gminy łagiewniki

Transkrypt

gminy łagiewniki

ZARZĄD GMINY ŁAGIEWNIKI
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY ŁAGIEWNIKI
Przyjęte uchwałą Rady Gminy Łagiewniki
Nr XVIII / 129 / 2000 z dnia 28 września 2000 r.
Załącznik nr 1 do uchwały
Zespół autorski:
mgr Lesław Witkowski
- główny projektant
(uprawnienia urbanistyczne nr 1444/94)
mgr inż. Marcin Sławik
mgr inż. Witold Warczewski
mgr inż. arch. Anna Malinowska
mgr inż Jarosław Zacharewicz
technik Krystyna Szymańska
- projektant
- projektant
- projektant
- projektant infrastruktury technicznej
- współpraca
Dyrektor – Prezes PRO URBI : mgr Zofia Secomska - Marek
Łagiewniki, wrzesień 2000 r.
SPIS TREŚCI :
STRONA
I. WSTĘP ..............................................................................................................................................3
1. Podstawy prawne ......................................................................................................................3
2. Materiały wejściowe .................................................................................................................3
3. Przedmiot opracowania.............................................................................................................4
II. UWARUNKOWANIA ROZWOJU. ...............................................................................................5
1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA. ...........................................................................................5
2. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE..................................................................................6
1. Rzeźba terenu i budowa geologiczna....................................................................................6
2. Surowce naturalne.................................................................................................................7
3. Hydrografia. ..........................................................................................................................7
4. Warunki klimatyczne. .........................................................................................................10
5. Gleby. ..................................................................................................................................10
6. Lasy. ....................................................................................................................................10
7. Ochrona przyrody................................................................................................................11
8. Zagrożenia powodziowe i erozyjne. ...................................................................................14
3. UWARUNKOWANIA KULTUROWE.................................................................................15
1. Rys historyczny.......................................................................................................................15
2. Tereny i obiekty chronione. ................................................................................................16
4. OGRANICZENIA I ZAGROŻENIA ROZWOJU .................................................................57
1. Ograniczenia pochodzenia naturalnego. .............................................................................57
2. Ograniczenia pochodzenia antropogenicznego...................................................................57
3. Główne źródła zagrożeń środowiska przyrodniczego i stanu sanitarnego : .......................57
4. Obszary szczególnej ochrony środowiska : ........................................................................57
5. Bariery ekologiczne : ..........................................................................................................58
5. CHARAKTERYSTYKA STANU ISTNIEJĄCEGO.............................................................59
1. Demografia, zatrudnienie........................................................................................................59
2. Zasoby mieszkaniowe. ............................................................................................................62
3. Oświata i wychowanie. ...........................................................................................................63
4. Kultura ....................................................................................................................................64
5. Zdrowie, opieka społeczna......................................................................................................64
6. Usługi inne, administracja publiczna. .................................................................................64
7. Sport, rekreacja, turystyka...................................................................................................65
8. Cmentarze. ..........................................................................................................................65
9. Rolnictwo. ...........................................................................................................................66
10. Przemysł, produkcja, rzemiosło. .........................................................................................67
11. Działalność inwestycyjna....................................................................................................68
6. KOMUNIKACJA ...................................................................................................................69
1. Komunikacja drogowa. ...............................................................................................................69
2. Obsługa komunikacji. .................................................................................................................69
3. Komunikacja kolejowa................................................................................................................69
4. Ścieżki rowerowe. .......................................................................................................................69
7. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ..................................................................................70
1. Zaopatrzenie w wodę ..............................................................................................................70
2. Gospodarka ściekowa..............................................................................................................70
3. Gospodarka odpadami.............................................................................................................71
4. Zaopatrzenie w gaz. ................................................................................................................71
5. Zaopatrzenie w energię elektryczną .......................................................................................71
6. Telekomunikacja. ....................................................................................................................71
7. Gospodarka cieplna.................................................................................................................71
III. KIERUNKI ROZWOJU PRZESTRZENNEGO ..........................................................................72
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łagiewniki
1. ZADANIA PONADLOKALNE.............................................................................................72
2. CELE ROZWOJU PRZESTRZENNEGO..............................................................................73
2. ZASADY I KIERUNKI KSZTAŁTOWANIA I OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYROD 75
NICZEGO .......................................................................................................................................75
4. ZASADY ZAGOSPODAROWANIA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ...77
5. ZASADY I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO .........................78
6. ZASADY I KIERUNKI ROZWOJU UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO ..........................81
1. Komunikacja drogowa. ...........................................................................................................81
2. Obsługa komunikacji. .............................................................................................................82
3. Komunikacja kolejowa............................................................................................................83
4. Ścieżki rowerowe. ...................................................................................................................83
7. ZASADY I KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ. ....................84
1. Zaopatrzenie w wodę ..........................................................................................................84
2. Gospodarka ściekowa..........................................................................................................84
3. Gospodarka odpadami.........................................................................................................84
4. Zaopatrzenie w gaz. ............................................................................................................85
5. Zaopatrzenie w energię elektryczną ...................................................................................85
6. Telekomunikacja. ................................................................................................................86
7. Gospodarka cieplna.............................................................................................................86
8. ZASADY KSZTAŁTOWANIA ZABUDOWY I ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW. 87
9. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO. .........................92
IV. DOKUMENTACJA FORMALNO-PRAWNA. ..........................................................................94
2
I. WSTĘP
1. Podstawy prawne
Do sporządzenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Łagiewniki" przystąpiono na podstawie uchwały Rady Gminy Łagiewniki nr XXXII/231/98
z dnia 29 kwietnia 1998 r. Prawną regulacją określającą cel, zakres i tryb sporządzania studium jest
ustawa z dnia 7 lipca 1994 r o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 89 z 1994 r., poz. 415,
tekst jednolity Dz. U. nr 15 z 1999 r., poz. 139, z późniejszymi zmianami), w szczególności art. 6.
2. Materiały wejściowe
1) Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Łagiewniki, zatwierdzony
uchwałą Rady Gminy Łagiewniki nr XIV/ 81 / 91 z dnia 30. 10. 1991 r.,
2) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Łagiewniki, zatwierdzony uchwałą
Rady Gminy Łagiewniki nr XIV / 82 / 91 z dnia 30. 10. 1991 r.
3) Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu nr XXIV / 155 / 88 z dnia
8.06.1988 r. w sprawie utworzenia Ślężańskiego Parku Krajobrazowego.
4) Rozporządzenie Wojewody Wrocławskiego nr 9 z dnia 13.06.1994 r. w sprawie poszerzenia
granic Ślężańskiego Parku Krajobrazowego oraz jego otuliny.
5) Plan Ochrony Ślężańskiego Parku Krajobrazowego, zatwierdzony Rozporządzeniem Wojewody Dolnośląskiego nr 18 z dn. 3. 08. 1999 r. (Dz. U. Województwa Dolnośląskiego nr 22,
poz. 982)
6) Wytyczne konserwatorskie do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi
Łagiewniki, opracowanie mgr. inż. arch. Krzysztof Wartenberg, Wrocław2000 r.,
7) Gmina Łagiewniki, zeszyt nr 5 inwentaryzacji krajoznawczej województwa wrocławskiego,
opracowanie Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Wrocław 1983,
8) Inwentaryzacja Przyrodnicza Gminy Łagiewniki, opracowanie Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, Wrocław 1993,
9) Chronione gatunki zwierząt gminy Łagiewniki, opracowanie zbiorowe Instytutu Zoologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1993,
10) Opracowanie fizjograficzne do planu ogólnego gminy Łagiewniki, opracowanie „Geoprojekt” Wrocław 1979 r.,
11) Aktualizacja inwentaryzacji złóż surowców mineralnych gminy Łagiewniki, opracowanie Instytut Górnictwa Politechniki Wrocławskiej 1984 r.,
12) „Mapa sozologiczna” i „Mapa hydrograficzna”, arkusze nr M–33–46–D (Niemcza) w skali
1 : 50 000, opracowanie Przedsiębiorstwa „Geopol”, Poznań 1997 r.
13) Materiały Studium Techniczno-Ekonomicznego pt. „Regionalny program budowy małych
zbiorników wodnych w dorzeczu Górnej i Środkowej Odry”, Etap I, część C-1 „Ogólne koncepcje zbiorników wodnych” – 2. Zbiornik Ratajno i 3. Zbiornik Słupice, opracowanie Biura
Studiów i Projektów Budownictwa Wodnego, Poznań 1997,
14) Roczniki Statystyczne Województwa Wrocławskiego, opracowania Wojewódzkiego Urzędu
Statystycznego, Wrocław 1990 – 1998,
15) Województwo Dolnośląskie w 1998 r. – ważniejsze dane o województwie, powiatach i gminach, opracowanie Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego, Wrocław 1999 r.
16) Materiały archiwalne Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Wałbrzychu,
17) Materiały ze „Studium zagospodarowania przestrzennego województwa wrocławskiego” dot.
gminy Łagiewniki, opracowanie Wojewódzkiego Biura Urbanistycznego, Wrocław 1999,
18) Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego, projekt Zarządu Województwa Dolnośląskiego z 30.07.1999 r., Wrocław 1999,
3
19) Wnioski do studium zebrane w lipcu – październiku 1999 r.,
3. Przedmiot opracowania.
Przedmiotem opracowania jest "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łagiewniki" określające zasadnicze cele rozwoju gminy wynikające z przyjętej
polityki przestrzennej (w zakresie kierunków i zasad ich realizacji) oraz istniejące uwarunkowania
rozwoju.
W ramach niniejszego opracowania przeprowadzono szereg analiz i studiów w zakresie:
•stanu istniejącego i dotychczasowych kierunków rozwoju zainwestowania oraz skutków dotychczasowej działalności w środowisku,
•standardów wyposażenia i warunków zamieszkiwania oraz usług podstawowych,
wyposażenia w infrastrukturę techniczną
•potrzeb, możliwości i ograniczeń w przekształcaniu istniejących układów przestrzennych,
•występowania obiektów i obszarów chronionych na podstawie przepisów o ochronie przyrody, środowiska oraz o ochronie dóbr kultury,
•charakterystyki środowiska przyrodniczego i kulturowego,
•stanu władania gruntami
Opracowane na podstawie zebranych materiałów robocze studia i analizy, składające się z
części opisowej (rozdz. II – III) oraz części graficznej (mapy analityczne w skali 1 : 20 000), wraz z
oryginałami dokumentów formalno-prawnych, stanowią część dokumentacji niniejszego Studium.
Na podstawie "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Łagiewniki" Rada Gminy będzie podejmować decyzje odnośnie potrzeb i zakresu opracowywania
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na terenie gminy. Studium traktowane jako
akt wewnętrznego kierownictwa służyć będzie koordynacji prac związanych ze sporządzaniem planów. Analizy stanowiące część dokumentacji studium mogą służyć również jako materiały do prowadzenia dalszych prac planistycznych na szczeblu gminy, powiatu lub województwa.
Na elaborat niniejszego “Studium ...” składają się :
1. mapa w skali 1 : 25 000 pt. “Uwarunkowania i kierunki rozwoju”
2. mapa w skali 1 : 25 000 pt. “Użytkowanie terenów – inwentaryzacja według stanu na czerwiec
1999 r.”,
3. tekst studium - część opisowa wraz z dokumentacją formalno-prawną,
4. mapy analityczne w skali 1 : 25 000 pt. :
a) „Uwarunkowania przyrodnicze”
b) „Środowisko kulturowe”
c) „Analiza rozmieszczenia usług”
d) „System komunikacyjny”
e) Infrastruktura techniczna – arkusze : „Zaopatrzenie w wodę i kanalizacja sanitarna” oraz
”Elektroenergetyka, telekomunikacja, zaopatrzenie w gaz”.
5. album map ewidencji gruntów – szczegółowa analiza stanu władania gruntami w poszczególnych obrębach,
"Studium ..." nie stanowi podstawy prawnej do wydawania
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
4
II. UWARUNKOWANIA ROZWOJU.
1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA.
Gmina Łagiewniki położona jest na południe od Wrocławia, w odległości około 32 km, granicząc z gminami Dzierżoniów (wiejską), Marcinowice, Sobótka, Jordanów Śl., Kondratowice i
Niemcza. Na terenie gminy znajduje się 20 miejscowości, w tym 14 wsi sołeckich.
Obszar gminy zajmuje 12 442 ha (tj. 124,4 km2). Gmina liczy około 7 660 mieszkańców. Gęstość
zaludnienia wynosi 61 mieszkańców / 1 km2. Na 100 mężczyzn przypadają 103 kobiety.
Gmina Łagiewniki wchodzi w skład powiatu dzierżoniowskiego, w województwie dolnośląskim. Powierzchnia gminy stanowi około 26 % powierzchni powiatu dzierżoniowskiego i 0,6 %
powierzchni województwa dolnośląskiego. Ludność gminy Łagiewniki stanowi około 6,7 % ludności powiatu dzierżoniowskiego i 0,25 % ludności województwa dolnośląskiego.
Dominującą funkcją gminy jest produkcja rolna. Występują tu bardzo korzystne warunki
klimatyczno-glebowe do prowadzenia intensywnej gospodarki rolnej (produkcja buraka cukrowego
i pszenicy). Lokalny przemysł koncentruje się w Łagiewnikach (cukrownia, małe zakłady rzemieślniczo-produkcyjne) oraz w mniejszym stopniu w Radzikowie i Sokolnikach.
Naturalne walory przyrodnicze stanowią o dużej atrakcyjności gminy dla rozwoju funkcji turystyczno-rekreacyjnej. Północna część gminy objęta jest ochroną prawną Ślężańskiego Parku Krajobrazowego wraz z jego otuliną (Góra Radunia oraz wsie Jaźwina, Kuchary, Uliczno, Młynicsa, Domaszów, Oleszna, Sokolniki). Ślężański Park Krajobrazowy, którego część obejmuje północne tereny
gminy Łagiewniki ma szczególnie istotne znaczenie dla środowiska przyrodniczego, znajduje się w
obrębie ekologicznego obszaru węzłowego o znaczeniu krajowym (według Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET-Pl.).
Głównym ośrodkiem obsługi gminy jest wieś Łagiewniki, pełniąca funkcje administracyjną i
usługowo-handlową. Wieś Jaźwina pełni funkcję ośrodka o poszerzonym programie usługowym,
współpracującym z wsią gminną.
Spośród pozostałych wsi wyróżniają się jako uzupełniające ośrodki usługowe podstawowego poziomu obsługi wsie Oleszna, Ligota Wielka, Radzików, Sieniawka, Sienice i Słupice.
Najliczniejszą wsią gminy są Łagiewniki liczące obecnie (według danych Urzędu Gminy)
około 2 660 mieszkańców. Drugą co do wielkości jest wieś Oleszna licząca około 890 osób. Wieś
Jaźwina, ośrodek współpracujący z wsią gminną liczy około 720 osób. Spośród pozostałych wyróżniają się Słupice (430 osób), Sieniawka (420 osób), Sienica (360 osób), Radzików (360 osób), Ligota Wielka (350 osób) i Sokolniki (320 osób). Pozostałe wsi liczą od 20 do 260 mieszkańców)
Udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej gminy wynosi około 73 %. Lasy i grunty leśne stanowią ponad 19 % ogólnej powierzchni gminy.
Uwzględniając wyjątkowo korzystne warunki naturalne oraz stan wyposażenia w urządzenia
do produkcji rolnej, obsługi rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego obszar gminy Łagiewniki
posiada szczególnie predyspozycje dla rozwoju intensywnej produkcji rolnej. Dodatkowo szczególne walory krajobrazowo-przyrodnicze gminy Łagiewniki stanowią o potencjalnych możliwościach
rozwoju funkcji turystyczno-rekreacyjnych.
5
6
2. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE
1. Rzeźba terenu i budowa geologiczna
Gmina Łagiewniki położona jest w obrębie makroregionu fizyczno-geograficznego Przedgórza Sudeckiego. Większość obszaru gminy obejmują Wzgórza Łagiewnickie oraz Wzgórza Oleszeńskie, część Masywu Ślęży ze szczytem Radunia i Wzgórza Krzyżowe.
Masyw Ślęży (Góra Radunia) – szczyt Raduni jest drugim co do wysokości szczytem Masywu
Ślęży (573 m. n.p.m.). Tworzy on wraz z mniejszymi kulminacjami tzw. Grupę Raduni ograniczoną : Przełęczą Tąpadła – oddzielającą od głównego szczytu Ślęży, Przełęczą Słupicką – oddzielającą od Wzgórz Oleszeńskich, Obniżeniem Jędrzejowic oddzielającym od Wzgórz Kiełczyńskich.
Oprócz wierzchołka Raduni wyróżniają się lokalne szczyty :
Czernica (481 m. n.p.m.), Świerkowa (378 m. n.p.m.) położone na południowy-zachód od Raduni,
Świerczyna (411 m.n.p.m.) i Słupicka Góra (335 m. n.p.m.) położone na wschód od Raduni
Grupa Raduni w całości zbudowana jest z serpentynitów, skał metamorficznych powstałych z
przeobrażenia skał ulltrazasadowych. Sporadycznie spotyka się tu pozostałości po dawnej eksploatacji. Do najciekawszych odsłonięć należy stary kamieniołom w Słupickiej Górze, tuż przy
Przełęczy Słupickiej, innym śladem jest pionowa sztolnia na niewielkiej przełęczy w rejonie
Czernicy (prawdopodobnie pozostałość eksploatacji ozdobnej odmiany serpentynitu).
Wzgórza Oleszeńskie – (maksymalna wysokość 387 m. n.p.m.) stanowiące wschodnie ramię
Masywu Ślęży, ciągnące się od Przełęczy Słupickiej (stanowiącej granicę Grupy Raduni) przez
Sulistrowickie Skały, Przełęcz Sulistrowicką i Gozdnik, skąd obniżają się w kierunku Równiny
Wrocławskiej i zanikają w rejonie Księginic Małych i Winnej Góry na terenie gminy Jordanów.
Wzgórza te, podobnie jak Grupa Raduni są w całości zbudowane z serpentynitów. Częściej niż
w zalesionej Grupie Raduni spotyka się tu ślady dawnej, prowadzonej od średniowiecza aż do
początków XX wieku eksploatacji skał. Liczne zagłębienia i doły spotyka się wzdłuż całego
grzbietu. Najatrakcyjniejsze naturalne wychodnie serpentynitów występują w rejonie Sulistrowickich Skał, stanowiących dogodny punkt widokowy.
Wzgórza Łagiewnickie – pasmo niewysokich wzgórz położonych pomiędzy doliną Potoku
Oleszna a Krzywulą i rzeką Ślężą, ciągnące się w kierunki północno-wschodnim do Jordanowa
Śląskiego. Najwyższym wzniesieniem jest Jańska Góra (253 m. n.p.m.). Wzgórza te są na ogół
użytkowane rolniczo, lasy występują sporadycznie.
Wzgórza Krzyżowe – pasmo położone na południe od Masywu Ślęży, oddzielone doliną Potoku
Oleszna. Na terenie gminy Łagiewniki znajduje się północna i północno-wschodnia część pasma. Najwyższym wzniesieniem jest Góra Zamkowa (407 m. n.p.m.) położona poza granicami
gminy Łagiewniki, na terenie gminy najwyższa jest Lipowa (351 m. n.p.m.) oraz Dębowa (355
m. n.p.m.). Wzgórza te budują gnejsy sowiogórskie.
Geologiczny trzon Przedgórza Sudeckiego tworzą skały przedtrzeciorzędowe i trzeciorzędowe krystaliczne z przewagą serpentynitów, ponadto występują granity, gnejsy, łupki kwarcytowe,
kwarcyty, łupki krzemionkowe, fyllity. Starsze formacje ukazują się na powierzchni w obrębie
wierzchołków wzgórz i wzniesień w postaci skały litej lub rumoszu skalnego. Utwory krystalicznego podłoża na znacznych obszarach przykryte są późniejszymi osadami tj. piaskami i iłami trzeciorzędowymi, glinami, piaskami i żwirami plejstoceńskimi oraz pyłami i glinami plejstoceńskimi im
holoceńskimi.
Sięgające południowo-wschodnich granic gminy Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie zbudowane są z przedtrzeciorzedowych sjenitów, gnejsów, łupków krystalicznych, fillitów i granitów.
Północno-wschodnie tereny gminy (w rejonie wsi Trzebnik-Radzików-Białobrzezie (w gm.
Kondratowice) fizjograficznie należą do Równiny Wrocławskiej (Nizina Śląska) - budują je plejsto6
ceńskie utwory glacjalne i fluwioglacjalne (lodowcowe i wodno-lodowcowe) w postaci piasków,
żwirów i glin.
Dna dolin i obniżeń wypełnione są na ogół utworami holoceńskimi, wśród których dominują
gliny pylaste i namuły oraz piaski pylaste i gliniaste.
Z uwagi na ukształtowanie terenu, lokalne warunki geologiczno-glebowe, rolniczy sposób
użytkowania terenów oraz brak skupisk leśnych lub zadrzewień w partiach wierzchołkowych
wzgórz i wzniesień w południowej części gminy występuje zagrożenie erozyjnie (okolice wsi Ligota
Wielka, Przystronie, Sieniawka-Mniowice, Sienice). Skutkiem tego jest erozja powierzchniowa,
podczas nawalnych deszczów występują zmywy powierzchniowe a w okresach suchych erozja
wietrzna.
2. Surowce naturalne.
Budowa geologiczna gminy Łagiewniki sprzyja występowaniu licznych surowców naturalnych (zwięzłe: serpentynity, gnejsy, bazalty oraz luźne: gliny, piaski, pospółki, żwiry i węgiel brunatny).
Serpentynity zostały stwierdzone w kilku punktach w północno-zachodniej części gminy na zboczach wzgórz tworzących Masyw Ślęży. W części znajdują się one w granicach lasów chronionych,
w części zlokalizowane są w wierzchołkowych partiach niezalesionych wzgórz w rejonie Młynicy,
Olesznej i Sokolnik. Ze względu na dostępność nie są one przewidziane do eksploatacji. Jedynie w
okolicy Olesznej i Sokolnik złoże serpentynitu usytuowane na granicy gmin Łagiewniki i Jordanów
Śląski zostało udokumentowane – jego zasoby wynoszą ponad 117 tys. ton. Nie przewiduje się eksploatacji tego złoża.
Występujące na terenie gminy złoża gnejsów (tworzące rdzenie licznych wzgórz na terenie gminy)
również nie są przewidziane do przemysłowej eksploatacji.
W południowo-wschodniej części obrębu wsi Ligota Wielka zlokalizowano złoże bazaltu o nieznanych fizyko-mechanicznych parametrach surowca.
Spośród występujących na terenie gminy Łagiewniki surowców luźnych największe znaczenie maja piaski, pospółki i żwiry. Nie są one eksploatowane na skalę przemysłową. Sporadycznie
pozyskują je mieszkańcy gminy głównie na cele lokalnego budownictwa – eksploatacja ta odbywa
się „na dziko” zagrażając bezpieczeństwu ludzi oraz stwarzając szkody i zagrożenie środowiska
przyrodniczego. Ponadto w świetle obowiązujących przepisów Prawa Geologicznego i Górniczego
jest to działalność nielegalna.
Złoża piasków i pospółki zlokalizowano w okolicach Jaźwiny, Janczowic, Młynicy, Sieniawki,
Przystronia i Trzebnika. Piaski występujące w okolicach Sieniawki (karta złoża nr 16) ze względu
na występujące przewarstwienia gliny są mało przydatne dla celów budownictwa. Złoże o znacznie
korzystniejszych parametrach występuje na wschód od Sieniawki (karta złoża nr 17), docelowo po
przeprowadzeniu dodatkowych badań można rozważyć jego eksploatację na większą skalę.
Gliny występują w dwóch zlokalizowanych stanowiskach : w Jaźwinie i Ligocie Wielkiej. Złoża te
nie przedstawiają większej wartości i nie nadają się do przemysłowej eksploatacji.
W latach 50 w rejonie wsi Piotrówek i Winna Góra (w gm. Jordanów Śląski) prowadzono poszukiwania złóż węgla brunatnego. Zlokalizowane złoże o zasobach pozabilansowych (szacunkowo ponad 560 tys. ton) występuje między Winną Górą a Oleszną. Pokłady węgla brunatnego o średniej
miąższości 1,7 m. zalegają na głębokości około 20 m. Złoże nie nadaje się do przemysłowej eksploatacji.
3. Hydrografia.
3.1. Wody powierzchniowe.
Teren gminy Łagiewniki należy do zlewni rzeki Ślęzy, lewobrzeżnego dopływu Odry.. Generalnie cały obszar gminy Łagiewniki położony jest w lewobrzeżnej części dorzecza Odry.
7
Obszar gminy odwadniają głównie cieki : Ślęza (stanowiąca wschodnią granicę gminy), potoki Krzywula i Oleszna oraz sieć rowów melioracyjnych, wśród których do większych należą :
Rów Gołostowicki oraz Kanał Gołostowicki.
Na terenie gminy występują działy wodne III rzędu oddzielające dorzecza Krzywuli i Olesznej oraz
IV rzędu rozdzielające dorzecza pomniejszych cieków.
Do najważniejszych obszarów źródliskowych na terenie gminy należy rejon Grupy Raduni –
wypływają stąd liczne strumienie dające początek trzem większym ciekom – Czarna Woda, Potok
Oleszna oraz Potok Sulistrowicki. Większość cieków bierze początek z wysięków. Występują tu też
dwa źródła : Czarne Źródło na zachodnich stokach Czernicy (początek Czarnej Wody) oraz Złote
Źródło na południowo-zachodnim stoku pomiędzy Radunią a Czernicą (początek Potoku Oleszna).
Rzeka Ślęża, główny ciek gminy Łagiewniki, ma stosunkowo wyrównane średnie stany wód
w przekroju roku. Pomiary hydrologiczne na Ślęży dokonywane są na najbliżej położonym posterunku obserwacyjnym zlokalizowanym w Białobrzeziu (na granicy z gminą Kondratowice).
Maksimum średnich stanów wód obserwowane jest wiosną, na ogół w marcu (roztopy pokrywy
śnieżnej). Minimum średnich stanów osiągane jest jesienią.
Szczegółowa analiza stanów wód i wielkości przepływów w profilu pomiarowym w Białobrzeziu
pozwala przyjąć, że rzeka Ślężą posiada reżim przejściowy pomiędzy śnieżno-deszczowym górskim
a śnieżno-deszczowym nizinnym. Odpowiada to generalnie warunkom środowiskowym panującym
w zlewni tej rzeki w analizowanym przekroju pomiarowym.
Prawdopodobieństwo wystąpienia lub przekroczenia konwencjonalnego stanu ostrzegawczego na Ślęzie w Białobrzeziu w roku wynosi 95 % (miesięcznie 38 % co 2,6 miesiąca) a stanu alarmowego ponad 77 % (miesięcznie ponad 20 % co 4,9 miesiąca).
Zjawiska lodowe występują niemal co roku. Najczęściej jest to pokrywa lodowa, następnie
lód brzegowy; spływ kry i śryżu jest zjawiskiem rzadszym. Zatory lodowe są zjawiskiem rzadkim,
niemniej występującym.
Wody powierzchniowe są zanieczyszczone głównie zanieczyszczeniami pochodzącymi z terenów uprawnych (wymywane i spłukiwane nawozy i środki ochrony roślin, nieprawidłowo stosowana utylizacja gnojowicy i wylewane nielegalnie ścieki bytowe z gospodarstw rolnych) oraz z istniejącej zabudowy zagrodowej (tj. z nieszczelnych zbiorników na nieczystości płynne -szamb, a
często z powodu ich braku). Do największych sprawców zanieczyszczeń należy Cukrownia Łagiewniki, szczególnie w okresie kampanii cukrowniczej (pomimo podczyszczania ścieków w osadnikach). Wody Ślęży nie odpowiadają normom na całej swej długości (pozaklasowe), stwierdzono w
nich przekraczające normy stężenia azotu, związków fosforu, związków organicznych, siarczanów,
zawiesiny, zanieczyszczenia bakteryjne (miano Coli).
Nie zanieczyszczone pozostają na terenie gminy wody powierzchniowe w obszarach źródliskowych zalesionych lub nie zasiedlonych. Wzrost obciążenia zanieczyszczeniami tych wód obserwowany jest zatem w momencie ich spływu na tereny intensywnej gospodarki rolnej lub na tereny
zasiedlone.
Rzeka Ślęza oraz potok Krzywula są na znacznych odcinkach (Ślęza w całości, Krzywula w
części nizinnej poniżej Łagiewnik) obwałowane. Wały te wymagają jednak pilnej modernizacji i
rozbudowy. Ze względu na swój charakter okresowo występuje zagrożenie powodziowe na terenach
położonych najbliżej koryt. Zagrożenie to dotyczy w szczególności starszej zabudowy wiejskiej
usytuowanej bezpośrednio nad ciekami.
Większe zbiorniki wodne na terenie gminy występują w Sieniawce oraz w Łagiewnikach (na
potoku Krzywula), w obniżeniach dolinnych na lokalnych ciekach występują ponadto mniejsze i
większe stawy hodowlane i retencyjne (Sieniawka, Ratajno, Ligota Wielka, Łagiewniki, Jaźwina,
Stoszów, Kuchary, Słupice, Młynica, Oleszna, Trzebnik, Sokolniki) oraz spełniające funkcje zbiorników przeciwpożarowych. Łączna powierzchnia otwartych zbiorników wodnych na terenie gminy
Łagiewniki wynosi około 30 ha.
8
Podmokłości występujące na terenie gminy Łagiewniki zajmują z reguły dna dolin, w ich poszerzonych i płaskich odcinkach.
3.2. Wody podziemne.
Przez teren gminy Łagiewniki, według podziału hydrologicznego, przebiega linia graniczna
(na wysokości miejscowości Sienice-Łagiewniki-Sokolniki) oddzielająca tereny położone :
w północno-wschodniej części - w obszarze regionu niecki wrocławskiej (XV) prowincji północnej, w podregionie wrocławskim (C), wody gruntowe występują tu w utworach czwartorzędu,
w pozostałej części – w regionie podsudeckim (XXVII) prowincji południowej, cechującym się
słabą wodonośnością.
Wody gruntowe na terenie gminy Łagiewniki występują generalnie w dwóch poziomach wodonośnych.
Poziom czwartorzędowy – składający się z kilku horyzontów, o zróżnicowanej głębokości
zalegania : od 1,5 do 20,0 m. p.p.t.,
Poziom trzeciorzędowy – o jednym, maksymalnie 2 horyzontach wodonośnych, głębokość
zalegania 20 – 70 m. p.p.t.
Poziomy wodonośne cechują się zróżnicowanymi warunkami hydrogeologicznymi. Zróżnicowanie
to dotyczy szczególnie górnego poziomu wód podziemnych. Niejednorodność gruntów, ich zróżnicowana miąższość oraz stan spękania głębszych partii litego podłoża powodują, że wody podziemne
pierwszego poziomu wykazują znaczne zróżnicowanie na sąsiadujących ze sobą terenach. Na obszarach gminy położonych generalnie na zachód od drogi nr 8 w obrębie wychodni skał krystalicznych,
pierwszy poziom wód podziemnych kształtowany jest przez wody szczelinowe. Pod wierzchołkami
wzniesień mogą one zalegać głęboko, nawet ok. 20 m. p.p.t., w dolnych partiach stoków łączą się z
wodami utworów osadowych. W miejscach tych często następuje naturalny wypływ wód na powierzchnię w postaci młak, wycieków lub źródeł. Wodonośne utwory piaszczyste lub piaszczystożwirowe występują w wypełnionych osadami plejstoceńskimi obniżeniach dolinnych oraz w obrębie
Równiny Wrocławskiej zajmującej północno-wschodni obszar gminy. W rejonie potoku Krzywula,
między Białobrzeziem, Łagiewnikami i Sieniawką występuje struktura hydrogeologiczna, w której
w utworach piaszczystych występuje poziom wodonośny. Średnia miąższość tej struktury wynosi w
okolicach Łagiewnik 18 m., w Sieniawce ok. 14 m. Wydajności z odwiertów wykonanych w tej
strukturze wynoszą od 20 do 80 m3 / h.
Stan sanitarny wód podziemnych na terenie gminy Łagiewniki nie jest dokładnie rozpoznany
(brak punktów monitorowania). Bieżące badania stanu sanitarnego prowadzone są jedynie w przypadku studni przydomowych użytkowanych na cele konsumpcyjne. Stałe pomiary zanieczyszczeń
prowadzone są ponadto w komunalnych ujęciach wód podziemnych. Na podstawie bezpośrednich
obserwacji można przyjąć, że wysokie zanieczyszczenia wód czwartorzędowych występują w poziomach wodonośnych występujących na terenach zabudowanych ze względu na brak kanalizacji
sanitarnej we wsiach gminy.
3.3. Retencja wodna.
Oprócz występujących na terenie gminy Łagiewniki zbiorników i stawów planowana jest
budowa nowych zbiorników wodnych służących retencji wód dla rolnictwa, ochronie przeciwpowodziowej obszarów dolinnych, hodowli ryb oraz rekreacji.
Planowana jest budowa :
1) zbiornika wodnego „Ratajno”, powierzchnia zalewu ok. 22 ha, pojemność całkowita 1,0 mln.
m.3, na potoku Krzywula,
2) zbiornika wodnego „Słupice”, powierzchnia zalewu 62 ha, pojemność całkowita 2,2 mln. m.3, na
potoku Oleszna
3) zbiornika wodnego „Sienice” (na granicy z gm. Niemcza), powierzchnia zalewu 190 ha, pojemność całkowita 5 mln. m.3,
9
4. Warunki klimatyczne.
Średnioroczna temperatura powietrza na terenie gminy Łagiewniki wynosi 7 – 8 °C. Przeważają wiatry z kierunku południowego (S) i południowo-zachodniego. Średnie prędkości wiatrów
wynoszą 3,0 – 3,5 m/s-1.
Reprezentatywne dla terenu gminy Łagiewniki są pomiary wykonywane w najbliżej położonych posterunkach opadowych w Łagiewnikach i Niemczy.
Średnie roczne opady wynoszą na tym terenie 560 – 660 mm, wykazując uzależnienie wysokościowe (większe natężenie w części południowej, pagórkowatej). Opady półrocza letniego stanowią
około 69 % całości sum rocznych.
Średnia maksymalna grubość pokrywy śnieżnej wynosi 15–20 cm. Najwyższe z maksymalnych
grubości pokryw osiągają 40 – 50 cm, sporadycznie wzrastając do 50-60 cm.
Czas trwania pokrywy śnieżnej wynosi około 50 – 60 dni, zanik pokrywy następuje 25 – 30 marca.
W dolinach rozcinających wzgórza istnieją możliwości spływu mas chłodnego powietrza oraz tworzenia się zastoisk zimnego powietrza, co powoduje zjawiska inwersji termicznej utrudniającej
przemieszczanie się zanieczyszczeń i wentylację kotlin.
Stoki wzgórz mają ekspozycję południowo-wschodnią i północną.
Źródłem zanieczyszczeń powietrza na terenie gminy Łagiewniki jest głównie istniejąca zabudowa mieszkaniowa zagrodowa, powodująca szczególnie w sezonie jesienno-wiosennym silne
natężenie pyłów, sadzy, związków węgla i siarki. Zanieczyszczenia te są uciążliwe ze względu na
duże zagęszczenie niskich emitorów (kominów) z lokalnych palenisk. Źródłem zanieczyszczeń o
charakterze przemysłowym jest największy zakład jakim jest Cukrownia Łagiewniki.
Uciążliwymi zanieczyszczeniami (zadymienia) są też okresowe wypalania traw i ściernisk,
przynoszące ponadto szkody wśród fauny, negatywnie wpływające na strukturę gleb.
5. Gleby.
Na terenie gminy Łagiewniki dominują gleby brunatne właściwe. Gleby typu czarnych ziem
występują w części północno-wschodniej oraz pasem wzdłuż potoku Krzywula. W części południowej, pagórkowatej, występują gleby brunatne - płowe, rzadziej bielicowe. Dna dolin cieków, wzdłuż
potoków, wyściełają mady rzeczne.
Gleby gminy Łagiewniki, wytworzone w większości na glinach lodowcowych i piaskach oraz glinach lessopodobnych i utworach pyłowych, tworzą kompleks pszenny dobry i bardzo dobry oraz
pszenno-żytni. Gleby powstałe na utworach piaszczystych tworzą kompleks żytni, a wytworzone na
madach – kompleks zbożowo- pastewny. Szczególnie chronione z punktu widzenia rolnictwa gleby
I-III klasy bonitacyjnej stanowią około 82 % użytków rolnych.
6. Lasy.
Lasy gminy Łagiewniki położone są w V krainie przyrodniczo-leśnej, w dzielnicy Przedgórza Sudeckiego. Powierzchnia lasów i gruntów leśnych zajmuje łącznie ponad 19% ogólnego obszaru gminy (2 379 ha). Wielkość ta odpowiada średniej zalesienia dla powiatu dzierżoniowskiego
(20,5 %), a jednocześnie jest mniejsza od średniej lesistości województwa dolnośląskiego wynoszącej ok. 28,6 %.
Zwarte tereny leśne występują w północnej i południowej części gminy. Związane jest to z rzeźbą
terenu – porastają one zbocza wzniesień Raduni (część północna) i Wzgórz Krzyżowych (część południowa).
Lasy gminy Łagiewniki zaliczone są do lasów ochronnych :
• wodochronne – w zlewni Ślęzy na południe od Ligoty Wielkiej i w zlewni Krzywuli, na zachód
od Sieniawki oraz lasy na północ od Uliczna,
• uszkodzone przez przemysł – w północnej części gminy,
• chroniące środowisko i glebochronne – na zachodnim zboczu Łysej Góry (południowe stoki
Góry Raduni),
10
•
stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody – południowe, wschodnie i północne zbocza
Łysej Góry (stoki Góry Raduni)
Występuje tu w przewadze siedlisko lasu świeżego, o drzewostanie w którym dominuje dąb, świerk,
a w domieszce występuje sosna, buk, jesion, olsza, osika i jawor. Podszyt i runo są stosunkowo silnie rozwinięte. Ze względu na wiek, skład gatunkowy i ukształtowania terenu lasy te są atrakcyjne
pod względem przydatności dla rekreacji i turystyki. Ograniczeniami w penetracji kompleksów leśnych jest rzeźba terenu (strome zbocza, brak ścieżek) oraz strefy ostoi zwierzyny, w szczególności
na zboczach Raduni, w rejonie rezerwatu na szczycie wzniesienia.
Nieliczne i niewielkie siedliska lasu wilgotnego występują w obniżeniach terenu wzdłuż cieków. W
drzewostanie występują dąb, jesion, olsza, topola i świerk, a w domieszkach buk, wiąz, jawor, brzoza, osika i wierzba. Runo i podszyt silnie rozwinięte. Penetracja tych lasów jest utrudniona i praktycznie możliwa tylko po drogach i duktach leśnych. Tereny te w naturalny sposób nie są korzystne
do penetracji turystycznej.
Lasy państwowe na terenie gminy Łagiewniki znajdują się pod administracją Nadleśnictwa Henryków, Nadleśnictwa Świdnica oraz Nadleśnictwa Miękinia, prowadzących gospodarkę leśną w oparciu o plany urządzenia lasu.
7. Ochrona przyrody
7.1. Fauna chroniona.
Na terenie gminy Łagiewniki stwierdzono występowanie zróżnicowanych gatunków fauny :
Bezkręgowce.
Na terenie gminy Łagiewniki stwierdzono występowanie 4 gatunków chronionych bezkręgowców, z
tego tylko jeden – motyl paź królowej (Papilio machon) jest rzadki. Gmina jest mało interesująca
pod względem występowania chronionych gatunków bezkręgowców i nie ma podstaw do podejmowania działań mających na celu ochronę miejsc ich występowania.
Ichtiofauna
W potokach i strumieniach na terenie gminy Łag.iewniki występują tylko 4 gatunki ryb : kiełb (Gobio gobio), karaś srebrzysty (Carassius auratus), śliz (Orthrias barbatulus), strzebla potokowa
(Phoxinus phoxinus).
Strzebla potokowa występuje w strumieniu Oleszna. Silne zanieczyszczenie ściekami z gospodarstw
domowych oraz znaczny spadek poziomu wody spowoduje, że gatunek ten może się nie utrzymać
na terenie gminy. Utrzyma się tylko przy bezwzględnym zakazie odprowadzania ścieków i ustawieniu kilku progów kamiennych na strumieniu.
Płazy i gady.
Zanotowano występowanie następujących gatunków płazów i gadów : traszka górska (Triturus alpestris), traszka zwyczajna (Triturus vulgaris), żaba trawna (Rana temporaria), żaba wodna (Rana
esculenta), jaszczurka żyworodna (Lacerta vivipara), jaszczurka zwinna (Lacerta agilis).
Ptaki.
W gminie Łagiewniki stwierdzono 80 stanowisk lęgowych gatunków ptaków podlegających ochronie, z tego 63 to liczne i pospolite gatunki, a 11 to gatunki rzadkie i występujące w pojedynczych
parach.
Pozostałe 6 to gatunki chronione, rzadkie o stałych miejscach gniazdowania. Należą do nich : bocian
biały (Ciconia ciconia), łabędź niemy (Cygnus olor), derkacz, płomykówka(Tyto alba), brzegówka
(Riparia riparia), remiz.
Fakt iż gmina nie jest zbyt bogata w awifaunę wynika z rolniczego charakteru gminy, braku dużych
i bogatych w wodolubną roślinność zbiorników wodnych oraz ograniczona, nierównomiernie rozmieszczona powierzchnia lasów.
11
Ssaki
Nietoperze (Chiroptera) – na terenie gminy występują najczęściej : nocek duży, nocek wąsatek, gacek. Dość liczne skupisko wyżej wymienionych, objętych ochroną gatunków występuje w kościele
w Jaźwinie. Można je spotkać także na obrzeżach lasów.
Drobne ssaki owadożerne - kret Talpa europaea, jeż zachodni Erinaceus europaeus, ryjówka aksamitna Sorex araneus, ryjówka malutka Sorex minutus, rzesorek rzeczek Neomys fodiens.
Ssaki drapieżne, takie jak : kuna domowa Martes foina, gronostaj Mustela erminea, łasica łaska Mustela nivalis, spotyka się w niewielkiej liczbie lub pojedynczo na terenie całej gminy.
Tab. 1.
NAZWA MIEJSCOWOŚCI
Jażwina
Ligota Wielka
Łagiewniki
Młynica
Oleszna
Przystronie
Radnik
Ratajno
Sieniawka
Sieniec
Słupice
Sokolnik
Trzebnik
Stoszów
KUNA DOMOWA
GRONOSTAJ
ŁASICA ŁASKA
średnio liczne
rzadkie
średnio liczne
brak danych
brak danych
brak danych
średnio liczne
brak danych
rzadkie
rzadkie
średnio liczne
nie występuje
rzadkie
brak danych
rzadkie
rzadkie
nie występuje
brak danych
brak danych
brak danych
rzadkie
brak danych
rzadkie
nie występuje
rzadkie
rzadkie
nie występuje
brak danych
średnio liczne
rzadkie
średnio liczne
brak danych
brak danych
brak danych
średnio liczne
brak danych
nie występuje
rzadkie
średnio liczne
średnio liczne
rzadkie
brak danych
7.2. Flora chroniona.
Tab. 2.
Pomniki przyrody
L.p. Numer
Rejestru
Gatunek
Obwód Wysokość Rozpiętość
Wiek
korony
w m.
w cm
w latach
Lokalizacja
w m.
1
228
Lipa drobnolistna
352
20
6
200
2
230
Dąb szypułkowy
372
28
16
220
3
231
Dąb szypułkowy
352
22
20
220
4
229
Dąb szypułkowy
412
26
20
240
5
6
7
169
245
291
Dąb szypułkowy
Dąb szypułkowy
Jesion wyniosły
406
339
448
24
22
27
22
20
16
240
210
260
Łagiewniki
ul. Łokietka 1/2
Łagiewniki
ul. Łokietka 1/2
Łagiewniki
ul. Łokietka 1/1
Łagiewniki
park przydworski
Słupice
Jaźwina
Trzebnik
Na terenie gminy występuje 19 gatunków roślin chronionych, oznaczonych na 64 stanowiskach. Pod ochroną całkowitą jest 9 z nich (bluszcz pospolity, lilia złotogłów, buławnik wielokwia12
towy, gółka długoostrogowa, kruszczyk szerokolistny, listeria jajowata, buławnik czerwony, śnieżyna przebiśnieg, wawrzynek wilczełyko).
Rozmieszczenie stanowisk roślin chronionych gatunków jest nierównomierne. Wynika to z konfiguracji terenu i związanego z nią użytkowania terenów. Obszary północno-wschodniej i centralnej
części gminy są intensywnie wykorzystywane rolniczo. Na obszarach północno-zachodnich, zachodnich i południowo-zachodnich istnieją większe kompleksy leśne i w nich gatunki chronione
tworzą trzy skupienia, wskazując na tereny interesujące pod względem przyrodniczym i zasługujące
na ochronę. Obszary te są usytuowane : na Raduni, w pobliżu Ligoty Wielkiej oraz na zachód od
Sieniawki (między Kołaczowem a Staszowem).
Lasy położone na zachód od Ligoty Wielkiej i zajmujące dno niecki obramowanej wzniesieniami,
mają charakter grądów i łęgów. Drzewostan stanowią : dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, jesion
wyniosły, olsza czarna. Miejscami rozwijają się młodziki olszowo-brzozowe z domieszką świerka.
Na podkreślenie zasługuje dość liczne występowanie listerii jajowatej i wawrzynka wilczełyko. Ponieważ w/w obszary są przyrodniczo atrakcyjne i stosunkowo słabo zdewastowane należy poddać je
ochronie a przynajmniej eliminować dzikie wysypiska odpadów.
Na terenie gminy Łagiewniki występują również pozostałości po rodzimych ekosystemach łąkowych :
Łąki trzęślicowe – występują na stanowiskach podmokłych, w części są użytkowane jako łąki i
pastwiska. Na terenie gminy znajdują się na północnym stoku Raduni, powyżej Sulistrowiczek
w gm. Sobótka.
Łąki rajgrasowe – pochodzenia antropogenicznego, powstały na wcześniejszych siedliskach lasów liściastych,
Murawy kserotermiczne – występują na nasłonecznionych stokach wzgórz serpentynitowych
Raduni, Jańskiej Góry (okolice Olesznej).
7.3. Tereny chronione.
Północno-zachodnia część gminy Łagiewniki, wchodząca w obręb Masywu Ślęży, objęta jest
granicą Ślężańskiego Parku Krajobrazowego wraz z otuliną, utworzonego uchwałą Wojewódzkiej
Rady Narodowej we Wrocławiu nr XXIV / 155 / 88 z dnia 8 czerwca 1988 r. Granice parku i otuliny
zostały powiększone rozporządzeniem nr 9 Wojewody Wrocławskiego z dnia 13 czerwca 1994 r. (w
gminie Łagiewniki powiększeniu uległa otulina parku w obrębie wsi Jaźwina). W granicach gminy
Łagiewniki w granice parku wchodzą obręby wsi : Jaźwina, Uliczno, Słupice, Młynica i Domaszów.
Ślężański Park Krajobrazowy znajduje się w obrębie obszaru węzłowego Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET-PL., jest oznaczony symbolem „38 M – obszar węzłowy wyspowy o znaczeniu krajowym”.
Dla Ślężańskiego Parku Krajobrazowego opracowany został Plan Ochrony zatwierdzony
Rozporządzeniem Wojewody Dolnośląskiego nr 18 z dn. 3. 08. 1999 r. (ogłoszony w Dzienniku
Urzędowym Województwa Dolnośląskiego nr 22 z dn. 17. 08. 1999 r., poz. 982). Ustalenia Planu
Ochrony Ślężańskiego Parku Krajobrazowego, zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, są
wiążące przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Na terenie gminy Łagiewniki występują dwie z VI stref o zróżnicowanym stopniu ochrony :
Strefa I – o najwyższych wartościach ekologicznych, obejmująca kompleks leśny w północnej i
północno-zachodniej części gminy, wraz z Rezerwatem „Góra Radunia”,
Strefa IV – obejmująca obszary położone między granicą w/w kompleksu leśnego a granicą otuliny parku, o charakterze rolniczym z zabudową wiejską oraz dużymi rozłogami użytków rolnych. Tereny te stanowią tło dla cenniejszych stref ekologiczno-przyrodniczych.
Wierzchołek wzniesienia Raduni (573 m. n.p.m.) zajmuje Rezerwat Przyrody „Góra Radunia” utworzony w 1958 r., o powierzchni około 42 ha. Jest to rezerwat florystyczny, chroniący
stanowiska roślin kserotermicznych, związanych podłożem serpentynitowym. Występują tu jedyne
na terenie Polski stanowiska rzadkich paproci (zanokcica ciemna Asplenium adiantum-nigrum, za13
nokcica klinowata Asplenium cuneifolium) oraz jedyne na Dolnym Śląsku stanowisko dębika
ośmiopłatkowego – rośliny reliktowej. Ponieważ podłoże jest tu wyjątkowo niekorzystne dla roślinności, przeważają tu gatunki najmniej wymagające i odporne na trudne warunki. Większość porastającego ten teren drzewostanu stanowi sosna, z domieszka dębu. Drzewa te często przyjmują formy
karłowate.
Oprócz wyżej wymienionych gatunków na szczycie Raduni spotyka się : bez koralowy, leszczynę,
różę kuternowatą, naparstnicę zwyczajną, lilię złotogłów. Na stoku południowo-zachodnim występuje cenna murawa kserotermiczna, w której oprócz dominującej kostrzewy bladej występują : czosnek skalny, dzwonek okrągłolistny, dziewięćsił bezłodygowy, goździk kartuzek, goździk siny, chaber drzakiewnik, wilczomlecz złocisty, marzanka wonna, jastrzębiec kosmaczek, dziewanna zwyczajna, rozchodnik ostry, rozchodnik wielki, czyściec prosty, lepnica rozdęta, macierzanka piaskowa, pięciornik biały, pięciornik siedmiolistkowy, przetacznik kłosowy, przetacznik pagórkowy,
czemiężyk białokwiatowy, kokoryczka okółkowa, kokoryczka wonna, pajęczyca gałęzista, malina
kamionka, drzakiew żółtawa, turzyca pagórkowaq, turzyca palczasta, turzyca cienista.
8. Zagrożenia powodziowe i erozyjne.
Cieki występujące na terenie gminy Łagiewniki charakteryzują się przepływami typowymi
dla rzek i potoków podgórskich i górskich. Potoki te w przypadku nagłego wezbrania (np. po deszczach nawalnych i burzach) szybko przybierają zagrażając mieszkańcom zabudowań położonych w
sąsiedztwie oraz gruntom niżej położonym.
Szczególne warunki litologiczne wierzchniej warstwy gruntu tj. występowanie gliniastych
zwietrzelin na litych skałach (na zboczach wzniesień) oraz znaczna zawartość glin w utworach plejstoceńskich powodują, że przesiąkliwość wierzchnich warstw gruntów dla wód opadowych jest
niewielka. Skutkiem tego, szczególnie na terenach cechujących się większymi spadkami i przy małym stopniu pokrycia trwałą zielenią (lasy, zadrzewienia i zakrzewienia) jest zagrożenie spływami
powierzchniowymi prowadzącymi do intensywnej erozji. Odkryta przez działania erozji wodnej
warstwa urodzajnej gleby jest dodatkowo podatna na postępującą erozje wietrzną w okresach suchych, uruchamiany jest w ten sposób niebezpieczny proces erozyjny zagrażający środowisku przyrodniczemu oraz człowiekowi (niszczenie podstaw gospodarki rolnej, zagrożenie siedlisk i dróg
zalewem wód i błota). Zagrożenia takie pojawiają się w rejonach wsi Ligota Wielka – Przystronie,
Sienice, Sokolniki, Sieniawka-Mniowice. Doże zagrożenie erozyjne występuje ponadto na północno-wschodnich i północno-zachodnich stokach Raduni.
W wyżej wymienionych obrębach występuje erozja oceniana na II stopień pilności ochrony, pojawiająca się w przypadku zagrożenia 10 - 25 % gruntów rolnych erozją wodną powierzchniową
(oceniana na 3, 4 lub 5 stopień zagrożenia) lub erozją wietrzną (oceniana na 4 lub 5 stopień zagrożenia).
14
3. UWARUNKOWANIA KULTUROWE.
1. Rys historyczny.
Dzieje osadnictwa na terenie gminy Łagiewniki datują się od wczesnego neolitu. Jest to obszar na którym od najdawniejszych lat ludzie znajdowali szczególnie korzystne warunki dla lokowania swoich siedzib, uprawiania żyznych gleb, hodowli zwierząt oraz rozwijania handlu i rzemiosła. Pierwsze ślady ludzkich siedzib pochodzą sprzed 6000 lat. W pierwszych latach wczesnego
chrześcijaństwa na terenach tych kultywowane były wcześniejsze wierzenia związane z ważnym
ośrodkiem kultów pogańskich na szczycie Ślęży oraz na położonym w bliskiej odległości Gromniku
w paśmie Wzgórz Strzelińskich. Pierwsze historyczne wzmianki o terenach dzisiejszej gminy Łagiewniki pochodzą z XIII i XIV wieku, kiedy w wielu miejscowościach budowano murowane kościoły. W XVI w. w Łagiewnikach pojawili się cystersi, którzy z krótkimi przerwami przetrwali tu
do okresu kasacji zakonu. Do najważniejszych zabytków wczesnej historii osadnictwa na tym terenie należą pozostałości prasłowiańskich wałów kultowych na szczycie Raduni. Do miejscowości o
najstarszym rodowodzie na terenie gminy należą : Jaźwina (pierwsze pisemne wzmianki w XIII w.,
w południowej części wsi zlokalizowano pozostałości średniowiecznego grodziska), Ligota Wielka
(pierwsze początki osadnictwa datują się na okres kultury łużyckiej, w 1566 r. zbudowano tu dwór
rycerski), Przystronie (grodzisko średniowieczne z XI – XIII w nad wąwozem w kierunki Ligoty
Wielkiej), Radzików (kościół p.w. Św. Piotra i Pawła z XIV w., dwór renesansowy z XVI w.), Sienice (wieś datowana historycznie na XIV w., niemniej ciągłość osadnictwa trwa od epoki neolitu –
kolejne osady kultur unietyckiej, łużyckiej, okresu halsztackiego, wpływów rzymskich, wczesnośredniowieczna), Słupice (kościół p.w. Św. Michała Archanioła z ok. 1400 r., dwór rycerski z 1507 r.),
Stoszów (kościół p.w. Św. Trójcy z 1376 r., renesansowy dwór z 2 połowy XVI w.). W większości
pozostałych wsi spotkać można zabytki potwierdzające długotrwałe zasiedlanie tych terenów oraz
świadczące o ich bogatej historii.
Największa miejscowość na terenie gminy, wieś Łagiewniki, usytuowana jest na południowym skraju Niziny Wrocławskiej, w centrum Wzgórz Łagiewnickich, u podnóża Wzgórz Strzelińsko - Niemczańskich i Masywu Ślęży. Wieś przecina dolinka Krzywuli, prawego dopływu Ślęzy.
Jest to duża wieś wielodrożnicowa w układzie równoleżnikowym, rozbudowana w kierunku Dzierżoniów-Strzelin, z silnie wyodrębnionymi osiedlami robotniczymi oraz rozległym terenem zajmowanym przez cukrownię „Łagiewniki S.A.”.
W minionych wiekach nazwa wsi zmieniała się następująco : 1253 r. – Lagevnik,
1317 r. - Heidenrici villa, 1330 r. - Heidinrici villa, 1335 r. - villa Henrici,
1390 r. - Heydnnrichsdorff, 1743 r. - Heydersdorf, 1783 r. - Heidersdorf , od 1945 r. - Łagiewniki.
Łagiewniki, dzięki dogodnemu położeniu przy skrzyżowaniu dróg: Wrocław - Niemcza (która w średniowieczu odgrywała ważna rolę jako jeden z najstarszych ośrodków władzy na Śląsku) i
Strzelin - Dzierżoniów, jak i urodzajnym glebom stały się wsią o interesującej historii i weszły na
stałe do historii regionu. Jej powstanie wiązać należy z grodem w Niemczy, dla którego pełniły
funkcję służebną. Jej mieszkańcy zajmowali się rzemiosłem, uprawą ziemi i hodowlą bydła. Ważnym faktorem było położenie na starożytnym szlaku bursztynowym. Pomimo stosunkowo późnych
wzmianek źródłowych, wieś posiada znacznie starszy rodowód.
Początkowo była to wieś słowiańska, najprawdopodobniej powstanie jej można wiązać ze
zmianami społecznymi i administracyjnymi, zapoczątkowanymi na Śląsku na przełomie XI/XII w.
W XIII wieku przekształcona została w procesie kolonizacji niemieckiej i ponownie lokowana na
prawie niemieckim. Najstarsza wzmianka o wsi książęcej pochodzi z 1253 r. W poł. XIII w. wieś
została skolonizowana przez osadników z Turyngii. Można przypuszczać, że wówczas nastąpiła
zmiana słowiańskiej nazwy na niemiecką, jako formę dzierżawczą od imienia legendarnego zasadźcy Heindricha. W 1311 r. ks. brzeski, Bolesław IV daruje wieś z okolicą (Oleszna) oraz ze wszystkimi prawami i przywilejami (sołectwo) cystersom z Lubiąża, jako wieś klasztorną pod władzą opata. Donacje te potwierdzano w 1322 i 1343 r. Nowi właściciele wznieśli gotycką świątynię (obecnie
15
kościół cmentarny) i probostwo oraz założyli folwark.. W czasie wojen husyckich (lata 20. XV w.)
uległa zniszczeniu kościół i zabudowania wsi.
W 1534 w Łagiewnikach pojawiła się reformacja i pierwszy duchowny nowego wyznania.
Kilkadziesiąt lat później w łagiewnickim domu parafialnym 26 pastorów, z powiatu niemczańskiego
i strzelińskiego, podpisało statuty, będące dla kościołów protestanckich księstwa brzeskiego, swoistym „Credo”. W Wielki czwartek 1574 r. powstała słynna „Heidersdorfer Konkordiendtformel”
zwana także z łacińska „Formulla Concordiae Heidersdorfiensis” czyli Łagiewnicka Formuła Zgody. Stanowiła on jeden z ważniejszych dokumentów teologicznych i doktrynalnych śląskich kościołów luterańskich, wyznania augsburskiego, opracowany na dworze księcia Jerzego II w Brzegu.
W czasie wojny trzydziestoletniej liczne zniszczenia powodowały przemarsze wojsk. W roku
1675 po śmierci ostatniego Piasta legnicko-brzeskiego - księcia Jerzego II wieś z całym księstwem
przeszła pod panowanie Austrii.
W 1810 władze dokonały sekularyzacji dóbr klasztornych i kasaty zakonów. Majątek cystersów w postaci ziemi, folwarku i zabudowań przeszedł na własność Państwa Pruskiego.
W 1857 r. została założona pierwsza, niewielka cukrownia - przez spółkę Pommer & Rodhe,
którą powiększono w 1859 r. i rozbudowano, przez firmę z Magdeburga.. Początkowo cukrownia w
Łagiewnikach była niewielką manufakturą o małym przerobie, szybko jednak stała się jedną z największych w okolicy. Do jej rozwoju przyczyniła się budowa linii kolejowych. W 1910 nastąpiła
duża rozbudowa zakładu a w latach 20-30-tych kolejne, dzięki którym przerób sięgał 2000 t buraków na dobę.
Dogodne położenie geograficzne i urodzajne gleby przy sprzyjającej koniunkturze sprawiły,
że Łagiewniki na przełomie XIX i XX w. stały się uprzemysłowioną wsią. Dogodne połączenia kolejowe i drogowe pomiędzy miastami powiatowymi a centrum (jakim był Wrocław) sprzyjały rozwojowi gospodarczemu regionu, w tym drobnej wytwórczości, handlu i rzemiosła. Łagiewniki stały
się ważnym ośrodkiem gospodarczym okolicy. Czynne były liczne sklepy, składy usługowe, składy
i warsztaty zarówno naprawcze jak i produkcyjne. Czynna była m.in. mleczarnia parowa i fabryka
kawy, działała spółdzielcza kasa oszczędnościowo-pożyczkowa. W ramach tworzenia sieci linii lokalnych 11 października 1883 Łagiewniki uzyskały połączenie kolejowe ze Strzelinem przez Kondratowice (w polu zachował się dawny budynek dworca kolejowego z zabudowaniami).
15
października 1884 r. otwarto linię do Niemczy, zaś 1 października 1898 r. do Kobierzyc przez Jordanów ( z tego okresu pochodzi obecny dworzec kolejowy z zabudowaniami pomocniczymi). W
latach 20. i 30. XX w. wybudowano nowe drogi, które ułatwiały komunikację kołową, w tym samochodową i autobusową. Na przełomie lat 20/30. XX w. rozbudowano wieś o osiedle domków robotniczych dwurodzinnych (Osiedle Wrocławskie i ul. Przemysłowa) i szeregowych zlokalizowanych
pomiędzy stacją kolejową a cukrownią (ul. Wrocławska). 1 października 1932 r. Łagiewniki włączone zostały do powiatu dzierżoniowskiego, chociaż od stuleci należały do powiatu niemczańskiego. W statystyce z 1941 r. podano, że w Łagiewnikach mieszkało 1978 osób, zaś areał wynosił ok.
1320 ha.
Po walkach 15 lutego 1945 r. wieś zajęli żołnierze sowieccy a następnie po zakończeniu
wojny polscy osadnicy i repatrianci. W 1946 Łagiewniki opuścili Niemcy, rok później uruchomiono
cukrownię. W 1975 Łagiewniki przyłączono do nowopowstałego województwa wałbrzyskiego i
zlikwidowano powiaty. W 1999 Łagiewniki z gminą włączono ponownie do powiatu dzierżoniowskiego w województwie dolnośląskim.
2. Tereny i obiekty chronione.
Na terenie gminy Łagiewniki, pomimo powojennych zniszczeń i dewastacji, zachowało się
wiele interesujących zabytków architektury i budownictwa. Według ewidencji konserwatorskiej
(Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Wałbrzychu) obiektów takich jest 349. Wpisanych do rejestru zabytków, a więc objętych prawną ochroną konserwatorską, jest 16.
Do najcenniejszych obiektów zabytkowych o znaczeniu ponadregionalnym należy zaliczyć
1) Zespół dworsko–parkowy w Sieniawce
16
2) Zespół pałacowo–parkowo–folwarczny w Sokolnikach
Najwartościowszymi zabytkami o znaczeniu regionalnym są :
1) Zespół podworski w Jaźwinie,
2) Kościół p.w. św. Józefa w Łagiewnikach, wraz z cmentarzem w obrębie muru ogrodzeniowego
3) Zespół podworski (pałac, kościół pomocniczy p.w. Matki Bożej Częstochowskiej i budynek
dawnego klasztoru cystersów) w centrum wsi Łagiewniki,
4) niektóre obiekty cukrowni w Łagiewnikach,
4) Zespół podworski w Olesznej
5) Zespół podworski w Radzikowie,
6) Zespół podworski w Słupicach,
7) Kościół p.w. Św. Trójcy w Stoszowie,
8) Zespół dworsko–parkowo–folwarczny w Stoszowie,
`
Wśród cennych zabytków dziedzictwa kulturowego występujących na terenie gminy Łagiewniki znajdują się również zabytkowe parki podworskie. W ewidencji konserwatorskiej Oddziału
Służby Ochrony Zabytków w Wałbrzychu jest ich 9, w tym 2 wpisane do rejestru zabytków. Są to
zespoły zieleni wysokiej o dużych walorach przyrodniczych i historycznych, o zróżnicowanym
drzewostanie, na ogół jednak parki te są bardzo zaniedbane, a nawet zdewastowane. Należy dążyć
do ich zachowania w historycznych granicach.
17
TAB. 3.
WYKAZ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA NA TERENIE GMINY ŁAGIEWNIKI
Lp.
NAZWA OBIEKTU
ADRES
WIEK
1
2
3
5
1.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
NR REJESTRU
6
JAŻWINA
Zespół kościelny:
kościół paraf. pw. Wniebowzięcia NMPanny
mur z bramą – cmentarz kościelny
Zespół plebani:
plebania
budynek gospodarczy
Pałac ob. ruina
Zespół dworski:
dwór – obecnie dom mieszkalny
oficyna dworska, obora
Budynek mieszkalno-gospodarczy
Dom mieszkalny
Zespół mieszkalno-gospodarczy:
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
a) dom mieszkalny
b) wozownia
Dom mieszkalny
XIV,1682,XIX/XX,1885r.
Ok.1880r.
Nr 80
Przy plebani
1899,1974-6r.
XIX/XXw.
Przy nr 68/69
Nr 14
Nr 11
Nr 4
Nr 15
XVIII?,1poł.XIX w.,p.XX w.
1512,k.XIXw.
XIX/XXw.
XIX/XXw.
1871,ok.1980r.
Ok.1880,ok.1985r.
Nr 29
Ok.1880r.
Ok.1880r.
Ok.1880r.
Ok.1880r.,ok.1970r.
1890,ok.1980
k.XIXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
Nr 30
Nr 33
Nr 42
Nr 44
Nr 46
Nr 47
Nr 53
Nr 68/69
Poł.XIX,XIX/XXw.
XIX/XXw.
18
1
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
2.
1
2
Zespół mieszkalno-gospodarczy
dom mieszkalny
obora
stodoła
Zespół mieszkalno-gospodarczy
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
c) obora
Dom mieszkalny, częściowo opuszczony
budynek mieszkalno-gospodarczy
budynek gospodarczy
drewutnia
stodoła
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny ze sklepem
Dom mieszkalny obecnie bank i biblioteka
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
3
4
Nr 72
-
1poł.XIXw.,XIX/XXw.
XIX/XXw.
XIX/XXw.
Nr 73
Nr 74
1poł.XIXw.,XIX/XXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
1784,XIX/XXw.
Nr 88
Nr 90
Nr 92
Nr 100
Nr 109
Nr 118
Nr 141
Nr 146
Nr 150
Nr 154
XIX/XXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
Pocz.XXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
Ok.1880r.
XIX/XXw.ok.1975r.
XIX/XXw.
Ok.1880r.
Ok.1880r.
Nr 155
-
1872,ok.1970r.
5
KUCHARY
Zespół pałacowy:
pałac, obecnie Zakład Usług Socjalnych – Dobrocin
obora I, obora II
mur z bramą
k.XIX,p.XXw.ok.1930r.
k.XIXw.
k.XIXw.
p.XXw.
19
1
2
3.
1
2
3
4
5
6
7
4.
1
2
budynek gospodarczy
3
Nr 2?
-
LIGOTA WIELKA
Kościół fil.p.w.NPMarii Królowej Polski
Zespól dworski:
dwór - ruina
oficyna dworska
oficyna dworska II
budynek gospodarczy
obora I
obora II
spichlerz
most na fosie
Zespól mieszkalno-gospodarczy:
dom mieszkalny
obora
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
ŁAGIEWNIKI
kościół pomocniczy MBCzęstochowskiej
kaplica grobowa rodz. Grust
kaplica grobowa II
dzwonnica
mur kościelny
Nr 38
Nr 39
4
1890r.,ok.1970r.
k.XIXw.
2poł.XVI,p.XXw.
887
30.06.1960r.
XVI,XVII,XIX/XXw.
PołXIXw.
XIX/XXw.
XIX/XXw.
p.XIX,XXw.
p.XIX,XXw.
p.XIXw.
p.XXw.
756
27.09.1960r.
Nr 2
Nr 42
Nr 53
Nr 67
Nr 71
Ok.1870,ok.1980r.
k.XIXw.
Pocz.XXw.
k.XIXw.ok.1910r.
k.XIXw.
k.XIXw.ok.1910r.
Ul. Jedności Narodowej
Cmentarz kości.
XV,XIX,XXw.
1851r.
1poł.XIXw.
1poł.XIXw.
XV,XVIII,XIXw.
przy kościele
5
1357
13.08.1965r.
20
1
2
3
4
5
6
7
2
Zespół budynków:
kościół Cystersów ob. par.św.Józefa
klasztor Cystersów ob. biblioteka
pałac ob. POHZ
oficyna klasztorna
oficyna klasztorna II
oficyna mieszkalna
mur z bramami
stodoła I
stodoła II
spichlerz
obora
przedszkole
Zespół Ośrodka Sportu i Rekreacji:
Ośrodek Sportu i Rekreacji
Dom mieszkalny
Zespół pogotowia energetycznego:
pogotowie energetyczne
budynek transformatora
Zespół stacji kolejowej:
budynek stacji
WC
Magazyn dworcowy
Magazyn dróżnika na stacji
Zespół Cukrowni Przemysłowej:
willa
budynek administracyjny
hala produkcyjna I
hala produkcyjna II
garaże
3
4
1798-99,XIX/XXw.
Ul.Nadrzeczna28 XVIII,XIX/XXw.
Ul.Nadrzeczna27 XVIII,1poł.XIX,XXw.
Ul.Nadrzeczna22 1848,1980r.
Ul.Kłodzka 2
k.XIXw.
Ul.Nadrzeczna21 1901r.
Pocz.XIXw.
Pocz.XIXw.
Pocz.XIXw.
Pocz.XIXw.
Ok.1901r.
Ul.Jedności Naro- Ok.1930r.
dowej 10
Ul. Sportowa 9
Ul. Sportowa 10
5
889
30.06.1961r.
1118
6.07.1964r.
1118
6.07.1964r.
Ok. 1930r.
Ok. 1930r.
Ul.Jedności Naro- Ok. 1930r.
dowej 30
Ok. 1930r.
Ul. Kolejowa 2
Ul. Kolejowa 2
Ul. Kolejowa 2
Ul. Kolejowa 2
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
Ul.Przemysłowa1
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
k.XIXw.
ok.1932r.
po 1859r.
ok.1932r.
ok.1932r.
.
21
1
2
8
komin
magazyn armatury
magazyn cukru
magazyn nasion
magazyn wysłodków
suszarnia
świetlica
waga I
waga II
wapniak obecnie nieużytkowany
wapniak II obecnie magazyn
warsztat
mur z bramą
Dom mieszkalny
9
Dom mieszkalny
10
Dom mieszkalny
11
Dom mieszkalny
12
Dom mieszkalny
13
Dom mieszkalny
14
Dom mieszkalny
15
Dom mieszkalny
16
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
3
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul.Przemysłowa2
Ul. Jedności Narodowej 1
4
5
k.XIXw.
po 1859r.
ok.1932r.
ok.1932r.
ok.1932r.
ok.1932r.
ok.1920,ok.1980r.
ok.1920r.
ok.1920r.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw. ok.1920r.
k.XIXw
Ok.1870,ok.1920r.
k.XIXw.
k.XIXw.
XIX/XXw.
ok.1905r.
k.XIXw.
ok.1920r.
1856,1906r.
k.XIXw.ok.1980r.
22
1
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
2
Dom mieszkalny
dom mieszkalny
budynek gospodarczy I
budynek gospodarczy II
Dom mieszkalny obecnie plebania
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny obecnie Ośr.Now.Gospod.
Poczta
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny obecnie Gminny Ośrodek Zdrowia
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny z apteką
Dom mieszkalny
dom mieszkalno-gospodarczy
obora
stodoła
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
stodoła
dom mieszkalny
obora
Dom mieszkalny
3
Ul. Kłodzka 3
Ul. Ogrodowa 2
Ul. Półwiejska 1
Ul.Przemysłowa4
Ul. Słowiańska 1
Ul. Słowiańska 4
Ul. Słowiańska 5
Ul. Słowiańska 9
Ul. Słowiańska10
Ul. Słowiańska13
Ul. Słowiańska14
Ul. Słowiańska15
Ul. Słowiańska17
4
5
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
1902r.
k.XIXw.
XIX/XXw.
XIX/XXw.
Ok.1880,ok.1980r.
Pocz.XXw.
Ok.1880r.
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
k.XIXw.
1poł.XIXw.ok.1910r.
Ul. Słowiańska19 k.XIXw.XXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
Ul. Słowiańska24 Ok.1906r.
pocz.XXw.
Ul. Słowiańska24 pocz.XXw.
Ul. Słowiańska27 k.XIXw.
k.XIXw.
Ul. Słowiańska27 Ok.1920,ok.1970r.
23
1
36
5.
1
6.
1
2
2
Dom mieszkalny
MŁYNICA
Dom mieszkalny
5
1180 02.12.1964
Nr 5
Nr 25
pocz.XXw
k.XIXw.
OLESZNA
2
kościół fil. pw. Wniebowzięcia NMPanny
kaplica grobowa I
kaplica grobowa II
kaplica cmentarna
mur z bramą
Kaplica na cmentarzu
3
Dom mieszkalny
4
dom mieszkalny
budynek gospodarczy obecnie mieszkalno-gospodarczy
obora
dom mieszkalny
chlew
obora
stodoła I
stodoła II
5
4
MIŁOWICE-MŁYNICA
Kościół parafialny p.w. św. Antoniego
7.
1
3
Ul. Wrocławska 6 pocz.XXw
k.XIXw.
Cmentarz kościel- k.XIXw.
ny
k.XIXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
Cmentarz para1891r.
fialny
Nr 6
k.XIXw.
Nr 15
Nr 15
Nr 16
k.XIXw.ok.1980r.
k.XIXw.ok.1980r.
k.XIXw.ok.1980r.
k.XIXw.
Nr 24
Nr 24
Nr 24
Nr 24
Nr 24
Nr 24
k.XIXw.
XIX/XXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
XIX/XXw.
24
1
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
2
3
Dom mieszkalny
Spichlerz obecnie bud. mieszkalno-gospodarczy
dom mieszkalny
obora
stodoła
wozownia
dom mieszkalny
dom mieszkalny obecnie nieużytkowany
dom mieszkalny
obora I
obora II
obora III
spichlerz
stodoła I
stodoła II
mur z bramami
Nr 28
Nr 29
4
Poł.XIXw.,k.XIXw.
k.XIXw.
Nr 32
Nr 32
Nr 32
Nr 32
Ok. 1860r.
Ok. 1860r.
Ok. 1860r.
Ok. 1860r.
Nr 54
Obok nr 54
Nr 55
Nr 54/55
Nr 54/55
Nr 54/55
Nr 54/55
Nr 54/55
Nr 54/55
Nr 54/55
1913r.
k.XIXw.
ok.1880r.
k.XIXw.
ok.1910,1977r.
ok.1880r.
ok.1880r.
ok.1880r.
ok.1880r.
ok.1880r.
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
dom mieszkalny
obora
dom mieszkalny
stodoła
dom mieszkalny
obora
Nr 58
Nr 67
Nr 75
1905r.
Ok.1920r.
k.XIX,ok.1985r.
Nr 79
Nr 79
Ok.1880,1970r.
Ok.1880r.
Nr 82
Nr 82
Ok.1880r.
Ok.1880r.
Nr 85
Nr 85
k.XIX,ok.1985r.
k.XIXw.
5
25
1
8.
1
2
3
4
5
6
7
8
9.
1
2
3
4
5
6
7
2
3
4
5
PRZYSTRONIE
Zespół pałacowy:
pałac
oficyna pałacowa
obora I
obora II
budynek gospodarczy
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Wiatrak holenderski
Nr 28
Nr 27
Nr 27
Nr 3
Nr 3A
Nr 5
Nr 12
Nr 15
Nr 20
RADZIKÓW
Kościół fil. pw. Św. Piotra i Pawła
Zespół dworski:
dwór
chlewnia, warsztat i magazyn
Zespół cmentarny:
kostnica obecnie magazyn
mur z bramą
Szkoła podstawowa
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
cmentarz
Ok.1800r.
Ok.1800,k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
Ok. 1870r.
Ok. 1870r.
Ok. 1870r.
1poł.XIX, XX,
Poł.XIX pocz.XX,ok.1985
k.XIXw.
XIVw.
750
26.09.1960r.
XIV,XVIIIw.
805
05.12.1960r.
XVI,XVII,XIXw.
Ok.1890r., 1890r.
498
03.07.1981r.
Nr 53
Nr 1
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
XIX/XXw.
k. XIXw.
Nr 2
Nr 2
Nr 13
k.XIX,pocz.XXw.
k.XIXw.
XIX/XXw.
26
1
8
9
10
11
12
11.
1
2
3
4
5
6
7
8
12.
2
dom mieszkalny
budynek gospodarczy obecnie mieszkalno-gospodarczy
obora
stodoła
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Budynek gospodarczy
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
3
4
Nr 24
Nr 24
Nr 24
Nr 24
Nr 28
Nr 29
Nr 48
1867r.
Ok.1870r.
k.XIXw.
k.XIXw.
1poł.XIXw.1877r.
1919r.
Pocz.XXw.
Nr 50
Nr 50
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
Cmentarz kościelny
Nr 21
Nr 1
Nr 6
Nr 7
Nr 8
Poł.XIXw.
XVIII,k.XIXw.
Pocz.XIX
k.XIXw.
1876.ok1980r.
XIX/XXw.
1849r.
Nr 36
Nr 36
Nr 45A
k.XIXw.
k.XIXw.
Ok.1870r.
5
RATAJNO
kościół par. św.Antoniego
mur z bramą
Dwór obecnie dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
budynek gospodarczy
Dom mieszkalny ze sklepem
1
SIENIAWKA
Kościół fil. pw. Św. Jana Chrzciciela
2
Kaplica Św. Jana Nepomucena
2poł.XIXw.
k.kościoła
XVIIIw.
27
1
3
4
5
6
7
8
13.
1
2
3
4
2
3
4
Zespół dworski:
dwór
oficyna mieszkalna
magazyn
obora I
obora II
stodoła I
stodoła II
stacja trafo
Szkoła podstawowa
Budynek mieszkalny
Dom mieszkalny
Nr 10
Nr 15
Nr 30
Nr 57
Nr 62
SIENICE
Zespól kościelny:
kościół fil. pw.Św. Izydora
kaplica grobowa
kaplica grobowa rodziny Grundmann
kaplica grobowa
1827r.
Cmentarz kościel- Pocz.XIXw.
ny
k.XIXw.
k.XIXw.
Zespól dawnej plebani:
dawna plebania obecnie dom mieszkalny
obora
dom mieszkalny
obora
stajnia
stodoła
wozownia
Dom mieszkalny
Nr 65
Nr 66
1678,pocz.XX
1poł.XIX,k.XIXw.
1poł.XIX,k.XIX,XXw.
Pocz.XIXw.
2poł.XIXw.,ok.1930r.
k.XIXw.
k.XIXw.
pocz.XXw.
XIX/XXw.
XIX/XXw.
Ok.1870r.
XIX/XXw.,ok.1980r.
Pocz.XXw.,ok.1980r.
Nr 17
Nr 17
1851-52,ok.1980r.
poł.XIXw.
Nr 3
Nr 3
Nr 3
Nr 3
Nr 3
Nr 4
Ok.1870,ok.1980r.
1872r.
Ok.1870r.
Ok.1870r.
Ok.1870r.
1924r.
5
464 06.06.1957
28
1
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14.
1
2
2
dom mieszkalny
obora I
obora II
dom mieszkalny
obora
Dom mieszkalny
dom mieszkalny
obora I
obora II
dom mieszkalny
obora
dom mieszkalny
chlewik
obora
stajnia
stodoła
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
SŁUPICE
kościół par. pw. Św. Michała Archanioła
plebania
ogrodzenie z bramą
Dwór
3
4
Nr 5
Nr 5
Nr 5
1860r.,XIX/XXw.
k.XIXw.
XIX/XXw.
Nr 23
Nr 23
Nr 26
Ok.1870r.
Ok.1870r.
1899r.
Nr 30
Nr 30
Nr 30
Pocz.XIX,pocz.XX,1964r.
Ok.1870r.
Ok.1870r.
Nr 38
Nr 38
Ok.1870r.
1906r.
Nr 40
Nr 40
Nr 40
Nr 40
Nr 40
Nr 40a
Nr 44
Nr 45
1870r.
1865r.
1865r.
1865r.
1865r.
Pocz.XXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
Nr 66
cmentarz
Nr 4
1889-90r.
Ok.1910r.
Pocz.XXw.
1563r.XIX/XXw.
5
757
27.09.1960r.
29
1
3
2
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
Nr 2
Nr 2
Ok.1860r.ok.1980r.
k.XIXw.
dom mieszkalny
budynek mieszkalno-gospodarczy obecnie gospodarczy
obora
stodoła
Nr 14
Nr 14
Nr 14
Nr 14
Pocz.XXw.
Pocz.XXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Spichlerz
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny
Dom mieszkalny z klubem
Nr 27
Nr 28
Nr 33
Nr 40
Nr 43
Nr 49
Nr 58
Nr 60
Nr 64
Nr 65
Nr 69
Ok.1870r.
Ok.1870,ok.1985r.
Pocz.XXw.
k.XIXw.
k.XIXw.,ok.1970r.
Pocz.XXw.
XIX/XX,XXw.
k.XIXw.
Pocz.XXw.
Ok.1910r.
k.XIXw.
16
dom mieszkalny
obora
Nr 72
Nr 72
1818,k.XIXw.
k.XIXw.
17
Dom mieszkalny
Nr 73
1882r.
18
dom mieszkalny
budynek gospodarczy
Nr 74
Nr 74
Ok.1880r
k.XIXw.
4
3
4
5
30
1
2
15.
1
2
16.
1
2
17.
1
2
3
4
3
4
5
SOKOLNIKI
Zespół pałacowy:
pałac
oficyna mieszkalno-gospodarcza
spichlerz i obora
oficyna mieszkalna
grobowiec
mur okalający park
Park pałacowy
Park pałacowy
Park pałacowy
k.XVIIw.1906r.
1698r.poł.XIXw.
3ćw.XIXw
1868r.
1866r.
XIXw.
786
11.10.1962r.
525 31.02.??
STOSZÓW
kościół fil.Św.Trójcy
mur z bramą
Zespół dworski:
dwór
most na fosie dworskiej
obora
stodoła I
stodoła II
TRZEBNIK
Dom mieszkalny
Dom mieszkalno-gospodarczy
Budynek gospodarczy obecnie mieszkalno-gospodarczy
Cmentarz kościel- 2poł.XVI,XIX,1894r.
ny
XVI,XIXw.
XVI,XIX/XXw.
XVIII,XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
k.XIXw.
Nr 5
Nr 12
Obok nr 15
Nr
502
30.04.1983r.
758
27.09.1960r.
k.XIXw.
Poł.XIX,XIX/XXw.
Poł.XIX,XXw.
31
TAB. 4. WYKAZ STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH NA TERENIE GMINY ŁAGIEWNIKI
L.P.
OZNACZENIE STANOWISKA
WIEK, CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA
UWAGI
1
2
3
4
ŁAGIEWNIKI
1.
1/1, AZP 86-27 wg G. Domaskiego
2.
2/209 AZP 86-26 ,
3.
3/210 AZP 86-26
4.
5/2, AZP86-27
5.
6/211, AZP 86-26
(dz. 516, 518, 38, 39, 40, 41, 42)
-cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej, I okres
epoki brązu do okresu halsztackiego
-punkt osadniczy kultury przworskiej okresu wpływów rzymskich
-ślad osadniczy z okresu wczesnego średniowiecza
(VIII-XII w.)
-ślad osadniczy późne średniowiecze
-cmentarzysko kultury łużyckiej III okres epoki brązu (brak
lokalizacji
na
mapiestanowisko archiwalne, przypuszczalnie zlokalizowane było na terenie piaskowni obecnie zrekultywowanej)
-cmentarzysko z okresu wczesnego średniowiecza cmentarzysko badane było w 1896 r.
(XI-XIII w.)
– obecnie teren zabudowany
-cmentarzysko kultury unietyckiej I okres epoki brązu
-ślad osadniczy kultury łużyckiej V okres epoki brązu
do okresu halsztackiego
-ślad osadniczy kultury przeworskiej i pradziejowy
-ślad osadniczy z okresu późnego średniowiecza
-osada kultury przeworskiej, fazy C/D i pradziejowa
-osada z okresu wczesnego średniowiecza (X-XIII w.)
-ślady osadnicze z okresu średniowiecza
32
1
6.
7/1, AZP 87-27
2
7.
8/3, AZP 86-27
8.
9/212, AZP 86-26
9.
10/213, AZP 86-26
(dz. 94, 93/2, 93/1)
10.
11/2, AZP 87-27
(dz. 917)
11.
11/4, AZP 86-27
12.
13/5, AZP 86-27
13.
14/6, AZP 86-27
14.
15/3, AZP 87-27
15.
16/4, AZP 87-27
3
-osada o chronologii nieokreślonej, odkryte ciężarki
tkackie
-cmentarzysko (?) z okresu neolitu
-cmentarzysko (?)
-cmentarzysko kultury unietyckiej, I okres epoki brązu
4
brak lokalizacji-- stanowisko archiwalne
stanowisko bez lokalizacji - badania
wykopaliskowe prowadzono w 1936
r. – obecnie teren zabudowany
-osada kultury łużyckiej, IV-V okres epoki brązu
-ślady osadnictwa z okresu średniowiecza
-ślad osadniczy kultury przeworskiej, okresu wpły- wpisane do Rejestru Zabytków pod
nr 684/Arch/73
wów rzymskich, fazy C,
-osada z okresu wczesnego średniowiecza (VII-X w.)
(X-XIII w.) i pradziejowy
-ślad osadniczy kultury łużyckiej
ślad osadniczy kultury przeworskiej i pradziejowy
(X-XIII w.)
-ślad osadniczy z okresu neolitu
-osada, kultura nieokreślona
-osada kultury łużyckiej, okresu halsztackiego
-ślad osadniczy kultury przeworskiej
-osada z okresu średniowiecza i pradziejowa
-ślad osadnictwa z okresu neolitu
-osada kultury przeworskiej okresu wpływów rzymskich, fazy B-C
(X-XIII w
odkryte przy budowie drogi do cukrowni w latach 1908-1910 (?),
jamy osadnicze i całe naczynia
wpisane do Rejestru Zabytków pod
nr 698/Arch/73
33
1
16.
17.
18/6, AZP 78-27
(dz. 913/1)
3
4
-osada kultury przeworskiej okresu wpływów rzym- brak na mapie
skich
ze względu na zalanie gnojowicą nie
-osada z okresu wczesnego średniowiecza
było możliwe ściślejsze określenie
zasięgu osady w czasie badań powierzchniowych
-cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej, V okres uwaga ! głęboka orka niszczy groby
epoki brązu
18.
19/7, AZP 87-27
(dz. 913/1)
-osada z okresu neolitu
-osada kultury łużyckiej i pradziejowa
19.
20/8, AZP 87-27
(dz. 914)
20.
21/9, AZP 87-27
(dz. 426)
22/10, AZP 87-27
(dz. 422)
23/11, AZP 87-27
(dz. 420/1)
(X-XIII w.) i pradziejowa
-osada średniowieczna i pradziejowa
-osada z okresu neolitu i pradziejowa
21.
22.
23.
2
17/5, AZP 87-27
(dz. 914)
-ślad osadniczy kultury unietyckiej z I okresu epoki
brązu
ślad osadniczy kultury przeworskiej, faza C i pradziejowy
-osada pradziejowa
24.
24/12, AZP 87-27
(dz. 917)
25/214, AZP 86-26
25.
26/215, AZP 86-26
26.
27/216, AZP 86-26
-ślady osadnictwa z epoki kamienia i wczesnego brą- stanowisko archiwalne, brak na mazu
pie
-osada kultury łużyckiej
stanowisko archiwalne, brak na mapie
-ślady osadnictwa kultury przeworskiej (V w. n.e.)
brak na mapie
27.
28/217, AZP 86-26
(dz. 566/1, 566/3, 565)
-osada kultury przeworskiej, faza C/D i pradziejowa
34
1
28.
2
29/218, AZP 86-26
(dz. 543, 544, 545, 546,547, 548, 549)
29.
30/219, AZP 86-26
30.
31/220, AZP 86-26
(dz. 540)
32/221, AZP 86-26
(dz. 557)
31.
32.
33/222, AZP 86-26
(dz. 557)
33.
34/223, AZP 86-26
(dz. 557)
34.
35/224, AZP 86-26
(dz. 557/7)
36/225, AZP 86-26
(dz. 555/1, 555/2, 555/3, 555/4, 555/5)
35.
3
4
-osada kultury pucharów lejowatych z okresu neolitu uwaga ! stanowisko niszczone głęboką orką - należy podjąć badania
-osada kultury przeworskiej okresu lateńskiego
ratownicze
-osada kultury przeworskiej fazy C i pradziejowa
-ślad osadniczy pradziejowy
(VIII-X w.)
-ślad osadniczy z epoki kamienia
-ślad osadniczy kultury przeworskiej, fazy C
-ślad osadniczy z okresu średniowiecza
-ślad osadniczy z okresu neolitu-osada kultury przeworskiej, fazy B
-ślad osadniczy kultury przeworskiej, fazy C i pradziejowy
(X-XIII w.)
-ślad osadniczy kultury przeworskiej z okresu lateńskiego (?)
(X-XIII w.)
-ślad osadniczy pradziejowy-osada z okresu wczesnego średniowiecza-ślad osadniczy z okresu średniowiecza
35
1
36.
37.
38.
39.
40.
2
37/226, AZP 86-26
(dz. 87, 88)
38/227, AZP 86-26
(dz. 396)
39/228, AZP 86-26
(dz. 391, 392)
40/229, AZP 86-26
(dz. 369/1)
41/230, AZP 86-26
41.
42/231, AZP 86-26
(dz. 376-379)
42.
49/7, AZP 86-27
43.
50/8, AZP 86-27
44.
51/9, AZP 86-27
45.
52/10, AZP 86-27
46.
53/11, AZP 86-27
3
(X-XIII w.)
4
-osada kultury przeworskiej
-cmentarzysko z wczesnej epoki brązu (?)
-osada kultury przeworskiej, fazy C/D i pradziejowa
(X-XIII w.)
-osada kultury przeworskiej, fazy D
-ślad osadniczy z okresu neolitu (?)
stanowisko
walne
stanowisko
walne
-ślad osadniczy kultury nieokreślonej (odkryto cięża- stanowisko
rek z diorytu)
walne
stanowisko
(odkryto toporek)
walne
bez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archi-
36
1
47.
54/12, AZP 86-27
2
3
(odkryto toporek)
(odkryto toporek)
-punkt osadniczy kultury nieokreślonej
(odkryto naczynie gliniane-brak bliższego określenia)
-ślad osadniczy kultury przeworskiejn (znaleziono
denar Trajana w roku 1800)
-ślad osadniczy kultury przeworskiej okresu wpływów rzymskich-moneta Trajana Decjusza)
(toporek kamienny)
-ślad osadniczy kultury łużyckiej, II-III okres epoki
brązu
(znalezisko kuli kamiennej)
48.
55/13, AZP 86-27
49.
56/14, AZP 86-27
50.
57/15, AZP 86-27
51.
58/16, AZP 86-27
52.
59/17, AZP 86-27
53.
60/18, AZP 86-27 (
54.
61/19, AZP 86-27 (
55.
62/20, AZP 86-27
-osada kultury unietyckiej I okresu epoki brązu
56.
63/21, AZP 86-27
-ślad osadniczy z okresu średniowiecza monety
57.
64/22, AZP 86-27
-osada z okresu wczesnego średniowiecza
58.
65/332, AZP 86-27
-cmentarzysko kultury celtyckiej
59.
66/23, AZP 86-27
nr 683/Arch/73
-osada kultury przeworskiej, faza B2-C2 i pradziejowa
(X-XIII w.)
-osada z okresu późnego średniowiecza
stanowisko
walne
stanowisko
walne
stanowisko
walne
stanowisko
walne
stanowisko
walne
stanowisko
walne
stanowisko
walne
stanowisko
walne
4
bez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archibez lokalizacji, archi-
stanowisko bez lokalizacji, archiwalne
stanowisko archiwalne
37
1
60.
67/24, AZP 86-27
2
61.
68/25, AZP 86-27
62.
69/26, AZP 86-27
63.
70/27, AZP 86-27
(dz. nr 366, 367, 368)
64.
71/28, AZP 86-27
65.
72/29, AZP 86-27
66.
73/30, AZP 86-27
67.
74/31, AZP 86-27
3
-osada kultury pucharów lejowatych z okresu neolitu
-osada kultury łużyckiej okresu halsztackiego
-ślad osadniczy kultury lateńskiej
-ślad osadniczy kultury przeworskiej późnego okresu
rzymskiego i pradziejowy
-ślad osadniczy z okresu neolitu (fragment toporka)
-ślad osadniczy kultury łużyckiej z V okresu epoki
brązu do okresu halsztackiego-osada kultury przeworskiej okresu wpływów rzymskich, fazy B2/C1 i pradziejowa
(X-XIII w.)
-osada kultury przeworskiej i pradziejowa
(X-XIII w.)
4
nr 695/Arch/73
nr 708/Arch/73
Uwaga ! osada niszczona jest głęboką orką
(X-XIII w.)
38
1
68.
75/32, AZP 86-27
2
69.
76/33, AZP 86-27
70.
77/34, AZP 86-27
71.
78/35, AZP 86-27
72.
79/36, AZP 86-27
73.
80/37, AZP 86-27
74.
81/38, AZP 86-27
75.
82/39, AZP 86-27
3
-osada z okresu późnego średniowiecza i nowożytna
(X-XIII w.)
(X-XII w.)
-osada kultury ceramiki wstęgowej kłutej (rytej ?) z
okresu neolitu
(VIII-XIII w.)
-osada kultury ceramiki wstęgowej rytej z okresu neolitu
-ślad osadniczy kultury przeworskiej okresu wpływów rzymskich i pradziejowy
(X-XIII w.)
4
39
1
76.
83/40, AZP 86-27
2
77.
84/41, AZP 86-27
78.
85/42, AZP 86-27
79.
86/43, AZP 86-27
80.
87/44, AZP 86-27
81.
88/45, AZP 86-27
3
-ślad osadniczy kultury ceramiki wstęgowej rytej (?) z
okresu neolitu
rzymskiego
rzymskiego
(X-XII w.)
-ślad osadniczy z późnego średniowiecza
-osada kultury przeworskiej późnego okresu rzymskiego i pradziejowa
-osada z okresu wczesnego średniowiecza (XIII w.)
-osada kultury pucharów lejowatych z okresu neolitu
(X-XIII w.)
4
40
1
82.
89/46, AZP 86-27
2
83.
90/47, AZP 86-27
84.
91/48, AZP 86-27
85.
92/49, AZP 86-27
86.
93/50, AZP 86-27
87.
94/51, AZP 86-27
88.
95/52, AZP 86-27
89.
96/53, AZP 86-27
90.
97/54, AZP 86-27
91.
98/55, AZP 86-27
92.
99/56, AZP 86-27
93.
100/57, AZP 86-27
3
4
-osada kultury przeworskiej okresu lateńskiego oraz
okresu wpływów rzymskich i pradziejowa
-ślad osadniczy z okresu neolitu i pradziejowy
(X-XIII w.)
-osada kultury przeworskiej z okresu późnorzymskiego i pradziejowa
-osada z epoki kamienia
41
1
94.
101/58, AZP 86-27
2
3
(X-XIII w.)
(X-XIII w.)
95.
102/59, AZP 86-28
96.
103/60, AZP 86-27
97.
104/61, AZP 86-27
-ślad osadniczy kultury pucharów lejowatych z okresu
neolitu
-ślad osadniczy kultury pucharów lejowatych z okresu
neolitu-osada kultury przeworskiej, późny okres rzymski
98.
105/62, AZP 86-27
99.
106/63, AZP 86-27
100.
107/64, AZP 86-27
101.
108/65, AZP 86-27
(X-XIIIw.)
-ślad osadniczy kultury przeworskiej okresu rzymskiego i pradziejowy
(X-XIII w.)
-ślad osadniczy z okresu późnego średniowiecza i
nowożytny
4
42
1
102.
109/66, AZP 86-27
2
3
-osada kultury przeworskiej wczesnego okresu rzymskiego i pradziejowa
103.
110/67, AZP 86-27
104.
111/68, AZP 86-27
(X-XIII w.)
105.
112/69, AZP 86-27
106.
113/70, AZP 86-27
107.
114/71, AZP 86-27
108.
115/72, AZP 86-27
rzymskiego
-ślad osadniczy kultury łużyckiej, okres halsztacki
-ślad osadniczy kultury przeworskiej okresu wędrówek ludów
-ślad osadniczy kultury przeworskiej okresu lateńskiego
rzymskiego
-osada kultury przeworskiej wczesnego okresu rzymskiego i pradziejowa
4
43
1
109.
116/73, AZP 86-27
2
3
(X-XIII w.)
110.
117/74, AZP 86-27
(X-XIII w.)
111.
118/75, AZP 86-27
112.
119/76, AZP 86-27
113.
4/77, AZP 86-27
-osada kultury przeworskiej okresu rzymskiego i pradziejowa
(X-XIII w.)
-ślad osadniczy kultury przeworskiej okresu rzymskiego
114.
121/78, AZP 86-27
115.
122/79, AZP 86-27
4
-osada kultury przeworskiej okresu lateńskiegowczesnego okresu rzymskiego do późnego okresu
rzymskiego i pradziejowa
-ślad osadniczy z późnego średniowiecza
44
1
2
3
4
RADZIKÓW
1.
80, AZP 86-27
- skarb ok. 1000 r.
2.
81, AZP 86-27
- skarb ok. 1010 r.
3.
4.
82, AZP 86-27
83, AZP 86-27
5.
84, AZP 86-27
- cmentarzysko XI – połowa XII w.
- ślady osady łużyckiej
- ślady osady przeworskiej
- punkt osadniczy
- cmentarzysko
6.
85, AZP 86-27
7.
86, AZP 86-27
8.
87, AZP 86-27
9.
88, AZP 86-27
10.
89, AZP 86-27
11.
90, AZP 86-27
- ślady osadnictwa kultury łużyckiej
- ślady osadnictwa X – XIII w.
- osada
- ślad osadnictwa
- osada , neolit
- ślady osadnictwa, neolit
- osada łużycka
- osada przeworska
- osada X – XIII w.
- ślady osadnictwa
- osada przeworska
- osada VIII – X w.
- ślady osadnictwa
- osada łużycka
- ślady osadnictwa
45
1
12.
91, AZP 86-27
2
13.
92, AZP 86-27
14.
93, AZP 86-27
15.
94, AZP 86-27
16.
17.
95, AZP 86-27
96, AZP 86-27
18.
97, AZP 86-27
19.
98, AZP 86-27
20.
99, AZP 86-27
3
- osada, neolit
- osada łużycka
- osada przeworska
- osada, X – XIII w.
- ślady osadnictwa
- ślad osadnictwa, neolit
- ślad osadnictwa kultury łużyckiej
- osada przeworska
- ślad osadnictwa, X – XIII w.
- osada
- osada przeworska
- osada łużycka
- osada przeworska
- ślad osadnictwa
- osada łużycka
- osada, neolit
- osada łużycka
- osada przeworska
- osada
- osada łużycka
- ślad osadnictwa,
- osada łużycka
- osada przeworska
- osada łużycka
- osada przeworska
- ślad osadnictwa
4
46
1
21.
100, AZP 86-27
2
22.
101, AZP 86-27
23.
102, AZP 86-27
24.
103, AZP 86-27
25.
104, AZP 86-27
26.
27.
28.
29.
105, AZP 86-27
106, AZP 86-27
107, AZP 86-27
108, AZP 86-27
30.
109, AZP 86-27
3
- osada łużycka
- ślad osadnictw, X – XIII w.
- osada łużycka
- ślad osadnictwa
- osada przeworska
- cmentarzysko (?)
- ślad osadnictwa, pradzieje
- ślad osadnictwa kultury przeworskiej
- ślad osadnictwa
- cmentarzysko (?)
- cmentarzysko (?)
- cmentarzysko (?)
- cmentarzysko (?)
- ślad osadnictwa, kultury łużyckiej
- grodzisko (?)
31.
110, AZP 86-27
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
111, AZP 86-27
112, AZP 86-27
113, AZP 86-27
114, AZP 86-27
115, AZP 86-27
116, AZP 86-27
117, AZP 86-27
118, AZP 86-27
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa
- skarb kultury unietyckiej
- ślad osadnictwa, kultura łuzycka
- ślad osadnictwa
4
47
1
40.
119, AZP 86-27
2
41.
120, AZP 86-27
42.
121, AZP 86-27
43.
122, AZP 86-27
44.
123, AZP 86-27
45.
124, AZP 86-27
46.
125, AZP 86-27
47.
126, AZP 86-27
3
- osada, neolit
- osada lendzielska, neolit
- osada, neolit
- osada kultury łużyckiej
- osada kultury przeworskiej
- ślad osadnictwa,
- ślad osadnictwa
- osada przeworska
- osada
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa, XIII w.
- ślad osadnictwa
- osada, X - XIII w.
- ślad osadnictwa
- osada, X - XIII w.
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa, X - XIII w.
- osada
4
48
1
48.
127, AZP 86-27
2
49.
50.
128, AZP 86-27
129, AZP 86-27
51.
130, AZP 86-27
52.
131, AZP 86-27
53.
132, AZP 86-27
54.
133, AZP 86-27
55.
134, AZP 86-27
56.
135, AZP 86-27
57.
136, AZP 86-27
58.
137, AZP 86-27
3
- ślad osadnictwa, X - XIII w.
- ślad osadnictwa,
- ślad osadnictwa,
- ślad osadnictwa pradzieje
- ślad osadnictwa,
- ślad osadnictwa, VIII - X w.
- ślad osadnictwa,
- osada, neolit
- ślad osadnictwa,
- ślad osadnictwa,
- ślady osadnictwa
- ślady osadnictwa, pradzieje
- osada
- osada, neolit
- osada
4
49
1
59.
138, AZP 86-27
2
60.
139, AZP 86-27
61.
140, AZP 86-27
62.
141, AZP 86-27
63.
142 AZP 86-27
64.
143, AZP 86-27
65.
144, AZP 86-27
66.
145, AZP 86-28,
67.
146, AZP 86-27
3
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa X – XIII w.
- ślady osadnictwa kultury lendzielskiej, neolit
- ślad osadnictwa
- ślady osadnictwa kultury przeworskiej
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa
- ślady osadnictwa
- ślad osadnictwa
4
SOKOLNIKI
1.
229, AZP 86-27
- osada łużycka
2.
230, AZP 86-27
- ślad osadnictwa
50
1
3.
231, AZP 86-27
2
4.
232, AZP 86-27
5.
6.
7.
233, AZP 86-27
234, AZP 86-27
235, AZP 86-27
8.
9.
10.
236, AZP 86-27
237 AZP 86-27
238, AZP 86-27
11.
239, AZP 86-27
12.
240, AZP 86-27
13.
241, AZP 86-27
14.
242, AZP 86-27
15.
243, AZP 86-27
16.
244, AZP 86-27
17.
245, AZP 86-27
3
- osada , neolit
4
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa
- ślad osadnictwa
- cmentarzysko ( ? )
- cmentarzysko kultury łużyckiej
- ślady osadnictwa
- ślady osadnictwa, X – XIII w.
- osada , X – XIII w.
- ślady osadnictwa,
- ślady osadnictwa, VIII – X w.
51
1
2
3
4
TRZEBNIK
1.
147, AZP 86-27
2.
148, AZP 86-27
3.
149, AZP 86-27
4.
150, AZP 86-27
5.
151, AZP 86-27
6.
152, AZP 86-27
7.
153, AZP 86-27
- ślad osadnictwa,
- ślady osadnictwa
- ślady osadnictwa
- osada
- ślad osadnictwa X – XIII
- ślady osadnictwa
- osada, neolit
- osada, ślad osadnictwa
52
1
8.
154, AZP 86-27
2
9.
155, AZP 86-27
10.
156, AZP 86-27
11.
157, AZP 86-27
12.
158, AZP 86-27
13.
159, AZP 86-27
14.
160, AZP 86-27
3
- ślad osadnictwa
- osada
- osada, neolit
- cmentarzysko (?)
- osada
- cmentarzysko, neolit
- osada, neolit
- osada
- ślad osadnictwa
- ślady osadnictwa
- osada
15.
161, AZP 86-27
16.
162, AZP 86-27
17.
18.
19.
163, AZP 86-27
164, AZP 86-27
165, AZP 86-27
- ślady osadnictwa, kultura unietycka
4
53
1
20.
166, AZP 86-27
2
21.
167, AZP 86-27
22.
168, AZP 86-27
23.
169, AZP 86-27
24.
25.
170, AZP 86-27
171, AZP 86-27
26.
172, AZP 86-27
27.
173, AZP 86-27
28.
174, AZP 86-27
3
- osada
- osada, neolit
- ślady osadnictwa
- ślady osadnictwa
- osada
Ślady osadnictwa, neolit
Ślady osadnictwa kultury łużyckiej
Ślady osadnictwa kultury przeworskiej
Ślad osadnictwa, X – XIII w.
Ślady osadnictwa
4
54
4. OGRANICZENIA I ZAGROŻENIA ROZWOJU
1. Ograniczenia pochodzenia naturalnego.
Kompleksy leśne objęte ochroną – w szczególności lasy położone w obrębie Ślężańskiego
Parku Krajobrazowego wraz z otuliną,
Obszary prawnie chronione - Ślężański Park Krajobrazowy wraz z otuliną oraz Rezerwat
„Góra Radunia”,
Kompleksy gleb wysokiej jakości – klas bonitacyjnych I – III, występujące w środkowej i
wschodniej części gminy,
Tereny ekosystemów wodno-łąkowo-leśnych położonych wzdłuż cieków wodnych (Ślęża,
potok Krzywula, Gołostowiceki Rów) oraz w obniżeniach dolinnych,
Tereny zagrożone zalewami powodziowymi wzdłuż większych cieków (Krzywula, Oleszna)
- w dolnym odcinku potoku Krzywula, poniżej Łagiewnik, zakaz wykonywania robót ziemnych w międzywalu i w strefie min. 50 m. od istniejących obwałowań przeciwpowodziowych,
Tereny podmokłe, o wodach gruntowych występujących powyżej 1,0 m. p.p.t.,
Tereny zagrożone erozją (wodną – spływy powierzchniowe i wietrzną),
2. Ograniczenia pochodzenia antropogenicznego.
Strefy zagrożenie ponadnormatywnym promieniowaniem elektromagnetycznym wzdłuż linii
wysokiego napięcia (110 kV) i średniego napięcia (15 – 40 kV) – o zasięgu ustalanym zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami szczególnymi,
Strefa zagrożenia wzdłuż gazociągu wysokiego ciśnienia Dn 300, przebiegającego przez
środkową gminy (w obrębach Przystronie, Łagiewniki, Radzików, Trzebnik – o zasięgu ustalanym zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami szczególnymi,
Uciążliwości zakładów produkcyjnych i usługowych (Łagiewniki, Sokolniki) oraz wielkotowarowych ferm hodowlanych
3. Główne źródła zagrożeń środowiska przyrodniczego i
stanu sanitarnego :
Uciążliwości i zagrożenia związane z intensywnym ruchem komunikacji drogowej na drodze
krajowej nr 8 Wrocław-Kudowa oraz w nieco mniejszym stopniu wzdłuż drogi krajowej nr
39 Łagiewniki-Strzelin-Owczary-Brzeg-Namysłów-Kępno i drogi wojewódzkiej nr 384 Łagiewniki-Dzierżoniów (zagrożenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zagrożenie skażeniem substancjami ropopochodnymi lub środkami chemicznymi w przypadkach katastrof
drogowych z udziałem cystern itp. pojazdów specjalistycznych),
Lokalne kotłownie oraz skupiska niskich emitorów z palenisk domowych, powodujące zanieczyszczenie powietrza (praktycznie wszystkie miejscowości na terenie gminy),
Dzikie wysypiska odpadów komunalnych m.in. w rejonie Kołaczowa i Staszowa
Tereny zainwestowane nie posiadające kanalizacji sanitarnej (praktycznie wszystkie miejscowości na terenie gminy)
Wielkotowarowe fermy hodowlane (zagrożenie skażeniem gnojowicą) – Łagiewniki)
Erozja powierzchniowa postępująca na północnych stokach wzgórz (brak osłony stoków
trwałą zielenią),
Żywiołowy, niekontrolowany rozwój zainwestowania o charakterze rekreacyjnoletniskowym na południowych stokach w rejonie wsi Uliczno-Słupice-Młynica,
4. Obszary szczególnej ochrony środowiska :
Ślężański Park Krajobrazowy ( w granicach ustalonych uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu nr XXIV / 155 / 88 z dnia 8 czerwca 1988 r. , zmienionych rozporządzeniem nr 9 Wojewody Wrocławskiego z dnia 13 czerwca 1994 r.) wraz z otuliną w północno-zachodniej części gminy Łagiewniki,
57
Rezerwat „Góra Radunia”,
Tereny zagrożone erozją wodną i wietrzną (okolice wsi Ligota Wielka, Przystronie, Sieniawka-Mniowice, Sienice).
5. Bariery ekologiczne :
Rozległe tereny intensywnie użytkowane rolniczo (grunty orne), pastwiska (elektryczne pastuchy),
Drogi i linie kolejowe,
Tereny zwartej zabudowy wiejskiej, ogrodzenia i płoty,
Wyrobiska poeksploatacyjne, linie elektroenergetyczne,
Przecinki leśne.
58
5. CHARAKTERYSTYKA STANU ISTNIEJĄCEGO.
1. Demografia, zatrudnienie.
Liczba ludności na terenie gminy Łagiewniki, według danych statystycznych z ostatnich lat,
ulega systematycznemu zmniejszaniu. Według danych Urzędu Gminy na dzień 30. 06. 1999 r. wynosi 7 670 osób. Rocznik Statystyczny Województwa Wrocławskiego za rok 1998 podaje na koniec
1997 r. liczbę 7 576 mieszkańców gminy. Zmiany liczby mieszkańców w ciągu ostatnich lat przedstawiały się następująco:
1995 r.
1996 r.
1997 r.
1998 r.
1999 r.
-
7 657 osób
7 653 osób
7 565 osób
7 576 osób
7 669 osób (według danych Urzędu Gminy)
Powyższe dane wskazują na stopniowe zmniejszanie się liczby mieszkańców gminy (liczbę
mieszkańców według danych Urzędu Gminy należy zweryfikować o osoby zameldowane czasowo).
Zasadniczymi przyczynami tej tendencji jest ujemny przyrost naturalny (w 1997 r. „-1,0”) i ujemne
saldo migracji stałych.
Według prognozy demograficznej zawartej w materiałach „Studium zagospodarowania przestrzennego Województwa”, opracowanie Wojewódzkiego Biura Urbanistycznego Wrocław 1999, liczba
mieszkańców gminy Łagiewniki w roku 2 020 może ulec zmniejszeniu do 7 400 osób.
Wśród mieszkańców gminy Łagiewniki (7 670 osób) przeważają kobiety (3 950 = 51,4 %),
mężczyźni stanowią 48,6 % populacji (3 720).
Aktualnie bilans demograficzny gminy Łagiewniki według obserwowanych zmian ogólnej liczby
mieszkańców jest generalnie ujemny.
Analizując dotychczasowe tendencje polegające na odpływie ludności z mniejszych miejscowości, typowo rolniczych, pozbawionych miejsc pracy w innych niż rolnictwo rodzajach działalności oraz postępujący proces zwiększania się odsetka ludności w wieku poprodukcyjnych można
przyjąć, że w perspektywie 15-20 lat może nastąpić zmniejszenie liczby mieszkańców gminy do
7 400 osób. Niemniej tendencje te w kilku miejscowościach nie są tak wyraźne. W Łagiewnikach
nastąpił niewielki przyrost liczby mieszkańców, podobnie w Olesznej i Trzebniku. Wskazane w
studium tereny pozwalają na realizację nowej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz letniskowo-rekreacyjnej, w rezultacie czego może nastąpić zahamowanie ogólnej tendencji a nawet jej
odwrócenie. Wielkość terenów wskazanych pod rozwój zabudowy mieszkaniowej oraz rekreacyjnowypoczynkowa aktywizacja gminy Łagiewniki mogą spowodować przyrost liczby mieszkańców do
około 9 000 mieszkańców.
Szacowany w tabeli nr 6 przyrost liczby ludności gminy, a właściwie powstrzymanie ogólnych tendencji ujemnych opiera się na następujących przesłankach :
na teren gminy „przyciągnięty” zostanie kapitał inwestycyjny tworzący nowe miejsca pracy –
skutkiem tego będzie zmniejszenie odpływu osób poszukujących pracy poza gminę (gdzie sytuacja w tym zakresie jest również co najmniej trudna), działania takie mają największe szanse
powodzenia we wsi Łagiewniki,
atrakcyjne walory środowiska przyrodniczego, brak uciążliwego zainwestowania, atrakcyjne
szlaki turystyki pieszej i rowerowej, istniejące i projektowane zbiorniki wodne przyciągną
mieszkańców większych aglomeracji, głównie Wrocławia, poszukujących miejsc dla swoich
nowych domów lub terenów pod zabudowę letniskowo-rekreacyjną – zaletą gminy Łagiewniki
jest szybki i komfortowy dojazdu do Wrocławia, nie dłuższy niż 30-45 min, drogą krajową nr 8
Wrocław – Kudowa
59
Wielkości określone w tabeli nr 6 są orientacyjne, wskazują na możliwą wielkość zmian
liczby mieszkańców gminy przy spełnieniu w/w warunków.
W gminie Łagiewniki, według danych Rocznika Statystycznego Województwa Wrocławskiego 1998 r. oraz danych Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego we Wrocławiu za 1998 r. dla
Województwa Dolnośląskiego (według stanu na 31.12.1998 r.), na 1000 osób w wieku nie produkcyjnym przypada 711 osób w wieku produkcyjnym. Średnia dla województwa dolnośląskiego wynosiła wówczas 626 osób produkcyjnych na 1000 osób w wieku nieprodukcyjnym.
Tab.5 Struktura płci i wieku (według danych Urzędu Gminy Łagiewniki za 1999)
L.p.
Grupa wieku
Ogółem
%
4
Kobiety
osób
%
Mężczyźni
osób
%
1
2
osób
3
1.
Gmina ogółem
7 669
100,0
3 946
51,4
3 723
48,6
2.
Razem 0 – 17 lat
w tym :
0–6
7 – 13
14 – 16
17 - 19
2 242
29,3
1 134
14,9
1 108
14,4
431
933
451
427
5,6
12,2
5,9
5,6
216
480
219
219
2,8
6,3
2,9
2,9
215
453
232
208
2,8
5,9
3,0
2,7
3.
20 - 65
4 436
57,8
2 177
28,4
2 259
29,4
4.
66 i więcej lat
991
12,9
635
8,3
356
4,6
60
Tab.6.
Liczba ludności - stan istniejący i perspektywa
Liczba ludności w 1978 r.
L.p.
3
Liczba ludności
według danych
Urzędu Gminy
Łagiewniki
30.06.1999 r.
4
Miejscowość
1
2
Liczba ludności
w perspektywie
wg szacunku na
podstawie dotychczas obserwowanych
zmian
5
1.
Łagiewniki
2 284
2 658
3 800
2.
3.
Janczowice (przysiółek)
Jaźwina
1 156
48
820
50
1 000
383
205
779
211
384
279
425
396
417
272
109
-
355
184
895
196
356
268
436
361
428
325
197
127
25
320
200
1 000
170
320
240
450
350
500
350
100
130
30
7 300
7 669
9 010
(w tym : Janczowice, Stoszów,
Uliczno, Kuchary)
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Ligota Wielka
Młynica - Domaszów
Oleszna
Przystronie
Radzików
Ratajno
Sieniawka - Mniowice
Sienice
Słupice
Sokolniki
Stoszów
Trzebnik
Uliczno
Ogółem gmina
Według oficjalnych danych statystycznych (Województwo Dolnośląskie w 1998 r. – ważniejsze dane o województwie, powiatach i gminach, opracowanie Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego, Wrocław 1999 r. – stan na 31. 12. 1998 r.) liczba zarejestrowanych na terenie gminy Łagiewniki podmiotów gospodarczych (według ewidencji REGON) wyniosła ogółem 315, w tym 265
to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, 37 to inne jednostki sektora prywatnego, a
pozostałe 13 to sektor publiczny.
Podmioty te działają w następujących rodzajach :
a) działalność produkcyjna
= 38 ogółem,
b) budownictwo :
= 24 ogółem,
c) handel i naprawy
= 136 ogółem
d) transport, składowanie, łączność = 35 ogółem
e) inne
= 82 ogółem,
Wskaźniki bezrobocia na terenie gminy w minionych latach zmieniały się następująco :
W 1995 r.
= 516 osób (11,8 %),
W 1996 r.
= 444 osób (10, 0 %),
W 1997 r.
+ 427 osób (9,8 %).
Średni wskaźnik bezrobocia w powiecie dzierżoniowskim w 1998 r. zamykał się w przedziale 10,1 –
12,0 %. W tym czasie bezrobocie w województwie dolnośląskim wynosiło 8,8 %.
61
2. Zasoby mieszkaniowe.
Charakterystyka stanu zasobów mieszkaniowych na terenie gminy Łagiewniki, w porównaniu ze średnimi wskaźnikami dla wsi woj. dolnośląskiego przedstawia się następująco:
Tab. 6.
L.p.
Wyszczególnienie
Wskaźniki dla gminy
Łagiewniki
31.12.1998 r.
1
2
3
Wskaźniki ogólne według danych statystycznych na
31.12.1998 r.
Powiat
Województwo
1
Liczba osób przypadających na mieszkanie
3,55
3,09
3,17
2
Liczba osób przypadających na izbę
0,92
0,95
0,91
3.
Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań w
m2
Powierzchnia użytkowa mieszkań w m2
przypadająca na 1 mieszkańca
76,5
56,6
60,7
21,5
18,3
19,2
4.
5.
Średnia powierzchnia użytkowa izby w m2
19,7
17,4
17,5
6.
Średnia liczba izb w mieszkaniu
3,9
3,2
3,5
Według danych statystycznych na 31.12.1998 r. na terenie gminy Łagiewniki znajdowało się :
2 122 mieszkania
8 231 izb mieszkalnych
162 399 m2 powierzchni użytkowej mieszkań.
Zasoby mieszkaniowe na terenie gminy są na ogół w niezbyt dobrym stanie. Struktura wieku mieszkań przedstawia się następująco :
zbudowane przed 1945 r.
= 78,6 %,
zbudowane w latach 1945 – 1960
= 2,5 %,
= 5,4 %,
= 13,5 %.
W celu określenia warunków sprzyjających poprawie jakości życia mieszkańców gminy należy przyjąć docelowo następujące standardy charakteryzujące jakość zasobów mieszkaniowych :
3,0 osoby / 1 mieszkanie
1,0 osoba / 1 izbę
1,0 gospodarstwo domowe / 1 mieszkanie
25,0 m2 powierzchni użytkowej / 1 osobę
Na terenie gminy Łagiewniki przeważa zabudowa mieszkaniowa o charakterze zagrodowym
(siedliska rolnicze). Budynki mieszkalne jednorodzinne, wybudowane w latach 70 – 90 występują w
większości wsi. Znaczniejsze zespoły zabudowy jednorodzinnej znajdują się w Łagiewnikach. Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna powstała w latach ubiegłych realizowana była w ramach działalności inwestycyjnej ówczesnych Państwowych Gospodarstw Rolnych. Inną grupę lokali mieszkalnych tworzą zakładowe mieszkania w dawnych zabudowaniach pofolwarcznych, budynkach
62
mieszkalnych dawnych dworów. Zasoby te są na ogół w złym stanie technicznym, wymagają remontów i kosztownych modernizacji.
Największy wpływ na ewentualne zwiększenie liczby ludności gminy będą miały nowe tereny budowlane we wsiach Łagiewniki, a w przypadku zabudowy letniskowej wsie Słupice, Janczowice, Młynica.
3. Oświata i wychowanie.
W gminie Łagiewniki znajdują się 4 szkoły podstawowe (klasy 0, I – VI) i jedno gimnazjum,
do których uczęszcza łącznie 1021 uczniów. 425 uczniów dowożonych jest do szkół spoza miejscowości, w których zamieszkują.
1. Łagiewniki –szkoła podstawowa (I - VI-klasa + klasa „0”), do której uczęszcza 509 uczniów,
uczących się w 22 oddziałach. Do klasy „0” uczęszcza 13 dzieci.
Rejon obsługi obejmuje : Łagiewniki, Ligota Wielka, Przystronie, Ratajno, Sieniawka, Sienice.
Prognoza na lata 2000-2001 przewiduje zmniejszenie liczby uczniów do 382, uczących się w
16 oddziałach.
Planowana jest rozbudowa szkoły ze względu na umieszczenie w obiektach Gimnazjum :
I etap rozbudowy – sala gimnastyczna,
II etap rozbudowy – nowa część dydaktyczna z salą widowiskowo-sportową.
Standard obiektów istniejących - dobry. Obecnie szkoła posiada salę gimnastyczną.
2. Oleszna - szkoła podstawowa (I – VI klasa + klasa „0”), do której uczęszcza 192 uczniów uczących się w 9 oddziałach. Do klasy „0” uczęszcza 11 dzieci.
Rejon obsługi obejmuje : Oleszna, Domaszów, Młynica, Słupice.
6 oddziałach.
Standard zabudowy – średni. Przy szkole podstawowej do czasu rozbudowy obiektów gimnazjum w Łagiewnikach funkcjonuje punkt filialny gimnazjum.
3. Radzików – szkoła podstawowa (I – VI klasa + klasa „0”), do której uczęszcza 51 uczniów
Rejon obsługi obejmuje : Radzików, Trzebnik, Sokolniki.
Prognoza na lata 2000-2001 przewiduje utrzymanie się liczby 52 uczniów, uczących się w
6 oddziałach.
Standard zabudowy – średni, przeciętny. Szkoła nie posiada sali gimnastycznej, boisko sportowe
(wiejskie) znajduje się poza terenem szkoły.
4. Jaźwina – szkoła podstawowa (I – VI klasa + klasa „0”), do której uczęszcza 140 uczniów
Rejon obsługi obejmuje : Jaźwina, Janczowice, Kuchary, Stoszów, Uliczno.
4 oddziałach.
Standard zabudowy - średni, nie przewiduje się rozbudowy. Szkoła posiada salę gimnastyczną,
małe boisko sportowe, duże boisko znajduje się poza terenem szkoły (tzw. boisko wiejskie).
5. Łagiewniki –gimnazjum, do którego uczęszcza 129 uczniów, uczących się w 5 oddziałach.
Rejon obsługi obejmuje całą gminę Łagiewniki. Gimnazjum mieści się w obiektach szkoły podstawowej, posiada punkt filialny w Olesznej.
Prognoza na lata 2000-2001 przewiduje zwiększenie liczby uczniów do 280, uczących się w
10 oddziałach.
Planowana jest rozbudowa istniejącej szkoły podstawowej dla potrzeb gimnazjum.
63
I etap rozbudowy – sala gimnastyczna,
II etap rozbudowy – nowa część dydaktyczna z salą widowiskowo-sportową.
Standard obiektów - dobry. Po rozbudowie gimnazjum w całości będzie funkcjonować w Łagiewnikach (po przeniesieniu punktu filialnego w Olesznej). Obecnie szkoła posiada salę gimnastyczną.
Szkolnictwo ponadpodstawowe (powyżej gimnazjum) nie występuje na terenie gminy Łagiewniki. Uczniowie korzystając z tych form kształcenia dojeżdżają lub zamieszkują w internatach przy
szkołach w Dzierżoniowie, Strzelinie, Ludowie Polskim i Świdnicy.
Przedszkole Publiczne w Łagiewnikach – występuje jako obiekt samodzielny. Uczęszcza do niego
84 dzieci (w 4 oddziałach) w wieku 3–6 lat. Obiekt jest w dobrym stanie technicznym, wystarcza na
potrzeby gminy, nie przewiduje się rozbudowy
W ostatnich latach obserwuje się stopniowe zmniejszanie liczby dzieci w wieku przedszkolnym :
1994 – 91 dzieci,
1995 – 79 dzieci,
1996 – 80 dzieci,
1997 – 73 dzieci,
1998 – 71 dzieci.
4. Kultura
We wsiach na terenie gminy Łagiewniki znajdują się obiekty kultury świeckiej (świetlice
wiejskie) oraz sakralnej (kościoły parafialne i filialne)
We wsi Łagiewniki znajduje się Gminny Ośrodek Kultury, z salą widowiskową i Gminna Biblioteką
Publiczną. Nowa świetlica z biblioteką powstała w Jaźwinie. Biblioteki (punkty filialne) funkcjonują przy szkołach podstawowych w Olesznej i Radzikowie).
Aktualnie nie przewiduje się budowy nowych świetlic.
5. Zdrowie, opieka społeczna.
We wsi Łagiewniki mieści się Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej stanowiący podstawową
jednostkę publicznej służby zdrowia na terenie gminy. Dysponuje on poradnią ogólną, poradnią pediatryczną oraz gabinetem stomatologicznym. W Jaźwinie znajduje się punkt filialny PZOZ w Łagiewnikach.
Apteka znajduje się we wsi Łagiewniki, w Jaźwinie zlokalizowany jest punkt apteczny.
Szpital Powiatowy zapewniający specjalistyczną opiekę oraz transport sanitarny znajduje się
w Dzierżoniowie.
Na terenie gminy nie ma obecnie żłobków. Ze względu na specyfikę środowiska wiejskiego
nie przewiduje się konieczności lokalizacji tego typu placówki.
6. Usługi inne, administracja publiczna.
We wsi Łagiewniki znajduje się Urząd Gminy z siedzibą zarządu gminy oraz posterunek policji
Remizy Ochotniczej Straży Pożarnej znajdują się we wszystkich wsiach gminy.
Starostwo Powiatowe znajduje się w Dzierżoniowie. Inne jednostki administracji np. Sąd Powiatowy, Powiatowy Urząd Pracy, Komenda Powiatowa Policji itp. również znajdują się w Dzierżoniowie.
64
7. Sport, rekreacja, turystyka.
Wiejskie boiska sportowe na terenie gminy Łagiewniki znajdują się praktycznie w każdej
miejscowości.
W Łagiewnikach i Sieniawce nad istniejącymi zbiornikami wodnymi zlokalizowane są
ośrodki wypoczynku świąteczno-weekendowego (pola biwakowe, namiotowe, domki kempingowe,
kąpieliska). Wśród lasów zorganizowane są miejsca odpoczynku dla turystyki pieszej.
Do infrastruktury związanej z obsługą ruchu turystycznego na terenie gminy Łagiewniki zaliczyć należy również wytyczone szlaki turystyczne :
czerwony – Łagiewniki – Przełęcz Słupicka (Wzgórza Oleszeńskie w Masywie Ślęży),
zielony – Strzelce – Przełęcz Słupicka – Wzgórza Krzyżowe,
niebieski – Przełęcz Tąpadła – Przełęcz Sulistrowicka.
żółty – Przełęcz Tąpadła – zachodnie zbocze Raduni – Czernica – Świerkowa (w kierunku
Wzgórz Kiełczyńskich)
Tereny szczególnie predysponowane dla rozwoju turystyki i rekreacji oraz wypoczynku
znajdują się w północno-zachodniej części gminy Łagiewniki (południowe zbocza Masywu Ślęży w
rejonie wsi Uliczno, Słupice, Młynica) oraz w południowej części (Wzgórza Krzyżowe w rejonie
wsi Janczowice, Sieniawka). Są to tereny w znacznej części zalesione, o interesującej, zróżnicowanej rzeźbie terenu oraz licznych atrakcjach przyrodniczych i zabytkach kultury materialnej.
Do najcenniejszych elementów środowiska przyrodniczego, a jednocześnie największymi atrakcjami turystycznych na terenie gminy są kompleksy leśne Ślężańskiego Parku Krajobrazowego wraz z
rezerwatem przyrody na Górze Raduni oraz zalesione stoki Wzgórz Krzyżowych.
Lasy pokrywające południowo-zachodnie stoki Góry Raduni ze względu na występujące tu ostoje
dzikiej zwierzyny należy wyłączyć z możliwości penetracji turystycznej. Rezerwat na Górze Raduni
jest dostępny dla ruchu turystycznego w ograniczonym zakresie tj. tylko po wyznaczonych szlakach.
Znaczna część lasów Ślężańskiego Parku Krajobrazowego winna być chroniona przed penetracją
turystyczną ze względu na wysokie zagrożenie pożarowe oraz podatność na zniszczenia mechaniczne.
Bardziej korzystne warunki dla rozwoju penetracji turystycznej występują w obszarach leśnych
Wzgórz Krzyżowych, w południowej części gminy.
Do szczególnie atrakcyjnych i predysponowanych do rozwoju funkcji rekreacyjno-letniskowej na
terenie gminy Łagiewniki są wsie : Uliczno, Słupice, Młynica, oraz Janczowice i Sieniawka.
W środkowej części gminy, na przepływających tu potokach, przewiduje się budowę kolejnych zbiorników wodnych, które oprócz funkcji retencyjnych mogą pełnić funkcje rekreacyjne. Tereny wokół tych zbiorników, po ich realizacji, staną się naturalnym zapleczem dla rozwoju turystyki. Tereny takie w studium zostały wyznaczone nad projektowanymi zbiornikami w Słupicach i
Olesznej (nad potokiem Oleszna)
8. Cmentarze.
Cmentarze znajdują się we wsiach Łagiewniki (stary przykościelny oraz nowy przy drodze
powiatowej nr 812 w kierunku wsi Oleszna), Jaźwina, Ligota Wielka, Oleszna, Radzików, Sieniawka, Sienice, Słupice. Cmentarze te zaspokoją potrzeby lokalne w najbliższym czasie.
65
9. Rolnictwo.
Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej według Instytutu Upraw i Nawożenia w Puławach dla gminy Łagiewniki wynosi 101,2 pkt. przy średniej dawnego województwa wrocławskiego 82,0 pkt. Oznacza to, że warunki do prowadzenia intensywnej produkcji rolnej są na
terenie gminy wyjątkowo korzystne. Gleby kompleksu pszennego stanowią około 90 % powierzchni
Gleby pszenne bardzo dobre występują w północno-wschodniej części gminy.
Struktura użytkowania gruntów (stan na czerwiec 1998 r., w gospodarce całkowitej - według opracowania Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego we Wrocławiu pt. „Województwo Dolnośląskie w 1998 r.”) na terenie gminy Łagiewniki przedstawia się następująco :
Powierzchnia ogólna gminy :
= 12 442 ha - 100,0 %
w tym :
Użytki rolne
= 9 091 ha ⇑ 73,1 % / 100,0 % ⇓
w tym :
Grunty orne
- 8 371 ha
92,1 %
Sady
- 40 ha
0,4 %
Łąki i pastwiska
- 680 ha
7,5 %
Lasy
= 2 379 ha ⇑ 19,1 %
Pozostałe grunty
(osiedlowe, kopalniane, komunikacja, nieużytki = 972 ha ⇑ 7,8 %
Struktura władania gruntami (według danych Urzędu Gminy Łagiewniki na dzień 1. 01.
1999 r.) na terenie gminy przedstawia się następująco :
Powierzchnia ogólna gminy
= 12 442 ha
100,0 %
w tym :
grunty prywatne
= 6 025 ha
48,4 %
grunty gminne
=
308 ha
2,5 %
grunty Skarbu Państwa
(w tym Agencji Własności Rolnej
Skarbu Państwa)
= 3 563 ha
28,6 %
grunty Lasów Państwowych
= 2 413 ha
19,4 %
grunty pozostałe
=
133 ha
1,1 %
Struktura władania gruntami na terenie gminy wykazuje w ostatnich latach względna stabilność.
Sektor indywidualny w niewielkim stopniu powiększa swój udział głównie przez wykup gruntów
Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, przy czym często zagospodarowanie tych gruntów odbywa się na zasadzie wieloletnich dzierżaw. Stabilny jest odsetek gruntów należących do Lasów
Państwowych (Nadleśnictw) ze względu na kompleksy leśne pokrywające część terenu gminy –
powierzchnie te ze względu na prowadzoną gospodarkę leśną oraz ich ochronę przed zmiana użytkowania nie zmieniają właściciela. Ze względu ma wskazane w studium grunty przeznaczone pod
zalesienia w najbliższych latach może nastąpić niewielki przyrost powierzchni prywatnych gruntów
leśnych.
Aktualną strukturę władania gruntami na terenie gminy Łagiewniki w poszczególnych obrębach
geodezyjnych przedstawiono w albumie map ewidencji gruntów stanowiącym część dokumentacji
niniejszego studium.
Średnia wielkość gospodarstwa rolnego na terenie gminy wynosi około 9,5 ha
Gleby I – III klasy bonitacyjnej zajmują łącznie powierzchnię 7 454 ha, tj. 81,9 % pow. użytków
rolnych, gleby IV klasy bonitacyjnej zajmują 1 391 ha tj. 15,3 % pow. użytków rolnych.
Najważniejszym na terenie gminy Łagiewniki zakładem przetwórstwa rolnego jest Cukrownia Łagiewniki produkująca cukier żółty, surowy.
66
Rozwój produkcji rolnej na terenie gminy Łagiewniki ma bardzo dobre podstawy w panujących tu warunkach klimatyczno-glebowych. Warunki glebowe, tj. wysoki odsetek gleb pszennych
dobrych i bardzo dobrych sprzyja intensywnej uprawie zbóż, głównie pszenicy oraz roślin przemysłowych (buraków cukrowych i rzepaku). W minionych latach, co jest widoczne w zbudowanych w
latach 60 – 70 obiektach hodowlanych (Łagiewniki), rozwijała się tu intensywna hodowla głównie
bydła (obecnie w regresie). Należy przy tym jednak zauważyć, że nawet najlepsze warunki przyrodnicze nie determinują możliwości rozwoju rolnictwa. Do uwarunkowań niezależnych od przyrody i
gospodarności mieszkańców gminy zaliczyć należy politykę rolną państwa, która może mieć oddziaływanie stymulujące lub odwrotnie, powodujące nieopłacalność produkcji. Wydaje się, że na
szczeblu lokalnym, gminy lub powiatu, w miarę możliwości należy szukać rozwiązań ograniczających negatywne tendencje ostatnich lat m.in. w zakresie przechowywania, skupu i przetwórstwa.
produktów rolnych.
10.
Przemysł, produkcja, rzemiosło.
Do największych zakładów produkcyjnych (przemysłowych) na terenie gminy Łagiewniki
należą zakłady przetwórstwa rolnego występujące zresztą w ograniczonej liczbie. Do najważniejszych z nich należą :
1) Cukrownia Łagiewniki S.A. w Łagiewnikach
2) Zakład Masarski z ubojnią w Łagiewnikach – prywatny,
3) Gorzelnia w Radzikowie
W większości wsi na terenie gminy Łagiewniki zlokalizowane są ponadto niewielkie prywatne zakłady rzemieślniczo-produkcyjne i usługowe (według inwentaryzacji w czerwcu 1999 r.).
Tab. 7.
Lp.
1
1.
Miejscowość
2
Łagiewniki
Rodzaj zakładu
3
Warsztat Samochodowy, Mechanika Pojazdowa, Wulkanizacja
Naprawa Sprzętu AGD
Zakład Stolarski
Zakład Kamieniarski
Zakład Betoniarski
Zakład Fryzjerski
Usługi Transportowe, Wypożyczalnia Sprzętu
Składy materiałów budowlanych,
instalacyjnych, wyposażenia domów, hurtownie
Liczba
zakładów
Rodzaj działalności
5
5
Usługi,
2
1
3
1
1
2
Usługi
Produkcja, usługi
Produkcja, usługi
Produkcja, usługi
Usługi
Usługi
8
Usługi
2.
3.
4.
Janczowice
Ligota Wielka
Oleszna
Blacharstwo-Lakiernictwo
Zakład Krawiecki
1
1
1
Usługi
Usługi
Produkcja, usługi
5.
6.
Przystronie
Radzików
1
1
Usługi
Produkcja, usługi
7.
Ratajno
8.
Stoszów
Przedsiębiorstwo
RolnoPrzemysłowo - Handlowe
Wyrób Kostki Brukowej
Zakład Mechaniki Pojazdowej,
Zakład Stolarski
1
1
1
2
1
Produkcja
Produkcja, usługi
Usługi
Usługi
Produkcja, usługi
9.
Trzebnik
1
Produkcja, usługi
67
Praktycznie we wszystkich miejscowościach na terenie gminy Łagiewniki znajdują się od 1 do 3
punktów wymiany butli gazowych (propan używany do kuchni w gospodarstwach domowych).
11.
Działalność inwestycyjna.
Pod względem ilości decyzji wydanych ogółem gmina Łagiewniki w latach 1990 – 1995
zajmowała 30 miejsce w dawnym województwie dolnośląskim (77 decyzji). Dominowały decyzje
wydane dla inwestycji budowlanych - łącznie 63, dla inwestycji instalacyjnych wydano w tym czasie 14 decyzji. Decyzje dla inwestycji instalacyjnych stanowiły w poszczególnych latach 11 – 40 %
ogółu wydawanych decyzji.
W latach 1988 – 1994 uzyskano zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele
nierolnicze dla gruntów o łącznej powierzchni 47,8 ha (0,52 % powierzchni gminy).
68
6. KOMUNIKACJA
1. Komunikacja drogowa.
Układ komunikacji drogowej na terenie gminy Łagiewniki obejmuje :
drogę krajową, międzyregionalną nr 8 Wrocław – Kudowa (przejście graniczne z Republiką
Czeską), o parametrach drogi głównej G 1/2,
drogę krajową, regionalną nr 39 (wcześniejsze oznaczenie – nr 384), Grodków-StrzelinŁagiewniki, o parametrach drogi głównej G 1/2,
drogę wojewódzką nr 384 Łagiewniki-Dzierżoniów, o parametrach drogi zbiorczej Z 1/2,
drogi powiatowe, o parametrach dróg lokalnych L 1/2,
drogi gminne, utwardzone, o parametrach dróg lokalnych i dojazdowych,
Wskaźnik gęstości dróg (krajowe, wojewódzka i powiatowe łącznie) wynosi 58 km/100 km2. Drogi
publiczne na terenie gminy Łagiewniki łączące poszczególne miejscowości są utwardzone, na ogół
asfaltowe, sporadycznie spotyka się nawierzchnie brukowane.
Na układ sieci drogowej istotny wpływ ma ukształtowanie terenu. Charakterystyczny podział na
część nizinną (na wschód od drogi krajowej nr 8) i część pagórkowatą (środkowa i zachodnia część
gminy) znajduje wyraźne odzwierciedlenie w dostępności komunikacyjnej terenów. Podstawowe
zewnętrzne połączenia komunikacyjne przebiegają w kierunku wschód-zachód, połączenia na kierunkach północ południe, z wyłączeniem drogi krajowej nr 8, mają znaczenie lokalne.
2. Obsługa komunikacji.
Z obiektów podstawowej obsługi komunikacji na terenie gminy występuje ogólnodostępna
stacja benzynowa CPN we wsi Łagiewniki.
Obsługę serwisową pojazdów zapewniają prywatne warsztaty naprawcze, elektromechaniczne i blacharsko-lakierniczem znajdujące się w poszczególnych wsiach oraz na terenach sąsiadujących gmin.
Najbliższym ośrodkiem, w którym dostępne są specjalistyczne stacje diagnostyczne jest Strzelin lub
Dzierżoniów. Najbliższe stacje paliw poza gminą Łagiewniki znajdują się w Niemczy, Strzelinie lub
Dzierżoniowie.
3. Komunikacja kolejowa.
Przez środkową część gminy Łagiewniki przebiegają następujące linie kolejowe :
Nr 319 relacji Strzelin – Kondratowice – Łagiewniki, znaczenia miejscowego, trzeciorzędna.
Jest to linia jednotorowa, niezelektryfikowana, od km 33,564 do 43,650 o ruchu zawieszonym,
od km. 43,650 do 50,550 zlikwidowana (zgodnie z Zarządzeniem nr 1 Dyrektora Generalnego
PKP z dn. 17.01.1992 r.),
Nr 320 relacji Wrocław-Kobierzyce-Łagiewniki-Piława Górna, znaczenia miejscowego, trzeciorzędna. Linia jednotorowa, niezelektryfikowana, obecnie zawieszona.
W Łagiewnikach znajdują się obiekty stacji kolejowej, bocznice i rozjazdy kolejowe, obecnie nieużytkowane.
4. Ścieżki rowerowe.
Aktualnie na terenie gminy nie ma wytyczonych odrębnych ścieżek rowerowych. Ruch rowerowy miedzy poszczególnymi wsiami gminy odbywa się z wykorzystaniem sieci istniejących
dróg lokalnych (gminnych, powiatowych i wojewódzkich). Ruch rowerowy na drodze krajowej nr 8
stwarza często zagrożenie ze względu na intensywny ruch pojazdów samochodowych. Rowerowy
ruch turystyczny, podobnie jak lokalny wykorzystuje drogi lokalne oraz gruntowe drogi śródpolne i
trakty leśne. Obecnie nie jest on zbyt intensywny.
69
7. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
1. Zaopatrzenie w wodę
Zatwierdzone zasoby ujęć wody na terenie gminy Łagiewniki wynoszą (według Raportu o
stanie środowiska województwa wrocławskiego w 1996 r.) ogółem 157,5 mln m3/h (w całości z
utworów czwartorzędowych).
Gmina Łagiewniki nie posiada aktualnie jednej wspólnej sieci wodociągowej. Dwa wodociągi grupowe istniejące aktualnie na terenie gminy zasilane są z ujęć : w Białobrzeziu (teren ujęcia
w gm. Kondratowice, obiekty Stacji Uzdatniania Wody w obrębie wsi Łagiewniki) oraz we wsi Sieniawka.
W skład ujęcia wody w gminie Kondratowice (Białobrzezie) wchodzi 7 studni pracujących i 4 nieczynne, jego wydajność wynosi około 1000 m3/d. W SUW zachodzą procesy odżelaziania, odmanganiania i napowietrzania. Z ujęcia tego zasilana jest część gminy Kondratowice, oraz następujące
wsie położone w gminie Łagiewniki : Łagiewniki, Sokolniki, Oleszna, Sienice, Ratajno, Przystronie
i Ligota Wielka .
Do drugiego lokalnego gminnego wodociągu grupowego zasilanego z ujęcia we wsi Sieniawka
podłączone są następujące wsie : Janczowice, Jaźwina i Sieniawka.
Do lokalnej sieci wodociągowej zasilanej z ujęcia w Stoszowie, należącej do Agencji Własności
Rolnej Skarbu Państwa, podłączone są wsie Stoszów i Kuchary.
W pozostałych wsiach, mieszkańcy pobierają wodę z lokalnych studni położonych na terenie
gospodarstw.
2. Gospodarka ściekowa.
Kanalizacja sanitarna.
Na terenie gminy jedynie we wsiach Łagiewniki, Sokolniki i Oleszna występują odcinki sieci
kanalizacji sanitarnej. Oczyszczalnie ścieków znajdują się :
we wsi Łagiewniki, mechaniczno-biologiczna (niedawno uruchomiona) o przepustowości ponad
4 100 m3/d), obsługuje wieś Łagiewniki,
na zachód od wsi Sokolniki, mechaniczno-biologiczna (typu BOS), o przepustowości 200 m3/d,
obsługuje wsie Sokolniki i Oleszna,
Ścieki z kanalizacji we wsi Sokolniki odprowadzane są kanalizacją rozdzielczą, natomiast ścieki z
terenu wsi Oleszna kanalizacją ogólnospławną ze zbiornikiem retencyjnym i pompownią ścieków
deszczowych.
Na pozostałym obszarze mieszkańcy indywidualnie odprowadzają ścieki bytowogospodarcze do wybieralnych bezodpływowych zbiorników okresowo opróżnianych, zlokalizowanych na prywatnych posesjach.
Nieczystości z bezodpływowych zbiorników transportowane są samochodami asenizacyjnymi do
punktów zlewnych oczyszczalni ścieków w Łagiewnikach, Sokolnikach i Olesznej (tylko punkt
zlewny).
Kanalizacja deszczowa.
Na większości terenów zabudowanych w gminie nie występują systemy zbiorczej kanalizacji
deszczowej. Lokalnie wody powierzchniowe spływają grawitacyjnie do rowów melioracyjnych i
dalej do miejscowych cieków wodnych. We wsiach kanały kanalizacji deszczowej ułożone są
wzdłuż głównych ulic.
70
3. Gospodarka odpadami.
W każdej wsi na terenie gminy Łagiewniki ustawione są pojemniki na odpady stałe o pojemnościach 110 l, 1100 l i 7 m3. Wywóz odpadów odbywa się specjalistycznym transportem na gminne
wysypisko odpadów komunalnych w rejonie wsi Przystronie.
Istniejące wysypisko komunalne obsługujące gminę Łagiewniki zlokalizowane jest w południowo –
wschodniej obrębu wsi Przystronie. W celu lepszego zagospodarowania odpadów na terenie wysypiska i przedłużenia okresu jego funkcjonowania odpady są ubijane przez zagęszczarki.
4. Zaopatrzenie w gaz.
Gmina Łagiewniki nie posiada obecnie przewodowej sieci gazowej. Przez obszar gminy
przebiega tranzytowy gazociąg wysokiego ciśnienia DN 300 relacji Wrocław – Ząbkowice.
Część gospodarstw obecnie używa gazu ciekłego propan- butan dostarczanego w butlach.
5. Zaopatrzenie w energię elektryczną .
Cały obszar gminy Łagiewniki jest zelektryfikowany. Sieć elektroenergetyczna zasila w prąd
cały obszar gminy i jej stan jest zadawalający. Przez południowo – wschodni teren gminy Łagiewniki przebiega elektroenergetyczna linia napowietrzna wysokiego napięcia 110 kV.
Główną siecią energetyczną zasilającą miejscowości na terenie gminy jest napowietrzna sieć średniego napięcia 20 kV
Na terenie gminy zlokalizowane są 53 stacje transformatorowe, które zasilane są z głównych napowietrznych linii średniego napięcia oraz z linii od nich odgałęźnych. Przesyłanie energii poszczególnym odbiorcom odbywa się liniami niskiego napięcia napowietrznymi i kablowymi.
6. Telekomunikacja.
Gmina na całym swoim obszarze objęta jest siecią telekomunikacyjną. W większości wspomniana sieć telekomunikacyjna składa się z linii napowietrznych i linii kablowych .
Przez obszar gminy, od strony Kondratowic biegnie linia światłowodowa, przechodząc przez Jaźwinę, Janczowice, Mniowice, Łagiewniki, Radzików i Sienice.
Przez teren gminy przebiegają ponadto (na znacznej wysokości) dwie linie radiowe (radiolinie) relacji :
RTCN Ślęża – SLR Czarna Góra
RTCN Ślęża – SLRN Góra Św. Anny
Linie te nie stwarzają zagrożenia dla mieszkańców oraz środowiska przyrodniczego.
7. Gospodarka cieplna.
Gmina Łagiewniki nie posiada zbiorczej sieci ciepłowniczej. Mieszkańcy poszczególnych
miejscowości gminy ogrzewają budynki mieszkalne za pomocą indywidualnych kotłowni zasilanych paliwem stałym (koks, węgiel), występują również kotłownie olejowe lub na gaz płynny (z
indywidualnych zbiorników).
71
III. KIERUNKI ROZWOJU PRZESTRZENNEGO
1. ZADANIA PONADLOKALNE.
Aktualnie na terenie gminy Łagiewniki nie ma przewidzianych do realizacji zadań rządowych wpisanych do rejestru zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym. Przygotowywane od kilku lat dokumenty związane z określeniem kierunków rozwoju województwa, wcześniej wrocławskiego, obecnie dolnośląskiego zawierają szereg odniesień do terenów,
w granicach których znajduje się gmina Łagiewniki oraz do problemów rozwoju dotyczących gminy.
Z opracowanych projektów polityki przestrzennej województwa dla gminy Łagiewniki wynika szereg najważniejszych problemów wymagających uwzględnienia :
A. Komunikacja :
Budowa zachodniego obejścia drogowego wsi Łagiewniki na drodze krajowej nr 8 Wrocław-Kudowa, o parametrach GP 2/2,
Modernizacja drogi krajowej nr 8 w celu zwiększenia przepustowości i poprawy warunków bezpieczeństwa,
Budowa obejścia drogowego wsi Sieniawka na drodze wojewódzkiej nr 384
B. Infrastruktura techniczna - elektroenergetyka ; :
Lokalizacja we wsi Łagiewniki Głównego Punktu Zasilania 110/220 kV,
C. Ochrona przeciwpowodziowa:
Budowa zbiorników retencyjnych na ciekach : Krzywula (Ratajno), Oleszna (Słupice i
Oleszna), Ślęza (Sienice),
D. Lasy :
realizacja programu zwiększania lesistości kraju, wprowadzanie zadrzewień śródpolnych
i przydrożnych – zwiększanie retencji wodnej i ochrona przed erozją gruntów.
72
2.
CELE ROZWOJU PRZESTRZENNEGO
Analiza uwarunkowań rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy, zarówno o charakterze wewnętrznym jak i zewnętrznym prowadzi do ustalenia generalnych celów rozwoju gminy
oraz prowadzących do ich osiągnięcia celów szczegółowych.
Cele generalne :
1. Rozwój gospodarczy gminy w oparciu o lokalne walory środowiska przyrodniczego (rolnictwo, przetwórstwo rolne) oraz korzystne położenie na ważnym szlaku komunikacyjnym – droga krajowa nr 8 Wrocław – Kudowa (działalność usługowo-produkcyjna),
2. Aktywizacja turystyczna i gospodarcza gminy na bazie walorów przyrodniczokulturowych gminy,
3. Ochrona zasobów środowiska przyrodniczego,
4. Rozwój infrastruktury i poprawa warunków socjalno-bytowych mieszkańców,
Cele szczegółowe służące realizacji :
1. Rozwoju gospodarczego gminy :
1) opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego :
a) dla wsi Łagiewniki, Oleszna, Słupice, Jaźwina.
b) dla terenów przeznaczonych pod rozwój skoncentrowanych funkcji turystycznorekreacyjnych we wsiach : Słupice, Janczowice, Sieniawka (+ Mniowice),
2) sukcesywny rozwój infrastruktury technicznej a w szczególności kanalizacji sanitarnej, sieci
elektroenergetycznej średniego i niskiego napięcia, gazyfikacja gminy w II etapach
(w I - gazyfikacja wsi położonych w sąsiedztwie gazociągu wysokiego ciśnienia tj. Łagiewnik, Trzebnika, Radzikowa, Sokolnik, Olesznej, Sienic, Przystronia, w II - pozostałe wsie
gminy), rozwój telekomunikacji przewodowej i bezprzewodowej,
3) na szczeblu powiatu wspólne opracowywanie programów rozwoju i modernizacji układu
komunikacji drogowej, współdziałania w zakresie rozbudowy systemów zaopatrzenia w wodę, utylizacji ścieków i odpadów komunalnych, rozwoju retencji wodnej.
4) akcja promocyjno-informacyjna na szczeblu powiatu i województwa, stworzenie programu
promocji gminy,
5) wspieranie lokalnej przedsiębiorczości, zapewnienie korzystnych warunków dla inwestorów
zewnętrznych,
6) rozwój lokalnego przetwórstwa rolnego,
7) pomoc w restrukturyzacji gospodarstw rolnych, wprowadzanie nowych odmian i technik
produkcji rolniczej, upowszechnianie oświaty rolniczej, wsparcie dla lokalnych grup producenckich.
2. Aktywizacja turystyczna gminy :
1) aktywna promocja walorów krajobrazowo-kulturowych gminy w lokalnej prasie i mediach,
2) ochrona cennych obiektów o charakterze zabytkowym jako potencjalnych atrakcji turystycznych gminy, pomoc w ich racjonalnym zagospodarowaniu (adaptacja na cele rezydencjonalne, obsługi turystyki), opracowanie katalogu obiektów zabytkowych do zagospodarowania,
3) pomoc inwestorom w realizacji przedsięwzięć aktywizujących turystykę na terenie gminy,
aktywizacja gospodarstw agroturystycznych, rozwój usług, pomoc w zagospodarowaniu terenów turystyyczno-rekreacyjnych w najbardziej atrakcyjnych rejonach gminy oraz kreowanie nowych atrakcji np. przez budowę nowych zbiorników wodnych i zagospodarowywanie
terenów położonych nad nimi – w okolicach Słupic, Olesznej, Ratajna.
3. Ochrona zasobów przyrodniczych :
1) porządkowanie gospodarki ściekowej na terenie gminy przez budowę systemów kanalizacji
sanitarnej, w szczególności we wsi Łagiewniki (w budowie) oraz we wsiach Słupice, Ulicz73
2)
3)
4)
5)
6)
4)
no, Młynica Oleszna i Jaźwina (położonych w otulinie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego),
kontrola szczelności istniejących zbiorników na nieczystości płynne,
wprowadzanie na terenie gminy racjonalnej gospodarki odpadami (segregacja, recykling odpadów),
zahamowanie przyspieszonego odpływu wód powierzchniowych w ciekach i opadowych
przez budowę nowych zbiorników retencyjnych, wprowadzanie zalesień i zadrzewień śródpolnych i przydrożnych,
odbudowa ciągów ekosystemów większych cieków (Krzywuli, Olesznej) przez zamianę
gruntów ornych na użytki zielone, tworzenie powiązań ekologicznych dolin rzecznych,
obejmowanie prawną ochroną najcenniejszych obiektów i terenów na terenie gminy – w nawiązaniu do ustaleń Planu Ochrony Ślężańskiego Parku Krajobrazowego,
promowanie alternatywnych do opału stałego (węgla, koksu) źródeł energii tj. gazu sieciowego, płynnego, oleju opałowego, energii elektrycznej i innych,
4. Rozwój infrastruktury i poprawa warunków socjalno-bytowych mieszkańców :
1) rozbudowa i modernizacja urządzeń zaopatrzenia mieszkańców w wodę oraz zapewnienie
wszystkim mieszkańcom warunków odbioru i utylizacji ścieków,
2) wspieranie rozwoju i dostępu mieszkańców do usług publicznych na szczeblu gminy (oświata, opieka zdrowotna),
3) aktywizacja rozwoju kultury na terenie gminy, opracowanie nowego systemu finansowania
kultury,
4) aktywizacja rozwoju kultury fizycznej na terenie gminy, wspieranie lokalnych inicjatyw,
5) wspieranie inicjatyw w zakresie rozwoju funkcji usług komercyjnych, tworzenie nowych
miejsc pracy – zwiększanie dochodów ludności prowadzi do podniesienia poziomu życia.
74
2. ZASADY I KIERUNKI KSZTAŁTOWANIA I OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYROD
NICZEGO
Na terenie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego, w celu zapewnienia ochrony terenów o
wysokich walorach wypoczynkowych i krajobrazowych :
zabrania się lokalizacji i rozbudowy przedsiębiorstw, zakładów, spółdzielni oraz ferm hodowlanych, których funkcjonowanie może spowodować przekroczenie dopuszczalnych norm czystości
wód, gleby, powietrza i hałasu,
zakazuje się stosowania środków ochrony roślin o wysokiej toksyczności,
zakazuje się realizacji przedsięwzięć mogących zniszczyć lub niekorzystnie zmienić krajobraz
przyrodniczy i kulturowy,
zakazuje się przeprowadzania nowych napowietrznych linii elektroenergetycznych,
zakazuje się prowadzenia gospodarki leśnej niezgodnie z planem urządzenia lasu uwzględniającym ochronę lasów i zachowania walorów turystyczno-wypoczynkowych,
zabrania się prowadzenia robót wodno-melioracyjnych powodujących niekorzystne zmiany stosunków wodnych,
zabrania się prowadzenia polowań w dni wolne od pracy i w okresach wzmożonego ruchu turystycznego,
zabrania się prowadzenia wszelkich działań sprzecznych z planem zagospodarowania parku.
Na terenie otuliny Ślężańskiego Parku Krajobrazowego, w celu niedopuszczenia lub
ograniczenia uciążliwych działań w bezpośrednim jego sąsiedztwie :
zabrania się lokalizacji i rozbudowy przedsiębiorstw, zakładów, spółdzielni oraz ferm hodowlanych, których funkcjonowanie może spowodować przekroczenie dopuszczalnych norm czystości
wód, gleby, powietrza i hałasu oraz obiektów i urządzeń powodujących naruszenie walorów kulturowych i krajobrazowych,
zabrania się prowadzenia robót wodno-melioracyjnych powodujących niekorzystne zmiany stosunków wodnych,
zabrania się utrzymywania otwartych kanałów ściekowych,
zabrania się lokalizacji nowych ferm hodowlanych o wielkości obsady powyżej 100 DJP oraz
stosowania bezściołowej technologii hodowli,
zabrania się niszczenia i likwidacji zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, śródłąkowych i przydrożnych oraz oczek wodnych i stawów będących ostoją owadów, ptactwa i zwierzyny,
zabrania się wypalania trwa i ściernisk,
zabrania się eksploatacji surowców mineralnych
zabrania się prowadzenia nowych linii elektroenergetycznych z wyjątkiem uzupełnienia lub modernizacji istniejącego układu energetycznego,
zabrania się prowadzenia polowań w dni wolne od pracy i w okresach wzmożonego ruchu turystycznego,
Na terenie otuliny Ślężańskiego Parku Krajobrazowego zaleca się :
zalesianie najsłabszych gruntów i nieużytków, wypełnianie luk w kompleksach leśnych, wprowadzanie zalesień w strefach wododziałowych i na obszarach źródliskowych,
ochronę runa leśnego oraz legowisk, nor i gniazd ptasich, ograniczanie ruchu w sąsiedztwie znanych ostoi i stanowisk zwierząt i roślin chronionych,
wprowadzać zadrzewień i zakrzewień śródpolnych, wzdłuż cieków, dróg, wprowadzanie zieleni
izolacyjnej i ozdobnej wśród zabudowy,
prowadzenie gospodarki rolnej w nawiązaniu do istniejących warunków przyrodniczoekonomicznych, preferując gospodarstwa agroturystyczne oraz stosujące proekologiczne środki i
technologie produkcji rolnej, preferowanie biologicznych metod walki ze szkodnikami upraw
rolnych,
75
Ze względu na izolację Masywu Ślęży i wchodzących w jego skład terenów Ślężańskiego
Parku Krajobrazowego należy dążyć do ochrony i odtwarzania jego powiązań systemem korytarzy
ekologicznych z pobliskimi wielkimi jednostkami przyrodniczymi. Na terenie gminy Łagiewniki do
takich obszarów łącznikowych należą :
ciąg ekologiczny Potoku Oleszna – w kierunku Doliny Odry
tereny leśno-łąkowe biegnące od okolic Słupic przez Stoszów do Wzgórz Krzyżowych – w kierunku Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich i Pasma Sudetów.
Na terenach Ślężańskiego Parku Krajobrazowego oraz jego otuliny znajdujących się na terenie gminy Łagiewniki postuluje się :
opracowanie Planu Ochrony Rezerwatu „Góra Radunia”,
objęcie ochroną przyrodniczą - jako użytków ekologicznych : łąk rajgrasowych i muraw kserotermicznych występujących w rejonie wsi Oleszna,
objęcie ochroną przyrodniczą wartościowe okazy drzew nie objęte dotychczas ochroną prawną,
objąć szczególną opieką występujące stanowiska roślin i zwierząt chronionych,
w sąsiedztwie występowania stanowisk roślin i zwierząt chronionych należy ograniczać stosowanie chemicznych środków ochrony roślin i intensywnego stosowania nawozów sztucznych,
dążyć do zachowania istniejących użytków zielonych (łąk i pastwisk) w niezmienionej postaci –
ograniczać ich przekształcanie w grunty orne,
zakazać niszczenia i likwidacji istniejących zadrzewień, zakrzewień śródpolnych i przydrożnych, likwidacji naturalnych oczek wodnych i stawów będących ostoją flory i fauny,
ograniczać dostęp ludzi i zwierząt gospodarskich do miejsc lęgowych ptaków,
wykonywać w drogach przepusty dla ułatwienia migracji drobnej zwierzyny oraz płazów i gadów,
propagować proekologiczne metody gospodarki rolnej\, w szczególności zaprzestać stosowania
pestycydów I i II grupy toksyczności,
rekultywować grunty zdegradowane i nieużytki w kierunku leśnym.
Do najważniejszych zasad ochrony środowiska przyrodniczego na terenie gminy Łagiewniki poza
obszarami prawnie chronionymi (tj. Ślężańskim Parkiem Krajobrazowym wraz z otuliną) należą :
1) ochrona ekosystemów wodno-łąkowo-leśnych, tworzenie powiązań ekologicznych dolin rzecznych, z uwzględnieniem wymagań w zakresie ochrony przeciwpowodziowej,
2) zwiększanie retencji dla rolnictwa i zapewnienie ochrony przeciwpowodziowej (budowa zbiorników wodnych „Ratajno”, „Słupice”, „Oleszna” i „Sienice”),
3) porządkowanie gospodarki ściekowej na terenie gminy przez budowę zbiorczych systemów odprowadzania i utylizacji ścieków obejmujących wsie : Łagiewniki, Ratajno, Przystronie, Sieniawka i Ligota Wielka, Oleszna, Młynica, Słupice i Uliczno oraz w Jaźwinie i Janczowicach.
4) likwidacja nieszczelnych przydomowych zbiorników na nieczystości płynne,
5) wprowadzanie na terenie gminy racjonalnej gospodarki odpadami (segregacja, recykling odpadów),
6) ochrona gruntów wyższych klas bonitacyjnych (I – III) przed nieracjonalnym przeznaczaniem na
cele nierolnicze,
7) przeciwdziałanie erozji gleb w zachodniej i południowej części gminy,
8) wprowadzanie zalesień oraz zadrzewień śródpolnych i przydrożnych,
9) promowanie alternatywnych, nieszkodliwych dla środowiska przyrodniczego źródeł energii,
76
4. ZASADY ZAGOSPODAROWANIA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ.
Na terenie gminy Łagiewniki ustala się ochronę gruntów wysokich klas bonitacyjnych
(I – III) poprzez wprowadzenie zakazu inwestycji o charakterze nierolniczym poza terenami wskazanymi na rysunku Studium pod rozwój takich funkcji.
Ze względu na panujące warunki glebowo-klimatyczne preferowana jest intensywna produkcja zbóż i upraw przemysłowych oraz hodowla bydła. W obrębie otuliny Ślężańskiego parku Krajobrazowego należy promować rozwój gospodarstw agroturystycznych oraz stosujących proekologiczne środki i technologie produkcji rolnej.
W celu ochrony gruntów rolnych (ornych) przed postępującą erozją gleb należy ograniczać
orkę do terenów o nachyleniu do 15 %. Do innych działań przeciwerozyjnych należą : przemienne
stosowanie pasów użytków zielonych i gruntów ornych, wykonywanie orki poziomicowej (wzdłuż
stoku), wprowadzanie zadarnień i zakrzewień na podcięciach terenu i skarpach.
Na terenach użytków rolnych klas I – III dopuszcza się możliwość lokalizacji inwestycji kubaturowych związanych wyłącznie z prowadzoną działalnością rolniczą, w tym : budynków gospodarczych, innych urządzeń i obiektów służących wyłącznie produkcji rolniczej oraz obiektów przetwórstwa rolno-spożywczego, budynków mieszkalnych w zabudowie zagrodowej (o charakterze
farmerskim) - wyłącznie w przypadku gdy Inwestor wykaże się posiadaniem areału użytków rolnych o powierzchni przekraczającej średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego na terenie gminy
Łagiewniki oraz spełni następujące warunki :
- na własny koszt doprowadzi do siedliska drogę oraz niezbędną infrastrukturę techniczną (wodociąg; zapewni utylizację ścieków bytowo-gospodarczych - dopuszcza się wyposażenie w indywidualne urządzenia oczyszczania ścieków o technologii akceptowanej przez Wydział Ochrony
Środowiska Urzędu Wojewódzkiego i Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego; wykona przyłącze energetyczne wraz z niezbędnym odcinkiem sieci średniego lub niskiego napięcia; zapewni
możliwość usuwania odpadów stałych na zorganizowane wysypisko odpadów komunalnych,
- zapewnieni warunki prowadzenia działalności rolniczej w sposób nie powodujący zagrożenia dla
środowiska przyrodniczego (ze względu na ochronę gruntów, wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza, zieleni należy dążyć do ograniczenia stosowania bezściołowego systemu
hodowli zwierząt.),
Obsługę rolnictwa w zakresie usług agrotechnicznych, handlu nawozami, środkami ochrony
roślin, materiałem siewnym, magazynowania produktów rolnych i przetwórstwa rolnego zapewnią
istniejące obiekty i bazy (obecnie praktycznie prywatne) lub nowe, lokalizowane w granicach terenów usługowych, przemysłowo-składowych lub mieszkaniowo-usługowych.
77
5. ZASADY I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO
Ze względu na walory kulturowe gminy Łagiewniki poprzez działania konserwatorskie należy dążyć do zachowania dziedzictwa historycznego gminy oraz do odbudowy i rewaloryzacji zabytków architektury i budownictwa.. Wszelkie obiekty i obszary uznane za zabytkowe (tj. wpisane do
rejestru zabytków) oraz o walorach zabytkowych (wpisane do wykazu zabytków), ich ekspozycja
oraz wszystkie znaleziska, relikty archeologiczne powinny zostać objęte ochroną. Ochrona ta polega
na wprowadzeniu określonych wymagań konserwatorskich obowiązujących inwestorów, czego dokonuje się poprzez objęcie ochroną w postaci strefy ochrony konserwatorskiej zabytkowych układów przestrzennych. Na terenie gminy określone zostały :
strefa „A" - ścisłej ochrony konserwatorskiej/ - obejmująca tereny :
• We wsi Łagiewniki – obszary w granicach muru wokół zabytkowego kościoła wraz z
historycznym cmentarzem przykościelnym oraz założenia dworskiego wraz z parkiem,
• We wsi Sokolniki
W strefie tej zakłada się pierwszeństwo wymagań konserwatorskich nad wszelką prowadzoną
współcześnie działalnością inwestycyjną, gospodarczą i usługową. Konieczne jest zachowanie
historycznego układu przestrzennego (rozplanowania elementów komunikacji, linii zabudowy),
kompozycji wnętrz urbanistycznych i kompozycji zieleni. Zachowane elementy (nawierzchnie,
cieki, zbiorniki wodne, zieleń) należy poddać konserwacji. Należy dążyć do usunięcia elementów zniekształcających i odtworzenia zniszczonych.
W strefie tej obowiązuje bezwzględny wymóg konsultowania i uzgadniania z właściwą służbą
konserwatorską wszelkich zmian form własności i podziałów nieruchomości, zmian funkcji
oraz przebudowy, rozbudowy i remontów wszystkich obiektów położonych w tej strefie.
strefa „B" ochrony konserwatorskiej - obejmująca zabytkowe układy przestrzenne wsi (lub ich
części) : Jaźwina, Słupice, Młynica, Oleszna, Łagiewniki.
W strefie tej należy zachować zasadnicze elementy historycznego układu dróg, sposobu użytkowania terenów. Noworealizowane obiekty należy dostosowywać do historycznej kompozycji
przestrzennej w zakresie skali i formy bryły zabudowy. Funkcje restaurowanych i modernizowanych obiektów należy dostosować do ich wartości kulturowej. W granicach tej strefy należy
konsultować i uzgadniać z właściwą służbą konserwatorską wszelkie inwestycje w zakresie budowy nowych obiektów, przebudowy, rozbudowy i modernizacji, zmiany funkcji obiektów zabytkowych (wpisanych do rejestru zabytków architektury i budownictwa), zmian historycznie
ukształtowanych wnętrz urbanistycznych oraz prowadzenia wszelkich prac ziemnych.
Strefa ochroną ekspozycji „E " - stanowi zabezpieczenie właściwego eksponowania zespołów
lub obiektów zabytkowych oraz dominant terenowych, przez określenie warunków realizacji
nowej zabudowy, np ustalenie nieprzekraczalnych gabarytów zabudowy lub ograniczeń w możliwości zabudowy tych terenów.
Ochronie konserwatorskiej podlegają również stanowiska archeologiczne. Aktualnie znanych
jest na terenie gminy Łagiewniki 320 stanowisk archeologicznych, z czego 31 wpisanych jest do
rejestru zabytków. Do najcenniejszych należą obiekty o zachowanej formie krajobrazowej : grodziska w Jaźwinie (nr 6/6/86-25, 7/7/86-25, 8/8/86-25, 11/34/86-25) oraz wał kamienny w Jaźwinie –
G. Radunia : 1/64/85-25). Obiekty te wyłączone są z wszelkiej działalności inwestycyjnej, która
mogłaby naruszyć ich specyficzną formę. Rewaloryzację lub inne prace rekultywacyjne należy prowadzić wyłącznie pod nadzorem służb konserwatorskich, po uzyskaniu ich akceptacji.
Ochronie stanowisk archeologicznych służy również strefa „OW" obserwacji archeologicznych,
wyznaczona dla wsi o metryce średniowiecznej, potwierdzonej historycznie. Określono ją dla wsi:
Jaźwina, Słupice, Oleszna, Sokolniki, Łagiewniki.
Wszelkie inwestycje i prace ziemne realizowane w tej strefie winny zostać uprzednio uzgodnione z
właściwymi służbami konserwatorskimi. Przed przystąpieniem do prac ziemnych, z 7 dniowym wy78
przedzeniem, należy powiadomić Inspekcję Archeologiczną celem zorganizowania fachowego nadzoru.
W obrębie stref ochrony zabytkowych układów zieleni kształtowanej (parki, cmentarze,
aleje) należy dążyć do ich zachowania w historycznych granicach, nie dzielić tych obszarów na
działki użytkowe, a w miarę możliwości zachować własność całości lub dążyć do scalenia w jednych rękach. Wszelkie prace porządkowe i renowacyjne należy prowadzić w uzgodnieniu z właściwą służbą konserwatorską.
Na terenie zabytkowych parkowych obowiązują następujące wymogi konserwatorskie:
• należy dążyć do ich zachowania lub scalenia w granicach,
• niedopuszczalne jest dokonywanie podziałów własnościowych tych terenów, w przypadku gdy
taki podział już istnieje, należy dążyć do scalenia własnościowego gruntów w granicach historycznych założenia,
• założenia te winny pozostać zielonymi; należy wiązać z nimi funkcje rekreacyjne lub reprezentacyjne,
• stawy mogą pełnić funkcję hodowlaną,
• założenia te należy uporządkować; wskazana jest ich rewaloryzacja, a w przypadku braku takich
działań, należy pozostawić zieleń naturalnemu rozwojowi,
• stosunki gruntowo – wodne winny umożliwić utrzymanie zieleni w należytym stanie; prace melioracyjne winny dążyć do odtworzenia dawnych stosunków wodnych,
• na obszarach chronionych wprowadza się zakaz prowadzenia działalności inwestycyjnej bez
uzgodnień ze Służbą Ochrony Zabytków oraz Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody,
• nie dopuszcza się przekwalifikowania tych zespołów na funkcje użytków rolnych, leśnych lub
budowlanych; w miarę możliwości należy zachowywać historyczne funkcje poszczególnych
części zespołu,
Na terenie cmentarzy obowiązują następujące wymogi konserwatorskie:
• jeżeli są one nadal użytkowane, należy zachować ich dotychczasową funkcję,
• cmentarze nie użytkowane należy zachowywać jako tereny zielone,
• należy zaznaczyć w terenie obszar cmentarza przez ogrodzenie go w sposób trwały,
• cmentarze należy porządkować, zabezpieczając nagrobki przed ich dewastacją , pozostawiając je
na miejscu lub tworząc dla nich lapidarium; dopuszczalne jest zachowanie nagrobków w inny,
uzgodniony ze Służbą Ochrony Zabytków sposób;
• wszelkie działania wykraczające poza powyższe wymogi uzgadniać ze Służbą Ochrony Zabytków.
W przypadku szpalerów zieleni, alei i pojedynczych okazów obowiązują następujące wymogi konserwatorskie:
• utrzymanie założenia w granicach historycznych,
• właściwa pielęgnacja zieleni,
• usuwanie okazów chorych i uzupełnianie układu nasadzeniami właściwych gatunków drzew.
Racjonalne gospodarowanie materialnymi zasobami środowiska kulturowego na terenie
gminy Łagiewniki winno kierować się następującymi zasadami :
Dawne zespoły pałacowo-folwarczno-parkowe opuszczone lub użytkowane w sposób nieprawidłowy należy adaptować do funkcji niekolidujących z ich pierwotnym przeznaczeniem np. na
cele mieszkaniowe rezydencjonalne, usługowe (hotelowe, rekreacyjne, kulturalne),
Należy wykorzystywać i eksponować w adaptowanych lub projektowanych układach przestrzennych dominanty architektoniczne i krajobrazowe, a także dążyć do odtwarzania dominant
zniszczonych,
79
Należy przeciwdziałać parcelacji założeń pałacowo-folwarczno-parkowych oraz nie dopuszczać
(w miarę możliwości) do oddzielania ich od związanego z nimi areału gruntów, ogrodów oraz
terenów zieleni kształtowanej (parków, alei, szpalerów),
Należy preferować w adaptowanej lub noworealizowanej zabudowie tradycyjne w tym regionie
formy architektoniczne, stosowane zdobnictwo, kształty i pokrycie dachów, podziały otworów
okiennych oraz miejscowe materiały budowlane (cegła, kamień, drewno),
Należy dążyć do okresowej weryfikacji rejestrów i wykazów zabytków. Ze względu na wysokie walory kulturowe terenu gminy Łagiewniki konieczne jest opracowanie odrębnego dokumentu
studialnego przez specjalistów z zakresu ochrony konserwatorskiej.
Podstawą do określenia zasad ochrony konserwatorskiej, w tym na wydzielenie obszarów lub terenów wskazanych do objęcia ochroną strefami :
„A” – ścisłej ochrony konserwatorskiej,
„B” – ochrony konserwatorskiej,
„K” – ochrony krajobrazu kulturowego,
„E” – ochrony ekspozycji,
„OW” – obserwacji archeologicznych,
„W” - ochrony archeologicznej,
winno być specjalistyczne opracowanie konserwatorskie (Wytyczne Ochrony Konserwatorskiej).
Wymagania zawarte w tym opracowaniu winny być uwzględniane i wprowadzane do zapisów opracowywanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
80
6. ZASADY I KIERUNKI ROZWOJU UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO
1. Komunikacja drogowa.
Do najważniejszych zadań w okresie kierunkowym na terenie gminy Łagiewniki zaliczyć
należy :
budowę obejścia drogowego wsi Łagiewniki na drodze krajowej nr 8 – o parametrach drogi
głównej przyspieszonej GP 2/2 (docelowo o przekroju dwujezdniowym, prędkość projektowa
Vp = 100 km/h).
Obsługa terenów przyległych do trasy winna następować przez skrzyżowania główne : z drogą
wojewódzką i drogami powiatowymi. Bezpośredni dostęp do drogi z terenów przylegających
będzie ograniczony (z wyjątkiem obiektów obsługi podróżnych na warunkach uzgodnionych z
zarządcą drogi), obsługę terenów należy zorganizować w oparciu o drogi równoległe włączone
do układu lokalnego, a za jego pośrednictwem przez skrzyżowania główne do drogi krajowej
nr 8.
Postuluje się ustanowienie strefy ograniczonego użytkowania od drogi krajowej nr 8 (dla nowej
zabudowy, poza terenem zabudowanym) w strefie :
- 50 m. dla jednokondygnacyjnej zabudowy mieszkaniowej,
- 70 m. dla wielokondygnacyjnej zabudowy mieszkaniowej.
modernizacja istniejącej drogi krajowej nr 8 w celu zwiększenia jej przepustowości oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa ruchu (poszerzanie i utwardzanie poboczy, budowa wydzielonych
chodników dla ruchu pieszego i rowerowego na terenach zabudowanych, budowa dodatkowych
pasów ruchu na odcinkach o ograniczonej widoczności).
Na istniejącym odcinku drogi krajowej nr 8 przebiegającym przez tereny zabudowane należy zapewnić możliwość osiągnięcia parametrów drogi głównej G 1/2.
budowę północnego obejścia drogowego wsi Łagiewniki na drodze krajowej nr 39 (przedstawiono 3 warianty przebiegu obejścia, obecnie ze względu na daleki okres realizacji obejścia oraz
przewidywane nie jest możliwe dokładniejsze sprecyzowanie wariantu optymalnego)
budowę obejścia drogowego wsi Sieniawka - na drodze wojewódzkiej nr 384 – o parametrach
drogi głównej G ½
modernizacja drogi wojewódzkiej nr 384 polegająca na utwardzaniu poboczy, korekcie geometrii zakrętów, budowie pasów dla wolnych pojazdów przed wzniesieniami lub w miejscach o
ograniczonej widoczności – do osiągnięcia parametrów drogi głównej G 1/2,
modernizacja drogi powiatowej nr 819 ze szczególnym uwzględnieniem przejazdu przez Jaźwinę.
Pozostałe drogi powiatowe, o funkcjach i parametrach dróg lokalnych L 1/2 wymagają działań modernizacyjnych w miarę możliwości finansowych ich zarządcy. Do szczególnie istotnych
zadań w tym zakresie należy podnoszenie parametrów dróg do odpowiednich klas technicznych
przez poszerzanie jezdni, utwardzanie poboczy, korekty geometrii zakrętów.
Szczególnego znaczenia nabiera droga powiatowa nr 819 Sieniawka – Jaźwina. Stanowi ona dogodny skrót dla pojazdów jadących bezpośrednio w kierunku Świdnicy, a w okresie zimowym jest nagminnie wykorzystywana przez kierowców pojazdów ciężarowych unikających niebezpiecznych
podjazdów w obrębie wzgórz Krzyżowych. Droga ta wymaga modernizacji oraz wykonania poprawy warunków przejazdu przez Jaźwinę (w rejonie zakrętu przy kościele). Budowa obejścia drogowego całej wsi Jaźwina ze względu na ukształtowanie terenu i istniejące zagospodarowanie jest zadaniem trudnym i kosztownym.
Drogi gminne o parametrach dróg dojazdowych D 1/2 łączące poszczególne miejscowości
wymagają bieżącej konserwacji oraz w miarę możliwości działań modernizacyjnych.
Linie zabudowy od dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych należy ustalać zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o drogach publicznych oraz w nawiązaniu do obowiązujących ustaleń miejscowych panów zagospodarowania przestrzennego.
81
Linie rozgraniczające istniejących i projektowanych odcinków dróg publicznych winny osiągać co
najmniej minimalne szerokości określone w obowiązujących przepisach ustawy o drogach publicznych, wynikające z ich docelowych funkcji :
 droga krajowa nr 8, Wrocław-Kudowa, główna klasy G 1/2 (jedna jezdnia x dwa pasy ruchu) :
♦ na terenach zabudowy = 25 m.,
♦ poza terenami zabudowy = 25 m.,
 obejście drogowe wsi Łagiewniki na drodze krajowej nr 8, główna ruchu przyspieszonego
klasy GP 2/2 (dwie jezdnie po dwa pasy ruchu) :
 droga krajowa nr 39, Łagiewniki-Strzelin-Owczary-Brzeg-Namysłów-Kępno-, główna klasy
G 1/2 (jedna jezdnia x dwa pasy ruchu) :
 obejście drogowe wsi Łagiewniki na drodze krajowej nr 39, główna klasy G 1/2 (jedna jezdnia x dwa pasy ruchu) :
 droga wojewódzka nr 384, Łagiewniki-Dzierżoniów, główna klasy G 1/2 (jedna jezdnia x dwa
pasy ruchu) :
 droga powiatowa nr 819, Sieniawka-Jaźwina (kierunek Świdnica) zbiorcza klasy Z 1/2 (jedna
jezdnia x dwa pasy ruchu) :
 drogi powiatowe, lokalne klasy L 1/2 (jedna jezdnia x dwa pasy ruchu) :
 drogi gminne, lokalne klasy L 1/2 (jedna jezdnia x dwa pasy ruchu) :
 drogi gminne, dojazdowe klasy D 1/2 (jedna jezdnia x dwa pasy ruchu) :
W szczególnych przypadkach, zwłaszcza wśród istniejącego zainwestowania na terenie wsi
gminy Łagiewniki oraz w miejscach o trudnych warunkach terenowych, dopuszcza się zmniejszanie
minimalnych szerokości linii rozgraniczających dróg po przeanalizowaniu możliwości realizacji
poszczególnych elementów zagospodarowania związanego z funkcją drogi oraz z projektowanymi
urządzeniami infrastruktury technicznej, warunków etapowego i docelowego odwodnienia drogi,
sposobu rozwiązań wysokościowych, wpływu istniejącego wartościowego zadrzewienia oraz po
określeniu podstawowych uwarunkowań hydrogeologicznych i geotechnicznych (np. nośności gruntów).
2. Obsługa komunikacji.
Oprócz istniejących obecnie obiektów podstawowej obsługi komunikacji na terenie gminy
(stacja benzynowa we wsi Łagiewniki) przewiduje się zorganizowanie miejsc obsługi podróżnych
(MOP) na głównych trasach komunikacyjnych na terenie gminy.
82
Na drodze nr 8 miejsca takie (odpowiadające kategorii MOP II według przepisów ustawy o drogach
publicznych) wyznacza się w Trzebniku, Łagiewnikach (na odcinku projektowanej obwodnicy) i
Przystroniu (z możliwością budowy stacji paliw - szczególnie na kierunku do Wrocławia).
Na drodze wojewódzkiej nr 384 na terenie leśnym w obrębie Wzgórz Krzyżowych wyznacza się
lokalizację leśnego parkingu z podstawową obsługą, odpowiadającego kategorii MOP I według
przepisów ustawy o drogach publicznych.
3. Komunikacja kolejowa.
W odniesieniu do zawieszonych linii kolejowych występujących na terenie gminy Łagiewniki (które należy traktować jako linie czynne) należy stosować przepisy szczególne prawa budowlanego, ustawy o ochronie i kształtowania środowiska przyrodniczego wraz z przepisami wykonawczymi oraz przepisów dotyczących zagospodarowania terenów położonych przy liniach kolejowych.
Ze względu na potencjalne uciążliwości w zakresie hałasu, wstrząsów i wibracji, pylenia, zagrożenia
pożarowego lub możliwości skażenia w przypadku rozszczelnienia taboru, wzdłuż linii kolejowej
możliwe jest powstanie warunków do ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania, po sporządzeniu oceny oddziaływania na środowisko. Inwestycje lokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie
czynnej linii kolejowej wymagają uzyskania opinii Dyrekcji Okręgu Infrastruktury Kolejowej.
W opracowywanych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w granicach których
znajdą się tereny kolejowe należy :
• wydzielić funkcję linii kolejowej – jako drogi transportu kolejowego,
• wydzielić towarzyszącą funkcję usługowo-warsztatowo-składową oraz mieszkaniową, jako podstawę do dokonywania podziałów geodezyjnych w celu wyodrębnienia poszczególnych składników mienia.
Przewiduje się zachowanie istniejących na terenie gminy linii kolejowych. Mogą one być
okresowo użytkowane dla przewozów towarowych lub turystyczno-pasażerskich (w tym przypadku
konieczne jest współdziałanie zarządcy linii kolejowej z lokalnym samorządem powiatowym lub
gminnym).
4. Ścieżki rowerowe.
Z uwagi na walory przyrodnicze i krajoznawcze gminy Łagiewniki oraz usytuowanie w regionie o interesujących walorach turystyczno-przyrodniczych, a także w celu usprawnienia i zabezpieczenia ruchu lokalnego między poszczególnymi miejscowościami proponuje się realizację ścieżek rowerowych biegnących wzdłuż dróg oraz przez tereny rolno-leśne, drogami gruntowymi.
Wzdłuż dróg o największym natężeniu ruchu, szczególnie wzdłuż drogi krajowej nr 8, ścieki rowerowe należy oddzielić od pasów ruchu pasem zieleni.
Przebiegi proponowanych ścieżek i tras rowerowych oznaczono na rysunku studium. Ścieżki te
wraz ze ścieżkami wytyczonymi w gminach sąsiednich pozwolą na stworzenie podstaw do aktywizacji turystyki rowerowej wokół Masywu Ślęży, ułatwiając poznanie tych atrakcyjnych okolic.
83
7. ZASADY I KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ.
Ustalenia studium nie określają rozwiązań technicznych elementów systemów inżynieryjnego wyposażenia gminy. Podejmowane w tym zakresie inwestycje należy poprzedzić specjalistycznymi branżowymi dokumentacjami technicznymi, dla których ustalenia studium należy traktować
jako warunki wyjściowe .
1. Zaopatrzenie w wodę
W najbliższych latach przewiduje się dokończenie pełnego zwodociągowania gminy Łagiewniki, do ostatnich inwestycji należy budowa wodociągu z miejscowości Oleszna do wsi Młynica i Słupice.
Na obszarach wyposażonych obecnie w istniejącą sieć wodociągową zakłada rozbudowę sieci wodociągowej rozdzielczej w miarę rozwoju zabudowy mieszkaniowej, usługowej i przemysłowej. Planowana sieć wodociągowa włączona będzie w istniejący układ sieci z dostosowaniem jej
przebiegu do istniejącego i projektowanego układu komunikacyjnego oraz istniejącej i planowanej
zabudowy.. Docelowo należy przyjąć spięcie sieci wodociągowych na terenie gminy w układy pierścieniowe zapewniające możliwość kontynuacji dostaw wody w przypadkach koniecznych wyłączeń w stanach awaryjnych.
2. Gospodarka ściekowa.
Kanalizacja sanitarna.
Docelowo przewiduje się stopniowe kanalizowanie gminy Łagiewniki. Aktualnie we wsi
Łagiewniki trwa rozbudowa sieci kanalizacyjnej. Zakłada się, że we wsiach Ratajno, Przystronie,
Sieniawka i Ligota Wielka w pierwszej kolejności zostaną wybudowane lokalne sieci kanalizacyjne
systemu grawitacyjno-tłocznego. Do najważniejszych zadań wynikających z konieczności ochrony
środowiska na obszarach chronionych jest budowa kanalizacji sanitarnej we wsiach położonych w
granicach otuliny Ślężańskiego Parku Krajobrazowego tj. we wsiach Oleszna, Młynica, Słupice i
Uliczno oraz w Jaźwinie i Janczowicach. Ścieki z w/w miejscowości będą odprowadzane poprzez
system kanałów zbiorczych (kolektorów) do istniejącej oczyszczalni we wsi Łagiewniki.
W pozostałych miejscowościach oraz w przysiółkach gospodarka ściekowa oparta będzie na indywidualnych rozwiązaniach (szczelne zbiorniki na nieczystości płynne, indywidualne oczyszczalnie
ścieków w pełni spełniające wymagania przepisów szczególnych w zakresie stopnia oczyszczania
ścieków lokalizowane na terenach o odpowiednich warunkach gruntowo-wodnych).
Kanalizacja deszczowa.
Przewiduje się konieczność rozbudowy kanalizacji deszczowej na terenach projektowanej
zabudowy z włączeniem jej do istniejących kanałów lub do odbiorników wód opadowych. Odbiornikami wód opadowych, odprowadzanych grawitacyjnie systemem kanałów będą istniejące rowy
melioracyjne, które winny być uporządkowane i odbudowane poprzez wykonanie odpowiedniego
spadku rowu, trapezowego przekroju poprzecznego, pogłębienia istniejącego dna oraz ubezpieczenia
rowu. Wlot wód deszczowych do kanałów następować będą poprzez wpusty uliczne z osadnikami.
Wyloty do rowów zakończone zostaną natomiast komorami wylotowymi, zabezpieczonymi kratami.
3. Gospodarka odpadami.
Zakłada się, że odpady komunalne będą wywożone na obecnie eksploatowane wysypisko, w
rejonie wsi Przystronie, którego pojemność jest wystarczająca na najbliższe lata. Wysypisko to posiada podstawowe zabezpieczenia techniczne i jest przystosowane do właściwej gospodarki odpadami uwzględniającymi wymogi ochrony środowiska. Należy prowadzić okresowy monitoring oddziaływania wysypiska na środowisko przyrodnicze, w przypadku stwierdzenia negatywnych skutków
funkcjonowania wysypiska (w zakresie zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych
oraz powietrza) należy podjąć działania w celu zastosowania odpowiednich rozwiązań organizacyjno-technologicznych lub ustanowienia strefy ograniczonego użytkowania.
84
Prawidłowa gospodarka odpadami na terenie gminy Łagiewniki winna polegać na zorganizowanej zbiórce w odpowiednich pojemnikach i kontenerach odpadów domowych i gospodarczych
z terenów zabudowy wiejskiej, wyodrębnieniu surowców wtórnych, zorganizowanym transporcie,
segregacji, składowaniu oraz zagęszczaniu. Istotne jest zwrócenie uwagi na wstępne sortowanie odpadów w miejscu ustawienia pojemników.
Docelowo jako rozwiązanie alternatywne, którego realizacja wymaga koordynacji na szczeblu co najmniej powiatu, można przyjąć wspólne (powiat lub związek gmin) zagospodarowanie odpadów w jednym zakładzie utylizacyjnym.
4. Zaopatrzenie w gaz.
Przyjmuje się, że w przyszłości będzie możliwa gazyfikacja wsi Łagiewniki i Oleszna gazem
GZ – 50 wg PN-87/C-96001 w oparciu o koncepcję gazyfikacji opracowaną przez BPG „Gazoprojekt” Wrocław .
Według w/w koncepcji przewiduje się wybudowanie sieci rozdzielczej średniego ciśnienia we wsi
Łagiewniki i Oleszna, zasilanej ze stacji redukcyjno – pomiarowej I° 6,3/0,4 MPa o przepustowości
2000 nm3/h, która będzie zlokalizowana we wschodniej części wsi Łagiewniki. Gaz doprowadzany
byłby do wspomnianej stacji z projektowanego gazociągu wysokiego ciśnienia DN100 , który byłby
podłączony do istniejącego gazociągu wysokiego ciśnienia DN 300, Pn 6,3 MPa, relacji Wrocław –
Ząbkowice.
Rozprowadzenie gazu planuje się przy pomocy gazociągów średniego ciśnienia wykonanych z rur
polietylenowych. W terenie zabudowanym gazociągi będą układane w pasie drogowym w poboczach i pasach zieleni.
Docelowo gazyfikacja gminy Łagiewniki nastąpił w II etapach :
a) w I etapie - gazyfikacja wsi położonych w sąsiedztwie gazociągu wysokiego ciśnienia tj. Łagiewnik, Trzebnika, Radzikowa, Sokolnik, Olesznej, Sienic, Przystronia,
b) w II etapie - pozostałe wsie gminy.
Gazyfikacja pozostałych wsi na terenie gminy będzie wymagała przeprowadzenia szczegółowych
analiz ekonomicznych dotyczących opłacalności inwestycji.
5. Zaopatrzenie w energię elektryczną .
Rozbudowa bądź modernizacja istniejącej sieci elektroenergetycznej wraz ze stacjami transformatorowymi będzie wynikała z potrzeb energetycznych nowych odbiorców .
Zestawienie zapotrzebowania energii dla poszczególnych jednostek projektowanej zabudowy
mieszkaniowej, usługowej i projektowej przedstawia się następująco :
Tab. 8.
Rodzaj
zabudowy
MR1
MR2
MR3
MR4
MR5
MR6
MR7
MR8
Nazwa
wsi
Jaźwina
Stoszów
Sieniawka
Ratajno
Ligota
Wielka
Przystronie
Sienice
Słupice
Tereny
Tereny
zabudowy zabudowy
brutto w m2 netto w m2
Progno
zowany
przyrost
liczby
mieszkańców
Progmozowany
przyrost
działek
847500
184500
232200
483000
418500
508500
110700
139320
289800
251100
2032
440
556
1156
1004
508
110
139
289
251
382400
266600
281900
229440
159960
169140
916
636
676
229
159
169
Jednost
kowe
zapotrze
bowanie
mocy
w
W/ m2
-
Jednostkowe
zapotrze
bowanie
mocy
w
kW/
gosp.
10
Całkowite
zapotrze
bowanie
mocy
Po
uwzlędnieniu
współczynnika
jednocz. i
wskaźnika
zapotrzeb.
Pozorna moc
zapotrzebow
ania
kW
kW
kVA
5080
1100
1390
2890
2510
2540
550
695
1445
1255
2673
579
731
1521
1321
2290
1590
1690
1145
795
845
1205
837
889
85
MR9
MR10
MR11
MR12
MR13
MR14
MR15
MN1
MN2
MN3
MN4
MN5
MN6
MN7
MN8
U1
U2
U3
U4
U5
U6
U7
U8
R1
R2
R3
R4
R5
R6
R7
R8
R9
R10
P1
PU1
PU2
Młynica
Oleszna
Oleszna
Oleszna
Oleszna
Trzebnik
Radzików
Jaźwina
Sieniawka
Łagiewniki
Łagiewniki
Łagiewniki
Łagiewniki
Oleszna
Sokolniki
Sieniawka
Przystronie
Łagiewniki
Łagiewniki
Łagiewniki
Łagiewniki
Radzików
Łagiewniki
Janczowice
Janczowice
Miniowice
Sieniawka
Uliczno
Słupice
Słupice
Młynica
Młynica
Łagiewniki
Łagiewniki
Łagiewniki
Łagiewniki
176600
115300
141700
101400
121200
152300
92200
336700
98100
225800
41800
268100
74900
179600
87700
54100
106000
76800
62600
93100
98100
63200
40600
247300
98700
258000
173700
71300
236500
164100
88700
54500
62200
311400
249400
33100
105960
69180
85020
60840
72720
91380
55320
202020
58860
135480
25080
160860
44940
107760
52620
5410
10600
7680
6260
9310
9810
6320
4060
148380
59220
154800
104220
42780
141900
98460
53220
32700
37320
31140
24940
3310
420
276
340
240
288
364
220
808
232
540
100
640
180
432
208
-
105
69
85
60
72
91
55
202
58
135
25
160
45
108
52
-
92
236
616
416
168
564
392
212
132
148
-
148
59
154
104
42
141
98
53
33
37
-
40
-
-
5
80
-
1050
690
850
600
720
910
550
2020
580
1350
250
1600
450
1080
520
216
424
307
250
372
392
252
162
740
295
770
520
210
705
490
265
165
185
2491
1995
265
525
345
425
300
360
455
275
1010
290
675
125
800
225
540
260
194
381
276
225
335
353
227
146
370
147
385
260
105
352
245
132
82
92
1295
1596
211
552
363
447
315
379
479
289
1068
305
710
131
842
237
568
273
205
401
291
237
353
371
239
153
389
155
405
273
110
371
257
139
87
97
1363
1680
222
gdzie:
MN – projektowane tereny zabudowy o niskiej intensywności
MR - projektowane tereny zabudowy zagrodowej
U - projektowane tereny usługowe
P – projektowane tereny przemysłowe
PU – projektowane tereny przemysłowo - usługowe
W obliczeniach przyjęto jednostkowy wskaźnik zapotrzebowania mocy wynoszący 10kW/1 gospodarstwo oraz cos ϕ = 0,95. Przedstawione w tabelach wskaźniki zapotrzebowania mocy zostały
określone szacunkowo. Faktyczne zapotrzebowanie energii może odbiegać od przyjętych wielkości .
6. Telekomunikacja.
Rozwój sieci telekomunikacyjnej będzie wynikał z kolejności rozbudowy obszarów planowanej
zabudowy mieszkaniowej i usług na terenie gminy Łagiewniki .
Na obszarze objętym istniejącymi przez istniejącą sieć kablową, podłączenia nowych abonentów
zostaną wykonane z lokalnej sieci rozdzielczej .
7. Gospodarka cieplna.
Głównym źródłem ciepła dla mieszkańców gminy pozostaną nadal lokalne lub indywidualne
kotłownie, przy czym przewiduje się w przyszłości stopniową wymianę kotłowni zasilanych paliwem stałym na bardziej ekologiczne i wydajne kotłownie olejowe. Tempo tego procesu uzależnione
będzie od warunków ekonomicznych czyli opłacalności inwestycji (cena alternatywnego węgla lub
koksu, koszty modernizacji kotłowni, zasobność społeczeństwa, możliwości kredytowania przez
Państwo lub banki inwestycji w ramach propagowania działań proekologicznych).
86
8. ZASADY KSZTAŁTOWANIA ZABUDOWY I ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW.
Przyjęte zostają generalne zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów, w
odniesieniu do istniejącej i nowoprojektowanej zabudowy. Mają one charakter wstępnych wytycznych i postulatów do prowadzenia działalności inwestycyjnej w zakresie budownictwa i zagospodarowywania terenów, przy czym ich uściślenie następować będzie na etapie opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz ich opiniowania i uzgadniania zgodnie z
wymogami ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.
1) TERENY ZURBANIZOWANE.
1.1. Strefa zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna niskiej intensywności, z
towarzyszącymi usługami o nieuciążliwym charakterze (w zakresie oddziaływania hałasu, wibracji, promieniowania, emisji szkodliwych substancji, ścieków i odpadów oraz uciążliwego
wielotonażowego transportu),
• architektura nowo realizowanej zabudowy i modernizacje obiektów istniejących winny formą architektoniczną niepogarszać walorów krajobrazowych otoczenie, nawiązywać do otaczającej zabudowy oraz harmonijnie komponować się z otaczającym krajobrazem,
• na terenach objętych ochroną środowiska kulturowego wymagane uzgadnianie projektów z
właściwymi służbami konserwatorskimi,
• wysokość nowo realizowanej lub modernizowanej zabudowy nie powinna przekraczać 2
kondygnacji nadziemnych, uwzględniając charakter i gabaryty zabudowy sąsiadującej,
• należy sukcesywnie rozbudowywać podstawową infrastrukturę techniczną - ze szczególnym
uwzględnieniem budowy systemów zbiorowego odprowadzania i utylizacji ścieków bytowogospodarczych (sieci kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalnie ścieków), do czasu budowy
w/w systemów dopuszcza się stosowanie szczelnych bezodpływowych zbiorników na nieczystości płynne lub lokalnych. Stosowanie lokalnych, przydomowych oczyszczalni ścieków, o technologii akceptowanej przez służby sanitarno-higieniczne, może nastąpić po spełnieniu przez Inwestora wymagań przepisów szczególnych,
b) dopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • adaptacje istniejącej zabudowy zagrodowej (zespoły budynków mieszkalnych i gospodarczych służących produkcji rolnej) na funkcje mieszkaniowe (w tym adaptacje na tzw. drugi
dom o charakterze letniskowym), mieszkaniowo-usługowe i usługowe o nieuciążliwym charakterze,
• w lukach wśród istniejącej zabudowy możliwość lokalizacji plombowej zabudowy mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej i usługowej o nieuciążliwym charakterze,
c) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zakazuje się lokalizacji i utrzymywania obiektów usługowych i produkcyjnych stwarzających zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego oraz związanych z intensywnym, transportem dostawczym oraz obiektów hodowlanych.
1.2. Strefa zabudowy zagrodowej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa mieszkaniowa zagrodowa związana z prowadzona
działalnością rolniczą, niskiej intensywności,
• architektura nowo realizowanej zabudowy i modernizacje obiektów istniejących winny formą architektoniczną niepogarszać walorów krajobrazowych otoczenie, nawiązywać do otaczającej zabudowy oraz harmonijnie komponować się z otaczającym krajobrazem,
• na terenach objętych ochroną środowiska kulturowego wymagane uzgadnianie projektów z
właściwymi służbami konserwatorskimi,
87
• wysokość nowo realizowanej lub modernizowanej zabudowy nie powinna przekraczać 2
kondygnacji nadziemnych, uwzględniając charakter i gabaryty zabudowy sąsiadującej,
• należy sukcesywnie rozbudowywać podstawową infrastrukturę techniczną - ze szczególnym
uwzględnieniem budowy systemów zbiorowego odprowadzania i utylizacji ścieków bytowogospodarczych (sieci kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalnie ścieków), do czasu budowy
w/w systemów dopuszcza się stosowanie szczelnych bezodpływowych zbiorników na nieczystości płynne lub lokalnych. Stosowanie lokalnych, przydomowych oczyszczalni ścieków, o technologii akceptowanej przez służby sanitarno-higieniczne, może nastąpić po spełnieniu przez Inwestora wymagań przepisów szczególnych,
b) dopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • adaptacje istniejącej zabudowy zagrodowej na funkcje mieszkaniowe jednorodzinne lub letniskowe, mieszkaniowo-usługowe oraz usługowe o nieuciążliwym charakterze (handel detaliczny, gastronomia, hotelarstwo),
• w lukach wśród istniejącej zabudowy możliwość lokalizacji uzupełniającej plombowej zabudowy mieszkaniowej zagrodowej, mieszkaniowej jednorodzinnej, mieszkaniowo-usługowej i
usługowej o nieuciążliwym charakterze,
c) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zakazuje się lokalizacji i utrzymywania obiektów usługowych i produkcyjnych stwarzających zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego oraz związanych z intensywnym, transportem dostawczym oraz obiektów hodowlanych zaliczonych zgodnie z obowiązującymi
przepisami szczególnymi do mogących pogorszyć stan środowiska (o obsadzie powyżej 40
DJP),
1.3. Strefa zabudowy letniskowej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa letniskowa niskiej intensywności o charakterze skoncentrowanym,
• architektura zabudowy letniskowej winna formą architektoniczną niepogarszać walorów krajobrazowych otoczenie, nawiązywać do otaczającej zabudowy oraz harmonijnie komponować się z otaczającym krajobrazem,
• wysokość zabudowy letniskowej nie powinna przekraczać 1 kondygnacji nadziemnej,
uwzględniając charakter i gabaryty zabudowy sąsiadującej,
• działki przeznaczone pod zabudowę letniskową winny mieć powierzchnię nie mniejszą niż
1500 m2,
• ustala się obowiązek wyposażenia terenów zabudowy letniskowej (zespołów) w podstawową
infrastrukturę techniczną - ze szczególnym uwzględnieniem budowy systemów zbiorowego
odprowadzania i utylizacji ścieków bytowo-gospodarczych (sieci kanalizacji sanitarnej oraz
oczyszczalnie ścieków) oraz ogólnie dostępne tereny zieleni.
• na terenach wskazanych pod zabudowę letniskową o charakterze rozproszonym dopuszcza
się lokalizację zespołów nie więcej niż 3 działek letniskowych, które winny mieć wspólnie
rozwiązaną gospodarkę ściekową (dostęp do kanalizacji sanitarnej lub zespołowa oczyszczalnia ścieków).
b) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zakazuje się lokalizacji na terenach zabudowy letniskowej obiektów usługowych (z wyłączeniem usług podstawowych w zakresie drobnego handlu detalicznego i gastronomii) i produkcyjnych oraz obiektów hodowlanych.
88
1.4. Strefa zabudowy letniskowej z dopuszczeniem zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa letniskowa niskiej intensywności, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna.
• architektura zabudowy winna formą architektoniczną niepogarszać walorów krajobrazowych
otoczenie, nawiązywać do otaczającej zabudowy oraz harmonijnie komponować się z otaczającym krajobrazem,
• wysokość zabudowy letniskowej nie powinna przekraczać 1 kondygnacji nadziemnej,
uwzględniając charakter i gabaryty zabudowy sąsiadującej, zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej nie więcej niż 2 kondygnacje nadziemne,
• działki przeznaczone pod zabudowę letniskową i mieszkaniową jednorodzinną winny mieć
powierzchnię nie mniejszą niż 1500 m2,
• ustala się obowiązek wyposażenia terenów zabudowy letniskowej (zespołów) w podstawową
infrastrukturę techniczną - ze szczególnym uwzględnieniem budowy systemów zbiorowego
odprowadzania i utylizacji ścieków bytowo-gospodarczych (sieci kanalizacji sanitarnej oraz
oczyszczalnie ścieków) oraz ogólnie dostępne tereny zieleni.
b) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zakazuje się lokalizacji na terenach zabudowy letniskowej i mieszkaniowej jednorodzinnejwszelkich obiektów usługowych i produkcyjnych oraz obiektów hodowlanych.
1.5. Strefa zabudowy turystyczno-rekreacyjnej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa wypoczynkowo-rekreacyjna, obsługa ruchu turystycznego,
• architektura zabudowy winna formą architektoniczną nawiązywać do otaczającej zabudowy
oraz harmonijnie komponować się z otaczającym krajobrazem,
• wysokość zabudowy rekreacyjnej oraz związanej z obsługą ruchu turystycznego nie powinna
przekraczać 1 kondygnacji nadziemnej,
• ustala się obowiązek wyposażenia terenów zabudowy rekreacyjno-turystycznej w podstawową infrastrukturę techniczną - ze szczególnym uwzględnieniem odprowadzania i utylizacji ścieków bytowo-gospodarczych
• na terenach zabudowy turystyczno-rekreacyjnej z dopuszczeniem skonsentrowanej zabudowy letniskowej dopuszcza się zamiennie lokalizacje zabudowy letniskowej (jak w pkt. 1.3)
1.6. Strefa zabudowy mieszkaniowo-usługowej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna niskiej intensywności,
z usługami o nieuciążliwym charakterze (w zakresie oddziaływania hałasu, wibracji, promieniowania, emisji szkodliwych substancji, ścieków i odpadów), w tym również usługi na wydzielonych działkach.
• architektura nowo realizowanej zabudowy winna formą architektoniczną nawiązywać do
otaczającej zabudowy oraz niepogarszać walorów krajobrazowych otoczenia,
• wysokość nowo realizowanej zabudowy nie powinna przekraczać 2 kondygnacji nadziemnych, uwzględniając charakter i gabaryty zabudowy sąsiadującej,
• wyprzedzająco w stosunku do inwestycji kubaturowych należy rozbudowywać podstawową
infrastrukturę techniczną - w tym bezwzględnie system zbiorowego odprowadzania i utylizacji ścieków bytowo-gospodarczych (sieć kanalizacji sanitarnej włączona do oczyszczalni
ścieków).
b) dopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • dopuszcza się lokalizację na wydzielonych działkach usług nieuciążliwych, w tym również o
charakterze usług publicznych.
89
c) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zakazuje się lokalizacji obiektów usługowych i produkcyjnych stwarzających zagrożenie dla
środowiska i zdrowia ludzkiego oraz obiektów hodowlanych.
1.7. Tereny zabudowy usługowej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa o charakterze usługowym (handel detaliczny i hurtowy, gastronomia, rzemiosło usługowe, hotelarstwo, obsługa komunikacji w tym stacje paliw, obsługa podróżnych przy głównych trasach komunikacyjnych), usługi specjalistyczne
wymagające dużych terenów). Uciążliwości powodowane przez realizowaną działalność
winny ograniczać się do granic terenu lub własności Inwestora.
b) dopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zmiana charakteru prowadzonej działalności produkcyjnej lub usługowej na inną pod warunkiem poprawy stanu oddziaływania na środowisko,
c) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • prowadzenie działalności usługowej w sposób zagrażający środowisku przyrodniczemu i
zdrowiu ludzi, zanieczyszczanie powietrza, gleby i wód powierzchniowych i podziemnych,
1.8. Tereny zabudowy przemysłowo-składowej.
a) przeznaczenie podstawowe - zabudowa o charakterze produkcyjnym (przetwórstwo, produkcja), magazynowo-składowym (m.in. hurtownie, bazy sprzętowe) oraz usługowym
(handel wielkopowierzchniowy, usługi specjalistyczne wymagające dużych terenów).
Uciążliwości powodowane przez realizowaną działalność winny ograniczać się do granic terenu lub własności Inwestora.
b) dopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • zmiana charakteru prowadzonej działalności produkcyjnej lub usługowej na inną pod warunkiem poprawy stanu oddziaływania na środowisko,
c) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • prowadzenie działalności produkcyjnej lub usługowej w sposób zagrażający środowisku
przyrodniczemu i zdrowiu ludzi, zanieczyszczanie powietrza, gleby i wód powierzchniowych i podziemnych,
2) TERENY NIEZABUDOWANE :
2.1. Użytki rolne i grunty leśne
a) przeznaczenie podstawowe - działalność w zakresie produkcji rolniczej i gospodarki leśnej,
b) dopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • rekultywacje terenów zdegradowanych i nieużytków (np. rekultywacja zagłębień poeksploatacyjnych w kierunku leśnym lub rolnym, wypełnianie materiałami mineralnymi np. gruzem
lub gruntami pochodzącymi z wykopów – z bezwzględnym zakazem składowania odpadów
komunalnych i przemysłowych),
• wprowadzanie dolesień na gruntach zdegradowanych, zagrożonych erozją powierzchniową
oraz na obszarach źródliskowych,
• wprowadzanie zadrzewień śródpolnych o charakterze ostoi dla zwierząt i remiz dla ptactwa,
wprowadzanie obudowy z zieleni wysokiej i krzewów cieków oraz dróg polnych wcinających się w teren (zapobieganie zjawiskom erozyjnym),
• realizacja inwestycji melioracyjnych, stawów rybnych oraz zbiorników wodnych służących
głównie retencji dla rolnictwa i ochronie przeciwopowodziowej,
• realizacja urządzeń ochrony przeciwpowodziowej,
90
• lokalizacja inwestycji kubaturowych związanych wyłącznie z prowadzoną działalnością rolniczą, w tym : budynków gospodarczych, innych urządzeń i obiektów służących wyłącznie
produkcji rolniczej oraz obiektów przetwórstwa rolno-spożywczego,
• lokalizacja budynków mieszkalnych w zabudowie zagrodowej (o charakterze farmerskim)
dopuszczalna wyłącznie w przypadku gdy Inwestor wykaże się posiadaniem areału użytków
rolnych o powierzchni przekraczającej średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego na terenie gminy Łagiewniki (poza granicami otuliny Ślężańskiego Parku Krajobrazowego), z zastrzeżeniem spełnienia następujących warunków :
- inwestor na własny koszt doprowadzi do siedliska drogę dojazdową oraz wykona niezbędną
infrastrukturę techniczną (wodociąg; zapewni utylizację ścieków bytowo-gospodarczych dopuszcza się wyposażenie w indywidualne urządzenia oczyszczania ścieków o technologii
akceptowanej przez Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego i Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego; wykona przyłącze energetyczne wraz z niezbędnym odcinkiem
sieci średniego lub niskiego napięcia; zapewni możliwość usuwania odpadów stałych na zorganizowane wysypisko odpadów komunalnych,
- na inwestorze spoczywa obowiązek zapewnienia warunków prowadzenia działalności rolniczej w sposób nie powodujący zagrożenia dla środowiska przyrodniczego (ze względu na
ochronę gruntów, wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza, zieleni),
- zabrania się udostępniania w/w terenów na inne cele niż określone w niniejszych warunkach,
• lokalizacja lub powiększanie istniejących cmentarzy, pod warunkiem spełnienia wymogów
przepisów szczególnych odnośnie warunków jakim winny odpowiadać tereny przeznaczane
pod cmentarze,
• lokalizacja urządzeń infrastruktury technicznej (sieci przesyłowe elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, telekomunikacyjne, gazowe, ujęcia wody, stacje uzdatniania, przepompownie, oczyszczalnie ścieków),
• urządzanie plenerowych terenów obsługi turystyki pieszej i rowerowej, sezonowych obiektów gastronomicznych i punktów widokowych,
• wyznaczanie ścieżek turystycznych pieszych, do jazdy konnej oraz rowerowych drogami polnymi i duktami leśnymi, w porozumieniu z zarządzającym terenem (Nadleśnictwem lub
właścicielem prywatnym),
c) niedopuszczalne formy zagospodarowania i użytkowania terenów • prowadzenie działalności rolniczej, a w szczególności hodowlanej, w sposób zagrażający
środowisku przyrodniczemu i stwarzający zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Dotyczy to
zwłaszcza prowadzenia hodowli bezściółkowej przy braku zapewnienia zorganizowanego
nie zagrażającego środowisku systemu utylizacji gnojowicy
• wprowadzanie nieoczyszczonych ścieków do gleby, wód powierzchniowych i podziemnych.
91
9. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO.
Praktyczna realizacja zadań własnych gminy w zakresie gospodarki przestrzennej, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym, następuje na drodze stanowienia i egzekwowania przepisów
prawa lokalnego jakimi są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Aktualnie na terenie gminy Łagiewniki obowiązują następujące miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego :
1. miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Łagiewniki, zatwierdzony
uchwałą Rady Gminy Łagiewniki nr XIV / 81 / 91 z dnia 30. 10. 1991 r.,
2. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Łagiewniki, zatwierdzony uchwałą Rady
Gminy Łagiewniki nr XIV / 82 / 91 z dnia 30. 10. 1991 r..
Dla wsi gminnej Łagiewniki wraz z częścią gruntów we wsi Przystronie położonych przy drodze
krajowej nr 8 jest aktualnie opracowywany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
Uruchomienie rozwoju zainwestowania na wskazanych terenach o określonych preferencjach
(mieszkaniowych, mieszkaniowo-usługowych, letniskowych, turystyczno-rekreacyjnych, usługowych, przemysłowych,) może nastąpić po przeanalizowaniu przez Zarząd Gminy pojawiających się
możliwości inwestycyjnych (np. wniosków) oraz po podjęciu przez Radę Gminy uchwały o przystąpieniu do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i po jego uchwaleniu.
Przed podjęciem decyzji o przystąpieniu do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy przeprowadzić analizę odnośnie granic terenu podlegającego opracowaniu w kontekście najbliższego otoczenia, jego związków w zakresie infrastruktury technicznej,
komunikacji oraz potencjalnego oddziaływania. Analiza taka może w szczególnych przypadkach
prowadzić do rozszerzenia granic opracowania planu w stosunku do przyjętych wstępnie założeń. W
takiej analizie samorząd lokalny powinien również uwzględnić skutki finansowo-prawne uchwalenia planu związane np. z koniecznością wykupu na wniosek dotychczasowych właścicieli gruntów
przeznaczonych na cele publiczne (drogi, urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej) oraz wynikające z obowiązku doprowadzenia podstawowych sieci uzbrojenia (wodociąg, kanalizacja sanitarna, energia elektryczna).
Obszary obowiązkowego sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym określa sytuacje, w których sporządzanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest obowiązkowe :
• Jeżeli przepisy szczególne tak stanowią (np. na podstawie Ustawy „Prawo geologiczne i górnicze – wymagane jest opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla
terenów górniczych).
Obowiązek powstaje po upływie 6 miesięcy od wprowadzenie w życie stosownego przepisu.
• Dla obszarów, na których przewiduje się zadania rządowe służące realizacji ponadlokalnych
celów publicznych, ujęte w wojewódzkim programie zadań rządowych- finansowane z budżetu
państwa (na etapie uzyskiwania wniosków do niniejszego studium Wojewoda takich zadań nie
zgłosił).
Obowiązek powstaje po upływie 3 miesięcy od dnia ustalenia warunków wprowadzenia zadania
rządowego do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego- ustalenie tych warunków
następuje w drodze negocjacji Wojewody z lokalnym samorządem.
• Dla obszarów, na których przewiduje się zadania dla realizacji lokalnych celów publicznych tzn.
inwestycje finansowane z budżetu miasta (np. oczyszczalnie ścieków, wysypiska, ujęcia wody,
szkoły, drogi publiczne)
Decyzję o przystąpieniu do sporządzania w/w planu podejmuje Rada Gminy.
• Ze względu na istniejące uwarunkowania - czyli ustalenie innego niż dotychczasowy sposób
użytkowania terenu, konieczność ustalenia podziału terenów na działki budowlane, określenia
92
zasad realizacji układu komunikacyjnego i uzbrojenia terenu, konieczność uzyskania zgody na
zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze.
Istotną przesłanką do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest
konieczność uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntu rolnego na cele nierolnicze w
przypadkach, kiedy zwarty obszar projektowany pod określone funkcje nierolnicze przekracza
w kompleksie powierzchnię 0.5 ha dla klas I- III oraz 1.0 ha dla klasy IV. Wystąpienie ze stosownym wnioskiem do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (dla klas I- III) i do
Wojewody (dla klasy IV) może nastąpić tylko w ramach opracowywania miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Obowiązek określony w tym punkcie powstaje po upływie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku
o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, dotyczącego obszaru, dla
którego na podstawie obowiązującego obecnie planu zagospodarowania przestrzennego nie
można tych warunków ustalić, a zachodzą w/w uwarunkowania.
Decyzję o przystąpieniu do sporządzania w/w planu lub zmiany obowiązującego planu podejmuje Rada Gminy.
Obowiązek sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego ze względu na
istniejące uwarunkowania określa się dla następujących terenów :
1. Wieś Łagiewniki – dla całej wsi w zakresie rozwoju układu komunikacyjnego, zabudowy
mieszkaniowej, usługowej, produkcyjnej i rekreacyjno-wypoczynkowej,
2. Wieś Oleszna – dla całej wsi wraz z terenami wskazanymi pod rozwój funkcji mieszkaniowych
jednorodzinnych, usługowych i turystyczno-rekreacyjnych oraz projektowanego zbiornika wodnego „Oleszna",
3. Wieś Jaźwina – dla całej wsi w zakresie rozwoju układu komunikacyjnego, zabudowy mieszkaniowej i usługowej,
4. Wieś Słupice
– dla części północnej – tereny wskazane pod rozwój funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej, letniskowej i turystyczno-rekreacyjnej,
– dla części południowej – tereny wskazane pod rozwój skoncentrowanych funkcji turystycznorekreacyjnych i letniskowych nad projektowanym zbiornikiem wodnym „Słupice”,
5. Wieś Sieniawka (+ Mniowice) - tereny wskazane pod rozwój funkcji letniskowej i turystycznorekreacyjnej
6. Wieś Janczowice – dla terenów wskazanych pod rozwój funkcji zabudowy letniskowej
Ze względu na konieczność formułowania zasad harmonijnego kształtowania zabudowy oraz
rozwoju lokalnej infrastruktury technicznej zaleca się aby miejscowymi planami zagospodarowania
przestrzennego objąć również pozostałe nie wymienione wyżej miejscowości, a w szczególności
wsie położone w granicach otuliny Ślężańskiego Parku Krajobrazowego i w jego bezpośrednim sąsiedztwie oraz usytuowane przy głównych trasach komunikacyjnych.
93
IV. DOKUMENTACJA FORMALNO-PRAWNA.
1. Uchwała Rady Gminy w Łagiewnikach nr XXXII/231/98 z dnia 29 kwietnia 1998 r. o przystąpieniu do sporządzenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Łagiewniki”,
2. Zawiadomienie o przystąpieniu do sporządzania „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łagiewniki”, pismo Zarządu Gminy nr 690/99
z dn. 21.04.1999 r.
3. Tabela nr 1 - wnioski do studium.
4. Pismo Zarządu Gminy Łagiewniki w sprawie zaopiniowania “Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łagiewniki”, pismo Zarządu Gminy nr 496/2000
z dn. 31.03.2000 r.
5. Tabela nr 2 - opinie do projektu studium.
6. Uchwała Rady Gminy Łagiewniki nr XVIII / 129 / 2000 z dnia 28 września 2000 r. w sprawie
zatwierdzenia "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Łagiewniki".
94

gminy łagiewniki

Transkrypt

Podobne dokumenty

KRÓLOWA SPORTU

październik - Prologit.pl

Obsluga swiadczen

Echo Lagiewnik 2014.08

grudzień - Prologit.pl