Kwartalnik Policyjny ROLA RESORTU SPRAW WEWNĘTRZNYCH I

Kwartalnik Policyjny
Źródło:
http://kwartalnik.csp.edu.pl/kp/archiwum-1/2011/nr-22011/1437,ROLA-RESORTU-SPRAW-WEWNETRZNYCH-I-ADMINISTRACJIORAZ-PODLEGLYCH-SLUZB-PODCZAS-TR.html
Wygenerowano: Czwartek, 2 marca 2017, 15:19
ROLA RESORTU SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI ORAZ PODLEGŁYCH
SŁUŻB PODCZAS TRWANIA PREZYDENCJI
Przewodnictwo Polski w Radzie Europejskiej to ogromne przedsięwzięcie, stanowiące dla naszego kraju
ogromną szansę na wypromowanie się na forum międzynarodowym. To także wielkie wyzwanie logistyczne,
ponieważ w ciągu sześciu miesięcy w Polsce odbędzie się kilkaset spotkań, w tym także na poziomie głów
państw i szefów rządów, czyli spotkań, które będą wymagały zachowania najwyższych standardów
bezpieczeństwa.
Adam Rapacki
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji
Resort spraw wewnętrznych i administracji jest szczególnie zaangażowany w proces
przygotowań, a podległe służby, przede wszystkim Policja i Biuro Ochrony Rządu,
odpowiadają za ochronę najważniejszych uczestników spotkań. Podczas półrocznego
przewodniczenia pracom Rady Unii Europejskiej w drugiej połowie 2011 r. rząd planuje
zorganizować w Polsce około 350 spotkań na szczeblu ministerialnym i eksperckim, w
tym około 50 spotkań I, II i III kategorii oraz około 300 spotkań IV kategorii. W tym
czasie – jak szacuje MSZ – Polskę odwiedzi około 30 tys. delegatów, którym trzeba
zapewnić bezpieczeństwo.
PEŁNOMOCNIK ORAZ ZESPÓŁ DS. ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA W
TRAKCIE PRZYGOTOWYWANIA I SPRAWOWANIA PRZEZ RZECZYPOSPOLITĄ
POLSKĄ PRZEWODNICTWA W RADZIE UNII EUROPEJSKIEJ W 2011 R.
Za zapewnienie bezpieczeństwa podczas Prezydencji odpowiada powołany przez
Premiera Pełnomocnik Rządu, którym jest Podsekretarz Stanu w MSWiA gen. Adam
Rapacki. Całość przygotowań koordynuje przy pomocy międzyresortowego Zespołu,
w którym uczestniczą
przedstawiciele wszystkich zaangażowanych w proces
zabezpieczenia przebiegu Prezydencji organów administracji rządowej, służb oraz
instytucji, m.in. Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Infrastruktury,
Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ABW, AW, Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony
Rządu.
Zespół działa od lipca 2010 r. i do chwili obecnej odbyło się 5 spotkań plenarnych oraz
4 spotkania robocze części Zespołu. Ponadto, odbywają się spotkania uzgodnieniowe z
przedstawicielami MSZ, BOR i Policji w celu omówienia m.in. systemu akredytacji,
wyznaczenia stref chronionych w obiektach, zmiany organizacji ruchu.
Najważniejszym dokumentem opracowanym przez Zespół jest Program
Zabezpieczenia Spotkań w Trakcie Przygotowywania i Sprawowania Przewodnictwa RP
w Radzie UE w 2011 r., który został zaakceptowany w styczniu br. i zawiera m.in.
główne przedsięwzięcia w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa spotkań oraz
najważniejsze zadania dla służb podległych i nadzorowanych przez Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji, a także zadania dla innych resortów i instytucji
biorących udział w pracach Zespołu w zakresie ich właściwości.
W Programie dokonano podziału spotkań w trakcie Prezydencji na cztery kategorie,
które odzwierciedlają rangę uczestniczących w nich gości. Kategoria I to spotkania na
szczeblu głów państw lub szefów rządów, kategoria II to spotkania marszałków Sejmu,
Senatu, ministrów spraw wewnętrznych i zagranicznych. W realizacji ochrony dwóch
pierwszych kategorii spotkań wiodącą rolę pełni Biuro Ochrony Rządu, za ochronę
spotkań zaliczonych do kategorii III (tj. ministrów, których nie obejmuje kategoria II)
oraz IV (bez udziału ministrów) odpowiada Policja.
Program precyzyjnie wyznacza zadania i odpowiedzialne za ich wykonanie podmioty.
Na przykład za bezpośrednią ochronę osób o statusie VIP odpowiedzialne jest Biuro
Ochrony Rządu we współpracy z Policją, za opracowanie systemu akredytacji –
Ministerstwo Spraw Zagranicznych, MSWiA oraz Centrum Projektów Informatycznych
MSWiA, za weryfikację uczestników – Biuro Ochrony Rządu wraz z Policją i ABW.
W ramach prac Zespołu przygotowano Koncepcję zabezpieczenia przeciwpożarowego
spotkań ministerialnych. Ponadto w pięciu miastach, gospodarzach Prezydencji
(Sopocie, Wrocławiu, Krakowie, Poznaniu, Warszawie) Zespół przeprowadził wizytacje
w celu sprawdzenia wszystkich obiektów, w których planowane są spotkania
organizowane centralnie. W każdym z województw, w których będą się odbywać
spotkania, zorganizowano zespoły wojewódzkie, które ściśle współpracują z zespołem
centralnym.
Odbyły się także szkolenia z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa spotkań dla
przedstawicieli władz miast-gospodarzy oraz lokalnych służb w regionach,
poszczególnych instytucji i ministerstw organizujących spotkania centralne oraz
oficerów łącznikowych.
Niezbędnym elementem zabezpieczenia spotkań jest zapewnienie służby medycznej,
gotowej do interwencji w razie nagłych przypadków. Departament Zdrowia MSWiA
oraz Ministerstwo Zdrowia wspólnie wypracowały standardy zabezpieczenia
medycznego w oparciu o cztery kategorie spotkań wytypowanych przez Policję i BOR.
Pełnomocnik Rządu za pośrednictwem Zespołu współpracuje z Biurem
Bezpieczeństwa Sekretariatu Generalnego Rady UE w Brukseli. W okresie
sprawowania Prezydencji Polska oddeleguje do Brukseli 13 funkcjonariuszy BOR (od 4
do 6 razy) w celu wsparcia przy zabezpieczaniu spotkań Rady Europejskiej.
Pełnomocnik Rządu ds. Zapewnienia Bezpieczeństwa Prezydencji, w celu zachowania
spójności
realizacji
wszystkich
przedsięwzięć
dotyczących
zapewnienia
zabezpieczenia spotkań podczas Prezydencji, na bieżąco monitoruje stan
zaawansowania prac związanych z przygotowaniem do tego wielkiego wydarzenia.
ROLA SŁUŻB PODLEGŁYCH MSWIA
Policja
Policja jest odpowiedzialna za zabezpieczenie akcji i operacji policyjnych w związku z
zapewnieniem bezpieczeństwa spotkań kategorii III i IV, w szczególności: zapewni
bezpieczeństwo uczestnikom spotkań, ochronę obiektów spotkań, zabezpieczenie
przejazdów. Funkcjonariusze mają za zadanie koordynować działania ukierunkowane
na rozpoznanie zagrożeń terrorystycznych, ekstremistycznych oraz kryminalnych. W
system ochrony antyterrorystycznej w Polsce zaangażowanych, oprócz Policji, jest
wiele instytucji i służb. Są to: ABW, AW, SWW, SKW, SG, BOR, GROM, Generalny
Inspektor Informacji finansowej, Służba Celna, MSWiA, MSZ, PSP, BBN oraz RCB
(Rządowe Centrum Bezpieczeństwa).
Policja jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo i porządek publiczny w miejscach
spotkań oraz rejonach bezpośrednio przyległych, zabezpieczenie pirotechniczne oraz
CBRN (ang. Chemical, Biological, Radiological, Nuclear) – przy wsparciu Straży
Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, BOR – ponadto prowadzi czynności
sprawdzające w odniesieniu do personelu firm oraz osób zatrudnianych przez MSZ.
Policja opracowała dokument określający formułę dowodzenia przy zabezpieczeniu
spotkań w trakcie Przewodnictwa RP w Radzie UE pn. Koncepcja realizacji policyjnego
zabezpieczenia, z uwzględnieniem realizacji operacji policyjnych na poziomie KWP/KSP,
przygotowania planów przedsięwzięć komendantów wojewódzkich/Stołecznego Policji,
uruchomienia w KGP Centrum Obsługi Prezydencji (COP) oraz określenia zasad
współdziałania z podmiotami zewnętrznymi.
Wspólnie z BOR Policja będzie zabezpieczać przejazdy VIP-ów poprzez organizację
oraz kontrolę ruchu drogowego.
Aby sprawnie koordynować działania związane z bezpieczeństwem w stolicy podczas
Prezydencji, w Komendzie Głównej Policji przez całą dobę ma działać Centrum Obsługi
Prezydencji, które będzie monitorowało i analizowało sytuację w kraju oraz zapewniało
koordynację działań sił podległych Policji. COP zapewni Ministrowi Spraw
Wewnętrznych i Administracji pełny dostęp do informacji dotyczących potencjalnych
zagrożeń w czasie Prezydencji.
Centrum będzie prowadziło bieżącą współpracę oraz wymianę informacji z
odpowiednimi służba-mi i instytucjami (także zagranicznymi), zaangażowanymi w
zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz posiadającymi dane o
uczestnikach
planowanego przedsięwzięcia, harmonogramach pobytu oraz
zdiagnozowanych
zagrożeniach.
Będzie
współpracowało
(na
podstawie
wypracowanego modelu) ze służbami medycznymi i ratowniczymi, na wypadek
wystąpienia zagrożeń generujących konieczność zaangażowania tych służb.
Ponadto w celu zabezpieczenia spotkań organizowanych centralnie zarządzona będzie
ogólnokrajowa operacja policyjna, w ramach której zostanie zrealizowanych 5 operacji
na szczeblu wojewódzkim. Faza przygotowawcza operacji policyjnej będzie obejmować
m.in. kalkulację planowanych do działań sił i środków, ewentualne wystąpienie o siły
wsparcia spoza jednostek organizacyjnych Policji (BOR, ŻW, PSP, SG, ABW) oraz
inicjowanie działań mających na celu określenie zakresu współpracy i współdziałania
pomiędzy podmiotami i służbami pozapolicyjnymi.
Biuro Ochrony Rządu
Ta służba jest szczególnie zaangażowana w zapewnienie bezpieczeństwa Prezydencji.
Biuro Ochrony Rządu odpowiada za bezpieczeństwo osób, obiektów i urządzeń
uczestniczących w spotkaniach I i II kategorii, prowadzi rekonesans miejsc i obiektów,
wyznacza strefy bezpieczeństwa i wewnętrzne strefy dostępu dla pojazdów. Biuro
Ochrony Rządu jest ponadto przygotowane do zabezpieczenia spotkań w zakresie
przeciwdziałania zagrożeniom CBRN oraz do weryfikacji uczestników spotkań w
oparciu o własny system akredytacji.
Jednym z licznych zadań formacji jest rozlokowanie gości z delegacji chronionych w
hotelach oraz zapewnienie pojazdów ochronnych dla przewodniczących delegacji.
Wspólnie z Policją BOR zabezpiecza przejazdy na zasadzie pilotażu oraz trasy
przejazdu, m.in. z lotniska do hotelu i z hotelu do obiektu spotkań itd.
Biuro przeprowadziło w dwóch miastach ćwiczenia ewakuacyjne osób o statusie VIP po
otrzymaniu informacji o zagrożeniu pożarowym w miejscu czasowego pobytu (w
Sopocie) oraz ćwiczenia ewakuacyjne osób o statusie VIP po otrzymaniu informacji o
podłożeniu niebezpiecznego ładunku wybuchowego z podaną dokładną godziną
ewentualnego wybuchu.
BOR organizuje swoje Centrum Dowodzenia. System dowodzenia będzie realizowany
poprzez usytuowanie w obiektach, w których będą organizowane spotkania,
ruchomych stano-wisk kierowania. W tych stanowiskach będą obecni także
przedstawiciele Policji, a także służb biorących udział w zabezpieczeniu.
Państwowa Straż Pożarna
Państwowa Straż Pożarna realizuje zadania wynikające z aneksu do Programu –
Koncepcji
zabezpieczenia
przeciwpożarowego
spotkań
ministerialnych
organizowanych w ramach Prezydencji RP Polski w Radzie Unii Europejskiej w II
połowie 2011 r., w szczególności: dokonuje uzgodnień z właścicielami, zarządcami,
użytkownikami lub organizatorami obiektów, w których będą odbywały się spotkania
ministerialne,
dokonuje
sprawdzeń
warunków
organizacyjnych
ochrony
przeciwpożarowej przewidzianych do wdrożenia przy przeprowadzaniu tych spotkań
oraz przeprowadza oględziny ww. obiektów bezpośrednio przed organizacją spotkania,
w trakcie kontroli dokonywanych przez BOR.
PSP pozostaje w stanie gotowości do wsparcia Policji w zakresie CBRN podczas
spotkań III kategorii oraz prowadzi działania związane z uzupełnianiem stanów
osobowych w jednostkach ratowniczo-gaśniczych w miastach-gospodarzach spotkań
oraz ze zwiększeniem obsad stanowisk kierowania (dotyczy WSKR województw i MSK
miast-gospodarzy spotkań).
Straż graniczna
Zadaniem Straży Granicznej będzie zabezpieczenie lotniczych placówek granicznych,
wyznaczonych rejonów portów morskich i linii brzegowej od strony morza w
bezpośrednim sąsiedztwie miejsc spotkań. formacja będzie współdziałać z innymi
służbami w zakresie m.in. zabezpieczania i ochrony obiektów spotkań czy
zabezpieczania tras przejazdów, prowadzić działania związane z ochroną granicy, m.in.
w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom CBRN.
Straż Graniczna jest przygotowana do współpracy z Urzędami Morskimi w zakresie
m.in. zapewnienia sprawnego funkcjonowania przejść granicznych oraz utrzymania
porządku publicznego w portach, wymiany informacji o osobach i środkach transportu
usiłujących przekroczyć granicę państwową bez wymaganego zezwolenia bądź w
miejscu do tego nie przeznaczonym oraz pozostaje w stanie gotowości do wsparcia
Policji w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom CBRN podczas spotkań kategorii III.
ZAANGAŻOWANIE RESORTU SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI NA
ARENIE UNII EUROPEJSKIEJ
Przewodnictwo Polski w Radzie UE umożliwia wzmocnienie aktywności w innych
ciałach unijnych, w których uczestniczą m.in. przedstawiciele resortu spraw
wewnętrznych i administracji oraz podległych służb. Najważniejsze z nich, ponieważ
dotyczące nadzorowanych przez resort służb, to Rada ds. Sprawiedliwości i Spraw
Wewnętrznych (WSiSW), Komitet CATS i Komitet COSI.
Rada ds. Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (WSiSW)
Rada składa się z ministrów sprawiedliwości, spraw wewnętrznych oraz azylu i
migracji państw członkowskich UE. Rada WSiSW spotyka się w celu omówienia
zagadnień dotyczących wspólnej polityki imigracyjnej i azylowej, współpracy policyjnej,
w tym związanej ze zwalczaniem terroryzmu i przestępczości zorganizowanej,
współpracy w ramach strefy Schengen oraz współpracy sądowej. Celem Rady WSiSW
jest stworzenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii
Europejskiej. Aby to osiągnąć wszystkie państwa członkowskie powinny
współpracować w celu opracowania wspólnej polityki w dziedzinie wymiaru
sprawiedliwości, organów ścigania, azylu i imigracji.
Rada WSiSW nadzoruje prace grup roboczych oraz Komitetów CATS i COSI. W pracach
Rady WSiSW z ramienia Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczy Minister Spraw
Wewnętrznych Administracji.
Komitet CATS (Komitet Koordynacyjny ds. Współpracy Policyjnej i Sądowej w
Sprawach Karnych)
Komitet CATS został utworzony na podstawie art. 36 Traktatu o Unii Europejskiej w
wersji sprzed Traktatu z Lizbony. Do jego zadań należało koordynowanie działań oraz
wydawanie opinii, a także przygotowywanie prac Rady WSiSW. Tematycznie
obejmował on 4 dziedziny: współpracę policyjną i celną; System Informacyjny
Schengen (SIS), współpracę sądową w sprawach karnych oraz zwalczanie
przestępczości zorganizowanej. W jego pracach uczestniczyli wyżsi rangą urzędnicy,
zazwyczaj przedstawiciele resortów sprawiedliwości oraz spraw wewnętrznych.
Obecny kształt Komitetu Koordynacyjnego ds. Współpracy Policyjnej i Sądowej w
Sprawach Karnych (CATS) to efekt decyzji wymuszonej zmianami w prawie
pierwotnym UE. W związku z pracami przygotowawczymi do wejścia w życie Traktatu
z Lizbony w dniu 1 grudnia 2009 r., Coreper podjął w dniu 24 listopada 2009 r. decyzję
(doc. 16072/09) o kontynuacji prac Komitetu CATS (a także komitetu SCIfA) do dnia 1
stycznia 2012 r. W związku z brakiem podstawy traktatowej dla funkcjonowania
Komitetu została mu nadana nowa nazwa – Komitet Koordynacyjny ds. Współpracy
Policyjnej i Sądowej w Sprawach Karnych – CATS.
W pracach Komitetu CATS Rzeczpospolita Polska jest reprezentowana przez
przedstawicieli Departamentu Unii Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej MSWiA
oraz Departamentu Współpracy Międzynarodowej i Prawa Europejskiego Ministerstwa
Sprawiedliwości.
Stały Komitet Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa
Wewnętrznego (COSI)
Komitet COSI został powołany na podstawie Traktatu Lizbońskiego, którego art. 71
stanowi, że: „W ramach Rady ustanawia się stały komitet w celu zapewnienia
wewnątrz Unii wspierania i wzmacniania współpracy operacyjnej w zakresie
bezpieczeństwa wewnętrznego. Bez uszczerbku dla artykułu 240, ułatwia on
koordynację działań właściwych organów Państw Członkowskich. Przedstawiciele
zainteresowanych organów i jednostek organizacyjnych Unii mogą uczestniczyć w
pracach komitetu. Parlament Europejski oraz parlamenty narodowe są informowane o
pracach komitetu”.
W trakcie Prezydencji szwedzkiej, w drugiej połowie 2009 r., trwały prace nad
określeniem mandatu COSI. Ich wynikiem było przyjęcie Decyzji Rady w sprawie
ustanowienia Stałego Komitetu Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa
Wewnętrznego. Przedmiotowa decyzja określa ogólną kompetencję Komitetu w
zakresie ułatwiania, promowania i wzmacniania koordynacji działań operacyjnych
organów państw członkowskich w dziedzinach objętych współpracą policyjną i celną
oraz podlegających organom odpowiedzialnym za kontrolę i ochronę granic
zewnętrznych. Odpowiada on również za współpracę sądową w sprawach karnych
istotnych dla współpracy operacyjnej w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego.
Jednocześnie COSI podejmuje wysiłki na rzecz zapewnienia spójności działań agencji
UE, w szczególności Eurojust, Europol i Frontex.
Jakkolwiek decyzja ta nie wskazuje konkretnych zadań Komitetu, część szczegółowych
działań wynika z innych dokumentów unijnych. Przykładem może być Program
Sztokholmski, przyjęty w czasie Rady Europejskiej w grudniu 2009 r., zgodnie z
którym COSI będzie odpowiedzialny za opracowanie, monitorowanie i realizację
unijnej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego. Komitet COSI zajmuje się przede
wszystkim określeniem priorytetowych kierunków i obszarów współpracy operacyjnej.
W pracach Komitetu COSI Rzeczpospolita Polska jest reprezentowana przez
Podsekretarza Stanu w MSWiA. Ponadto przedstawiciele MSWiA oraz służb podległych
reprezentują RP w pracach 11 grup roboczych zajmujących się współpracą policyjną,
ochroną ludności, migracjami i azylem, ochroną granic oraz współpracą w ramach
strefy Schengen.
****
W trakcie polskiej Prezydencji uwaga wszystkich państw Wspólnoty będzie skierowana na nasz kraj. Od dobrego
przygotowania oraz czujności służb porządku publicznego zależy, czy sześć miesięcy przewodnictwa w Radzie Unii
Europejskiej okaże się sukcesem politycznym i wizerunkowym. To wielka szansa i ogromne wyzwanie, dlatego nie możemy
jej zmarnować.
Opracowanie z wykorzystaniem materiałów przygotowanych przez Departament Analiz i Nadzoru oraz Departament Unii
Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej MSWiA