działania. Większość środków dezynfekcyjnych stanowią gotowe roztwory do użycia.
Roztwory środków dezynfekcyjnych jeśli jest taka potrzeba sporządzane są na bieżąco na
stanowiskach roboczych w oddziałach przez przeszkolony personel medyczny. Stanowiska
pracy posiadają instrukcje stanowiskowe sporządzania roztworów środków
dezynfekcyjnych, informacje dot. zasad prowadzenia dezynfekcji narzędzi, sprzętu,
pomieszczeń, powierzchni roboczych, rąk.
Preparaty dezynfekcyjnych przechowywane są w wydzielonych i zamykanych szafkach
w magazynkach oddziałowych lub gabinetach zabiegowych na poszczególnych oddziałach.
Narzędzia wielorazowego użytku dezynfekowane były w pełnym zanurzeniu, bezpośrednio
po użyciu w oddziałach , w specjalnych krytych i oznakowanych pojemnikach. Pojemniki na
roztwory dezynfekcyjne oznakowane były zgodnie z wymogami: nazwa środka, stężenie, data
i godzina sporządzenia , podpis osoby sporządzającej.
W oddziale wewnętrznym i chirurgicznym w basenowi usytuowane są myjki-dezynfektory
do kaczek i basenów. OIT ortopedia, ginekologia-kaczki i baseny są moczone w Medicarinie
w wyznaczonych pojemnikach; miejsce: basenownie lub inne pomieszczenia w oddziałach.
Po dezynfekcji baseny i kaczki przechowywane są na stelażach lub w zamykanych szafkach
przeznaczonych do tego celu zlokalizowanych w brudownikach. Szpital nie korzysta z
basenów i kaczek jednorazowego użytku.
W oddziałach „Centrum Kardiologii ALLENORT” ul. Kilińskiego 7 w Szczecinku,
Nefrologiczno-Internistyczny ul. Kilińskiego 7 Szczecinek, „Centrum Okulistyki i Chirurgii
Oka” ul. Kościuszki 38b w brudowniku w części oddziału usytuowane są maceratory do
jednorazowych kaczek i basenów.
We wszystkich oddziałach, w gabinetach zabiegowych, gabinetach lekarskich,
dyżurkach pielęgniarskich, stanowiska do mycia rąk wyposażone były w umywalki z bieżącą
ocieplą i zimną wodą, dozowniki z mydłem w płynie, dozowniki ze środkiem antyseptycznym
do rąk, zasobniki z ręcznikami jednorazowego użytku, pojemniki na zużyte ręczniki.
Gabinety zabiegowe zostały wyposażone w armaturę czerpalną uruchamianą bez kontaktu z
dłonią. Przy stanowiskach mycia rąk w widocznych miejscach znajdowały się opracowane
instrukcje higienicznego mycia rąk.
Szpital i pozostałe oddziały innych podmiotów lecznictwa zamkniętego nie posiadają
komory dezynfekcyjnej dlatego też wg procedur poduszki , koce dotychczas poddawane były
dezynfekcji w procesie pralniczym z zastosowaniem środków piorąco-dezynfekujących a
pokrowce na materacach były poddawane dezynfekcji
3.2.1.3.
Utrzymanie bieżącej czystości
Sprzątanie pomieszczeń szpitala i w/w oddziałów prowadzone jest przez personel danego
oddziału. Oddziały posiadają specjalistyczne wózki i sprzęt do utrzymania czystości oraz
wyposażone są w sprzęt do sprzątania podzielony w zależności od stref czystości
mikrobiologicznej.
Na wszystkich oddziałach są opracowane i stosowane procedury: sprzątania i dezynfekcji
pomieszczeń, postępowania z brudną bielizną oraz postępowania z odpadami medycznymi.
14
3.2.1.4.
Sterylizacja
Szpital w Szczecinku ul. Kościuszki posiada własną centralną sterylizatornię, która
usytuowana jest na najniższej kondygnacji budynku głównego szpitala, ma zachowany
rozdział części „czystej” i „brudnej”. Strefa „czysta” oddzielona jest od sterylnej za pomocą
przelotowego sterylizatora. Pomiędzy strefami urządzone są śluzy umywalkowo -fartuchowe.
Pomieszczenia Centralnej Sterylizatorni planowane są do remontu. Transport sprzętu
i materiałów do sterylizacji i po sterylizacji prowadzony jest windą transportową zgodnie
z opracowaną procedurą transportową z zachowaniem rozdziału czasowego dla transportu
materiału „brudnego” i „czystego”.
Kontrola wewnętrzna procesów sterylizacji prowadzona jest:
wskaźnikami biologicznymi prowadzona w autoklawach co tydzień a w aparatach
gazowych każdorazowo
wskaźnikami chemicznymi – każdorazowo
wskaźnikami fizycznymi - rejestracja podstawowych parametrów fizycznych
w postaci wydruków prowadzona na bieżąco.
Prowadzona jest archiwizacja wyników kontroli.
Ponadto pracownicy PSSE kontrolują procesy sterylizacji raz na kwartał wskaźnikami
biologicznymi. W roku 2011 przebadano 20 cykli sterylizacji szpitalnej, żadnego nie
kwestionowano.
W ramach każdej kontroli szpitala sprawdzano sposób przygotowywania materiałów do
sterylizacji oraz systematyczność bakteriologicznej kontroli procesów sterylizacji. Ogólna
liczba badań autoklawów parowych wynosiła 1213, gazowych 300.
Nieprawidłowości nie stwierdzono.
Na potrzeby oddziałów szpitalnych pracuje:
autoklaw SI 000 MATACHANA Nr 38668, rok produkcji 2001
autoklaw STERIVAP BMT 669 – 2 ED , rok produkcji 2008
sterylizator gazowy typu STER-WACT 487/AGP z 1998 roku. o dużych mocach
przerobowych
sterylizator gazowy z abatorem 5 XL STER-WACT NR 20224/77770/027 3N , rok
produkcji 2009
Sterylizatornia świadczy usługi na zewnątrz dla:
Usługi Medyczne „Dializa” ul. Kilińskiego 7 Szczecinek
Pomorski Ośrodek Diagnostyki Medycznej PODIMED ul. Spółdzielcza 8
Szczecinek
NZOZ „Centrum Kardiologii Allenort” ul. Kilińskiego 7 Szczecinek
Sterylizacja w przychodniach lekarskich w większości została zawieszona ze względu
stosowanie wyłącznie jednorazowego sprzętu medycznego. Gabinety indywidualnej praktyki
stomatologicznej posiadają swoje autoklawy.
Pozostałe zakłady opieki zdrowotnej np. krwiodawstwo, narzędzia wielokrotnego użytku
sterylizuje w Szczecinie w Centrum Regionalnego Krwiodawstwa.
3.2.2.
Zakażenia szpitalne i ocena działalności szpitalnych zespołów ds.
zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych.
W placówkach leczniczych:
1. Szpital w Szczecinku ul. Kościuszki 38 Szczecinek
2. NZOZ „Patronka” ul. Lelewela 11 Szczecinek
3.Centrum Usług Medycznych „Dializa” ul. Kilińskiego 7 Szczecinek
15
4. NZOZ „Salus” ul. Kościuszki 38 Szczecinek
w których udzielane są całodobowe świadczenia zdrowotne powołany został Zespół Kontroli
Zakażeń Szpitalnych, zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008r.
W placówkach leczniczych:
1. „Centrum Okulistyki Chirurgii Oka” ul. Kościuszki 38b w Szczecinku
2. „Centrum Kardiologii Allenort” ul. Kilińskiego 7 Szczecinek
Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych jest trakcie organizacji.
Do zadań w/w zespołów należało stałe nadzorowanie sytuacji epidemiologicznej
w szpitalach, opracowywanie i przestrzeganie procedur zapewniających ochronę przed
zakażeniami zakładowymi, analizowanie występujących zakażeń zakładowych,
opracowywanie raportów o występowaniu zakażeń zakładowych oraz szkolenia personelu w
zakresie zasad, praktyki i metod kontroli zakażeń zakładowych. Dane o zakażeniach
szpitalnych gromadzone są przez pielęgniarki epidemiologiczne na podstawie kart rejestracji
zakażeń, wypełniane przez lekarzy prowadzących chorych.
W roku 2011 nie wystąpiło ognisko epidemiologiczne.
Szpitale nie posiadają laboratorium mikrobiologicznego, również lekarza mikrobiologa.
Badania w tym kierunku wykonywane są w Powiatowej Stacji w Szczecinku.
3.2.3. Przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie i ambulatoria
Większość placówek leczniczych zrealizowała plany poprawy stanu technicznego zgodnie
programem dostosowawczym. Wszystkie placówki, które jeszcze muszą dostosować się do
wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011r. w sprawie wymagań,
jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia
zakładu opieki zdrowotnej zostały powiadomione o terminie realizacji programów
dostosowawczych.
Kierownicy zakładów leczniczych zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008r., zobowiązani są do podejmowania działań
zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. Działania te obejmują między
innymi opracowanie, wdrożenie i nadzór nad procedurami zapobiegającymi zakażeniom
i chorobom zakaźnym związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. Procedury
podlegają kontroli przez Inspekcję Sanitarną z godnie z załącznikami otrzymanych od
Głównego Inspektora Sanitarnego. Należą do nich np: procedura mycia i dezynfekcji rąk,
mycia i dezynfekcji sprzętu medycznego, postępowanie po ekspozycji. Procedury
wymienione i inne są sprawdzanie w tracie kontroli sanitarnych.
Wszystkie przychodnie i inne ZOZ- y posiadają wyznaczone pomieszczenia gospodarcze,
w których przechowywany jest sprzęt do sprzątania ( wiaderka lub wózki, mopy, ścierki,
miotły, środki myjące i dezynfekcyjne), zatrudniony personel, jest odpowiednio przeszkolony
i zaznajomiony z procedurami dotyczącymi prawidłowego sprzątania.
Postępowanie z odpadami jest prawidłowe: odpady gromadzone są w pojemnikach
plastikowych – „ekopaku” lub w pojemnikach pedałowych zaopatrzonych w worki
czerwone. Wszystkie placówki posiadają zawarte umowy z firmami uprawnionymi do
odbioru i unieszkodliwiania odpadów medycznych. Odpady gromadzone są i przechowywane
w wyznaczonych, zamykanych pomieszczeniach, w lodówkach, bądź odbierane bezpośrednio
z gabinetu co 72 godziny.
16
3.2.4.
Indywidualne specjalistyczne i grupowe praktyki lekarskie, lekarzy
dentystów oraz pielęgniarek i położnych.
Praktyki dentystów stanowią największą grupę lekarzy prowadzących indywidualną praktykę
lekarką (34) w powiecie szczecineckim. Stan technicznych pomieszczeń nie budzi zastrzeżeń.
W ocenie stanu sanitarnego pod uwagę brano warunki techniczno-sanitarne pomieszczeń
i funkcjonalność, sposób gromadzenia i postępowania z odpadami medycznymi, proces
postępowania z narzędziami wielorazowego użytku po ich zastosowaniu, wyposażenie
stanowisk mycia i dezynfekcji rąk oraz stanowisk obróbki „brudnych” i „czystych” narzędzi
stomatologicznych. Ocenie podlegały także procedury dotyczące powyższych zagadnień.
Pozostałe indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie (30) obowiązuje również
obowiązek posiadania procedur zapobiegających zakażeniom i chorobom zakaźnym
związanych z udzielaniem świadczeń medycznych.. Stan techniczny – największe
zastrzeżenia są budzą praktyki prowadzone w budynkach mieszkalnych (3). Często nie
spełniają wymaganych standardów, nieprawidłowości jakie występują to brak kabiny higieny
intymnej u ginekologa, brak przystosowania obiektu dla osób niepełnosprawnych ruchowo.
Egzekwowanie zmian jest trudne, czasami niemożliwe ze względu architekturę budynku
Praktyki pielęgniarskie usytuowane są zazwyczaj placówkach NZOZ- ów lub w szkołach
( gabinety szkolne). Stan techniczny pomieszczeń, w których świadczone są usługi medyczne
nie budzi zastrzeżeń. Stan sanitarny i wyposażenie toreb wyjazdowych pielęgniarek
środowiskowych pracujących w terenie bez zastrzeżeń.
Sprzątanie pomieszczeń obiektów prowadzone jest przez zatrudniony personel.
Praktyki lekarskie, pielęgniarskie posiadają wydzielone pomieszczenia lub wydzielone
miejsca do przechowywania sprzętu i środków czystościowych.
Środki dezynfekcyjne dobrane są zgodnie z zakresem działania, czasem działania
i przeznaczeniem. Najczęściej stosowanymi środkami dezynfekcyjnymi są:
Incidur Spray – do powierzchni
ACE – do powierzchni zanieczyszczonej materiałem biologicznym
Spitaderm, AHD 2000 – do dezynfekcji rąk
Skinsept Pur, – do dezynfekcji skóry przed iniekcjami
Lysoformin 3000, Sekusept Pulwer – do dezynfekcji narzędzi stomatologicznych i
innych
Secudrill – drobnych narzędzi stomatologicznych
Roztwory robocze środków dezynfekcyjnych przygotowywane są zgodnie z zaleceniami
producenta, każdorazowo przed użyciem i codziennie wymieniane.
Postępowanie z odpadami odbywa się prawidłowo, w pojemnikach plastikowych –
„ekopaku”, pojemnikach pedałowych zaopatrzonych w worki czerwone. Wszystkie
skontrolowane praktyki lekarskie i pielęgniarskie posiadają zawarte umowy z firmami
uprawnionymi do odbioru i unieszkodliwiania odpadów medycznych. Odpady gromadzone,
przechowywane w wyznaczonych, zamykanych pomieszczeniach, w lodówkach, bądź
odbierane bezpośrednio z gabinetu co 72 godziny.
Podsumowanie i wnioski:
Stan sanitarno-techniczny w placówkach leczniczych z roku na rok poprawia się. Nowe
podmioty lecznictwa zamkniętego spełniają wymagania dla tego typu placówek. Szpital
znacząco podniósł standard oddziałów a ponadto na potrzeby niektórych oddziałów w roku
2012 rozpocznie się inwestycja dot. rozbudowy szpitala.
Placówki lecznictwa otwartego w większości podniosły standard bądź są w trakcie poprawy
stanu technicznego. Nie spełniają jeszcze wymogów niektóre placówki lekarzy rodzinnych
17
funkcjonujące na bazie dawnych ośrodków zdrowia oraz 3 gabinety lekarskie zlokalizowane
w blokach mieszkalnych.
Zadania stawiane przed Inspekcją Sanitarną to:
wzmożona kontrola nad wdrażaniem i stosowaniem procedur medycznych
zapobiegającym zakażeniom i chorobom zakaźnym.
wzmożona kontrola nad funkcjonowaniem zespołów zakażeń szpitalnych
podjęcie działań dotyczących poprawy zgłaszalności zachorowań na choroby
zakaźne poprzez wzmożoną kontrolę dokumentacji medycznej w trakcie kontroli
sanitarnych we wszystkich placówkach świadczących usługi medyczne.
nadzór nad realizacją „programów dostosowawczych” w podległych placówkach
lecznictwa.
IV. HIGIENA ŻYWNOŚCI ŻYWIENIA
I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU
Głównym celem działania sekcji Higieny Żywności Żywienia i Przedmiotów Użytku jest
zapewnienie odpowiedniego bezpieczeństwa zdrowotnego żywności produkowanej
i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu. Zadanie to realizowane jest poprzez
prowadzenie urzędowych kontroli żywności w zakresie spełnienia obowiązujących wymagań
sanitarno – zdrowotnych oraz pobieranie próbek środków spożywczych do badań
laboratoryjnych. Nadzór prowadzony jest w oparciu o obowiązujące podstawy prawne,
wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego oraz analizę zagrożeń w powiecie.
Prowadzone działania dotyczą:
oceny warunków sanitarno – higienicznych i technicznych produkcji i dystrybucji
sprzedaży, transportu środków spożywczych, kosmetyków oraz materiałów i wyrobów
do kontaktu z żywnością,
oceny jakości zdrowotnej produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności,
materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością krajowych oraz importowanych
poprzez ocenę wizualna i/lub laboratoryjną próbek żywności pobieranych w ramach
urzędowej kontroli żywności i monitoringu,
monitorowanie wycofanej z obrotu żywności, kosmetyków i przedmiotów użytku w
ramach systemu wczesnego ostrzegania o pojawiających się produktach
niebezpiecznych na rynku (system RASFF i RAPEX),
nadzór nad kosmetykami, w tym ocena ich znakowania,
realizacja zamierzeń zaplanowanych corocznie w polityce przedsięwzięć dla powiatu
w oparciu o wytycznie GIS.
W trakcie kontroli sanitarnych zwracano również uwagę przedsiębiorcom branży
żywnościowej na obowiązek opracowania i wdrożenia metod analizy zagrożeń, w tym
systemu krytycznych punktów kontroli (HACCP).
4.1. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i materiałów i wyrobów do
kontaktu z żywnością oraz kosmetyków.
W roku 2011r. nadzorem sanitarnym objęto 770 zakładów, w tym:
produkcji żywności – 24
obrotu żywnością – 550
żywienia zbiorowego – 190, w tym zamkniętego - 82
18
obrotu materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością – 1
produkcji (konfekcjonowania kosmetyków) – 1
obrotu kosmetykami – 4
W 2011r. skontrolowano 428 zakładów przeprowadzając w nich 641 kontroli i rekontroli.
Zatwierdzono ogółem 140 zakładów, w tym większość nie dotyczyła nowych obiektów lecz
zakładów, w których nastąpiła zmiana właściciela prowadzącego działalność w danym
zakładzie, 11 zakładów zatwierdzono warunkowo na okres trzech miesięcy z uwagi na
konieczność usunięcia nieprawidłowości dotyczących stanu technicznego oraz konieczność
opracowania i wdrożenia systemu bezpieczeństwa żywności HACCP.
W 2011r. na terenie objętym nadzorem sanitarnym powstało 40 nowych zakładów w tym:
2 zakłady produkcji żywności,
18 zakładów obrotu żywnością,
7 zakładów żywienia zbiorowego,
6 obiektów ruchomych i tymczasowych
7 środków transportu.
Natomiast 10 zostało wykreślonych z rejestru z powodu całkowitej likwidacji działalności.
W 2011r. wydano ogółem 29 decyzji administracyjnych na poprawę stanu sanitarno –
technicznego z wyznaczonym terminem usunięcia nieprawidłowości; zalecenia dotyczyły
głównie zapewnienia prawidłowych gładkich, nieuszkodzonych powierzchni ścian, sufitów
i podłóg oraz dobrego stanu technicznego wyposażenia i sprzętu do kontaktu
z żywnością w zakładach. Część decyzji została wykonana, co potwierdzono
w przeprowadzonych kontrolach sprawdzających; przedsiębiorcy podjęli działania w celu
poprawy warunków, część decyzji jest w trakcie wykonywania.
Wydano również 3 decyzje dotyczące wstrzymania działalności części zakładu:
2 decyzje dotyczyły unieruchomienia automatów do produkcji lodów zlokalizowanych
w firmowych sklepach cukierniczych z uwagi na stwierdzoną w pobranych do badań
laboratoryjnych próbkach lodów nadmierną liczbę bakterii z grupy Enterobacteriaceae
w stosunku do wymaganych limitów, wynikającą z niezachowania higieny produkcji.
Przedsiębiorcy natychmiast podjęli działania mające na celu ustalenie przyczyn i
eliminacji powstałych nieprawidłowości, po przeprowadzeniu działań naprawczych
okazali wyniki badań laboratoryjnych lodów prawidłowej jakości.
1 decyzja dotyczyła wstrzymania produkcji wyrobów garmażeryjnych w jednym ze
sklepów wielkopowierzchniowych z uwagi na stwierdzoną nadmierną liczbę
przypuszczalnych Bacillus cereus oraz Staphylococcus aureus w pobranej próbce
żywności. Również na powierzchni rąk pracownika stwierdzono obecność bakterii
chorobotwórczych z rodzaju Staphylococcus aureus. Przedsiębiorca również w tym
przypadku podjął działania w celu wyeliminowania powstałych zagrożeń.
Przeprowadzona ponowne badania wykazały usuniecie niezgodności.
Najczęściej stwierdzanymi uchybieniami w zakresie bieżącego stanu sanitarno –
higienicznego w skontrolowanych zakładach było: niewłaściwy stan sanitarno – higieniczny
w zakładzie – brudne powierzchnie i urządzenia, nieprawidłowe przechowywanie żywności
w nieodpowiedniej temperaturze, w tym środków spożywczych wymagającej zachowania
łańcucha chłodniczego, niezachowania segregacji masy towarowej, wprowadzanie do obrotu
przeterminowanej żywności, brak wdrożonych procedur systemu HACCP.
W następstwie stwierdzenia rażących zaniedbań sanitarnych na właścicieli zakładów
nałożono 11 mandatów karnych na sumę 1800,00 zł, w tym:
19
1 w zakładzie produkcyjnym – piekarni,
7 w zakładach obrotu żywnością – sklepach spożywczych,
2 w zakładach żywienia zbiorowego typu otwartego,
1 w zakładzie żywienia zbiorowego typu zamkniętego.
Wszystkie uchybienia zostały usunięte w niezwłocznych terminach, co potwierdziły
przeprowadzone kontrole sprawdzające.
W 2011r. decyzji zakazujących wprowadzania produktu do obrotu nie wydano, wniosków do
Sądu o ukaranie nie składano.
4.1.1. Zakłady produkcji żywności
piekarnie – 11, w tym 1 piekarnia z wydzielonym ciągiem technologicznym produkcji
ciastkarskiej oraz wydzielonym ciągiem produkcji lodów tzw. tradycyjnych , ciastkarnie - 5,
automaty do lodów - 3, wytwórnie wyrobów cukierniczych – 2, wytwórnia tłuszczów
roślinnych i mieszanin tłuszczów zwierzęcych z roślinnymi – 1, przetwórnia owocowo –
warzywna – 1, wytwórnia napojów bezalkoholowych działająca sezonowo – 1.
Podczas kontroli sanitarnych zwracano uwagę na jakość surowców stosowanych do
produkcji, identyfikację dostawców i odbiorców, prawidłowość procesów technologicznych,
oznakowanie wyrobu gotowego oraz ocenę stopnia wdrożenia systemów bezpieczeństwa
żywności – GMP/GHP oraz HACCP.
1 zakład produkcji żywności (mała piekarnia zlokalizowana na terenie gminy Szczecinek)
oceniono jako niezgodny z wymaganiami z uwagi na stwierdzoną w czasie kontroli obecność
szkodników zbożowo – mącznych i ich pozostałości. Przedsiębiorca w ramach działań
naprawczych wstrzymał produkcję w zakładzie, zlecił przeprowadzenie zabiegów dezynsekcji
i deratyzacji dla firmy zewnętrznej DDD. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała
poprawę stanu sanitarnego i potwierdziła skuteczność przeprowadzonych zabiegów.
Za stwierdzone nieprawidłowości właściciela piekarni ukarano mandatem karnym.
Ponadto w 4 zakładach produkcji żywności – piekarniach stwierdzono niewłaściwy stan
sanitarno – techniczny (niegładkie, z odpryskami farby i ubytkami, zabrudzone i zawilgocone
powierzchnie ścian i sufitów). Wydane zostały decyzje administracyjne z określonymi
terminami usunięcia nieprawidłowości. Wszystkie zalecenia zawarte w decyzjach
administracyjnych zostały wykonane, co potwierdziły przeprowadzone kontrole
sprawdzające, stan techniczny w zakładach uległ poprawie.
W skontrolowanych zakładach opracowane i wdrażane są systemy bezpieczeństwa żywności
– GMP/GHP oraz HACCP.
4.1.2. Zakłady obrotu żywnością
sklepy spożywcze - 335, w tym supermarkety - 16, kioski spożywcze - 65, magazyny hurtowe 26, obiekty ruchome i tymczasowe - 10, środki transportu – 71 oraz inne obiekty obrotu
żywnością (w tym apteki) - 43.
W skontrolowanych zakładach obrotu żywnością na terenie powiatu stwierdzono, że
systematycznie ulega poprawie stan techniczny pomieszczeń oraz wyposażenie głównie
w nowoczesne urządzenia chłodnicze z automatyczną regulacją temperatury, co poprawia
warunki przechowywania środków spożywczych łatwopsujących się i umożliwia ich
właściwą segregację.
Podczas przeprowadzanych kontroli sanitarnych w zakładach obrotu żywnością najczęściej
stwierdzanymi nieprawidłowościami było: wprowadzanie do obrotu środków spożywczych
20
po upływie terminu trwałości oraz przydatności do spożycia; niezachowanie warunków
przechowywania żywności, niezachowanie należytej czystości w zakładach. Osoby
odpowiedzialne zostały ukarane mandatami karnymi - 7 mandatów na kwotę 800 zł; wydano
polecenia poprawy stanu sanitarnego i usunięcia nieprawidłowości. Przeprowadzone kontrole
sprawdzające wykazały poprawę.
Pełna dokumentacja systemu HACCP opracowana i wdrażana jest w dużych sklepach typu
markety oraz w sklepach firmowych; większość jednak stanowią małe sklepy prowadzone
przez jednoosobowe firmy, w których dokumentacja opiera się głównie na dobrej praktyce
higieniczne i procedurach sytemu HACCP; istotne ze względu na bezpieczeństwo produktów
(warunki przechowywania zwłaszcza produktów wymagających chłodzenia) są przez
przedsiębiorców monitorowane.
4.1.3. Zakłady żywienia zbiorowego:
Otwarte – restauracje, bary, zakłady małej gastronomii - 108
Zamknięte – stołówki szkole, w internatach, w przedszkolach, stołówki
pracownicze, bufet pracowniczy, bloki żywienia w zakładach opieki
zdrowotnej, inne zakłady żywienia zbiorowego – 82
W zakładach żywienia zbiorowego widoczna jest systematyczna poprawa w zakresie
wyposażenia w urządzenia i sprzęt wykorzystywany przy produkcji żywności. Zakłady
wyposażone są w coraz to nowocześniejsze urządzenia i sprzęt, które pozwalają na
zapewnienie prawidłowych warunków prowadzonych procesów.
Wszystkie skontrolowane w 2011r. zakłady oceniono jako zgodne z wymaganiami.
W czasie 1 kontroli zakładu żywienia zbiorowego typu otwartego stwierdzono niewłaściwy
stan sanitarno – higieniczny (bałagan w pomieszczeniach, nieprawidłowe przechowywanie
środków spożywczych); właściciela ukarano mandatem karnym. Uchybienia zostały usunięte
w trybie natychmiastowym, co potwierdziła przeprowadzona kontrola sprawdzająca.
W skontrolowanych zakładach żywienia zbiorowego opracowane i wdrażane są systemy
bezpieczeństwa żywności GMP/GHP oraz HACCP.
4.1.4. Zakłady produkcji i obrotu kosmetykami
zakład konfekcjonowania kosmetyków – 1, miejsca obrotu kosmetykami – 4
Nadzorem sanitarnym w 2011r. objęty został 1 zakład zajmujący się konfekcjonowaniem
kosmetyków (kremów do rąk, kremów do rozjaśniania włosów). W 2011r. podjęto próbę
przeprowadzenia kontroli w zakładzie; zakład zamknięty działalność została zaprzestana.
Kontrole miejsc obrotu kosmetykami dotyczyły sprawdzenia wprowadzania do obrotu
kosmetyków umieszczonych w systemie RAPEX tj. kosmetyków, które nie powinny
znajdować się w obrocie handlowym. Na terenie objętym nadzorem takich kosmetyków nie
stwierdzono.
21
Ogółem
Wstrzy
manie
działaln
ości
Ilość zbad.
prób
Ilość
zakw. prób
Zakłady żywienia
zbiorowego
Zakłady obrotu
3.
żywnością
Zakłady
konfekcjonowania
4.
i obrotu
kosmetykami
2.
Kwota
Zakłady
produkcyjne
Ilość
1.
Rodzaj obiektu
Ilość
kontroli
L
p.
Ilość
obiektów
Tabela 3 Stan bieżącego nadzoru sanitarnego nad obiektami produkcji i obrotu żywnością,
przedmiotami użytku oraz kosmetykami w 2011 r.
Mandaty
Decyzje
24
36
1
100
4
0
53
9
190
211
3
900
8
0
64
8
550
366
7
800
26
3
172
19
5
8
0
0
0
0
0
0
Tabela 4 Dane dotyczące działalności nadzorowej w obiektach żywności, żywienia
przedmiotów użytku oraz kosmetyków powiatu szczecineckiego w latach 2010 – 2011
Rok
Lp.
2010
2011
711
641
1.
Ilość przeprowadzonych kontroli
Pobrane próbki środków spożywczych,
233*
204
2.
przedmiotów użytku i kosmetyków
44*
85
3.
Pobrane próbki sanitarne
26/5350
11/1800
4.
Mandaty: ilość/kwota (zł)
Ilość wydanych decyzji administracyjnych
211
234
razem:
- decyzji na poprawę stanu sanitarno –
35
29
5.
higienicznego, w tym:
2
3
• decyzji wstrzymujących działalność
• decyzji zakazujących wprowadzania do
1
0
obrotu
•
próbki do badań laboratoryjnych zostały pobrane i zrealizowane zgodnie z ustalonym
planem poboru próbek na rok 2010 Głównego Inspektora Sanitarnego.
4.2. Jakość zdrowotna środków spożywczych oraz materiałów i wyrobów
przeznaczonych do kontaktu z żywnością
Państwowa Inspekcja Sanitarna od stycznia 2005 r. realizuje opracowany na szczeblu
centralnym, zgodnie z zasadami określonymi przez Komisję Europejską, plan poboru próbek
żywności krajowej i importowanej.
W 2011r. do badan laboratoryjnych z terenu powiatu szczecineckiego pobrano łącznie
289 próbek, w tym:
200 próbek żywności
85 próbek sanitarnych tj. wymazów sanitarnych i tzw. zmiotek
22
4 próbki kosmetyków
Z pośród powyższych próbek zakwestionowano 36, w tym:
1 próbkę soli morskiej spożywczej jodowanej zakwestionowano z uwagi na
stwierdzoną niższą zawartość jodu w 100g soli. Sprawozdanie z badań zostało
przekazane do rozpatrzenia wg właściwości do Inspekcji Sanitarnej nadzorującej
producenta soli.
1 próbkę potrawy przygotowanej do spożycia w niepublicznym przedszkolu
w Szczecinku – pasta z mielonego mięsa gotowanego kurczaka z masłem i gotowaną
marchewką, zakwestionowano z uwagi na stwierdzoną niezliczaną ilość
chorobotwórczych bakterii z rodzaju Escherichia coli i Staphylococcus aureus oraz
7 próbek sanitarnych tj. wymazów z powierzchni naczyń stołowych, sprzętu
produkcyjnego oraz rąk pracowników, pobranych również z wyżej opisanego
przedszkola niepublicznego, zakwestionowano z uwagi na obecność bakterii
chorobotwórczych z rodzaju Staphylococcus aureus.
W/w próbki żywności i sanitarne zostały pobrane w związku z podejrzeniem zatrucia
pokarmowego w przedszkolu. Sposób prowadzenia postępowania nadzorowego w tym
przypadku opisany jest w punkcie 3 dotyczącym zatruć pokarmowych.
20 próbek lodów z automatu pobranych w 3 zakładach zakwestionowano z uwagi na
stwierdzoną nadmierną liczbę bakterii z grupy Enterobacteriaceae w stosunku do
wymaganych limitów, wynikającą z niezachowania higieny produkcji.
W dwóch przypadkach produkcja lodów z automatu została wstrzymana, zostały
wydane decyzje administracyjne unieruchomienia automatu do czasu zapewnienia
lodów właściwej jakości zdrowotnej.
Przedsiębiorcy natychmiast podjęli działania mające na celu ustalenie przyczyn
i eliminacji powstałych nieprawidłowości, po przeprowadzeniu działań naprawczych
okazali wyniki badan laboratoryjnych lodów prawidłowej jakości.
W jednym przypadku przedsiębiorca sam zaprzestał produkcji lodów z automatu do
czasu przeprowadzenia działań mających na celu eliminacje zagrożeń. Po okazaniu
wyników badan lodów właściwej jakości, produkcja lodów z automatu została
wznowiona.
2 próbki farszu mięsnego wykorzystywanego do produkcji wyrobów garmażeryjnych
tj. pierogów z mięsem zakwestionowano z uwagi na stwierdzoną nadmierną liczbę
przypuszczalnych Bacillus cereus oraz Staphylococcus aureus oraz
1 próbkę sanitarną – wymaz z powierzchni rąk pracownika zakwestionowano z uwagi
na stwierdzoną obecność bakterii chorobotwórczych z rodzaju Staphylococcus aureus.
Zakwestionowane próbki farszu mięsnego i wymaz z powierzchni rąk pracownika
pochodzą z tego samego zakładu tj. części garmażeryjnej jednego ze szczecineckich
marketów. W związku z wynikami badań wydano decyzję wstrzymania produkcji
wyrobów garmażeryjnych w zakładzie do czasu wyeliminowania zagrożenia.
Przedsiębiorca podjął działania naprawcze, ustalono źródło zagrożenia i wdrożono
działania zapobiegawcze. Pobrane ponowne próbki do badań laboratoryjnych
wykazały usuniecie zagrożenia.
4 próbki sanitarne tzw. zmiotki z powierzchni urządzeń, podłogi pobrano
w 2 zakładach produkcyjnych – piekarniach zlokalizowanych na terenie powiatu
szczecineckiego. Próbki zostały zakwestionowane z uwagi na stwierdzoną obecność
szkodników zbożowo-mącznych oraz ich pozostałości. W obu przypadkach
o wynikach badań natychmiast powiadomiono prowadzących działalność, którzy sami
podjęli działania w celu wyeliminowania zagrożenia. W zakładach natychmiast
zostały przyprowadzone zabiegi dezynfekcji, deratyzacji przez wyspecjalizowane
firmy. Pobrane ponownie do badan próbki nie wykazały obecności szkodników.
23
4.3. Jakość zdrowotna krajowych i importowanych środków spożywczych.
Tabela 5 Ilość i rodzaj pobranych próbek do badań w roku 2011
Ilość
Ilość
pobranych
zdyskwalifikowanych
próbek
próbek
9
0
Mięso i przetwory mięsne (bez konserw)
Drób, podroby i produkty drobiarskie, jaja i
9
0
ich przetwory
4
0
Ryby i ich przetwory
44
20
Mleko i przetwory mleczne, lody
5
0
Ziarno zbóż i przetwory zbożowo – mączne
43
0
Wyroby cukiernicze i ciastkarskie
20
0
Warzywa i przetwory warzywne
9
0
Owoce i przetwory owocowe
33
2
Wyroby garmażeryjne i kulinarne
Środki spożywcze specjalnego
6
0
przeznaczenia żywieniowego
1
0
Wody mineralne i napoje bezalkoholowe
4
0
Zioła i przyprawy
2
1
Sól spożywcza
2
0
Koncentraty spożywcze
2
0
Suplementy diety
2
0
Kawa, herbata, kakao
Substancje dodatkowe i substancje
2
0
pomagające w przetwarzaniu
3
1
Próbki żywności (pokarmowe)
RAZEM
200
24
4.4. Badania sanitarne – wymazy z powierzchni naczyń stołowych , sprzętu
kuchennego, rąk pracowników oraz tzw. Zmiotki
Tabela 6 Ilość i rodzaj pobranych próbek do badań w roku 2011
Ilość
Ilość
pobranych
zdyskwalifikowanych
próbek
próbek
72
8
Badania sanitarne
13
4
Zmiotki
RAZEM
85
12
4.5. Zatrucia pokarmowe
Zbiorowe zatrucie pokarmowe miało miejsce w Przedszkolu Niepublicznym zlokalizowanym
na terenie miasta Szczecinka.
Objawy zatrucia wystąpiły u 19-ciorga dzieci - narażonych 101 osób ( w tym 85 dzieci, 3
personelu kuchennego i 13 personelu przedszkola) . Wszystkie dzieci poniżej 14 roku życia;
hospitalizowanych było 4 dzieci.
24
Objawy zatrucia to: nudności, wymioty, u 4 hospitalizowanych dzieci wystąpiła biegunka
oraz osłabienie.
Podejrzaną potrawą wg wywiadu epidemiologicznego była pasta drobiowa podana na
śniadanie przygotowywana w kuchni przedszkola.
Prowadzona została kontrola sanitarna bloku żywieniowego przedszkola, która wykazała:
Ogólny stan sanitarny pomieszczeń kuchni nie budził zastrzeżeń; jednakże w trakcie
pobierania próbek sanitarnych z elementów maszynki do mięsa (sito, nóż-ślimak)
stwierdzono, że nie były dokładnie umyte, na powierzchniach znajdowały się resztki mięsa.
W czasie kontroli pobrane zostały wymazy sanitarne z powierzchni rąk pracowników kuchni ,
naczyń, sprzętu oraz próbki pokarmowe.
W pobranych próbkach sanitarnych – wymazach stwierdzono obecność bakterii
chorobotwórczych z rodzaju Staphylococcus aureus, obecność bakterii z grupy coli
i nadmierną liczbę drobnoustrojów tlenowych mezofilnych.
W pobranej próbce pokarmowej - paście z mięsa drobiowego stwierdzono obecność bakterii
chorobotwórczych z rodzaju Staphylococcus aureus i bakterii Escherichia Coli.
W dniu dochodzenia dyrektorka przedszkola zadeklarowała, iż w następnych dniach (sobotę
i niedzielę) przeprowadzone zostaną zabiegi mycia i dezynfekcji całego sprzętu, naczyń oraz
pomieszczeń kuchni i przedszkola.
Po przeprowadzonych działaniach naprawczych podjęto ponowne czynności kontrole
w zakładzie. Stwierdzono, że:
pomieszczenia kuchni w tym stoły robocze, powierzchnie ścian (glazura) zostały
umyte i wydezynfekowane ( użyto środek Merido firmy ECOLAB)
wszystkie naczynia stołowe zostały umyte i zdezynfekowane (temp. 90°C) w
zmywarce.
posiłki podawano na naczyniach jednorazowego użytku.
Ponownie pobrano do badań laboratoryjnych próbki sanitarne – wymazy z powierzchni
naczyń stołowych, sprzętu produkcyjnego i rąk pracowników.
Wyniki z badań pobranych powtórnie 9 próbek sanitarnych wykazały poprawę stanu
higienicznego; nie stwierdzono na powierzchniach bakterii chorobotwórczych
z rodzaju Staphylococcus aureus oraz bakterii z grupy coli; w 8 próbkach stwierdzono
nadmierną liczbę drobnoustrojów tlenowych mezofilnych w znacznie mniejszych ilościach
niż pierwotnie.
Dyrektorka przedszkola po otrzymaniu informacji telefonicznej o przekroczeniu ogólnej
liczby drobnoustrojów, wymieniła całą dotychczas używaną zastawę naczyń stołowych, deski
produkcyjne, maszynkę do mielenia mięsa, które przed użyciem zostały poddane myciu
i dezynfekcji z zastosowaniem innych środków dezynfekcyjnych (chloramina i 70%
spirytus), dokonano przeglądu zmywarki przez serwis techniczny sprawujący stały nadzór nad
urządzeniem.
Pobrane w kolejnych dniach próbki sanitarne nie wykazały nieprawidłowości, wszystkie
parametry mikrobiologiczne odpowiadały wymaganiom ustalonych limitów.
Za stwierdzone w czasie kontroli sanitarnych nieprawidłowości dotyczące stanu sanitarno
– higienicznego bloku żywienia oraz niewdrażanie zasad systemu HACCP (m.in. brak
systematyczności w zapisach parametrów np. temperatury urządzeń chłodniczych, brak
instrukcji mycia i wyparzania naczyń w zmywarce) prowadząca działalność została ukarana
karą grzywny w postaci mandatu karnego.
Z analizy wyników próbek sanitarnych wynika, że podjęte działania przyniosły poprawę stanu
higienicznego w bloku żywieniowym przedszkola.
25
Na podstawie dochodzenia epidemiologicznego jak również wyników badań laboratoryjnych
próbek sanitarnych i środków spożywczych wnioskować należy, że przyczyną zatrucia były
niezgodności w zakresie utrzymania procedur na etapie procesów mycia i dezynfekcji naczyń
stołowych i pomocniczego sprzętu produkcyjnego oraz mycia i dezynfekcji rąk personelu co
przyczyniło się do zanieczyszczenia mikrobiologicznego pasty drobiowej podanej dzieciom
na śniadanie.
4.6. Współpraca z innymi inspekcjami, instytucjami podjętych w ramach
określonych akcji.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Szczecinku w ramach współpracy z organami
administracji samorządowej bierze czynny udział w realizowaniu programów „Bezpieczne
ferie’ i „Bezpieczne wakacje” w zakresie nadzoru nad warunkami bezpieczeństwa żywności
i żywienia w placówkach wypoczynku dzieci i młodzieży.
Współpraca z innymi inspekcjami oraz organami współpracującymi z PPIS w Szczecinku
w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa żywności odbywa się na bieżąco, poprzez ciągłą
i aktualną wymianę informacji, przekazywanych pomiędzy inspekcjami w postaci pism do
wykorzystania służbowego.
W okresie sezonu letniego przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych obozów pod namiotami,
w których uczestniczyli również służby policji i straży pożarnej.
W 2011r. przeprowadzono również kontrolę wspólnie z przedstawicielami Inspekcji
Weterynaryjnej oraz przedstawicielami Policji w Szczecinku na targowisku miejskim
w Szczecinku w zakresie wprowadzania do obrotu środków spożywczych pochodzenia
zwierzęcego niewiadomego pochodzenia. Dalsze postępowanie w tym zakresie prowadziła
Inspekcja Weterynaryjna.
4.7. Znakowanie środków spożywczych
W 2011r. 66 próbek środków spożywczych zostało ocenionych w zakresie prawidłowego
znakowania opakowania jednostkowego. Ocena znakowania przeprowadzana była przez
laboratorium badające próbkę w kierunku wskazanym przez GIS jako dodatkowy parametr.
Ponadto 2 próbki środków spożywczych zostały pobrane wyłącznie w kierunku oceny
znakowania, którą przeprowadziła sekcja higieny żywności i żywienia PSSE
w Szczecinku.
W 10 próbkach wniesiono uwagi do znakowania opakowania jednostkowego; dotyczące
produktów wprowadzanych do obrotu pod nazwą:
,,Sok jabłkowo marchwiowo – morelowy Bobo Frut”,
,,Mini wafle ryżowe w polewie jogurtowej”,
,,Napój owocowy niegazowany Jupik cherry cola”,
,,Borówka amerykańska” – owoce świeże,
,,Malina” - owoce świeże,
,,Chrzan tarty familijny”,
,,Chrzan tarty”,
,,Płatki z pełnego ziarna pszenicy z truskawkami zawierające błonnik pokarmowy”,
,,Kaszak mleczno – ryżowa banan”
,,Kiełbasa złota”
W każdym przypadku uwagi do znakowania zostały przesłane do inspekcji nadzorującej
producenta, w przypadku produktu pochodzenia zwierzęcego do Inspekcji Jakości Handlowej
Artykułów Rolno – Spożywczych.
4.8. Nadzór nad obrotem grzybami i przetwórstwem grzybów.
26
Na terenie objętym nadzorem nie ma zakładów zajmujących się przetwórstwem grzybami.
Nadzór nad obrotem grzybami ogranicza się więc do sprawdzania w miejscach obrotu
detalicznego tj. sklepach, kioskach i na targowiskach, warunków sprzedaży grzybów
i przetworów grzybowych, w tym posiadania przez sprzedających świadectw grzyboznawcy
lub klasyfikatora na określoną partię grzybów oraz szerzenie działalności informacyjnej
w celu zapobiegania zatruciom grzybami. Podejmowane są również działania w przypadkach
zgłaszania punktów skupu grzybów.
W związku z powyższym przed rozpoczęciem sezonu grzybobrania zostało pismo
przypominające o konieczności podejmowania działań, które mają na celu zapobieganie
zatruciom grzybami oraz o obowiązku przestrzegania wymagań określonych
w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2011 r. w sprawie grzybów
dopuszczonych do obrotu lub przetworów grzybowych oraz środków spożywczych
zawierających grzyby oraz uprawnień klasyfikatora grzybów i grzyboznawcy (Dz. U. z 2011
r. nr 115, poz. 672), które skierowane było do zarządców targowisk, do urzędów miast
i gmin oraz straży miejskiej.
W 2011 roku w zakresie nadzoru nad grzybami naturalnie rosnącymi nie zostały zgłoszone
punkty skupu grzybów.
W siedzibie Stacji udzielono 9 porad w zakresie oceny przydatności do spożycia zebranych
w lesie grzybów świeżych przez indywidualnych zbieraczy.
W związku ze złożoną interwencją przeprowadzono kontrole w 2 punktach skupu grzybów
zlokalizowanych na terenie powiatu szczecineckiego, nie zgłoszonych wcześniej do rejestru.
Prowadzących skupy pouczono o wymaganiach dotyczących pomieszczeń i wyposażenia
punktów skupu grzybów świeżych oraz obowiązku zgłoszenia do rejestru zakładów
podlegających urzędowej kontroli przez Państwowa Inspekcję Sanitarną takiej działalności.
Podjęte działania informacyjne:
Na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Szczecinku – http://psseszczecinek.pis.gov.pl – umieszczono dane 3 osób z terenu
powiatu szczecineckiego wydających atesty jakościowe na grzyby wprowadzane do
obrotu.
W lokalnym tygodniku Temat Szczecinecki ukazał się wywiad z grzyboznwacą
i klasyfikatorem grzybów na temat badania grzybów w siedzibie tutejszej stacji oraz
zatruć grzybami.
W telewizji lokalnej GAWEX ukazał się wywiad z grzyboznwcą z tutejszej stacji na
temat gatunków grzybów, warunków sprzedaży grzybów oraz zatruć grzybami.
W siedzibie Stacji umieszczona została na tablicy informacyjnej oferta szkoleniowa
dla osób zainteresowanych szkoleniem dla zdobycia uprawnień klasyfikatora.
Ponadto w holu stacji znajduje się ilustrowana ulotka z hasłem ,,Podstawowe zasady
bezpiecznego grzybobrania” oraz wyłożone są ulotki informacyjne dotyczące
grzybów jadalnych i trujących.
W siedzibie stacji odbyło się również spotkanie z przedstawicielami Urzędu Miasta,
przedstawicielami Straży Miejskiej oraz właścicielami targowisk w Szczecinku w sprawie
organizacji handlu grzybami, głównie w zakresie możliwości uzyskiwania atestów
na wprowadzanie do sprzedaży grzybów przez indywidualnych zbieraczy.
Grzyboznawca i klasyfikator grzybów zatrudnieni w tutejszej stacji wzięli udział
w grzybobraniu organizowanym przez OHP w Szczecinku, w trakcie którego odbyło się
szkolenie dot. grzybów jadalnych i trujących.
27
W dalszym ciągu grzyby naturalnie rosnące sprzedawane są przez zbieraczy w różnych
przypadkowych miejscach; przy drogach, na ulicach miast i miejscowości oraz przed
targowiskami. Niedopełniany jest obowiązek klasyfikowania grzybów zgodnie
z obowiązującymi wymaganiami prawnymi. Jedną z głównych przyczyn takiego stanu jest
brak dbałości w tym zakresie przez organy odpowiedzialne za organizację handlu na terenie
miast i w gminach.
4.9. Nadzór nad przestrzeganiem warunków określonych w rozporządzeniach
1829/2003 i 1830/2003 dotyczące żywności genetycznie zmodyfikowanej.
W ramach sprawowania bieżącego nadzoru nad przestrzeganiem warunków określonych
w rozporządzeniach 1829/2003 i 1830/2003, dotyczących żywności genetycznie
zmodyfikowanej, podczas przeprowadzania kontroli sanitarnych w nadzorowanych
zakładach, szczególną uwagę zwracano na wykorzystywane do produkcji surowce
potencjalnie zawierające GMO, prawidłowość znakowania środków spożywczych
zawierających GMO oraz dokumentację towarzyszącą w/wym. środkom spożywczym.
Przeprowadzono w tym zakresie kontrole w 4 zakładach produkcyjnych, w tym
w 3 piekarniach i 1 zakładzie produkcji wyrobów cukierniczych.
Podczas w/wym. kontroli sprawdzono wykorzystywane do produkcji surowce potencjalnie
zawierające GMO, sposób ich znakowania, towarzyszącą im dokumentację i możliwość ich
„identyfikowalności”. W w/wym. zakładach nie wykorzystuje się surowców pochodzących
z organizmów genetycznie modyfikowanych.
Ponadto w ramach nadzoru nad żywnością modyfikowaną genetycznie, zgodnie
z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego zostały pobrane 3 próbki środków
spożywczych, do badań w kierunku GMO; 2 próbki ciastek – herbatników pochodziło od
producenta znajdującego się pod nadzorem PPIS w Szczecinku.
Wyniki wszystkich badanych próbek są prawidłowe, nie stwierdzono w nich obecności
organizmów zmodyfikowanych genetycznie. Ze względu na oznaczoną ilość GMO produkty
nie wymagają oznakowania zgodnego z Rozporządzeniem (WE) 1830/2003 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003r., dotyczącego możliwości śledzenia
i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia
żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych
genetycznie i zmieniające dyrektywę 2001/18/WE (Dz. U. L 268 z 18.10.2003, str. 24 ze zm.)
Ocena sposobu żywienia i podejmowane działania związane z edukacja dot.
prawidłowego żywienia.
W 2011r. w czasie czynności kontrolnych w 2 zakładach żywienia zbiorowego typu
zamkniętego – przedszkolach niepublicznych przeprowadzono teoretyczne oceny sposobu
żywienia na podstawie przedstawionych jadłospisów. W czasie oceny zwracano uwagę na
takie zagadnienia jak:
liczbę posiłków w trakcie dnia oraz ich wartość energetyczną i odżywczą,
przerwy miedzy posiłkami, które nie powinny być dłuższe niż 2,5 godziny,
uwzględniając grupę wiekową badanych osób,
rodzaj produktów spożywczych występujących w badanych jadłospisach,
częstotliwość ich spożycia.
W przypadku jednego z przedszkoli do oceny wniesiono uwagi dotyczące m.in. zbyt małej
ilość surowych owoców i warzyw w posiłkach, oraz produktów dostarczających białka
zwierzęcego oraz mleka i serów. Stwierdzone uwagi wraz z zaleceniami zostały przesłane do
prowadzącego działalność żywieniową w przedszkolu.
4.10.
28
4.11. Inne istotne zagadnienia.
Analiza wyników kontroli przeprowadzonych w nadzorowanych zakładach wskazuje na
powtarzające się nieprawidłowości:
Brak prawidłowej segregacji żywności, głównie w małych sklepach i kioskach,
gromadzenie towaru w ilościach i asortymencie niedostosowanym do wielkości
powierzchni i warunków przechowywania, co m.in. skutkuje wprowadzaniem do
obrotu środków spożywczych przeterminowanych oraz niezachowaniem właściwej
temperatury przechowywanych napojów i wyrobów cukierniczych czekoladowych.
Brak zaangażowania przedsiębiorców we wdrażanie systemów bezpieczeństwa
żywności szczególnie w punkcie dotyczącym szkoleń personelu – obowiązek
szkolenia pracowników spoczywa na osobie kierującej zakładem. Mimo obowiązku,
osoby kierujące zakładami nie prowadzą szkoleń, nie kierują pracowników na
szkolenia z zakresu higieny. W efekcie skutkuje to niskim stopniem świadomości i
odpowiedzialności za jakość zdrowotną żywności i utrzymanie właściwych
standardów higieny w zakładzie.
Ponadto podmioty rozpoczynające działalność w zakresie produkcji, przetwarzania i obrotu
żywnością oraz prowadzący już działalność szczególnie w małych zakładach wykazują małą
znajomość aktualnych przepisów prawa żywnościowego.
V. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU HIGIENY
KOMUNALNEJ
5.1. Stan sanitarny wybranych obiektów
5.1.1. Ustępy publiczne
liczba obiektów w ewidencji 3; liczba obiektów skontrolowanych 3; liczba przeprowadzonych
kontroli 12
Ustępy publiczne zlokalizowane są wyłącznie w Szczecinku, miały dobry stan sanitarnohigieniczny. Zaopatrzenie w środki czystościowe i dezynfekcyjne oraz papier toaletowy
i ręczniki jednorazowego użytku było dobre. Decyzji nie wydawano.
W przypadku organizowania imprez masowych (postanowieniem) zobowiązuje się
organizatorów do zapewnienia (w odpowiednich ilościach w stosunku do przewidywanej
liczby uczestników) ustępów przenośnych typu TOI TOI oraz posprzątania po imprezach.
Przeprowadzono 4 kontrole sanitarne dotyczące przygotowania zaplecza sanitarnego na
imprezy masowe. Zastrzeżeń nie było. Interwencji od uczestników imprez masowych nie
notowano.
5.1.2. Obiekty świadczące usługi hotelarskie skategoryzowane i nie objęte
kategoryzacją.
liczba obiektów w ewidencji 93; liczba obiektów skontrolowanych 50; liczba
przeprowadzonych kontroli 66.
Stan sanitarno – techniczny wszystkich obiektów nie budził zastrzeżeń. Podczas kontroli
szczególną uwagę zwracano na prawidłowe zaopatrzenie w środki czystościowe
i dezynfekcyjne oraz zachowanie właściwego reżimu sanitarnego. Prawidłowość zasiedlania
pokoi była zachowana. Interwencji na jakość usług hotelowych nie było.
29
5.1.3. Domy Pomocy Społecznej
liczba obiektów w ewidencji 1; skontrolowano 1 obiekt liczba wykonanych kontroli 1
Dom Pomocy Społecznej w Bornem Sulinowie nie jest pod nadzorem PSSE w Szczecinku.
5.1.4. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz
świadczące łącznie wybrane z powyższych usług.
liczba obiektów w ewidencji 94; liczba obiektów skontrolowanych 93; liczba
przeprowadzonych kontroli 102; 1 zakład fryzjerski ze złym stanem sanitarnym ; 1 mandat na
sumę 100 zł.
Generalnie można stwierdzić, że stan sanitarny tej grupy obiektów jest dobry i ciągle ulega
poprawie. Nowo uruchamiane obiekty spełniają obowiązujące w tym zakresie wymagania
sanitarne tj . rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie
szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie,
kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej.
Do wszystkich obiektów wysłano pisma informacyjne dotyczące postępowania z narzędziami
i sprzętem w aspekcie zagrożeń wirusem HCV.
5.1.5. Obiekty komunikacji publicznej
dworce autobusowe , dworce i stacje PKP , środki transportu osobowego -. liczba obiektów
w ewidencji 11; skontrolowano 11 obiektów, liczba wykonanych kontroli 11
Stan sanitarno – porządkowy dworca autobusowego w Szczecinku nie budził większych
zastrzeżeń.
Przeprowadzone kontrole sanitarne przystanków PKP wykazały, że małe przystanki wiejskie
mieszczą się w starych i wyeksploatowanych budynkach, ich remonty ograniczają się jedynie
do malowania i uzupełniania brakujących elementów ich wyposażenia Od wielu lat nie ma
inwestycji zdecydowanie poprawiających ich stan sanitarno – techniczny. Ponadto z powodu
braku stałego dozoru są często dewastowane. Decyzji nie wydawano. Skontrolowano 12
kontroli środków transportu.
5.1.6. Cmentarze i zakłady pogrzebowe
liczba obiektów w ewidencji 34, skontrolowano 34 obiekty, liczba wykonanych kontroli - 34
Na terenie powiatu szczecineckiego działa pięć zakładów pogrzebowych.
Przy Zakładzie Pogrzebowym „ATENA” należącym do P.P.H.U. „STANDARBUD” S.C.
S. Niezgoda, D. Syczewski - znajdują się profesjonalnie przygotowane pomieszczenia
prosektorium. Chłodnia jednorazowo może pomieścić 12 ciał w temperaturze około 5oC.
Kontrolę nad temperaturą w chłodni sprawuje zaprogramowany elektroniczny termostat.
Zakład Pogrzebowy należący do Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Szczecinku
przy ul. Cieślaka posiada chłodnię na 4 miejsca zlokalizowaną przy kaplicy cmentarnej.
Zapewniony jest węzeł sanitarny z ustępem i umywalką z bieżącą ciepłą i zimną wodą.
Pozostałe Zakłady Pogrzebowe będące pod naszym nadzorem korzystają z usług chłodni
wyżej wymienionych zakładów. Zakłady pogrzebowe świadczą następujące usługi: mycie,
ubieranie, kosmetyka pośmiertna oraz prowadzą czynności administracyjne dotyczące.
pochówków, ekshumacji i przewozów zwłok. Podczas kontroli wykonywanych ekshumacji
nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie postępowania ze szczątkami ludzkimi.
Pracownicy zakładów pogrzebowych wykonujący ekshumacje posiadali odzież, maski
ochronne, rękawice i środki dezynfekcyjne.
30
5.2. Jakość wody przeznaczonej do spożycia.
5.2.1. Zbiorowe zaopatrzenie w wodę do spożycia.
Z uwagi na jakość wody skontrolowano 81 wodociągów. Harmonogram poboru próbek wody
na 2011 rok został zrealizowany w całości.
Ocena jakości wody dostarczanej odbiorcom z poszczególnych wodociągów wg. produkcji
dobowej wody.
Na 12 wodociągów o produkcji 100-1000 m³na dobę –3 wodociągi dostarczały wodę
niewłaściwej jakości:
wodociąg Gwda Wielka - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość żelaza i manganu oraz zawyżoną mętność
wodociąg Barwice, ul. Polna - woda nie odpowiadała wymaganiom
fizykochemicznym ze względu na nadmierną zawartość żelaza i manganu oraz
zawyżoną mętność;
wodociąg Przeradz - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość żelaza i manganu oraz zawyżoną mętność.
W wodociągu w Dalkowie uzyskano poprawę jakości wody. Wodociąg Borne Sulinowo
ujęcie nr 1 pozostaje nadal wyłączone.
Na 51 wodociągów o produkcji do 100 m³ na dobę 22 dostarczało przejściowo wodę
niewłaściwej jakości pod względem fizykochemicznym.
Na koniec roku 2011 w 7 wodociągach z tej grupy jakość wody nadal nie odpowiadała
wymaganiom rozporządzenia w odniesieniu do parametrów fizyko-chemicznych:
wodociąg Stary Grabiąż - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość żelaza i zawyżoną mętność;
wodociąg Sitno - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze względu
na nadmierną zawartość żelaza i manganu oraz zawyżoną mętność;
wodociąg Białowąs - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość żelaza i manganu oraz zawyżoną mętność;
wodociąg Łączno - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość jonu amonowego, żelaza i manganu oraz zawyżoną
mętność;
wodociąg Śmiadowo - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość jonu amonowego, żelaza i manganu oraz zawyżoną
mętność;
wodociąg Radacz - woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze
względu na nadmierną zawartość jonu amonowego i manganu;
wodociąg Dąbie- woda nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze względu
na nadmierną zawartość żelaza i zawyżoną mętność;
Wodociągi o produkcji od 1000 do 10000 m³ - do tej grupy obiektów należy jeden
wodociąg zasilany ze stacji uzdatniania przy ul. Bugno 2 w Szczecinku - dostarczał on wodę
właściwej jakości. Zbadano 23 próbki w zakresie monitoringu kontrolnego oraz 3 próbki w
zakresie monitoringu przeglądowego. Wszystkie wyniki badań odpowiadały wymaganiom
sanitarnym zarówno pod względem mikrobiologicznym jak i fizykochemicznym.
31
Do poboru próbek wody wyznaczonych jest 8 stałych miejsc monitoringowych
zlokalizowanych na sieci w różnych częściach miasta, oraz stacja uzdatniania wody
5.2.2. Prowadzone postępowania administracyjne na jakość wody.
W trakcie 2011 roku wydano:
2 decyzje administracyjne stwierdzające brak przydatności wody do spożycia z uwagi
na przekroczenie parametrów mikrobiologicznych:
wodociąg Piaski;
wodociąg Śępólno Wielkie;
58 decyzji administracyjnych (nowych i prolongujących) stwierdzających warunkową
przydatność wody do spożycia z uwagi na przekroczenie parametrów
fizykochemicznych ;
derogacje – nie wydawano.
5.2.3. Występujące braki w dostarczaniu wody, awarie.
Wpłynęło 21 pism informujących o zaistniałych awariach i przerwach w dostawie wody.
5.2.4. Ważniejsze modernizacje stacji uzdatniania i sieci wodociągowej.
W ramach projektu „Zintegrowana gospodarka wodno-ściekowa w Dorzeczu Parsęty” na
koniec 2011 roku zmodernizowano i zastosowano nową technologię uzdatniania w 17
stacjach uzdatniania wody na terenie powiatu szczecineckiego, których zarządcą jest
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. Z o.o. w Szczecinku:
• gmina Grzmiąca:
stacja uzdatniania wody w miejscowości Grzmiąca;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Przeradz;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Wielanowo;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Sławno;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Godzisław;
• gmina Barwice
stacja uzdatniania wody w miejscowości Barwice;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Chłopowo;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Nowy Chwalim;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Białowąs;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Stary Chwalim;
• gmina Borne Sulinowo
stacja uzdatniania wody w miejscowości Borne Sulinowo;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Silnowo;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Łubowo;
• gmina Biały Bór
stacja uzdatniania wody w miejscowości Dalkowo;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Przybrda;
stacja uzdatniania wody w miejscowości Świerszczewo;
• miasto Szczecinek
modernizacja stacji uzdatniania w miejscowości Szczecinek-ul. Bugno 2.
•
gmina wiejska Szczecinek:
wykonano modernizację SUW w Wierzchowie oraz w Szczecinku.
32
5.2.5. Działania naprawcze prowadzone przez przedsiębiorstwo wodociągowo –
kanalizacyjne w celu doprowadzenia wody do wymagań rozporządzenia
Ministra Zdrowia.
Na terenie 4 gmin (Borne Sulinowo, Barwice, Biały Bór, Grzmiąca) prowadzone są rozległe
prace modernizacyjne polegające na budowie nowych SUW, remontowaniu istniejących
SUW oraz budowie sieci przesyłowych. Ponadto na większości wodociągów zmieniana jest
technologia uzdatniania wody.
5.2.6. Inne podmioty zaopatrujące w wodę.
Z uwagi na jakość wody skontrolowano 10 wodociągów.
Ocena jakości wody dostarczanej odbiorcom z poszczególnych wodociągów wg produkcji
dobowej wody.
Wszystkie wodociągi mają wydajność poniżej 100 m³ na dobę.
wodociąg Czarnobór – zarządca: Nadleśnictwo Szczecinek ul. Czarnogór 1 - woda
nie odpowiadała wymaganiom fizykochemicznym ze względu na zawyżoną zawartość
jonu amonowego – zgodnie z prowadzona inwestycją: „Zintegrowana gospodarka
wodno-ściekowa w Dorzeczu Parsęty” sieć wodociągowa jest przyłączana do
wodociągu miejskiego Szczecinek- zakończenie inwestycji przewidziane jest na
styczeń 2012 r.
wodociąg Nowe Gonne 16/17–Zajazd Sokolnik – zarządca: UMIPOL Ewa Umińska,
ul. Kościuszki 47/49, 78-400 Szczecinek - woda nie odpowiadała wymaganiom
fizykochemicznym ze względu na zawyżoną zawartość żelaza i manganu;
wodociąg Linowo – zarządca: Gospodarstwo Rolno-Agroturystyczne „Leśny Dworek”
Krystyna Nikiel, Linowo, 78-425 Biały Bór- woda nie odpowiadała wymaganiom
fizykochemicznym ze względu na nadmierną zawartość żelaza i nadmierną mętność.
wod. Biały Bór ,ul. Brzeźnicka 10 – Zespół Szkół im. Oskara Langego (zawyżona
mętność i zapach gnilny) Dec. Wykonana
1 decyzja na brak przydatności wody do spożycia: wodociąg Sitno-Bar Restauracyjny
„Bacówka” z uwagi na przekroczenia parametrów mikrobiologicznych.
5.2.7. Prowadzone postępowania administracyjne na jakość wody:
W trakcie 2011 roku wydano:
4 decyzje na warunkową przydatność wody z uwagi na przekroczenia
fizykochemiczne:
1 decyzję na brak przydatności wody do spożycia: wodociąg Sitno-Bar Restauracyjny
„ Bacówka” z uwagi na przekroczenia parametrów mikrobiologicznych.
derogacje – nie wydawano
5.2.8. Występujące braki w dostarczaniu wody, awarie – nie zgłaszano
5.2.9. Ważniejsze modernizacje stacji uzdatniania i sieci wodociągowej - nie było
5.3. Baseny kąpielowe
5.3.1. Ocena jakości wody basenowej i stanu sanitarno-technicznego basenów
Wydano 1 decyzję zakazującą kąpieli w niecce basenowej znajdującej się w NZOZ Centrum
Rehabilitacji dla Osób Chorych na Stwardnienie Rozsiane przy ul. Szpitalnej 5 w Bornem
Sulinowie, która służy wyłącznie jako niecka rehabilitacyjna dla chorych przebywających
33
w Ośrodku, z powodu skażenia bakterią Pseudomonas aeruginosa. W badaniach
powtórkowych uzyskano poprawę jakości wody.
Stan sanitarno – porządkowy wszystkich obiektów (3) oraz ich stan techniczny podczas
kontroli był zachowany. Jakość mikrobiologiczna wody w pozostałych basenach spełniała
zalecenia sanitarne. Sporadycznie wystąpiło niewielkie przekroczenie w zawartości chloru
wolnego w nieckach basenowych.
5.4. Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej-szpitale
5.4.1. Zaopatrzenie szpitali w wodę .
Szpital w Szczecinku korzysta z wody z miejskiego wodociągu publicznego w Szczecinku.
Jakość wody w tym wodociągu w ciągu całego roku pod względem mikrobiologicznym
i fizykochemicznym odpowiadała wymaganiom sanitarnym. Aktualnie trwa modernizacja
własnego ujęcie wody, które stanowić będzie rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę.
Wyniki badań próbek ciepłej wody użytkowej pobranych w Szpitalu w kierunku Legionella
sp w jednym punkcie poboru nie odpowiadały wymogom sanitarnym. Wyniki badania
powtórkowego były prawidłowe.
5.4.2. Postępowanie z bielizną szpitalną i pralnictwo
Usługi pralnicze w zakresie prania bielizny i odzieży szpitalnej świadczone są przez firmę
zewnętrzną: Pralnia w Domu Pomocy Społecznej w Bornem Sulinowie na podstawie
aktualnej umowy. Wykonujący usługę zapewnia: pranie, prasowanie, maglowanie,
dezynfekcję i transport bielizny. Odbiór brudnej oraz dostawa czystej bielizny odbywa się
w każdy dzień roboczy, wolne soboty także w dni świąteczne jeżeli zachodzi taka potrzeba specjalistycznym środkiem transportu. Postępowanie z bielizną na oddziałach szpitalnych jest
prawidłowe. Bielizna pościelowa z poszczególnych oddziałów a także bielizna pacjentów
wkładana jest do worków na poszczególnych oddziałach i tzw. „brudnymi wózkami”
transportowana jest windą do pomieszczenia po byłej pralni szpitalnej zlokalizowanego poza
obiektem szpitala. Bielizna czysta wraca z pralni oznakowana w opakowaniach ochronnych
do magazynu bielizny czystej znajdującego się w podpiwniczeniu budynku szpitala. Czysta
bielizna transportowana jest na oddziały szpitalne wydzielonymi wózkami i windą
wewnątrzszpitalną. Wózki transportowe po każdym użyciu są myte i dezynfekowane.
Zarówno wózki „czyste” jaki i „brudne” po myciu i dezynfekcji przetrzymywane są na
korytarzach w poszczególnych oddziałach. Szpital nie posiada komory dezynfekcyjnej.
5.4.3. Postępowanie z odpadami medycznymi
Na wykonanie usługi odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów medycznych,
biologicznie skażonych, przeterminowanych i wycofanych ze stosowania chemikaliów
o kodach 18 01 02, 18 01 03, 18 01 04, 18 01 06 Szpital ma zawartą umowę z firmą EMKA
Handel Usługi Krzysztof Rdest z siedzibą Żyrardowie przy ul Gen. Grota Roweckiego 6
Odpady odbierane są co 2 dni. Transport wewnętrzny odpadów odbywa się zamykanymi
wózkami przeznaczonymi wyłącznie do tego celu. Do mycia i dezynfekcji wózków służy
wydzielone pomieszczenia zlokalizowane w piwnicy szpitala. Pomieszczenie spełnia
wymagania sanitarne. Magazyn na odpady medyczne mieści się w oddzielnym budynku
zlokalizowanym na tyłach posesji szpitala. Posiada podłogę i ściany gładkie, nienasiąkliwe,
łatwe do utrzymania w czystości. Wyposażony jest w instalację wody zimnej, elektryczny
podgrzewacz do wody ciepłej oraz umywalkę do mycia rąk oraz zawór ze złączką do węża
oraz instalację kanalizacyjną ze spustem podłogowym.
Trafiające tu odpady z poszczególnych oddziałów i przychodni są każdorazowo ważone, a raz
w miesiącu zliczane przez wyznaczonego pracownika działu administracyjnego. Przy
34
przekazywaniu odpadów firmie odbierającej, każdorazowo wypełniane są karty przekazania
odpadów. Raz do roku do Urzędu Marszałkowskiego przekazywane jest informacja
o wytwarzanych odpadach.
5.4.4. Postępowanie z odpadami komunalnymi
Odpady komunalne zbierane do kubłów pedałowych wyłożonych czarnymi workami
foliowymi. Po napełnieniu, nie rzadziej niż raz na dobę zbierane są wraz z workami do
dużego worka transportowego jednorazowego użytku w kolorze czarnym i wynoszone do
pojemników wózkowych zlokalizowanych na zapleczu budynku szpitala. Odpady wywożone
są na wysypisko śmieci przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o.
w Szczecinku. Postępowanie z odpadami powstającymi w szpitalu jest zgodne z posiadanymi
procedurami i instrukcjami. Nieprawidłowości w gospodarce w/w odpadami nie stwierdzono.
Do selektywnej zbiórki szkła i PET-ów służą specjalne pojemniki ustawione na zapleczu
posesji szpitala.
5.4.5. Postępowanie ze zwłokami w aspekcie ochrony zdrowia ludzkiego,
prosektoria.
Postępowanie ze zwłokami osób zmarłych w szpitalu odbywa zgodnie z systemem
zarządzania jakością – procedura KIS-22 „Postępowanie w przypadku zgonu pacjenta”
Zwłoki przez 2 godziny przetrzymywane są w wydzielonym pomieszczeniu pro-morte
zlokalizowanym w piwnicy szpitala, zabezpieczonym przed dostępem niepowołanych osób.
Po tym czasie zabierane są w specjalnym pojemniku –kapsule do chłodni znajdującej się
w Zakładzie Pogrzebowym „Atena”. W pomieszczeniu znajduje się wózek do transportu
zamykany pokrywą, zapewnione są rękawiczki jednorazowego użytku i „ekopak” na zużyte
rękawiczki. Pomieszczenie ma betonową posadzkę i ściany do połowy wysokości pokryte
farbą łatwo zmywalną.
Przy Zakładzie Pogrzebowym „ATENA” należącym do P.P.H.U. „STANDARBUD” S.C.
S. Niezgoda, D. Syczewski - znajdują się profesjonalnie przygotowane pomieszczenia
prosektorium
Chłodnia jednorazowo może pomieścić 12 ciał w temperaturze około 5oC. Kontrolę nad
temperaturą w chłodni sprawuje zaprogramowany elektroniczny termostat. Sala sekcyjna
i sala kosmetyki pośmiertnej dezynfekowana jest na bieżąco. Dodatkowo sala sekcyjna i sala
kosmetyki pośmiertnej wyposażona jest w specjalne lampy bakteriobójcze. Prowadzony jest
rejestr pracy tych lamp.
Transport zwłok ze szpitala odbywa się specjalnym wózkiem (z kapsułą) do przewozu zwłok.
Na parterze szpitala w osobnym pomieszczeniu z wózka zwłoki przenoszone są do kapsuły,
która przewożona jest do chłodni znajdującej się przy Zakładzie Pogrzebowym „Atena”
zlokalizowanym w bezpośrednim sąsiedztwie szpitala.
Nieprawidłowości w zakresie postępowania ze zwłokami ludzkimi nie stwierdzono. Decyzji
nie wydawano.
Podsumowanie i wnioski
Trwająca inwestycja pn. „Zintegrowana Gospodarka Wodno-Ściekowa w dorzeczu Parsęty”
powoduje, że w części wodociągów jakość wody ulega czasowemu pogorszeniu z powodu
ingerencji w sieci przesyłowe, przełączaniu stacji uzdatniania na nowe technologie bądź pracy
na tymczasowych stacjach uzdatniania.
Niepokojący jest fakt braku inwestycji na SUW w Gminie Szczecinek, skutkujący
długotrwałą, złą jakością wody w kilku w/w wodociągach.
35
VI. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU HIGIENY
DZIECI I MŁODZIEŻY
Podstawowym założeniem Higieny Dzieci i Młodzieży jest nadzór bieżący nad placówkami
oświatowymi, wychowawczymi i rekreacyjnymi w zakresie warunków sanitarnohigienicznych w celu ochrony zdrowia dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałanie powstawaniu
placówek nie odpowiadających normatywom techniczno-projektowym oraz sanitarnych
6.1. W roku 2011 pod nadzorem PPIS w Szczecinku było
•
62 placówki oświatowo-wychowawcze tj.:
7 przedszkoli i punktów przedszkolnych,
23 szkoły podstawowe,
7 gimnazjów,
1 liceum ogólnokształcące,
9 zespołów szkół, w skład których wchodzą :szkoły podstawowe, gimnazja
licea,
1 internat,
1 bursa ,1 szkoła językowa, Szkoła Muzyczna, Świetlica wiejska .
Przeprowadzono 62 kontrole-wszystkie placówki zostały skontrolowane
•
64 placówek wypoczynku podczas akcji zimowego i letniego wypoczynku tj.:
16 obiektów całorocznych( pensjonaty,schroniska młodzieżowe)
24 obiektów sezonowych (internaty,szkoły)
13 obozów pod namiotami ,
2 półkolonie w miejscu zamieszkania
Wszystkie placówki zostały skontrolowane. Przeprowadzono 64 kontrole. Należy stwierdzić,
że z każdym rokiem wypoczynek zimowy i letni przebiega w coraz lepszych warunkach
sanitarno - higienicznych. Nie stwierdzono zatruć pokarmowych .
Wydano 4 decyzje administracyjne, dotyczące przede wszystkim poprawy stanu technicznego
i sanitarnego pomieszczeń sanitarno-higienicznych w szkołach.
Na terenie nadzorowanym nie występują placówki z ustępami zewnętrznymi.
Na uwagę zasługuje fakt,iż w powiecie szczecineckim dzieci i młodzież mają dostęp do
ciepłej wody oraz wszelkich środków higienicznych , jednak niepokojącym zjawiskiem jest
świadome blokowanie okresowo dostępu do ciepłej wody „ze względów oszczędnościowych.
Stanowi to podstawę do karania w postępowaniu mandatowym dyrektorów placówek.
6.2. Ergonomia mebli szkolnych oraz higieniczna ocena rozkładów zajęć
lekcyjnych.
Oceniono 323 stanowiska pracy ucznia w zespołach szkół oraz 769 stanowisk w
przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjach . Meble szkolne są oznaczone w
odpowiedni i czytelny sposób. Uczniowie znają rozmiary krzeseł i stołów w których powinni
siedzieć.
Dyrektorzy, zgodnie z przepisami zaopatrują szkoły w meble z certyfikatami.
Należy zaznaczyć, że ok.75% mebli nie posiada certyfikatów ale większość z nich jest
w dobrym stanie technicznym.
Prawidłowo opracowany plan zajęć dydaktycznych powinien uwzględniać :
Równomierne obciążenie ucznia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia,
36
Różnicowanie zajęć w każdym dniu nauki,
Nie łączenie w kilku godzinne bloki zajęć z tego samego przedmiotu,
Zorganizowanie wystarczająco długiej przerwy obiadowej.
Oceniono pod względem higienicznym 80 rozkładów zajęć szkolnych. Nieprawidłowości nie
stwierdzono.
6.3. Warunki do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego.
27 szkół posiada tzw. szkolny zespół sportowy a więc salę gimnastyczną – pełnowymiarową
lub zastepczą z boiskiem szkolnym lub korzysta z pobliskiej infrastruktury do wychowania
fizycznego poza placówką ale w bliskim sąsiedztwie np. Szkoła Podstawowa nr 4 ,Zespół
Szkół im. Jana III Sobieskiego w Szczecinku. Nadal w kilku szkołach zajęcia odbywają na
korytarzach – np. w Szkole Podstawowej w Sępolnie Wielkim, Szkole Podstawowej w
Jeleninie .
W żadnej szkole, nie korzysta się z natrysków po zajęciach wychowania fizycznego a jedynie
sporadycznie po dodatkowych zajęciach. Część z natryskowni jest nieużywana
i zdewastowana.
6.4. Ochrona placów zabaw i terenów sportowych przed zanieczyszczeniami
odchodami zwierzęcymi.
We wszystkich przedszkolach posiadających piaskownice stosuje się zabezpieczenia przed
odchodami zwierzęcymi a piach wymieniany zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
Właściwie zabezpiecza się także tereny szkół i innych placówek oraz zwraca uwagę na
czystość otoczenia.
6.5. Ocena warunków sanitarno-higienicznych dla dzieci 6-letnich w tzw.
”oddziałach zerowych” w placówkach oświaty.
We wszystkich szkołach podstawowych są utworzone oddziały zerowe. W 17 szkołach
zapewniono właściwą infrastrukturę i wyposażenie pomieszczeń dla dzieci natomiast w 6
szkołach dzieci nie posiadają w pomieszczeniach sanitarnych urządzeń sanitarnych
dostosowanych do wzrostu. Brak jest także możliwości wydzielenia ciągów komunikacyjnych
tak by nie krzyżowały się z drogami komunikacyjnymi starszych uczniów. W większości
szkół podstawowych brak jest wydzielonego placu zabaw-rekreacyjnego dla młodszych
dzieci.
6.6. Inne formy wychowania przedszkolnego
Na terenie powiatu szczecineckiego działały 3 punkty przedszkolne. W czerwcu 2011 r. został
zlikwidowany Punkt Przedszkolny ‘U misiaczka przedszkolaczka „działający w Białym
Borze.
2 pozostałe tj. Punkt przedszkolny „Muminek” działający przy ul.28-lutego 3 w Szczecinku
oraz Punkt Przedszkolny „Smerf”, przy ul. Koszalinskiej 64 w Szczecinku posiadają
pozytywną opinię Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinku i spełniają wymagania
sanitarne.
37
Podsumowanie i wnioski
Na terenie powiatu stwierdza się zauważalną poprawę stanu sanitarno-technicznego szkół.
Wzmożony nadzór nad pomieszczeniami sanitarnymi uczniów w placówkach skutkuje
znaczną poprawą warunków technicznych jak i zaopatrzenia w środki higieniczne.
W placówkach oświatowo –wychowawczych nadal w okresie jesiennym i wiosennym
pojawia się wszawica. PPIS w Szczecinku w celu przeciwdziałania tej chorobie zorganizował
dla wszystkich dyrektorów i pielęgniarek medycyny szkolnej szkolenie na temat podstaw
prawnych zapobiegania wszawicy oraz działań w czasie pojawienia się wszawicy w
placówce.
VII. NADZÓR BIEŻĄCY NAD ZAKŁADAMI PRACY
7.1. Nadzorowane zakłady pracy, w których stwierdzono przekroczenia czynników
szkodliwych dla zdrowia (NDN/NDS) wg PKD.
W roku 2011 w powiecie szczecineckim przekroczenia normatywów higienicznych
stwierdzono w 16 skontrolowanych zakładach pracy.
Na podstawie wyników pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, przeprowadzanych
na stanowiskach pracy stwierdza się, że 278 osób pracuje w warunkach przekroczonych
normatywów higienicznych na jeden lub więcej czynników. Ilość narażonych pracowników
na czynniki w zakładach pracy objętych nadzorem w 2011 roku przedstawia się następująco:
pyły – 33 osoby,
hałas i wibracje – 244 osoby,
czynniki chemiczne – 6 osób.
Pracodawcy zabezpieczają pracowników przed nadmiernym hałasem poprzez wyposażenie
ich w indywidualne ochrony słuchu, wprowadzają programy działań umożliwiających
zmniejszenie narażenia pracowników na hałas. Wydano 1 decyzję administracyjną dotyczącą
obniżenia natężeń hałasu.
7.2. Realizacja zadań wynikających z nadzoru bieżącego w sekcji higieny pracy.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinku obejmuje swoim nadzorem 223
zakłady pracy, z których 163 to zakłady zatrudniające do 100 osób. W nadzorowanych
zakładach zatrudnionych jest 6740 osób.
W roku 2011 przeprowadzono łącznie w nadzorowanych zakładach 98 kontroli.
Wydano 23 decyzje administracyjne, które zawierały 36 nakazów/obowiązków.
Najczęściej stwierdzane uchybienia dotyczyły podobnych zagadnień jak w latach ubiegłych:
brak aktualnych wyników pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na
stanowiskach pracy,
brak lub niepoprawna ocena ryzyka zawodowego,
nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń i urządzeń sanitarnosocjalnych,
stosowanie substancji lub mieszanin niebezpiecznych bez aktualnego ich spisu i brak
kart charakterystyki.
38
7.3. Ocena narażenia na czynniki rakotwórcze lub mutagenne występujące
w środowisku pracy.
W roku 2011 z występowaniem czynników rakotwórczych w nadzorowanych zakładach
spotkano się w 6 zakładach pracy. Łącznie w tych zakładach pracuje 251 osób, w tym 177
kobiet i 74 mężczyzn. Najczęściej występujące czynniki rakotwórcze:
pył drewna twardego,
tlenek etylenu,
pochodzenia biologicznego (WZW typu B i C).
152 osoby pozostają w kontakcie z czynnikami rakotwórczymi pochodzenia biologicznego.
Osoby te związane są z usługami medycznymi bezpośredniego i pośredniego kontaktu z
chorym pacjentem, z wydzielinami, wydalinami lub odpadami medycznymi.
7.4. Ocena narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne.
W ewidencji PSSE w Szczecinku znajduje się 60 zakładów pracy, w których występują
czynniki biologiczne. Dotyczy to głównie:
fermy trzody chlewnej,
zakłady usług leśnych,
zakłady produkujące żywność (piekarnie, chłodnie, masarnie),
oczyszczalnie ścieków,
usługi komunalne,
ochrona zdrowia,
archiwum państwowe,
basen,
zakłady pogrzebowe.
Skontrolowano łącznie 24 zakłady pracy, w których przeprowadzono 32 kontrole. Ogólnie na
czynniki biologiczne grupy 2 i 3 narażone są 262 osoby, w tym 198 osób na grupę 3.
W wyniku kontroli stwierdzono między innymi następujące uchybienia:
brak rejestru prac i pracowników pracujących w narażeniu na czynniki biologiczne z
grupy 3,
brak oceny ryzyka dotyczącego czynników biologicznych.
Łącznie wydano 5 decyzji administracyjnych.
7.5. Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami oraz produktami
biobójczymi.
7.5.1.
Substancje chemiczne i ich mieszaniny w powiecie – wprowadzający
do obrotu.
W 2011 roku przeprowadzono w zakresie wprowadzania do obrotu substancji chemicznych i
ich mieszanin 9 kontroli. Wprowadzający do obrotu posiadali aktualne karty charakterystyki
oraz spisy substancji i mieszanin chemicznych. Wydano jedna decyzję nakazującą wycofanie
produktów w związku z niezgodnym oznakowaniem.
7.5.2.
Substancje chemiczne i ich mieszaniny w powiecie – stosujący
Przeprowadzono 4 kontrole w zakresie stosowania substancji chemicznych i ich mieszanin.
W wyniku podjętych czynności kontrolnych ustalono, że 1 pracodawca nie posiadał
aktualnego spisu stosowanych substancji chemicznych i ich mieszanin (niebezpiecznych) oraz
nie posiadał karty charakterystyki. W związku z powyższym wydano jedną decyzję
administracyjną.
39
7.5.3.
Produkty biobójcze w powiecie.
W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 14 kontroli w zakresie wprowadzania do obrotu
produktów biobójczych. Wydano 1 decyzję dotyczącą wycofania z obrotu 8 produktów
biobójczych ze względu na :
zawartość niedozwolonej substancji czynnej,
nazwa produktu na etykiecie niezgodna z wydanym pozwoleniem,
brak na opakowaniu numeru pozwolenia na obrót produktem biobójczym.
7.6. Choroby zawodowe.
Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinku w roku 2011 wpłynęły
2 zgłoszenia o podejrzeniu choroby zawodowej dotyczące: pozycja 15 – przewlekłe choroby
narządu głosu i pozycja 26 – choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa. Łącznie
sporządzono 9 kart oceny narażenia zawodowego, przeprowadzono 5 wizytacji w ramach
postępowań wyjaśniających dotyczących chorób zawodowych.
Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinku w roku 2011 wpłynęły
3 orzeczenia lekarskie, w tym 2 o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej oraz 1
o rozpoznaniu choroby zawodowej.
W związku z powyższym wydano 1 decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej, dotyczącą
pozycja 26 – choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa - borelioza i 2 decyzje
o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej, dotyczące pozycja 19 – przewlekłe
choroby narządu ruchu wywoływane sposobem wykonywania pracy i pozycja 15 –
przewlekłe choroby narządu głosu.
VIII. OCENA STANU SANITARNEGO POWIATU W
DZIAŁALNOŚCI PIONU ZAPOBIEGAWCZEGO
NADZORU SANITARNEGO
W 2011r. w ramach działalności Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego Państwowej
Powiatowej Inspekcji Sanitarnej w Szczecinku rozpatrzono 176
spraw, w tym stanowisko w zakresie warunków higieniczno-sanitarnych oraz wpływu na
zdrowie ludzi odnosiło się :
1. 9 spraw dotyczyło uzgodnień w formie opinii sanitarnej, co do zakresu i stopnia
szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko
dla projektów planów zagospodarowania przestrzennego, w ramach prowadzonej
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w związku z art. 24 ustawy z dnia
27 marca 2003 r. – o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80,
poz. 717 z p. zm.), art. 53 i art. 58 pkt. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199,
poz. 1227 z p. zm.),
2. 16 spraw dotyczyło uzgodnień w formie postanowienia, projektów miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na
środowisko, w ramach prowadzonej strategicznej oceny oddziaływania na
środowisko, w związku z art. 24 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. – o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 z p. zm.), art. 54 ust. 1 i art.
58 pkt. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
40
3.
4.
5.
6.
7.
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227 z p. zm.),
56 uzgodnień w formie opinii sanitarnych, co do potrzeby przeprowadzenia oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej
potrzeby – co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, w
ramach prowadzonej przez wójtów gmin i burmistrzów miast strategicznej oceny
oddziaływania na środowisko, w związku z art. 64, art. 78 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227 z p. zm.)
8 uzgodnienia w formie opinii sanitarnych, w sprawie uzgodnienia warunków
realizacji przedsięwzięcia, dla decyzji wydawanych przez wójtów gmin i burmistrzów
miast, w związku z art. 77 ust. 1, pkt. 2 i 7, art. 78 ust. 1 pkt. 2 i ust. 4 ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz.U. Nr 199, poz. 1227 z p. zm.),
13 opinii i pism w innych sprawach - wezwanie do uzupełnienia braków w złożonej
do rozpatrzenia sprawie,
15 uzgodnień w formie opinii sanitarnej, dotyczących uzgodnienia dokumentacji
projektowej, w tym 8 spraw w związku z art.32 ust.1 pkt2 ustawy z dnia 7 lipca
1994r. – Prawo Budowlane (Dz.U. Nr 243 z 2010r. poz. 1623 z p. zm.) i
rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie
warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75 z
2002r. poz. 690 z p. zm.) – dla obiektów nowych, przebudowywanych i
rozbudowywanych oraz 7 (6 pozytywnie i 1 negatywnie) spraw w związku z art. 71
ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo Budowlane (Dz. U. Nr 243 z 2010r. poz.1623 z
p. zm.), rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie
warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 z
2002r. poz. 690 z p. zm.) – dla obiektów zmieniających sposób użytkowania,
59 opinii sanitarnych dotyczących dopuszczenia do użytkowania obiektu
budowlanego pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, w tym 34
obiektów nowych, przebudowywanych i rozbudowywanych w związku z art. 56
ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo Budowlane (Dz.U. Nr 243 z 2010 r. poz. 1623 z
p. zm.) oraz 25 obiektów zmieniających sposób użytkowania w związku z art. 71
ustawy z dnia 7 lipca 1994r. – Prawo Budowlane (Dz. U. Nr 243 z 2010 r. poz. 1623
z p. zm.); sprzeciwów – nie wniesiono.
Do ważniejszych uzgodnień warunków realizacji inwestycji przez Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinku zaliczyć należy:
budowę kanalizacji sanitarnej i korzeniowej oczyszczalni ścieków oraz dwóch ujęć
wody dla gospodarstwa rolno-hodowlanego w m. Juchowo, gm. Borne Sulinowo,
budowę zespołu elektrowni wiatrowych „FW Biały Bór” o mocy 189MW z
elementami towarzyszącymi oraz przyłączeniową , kablową linią elektroenergetyczną
110kV do stacji elektroenergetycznej 400/220/110kV planowanej w okolicy Żydowa,
gm. Biały Bór,
budowę farmy wiatrowej o mocy 48MW wraz z drogami dojazdowymi, placami
manewrowymi, siecią kablową energetyczną średniego napięcia, telekomunikacyjna
oraz stacją elektroenergetyczna GPZ i napowietrzna linią 110kV łączącą GPZ z
miejscem przyłączenia farmy wiatrowej, w rejonie miejscowości Barwice, Łęknica,
Białowąs, Ostrowąsy, Stary Chwalim, gm. Barwice,
41
budowę punktu zbierania odpadów metali oraz świadczenie usług w zakresie rozbiórki
obiektów budowlanych, transportu odpadów i odzysku gruzu budowlanego poprzez
kruszenie, w m. Borne Sulinowo, gm. Borne Sulinowo,
budowę stacji przeładunkowej odpadów komunalnych w ilości 12.000 Mg/rok wraz z
możliwością doczyszczenia odpadów zebranych selektywnie w ilości 3.800 Mg/rok, w
obrębie Jeziorki, gm. Barwice,
budowę zakładu produkcyjnego wyrobów z drewna – mebli ogrodowych w Bornem
Sulinowie, gm. Borne Sulinowo,
budowę stacji paliw, myjni samochodowej automatycznej i ręcznej oraz warsztatu
diagnostyczno-naprawczego samochodów osobowych i ciężarowych w Barwicach,
gm. Barwice,
budowę punktu gromadzenia, pryzmowania, przewożenia i kruszenia gruzu
budowlanego w Marcelinie, gm. Szczecinek.
Państwowa Powiatowa Inspekcja Sanitarna w Szczecinku uczestniczyła w dopuszczeniu do
użytkowania 59 obiektów – nowych, przebudowanych, rozbudowanych lub zmieniających
sposób użytkowania.
Do ważniejszych inwestycji, służących poprawie stanu sanitarnego oraz zapewnieniu
właściwych warunków higienicznych i zdrowotnych odebranych w 2011r. należy zaliczyć:
1. obiekty użyteczności publicznej, usługowe i służby zdrowia
obiekt turystyczno-usługowy ARMASENA przy ul. Lelewela 12 w Szczecinku,
dom weselny przy ul. Kościuszki w Szczecinku,
pokoje gościnne SAINT-JOSEPH przy Pl. Sowińskiego w Szczecinku,
pokoje gościnne WILLA REVERANS przy ul. Parkowej w Bornem Sulinowie,
budynek handlowo-usługowy przy ul. Podwale/Ogrodowa w Szczecinku,
budynek handlowy ALHEN przy ul. Zielonej w Bornem Sulinowie,
FITNESS CENTER przy ul. Ordona w Szczecinku,
budynek Straży Miejskiej przy ul. Karlińskiej w Szczecinku,
rozbudowa Centrum Rehabilitacji dla Chorych na stwardnienie rozsiane przy ul.
Szpitalnej w Bornem Sulinowie,
blok operacyjny w Centrum Okulistyki przy ul. Kościuszki 38B w Szczecinku,
NZOZ przy ul. Gen. Grota Roweckiego w Szczecinku,
przychodnia lekarzy specjalistów przy ul. Kościuszki 38 w Szczecinku,
gabinet stomatologiczny przy ul. Gen. Bora Komorowskiego w Szczecinku,
gabinet specjalistycznej praktyki lekarskiej przy ul. 9 Maja 5 w Szczecinku,
sklep zaopatrzenia medycznego w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przy
ul. Kościuszki 38B w Szczecinku,
gabinet higieny jamy ustnej przy ul. Ogrodowej 6 w Szczecinku,
gabinet stomatologiczny przy ul. Karlińskiej 15 w Szczecinku,
ośrodek rehabilitacji dziennej dzieci przy ul. Kilińskiego 7 w Szczecinku,
hotel przy ul. Kościuszki 76 w Szczecinku,
apteka ogólnodostępna przy ul. Norwida 5 w Białym Borze,
budynek internatu z bazą hotelowo-internacką przy ul. 1 Maja 22 w Szczecinku,
przychodnia lekarska przy ul. Norwida 5 w Białym Borze,
2. obiekty produkcyjne i komunalne
elektrociepłownia biogazowa w m. Grzmiąca, gm. Grzmiąca,
myjnia płytowa autobusów i samochodów ciężarowych przy ul. Cieślaka w
Szczecinku,
stacja paliw przy ul. 28 Lutego w Szczecinku,
42
zakład piekarniczy przy ul. 28 Lutego w Szczecinku,
zakład piekarniczy-cukierniczy w m. Parsęcko, gm. Szczecinek,
zakład produkcyjny osprzętu elektrycznego przy ul. Sikorskiego 22 w Szczecinku,
stacja uzdatniania wody w m. Białowąs, gm. Barwice,
stacja uzdatniania wody w m. Nowy Chwalim, gm. Barwice,
stacja uzdatniania wody w m. Białowąs, gm. Barwice,
stacja uzdatniania wody w m. Barwice, gm. Barwice,
stacja uzdatniania wody w m.Chłopowo, gm. Barwice,
3. obiekty oświaty i wychowania
świetlica wiejska w m. Przystawy, gm. Biały Bór,
kompleks boisk sportowych ORLIK 2012 w m. Turowo, gm. Szczecinek,
punkt przedszkolny przy ul. 28 Lutego 2 w Szczecinku,
punkt przedszkolny przy ul. Koszalińskiej 64 w Szczecinku,
kompleks boisk sportowych ORLIK 2012 w m. Grzmiąca, gm. Grzmiąca,
PODSUMOWANIE
W 2011r. w ramach działalności Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego rozpatrzono 176
spraw, w wyniku których wydano pod względem merytorycznym 16 postanowień i 147 opinii
sanitarnych oraz 13 w formie innych pism i wystąpień.
Przy uzgadnianiu projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
warunków realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
dokumentacji projektowej oraz dopuszczeniu do użytkowania obiektów zwracano szczególną
uwagę na zabezpieczenie przed czynnikami szkodliwymi dla zdrowia ludzi.
43
X. DZIAŁALNOŚĆ ODDZIAŁU LABORATORYJNEGO
W 2011 r.
Oddział Laboratoryjny obok Oddziału Nadzoru Sanitarnego oraz Oddziału
Ekonomiczno-Administracyjnego jest jednym z pionów organizacyjnych Powiatowej Stacji
Sanitarno - Epidemiologicznej w Szczecinku. Głównym zadaniem Oddziału Laboratoryjnego
jest realizacja zadań z zakresu ochrony zdrowia publicznego, poprzez wykonywanie badań
laboratoryjnych mających na celu:
ochronę zdrowia i życia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem niebezpiecznych,
szkodliwych i uciążliwych czynników środowiskowych,
zapobieganiu powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych na
obszarze działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczecinku.
W celu realizacji tych zadań oraz w celu zapewnienia właściwego wykonywania badań
wdrożono w Oddziale Laboratoryjnym udokumentowany System Zarządzania Jakością,
którego potwierdzeniem jest przyznany w styczniu 2005 roku – po audycie akredytacyjnym
przeprowadzonym przez Polskie Centrum Akredytacji z Warszawy – Certyfikat
Akredytacyjny nr AB 574. Certyfikat po kolejnym audycie z nadzoru wykonanym przez
audytorów z Polskiego Centrum Akredytacji z Warszawy w 2009 roku został przedłużony
o kolejne 4 lata czyli do stycznia 2013 roku. W 2011 roku audytorzy z PCA przeprowadzili
audyt dokumentacyjny w jego rezultacie nie stwierdzili żadnej niezgodności.
System Zarządzania Jakością, Polityka Jakości, metodyka badań i pomiarów oraz
wszystkie działania Laboratorium mające wpływ na jakość badań oraz zaufanie klientów są
wdrożone i udokumentowane zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025 „Ogólne wymagania
dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących”. Udokumentowany,
wdrożony i stale doskonalony System Zarządzania Jakością zapewnia osiągnięcie
i utrzymanie wysokiego poziomu jakości wykonywanych badań, które spełniają oczekiwania
klientów, poprzez dostarczenie rzetelnych, wiarygodnych i użytecznych wyników badań.
W 2011 roku laboratoria Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej używały w swej
codziennej pracy 54 akredytowanych badanych cech i metod badawczych natomiast pozostałe
używane metody były zwalidowane i objęte systemem jakości.
Laboratoria wchodzące w skład Oddziału Laboratoryjnego wyposażone są w nowoczesną
aparaturę badawczą i pomiarową niezbędną do prawidłowego przeprowadzenia badań.
Pracownicy Oddziału Laboratoryjnego stale podnoszą swoje kwalifikacje poprzez
uczestnictwo w szkoleniach zewnętrznych organizowanych przez uznane firmy szkoleniowe.
W 2011 roku w szkoleniach zewnętrznych wzięło udział 15 pracowników merytorycznych
Laboratorium.
W Oddziale Laboratoryjnym wykonuje się badania na rzecz Miasta i Powiatu Szczecinek,
Miasta i Powiatu Świdwin, Miasta i Powiatu Wałcz, Miasta i Powiatu Drawsko Pomorskie
oraz szczególnie w zakresie badań środowiska pracy na rzecz innych miast i powiatów
Województwa Zachodniopomorskiego oraz ościennych Województw Wielkopolskiego
i Pomorskiego.
W 2011 roku Burmistrz Miasta Szczecinka zakupił i przekazał na potrzeby Laboratorium
Mikrobiologii Wody sprzęt diagnostyczny firmy IDEXX do szybkiej identyfikacji bakterii
E. coli, bakterii grupy coli oraz Enterokoków w próbkach wód powierzchniowych. Dzięki
temu skrócił się czas oczekiwania na wynik badania próbek wody pobranej w kąpieliskach
i miejscach zwyczajowo służących do kąpieli.
44
W skład Oddziału Laboratoryjnego wchodzą trzy Sekcje:
Sekcja Mikrobiologii Wody i Żywności;
Sekcja Diagnostyki Mikrobiologicznej
Sekcja Szkodliwości Fizyko-Chemicznych
oraz
Laboratorium Przygotowania Pożywek
Pokój przyjmowania próbek wody i żywności
Punkt przyjmowania próbek mikrobiologicznych i wydawania sprawozdań
W Oddziale Laboratoryjnym w 2011 roku było zatrudnionych 27 osób w tym 17 osób
z wyższym wykształceniem, 7 osób ze średnim i 3 z zawodowym.
W laboratoriach Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinku w 2011r.
wykonano oznaczenia fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne w 29 602 próbkach. Dla
miasta i powiatu szczecinek wykonano oznaczenia w 17 087 próbkach.
W poszczególnych Sekcjach Oddziału Laboratoryjnego wykonano następujące ilości badań:
1. Sekcja Diagnostyki Mikrobiologicznej – 15385 z tego dla:
Miasta i Powiatu Szczecinek – 12945
2. Sekcja Mikrobiologii Wody i Żywności – 2749 z tego:
Badania wody – 1967 z tego dla Miasta i Powiatu Szczecinek – 850
Badania żywności – 782 z tego dla Miasta i Powiatu Szczecinek – 450
3. Sekcja Szkodliwości Fizyko-Chemicznych – 11468 z tego:
Badania wody – 1199 z tego dla Miasta i Powiatu Szczecinek – 462
Badanie żywności – 93 z tego dla Miasta i Powiatu Szczecinek – 55
Badanie środowiska pracy – 10176 z tego dla Miasta i Powiatu Szczecinek –
2325 w 57 zakładach pracy z terenu Miasta i Powiatu Szczecinek
W roku 2011 Sekcja Diagnostyki Mikrobiologicznej nadal wykonywała diagnostykę
mikrobiologiczna pacjentów przebywających w Szpitalu w Szczecinku. W ramach podpisanej
wcześniej umowy pracownicy Sekcji wykonali dla pacjentów Szpitala w Szczecinku 1660
badań.
Do zadań Laboratorium w szczególności należy:
badanie mikrobiologiczne próbek surowców, półproduktów, gotowej żywności oraz
próbek sanitarnych;
badanie fizyko-chemiczne i organoleptyczne środków spożywczych, próbek
sanitarnych;
badanie mikrobiologiczne i fizyko-chemiczne próbek wody przeznaczonej do
spożycia przez ludzi, wody z basenów kąpielowych, kąpielisk i wód śródlądowych;
badanie środowiskowe substancji chemicznych i pyłów w powietrzu na stanowiskach
pracy oraz czynników fizycznych szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia
w środowisku pracy;
monitoring zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego;
pomiar hałasu w środowisku komunalnym;
badanie na nosicielstwo patogenów schorzeń jelitowych do pracowniczych książeczek
zdrowia;
badanie bakteriologiczne mające na celu zapobieganie szerzenia się chorób
zakaźnych;
badanie parazytologiczne w ramach nadzoru epidemiologicznego i od chorych;
badanie bakteriologiczne: kontroli skuteczności działania urządzeń do sterylizacji
i w zakresie monitorowania czystości środowiska szpitalnego;
45
badanie z zakresu mikrobiologii lekarskiej.
XI. OCENA SANITARNA POWIETRZA
ATMOSFERYCZNEGO
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Szczecinku w ramach zlecenia
Urzędu Miasta Szczecinek prowadziła w 2011 roku pomiary stężenia formaldehydu
w powietrzu. Pomiary średniodobowe stężenia formaldehydu wykonywano w określone dni –
łącznie 208 badań.
Tabela 7 Średnie roczne zawartości formaldehydu w powietrzu atmosferycznym w latach
2003-2011.
WARTOŚĆ
ODNIESIENIA
W [µg/m3]
UŚREDNIONE
DLA OKRESU*
STĘŻENIE [µg /m3]
PARAMETR
2004
r.
2005
r.
2006
r.
2007
r.
2008
r.
3,7
4,1
5,2
3,1
3,3
HCHO
2009 2010 2011
r.
r.
r.
2,9
6,1
1 godz.
rok
50,0*
4,0*
5,5
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości
odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.2010.16.87).
Rycina 1 Porównanie średniorocznych wartości stężenia formaldehydu w powietrzu
atmosferycznym w Szczecinku w latach 2003 - 2011.
7
6,1
HCHO [µg/m 3 ]
6
5,5
5,2
5
4
3,7
3,7
4,1
3,3
3,1
2,9
3
2
1
0
2003
2004
2005
2006
2007
46
2008
2009
2010
2011
Tabela 8 Porównanie średniomiesięczne wartości stężenia formaldehydu w powietrzu
atmosferycznym w Szczecinku w latach 2005-2011.
HCHO
[µg/m3]
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
2005
3,5
3,4
4,3
3,9
3,8
2,6
2,7
3,1
5,8
7,5
4,8
6,7
2006
6,8
5,3
4,8
2,8
4,1
8,5
7,3
4,3
8,4
3,5
2,2
2,2
2007
2,1
2,6
3,5
3,6
2,8
4,9
3,2
3,2
3,7
3,2
2,8
2,1
2008
1,9
2,2
2,3
1,9
4,4
4,8
5,3
5,8
4,4
2,1
0,9
1,4
2009
2,4
2,6
1,3
-*
3,3
3,5
3,5
4,0
2,9
2,0
3,3
3,4
2010
3,5
4,1
4,7
5,8
6,4
8,3
10,7
7,9
5,9
7,8
2,6
2,0
2011
3,3
2,4
2,6
3,9
8,3
10,9
8,0
8,2
6,1
4,7
2,3
2,7
*Pomiary stężenia formaldehydu w powietrzu atmosferycznym zawieszone w związku z pracami remontowymi prowadzonymi w budynku
na ul. 28 Lutego 16 78-400 Szczecinek, gdzie znajduje się punkt pomiarowy.
47
Rycina 2 Porównanie średniomiesięcznych wartości stężenia formaldehydu w powietrzu
atmosferycznym w Szczecinku w latach 2005-2011.
12
10
HCHO [µg/m 3 ]
8
6
4
2
0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Miesiąc
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Formaldehyd obecny jest w środowisku w wyniku procesów zachodzących
w przyrodzie oraz jako rezultat działalności człowieka. Formaldehyd produkowany jest przez
przemysł w dużych ilościach oraz stosowany w wielu dziedzinach. Należy wspomnieć
o dwóch ważnych źródłach emisji formaldehydu:
spaliny silników samochodowych nie wyposażonych w odpowiednie katalizatory
procesy produkcyjne w których występuje formaldehyd.
Formaldehyd posiada wiele zastosowań w różnych dziedzinach. Jest on stosowany
w medycynie do sterylizacji, jako środek konserwujący wielu artykułów, takich jak żywność,
kosmetyki i środki utrzymania czystości.
Na podstawie posiadanych danych można stwierdzić wzrost stężenia formaldehydu
w powietrzu w mieście Szczecinek.
Od stycznia 2010 roku pomiary stężenia pyłu PM10, metali ciężkich oraz
benzo(a)pirenu w powietrzu atmosferycznym prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Szczecinie.
48
IX. SPIS TABEL I RYCIN
Tabela 1 Stan zaszczepienia w roku 2011r. osób narażonych
na zakażenie(tężec, wścieklizna) oraz osób szczepionych
szczepionkami nie finansowanymi przez Ministerstwo Zdrowia………………………11
Tabela 2 Wykaz oddziałów szpitala w Szczecinku………………………………………………..12
Tabela 3 Stan bieżącego nadzoru sanitarnego nad obiektami produkcji
i obrotu żywnością, przedmiotami użytku oraz kosmetykami w 2011r. …………….22
Tabela 4 Dane dotyczące działalności nadzorowej w obiektach żywności,
żywienia przedmiotów użytku oraz kosmetyków
powiatu szczecineckiego w latach 2010 – 2011 ………………………... ……………22
Tabela 5 Ilość i rodzaj pobranych próbek do badań w roku 2011……………….. ………..…24
Tabela 6 Ilość i rodzaj pobranych próbek do badań w roku 2011…………….......……….….24
Tabela 7 Średnie roczne zawartości formaldehydu w powietrzu
atmosferycznym w latach 2003-2011……………………………………….…….……46
Tabela 8 Porównanie średniomiesięczne wartości stężenia
formaldehydu w powietrzu atmosferycznym
w Szczecinku w latach 2005-2011……………….……………………..………………47
Rycina 1 Porównanie średniorocznych wartości stężenia
formaldehydu w powietrzu atmosferycznym
w Szczecinku w latach 2003 – 2011……….....……….……….………...……...….….46
Rycina 2 Porównanie średniomiesięcznych wartości stężenia
formaldehydu w powietrzu atmosferyczny
m w Szczecinku w latach 2005-2011……………………………………………....…..48
49