Materiały 2

Grooming
Grooming to szczególna kategoria relacji tworzona w Internecie między osobami dorosłymi a
dziećmi w celu ich uwiedzenia i wykorzystania seksualnego. Pierwszy kontakt z dzieckiem,
które ma zostać ofiarą, odbywa się w Internecie. Dalsze miejsce kontaktu jest zależne odro
zwoju sytuacji. Grooming to proces, mogący trwać przez wiele miesięcy. Intencją osoby
dorosłej w tym procesie jest stopniowe wprowadzanie dziecka w aktywność seksualną w celu
jego wykorzystania, często komercyjnego.
Etapy groomingu to
1.
Znalezienie dziecka w Internecie
2.
Zaprzyjaźnianie się
3.
Budowanie relacji
4.
Ocena ryzyka odkrycia znajomości
5.
Ukazanie zasady wzajemności
6.
Przejście do rozmów o charakterze erotycznym
7.
Oswajanie z możliwością spotkania w realnym świecie
8.
Doprowadzenie do kontaktu intymnego (w Internecie, a później w świecie realnym)
Początkowa faza kontaktu dziecka z pedofilem w Internecie wygląda jak proces
zaprzyjaźniania się. Polega na poznawaniu przyszłej ofiary, subtelnej i dokładnej obserwacji
zachowań dziecka. Na tym etapie dziecko ma okazję poznać osobę dorosłą, oswoić się z nią.
Rozmawiając coraz dłużej, dziecko stopniowo traci poczucie, że jest to ktoś obcy i ktoś
dorosły, różniący się od niego samego. Każde działanie na tym etapie uwodzenia jest
delikatne, dzieci nie przypuszczają, że ktoś interesuje się nimi jakoś specjalnie.
Następny etap to działania, których celem jest tworzenie relacji z dzieckiem. Rozmowy są
częstsze i dłuższe, znajomość dziecka z dorosłym ma już bowiem swoją historię – pedofil
powraca do stałych elementów, np.: „pamiętasz, gdy mi mówiłaś w zeszłym tygodniu, że
lubisz bańki mydlane..?” Dziecko może już chcieć opowiadać mu o sobie bez oporów – ma
zatem śmiałość zadawać więcej pytań. Dorosłego bardzo interesują emocje dziecka, jego
doświadczenia, zainteresowania, marzenia. Opowiada też o sobie, najczęściej są to opowieści,
które wzbudzają emocje, porusza tematy podobne do doświadczeń dziecka. Uwodziciel
powoli ustanawia siebie w roli przyjaciela. Kogoś, kto pociesza, akceptuje, interesuje się tym
wszystkim, co dotyczy osoby dziecka.
Kolejne stadium groomingu to ocena ryzyka odkrycia znajomości, które próbuje oszacować
uwodziciel. Potrzebuje do tego informacji od dziecka, pyta więc o miejsce ustawienia
komputera, czy ktoś interesuje się tym co robi ono w komputerze, kto jeszcze z niego
korzysta. W ten sposób pedofil sprawdza, kto jest w stanie kontrolować aktywność dziecka
przy komputerze.
Z tego etapu płynnie przechodzi do relacji, w której ukazuje dziecku zasadę wzajemności w
relacji. Mówi: „tylko ja mogę ci tak pomóc”, „ja dochowam wierności, wiesz przecież, że to
co nas łączy jest czymś wyjątkowym”. O zaufaniu mówi wprost – „możesz mi ufać i ja
Tobie”, „nie mamy żadnych tajemnic przed sobą”. Pełne zaufania, zadowolone z dobrej
relacji dziecko nie zauważa, że nawiązuje się więź, która ma coraz bardziej intymny
charakter, na tyle intymny, że uwodziciel już może zacząć rozmowy o treściach seksualnych.
Zadaje pytania o charakterze seksualnym, np. „czy kiedykolwiek się całowałeś?”. Ośmiela
początkowo skrępowane dziecko powołując się na przyjaźń, pełne zrozumienie. Kieruje jego
uwagę na ciało, stopniowo uczy je obserwowania swego ciała – pokazuje zachowania
seksualne pytając „Dotykałeś siebie kiedykolwiek?” lub opowiadając porównuje: „gdy byłem
w Twoim wieku przez przypadek dotknąłem swoich intymnych miejsc- to było dziwne
uczucie”. Dziecko okazujące skrępowanie przekonuje, że na początku jest ono naturalne, a z
czasem dotykanie siebie zacznie sprawiać przyjemność.
Napięcie w takich rozmowach jest dość silne, dziecko uczestniczy w nich na podłożu dobrej
relacji, pełnego zaufania, a jednocześnie poczucia tajemniczości, bycia częścią czegoś
ważnego, tajemnicy. Jest również przekonane, że bierze udział w czymś wspólnym dla obu
stron - pedofil przedstawia sytuację oswajania dziecka z seksualnością jako działania, które
podejmuje w celu sprawienia dziecku przyjemności, nauczenia czegoś, co on, dorosły, już
umie. W percepcji dziecka odpowiedzialność za te zachowania, myślenie o swoim ciele,
dotykanie siebie czy masturbacja jest wspólną częścią ich relacji.
Powoli uwodziciel oswaja dziecko z kolejnym etapem zmierzającym do wykorzystania kieruje rozmowę na wyobrażenie spotkania w realności. Sugeruje, ciągle bez nacisku - „może
się kiedy spotkamy, kiedyś w przyszłości, wtedy dopiero będziesz mógł zobaczyć jak bardzo
mi na Tobie zależy, jak bardzo cię kocham” albo „może wtedy mogłabyś dla mnie zrobić
zdjęcie siebie, takiej prawdziwej siebie, może wtedy, gdy siebie dotykasz…”.
Taka intymna atmosfera oznaczać może dla dziecka bliskość. Rozmowy seksualne są stałym
elementem związku wirtualnego między dzieckiem a dorosłym, pedofil używa tutaj zasady
wzajemności- czasem bywa nią masturbacja, której dokonywać ma jedna i druga strona
„związku”. Wirtualny „przyjaciel” wzmacnia niechciane przez dziecko zachowania
komplementowaniem – „jesteś bardzo dzielna, skąd Ty to wszystko umiesz? Nigdy nie
spotkałem nikogo, kto tak szybko się wszystkiego uczy”. Rozmowy o treściach seksualnych
mogą dotyczyć subtelnego instruktażu, opowieści, np., jak dziecko może poszukiwać miejsc
erogennych na swoim ciele, jak uprawiać seks oralny, w jaki sposób dziecko może się
masturbować i jak kiedyś w przyszłości będzie wyglądał kontakt seksualny dziecka z osobą
dorosłą. Pedofil może mówić: „dotknij siebie i powiedz mi, co czujesz” ustawiając siebie,
dorosłego, na pozycji przewodnika, doradcy w odkrywania przez dziecko swojej
seksualności. Uczy obiecując: „kiedyś w przyszłości będziesz bardzo dobra w seksie”.
Opowiada, jak dziecko może doprowadzić osobę dorosłą do orgazmu, stwarzając sytuację, że
dziecko, choć ogromnie skrępowane, chce spełnić oczekiwania „przyjaciela”. Celem tych
opowieści, rozmów, jest doprowadzenie dziecka do satysfakcji seksualnej lub do satysfakcji
seksualnej osoby dorosłej za sprawą, dzięki dziecku.
Stąd już tylko krok do zaproszenia dziecka na spotkanie w realnym świecie. Często kończy
się ono kontaktem seksualnym z dzieckiem.
Zdarzają się także tacy sprawcy, którzy początkowo zaprzyjaźniają się z dziećmi, nawiązują
silną relację, a etap włączania dziecka w aktywność seksualną jest gwałtowny, nagły. Potem
zrywają kontakt - być może odpowiada to specyfice gwałtu w realnym świecie.
Bardziej narażone na stanie się ofiarami nadużyć w Internecie są dzieci, które:
•
nie mają zaspokojonych emocjonalnych potrzeb – nie mają silnych i właściwych
relacji zarówno z dorosłymi jak i z rówieśnikami;
•
Są ciche – zdolne do trzymania w tajemnicy tego, co im się przydarzyło;
•
Potrzebujące uwagi – dlatego łatwo uwieść je poświęcając im uwagę;
•
Młodsze – nie rozumieją, co się dzieje, nie dziwią się, ufają;
•
Odrzucone przez inne dzieci - dlatego potrzebujące przyjaciół;
•
Mające niskie poczucie własnej wartości – bardziej podatne na skuteczne
oddziaływanie pedofila;
•
Ufne – nie zauważają niebezpieczeństwa;
•
Uległe – podatne na manipulacje;
•
Wychowujące się w rodzinie rozbitej – potrzebują uwagi;
Istotne w kontekście problematyki groomingu jest to, że dzieci używając komunikatorów
internetowych, prowadząc blogi czy pisząc na forach dyskusyjnych upubliczniają swoje dane
- wpisują swoje prawdziwe imię, wiek, miasto zamieszkania, umieszczają swoje zdjęcie - bo
myślą, że są bezpieczne, że będą rozmawiały tylko z przyjaznymi sobie ludźmi. Tworząc
swoje strony internetowe, blogi, podają mnóstwo informacji, do których na co dzień, poza
Internetem, inni ludzie nie mają dostępu – opisują hobby, zainteresowania, marzenia,
problemy i trudności. Dla osoby zainteresowanej uwiedzeniem dziecka jest tam wystarczająco
dużo informacji aby ocenić podatność dziecka na manipulację, wymyślić tematy wspólnych
rozmów itd..
Dzieci umawiając się z osobami poznanymi w Internecie, przychodzą na spotkania same.
Wiele spotkań, których początkiem był kontakt internetowy, to spotkania z rówieśnikami.
Niektóre z nich to jednak bardzo niebezpieczne dla dzieci spotkania z osobami dorosłymi.
Co zrobić, aby dziecko nie padło ofiarą groomingu?
- porozmawiaj z dzieckiem o tym, jakie kontakty wolno mu nawiązywać za pomocą Internetu,
określ, które są niebezpieczne;
- zapewnij, że warto żebyś Ty lub inne dorosłe osoby wiedziały o każdej osobie, z którą
nawiązuje ono kontakt przez Internet;
- powiedz, że cokolwiek zdarzy się niebezpiecznego w Internecie najważniejsze jest, aby
dziecko Ci o tym opowiedziało;
Jeśli wiesz lub podejrzewasz, że dziecko nawiązało z kimś bliski kontakt w Sieci i jest on dla
niego szkodliwy – skontaktuj się z helpline.org.pl:
0800100100 (połączenie bezpłatne)
www.helpline.org.pl
Art. 200.
§ 1. Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby
innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich
wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Art. 200a.
§ 1. Kto w celu popełnienia przestępstwa określonego w (…) art. 200, jak również
produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej lat
15, zmierzając, za pomocą wprowadzenia go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do
należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej
małoletniemu poniżej lat 15 składa propozycję obcowania płciowego, poddania się lub
wykonania innej czynności seksualnej lub udziału w produkowaniu lub utrwalaniu treści
pornograficznych, i zmierza do jej realizacji, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności
albo pozbawienia wolności do lat 2
Art. 200b. Kto publicznie propaguje lub pochwala zachowania o charakterze pedofilskim,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2