Klasyfikacja TNM

Klasyfikacja TNM
Od 2010 roku międzynarodową klasyfikację TNM zaleca się stosować w ocenie stopnia zaawansowania zarówno raka niedrobnokomórkowego jak
drobnokomórkowego płuca, a ponadto rakowiaków. W klasyfikacji tej bierze się pod uwagę cechy guza pierwotnego w płucu, obecność przerzutów
w węzłach chłonnych oraz obecność przerzutów odległych. W poprzedniej wersji, obowiązującej do 2010 roku, klasyfikację tę stosowano jedynie do
oceny zaawansowania raka niedrobnokomórkowego.
guz pierwotny (cecha T)
Tx
nie można ocenić pierwotnego guza lub guz stwierdzony na podstawie wykazania obecności komórek nowotworowych w ślinie albo popłuczynach
oskrzelowych, ale nie uwidoczniony w badaniu bronchoskopowym bądź radiologicznym
T0
brak cech guza pierwotnego
Tis
rak przedinwazyjny (in situ)
guz o największym wymiarze ≤ 3 cm, otoczony tkanką płuc lub opłucną trzewną, w bronchoskopii nie nacieka oskrzeli głównych
T1
T1a
największy wymiar guza ≤ 2 cm
T1b
największy wymiar guza ≥ 2 cm i ≤ 3 cm
guz posiadający jedną z cech:
T2


największy wymiar > 3 cm i ≤ 7 cm
naciekający oskrzele główne w odległości ≥ 2 cm od ostrogi tchawicy


naciekający opłucną płucną
powodujący niedodmę lub zapalenie płuca wywołane przez obturację oskrzela i sięgające do wnęki płuca, lecz nie obejmujące go całego
T2a
największy wymiar guza > 3 cm i ≤ 5 cm
T2b
największy wymiar guza ≥ 5 cm i ≤ 7 cm
gdy guz posiada jedną z cech:
T3





największy wymiar guza > 7 cm
guz nacieka opłucną ścienną, w tym guz Pancoasta niezakwalifikowany do grupy z cechą T4 albo guz nacieka przeponę, nerw błędny, opłucną
śródpiersiową bądź osierdzie
guz oskrzela głównego leżący w odległości < 2 cm od ostrogi tchawicy, ale jej nienaciekający
guz, któremu towarzyszy niedodma lub zapalenie całego płuca wywołane obturacją oskrzela
obecne jest odrębne ognisko/ogniska nowotworu w tym samym płacie płuca
gdy występuje jedna z cech:
T4


guz każdej wielkości naciekający śródpiersie, serce, duże naczynia, tchawicę i jej ostrogę, przełyk, trzon kręgu, nerw krtaniowy wsteczny
guz z obecnością innych odrębnych ognisk raka w innym płacie tego samego płuca
przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych (cecha N)
Nx
ocena regionalnych węzłów chłonnych jest niemożliwa
N0
nie stwierdza się przerzutów do okolicznych węzłów chłonnych
N1
przerzuty do węzłów okołooskrzelowych, wnękowych lub wewnatrzpłucnych po tej samej stronie co guz lub ich naciekanie
N2
przerzuty do węzłów śródpiersiowych po stronie guza i węzłów pod ostrogą tchawicy
gdy spełniona jest jedna z cech:
N3



przerzuty do węzłów wnękowych lub śródpiersiowych po stronie przeciwnej niż guz
przerzuty do węzłów nadobojczykowych
przerzuty do węzłów chłonnych wzdłuż mięśni pochyłych po tej samej lub przeciwnej stronie co guz
przerzuty odległe (cecha M)
Mx
ocena obecności przerzutów odległych niemożliwa
M0
nie stwierdza się przerzutów odległych
M1
przerzuty odległe obecne
M1a
odrębne ognisko nowotworu w przeciwległym płucu niż guz pierwotny, guzki opłucnowe lub nowotworowy wysięk w opłucnej albo osierdziu
M1b
stwierdza się przerzuty odległe poza klatką piersiową
Stopień zaawansowania klinicznego raka niedrobnokomórkowego płuca
kStopień zaawansowania klinicznego (ang. staging) zależy od stopnia poszczególnych cech w klasyfikacji TNM i ma znaczenie w wyborze metody
leczenia choroby, a szczególnie w kwalifikacji pacjenta do leczenia operacyjnego.
stopień
T
N
M
rak
utajony
x
0
0
0
cis
0
0
IA
1a, 1b
0
0
IB
2a
0
0
Wstępna kwalifikacja do leczenia operacyjnego
Warunkowa kwalifikacja do leczenia operacyjnego
Zabieg poprzedzony może być poprzedzony chemioterapią adjuvantową
2b
0
0
1a, 1b, 2a
1
0
2b
1
0
3
0
0
1a, 1b, 2a,
2b
2
0
IIA
IIB
IIIA
3
1, 2
0
4
0, 1
0
4
2
0
każdy
3
0
każdy
każdy
1
IIIB
IV
Histologiczne stopnie złośliwości raka
niedrobnokomórkowego płuca (ang. grading)
GX – nie można ocenić stopnia zróżnicowania
G1 – rak dobrze zróżnicowany
G2 – rak średnio zróżnicowany
G3 – rak słabo zróżnicowany
G4 – rak niezróżnicowany