opis przedmiotu - Instytut Filologii Plskiej Kulturoznawstwa

OPIS PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Analiza i interpretacja literaturoznawcza
Kod przedmiotu
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa
Filologia polska
Specjalność/specjalizacja
Poziom kształcenia:
Profil:
Forma studiów
Rok/semestr
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł
zawodowy, imię i
nazwisko koordynatora
przedmiotu
Liczba godzin
dydaktycznych i formy
zajęć
Liczba punktów ECTS
Rygory
Typ przedmiotu
Język wykładowy
Przedmioty
wprowadzające i
wymagania wstępne
studia pierwszego stopnia
ogólnoakademicki
stacjonarne
I
2
dr Alicja Dąbrowska
30 konwersatoriów
zaliczenie z oceną
przedmiot kształcenia ogólnego
język polski
brak
Student w zakresie:
Efekty kształcenia
Wiedzy:
Student:
W01 – rozpoznaje i charakteryzuje elementarne pojęcia analizy,
interpretacji i wartościowania dzieła literackiego,
W02 - zna i definiuje elementarną terminologię z zakresu kompozycji
dzieła literackiego,
W03 - prezentuje uporządkowaną wiedzę ogólną na temat analizy i
interpretacji dzieła literackiego (poszczególnych elementów budowy
dzieła literackiego)
W04 - ma elementarną wiedzę o powiązaniach analizy dzieła literackiego
z innymi dyscyplinami i obszarami nauki o literaturze (poetyką, teorią
literatury, krytyką literacką)
Umiejętności:
U01 - potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami teoretycznymi przy
opisie elementów budowy dzieła literackiego
U02 - posiada umiejętność formułowania wypowiedzi ustnej będącej
analizą elementów stylistycznych i elementów budowy dzieła literackiego
U03 - posiada umiejętność tworzenia pracy pisemnej będącej analizą
elementów stylistycznych i elementów budowy dzieła literackiego,
kierując się wskazówkami opiekuna naukowego
KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH:
K02 - potrafi prawidłowo określić podstawowe czynności służące opisowi
dzieła literackiego
K01 – docenia przydatność analizy i interpretacji w pracy polonisty tak
rozumiejąc potrzebę uczestniczenia w kulturze
.....................................................
data
.........................................................................................................................................
podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu*
Tab. Opis sposobu sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form
zajęć i sprawdzianów
Efekty kształcenia a forma zajęć
Efekty kształcenia dla **
kierunku
Ocenianie efektów kształcenia
Forma zajęć
przedmiotu
K_W01,
W01
K_W04
K_W02
K_U01
K_U03
K_U07/K_U010
K_K01
K_K07
W02
W03
U01
U02
U03
K01
K02
Ć
Sposoby
oceniania***
Efekty
kształcenia dla
przedmiotu
Kolokwium – praca W01/03, U01/U03,
pisemna
K01/K02
U02, K01
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Rok akademicki: (2012/2013) Semestr: (zimowy)
Analiza i interpretacja literaturoznawcza
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej
Filologia polska
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
Liczba godzin
dydaktycznych
konwersatoria
30
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł
dr Alicja Dąbrowska
zawodowy, imię i
nazwisko prowadzącego
daną formę zajęć
Treści programowe realizowane podczas zajęć
Zajęcia kształtują umiejętności analizowania, interpretowania i wartościowania wybranych dzieł literackich
na podstawie tekstów literackich XIX wieku oraz prac naukowych w oparciu o wiedzę zdobytą podczas zajęć
z poetyki oraz teorii i historii literatury. Celem przedmiotu jest ukazanie studentom różnych sposobów
spojrzenia na utwór literacki, dostarczenie im odpowiednich narzędzi analitycznych umożliwiających
następnie interpretację. Omówienie artykułu/ów analityczno-interpretacyjnego/ych odnoszącego/ych się do
wybranego tekstu literackiego stanowi integralną część każdego konwersatorium, bowiem ważnym aspektem
zajęć jest także analiza tekstów krytycznych, które studenci muszą rozpatrzeć i zająć wobec nich stanowisko.
Teksty zostaną przedstawione z uwzględnieniem chronologii i ewolucji tematyczno-formalnej w procesie
historyczno-literackim. Konspekt obejmuje utwory należące do okresu realizmu i modernizmu. Warstwa
tematyczna koncentruje się wokół najważniejszych formacji artystycznych XIX wieku.
Przedmiotem ćwiczeń są następujące zagadnienia:
1. Wprowadzenie do zajęć.
2. Miejsce analizy i interpretacji w obrębie akademickiej wiedzy o literaturze - wykład
3. Analiza i interpretacja jako proces badania dzieła. Założenia i normy analizy i interpretacji. Przedmiot
analizy i interpretacji dzieła literackiego (główne cele dociekań literackich, etymologia i zakres terminu
analiza, różnica między analizą a interpretacją, wyjaśnienie pojęć: dzieło literackie, autor, badacz, propozycja
i hipoteza interpretacyjna). Etapy badania literackiego, ich charakterystyka.
4. B. Prus, Kronika tygodniowa (fragment); Echa Warszawskie, wybrane felietony z „Przeglądu
Tygodniowego” + A. Martuszewska, Prusa „estetyka zdrowego rozsądku”
5. Analiza porównawcza Humoresek z teki Worszyłły jako wzorcowych przykładów realizacji programu
prozy tendencyjnej + B. Mazan, Wstęp, [w:] H. Sienkiewicz, Humoreski z teki Worszyłły, Wrocław 1988,
Nasza Biblioteka
6. Cechy gatunkowe Jamioła i Janko Muzykanta Sienkiewicza jako klasycznych nowel + G. Zając, Wokół
zdarzenia. Fabuła nowel „sytuacyjnych” H. Sienkiewicza; + Z. Mocarska-Tycowa, Inspiracje malarstwem w
nowelach Sienkiewicza lub: taż, Inspiracje malarstwem w nowelach Sienkiewicza; + G. Zając, Na kanwie
pewnego losu. Konstrukcja fabuły w sienkiewiczowskich nowelach „postaciowych”
7. Narracja w Janku Muzykancie + J. Axer: Któż tak dzieci bije? (Na marginesie jednego zdania z „Janka
Muzykanta” Henryka Sienkiewicza
8. B. Prus, Z legend dawnego Egiptu + I. Opacki, Gra symetrii (Z legend dawnego Egiptu), [w:] Nowela,
opowiadanie, gawęda. Interpretacje
9. Przemiany poetyki powieści pozytywistycznej: od tendencji do realizmu – strategia narracyjna Anielki
Prusa + E. Pieścikowski, Nad twórczością Bolesława Prusa
10. Omyłka Prusa świetle biografii i publicystyki pisarza + E. Pieścikowski, Geneza „Omyłki”, [w:] tenże,
Nad twórczością Bolesława Prusa, Poznań 1989, s. 52-66 + T. Bujnicki, „Omyłka” (poetyka i konteksty)
11. Natura w liryce A. Asnyka wobec liryki przełomu antypozytywistycznego K. Przerwy-Tetmajera (Wielbić
naturę?; Wszystko umiera z smutkiem i żałobą) + K. Wyka, Modernizm polski
12. Kamizelka Prusa + T. Budrewicz, „Kamizelka” – obserwatorium społecznych faktów oraz A. Gurbiel,
„Kamizelka” Bolesława Prusa; + B. Bobrowska, „Kamizelka” czy „Śnieg” czyli o „perspektywach a całość
bytu”
13. Poetyka noweli – Katarynka Prusa + T. Bujnicki, Jak zrobiona jest “Katarynka”?
14. Placówka Prusa i interpretacja paraboliczna + J. Bachórz, „Placówka” Bolesława Prusa. Projekt kolejnej
interpretacji
ewentualnie: M. Konopnicka, + Mojżesz, Dziś w nocy…, Ten anioł (z cyklu „Pod nową zorzą”) oraz W Wielki
Piątek + Z. Mocarska-Tycowa, Motywy biblijne w poezji Marii Konopnickiej
wykład, analiza i interpretacja tekstów źródłowych (literackich i
Metody dydaktyczne
krytycznych)
aktywność na ćwiczeniach,
zaliczenie z oceną na podstawie pisemnego kolokwium
ocena dostateczna: student wymienia podstawowe informacje z zakresu
analizy i interpretacji dzieła literackiego; definiuje podstawowe terminy z
teorii, opracowuje (sporządza, redaguje prace pisemne definiujące i
Metody i kryteria
opisujące wybrane elementy wiedzy…) analizę i interpretację
oceniania
wyznaczonego utworu literackiego na ocenę dostateczną
ocena dobra: student wymienia podstawowe informacje z zakresu…;
definiuje podstawowe terminy z teorii, opracowuje (sporządza, redaguje
prace pisemne definiujące i opisujące wybrane elementy wiedzy…)
analizę i interpretację wyznaczonego utworu literackiego na ocenę dobrą
Rygor
Literatura podstawowa
ocena bardzo dobra: student wymienia podstawowe informacje z
zakresu…; definiuje podstawowe
terminy z teorii…; opracowuje
(redaguje) prace pisemne definiujące i opisujące wybrane elementy
wiedzy … na ocenę bardzo dobrą
zaliczenie z oceną
1. J. Sławiński: Analiza, interpretacja, wartościowanie dzieła literackiego,
[w:] Problemy metodologiczne wspólczesngo literaturoznawstwa, pod red.
H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976, s. 100-130
2. S. Sawicki, Uwagi o analizie utworu literackiego, [w:] Problemy teorii
literatury, seria I, Wrocław 1987, s. 366-384
3. Prus B., Kroniki. Wybór, wstęp Józef Bachórz, Wrocław 1994, BN I,
185 (tu: wstęp i wybrane teksty) + A. Martuszewska, Prusa „estetyka
zdrowego rozsądku”, [w:] Pozytywizm. Język epoki, pod red. G.
Borkowskiej i J. Maciejewskiego, Warszawa 2001, s. 66-79
3. Sienkiewicz H., Humoreski z teki Worszyłły, wstęp B. Mazan, Wrocław 1988,
Nasza Biblioteka
4. Sienkiewicz H., Wybór nowel i opowiadań, oprac. Tadeusz Bujnicki,
Wrocław 1986, BN I, 131 + G. Zając, Wokół zdarzenia. Fabuła nowel
„sytuacyjnych” H. Sienkiewicza, „Ruch Literacki” 1995, z. 4 + Z.
Mocarska-Tycowa, Inspiracje malarstwem w nowelach Sienkiewicza lub:
taż, Inspiracje malarstwem w nowelach Sienkiewicza, [w:] Henryk
Sienkiewicz i jego twórczość, pod red. Z. Przybyły, Częstochowa 1996, s.
125-133 + G. Zając, Na kanwie pewnego losu. Konstrukcja fabuły w
sienkiewiczowskich nowelach „postaciowych” [w:] Henryk Sienkiewicz i
jego twórczość, op. cit. + J. Axer: Któż tak dzieci bije? (Na marginesie
jednego zdania z „Janka Muzykanta” Henryka Sienkiewicza, „Przegląd
Humanistyczny” 1986, nr 9/10
5. Opacki I., Gra symetrii (Z legend dawnego Egiptu), [w:] Nowela,
opowiadanie, gawęda. Interpretacje. Warszawa 1974, s. 88-113
6. E. Pieścikowski, Nad twórczością Bolesława Prusa, Poznań 1989, s. 752 i s. 52-66
7. T. Bujnicki, „Omyłka” (poetyka i konteksty), „Ruch Literacki” 1994 z.
3-4
8. T. Budrewicz, „Kamizelka” – obserwatorium społecznych faktów oraz
A. Gurbiel, „Kamizelka” Bolesława Prusa, „Ruch Literacki” 1993, z. 5, s.
597-616+ B. Bobrowska, „Kamizelka” czy „Śnieg” czyli o
„perspektywach a całość bytu”, [w:] taż, Małe narracje Prusa, Warszawa
2003, s. 21-38
9. T. Bujnicki, Jak zrobiona jest “Katarynka”?, [w:] Jubileuszowe “żniwo
u Prusa”. Materiały z międzynarodowej sesji prusowskiej w 1997 r. Pod
red. Z. Przybyły, Częstochowa 1998, s. 73 – 81
10. J. Bachórz, „Placówka” Bolesława Prusa. Projekt kolejnej
interpretacji, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 3
11. Z. Mocarska-Tycowa, Motywy biblijne w poezji Marii Konopnickiej, [w:]
Inspiracje i motywy biblijne w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski, red. H.
Filipkowska, St. Fita, Lublin 1999
12. K. Wyka, Modernizm polski, [w:] tenże, Młoda Polska, t. 1, Kraków
Literatura uzupełniająca
(w tym portale
internetowe)
1987, s. 48-60
H. A. Hatzfeld, O problemie interpretacji literackiej ponownie, tłum. W.
Krajek, Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika
Literackiego”, red. K. Bartoszyński, M. Głowiński, H.Markiewicz, seria 2,
Kraków 1988.
R. Ingarden, Z teorii dzieła literackiego [w:] Problemy teorii literatury,
wybór H. Markiewicz, seria 1, Wrocław – Warszawa 1987.
H. Markiewicz, Interpretacja semantyczna dzieł literackich, w: Wymiary
dzieła literackiego, Kraków 1984
J. Culler, Język, znaczenie, interpretacja, w: Teoria literatury, przeł. M.
Basaj, Warszawa 1998
A. Okopień-Sławińska, Sztuka interpretacji jako przedmiot nauczania, w:
Olimpiada Literatury i Języka Polskiego, praca zbiorowa pod red. B.
Chrząstowskiej i T. Kostkiewiczowej, wyd. II, Warszawa1988
J. Sławiński, Miejsce interpretacji, Gdańsk 2006
Sztuka interpretacji, t. I - II, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1971
Zagadnienia literaturoznawczej interpretacji. Studia pod red. J.
Sławińskiego i J. Święcha, Wrocław 1979
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis prowadzącego daną formę zajęć
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis koordynatora przedmiotu