Zrozumiec Depresję, Opis szkolenia

„Zrozumieć depresję”
Szkolenie dla rodzin i opiekunów osób cierpiących na depresję
Opracowała mgr Edyta Wójcik
Szkolenie obejmuje następujące zagadnienia:
I Podstawowe objawy depresji:
- czynniki związane z rozwojem depresji,
- podstawowe objawy depresji,
- dodatkowe objawy depresji.
II Problem samobójstw:
- przyczyny samobójstw,
- ryzyko samobójstwa w depresji,
- zachowania wskazujące na możliwość popełnienia samobójstwa.
III Porady dla osób sprawujących opiekę nad osobą z depresją:
- znaczenie leczenia farmakologicznego,
- oddziaływania niefarmakologiczne,
- prawne aspekty zawarte w Ustawie O Ochronie Zdrowia
Psychicznego związane z pobytem pacjenta w oddziale
psychiatrycznym.
- ważne telefony w Lublinie oraz w województwie lubelskim.
Czym jest depresja a przygnębienie?
Depresja – to zaburzenie psychiczne, w którym występuje: obniżenie
nastroju psychicznego oraz zmniejszenie aktywności życiowej
utrzymujące się powyżej 2 tygodni.
Zwykłe przygnębienie, smutek różni się od depresji tym, że
utrzymuje się krótko, a mianowicie parę godzin i zasadniczo nie
wpływa poważnie na wykonywanie przez osobę swoich obowiązków.
Każdy z nas w tym stanie wykonuje swoje obowiązki zawodowe,
domowe, rodzinne.
Ponadto złego nastroju nie odczuwamy jako chorobę.
PODSTAWOWE OBJAWY DEPRESJI
Czynniki związane z rozwojem depresji
Psychologiczne:
-strata osoby bliskiej (na skutek śmierci , odejście partnera),
-niepowodzenia materialne (bankructwo, klęska żywiołowa),
-zawody emocjonalne (zawód miłosny, konflikty rodzinne/osobiste),
-zmiana środowiska (zmiana pracy, a czasami sukces, wyjazd za
pracą
do innego państwa lub województwa, zmiana szkoły).
Biologiczne:
-prawdopodobnie uwarunkowane genetyczne (depresja występuje
kilka razy częściej u osób blisko spokrewnionych),
-schorzenia somatyczne: nowotwory złośliwe, reumatoidalne
zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty, uszkodzenie nerek, wątroby,
AIDS, zaburzenia hormonalne i przemiany materii (cukrzyca,
nadczynność lub niedoczynność tarczycy, przytarczyc, okres porodu,
przekwitania),
-choroby i schorzenia układu nerwowego: choroba Alzheimera,
Parkinsona, stwardnienie rozsiane, guzy mózgu, miażdżyca naczyń
mózgowych, padaczka, urazy czaszki,
Spowodowane zażywaniem leków i uzależnieniem:
-stosowanie niektórych leków i substancji chemicznych: doustne
środki antykoncepcyjne, leki p/nowotworowe, p/parkinsonowskie,
p/gruźlicze, rezerpina, amfetamina,
-różnego rodzaju uzależnienia: alkohol, leki, narkotyki.
Społeczne:
-niska pozycja społeczna,
-wychowywanie dzieci przez dziadków,
-separacja/rozwód rodziców,
-ciężkie, wielokrotne nadużycia seksualne,
-brak wsparcia społecznego/osamotnienie,
-niekorzystne wydarzenia życiowe (śmierć współmałżonka, utrata
pracy, stres w pracy),
-patologiczna zależność od osoby nadużywającej alkohol, narkotyki.
Obniżenie nastroju – odczuwane jako: stan smutku, przygnębienia i
zobojętnienia, niemożność odczuwania radości, szczęścia,
satysfakcji. Występuje poczucie winy, bezwartościowości,
samooskarżanie się o różne niepowodzenia. Następuje zmniejszenie
zainteresowania każdą dziedziną życia, brak energii, zwiększona
męczliwość.
Charakterystyczne jest nasilenie obniżenia nastroju tzw. ,, dołek” w
godzinach rannych, a wieczorem lepsze samopoczucie. Czasami
depresja przekształca się w agresję, skierowaną przeciwko sobie,
bądź innym ludziom.
Obniżenie aktywności życiowej, utrata zainteresowań- objawiająca
się w: spowolniałym myśleniu, słabej koncentracji i osłabieniem
pamięci, spowolnieniem poruszania się nawet do całkowitego
zahamowania ruchowego. U niektórych chorych w miejsce
zahamowania ruchowego pojawia się podniecenie ruchowe. Poza
tym chorzy odczuwają utratę energii, siły.
Objawy somatyczne – przejawiają się w: zaburzeniach snu i
czuwania, bólach głowy, zaburzeniach miesiączkowania u kobiet,
zaparciach, wysychaniu błon śluzowych w jamie ustnej, osłabieniu
popędu płciowego.
Jeśli chodzi o zaburzenia snu i czuwania można wyróżnić 2 warianty:
- pierwszy charakteryzuje się zmniejszeniem ilości snu nocnego oraz
jego spłyceniem, co przejawia się we wczesnym budzeniu, snem
płytkim i przerywanym;
- drugi cechuje się zwiększoną potrzebą snu w ciągu dnia, natomiast
sen nocny nie ulega większym zaburzeniom.
Objawy dodatkowe depresji
Nieracjonalne poczucie oceny rzeczywistości- pacjent negatywnie
ocenia własną osobę, zdrowie, pomyślność leczenia,
przyszłość, przeszłość, ma poczucie winy, kary, grzeszności.
Inaczej mówiąc pojawiają się urojenia: hipochondryczne, kary, klęski,
winy.
Urojenia są zaburzeniami myślenia, a osoba, która doznaje
wspomnianych zaburzeń jest głęboko przekonana o ich
prawdziwości. Może na przykład myśleć, że choruje na poważną
chorobę, że jej narządy wewnętrzne uległy zdeformowaniu, bądź są
w zaniku albo, że jest winna i musi ponieść karę, nie zasługuje na
uwagę ze strony najbliższych.
Treść urojeń jest zawsze niezgodna z otaczającą chorego
rzeczywistością.
Zaburzenia sprawności intelektualnej- przejawiają się w: osłabieniu
koncentracji uwagi, łatwym rozpraszaniu się, spowolniałym tempie
myślenia, pojawiają się kłopoty z pamięcią.
Nawracające myśli rezygnacyjne- są to myśli o: odebraniu sobie
życia, że nie warto żyć, o sposobie realizacji swoich zamierzeń,
poczucie beznadziejności.
Zaburzenia łaknienia-objawiają się: zmniejszonym apetytem, rzadko
występuje zwiększenie ilości spożywanego jedzenia. Naturalnym
skutkiem jest utrata masy ciała, sporadycznie tycie.
Zaburzenia seksualne- przeważnie jest utrata zainteresowań
sprawami seksu, obniżenie aktywności seksualnej.
Lęk- lęk odczuwany jako poczucie zagrożenia, napięcia
psychicznego, może ujawnić się w podnieceniu ruchowym.
Lęk prawie zawsze towarzyszy depresji, jest objawem
najtrudniejszym do wytrzymania, zaczyna się we wczesnych
godzinach
rannych :,, jest lękiem przed życiem, przed wszystkim”, przed
nieokreśloną przyszłością.
Skutki lęku odczuwane są w ok. serca, brzucha, dają uczucie
,,palenia , pieczenia skóry”.
PROBLEM SAMOBÓJSTW
Przyczyny samobójstw:
-sytuacje życiowe pozornie bez wyjścia (sytuacje konfliktowe w
małżeństwie, w pracy, szkole),
-zagrożenie bytu materialnego (utrata pracy, poważne trudności
materialne, bądź nagła utrata środków do życia, zagrożenie pozycji
zawodowej),
-strata osoby bliskiej (zgon, odejście współmałżonka, dzieci),
-uzależnienia (alkohol, narkotyki, lekomania),
-poczucie osamotnienia, nienawiść do swojej osoby,
-powielanie wzorów zachowań osób z najbliższego otoczenia,
ważnych dla samobójcy (rodzic, krewny odebrał sobie życie więc
chory uważa,że też może to zrobić),
-przewlekłe choroby somatyczne połączone z cierpieniem i bólem,
-brak celów życiowych (kryzys światopoglądowy, ideałów),
-choroby psychiczne: depresja, choroba afektywna, schizofrenia,
-przewlekłe zaburzenia snu.
Ryzyko samobójstwa w depresji:
Do samobójstwa dochodzi często na początku depresji oraz w
okresie ustępowania jej objawów i polepszenia samopoczucia
psychicznego. Podjęcie decyzji o samobójstwie jest złożone.
Duże znaczenie ma środowisko oraz realne problemy, z którymi
chory nie radzi sobie.
Przyczyny samobójstw w depresji to:
- nawrót choroby spowodowany:
>nieregularnym przyjmowaniem bądź zaprzestaniem
zażywania leków p/depresyjnych,
>depresją lekooporną (leki nie przynoszą spodziewanych
efektów) lub przebiegającą z urojeniami,
>odczuwaniem przez osobę bliską poczucia: beznadziejności,
winy, osamotnienia, lęku,
- uzależnienie od alkoholu, narkotyków,
- przyjmowanie leków nasilających objawy depresji,
- świadomość bycia chorym na depresję.
Wpływ alkoholu, narkotyków, leków na ryzyko popełnienia
samobójstwa:
Alkohol:
- wzmaga lub osłabia działanie leków p/depresyjnych,
- obniża samokontrolę nad sobą,
- zwiększa ryzyko samobójstwa.
Narkotyki:
- mogą nasilać objawy depresji,
- zmniejszają działanie leków p/depresyjnych,
- sporadycznie niektóre narkotyki takie jak amfetamina może
wywołać podwyższony nastrój psychiczny i pobudzenie
psychoruchowe.
Leki, które mogą przyczynić się do nawrotu depresji:
- doustne środki antykoncepcyjne,
- leki p/nowotworowe,
- p/parkinsonowskie,
- p/gruźlicze,
- rezerpina.
Świadomość bycia chorym na depresję
W pewnym momencie osoba bliska:
- zdaje sobie sprawę z choroby oraz ograniczeń wynikających z
depresji,
- dostrzega zmniejszone możliwości w realizacji celów życiowych,
osobistych, zawodowych,
- widzi różnicę pomiędzy swoim zdrowiem psychicznym a zdrowiem
innych ludzi,
- czasami pojawia się poczucie wstydu z powodu pobytu i leczenia w
oddziale psychiatrycznym.
W depresji przeważa myślenie negatywne, takie jak:
- niska samoocena swojej osoby,
- postrzeganie swojego losu w ,,ciemnych kolorach”,
- poczucie beznadziejności, bezradności,
- że jest się dla rodziny ciężarem.
Zachowania wskazujące na możliwość popełnienia
samobójstwa
Każdą zapowiedź o odebraniu sobie życia zawsze
należy traktować poważnie
Zachowania wskazujące na możliwość popełnienia samobójstwa to:
- niektóre osoby mówią wprost, że chcą odebrać sobie życie,
- inni nagle zmieniają swoje zachowanie, odwiedzają osoby
najbliższe bądź odwrotnie odcinają się od otoczenia,
- w chorym następuje nagła poprawa nastroju, wyciszenie, spokój,
- chory mówi na temat bezsensu życia i śmierci oraz rozważa
sposoby popełnienia samobójstwa,
- u chorego pojawiają się takie stany emocjonalne jak: lęk, niepokój
psychoruchowy, bezsenność, poczucie beznadziejności, winy,
rozdrażnienie, przejście ze stanu zahamowania w pobudzenie,
- niektórzy ukrywają zamiar odebrania sobie życia, przekonują
domowników, lekarza o poprawie zdrowia,
- sporządzają testament, piszą list pożegnalny, regulują swoje
zaległe sprawy,
- podejmują działania typu: gromadzenie leków, przygotowanie
noża, kabla, sznura.
PORADY DLA OSÓB OPIEKUJĄCYCH
SIĘ OSOBĄ
CIERPIĄCĄ NA DEPRESJĘ
Znaczenie leczenia farmakologicznego
Leki mające zastosowanie w leczeniu depresji można podzielić na 3
grupy:
- leki p/ depresyjne,
- leki stabilizujące nastrój,
- leki p/ psychotyczne.
Działanie leków p/depresyjnych:
- poprawiają samopoczucie i nastrój,
- likwidują występowanie myśli samobójczych,
- minimalizują lęk,
- działają uspakajająco
- poprawiają aktywność psychiczną i fizyczną,
- ułatwiają koncentrację i uwagę.-
Działanie leków stabilizujących nastrój:
- poprawiają nastrój, emocje,
- polepszają aktywność psychiczną i ruchową,
- wykazują działanie p/padaczkowe,
- łagodzą nerwobóle,
- zapobiegają nawrotom manii i depresji,
- zmniejszają ryzyko nawrotu choroby i ponownego leczenia
szpitalnego.
Działanie leków p/psychotycznych:
- pozwalają uwolnić się od przekonań, które są niezgodne z
rzeczywistością (urojenia),
- pomagają jaśniej myśleć,
- poprawiają nastrój,
- działają uspokajająco,
- poprawiają aktywność psychiczną i fizyczną.
Zalecenia dotyczące farmakoterapii (leczenia)
Nieleczona depresja nasila się!!!!!!!
Im wcześniej bliski podejmie leczenie, tym większe ma szanse na
uzyskanie trwałej poprawy i zapobieżenie ewentualnym nawrotom
choroby. Pierwsze oznaki działania leku są zazwyczaj odczuwalne
dopiero po 2-4 tygodniach od rozpoczęcia leczenia.
W związku z tym ważne jest regularne branie zaleconych leków.
Skuteczność działania danego leku na konkretną osobę można
ocenić dopiero po 5-6 tygodniach systematycznego leczenia.
Nawet po ustąpieniu objawów i poprawie samopoczucia nie wolno
odstawiać leków, bo zwiększy się w ten sposób ryzyko nawrotu
choroby. W razie wątpliwości należy skonsultować się ze swoim
lekarzem. Po ustąpieniu objawów jeszcze przez kilka miesięcy trwa
leczenie podtrzymujące. Jego rolą jest zapobieganie nawrotom
choroby. Dawki leku są zmniejszane
a organizm stopniowo przyzwyczaja się do samodzielnego
funkcjonowania.
Zalecenia w czasie przyjmowania leków p/depresyjnych:
- stosować leki zgodnie z decyzją lekarza prowadzącego. Nie
wprowadzać zmian w leczeniu na własną rękę,
- przestrzegać terminu wizyty u lekarza, znać telefon do Poradni
Zdrowia Psychicznego,
- nagłe zaprzestanie zażywania leku może powodować w ciągu 2-3
dni objawy odstawienia leku , między innymi:
>bóle i zawroty głowy,
>złe samopoczucie i zmiana nastroju,
>rozdrażnienie,
>bezsenność,
>nudności, wymioty,
>lęk i nadpobudliwość ruchową,
- w przypadku młodych kobiet należy planować ciąże i
poinformować o tym psychiatrę (leki p/ depresyjne przenikają przez
łożysko i mogą wpłynąć negatywnie na płód co jest bardzo ważne w
pierwszych trzech miesiącach trwania ciąży),
- kobiety karmiące piersią i przyjmujące leki p/ depresyjne powinny
zaprzestać karmienia (leki i ich metabolity przenikają do mleka
kobiecego),
- w przypadku osób poruszających się samochodem bądź innym
pojazdem mechanicznym należy rozważyć okresowe zaprzestanie
korzystania z własnego środka lokomocji (ważne na początku
leczenia lub przy przyjmowaniu dużej dawki leków),
- osoby , które przyjmują lit powinny zgłaszać się na badanie
poziomu litu we krwi w wyznaczonych terminach,
- w czasie przyjmowania litu zwrócić uwagę na takie objawy jak:
>wymioty,
>biegunka,
>bóle brzuch i głowy,
>drżenia mięśniowe,
objawy te świadczą o zatruciu litem i należy zgłosić się do lekarza.
Nadzór nad przyjmowaniem leków
Należy pamiętać o tym, że leczenie nie kończy się z chwilą wypisania
osoby bliskiej z oddziału.
Prawdopodobnie leczenie będzie trwało przez pewien czas.
Ważne jest regularne przyjmowanie leków zalecanych przez lekarza
prowadzącego.
Wskazówki pomocne w systematyczności przyjmowania leków:
- po wypisaniu z oddziału, prosić o wypisanie leków w takiej ilości,
która zmniejsza ryzyko przedawkowania,
- dyskretnie sprawdzać zażywanie leków przez chorego,
- kontrolować szafki, apteczkę domową pod kątem ilości leków
(metoda mało skuteczna),
- przypominać choremu o zażywaniu leków,
- zawieszać karteczki z informacją o przyjęciu leku w miejscach
widocznych,
- można przekonać chorego, żeby przyjmował leki przy
opiekunie/rodzinie,
- chory powinien popijać leki wodą, sokiem. Należy obserwować czy
połyka leki,
- zażywanie leków ,,dostosować” do rozkładu zajęć w ciągu dnia,
najczęściej leki można przyjmować w trakcie jedzenia posiłków,
- zwrócić uwagę na objawy odstawienia leku.
Objawy niepożądane stosowanych leków i sposoby
zapobiegania działaniom ubocznym
Każdy lek oprócz leczenia może powodować działania uboczne.
Do najczęstszych objawów ubocznych należą:
suchość w ustach – zapobiegamy poprzez: zwilżanie wodą ust, warg,
żucie gumy bezcukrowej, zwiększenie spożycia płynów;
zawroty głowy – łagodzimy poprzez: niegwałtowne/stopniowe
wstawanie z łóżka, siedzenie przed przyjęciem postawy stojącej;
senność – eliminujemy krótką drzemką w ciągu dnia ale pod
warunkiem, że nie spowoduje to kłopotów ze spaniem w nocy;
nieostre widzenie – należy poinformować o tym lekarza
prowadzącego, zająć się czynnościami, które nie wymagają
skupienia wzroku na konkretnym przedmiocie;
zaparcia – likwidujemy poprzez: aktywność fizyczną, jedzenie dużej
ilości warzyw, owoców, czarnego pieczywa, kasz, picie kefiru,
maślanki. Na czczo można wypić szklankę przegotowanej wody z
dodatkiem soku cytrynowego, ostatecznie picie ziołowych środków
przeczyszczających;
wysypka skórna - obserwujemy skórę i ewentualnie zgłaszamy to do
lekarza;
tendencje do tycia – zapobiegamy poprzez: ćwiczenia fizyczne
dostosowane do możliwości danej osoby oraz ograniczenia w
jedzeniu;
zatrzymanie moczu szczególnie narażeni są mężczyźni z przerostem
gruczołu krokowego - podczas prób oddawania moczu zastosować
proste sposoby typu:
>odkręcenie wody w kranie,
>okolicę krocza polewać ciepłą wodą,
> wykonać delikatny masaż w okolicy pęcherza
moczowego,
>rozluźnić się.
Jeśli chory nie odda moczu powyżej 12 godzin to należy zgłosić się
do lekarza, prawdopodobnie zakończy się to cewnikowaniem
pęcherza moczowego.
Oddziaływania bez użycia leków (niefarmakologiczne)
Należy zdać sobie sprawę, że każdy człowiek jest inny,
niepowtarzalny, ma swoje pomysły na życie, potrzeby różniące się od
pozostałych ludzi.
Ważne jest to z punku widzenia opiekuna, rodziny.
W kontaktach z osobą chorą na depresję należy zachowywać się:
- naturalnie ,
- być autentycznym, szczerym w niesieniu pomocy,
- obłuda, fałsz zostaną szybko ,,rozszyfrowane” przez chorego.
W jaki sposób rozmawiać z chorym:
- w trakcie rozmowy jak najwięcej:
>słuchać chorego,
utrzymywać kontakt wzrokowy i patrzeć w kierunku
rozmówcy, potakiwać głową,
>wyłączyć telewizor, radio, odłożyć gazetę,
>nie planować wizyt osób trzecich,
>czas przeznaczyć tylko chorego,
>jeżeli jest taka potrzeba to należy milczeć razem nim,
>nie oceniać, nie krytykować,
>nie wyśmiewać się z faktu korzystania pomocy u
psychiatry,
- podczas rozmowy unikać:
>odwracania się plecami do rozmówcy,
>ziewania,
>rozglądania się,
>zajmowania się w trakcie rozmowy innymi
czynnościami,
>zerkania na zegarek,
- nie rozweselać na siłę, nie snuć planów o lepszych dniach,
- unikać porównania stanu psychicznego chorego z przed choroby do
aktualnego stanu,
- zachęcać chorego do opisywania swoich przeżyć, emocji, jak się w
danej chwili czuje,
- wzmacniać w nim poczucie wartości poprzez:
>ukazywanie pozytywnych cech, osiągnięć,
- odradzać choremu podejmowanie ważnych decyzji życiowych typu:
rozwód, sprzedaż mieszkania, zmiana pracy (pesymistycznie patrzy
w przyszłość),
- wspierać emocjonalne poprzez:
>okazywanie zrozumienia,
>dodawanie otuchy,
>mówienie o wewnętrznych siłach, drzemiących w
każdym człowieku.
Readaptacja chorego w środowisku domowym
Readaptacja oznacza ponowne przystosowanie do:
- życia w swojej rodzinie,
- do wykonywania obowiązków domowych,
- do pracy zawodowej.
Chory po powrocie ze szpitala może obawiać się zetknięcia się z
problemami życia codziennego.
W związku z tym należy takiej osobie pomóc, wspomagać ją w
walce z chorobą.
Przystosowanie chorego do życia domowego:
- starać się zachowywać stały porządek dnia,
- zmiany w życiu rodzinnym wprowadzać stopniowo,
- zachęcać chorego do pomocy w domu ale należy uwzględnić jego
możliwości do pracy w tym zakresie (daje mu to poczucie, że jest
potrzebny, użyteczny, ma coś do zrobienia). Na początku można
zaproponować proste prace a w miarę poprawy zdrowia bliskiego
zwiększać zakres obowiązków,
- chwalić i dostrzegać nawet najmniejsze osiągnięcia,
- dbać o wypełnienie czasu wolnego chorego ( spacery, słuchanie
ulubionej muzyki, zachęcanie do czytania książek, zaplanowanie
wizyty towarzyskiej, rozwijanie zainteresowań, hobby),
- przypominać choremu o wizytach w Poradni Zdrowia Psychicznego
i regularnym przyjmowaniu leków,
- starać się unikać alkoholu w domu,
- prosić chorego, żeby na pewien czas zaniechał : podróży
związanych ze zmianą
strefy czasowej, pracy wielozmianowej,
- trzeba być wyczulonym na sygnały ze strony chorego świadczące o
możliwości odebrania sobie życia:
>zwrócić uwagę na wypowiadane słowa, w których przeważa
tematyka śmierci,
>zwrócić uwagę na stan emocjonalny chorego (bezsenność,
lęk, niepokój, rozdrażnienie, pobudzenie ruchowe
i psychiczne bądź nagłe wyciszenie się),
>zwrócić uwagę na to co robi chory (pisanie testamentu, listu
pożegnalnego, odwiedzanie znajomych,
załatwianie zaległych spraw, przygotowanie sznura, większej
ilości leków),
>usunąć z otoczenia przedmioty „niebezpieczne” typu: broń
palna, noże i inne przedmioty ostre lub ciężkie,
- zadbać o pozytywne zmiany w sposobie życia chorego:
Chory powinien:
>unikać negatywnego myślenia,
>dbać o regularny sen (ciepła kąpiel, ćwiczenia fizyczne po
południu lub pod wieczór na świeżym powietrzu,
spożywać lekką kolację na 3-4 godziny przed snem). Unikać
kawy, alkoholu, papierosów, przesiadywania do późna w nocy.
Zasypiać w ciemnym, cichym pokoju. Należy usunąć z sypialni
zegarek,
>zadbać o rozluźnienie psychiczne, nie zamartwiać się na
zapas, słuchać uspakajającej muzyki, czytać
uduchowioną lekturę, modlić się,
>stosować regularne ćwiczenia fizyczne 30 minut 3razy w
tygodniu (marsz, bieganie, jazda na rowerze, pływanie
aerobik, spacer),
>ćwiczyć oddychanie (pamiętaj, że oddech jest podstawą
życia, należy wdychać powietrze nosem a wydychać
nieco energicznie przez usta wyobrażając sobie, że
wydychane powietrze jest lekkie i nie napotyka żadnych
przeszkód,
>zadbać o swoje życie duchowe.
Porady pomocne w zrozumieniu depresji:
- wczuć się w sytuacje osoby cierpiącej na depresję:
>starać się zrozumieć to co czuje chory,
>zadać sobie pytanie: jak ja w tej sytuacji
czułabym/czułbym się?,
>czego oczekiwałbym/oczekiwała od najbliższych mi
osób?
- szukać jak najwięcej informacji na temat depresji poprzez:
>oglądanie programów TV o wspomnianej tematyce,
>Internet,
>zadawanie pytań specjalistom,
>czytanie poradników, broszurek, książek,
- nie wstydzić się zwrócić o pomoc do:
>lekarza,
>psychologa,
>pielęgniarki,
>księdza,
>przyjaciela/ osoby zaufanej,
>grup wsparcia,
- nie traktować depresji jako lenistwa, słabego charakteru, złej woli:
>depresja jest chorobą, taką jak nadciśnienie tętnicze,
cukrzyca,
- okazać cierpliwość i wyrozumiałość wobec chorego, czasami więcej
obowiązków ,,spadnie na Twoje ramiona”,
- opiekun powinien zadbać o swój stan emocjonalny poprzez:
>wyciszenie własnych emocji,
>nie obwinianie się się ani nie szukanie osoby winnej
za pojawienie się choroby/ nie obarczanie winą osoby
chorej!,
>spotykanie się z przyjaciółmi,
>dbanie o siebie czyli zachowanie równowagi między
opieką a troską,
>nie doprowadzanie siebie do stanu wyczerpania
psychicznego.
W przypadku osób samotnych opiekun powinien:
- jak najczęściej odwiedzać chorego, pytać w czym możemy pomóc
(zrobić zakupy, wykupić leki, pomoc w dojeździe do lekarza, załatwić
sprawy urzędowe, pomoc w sprzątaniu itp.),
- jeżeli nie możemy odwiedzać to powinniśmy kontaktować się
telefonicznie z chorym (pytać o jego samopoczucie),
- zachęcać chorego do angażowania się w różne akcje społeczne,
kościelne, które są zgodne z celami życiowymi tej osoby,
- namawiać chorego do posiadania zwierzęcia domowego.
Grupy wsparcia dla rodzin i pacjentów
Źródłem wsparcia dla rodziny i bliskiego, którzy borykają się z
depresją mogą być: członkowie rodziny, przyjaciele, koledzy z pracy,
grupy samopomocowe i wyznaniowe, zaufani sąsiedzi oraz osoby
profesjonalnie zajmujący się udzielaniem pomocy drugiemu
człowiekowi. Profesjonaliści to: psycholog, psychiatra, terapeuta,
pielęgniarka, pracownik socjalny.
Do wizyty u psychiatry nie potrzeba
skierowania od lekarza rodzinnego
Także Każdy z nas może wybrać sobie przychodnię oraz psychiatrę,
psychologa.
Placówki pomocy społecznej, stowarzyszenia i organizacje
samopomocowe:
Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Chorym
"Misericordia"
Lublin, ul. Abramowicka 2:
ˇ Środowiskowy Dom Samopomocy, tel. 81 744 47 33
ˇ Klub Pacjenta
Lubelskie Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Psychicznego
Lublin, ul. Gospodarcza 32, tel. 81 746 52 00:
ˇ Ośrodek Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi "Serce"
ˇ Centrum Interwencji Kryzysowej
Lubelski Regionalny Zespół Koalicji na Rzecz Zdrowia Psychicznego
Lublin, ul. Mickiewicza 57, tel. 81 748 92 86:
ˇ Rzecznik Praw Pacjenta Instytucji Psychiatrycznej
Zespół Dziennych Domów Pomocy Społecznej w Lublinie:
ˇ Środowiskowy Dom Samopomocy, ul. Gospodarcza 32, tel. 81 747
97 52
ˇ Stacja Samopomocy "Przystań", ul. Poturzyńska 1, tel. 81 741 82
60
Ośrodki Psychoterapii:
Przychodnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia
Lublin ul. Abramowicka 4B tel. 081 744 30 1 w. 373
tel. 081 744 22 28
Centrum Pomocy Psychologicznej i Psychoterapii
Lublin, ul. Godebskiego 5/3, tel. 533 22 44
Specjalistyczna Poradnia Psychoprofilaktyki i Terapii Rodzin
Lublin, ul. I Armii Wojska Polskiego 1, tel. 532 48 22
WAŻNE TELEFONY W LUBLINIE ORAZ W WOJEDZTWIE
LUBELSKIM
LUBELSKA INFORMACJA MEDYCZNA infolinia 0 609 227 691
TELEFON ZAUFANIA 81 534 60 60
TELEFON ZAUFANIA DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH 81 747 98 21
TELEFON ZAUFANIA DLA MŁODZIEŻY 81 9288
Szpital Neuropsychiatryczny im. Prof. M. Kaczyńskiego
- poradnia zdrowia psychicznego
Abramowicka 2, Lublin
81 744 14 55
81 744 30 61 wew. 367
Samodzielny Publiczny Szpital kliniczny Nr 1
- poradnia zdrowia psychicznego
Głuska 1, Lublin 81 744 15 88
Specjalistyczne Centrum Psychoneurologii Modus
- poradnia zdrowia psychicznego
- poradnia zdrowia psychicznego dla dzieci
- poradnia zdrowia psychicznego dla młodzieży
Jana Sawy 8, Lublin 81 528 00 69
Niepubliczny Psychiatryczny Zakład Opieki Zdrowotnej Jankowski i
Partnerzy Lekarze
- poradnia zdrowia psychicznego
Juranda 9, Lublin 81 525 95 21
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna
Medica
- poradnia zdrowia psychicznego
Jutrzenki 4, Lublin 81 526 84 41 81 526 07 54
Ośrodek Leczenia Uzależnień
- poradnia psychoterapii
Karłowicza 1, Lublin 81 532 29 79
Samodzielny Akademicki Zakład Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Langiewicza 6A, Lublin 81 537 64 00
Zakład Opieki Zdrowotnej Tehand
- poradnia zdrowia psychicznego
Paganiniego 7, Lublin 81 743 08 00
Niepubliczny Psychiatryczny Zakład Opieki Zdrowotnej Psychomed
Bojarska, Boguszewska
- Lekarze Spółka Partnerska
- poradnia zdrowia psychicznego
- poradnia zdrowia psychicznego dla młodzieży
Staszica 22, Lublin 81 532 85 17
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Specjalistyczna
"Bio-Medical" sp.p. Lekarzy
- poradnia zdrowia psychicznego
Weteranów 11, Lublin 81 534 15 65
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Special-Med. Sp. z.o.o.
- poradnia zdrowia psychicznego
Weteranów 46, Lublin 81 533 82 66
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w
Radzyniu Podlaskim
Oddział Terapii Uzależnień tel. 83 413 23 57
Wisznicka 111, Radzyń Podlaski
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
3-go Maja 91, Biłgoraj 84 686 11 50
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Piłsudskiego 30, Bychawa 81 566 01 34
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny
- poradnia zdrowia psychicznego
Szpitalna 53, Chełm 82 562 33 64
6 Szpital Wojskowy z Przychodnią Samodzielny Zakład Opieki
Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Kolejowa 20, Dęblin
81 883 85 80
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Rynek 14, Dęblin 81 883 06 08
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Mickiewicza 2, Hrubieszów 84 696 20 81
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Sobieskiego 4, Krasnystaw 82 576 38 93 wew. 557
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Niepodległości 23, Kraśnik 81 825 48 19
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej
- poradnia zdrowia psychicznego
Słowackiego 7, Lubartów 81 855 20 06
Opracowano na podstawie literatury i źródeł internetowych:
1.Alasdir D. Cameron., Wydanie polskie Sidorowicz S.( red.) :Psychiatria.
Wydawnictwo Urban& Partner, Wrocław 2005.
2.Depresja http://www.leczdepresje.pl/dlarodzin.php Stan prawny na dzień
11.01 2011.
3. Koszewska I., Święcicki Ł.: Nie bój się lęku. PZWL, Warszawa 2008.
4. Mochnacka I.: Samobójstwo — teorie etiologiczne, ocena ryzyka, zasady
postępowania i prewencji. Klinika Psychiatrii Szpitala Uniwersyteckiego
Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy.
http://www.psychiatria.med.pl/ Stan prawny na dzień 27.07.2010.
5. Neil Nedley.: Żegnaj depresjo! Poradnik dla osób pragnących odzyskać
nadzieję w beznadziei. Wydawca Fundacja Źródła Życia. Mszczonów 2008.
6.Pużyński S.: Choroby afektywne. (w:) Bilikiewicz A(.red).: Psychiatria
Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 2007.
7. Pużyński S.: Samobójstwa i zaburzenia psychiczne. (w:) Bilikiewicz
A(.red).: Psychiatria. PZWL, Warszawa 2007.
8.Wardaszko-Łyskowska H.: Doraźna pomoc psychiatryczna.(w:)
Bilikiewicz A(.red).: Psychiatria. PZWL, Warszawa 2007.
9. Wilczek-Rużyczka E.: Komunikowanie się chorym psychicznie.
Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007.
10. Wilczek-Rużyczka E.: Opieka nad pacjentem z zaburzeniami
depresyjnymi. (w:) Wilczek-Rużyczka E. (red.): Podstawy pielęgniarstwa
psychiatrycznego. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007.