Slajd 1

2013-12-29
NOWOTWORY SKÓRY I
STANY PRZEDRAKOWE
STANY PRZEDRAKOWE
Są to zmiany skórne, na
podłożu których mogą
rozwijać się nowotwory
złośliwe.
STANY PRZEDRAKOWE
• Rogowacenie starcze (keratosis senilis),
Rogowacenie słoneczne (keratosis
actinica),Rogowacenie przednowotworowe
(keratosis praecancerosa)
• Róg skórny (cornu cutaneum)
• Rogowacenie chemiczne – arsenowe,
dziegciowe (keratosis arsenicalis, picea)
• Rogowacenie białe (leukoplakia)
1
2013-12-29
LECZENIE STANÓW
PRZEDRAKOWYCH
•
•
•
•
•
•
5-fluorouracyl
imiquimod
elektrokochirurgia
laserochirurgia
kriochirurgia
metoda fotodynamiczna
STANY PRZEDRAKOWE
(USPOSABIAJĄCE DO NOWOTWORZENIA)
•
•
•
•
•
Xeroderma pigmentosum
Radiodermitis chronica
Epidermodysplazja verruciformis
Cheilitis glandularis
Balanitis xerotica obliterans, Kraurosis
vulvae
• Epidermolysis bullosa dystrophica
STANY PRZEDRAKOWE
(USPOSABIAJĄCE DO NOWOTWORZENIA)
• Przewlekłe stany zapalne z
bliznowaceniem – gruźlica toczniowa
• Blizny przerosłe po oparzeniach
• Drażnione owrzodzenia
2
2013-12-29
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE
SKÓRY
• Rak podstawnokomórkowy (Carcinoma
basocellulare, BCC) – Nabłoniak
podstawnokomórkowy (Epithelioma
basocelulare)
• Rak kolczystokomórkowy (Carcinoma
spinocellulare, SCC, Carcinoma
planoepitheliale spinocellulare)
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
• Rak guzkowy (BCC nodosum)
• Rak wrzodziejący (BCC exulcerans)
• Rak twardzinopodony (BCC
morpheiforme)
• Rak torbielowaty (BCC cysticum)
• Rak powierzchowny (BCC superficiale,
Morbus Arning)
• Rak barwnikowy (BCC pigmentosum)
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
• Rak wrzodziejący (SCC exulcerans)
• Rak brodawkujący (SCC vegetans)
3
2013-12-29
LECZENIE RAKÓW
• Rak podstawnokomórkowy – kriochirurgia,
metoda fotodynamiczna, elektrochirurgia,
laserochirurgia, wycięcie chirurgiczne,
imiquimod, 5-fluorouracyl, interferon.
• Rak kolczystokomórkowy – wycięcie
chirurgiczne, laserochirurgia, głęboka
kriochirurgia, radioterapia.
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE
SKÓRY
• Rak brodawkujący (Carcinoma
verrucosum, cuniculatum)
• Choroba Pageta (Morbus Paget)
• Czerniak (Melanoma malignum)
CHOROBA PAGETA
• Okolica brodawki sutkowej (Morbus
Paget mammaris)
• Okolica pozasutkowa – narządów
płciowych i odbytu (Morbus Paget
extramammaris)
4
2013-12-29
STAN
RZEKOMONOWOTWOROWY
Są to różne stany chorobowe,
wykazujące znaczne podobieństwo
do raków, ale mające łagodny
przebieg i skłonność do
samoistnego ustępowania.
STAN
RZEKOMONOWOTWOROWY
• Rogowiak kolczystokomórkowy
(keratoacanthoma)
• Samoistnie gojące się raki
kolczystokomórkowe
• Rogowacenie rzekomoguzowate Potha
• Papillomatosis cutis carcinoides Gottron
• Papilomatosis florida oris
• Dyskeratoma verrucosum
RAK IN SITU
Jest to rak przedinwazyjny z
charakterystycznym obrazem
histopatologicznym
- zaburzenie rogowacenia typu
dyskeratozy,
- różny stopień atypii jąder komórek
naskórka,
- zachowana błona podstawna.
5
2013-12-29
RAK PRZEDINWAZYJNY
IN SITU
Choroba Bowena
Erytroplazja Queyrata
PIERWOTNE ZŁOŚLIWE CHŁONIAKI
SKÓRNE
• Pierwotne chłoniaki z komórek T
• Pierwotne chłoniaki z komórek B
PIERWOTNE CHŁONIAKI Z KOMÓREK T
CTCL – Cutaneus T-Cell Lymphoma
• Ziarniniak grzybiasty
• Zespół Sezary’ego
• Pierwotne skórne choroby limfoproliferacyjne CD30+
(lymphomatoid papulosis)
• Chłoniak/białaczka dorosłych z komórek T
• Skórny chłoniak T typu zapalenia tkanki podskórnej
• Pozawęzłowy chłoniak T
• Niesklasyfikowane chłoniaki
6
2013-12-29
PIERWOTNE CHŁONIAKI Z
KOMÓREK B
•
•
•
•
Chłoniak strefy brzeżnej (immunocytoma)
Chłoniak z ośrodków rozmnażania
Chłoniak wielkokomórkowy kooczyn dolnych
Inne chłoniaki rozsiane wielkokomórkowe
(plasmocytoma, chłoniak limfocytowy)
LECZENIE CHŁONIAKÓW SKÓRY
•
•
•
•
Metoda PUVA lub RePUVA
Promienie X
Chemioterapia
Interferon
KLINICZNY PODZIAŁ ZNAMION
BARWNIKOWYCH
Zwykłe znamię
melanocytowe
•
•
•
•
•
koliste lub owalne
śr. 0,2-0,5 cm
jednolite zabarwienie
beżowe lub brązowe
zachowany rysunek
skóry na pow. zmiany
• płaskie lub kopulaste
Atypowe znamię
melanocytowe
• brzegi nieregularne
• często niewyraźnie
odgraniczone
• śr. powyżej 0,6-0,7 cm
• niejednolite zabarwienie
• jasno- lub ciemnobrązowe
7
2013-12-29
KLINICZNY PODZIAŁ
ZNAMION BARWNIKOWYCH
Znamię melanocytowe wrodzone
Znamię melanocytowe nabyte
HISTOPATOLOGICZNY PODZIAŁ
ZNAMION BARWNIKOWYCH
Znamię łączące (junction naevus)
Znamię złożone (compound naevus)
Znamię skórne (dermal naevus)
CZERNIAK
• Czerniak szerzący się powierzchownie
(Superficial spreading melanoma-SMM)
• Czerniak guzkowy (Nodular melanoma-NM)
• Czerniak niesklasyfikowany
• Czerniak dystalny (Melanoma
acrolentiginosum-ALM)
• Czerniak wychodzący z plamy
soczewicowatej złośliwej (Lentigo maligna
melanoma-LMM)
8
2013-12-29
DIAGNOSTYKA CZERNIAKA
•
•
•
•
•
badanie kliniczne
USG
metoda fotodynamiczna
dermatoskopia
histopatologia
OBRAZ KLINICZNY
WCZESNEGO CZERNIAKA
A - asymetry - asymetria kształtu
B - border irregularity - nieregularny brzeg
C - colour - niejednolite zabarwienie
D - diameter - średnica zmiany (pow. 4 mm)
E - enlargement - powiększenie
KLASYFIKACJA NACIEKANIA GUZA
WG. CLARKA
•
•
•
•
•
I - naskórek
II - górna część warstw brodawkowatej
skóry
III - cała warstwa brodawkowata
IV - warstwa siateczkowata skóry
V - tkanka podskórna
9
2013-12-29
KLASYFIKACJA NACIEKANIA GUZA
WG. BRESLOWA
•
•
•
•
0 - 0,75 mm
0,76 - 1,5 mm
1,51 - 4 mm
pow. 4 mm
10
2013-12-29
LECZENIE CZERNIAKA
• wycięcie chirurgiczne
•
•
•
•
laserochirurgia
radioterapia
chemioterapia
interferon
PROFILAKTYKA I POSTĘPOWANIE
• ochrona przed promieniowaniem UV
• ochrona przed drażniącym działaniem
czynników fizycznych i chemicznych
• kliniczna kontrola co 6 miesięcy (w
przypadku znamion barwnikowych)
• badanie dermatoskopowe
• badanie histopatologiczne
• dalsze postępowanie
DIAGNOSTYKA NOWOTWORÓW
• Badanie kliniczne
• Badanie dermatoskopowe (czerniak)
• Badanie histopatologiczne
11
2013-12-29
NOWOTWORY NACZYNIOWE
• Mięsak chłonny
(Lymphoangiosarcoma)
• Mięsakowatość mnoga krwotoczna
Choroba Kaposiego
(Sarcomatosis idiopatica haemorrhagica
multiplex Kaposi)
• Mięsak naczyniowy
(Angiosarcoma)
NOWOTWORY
ŁĄCZNOTKANKOWE
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Włókniak miękki (Fibroma molle)
Gruczolak łojowy (Adenoma sebaceum)
Gruczolak potowy (Syringoma)
Nabłoniak gruczolakowaty torbielowy (Epithelioma
adenoides cysticum)
Tłuszczak (Lipoma)
Mięśniak skóry (Leiomyoma)
Guz splotowy (Glomus tumor)
Włókniak twardy (Fibroma durum-Histiocytoma)
Bliznowiec (Keloid)
Nabłoniak wapniejący (Pilomatrixoma)
NOWOTWORY c.d.
• Włókniakomięsak guzowaty
(Dermatofibrosarcoma protubeans)
• Włókniakomięsak
(Fibrosarcoma)
12