03-02 - zszarzecze

Lokalizacja i usytuowanie budynków
Lokalizacja budynków inwentarskich zależy od takich czynników, jak: szerokość
geograficzna, ukształtowanie terenu, usytuowanie budynków względem stron świata.
Produkcja zwierzęca prowadzona jest w budynkach inwentarskich na różnych
kontynentach i w różnych krajach. Są one położone w różnej odległości od równika. W
efekcie temperatury w poszczególnych porach roku, nasłonecznienie i oświetlenie, opady,
wiatry i inne czynniki zewnętrzne mają wpływ na rozwiązania konstrukcyjne budynków dla
zwierząt.
Lokalizacja budynków dla zwierząt gospodarskich musi uwzględniać ich bezpieczeństwo
zdrowotne i sanitarne. Powinna też chronić środowisko naturalne przed niekorzystnym
oddziaływaniem prowadzonej produkcji. Jest to szczególnie ważne w odniesieniu do
produkcji trzody chlewnej. Chlewni nie należy budować na zboczach gór i w dolinach rzek
oraz w rejonie zbiorników wodnych. Obszar równinny, usytuowanie chlewni w znacznej
odległości od zlewni wód i aglomeracji miejskich, naturalna osłona (las, pas zieleni) składają
się na prawidłowe rozwiązania. Taka lokalizacja ogranicza przenoszenie odorów (zapachów)
na duże odległości, chroni środowisko, przede wszystkim glebę i wodę, jest bezpieczna dla
zwierząt i ludzi.
Równomierne nasłonecznie i oświetlenie światłem naturalnym w budynkach
inwentarskich jest możliwe wtedy, kiedy długa oś budynku jest umieszczona w kierunku
północ-południe. Oznacza to wschodnią lub zachodnią wystawę okien i taką samą
wybiegów. Okna w budynkach muszą być tak rozmieszczone, aby oświetlenie pomieszczeń
odpowiadało wymaganiom dla danego gatunku i grupy produkcyjnej. Ważna jest ich liczba i
kształt, umieszczenie na ścianie budynku w stosunku do krawędzi dachu.
Ważna jest także odległość budynku inwentarskiego od innych zabudowań. Zaleca się
usytuowanie okien (licząc od ich dolnej krawędzi lub parapetu) od podłogi na wysokości 1,2
m w oborach, 2 m w stajniach, 1,3-1,5 m w chlewniach, 1,3 m w owczarniach. Wymagania
w zakresie stosunku świetlnego (stosunek powierzchni okien do podłogi), natężenia
oświetlenia naturalnego oraz sztucznego, jarzeniowego i żarowego, regulują przepisy.
Szczegółowe zalecenia analizowane będą przy omawianiu poszczególnych gatunków
zwierząt.
Od właściwego oświetlenia zależy zdrowie, produkcyjność, zachowanie zwierząt. Należy
dbać o czystość okien i ścian. Brudne szyby pochłaniają do 50% światła, oszronione do 80%.
Bielenie ścian w budynkach inwentarskich nie tylko wpływa korzystnie na oświetlenie jego
wnętrza światłem odbitym, ale też odkaża go.
W większości budynków inwentarskich oświetlenie sztuczne jest uzupełnieniem
oświetlenia naturalnego. Wyjątkiem są kurniki, w których odbywa się produkcja brojlerów i
produkcja jaj konsumpcyjnych. Ptaki przebywają w pomieszczeniach bez okien, a dzień
świetlny jest regulowany w zależności od gatunku ptaków (indyki, kury, kaczki, gęsi) i
kierunku produkcji (jaja, surowiec rzeźny, ptaki hodowlane).
Oświetlając pomieszczenia, należy stosować barwę światła zbliżoną do oświetlenia
naturalnego. Żarówki powinny być rozmieszczone na odpowiedniej wysokości (w odległości
2 m od grzbietu dla ptaków starszych lub 2 m od podłogi dla ptaków młodszych) jednak w
odległości nie większej niż 3 m.