Rozkład materiału Przyroda z klasą 5
Transkrypt
Rozkład materiału Przyroda z klasą 5
Rozkład materiału Przyroda z klasą 5 rozkład materiału Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji 1. O czym będziemy mówić na lekcjach przyrody w klasie 5? Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze • zakres materiału nauczania przyrody w klasie 5 • metody i formy pracy na lekcjach przyrody • PSO (przedmiotowy system oceniania) • omówienie zakresu materiału nauczania oraz sposobów pracy na lekcjach przyrody • rozmowa na temat sposobów pracy z podręcznikiem i zeszytem ćwiczeń • podręcznik • zeszyt ćwiczeń I. Jak jest zbudowany i jak funkcjonuje mój organizm? 1. Moje ciało 2. Moje ciało • nazwy układy narządów budujących organizm człowieka: kostny, oddechowy, pokarmowy, krwionośny, rozrodczy • rozróżnienie i przyporządkowanie narządów do układów narządów człowieka • atlas do przyrody • plansze lub model ciała człowieka 2. Z czego składa się moje śniadanie, czyli o składnikach pokarmowych 3. Z czego składa się moje śniadanie, czyli o składnikach pokarmowych • główne składniki pokarmowe, ich funkcje, przykłady pokarmów, w których występują • analiza wartości odżywczych wybranych pokarmów • różne produkty żywnościowe • tabele żywnościowe 3. Zasady prawidłowego odżywiania się 4. Zasady prawidłowego odżywiania się • zasady prawidłowego odżywiania się i ich stosowanie • zaplanowanie posiłków na jeden dzień oraz tydzień z uwzględnieniem zasad prawidłowego odżywiania się • przygotowanie zestawu produktów spożywczych, które powinny uzupełniać menu (owoce, warzywa, napoje niegazowane) i takich, których należy unikać (chipsy, fast foody) • piramida pokarmowa Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Treści nauczania Rozkład materiału Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze 4. Jak zbudowany jest układ pokarmowy człowieka? Na czym polega trawienie pokarmu? 5. Jak zbudowany jest układ pokarmowy człowieka? Na czym polega trawienie pokarmu? • budowa układu pokarmowego: jama ustna, przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube, odbytnica • podstawowe funkcje układu pokarmowego człowieka • analiza procesu trawienia • plansza lub model układu pokarmowego człowieka 5. Czym jest krew? Jak zbudowany jest układ krwionośny człowieka? 6. C zym jest krew? Jak zbudowany jest układ krwionośny człowieka? • budowa układu krwionośnego: serce, naczynia krwionośne – żyły i tętnice • podstawowe funkcje układu krwionośnego człowieka • ćwiczenia w pomiarze tętna przed i po wysiłku fizycznym • plansza lub model układu krwionośnego człowieka 6. J ak zbudowany jest układ oddechowy człowieka? Na czym polega wymiana gazowa? 7. Jak zbudowany jest układ oddechowy człowieka? Na czym polega wymiana gazowa? • budowa układu oddechowego: jama nosowa, krtań, tchawica, oskrzela, płuca • podstawowe funkcje układu oddechowego człowieka • obserwacja klatki piersiowej i przepony podczas wdechu i wydechu • identyfikowanie krtani jako narządu głosu • plansza lub model układu oddechowego człowieka 7. Oddychanie procesem wyzwalania energii 8. Oddychanie procesem wyzwalania energii • doświadczalnie wykazanie, że czynnikiem niezbędnym do spalania jest tlen • identyfikacja produktów spalania i oddychania: dwutlenek węgla, para wodna • przeprowadzenie doświadczenia identyfikującego tlen jako czynnik niezbędny do procesu spalania • • • • 8. J ak zbudowany jest szkielet człowieka? 9. Jak zbudowany jest szkielet człowieka? • budowa układu kostnego – elemety układu: czaszka, kręgosłup, klatka piersiowa, kończyny górne, kończyny dolne • podstawowe funkcje układu kostnego człowieka • analiza budowy szkieletu • rozróżnianie kości, rodzajów połączeń kości • plansza lub model układu szkieletowego człowieka 9. Mięśnie człowieka 10. M ięśnie człowieka • podstawowe funkcje układu mięśniowego człowieka • budowa i rodzaje mięśni • obserwacja pracy mięśni szkieletowych, zginaczy i prostowników • plansza lub model układu mięśniowego człowieka 10. J ak należy dbać o sprawność fizyczną? 11. Jak należy dbać o sprawność fizyczną? • znaczenie ruchu i ćwiczeń fizycznych w utrzymaniu zdrowia • zaplanowanie różnorodnych form aktywnego i biernego odpoczynku dla ucznia klasy 5 • rekwizyty potrzebne do uprawiania różnych sportów, np. piłka, rakieta tenisowa, łyżwy • rekwizyty wykorzystywane podczas relaksu biernego, np. książka, koc, radio 11. C o zrobisz, gdy staniesz się świadkiem wypadku? 12. Co zrobisz, gdy staniesz się świadkiem wypadku? • zasady udzielania pierwszej pomocy • sposób wezwania pomocy w różnych sytuacjach • przygotowanie wyposażenia apteczki na wycieczkę szkolną • apteczka szkolna • materac do ćwiczenia pozycji bocznej ustalonej • lusterko świeczka zapałki słoik szklany lusterko Rozkład materiału Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji 12. Skaleczenie, krwotok, złamanie – jak mogę pomóc, zanim przyjdzie lekarz? 13. Skaleczenie, krwotok, złamanie – jak mogę pomóc, zanim przyjedzie lekarz? • zasady udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach (stłuczenia, zwichnięcia, skaleczenia, złamania, ukąszenia, użądlenia) • przygotowanie wyposażenia apteczki na wycieczkę szkolną • ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy przedmedycznej przy krwotoku z nosa, złamaniu, skręceniu, skaleczeniu • apteczka szkolna 13. 112 – ten numer trzeba znać 14. 1 12 – ten numer trzeba znać • sposób wezwania pomocy w różnych sytuacjach • ćwiczenia w formułowaniu komunikatu wzywającego karetkę • słuchawka telefoniczna lub telefon komórkowy 14. Jak zbudowany jest układ nerwowy człowieka? 15. Jak zbudowany jest układ nerwowy człowieka? • podstawowe funkcje układu nerwowego człowieka • rodzaje i budowa układu nerwowego człowieka • analiza budowy układu nerwowego i budowy mózgu • ćwiczenia w rozpoznawaniu odruchów człowieka • plansza lub model układu nerwowego człowieka 15. Widzę i słyszę, czyli o narządach zmysłów człowieka 16. W idzę i słyszę, czyli o narządach zmysłów człowieka • rola zmysłów w odbieraniu wrażeń ze środowiska zewnętrznego • podstawowe zasady ochrony narządów wzroku i słuchu • określenie sposobów ograniczenia nadmiernego hałasu w klasie lub szkole • schemat lub model oka i ucha człowieka • kamera obskura • świeczka 16. Czuję i smakuję, czyli o współdziałaniu zmysłów 17. Czuję i smakuję, czyli o współdziałaniu zmysłów • rola zmysłów w odbieraniu wrażeń ze środowiska zewnętrznego • ćwiczenia w rozpoznawaniu smaków • badanie szybkości rozprzestrzeniania się zapachów w pomieszczeniu • schemat języka, nosa i skóry człowieka • cukier, kakao, sok cytrynowy, sól • dezodorant do pomieszczeń 18. Utrwalenie wiadomości i umiejętności ucznia po dziale I • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu 19. Sprawdzian po dziale I • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze II. Jak powstaje i rozwija się każdy z nas? 17. Budowa układu rozrodczego kobiety i mężczyzny 20. B udowa układu rozrodczego kobiety i mężczyzny • budowa układu rozrodczego żeńskiego: jajniki, jajowody, macica, pochwa i układu rozrodczego męskiego: jądra, nasieniowody, prącie • funkcje układu rozrodczego człowieka • analiza budowy układu rozrodczego kobiety i mężczyzny • plansza układu rozrodczego kobiety i mężczyzny 18. N a czym polega proces zapłodnienia? Etapy rozwoju zarodkowego i płodowego człowieka 21. Na czym polega proces zapłodnienia? Etapy rozwoju zarodkowego i płodowego człowieka • etapy rozwoju człowieka: zarodkowy i płodowy • rozpoznawanie i nazywanie na podstawie zdjęć lub opisu etapów rozwoju człowieka • zdjęcia przedstawiające zarodek lub płód w różnych miesiącach ciąży Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Rozkład materiału Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze Numer i temat lekcji Treści nauczania 19. Etapy rozwoju człowieka – od narodzin do starości 22. Etapy rozwoju człowieka – od narodzin do starości • etapy rozwoju człowieka: okres noworodkowy, niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny, szkolny, wieku dorosłego, starości • rozpoznawanie i nazywanie na podstawie zdjęć lub opisu etapów rozwoju człowieka • zdjęcia przedstawiające różne etapy rozwoju człowieka 20. Jakie zmiany zachodzą w okresie dojrzewania u dziewcząt i chłopców? 23. J akie zmiany zachodzą w okresie dojrzewania u dziewcząt i chłopców? • zmiany zachodzące w organizmach podczas dojrzewania płciowego • obserwacja zmian zachodzących w okresie dojrzewania u dziewcząt i chłopców • plansze lub zdjęcia przedstawiające sylwetki: dziewczynki i kobiety, chłopca i mężczyzny 21. Zasady higieny w okresie dojrzewania 24. Z asady higieny w okresie dojrzewania • zasady zdrowego stylu życia i konieczność ich stosowania • zasady dbałości o własne ciało: higiena skóry, włosów, zębów, paznokci oraz odzieży • określenie i stosowanie zasad higieny osobistej • przykłady kosmetyków stosowanych przez młodzież w okresie dojrzewania 22. Rodzaje dojrzałości człowieka 25. R odzaje dojrzałości człowieka • rodzaje dojrzałości człowieka: biologiczna, psychiczna i społeczna • rozpoznawanie różnych rodzajów dojrzałości człowieka • podręcznik 26. Utrwalenie wiadomości i umiejętności po dziale II • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu 27. Sprawdzian z działu II • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności III. Jak być zdrowym i co warto wiedzieć o chorobie? 23. Stan zdrowia i choroby 28. Stan zdrowia i choroby • pojęcia: zdrowie (różne rodzaje) i choroba • analiza objawów różnych chorób • ulotki na temat wybranych chorób 24. C harakterystyka wybranych chorób zakaźnych 29. C harakterystyka wybranych chorób zakaźnych • negatywny wpływ wybranych gatunków bakterii i wirusów na zdrowie człowieka • zachowania zapobiegające rozprzestrzenianiu się chorób • rozpoznawanie podstawowych chorób na podstawie ich opisu, identyfikowanie źródeł zakażenia • ulotki na temat wybranych chorób zakaźnych 25. Co to jest pasożyt? Charakterystyka chorób pasożytniczych człowieka 30. C o to jest pasożyt? Charakterystyka chorób pasożytniczych człowieka • negatywny wpływ wybranych gatunków pasożytów na zdrowie człowieka • zachowania zapobiegające rozprzestrzenianiu się chorób pasożytniczych • rozpoznawanie podstawowych chorób na podstawie ich opisu, identyfikowanie źródeł zakażenia • ulotki na temat wybranych chorób pasożytniczych 26. Z asady przechowywania i przygotowywania posiłków 31. Zasady przechowywania i przygotowywania posiłków • zasady postępowania z produktami spożywczymi od momentu zakupu do spożycia: termin przydatności, przechowywanie, przygotowywanie posiłków • określenie i stosowanie zasad przechowywania oraz przygotowywania posiłków • produkty żywnościowe w różnych opakowaniach: próżniowym, konserwa, o krótkim i długim terminie ważności Rozkład materiału Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Przyroda z klasą 5 Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze 27. Choroby wrodzone, uczulenia, nowotwory 32. Choroby wrodzone, uczulenia, nowotwory • negatywny wpływ wybranych czynników na zdrowie człowieka • przykłady chorób, którymi nie można się zarazić • rozpoznawanie chorób na podstawie ich opisu • ulotki na temat wybranych chorób 28. K im jest osoba niepełnosprawna? Co możemy zrobić, aby pomóc niepełnosprawnym? 33. Kim jest osoba niepełnosprawna? Co możemy zrobić, aby pomóc niepełnosprawnym? • pomoc i troska wobec osób niepełnosprawnych • rodzaje niepełnosprawności człowieka • kształtowanie postawy wrażliwej na potrzeby innej osoby • znaki informujące o podjazdach, parkingach dla niepełnosprawnych 29. Co oznacza słowo „profilaktyka”? Jak skutecznie możemy zapobiegać chorobom? 34. Co oznacza słowo „profilaktyka”? Jak skutecznie możemy zapobiegać chorobom? • zachowania zapobiegające chorobom • negatywny wpływ alkoholu, nikotyny i substancji psychoaktywnych na zdrowie człowieka • przykłady zachowań asertywnych • zasady zdrowego stylu życia • określenie sposobów eliminacji czynników wpływających negatywnie na samopoczucie • wykazanie negatywnego wypływu używek na życie człowieka • określenie zasad higieny osobistej i ich stosowanie • określenie zasad zdrowego stylu życia • przyjmowanie postaw asertywnych • ulotki, plansze, materiały edukacyjne dotyczące profilaktyki wybranych chorób 30. B ezpieczeństwo w drodze do szkoły 35. B ezpieczeństwo w drodze do szkoły • zachowania i sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu człowieka (np. niewybuchy i niewypały, pożar, wypadek drogowy, jazda na łyżwach, kąpiel w niedozwolonych miejscach) • zjawiska elektryczne w przyrodzie • zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń elektrycznych • przyjmowanie postaw asertywnych • instrukcje użytkowania urządzeń elektrycznych 31. Bezpiecznie przy pracy i w czasie odpoczynku 36. B ezpiecznie przy pracy i w czasie odpoczynku • znaczenie symboli umieszczonych na etykietach • zasady bezpiecznego zachowywania się w domu; prawidłowe korzystanie z urządzeń elektrycznych, gazu, wody • określenie zasad bezpiecznego zachowania w sytuacjach codziennych • opakowania po środkach czystości lub kosmetykach 37. Utrwalenie wiadomości i umiejętności po dziale III • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu 38. Sprawdzian z działu III • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Rozkład materiału Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze IV. Jak zbudowana jest materia i jakie ma właściwości? 32. O siłach działających w przyrodzie 39. O siłach działających w przyrodzie • siła oporu powietrza oraz wody; czynniki warunkujące tę siłę • przykłady zmniejszania i zwiększania siły oporu w przyrodzie i przez człowieka, ich wykorzystanie • wskazanie przykładów zmniejszania i zwiększania siły oporu w przyrodzie i w życiu codziennym człowieka • takie same przedmioty, lecz o różnej wadze, różnej powierzchni lub objętości, np. kartka zgnieciona w kulkę i kartka niezgnieciona • parasol • jabłko • książka 33. Jak określić prędkość jadącego samochodu? 40. J ak określić prędkość jadącego samochodu? • • • • • doświadczalne wyznaczanie prędkości swojego ruchu (marszu, biegu) • wskazanie przykładów zmniejszania i zwiększania siły tarcia w przyrodzie i w życiu codziennym człowieka • arkusz gładkiego papieru i arkusz papieru ściernego • mała piłeczka lub kulka • stoper 34. J ak płynie prąd elektryczny? 41. Jak płynie prąd elektryczny? • źródła prądu elektrycznego i dobór odbiorników przy uwzględnieniu napięcia elektrycznego • prosty obwód elektryczny i jego wykorzystanie w sprawdzeniu przewodzenia prądu elektrycznego przez różne ciała (substancje) • skutki przepływu prądu w domowych urządzeniach elektrycznych • przykłady zjawisk elektrycznych w przyrodzie • wyładowania atmosferyczne • przeprowadzenie ćwiczenia polegającego na dobraniu odbiorników do źródeł prądu elektrycznego z uwzględnieniem napięcia elektrycznego • opracowanie instrukcji bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami elektrycznymi • zbudowanie prostego obwodu elektrycznego i doświadczalne sprawdzenie przewodzenia prądu elektrycznego przez różne ciała (substancje) • • • • 35. Jak działają magnesy? Oddziaływania magnetyczne i elektrostatyczne 42. Jak działają magnesy? Oddziaływania magnetyczne i elektrostatyczne • właściwości magnesów oraz ich wzajemne oddziaływanie • oddziaływanie magnesów na substancje • zjawiska elektryczne w przyrodzie (np. elektryzowanie się włosów podczas czesania) • przeprowadzanie doświadczeń ilustrujących właściwości i oddziaływania magnesów względem siebie i różnych substancji • wykonanie prostego kompasu • przeprowadzenie doświadczeń ilustrujących elektryzowanie się ciał • magnesy sztabkowe • przedmioty, np. szpilki, spinacze, opiłki żelaza, skrawki korka, gumka do mazania, drobiny plastiku 36. Maszyny proste w życiu człowieka 43. Maszyny proste w życiu człowieka • przykłady wykorzystania maszyn prostych w życiu człowieka • wskazanie przykładów zastosowania maszyn prostych przez człowieka • • • • • różne rodzaje ruchu prędkość jako droga przebyta w jednostce czasu siła tarcia, czynniki, od których ta siła jest uzależniona przykłady zmniejszania i zwiększania siły tarcia w przyrodzie i ich wykorzystanie przewody z zaciskami płaska bateria żaróweczka w obudowie przedmioty, np. gumka, ołówek, spinacz, plastikowa nakrętka nożyczki dziadek do orzechów korkociąg śruba blok Rozkład materiału Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Przyroda z klasą 5 Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze 37. Substancje w otoczeniu 44. S ubstancje w otoczeniu • właściwości substancji: woda, cukier, sól kuchenna i ich mieszanin – ocet, sok cytrynowy • wpływ substancji i ich mieszanin (np. soli kuchennej, octu, detergentów) na wzrost i rozwój roślin • dokumentowanie wyników doświadczeń • określanie właściwości substancji i ich mieszanin (woda, cukier, sól kuchenna, ocet, sok cytrynowy) • porównanie masy ciał o tej samej objętości wykonanych z różnych substancji • przeprowadzenie doświadczenia wykazującego wpływ substancji (np. soli kuchennej, octu, detergentów) na wzrost i rozwój roślin; dokumentacja przeprowadzonego doświadczenia • • • • • • • 38. Drobinowy model budowy materii. Trzy stany skupienia ciał 45. Drobinowy model budowy materii. Trzy stany skupienia ciał • drobina jako najmniejszy element budujący materię • trzy stany skupienia ciał (substancji) • materia jako zbiór różnego rodzaju drobin tworzących substancje i ich mieszaniny • przeprowadzenie doświadczenia wykazującego występowanie wody w trzech stanach skupienia • przeprowadzenie doświadczenia wykazującego możliwości zmiany stanu stałego w ciekły lub gazowy • woda w trzech stanach skupienia 39. Właściwości ciał stałych 46. W łaściwości ciał stałych • właściwości ciał stałych wykonanych z substancji kruchych, sprężystych i plastycznych • przykłady zastosowań substancji w przedmiotach codziennego użytku • podanie przykładów substancji, z których wykonane są przedmioty codziennego użytku i ich właściwości • przedmioty wykonane z substancji: gliny, plasteliny, gąbki, gumy, plastiku, szkła, metalu 40. Właściwości cieczy 47. Właściwości cieczy • właściwości cieczy: kształt i ściśliwość • przykłady ruchu drobin w cieczach – dyfuzja • badanie rozpuszczalności różnych substancji w wodzie (np. sól kuchenna, cukier, kreda, olej) • przeprowadzenie doświadczenia ilustrującego proces dyfuzji w cieczach • • • • • • • 41. W łaściwości gazów 48. W łaściwości gazów • właściwości gazów: kształt i ściśliwość • przykłady ruchu drobin w gazach – dyfuzja • przeprowadzenie doświadczenia ilustrującego proces dyfuzji w gazach • przeprowadzenie doświadczeń ilustrujących rozszerzalność cieplną gazów • strzykawka • dezodorant do powietrza 42. Temperatura i wpływ jej zmian na niektóre substancje 49. Temperatura i wpływ jej zmian na niektóre substancje • rozszerzalność cieplna ciał stałych • przykłady występowania i wykorzystania rozszerzalności cieplnej ciał w życiu codziennym • zasada działania termometru cieczowego • wpływ temperatury na przedmioty zbudowane z różnych substancji • przeprowadzenie doświadczeń ilustrujących rozszerzalność cieplną ciał stałych, cieczy i gazów • wyjaśnienie zasady działania termometru cieczowego • termometr cieczowy • palnik gazowy • przedmioty metalowe, np. spinacze, kulki • gumowe balony woda cukier sól kuchenna ocet sok cytrynowy detergenty hodowla rzeżuchy woda cukier sól kuchenna olej kreda pojemniki o różnych kształtach strzykawka Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Treści nauczania Rozkład materiału Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze 43. M etale i niemetale 50. Metale i niemetale • ciała (substancje) dobrze i słabo przewodzące ciepło • porównanie własności metali i niemetali, przewodników i izolatorów • • • • źródło ciepła, np. gorąca woda łyżeczka aluminiowa łyżka drewniana łyżeczka plastikowa 44. Co to jest mieszanina? Rodzaje mieszanin 51. C o to jest mieszanina? Rodzaje mieszanin • mieszaniny jednorodne i niejednorodne • przykłady mieszanin • przygotowanie przykładów mieszanin jednorodnych i niejednorodnych • • • • • • • • woda cukier sól kuchenna olej kreda ryż groch opiłki żelaza 45. S posoby rozdzielania mieszanin 52. S posoby rozdzielania mieszanin • sposoby rozdzielania mieszanin jednorodnych i niejednorodnych: filtrowanie, odparowanie, przesiewanie • krystalizacja soli z roztworu nasyconego • doświadczalne rozdzielenie mieszanin różnymi sposobami • • • • • • • • • • • sitko filtry z bibuły zlewki lejki magnesy palnik gazowy woda sól kuchenna kreda ryż opiłki żelaza 46. Powstawanie roztworów wodnych 53. Powstawanie roztworów wodnych • rozpuszczanie i topnienie, przykłady tych zjawisk w życiu codziennym • czynniki wpływające na rozpuszczanie substancji: temperatura, mieszanie • czynniki wywołujące topnienie i krzepnięcie (temperatura) oraz parowanie i skraplanie (temperatura, ruch powietrza, rodzaj cieczy, wielkość powierzchni) • badanie czynników warunkujących tempo tworzenia roztworów wodnych: mieszanie, temperatura, rozdrobnienie substancji • • • • • dwie szklanki płaski talerz woda olej łyżeczka 47. T len w przemianach chemicznych 54. Tlen w przemianach chemicznych • wpływ czynników: wody i powietrza na przedmioty zbudowane z różnych substancji • przykłady przemian nieodwracalnych: korozja • obserwacja skutków procesu korozji • zardzewiałe przedmioty, np. gwoździe, drut, puszka 55. U trwalenie wiadomości i umiejętności po dziale IV • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu Rozkład materiału Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji 56. Sprawdzian z działu IV Przyroda z klasą 5 Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności V. Co każdy Polak wiedzieć powinien 48. Miejsce Polski w Europie 57. Miejsce Polski w Europie • Polska oraz państwa sąsiadujące z Polską i ich stolice • lokalizowanie na mapie Europy: Polski, jej sąsiadów, stolic państw europejskich • mapa polityczna Europy • atlasy 49. Podział administracyjny Polski 58. Podział administracyjny Polski • trójstopniowy podział administracyjny Polski • lokalizowanie na mapie Polski: województw, miast wojewódzkich • mapa administracyjna Polski 50. N iziny, wyżyny i góry, czyli mapa hipsometryczna Polski 59. Niziny, wyżyny i góry, czyli mapa hipsometryczna Polski • formy ukształtowania terenu: niziny, wyżyny i góry • wskazywanie na mapie hipsometrycznej nizin, wyżyn, gór • charakteryzowanie wybranych krajobrazów Polski, lokalizowanie ich na mapie Polski • mapa hipsometryczna Polski • atlasy 51. Poznajemy skały występujące w Polsce 60. P oznajemy skały występujące w Polsce • skały typowe dla miejsca zamieszkania: piasek, glina i inne charakterystyczne dla okolicy • rozpoznawanie przykładów skał najbliższej okolicy • przykłady skał występujących w Polsce • mapa tematyczna – skały w Polsce • atlasy 52. R odzaje gleb w Polsce 61. R odzaje gleb w Polsce • gleba jako zbiór składników nieożywionych i ożywionych • znaczenie organizmów glebowych i próchnicy dla żyzności gleby • rodzaje gleb w Polsce • wpływ gleby na przedmioty zbudowane z różnych substancji • rozpoznawanie przykładów gleb najbliższej okolicy • wyjaśnienie wpływu organizmów glebowych i próchnicy na żyzność gleby • doświadczalne sprawdzenie wpływu gleby na różne substancje • przykłady gleb występujących w Polsce (profile glebowe) • mapa tematyczna – gleby w Polsce • atlasy • słoik z ziemią, papierowe serwetki, metalowy spinacz, wykałaczki drewniane, kawałek szkła, obierki po ziemniakach 53. Szata roślinna w Polsce 62. S zata roślinna w Polsce • rodzaje lasów w Polsce • rośliny towarzyszące człowiekowi • rozpoznawanie typów lasów w Polsce • rozpoznawanie gatunków roślin synantropijnych • zielniki • mapa tematyczna – lasy w Polsce • atlasy 54. Rzeki Polski 63. R zeki Polski • rodzaje wód powierzchniowych • czynniki warunkujące życie w wodzie • rośliny i zwierzęta żyjące w rzece, przystosowanie ich budowy zewnętrznej i czynności życiowych do środowiska życia • wskazywanie na mapie hipsometrycznej głównych rzek Polski • rozpoznawanie typów wód powierzchniowych • obserwowanie zjawisk zachodzących w ciekach wodnych: kierunek, prędkość przepływu wody, rozróżnianie prawego i lewego brzegu • mapa hipsometryczna Polski • atlasy Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika 55. Jeziora w Polsce Numer i temat lekcji Rozkład materiału Treści nauczania Procedury osiągania celów 64. J eziora w Polsce • rodzaje wód powierzchniowych • czynniki warunkujące życie w wodzie • rośliny i zwierzęta żyjące w jeziorze, przystosowania ich budowy zewnętrznej i czynności życiowych do środowiska życia • wskazywanie na mapie hipsometrycznej głównych jezior Polski • rozpoznawanie typów wód powierzchniowych 65. U trwalenie wiadomości i umiejętności ucznia po dziale V • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu 66. Sprawdzian z działu V • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze • mapa hipsometryczna Polski • atlasy VI. Co warto wiedzieć o przyrodzie Polski? Pobrzeża i pojezierza 56. Słonowodne środowisko życia – warunki życia w Bałtyku 67. Słonowodne środowisko życia – warunki życia w Bałtyku • warunki życia w Bałtyku • wyciąganie wniosków na podstawie analizy mapy • mapa hipsometryczna Europy • atlasy 57. Glony żyjące w morzu 68. Glony żyjące w morzu • wybrane organizmy mórz, ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości • opisywanie budowy plechy • wskazywanie zależności między światłem a występowaniem glonów w morzu • zdjęcia • albumy • naturalne okazy glonów morskich 58. Zwierzęta Bałtyku 69. Zwierzęta Bałtyku • wybrane organizmy mórz, ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości • charakteryzowanie przystosowań zwierząt do życia w Bałtyku • zdjęcia • albumy • filmy przyrodnicze 59. K rajobraz nadmorski 70. Krajobraz nadmorski • cechy krajobrazu nadmorskiego • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu pobrzeży • identyfikowanie cech krajobrazów pobrzeży na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu nadmorskiego 60. Życie ludzi nad Bałtykiem – gospodarka, przemysł i walory turystyczne Gdańska 71. Ż ycie ludzi nad Bałtykiem – gospodarka, przemysł i walory turystyczne Gdańska • najważniejsze walory turystyczne Gdańska • krajobraz wielkomiejski • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • opisywanie walorów turystycznych Gdańska • zdjęcia zabytków Gdańska • film lub prezentacja o Gdańsku 61. P oznajemy glony słodkowodne 72. Poznajemy glony słodkowodne • rośliny żyjące w jeziorze, ich przystosowanie w budowie do środowiska życia • opisywanie budowy glonów słodkowodnych • zdjęcia • albumy • preparaty mikroskopowe Rozkład materiału Tytuł rozdziału podręcznika Przyroda z klasą 5 Numer i temat lekcji Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze 62. Osobliwości przyrodnicze Pojezierza Mazurskiego 73. Osobliwości przyrodnicze Pojezierza Mazurskiego • cechy krajobrazu pojezierzy • charakteryzowanie krajobrazu pojezierzy • identyfikowanie cech krajobrazów pojezierzy na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Pojezierza Mazurskiego 63. Wędrujemy po Pojezierzu Suwalskim 74. W ędrujemy po Pojezierzu Suwalskim • cechy krajobrazu pojezierzy • charakteryzowanie krajobrazu pojezierzy • identyfikowanie cech krajobrazów pojezierzy na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Pojezierza Suwalskiego 75. U trwalenie wiadomości i umiejętności po dziale VI • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu 76. Sprawdzian z działu VI • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności VII. Co warto wiedzieć o przyrodzie Polski? Niziny i wyżyny 64. Poznajemy Niziny Środkowopolskie 77. Poznajemy Niziny Środkowopolskie • cechy krajobrazu nizinnego • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu nizin Polski • identyfikowanie cech krajobrazów nizin na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu nizinnego 65. W arszawa stolicą Polski 78. Warszawa stolicą Polski • najważniejsze walory turystyczne Warszawy • krajobraz wielkomiejski • opisywanie walorów turystycznych Warszawy • zdjęcia zabytków Warszawy • film lub prezentacja o Warszawie 66. Puszcza Białowieska 79. P uszcza Białowieska • cechy krajobrazu nizinnego • formy ochrony przyrody stosowane w Polsce • charakteryzowanie osobliwości przyrodniczych Puszczy Białowieskiej • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia • albumy 67. Wyżyna Śląska – przemysł kontra dzika przyroda 80. W yżyna Śląska – przemysł kontra dzika przyroda • cechy krajobrazu przemysłowego • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu wyżyn Polski • identyfikowanie cech krajobrazów wyżyn na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Wyżyny Śląskiej 68. Wyżyna Lubelska – pola i wąwozy 81. Wyżyna Lubelska – pola i wąwozy • cechy krajobrazu rolniczego • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu wyżyn Polski • identyfikowanie cech krajobrazów wyżyn na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Wyżyny Lubelskiej 69. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska – skały i jaskinie 82. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska – skały i jaskinie • cechy krajobrazu wyżyny wapiennej • zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu wyżyn Polski • identyfikowanie cech krajobrazów wyżyn na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej 70. Walory turystyczne Krakowa 83. Walory turystyczne Krakowa • najważniejsze walory turystyczne Krakowa • krajobraz wielkomiejski • opisywanie walorów turystycznych Krakowa • zdjęcia zabytków Krakowa • film lub prezentacja o Krakowie Przyroda z klasą 5 Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Rozkład materiału Treści nauczania Procedury osiągania celów 84. Utrwalenie wiadomości i umiejętności po dziale VII • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu 85. Sprawdzian z działu VII • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze VIII. Co warto wiedzieć o przyrodzie Polski? Góry 71. Krajobraz Gór Świętokrzyskich – najstarszych gór Polski 86. Krajobraz Gór Świętokrzyskich – najstarszych gór Polski • cechy krajobrazu gór • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu gór Polski • opisywanie walorów przyrodniczych i turystycznych wybranych górskich miejscowości • identyfikowanie cech krajobrazów gór niskich i wysokich na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Gór Świętokrzyskich 72. Krajobrazy Sudetów: góry i przemysł 87. Krajobrazy Sudetów: góry i przemysł • cechy krajobrazu gór wysokich • przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu gór Polski • opisywanie walorów przyrodniczych i turystycznych wybranych górskich miejscowości • identyfikowanie cech krajobrazów gór na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Sudetów 73. Krajobraz tatrzański 88. Krajobraz tatrzański • cechy krajobrazu gór wysokich • zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka • charakteryzowanie krajobrazu gór Polski • opisywanie walorów przyrodniczych i turystycznych wybranych górskich miejscowości • identyfikowanie cech krajobrazów gór wysokich na podstawie zdjęć, ilustracji, opisu • mapa hipsometryczna Polski • zdjęcia krajobrazu Tatr 74. Pogoda w Tatrach 89. Pogoda w Tatrach • czynniki warunkujące pogodę w górach • analizowanie danych o warunkach pogodowych występujących w Tatrach – górach wysokich • dane statystyczne warunków pogodowych w Tatrach (opady, temperatura, wiatr) 75. Flora i fauna Tatr 90. F lora i fauna Tatr • rośliny i zwierzęta Tatr • formy ochrony przyrody stosowane w Polsce • analiza pięter roślinności w Tatrach • filmy przyrodnicze • albumy • zdjęcia 91. Utrwalenie wiadomości i umiejętności po dziale VIII • podsumowanie wiadomości i umiejętności – przygotowanie do sprawdzianu Rozkład materiału Tytuł rozdziału podręcznika Numer i temat lekcji Przyroda z klasą 5 Treści nauczania Procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne i materiały pomocnicze 92. Sprawdzian z działu VIII • sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności 76. Parki narodowe, krajobrazowe, rezerwaty przyrody 93. Parki narodowe, krajobrazowe, rezerwaty przyrody • formy ochrony przyrody stosowane w Polsce: parki narodowe, krajobrazowe i rezerwaty przyrody • przygotowanie plakatów, albumów, ulotek ukazujących przyrodę chronioną w różnej formie w Polsce • mapa tematyczna – Parki Narodowe w Polsce • atlasy • logo parków narodowych 77. U żytki ekologiczne, pomniki przyrody, ochrona gatunkowa 94. Użytki ekologiczne, pomniki przyrody, ochrona gatunkowa • formy ochrony przyrody stosowane w Polsce: pomniki przyrody, użytki ekologiczne, gatunkowa ochrona roślin i zwierząt • przygotowanie plakatów, albumów, ulotek ukazujących przyrodę chronioną w różnej formie w Polsce • materiały informacyjne (np. ulotki LOP-u) na temat form ochrony przyrody w Polsce IX. Jak chronić przyrodę? 95. S prawdzian kompetencji po klasie 5 96. P odsumowanie nauki przyrody w klasie 5 • podsumowanie i zakończenie nauki przyrody w klasie 5