Informacje jak założyć stowarzyszenie zwykłe Stowarzyszenie

Informacje jak założyć stowarzyszenie zwykłe
Stowarzyszenie zwykłe
Działanie stowarzyszeń zwykłych reguluje ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o
stowarzyszeniach. Założenie stowarzyszenia zwykłego jest prostsze niż utworzenie
stowarzyszenia zarejestrowanego w KRS. By je powołać wystarczą już trzy osoby –
pełnoletnie, posiadające obywatelstwo polskie i niepozbawione praw publicznych. Osoby
prawne takie jak firmy, spółki czy inne organizacje pozarządowe nie mogą być założycielami
stowarzyszenia zwykłego; co więcej – nie mogą być również członkami takiej organizacji,
ponieważ w stowarzyszeniu zwykłym mogą zrzeszać się jedynie osoby fizyczne.
Osoby zakładające stowarzyszenie zwykłe decydują o jego nazwie i celu działalności,
określają siedzibę stowarzyszenia i teren jego działania. Wybierają także swojego
przedstawiciela, który będzie uprawniony do reprezentowania założycieli wobec urzędu,
mogą też upoważnić go do zaciągania zobowiązań w imieniu organizacji (np. robienia
zakupów na rzecz stowarzyszenia, podpisywania umów partnerskich z innymi organizacjami
itp.). Wszystkie te zasady określają w regulaminie działalności stowarzyszenia, który
stanowi najważniejszy dokument stowarzyszenia zwykłego i pełni taką rolę, jak statut w
stowarzyszeniu zarejestrowanym.
Jak założyć stowarzyszenie zwykłe?
Już sama wola założycieli, czyli podjęcie przez nich decyzji o utworzeniu stowarzyszenia
zwykłego i uchwalenie regulaminu działalności, powoduje powstanie stowarzyszenia. Aby
jednak taki podmiot mógł podjąć działania, założyciele muszą na piśmie zgłosić
utworzenie stowarzyszenia do organu nadzorującego – Starostwo Powiatowe w
Legionowie (w załączeniu karta informacyjna- jakie dokumenty należy złożyć ).
Opłaty
Złożenie wniosku o wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych oraz sam wpis są bezpłatne.
Opłatę trzeba ponieść za wydanie zaświadczenia potwierdzającego wpis. Nie jest to dokument
obowiązkowy, wydaje się go na wniosek stowarzyszenia. Będzie jednak konieczny do
uzyskania numeru REGON. Opłata skarbowa za wydanie takiego zaświadczenia, zgodnie z
ustawą o opłacie skarbowej, wynosi 17 zł.
Działalność – co może, a czego nie może zrobić stowarzyszenie zwykłe?
Ceną, którą trzeba zapłacić za uproszczoną procedurę zakładania stowarzyszeń
zwykłych, jest ograniczenie możliwości ich działania. Ograniczenia te wynikają z roli
społecznej, jaką odgrywają stowarzyszenia zwykłe. Często mają charakter lokalny, zrzeszają
niewielkie grupy osób, które pragną zrealizować konkretne cele. Stowarzyszenia takie nie
mają osobowości prawnej.
W praktyce oznacza to, że stowarzyszenia zwykłe nie mogą:
powoływać swoich oddziałów terenowych,
łączyć się w związki stowarzyszeń,
zrzeszać osób prawnych (np. innych stowarzyszeń, firm itp.),
prowadzić działalności gospodarczej,
przyjmować darowizn, spadków, zapisów, otrzymywać dotacji, korzystać z
ofiarności publicznej.
Składki członkowskie
Jedyne źródło dochodu stowarzyszenia zwykłego stanowią składki członkowskie. Są one
zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych). Stowarzyszenie zwykłe nie ma możliwości pozyskiwania
środków pieniężnych z innych źródeł. Złamanie tego przepisu doprowadziłoby do zakazu
działalności stowarzyszenia.
Wysokość składki członkowskiej w stowarzyszeniu zwykłym powinna być taka sama dla
wszystkich członków. W wyjątkowych okolicznościach, ustalonych solidarnie przez
członków stowarzyszenia, można kogoś zwolnić z opłacenia składki.
Zatrudnianie pracowników
Stowarzyszenie zwykłe nie może zatrudniać pracowników, ponieważ nie ma osobowości
prawnej i w związku z tym nie może zawierać długotrwałych umów prawnie skutecznych.
Może jedynie zlecić komuś krótkotrwałe prace okresowe związane z bieżącą działalnością. W
praktyce często zdarza się, że stowarzyszenia zwykłe zlecają coś firmom zewnętrznym.
Obowiązki stowarzyszenia zwykłego: NIP, REGON, konto bankowe, księgowość,
sprawozdania
Z faktu, że stowarzyszenie zwykłe stanowi prostszą formę stowarzyszenia, która nie wymaga
rejestracji w KRS i nie ma osobowości prawnej, nie wynika, iż jest zwolnione z innych
obowiązków, którym podlegają pozostałe stowarzyszenia. W odrębnych przepisach prawnych
obowiązujących wszystkie organizacje nie istnieje wyłączenie dla stowarzyszeń zwykłych.
Stowarzyszenie zwykłe, podobnie jak organizacja zarejestrowana w KRS, musi uzyskać
numery REGON i NIP.
REGON, NIP
Po otrzymaniu informacji o wpisie do ewidencji stowarzyszeń zwykłych, organizacja taka
powinna zgłosić się do urzędu statystycznego właściwego ze względu na swoją siedzibę
(odpowiedni adres można znaleźć na stronie internetowej GUS www.stat.gov.pl) i wystąpić o
nadanie numeru REGON. Aby uzyskać REGON, stowarzyszenie zwykłe wypełnia formularz
wniosku RG-OP. Wniosek RG-OP można pobrać ze strony http://bip.stat.gov.pl/dzialalnoscstatystyki-publicznej/rejestr-regon/formularze-regon-papierowe/
Do tego formularza stowarzyszenie zwykłe powinno załączyć swój regulamin i kopię
zaświadczenia o wpisie do ewidencji stowarzyszeń. Wniosek można przesłać pocztą. REGON
zostanie wydany w ciągu 7 dni od daty otrzymania formularza przez właściwy urząd
statystyczny. Jednak osobiste złożenie dokumentów gwarantuje otrzymanie zaświadczenia o
numerze REGON od ręki.
Kiedy stowarzyszenie zwykłe otrzyma numer REGON, musi jeszcze złożyć wniosek o numer
identyfikacji podatkowej (NIP). Wydaje się to zaskakujące w obliczu faktu, iż jedyne
dochody organizacji pochodzą ze składek członkowskich zwolnionych z podatku
dochodowego w części nieprzeznaczanej na działalność gospodarczą, której stowarzyszeniu
zwykłemu nie wolno przecież prowadzić. W efekcie wiele stowarzyszeń zapomina o
obowiązku zdobycia NIP-u. Obowiązek posiadania numeru NIP przez stowarzyszenia zwykłe
wynika z obowiązujących przepisów, m. in. z ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji
podatników i płatników, która wskazuje, że również jednostki niemające osobowości prawnej,
tak jak stowarzyszenia zwykłe ,są zobowiązane posiadać numer NIP.
Zdobycie numeru identyfikacji podatkowej to ostatni krok, który trzeba wykonać, by
stowarzyszenie zwykłe mogło podjąć działalność w pełni zgodną z prawem.
O numer NIP stowarzyszenie zwykłe występuje do właściwego ze względu na swoją siedzibę
urzędu skarbowego, wypełniając druk zgłoszenia NIP-2. W niektórych urzędach skarbowych
wymagane są dodatkowe załączniki, np. zaświadczenie o nadaniu numeru REGON, wyciąg z
ewidencji stowarzyszeń, umowa na użytkowanie lokalu, regulamin działalności. W związku z
okresowymi zmianami przepisów praktyka w tym względzie bywa różna, warto więc przed
złożeniem wniosku uzyskać informację bezpośrednio w swoim urzędzie skarbowym.
Konto bankowe
Przepisy nie regulują kwestii, czy stowarzyszenie zwykłe ma obowiązek posiadać konto
bankowe. Większość urzędów nie wymaga podania numeru konta od stowarzyszenia
zwykłego. Trzeba jednak pamiętać, iż rachunek w banku może okazać się niekiedy niezbędny
w celu opłacenia faktur za usługi wynajętych firm, a tym bardziej przekazania zaliczek na
poczet podatku dochodowego i ewentualnych składek ZUS od wynagrodzeń osób wynajętych
do prac okresowych. Członkowie stowarzyszenia muszą więc sami zadecydować, czy konto
jest im niezbędne do prowadzenia działalności. Taka decyzja wiąże się na ogół z kosztami.
Co prawda, coraz więcej banków oferuje promocyjne warunki dla firm, ale nie są już tak
otwarte wobec organizacji społecznych. Pozostaje wówczas założyć zwykłe, płatne konto
firmowe, co dla organizacji utrzymującej się wyłącznie ze składek członkowskich może
stanowić niebagatelny dodatkowy koszt.
Księgowość i obowiązki sprawozdawcze
Z faktu, iż stowarzyszenia zwykłe pieniądze na działalność uzyskują jedynie ze składek
członkowskich, wydawać by się mogło, że nie są zobowiązane do prowadzenia ksiąg
rachunkowych. Tymczasem jest zupełnie odwrotnie. Z ustawy o rachunkowości wynika, że
organizacje niemające osobowości prawnej także podlegają zasadom rachunkowości.
Stowarzyszenie zwykłe obowiązują więc te same wymogi w zakresie sprawozdawczości
co stowarzyszenie zarejestrowane w KRS. Oznacza to, że stowarzyszenia zwykłe muszą
prowadzić bieżącą księgowość, a także sporządzać roczne sprawozdanie finansowe ze
swojej działalności i składać je do właściwego urzędu skarbowego wraz z roczną
deklaracją CIT-8.
w załączeniu przykładowe wzory dokumentów dotyczące stowarzyszenia zwykłego
(źródło opracowania www.ngo.pl, www.pozytek.gov.pl)
UCHWAŁA O ZAŁOŻENIU STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO
(przykład)
Zebrani w dniu ………..……………… w ……………….…………… na zebraniu założycielskim
podejmują uchwałę o założeniu stowarzyszenia zwykłego, którego pełna nazwa będzie brzmiała
................................................................................................................................................,
z siedzibą w ........................................., ul. ................................................................. ..................
Na zebraniu obecnych było ..................... osób.
Za podjęciem uchwały głosowało ................ osób.
...................................................
Protokolant/-tka
...................................................
Przewodniczący/-a zebrania
Miejscowość …………………, dnia ………………..
PROTOKÓŁ Z ZEBRANIA ZAŁOŻYCIELSKIEGO STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO
(przykład)
W dniu .............. w miejscowości ……………..... odbyło się zebranie założycielskie stowarzyszenia zwykłego
pod nazwą ……………………………………………...
W zebraniu udział wzięło ............................... osób.
Obrady otworzył/-a ...................... przedstawiając proponowany porządek zebrania.
Porządek zebrania założycielskiego stowarzyszenia wyglądał następująco:
wybór przewodniczącego zebrania i protokolanta,
podjęcie uchwały o założeniu stowarzyszenia,
podjęcie uchwały o przyjęciu regulaminu stowarzyszenia,
wybór przedstawiciela stowarzyszenia,
wolne wnioski.
Zaproponowany porządek obrad został jednogłośnie przyjęty przez obecnych.
1.
2.
3.
4.
5.
Na przewodniczącego wybrano ................, a protokolantem został ............
Przewodniczący przedstawił zebranym proponowane cele i nazwę stowarzyszenia. Zebrani jednogłośnie przyjęli
uchwałę o powołaniu stowarzyszenia.
Następnie przewodniczący zapoznał obecnych z projektem regulaminu. Projekt ten został zaakceptowany.
Uchwałę przyjęto jednogłośnie.
Przewodniczący przystąpił do następnego punktu porządku obrad, wzywając obecnych do głosowania nad
uchwałą o wyborze przedstawiciela.
W wyniku głosowania przedstawicielem stowarzyszenia wybrano: ………………………………….
Uchwała została przyjęta większością …… głosów, przy …… głosach przeciw i ….. głosach
wstrzymujących się.
Przewodniczący przedstawił do podpisania listę założycieli stowarzyszenia i zakończył obrady zebrania
założycielskiego.
...............................
Protokolant/-ka
………………………………….
Przewodniczący/-ca zebrania
UCHWAŁA O WYBORZE PRZEDSTAWICIELA STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO
(przykład)
Zebrani w dniu ……………… w …………….. na zebraniu założycielskim stowarzyszenia zwykłego
pod nazwą…………………………. podejmują uchwałę o wyborze na przedstawiciela/ przedstawicielki
stowarzyszenia ……………………………………….. zamieszkałego/-łeji w
…………………………………………. pod adresem …………………………………….
1
Na zebraniu obecnych było ..................... osób.
Za podjęciem uchwały głosowało ................ osób.
...................................................
Protokolant/-tka
1
...................................................
Przewodniczący/-a zebrania
Można też podać numer PESEL, ale obowiązek jego podania nie wynika z przepisów.
ZGŁOSZENIE POWSTANIA STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO
(przykład)
Miejscowość ………….…, data ………………………
Starosta Powiatu …..........
Stosownie do postanowień art. 40 ust. 2 i 3 ustawy z 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach informujemy o
powołaniu do życia stowarzyszenia zwykłego, którego pełna nazwa brzmi: ........................……….
Dnia ........... w .................. odbyło się zebranie członków założycieli, na którym zebrani postanowili powołać do
życia stowarzyszenie zwykłe pod nazwą …................, z siedzibą w ........................... .Lista członków założycieli
w załączeniu.
Członkowie założyciele uchwalili regulamin stowarzyszenia określający jego nazwę, cel, teren i środki działania,
siedzibę oraz przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie (w załączeniu).
Przedstawicielem Stowarzyszenia jest .....……………………………………
Załączniki:
1.
2.
3.
Lista założycieli
Regulamin stowarzyszenia
Protokół z zebrania
podpisy:
1.
2.
3.
........................
........................
........................
REGULAMIN STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO
(przykład)
Stowarzyszenie zwykłe nosi nazwę ......................... W dalszych postanowieniach regulaminu zwane
jest Stowarzyszeniem.
2. Terenem działania Stowarzyszenia jestii (gmina …… / powiat …… / województwo ……./ cała Polska.
3. Siedzibą Stowarzyszenia jest miejscowość ………………….............
4. Stowarzyszenie reprezentuje na zewnątrz Przedstawiciel Stowarzyszenia wybierany przez Zebranie
Członków.iii
5. Stowarzyszenie jest zawiązane na czas nieokreślony. Działa na podstawie niniejszego regulaminu oraz
przepisów Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach.
6. Działalność Stowarzyszenia oparta jest na pracy społecznej jej członków.
7. Stowarzyszenie środki na swoją działalność uzyskuje ze składek członkowskich.
8. Stowarzyszenie może używać odznak i pieczęci zgodnie z obowiązującymi przepisami.
9. Cele Stowarzyszenia to:
1. ……………………………..................
2. …………………………………………..
3. ……………………………………………
4. ……………………………………………..
5. ……………………………………………..
10. Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez:
1. ………………………………………………
2. ………………………………………………
3. ………………………………………………
4. ………………………………………………
5. ………………………………………………
1.
12. Członkiem stowarzyszenia może być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych i
niepozbawiona praw publicznych, będąca obywatelem polskim lub cudzoziemcem.
13. Przyjęcia nowych członków dokonuje Zebranie Członków uchwałą podjętą w ciągu ….…………. dni od
daty złożenia deklaracji zawierającej rekomendację dwóch członków.
14. Członek ma prawo:
1. …………………………………….
2. ……………………………………
3. …………………………………..
15. Członek obowiązany jest do:
1. ……………………………………
2. …………………………………....
3. …………………………………….
16. Członkostwo w Stowarzyszeniu ustaje na skutek:
1. ……………………………………..
2. ……………………………………..
3. ……………………………………..
17. Osoba wykluczona lub skreślona ma prawo wniesienia odwołania do Zebrania Członków w terminie
………………. dni od daty doręczenia uchwały na piśmie. Zebranie Członków rozpatruje odwołanie w
czasie najbliższych obrad, a jego decyzja jest ostateczna.
18. Władzami Stowarzyszenia są:
1. Zebranie Członków,
2. Przedstawiciel.
19. Uchwały Zebrania Członków Stowarzyszenia podejmowane są zwykłą ……………………………
większością głosów przy obecności …......... osób.
20. Zebranie Członków jest najwyższą władzą Stowarzyszenia, które podejmuje decyzje we wszystkich
sprawach należących do zakresu działania Stowarzyszenia, o ile regulamin nie stanowi inaczej.
21. Zebraniem Członków kieruje Przewodniczący Zebrania.
22. Zebranie Członków zwołuje przedstawiciel lub ……………….. członków Stowarzyszenia.
23. Kadencja Przedstawiciela trwa …………….. Przedstawiciel może zostać odwołany przez Zebranie
Członków, jeśli działa na szkodę stowarzyszenia bądź rażąco narusza jego interesy, większością
………….. głosów, przy obecności co najmniej ………. członków.
24. Do zakresu działania Przedstawiciela należy:
1.
2.
3.
…………………………………………..
…………………………………………..
……………………………………………
25. Zebranie Członków większością ……… głosów przy obecności ..................... osób może podjąć uchwałę o
rozwiązaniu Stowarzyszenia. Podejmując uchwałę o rozwiązaniu Stowarzyszenia Zebranie Członków określa
przeznaczenie pozostałych środków finansowych Stowarzyszenia.
26. W sprawach nieuregulowanych niniejszym Regulaminem zastosowanie mają przepisy ustawy – Prawo o
stowarzyszeniach.
ii
W tym miejscu stowarzyszenie zwykłe powinno wpisać, na jakim terenie będzie prowadziło swoją działalność,
w zależności od planów może to być gmina, powiat itd.
iii
Przy tworzeniu punktu o przedstawicielu stowarzyszenia zwykłego nie powinno wpisywać się nazwiska osoby
pełniącej tę funkcję, ponieważ w razie zmiany tej osoby, stowarzyszenie będzie zobowiązane zaktualizować
swój regulamin.
UCHWAŁA O PRZYJĘCIU REGULAMINU STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO
(przykład)
Zebrani w dniu ……………… w ………………… na zebraniu założycielskim stowarzyszenia zwykłego pod
nazwą ....................................................................................................................... ........................ z siedzibą w
......................................... ul. ...................................................................................
podejmują uchwałę o uchwaleniu regulaminu stowarzyszenia.
Na zebraniu obecnych było ..................... osób.
Za podjęciem uchwały głosowało ................ osób.
...................................................
Protokolant/-tka
...................................................
Przewodniczący/-a Zebrania
LISTA CZŁONKÓW ZAŁOŻYCIELI STOWARZYSZENIA ZWYKŁEGO …....
(przykład)
My niżej podpisani założyciele stowarzyszenia zwykłego o nazwie: ….…………………..., z siedzibą w
………………... przy ul……………………….., obecni na zebraniu w dniu ……………….... 2012 r., świadomi
odpowiedzialności prawnej – oświadczamy, że spełniamy warunki określone w art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 7
kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach.
Imię i nazwisko
Data, miejsce
urodzenia
Miejsce
zamieszkania (ulica,
kod, miasto)
Własnoręczny podpis
1.
2.
3.
4.
5.
……
Można też podać numery PESEL, ale obowiązek ich podania nie wynika z przepisów.
iii