problem bolących i ciężkich nóg 33 36 38 31
Transkrypt
problem bolących i ciężkich nóg 33 36 38 31
lipiec 2014 nr 7 (rok 3) Bezpłatny miesięcznik poświęcony zdrowiu i medycynie 33 ALERGIA wy problem blisko poło Polaków OPARZENIA SŁONECZNE objawy, leczenie, pierwsza pomoc PROSTATA 11 STRES problem cywilizacji CUKRZYCA jak z nią żyć CZERNIAK ZŁOŚLIWY BLIZNY CIEKAWOSTKI farmaceutycznej troski OPIEKA FARMACEUTYCZNA 38 36 KRZ YŻÓWK A ZDROWIE W KUCHNI 13 15 MENOPAUZA czas na zmianę 5 9 31 17 23 25 ZAPARCIA medyczny lem prob ażny pow 27 temat numeru ŻyLaki problem bolących i ciężkich nóg str. 19-21 Drodzy czytelnicy zdrowia w prezencie! P rzed Nami przyjemny okres, wakacje w pełni. Chociaż czerwiec specjalnie nie rozpieszczał Nas, jeśli idzie o pogodę, to zapewne każdy liczy na to, że w tym roku lipiec będzie tym w pełni letnim, pięknym miesiącem. Oczywiście wyrażone przeze mnie nadzieje dotyczą słońca. To właśnie latem, na słońcu, poprawiamy sobie samopoczucie, odbudowujemy zdrowie, ale przede wszystkim dzięki opaleniźnie upiększamy swoje ciała. Ciemniejszy, czy wręcz czekoladowy kolor skóry jest zdecydowanie bardziej ceniony wśród ludzi wyznaczających trendy estetyczne, a osoby mocno opalone zawsze będą wzbudzać zazdrosne spojrzenia „białasów”. Niestety, jak każda uciecha, tak i kąpiele słoneczne powinny być dawkowane rozsądnie. Właściwie budowana opalenizna chroni skórę przed najbardziej szkodliwymi czynnikami płynącymi ze słońca, czyli promieniami UV A oraz UV B. Z tymi promieniami to bywa tak jak z wieloma czynnikami oddziałującymi na ludzki organizm. Z jednej strony zapewniają wytwarzanie niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego witaminy D, a z drugiej strony uszkadzają skórę, niszczą warstwę kolagenu, odbierając skórze jędrność i witalność, ale co najgorsze mogą przyczyniać się do deformacji DNA w komórkach skóry, a to w ostateczności może uruchamiać proces nowotworowy. Czerniak złośliwy (melanoma malignum) jest jednym z bardziej rozpoznawanych w społeczeństwie nowotworów złośliwych, ze względu na to, że jest bardzo niebezpieczny. Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci ilość przypadków czerniaka wzrosła wielokrotnie; co prawda poprawia się również długość przeżycia, ale mimo to nowotwór ten ciągle budzi usprawiedliwiony lęk. Na szczęście, w skali całej populacji, częstotliwość występowania nowych przypadków czerniaka złośliwego nie jest zbyt duża, jednak warto mieć świadomość, że przesada z kąpielami słonecznymi może skończyć się niezbyt pomyślnie. Słońce to nie tylko ryzyko powstawania nowotworów skóry. W upalne, słoneczne dni zdecydowanie mocniej dokuczają wielu ludziom (chociaż częściej paniom niż panom) bolesne i ociężałe nogi. Obrzęknięte nogi nie zachęcają do ich eksponowania, a jednocześnie sprawiają ból i dyskomfort. Często odpowiedzialność za ten rodzaj dolegliwości ponoszą żylaki kończyn dolnych, a objawy nimi powodowane latem zdecydowanie się nasilają. Polecam Państwu artykuł „Żylaki – problem bolących i ciężkich kończyn”, który wskaże jak łatwiej sobie radzić z nieprzyjemnym problemem. Życzę Państwu wiele miłych i ciepłych chwil z dala od niebezpieczeństw, które mogą kryć się za promieniami słonecznymi, szczególnie w gorące wakacyjne dni. Redakcja ul. Wojska Polskiego 4 72-315 Resko tel. +48 91 395 14 80 [email protected] Redaktor Naczelny Zbigniew Szczepankowski [email protected] Konsultacja medyczna lek. Beata Szczepankowska Wydawca WEGAFARM sp. z o.o. 70-785 Szczecin ul. Zofii Nałkowskiej 6/U6 NIP 955-23-46-540 REGON: 321351580 Manager ds. Reklamy Marcin Sochan Tel. 797 721 466 [email protected] Biuro Obsługi Klienta Tel. +48 91 395 14 80 [email protected] Skład graficzny i druk „Leszczyńscy” s. c. Pozdrawiam serdecznie Partnerzy www.artelis.pl Zbigniew Szczepankowski Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania zamówionych tekstów, nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń. Miesięcznik ZDROWIE W PREZENCIE nie zastępuje bezpośredniej porady lekarskiej, może jedynie stanowić źródło informacji. Przed skorzystaniem z porady należy skonsultować się z lekarzem. Dystrybucja miesięcznika bez zgody wydawcy lub sprzedaż magazynu jest nielegalna. r e k l a m a r e k l a m a www.zdrowiewprezencie.pl C zas, kiedy żegnamy zimę i z wielką radością witamy wiosnę dla wielu z nas stanowi zapowiedź bardzo uciążliwych objawów chorobowych, które nazywamy alergią. Według danych WHO, problem reakcji alergicznych dotyczy od 30 do 40% mieszkańców kuli ziemskiej. W Europie częstotliwość występowania alergii jest jeszcze wyższa i sięga około połowy populacji, a Polska, po Wielkiej Brytanii i Niemczech, należy do czołówki najbardziej uczulonych społeczeństw. Tak wielka liczba chorych sprawia, że leczenie objawów alergicznych obciąża bardzo mocno budżety domowe i drenuje zasoby finansowe publicznej służby zdrowia. Jak wielkie to są wydatki niech świadczy fakt, iż w USA w 2007 roku na koszty związane z leczeniem chorób alergicznych oraz straty wynikające z absencji w pracy przeznaczono sumę 40 mld. dolarów, czyli ponad 120 mld. złotych. Przytoczone dane w sposób bezdyskusyjny klasyfikują dolegliwości alergiczne w grupie najbardziej uciążliwych chorób cywilizacyjnych. Czym jest alergia i dlaczego dotyczy akurat tych konkretnych osób? Pojęcie alergii zostało wprowadzone na początku ubiegłego wieku przez Klemensa von aLerGia prOBLem BLISKO POŁOWY POLAKÓW Pierqueta i oznacza niepożądaną i nadmierną reakcję układu odpornościowego na kontakt z czynnikami zewnętrznymi, zwanymi alergenami lub antygenami. Owe antygeny w swojej naturze są nieszkodliwe, a układ odpornościowy nie powinien przeciwko nim uruchamiać mechanizmów obronnych. Objawy alergii to właśnie skutek nadmiernej reakcji ze strony naszego układu obronnego. Ciekawy jest proces budowania tej nadgorliwości. Przy pierwszym kontakcie np. z sierścią kota czy pyłkiem lipy dochodzi do identyfikacji i zapamiętania szczegółów alergenu, aby przy kolejnym razie wywołać objawy kataru siennego, pokrzywki czy astmy oskrzelowej. W skrajnych przypadkach reakcja może być na tyle silna, że bez podania odpowiednich leków na czas może doprowadzić do zgonu - mówimy wówczas o wstrząsie anafilaktycznym. Wiemy zatem, co leży u podstaw alergii, w takim razie odpowiedzmy sobie, skąd się to zaburzenie bierze. Skłonność do uczuleń jest w dużej mierze przekazywana drogą dziedziczenia. To od naszych rodziców, dziadków i innych krewnych otrzymujemy swego rodzaju program, który określa poziom reakcji na kontakt z otoczeniem. Wysoki stopień nadwrażliwości otrzymany wraz z kodem genetycznym nosi nazwę atopii i mówi o skłonnościach do alergii. Ludzie z atopią reagują w sposób alergiczny, w szczególności na antygeny wziewne i kontaktowe, co objawia się alergicznym nieżytem nosa (katar sienny) lub atopowym zapaleniem skóry. Źródła alergenów Większość alergenów ma budowę białkową i jest elementem innego organizmu roślinnego bądź zwierzęcego. Wykazują one zdolność przenikania przez naturalne bariery ochronne występujące w organizmie ludzkim. Umożliwia im to ich budowa chemiczna, która często przypomina cechy enzymów trawiennych. Kontynuacja artykułu na 6 stronie lipiec 2014 5 www.zdrowiewprezencie.pl Alergeny możemy opisywać w trzech grupach: 1. Alergeny inhalacyjne, wśród których dominują: pyłki roślin, pierze ptaków, kurz i roztocza, sierść zwierząt, zarodniki grzybów pleśniowych 2. Alergeny pokarmowe, do których należą: mleko krowie, jaja, ryby, orzechy, marchew 3. Alergeny iniekcyjne: jady owadów, np. osy, szerszenia, surowica zwierzęca, leki w postaci pozajelitowej, głównie szczepionki, antybiotyki, preparaty żelaza Możemy także zaobserwować alergiczne reakcje krzyżowe, to znaczy występowanie podobnych pod względem budowy antygenów występujących w różnych źródłach, np. osoby uczulone na banany reagują także na awokado i lateks. Wiedza na temat alergenów wywołujących objawy uczulenia, a przede wszystkim możliwości ich eliminowania z otoczenia to podstawowa metoda profilaktyki przeciwalergicznej. O ile stosunkowo łatwo jest kontrolować występowanie w pożywieniu składników uczulających i wykluczać je z diety, to dużo trudniejsza jest walka z domowym kurzem zawierającym roztocza i ich odchody, które najczęściej wywołują objawy alergii, a występują w powietrzu. Istnieją preparaty ułatwiające usuwanie roztoczy kurzu domowego z powietrza, dywanów i innych powierzchni domowych oraz odzieży. Na uwagę zasługują produkty z serii Allergoff, pomocne w walce z tymi małymi szkodnikami. Najtrudniej jest odizolować pacjenta od pyłków roślinnych, masowo występujących w okresach pylenia roślin. W okresie wiosny i lata komunikaty dla alergików informują nas o nasileniu konkretnych alergenów wziewnych. Należy wówczas unikać przebywania w miejscach, gdzie stężenie tych pyłków jest największe. Jest to o tyle trudne, że są to bardzo małe twory i łatwo są przenoszone przez wiatr nawet na bardzo duże odległości. Często nie da się całkowicie uniknąć kontaktu z pyłkami traw, komosy, brzozy, olchy czy lipy, no chyba że mamy możliwość na pewien czas zmienić strefę klimatyczną i wyjechać tam, gdzie zmora pyłkowa za nami nie podąży. Metody walki z alergią Choroby alergiczne należą do schorzeń przewlekłych, w sposób znaczny obniżają komfort życia, a w niektórych przypadkach ich objawy stają się groźne dla życia. Należą do nich: astma, alergiczny nieżyt nosa, atopowe 6 lipiec 2014 zapalenie skóry, pokrzywka, anafilaksja – ciężkie uczulenie np. na ukąszenia owadów, uczulenie na leki i pokarmy. Dotyczy to chorych w każdym wieku, nie omija także najmłodszych dzieci, gdzie dominują alergie pokarmowe i skórne. Reakcja alergiczna jest swoista, skierowana przeciwko konkretnym alergenom, dlatego najskuteczniejszą metodą leczenia jest kuracja odczulająca. Obejmuje ona wykonanie testów alergicznych oznaczających najbardziej szkodliwe antygeny, a następnie wprowadza immunoterapię mającą na celu wyregulowanie odpowiedzi układu odpornościowego na kontakt z antygenem. Leczenie to podlega określonym schematom, czasami bywa kosztowne, w zależności od stosowanych szczepionek, jednak daje nadzieję na całkowite wyleczenie. Jest to metoda skierowana na przyczynę zaburzeń i dlatego jej efekty są najbardziej trwałe. Oprócz tego stosujemy wiele leków działających objawowo. Astmę leczymy przede wszystkim wziewnymi lekami przeciwzapalnymi. Najskuteczniejsze w tym względzie są glikokortykosteroidy. Mimo że są to substancje hormonalne o bardzo silnym działaniu ogólnym na organizm, to podawane miejscowo w postaci inhalacji działają tylko w obrębie dróg oddechowych, nie wywołując szkodliwych działań ubocznych. Sterydy wziewne są także najskuteczniejsze w alergicznym katarze siennym. W leczeniu skórnych zmian o podłożu alergicznym są one także lekami pierwszego planu, ważne, aby wybierać preparaty o działaniu miejscowym. Na czym polega zatem taka uniwersalność działania glikokortykosteroidów? Otóż są to substancje zbliżone do naturalnych, których mechanizm działania polega na modyfikowaniu reakcji zapalnej, co znacznie łagodzi objawy stanu zapalnego, będącego głównym objawem reakcji alergicznej. Stan zapalny w przebiegu alergii to głównie obrzęk, zaczerwienie, pokrzywka zwiększony wysięk. W leczeniu skórnych dolegliwości bardzo ważną rolę pełni prawidłowa pielęgnacja skóry. Należy dbać o odpowiedni poziom nawilżenia skóry, stosując odpowiednie serie kremów, środków natłuszczających do kąpieli, tak zwanych emolientów. Najbardziej dramatycznie przebiega reakcja anafilaktyczna, zwana także wstrząsem uczuleniowym. Dochodzi do niej na skutek wprowadzenia substancji uczulającej drogą wstrzyknięcia. Może to być podanie leku, np. szczepionki lub antybiotyku, a także po ukąszeniu przez owady lub zwierzęta. Obce białko wewnątrz naszego organizmu wyzwala bardzo silne objawy. Rozpoczyna się od odczynu miejscowego w postaci zaczerwienia, obrzęku. Po pewnym czasie pojawiają się objawy ogólne w postaci wysypki, zaczerwienienia skóry całego ciała, wysięku i łzawienia, dochodzi do obrzęku dróg oddechowych utrudniającego prawidłowy oddech, pojawia się niepokój i lęk. W ostatniej fazie dochodzi do utraty przytomności i silnego spadku ciśnienia krwi. Brak profesjonalnej opieki medycznej w takiej sytuacji najczęściej prowadzi do zgonu. Osoby wcześniej mające poważne objawy np. po ukąszeniu przez osę, powinny zawsze informować o tym lekarza przed podaniem leków uczulających, a w sezonie letnim, przebywając na łonie natury, zabezpieczyć się w ampułkostrzykawkę z adrenaliną, będącą w takiej sytuacji lekiem ratującym życie. Istnieje spora grupa leków przeciwalergicznych stosowanych doustnie, których celem jest zmniejszenie uciążliwości objawów uczulenia. Stosowane są doraźnie w fazach zaostrzeń, a ich rola sprowadza się do odcinania możliwości niekorzystnego działania histaminy na skórę, błonę śluzową nosa, oczu i oskrzeli. Wykazują one jednak poważne działanie niepożądane w postaci senności, mogą upośledzać funkcje psychomotoryczne tak ważne przy kierowaniu pojazdów. Wyzwaniem dla naukowców jest poszukiwanie nowszych leków, pozbawionych tych ubocznych skutków i trzeba przyznać, że to się udaje. Nowsze generacje leków, np. lewocetyryzyna, desloratadyna, bilastyna mają być wolne od hamującego wpływu na mózg człowieka, a to znacząco podnosi ich wartość. Rokowania w chorobach alergicznych Współczesna wiedza medyczna i stosowane metody leczenia pozwalają skutecznie walczyć z objawami alergii, zarówno przez rozwijającą się wiedzę na temat możliwości wpływania na odpowiedź immunologiczną, jak i stale pojawiające się nowe leki o większej skuteczności, a zarazem mniejszej uciążliwości działań niepożądanych, z których najważniejsze to senność i osłabienie funkcji psychomotorycznych, bardzo ważnych dla kierowców. Każdy alergik, stosując się do zaleceń specjalistów lekarzy i farmaceutów, może dobrać dla siebie takie leki, które pozwolą na normalne życie bez uciążliwych napadów astmy, wysypek skórnych czy alergii pokarmowych. Bardzo ważne jest budowanie świadomości na temat swojej choroby, a pogłębianie wiedzy zawsze będzie prowadzić do znalezienia lepszych metod leczenia, włącznie z całkowitym wyleczeniem. r e k l a m a r e k l a m a Oparzenia słoneczne www.zdrowiewprezencie.pl objawy, leczenie, pierwsza pomoc C zas wakacyjny to okres urlopów, wypoczynku, aktywnego spędzania czasu, jak również beztroskiego wygrzewania się na słońcu. Aby czerpać ze światła słonecznego korzyści należy pamiętać o odpowiedniej ochronie naszej skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. W przeciwnym razie możemy nabawić się oparzenia słonecznego, które nie tylko jest przykrym objawem skórnym, lecz może prowadzić do dużo poważniejszych problemów. SŁOŃCE EMITUJE TRZY RODZAJE PROMIENIOWANIA: • podczerwone (IR) • widzialne (VIS) • ultrafioletowe (UV) To właśnie promieniowanie UV – w szczególności krótki ultrafiolet (UVB) jest odpowiedzialne za powstanie odczynu rumieniowego. Promieniowanie UVA nie powoduje bolesnych oparzeń. Wnika ono w głąb skóry, powodując uszkodzenie kolagenu i elastyny. Ten nieodwracalny proces może w konsekwencji prowadzić do nowotworzenia. Dlatego niezwykle istotne jest stosowanie kremów z odpowiednio dobranym filtrem oraz ich dokładna aplikacja na całe ciało. Po ekspozycji na słońce rozwijają się objawy nasilonego odczynu skórnego – powstaje stan zapalny w tkankach położonych w obrębie skóry. Naczynia krwionośne rozszerzają światło i tym samym zwiększają przepuszczalność swoich ścian. Skóra staje się zaczerwieniona, opuchnięta i bolesna. Niekiedy objawy mogą przyjąć bardziej zaostrzoną formę w postaci bąbli czy pęcherzy. Jeśli dołożymy do tego objawy ogólne, takie jak bóle i zawroty głowy, przyspieszone tętno oraz podwyższoną ciepłotę ciała – to mamy wówczas do czynienia z udarem cieplnym. Większość objawów rozwija się kilka godzin po opalaniu. Jednak istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia objawów późnych, nawet po jednym dniu od momentu zażywania kąpieli słonecznej. Ma to związek z objawami ogólnymi powstającymi na skutek poparzeń dużej powierzchni naszego ciała. Gdy zaobserwujesz niepokojące objawy takie, jak nudności, pęcherze, opuchliznę czy wysięk surowiczy – nie czekaj! Natychmiast udaj się do lekarza! Fachowcy wskazują na istotę karnacji skóry w profilaktyce oparzeń słonecznych. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby o bardzo jasnej karnacji (fenotyp pierwszy i drugi). Medycy są zdania, że osoby te w ogóle nie po- winny się opalać. Badania dowodzą, że każdy z nas ma swój własny kapitał słoneczny. Jest to nic innego jak ilość promieniowania, jaką możemy przyjąć w ciągu życia bez ryzyka zachorowania na choroby skóry – m.in. na czerniaka. Pula tego promieniowania jednak bezpowrotnie się wyczerpuje w ciągu naszego życia. Pamiętać należy zatem, aby opalać się rozsądnie – nie przesadzać z leniuchowaniem na plaży. Domowe sposoby na oparzenia słoneczne PRYSZNIC Zimna woda przynosi ukojenie rozpalonej skórze. Działa przeciwbólowo, ponieważ obniża temperaturę zakończeń nerwowych. Aby nie nabawić się szoku termicznego, prysznic należy rozpoczynać od letnich temperatur i stopniowo je obniżać. W celu złagodzenia objawów powinien trwać ok. 15 minut. OKŁAD Z MIĘTY PIEPRZOWEJ Olejek z mięty pieprzowej posiada właściwości przeciwzapalne i przyspiesza proces gojenia się skóry. Należy wymieszać 2 krople Kontynuacja artykułu na 10 stronie lipiec 2014 9 www.zdrowiewprezencie.pl Kontynuacja artykułu z 9 strony olejku miętowego w 100 ml letniej wody. Następnie schłodzonym preparatem nasączyć gazę i przykładać do oparzonej skóry. MIÓD Ze względu na swój skład o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym może przyspieszać gojenie. Aby przekonać się o leczniczych właściwościach miodu, wystarczy przyłożyć do podrażnionej słońcem skóry okład z gazy pokrytej niewielką ilością tej złotej substancji. SOK Z ALOESU Aloes pomaga utrzymać kwaśny odczyn pH skóry, przez co staje się ona bardziej odporna na podrażnienia. Sok z liści aloesu zawiera enzymy przyśpieszające regenerację naskórka oraz saponiny o działaniu ściągającym. Ponadto aloes aktywizuje fibroblasty, które są odpowiedzialne za proces gojenia skóry. Należy nasączyć gazę schłodzonym sokiem z aloesu i przyłożyć do oparzonej skóry na 15 minut. LANOLINA Zapewnia ona właściwy poziom nawilżenia skóry, ograniczając utratę wody. Tworzy na skórze cienki filtr zapobiegający wyparowywaniu wody z jej warstw. Zwiększa również jej elastyczność. KWAS HIALURONOWY Zapewnia nawilżenie skórze „od wewnątrz” sprawiając, że jest ona elastyczna i sprężysta. Jedna jego cząsteczka jest w stanie związać ok. 250 cząsteczek wody! Oparzenia słoneczne u dzieci Szczególnie u dzieci polecane są preparaty ziołowe zawierające w swoim składzie wyciąg z koszyczków rumianku, który działa ściągająco, przeciwzapalnie oraz zapobiega rozwo- jowi zakażenia. Ponadto stosowane są ekstrakty z cebuli, działające przeciwzapalnie i bakteriobójczo. Pomocny okazać się może octanowinnian glinu – popularny Altacet, zmniejszający przepuszczalność naczyń, likwidujący wysięk i stan zapalny. Podsumowanie Czas letni to okres częstego występowania oparzeń słonecznych. Pamiętaj o odpowiedniej profilaktyce, stosując kremy z prawidłowo dobranym filtrem. Dokładnie nanieś warstwę ochronną na całe ciało (nie zapomnij o uszach, ustach, powiekach oraz powierzchni za kolanami). Nie zażywaj kąpieli słonecznych w godzinach największego nasłonecznienia (11:00-15:00). Jeśli doznasz skutków oparzeń słonecznych – obserwuj swoje ciało. Oparzenia pierwszego stopnia możesz leczyć domowymi sposobami oraz preparatami dostępnymi w aptece. Stany poważniejsze – drugi i trzeci stopień wymagają interwencji lekarskiej. Lepiej zapobiegać niż leczyć – niech to motto towarzyszyw nam podczas wakacyjnych kąpieli słonecznych! r e k l a m a Preparaty dostępne w aptece DEKSPANTENOL W wyniku utlenienia tej prowitaminy powstaje kwas pantoinowy i beta-alanina, które działają antyoksydacyjnie. Preparaty zawierające więc w swoim składzie tę substancję działają regenerująco i niszczą wolne rodniki, zaburzające metabolizm skóry. Przyspieszają wzrost komórek uszkodzonej bariery skórnej, zmniejszają świąd pieczenie i odczyn zapalny. Prostamol Uno, to sprawdzony lek, który dzięki podwójnemu działaniu nie tylko może spowalniać rozrost prostaty, ale działa także przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. W efekcie reguluje oddawanie moczu i łagodzi dolegliwości. Poprawę stanu pacjenta i zmniejszenie objawów najczęściej obserwuje się już po około 4 tygodniach. Dostępny bez recepty w opakowaniach 30 i 60 kapsułek. www.zdrowiewprezencie.pl prOStata B ez względu na to jak długo jesteście razem, bywa, że rozmowy na tematy intymne są dla Twojego partnera nie lada wyzwaniem, szczególnie jeśli dotyczą Jego zdrowia. Poniżej znajdziesz kilka prostych i skutecznych wskazówek, jak sobie z tym poradzić. Z badań wynika, iż mężczyźni oceniają swoje zdrowie lepiej niż kobiety. Rzadziej niż kobiety przyznają się – nawet przed samym sobą – do chorób czy dolegliwości. Czy to oznacza, że mniej chorują? Bynajmniej… i tu właśnie zaczyna się rola kobiety jako strażniczki zdrowia rodziny, ale też przede wszystkim partnerki i najbliższej osoby. Po prostu rozmawiaj Co piąty mężczyzna oczekuje, że informacje o zdrowiu otrzyma od swojej żony, to z jej opinią się liczy. Powodów takich zachowań jest klika. Pierwszy i najważniejszy to łatwość nawiązania kontaktu, a co za tym idzie brak skrępowania – w przeciwieństwie do rozmowy z lekarzem. Ważne, aby stworzyć odpowiednie warunki do takiej rozmowy, zachęcić partnera, pomóc przełamać wstyd. To również kobieta jako najbliższa osoba, spędzająca najwięcej czasu z mężem, ma szansę jako pierwsza dostrzec niepokojące objawy pogorszenia się stanu zdrowia. Po prostu obserwuj Jeśli Twój partner skończył 50 lat, to najwyższy czas na wizytę kontrolną u lekarza urologa, bowiem właśnie w tym wieku najczęściej spotykanym schorzeniem układu moczowo-płciowego jest łagodny przerost gruczołu krokowego (BPH). Warto podkreślić, że ryzyko wystąpienia dolegliwości rośnie wraz z wiekiem i starzeniem się organizmu. Dotyczy to co drugiego Pana po 50-tce, a wśród mężczyzn powyżej 70 r.ż. problemy z prostatą obserwuje się już u ponad 80% mężczyzn. Towarzyszą temu dokuczliwe objawy, takie jak: - trudności w oddawaniu moczu, - słaby strumień moczu, - uczucie parcia na pęcherz, - częstomocz zarówno w dzień jak i nocy. Bywa, iż mężczyźni, chcąc uniknąć tych dolegliwości, ograniczają przyjmowanie płynów, unikają wychodzenia z domu lub przebywania w miejscach z utrudnionym dostępem do toalety. Zaczynają także unikać spotkań towarzyskich. Choroba wpływa też na pogorszenie życia seksualnego. Jeśli więc zauważyłaś u swojego partnera któryś z wymienionych objawów, nie zwlekaj, postaraj się z nim porozmawiać i zachęcić do podjęcia działania. Po prostu wspieraj Ważne jest rozpoznanie choroby we wczesnym stadium. Lekarz na podstawie diagnozy podejmuje decyzję o konieczności i rodzaju leczenia. Przykre dolegliwości można w znaczący sposób ograniczyć także dzięki lekom dostępnym bez recepty. Twojemu partnerowi może być niezręcznie prosić o radę farmaceutę, tym bardziej, że z reguły są to kobiety. Dlatego będzie prościej jeśli to Ty udasz się do apteki, a partner z pewnością doceni ten wysiłek. Mężczyźni często zapominają o zażywaniu leków, dlatego tak ważna jest Twoja rola, pilnuj, aby Twój partner zażywał tabletki zgodnie z zalecaniami i nie przerywał terapii. Zdobywaj wiedzę na temat Jego choroby, dzięki czemu łatwiej namówisz Go na wizytę u lekarza. Im większa będzie Twoja wiedza, tym silniejsze może być Twoje wsparcie, na które On tak bardzo liczy. Twój partner szczególnie teraz potrzebuje zrozumienia i akceptacji. Powodzenia! lipiec 2014 11 r e k l a m a StreS S tres jest nierozerwalnie związany z naszym życiem. Problem stresu jest problemem przede wszystkim człowieka, który żyje we współczesnej cywilizacji. Stres może być naszym przyjacielem lub wrogiem. Może mobilizować do działania, dodawać siły lub przeciwnie, odbierać radość życia i wolę walki. Gdy nie potrafimy sobie z nim poradzić, może stać się zagrożeniem dla naszego życia. Istnieje wiele przykładów, że ludzie pracujący w warunkach znacznego obciążenia psychicznego łatwiej zapadają na różne schorzenia takie jak choroby układu krążenia, nerwowego. Stresujący tryb życia nasila dolegliwości spowodowane chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy oraz wywołuje zaburzenia w funkcjonowaniu pracy jelit. Zaburza też cykl miesięczny u pań oraz powoduje kłopoty z erekcją u panów. Im lepiej poznamy siebie i uświadomimy sobie nękające nas problemy, tym lepiej nauczymy się go pokonywać. Najczęściej pierwszym sygnałem są kłopoty z zasypianiem i zbytnia drażliwość. Gdy www.zdrowiewprezencie.pl prOBLem cyWiLizacJi nie zareagujemy na te objawy, pojawią się następne. Zaczniemy się czuć zmęczeni, będziemy mieli kłopoty z koncentracją i pamięcią, bóle głowy, ściskanie w okolicach krtani, a nawet płacz. Gdy uświadomiamy sobie, że jesteśmy w szponach stresu, nie zawsze próbujemy z nim walczyć. Pojawia się brak pewności siebie, tracimy zapał do pracy i radość życia. Napięcie związane ze stresem najczęściej lokalizuje się w głowie, szyi, biodrach, łydkach i ramionach. Stres pojawia się w chwilach zagrożenia i strachu, ale także w chwilach szczęścia. Organizm człowieka tak samo reaguje na pozytywne jak i negatywne emocje. Stres trwający krótko nie jest szkodliwy. Przeciwnie – bez niego trudno byłoby nam dokonać wielu rzeczy. Gdy odczuwamy radość lub gniew nasz mózg poprzez układ nerwowy i hormonalny przesyła odpowiednie informacje do narządów wewnętrznych. Serce zaczyna mocniej i szybciej bić. Stresu nie da się uniknąć, ale możemy rozładować napięcie związane ze stresem. Najprostsze metody bywają najskuteczniejsze. Śmiech, śpiew, Witaminy płacz i krzyk doskonale redukują z grupy napięcia. Wesołość doskonale poprawia działanie układu odpornościowego zwiększając ilość przeciwciał we krwi. Śmiech odpowiadają za wpływa na orgaprawidłowe nizm w podobny działanie sposób jak ćwiczenia fizyczne układu - podnosi chwinerwowego lowo ciśnienie krwi, powodując lepsze ukrwienie i dotlenienie tkanek. Przeprowadzone badania dowiodły, że również muzyka dostarcza bodźców o pozytywnym zabarwieniu emocjonalnym. Wpływa na mniejsze poczucie zmęczenia po pracy, stymuluje procesy w korze mózgowej. Dostarcza B Kontynuacja artykułu na 14 stronie lipiec 2014 13 www.zdrowiewprezencie.pl Kontynuacja artykułu z 13 strony pozytywnych emocji, wpływa na ożywienie. Bardzo ważnym elementem radzenia sobie ze stresem jest ruch i wypoczynek. Świetnie sprawdzają się wszelkie zajęcia ruchowe jak aerobik, bieganie, jazda na rowerze. Również ważne jest rozluźnienie i odprężenie oraz zmniejszenie do minimum aktywności myślowej. Wówczas zmniejszamy dopływ impulsów do ośrodkowego układu nerwowego i zapewniamy mu najlepsze warunki do odpoczynku. Niebywałą rolę odgrywają też techniki relaksacyjne. Zwiększają one poziom koncentracji uwagi i obniżają niepokój i agresywność, która się w nas pojawia. Osoby prowadzące stresujący tryb życia są bardziej narażone na utratę składników odżywczych. Nie zapominajmy, żeby w okresie, kiedy towarzyszą nam nerwowe sytuacje i mamy natłok pracy, odżywiać się zdrowo i regularnie, a jednocześnie tak aby wspomagać pamięć. Ważna jest również witamina C , która chroni organizm oraz wzmacnia układ odpornościowy. Duże jej ilości znajdują się w czarnej i czerwonej porzeczce, poziomkach, truskawkach, żurawinie oraz w warzywach takich jak pomidor czy papryka. Powinniśmy również spożywać produkty bogate w magnez, które czynią system nerwowy bardziej zrównoważonym. Źródłem magnezu są kakao i gorzka czekolada, płatki owsiane, kiełki, fasola i orzechy. Chwila stresu (około 15 minut) niszczy połowę dziennej dawki magnezu. m a l k r e m a l k Belissa sun polecana jest osobom opalającym się r e naciowy. Dobre są również suszone owoce jak morele, śliwki, rodzynki, żurawinę, daktyle, pestki dyni i słonecznika. Przegryzając je nie tylko się uspokoimy, ale również dostarczymy naszemu organizmowi cennych witamin i minerałów. Należy pamiętać, że jest wiele produktów pułapek, które krótkotrwale poprawiają nastrój, a ich nadużywanie nasila objawy stresu. Są to: kawa, mocna herbata, alkohol, napoje energetyzujące. Zawierają one kofeinę, której zbyt duże ilości zwiększają niepokój i pogarszają koncentrację oraz wypłukują magnez. Każdy powinien wypracować własny sposób na odprężenie. Niektórym pomaga wypłakanie się, innym długi spacer, rozmowa z przyjacielem albo realistyczne ocenienie swoich możliwości. Nie możemy liczyć na to, że uda nam się uniknąć sytuacji stresujących. Ze stresem należy nauczyć się żyć, a jego nadmiar umiejętnie odreagować. To, jak nauczymy się panować nad stresem, nie tylko wydłuży nam życie, ale również zdecydowanie poprawi jego jakość. a W chwilach rozdrażnienia często sięgamy po różne przekąski. Zadbajmy o to, żeby nie były wysokokaloryczne. W takich chwilach najlepiej jest mieć pod ręką surową marchew, kalarepę, rzodkiewkę, ogórka, paprykę, seler a W diecie naszej nie powinno zabraknąć produktów, które zawierają witaminy z grupy B. Odpowiadają one za prawidłowe funk- cjonowanie układu nerwowego. Pozwalają utrzymać równowagę psychiczną, dodając energii i sił oraz łagodzą stany lękowe. Witaminy te znajdziemy w mleku, kaszach, warzywach takich jak brokuły, kapusta, nasiona strączkowe: bób, fasola, soczewica. Źródłem witamin z grupy B jest mięso i ryby oraz produkty zbożowe. Zawiera maksymalną dawkę beta-karotenu*, który jest prekursorem witaminy A, pomagającej zachować zdrową skórę. Skrzyp polny poprawia kondycję skóry, jednocześnie wpływając pozytywnie na stan paznokci i włosów. Dodatkowo witamicy C i E pomagają w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. *maksymalny dopuszczalny poziom beta-karotenu w suplementach diety przyjęty przez Komisją Europejską (European Commission. Health & Consumer Protection Directorate-General. Orientation Paper on the setting of maximum and minimum amounts for vitamins and minerals in foodstuffs. Document prepared by Directorate-General Health and Consumer Protection, July 2007.) Menoplant Soy-a 40+ ŁAGODZI OBJAWY MENOPAUZY Czyja to wina, gdy dojrzała kobieta zaczyna odczuwać uderzenia gorąca, poci się, łatwo się denerwuje, niepokoi, nie może zasnąć? Spadającego poziomu estrogenów – kobiecych hormonów. Co robić? To proste – sięgnąć po Menoplant Soy-a 40+. Zawiera naturalne i zbliżone w budowie do estrogenów izoflawony sojowe. Dlatego tradycyjnie stosują go dojrzałe kobiety, które chcą przywrócić komfort życia i oswoić się ze zmianami, które zachodzą w ciele i psychice w tym trudnym okresie życia. www.zdrowiewprezencie.pl Jak żyć z cukrzycą C ukrzyca jest chorobą metaboliczną, w której produkty energetyczne dostarczane z pożywieniem nie mogą być w pełni przyswajalne. Organizm wytwarza zbyt małe ilości insuliny, względnie występuje całkowity jej brak. Taki stan występuje w cukrzycy typu I i w świadomości społecznej przeważa on, jako główna przyczyna cukrzycy. W rzeczywistości zdecydowanie częściej spotykamy przypadki cukrzycy typu II, w której komórki słabiej reagują na insulinę. Jest to choroba w zależności od typu, charakteryzująca się specyficznymi objawami, które pozwalają rozpoznać i sklasyfikować cukrzycę. W typie I zwanym też insulinozależnym objawy występują w sposób nagły i są dosyć wyraziste. Obserwujemy znaczący spadek masy ciała, mimo zwiększonego łaknienia, występuje niepohamowane pragnienie, a co za tym idzie zwiększone i częste oddawanie moczu, także w nocy. W prostych badaniach laboratoryjnych stwierdza się znaczne przekroczenie dopuszczalnego poziomu glukozy we krwi – prawidłowy poziom to poniżej 100 mg/dl na czczo. W skrajnych przypadkach może dojść do śpiączki. W cukrzycy typu II objawy rozwijają się powoli. Można stwierdzić, że jest to postać zdecydowanie bardziej podstępna, ponieważ długi czas może występować w formie utajonej i stopniowo niszczyć organizm poprzez powikłania, czyli niekorzystny wpływ na inne narządy i układy ustroju. W tym typie cukrzycę zazwyczaj rozpoznaje się przypadkowo, czy to przez przygodny pomiar poziomu glukozy, czy przy okazji diagnozowania innych problemów zdrowotnych. Typowe objawy cukrzycy typu II (insulinoniezależnej) to: zwiększo- ne pragnienie, zmęczenie i niemoc fizyczna, senność bardzo niebezpieczna w niektórych sytuacjach np. za kierownicą, często występuje nadwaga, nawracające zakażenia skóry i cewki moczowej ze względu na obecność cukru w moczu. Obraz zatem zupełnie inny, można stwierdzić, że na cukrzycę typu II „pracujemy” całe życie, głównie poprzez złe nawyki żywieniowe i używki. Mity związane z cukrzycą Cukrzycą można się zarazić od innego człowieka – fałsz, nie można się zarazić od innego człowieka tak jak grypą, żółtaczką czy AIDS. Jedynym czynnikiem mogącym wpłynąć na przekazanie jej innej osobie są geny. Cukrzyca występuje tylko u ludzi otyłych – fałsz, aczkolwiek zwiększona waga jest czynnikiem ryzyka, czyli zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy typu II. Na typ I często zapadają ludzie młodzi, a nawet dzieci zazwyczaj szczupłe. Cukrzyca powstaje na skutek jedzenia dużej ilości słodyczy – fałsz, na pojawienie się cukrzycy nie ma wpływu jedzenie dużej ilości słodyczy. Można raczej stwierdzić, że jedzenie pokarmów tłustych, nadużywanie alkoholu, jest w większym stopniu odpowiedzialne za powstawanie i rozwój cukrzycy typu II. W trakcie leczenia porcje pokarmów zawierających cukier, a więc także pieczywo, makarony, słodycze muszą być dostarczane w sposób racjonalny, dostosowany do poziomu wysiłku fizycznego. Zalecenia dotyczące prawidłowego postępowania leczniczego w cukrzycy Według obecnego stanu wiedzy medycznej należy stwierdzić, że cukrzyca jest chorobą nieuleczalną. To znaczy poza przeszczepem trzustki, wykonywanym jednak niezmiernie rzadko, nie da się metodami leczniczymi wyeliminować przyczyn choroby i cofnąć jej objawów, a w szczególności w sposób stały zatrzymać rozwój groźnych powikłań wyniszczających organizm. Zadaniem dla lekarzy, farmaceutów, a przede wszystkim dla samych pacjentów jest nauczenie się życia z cukrzycą, tak aby jakość i jego długość nie odbiegała od przeciętnych. Wykonanie tego zadania wymaga pewnych ograniczeń, nieustannej edukacji i przede wszystkim regularnej samokontroli. Na czym ma zatem polegać samokontrola? Po pierwsze Pacjent musi z wielką skrupulatnością przestrzegać zaleceń dotyczących stosowania leków. W równej mierze dotyczy to leków doustnych jak i insulin podawanych drogą wstrzyknięć podskórnych. Bardzo istotna jest regularność stosowania leków, przestrzeganie zaleconych dawek, które niejednokrotnie pacjent musi sam modyfikować w zależności od obfitości posiłku oraz aktywności fizycznej. Najprostszym testem skuteczności leczenia jest regularna samokontrola poziomu glikemii. Oczywiście ilość takich pomiarów jest uzależniona od wielu czynników, z których najważniejsze to typ cukrzycy, wiek pacjenta, aktywność zawodowa i fizyczna, stopień uregulowania bądź rozchwiania cukrzycy. Niejednokrotnie jest to jednak nawet 6-8 pomiarów na dobę u pacjentów na intensywnej insulinoterapii. W gabinecie lekarskim pacjent może także otrzymać zlecenie na badanie stężenia hemoglobiny glikozylowanej, której Kontynuacja artykułu na 16 stronie lipiec 2014 15 www.zdrowiewprezencie.pl Kontynuacja artykułu z 15 strony zawartość daje obraz skuteczności leczenia na przestrzeni kilku miesięcy. Po drugie Pacjent powinien zmienić swoje upodobania żywieniowe. W zależności od stopnia zaawansowania choroby jest to bardziej lub mniej konieczny wymóg. Można powiedzieć, że pacjent chory na cukrzycę musi, a pacjent zagrożony cukrzycą powinien zmienić sposób odżywiania na dietę cukrzycową. Najlepszą dietą dla cukrzyka jest dieta śródziemnomorska ze znaczącym ograniczeniem cukrów prostych. Przypomnę, że główną ideą tej diety jest obfitość warzyw i owoców, tłuszcze najczęściej występują pod postacią oliwy tłoczonej na zimno o wspaniałych walorach smakowych i właściwościach przeciw miażdżycowych. Podaż białka zapewniają rośliny strączkowe oraz bogactwo ryb i owoców morza. Po trzecie Ograniczenia, którym zostaje pacjent poddany w trakcie leczenia cukrzycy w pierwszym odczuciu mogą wydawać się bardzo uciążliwe. Jednak odpowiednie zaangażowanie lekarzy, farmaceutów i samych pacjentów daje nadzieje na normalne funkcjonowanie w społeczeństwie i rodzinie. Nie należy dopuścić do sytuacji, w której rozwiązaniem problemu jest wykluczenie pacjenta z codziennej aktywności. W aptekach pacjent cukrzycowy jest stałym gościem. Zarówno ze strony farmaceutów jak i pacjentów konieczne jest podążanie za stale zmieniającymi się standardami. Nawet bardzo ogólnie patrząc postęp medycy także w zakresie walki z cukrzycą jest kolosalny i nie da się go nie zauważyć. Sprzęt, którym dysponuje pacjent na co dzień tzn. glukometry, nakłuwacze, wstrzykiwacze są coraz doskonalsze, a zarazem prostsze w obsłudze i pozwalające na dokładniejsze przedstawienie wyników, często dają możliwość multimedialnego przetwarzania i gromadzenia danych. Muszę tutaj zaapelować do pacjentów, aby nie obawiali się wymienić swojego glukometru, czy nakłuwacza na nowszy, ponieważ producenci w miarę udoskonalania sprzętu zazwyczaj także upraszczają jego obsługę. Przełomem w podawaniu insuliny jest pompa insulinowa, która dozuje lek w sposób najbardziej zbliżony do naturalnego wydzielania insuliny w przełożeniu na wysiłek fizyczny. Koszt pompy jest jednak wysoki, a dla pacjentów dorosłych nie jest objęty refundacją. W specjalnych programach mogą ją otrzymać dzieci i ewentualnie kobiety ciężarne, dla których optymalizacja leczenia jest niezbędnym warunkiem prawidłowego rozwoju. Po czwarte Należy pamiętać, że najgroźniejsze skutki cukrzycy występują pod postacią powikłań. Uszkadza ona naczynia krwionośnie zarówno te drobne zapewniające ukrwienie narządów (mikroangiopatia cukrzycowa), jak i duże naczynia tętnicze powodując miażdżycę (makroangiopatia cukrzycowa). Wśród narządów i tkanek najbardziej narażonych na uszkodzenia cukrzycowe należą: narząd wzroku, nerki, nerwy. Miażdżyca naczyń zwiększa ryzyko zawału serca, udaru mózgu oraz szeregu problemów krążeniowych w kończynach dolnych takich jak stopa cukrzycowa, czy choroba zakrzepowa. Powikłania cukrzycy dotyczą także skóry. Występuje tendencja do infekcji bakteryjnych i grzybiczych, owrzodzeń, rany goją się trudno i powoli. Prawdziwym proble- mem jest planowanie zabiegu chirurgicznego ze względu na trudności w gojeniu ran. Bezpośrednie ryzyko rozwoju powikłań związane jest ze zwiększonym poziomem glukozy we krwi zarówno na czczo jak i glikemii poposiłkowej. Zatem utrzymywanie skutecznej kontroli glikemii chroni przed powstawaniem powikłań i pozwala na odpowiedni komfort życia. Pacjenci cukrzycowi powinni szczególną uwagę zwrócić na pielęgnację i higienę osobistą aby nie narażać się na niebezpieczeństwo infekcji. Podsumowując możemy stwierdzić, że życie z cukrzycą wymaga trwałych zmian. Choroby tej nie można lekceważyć i pozwalać jej rozwijać swoich niekorzystnych działań. W dobie szaleńczego rozwoju pacjenci nie mogą pozostawać w tyle. Jest to jedna z tych chorób, w których edukacja przynosi niewspółmierne efekty. Oczywiście wymagane jest także bardzo aktywne zaangażowanie publicznej służby zdrowia w problematykę diabetologiczną. Oszczędzanie dzisiaj na metodach leczenia i nowoczesnych lekach, może jutro kosztować nas wszystkich sumy niewyobrażalne, nie mówiąc o skutkach niematerialnych, wykluczających chorych z grona normalnie funkcjonującego społeczeństwa. My farmaceuci jesteśmy także zobligowani do przedstawiania pacjentom wszelkich nowości, z których mogą płynąć rozliczne korzyści, chociażby nowoczesne postaci leku, pamiętamy, że kiedy wchodziły, były zupełną nowością, a po krótkim czasie wyparły całkowicie tradycyjne tabletki. Pacjenci potrzebują zdecydowanie więcej konsultacji na temat swojego leczenia, monitorowania jego efektów, stawiania sobie celów do realizacji. W aptekach powinniśmy sprostać tym wyzwaniom zarówno w kwestii edukowania pacjentów jak i zapewnienia wszelkich możliwych pomocy, aby terapia mogła być prowadzona w sposób najbardziej optymalny. Do postępowania dietetycznego w stanach zaburzeń gospodarki żelaza i magnezu i ich niedoborów oraz w przebiegu wtórnej postaci RLS – zespół niespokojnych nóg. m a SkłAd: Żelazo - pomaga w prawidłowej produkcji czerwonych krwinek, hemoglobiny oraz transporcie tlenu w organizmie. Przyczynia się również do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego Magnez - pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej oraz przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. Magnez pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni. Witamina C - zwiększa przyswajanie żelaza. Witamina B6 i B12 - przyczyniają się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. k l a PrzeciwSkAzAniA: Uczulenie na którykolwiek ze składników produktu. kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią, stosowanie produktu powinny skonsultować z lekarzem. r e Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego 16 lipiec 2014 Podmiot odpowiedzialny: Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o. 95-200 Pabianice, ul. Partyzancka 133/151 www.zdrowiewprezencie.pl czerniak złośliwy Co należy wiedzieć o najbardziej złośliwym nowotworze skóry? C zerniak złośliwy (melanoma malignum) należy do nowotworów złośliwych skóry, które zaliczane są do najbardziej niebezpiecznych zmian chorobowych. Złośliwość tego nowotworu jest znaczna, stosunkowo wcześnie daje przerzuty, a także w tej fazie jest mało podatny na leczenie. Ponad 90 proc. wszystkich czerniaków znajduje się na skórze, ale nowotwór ten może umiejscawiać się wszędzie tam, gdzie pojawiają się komórki barwnikowe, a zwłaszcza wewnątrz gałki ocznej, na błonie śluzowej narządów płciowych, w jamie ustnej, krtani, przełyku, jelitach, żołądku. Najczęściej powstaje w obrębie znamion barwnikowych, nazywanych potocznie pieprzykami, może również powstać (chociaż rzadko) na skórze niezmienionej. Liczba nowych przypadków czerniaka w Stanach Zjednoczonych na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat stale rośnie, można oszacować, że zwiększyła się pięciokrotnie. Również w Polsce liczba zachorowań na czerniaka z roku na rok się zwiększa. Powodem jest ogólne przekonanie, że ciało opalone jest zdrowe i piękne. Obok nadmiernej ekspozycji skóry na słońce, szczególnie niebezpieczne może być korzystanie z solarium. Jak często widzimy przecież młode dziewczyny, których skóra twarzy jest aż wprost wypalona przez częste wizyty w solarium. Jest to najprostsza droga nie tylko do czerniaka, ale do wielu innych schorzeń i szybkiego starzenia się skóry. Niestety, kampanie informujące o szkodliwości opalania nie przynoszą spodziewanych rezultatów. Globalnie ryzyko wystąpienia czerniaka zdecydowanie jest większe u ludzi z jasną karnacją w porównaniu z ludźmi o ciemniejszym zabarwieniu skóry. Statystycznie przedstawia się to w sposób następujący: około 1-2 przypadków u Afroamerykanów oraz około 20 przypadków u Amerykanów rasy białej. Podstawowe czynniki ryzyka to jasna karnacja, włosy koloru jasnego bądź rudego, u których występują kłopoty z opalaniem skóry, to znaczy pod wpływem słońca pojawiają się zaczerwienienia, oparzenia, pęcherze. Głównym czynnikiem ryzyka jest ekspozycja skóry na promieniowanie UV A, a także UV B, a przede wszystkim jej intensywność. Z tego typu zagrożeniem głównie mamy do czynienia w solariach, w trakcie intensywnego wypoczynku wakacyjnego, szczególnie wyjeżdżając do egzotycznych krajów, gdzie słońce operuje zdecydowanie bardziej intensywnie. Amerykańskie ministerstwo zdrowia, w ramach kampanii profilaktyki raka skóry, opublikowało zdjęcia prezentujące różne odmiany i cechy, które pozwalają na łatwiejszą, szybką i wstępną identyfikację przez pacjenta czy występujące u niego znamię to prawdopodobnie czerniak skóry. Źródłem sukcesu w leczeniu czerniaka niewątpliwie jest jego wykrycie we wczesnym okresie. Aby to było możliwe, każdy człowiek powinien zdawać sobie sprawę ze skali zagrożenia, ale także regularnie oceniać wygląd swojego ciała, zwracać uwagę na znamiona, pieprzyki czy przebarwienia. Specjaliści przygotowali specjalną regułę ABCD, która ułatwia prowadzenie obserwacji zagrożenia: • A oznacza asymetrię znamienia, niepokojące jest, jeśli jedna połowa znamienia różni się od drugiej, • B oznacza obrzeże znamienia (ang. border), niepokojące jest, jeśli wykazuje nierówności; • C oznacza kolor znamienia (ang. color), niepokojące jest, jeśli jest różny w różnych częściach znamienia (od barwy białej i niebieskawej do czerwonej, brązowej i czarnej) • D oznacza średnicę znamienia (ang. diameter) – należy zwrócić szczególną uwagę na każde znamię, które ma 6 mm średnicy lub więcej, a także na każde, które powiększyło się lub wzniosło ponad powierzchnię skóry. Kontynuacja artykułu na 18 stronie lipiec 2014 17 www.zdrowiewprezencie.pl Kontynuacja artykułu z 17 strony Jeżeli kolor skóry zaczyna się zmieniać i rozprzestrzeniać wokół znamiona, skóra staje się czerwona lub traci swój naturalny kolor – istnieje prawdopodobieństwo, że to czerniak skóry Nieregularne krawędzie Znamiona mające krawędzie nieregularne lub karbowane to są symptomy wskazujące na wystąpienie tego schorzenia Duży rozmiar W większości przypadków znamię takie jest dosyć znacznych rozmiarów i przekracza zazwyczaj w momencie jego odkrycia 5 milimetrów Wiele kolorów Jeżeli znamię jest: łuskowate, nabrzmiałe, sączące się lub krwawiące, posiada otwartą ranę, która nie chce się goić lub zawiera guzek wewnątrz – to istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest to czerniak Zmiany czucia Zmiany czucia skórnego w miejscu wystąpienia zmiany barwnikowej. Skóra swędzi, jest bolesna lub napięta m a l r e k Wskazania Bóle różnego pochodzenia o nasileniu słabym do umiarkowanego:-bóle głowy (w tym także migreny),-bóle zębów,-bóle mięśniowe, stawowe i kostne,-bóle po urazach,-nerwobóle,-bóle towarzyszące przeziębieniu i grypie; Bolesne miesiączkowanie; Stany gorączkowe różnego pochodzenia (między innymi w przebiegu grypy, przeziębienia lub innych chorób zakaźnych) Przeciwskazania Nadwrażliwość na ibuprofen lub którykolwiek ze składników produktu leczniczego; choroba wrzodowa żołądka i (lub) dwunastnicy czynna lub w wywiadzie, perforacja lub krwawienie, również występujące po zastosowaniu NLPZ; ciężka niewydolność wątroby, ciężka niewydolność nerek lub ciężka niewydolność serca; nie stosować u osób, u których w trakcie leczenia kwasem acetylosalicylowym lub innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) występowały w wywiadzie jakiekolwiek objawy alergii w postaci zapalenia błony śluzowej nosa, pokrzywki, skurczu oskrzeli lub astmy oskrzelowej; III trymestr ciąży; nie stosować ibuprofenu jednocześnie z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, w tym inhibitorami COX-2; naczyniowo-mózgowe lub inne czynne krwawienie; zaburzenia krzepnięcia, skaza krwotoczna; u pacjentów Skład: Ibuprofenum 400 mg Opakowanie: 36 kapsułek miękkich z ciężkim odwodnieniem; zaburzenia wytwarzania krwi o nieustalonym pochodzeniu, takie jak małopłytkowość. Źródło: cancer.gov Nieregularna powierzchnia Występowanie w znamionach takich kolorów jak ciemny brąz, biały, różowy czerwony, szary, niebieski i szczególnie czarny może sugerować pojawienie się czerniaka skóry a U kobiet czerniak występuje najczęściej na twarzy bądź kończynach dolnych, u mężczyzn na tułowiu. Należy przyjąć generalną zasadę, że wszystkie znamiona barwnikowe, z którymi zaczyna się coś dziać, to znaczy: zaczynają zmieniać kolor, pojawiło się swędzenie, powiększają się i różnią się od innych trzeba koniecznie dokładnie zdiagnozować u lekarza. Niektóre z placówek dysponują specjalistycznym urządzeniem o nazwie dermatoskop, który pozwala na określenie prawdopodobieństwa ”złośliwości” danej zmiany barwnikowej na ciele. W przypadku stwierdzenia ryzyka wystąpienia tej choroby lekarz zaleca dalsze specjalistyczne badania, które polegają na chirurgicznym wycięciu zmiany i przeprowadzeniu badania histopatologicznego jego wycinka. Zmiana koloru skóry wokół znamienia www.zdrowiewprezencie.pl TEMAT NUMERU Żylaki problem bolących i ciężkich nóg N ogi to podpora każdego człowieka. Zdanie to należy rozumieć dosłownie i w przenośni. Dzięki nogom możemy się poruszać, wykonywać zawód chociażby taki jak tancerz czy bardziej w dzisiejszych czasach intratny np. piłkarz. Wagę nóg podkreślają przysłowia i mądrości ludowe. Nieprzypadkowo o człowieku, który po trudnych życiowych momentach się usamodzielnił, mówimy „stanął na nogach”, a z kolei o kimś, kto stracił dużo sił, powiemy: „pada z nóg”. To nie koniec filozoficznych sentencji z nogami w rolach głównych, np. o państwie tylko pozornie silnym możemy powiedzieć „kolos na glinianych nogach” i nie jest to aluzja do naszego kraju. Nogi są podstawą organizmu, niczym fundament stanowi o sile i stabilności każdej budowli. Problemy bolących nóg są często pomijane i bagatelizowane, co niestety staje się poważnym błędem. Aby zrozumieć istotę problemu bolących i zmęczonych kończyn dolnych należy dokładnie przyjrzeć się sieci naczyń krwionośnych, będących bardzo ważnym elementem układu sercowo-naczyniowego, w którym serce pompuję przez system rurek (naczyń krwionośnych) około siedem tysięcy litrów krwi na dobę. Bogata w tlen i substancje odżywcze krew trafia do tętnic, a odtlenowana oraz zanieczyszczona produktami przemiany materii zbierana jest do systemu żył, którymi dociera do wątroby i płuc w celu jej oczyszczenia. Przyjrzyjmy się, jak skonstruowany jest układ żylny. Główne kanały transportu krwi żylnej to umiejscowione pomiędzy mięśniami i tkanką łączną żyły głębokie oraz ułożone pod powierzchnią skóry żyły powierzchniowe. Obydwa systemy połączone są żyłami poprzecznymi, zwanymi też przeszywającymi. Każda żyła wyposażona jest w system zastawek, które zapobiegają cofaniu się krwi, nawet wbrew siłom grawitacji. Ich działanie można porównać do wentyli zapobiegających wypływowi powietrza z materaca dmuchanego, czy dętki rowerowej. Prawidłowy przepływ krwi w systemie żylnym polega na spływie krwi z żył powierzchownych do żył głębokich, a tymi następnie „wędruje” ona do serca. Choroby i deformacje żył bardzo często bywają źródłem dolegliwości, a nawet mogą zagrażać życiu. Najbardziej znanym rodzajem zaburzeń żył są tak zwane żylaki. Są to brzydkie, kręte, sinawoniebieskie wybrzuszenia, przypominające ukrytą pod skórą zapętloną linę. Żylaki zmniejszają swoją objętość, gdy chory leży, a powiększają gdy chory długo przebywa w pozycji stojącej lub podejmuje gwałtowny wysiłek. Żylaki zdecydowanie częściej występują u kobiet niż u mężczyzn. Jak powstają te niezbyt estetyczne oraz bolesne zaburzenia? Otóż dochodzi do rozszerzenia żył podudzi lub ud, a główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest przybranie pionowej postawy przez naszych przodków około półtora miliona lat temu. Od tamtej pory krew żylna zdecydowanie trudniej przebywa drogę „pod górę”, pokonując większą siłę przyciągania ziemskiego. Jak duża to różnica, każdy może przekonać się na własnych nogach, pokonując odległość stu metrów po równej ścieżce, a następnie wspiąć się sto metrów np. po schodach. Przyczyną powstawania żylaków i ich powiększania się jest niewydolność żylna. Rozwija się ona na skutek osłabienia zastawek żylnych. Krew pod wpływem siły ciążenia naKontynuacja artykułu na 20 stronie lipiec 2014 19 TEMAT NUMERU Kontynuacja artykułu z 19 strony piera na żyły powierzchniowe, w wyniku czego powiększają one swoje rozmiary, tworzą się zatoki, wzrasta ciśnienie żylne, ściany naczyń rozciągają się i wydłużają, a także wzrasta ich przepuszczalność, co prowadzi do obrzęków. Niewydolność zastawek żylnych lub ich zbyt mała ilość to zazwyczaj przyczyna genetyczna, natomiast obrazu problemu dopełniają czynniki środowiskowe, które mogą znacznie pogłębić chorobę. Są to często trudne do usunięcia sytuacje związane z warunkami życia, głównie chodzi o: • okres ciąży, w której dochodzi do zwiększenia objętości krwi, ucisku na żyły przez powiększoną macicę oraz wpływu hormonów na ścianę żył • długotrwałe stanie (związane, np. z pracą zawodową) • długotrwała praca w wysokiej temperaturze • nadwaga i otyłość • dźwiganie ciężarów np. na siłowni • przebyte urazy i operacje nogi • wiek – częstość występowania żylaków rośnie z wiekiem. Objawy rozpoczynającej się choroby żylnej dają dość charakterystyczne Problemy bolących nóg są często pomijane i bagatelizowane, co niestety staje się poważnym błędem 20 lipiec 2014 www.zdrowiewprezencie.pl dolegliwości. Chorzy przeważnie uskarżają się na puchnięcie stóp oraz okolic kostek, uczucie ciężkości i zmęczenia nóg, a także różnego rodzaju „dziwne objawy” takie jak: pieczenie, palenie lub pulsowanie w nogach. W nocy podczas snu często pojawiają się silne skurcze. Towarzyszą temu bóle w miejscu powstania żylaka(ów). Ponieważ znacznie częściej żylaki dokuczają kobietom, to należy zaznaczyć, że objawy mogą się nasilać w trakcie miesiączki. Stopień nasilenia dolegliwości nie zależy od wielkości i rozległości żylaków. Zaawansowane żylaki zwiększają skłonność do pojawiania się zapalenia żył powierzchniowych, które objawia się silnym bólem, twardymi, wyczuwalnymi pod skórą zgrubieniami i pasmowatym zaczerwienieniem skóry w miejscu przebiegu zmienionej zapalnie żyły. Zapalenie żył powierzchniowych jest bardzo bolesne i uciążliwe, ale zazwyczaj niegroźne. Zapalenia żył powierzchniowych nie należy mylić z zakrzepowym zapaleniem żył głębokich, czyli tzw. zakrzepicą żylną, która jest schorzeniem znacznie poważniejszym i wymaga szybkiego leczenia, gdyż może grozić zatorem płucnym. Odróżnienie tych dwóch chorób często sprawia pacjentom wiele trudności. Poniżej przedstawiono objawy, które mogą budzić niepokój z powodu wystąpienia zakrzepicy: • nagłe pojawienie się nieustępującego po wypoczynku bolesnego obrzęku łydki lub całej nogi często z jej różowo-sinym zabarwieniem (obrzęk zwykle dotyczy jednej nogi) • wystąpienie obrzęku często poprzedzone jest unieruchomieniem nogi w gipsie, długotrwałym unieruchomieniem (podróż samolotem, autokarem), poważnym urazem (zgniecenie, silne uderzenie), stosowaniem leków (zwłaszcza hormonalnej antykoncepcji) • nagła duszność, ból w klatce piersiowej i/lub krwioplucie. Leczenie żylaków w zdecydowanej większości jest zachowawcze i polega na objawowym łagodzeniu dolegliwości, których głównym celem jest zmniejszenie lub likwidacja obrzęków, uelastycznienie i uszczelnienie naczyń żylnych. Podawane pacjentom leki pochodzenia roślinnego, hamują proces degradacji kwasu hialuronowego. Jest to bardzo cenna substancja spełniająca wiele istotnych funkcji życiowych, utożsamianych z młodością. W przypadku żył, kwas hialuronowy poprawia szczelność w przestrzeni międzykomórkowej tkanki łącznej, nadaje jędrność i elastyczność. Leki, które w ten sposób działają,pochodzą ze stanu naturalnego. W wielu roślinach występują składniki czynne, należące do flawonoidów i polifenoli, które przede wszystkim hamują przyspieszony rozpad kwasu hialuronowego. Do niedawna jedynymi naturalnymi preparatami dostępnymi w aptece bez recepty były rutozyd i trokserutyna, a także substancje czynne obecne w kasztanowcu, miłorzębie, arnice czy ruszczyku kolczastym. Natomiast wśród lekarzy często stosowany był preparat zawierający diosminę i hesperydynę, również substancje pochodzenia naturalnego, jednak mogły być wydawane z przepisu lekarza. Obecnie sytuacja uległa zmianie i preparaty zawierające diosminę i hesperydynę można otrzymać w aptece bez recepty, przykładem takiego preparatu jest Wega Diosmicare. Diosmina jest zdecydowanie najczęściej stosowanym lekiem w profilaktyce i leczeniu problemów krążeniowych kończyn dolnych. Leczenie uciskowe żylaków jest metodą nieinwazyjną przynoszącą znaczną poprawę w łagodzeniu dolegliwości. W zapobieganiu postępowi choroby i łagodzeniu objawów bardzo istotną rolę pełni przede wszystkim systematyczne noszenie odpowiednio dobranych podkolanówek lub pończoch uciskowych. Przed zakupem podkolanówek lub pończoch leczniczych warto zasięgnąć porady lekarza lub kompetentnej pielęgniarki, gdyż w odróżnieniu od podkolanówek czy pończoch profilaktycznych mają one różne stopnie ucisku, a wysokość, do jakiej konieczny jest ucisk (czy potrzebna jest podkolanówka czy pończocha), uzależniona jest od lokalizacji żylaka. Należy pamiętać o podnoszeniu nóg w czasie wypoczynku, unikaniu przegrzewania kończyn, a przede wszystkim spaniu w pozycji zapewniającej lekkie uniesienie nóg ponad poziom reszty ciała, co znacznie ułatwi odpływ krwi zalegającej w żylakach. Wśród najnowszych metod leczenia żylaków wskazać należy skleroterapię. Metoda ta polega na wstrzykiwaniu do żyły specjalnego roztworu, w którym obecne substancje wykazują silny, miejscowy odczyn kurczący, tak zwany efekt zamknięcia żylaka. Żyła taka przestaje być drożna i po pewnym czasie jako bezużyteczna zostaje wchłonięta przez organizm. Przy pomocy skleroterapii można leczyć nawet rozległe żylaki żył powierzchniowych, jednak nie zaleca się przeprowadzania tych zabiegów w okresie letnim, ewentualnie należy bezwzględnie unikać nasłoneczniania kończyn. Laserowe usuwanie żylaków jest metodą leczenia stosunkowo najmłodszą. W swojej zasadzie przypomina sposób postępowania leczniczego podczas operacji przeprowadza- www.wegafarm.pl W Y D A W C Y lekkość i ulgę W Ł A S N E Poczuj r e k l a m a nych na kardiologii inwazyjnej. Do chorego miejsca lekarz wprowadza końcówkę światłowodu zakończoną emiterem wysokiej temperatury, za pomocą której lekarz przyżega chorą żyłę. Metoda laserowa, w odróżnieniu od klasycznej, jest zdecydowanie mniej inwazyjna, mniej bolesna, a także skrócony zostaje czas na rekonwalescencję. Wśród powikłań tej metody, o których należy wspomnieć, jest możliwość poparzenia skóry w miejscu sąsiadującym z żylakiem lub może dojść do uszkodzenia powierzchniowych nerwów czuciowych, co może doprowadzić do zaburzenia czucia bądź parestezji. Osoby, które odziedziczyły niewłaściwie ukształtowane zastawki lub nie posiadają ich w wystarczającej ilości powinny stale pielęgnować swoje nogi. Najczęściej jak tylko mogą powinny unosić nogi do góry, stosować właściwą odzież, a także profilaktykę lekową polegającą na przyjmowaniu preparatów, np. diosminy oraz leków o działaniu miejscowym. Leki o działaniu miejscowym najczęściej złożone są z heparyny, czyli substancji przeciwkrzepliwej oraz dodatkiem wyciągów z kasztanowca, arniki czy miłorzębu. TEMAT NUMERU O G Ł O S Z E N I E www.zdrowiewprezencie.pl lipiec 2014 21 a m a l k e r a m a l k e r Doppelherz aktiv Aktiv-Meno 60 tabletek (Suplement diety) Nie trać nic z życia! Najwyższa łączna dawka izoflawonów sojowych (50 mg) i wapnia (500 mg) z dodatkiem witaminy D3 i witamin z grupy B - dla kobiet po 40 roku życia: • łagodzi objawy menopauzy, • chroni układ kostny przed osłabieniem, • wzmacnia układ nerwowy i krwionośny. Stosowanie: tylko 1 tabletka dziennie! Ekonomiczne opakowanie: na 2 miesiące stosowania. www.zdrowiewprezencie.pl D la kobiet w okresie menopauzy jest to również okres zmian w życiu rodzinnym i zawodowym: dzieci już wyrastają i usamodzielniają się i w końcu opuszczają dom. Oznacza to często zmianę kierunku dla wielu kobiet i możliwość zorganizowania życia na nowo lub przynajmniej wprowadzenia w nim nowych aspektów, dotąd pomijanych z uwagi na zaobsorbowanie innymi problemami. Jest to też okres nowego dostosowywania się do partnera, do zadań zawodowych czy realizowania swoich zainteresowań czy społecznych pasji. W takim okresie zarówno ciało jak i psychika wymagają szczególnej uwagi i wsparcia. Zmiany zachodzące w tym okresie na poziomie fizycznym mają nie tylko, jak się często wydaje, negatywną stronę: mogą mieć również wiele pozytywów. Chociażby znika problem antykoncepcji. Nie trzeba już martwić się o to, jakie środki można zastosować, pamiętać o nich lub brać pod uwagę ewentualną ciążę. W zasadzie oznacza to dla Ciebie absolutną wolność. Większość kobiet przechodzi swoją ostatnią miesiączkę w wieku ok. 4852 lat; ale może to również nieco wcześniej lub później, np. osoby palące często przechodzą miesiączkę nieco wcześniej. Jeśli opisać zmiany zachodzące w okresie okołopauzalnym (tuż przed, podczas i po menopauzie), czyli okres między 40 a 60 rokiem życia kobiety - to przede wszystkim są to zmiany w pracy jajników i stopniowe zmniejszanie wytwarzania przez nie estrogenu i progesteronu. Ze względu na brak równowagi hormonalnej może wtedy występować uczucie dyskomfortu fizycznego i psychicznego. Objawy te mogą obejmować uderzenia gorąca, pocenie się i bezsenność, rozdrażnienie, zmiany nastroju i mogą być niekiedy dość dokuczliwe, a nawet nieznośne. Ale nie musi to być regułą. Uważa się, że około jedna trzecia kobiet przechodzi menopauzę bezobjawowo, a jedna trzecia tylko z lekkim dyskomfortem. Oznacza to jednak, że aż jedna trzecia kobiet doświadcza znacznego dyskomfortu i w takiej sytuacji powinna szukać pomocy u specjalisty. Może on pomóc w dobraniu odpowiednich preparatów, które okresowo mogą złagodzić objawy. Obniżenie poziomu estrogenu może mieć również znaczący wpływ na inne funkcje organizmu - takie jak kostnienie (zwiększona tendencja do utraty masy kostnej), regeneracja skóry i włosów, praca serca, układu krążenia i mózgu (zwiększanie masy ciała, miażdżyca i zwiększanie ryzyka choroby wieńcowej). Mimo tych wszystkich zagrożeń menopau- menO pauza czas na zmianę za nie jest chorobą, ale naturalnym stanem przypisanym do określonego wieku. W związku z tym, nie ma sposobu, aby mu zapobiec, można najwyżej złagodzić przykre objawy i wspomóc cały organizm do dostosowania się do nowej sytuacji: • Regularne ćwiczenia mogą dostarczać dużo radości - warto wybrać je właśnie tak, by dostarczały przede wszystkim dobrego samopoczucia, a przy okazji sprzyjały zachowaniu zdrowia. • Zdrowa dieta również nie powinna być nudna czy katorżnicza: w momencie, gdy robisz to dla siebie, stawiaj na zdrowe jarzynki, sałatki, ale tylko takie, które naprawdę lubisz. Nie musisz nawet ograniczać się w ich ilości, jeśli tylko są to różnorodne warzywa, owoce, ryby i kasze oraz naturalne oleje roślinne lub pełnoziarniste pieczywo. Szczególnie jeśli dotąd Twoja dieta była głównie wynikiem tego, co lubi Twoja rodzina – teraz postaw na to, co sama lubisz i co podpowiada Ci twój organizm. • Dla zdrowia kości zadbaj o odpowiednią ilość wapnia i witaminy D w diecie. Występują one szczególnie w rybach i nabiale. Jednak duże ilości nabiału, szczególnie tłustego, nie są zbyt zdrowe. Na szczęście nie musisz ograniczać się za bardzo w jedzeniu ryb, szczególnie ryb morskich takich jak łosoś, makrela, pstrąg hodowlany, mintaj itd. • Zadbaj, by jak najczęściej przebywać na świeżym powietrzu, szczególnie w okresie od marca do października, w godzinach 10-18, bo właśnie wtedy Twój organizm ładuje się w witaminę D, niezbędną dla przyswajania wapnia i regulującą pracę całego organizmu. • W przypadku spożywania małej ilości nabiału warto rozważyć stosowanie suplementów diety zawierających wapń i witaminę D jednocześnie. Nie zaleca się suplementów zawierających sam wapń. • Znajdź na nowo to, co sprawia Ci radość: może jakieś stare, zarzucone hobby albo to, o którym kiedyś myślałaś, ale nie zdążyłaś spróbować. Może warto przypomnieć sobie swoje stare zainteresowania oraz mniejsze czy większe marzenia, których nie miałaś odwagi zrealizować lub wydawały się kiedyś nieodpowiednie. Czasy się zmieniają i obecnie mało jest rzeczy, których nie wypada kobiecie w kwiecie wieku. Odkrywaj i zaplanuj swój nowy świat – to jest najlepszy moment! lipiec 2014 23 a m a l k e r FENISTIL Maleinian dimetyndenu 1mg/g, Żel r e k l a m a Wskazania do stosowania: Świąd towarzyszący dermatozom, pokrzywka, ukąszenia owadów, oparzenia słoneczne, powierzchowne oparzenia skóry (pierwszego stopnia). Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na dimetyndenu maleinian lub na którykolwiek ze składników produktu leczniczego; oparzenia drugiego i trzeciego stopnia. Podmiot odpowiedzialny: Novartis Consumer Health GmbH, Niemcy Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. www.zdrowiewprezencie.pl L ato to czas, w którym chętnie odsłaniamy swoje ciało, ale zanim to zrobimy uważnie mu się przyglądamy. Czasami okazuje się, że nie jest ono tak idealne jak byśmy sobie tego życzyli i wcale nie chodzi o nadprogramowe kilogramy. Każdy z nas ma jakąś bliznę, bo każdy z nas się kiedyś skaleczył czy zranił. A blizna jest naturalnym następstwem gojenia się każdego uszkodzenia skóry. Większość blizn goi się prawidłowo, co oznacza, że nie wystają ponad skórę, mieszczą się w granicach rany, mają kolor zdrowej skóry i nie dają żadnych dolegliwości. Blizna początkowo jest zaczerwieniona, delikatna i tkliwa. Łatwo jednak może ulec uszkodzeniu. Z czasem ulega przebudowie, by w efekcie utworzyć tkankę o wytrzymałości nieuszkodzonej skóry lub nawet większej. Przebudowa blizny to długi proces, który może trwać nawet do 18 miesięcy. Ponieważ blizny są trwałym śladem urazu, dla wielu osób mogą stanowić poważny problem, szczególnie wtedy, kiedy znajdują się w widocznym miejscu. Blizny mogą być małe, ale zdarza się też, że po dużych urazach lub oparzeniach pozostają bardzo rozległe blizny, które powodują przykurcze i utrudniają normalne funkcjonowanie. Czasami nawet po niewielkiej ranie dochodzi do rozwoju nieprawidłowej blizny przerostowej lub bliznowca. Blizny przerostowe, w przeciwieństwie do blizn prawidłowych, są wypukłe, czyli wystają ponad powierzchnię skóry, która w tym miejscu jest twarda i napięta. Bliznowce, zwane także keloidami, są również wypukłe, ale dodatkowo rozrastają się poza obszar pierwotnego zranienia. Bliznowce wykazują ponadto tendencję do ciągłego rozrostu i nie ustępują samoistnie. BLIZNY Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z blizną prawidłową, przerostową czy bliznowcem, możemy zadbać o to, aby była ona jak najmniej widoczna i nie powodowała dyskomfortu. Wśród sposobów leczenia blizn, prowadzących do zmniejszenia ich widoczności, można wyróżnić metody inwazyjne i nieinwazyjne. Metody inwazyjne to, oprócz chirurgicznego wycięcia blizny, również terapia laserem, zimnem (krioterapia), radioterapia oraz iniekcje różnych leków, w tym kortykosteroidów. Do metod nieinwazyjnych zalicza się terapię uciskową oraz miejscowe stosowanie leków w postaci maści i kremów. Preparaty te wykorzystują najczęściej działanie substancji zawartych w wyciągu z cebuli, które zmniejszają proliferację, czyli namnażanie się fibroblastów i produkcję kolagenu. Do nowoczesnych metod nieinwazyjnych zalicza się stosowanie preparatów silikonowych w postaci opatrunków lub szybko wysychających żelów. Silikony zapewniają optymalne uwodnienie warstwy rogowej naskórka. Jest to niezbędne do prawidłowej regeneracji włókien kolagenowych skóry właściwej oraz prawidłowej przebudowy i dojrzewania blizny. Zastosowanie silikonów w leczeniu i profilaktyce blizn ma silne podstawy naukowe i kliniczne. Silikony są jedynymi – obok doogniskowych iniekcji kortykosteroidów – pro- duktami do leczenia blizn rekomendowanymi przez autorów międzynarodowych wytycznych. Najnowsze badania kliniczne wykazały przewagę skuteczności żelu silikonowego w leczeniu blizn nad preparatami z cebuli. Ważny też dla komfortu stosowania terapii jest fakt, że silikony to preparaty bezbarwne i bezzapachowe, co jest przewagą w porównaniu do popularnych preparatów opartych na wyciągu z cebuli. Żele silikonowe to produkty wydajne, dobrze się rozprowadzają na skórze, nie pozostawiają śladów i mogą być stosowane u każdego, bez względu na wiek, a nawet u kobiet w ciąży czy kobiet karmiących. Na rynku w ostatnich latach pojawiło się wiele preparatów silikonowych. Część z nich zawiera silikony kosmetyczne, które nie wpływają na przebudowę blizny, a więc ich skuteczność w leczeniu blizn jest bardzo ograniczona. Ich działanie polega przede wszystkim na maskowaniu blizny i dlatego tak ważne jest, żeby zwracać uwagę na to, jaki preparat kupujemy. Żel silikonowy, który jest wyrobem medycznym, może być stosowany na każdą bliznę bez względu na rodzaj, pochodzenie i czas jej powstania. Zmniejsza i uelastycznia blizny. Przynosi ulgę, znosi uczucie napięcia i świądu. Regularne stosowanie sprawia, że blizny stają się mniej widoczne. lipiec 2014 25 a m a l k e r BER08_DULCOBIS_Reklama_205x285_v1out.indd 1 16.06.2014 13:22 BER08_DULCOBIS_Reklama_205x285_v1out.indd 1 16.06.2014 13:22 www.zdrowiewprezencie.pl zaparcia TO DYSKOMFORT I POWAŻNY PROBLEM MEDYCZNY Z aparcia stanowią jeden z częściej występujących problemów zdrowotnych w naszym społeczeństwie. Jest to przypadłość w równym stopniu trapiąca pacjentów w starszym wieku, jak i tych aktywnie pracujących, żyjących w pośpiechu i stresie. Spędzają one także sen z powiek rodzicom najmłodszych, u których brzuszek nie chce się w porę opróżnić z niepotrzebnej zawartości. Aby mówić o problemie zaparć musimy to zjawisko zdefiniować. Otóż zaparcie, zatwardzenie czy obstrukcja, bo takie nazwy potoczne często są używane, to stan, w którym pacjent oddaje mniej niż trzy stolce tygodniowo, a kał jest twardy i oddawany z trudnością. Objawy zatwardzenia mogą przybierać wymiar łagodny, tj. złe samopoczucie, rozdrażnienie, uczucie niepełnego wypróżnienia, po bardziej poważne, takie jak bóle brzucha, niechęć do jedzenia, bolesne wypróżnienia, aż po niedrożność jelit – stan bezpośrednio zagrażający życiu. Przytoczę tutaj przykład z praktyki zawodowej. Kiedyś trafiła do mnie do apteki pani z poważnym problemem. Jej mąż nie wypróżniał się od pięciu dni. Starsza pani stwierdziła, że mąż ogólnie czuje się dobrze, mimo to prosi o silny środek przeczyszczający, ponieważ małżonek nie ma zwyczaju chodzić do lekarza. Zaniepokoił mnie fakt braku wcześniejszych kłopotów z zaparciami, dlatego odmówiłem wydania jakiegokolwiek leku przeczyszczającego i zaleciłem bezzwłoczną wizytę u lekarza. Niestety to nie koniec. W godzinach popołudniowych ta sama pani odwiedziła mnie ponownie. Była wyraźnie załamana i bezradna, zaczęła wręcz błagać mnie o najsilniejszy lek, który rozwiąże problem. Przyznam, że sytuacja wymagała stanowczości i musiałem przekonać ją do natychmiastowego wezwania karetki pogotowia – zacząłem podejrzewać niedrożność jelit. Następnego dnia pacjentka przyszła podziękować mi za upór, z jakim starałem się skierować jej męża do lekarza. Okazało się, że chory musiał być, krótko po przyjęciu na oddział, poddany operacji z powodu niedrożności jelit. Niedrożność spowodowana byłą ością rybią, która utkwiła w jelicie. Ta konkretna sytuacja świadczy o tym, że zaparcie może być bezpośrednim zagrożeniem życia. Przyczyny zatwardzeń są różne, dlatego nie można jednoznacznie wskazać doskonałego leku rozwiązującego problem obstrukcji. Szukając źródła zaburzeń musimy przede wszystkim spojrzeć na codzienne nawyki żywieniowe i tryb życia. Zacznijmy od otoczenia, w jakim przebywamy. Największym zagrożeniem jest pośpiech. Ciągła gonitwa, stres związany w wykonywaniem pracy zawodowej, a także utrudniony dostęp do czystej i intymnej toalety poza domem sprawia, że problem zaparć narasta. Nie wykorzystujemy naturalnej metody na pozbycie się zbędnych resztek pokarmowych, korzystając z porannego odruchu defekacyjnego. Jelito grube zaraz po wstaniu jest najbardziej aktywne i skore do opróżnienia powstałego stolca po nocnym procesie trawienia. Brak chwili czasu i spokoju, aby odwiedzić toaletę, powoduje tłumienie porannego odruchu. Organizm przestaje reagować na sygnały z jelita, jego ściany rozciągają się, co sprzyja gromadzeniu mas kałowych i zmianę ich konsystencji na bardziej twardą. Jest to najpoważniejsze oddziaływanie pośpiechu i stresu na problem zaparć. Do zachowań sprzyjających obstrukcjom możemy zaliczyć jedzenie w pośpiechu, na stojąco, połykanie dużych kęsów pokarmu, nienależyte rozdrobnienie posiłku. Jeszcze większy wpływ na powstawanie zatwardzenia mają złe nawyki żywieniowe. Błędem dietetycznym jest jedzenie pokarmów bogatych w cukry, głównie skrobię (białe pieczywo, makarony, ryż) oraz tłuszcze. Kontynuacja artykułu na 28 stronie lipiec 2014 27 www.zdrowiewprezencie.pl Kontynuacja artykułu z 27 strony Natomiast brakuje w naszym menu potraw bogatych w naturalny błonnik, składnik nie ulegający strawieniu, który w jelitach pełni rolę „kreta” czyszczącego wszelkie zaległości pokarmowe. Bardzo duże ilości błonnika zawierają np. otręby. W aptekach mamy do dyspozycji całą gamę preparatów błonnikowych: Jeliton, Colon C i inne. Pamiętajmy, aby pić dużo płynów; gdy mało pijemy organizm odzyskuje wodę z jelit na „ważniejsze procesy”, a oddawanie stolca zaczyna przypominać wyciskanie podeschniętej pasty do zębów z tubki. Wymaga to dużo więcej wysiłku niż wypicie pysznej herbatki czy zdrowej wody mineralnej. Zaparcia mogą mieć także podłoże chorobowe. Mówimy tutaj o chorobach jelit objawiających się przewlekłymi, dokuczliwymi zatwardzeniami. Wśród schorzeń jelitowych wywołujących zaparcia wymienić należy zespół jelita drażliwego. Jest to przewlekła choroba z bólami brzucha, biegunkami lub zaparciami, wzdęciami i uczuciem dyskomfortu jelitowego. Choroba ta, poza swoją uciążliwością, nie wpływa na funkcjonowanie innych narządów, natomiast istotnie pogarsza samopoczucie pacjenta. Leczenie zespołu jelita drażliwego jest objawowe. Stosuje się lek mebewerynę, który rozluźnia mięśnie jelit. Oprócz leczenia zaleconego przez lekarza, pacjent powinien zmienić nawyki żywieniowe (patrz zalecenia dietetyczne przy zaparciach) oraz wyeliminować czynniki stresogenne. Znacznie poważniejszym schorzeniem mogącym objawiać się zaparciami jest choroba nowotworowa jelita grubego. Jak większość chorób nowotworowych jest to schorzenie bardzo groźne. Przy przedłużających się zaparciach, a szczególnie gdy zauważymy ślady krwi w stolcu, konieczna jest bezzwłoczna wizyta u lekarza, w celu postawienia właściwej diagnozy. Objawowe metody leczenia zaparć najczęściej bazują na naturalnych substancjach leczniczych obecnych w produktach roślinnych. Naturalne środki przeczyszczające występują w korze kruszyny (Cortex Frangulae), liściu senesu (Folium Sennae) czy korzeniu rzewienia (Radix Rhei). Surowców z wymienionych roślin często używa się w postaci herbatek, czyli naparów. Stosowane są w postaci czystej lub różnego rodzaju mieszanek, często z dodatkiem składników wspomagających i poprawiających smak i aromat. Należy bardzo mocno podkreślić, iż mimo swojego naturalnego pochodzenia substancje występujące przede wszystkim w liściu senesu (bardzo wiele preparatów na 28 lipiec 2014 rynku leków przeczyszczających opartych jest o ten składnik) wywierają silny efekt drażniący na jelita. Daje to oczywiście skuteczny efekt przeczyszczający, ale jednocześnie ściana jelita staje się obojętna na naturalne bodźce drażniące w postaci przesuwających się mas kałowych. Tak więc substancje zawarte w senesie mogą bardzo szybko uzależnić, a proces wypróżnienia bez ich obecności jest jeszcze bardziej utrudniony. Zatem produkty leczni- Zdrowa dieta zapobiegająca zaparciom powinna zawierać: Rodzaje produktów Zalecane Przeciwwskazane Płyny Woda mineralna, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu, kefir, jogurty naturalne, maślanka, kawa zbożowa, słaba herbata, napary ziołowe napoje alkoholowe, kakao, czekolada, mocna kawa i herbata Sery biały ser chudy lub półtłusty Sery topione, tłuste Tłuszcze oleje roślinne: słonecznikowy, sojowy, oliwa z oliwek, margaryny miękkie, masło w ograniczonych ilościach smalec, słonina, topione masło Jaja białka, żółtka do 3 sztuk tygodniowo duże ilości żółtek Mięso chude: cielęcina, wołowina, indyk, kurczaki, królik tłuste: wieprzowina, baranina, podroby Ryby chude: dorsz, karmazyn, sandacz, szczupak, leszcz, karaś, pstrąg, okoń karp, węgorz, szprot Wędliny chuda szynka, polędwica, parówki delikatesowe boczek, pasztety, tłuste kiełbasy Zupy warzywne, krupniki, owocowe, na wywarach z tłustych kości, mięsa i drobiu, zaprawiane śmietaną Produkty zbożowe pieczywo ciemne o dużej zawartości błonnika, razowe, żytnie, Graham z dodatkiem otrąb i ziaren, pieczywo chrupkie, pumpernikiel itp., otręby pszenne, muesli, mąki: żytnia, pszenna niskiego przemiału, kasza gryczana, jęczmienna, płatki owsiane, kiełki pszenne chleb pszenny z wysokiego przemiału, mąki z wysokiego przemiału, ziemniaczana, ryż, kasze: manna, kukurydziana Warzywa wszystkie warzywa, a zwłaszcza bogate w błonnik pokarmowy: kapusta, buraki, kalarepa, ziemniaki gotowane, pieczone frytki, placki ziemniaczane Owoce wszystkie owoce, łączne spożycie owoców i warzyw 1/4 – 1/2 kg dziennie banany (wrażliwość indywidualna na zwiększenie zaparć) Desery i słodycze surowe owoce, suszone owoce, kompoty, galaretki, powidła śliwkowe, dżemy czekolada, cukierki, ciastka, torty, bita śmietana, lody Przyprawy liście laurowe, angielskie ziele, kminek, koperek, pozostałe w ograniczonych ilościach - www.zdrowiewprezencie.pl także fakt, że może być stosowany przez kobiety karmiące piersią, bo nie przenika do mleka. Podsumowując ten artykuł muszę wskazać kluczowe wnioski płynące z jego treści. Po pierwsze: regularne wypróżnienia są oznaką pełni zdrowia, zapewniają komfort fizyczny i psychiczny. Przedłużające się zaparcia z kolei mogą być objawem bardziej lub mniej poważnych schorzeń, a z całą pewnością obniżają jakość życia i znacząco pogarszają nastrój. Po drugie: lecząc zaparcia lub im zapobiegając starajmy się jak najbardziej przywrócić naturalną rytmikę i prawidłową funkcję jelit. Najprościej osiągnąć ten cel poprzez zmianę nawyków żywieniowych (prawidłowa dieta, picie dużej ilości płynów, także na czczo) i życiowych (zwolnijmy tempo życia i walczmy z niepotrzebnym stresem). Po trzecie: sięgając po środki farmakologiczne, nawet jeżeli są one pochodzenia naturalnego (ziołowego), pamiętajmy, że mogą one wywołać silne efekty (liść senesu) i po pewnym czasie bardzo mocno zmienić „zachowanie jelit”. Przestają one reagować na naturalne sygnały płynące z wnętrza organizmu, aby udać się tam, gdzie nawet król chodzi piechotą. m l k a l k a m a pokarmowego, powoduje upłynnienie zawartości jelit i ułatwienie wypróżnienia. Makrogol w bardzo dużej dawce (Fortrans) stosowany jest przez lekarzy przed badaniami diagnostycznymi jelit (kolonoskopią). Dowody na skuteczność działania surowców przeczyszczających pochodzenia naturalnego takich jak np. senes, rzewień czy aloes oparte są jedynie na wieloletniej tradycji stosowania (tradycyjny lek roślinny), a nie na badaniach klinicznych. Polecamy zatem, aby wybrać lek, którego zarówno skuteczność jak i bezpieczeństwo potwierdzone zostały w badaniach klinicznych, jak np. przypadku leku Dulcobis, na bazie substancji czynnej – bisakodyl. Aktywizuje on perystaltykę jelit i zwiększa ilość wody w jelicie i w ten sposób ułatwia wypróżnienie. Co ważne, jego efekt jest przewidywalny - zaczyna działać po 6-12 godzinach - po zażyciu wieczorem, rano przynosi ulgę. Dulcobis ma postać niewielkich tabletek w otoczce dojelitowej. Dzięki niej nie rozpuszcza się w żołądku, a pełna dawka składnika aktywnego dociera do jelita grubego i tam zostaje uwolniona. Działa zatem w miejscu, gdzie jest potrzebna. O wysokim profilu bezpieczeństwa tego leku świadczy a cze oparte na senesie powinniśmy stosować rozważnie i okazjonalnie. Stosując te środki przewlekle możemy jeszcze bardziej pogłębić problem zaparć. Mniej szkodliwą rośliną, a zarazem równie skuteczną jest kora kruszyny. Występuje ona w postaci herbatek np. Normolax, Figura 2, Normosan (uwaga: wraz z senesem!). Efekty lecznicze przy długotrwałym stosowaniu mogą się osłabiać, a jelita w mniejszym stopniu reagować na bodźce pokarmowe, które naturalnie mają pobudzać parcie na stolec. Wśród leków stosowanych w leczeniu zaparć możemy wymienić substancje o działaniu osmotycznym. Do tych substancji należy laktuloza (Duphalac), która powoduje w jelitach zatrzymanie wody i rozmiękczanie stolca. Ułatwia to przemieszczanie mas kałowych i wypróżnianie. Jest to substancja stosunkowo bezpieczna i zalecana zarówno osobom starszym, jak i małym dzieciom. Bezpiecznie można ją także stosować w czasie ciąży. Lactuloza może być polecana cukrzykom (mimo słodkiego smaku! - nie wchłania się w jelitach), u których problem zaparć jest nader częsty. Podobnie do laktulozy działa makrogol. Po podaniu doustnym nie wchłania się z przewodu Panthenol e e r r Skład: dexpanthenol 5% MEDI SOFT KREMOWE MASŁO DO CIAŁA REGENERUJĄCE MEDI SOFT KREMOWY BALSAM DO CIAŁA NAWILŻAJĄCY 300 ML Doskonale regeneruje i nawilża skórę zwłaszcza przesuszoną i odwodnioną. Dzięki zawartości cennych składników ma właściwości odżywczo-rewitalizujące. Olej arganowy, masło shea, witamina E zapobiegają procesowi starzenia skóry, wysuszaniu, utracie elastyczności i sprężystości naskórka. Prowitamina B5, gliceryna i betaina intensywnie nawilżają, jednocześnie łagodząc podrażnienia. Kremowa konsystencja pozostawia na skórze delikatny film, który nadaje jej jedwabistą gładkość i miękkość. Stosować codziennie po kąpieli. Niewielką ilość masła rozprowadzić i wmasować w skórę całego ciała. Balsam do ciała o lekkiej konsystencji do codziennej pielęgnacji każdego rodzaju skóry. Intensywnie nawilża skórę zwłaszcza przesuszoną i odwodnioną oraz stymuluje jej naturalne procesy ochronne. Zawiera naturalny olej arganowy, który zapobiega procesowi starzenia skóry, wysuszaniu, utracie elastyczności i sprężystości naskórka. Mocznik, masło Shea, kompleks nawilżający NMF, proteiny jedwabiu, witamina E oraz prowitamina B5 intensywnie nawilżają skórę, jednocześnie łagodząc jej podrażnienia. Kremowa konsystencja pozostawia na skórze delikatny film, który nadaje jej jedwabistą gładkość i miękkość. Przyjemny zapach balsamu działa relaksująco. Przebadane dermatologicznie NIE ZAWIERAJĄ PARABENÓW I ALERGENÓW Panthenol pianka dzięki zawartości prowitaminy witaminy B5 (dexapanthenolu) zapewnia prawidłowy przebieg przemian metabolicznych w komórkach naskórka. Chroni i pielęgnuje wysuszoną, podrażnioną i uszkodzoną skórę zwłaszcza po poparzeniach, poparzeniach słonecznych, zadrapaniach czy otarciach. Działa łagodząco, chłodząco, zwiększa elastyczność i nawilżenie skóry oraz przyspiesza jej regenerację. Działanie: Zastosowanie: DZIAŁANIE: Chroni i pielęgnuje wysuszoną, podrażnioną i uszkodzoną skórę zwłaszcza po poparzeniach. Działa łagodząco, chłodząco, zwiększa elastyczność i nawilżenie skóry oraz przyspiesza jej regenerację. ZASTOSOWANIE: Zaleca się stosowanie Panthenolu w przypadku wystąpienia: • oparzenia, • poparzenia słonecznego, • zadrapania, • otarcia naskórka. a m a l k e r a m a l k e r Diohespan max zawiera maksymalną dawkę mikronizowanej diosminy dostępną bez recepty. Zwiększa napięcie naczyń żylnych oraz działa ochronnie na naczynia. Diohespan max Wskazania • Przewlekła niewydolność krążenia żylnego kończyn dolnych (żylaki) • uczucie ciężkości nóg • ból nóg • nocne kurcze • odleżyny z powodu niedokrwienia • Leczenie objawowe w przypadku nasilenia • dolegliwości związanych z żylakami odbytu (hemoroidy). Skład Jedna tabletka zawiera 1000 mg diosminy (Diosminum). Podmiot odpowiedzialny www.zdrowiewprezencie.pl CIEKAWOSTKI FARMACEUTYCZNEJ TROSKI Probiotyki znów okazały się skuteczne Probiotyki, czyli wyselekcjonowane kultury bakterii, dodowane m. in. do jogurtów, chronią chorych na marskość wątroby przed śmiertelnymi powikłaniami – odkryli naukowcy z Indii. Najnowsze badania specjalistów ze szpitala Govind Ballabh Pant Hospital w Nowym Delhi dowodzą, że probiotyki są skuteczne w leczeniu encefalopatii. Encefalopatia jest jednym z najpoważniejszych powikłań marskości wątroby. Uszkodzona wątroba wydziela wtedy toksyny, które atakują układ nerwowy. Prowadzi to powoli do zanikania funkcji mózgu i w konsekwencji do śmierci. Choroba rozwija się u 45% pacjentów z marskością, ponad połowa z nich umiera w ciągu roku. Lekarze zauważyli, że u osób z chorą wątrobą rzadziej dochodzi do encefalopatii, gdy zażywają probiotyki, w porównaniu do tych, którzy dostawali placebo. Co więcej, nie zauważono żadnych skutków ubocznych działania probiotyków. Ze względu na swoje właściwości probiotyki mają, wg Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), status substancji bioleczniczych. Są to drobnoustroje, które pozyskuje się najczęściej z mleka. W umiarkowanych ilościach te żywe mikroorganizmy mają pozytywny wpływ na florę jelit. nych rodników, co w efekcie prowadzi do zwyrodnienia siatkówki. Następnie gryzonie traktowano kwasem chlorogenowym. Okazało się, że dzięki jego zastosowaniu siatkówka nie została uszkodzona. Poprzednie badania sugerowały również, że kawa może obniżać ryzyko występowania chorób przewlekłych, takich jak: choroba Parkinsona, nowotwór gruczołu krokowego, cukrzyca czy choroba Alzheimera. Import równoległy leków Import równoległy produktów leczniczych do Polski jest możliwy od czasu przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej (1 maja 2004 r.). Polega on na zakupie oryginalnych leków w uprawnionych hurtowniach farmaceutycznych na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (kraje Unii Europejskiej oraz Islandia, Liechtenstein, Norwegia) i sprzedaży tych leków w Polsce. Handel tego typu ma miejsce, ponieważ często ten sam lek, produkowany przez tego samego wytwórcę, ma w różnych krajach inną cenę. Z tego powodu importerzy sprowadzają towar z kraju, gdzie jego cena jest niska i sprzedają go tam, gdzie ma wyższą cenę. Picie kawy korzystne dla oczu? Wyniki badań opublikowane w czasopiśmie naukowym „Journal of Agricultural and Food Chemistry” pokazują, że kwas chlorogenowy, silny przeciwutleniacz zawarty w kawie, może zapobiegać degradacji siatkówki. Siatkówka jest cienką warstwą tkanki złożoną z milionów komórek nerwowych, które odbierają i organizują informacje wizualne. Jest to również jedna z najbardziej aktywnych metabolicznie tkanek, która wymaga dostarczania bardzo dużych ilości tlenu. Jego brak oraz wolne rodniki prowadzą do jej uszkodzenia oraz utraty wzroku. Badania prowadzone były na myszach z użyciem tlenku azotu, który powoduje utlenianie się komórek oraz produkcję wol- Każdy produkt leczniczy dopuszczony do obrotu (w tym pochodzący z importu równoległego) musi mieć oznakowane opakowanie oraz ulotkę w języku polskim. Dlatego sprowadzony produkt leczniczy podlega przepakowaniu. Leki z oryginalnego kartonika zostają umieszczone w nowych opakowaniach (zwy- kle czarno-białe kartoniki) wraz z polskojęzyczna ulotką. Sprowadzony lek może występować pod nazwą handlową stosowaną w Polsce lub w państwie członkowskim, z którego jest sprowadzony. Skuteczność terapeutyczna i jakość leków pochodzących z importu równoległego są takie same, jak tych produkowanych na polski rynek – różnice dotyczą tylko wyglądu opakowań oraz ceny produktu, który zwykle jest odczuwalnie tańszy. Pacjent ma więc możliwość zakupienia wypisanego na recepcie leku w niższej cenie, bez potrzeby zakupu zamiennika. Nasze decyzje determinuje przypadkowa aktywność mózgu Przypadkowe wahania impulsów elektrycznych w mózgu mogą wpływać na naszą zdolność podejmowania decyzji – informują naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego. Rezultaty badań wskazują na to, że decyzje człowieka można przewidzieć na podstawie obserwacji wzoru impulsów elektrycznych w mózgu w momencie bezpośrednio poprzedzającym dokonanie wyboru. Badacze poprosili osoby badane, aby usiadły przed ekranem, na którym w nieregularnych odstępach czasu pojawiała się wskazówka – badani nie mogli się na nią przygotować ani na poziomie świadomym, ani nieświadomym. Dopiero w chwili dostrzeżenia sygnału uczestnicy mogli zdecydować, czy chcą spojrzeć w prawo, czy w lewo, a następnie poinformować eksperymentatora o swojej decyzji. Jednocześnie ochotników badano za pomocą EEG, aby kontrolować bioelektryczną czynność ich mózgu. Okazało się, że określony układ implusów elektrycznych – występujący około sekundy przed pojawieniem się sygnału zwiastującego konieczność podjęcia decyzji – determinował, w którą stronę zdecyduje się spojrzeć osoba badana. Inaczej mówiąc: mózg spontanicznie dokonywał wyboru, jeszcze zanim badani zdązyli w ogóle pomyśleć o jego dokonaniu. Badacze podkreślają, że nie zaprzeczają istnieniu wolnej woli, ale proponują zmianę sposobu myślenia na jej temat. lipiec 2014 31 a Innowacyjne i wygodne rozwiązania krok 2 DZIAŁANIE Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologiczn wsza kompleksowa linia dla zdrowia intymnego kobiet dotyczy następujących produktów z linii GINEintima: Test pH, Tabletki dopochwo Pierwsza kompleksowa linia dla zdrowia intymnego kobiet ActiCand 30, Żel dopochwowy VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProte krok 3system UTRZYMANIE oparta o prosty w użyciu 3 kroków: oparta ointymnego prosty w użyciu system 3 kroków: erwsza kompleksowa linia dla zdrowia kobiet Pierwsza kompleksowa linia dla zdrowia intymnego kobiet m ® r e k l a Pierwsza kompleksowa linia dla zdrowia intymnego kobiet oparta o prosty w użyciu system 3 kroków: oparta oWYKRYWANIE prosty w użyciu krok system 3WYKRYWANIE kroków: medyczny oparta o prosty w użyciu system 3 kroków: 1 krok 1 PierwszaWyrób kompleksowa linia dla zdrowia intymnego kobiet krok 1 krok 1 WYKRYWANIE WYKRYWANIE Sprawdzone, przebadane substancje opartasubstancje o prosty w użyciu system 3 kroków: DŚSSPM Sprawdzone, przebadane kompleksowa linia dla zdrowia intymnego kobiet Sprawdzone, przebadane substancje krok Pierwsza 1 WYKRYWANIE Sprawdzone, przebadane substancje Innowacyjne i wygodne rozwiązania Innowacyjne i wygodne rozwiązania krok 2 krok 2 krok 3 krok 3 krok 2 DZIAŁANIE krokInnowacyjne 2 DZIAŁANIE oparta o prosty w użyciu system 3 kroków: i wygodne rozwiązania 2 DZIAŁANIE DZIAŁANIE krok 1 krok WYKRYWANIE Sprawdzone, przebadane substancje Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego krok 1 WYKRYWANIE DZIAŁANIE krok 2 DZIAŁANIE UTRZYMANIE UTRZYMANIE UTRZYMANIE krok 3 Innowacyjne i wygodne rozwiązania Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologiczne Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego Sprawdzone, przebadane substancje Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego krok 3następujących UTRZYMANIE Innowacyjne i wygodne rozwiązania dotyczy z linii GINEintima: Test pH, Tabletki dopochwowe Wyrób medyczny produktów Sprawdzone, przebadane substancje 3 UTRZYMANIE Innowacyjne i wygodne rozwiązania krok 2 krokDZIAŁANIE VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProtection™. ActiCand 30, Żel dopochwowy krok 3 UTRZYMANIE produktów z linii GINEintima: Test pH, Tabletki dopochwowe Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego ® Wyrób medyczny 30, Żel dopochwowy VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProtection™. ActiCand Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego krok 3 UTRZYMANIE Wyrób medyczny dotyczy następujących produktów z linii GINEintima: Test pH, Tabletki dopochwowe dotyczy następujących produktów z linii GINEintima: DŚSSPMTest pH, Tabletki dopochwowe ActiCand®30, Żel dopochwowy VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProtection™. Wyrób medyczny ActiCand 30, Żel dopochwowy VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProtection™. DŚSSPM Wyrób medyczny dotyczy następujących produktów z linii GINEintima: Test pH, Tabletki dopochwowe ActiCand®30, Żel dopochwowy ® VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProtection™. DŚSSPM Wyrób medyczny Wyrób medyczny DŚSSPM dotyczy następujących produktów z linii GINEintima: Test pH, Tabletki dopochwo ® ActiCand 30, zŻel VagiActive™, Żel dopochwowe do higieny intymnej ActiveProte dotyczy następujących produktów liniidopochwowy GINEintima: Test pH, Tabletki ActiCand®30, Żel dopochwowy VagiActive™, Żel do higieny intymnej ActiveProtection™. ® Innowacyjne i wygodne rozwiązania dotyczy następujących Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny DŚSSPM Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny SSPM Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny Wyrób medyczny Lek OTC (1) Lek OTC (1) Lek OTC (1) Wyrób medyczny Wyrób medyczny Suplement diety Lek OTC (1) Kosmetyk Suplement diety Lek OTC (2) Suplement diety Suplement diety Kosm Lek OTC (2) Kosmetyk Lek OTC (2) Kosm Lek OTC (2) www.mojaintima www.mojaintima.pl Lek OTC (1) Kosmetyk www.mojaintima.pl Lek OTC (2) (1) Lek UROintima FuragiActive (50 mg, tabletki) zawiera furaginę jako substancję czynną. Wskazania: leczenie ostrych oraz nawracających niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych Lek OTC (1) ciwwskazania: nadwrażliwość na furaginę, inne jako pochodne nitrofuranu lubWskazania: którykolwiek z pozostałych składników, I trymestr ciąży, okres donoszonej ciąży (od 38.moczowych. tygodnia) i porodu, (1) Lek UROintima FuragiActive mg, tabletki) zawiera furaginę substancję czynną. leczenie ostrych oraz nawracających niepowikłanych zakażeń dolnych dróg Prze- wiek poniże Suplement(50 diety niewydolność nerek badaniach laboratoryjnych stwierdzono klirens kreatyninyskładników, poniżej 60 ml/min lubciąży, podwyższony poziom kreatyniny w przebiegu ciwwskazania: nadwrażliwość na furaginę, inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek z pozostałych I trymestr okres donoszonej ciąży (od w 38.surowicy), tygodnia)polineuropatia i porodu, wieknp. poniżej 15 lat, cukrzycy, nie (1) Lek UROintima FuragiActive (50 mg, tabletki) zawiera furaginę jako substancję czynną. Wskazania: leczenie ostrych oraz nawracających niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych. Prze-(w dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Podmiot odpowiedzialny: Informacji Naukowej OINPHARMA Sp. z o.o. nerek (w badaniach laboratoryjnych stwierdzono klirens kreatyniny poniżejOśrodek 60 ml/min lub podwyższony poziom kreatyniny w surowicy), polineuropatia np. w przebiegu cukrzycy, niedobór ciwwskazania: nadwrażliwość na furaginę, inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek z pozostałych składników, I trymestr ciąży, okres donoszonej ciążyniewydolność (od 38. tygodnia) i porodu, wiek poniżej 15 lat, niewydolność nerek (w badaniach laboratoryjnych stwierdzono klirens kreatyniny poniżej 60 ml/min lub podwyższony poziom kreatyniny w surowicy), polineuropatia np. w glukozo-6-fosforanowej. przebiegu cukrzycy, niedobór dehydrogenazy Podmiot odpowiedzialny: Ośrodek Informacji Naukowej OINPHARMA Sp. z Wskazania: o.o. (2) Lek GINEintima ClotriActive (10 mg/g, krem) zawiera klotrymazol jako substancję czynną. kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych narządów płciowych (Candida vulvitis dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Podmiot odpowiedzialny: Ośrodek Informacji Naukowej OINPHARMA Sp. z o.o. www.mojaintima www.mojaintima.pl Kosmetyk Lek OTC (2) Suplement diety nitis), grzybicze zapalenia skóry wywołane przez jako dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, pleśniowe, w tym grzybice stóp i dłoni, łupież(Candida pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliw (2) Lek GINEintima ClotriActive (10 mg/g, krem) zawiera klotrymazol substancję czynną. Wskazania: kandydozy skóry i grzyby błon śluzowych zewnętrznych narządów płciowych vulvitis i bala- (2) Lek GINEintima ClotriActive (10 mg/g, krem) zawiera klotrymazol jako substancję czynną. Wskazania: kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych narządów płciowych klotrymazol, (Candida vulvitis i bala-cetostearylowy lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku, stosowanie dopochwowe, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż lek alkohol nitis), grzybicze zapalenia skóry wywołane przez dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby pleśniowe, w tym grzybice stóp i dłoni, łupież pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na nitis), grzybicze zapalenia skóry wywołane przez dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby pleśniowe, w tym grzybice stóp i dłoni, łupież pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na odpowiedzialny: US Pharmacia Sp. z o.o. je uszkadzać. Podmiot klotrymazol, alkohol cetostearylowy lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku, stosowanie dopochwowe, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż lek może klotrymazol, alkohol cetostearylowy lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku, stosowanie dopochwowe, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż lek może je uszkadzać. Podmiot odpowiedzialny: US Pharmacia Sp. z o.o. je uszkadzać. Podmiot odpowiedzialny: US Pharmacia Sp. z o.o. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie (1) Lek UROintima FuragiActive (50 img, tabletki) zawiera furaginę stosowania jako substancję czynną. Wskazania: leczeniebądź ostrych oraz nawracających niepowikłanych zakażeń dolnych drógkażdy PrzePrzed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, danesię dotyczące działań niepożądanych i moczowych. dawkowanie oraz Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych dawkowanie oraz informacje dotyczące produktu leczniczego, skonsultuj z lekarzem lub farmaceutą, gdyż lek niewłaściwie stosow (1) UROintima FuragiActive (50 mg, tabletki) zawiera furaginę jako substancję czynną. Wskazania: leczenie ostrych oraz nawracających niepowikłanych dolnych dróg moczowych. Przeciwwska(1)Lek Lek UROintima FuragiActive (50 mg,skonsultuj tabletki) furaginę jako substancję czynną. Wskazania: ostrych nawracających dolnych dróg moczowych ciwwskazania: nadwrażliwość furaginę, innestosowany pochodne nitrofuranu lubleczenie którykolwiek z pozostałychoraz składników, I trymestr ciąży,zakażeń okresniepowikłanych ciąży (od 38.zakażeń tygodnia) wiek poniżej 15 lat, informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź się zzawiera lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lekna niewłaściwie informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lubdonoszonej farmaceutą, gdyż każdy leki porodu, niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu zdrowiu. Kosmetyk niewydolność nerek (w badaniach laboratoryjnych stwierdzonożyciu klirens lub kreatyniny poniżej 60 ml/min lub podwyższony poziom kreatyniny w surowicy), polineuropatia np. w przebiegu cukrzycy, niedobór zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. zania: nadwrażliwość na furaginę, na inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek z pozostałych składników, trymestr ciąży, okres ciąży okres (od 38.donoszonej tygodnia) i porodu, wiek38. poniżej 15 lat,niewydolność ciwwskazania: nadwrażliwość furaginę, inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek zżyciu pozostałych składników, I donoszonej trymestr ciąży, ciąży (od tygodnia) i porodu, wiek poniże zagraża Twojemu lub Izdrowiu. Lek OTC (2) www.mojaintima.pl dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Podmiot odpowiedzialny: Ośrodek Informacji Naukowej OINPHARMA Sp. z o.o. Kosmetyk niewydolność nerek (w badaniach laboratoryjnych klirens poniżej 60zawiera ml/min lub podwyższony poziom kreatyniny w polineuropatia np. (Candida wdehydrogenazy przebiegu cukrzycy, nie nerek (w badaniach laboratoryjnych stwierdzono klirens stwierdzono kreatyniny 60kreatyniny ml/min lub(10 podwyższony poziom kreatyniny wczynną. surowicy), polineuropatia np.surowicy), w przebiegu cukrzycy, (2)(2) Lek GINEintima ClotriActive mg/g, krem) klotrymazol jako substancję Wskazania: kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych narządówniedobór płciowych vulvitis i balaLek OTCponiżej nitis), grzybicze zapalenia skóry wywołane przez dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby pleśniowe, w tym grzybice stóp i dłoni, łupież pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Podmiot odpowiedzialny: OśrodekOINPHARMA Informacji Naukowej OINPHARMA Sp. z o.o. glukozo-6-fosforanowej. Podmiot odpowiedzialny: Ośrodek Informacji Naukowej Sp. z o.o.substancję klotrymazol, alkohol cetostearylowy lub którąkolwiek pomocniczą leku, stosowanie dopochwowe, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż lek może Moduł 18x19.indd 1 13/05/ Moduł diety 18x19.indd 1 13/05/14 11:12 Suplement (1) Lek UROintima FuragiActive (50 mg, tabletki) zawiera furaginę jako substancję czynną. Wskazania: leczenie ostrych oraz nawracających niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych. Przeje uszkadzać. Podmiot Pharmacia Sp. z kandydozy o.o. Modułodpowiedzialny: 18x19.indd 1 US 13/05/14 (2) GINEintima ClotriActive (10 mg/g, krem)krem) zawiera klotrymazol jako substancję czynną. Wskazania: skóry i błonskóry śluzowych zewnętrznych narządów płciowych (Candida vulvitis(Candida i bala-11:12vulvitis (2)Lek Lek GINEintima ClotriActive (10 mg/g, zawiera klotrymazol jako substancję czynną. Wskazania: kandydozy i błon śluzowych płciowych ciwwskazania: nadwrażliwość na furaginę, inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek z pozostałych składników, I trymestr ciąży, okres donoszonej ciążyzewnętrznych (od 38. tygodnia) narządów i porodu, wiek poniżej 15 lat, Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie nitis),grzybicze zapalenia skóry wywołane dermatofi ty (m.in.stwierdzono z(m.in. rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby w tym grzybice stóp i dłoni, łupież Przeciwwskazania: nadwrażliwość niewydolność nerek (w przez badaniach laboratoryjnych klirens kreatyniny poniżej 60 drożdżaki, ml/min lubpleśniowe, podwyższony poziom kreatyniny wgrzybice surowicy), polineuropatia np. w przebiegu niedobór orazna nitis), grzybicze zapalenia skóry wywołane przez dermatofity z rodzaju Trichophyton), grzyby pleśniowe, w tym stóp ipstry. dłoni, łupież pstry. cukrzycy, Przeciwwskazania: nadwrażliw informacjeleku, dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź się z lekarzem lub farmaceutą,wykonanych gdyż każdy lek niewłaściwie dehydrogenazylub glukozo-6-fosforanowej. Podmiotpomocniczą odpowiedzialny: Ośrodek Informacji Naukowej OINPHARMA z o.o. skonsultujśrodków klotrymazol, alkohol cetostearylowy którąkolwiek substancję stosowanie dopochwowe, używanieSp. mechanicznych antykoncepcyjnych z lateksu, gdyżstosowany lek może je klotrymazol, alkohol cetostearylowy lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku, stosowanie zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. dopochwowe, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż le uszkadzać. Podmiot odpowiedzialny: Pharmacia z o.o. (2) odpowiedzialny: Lek GINEintimaUS ClotriActive (10Sp. mg/g, krem) je uszkadzać. Podmiot US Pharmacia Sp. zzawiera o.o. klotrymazol jako substancję czynną. Wskazania: kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych narządów płciowych (Candida vulvitis i bala- Suplement diety www.mojaintima.pl www.mojaintima.pl nitis), grzybicze zapalenia skóry wywołane przez dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby pleśniowe, w tym grzybice stóp i dłoni, łupież pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na Przed użyciem zapoznaj się zcetostearylowy ulotką, która zawiera wskazania, dotyczące niepożądanych i dawkowanie oraz inklotrymazol, alkohol lub którąkolwiek substancję pomocnicząprzeciwwskazania, leku, stosowanie dopochwowe,dane używanie mechanicznychdziałań środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż lek może Przed użyciem sięodpowiedzialny: zWskazania: ulotką, zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie ve (50 mg, tabletki) zawiera furaginę jako substancję czynną. leczenie ostrych niepowikłanych zakażeń dolnych dróg moczowych. Przeje zapoznaj uszkadzać. Podmiot USktóra Pharmacia Sp. oraz z o.o. nawracających Moduł 18x19.indd 1 13/05/14 11:12 formacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj z lekarzem lub wiek farmaceutą, na furaginę, inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek z pozostałych składników, I trymestr ciąży, okres donoszonej ciążysię (od 38. tygodnia) i porodu, poniżej 15 lat, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj sięw zprzebiegu lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosow użyciem zapoznaj się z ulotką, któraoraz zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz ach stwierdzono klirens kreatyniny poniżej 60 ml/min lub podwyższony poziom kreatyniny w surowicy), polineuropatia np. cukrzycy, mg,laboratoryjnych tabletki)zagraża zawiera furaginę jakoPrzed substancję czynną. Wskazania: leczenie ostrych nawracających niepowikłanych zakażeń dolnych dróg niedobór moczowych. PrzeTwojemu życiu lub zdrowiu. oranowej. Podmiot odpowiedzialny: Ośrodek Informacji OINPHARMA Sp.produktu z o.o. zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. informacje dotyczące stosowania bądź skonsultuj lekarzemi porodu, lub farmaceutą, gdyż ginę, inne pochodne nitrofuranu lub którykolwiek zNaukowej pozostałych składników, I trymestrleczniczego, ciąży, okres donoszonej ciąży (odsię 38.ztygodnia) wiek poniżej 15 lat,każdy lek niewłaściwie stosowany e (10 mg/g, krem) zawiera klotrymazol jako substancję czynną. Wskazania: kandydozy skóry i błon kreatyniny śluzowych zewnętrznych płciowych (Candida vulvitis i bala- niedobór boratoryjnych stwierdzono klirens kreatyniny poniżej 60 ml/min lub podwyższony poziom w surowicy), narządów polineuropatia np. w przebiegu cukrzycy, zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. y wywołane dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby pleśniowe, wej. Podmiotprzez odpowiedzialny: Ośrodek Informacji Naukowej OINPHARMA Sp. z o.o. w tym grzybice stóp i dłoni, łupież pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na a ylowy lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku, stosowanie dopochwowe, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu, gdyż lek może a m mg/g, krem) zawiera klotrymazol jako substancję czynną. Wskazania: kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych narządów płciowych (Candida vulvitis i balaedzialny: US Pharmacia Sp. z o.o. ołane przez dermatofity (m.in. z rodzaju Trichophyton), drożdżaki, grzyby pleśniowe, w tym grzybice stóp i dłoni, łupież pstry. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na najktórąkolwiek się z Moduł ulotką, którapomocniczą zawiera dane dotycząceśrodków działań niepożądanych i dawkowanie 18x19.indd 1 wskazania, ub substancję leku, stosowanie dopochwowe, używanie mechanicznych antykoncepcyjnych wykonanych z lateksu,oraz gdyż lek może Moduł 18x19.indd 1 przeciwwskazania, ny: US Pharmaciaproduktu Sp. z o.o. leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany stosowania KOMPLEKSOWA OCHRONA SKÓRY WYSUSZONEJ, PODRAŻNIONEJ I SWĘDZĄCEJ r e k l iu lub zdrowiu. ię z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz owania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany b zdrowiu. 13/05/14 11:12 13/05/14 11:12 • Skuteczność i bezpieczeństwo potwierdzone w badaniach klinicznych • Bez sterydów • Hipoalergiczny • Bez parabenów 13/05/14 11:12 13/05/ Opieka farmaceutyczna P ięć lat studiów pozwala dogłębnie poznać zasady funkcjonowania organizmu ludzkiego, naturalne prawa jakim podlega każdy proces zachodzący wewnątrz organizmu. Szczególną wiedzą jaką zostaje obdarzony farmaceuta jest znajomość farmakoterapii. Ogromne bogactwo leków, a także bardzo intensywny rozwój branży farmaceutycznej, czego efektem jest udoskonalanie istniejących i wprowadzanie nowych leków, narzuca presję ciągłego doskonalenia wiedzy każdego farmaceuty, aby był ekspertem w dziedzinie leków, profilaktyki chorób cywilizacyjnych, propagowania zdrowego stylu życia. Jak w każdym zawodzie, a w szczególności zawodzie zaufania publicznego, dotykającego bardzo wrażliwej i cennej materii, jaką jest ludzkie zdrowie, konieczne jest stawianie na rozwój i aktywne podnoszenie swoich kwalifikacji. Rola farmaceuty polegająca wyłącznie na precyzyjnym wydawaniu zaordynowanych leków została dzisiaj znacznie rozszerzona. Specjalista w aptece powinien w większym stopniu brać na siebie odpowiedzialność za przebieg, a przede wszystkim optymalizację terapii. Zagadnienia związane z profesjonalną rolą farmaceutów na miarę XXI wieku ujęte zostały w programie opieki farmaceutycznej. Postaram się przybliżyć czytelnikom, co należy rozumieć pod tym dosyć ogólnym hasłem. Definicja programu opieki farmaceutycznej opracowana przez zespół specjalistów z Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego i Naczelnej Izby Aptekarskiej wyjaśnia nam, że „opieka farmaceutyczna jest procesem, w którym farmaceuta współpracując z pacjentem i lekarzem oraz innymi zawodami medycznymi czuwa nad prawidłowym przebiegiem farmakoterapii Zawód farmaceuty określany jest jako wysoko wyspecjalizowany. Wymaga ukończenia studiów medycznych. Biorąc pod uwagę ilość chętnych składających aplikację do szkół medycznych można stwierdzić, że grupa studentów podejmująca naukę na kierunkach farmaceutycznych należy do młodzieży wybitnej. w celu uzyskania określonych efektów poprawiających jakość życia pacjenta”. Wśród specjalistów zajmujących się tym tematem, dr Agnieszka Skowron rozszerza i doprecyzowuje poprzednią definicję: „opieką farmaceutyczną jest każde, podlegające dokumentowaniu, działanie w aptekach prowadzone przez osoby uprawnione, zmierzające do poprawy skuteczności i bezpieczeństwa stosowania produktów leczniczych, w szczególności poprzez: wykrywanie i zapobieganie problemom lekowym, edukowanie pacjentów, monitorowanie stanu zdrowia i stosowanej terapii, promocję i profilaktykę zdrowotną”. Tworzenie kryteriów, według których specjalista ma postępować realizując założenia opieki farmaceutycznej odbywa się w wielu krajach, głównie w Wielkiej Brytanii oraz w Stanach Zjednoczonych. Biorąc pod uwagę różnice w systemach opieki zdrowotnej w poszczególnych krajach, opieka farmaceutyczna może się nieznacznie różnić, ale w swoich głównych założeniach są to programy spójne. Wyjaśniając szczegółowo na czym polega kierowanie się zasadami opieki farmaceutycznej w codziennej praktyce zawodowej należy podkreślić, że większość czynności w sposób mniej lub bardziej dokładny wykonywana jest dotychczas, natomiast są one niejako oderwane od całości i nie tworzą ciągu przyczynowo-skutkowego. Przybliżenie szczegółów opieki farmaceutycznej postaram się omówić w następujących punktach: 1. Założenie najważniejsze, wszystkie podejmowane kroki muszą mieć charakter ciągły. Tylko wtedy możemy liczyć na realizację w sposób zadowalający stawianych przez opiekę farmaceutyczną celów. Realizowanie zaleceń i ich powtarzanie, czy modyfikacja musi odbywać się w oparciu o interpretację dotychczasowych działań. 2. Budowanie wzajemnej więzi i zaufania pomiędzy pacjentem i farmaceutą. Często obserwujemy to na co dzień. W miarę upływu czasu pacjenci stają się nam bliżsi, niejednokrotnie szczerze zwierzając się ze swoich problemów. Aptekarze stają się powiernikami tajemnic dotyczących zdrowia pacjentów. Kontynuacja artykułu na 34 stronie lipiec 2014 33 34 lipiec 2014 Podsumowanie W Y D A W C Y Korzyści jakie płyną z prawidłowo prowadzonej opieki farmaceutycznej w całości dotyczą pacjenta. Możemy je rozpatrywać w kilku kategoriach. Na pierwszym miejscu należy wymienić korzyści terapeutyczne. Proces leczenia zostaje zoptymalizowany i uzupełniony o cały wachlarz działań towarzyszących farmakoterapii. Wśród konkretnych efektów klinicznych mamy: wyleczenie, zahamowanie lub cofnięcie objawów choroby, poprawę jakości życia co ułatwia powrót do aktywności w rodzinie i społeczeństwie, a w ostateczności wydłużenie życia pacjenta – najistotniejszy parametr skuteczności terapii. Uporządkowanie i racjonalizacja leczenia jaką daje opieka farmaceutyczna w sposób istotny może przełożyć się na oszczędności finansowe pacjentów. Aspekt finansowy jest bardzo istotny w planowaniu i prowadzeniu każdej terapii, szczególnie tej przewlekłej, która może mocno obciążać budżet każdej rodziny, oraz środki zgromadzone w systemie ochrony zdrowia. Bardzo często bywa tak, że znana jest nowa metoda leczenia, ale ani pacjenta ani systemu ochrony zdrowia nie stać na jej finansowanie, lub jest ono limitowane. Prowadzi to często do dramatów osobistych i rodzinnych wielu pacjentów chorujących np. na stwardnienie rozsiane, choroby nowotworowe, choroby autoimmunologiczne. www.wegafarm.pl Osłona przy antykoncepcji W Ł A S N E 3. Farmaceuta zbiera i archiwizuje dane dotyczące stanu zdrowia pacjentów. Wśród tych informacji kluczowe znaczenie odgrywa dokładne określenie chorób, szczególnie o charakterze przewlekłym dotykających chorego. Choroby przewlekłe wymagające długotrwałego i wielokierunkowego leczenia to: cukrzyca – źle leczona prowadzi do groźnych powikłań; astma oskrzelowa – choroba wynikająca z konfliktu organizmu z otoczeniem; nadciśnienie tętnicze – często prowadzi do miażdżycy i zawału mięśnia sercowego; choroba Alzhaimera – w tym wypadku z opieki farmaceutycznej korzysta przede wszystkim opiekun osoby chorej; padaczka – w XXI w. choroba dalej „nieakceptowana” w społeczeństwie (przykład z ostatnich dni, w jednym z miast w pomorskim pacjent umiera na mrozie po ataku padaczki – nikt nie udzielił mu pomocy). 4. Monitorowanie stosowanych leków, zarówno używanych przewlekle, jak i doraźnie. Analizowanie informacji o niefarmakologicznych metodach leczenia, stylu życia, ze szczególnym uwzględnieniem nawyków żywieniowych, trybu wykonywanej pracy i związanej z nią aktywności fizycznej innych czynników wpływających na jakość życia np. nadwaga lub niedowaga, uzależnienia lekowe, alkoholizm, nałogowe palenie tytoniu. 5. Określenie celów terapeutycznych. Skuteczna farmakoterapia wymaga określenia potrzeb lekowych pacjenta, a następnie oceny uzyskanych efektów. W sumie optymalna terapia lekowa plus zastosowane metody profilaktyczne powinny się przełożyć na poprawę jakości i wydłużenie życia pacjenta. 6. Wykrywanie i przewidywanie problemów lekowych. Dotyczy to przede wszystkim działań niepożądanych leków, wzajemnych interakcji lekowych, które mogą nasilić efekty uboczne, negatywnego wpływu na zdolność kierowania pojazdami, wpływu na zdolności intelektualne pacjenta, styl życia, zaburzenia libido. 7. Pacjent otrzymuje czytelną i zrozumiałą dla siebie informację na temat działania leków. Prawidłowa informacja musi wzmocnić wiarę pacjenta w skuteczność podejmowanej terapii, a jednocześnie wyzwolić u niego odpowiedzialne stosowanie się do zaleceń lekarza i farmaceuty. teczność procesu leczenia. Prowadzona archiwizacja umożliwia śledzenie jak dany parametr np. wartość ciśnienia, poziom glukozy czy „złego cholesterolu” zachowuje się w czasie terapii. Ważnym elementem jest udostępnienie pacjentom materiałów pomocnych w indywidualnej historii swoich badań: prowadzenie dzienniczka pomiaru ciśnienia, poziomu glukozy. O G Ł O S Z E N I E Kontynuacja artykułu z 33 strony 8. Bardzo ważnym elementem opieki farmaceutycznej jest edukowanie pacjenta. Należy na bieżąco informować pacjenta o kierunkach rozwoju wiedzy medycznej dotyczącej jego choroby. Chory powinien mieć wykształcony szerszy pogląd na temat wpływu różnych czynników na przebieg jego choroby, niejednokrotnie wyjście na plażę, do lasu w określonym czasie może negatywnie wpłynąć na przebieg danej choroby. 9. Opieka farmaceutyczna wymaga od farmaceuty aktywnego działania w zakresie profilaktyki. Dotyczy to zarówno zachęcania do stosowania preparatów mogących pozytywnie wpłynąć na przebieg terapii np. stosowanie probiotyków doustnych, czy dopochwowych w trakcie i po stosowaniu antybiotyku, jak i długofalowej ochrony przed groźnymi powikłaniami cukrzycy, miażdżycy naczyń krwionośnych i innych chorób o charakterze przewlekłym. Farmaceuci powinni informować i zachęcać do udziału w badaniach profilaktycznych: mammograficznych, cytologicznych, densytometrycznych, pozwalających we wczesnym stadium wykryć groźne choroby nowotworowe, czy osteoporozę. 10. Z profilaktyką bardzo mocno związane jest propagowanie zdrowego stylu życia. Najważniejsze wyzwania to walka z nałogami, w szczególności zgubnym paleniem tytoniu, nadwagą, zachęcanie do stopniowego zwiększania aktywności ruchowej, zdrowe i racjonalne odżywianie z uwzględnieniem wpływu diety na przebieg leczenia 11. (np. spożywanie dużej ilości produktów mlecznych w leczeniu i profilaktyce osteoporozy). 12. W ramach opieki farmaceutycznej aptekarz wraz z pacjentem lub opiekunem na bieżąco monitoruje i ocenia wyniki działań terapeutycznych, co pozwala ocenić sku- a m a l k r e a m a l k Warto więc skorzystać z preparatów, które działają szybko i skutecznie. r e W okresie letnim ukąszenia owadów oraz oparzenia słoneczne potrafią zepsuć nawet najlepiej zapowiadający się urlop. Entil Ukąszenia to preparat oparty na opatentowanej formule OSMO4, której mechanizm działania wykorzystuje zjawisko osmozy. Dzięki niemu naniesiony na ukąszone miejsce żel usuwa toksyny wstrzyknięte przez owady, szybko łagodzi podrażnienie, swędzenie i obrzęk. Entil Oparzenia jest hydrożelem, który dzięki swoim właściwościom fizycznym łagodzi ból, zmniejsza obrzęk i zapalenie skórne. Entil Oparzenia szybko chłodzi i ponownie nawadnia skórę, wspomagając gojenie. Entil Ukąszenia oraz Entil Oparzenia to bezpieczne preparaty, które można stosować bez żadnych ograniczeń wiekowych. <<Wyrób medyczny CE 0044>> a Medispirant Antyperspirant roll-on • skutecznie blokuje wydzielanie potu nawet do 7 dni • nie zawiera alkoholu i nie powoduje podrażnień • nie zawiera substancji zapachowych Skład preparatu został wzbogacony o allantoinę, która działa łagodząco na skórę i przeciwdziała przesuszeniu skóry. l k Tworzą barierę zapachową przed owadami. Zawierają tylko naturalne olejki eteryczne. olejek citronella, olejek z trawy cytrynowej, olejek z kocimiętki r r e profesjonalna linia kosmetyków skierowana do osób, dla których tradycyjne preparaty przeciw poceniu okazały się niewystarczające. a m medispirant e k l a m a Entil – szybka ulga dla skóry! Pielęgnują i chronią skórę. olej z bawełny, wyciąg z aloesu Zap o Medispirant żel do stóp i dłoni Profesjonalny antyperspirant w żelu, zapewniający skuteczną i długotrwałą ochronę przed poceniem stóp i dłoni. Dodatkowo dzięki zawartości składników o działaniu antybakteryjnym, Medispirant żel pomaga niwelować przykry zapach. Produkt dostępny tylko w aptekach. (50ml) Medispirant żel pod prysznic, 180 ml • skutecznie oczyszcza i pielęgnuje skórę • eliminuje problem pocenia się na całym ciele • działa antybakteryjnie Dzięki zawartym w składzie jonom cynku Medispirant działa antybakteryjnie i tworzy barierę przed powstawaniem nieprzyjemnego zapachu potu. Kosmetyk, 100 ml Cena netto dla apteki – 12,18 zł Kosmetyk, 100 ml Cena netto dla apteki – 12,18 zł Mosquiterum krem został stwoMosquiterum plastry są wygodMosquiterum spray został stwodla pacjenta 19,97 zł Cena dla pacjenta zł i praktyczne w użytkowaniu, rzony z myśląCena o zapewnieniu skó- – ne rzony z myślą– o19,97 zapewnieniu rze skutecznej naturalnej ochrony do przyklejenia na ubranie lub skórze skutecznej naturalnej latem, kiedy komary stają się doprzedmioty w bliskim otoczeniu ochrony latem, kiedy komary kuczliwe. Zawiera olej z baweł(np. wózeczki dziecięce, moskistają się wyjątkowo dokuczliny, witamina E, wyciąg z aloesu, tiery). Kompozycja zapachowa we. Tworzą barierę zapachową prowitamina B5. kompozycja zaplasterków, zbudowana na baprzed owadami (w szczególności pachowa oparta na trzech nazie trzech naturalnych olejków komarami, muchami i meszkaturalnych olejkach eterycznych (citronella, z tuberozy oraz eumi). Doskonały dla dorosłych (olejku citronella, olejku z trawy kaliptusa) i wyciągu z grejpfruta, i dzieci pow. 1 roku życia. Zacytrynowej i olejku z kocimiętki). tworzy barierę zapachową przed wiera składniki pochodzenia Krem jest dedykowany zarówno owadami (komarami, muchami naturalnego. Nie zawiera DEET dorosłym jaki i dzieciom już od 1 i meszkami). Nie zawierają DEET. i alkoholu, nie podrażnia skóry. roku życia. (100 ml) (10 sztuk). (100 ml) ROZRYWKA Rozwiązania prosimy wpisać w kuponie na dole strony i wysłać na adres redakcji w terminie do 8.08.2014 r. Lista nagrodzonych umieszczona zostanie w wydaniu wrześniowym. DO WYGRANIA: 3x BLENDER FIRST fa 5274-1 Z AKCESORIAMI www.zdrowiewprezencie.pl Okres stu lat Zakład piwowarski Górnik dawniej Małpa wąskonosa Otwarcie wystawy dzieł sztuki 8 Była stolica RFN Szal z piór Bolec do łączenia blach Zemsta ... kaus1 tyczna Truskawkowy w słoiku 17 15 Uczta, sute przyjęcie Gra z mydłem Mleczny Najniższy lub głos bistro męski Niebieski kamień ozdobny Żółty grzyb jadalny Sąsiad Szkota i Walijczyka 13 Trefniś w talii kart 5 12 Narząd Np. „Iliada” Z szybą Wybrzuszenie na drodze Roslina na wianki 14 Gorący napój alkoholowy Jedna z kości podudzia 3 Lok, kędzior 11 Wyrwa, przerwa Elektroda tranzystora 16 Drzewo z szyszkami 2 10 Miś, smakosz pędów bambusa 18 Sterta siana Kolega liryka Choroba zakaźna Trunek z Cognac Lista nagrodzonych za prawidłowo rozwiązane hasło z krzyżówki z numeru maj 2014: 1. Przemysław Łasecki z Piły 2. Alojzy Zawadzki z Kamiennej Góry 3. Olga Kania z Lubina 6 Bierka szachowa Zadatek, zaliczka Peklowany boczek Blaszka na stroju ludowym 9 4 Popularna ryba Nacięcie na kiju 7 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 18 utworzą rozwiązanie aforyzm Włodzimierza Scisłowskiego. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Wszystkim serdecznie gratulujemy! KRZYŻÓWK A lipiec 2014 kupOn kOnkurSOWy Rozwiązanie: ......................................................................... Zobaczysz Imię ............................................................................................. Nazwisko ................................................................................. Adres ......................................................................................... ........................................................................................................ Telefon ...................................................................................... Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych w celu rozstrzygnięcia konkursu (ustawa z dnia 29.08.97 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. nr 133, poz. 883) …. . . . ……. . . . ……………………… PODPIS 36 lipiec 2014 więcej Suplement diety OPTICA ULTRA WEGAFARM to produkt wskazany dla osób dbających o prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku Składniki suplementu diety OPTICA ULTRA Wegafarm to: ekstrakt z borówki, cynk, ryboflawina, ekstrakt z aksamitka wzniesionego zawierający luteinę i zeaksantynę. www.wegafarm.pl W Y D A W C Y ........................................................................................................ Wypełnij, wytnij, przyklej na pocztówkę i wyślij na adres redakcji ........................................................................................................ W Ł A S N E ........................................................................................................ O G Ł O S Z E N I E ........................................................................................................ a m a l k e r LACTACYD PHARMA NAWILŻAJĄCY LACTACYD PHARMA ŁAGODZĄCY płyn ginekologiczny 250 ml płyn ginekologiczny, 250 ml Poprawia nawilżenie okolic intymnych. Pomaga przywrócić i wzmocnić naturalną barierę hydrolipidową delikatnych okolic intymnych. Wskazany do codziennej higieny intymnej. Łagodzi podrażnienia, uczucie swędzenia, zaczerwienienia, przywraca komfort. Wskazany do codziennej higieny intymnej, szczególnie podczas leczenia infekcji intymnych. LACTACYD PHARMA OCHRONNY LACTACYD PHARMA ULTRA-DELIKATNY Aktywnie chroni przed infekcjami bakteryjnymi. Delikatnie myje, zawiera naturalne składniki hamujące rozwój bakterii, dzięki czemu zapobiega nawrotom infekcji oraz powstawaniu nieprzyjemnego zapachu. Delikatnie pielęgnuje wrażliwą śluzówkę okolic intymnych ze skłonnością do podrażnień. Wskazany do codziennej higieny intymnej, dla skóry wrażliwej, alergicznej. płyn ginekologiczny, 250 ml płyn ginekologiczny, 250 ml 11. Omega Pharma - Lactacyd + Capivit - 1 strona Capivit®A+E forte system Capivit ® SUPLEMENT DIETY zawiera składniki ukierunkowane na utrzymanie zdrowego i pięknego wyglądu skóry oraz walkę z wolnymi rodnikami. Jest to kompleks witaminy A i witaminy E – dwóch podstawowych i ważnych witamin decydujących o prawidłowym przebiegu procesów życiowych skóry, zapewniających jej zdrowy wygląd i dobrą kondycję. Pomaga zachować zdrową skórę. Capivit® total action SUPLEMENT DIETY pomaga zachować zdrową i piękną skórę, wpływa na dobrą kondycję włosów i paznokci, zapewnia prawidłową pigmentację skóry i włosów, pomaga chronić komórki skóry przed stresem oksydacyjnym, a więc zwalczać wolne rodniki, które powodują starzenie się skóry. Podmiot odpowiedzialny: Omega Pharma Poland Sp. z o.o. ® Capivit hydro control SUPLEMENT DIETY zawiera składniki przyczyniające się do uzyskania gładkiej, elastycznej i sprężystej skóry, zapewniają jej zdrowy wygląd i dobrą kondycję. Przyczynia się do utrzymania prawidłowej struktury skóry oraz jej elastyczności. ZDROWIE W KUCHNI www.zdrowiewprezencie.pl Sałatka wegetariańska Składniki potrawy: • 2 małe cebule • 2 ząbki czosnku • 3 łyżki oleju • 200 g ryżu • 3 pomidory • 2 czerwone papryki • • • • • • 1 ogórek kilka listków świeżej mięty 4 łyżki orzeszków ziemnych sok z połowy cytryny 250 g sera tofu sól, biały pieprz Ryż ugotować i ostudzić. Cebulę i czosnek obrać pokroić i podsmażyć na oleju. Orzeszki uprażyć na suchej patelni. Ogórek, paprykę, pomidory umyć i pokroić w kostkę. Miętę posiekać. Ryż wymieszać z warzywami, sokiem z cytryny solą oraz pieprzem. Sałatkę przełożyć do miski i udekorować pokrojonym w kostkę tofu, orzeszkami i miętą. 2 jaja pół szklanki oliwy 200 g sezamu sól, pieprz, ocet winny do smaku W Ł A S N E • • • • www.wegafarm.pl Bób ugotować w osolonej wodzie i obrać. Rybę podzielić na małe kawałki i panierować w jaju oraz sezamie, następnie usmażyć. Sałatę umyć i poszarpać, dodać pokrojoną w kostkę cebulę i pomidor, jak również bób i rybę. Całość doprawić wedle uznania Sałatka z indykiem Składniki potrawy: • 200 g makaronu • 200 g wędzonej piersi indyczej • 2 cukinie • 1 cebula • 1 bakłażan • • • • pół szklanki oliwy 1 papryka pepperoni pęczek koperku sól Makaron ugotować w osolonej wodzie i wystudzić. Warzywa pokroić w kostkę i usmażyć. Indyka pokroić w większą kostkę ,wymieszać z warzywami, makaronem i doprawić solą. Posypać posiekanym koperkiem 38 lipiec 2014 Wspomaga zdrowie wątroby O G Ł O S Z E N I E Składniki potrawy: • 400 g bobu • główka sałaty • 1 cebula • 2 pomidory • 300 g mintaja W Y D A W C Y Sałatka rybna z bobem r e k l a m a • Barlinek, ul. Niepodległości 12 • Resko, ul. Rynek 14A • Biały Bór, ul. Norwida 5 • Słupsk, ul. Piłsudskiego 2 • Bytów, ul. Ks. dr. B. Sychty 3 • Somonino, ul. Wolności 30 • Chojnice, ul. Drzymały 33 • Strzelce Krajeńskie, • Choszczno, ul. Bohaterów Warszawy 26 ul. Bolesława Chrobrego 7a • Czaplinek, ul. Zbożowa 3 • Strzelno, ul. Powstania Wlkp. 1A • Czarna Dąbrówka, ul. Lęborska 9 • Szczecin, al. Powst. Wielkopolskich 66/68 • Czarne, Plac Wolności 10 (W PRZYCHODNI) • Człuchów, ul. Szczecińska 13 • Szczecin, ul. E. Gierczak 32A • Debrzno, ul. Strzelecka 2 • Szczecin, ul. Z. Nałkowskiej 8 • Drawsko Pomorskie, ul. Obr. Westerplatte 7 • Szczecin, ul. Wojska Polskiego 63 • Drezdenko, ul. Piłsudskiego 56 • Szczecinek, ul. Bohaterów Warszawy 6 • Głogów, al. Wolności 34 • Gniewkowo, ul. Rynek 3/4 (W GALERII GNIEWKOWO) (W GALERII HOSSO) • Szczecinek, ul. 28 Lutego 3 • Śmigiel, pl. Rozstrzelanych 18 • Gryfice, ul. Niepodległości 65 • Świdwin, ul. Kościuszki 23A • Kamienna Góra, ul. Papieża Jana Pawła II 8 • Świecie, ul. Wojska Polskiego 80 • Kołobrzeg, ul. Narutowicza 13 (W MIEJSKO-GMINNEJ PRZYCHODNI) • Kołobrzeg, ul Waryńskiego 2 • Świnoujście, ul. Fińska 4 ( przy Biedronce) • Koszalin, ul. Krzyżanowskiego 26 • Świnoujście, ul. Grunwaldzka 21 • Kruszwica, ul. Rybacka 11 • Wągrowiec, ul. Mikołaja Reja 59 • Lubin, ul. M. C. Skłodowskiej 12 • Węgorzyno, ul. Grunwaldzka 4 • Myślibórz, ul. M. Buczka 14 (NA RYNKU) • Wałcz, ul. Wojska Polskiego 13/25 • Nowa Ruda ul. Woj. Polskiego 4, (OBOK TESCO) • Więcbork, ul. A. Mickiewicza 24 • Nowogard, ul. 700-lecia 21 • Wolsztyn, ul. Strzelecka 7 • Pełczyce, ul. Rynek Bursztynowy 7 • Wołów, ul. Ludowa 3 • Pieszyce, ul. Ogrodowa 20 • Złotów, ul. Nieznanego Żołnierza 39 • Piła, Aleja Piastów 16B • Żagań, Plac Słowiański 14 • Police, ul. Wróblewskiego 1 • Żary, ul. Podchorążych 41 (PRZY HOTELU DOBOSZ) • Radowo Małe, Radowo Małe 92 • Żnin, ul. Kościuszki 11
Podobne dokumenty
niezbędny w każdej żywej komórce
Konsultacja medyczna lek. Beata Szczepankowska Wydawca WEGAFARM sp. z o.o. 70-785 Szczecin ul. Zofii Nałkowskiej 6/U6 NIP 955-23-46-540 REGON: 321351580 Manager ds. Reklamy Marcin Sochan Tel. 797 7...
Bardziej szczegółowo