plan odnowy wsi jaziewo - Samorząd Gminy Sztabin

Transkrypt

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JAZIEWO NA LATA 2010 -2016
________________________________________________________________________________________
Załącznik
do Uchwały Nr /2010
Rady Gminy Sztabin
z dnia
2010 r.
PLAN ODNOWY
MIEJSCOWOŚCI JAZIEWO
NA LATA 2010 – 2016
Listopad 2010 r.
__________________________________________________________________________________________
WSTĘP
Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z kluczowych wyzwań, jakie stoją
przed Polską po integracji z innymi krajami Unii Europejskiej. Zasadniczym celem odnowy
obszarów wiejskich jest wzmocnienie działań służących zmniejszaniu istniejących dysproporcji i różnic w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów miejskich.
Programy rozwoju i odnowy miejscowości są zazwyczaj częścią składową prowadzonych od lat przez jednostki samorządów terytorialnych działań, zmierzających do poprawy
sytuacji gmin oraz sprzyjających długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju i regionu,
jego spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską.
Rozwój i odnowa miejscowości wiejskich zakłada podejmowanie na jej terenach zróżnicowanych działań z zakresu działalności gospodarczej, kształtowanie w sposób zapewniający zachowanie walorów środowiskowych i kulturowych, poprawę warunków życia m.in.
poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcom dostępu do
usług, a także rozwój funkcji kulturowych i społecznych.
Ze względu na bardzo rozległy teren Gminy Sztabin, nieskuteczne jest kształtowanie
na terenie gminy jednej miejscowości (siedziby gminy) jako tej centralnej i jedynej, dla której
są opracowywane plany rozwoju oraz podejmowane działania inwestycyjne. Przyjęte założenia co do kształtowania kilku ośrodków na terenie gminy, jest zgodne z kierunkami rozwoju
sieci osadniczej określonymi w Strategii Ekorozwoju Społeczno - Gospodarczego dla Gminy
Sztabin na lata 2004-2020.
W wyniku przeprowadzenia analizy sieci osadniczej, wieś Jaziewo ujęto jako jedną z
kluczowych w ustalonej hierarchii strukturalno – administracyjnej, co wynika również z dokumentów strategicznych Gminy Sztabin m.in. ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. Przyjęte rozwiązanie ma zapewnić zachowanie ładu przestrzennego na terenie gmin oraz utrzymanie i harmonijny rozwój struktur przestrzennych jednostek osadniczych. W związku z powyższym przystąpiono do opracowania Planu Odnowy
Wsi Jaziewo , jako jednej z większych miejscowości Gminy Sztabin.
Plan Odnowy Miejscowości Jaziewo to dokument, który określa strategie działań w
sferze społeczno-gospodarczej na lata 2010-2016. Podstawą opracowania planu jest Plan
Rozwoju Lokalnego Gminy Sztabin przyjęty uchwałą Nr XXIII/143/05 Rady Gminy Sztabin
z dnia 13 stycznia 2005r.( kilkukrotnie aktualizowany ), Strategia Rozwoju Gminy Sztabin
przyjęta uchwałą nr Rady Gminy Sztabin XIV/114/00 dnia 7 marca 2000r. oraz dane wewnętrzne przekazane na podstawie zebrań wiejskich i własnych statystyk. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, historię, która ukazuje bogatą przeszłość tych
ziem, analizę zasobów służąca przedstawieniu stanu rzeczywistego, analizę SWOT czyli
mocne i słabe strony miejscowości, planowane kierunki rozwoju, a także planowane przedsięwzięcia wraz z szacunkowym kosztorysem i harmonogramem planowanych działań.
Plan Odnowy Miejscowości Jaziewo ma przede wszystkim przyczynić się do podniesienia standardu życia i pracy we wskazanej miejscowości poprzez m.in. realizację określonych priorytetowych inwestycji. Planowane przedsięwzięcia mają zaktywizować mieszkańców do działań prospołecznych, a w konsekwencji przyczynić się do podniesienia atrakcyjności całej miejscowości. Poszczególne inwestycje wskazane poniżej mają mieć na celu odnowę
całej miejscowości przyczyniając się tym samym do podniesienia morale jej mieszkańców, a
także zwłaszcza polepszenia warunków bytowych. Podejmowane działania w znacznym stopniu umożliwią również zachowanie szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego przyczyniając
się tym samym do odnowy i rozwoju wsi jaką jest miejscowość Jaziewo. Plan Odnowy Miejscowości ma też pobudzić mieszkańców do wspólnego działania na rzecz ich miejscowości .
Plan jest dokumentem strategicznym, stworzonym przy znacznym udziale mieszkańców.
Określa najważniejsze działania, które sami zainteresowani uznali za istotne dla swojej miej-
1
__________________________________________________________________________________________
scowości, działania które pomogą im rozwiązać problemy, pokonać bariery i osiągnąć stawiane sobie cele. Proponowane przedsięwzięcia mieszkańcy uznali za realne, możliwe do
zrealizowania, przy założeniu także ich własnej aktywności oraz przy zaangażowaniu władz
samorządowych Gminy Sztabin. Plan Odnowy Miejscowości pozwoli mieszkańcom na
uświadomienie sobie ich roli w tworzeniu pomysłów na własny rozwój i poprawę warunków
życia. Plan powstał w wyniku dyskusji na zebraniach wiejskich, po konsultacji z mieszkańcami oraz po zatwierdzeniu go przez Radę Sołecką .
Plan Odnowy ma być między in. załącznikiem do projektów zgłaszanych w celu uzyskania pomocy finansowej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
Plan dotyczy 7 najbliższych lat. W okresie tym podejmowane będą określone – z uwagi na
zaplanowane cele i priorytety rozwojowe -działania inwestycyjne, a także inne o charakterze
szkoleniowym czy rekreacyjno – wypoczynkowym. Podjęcie się realizacji danego zadania
poprzedzone zostanie przygotowaniem niezbędnych opisów i uzasadnień realizacji zadania,
opracowaniem zakresu rzeczowego, określeniem kosztów i terminów realizacji. Tak przygotowane i określone zadania będą przyjmowane przez zebrania wiejskie i będą stanowić kolejne załączniki do planu. Opracowany Plan Odnowy Miejscowości Jaziewo wraz z opisem danego zadania stanowić będzie nierozerwalny załącznik składanego wniosku o dofinansowanie.
CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA JAZIEWO
Przynależność administracyjna, położenie miejscowości, ludność.
2
__________________________________________________________________________________________
Miejscowość Jaziewo położona jest w zachodniej części Gminy Sztabin, w Powiecie
Augustowskim i północnej części Województwa Podlaskiego. Umiejscowiona jest w północno – wschodniej części kotliny Biebrzańskiej w otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego i
niewielkiej odległości od rezerwatu Czerwone Bagno i Kanału Augustowskiego. Jaziewo pod
względem ilości mieszkańców jest po Sztabinie największą wsią na terenie Gminy Sztabin.
Na dzień 31 grudnia 2009 r. we wsi tej mieszkało 351 osób z czego 171 to kobiety, a 180 to
mężczyźni. Z ogólnej liczby mieszkańców, 59 osób stanowią dzieci i młodzież nieletnia, a
pozostała liczba to osoby dorosłe. Liczba budynków mieszkalnych w tej wsi wynosi 120.
Powierzchnia sołectwa wynosi 2439,17 ha
Jaziewo posiada dobre połączenie komunikacyjne. Przez część wsi przebiega droga
gminna nr 102823B Jaziewo – Jaziewo kolonie o nawierzchni asfaltowej, oraz droga powiatowa Nr 1224B Jaziewo – Wrotki. Obie te drogi łączą się z inną drogą powiatową nr 1220B
Białobrzegi – Kopiec – Dolistowo, stanowiącą główną trasę komunikacyjna w tym regionie
gminy. Poprzez istniejący układ komunikacyjny z terenu wsi można przedostać się w kierunku: wschodnim do Sztabina (12 km.), północnym do Augustowa ( ok. 20 km ), południowym
do powiatu monieckiego ( ok. 8 km ). Wieś Jaziewo przynależy do parafii Jaminy. W Jaminach znajduje się również cmentarz, na którym pochowali są zmarli mieszkańcy Jaziewa.
Historia miejscowości
Miejscowość Jaziewo została założona na gruntach królewskich w końcu XVII wieku
w ramach Puszczy Jaminy. Początkowo wioska liczyła 5,5 włóki. Osadzano tutaj chłopów
oraz osoczników, czyli strażników leśnych, byli to: Mateusz Janika, Marcin Rzepka i Marcin
Czilewski. W 1703 roku korzystając z zamieszek domowych władzę nad Puszczą Jaminy objął Kazimierz Krzysztof Sienicki, miecznik litewski i generał artylerii, stronnik Stanisława
Leszczyńskiego i Szwedów. Ten dobry administrator w czasie krótkiego czasu zarządzania
tymi dobrami (1703-1709) założył wiele nowych wsi lub zreorganizował już istniejące. Nazwa pochodzi od słowa jaz, oznaczającego płot ustawiony w poprzek rzeki używany przez
rybaków do połowu ryb (inaczej tama, grobla.
W 1709 roku Sienicki został wzięty do niewoli rosyjskiej i wywieziony na Syberię, gdzie
zmarł w 1711 roku. Kolejny dzierżawca Jerzy Kasper Dewicz również sprowadzał nowych
osadników. Gdy przekazywał dzierżawcę Sapiehom w 1712 roku Jaziewo było już całkiem
sporą miejscowością. Liczyło ponad 11 włók ziemi uprawnej. Wioska rozwijała się również
w następnych latach, w 1760 liczyła już 16 włók i 21 gospodarzy. W 1780 roku w Jaziewie
notowano prawie 21 włók ziemi uprawnej i w sumie 58 gospodarzy, z czego 52 odrabiało
pańszczyznę przy pomocy własnego sprzężaju (zwierzęta i maszyny rolnicze).
Opis z 1784 roku informuje: Jaziewo (....) o milę o kościoła jamińskiego, na zachodie od tej
wioski z kościoła pół mile laskiem jechać potrzeba a pół mili polem, las jest sosnowy, dębowy
a najwięcej choiny i krzaki szczupłe, gościniec piaszczysty. Ta wioska graniczy wzdłuż lasem i
błotami do dworu Saienka nazwanym (....). Bokiem prawym, lasem do miasta Augustowa mili
trzy, a drugim bokiem lewym, do wioski Mogilnicy ekonomicznej o pół mili. Ta wioska do
ekonomii grodzieńskiej należy, w powiecie grodzieńskim w parafii jamińskiej, w tej wiosce
gospodarzów siedemdziesiąt . Jak widać, rozwój wsi był imponujący jeszcze w 1780 roku
notowano 58 gospodarzy, a już cztery lata później 70. Dane z 1789 roku mówią o 249 mieszkańcach. Nowi gospodarze byli zapewne przybyszami z innych okolic.
W XIX wieku Jaziewo stanowiło własność rządową, według opisu z 1884 roku była to, wieś
nad rzeką Nettą, powiat augustowski, gmina Dębowo, parafia Jaminy. Odległość 22 wiorst od
Augustowa. Otoczona z trzech stron błotami leżącemi po obu brzegach Netty. Ma 93 domyu,
815 mieszkańców. Zatem już wtedy była to całkiem spora miejscowość.
3
__________________________________________________________________________________________
Jaziewo w 1921 roku liczyło 111 domów, 5 innych budynków mieszkalnych oraz 669 mieszkańców. Miejscowość należała do gminy Dębowo. Była to największa miejscowość w tej
gminie.
Jaziewo i Franki na mapie wojskowej z 1930 roku. Zaznaczono tam liczne skupisko domów w Jaziewie.
We Frankach i w zachodniej części Jaziewa istniały wiatraki. Przy drodze z Jaziewa do Jamin zaznaczono dwie
kapliczki. Kapliczka istniała też w lesie koło Franek.
Częściami wsi Jaziewo były już wówczas Budy i Franki.
Budy (część wsi Jaziewo)
Spis powszechny z 1921 roku przeprowadzony w gminie Dębowo wymienia też osadę o nazwie Budy Jaziewskie, liczyła ona ówcześnie 2 domy i 17 mieszkańców.
Franki (część wsi Jaziewo)
To miejsce było pierwotnie miejscem osiedlenia się strażników leśnych, na pruskich mapach
z 1800 roku zaznaczono, że mieszkał tu strażnik Mazurczyk. Po nim tą strażnice przejął niejaki Franke, Niemiec. Od tej pory to miejsce zwano Frankami. Jako oddzielną osadę Franki
po raz pierwszy spotykamy na mapie wojskowej z 1930 roku (opracowaną w 1929), zaznaczono tam skupisko kilku domów o nazwie Franki. Zatem osada powstała w latach dwudziestych XX wieku, bowiem spis powszechny z 1921 roku nie wspomina jeszcze o tej miejscowości.
W historii gminy Sztabin dużą rolę odegrały dwie wojny światowe. Kilkakrotnie armie
zaborców przechodziły przez te ziemie w pościgu za przeciwnikiem. Okrutne wydarzenia II
wojny światowej nie ominęły również i wsi Jaziewo. Okupant niemiecki stosował bezwzględny terror wobec mieszkańców podbitych ziem. Ludność została pozbawiona praw narodowych i politycznych. Ludności narzucono przymusowe prace, dostawy żywności, wywózki na przymusowe prace do Niemiec. Niszczono kulturę i oświatę polską. Pacyfikowano
wsie, które udzieliły pomocy partyzantom, lub sprzeciwiały się okupantom. Część wsi Jaziewo, podobnie jak położone nieopodal wsie Polkowo, Kopytkowo i Jasionowo Dębowskie
została spalona. Miejscowa ludność nie zachowywała postawy obojętnej wobec okupantów.
4
__________________________________________________________________________________________
Lesiste tereny Augustowszczyzny,
dziewicze i nieprzebyte bagna biebrzańskie stwarzały dobre warunki do
rozwoju partyzantki. Wielu mieszkańców Jaziewa oraz okolicznych wsi
dotknęły również represje sowieckie.
Jesienią 1944 roku w całym zajętym
przez Sowietów terenie płn.- wsch.
Polski nastąpiły masowe aresztowania
i zsyłki w głąb Rosji do obozów w
Ostaszkowie i Riazaniu. Tereny wsi
Jaziewo zostały ostatecznie wyzwolone pod koniec stycznia 1945 r., jednak
wojna nie dla wszystkich się zakończyła. W dniu 14 lipca 1945 roku, 30
(w
mieszkańców okolicznych wsi
tym również i z Jaziewa ), zostało aresztowanych w ramach przeprowadzonej w tamtym okresie na terenach ziemi augustowskiej największej akcji "porządkowej" zwanej od miesiąca
"lipcową" lub od miejsca "augustowską". Akcja ta zrealizowana została głównie przy użyciu
sił sowieckich - oddziałów NKWD, Smiersz oraz żołnierzy 3. Frontu Białoruskiego. Funkcjonariusze UB, MO oraz miejscowi konfidenci odegrali w niej judaszową rolę, wskazując osoby
kwalifikujące się do aresztowania, pełniąc rolę przewodników i tłumaczy, asystując przy brutalnych przesłuchaniach. Do dziś nie są znane losy zaginionych podczas obławy, nie wiadomo
też, gdzie spoczywają ich szczątki.
Na cmentarzu parafialnym w Jaminach znajduje się tablica pamiątkowa ku czci ofiar
powojennych zbrodni NKWD i UB. Upamiętniające te zbrodnie na miejscowej ludności mogiły, pomniki i tablice pamiątkowe, do dziś dnia są szczególnie bliskie sercu mieszkańców
wsi i okolic. Są swoistym memoriałem, kształtującym świadomość patriotyczną lokalnego
społeczeństwa.
Po zakończeniu wojen, wieś Jaziewo nie wyróżniała się od innych wsi z tego rejonu
Polski. Jej mieszkańcy zajmowali się głównie rolnictwem, które było jedynym źródłem
utrzymania. Ze względu na fakt, że Jaziewo było jedną z największych wsi w Gminie Sztabin,
utworzono tu bazę Spółdzielni Kółek Rolniczych, w której zatrudnionych było kilkunastu
mieszkańców Jaziewa i pobliskich wsi. Spółdzielnia przestała istnieć na początku lat 90-tych
ubiegłego wieku. Powstały w Jaziewie punkty
sklepowe zaopatrujące miejscową ludność w
najpotrzebniejsze produkty żywnościowe. Ró
wnież i dzisiaj mieszkańcy trudnią się w większości rolnictwem, z tą jednak różnicą, że przez
ostatnie dwadzieścia lat Jaziewo zmieniło swe
oblicze i z dość ubogiej i prymitywnej wsi leżącej pomiędzy biebrzańskimi bagnami, oraz
lasami lennictw Wrotki i Klonowo, stała się
wsią nowoczesną i rozwojową. Ogromne zmiany zaszły w indywidualnych gospodarstwach
rolnych. Na bardzo szeroką skalę rozwinęła się
hodowla bydła i produkcja mleka. W Jaziewie
ciągle powstają nowoczesne budynki gospodarskie, stary sprzęt rolniczy został zastąpiony
nowoczesnym, a rolnicy skutecznie korzystają z dotacji unijnych. Rolnictwo stało się bardziej
dochodowe.
5
__________________________________________________________________________________________
Struktura przestrzenna miejscowości
Elementem
charakterystycznym
układu przestrzennego wsi Jaziewo
jest zwarta zabudowa zagrodowa
tzw. „ulicówka” usytuowana po obu
stronach drogi gminnej oraz drogi
powiatowej. Przy głównej drodze
przebiegającej przez wieś znajduje
się większość gospodarstw rolnych,
szkoła podstawowa, punkty usługowe, przystanek PKS. Od kilku lat
droga przez wieś ma nawierzchnię
asfaltową. W środku wsi ulica łączy
się z drogą powiatową biegnącą w
kierunku wsi Mogilnice i stanowiącą główny dojazd do Jaziewa. Występuje w tej wsi również i zabudowa kolonijna zlokalizowana na dużej powierzchni wśród pól
ze wszystkich stron wsi. We wsi zachowały się jeszcze drewniane chałupy i budynki gospodarcze z początków XX wieku. Wśród krajobrazu
architektonicznego jest wiele obiektów drewnianych typowych dla północnego Podlasia.
Większość obejść dzisiejszego Jaziewa posiada budynki mieszkalne, gospodarcze i inwentarskie murowane.
Obecnie przeważająca część architektury również jest murowana i pochodzi z lat 50-70 XX wieku. Jednak w
ostatnich latach powstało wiele
nowych budynków, głównie gospodarczych. Ponadto w wielu przypadkach
istniejące budynki mieszkalne zostały
poddane modernizacji przysparzając w
ten sposób uroku wsi . Łatwo dostrzec, że
Jaziewo to ładna, zadbana i nowoczesna
wieś Ziemi Sztabińskiej i Augustowskiej,
a jej mieszkańcy dbają o wizerunek i wygląd swoich posesji. Jaziewo wizualnie
cechuje duża estetyka. Ulica i miejsca
ogólnie dostępne i zachowane są w należytym porządku. Władze gminy czynią
doraźne starania aby utrzymać w dobrym
stanie budynki użyteczności publicznej.
Dokładna analiza stanu technicznego obiektów infrastruktury technicznej i społecznej wskazuje jednak na potrzebę realizacji szeregu prac remontowych i modernizacyjnych.
6
__________________________________________________________________________________________
INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI.
Dziedzictwo kulturowe
W niedalekiej odległości od Jaziewa
(ok. 2 km ) przepływa Kanał Augustowski, jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych w tym regionie. W samej wsi Jaziewo nie ma
co prawda obiektów wpisanych do
rejestru zabytków, jednak we wsi i
dookoła niej znajdują się architektoniczne elementy kultury pochodzące z
odległych lat , takie jak drewniane
budynki mieszkalne i gospodarcze,
drewniane kapliczki pochodzące z
przełomu XIX i XX w., a także wysokie przydrożne krzyże. We wsi znajduje się wiele budynków o konstrukcji
drewnianej wybudowanych
na przełomie XIX i XX w.
( budynki mieszkalne, świronki,
spichrze, itp.).
Wjeżdżających do Jaziewa,
w samym centrum wsi,
witają dwa wysokie krzyże
oraz przepiękna figura
Matki Boskiej. W tym
miejscu odbywają się uroczystości religijne, związane głównie z kultem maryjnym.
Na szczególną uwagę zasługuje
istniejące w gospodarstwie agroturystycznym „U Marysi” mini muzeum wsi,
utworzone i prowadzone przez dyrektora miejscowej szkoły podstawowej Pana
Aleksandra Godlewskiego. To pasjonat
starych ginących zawodów, który chce
ocalić od zapomnienia minione czasy
oraz przekazać młodemu pokoleniu
dawne zwyczaje i obrzędy oraz zachować od zniszczenia sprzęt i urządzenia
stosowane przez naszych przodków. W
muzeum są zebrane eksponaty obrazujące zawody: kołodzieja, bednarza, cieśli,
garncarza, plecionkarza, koszykarza,
rymarza, szewca, kowala, piekarza. Pan Aleksander chce przybliżyć również tradycyjne budownictwo drewniane.
7
__________________________________________________________________________________________
Zasoby przyrodnicze
Wieś Jaziewo położona jest na obszarze, który posiada szczególne walory przyrodnicze
ze względu na położenie w jednym z najpiękniejszych zakątków Gminy Sztabin. Położenie
wsi w niewielkiej odległości od rzeki Biebrzy i Kanału Augustowskiego, w niedalekiej odległości od ujścia kanału do rzeki Biebrzy oraz na obrzeżu rezerwatu Czerwone Bagno, będącego jednym z najbardziej niedostępnych obszarów Doliny Biebrzy, powoduje że wieś Jaziewo
jest często odwiedzana prze turystów i miłośników przyrody.
Kanał Augustowski
Na obszarze sołectwa Jaziewo występują następujące formy ochrony przyrody:
− zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 września 1993r. w sprawie
utworzenia Biebrzańskiego Parku Narodowego (Dz.U. Nr 86, poz.399), cała wieś
Jaziewo znajduje się w otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego, a ze wszystkich stron
otoczona jest ściśle chronionym obszarem parku.
Rzeka Biebrza
− zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie
obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. nr 229 poz. 2313 z dnia
8
__________________________________________________________________________________________
21 października 2004r. ze zm.) cała wieś Jaziewo położona jest w granicach specjalnego
obszaru ochrony ptaków Natura 2000 „Ostoja Biebrzańska” kod: PLB 200006
− wies Jziewo położona jest w granicach specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000
„Dolina Biebrzy” kod: PLB 200008, zgłoszonym do komisji europejskiej.
− zgodnie z rozporządzeniem nr 15/05 Wojewody Podlaskiego z dnia 25 lutego 2005 r.
w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Biebrzy” (Dz. Urz. Woj.
Podlaskiego nr 54 poz. 728) część wsi Jaziewo położona jest w Obszarze Chronionego
Krajobrazu „Dolina Biebrzy”.
Na łąkach pobliskiego
rezerwatu Czerwone Bagno, Biebrzańskiego Parku Narodowego oraz
okolicznych lasach występują liczne gatunki
ptaków, spotyka się zbiorowiska wodne, bagienne, torfowiskowe, szuwary, a także zbiorowiska
leśne (olsy, brzeziny,
łęgi). Szczególnie cenna
jest duża grupa zbiorowisk mechowiskowych,
zawierających
liczne
gatunki rzadkie i reliktowe (brzoza niska, wierzba lapońska, gnidosz królewski), zanikające w innych częściach kraju.
Szata roślinna odznacza się ogromną różnorodnością, wysokim stopniem naturalności i obecnością wielu rzadkich gatunków zwierząt (bobry, łosie, wilki).
Turystyka
Nieopodal wsi Jaziewo przebiegają
trzy turystyczne szlaki rowerowe:
„Podlaski Szlak Bociani”, „Pierścień rowerowy Suwalszczyzny”
oraz „Eurovelo R11” . Wieś położona jest w otulinie Biebrzańskiego
Parku Narodowego, nieopodal rezerwatu przyrody Czerwone Bagno
i Kanału Augustowskiego który w
odległości ok. 4 km we wsi Dębowo łączy się z rzeką Biebrzą. Znajduje się tam również ostatnia śluza
na Kanale Augustowskim. Można
więc spotkać tu wielu turystów
przemierzających te okolice. Zwiedzający zachodnią część Gminy
Sztabin, w której właśnie położna jest wieś Jaziewo, napotkają tu szereg malowniczych kapliczek przydrożnych Położone wśród malowniczego krajobrazu pięknie się z nim komponują i
9
__________________________________________________________________________________________
stanowią dosyć oryginalny zespół zabytkowy tych ziem. Jaziewo i okolice to wspaniałe miejsce do pieszych, rowerowych i konnych wędrówek po bezdrożach Doliny Biebrzy.
Gospodarka i rolnictwo
Miejscowość Jaziewo jest przede wszystkim wsią rolniczą. Na terenie wsi znajduje się
około 110 gospodarstw w których prowadzona jest produkcja rolna. Działalność gospodarcza miejscowej ludności związana jest w większości z rolnictwem ( hodowlą bydła, produkcją
mleka i uprawą roślin ).
Zestawienie powierzchni
przedstawia się następująco:
Oznaczenie użytku
R ( grunty orne)
Ł (łąki trwałe)
Ps (pastwiska trwałe)
Ls (Lasy)
Lz (Zakrzaczenia)
S (Sady)
użytków
Powierzchnia
(ha)
541,5030
1157,6503
287,4722
138,6968
154,5693
1,0128
dla
obrębu
Oznaczenie użytku
N (Nieużytki)
dr (drogi)
B (tereny zabudowane)
Wp (wody płynące)
W (rowy)
E ( grunty ekologiczne)
geodezyjnego
Jaziewo
Powierzchnia (ha)
25,7579
39,7558
34,5527
17,3878
37,3599
3,4537
Infrastruktura społeczna i oświatowa
We wsi występują następujące obiekty infrastruktury społecznej:
1) Szkoła Podstawowa w Jaziewie,
2) Świetlica wiejska,
3) Strażnica jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaziewie.
Na początku lat dwudziestych powstały tutaj
dwie szkoły powszechne, do
jednej chodziło 50 uczniów,
do drugiej 48. Rok później
szkoły połączono w jedną
szkołę dwuklasową, z liczną
ponad 100 uczniów. W latach 1923-1924 była to już
szkoła trzyklasowa, jednak
od 1925 roku znowu była to
jednostka
dwuklasowa.
Uczyły tutaj Anastazja Milewska i J. Neiserowa.
Obecnie funkcjonuje tu jedna szkoła, a jej historię można przedstawić od 13 września 1969 roku kiedy to nastąpiło przeniesienie Szkoły Nr 1( Jaziewo kolonie) do nowej szkoły wybudowanej w czynie społecznym we wsi Jaziewo. Data ta zamyka działalność szkoły w
starym budynku szkoły, który był budowany od 1938 roku, a oddany do użytku w 1950 roku.
W starym budynku szkoły została utworzona Szkoła Nr 2 dla dzieci Mogielnic i kolonii Ja-
10
__________________________________________________________________________________________
ziewa z klasami I-IV. W szkole tej uczyć została Pani Helena Kozłowska. Nowo oddana do
użytku szkoła we wsi stała się kością niezgody między wsiami Mogilnice i Jaziewo. Mieszkańcy z Mogilnic za wszelką cenę chcieli, aby szkoła była na starym miejscu, bo posyłanie
dzieci do nowej szkoły było im uciążliwe. Sprawa ta otarła się nawet o Ministerstwo Oświaty.Oficjalne oddanie szkoły do użytku nastąpiło w dniu 15 września 1969 roku z udziałem
mieszkańców Jaziewa, Inspektora Oświaty Jana Renkiewicza i przedstawicieli ówczesnych
władz . Kierownikiem szkoły był Bronisław Kozłowski. W związku z wzrastającą liczbą
dzieci w sierpniu 1971 roku podjęto decyzję o rozbudowie szkoły. Powołano komitet rozbudowy szkoły w składzie: Sieńko Edward, Skorupa Ryszard, Murawski Leopold, Kalinowski
Tadeusz, Kosakowski Józef , Szmygel Józef i Bronisław Kozłowski. Prace przy rozbudowie
rozpoczęły się jesienią 1971 roku, a trwały z przerwami do sierpnia 1976 roku. W dniu 20
listopada z udziałem zaproszonych gości, przedstawicieli władz i licznie zgromadzonych
mieszkańców wsi odbyła się podniosła uroczystość otwarcia szkoły.
Szkoła Podstawowa w Jaziewie wyróżniała się czynnym życiem harcerskim pod opieką Pani
Heleny Kozłowskiej, była i jest placówką wypełniającą swoje zadania edukacyjne we współpracy z lokalnym środowiskiem. W dniu 25 czerwca 1988 roku po 33 latach pracy pedagogicznej, a po 27 latach na stanowisku kierowniczym odszedł na zasłużoną emeryturę Dyrektor
Szkoły Pan Bronisław Kozłowski, który najlepsze swoje lata poświęcił szkole, dzieciom i
miejscowemu środowisku. W czasie długoletniej pracy położył ogrom pracy przy budowie
dwóch budynków w czynie społecznym, dbał o coraz lepsze wyniki nauczania. Dwukrotnie
otrzymał Nagrodę Ministra Oświaty i Wychowania, odznaczony medalem Zasłużony Białostocczyźnie, Medalem 40-lecia PRL, Krzyżem za Zasługi dla ZHP, Złotym Krzyżem Zasługi
oraz Dyplomem-Harcmistrza Polski Ludowej. Nowym Dyrektorem Szkoły został Aleksander
Godlewski , który swoje obowiązki pełni do dnia dzisiejszego, z przerwą w okresie od
01.05.1990 r. do 31.08.1991 r. kiedy dyrektorem był Stanisław Markowski. Z chwilą wprowadzenia reformy oświaty szkoła jest obecnie 6-klasowa z oddziałem przedszkolnym.
Szkoła w Jaziewie, w której obecnie uczy się 75 dzieci, w 2004 roku została poddana
gruntownej modernizacji. Budynek został ocieplony, wykonano nowa elewację, nowa kotłownię i instalację centralnego ogrzewania, wymieniona została w całym budynku stolarka
okienna i drzwiowa, a cały budynek został wewnątrz odmalowany. Jest to w tej chwili miejsce gdzie miejscowe dzieci i młodzież mogą spędzać czas nie tylko na zajęciach lekcyjnych.
OSP Jaziewo
Jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaziewie utworzono w 1926 r. i w roku 2006 r. obchodziła ona swoje 80 lecie. Przez ponad osiemdziesiąt lat kilka pokoleń strażaków niosło
ofiarną pomoc ratując życie i dobytek mieszkańców okolicznych wsi. Efektem zaangażowa-
11
__________________________________________________________________________________________
nia i udzielania się w pracy na rzecz miejscowej społeczności takich osób jak Władysław Janik, Bolesław Bogdzio, Jan Noruk, Józef Borysewicz, Ryszard Skorupa, Józef Kunda i Jan
Waszkiewicz były liczne sukcesy i osiągnięcia. Wspólnym wysiłkiem mieszkańców wsi wybudowano dwie remizy, pierwszą tuż po wojnie, drugą dotychczas istniejącą na początku lat
80-tych ubiegłego wieku. W roku
1995 jednostka została włączona
do Krajowego Sytemu Ratowniczo-Gaśniczego. Od tego czasu
jednostka mogła być widoczna
nie tylko na terenie własnej gminy, ale i poza nią na szczeblu
powiatu. Dysponując samochodem pożarniczym o napędzie
terenowym strażacy zawsze mogą
dojechać tam gdzie dostęp jest
utrudniony. Niejednokrotnie w
okresie srogich zim przebijali się
przez zaspy śnieżne i dowozili
artykuły żywnościowe dla mieszkańców różnych wsi. Jednostka
sprawnie wyjeżdża do wszystkich zdarzeń, a wysokie wyszkolenie druhów było uznawane
podczas akcji ratowniczo-gaśniczych. Dzięki systematycznemu systemu szkolenia i konserwacji sprzętu jednostka zawsze jest gotowa do wyjazdu. Miara osiągnięć straży pożarnej były
głęboki szacunek i poważanie, jakimi darzono grono druhów oraz liczne odznaczenia przyznawane przez komendantów – Powiatowego i Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.
Dobrze wyszkoleni i zorganizowani strażacy biorą corocznie udział w zawodach sportowo –
pożarniczych i często reprezentują Gminę Sztabin w powiecie i w województwie. Na szczególne wyróżnienie zasługuje działalność w ostatnich kilkudziesięciu latach Pana Jana Waszkiewicza wieloletniego kierowcy i Prezesa OSP Jaziewo. Jest on wybitnym strażakiem, a jego
postawa służyć może za wzór młodemu pokoleniu, które chętnie wstępuje w szeregi OSP w
Jaziewie. Jako dowód społecznego uznania jednostka w 2006 r. na swoje 80 –lecie otrzymała
nowy sztandar. Dotychczasowy, z 1926 r. został zawieszony w budynku remizy i stanowi
historyczną pamiątkę dorobku kulturalnego.
Świetlica wiejska.
Pomieszczenia świetlicy wiejskiej we
wsi Jaziewo mieszczą się w budynku,
którego część przeznaczona jest na garaż jednostki OSP w Jaziewie. Na
szczególne wyróżnienie zasługuje działalność społeczna miejscowej ludności.
W ostatnich latach przeprowadzili oni
remont jednego z pomieszczeń świetlicy, w którym gromadzą się przy okazji
uroczystości rodzinnych , religijnych
itp. Spotkania takie pogłębiają więź
pomiędzy poszczególnymi grupami
wiekowymi miejscowej ludności i pozwalają przekazywać z pokolenia na
12
__________________________________________________________________________________________
pokolenie lokalne tradycje. Miejscowa ludność wspólnie prowadzi działania których celem
jest organizowanie działalności edukacyjnej, wspieranie wszechstronnego rozwoju
społecznego, kulturalnego i gospodarczego
lokalnej społeczności. Na uwagę zasługuje
zaangażowanie się miejscowej ludności w
projekt realizowany przez Gminę Sztabin i
współfinansowany ze środków unijnych w
ramach Programu Integracji Społecznej
„Wspólna Sprawa”. Koordynatorem na
terenie parafii Jaminy był wspomniany Pan
Aleksander Godlewski. W ramach tego
programu zorganizowano widowisko plenerowe pn. „ Jak to ze lnem było”, podczas
którego kilka mieszkanek Jaziewa przeniosło czas o kilkadziesiąt lat wstecz i przedstawiło
praktycznie ponad stuosobowej grupie młodzieży ze szkół w Sztabinie i w Jaziewie proces
obróbki lnu. Do prac wykorzystano eksponaty zgromadzone w muzeum Pana Godlewskiego.
OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU.
OBIEKTY I TERENY.
Do najbardziej znaczących obszarów, obiektów i terenów zlokalizowanych na terenie wsi
Jaziewo należą:
1) Szkoła Podstawowa wraz z boiskiem sportowym.
Szkoła w Jaziewie zlokalizowana jest w centralnej
części wsi. Uczą sie w niej
dzieci i młodzież z Jaziewa i
okolicznych wsi w klasach
I-VI. Jest tam również oddział przedszkolny. Obecnie
uczy się w niej 75 uczniów i
pracuje 11 nauczycieli. Jest
to budynek murowany oddany do użytku w latach 70
ubiegłego wieku. Jest to
kompleks składający się z
dwóch części oraz części
mieszkalnej. W szkole organizowane są zajęcia pozalekcyjne. Przy szkole zlokalizowane jest boisko sportowe, na którym miejscowa młodzież i dzieci wraz z dorosłymi
organizują poza zajęciami szkolnymi wspólne zabawy i gry, festyny i uroczystości.
2) Świetlica wiejska i remiza OSP w Jaziewie.
W jednym budynku zlokalizowanym w środkowej części wsi znajduję się pomieszczenia
świetlicy wiejskiej i remizy OSP. W skład remizy wchodzą dwa duże garaże dla samochodów pożarniczych. Świetlica składa się z dwóch dużych pomieszczeń wykorzystywanych do organizacji spotkań, zebrań i uroczystości. Z pomieszczeń świetlicy, zwłaszcza w
13
__________________________________________________________________________________________
okresie jesiennym i zimowym korzystają dzieci
i młodzież. W świetlicy
zorganizowano małą siłownię i kącik gimnastyczny. Świetlica wiejska we wsi Jaziewo będzie pełnić rolę centrum
kulturalnego
wsi, w
związku z czym podjęto
decyzję o odremontowaniu budynku, w którym
się ona mieści. Świetlica
będzie głównym ośrodkiem życia kulturalnego,
miejscem codziennej pracy i twórczych poczynań
w środowisku lokalnym. Jej zadaniem będzie pełnienie funkcji kulturotwórczej, wychowawczej, dydaktycznej oraz opiekuńczej w odniesieniu do dzieci. Z myślą o nich przygotowywane będą zajęcia, które dadzą możliwość rozwijania umiejętności, zainspirują do
twórczych poczynań, a ludziom utalentowanym otworzą możliwość ukazania swych
umiejętności.
3) Ulica przez wieś Jaziewo.
Ulica przez wieś Jaziewo ma długość około 1 km i zlokalizowana w pasie drogi gminnej i
powiatowej. Cała ulica ma nawierzchnię asfaltową, jednak chodniki zwłaszcza na części
ulicy położonej w pasie drogi powiatowej są częściowo zaniedbane, zarośnięte i wymagają przebudowy. Chodniki przy ulicy położonej w pasie drogi gminnej są w lepszym stanie
technicznym, jednak również wymagają przebudowy. Przy części ulicy leżącej w pasie
drogi gminnej zlokalizowane są szkoła podstawowa, świetlica wiejska wraz z remizą
OSP, a także sklep wielobranżowy. Przy drugiej części zlokalizowany jest przystanek
PKS oraz sklep i bar gastronomiczny. Ulica służy tylko celom lokalnym, autobusy komunikacji samochodowej nie poruszają się po niej. Ulica jest zawsze wizytówką wsi, dlatego
też wielu właścicieli posesji dba o wygląd swoich gospodarstw i obejść. Dotychczasowy
wygląd ulicy świadczy o wysokiej kulturze mieszkańców wsi. Jedynym problemem są
stare i nierówne chodniki, dlatego też podejmowane są działania w celu ich przebudowy.
Niektórzy właściciele we własnym zakresie przebudowali chodniki na wysokości swoich
posesji.
14
__________________________________________________________________________________________
ANALIZA SWOT. OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOWŚCI ,
W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA
W celu dokładnego przebadania posiadanego potencjału oraz wynikających z niego
możliwości dokonano wielokryterialnej analizy zasobów, którą przeprowadzono na kilku
płaszczyznach, m.in. pod uwagę brano ochronny charakter terenu (pokrywanie się badanego
obszaru z terenem Biebrzańskiego Parku Narodowego i Obszarem Chronionego Krajobrazu i
obszaru specjalnej ochrony ptaków NAUTRA 2000), rozważono możliwości rozwojowe takich dziedzin jak turystyka, rolnictwo i osadnictwo. Dane te przedstawiono w poniżej tabeli:
Mocne strony
− unikalna różnorodność gatunków roślin i
zwierząt oraz naturalnych ekosystemów,
− niska emisja lokalnych zanieczyszczeń,
− rozwijanie produkcji zdrowej żywności,
− brak obiektów uciążliwych dla środowiska,
− duża lesistość terenu,
− rolnicze tradycje terenu z dużym udziałem terenów zielonych,
− dosyć dobre połączenie z głównymi ciągami komunikacyjnymi,
− dobrze zachowany układ przestrzenny i
charakter zabudowy wsi,
− cenne obiekty o znaczeniu ponadmiejscowym,
− zorganizowany system gospodarki odpadami stałymi,
− przywiązanie „rdzennych” mieszkańców
do zamieszkiwanego obszaru,
− duża aktywność organizacji pozarządowych działających na terenie wsi,
− świadomość konieczności połączenia
zrównoważonego rozwoju z potrzebą
ochrony obszarów przyrodniczo cennych
oraz istotnych z punktu widzenia znaczenia historycznego,
− świadomość potrzeby inwestowania w
kapitał ludzki, jako podstawowy czynnik
rozwoju,
− wysoki stan zwodociągowania terenów
objętych oddziaływaniem,
− oznaczenie rowerowych szlaków turystycznych,
− prowadzenie konsekwentnej polityki
przestrzennej, zmierzającej do zachowania dziedzictwa architektonicznego i
przyrodniczego wsi,
Słabe strony
− nieuregulowana gospodarka ściekowa
(brak kanalizacji i oczyszczalni ścieków
we wsi),
− słaby stan dróg (oprócz drogi przebiegającej przez wieś)
− brak urządzeń obsługi ruchu turystycznego,
− brak wyeksponowanego produktu spożywczego charakterystycznego dla regionu oraz brak miejsca spotkań mieszkańców, gdzie starsze pokolenie mogłoby
przekazywać swoją wiedzę młodszym,
− nadmierna migracja kobiet,
− niski przyrost naturalny, systematyczny
spadek liczby urodzin i pogarszanie się
struktury ludności według wieku i płci,
− brak obiektów służby zdrowia i kultury na
analizowanym obszarze,
− brak szkolnictwa średniego na terenie
gminy,
− brak wydzielonych gruntów pod realizację inwestycji o znaczeniu ponadlokalnym,
− brak możliwości prowadzenia całorocznej
obsługi ruchu turystycznego,
15
__________________________________________________________________________________________
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Szanse
promocja obszaru jako terenu atrakcyjnego turystycznie (rozwój agroturystyki),
prężny rozwój gospodarstw rolnych,
szczególnie w branży mleczarskiej,
rozwój rolnictwa ekologicznego, pszczelarstwa, zielarstwa,
realizacja projektu umożliwi włączenie w
lokalne życie społeczne jak największej
grupy mieszkańców,
wzmocnienie lokalnej więzi społecznej w
czasie wspólnych działań na rzecz dobrych praktyk,
zapoczątkowanie pozytywnych „ciągów”
zdarzeń, (zmiany dokonane w jednym
obszarze życia zawsze powodują zmiany
w innych jego dziedzinach- ciąg oczekiwanych zmian to: przebudowa świetlicy
wiejskiej – umożliwienie mieszkańcom
spotkań w jednym punkcie – przekazanie
młodszym pokoleniom tradycji, kultury,
dawnych obyczajów – wypracowanie
charakterystycznego dla danego regionu
produktu – zwiększenie identyfikacji
młodych mieszkańców z regionem),
postęp techniczny w rolnictwie,
coraz większe przywiązywanie wagi do
wyglądu zagrody wiejskiej,
powrót młodzieży po ukończeniu nauki
w szkołach średnich i wyższych w swoje
rodzinne strony,
rozwój pozarolniczych dziedzin wytwórczości oraz usług,
ochrona dziedzictwa kulturowego i krajobrazu,
integracja mieszkańców poprzez wspólne
działania,
zagospodarowanie zaniedbanych terenów
publicznych w celu przystosowania ich
na miejsca wypoczynku i rekreacji, które
przy odpowiednim urządzeniu scalą przestrzeń wsi,
poszukiwanie specyficznego charakteru
miejscowości, nawiązującego do tradycji
regionu,
likwidacja dysproporcji i barier rozwojowych,
poprawa funkcjonalności układu osadniczego,
−
−
−
−
−
−
−
−
−
16
Zagrożenia
zewnętrzne zanieczyszczenie środowiska,
brak środków zewnętrznych na planowane do realizacji zadania,
położenie na terenach prawnie chronionych i w bliskim ich sąsiedztwie,
odgórne tendencje skłaniające ku nie respektowaniu zasady zrównoważonego
rozwoju na rzecz ochrony środowiska
przyrodniczego za wszelką cenę,
zahamowanie rozwoju przestrzennego wsi
wynikające z trwającego procesu wyludniania się,
konkurencyjne oddziaływanie sąsiednich
miejscowości (szczególnie miasta powiatowego Augustów),
postępująca urbanizacja i przejmowanie
miejskich wzorów budowlanych przez
ludność wiejską może doprowadzić do
konfliktu z krajobrazem,
niechęć mieszkańców do porządkowania
terenów zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej,
starzenie się społeczeństwa,
__________________________________________________________________________________________
− zachowanie walorów kulturowych terenu,
− utrzymanie tożsamości kulturowej zabudowy,
− powstanie i prowadzenie zespołów ludowych, nauka rękodzieła i wytwórczości
ludowej,
ODNIESIENIE DO STRATEGII DECYDUJĄCYCH O KIERUNKACH ODNOWY
I ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI JAZIEWO
Zgodność ze Strategią Ekorozwoju Społeczno - Gospodarczego opracowanej dla Gminy
Sztabin na lata 2004-2020.
W Planie Odnowy Miejscowości Jaziewo ujęto elementy istotne z punktu widzenia
rozwoju Gminy Sztabin, określone w Strategii Ekorozwoju Społeczno - Gospodarczego Gminy Sztabin. Podjęte działania są realizacją określonej dla Gminy Sztabin misji, czyli dążeniem
do zapewnienia zrównoważonego rozwoju gminy ze szczególnym uwzględnieniem ochrony i
wykorzystania zasobów przyrody.
Zgodnie z zapisami w/w dokumentu celem generalnym zagospodarowania przestrzennego gminy jest kształtowanie jej przestrzeni w kierunku wyrównywania dysproporcji w poziomie zagospodarowania w stosunku do rozwiniętych regionów gminy, powiatu, województwa i kraju, przy wykorzystaniu walorów przyrodniczych, kulturowych i położenia.
Zgodność ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego
Gminy Sztabin.
Zgodnie z treścią w/w dokumentu celem polityki przestrzennej władz Gminy Sztabin
jest zaspokajanie potrzeb mieszkańców, stwarzanie warunków umożliwiających wzrost poziomu życia. Realizacja tych założeń będzie możliwa poprzez przyjęcie planowanego projektu, czyli remontu budynku świetlicy wiejskiej we wsi Jaziewo. Działanie te wpisuje się w cel
strategiczny numer 3 Gminy Sztabin: rozwój infrastruktury społecznej.
Jako jeden z kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Sztabin uznano
kształtowanie systemu osadniczego, stwarzającego warunki rozwoju infrastruktury społecznej
oraz racjonalizacji relacji funkcjonalno - przestrzennych między zamieszkaniem – pracą –
rekreacją – usługami. Podjęte działania mają również za zadanie kształtowanie struktur przestrzennych umożliwiających ochronę krajobrazu kulturowego i pojedynczych obiektów zabytkowych przed zniszczeniem i dewastacją oraz ich racjonalne wykorzystanie do celów społecznych i gospodarczych.
Zgodność z Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Sztabin
Plan Rozwoju Lokalnego zakłada rozwój społeczny, kulturowy, gospodarczy i infrastrukturalny m. in. wsi Jaziewo w oparciu o wykorzystanie funduszy unijnych. Główne założenie dotyczące miejscowości Jaziewo dotyczą modernizacji gminnej infrastruktury społecznej i techniczne, a w szczególności remontu i modernizacji budynków świetlicy wiejskiej i
strażnicy OSP, naprawy nawierzchni dróg kolonijnych. Od wielu już lat we wsi Jaziewo wybudowana jest sieć wodociągowa, z której korzysta większość mieszkańców. W gospodarstwach powoli rozwiązywany jest także problem gospodarki ściekowej, poprzez budowę ekologicznych przydomowych oczyszczalni ścieków.
17
__________________________________________________________________________________________
PRIORYTETY ORAZ OPIS ZADAŃ INWESTYCYJNYCH ORAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ
AKTYWIZUJACYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ
Najważniejsze przedsięwzięcia związane są z realizacją zadań przyczyniających się do
poprawy warunków życia mieszkańców oraz dających szanse na rozwój sołectwa. Ważnym
celem dla tej społeczności jest zapewnienie dzieciom i młodzieży, jak również i ich rodzicom,
warunków do wspólnego i efektywnego spędzenia czasu. Jest to ważne dla rozwoju fizycznego jak tez i emocjonalnego.
Główne priorytety jakie stawiają sobie mieszkańcy sołectwa Jaziewo to :
PRIORYTET I : POPRAWA WIZERUNKU WSI.
PRIORYTET II : STWORZENIE WARUNKÓW DO WSPÓLNYCH ZABAW I SPOTKAŃ.
PRIORYTET III: KULTYWOWANIE I ROZWIJANIE TRADYCJI , KULTURY I
OBYCZAJÓW.
W ramach Priorytetu I planuje się realizację następujących projektów:
1. Przebudowę drogi powiatowej i powiatowej przebiegającej przez wieś poprzez
budowę chodników.
2. Poprawa wyglądu budynków i zagród.
3. Ustawienie tablicy informacyjnej z opisem miejscowości, obiektów kulturowych, tras
turystycznych, obszarów chronionych.
W ramach Priorytetu II planuje się realizację następujących projektów:
1. Remont budynku świetlicy wiejskiej z przeznaczeniem na kącik regionalny,
organizację szkoleń, konkursów, zabaw , uroczystości rodzinnych , religijnych itp.
2. Zagospodarowanie i uporządkowanie terenu przy budynku świetlicy wiejskiej i
remizy OSP na plac zabaw dla dzieci .
3. Zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej.
W ramach Priorytetu III planuje się realizację następujących projektów:
1. Utworzenie Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Wsi Jaziewo.
2. Utrzymanie jednostki OSP w Jaziewie i zaopatrzenie tej jednostki w nowoczesny
sprzęt.
3. Zintegrowanie gospodyń wiejskich wokół idei ogrodu przydomowego.
4. Organizowanie festynów i spotkań społeczności lokalnej z okazji świąt i uroczystości
(np. Dzień Strażaka dożynki, sylwester itp.) wraz z wystawami lokalnej kuchni oraz
wyrobami rzemieślniczymi.
5. Organizowanie wycieczek dla dzieci i młodzieży, po terenie gminy, powiatu i
województwa.
6. Organizowanie kursów związanych z lokalną tradycją pieczenia i gotowania
regionalnych potraw, rzemiosła, agroturystyki.
7. Remont przydrożnych krzyży i kapliczek.
18
________________________________________________________________________________________
Harmonogram realizacji zadań w ramach planu odnowy miejscowości Jaziewo.
L.p.
Cel
Przeznaczenie
Koszt ogólny
( źródło
finansowania)
PLN
Nazwa zadania
Okres
realizacji
1.
Modernizacja budynku świetlicy wiejskiej
i remizy OSP we wsi Jaziewo
2012
2.
Zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej
3.
Przebudowa chodników po obu stronach
ulicy
4.
Zagospodarowanie i uporządkowanie terenu
wokół świetlicy, budowa placu zabaw
2011
5.
Zaopatrzenie jednostki OSP w nowoczesny
sprzęt
2012-2016
Zwiększenie bezpieczeństwa na Miejscowa jednostka OSP jest jedna z najprężniejszych w
terenie Jaziewa i okolicznych
gminie Sztabin. Zadanie pozwoli na prowadzenie działań
wsi
ratowniczych w sposób bardziej profesjonalny i bezpieczny
25 000,00
(budżet gminy )
6.
Ustawienie w centrum wsi tablicy
informacyjnej
2011
Promocja wsi, rozwój turystyki Przedstawienie informacji o historii wsi, środowisku naturalnym i formach rozwoju turystyki.
3 000,00
( budżet gminy,
środki sołectwa )
Poprawa wizerunku wsi ,
poprawa warunków życia
społeczeństwa
Zadanie pozwoli na właściwe przystosowanie budynku
dla potrzeb miejscowej ludności . Stworzą się warunków do wspólnego i efektywnego spędzenia czasu dla
mieszkańców.
2011-2013
Stworzenie warunków do
wspólnego i efektywnego spędzenia czasu dla mieszkańców
Świetlica wiejska to miejsce spotkań dla miejscowej ludności. Zakup wyposażenia ( np. audiowizualnego, nagłaśniającego, stolików, krzeseł ) pozwoli na bardziej przyjemne i
efektywne spędzanie czasu, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży.
2013-2015
Poprawa wizerunku wsi, rozwój Zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Obecnie,
infrastruktury technicznej
chodniki są w większości są w bardzo złym stanie technicznym .
300 000,00
(budżet gminy )
Poprawa wizerunku wsi, poprawa warunków życia lokalnego społeczeństwa
50 000,00
( budżet gminy,
środki sołectwa )
Zapewnienie mieszkańcom wsi warunków do wspólnego
spędzania wolnego czasu. Świetlica wiejska to miejsce
spotkań szczególnie dla młodych ludzi. We wsi brakuje
miejsc odpoczynku i rekreacji dla młodych mieszkańców.
Miejsce będzie pełniło funkcje integrujące jako miejsce
spotkań młodych mieszkańców. Zadanie ma propagować
zdrowy tryb życia
200 000,00
( PROW – 122 950,00
budżet gminy –
77 050,00 )
20 000,00
( budżet gminy,
środki sołectwa )
__________________________________________________________________________________________
7.
Odnowienie i remont przydrożnych
kapliczek
2011-2014
Kultywowanie historii, obycza- Kapliczki pełnią istotną rolę dla rdzennych mieszkańców
jów i kultury, kultu religijnego wsi. Pozostawienie jej w obecnym stanie grozi całkowitym
zniszczeniem. Ich remont wpłynie pozytywnie na poprawę
estetyki wsi.
8.
Poprawa wyglądu budynków i zagród
2010-2016
Poprawa estetyki i wizerunku
wsi
Jaziewo leży jednym z najpiękniejszych miejsc gminy i w
okresie letnim przez wieś przejeżdża wielu turystów . Wiele
zagród zostało już odnowionych , ale inne są zaniedbane.
Zadanie w sposób znaczny wpłynie na wygląd wsi, przyczyni się rozwoju turystyki na tym obszarze.
5 000,00
(środki sołectwa )
60 000,00
9.
Zintegrowanie gospodyń wiejskich wokół
idei ogrodu przydomowego
2010-2016
Integracja pokoleń, poprawa
wizerunku wsi, dobre kontakty
międzyludzkie
Piękne ogrody przydomowe stanowią o wyglądzie i wizerunku wsi. Utworzenie w każdym gospodarstwie takiego
ogrodu ( najlepiej od strony drogi ) przyczyni się do poprawienia estetyki otoczenia. Piękne ogrody świadczą pozytywnie o ich właścicielach i przyczyniają się do ukazania
piękna miejscowej architektury.
10 000,00
10.
Organizacja festynów, spotkań mieszkańców
z okazji świąt i uroczystości, akcji
charytatywnych , kursów związanych z
lokalną tradycją przygotowywania potraw,
agroturystyką oraz wycieczek
2010-2016
Kultywowanie tradycji i historii, integracja społeczeństwa,
pomoc najuboższym
Zadanie związane jest z wspieraniem różnorodnych form
życia kulturalnego i społecznego.
5 000,00
20
________________________________________________________________________________________
Projekt przewidziany do realizacji w roku, przy dofinansowaniu ze środków unijnych
w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
Tytuł projektu: Modernizacja budynku świetlicy wiejskiej we wsi Jaziewo.
Budynek świetlicy wiejskiej we wsi Jaziewo
Zakłada się, że świetlica wiejska we wsi Jaziewo będzie pełnić rolę centrum kulturalnego
wsi, w związku z czym podjęto decyzję o odremontowaniu budynku, w którym się ona mieści. Świetlica będzie głównym ośrodkiem życia kulturalnego, miejscem codziennej pracy i
twórczych poczynań w środowisku lokalnym. Jej zadaniem będzie pełnienie funkcji kulturotwórczej, wychowawczej, dydaktycznej oraz opiekuńczej w odniesieniu do dzieci. Z myślą o
nich przygotowywane będą zajęcia, które
dadzą
możliwość
rozwijania
ści, zainspirują do twórczych poczynań,
a ludziom utalentowanym otworzą możliwość ukazania swych umiejętności.
Pomieszczenia świetlicy będą wykorzystywane również do prowadzenia zebrań
wiejskich. Organizowane będą zebrania
sołeckie, rolnicze, strażackie itp. oraz
imprezy kulturalne w szczególności dla
dzieci i młodzieży. W świetlicy organizowane będą imprezy urodzinowe, komunijne, zabawy karnawałowe, sylwester itp. Świetlica zapewni dzieciom roz-
__________________________________________________________________________________________
rywkę w postaci gier i zabaw. Placówka będzie miejscem spotkań lokalnej społeczności. W
okresie wiosenno-letnim organizowane będą wycieczki rowerowe, ogniska i pikniki. W przypadku organizacji imprez obejmujących swym zasięgiem teren całej Gminy Sztabin np. dożynki gminne, w świetlicy będą odbywać się narady techniczne. Do stałych imprez świetlicy
będzie należał turniej tenisa stołowego o tytuł mistrza wsi. Zajęcia dostosowywane będą do
potrzeb odwiedzających świetlicę.
Remont świetlicy wiejskiej, gdzie lokalna społeczność będzie mogła się spotykać, organizować różnego typu spotkania umożliwi jej spajanie, przyczyni się do budowania lokalnego
patriotyzmu, którego przejawem będzie podejmowanie przez mieszkańców działań na rzecz
rozwoju swojej „małej ojczyzny”. Ważne jest, aby mieszkańcy czuli się związani z miejscem
pochodzenia. Podniesienie poziomu lokalnego patriotyzmu sprawi, że zwiększy się prawdopodobieństwo, że niezależnie od tego, czy po
ukończeniu edukacji mieszkańcy pozostaną
na miejscu, czy wyemigrują, będą podejmowali działania na rzecz terenów, z których
pochodzą.
Promowanie postaw i wartości zwiększających poziom kapitału społecznego, które
jest pojęciem szerszym od kapitału ludzkiego, obejmującym ludzi oraz ich umiejętności
i kwalifikacje przyniesie korzyści w postaci
zaufania i lojalności, działania mieszkańców
na rzecz wspólnego dobra, co ma pośredni
wpływ na rozwój gospodarczy.
Niekorzystne trendy demograficzne
sprawiają, że często liczba dzieci w określonym wieku na danym obszarze jest tak mała, że
nie ma możliwości utrzymania tam szkoły, która do tej pory była jedynym miejscem spotkań i
krzewienia kultury na danym terenie. Obecnie taką rolę przejęły świetlice wiejskie.
Po modernizacji świetlica będzie posiadała dobre warunki bazowe do prowadzenia działalności kulturalnej. Będzie to placówka ogólnodostępna i miejsce, do którego będzie przychodzić dzieci, młodzież i dorośli, aby aktywnie odpocząć.
−
−
−
−
−
Z powyższego opisu jasno wynika, iż
podjęcie działania polegającego na modernizacji świetlicy wiejskiej będzie miało korzystny wpływ na zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców.
W ramach remontu przeprowadzone zostaną
następujące prace:
− pomalowanie istniejącego pokrycia
dachowego na budynku świetlicy wraz
z przebudową kominów,
− remont instalacji elektrycznej i instalacji
sanitarnej,
wykonanie nowych podłóg w pomieszczeniach budynku,
wykonanie nowej elewacji budynku,
wymiana stolarki okiennej i drzwiowej,
remont ścian wewnątrz pomieszczeń,
remont istniejacych chodników wokół budynku oraz wjazdu na teren świetlicy.
22
__________________________________________________________________________________________
Kolejnym etapem przystosowania świetlicy do potrzeb miejscowej ludności będzie
zagospodarowanie i odnowienie terenu wokół świetlicy. Planuje się tam wykonanie i montaż
elementów małej architektury oraz placu zabaw dla najmłodszych, gdzie miejscowa
społecznośc będzie mogła organizować spotkania plenerowe.
Wykonalność projektu (dotychczasowe działania podjęte w celu jak najlepszego
przygotowania się do realizacji projektu):
Pracownicy Gminy Sztabin posiadają odpowiednią wiedzę, umiejętności i doświadczenie w realizacji projektów o podobnym zakresie i wartości. Na uwagę zasługuje tu również
fakt, iż władze lokalne przejawiają wolę budowania relacji między gospodarką a kulturą i
dlatego podejmują inicjatywę wspierania funkcjonowania w regionie obiektów będących
miejscami krzewienia kultury. Również współpraca i z miejscowa społecznością jest istotna
ze względu na niematerialny wkład, który zaowocuje sprawnym funkcjonowaniem i ubogacaniem oferty świetlicy wiejskiej.
Sposób monitorowania, oceny i komunikacji społecznej
Monitoring stopnia wykonania zadań przewidzianych w Planie Odnowy Miejscowości
będzie realizowany przez Radę Sołecką wsi, Sołtysa oraz Gminę Sztabin poprzez:
- analizę budżetu Gminy i stopnia wykonania poszczególnych zadań,
- sprawozdania z wykonania budżetu,
- dokumentację z odbioru robót inwestycyjnych.
Informacje o podejmowanych działaniach będą publikowane za pośrednictwem:
- tablicy informacyjnej we wsi Jaziewo,
- lokalne media.
Komunikacja i wymiana opinii nt. postępów realizacji zadań oraz planowanych przedsięwzięć
będzie się odbywała podczas spotkań wiejskich. Każdy pełnoletni mieszkaniec Jaziewa
będzie uprawniony do monitorowania zakresu oraz stopień wdrażania planu.
Kontakt pomiędzy wsią a Gminą będzie zachowany poprzez Sołtysa oraz aktywnych
mieszkańców miejscowości
PODSUMOWANIE
Brak dostatecznej infrastruktury kulturalnej wpływa zasadniczo na zahamowanie procesu rozwoju życia społeczno - kulturalnego mieszkańców sołectwa Jaziewo.
Opracowany Plan Odnowy Miejscowości Jaziewo zakłada w przeciągu 7 najbliższych lat realizację kilu zadań.
Istotą tych działań jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową.
Zakładane cele Planu przewidują wzrost znaczenia wsi jako lokalnego ośrodka rozwoju kultury, edukacji, sportu i rekreacji.
Realizacja Planu Odnowy Miejscowości Jaziewo ma także służyć integracji społeczności lokalnej, większemu zaangażowaniu w sprawy wsi, zagospodarowania wolnego czasu
dzieci i młodzieży oraz rozwojowi organizacji społecznych.
Zatwierdzam
23

plan odnowy wsi jaziewo - Samorząd Gminy Sztabin

Transkrypt

Podobne dokumenty

ETER (ASKASHA) Aranżacja wg ajurwedy