Polski dziennikarz wygrał w Strasburgu

Polski dziennikarz wygrał w Strasburgu
Wpisany przez Piotr Kuspys
Wtorek, 24 Luty 2009 19:04 - Zmieniony Czwartek, 26 Luty 2009 16:15
Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu skazał Polskę za ograniczanie wolności wypowiedzi w
sprawie J. Długołęcki
(23806/03 ).
Obserwatorium wolności mediów w Polsce pragnie zwrócić uwagę na następujące fragmenty
wyroku, które mogą mieć istotne znaczenie w utrzymywaniu sankcji karnych za zniesławienie w
stosunku do dziennikarzy:
"45. Trybunał pragnie podkreślić, że natura i surowość kary nałożonej powinny być brane pod
uwagę podczas oceny proporcjonalności naruszenia prawa (np. sprawa Sürek p. Turcji (no. 1)
§ 64 I Chauvy i inni p. Francji, no. 64915/01, § 78, ECHR 2004-VI). W związku z powyższym,
ponieważ kara nałożona na skarżącego była relatywnie nie wysoka (zapłata 50 zł na cele
charytatywne i zwrot kosztów procesowych w wysokości 518 zł, ok. 120 euro w tamtym czasie)
i pomimo, że postępowanie wobec dziennikarza zostało warunkowo zawieszone, sądy krajowe
uznały dziennikarza za winnego popełnienia przestępstwa. W konsekwencji, skarżący został
wpisany do rejestru skazanych. Ponadto, sąd mógł podjąć sprawę w każdym czasie, w okresie
próby w razie gdyby zaistniały przesłanki prawem przewidziane (patrz Dąbrowski p. Poolsce,
no. 18235/02, § 36, 19 grudnia 2006 i Weigt p. Polsce (dec.), 74232/01, 11 października
2005).
46. Co więcej, kara nie powstrzymała skarżącego od przedstawiania swoich opinii, jednakże
stanowiła niejako cenzurę, która prawdopodobnie zniechęciła dziennikarza do wyrażania tego
rodzaju opinii w przyszłości. Skazanie może powstrzymywać dziennikarzy od brania udziału w
publicznej dyskusji dotyczącej życia społecznego (patrz, mutatis mutandis, Barthold p.
niemcom, wyrok z 25 marca 1985, Series A no. 90, p. 26, § 58, i Lingens p. Austrii, p. 27, §
44). W rzeczywistości dziennikarz przyznał się, że w wyniku postępowania karnego zaprzestał
działalności dziennikarskiej.
47. Na zakończenie, Trybunał pragnie wskazać, że postępowanie karne w niniejszej sprawie
zostało wszczęte poprzez wniesienie prywatnego aktu oskarżenia przez polityka a nie przez
prokuratora (patrz, a contrario, Raichinov p. Bułgarii, no. 47579/99, § 50, 20 kwietnia 2006) .
Postępowanie miało na celu zawieszenie postępowania. W związku z powyższym, utrzymane
przez Państwa Członkowskie środki karne za zniesławienie nie mogą być uznane jako takie za
nieproporcjonalne do zamierzonego celu (patrz Lindon, Otchakovsky-Laurens i July p. Francji
[GC], nos. 21279/02 I 36448/02, § 59, ECHR 2007-..., Radio France I inni. p. Francji, no.
53984/00, § 40, ECHR 2004-II and Rumyana Ivanova p. Bułgarii, no. 36207/03, § 68, 14 luty
2008). Niemniej jednak, Trybunał pragnie zauważyć, że wypowiedź w ramach publicznej
debaty, która została uznana za zniesławienie lub zniewagę władz państwowych, może rodzić
ryzyko pozbawienia wolności. W związku z powyższym, Trybunał przypomina, że nałożenie
kary pozbawienia wolności za przestępstwo prasowe może być uznana za zgodne z wolnością
słowa, wynikającej z art. 10 Konwencji jedynie w wyjątkowych przypadkach, m.in. kiedy inne
1/2
Polski dziennikarz wygrał w Strasburgu
Wpisany przez Piotr Kuspys
Wtorek, 24 Luty 2009 19:04 - Zmieniony Czwartek, 26 Luty 2009 16:15
prawa zostały naruszone, tak jak na przykład w razie mowy nienawiści lub namawianiu do
przemocy (patrz. Cump I Maz p. Rumunii [GC], no. 33348/96, § 115, ECHR 2004-XI). Według
Trybunału podobne rozważania powinny być stosowane do zniewagi wypowiedzianej w
związku z debatą publiczną. Trybunał pragnie również zauważyć, że Rezolucja 1577 (2007)
Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy zaleca państwom członkowskim, które utrzymują
karę pozbawienia wolności za zniesławienie, nawet jeśli nie są w rzeczywistości stosowane,
ich natychmiastowe wyeliminowanie (Rezolucja w sprawie depenalizacji zniesławienia przyjęta
4 października 2007 r.)."
Tłumaczenie wyroku zostało przygotowane na potrzeby prac Obserwatorium
2/2