egov2.0 - PDF - E

http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
Page 1
Błażej Sajduk – Wyższa Szkoła Europejska im. Józefa Tischnera
Tytuł raportu: “United Nations E-Government Survey 2014. E-Government for the Future We Want”
DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE ONLINE
United Nations E-Government Survey 2014
http://unpan3.un.org/egovkb/Reports/UN-E-Government-Survey-2014
Wcześniejsze
raporty:
http://www.unpan.org/DPADM/EGovernment/UNEGovernmentSurveys/tabid/600/language/en-US/De
fault.aspx
●
●
●
●
●
●
●
Raport definiuje E-government jako wykorzystywanie przez rządy państw technologii
informatycznych i komunikacyjnych w celu dostarczania obywatelom informacji i świadczenia usług
publicznych. Innymi słowy celem e-government jest usprawnienie przepływu informacji oraz
podniesienie jakości usług świadczonych przez państwo oraz wzrost upodmiotowienia i
zaangażowania obywateli w procesie politycznym.
Ze względu na podmioty E-goverment zawiera w sobie cztery rodzaje interakcji. Rząd – rząd, rząd –
biznes, rząd – konsument oraz rozwijające się coraz dynamiczniej podejście holistyczne dotyczące
wielopoziomowego układu aktorów.
Autorzy raportu wierzą, że dobrze działający e-government będzie narzędziem wspierającym
realizację i osiąganie tzw. celów milenijnych, w tym zrównoważonego rozwoju (m.in.
proekologiczne podejście, społeczna inkluzja, dzielenie się wiedzą, poprawa jakości życia połączone
ze wzrostem ekonomicznym).
Dobrze funkcjonujące rozwiązania e-government wymagają: dostępności do usług on-line,
infrastruktury telekomunikacyjnej oraz umiejętności ludzi do posługiwania się technologią.
Ankieta/badanie jest narzędziem pomiaru postępu w drodze do celu – lepszych usług e-government.
Wyniki badania muszą każdorazowo być osadzane w szerszym kontekście (np. rozwoju
gospodarczego danego kraju). Badanie skupia się na analizie rozwiązań e-government nie tylko z
perspektywy rozwiązań informatycznych ale bierze pod uwagę element partycypacyjny i
powiększający społeczną inkluzję. Raport podkreśla, że celem jest włączenie, inkluzja w rozwój
wszystkich.
To jedyny taki raport na świecie, w dokumencie oceniono 193 kraje-członków ONZ. Na podstawie
badania łatwo dostrzec ogólną prawidłowość – im wyższy stopień przychodów w danym kraju tym
wyższy stopień rozwoju e-administracji. Inne wskaźniki, takie jak wykształcenie, dostępność
infrastruktury teleinformatycznej są powiązane z zamożnością społeczeństwa. Choć należy
zauważyć, że wysokość PKB per capita nie determinuje wysokiego stopnia rozwoju e-administracji.
Wśród regionów, wiodącą rolę odgrywa Europa, należy jednak zaznaczyć, że każdy z regionów
posiada własną specyfikę, z łatwo wyróżnialnymi liderami oraz krajami zacofanymi. Zazwyczaj
stopień rozwoju e-administracji w danym państwie jest pochodną wcześniejszych inwestycji w
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
Page 2
infrastrukturę teleinformatyczną, kapitał ludzki oraz dostępność innych usług on-line.
Pierwsza 10 państw-liderów z zakresu e-admnistracji
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Republika Korei Południowej
Australia
Singapur
Francja
Holandia
Japonia
USA
Wielka Brytania
Nowa Zelandia
Finlandia
Regionalni liderzy
Afryka
Tunezja
Mauritius
Ameryki
USA
Canada
Azja
Republika Korei Południowej
Singapur
Europa
Francja
Holandia
Oceania
Australia
Nowa Zelandia
●
●
●
●
●
W 2014 roku, po raz pierwszy wszystkie 193 państwa zrzeszone w ONZ posiadały swoje strony
internetowe.
Większość z przebadanych państw gwarantuje swoim obywatelom podstawowe narzędzia
umożliwiające przeszukiwanie stron, zazwyczaj w więcej niż tylko języku narodowym. Około połowy
państw umożliwia użytkownikom przeprowadzanie zaawansowanego procesu wyszukiwania i tylko
40% państw umożliwia użytkownikom korzystanie z zaawansowanych narządzi takich jak
tagowanie czy tworzenie list interesujących tematów. Mniej niż jedna trzecia wykazuje możliwość
nawiązywania bezpiecznego (szyfrowanego) połączenia. Autorzy raportu odnotowali również
zadziwiająco małą ilość rozwiązań wykorzystujących SMSy.
Wśród trendów obecnych w tworzeniu rozwiązań dla e-administracji wyraźnie widać rosnące
zainteresowanie mediami społecznościowymi, technologią mobilną oraz crowdsourcingiem.
Próbując dotrzeć do obywateli, rządy państw sięgają zarówno po kanały komunikacji formalnej jak i
pozaformalnej.
Autorzy raportu zwracają uwagę, iż bardzo często zamiast tworzyć nowe platformy komunikacji
lepiej zaadaptować już istniejące narzędzia i kanały. Ważna jest również integracja narzędzi on-line
i off-line, które służą komunikacji.
Pomiędzy 2012 a 2014 rokiem ilość państw oferujących aplikacje i portale przystosowane dla
urządzeń mobilnych podwoiła się do prawie 50 państw. Media społecznościowe oraz wykorzystanie
technologii mobilnych nie należą do rozwiązań wysokonakładowych, rozwiązaniem pośrednim są
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
●
●
●
●
Page 3
publiczne kioski umożliwiające korzystanie z e-administracji w 2014 roku 36 państw posiadało
takie rozwiązanie. Jednak to rozmowavia telefon pozostaje dominującą formą zdalnej komunikacji.
Przyszłością jest jednak podejście mieszane, uwzględniające różne kanały komunikacji.
Dostęp i wykorzystanie e-administracji jest pochodną wykluczenia cyfrowego, które z kolei jest
silnie skorelowane z poziomem społeczno-ekonomicznym społeczeństwa.
Wzrost zainteresowania e-administracją jest bezpośrednio związany z możliwościami i jakością,
usług jakie będą oferować rządy (prostota rozwiązań, przydatność, personalizacja, możliwość
monitorowania reakcji zwrotnej). Celem nie jest bowiem zwiększenie wykorzystania rozwiązań eadministracyjnych ale maksymalizacji ich użyteczności dla ludzi.
Istotnym trendem jest Open Government Data, czyli udostępnianie obywatelom, biznesowi i
trzeciemu sektorowi w coraz większym wymiarze informacji gromadzonych przez instytucje
państwowe. 46 krajów posiada osobne portale internetowe przeznaczone wyłącznie na
udostępnianie gromadzonych informacji, przy czym większość z nich, udostępnia te dane (open
data) w formacie łatwym to zaimportowania do programów służących do agregacji danych.
W najbliższej przyszłości rozwój w rozwoju e-administracji będzie dotyczyć nie tylko wzrostu skali
wykorzystania aktualnie dostępnych rozwiązań, ale również silnego rozwoju aplikacji i technologii
dedykowanych urządzeniom mobilnym, społecznościowym. Dla autorów raportu nie ulega
wątpliwości, że szybkość rozwoju e-administracji jest uzależniona od siły woli politycznej.
Światowy ranking e-administracji
●
●
●
●
●
●
●
E-Government Development Index (EGDI) to wskaźnik składający się z trzech głównych pól
funkcjonowania e-administacji: dostępność usług on-line, jakość sieci telekomunikacyjnej oraz
jakość kapitału ludzkiego (ang. provision of online services, telecommunication conectivity, human
capacity). Innymi słowy, to wskaźnik, który ilustruje rozwój zdolności e-administracji w różnych
krajach. We względu na osiągnięty wynik państwa podzielono na cztery grupy: o bardzo wysokim
wyniku EGDI, powyżej 0,75; o wysokim wyniku – pomiędzy 0,5 a 0,75; o średnim wyniku –
pomiędzy 0,25 a 0,50 oraz o niskim wyniku EGDI – poniżej 0,25. Ponadto szczególne miejsce zajęła
analiza krajów z trzech podgrup: małych wyspiarskie kraje rozwijające się (38 państw), rozwijające
się kraje kontynentalne (48 państw), kraje najmniej rozwinięte (48 państw).
Rozwój rozwiązań e-admnistracji jest postrzegany przez rządy w dużej mierze przez pryzmat
obniżania kosztów funkcjonowania państwa, szczególne miejsce w tym kontekście zajmuje
wykorzystanie danych udostępnionych przez administrację publiczną.
25 spośród analizowanych państw posiada bardzo wysokie wskaźniki EGDI, wszystkie należą do
kategorii państw wysokorozwiniętych. Są to: Republika Korei, Australia, Singapur, Francja
Holandia, Japonia, USA, Wielka Brytania, Nowa Zelandia, Finlandia, Kanada Hiszpania, Norwegia,
Szwecja, Estonia, Dania, Izrael Bahrajn, Islandia, Austria, Niemcy, Irlandia, Włochy, Luxemburg,
Belgia.
Wyraźnie widać, iż 25 najbardziej rozwiniętych państw jest wyraźnie bardziej zaawansowanych w
rozwoju e-administracji od reszty świata (średnia dla wysoko rozwiniętych państw to 0,8368
podczas, gdy średnia globalna to 0,4712).
Kraje rozwijające się próbują nadgonić tą różnicę wykorzystując np. kioski internetowe
dedykowane e-administracji lub urzędy pocztowe.
W Afryce najwyższy poziom EGDI osiągnęły Tunezia oraz Mauritius, odpowiednio 75 i 76 miejsce w
rankingu. W obu amerykach prym wiodą USA i Kanada, odpowiednio 7 i 11 miejsce. W Azji
Republika Korei oraz Singapur zajmują w rankingu EGDI odpowiednio 1 i 3 miejsce. Francja z 4 i
Holandia z 5 miejscem w rankingu EGDI stanowią europejskiej czołówki. W Oceanii liderami są
Australia (2 miejsce w rankignu EGDI) oraz Nowa Zelandia (miejsce 9).
Priorytetem dla małych krajów wyspiarskich jest rozwój szerokiej gamy aplikacji i rozwiązań
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
●
●
Page 4
dających możliwość ostrzegania własnych obywateli przed klęskami żywiołowymi. Do tego celu
najlepiej nadają się technologie mobilne, wspierane przez rozwiązania pośrednie – wykorzystanie
bibliotek oraz kiosków internetowych.
Największym wyzwaniem dla rozwijające się kraje kontynentalnych jest brak dostępu do
globalnych rynków, przez co zarówno rozwijane rozwiązania i infrastruktura służą przezwyciężeniu
tego problemu.
Kraje najmniej rozwinięte mają podstawowy problem z brakiem dostępności do sieci elektrycznej
(79% ludności nie ma dostępu do prądu) i internetu (6 na 100 mieszkańców).
Rozwój usług on-line
●
Rozwój usług on-line związany jest z pokonaniem wyzwań z zakresu: bezpieczeństwa on-line,
zarządzania tożsamościami, systemem płatności, koordynacją kanałów komunikacji. Należy
również podkreślić fakt, iż część obywateli może preferować kontakt twarzą w twarz od kontaktu
via internet. W raporcie do podstawowych funkcjonalności, które powinny oferować serwisy eadministracji on-line zaliczono m.in.: możliwość odnalezienia strony internetowej za pomocą
wyszukiwarki internetowej, aktualizacja treści co najmniej w ciągu ostatnich trzech miesięcy,
dostęp do więcej niż jednej wersji językowej, dostęp do mapy strony oraz pomocy. Wśród
zaawansowanych cech rozwiązań z zakresu e-administracji on-line oceniano: zaawansowane
możliwości wyszukiwania treści, oświadczenia o ochronie prywatności, możliwość tagowania treści
oraz zabezpieczenie strony internetowej.
E-partycypacja
●
●
●
●
●
●
E-partycypacja nie zastąpi tradycyjnych form aktywności i kontaktu z państwem (w postaci
kontaktów twarzą w twarz, za pomocą wydrukowanych formularzy czy telefonu).
W zależności stopnia, w którym dana forma aktywizuje obywateli, raport rozróżnia i wykorzystuje
w analizie trzy poziomy e-partycypacji. Najbardziej pasywną formą jest e-informacja, czyli
jednokierunkowe informowanie obywateli, e-konsultacje, czyli angażowanie obywateli w
dwukierunkową wymianę wiedzy, e-podejmowanie decyzji, stworzenie warunków, w których
obywatele stanowią element procesu decyzyjnego. Przesuwanie się w stronę rozwiązań
aktywizujących udział obywateli pośrednio wzmacnia dwie tendencje. Po pierwsze zmienia oblicze
obywateli z biernych petentów na aktywnych współdecydentów. Po drugie wspiera inkluzyjny i
zrównoważony rozwój. Autorzy raportu skupili się w badaniach na analizie (jakościowej) trzech
rodzajów udogodnień umożliwiających e-partycypację, które korespondują z wymienionymi
poziomami (e-informacji/e-konsultacji/e-podejmowania decyzji), zamiast analizować (ilościowy)
stopień ich wykorzystania.
E-partycypacja obejmuje takie cechy jak: dostęp do informacji archiwalnych (m.in. nt. polityk
publicznych, budżetu, aktów prawnych oraz edukacji, zdrowia, finansów, dobrobytu, informacji o
pracy i środowisku), dostęp do baz danych agregujących te informacje, dostępność oprócz języka
urzędowego również innych wersji językowej rządowych stron internetowych, możliwości
charakterystyczne dla mediów społecznościowych, możliwość prowadzenie e-konsultacji,
możliwość wyrażania przez obywateli w sposób nieskrępowany własnych opinii oraz dostępność do
narzędzi umożliwiających podejmowanie decyzji.
W badaniu najwyższe wyniki w zakresie e-partycypacji otrzymały kolejno: Holandia, Republika
Korei, Urugwaj, Francja, Japonia, Wielka Brytania, Australia, Columbia.
Podobnie, jak w przypadku innych zmiennych poziom PKB per capita jest ważnym czynnikiem
sprzyjającym wysokiemu poziomowi rozwoju e-partycypacji.
Interesującym rozwiązaniem stosowanym w Urugwaju jest system Ureport, który zbiera informacje
od obywateli za pomocą systemu obejmującego m.in.: darmowe SMSy, programy radiowe oraz
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
●
●
●
●
●
●
Page 5
gazety codzienne.
Do przeprowadzania e-konsultacji najpopularniejszymi narzędziami są: serwisy społecznościowe,
forum on-line, kwestionariusze on-line, głosowanie on-line, narządzie służące do tworzenia petycji
oraz.
Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowane na Słowacji narządzie Sugeruję rządowi, którego częścią
jest portal: http://predlagam.vladi.si/.
Autorzy raportu zauważają również, że dużym ułatwieniem dla rządów jest wykorzystanie już
istniejących rozwiązań w tym możliwości serwisów Facebook i Twitter.
Autorzy wskazują również na stabilny trend stopniowego wzrostu powszehcności rozwiązań
umożliwiających podejmowanie decyzji on-line.
Polityka e-partycypacji wyraża się w prowadzeniu przez państwa polityk umożliwiających dostęp
on-line do informacji: na temat zamówień publicznych (76 krajów), treści polityk publicznych (75),
prawa obywateli do informacji dostępnej on-line (56), na temat kalendarzy (37), dostarczania
informacji na temat skutków nowych polityk publicznych/usłóg/podjętych decyzji.
Autorzy raportu rekomendują: stworzenie ram prawnych i instytucjonalnych fundamentów, które
umożliwią pełny dostęp do informacji, ochronę informacji prywatnych i publicznych; zwiększanie
poziomu umiejętności korzystania z mediów cyfrowych (Digital media literacy); wspieranie już
istniejących e-inicjatyw z zakresu e-administracji; wspieranie rozwoju technologii
teleinformatycznych; integracja dostępnych rozwiązań off-line i on-line w celu realizacji
zrównoważonego i inkluzyjnego rozwoju.
Rząd i administracja państwowa
●
●
●
Całość administracji rządowej (Whole-of-Government), można zdefiniować jako „działanie różnych
agend rządowych, w różnych obszarach ich odpowiedzialności w celu wspólnego osiągnięcia
spójnych rezultatów z zakresu rozwoju polityk, zarządzania i świadczenia usług” (s. 75). Natomiast
model zarządzania oparty na współpracy – współdzielonego rządzenia (Collaborative Governance)
oznacza „proces zarządzania opierający się na współpracy pomiędzy rządem a wszystkimi
pozarządowymi interesariuszami”. Podejścia zintegrowane do zrównoważonego rozwoju
(integrated approaches to sustainable development ) zakłada holistyczne połączenie obu modeli.
Wzrost stopnia synergii pomiędzy poziomem rządowym i samorządowym można osiągnąć poprzez
zastosowanie nowoczesnych technologii (zwłaszcza tych umożliwiających kolektywną pracę na
odległość). Zdaniem twórców raportu, tylko w ten sposób możliwe będzie stworzenie warunków dla
zrównoważonego rozwoju w trzech kluczowych obszarach – ekonomicznym, społecznym i
ekologicznym.
Nowe, holistyczne podejście do roli rządu i administracji samorządowej jest efektem zmian w
postrzeganiu roli sektora publicznego. Państwo i rząd: stają się katalizatorami zmiany a nie jak
dotąd wyłącznie dostarczycielami usług; ułatwiają i stymulują sieciową odpowiedzialność
podmiotów poprzez ich upodmiotawianie i czynienie z nich części rozwiązania ich własnych
problemów; stają się przedsiębiorcze w tworzeniu zysku i promowaniu współpracy; działają za
pomocą różnych agend i urzędów w sposób spójny i zintegrowanych; przewidują problemy i stają
się proaktywne w miejsce dawnego reagowania już po zaistnieniu problemu; w pełni wykorzystują
dobrodziejstwa najnowszej technologii; przekształcają nastawienie ludzi tworząc kulturę
współpracy, przejrzystości i odpowiedzialności za swoje działania.
Pomimo promowania podejścia holistycznego, autorzy raportu podkreślają, że nie zawsze i nie
każda współpraca pomiędzy agendami i instytucjami rządowymi oraz integracja usług musi być
korzystna. Głównymi problemami mogą być czasochłonność procesu integracji oraz potencjalne
problemy wynikające z błędnego kierownictwa. Ostatecznym kryterium przemawiającym za
podejściem integrującym działania rządowe i samorządowe jest ich efekt dla obywatela.
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
●
●
●
●
●
●
●
●
Page 6
Naczelnymi zasadami integracji usług są ich: możliwie najwyższa jakość, wysoka dostępność,
ekonomiczność oraz nastawienie na obywatela.
Dla wprowadzenie całościowego podejścia do administracji rządowej niezbędne są: przyjęcia
postawy przywództwa nastawionego na współpracę i rozwój zasobów ludzkich; ram
instytucjonalnych dla efektywnego koordynowania, przejrzystości oraz odpowiedzialności za
podejmowane działania; dostarczanie i upodmiotowienie obywateli za pomocą innowacyjnie
zintegrowanych usług publicznych; zarządzanie rozwiązaniami teleinformatycznymi w sposób
pobudzający współpracę.
Interesującym przykładem opisanych powyżej modeli działania administracji centralnej i
samorządowej jest stworzony w Republice Południowej Korei system monitorowania przejrzystości
wydatków publicznych – The Digital Budget and Accouting System (BDAS), który integruje w sobie
dane z istniejących systemów finansowych.
Innym przykładem dobrego rozwiązania jest system Smart ID Card wprowadzony w Emiratach
Arabskich. Dowody osobiste zawierają w sobie dane biometryczne, które są gromadzone w trakcie
obowiązkowych badań zdrowotnych.
Autorzy raportu obserwują tendencję odchodzenia od idei administracji publicznej jako obsługi
przy jednym okienku (One-Stop-Shop) w stronę licznych wyspecjalizowanych portali.
Dobrym przykładem jest strona francuskiej służby cywilnej (www.service-pulic.fr), która integruje
w sobie informacje najważniejsze dla indywidualnych obywateli, biznesu oraz specjalistów. Strona
składa się z trzech sekcji: pierwszej poświęconej prawom obywatelskim i procedurom, drugiej
poświęconej pomocy przy procedurach administracyjnych (zawiera np. wzory dokumentów),
trzeciej w której znajdują się informacje na temat usług administracji rządowej i samorządowej.
Autorzy raportu mocno podkreślają trend odejścia od obecnej w przeszłości wizji obywateli jako
pasywnych odbiorców usług i rządu jako dostarczyciela „rozwiązań” do obecnie silnej tendencji,
gdzie nacisk jest kładziony na to jak usługi są realizowane, zarządzane i dostarczane obywatelom.
W 2014 roku 105 spośród 193 analizowanych państw podjęło próbę „przybliżenia” obywatelom za
pomocą serwisów internetowych administracji rządowej integrowanych z serwisami
samorządowymi.
Autorzy raportu podkreślają, że tworzenie nowoczesnej e-administracji nie sprowadza się wyłącznie
do kwestii technicznych, równie istotne jest odpowiednie zintegrowanie oczekiwań wszystkich
interesariuszy oraz wymienianych przez nich informacji.
Technologie mobilne
●
●
●
●
●
●
●
Szacuje się, że do końca 2013 roku 60% ludzi na świecie miało dostęp do internetu, do
października 2012 zarejestrowano 6 miliardów abonamentów telefonii komórkowej.
Wśród kanałów komunikacji raport wskazuje: kontakt twarzą w twarz, via telefon, przez stronę
internetową, e-mailem, SMSem lub innych systemem tekstowym, portale dla urządzeń mobilnych,
za pomocą aplikacji mobilnych, za pomocą mediów społecznościowych, w publicznych kioskach z
dostępem do interntu, za pośrednictwem interesariuszy zewnętrznych.
Wszystkie z 193 badanych krajów posiadały swoje strony internetowe.
Rządy niektórych państw (np. Wielkiej Brytanii i Danii) zaczynają przyjmować strategie, w których
stanem naturalnym jest kontaktowanie się z administracją rządową i samorządową za pomocą
mediów elektronicznych (Digital by default).
E-mail pozostaje fundamentalnym kanałem komunikacji agend rządowych i samorządowych z
obywatelami.
SMSy nie są tak popularną formą komunikacji pomiędzy organami administracji rządowej i
samorządowej – 80% badanych krajów nie wykorzystuje tego kanału komunikacji.
Portale dla urządzeń mobilnych i aplikacje mobilne stanowią dobre uzupełnieni dla e-administracji.
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
●
●
●
●
●
●
●
●
Page 7
Od 2012 roku do 2014 roku ilość państw oferujących rozwiązania mobilne podoiła się, aktualnie
14% państw posiada takie rozwiązania dla spraw finansowych, 10,9% dla zdrowia, 7,3% dla spraw
związanych ze środowiskiem, 10,9% dla kwestii związanych z pracą, 8,3% dla kwestii socjalnych,
14% dla kwestii edukacyjnych. Rozwiązania tego typu są wykorzystywane m.in. do wyszukiwania
informacji lub wspierania e-partycypacji. Rząd USA zlecił wszystkim agencjom federalnym
opracowanie, co najmniej dwóch aplikacji.
Media społecznościowe są bardzo ważnym elementem transformacji nie tylko modeli biznesowych
ale mogą również zmienić oblicze e-administracji. Samo posiadanie konta na Facebooku czy
Twitterze oczywiście nie wystarczy, istotne jest natomiast podjęcie próby wykorzystania
mechanizmów znanych z mediów społecznościowych do usprawnienia funkcjonowania wybranych
obszarów e-administracji. Aktualnie 118 ze 193 badanych państw wykorzystuje media
społecznościowe do e-konsultacji, 71 wykorzystuje w e-administracji.
36 ze 193 badanych państw wykorzystuje publiczne kioski z dostępem do internetu, w których
można rozwiązać problemy obywateli.
Dla komunikacji za pośrednictwem interesariuszy zewnętrznych bardzo ważnym elementem jest
Partnerstwo publiczno-prywatne (występujące w 45 ze 193 badanych państw).
Interesującym przykładem są USA, gdzie rząd udostępnił znaczne zasoby danych, na bazie których
powstały setki aplikacji (w ramach Partnerstwa publiczno-prywatnego).
Pomimo wszystkich wskazanych powyżej rozwiązań, wciąż kontakt twarzą w twarz i wymiana
wydrukowanych dokumentów pozostaną najważniejszymi kanałami komunikacji. Badania sugerują,
że telefon jest najskuteczniejszym medium dla rozwiązywania problemów a strony internetowe do
zdobywania informacji.
Zdaniem autorów optymalnym rozwiązaniem jest podejście wielokanałowe, wykorzystujące
wszystkie dostępne media, tam gdzie to korzystne dla obywateli. Mitem natomiast jest twierdzenie,
że rządy muszą być w awangardzie postępu i bezdyskusyjnie włączać w swoje działania wszelkie
nowiki techniczne. Sednem podejścia wielokanałowej komunikacji jest założenie, iż należy
optymalizować wykorzystanie wybranych kanałów komunikacji dla konkretnych usług. Cztery
zasady takiego podejścia od komunikacji zakładają, że jest ona syntezą strategii działania
administracji, przepływu pracy, danych i technologii; jej naczelnym celem jest równe traktowanie
obywateli i wspieranie równości społecznej; Kanały komunikacji służą do wymiany informacji
pomiędzy obywatelami, który przekazują swoje potrzeby a jednostkami administracji, które
dopasowują do nich działania, zasoby i technologie; taka komunikacja musi być innowacyjna i
rozwijać się w celu osiągania najlepszych rezultatów oraz satysfakcji obywateli.
Wyzwaniem dla wielokanałowego podejścia do komunikacji jest zachowanie spójności informacji
przekazywanych różnymi kanałami, kwestie związane z bezpieczeństwem oraz zapewnienie
działania całego systemu na różnych urządzeniach przenośnych z różnymi systemami
operacyjnymi.
Interesującym przykładem są rozwiązania zastosowane przez stan Guanajuato w Meksyku –
wirtualny, kreskówkowy asystent udzielający odpowiedzi głosowych lub tekstowych. Innym
przykładem jest aplikacja OPower w której zastosowano elementy grywalizacyjne. Sama aplikacja
dostępna jest w USA, Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii, Australii i Kanadzie, jej celem jest
zwiększenie świadomości obywateli w zakresie wiedzy o oszczędzaniu energii. Kolejnym
interesującym przykładem jest „Cyfrowa poczta” (Digital Post) uruchomiona przez rząd Danii, to na
nią trafiają wiadomości od jednostek administracji rządowej i samorządowej. Dostęp do niej mogą
mieć oprócz bezpośrednio zainteresowanego obywatela, również upoważnieni do tego członkowie
jej/jego rodziny. Podobne rozwiązanie o nazwie OneInbox wprowadzono w Singapurze w 2013
roku.
Zasypywanie wykluczenia cyfrowego
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
●
Page 8
Wykluczenie cyfrowe (Digital divide) osób i państw dotyczyło kwestii związanych z ograniczoną
dostępnością do istotnych informacji, ograniczenie wynikało z nakładów finansowych, które
należało ponieść by nabyć odpowiednią infrastrukturę niezbędną do pozyskiwania tych informacji.
Państwa na świecie są bardzo zróżnicowane pod względem dostępu o internetu, istnieje bardzo
silna korelacja pomiędzy zamożnością społeczeństw a dostępem do sieci.
Perspektywy rozwoju e-administracji po 2015 roku
●
●
●
●
●
●
●
●
Zdaniem autorów raportu rozwój usług e-administracyjnych sukcesywnie rośnie, rodzi się jednak
pytanie o stronę podażową, czyli o obywateli, którzy korzystają z tych rozwiązań. Państwa są pod
tym ostatnim względem bardzo zróżnicowane, przy czym zamożność społeczeństwa nie odgrywa tu
decydującej roli, np. ponad 70% obywateli Islandii, Danii korzysta z elektronicznych formularzy
podczas gdy we Włoszech odsetek ten wynosi około 10%. Unia Europejska planuje podwyższenie
odsetka obywateli korzystających z e-usług urzędów administracji rządowej i samorządowej w
okresie od 2011 do 2015 roku z 44% do 50%.
Autorzy raportu zauważają, iż często wśród użytkowników rozwiązań e-administracji nie ma ludzi
młodych, co może wynikać np. z faktu, iż nie muszę rozliczać (jeszcze) podatków. Ponadto istnieje
poważne pytanie, czy upowszechnianie się rozwiązań e-administracyjnych nie pogłębi istniejącego
już podziału na bogatych i zamożnych – zazwyczaj osoby lepiej sytuowane posiadają lepszą wiedzę
na temat wykorzystania nowoczesnych technologii. Innymi słowy rozwarstwienie ekonomiczne w
społeczeństwie pogłębi się, bogaci i technicznie zaawansowani obywatele poprawią swoją
(uprzywilejowaną) sytuację, natomiast mniej zamożna część społeczeństwa nie będzie w stanie
nadrobić dzielącego jej dystansu. W krajach takich jak Dania, Holandia czy Wielka Brytania szacuje
się, że od 15 do 20 % społeczeństwa nie będzie w stanie skorzystać z usług oferowanych przez eadministrację.
Autorzy podkreślają zasadnicze znaczenie odpowiedniego projektowania rozwiązań eadministracyjnych, tak by były one możliwie przyjazne w obsłudze przez użytkowników.
Nasilającą się tendencjami są odchodzenie od polityki „jednego okienka” w kierunku m.in.
rozwiązań stawiających na prostotę wyszukiwania, również obserwowany jest trend zmierzający do
personalizacji usług.
Rządy muszą powiadać jasną diagnozę tego, kim są użytkownicy ich usług. Autorzy raportu
podkreślają nieefektywność polityki bazującej na przenoszeniu wszystkich usług do sieci, bez
uprzedniego przeanalizowania oczekiwań obywateli. Dlatego ważne jest mieszania kanałów
komunikacji tak by uwzględniały zarówno osoby przekonane do rozwiązań on-line, tych którzy nie
mają dostępu do sieci (IT have-nots) oraz tych, który a priori odrzucają rozwiązania z zakresu eadministracji (IT will-nots).
Wśród rozwiązań wykorzystujących rozwiązania pochodzące z mediów społecznościowych autorzy
wskazują Hiszpanię i Chile, w których tego typu rozwiązania są wykorzystywane przez urzędy
skarbowe. Podobnie władze miejskie Dystryktu Kolumbii, Chicago i San Francisco wykorzystują
m.in. serwis Twitter w celu podnoszenia jakości usług świadczonych przez administrację
samorządową.
Rozwijającym się segmentem e-usług jest e-edukacja, usługi związane z profilaktyką zdrowotną
(mobile-health), możliwość dokonywania płatności i otrzymywania świadczeń na odległość (epayment) oraz poszukiwaniem informacji o zatrudnieniu za pomocą rozwiązań on-line i mobilnych.
Interesującym przykładem zarządzania świadczeniami finansowymi na odległość jest największy na
świecie program tego typu prowadzony przez rząd Indii o nazwie National Rural Employment
Guarantee Scheme (NREGS).
http://egov2.eu/pl/knowledge-base/e-government-for-the-future-we-want-omowienie-raportu-onz/
Page 9
Otwarte rządowe zasoby danych
●
●
●
●
Otwarte rządowe zasoby danych (Open Government Data) to udostępnione przez administrację
państwową informacje, które są dostępne nieodpłatnie, mogą być przetwarzane i udostępniane bez
konieczności uzyskiwania zgody.
Twórcy raportu oceniali dostępność otwartych rządowych zasobów danych z zakresu edukacji (115
państw spośród 193 badanych), służby zdrowia (109 państw), finansów i wydatków państwa (130
państw), ubezpieczeń społecznych (94 państwa), pracy (107 państw) i stanu środowiska
naturalnego (106 państw). Pod uwagę brano również to, czy dane były dostępne dla grup
narażonych na wykluczenie oraz format ich udostępniania (dokumenty typu CSV – 56 – państw,
pliki Excel – 86 krajów, itp.). 46 Państw utworzyło osobne portale dedykowane wyłącznie
udostępnianiu tego rodzaju danych. Z dostępu do tego rodzaju danych korzystają organizacje
pozarządowe np. OpenSpending czy Open Budget Surveys.
Tylko nieliczne kraje uchwaliły odpowiednie prawo, które zobowiązuje rządy do publikowania
danych w formatach edytowalnych przez programy na zasadach otwartej licencji. Wśród liderów w
tej dziedzinie są m.in. Nowa Zelandia, Unia Europejska, Republika Korei oraz USA.
Kilka organizacji promuje swoje standardy dotyczące publikowania otwartych rządowych zasobów
danych, w tym m.in. UNDESA – The Guidlines on Open Government Data for Citizen Engagement;
The World Bank – Open Data Readiness Assessment (ODRA); The Web Foundation.
Tagged: ONZstrategia cyfrowa