Dziennik Nr 83 - Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego

Transkrypt

DZIENNIK URZĘDOWY
WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO
Kielce, dnia 16 kwietnia 2009r.
Nr 83
TREŚĆ:
Poz.:
U C H W A Ł Y:
1004  Nr XXIV/134/08 Rady Gminy Michałów z dnia 30 grudnia 2008r. w sprawie
przyjęcia „Programu ochrony środowiska dla Gminy Michałów na lata 2008-2012”
wraz z „Planem gospodarki odpadami dla Gminy Michałów na lata 2008-2012”....... 4357
1005  Nr XXIV/136/2008 Rady Gminy Michałów z dnia 30 grudnia 2008r. w sprawie zmian
w Planie finansowym środków przeznaczonych na realizację Gminnego Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2008 rok........................... 4426
1006  Nr XXIV/137/2008 Rady Gminy Michałów z dnia 30 grudnia 2008r. w sprawie
wprowadzenia zmian w budŜecie gminy na 2008 rok.................................................... 4427
1004
UCHWAŁA Nr XXIV/134/08
RADY GMINY MICHAŁÓW
z dnia 30 grudnia 2008r.
w sprawie przyjęcia „Programu ochrony środowiska dla Gminy Michałów na lata 2008-2012”
wraz z „Planem gospodarki odpadami dla Gminy Michałów na lata 2008-2012”
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy
z dnia 8 marca 1990r o samorządzie gminnym
(tekst jedn. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591
z późn. zm), art. 17 i 18 ust. 1 i art. 84 ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001r Prawo Ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.) oraz
art. 14 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r
o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.)
Rada Gminy Michałów uchwala, co następuje:
§ 2. Uchyla się uchwałę nr XXVI/162/2005
Rady Gminy Michałów z dnia 27 czerwca
2005 roku w sprawie przyjęcia „Programu ochrony środowiska dla Gminy Michałów” wraz
z „Planem gospodarki odpadami dla Gminy Michałów”.
§ 1. Przyjmuje się „Program ochrony środowiska dla Gminy Michałów na lata 2008-2012”
stanowiący załącznik nr 1 do niniejszej uchwały
wraz z „Planem gospodarki odpadami dla Gminy Michałów na lata 2008-2012” stanowiący
załącznik nr 2 do niniejszej uchwały.
§ 4. Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego i wchodzi w Ŝycie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.
§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Michałów.
Przewodniczący Rady Gminy: Z. Mika
Dziennik Urzędowy
Województwa Świętokrzyskiego Nr 83
 4358 
Poz. 1004
Załączniki do uchwały Nr XXIV/134/08
Rady Gminy Michałów
Załącznik Nr 1
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Michałów na lata 2008-2012
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Wstęp
Charakterystyka ogólna Gminy Michałów
Charakterystyka i ocena obecnego stanu środowiska
3.1. Ogólna charakterystyka środowiska przyrodniczego Gminy Michałów
3.2. Zasoby przyrodnicze
3.3. Surowce mineralne
3.4. Gospodarka wodna
3.5. Gospodarka odpadami
3.6. Powietrze atmosferyczne
3.2.1. Stan czystości powietrza atmosferycznego
3.7. Ochrona powierzchni ziemi i gleb
3.8. Hałas, wibracje i promieniowanie elektromagnetyczne
3.9. PowaŜne awarie przemysłowe i drogowe
3.10. Edukacja ekologiczna
Ocena realizacji zadań
Priorytety ekologiczne
Strategia działań
6.1. Środowisko przyrodnicze
6.3. Gospodarka wodna
6.4. Gospodarka odpadami
6.5. Ochrona powietrza
6.6. Ochrona powierzchni ziemi i gleb
6.7. Lasy
6.8. Hałas, wibracje i pola elektromagnetyczne
6.9. PowaŜne awarie przemysłowe
Źródła finansowania programu
7.1. Źródła i struktura finansowania
7.2. Szacunkowe koszty realizacji „Programu…”
WdraŜanie i monitoring realizacji „Programu…”
Streszczenie programu ochrony środowiska dla Gminy Michałów
Spis literatury
Dziennik Urzędowy
 4359 
Poz. 1004
1. Wstęp
„Program Ochrony Środowiska” dla gminy Michałów został opracowany w trybie i na
zasadach określonych w przepisach o ochronie
środowiska i obejmuje poszczególne komponenty środowiska zlokalizowane na obszarze gminy.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy
Michałów został sporządzony na lata 2008-2012
i stanowi aktualizację dokumentu programowego opracowanego przez PNT EKOTERRA w Kielcach w roku 2004.
Program ten został sporządzony na lata
2008-2012 z perspektywą do roku 2015.
Podstawę prawną opracowania „Programu ochrony środowiska dla gminy Krasocin”
jest Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo
ochrony środowiska (Dz. U. 2001, nr 62, poz. 627)
z późniejszymi zmianami.
PowyŜsza ustawa zobowiązuje władze
gminne do sporządzenia programów ochrony
środowiska uwzględniając cele ekologiczne, priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań
ekologicznych, środki niezbędne do osiągnięcia
celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne
i środki finansowe”.
Naczelną zasadą przyjętą w niniejszym
opracowaniu jest zasada zrównowaŜonego rozwoju, umoŜliwiająca harmonizację rozwoju gospodarczego i społecznego gminy z ochroną jej
walorów środowiskowych.
Przy opracowaniu „Programu ochrony
środowiska dla gminy Michałów przeanalizowano i wykorzystano dane statystyczne zawarte w
rocznikach statystycznych (GUS), dane z raportów o stanie środowiska w województwie świętokrzyskim (WIOŚ) oraz dane uzyskane w Urzędzie Gminy Michałów. Uwzględniono takŜe wytyczne zawarte w szeregu dokumentów programowych i opracowań.
W „Programie...” zostały uwzględnione
następujące dokumenty, definiujące politykę ekologiczną:
1) Ustawa z 27 kwietnia 2001 roku - Prawo ochrony środowiska, z poźn. zmianami
2) Wytyczne sporządzania programów ochrony
środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym,
Prawne umocowanie „Programu ochrony
środowiska dla gminy Michałów” stanowią równieŜ zapisy szeregu innych dokumentów, m.in.:
1) II Polityka Ekologiczna Państwa oraz Polityka
Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010
Zgodnie z art. 14 i 15 ustawy POŚ co 4 lata
Minister właściwy do spraw środowiska, po
zasięgnięciu opinii marszałków województw
sporządza projekt polityki ekologicznej państwa, która na podstawie aktualnego stanu
środowiska określa cele, priorytety, harmonogram działań proekologicznych oraz środki finansowe i mechanizmy prawno-ekonomiczne niezbędne do osiągnięcia zamierzonych celów. Następnie na wniosek Rady Ministrów dokument ten jest uchwalany przez
Sejm. „II Polityka Ekologiczna Państwa” została sporządzona w roku 2000, a w 2001r
uzyskała akceptację Sejmu i Senatu.
„Polityka Ekologiczna Państwa na lata
2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy
na lata 2007-2010” została sporządzona
zgodnie z nową ustawą Prawo ochrony środowiska i jest aktualizacją i uszczegółowieniem długookresowej „II Polityki Ekologicznej Państwa” (szczególnie w nawiązaniu do
priorytetowych kierunków działań określonych w VI Programie działań Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska na lata 2001-2010).
2) Program wykonawczy do II Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2002-2010
Jest to operacyjny dokument, stanowiący instrument wdroŜenia „II Polityki Ekologicznej Państwa”. Określa harmonogram
zadań z niej wynikających oraz wytyczne do
uwzględnienia problematyki ochrony środowiska w programach sektorowych. Precyzuje sposoby osiągania celów zawartych w
„II Polityce Ekologicznej Państwa” w formie
pakietów działań inwestycyjnych i pozainwestycyjnych na lata 2002-2010. Dla kaŜdego
pakietu zadań określa jego nazwę, ustanawia
jednostkę odpowiedzialną i jednostki współpracujące. Podaje równieŜ termin realizacji
oraz niezbędne nakłady finansowe.
3) Wytyczne do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i
lokalnym
Jest to ministerialny materiał pomocniczy do sporządzania programów ochrony
środowiska na wszystkich szczeblach. Zawiera on ramowe instrukcje o charakterze wytycznych, dotyczące sposobu i zakresu uwzględniania polityki ekologicznej państwa w ww.
programach oraz wskazówki co do ich zawartości.
4) „Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego”
„Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego” jest wojewódzkim dokumentem programowym, który
określa zadania Samorządu Województwa w
dziedzinie ochrony środowiska przyrodniczego na lata 2003-2006, z uwzględnieniem
perspektywy do roku 2010. Na podstawie
diagnozy stanu środowiska przyrodniczego
Dziennik Urzędowy
regionu, przedstawia kierunki realizacji zadań z zakresu ochrony środowiska. Stanowi
równieŜ punkt wyjścia do formułowania wytycznych do powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska.
5) Plan gospodarki odpadami dla województwa
świętokrzyskiego
Dokument ten stanowi integralną część
„Programu ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego”. Głównym jego
celem jest osiągnięcie odpowiednich standardów w tej dziedzinie w regionie. Przyjęty
system gospodarki odpadami, uwzględnia
podział województwa na 4 „rejony gospodarki odpadami”, w których będą wdraŜane
odpowiednie rozwiązania. Przedstawiono równieŜ ekonomiczną analizę proponowanych
działań.
Szczególną uwagę zwrócono w „Programie...” na moŜliwość realizacji na terenie gminy
zadań i załoŜeń przyjętych w wojewódzkim i
powiatowym programie ochrony środowiska.
Program ... ujmuje następujące elementy i zagadnienia:
- krótką charakterystykę gminy Michałów,
- diagnozę obecnego stanu środowiska,
- charakterystykę załoŜeń przyszłościowego
rozwoju gminy,
- określenie priorytetów i celów ekologicznych
wynikających z diagnozy stanu środowiska i
analizy dostępnych programów,
- określenie działań dla poprawy stanu środowiska
- omówienie sposobu finansowania przedstawionych zadań oraz zarządzania programem.
Przy tworzeniu gminnej polityki ekologicznej układem odniesienia oprócz polityki ekologicznej państwa, województwa i powiatu jest
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Michałów. Dokument ten wśród najwaŜniejszych problemów
środowiskowych występujących na terenie gminy wymienia m.in.:
- brak kanalizacji i oczyszczalni ścieków,
- dysproporcję pomiędzy długością sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.
 4360 
Poz. 1004
Do największych walorów gminy w tej dziedzinie
zaliczono m.in.:
- bogactwo zasobów środowiska naturalnego;
- wyróŜniające ją zalety turystyczne: lasy, czyste wody, park krajobrazowy.
W obszarze gminy Michałów występuje obszar
specjalnej ochrony ptaków (OSO). Jest to Dolina
Nidy (kod obszaru PLB 260001), która swym
zasięgiem obejmuje 528,4 ha terenu gminy Michałów.
Trwają prace nad ustaleniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO), które obejmą
swym zasięgiem Ostoję Nidziańską (kod obszaru
PLH 26 0003) o powierzchni 30 633,9 ha.
Gmina Michałów powinna promować zarówno swoje walory w postaci produkcji zdrowej Ŝywności, jak równieŜ nieskaŜonego środowiska. Wspomniane zagadnienia zostały rozpisane na szereg celów i programów operacyjnych, w tym m.in.:
- rozwój rolnictwa ekologicznego,
- program zwiększenia świadomości ekologicznej w gminie,
- zalesianie słabych gleb,
- program rozbudowy infrastruktury,
- rozwój bazy turystyczno-rekreacyjnej,
- przygotowanie gminy do moŜliwości zagospodarowania środków pomocowych,
- program promocji gminy,
W Strategii rozwoju powiatu pińczowskiego jeden z głównych celów strategicznych to
„Czyste i zdrowe środowisko powiatu pińczowskiego”. Wiele programów operacyjnych słuŜących osiągnięciu tego celu obejmuje gminę Michałów. Są to:
- budowa i rozbudowa kanalizacji i oczyszczalni
ścieków w gminach powiatu pińczowskiego,
- program gazyfikacji powiatu,
- program zagospodarowania odpadów zawierających azbest,
- program rozwoju agroturystyki,
- program adaptacji atrakcyjnych terenów do
funkcji turystyczno-wypoczynkowej,
- program edukacji ekologicznej wszystkich
mieszkańców powiatu,
- program zagospodarowania i wykorzystania
zasobów naturalnych.
2. Charakterystyka ogólna Gminy Michałów
Gmina Michałów połoŜona jest w południowej części województwa świętokrzyskiego,
w powiecie pińczowskim. Od południa graniczy
z gminą Działoszyce, od wschodu - z gminą Pińczów, od północy - z gminą Imielno, natomiast
od zachodu - z gminą Wodzisław (dwie ostatnie
gminy naleŜą do powiatu jędrzejowskiego).
Gminę tworzy 20 sołectw: Michałów, Pawłowice,
Zagajów, Zagajówek, Góry, Tomaszów, Węcha-
dłów, Kołków, Karolów, Polichno, Przecławka,
Sadkówka, Sędowice, WrocieryŜ, Tur Dolny, Tur
Górny, Tur Piaski, Zawale Niegosławskie, Jelcza
Mała, Jelcza Wielka.
Obszar gminy o powierzchni 11 409 ha
zamieszkiwało na koniec 2007r 4864 osoby.
Gmina ma charakter rolniczy, uŜytki rolne zajmują 7928 ha jej całkowitej powierzchni. Grunty
orne zajmują 6866 ha, sady 42 ha, łąki 750 ha
Dziennik Urzędowy
a pastwiska 270 ha. Dane te odnoszą się do
końca 2005r. Uzyskano je ze stron internetowych
Urzędu Statystycznego w Kielcach. NieuŜytki
stanowią ok. 1,2 % obszaru gminy. Liczba gospodarstw rolnych w gminie aktualnie wynosi
1971 (wg danych Urzędu Gminy).
Gmina charakteryzuje się dość niską lesistością
(ok. 19,10). Lasy - w większości administrowane
przez Lasy Państwowe (Nadleśnictwo Pińczów) stanowią kilka zwartych kompleksów. Powierzchnia lasów na koniec 2006r (dane wg
Urzędu Statystycznego w Kielcach) 2202,4 ha,
z tego 307 ha stanowią lasy prywatne, gminne
3,3 ha. Lesistość poszczególnych sołectw jest
zróŜnicowana - od ok. 45 % w sołectwach Góry
i Polichno do zupełnie pozbawionych lasów
miejscowości Tur Górny, Zagajówek czy Zawale
Niegosławskie.
Teren Gminy Michałów jest ubogi w surowce
mineralne. W chwili obecnej wszystkie udokumentowane złoŜa są złoŜami kruszywa naturalnego (piasku).
NajwaŜniejszymi arteriami komunikacyjnymi przebiegającymi przez teren gminy są drogi wojewódzkie nr 766 i 768. Zapewniają one
dogodne połączenia z Kielcami, Jędrzejowem,
Buskiem, Pińczowem.
Na terenie gminy w systemie REGON zarejestrowano 79 jednostek gospodarczych. Sektor handlowy reprezentuje 24 sklepy o róŜnej
 4361 
Poz. 1004
branŜy. (wg danych Urzędu Gminy). Opiekę
zdrowotną zapewnia mieszkańcom Samorządowy Zakład Opieki Zdrowotnej w Michałowie,
w skład którego wchodzą: Ośrodek Zdrowia w
Górach, Ośrodek Zdrowia w Michałowie, Ośrodek
Zdrowia w Sędowicach. Na terenie gminy jest
1 punkt apteczny, który mieści się w budynku
Ośrodka Zdrowia w Michałowie oraz 1 gabinet
weterynaryjny w Michałowie.
Większość dzieci i młodzieŜy na terenie gminy
pobiera naukę na poziomie podstawowym i gimnazjalnym. Są to:
- Zespół Placówek Oświatowych w Górach, w
skład którego wchodzą: Samorządowa Szkoła Podstawowa i Samorządowe Przedszkole
- Zespół Placówek Oświatowych w Michałowie w skład którego wchodzą: Samorządowa
Szkoła Podstawowa, Gimnazjum, Samorządowe Przedszkole
- Zespół Placówek Oświatowych w Węchadłowie, w skład którego wchodzą Gimnazjum i Samorządowe Przedszkole
- Zespół Placówek Oświatowych w Sędowicach, w skład, którego wchodzą: Publiczne
Przedszkole, Samorządowa Szkoła Podstawowa.
Na terenie gminy istnieje równieŜ Gminna Biblioteka Publiczna w Michałowie oraz jej filia w
Górach, a takŜe Gminne Centrum Kultury w Michałowie.
3. Charakterystyka i ocena obecnego stanu środowiska
3.1.
Ogólna charakterystyka środowiska przyrodniczego gminy Michałów
Południowa część gminy połoŜona jest
w obrębie Garbu Wodzisławskiego. Garb ten,
o wysokościach bezwzględnych ok. 240-360 m
npm stanowi wyŜynę w stosunku do sąsiadujących subregionów: Doliny Nidy i PłaskowyŜu
Jędrzejowskiego. Dolina Nidy obejmuje niewielki czterokilometrowy wschodni fragment gminy.
Północno-zachodnia część gminy to PłaskowyŜ
Jędrzejowski, wyraźnie ograniczony przez dwie
doliny rzeczne: Nidy i Mierzawy.
Klimat gminy jest charakterystyczny dla
całego obszaru Niecki Nidziańskiej - łagodny,
bez gwałtownych skoków temperatury i o stosunkowo małej ilości opadów (średnia roczna
ilość 570 mm).
Ze względu na duŜe walory przyrodniczokrajobrazowe część obszaru gminy Michałów
została objęta prawną ochroną przyrody. Dwa
parki krajobrazowe, jeden obszar chronionego
krajobrazu, jeden rezerwat, cztery pomniki przyrody oraz zasoby dziedzictwa kulturowego predysponują gminę do rozwoju turystyki, ze szczególnym uwzględnieniem agroturystyki.
3.2. Zasoby przyrodnicze
Prawna ochrona przyrody
Ze względu na duŜe walory przyrodniczokraąjobrazowe gminy Michałów jej część objęto
prawną ochroną przyrody.
Na terenie gminy występuje Zespół Parków Krajobrazowych Ponidzia, w skład którego
wchodzą: Nadnidziański Park Krajobrazowy i
Kozubowski Park Krajobrazowy. Ponadto w obszarze gminy leŜy Miechowsko-Działoszycki Obszar Chronionego Krajobrazu oraz Rezerwat
Przyrody „Wroni Dół” w miejscowości Polichno
(powierzchnia 9,94 ha).
Inną formą ochrony środowiska przyrodniczego są istniejące na terenie gminy pomniki
przyrody: w Węchadłowie - dąb (2 szt.), lipa
drobnolistna; w Górach: 3 lipy drobnolistne;
park dworski: buk zwyczajny 2 szt. Pomniki te
chronione są Rozporządzeniem Wojewody Świętokrzyskiego nr 35/2007 z dnia 12 grudnia 2007r
w sprawie uznania za pomniki przyrody.
Na terenach leŜących w obrębie parku krajobrazowego naleŜy stosować nakazy, zakazy i
ograniczenia wynikające z przyjętych zasad
ochrony zawartych w Rozporządzeniu Wojewody Kieleckiego nr 2/97 wraz z późniejszymi
Dziennik Urzędowy
zmianami i Rozporządzeniach Wojewody Świętokrzyskiego nr 21/2006, 88/2005 i 87/2005.,
W Rozporządzeniach tych określone zostały
szczegółowe granice przedmiotowych obszarów
wraz ze szczegółowymi zasadami funkcjonowania i ich ochrony.
Zasady te obejmują między innymi:
- ochronę pojedynczych zabytków i zespołów,
- budowę lokalnych systemów kanalizacyjnych
i oczyszczania ścieków,
- wprowadzenie systemu indywidualnej segregacji odpadów, zorganizowanie odbioru
surowców wtórnych i wywozu odpadów, zagospodarowanie zorganizowanych wysypisk,
- zwiększenie powierzchni zalesionych,
- wzbogacenie obszaru zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi,
- ograniczenie melioracji odwadniających,
- egzekwowanie od właścicieli zakładów produkcyjnych i przetwórczych przestrzegania
zasad ochrony środowiska,
- wykluczenie wprowadzenia nowej zabudowy
na takie tereny, jak:
- rezerwaty przyrody i ich otoczenie,
- bezpośrednie sąsiedztwo pomników przyrody,
- tereny występowania stanowisk roślinnych chronionych i rzadkich,
- tereny występowania chronionych i rzadkich gatunków fauny,
- torfowiska i obszary podmokłe,
- tereny z roślinnością ksenotermiczną,
- obszary geologiczne i geomorfologiczne
kwalifikujące się do ochrony w postaci
stanowisk dokumentacyjnych,
- otoczenie naturalnych źródeł,
- obszary węzłów ekologicznych,
- korytarze ekologiczne,
- ograniczenia zabudowy na takich obszarach i
terenach, jak:
- grunty orne o wysokich klasach bonitacyjnych,
- obszary źródliskowe,
- tereny uniemoŜliwiające zaopatrzenie w
wodę ze źródeł lokalnych,
- strefy ochrony uzdrowiskowej (A, B, C),
- zachowanie terenów otwartych.
Sieć ekologiczna NATURA 2000
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to sieć
obszarów chronionych na terytorium krajów
członkowskich Unii Europejskiej. Podstawę prawną
sieci Natura 2000 stanowią dwa akty prawne:
- Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979r. w sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. „Ptasia” (w oparciu o nią tworzy
się Obszar Specjalnej Ochrony - OSO)
- Dyrektywą Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja
1992r. w sprawie ochrony siedlisk natural-
 4362 
Poz. 1004
nych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. „Siedliskowa” (stanowiącej podstawę do wydzielenia Specjalnego Obszaru Ochrony - SOO)
Dyrektywa Ptasia ma na celu ochronę gatunków
ptaków naturalnie występujących w stanie dzikim, gospodarowanie nimi i regulowanie ich
liczebności oraz podaje listę gatunków ptaków
rzadkich lub zagroŜonych wyginięciem z powodu zmian zachodzących w ich siedliskach.
Dyrektywa Siedliskowa ma na celu zapewnienie róŜnorodności biologicznej poprzez
ochronę siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory na europejskim terytorium państw
członkowskich.
Celem wyznaczania tych obszarów jest
ochrona cennych pod względem przyrodniczym
i zagroŜonych składników róŜnorodności biologicznej w państwach Unii Europejskiej. W skład
sieci Natura 2000 wejdą:
- obszary specjalnej ochrony (OSO) - (Special
Protection Areas - SPA) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w
sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. „Ptasiej”, dla gatunków ptaków wymienionych
w załączniku I do Dyrektywy
- specjalne obszary ochrony (SOO) - (Special
Areas of Conservation - SAC) wyznaczone na
podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w
sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory, tzw. „Siedliskowej”,
dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w
załączniku I oraz siedlisk gatunków zwierząt
i roślin wymienionych w załączniku II do
Dyrektywy.
Nadnidziański Park Krajobrazowy - jego
najciekawszymi obiektami są wychodnie gipsów
z unikatowymi formami krasuł olbrzymimi kryształami gipsu (do 3,5 m) oraz kserotermiczne murawy stepowe i słonorośla. Znajdują się one
poza terenem gminy Michałów. Natomiast w jej
obszarze występują zbiorowiska bagiennoszuwarowe z takimi gatunkami jak szuwar właściwy, trzcina pospolita, pałka szerokolistna.
Kozubowski Park Krajobrazowy - został
utworzony w celu ochrony kompleksu lasów
połoŜonych na obszarach wododziałowych Nidy
i Nidzicy. Blisko połowę jego powierzchni zajmują lasy o zróŜnicowanych siedliskach i składzie
gatunkowym. Zbudowany jest on na utworach
kredowych i lessowych, co w rzeźbie terenu
uwidocznia się w postaci malowniczych wąwozów (np. w okolicach Kołkowa i Gór).
Z powiatu pińczowskiego cała dolina Nidy
wraz z przyległymi do niej terenami została włączona do projektu Natura 2000. Projekt wyodrębnia dwa obszary, których granice w przewaŜającej części się pokrywają. Są to: „Ostoja Nidziańska” (SOO, kod PLH 260003) oraz „Dolina
Nidy” (OSO, kod 260003). Natura 2000 obejmuje
Dziennik Urzędowy
swym zasięgiem równieŜ niektóre, połoŜone w
części północno-wschodniej i wschodniej, tereny
naleŜące do gminy Michałów. Obszar specjalnej
ochrony „Dolina Nidy” (o powierzchni 528,4 ha)
pokrywa się w znacznej mierze z naleŜącymi do
gminy terenami Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego. Obszar „Ostoja Nidziańska”, na terenie gminy Michałów, obejmuje znacznie większą powierzchnię, ok. 971,1 ha. Oprócz terenów
Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego, w skład
tego specjalnego obszaru ochrony wchodzą
częściowo tereny zabudowane, teren upraw
polowych oraz teren leśny administrowany przez
Nadleśnictwo Pińczów.
System przyrodniczy gminy Michałów
Przyjmuje się, iŜ w strukturze krajobrazu
ekologicznego głównym wyróŜnikiem są ekosystemy, charakteryzujące się największą bioróŜnorodnością, zagęszczeniem gatunków i naturalnością. Są to węzły ekologiczne powiązane między sobą korytarzami ekologicznymi, umoŜliwiającymi ich zasilanie poprzez przepływ materii,
energii oraz informacji genetycznej. Funkcje
takich korytarzy i ciągów pełnią mało przekształcone przez człowieka doliny rzek i cieków, strefy
zadrzewień i zakrzewień śródpolnych lub wydłuŜone kompleksy leśne.
Program Natura 2000 poprzedzał projekt
europejskiej sieci ekologicznej ECONET. Powstały w ramach europejskiego, polski projekt ECONET-PL łączył poszczególne obszary chronione,
wydzielone w ramach Natury 2000, siecią obszarów węzłowych i korytarzy ekologicznych.
Krajowa sieć ekologiczna ECONET-PL miała składać się z węzłów ekologicznych o róŜnej
randze: międzynarodowej, krajowej lub regionalnej. Gmina Michałów wchodzi w skład krajowego węzła ekologicznego (Obszar Nidziański),
będący waŜnym elementem krajowego i europejskiego systemu przyrodniczego.
3.2.1. Główne zagroŜenia i problemy w dziedzinie ochrony przyrody
Działalność człowieka (antropopresja) ma
duŜy wpływ na układ modelowy i kształtowanie
równowagi przyrodniczej. Nieracjonalne działania, powodujące zmianę stosunków wodnych
(regulacja rzek, melioracje odwadniające, osuszenie terenów podmokłych) powoduje stopniowe osuszanie i zanik ekosystemów hydrogenicznych odznaczających się bardzo wysokim
stopniem bioróŜnorodności. Szczególne zagroŜenie stwarza to dla lasów bagiennych i zarośli
łęgowych występujących w dolinach rzecznych).
Zaniechanie wykaszania i wypasu jest natomiast
dodatkowym czynnikiem przyspieszającym to
zjawisko.
 4363 
Poz. 1004
ZagroŜenie stanowią takŜe poŜary lasów i
łąk (często spowodowane wypalaniem traw
przez rolników), które naruszają równowagą
ekosystemów i powodują duŜe spustoszenia
gatunkowe flory i fauny.
Prawidłowe funkcjonowanie systemu przyrodniczego zakłócają bariery, które przegradzają
korytarze ekologiczne i wywołują brak łączności
przestrzennej pomiędzy obszarami węzłowymi.
NaleŜą do nich takŜe wydłuŜone kompleksy leśne. Największymi liniowymi barierami ekologicznymi przecinającymi korytarze i ciągi ekologiczne oraz zakłócającymi ich prawidłowe funkcjonowanie są: drogi i linie kolejowe (szczególnie te zlokalizowane na nasypach), linie energetyczne oraz zwarta zabudowa. Utrudniają one
przepływ materii, energii i informacji genetycznej pomiędzy węzłami, co z kolei skutkuje zakłóceniem równowagi ekologicznej i prowadzi do
obniŜenia sprawności funkcjonowania całego
systemu przyrodniczego.
3.3.1. Budowa geologiczna i surowce mineralne
Obszar gminy Michałów w całości leŜy w
obrębie południowo-wschodniej części rozległej
jednostki tektoniczno-strukturalnej zwanej Niecką Miechowską. Pod względem geologicznym
niecka ta stanowi synklinorium jurajskie wypełnione osadami kredy środkowej i górnej, wykształconymi w postaci margli i wapieni kredowych marglistych. Wypełniające nieckę utwory
kredy górnej reprezentowane są przez tworzące
rozległe wychodnie opoki zwięzłe, margle i piaskowce margliste. W obrębie Niecki Miechowskiej wyróŜnia się podjednostki: PłaskowyŜ Jędrzejowski oraz Garb Wodzisławski.
PłaskowyŜ Jędrzejowski swoim wschodnim fragmentem obejmuje północną część gminy (na północ od doliny Mierzawy). Ma formę
rozwidlonego garbu rozciętego rozległym obniŜeniem (wykorzystywanym przez ciek płynący
do Nidy) na skrzydło północne i południowe.
Powierzchnia jest słabo urzeźbiona, a spadki
terenu nie przekraczają 12 %. Maksymalna wysokość bezwzględna w granicach gminy wynosi
248,6 m npm, a względna - 60 m.
W obrębie Garbu Wodzisławskiego, na
obszarze pokrywy lessowej występują intensywne procesy erozyjne, powodujące degradację urodzajnych gleb. Na jego obszarze występują liczne wąwozy i doliny (przede wszystkim w
rejonach Gór, Tomaszowa, Przecławki, Polichna,
Sadkówki i Kołkowa).
Rzeźba terenu gminy Michałów urozmaicona jest dodatkowo formami antropogenicznymi, tj. wyrobiskami po eksploatacji piasku,
nasypami i przekopami drogowymi oraz wałami
przeciwpowodziowymi.
Dziennik Urzędowy
 4364 
Gmina Michałów jest uboga w surowce
mineralne. W chwili obecnej wszystkie udokumentowane złoŜa są złoŜami kruszywa naturalnego (piasku). ZłoŜa piasku występują głównie
Poz. 1004
w rejonie Pawłowic i Tura Dolnego. Szczegółowe dane dotyczące złóŜ kopalin na terenie gminy
i ich eksploatacji zawiera tabela 1.
Tab. 1. ZłoŜa kopalin w gminie Michałów i ich charakterystyka
Zasoby geologiczne
Kat.
bilansowe
Rozpoznania
[tyś. t]
Przyczyny
Zastosowanie
konfliktowości
kopaliny
złoŜa
Nr
złoŜa*
Nazwa złoŜa
1
Busina
63
C1
budownictwo
drogownictwo
L, K, A
2
Pawłowice
9 213
C1
budownictwo
drogownictwo
K
3
Pawłowice II
756
C1
budownictwo
drogownictwo
K
4
Pawłowice III
132,7
C1
budownictwo
drogownictwo
K, A
5
Tur
674
C1
budownictwo
drogownictwo
L, K, A
Uwagi
Koncesja wydana przez Wojewodę Kieleckiego z dn.
19.11.1997r. OS.II-7512/12/97. Wyznaczony obszar i
teren górniczy
Eksploatacja zaniechana
Koncesja wydana przez Wojewodę Świętokrzyskiego z
dnia 30.09.1999r. znak: OSR.V-7512/15/99. Wyznaczony
obszar i teren górniczy. ZłoŜe posiada uproszczony
projekt zagospodarowania
Koncesja wydana przez Wojewodę Świętokrzyskiego z
dnia 31.08.2000r. OSR.V-7414/6/2000. Wyznaczony obszar
i teren górniczy
ZłoŜe wydzielone ze złoŜa Pawłowice II, Koncesja wydana przez Wojewodę Kieleckiego z dn. 8.01.1997r.
OS.II-7512/21/96. Wyznaczony obszar i teren górniczy
L - ochrona lasów, K - ochrona krajobrazu, A - prace archeologiczne.
Na obszarze gminy istnieje takŜe wiele
niewielkich wyrobisk, świadczących o prowadzonej w przeszłości niewielkiej eksploatacji na
skalę lokalną.
3.3.2. Wpływ działalności górniczej na środowisko
Eksploatacja surowców mineralnych narusza naturalne warunki przyrodnicze i wywołuje
szereg zmian w środowisku naturalnym. Odkrywkowy system wydobycia jaki występuje na
terenie gminy Michałów powoduje powstanie
przekształceń powierzchni terenu, wyrobisk,
hałd odpadów przeróbczych i złoŜowych, niekiedy osuszanie gruntów i zanieczyszczenie wód i
powietrza atmosferycznego. Obecnie na terenie
gminy prowadzi się wydobycie piasku na dość
niewielką skalę i raczej w niewielkim stopniu
oddziaływuje ona na środowisko. Jest ono związane z hałasem pracujących urządzeń, zazwyczaj
w porze dziennej oraz niewielkim pyleniem,
szczególnie w okresach letniej suszy. Po eksploatacji powstają niewielkie wyrobiska poeksploatacyjne, z reguły nie przekraczające 2 ha. Przy
odpowiednio przeprowadzonej rekultywacji wyrobisk poeksploatacyjnych, ich ujemny wpływ
na walory krajobrazowe jest niewielki.
Główne zagroŜenia i problemy związane z eksploatacją surowców
Aby zminimalizować negatywne oddziaływanie eksploatacji na środowisko naturalne
naleŜy poddawać sukcesywnej rekultywacji obszary wydobycia oraz przeprowadzić rekultywację terenów po zakończonej eksploatacji złóŜ.
3.4.
Gospodarka wodna
Ustawa Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001
roku z późniejszymi zmianami, jest podstawowym aktem prawnym w dziedzinie gospodarki
wodnej i reguluje wiele zagadnień z tego zakresu nawiązując do Ramowej Dyrektywy Wodnej
WE 2000/60/EC. Przepisy te przewidują prowadzenie zintegrowanej gospodarki wodnej, realizowanej zgodnie z zasadą zrównowaŜonego
rozwoju oraz zlewniowe kształtowanie i ochronę
zasobów wodnych.
Za priorytetowe w gminie moŜna uznać
następujące problemy gospodarki wodnej:
- ochrona przed zanieczyszczeniem wód powierzchniowych i podziemnych,
- zapewnienie „zdrowej wody” do picia w naleŜytej ilości,
- prowadzenie racjonalnego gospodarowania
zasobami wodnymi.
3.4.1. Wody powierzchniowe i podziemne
Wody powierzchniowe
Obszar gminy Michałów posiada ubogą
sieć hydrograficzną. Składa się ona z lewego
dopływu Wisły - rzeki Nidy (niewielki, północnowschodni fragment gminy), rzeki Mierzawy, będącej prawym dopływem Nidy oraz niewielkich
cieków wodnych, równieŜ będących dopływami
Nidy (rejon Tura Dolnego i Businy). W południowej części gminy silnie rozwinięta jest sieć
dolin cieków okresowych.
Rzeka Nida jest największym odbiornikiem
ścieków w województwie świętokrzyskim. Stan
jej czystości, w stosunku do 2001 roku, uległ
pogorszeniu. Na całej długości na obszarze po-
Dziennik Urzędowy
wiatu (a więc i w gminie Michałów) utrzymują
się wody pozaklasowe (docelowo planowana
jest I klasa).
Jakość wody rzeki Nida we wszystkich
punktach pomiarowo-kontrolnych na terenie powiatu pińczowskiego (a więc i w gminie Michałów)
w 2005r odpowiadała normatywom IV klasy
jakości. Składnikami, które przesądziły o niezadowalającej jakości wód były barwa, wskaźniki
bakteriologiczne, tlenowe, fosforany, amoniak,
azotyny oraz azot Kjeldahla (Raport WIOŚ, 2006).
W 2006r nie odnotowano zmiany klasy jakości
wód Nidy (Raport WIOŚ, 2007).
Jakość wód rzeki Mierzawa w 2005r na
obszarze powiatu kształtowała się na poziomie
normatywów dla III klasy czystości. Wśród
wskaźników, które najczęściej decydowały o
jakości wód tej rzeki w poszczególnych punktach
pomiarowych znalazły się: barwa, wskaźniki biogenne, tlenowe, saprobowość, wskaźniki bakteriologiczne oraz wapń. Badania z 2006r wskazują, Ŝe jakość wody Mierzawy nie uległa zmianie.
Wody w jeziorach i sztucznych zbiornikach
nie objęto badaniami monitoringowymi.
Na podstawie badań monitoringu wód
powierzchniowych przeprowadzonych w 2005
i 2006 roku przez WIOŚ wykazano, iŜ cała zlewnia Nidy zagroŜona jest eutrofizacją. Związane
jest to z rosnącym zanieczyszczeniem wód ściekami komunalnymi, pestycydami i nawozami
sztucznymi, które są spłukiwane z pól uprawnych przez opady atmosferyczne. Zaobserwowano przekroczenia wartości granicznych średniorocznych stęŜeń (głównie azotanów, w mniejszym stopniu fosforu ogólnego). Rozwiązanie
tego problemu przyspieszy fakt, Ŝe Rada Ministrów ustaliła, Ŝe w ramach wdraŜania postanowień Dyrektywy UE w sprawie oczyszczania
ścieków komunalnych całe terytorium Polski
zostanie uznane za obszar wraŜliwy na eutrofizację. W tej sytuacji wszystkie nowe i modernizowane oczyszczalnie muszą mieć podwyŜszoną
zdolność usuwania biogenów, stanowiących główny
czynnik eutrofizacji.
Ponadto na podstawie badań z 2006r wynika, Ŝe rzeki powiatu nie spełniają norm dotyczących ich przydatności do bytowania ryb łososiowatych i karpiowatych. Wskaźnikami przekraczającymi normy były głównie azotany i fosfor
ogólny.
Na terenie gminy praktycznie brak jest
zbiorników wód powierzchniowych. Istniejące
zbiorniki wód stojących to przede wszystkim
starorzecza Nidy. Inne zbiorniki powstały w wyniku działalności człowieka. Są to np. niewielkie
stawy na terenie parku w Górach czy zbiorniki
przeciwpoŜarowe w Górach, Przecławce i Sędowicach. W przyszłości, zgodnie z „Programem
małej retencji województwa świętokrzyskiego”,
 4365 
Poz. 1004
nie przewiduje się utworzenia Ŝadnych nowych
zbiorników wodnych.
Wody podziemne
Wody podziemne z kredowego piętra wodonośnego stanowią jedyne źródło zaopatrzenia
mieszkańców w wodę pitną (lokalnie równieŜ
z czwartorzędowego piętra wodonośnego). Podstawowy uŜytkowy poziom wodonośny zbudowany jest z górnokredowych margli i opok górnokredowych Niecki Nidziańskiej. Czwartorzędowe
piętro wodonośne o znaczeniu uŜytkowym posiada stosunkowo niewielkie rozprzestrzenienie.
Wody występują w osadach piaszczysto-Ŝwirowych w dolinach Nidy i Mierzawy. Łączna
miąŜszość czwartorzędowych i leŜących pod nimi,
kredowych utworów wodonośnych wynosi 67 m.
Cały obszar gminy połoŜony jest w granicach głównego zbiornika wód podziemnych
GZWP nr 409 - Niecka Miechowska. Zbiornik ten
zbudowany jest z utworów szczelinowo-porowych formacji kredowej.
Na terenie gminy Michałów nie zlokalizowano gminnego składowiska odpadów, które
mogłoby stanowić zagroŜenie dla jakości wód
podziemnych. JednakŜe spotyka się tzw. „dzikie
wysypiska”, które takie zagroŜenie mogą stanowić.
Jakość wód podziemnych na terenie gminy jest monitorowana w punkcie pomiarowym,
zlokalizowanym na terenie stadniny koni w Michałowie. Według danych z PPGO moŜna zaklasyfikować je do II klasy czystości (wody odpowiadające normom dla wód do picia i na potrzeby gospodarcze).
3.4.2. Gospodarka wodno-ściekowa,
W gminie Michałów podstawowe źródło
zaopatrzenia ludności w wodę stanowią zasoby
wód podziemnych. Według danych z kart wiercenia, na terenie gminy zlokalizowanych jest
27 studni. Na bazie kilkunastu odwierconych
studni zostały zrealizowane pojedyncze wodociągi wiejskie, do których zalicza się wodociągi:
„Polichno”, „Przecławka”, „Tomaszów”, „Węchadłów”, „Michałów”, „Zagajów”. Długość sieci
wodociągowej na koniec 2007r wynosiła 20,45 km.
Do sieci wodociągowej w tym czasie podłączonych było 426 gospodarstw, co stanowi ca 22 %
ogółu gospodarstw rolnych w gminie. Na ogół
woda jest dobrej jakości, jednak w ujęciach (tab. 2),
w szczególności wodociągach publicznych, wymaga prostego uzdatniania. Na terenie gminy
Michałów nie prowadzi się uzdatniania wody
(brak stacji uzdatniania). Woda jest jedynie chlorowana (podchlorynem sodu) przed wprowadzeniem do sieci, co zapobiega rozwojowi mikroorganizmów w czasie dystrybucji.
Lokalizację ujęć, rozmieszczenie i długość
wodociągu przedstawiono w tabeli 2.
Dziennik Urzędowy
 4366 
Poz. 1004
Tab. 2. Główne ujęcia wody i charakterystyka sieci wodociągowej na terenie gminy Michałów
Ujęcia
Góry
Przecławka
Polichno
Tomaszów
Węchadłów
Zagajów
Zasięg wodociągu
Karolów,
Zagajów,
Zagajówek,
Michałów
ogólna długość sieci
Ogólna ilość przyłączy
wodociągowej w gminie
w gminie
[km]
426
Aktualnie gmina posiada pozwolenie na budowę
sieci wodociągowej w pozostałych miejscowościach.
W zakresie gospodarki ściekowej Gmina
Michałów ma w dalszym ciągu bardzo duŜe braki. W gminie brak sieci kanalizacyjnej. Rozwój
istniejącej sieci wodociągowej przy braku sieci
kanalizacyjnej jest duŜym zagroŜeniem dla wód
powierzchniowych. Wielu mieszkańców gminy
odprowadza nieczystości bezpośrednio do gruntu. Ścieki są gromadzone w zbiornikach bezodpływowych. Tylko pewna część zbiorników na
ścieki jest systematycznie poróŜniana. Zorganizowany wywóz nieczystości prowadzony jest w
zakładach uŜyteczności publicznej: Urzędzie
Gminy, szkołach, ośrodkach zdrowia i u nielicznych mieszkańców gminy. OpróŜnianie zbiorników i wywóz ścieków odbywa się w sposób zorganizowany przez podmioty gospodarcze prowadzące tego rodzaju działalność lub we własnym zakresie przez właścicieli posesji.
Zezwolenie na świadczenie usług opróŜniania zbiorników bezodpływowych i transportu
nieczystości ciekłych w gminie posiadają następujące firmy:
- Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „Białczyk” Zagajów 34
- Ewa Mika WrocieryŜ 30
- Tomasz Zaborowski, Pińczów ul. Piłsudskiego 16b.
Wiele zbiorników jest nieszczelnych, co
powoduje wsiąkanie ścieków w grunt i stwarza
zagroŜenie dla wód podziemnych.
Biorąc pod uwagę powyŜsze budowa systemu kanalizacyjnego na terenie gminy jest bardzo pilną koniecznością. Wynika to zarówno z
potrzeby poprawy stanu sanitarnego na wsi, jak
i sprostania wymogom ochrony środowiska.
Na terenie gminy nie planuje się budowy
oczyszczalni ścieków. Planowane jest natomiast
podłączenie kolektora do oczyszczalni w Pińczowie.
Główne zagroŜenia w dziedzinie gospodarki
wodno-ściekowej
DuŜym zagroŜeniem dla czystości wód jest
brak sieci kanalizacyjnej i niski stopień zwodociągowania gminy. Brak kanalizacji w sąsiedztwie rzek stwarza barierę środowiskową i obniŜa
20,45
Uzdatnianie
Wymaga uzdatniania
Wymaga uzdatniania
Wymaga uzdatniania
Wymaga uzdatniania
Wymaga uzdatniania
Wymaga uzdatniania
atrakcyjność inwestycyjną gminy. Sytuacja taka
przyczynia się do złego stanu jakościowego wód
powierzchniowych i klasyfikuje wody do niskich
klas czystości.
Największe zagroŜenie powodują ścieki komunalne odprowadzane bez oczyszczenia bezpośrednio do wód lub gruntu, szczególnie w
miejscowościach posiadających wodociąg, jak
teŜ wylewane z opróŜnianych szamb. Rozwiązanie tego problemu będzie moŜliwe poprzez przyśpieszenie budowy zbiorczych systemów kanalizacji i podłączenie kolektora do oczyszczalni w
Pińczowie.
Wymogiem najbliŜszych lat (okres przejściowy w UE do 2015r.) stanie się takŜe wprowadzenie wysokosprawnego oczyszczania ścieków komunalnych. Będzie to tzw. III stopień
oczyszczania (po stopniu mechanicznym i biologicznym) polegający na usuwaniu zawiesin, biogenów - związków azotu (Nog<15 mg/l) i fosforu
(Pog<2 mg/l), specyficznej barwy oraz na zmniejszaniu BZT5, ChZT i utlenialności. W przypadku
obszarów „wraŜliwych” (ma być nimi objęty
cały obszar Polski) musi być stosowane oczyszczanie III stopnia, które zapewni dokładne usunięcie w/w biogenów.
3.5.
Gospodarka odpadami
Przez gospodarowanie odpadami rozumie
się zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów. W tym równieŜ nadzór nad takimi
działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów.
Ustawa o odpadach nałoŜyła na władze
gminy obowiązek sporządzenia „Planu gospodarki odpadami dla gminy Michałów”, który
rozwiązywałby kompleksowo problematykę gospodarki odpadami na jego terenie. Opracowanie to mimo, Ŝe jest odrębnym dokumentem
stanowi integralną część niniejszego „Programu
ochrony środowiska dla gminy Michałów”.
„Plan gospodarki odpadami dla gminy
Michałów” analizuje gospodarowanie odpadami
w podziale na trzy główne kategorie odpadów:
- odpady wytworzone w sektorze komunalnym,
- odpady wytworzone w sektorze gospodarczym,
- odpady niebezpieczne.
Łączna masa odpadów wytworzonych przez
mieszkańców gminy Michałów w ciągu roku,
Dziennik Urzędowy
wyliczona na podstawie wskaźników wytwarzania, przy liczbie ludności 4864 osoby, kształtuje
się na poziomie 657 Mg/rok. Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych w gminie jest składowanie na wysypisku w
Skrzypiowie.
Według danych szacunkowych w Gminie
Michałów w roku 2007 (z uwzględnieniem aktualnej liczby mieszkańców) wytworzono 657 Mg
odpadów.
Spośród istniejących na terenie gminy
1971 gospodarstw domowych, 800 ma podpisaną umowę na odbiór odpadów komunalnych, co
stanowi ca 41 % ogółu gospodarstw.
Na terenie gminy nie prowadzi się zorganizowanej selektywnej zbiórki odpadów.
Znaczne rozbieŜności w ilości odpadów
wytworzonych i składowanych, wskazywać mogą na częściowe wykorzystanie gospodarcze
odpadów przez mieszkańców we własnym zakresie (pasza dla zwierząt, spalanie w lokalnych
kotłowniach). Najprawdopodobniej jednak znaczna ich część trafia do środowiska w sposób niekontrolowany np. na „dzikie wysypiska” (wyniki
ankiety).
Jak wynika z analizy zebranych materiałów, na terenie gminy, wśród odpadów niebezpiecznych dominują głównie: zuŜyte baterie i
akumulatory ołowiowe, lampy fluorescencyjne,
przepracowane oleje, przeterminowane leki i
chemikalia. Brak jest kompleksowego systemu
zbierania i unieszkodliwiania tych odpadów.
Najczęściej odpady te wyrzucane są przez mieszkańców do pojemników na odpady komunalne,
skąd są wywoŜone na składowisko odpadów
komunalnych.
Największymi wytwórcami odpadów z
sektora gospodarczego na terenie gminy Michałów są:
- PPHU Białczyk
- Stadnina koni
- Piekarnia w Sędowicach
Największy udział w ilości odpadów z sektora gospodarczego mają odpady opakowaniowe, odpady z przetwórstwa spoŜywczego (masarnia) oraz z procesów termicznych.
Szczegółowy opis stanu gospodarki odpadami zawiera „Plan gospodarki odpadami dla
gminy Michałów”.
3.5.1. Główne zagroŜenia i problemy w zakresie
gospodarki odpadami
Głównym sposobem unieszkodliwiania
odpadów komunalnych zebranych z terenu gminy Michałów jest składowanie. Zgodnie z prawodawstwem pierwszeństwo przed składowaniem mają odzysk, wykorzystanie i unieszkodliwianie. Dopiero w ostateczności dopuszcza się
ich składowanie.
 4367 
Poz. 1004
W gminie ok. 41 % gospodarstw (800) objętych jest kontenerowym systemem zbierania
odpadów.
W dalszym ciągu problemem w dziedzinie
gospodarowania odpadami jest takŜe brak selektywnej zbiórki. Wprowadzenie takiego sposobu zbierania odpadów staje się obecnie koniecznością.
Obecnie i w przyszłości duŜym problemem
będzie konieczność bezpiecznego usunięcia materiałów budowlanych zawierających azbest.
Ogromne koszty jakie będzie trzeba ponieść na
ten cel, mogą zaburzyć jego realizację.
Jak w kaŜdej gminie, tak i w Michałowie,
problemem są istniejące, jak teŜ tworzące się
ciągle na nowo „dzikie składowiska”. Gmina, ze
względu na brak środków finansowych, jak równieŜ duŜą skalę problemu ma problem z likwidacją tego typu składowiska.
3.6.
Powietrze atmosferyczne
Podstawowymi aktami prawnymi obowiązującymi aktualnie w Polsce w zakresie prowadzenia oceny jakości powietrza są:
- ustawa z dn. 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska;
- rozporządzenie MŚ z dn. 6 czerwca 2002r. w
sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych
poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji
(Dz. U. Nr 87, poz. 796);
- rozporządzenie MŚ z dn. 6 czerwca 2002r w
sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798).
Ustawa Prawo Ochrony Środowiska oraz
w/w rozporządzenia wykonawcze, uwzględniają
wymagania prawa europejskiego w dziedzinie
ochrony powietrza jakie określa Dyrektywa Ramowa w sprawie oceny i zarządzania jakością
powietrza w otoczeniu (96/62/EC).
Przez ochronę powietrza rozumiemy zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń, ograniczanie lub eliminowanie wprowadzanych do
powietrza substancji zanieczyszczających w celu
zmniejszenia stęŜeń do dopuszczalnego poziomu, względnie utrzymania ich na poziomie dopuszczalnych wielkości.
Czynnikiem istotnie wpływającym na poziom Ŝycia jest stan czystości powietrza. Ochrona powietrza polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości, w szczególności przez utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniŜej
dopuszczalnych dla nich poziomów lub, co najmniej na tych poziomach oraz zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu, co najmniej do
dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane.
Za zanieczyszczenia powietrza uwaŜa się
obecność w dolnej warstwie atmosfery substan-
Dziennik Urzędowy
cji stałych, ciekłych i gazowych, obcych naturalnemu jej składowi oraz występujących w ilościach zagraŜających zdrowiu człowieka oraz
szkodliwych dla roślin i zwierząt.
Opis stanu jakości powietrza i ocenę środowiska dla Powiatu Pińczowskiego sporządzono na podstawie „Raportu o stanie środowiska
w województwie świętokrzyskim w 2006 roku”
(z wyróŜnieniem powiatu pińczowskiego) wykonanego przez Inspektorat Ochrony Środowiska
w Kielcach. Dane uzupełniono o materiały udostępnione przez powiat oraz poszczególne gminy.
3.2.1. Stan czystości powietrza atmosferycznego
Podstawowymi aktami prawnymi obowiązującymi aktualnie w Polsce w zakresie prowadzenia i rozpowszechniania oceny jakości powietrza są:
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r Prawo
ochrony środowiska (tekst jednolity - Dz. U.
z 2006r Nr 129, poz. 902 z późn. zm.);
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
6 czerwca 2002r w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796);
6 czerwca 2002r w sprawie oceny poziomów
substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798);
5 kwietnia 2006r w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących
zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. Nr 63,
poz. 445);
Obowiązek wykonywania rocznej oceny
jakości powietrza, wynika z art. 89 znowelizowanej ustawy - Prawo ochrony środowiska, który
zobowiązuje Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska do dokonywania, co roku oceny
poziomu substancji w powietrzu w danej strefie,
a następnie sporządzania klasyfikacji stref, w
których poziom:
- choćby jednej substancji przekracza poziom
dopuszczalny powiększony o margines tolerancji,
- choćby jednej substancji mieści się pomiędzy poziomem dopuszczalnym a poziomem
dopuszczalnym powiększonym o margines
tolerancji,
- substancji nie przekracza poziomu dopuszczalnego.
Zakres prezentowanych zestawień oraz
układ przedstawionych wyników oceny poziomów substancji w powietrzu i wyników klasyfi-
 4368 
Poz. 1004
kacji stref jest zgodny z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 kwietnia 2006r. w
sprawie zakresu i sposobu przekazywania, informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza
(Dz. U. Nr 63, poz. 445).
Na terenie powiatu pińczowskiego obowiązują dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń
powietrza substancjami chemicznymi określone
ze względu na:
- ochronę zdrowia ludności,
- ochronę roślin.
W roku 2006 powierzchnia powiatu objęta
ochroną (strefa nr 4.26.34.08) wynosiła 610 km2
[Wyniki oceny jakości powietrza i klasyfikacji
stref w województwie świętokrzyskim w roku
2006, WIOŚ Kielce 2006].
Wynikiem rocznej oceny jakości powietrza
jest sklasyfikowanie poszczególnych stref-powiatów w zakresie dającym wynik porównywalności występowania stęŜeń kaŜdego z normowanych zanieczyszczeń do obowiązujących wartości kryterialnych. Klasyfikacji stref dokonano
odrębnie pod względem kryteriów ustanowionych dla ochrony zdrowia i kryteriów wymaganych dla ochrony roślin. W ocenie stosuje się
następujące symbole klas:
A - brak przekroczeń wartości dopuszczalnej,
B - brak przekroczeń wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji,
C - przekroczenie wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji.
W wyniku klasyfikacji ogólnej (łącznej)
stref dokonanej za rok 2005 z uwzględnieniem
kryterium ochrony zdrowia ludzi, teren powiatu
pińczowskiego sklasyfikowano w klasie A, jako
dotrzymujący kryterialne wartości stęŜeń zanieczyszczeń w powietrzu. Oznacza to, Ŝe w okresie
ostatnich trzech lat stan jakości powietrza atmosferycznego nie uległ pogorszeniu. Powiat
pińczowski posiada dobry stan jakości powietrza
atmosferycznego. Ze względu na obydwa kryteria został zakwalifikowany do klasy ogólnej A
(poziom stęŜeń nie przekracza wartości dopuszczalnej). W odniesieniu do stref, które zostały tak
ocenione wymaganym działaniem będzie utrzymanie jakości powietrza, co najmniej na tym
samym lub lepszym poziomie.
Rozkład emisji zanieczyszczeń powietrza w
województwie jest przestrzennie zróŜnicowany.
Powiat pińczowski posiada niską emisję pyłów
i gazów. Według danych WIOŚ [Raport 2006,
dane GUS] w roku 2005 na tym obszarze wyemitowano 134 Mg zanieczyszczeń pyłowych - ok. 3 %
takich zanieczyszczeń w województwie (spadek
o 20 Mg w stosunku do roku 2002) i 69 363 Mg
zanieczyszczeń gazowych.
Dziennik Urzędowy
 4369 
Poz. 1004
Tabela 3. Wielkość emisji zanieczyszczeń w powiecie pińczowskim
Rok
Powiat pińczowski
Województwo
świętokrzyskie
2004
2005
2004
2005
Pyły ogółem
Mg
193
134
5885
4495
%
3,3
3,0
100
100
SO2
Mg
191
151
31374
22373
NOX
%
0,6
0,7
100
100
Mg
176
164
19622
17337
Zanieczyszczenia gazowe
CO
CO2
%
Mg
%
Mg
0,9
237
1,1
66 639
0,9
190
0,9
68 857
100
22514
100
10417280
100
20364
100
9087497
%
0,6
0,8
100
100
pozostałe
Mg
%
1
0,2
1
0,2
568
100
588
100
Źródło: Dane Raport WIOŚ Kielce, 2006.
Zgodnie ustawą Prawo Ochrony Środowiska oceny jakości powietrza dokonuje się w strefach, którymi są aglomeracje o liczbie mieszkań-
ców powyŜej 250 tys. oraz obszary powiatu nie
wchodzące w skład aglomeracji.
Tabela 4. Klasy ogólne poszczególnych stref z uwzględnieniem kryterium ochrony zdrowia
i kryterium ochrony roślin.
Lp.
Nazwa strefy
(powiatu)
Powiat pińczowski
Klasa ogólna strefy
(kryt. Ochrony zdrowia) w roku
A
Klasa ogólna strefy
(kryt. ochrony roślin)
A
Źródło: Dane Raport WIOŚ Kielce, 2006.
Uwzględniając powyŜsze dane, gmina Michałów
charakteryzuje się stosunkowo czystym powietrzem atmosferycznym, nie posiada równieŜ źródeł
powodujących takie zanieczyszczenia.
ochrony powietrza
Na terenie Gminy Michałów brak jest
istotnych źródeł zanieczyszczenia atmosfery. Lokalnie jedynie jednostki posiadające własne kotłownie mogą oddziaływać na jakość powietrza.
Na terenie gminy największym problemem z
tego zakresu są zanieczyszczenia emitowane
(tzw. „niska emisja”) z indywidualnych gospodarstw domowych. Czynnikiem ujemnie oddziaływującym na stopień zanieczyszczenia powietrza jest równieŜ wzrastająca emisja zanieczyszczeń (głównie węglowodorów i tlenków azotu)
związana z ruchem samochodowym oraz emisja
hałasu, przy czym naleŜy zaznaczyć, Ŝe na terenie gminy nie stanowi to jeszcze istotnego zagroŜenia.
Decydujący wpływ na stan czystości powietrza w gminie (podobnie jak w całym powiecie i województwie) mają ponadregionalne zanieczyszczenia gazowe i pyłowe przemieszczające się zgodnie z przewaŜającymi kierunkami
wiatrów (zachodnie i północno-zachodnie) z
duŜych ośrodków przemysłowych Górnego Śląska, Bełchatowa i Krakowa.
3.7.
Ochrona powierzchni ziemi i gleb
Ochrona powierzchni ziemi polega na zapewnieniu jak najlepszej jej jakości, poprzez:
racjonalne gospodarowanie, zachowanie wartości przyrodniczych, zachowanie moŜliwości produkcyjnego wykorzystania, ograniczanie zmian
naturalnego ukształtowania, utrzymanie jakości
gleby i ziemi powyŜej lub co najmniej na poziomie wymaganych standardów, doprowadzenie
jakości gleby i ziemi co najmniej do wymaganych standardów (gdy nie są one dotrzymane),
zachowanie wartości kulturowych, z uwzględnieniem archeologicznych dóbr kultury.
Prawną ochronę jakości gleb określa Ustawa
Prawo Ochrony Środowiska, natomiast standardy określone są rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 09.09.2002r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Wymieniona ustawa postanawia, Ŝe oceny
jakości gleb i ziemi oraz obserwacji długofalowych zmian w tym zakresie dokonuje się w ramach monitoringu państwowego, który przewiduje pobieranie prób badawczych z profili glebowych połoŜonych w ściśle określonych miejscach kraju. Na terenie gminy Michałów nie zlokalizowano jednak takich punktów monitoringowych.
W latach od 1992 do 1997r w ramach Ogólnokrajowego Programu Badań Rolniczej Przestrzeni
Produkcyjnej przeprowadzono ocenę stopnia zanieczyszczenia gleb. Pobrane próby analizowano
pod względem zawartości metali cięŜkich (tab. 5).
Dziennik Urzędowy
 4370 
Poz. 1004
Tabela 5. Wyniki badań gleb w powiecie pińczowskim (badania w latach 1995 i 2000),
[WIOŚ Kielce, 2006].
Powiat
Pińczowski
Ilość prób
Pierwiastek
92
Cd
Cu
Ni
Pb
Zn
minimalna
0,13
1,8
1,3
5,0
14,8
Zawartość w mg/k
maksymalna
1,5
23
39
93,3
178,8
średnia
0,47
10,1
14,3
17,2
64,1
źródło: Raport WIOS, 2006.
W powiecie pińczowskim nie stwierdzono
przekroczenia zawartości badanych metali w
odniesieniu do standardów jakości gleb uŜytkowanych rolniczo. Badania te potwierdziły, Ŝe na
terenie powiatu istnieją odpowiednie warunki
do podejmowania upraw rolniczych metodami
ekologicznymi i do produkcji nieskaŜonej Ŝywności.
Istotnym składnikiem oceny jakości gleb
jest ocena ich właściwości agrochemicznych.
Jest ona realizowana w cyklach pięcioletnich i
dotyczy poziomu zakwaszenia gleb oraz ich za-
sobności w podstawowe składniki pokarmowe
(fosfor, potas, magnez). Badania przeprowadzone w okresie od 2000 do 2005r w województwie
świętokrzyskim wskazują, Ŝe podstawowe składniki pokarmowe oraz stopień zakwaszenia gleb
utrzymywał się na podobnym poziomie do poprzednich okresów badawczych. Na przewaŜającej części powiatu pińczowskiego udział gleb
kwaśnych i bardzo kwaśnych waha się w granicach do 20 %. W Gminie Michałów wynosi on
od 21 do 40 %.
Tabela 6. Zakwaszenie gleb w gminie Michałów w roku 2005.
Gmina
Michałów
Procent gleb bardzo kwaśnych i kwaśnych
21-40
Źródło: Raport WIOŚ Kielce, 2006.
Kwaśny odczyn gleb ogranicza pobieranie
przyswajalnych składników z gleby, a równocześnie zwiększa dostępność szkodliwych pierwiastków w tym metali cięŜkich.
Ze względu na zasobność w podstawowe
składniki pokarmowe gleby powiatu pińczowskiego posiadają niedobory porównywalne ze
średnimi niedoborami gleb województwa. Niedobory składników pokarmowych gleb powiatu
przedstawiają się następująco:
- bardzo niska i niska zawartość fosforu na
49 % powierzchni uŜytków rolnych,
- bardzo niska i niska zawartość potasu na
63 % powierzchni uŜytków rolnych,
- bardzo niska i niska zawartość magnezu na
24 % powierzchni uŜytków rolnych.
Niedobory podstawowych składników pokarmowych w glebach przekładają się bezpośrednio na poziom produkcji roślinnej. Znajomość zawartości tych składników jest podstawą
prowadzenia zrównowaŜonego nawoŜenia.
3.7.1. Główne zagroŜenia i problemy ochrony gleb
WaŜnym problemem jest powierzchniowa
erozja wodna, występująca szczególnie w południowej części gminy, zbudowanej z osadów
lessowych. Powoduje ona zmywanie gleby ze
zboczy i osadzanie jej u podnóŜy stoków lub w
innych miejscach, gdzie zmniejsza się prędkość
prądu wody. Głównym elementem klimatycznym wpływającym na występowanie erozji
wodnej są wielkość i natęŜenie opadów atmosferycznych oraz wiosenne spływy roztopowe.
Najbardziej zagroŜonymi tym procesem są rejony miejscowości Węchadłów i Góry, co wynika
ze znacznych nachyleń terenu, przekraczających
12 %. Dodatkowo erozja jest pogłębiana przez
brak na tych powierzchniach pokrywy leśnej lub
zakrzaczeń.
Lasy
Podstawowymi przepisami prawnymi regulującymi zagadnienia gospodarki leśnej będącej w gestii samorządu powiatowego są:
- Ustawa z dnia 28 września 1991r. o lasach,
- Ustawa z dnia 31 grudnia 2003 o wspieraniu
rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej
(Dz. U. nr 229, pz. 2273)
- Rozporządzenie Rady Wspólnot Europejskich
Nr 2080/92 EWG określające m.in. wielkość i
zakres wsparcia finansowego udzielanego
właścicielom zalesiającym grunty rolne (wymóg stosowania tego rozporządzenia, które
znacząco przyspieszyło tempo zalesień w pań-
Dziennik Urzędowy
stwach zachodnich powstanie z chwilą wejścia Polski do UE).
Celem nadrzędnym spośród podstawowych
celów i zasad gospodarki leśnej, określonych w
ustawie o lasach, jest trwałe utrzymanie lasów
dla ciągłego spełniania przez nie wielostronnych
funkcji środowiskotwórczych, społecznych, ochronnych i gospodarczych.
3.7.2. Ogólna ocena zasobów leśnych
Lasy na terenie gminy Michałów połoŜone
są na terenie VI Krainy Małopolskiej w dzielnicy
WyŜyny Środkowo-Małopolskiej w obrębie mezoregionu WyŜyny Miechowskiej.
Średnia lesistość gminy Michałów jest
wyŜsza od średniej lesistości powiatu pińczowskiego (równej 18,1 %), z kolei niŜsza od średniej
lesistości wojewódzkiej (27,6 %) i krajowej (28,5 %)
i wynosi ok. 20,8 %. Lasy - w większości administrowane przez Lasy Państwowe (Nadleśnictwo
Pińczów) - stanowią kilka zwartych kompleksów.
Niektóre z nich, (w południowej części gminy)
zachowały znaczny stopień naturalności i są
objęte ochroną; (Kozubowski Park Krajobrazowy).
W obrębie parków krajobrazowych i ich otulin
lasy gminne skupiają się w czterech kompleksach leśnych: „Góry I”, „ Michałów”, „Góry II”,
„Główny”. Lesistość w obrębie parków krajobrazowych jest nieco wyŜsza od średniej lesistości gminy -wynosi 24,7 %. Lasy prywatne występujące na obszarze gminy są rozproszone,
mają postać niewielkich zgrupowań przylegających najczęściej do kompleksów lasów państwowych, lub tworzą enklawy leśne wśród terenów uŜytkowanych rolniczo. Lasy takie stanowią jedynie 25,90 % ogólnej powierzchni leśnej.
Zgodnie z Wynikami Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku lasy i grunty leśne stanowiły
2,8 % uŜytkowanych gruntów w gospodarstwach rolnych, zajmując powierzchnię 233 ha.
Lesistość poszczególnych sołectw jest zróŜnicowana - od ok. 45 % w sołectwach Góry
i Polichno do zupełnie pozbawionych lasów
miejscowości Tur Górny, Zagajówek czy Zawale
Niegosławskie.
Kompleksy leśne są najczęściej otoczone
terenami intensywnie uŜytkowanymi rolniczo.
Charakteryzują się duŜym zróŜnicowaniem siedlisk. Dominują Ŝyzne siedliska lasu świeŜego
(45 %) oraz ubogie siedliska boru świeŜego (44 %).
Mniejszy udział (11 %) stanowią lasy mieszane
świeŜe, spotykane najczęściej w obrębie obniŜeń
i wąwozów. Kompleksy leśne często zajmują
gleby o znacznej Ŝyzności, co decyduje o ich
duŜej wartości przyrodniczej. Lokalnie występują
cenne siedliska wilgotne i bagienne. Na glebach
piaszczystych występują siedliska borowe.
 4371 
Poz. 1004
Drzewostany leśne w gminie Michałów zaliczane są do grupy lasów gospodarczych, na
terenie których prowadzi się produkcję drewna.
Niewielkie obszary zajmują lasy gospodarcze
glebochronne i wodochronne.
Skład gatunkowy lasów często nie odzwierciedla występujących na tym terenie siedlisk, co ma związek z prowadzoną w przeszłości
gospodarką leśną. Na terenie gminy dominują
siedliska lasowe, tymczasem znaczną powierzchnię
zajmują drzewostany iglaste, tworzone głównie
przez sosnę. Jest ona gatunkiem dominującym występuje w ponad połowie powierzchni leśnej,
a w pozostałych drzewostanach tworzy domieszki. Drzewostany z panującym dębem zajmują około 25 % powierzchni leśnej i występują na
siedliskach lasowych. Poza wymienionymi gatunkami znaczenie lasotwórcze mają równieŜ brzoza,
osika, modrzew, grab, olcha, topola, jesion i buk.
Struktura wiekowa drzewostanów jest typowa dla lasów gospodarczych. Są to więc głównie drzewostany młodsze (przedrębne i młodniki).
Starodrzewia są reprezentowane nielicznie.
Naturalny charakter zachowały lasy gradowe i fragmenty łegów. Między innymi zróŜnicowany florystycznie wielopostaciowy grąd subkontynentalny (drzewostan tworzą: dąb szypułkowy i bezszypułkowy, lipa drobno- i szerokolistna, brzoza brodawkowata, grab zwyczajny) z
udziałem gatunków ciepłolubnych i charakterystycznych dla muraw ksenotermicznych wykształcił się w kompleksie leśnym koło wsi Polichno. Fragment lasu z tą roślinnością został
włączony w granice rezerwatu „Wroni Dół”.
gospodarki leśnej
ZagroŜenia środowiska leśnego w gminie
stanowią:
- poŜary, na które są szczególnie podatne siedliska sosnowe porastające tereny suche i o
niŜszym poziomie wód gruntowych, sytuacji
tej sprzyja niedobór leśnych zbiorników retencyjnych,
- kradzieŜe drzewa z lasów wszystkich kategorii własności,
- nie pełne realizowanie zabiegów pielęgnacyjnych i odnowień w lasach prywatnych,
- zaśmiecanie lasów, zwłaszcza w pobliŜu terenów mieszkaniowych i turystycznych,
- występowanie szkodników owadzich i chorób
grzybowych, zwłaszcza w uprawach sosnowych
oraz chorób drzewostanów jesionowych,
- nadmierne rozproszenie kompleksów leśnych w lasach niepaństwowych,
- brak dostatecznych środków finansowych na
zalesienia, przy bardzo duŜej ilości wycinanego drzewa.
Dziennik Urzędowy
3.8.
Hałas, wibracje i promieniowanie elektromagnetyczne
3.8.1. Hałas i wibracje
Hałasem nazywa się niepoŜądane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka spręŜystego, działające za
pośrednictwem powietrza na ośrodek słuchu i
inne zmysły oraz elementy organizmu człowieka.
W przypadku wibracji drgania przenoszone są
przez ciała stałe.
Stan środowiska ze względu na jego zanieczyszczenie hałasem i wibracjami określa się
jako klimat akustyczny, rozumiany jako wynik
róŜnych grup hałasu i wibracji: komunikacyjnych, przemysłowych i innych. Hałas i wibracje
to powszechnie występujące zanieczyszczenie
środowiska, których wpływ na człowieka jest
często bagatelizowany. JednakŜe według badań
ankietowych dla przeciętnego człowieka hałas
jest znacznie bardziej dokuczliwy niŜ zanieczyszczenie powietrza.
Do głównych źródeł hałasu wpływających
na zwiększenie uciąŜliwości akustycznej dla środowiska zewnętrznego naleŜy ruch drogowy i
kolejowy oraz działalność prowadzona na terenach niektórych obiektów przemysłowych.
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001r.
Prawo Ochrony Środowiska oceny stanu akustycznego środowiska dokonuje się w ramach
państwowego monitoringu środowiska.
Ustawa Prawo ochrony środowiska wprowadziła obowiązek tworzenia, w oparciu o mapy
akustyczne programów ochrony środowiska przed
hałasem dla aglomeracji oraz głównych dróg,
linii kolejowych i lotnisk. Ocena stanu akustycznego środowiska obowiązkowo ma być dokonywana m.in. dla terenów wskazanych w powiatowych programach ochrony środowiska. Obszaru gminy Michałów nie wskazano w powiatowym programie ochrony środowiska jako terenu, dla którego zachodziłaby potrzeba tworzenia w/w programu ochrony przed hałasem.
Szybki rozwój motoryzacji indywidualnej w
ostatnich latach połączony ze wzrostem przewozów transportowych oraz opóźnienia w rozbudowie układów drogowo-ulicznych spowodowały,
Ŝe klimat akustyczny na przestrzeni ostatnich lat
systematycznie się pogarsza.
UciąŜliwość ruchu drogowego na odcinkach dróg wojewódzkich w gminie tylko lokalnie
w niewielkim stopniu przekracza wartości normatywne. Do miejsc naraŜonych na większy
hałas na terenie gminy naleŜy węzeł komunikacyjny na drodze nr 766 Morawica-Węchadłów.
Przez teren gminy nie przebiegają Ŝadne
linie kolejowe, w związku z czym problemy związane z hałasem kolejowym jej nie dotyczą.
W aktualnych przepisach prawnych zastąpiono tradycyjną nazwę hałasu przemysłowego
 4372 
Poz. 1004
nazwą „hałas instalacyjny”. Hałas instalacyjny
obejmuje zarówno dźwięki emitowane przez
róŜnego rodzaju maszyny i urządzenia, a takŜe
części procesów technologicznych, jak i instalacje i wyposaŜenie małych zakładów rzemieślniczych i usługowych. Do hałasów instalacyjnych
zalicza się takŜe dźwięki emitowane przez urządzenia obiektów handlowych (wentylatory, urządzenia klimatyzacyjne itp.), a takŜe - urządzenia
nagłaśniające w lokalach gastronomicznych.
Na obszarze gminy Michałów aktualnie nie
występuje zagroŜenie ze strony hałasu instalacyjnego, co jest związane z brakiem na tym obszarze duŜych, uciąŜliwych pod tym względem,
zakładów przemysłowych.
3.8.2. Promieniowanie elektromagnetyczne
Ochrona ludzi i środowiska przed niejonizującym promieniowaniem elektromagnetycznym uregulowana jest ustawowo: prawo ochrony środowiska, prawo budowlane, ustawa o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
sanitarne.
Dla jakości środowiska istotne znaczenia
mają urządzenia, które emitują fale elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości w postaci
radiofal o częstotliwości 0,1-300 MHz i mikrofal
od 300 do 300 000 MHz umieszczone w środowisku naturalnym.
Źródłami tego promieniowania są systemy przesyłowe energii elektrycznej, stacje radiowe, telewizyjne i telefonii komórkowej oraz
urządzenia o mniejszej uciąŜliwości, diagnostyczne,
terapeutyczne, przemysłowe, a takŜe domowe.
Do sztucznych źródeł pól elektromagnetycznych mogących mieć ujemny wpływ na środowisko, na terenie gminy zaliczyć moŜna m.in.:
- Główny punkt zasilający GZP 110/15 kV
- Sieć energetyczna średniego napięcia 15 kV
- Stacje transformatorowe 15/0,4 kV
- Sieci niskiego napięcia 0,4 kV
- Maszt telefonii komórkowej sieci PTK Centertel w Węchadłowie
- Szereg mniejszych urządzeń emitujących
pola elektromagnetyczne, mogących oddziaływać w skali mikro (np. niesprawne kuchenki mikrofalowe, piece konwektorowe).
Obszar gminy znajduje się ponadto w zasięgu
nadajników stacji telewizyjnych i radiowych.
3.8.3. Główne problemy związane z ochrona
przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym
Znaczny wzrost ruchu pojazdów samochodowych w tym cięŜarowych, nie zawsze
sprawnych technicznie, powoduje zwiększenie
liczby osób naraŜonych na hałas. Na obszarach
zagroŜonych naleŜy obligować inwestorów do
Dziennik Urzędowy
wypełniania zobowiązań dotyczących eliminacji
uciąŜliwości poprzez realizację infrastruktury
przeciwhałasowej. Szczególnie dotyczy to dróg i
ulic objętych modernizacją lub rozbudową.
Problemem jest brak dokładnej inwentaryzacji znaczących źródeł pól elektromagnetycznych i pomiarów tych pól, co uniemoŜliwia dokładne określenie stopnia zagroŜenia i sposobów ograniczenia uciąŜliwości.
Powszechna jest w ostatnich latach zwiększona emisja promieniowania elektromagnetycznego w wyniku: wzrostu zapotrzebowania na
usługi radiokomunikacji, rozwoju systemów telefonii komórkowych oraz poprawy zasilania elektroenergetycznego.
9.
PowaŜne awarie przemysłowe i drogowe
PowaŜna awaria to zdarzenie (w szczególności emisja, poŜar lub eksplozja), powstałe w
trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna
lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagroŜenia Ŝycia lub zdrowia ludzi lub środowiska
lub powstania takiego zagroŜenia z opóźnieniem
(z art. 3 ust. 23 POŚ). Z kolei powaŜna awaria
przemysłowa to powaŜna awaria w zakładzie
(art. 3, ust 24 POŚ).
Podstawowym aktem prawnym dotyczącym tej kwestii jest ustawa Prawo ochrony środowiska. Określone są tu: instrumenty prawne
słuŜące przeciwdziałaniu awariom przemysłowym, obowiązki zakładu stwarzającego takie
zagroŜenie, obowiązki organów administracji w
tym zakresie. Zgodnie z ustawą POŚ w razie
wystąpienia takiej awarii Wojewoda poprzez
Komendanta Wojewódzkiego Państwowej StraŜy PoŜarnej i Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska podejmuje działania niezbędne
do usunięcia awarii i jej skutków. O podjętych
działaniach informuje Marszałka Województwa.
Poza wymienionymi wyŜej procedurami
związanymi z powaŜnymi awariami, wiele rozwiązań dotyczących tego zagadnienia zawartych
jest w ustawie o ochronie przeciwpoŜarowej
i ustawie o Państwowej StraŜy PoŜarnej (obie
z dnia 24 sierpnia 1991r.).
Do zadań PSP w zakresie ratownictwa
chemiczno-ekologicznego naleŜy:
1. Identyfikacja substancji, określenie stref skaŜenia i rozmiaru zagroŜeń;
2. Uruchomienie systemu alarmowania, ostrzegania i powiadamiania o skaŜeniach;
3. Ewakuacja ludności z zagroŜonej strefy i
udzielenie jej pierwszej pomocy medycznej;
4. Likwidacja źródeł emisji, niszczenie i neutralizacja juŜ uwolnionej substancji toksycznej;
5. Dekontaminacja słuŜb ratowniczych. Po zakończeniu działania ratowniczego kierujący
 4373 
Poz. 1004
akcją przekazuje teren lub obiekt objęty tym
działaniem właścicielowi, zarządcy, uŜytkownikowi lub, w przypadku braku ich ustalenia, przedstawicielowi policji bądź organom samorządu terytorialnego. Do zadań
w/w naleŜy rekultywacja środowiska w rejonie awarii.
Zgodnie z „Procedurą korzystania z pomocy w ramach Systemu Pomocy w Transporcie
Materiałów Niebezpiecznych” istnieje teŜ moŜliwość dysponowania do tego typu zdarzeń specjalistami lub uzyskiwania od nich fachowej
wiedzy niezbędnej przy prowadzeniu akcji ratowniczej.
Zakład stwarzający zagroŜenie wystąpienia
powaŜnej awarii przemysłowej w zaleŜności od
rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznej będącej w jego posiadaniu zostaje uznany
za zakład o zwiększonym lub duŜym ryzyku wystąpienia awarii. Istotnym źródłem zagroŜenia
oprócz awarii w zakładach przemysłowych moŜe
być równieŜ transport i przeładunek substancji
niebezpiecznych.
Istotne znaczenie dla charakterystyki gminy w tym zakresie ma fakt, iŜ na jej terenie nie
ma zakładów które zaliczone byłyby do zakładów
o duŜym i zwiększonym ryzyku wystąpienia
awarii przemysłowej.
Niska jakość dróg i ich słabe przystosowanie do bezpiecznego przewozu materiałów niebezpiecznych, potencjalnie stwarzają moŜliwość
zaistnienia w przyszłości powaŜnej awarii drogowej z udziałem transportowanych materiałów
niebezpiecznych. W ciągu ostatnich nie odnotowano na terenie gminy Michałów powaŜnej
awarii z udziałem samochodów przewoŜących
materiały niebezpieczne.
3.9.1. Główne zagroŜenia związane z ochroną
przed powaŜnymi awariami
Z uwagi na brak w gminie Michałów zakładów o duŜym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej jedynym problemem w tym zakresie jest brak odpowiednio
przystosowanych dróg do bezpiecznego przewozu materiałów niebezpiecznych.
Widoczny w ostatnich latach konsumpcyjny model Ŝycia powoduje, iŜ następuje stopniowa degradacja środowiska przyrodniczego. Zachodzi więc konieczność zmiany relacji między
gospodarką człowieka a środowiskiem, na rzecz
rozwoju zrównowaŜonego. Potrzeba stosowania
zasady ekorozwoju powinna być szeroko rozpowszechniona w społeczeństwie. Szczególnie
waŜne jest podnoszenie świadomości ekologicznej wobec przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.
Dziennik Urzędowy
 4374 
Edukacja ekologiczna jako podstawowy
instrument krzewienia zasad ekorozwoju jest
realizowana w oparciu o Narodową Strategię
Edukacji Ekologicznej (NSEE), której programem
wykonawczym będzie Narodowy Program Edukacji Ekologicznej (NPEE), wskazujący zadania
edukacyjne oraz podmioty odpowiedzialne za
ich realizację. Jednym z podstawowych celów
NSEE jest tworzenie m.in. gminnych programów
edukacji ekologicznej, ujmujących propozycje wnoszone przez poszczególne podmioty realizujące
projekty edukacyjne dla lokalnej społeczności.
Gmina Michałów naleŜy do Międzygminnego Związku „Pondzie” NajwaŜniejszymi celami tego związku w zakresie ochrony przyrody są:
- rozwijanie umiejętności selektywnej zbiórki
surowców wtórnych „u źródła" w gospodarstwach domowych,
- wdraŜanie nawyków segregacji odpadów od
najmłodszych lat i dawanie przykładu innym,
- podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców gminy w kaŜdym wieku poprzez popularyzację wiedzy o moŜliwości zagospodarowania odpadów jako surowców wtórnych,
- opularyzacja wiedzy o walorach przyrodniczych, kulturowych, historycznych mających
wpływ na Ŝycie człowieka w otoczeniu przyrodniczym,
- kształtowanie poglądów i przekonań dotyczących ochrony przyrody i jej zasobów,
- zachęcanie do utrzymywania ładu, porządku
i czystości w środowisku.
Cele te mogą być realizowane poprzez:
- plakatowanie, ogłoszenia i artykuły prasowe,
w czasie festynów, w czasie zebrań sołeckich, dostarczanie do gospodarstw ulotek i
broszur informacyjnych;
- rozdawanie zeszytów szkolnych za dostarczenie surowców wtórnych: makulatury, bu-
Poz. 1004
telek plastikowych, puszek aluminiowych,
opakowań szklanych,
- rozdawanie sadzonek drzew i krzewów ozdobnych za dostarczenie akumulatorów, puszek
po farbach, lakierach, aerozolach;
- upowszechnienie edukacji ekologicznej w gminie (informowanie o wdraŜaniu planu gospodarki odpadami);
- informowanie na bieŜąco o zasadach wprowadzanego programu udostępnianie fachowej literatury oraz czerpanie wiedzy z przykładów innych gmin;
- konkursy ekologiczne skierowane do dzieci
z przedszkoli, młodzieŜy szkolnej szkół podstawowych i gimnazjów, które mają na celu promocję właściwego zagospodarowania odpadów komunalnych, likwidowanie dzikich wysypisk śmieci oraz upowszechnianie wiedzy
o walorach przyrodniczych, kulturowych gminy.
Edukacja ekologiczna wśród młodszych
mieszkańców gminy prowadzona jest przede
wszystkim w ramach zajęć szkolnych, kółek biologicznych, a takŜe organizowanych corocznie
„Dni Sprzątania Świata”.
Na terenie gminy znajdują się cztery gospodarstwa agroturystyczne w miejscowościach:
Michałów, Przecławka, Góry. Właściciele gospodarstw oferują liczne atrakcje m.in. własne wyroby mleczne i wędliniarskie, kontakt ze zwierzętami domowymi, ogniska, wycieczki rowerowe,
spacery. Turyści mają takŜe moŜliwość zwiedzania stadniny koni i przejazdu bryczką.
3.11.1. Główne zagroŜenia i problemy w dziedzinie edukacji ekologicznej
NajwaŜniejszym problemem w zakresie edukacji
ekologicznej w gminie Michałów jest niedostateczna ilość środków finansowych na cele edukacyjne.
4. Ocena realizacji zadań
Osiągnięcie europejskich standardów ochrony środowiska przyrodniczego przyjętych w
Traktacie Akcesyjnym Polski do UE naleŜy do
najwaŜniejszych, a zarazem najbardziej kosztownych zadań jakie muszą być zrealizowane po
uzyskaniu przez nasz kraj członkostwa w Unii
Europejskiej.
Eksploatacja surowców mineralnych
Na terenie gminy z surowców mineralnych występują przede wszystkim złoŜa piasków.
ZłoŜa te występują głównie w rejonie Pawłowic, Businy, Tura. Eksploatacja prowadzi zawsze do degradacji krajobrazu. Dlatego istotnym
jest przeprowadzenie rekultywacji wyrobiska
powstałego po zakończonej rekultywacji, aby nie
były one miejscem gromadzenia wszelkiego
rodzaju odpadów.
Ochrona powietrza
Na terenie Gminy Michałów brak zakładów przemysłowych, które mogłyby się przyczyniać do pogorszenia jakości powietrza. Obecnie największy wpływ na skład atmosfery ma
tzw. „niska emisja”, czyli emitowane z przydomowych pieców gazy, często dodatkowo zawierające szkodliwe substancje. Znajdują się one
tam ze względu na powszechne wśród mieszkańców spalanie róŜnych substancji m.in. plastikowych opakowań. W wyniku spalania tego typu
wielkocząsteczkowych związków organicznych
do atmosfery uwalniane są róŜne niebezpieczne
Dziennik Urzędowy
 4375 
substancje jak np. węglowodory. Z tego względu
waŜne jest informowanie mieszkańców o tego
typu zagroŜeniach i propagowanie zaprzestania
takich zachowań. JednakŜe największy wpływ na
jakość powietrza mają zanieczyszczenia ponadregionalne. Są one transportowane przez
przewaŜające w Polsce zachodnie wiatry z terenów duŜych aglomeracji przemysłowych: śląskiej i krakowskiej.
Zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu na terenie powiatu pińczowskiego, a więc
równieŜ gminy Michałów nie przekraczają dopuszczalnych norm i z tego względu cały powiat
pińczowski został zaliczony do strefy A (stęŜenia
szkodliwych substancji nie przekraczają norm).
Priorytetowym działaniem z zakresu ochrony
powietrza jest dbałość o zachowanie obecnego
stanu lub nawet dąŜenie do jego poprawy.
Leśnictwo
Zadaniem gminy jest opiniowanie wniosków o zalesieniu. Opinia wydawana jest w nawiązaniu do przeznaczenia terenu na cele leśne
w obowiązującym planie zagospodarowania
przestrzennego. Osoby zainteresowane zalesianiem prywatnych gruntów porolnych, realizowanego w ramach Wojewódzkiego Programu
Zwiększenia Lesistości, mogą uzyskać dofinansowanie z róŜnych źródeł. Finansowanie to polega na pokryciu kosztów sadzonek w około 80 %
lub całkowitym pokryciu tych kosztów oraz wypłaceniu uŜytkownikowi gruntu odpowiednich
ekwiwalentów. Przeprowadzone dotychczas akcje
dolesiania prowadzone były w sposób niekontrolowany przez prywatnych właścicieli gruntów.
Intensyfikację zalesień ogranicza niedobór
środków finansowych oraz brak decyzji co do
podziału środków na zalesienia z funduszy pomocowych unii europejskiej. W ostatnich latach
obserwuje się wzrost zainteresowania rolników
zalesieniem gruntów zwłaszcza finansowanych
w oparciu o przepisy ustawy o przeznaczaniu
Poz. 1004
gruntów rolnych pod zalesianie. Na podstawie
zapisów tej ustawy zalesienia mogą być finansowane przez ARiMR.
Edukacja ekologiczna
Na podstawie analizy działań na rzecz
podniesienia świadomości ekologicznej społeczeństwa, dokonanej m.in. w oparciu opracowanie „Edukacja ekologiczna w województwie
świętokrzyskim”, wydawane corocznie przez Urząd
Marszałkowski oraz o materiały informacyjne
nt. przedsięwzięć z zakresu edukacji ekologicznej
w regionie pińczowskim, moŜna stwierdzić, Ŝe:
- wzrasta zainteresowanie edukacją ekologiczną szkół podstawowych, gimnazjalnych
oraz zespołów szkolno-przedszkolnych, a
takŜe jednostek samorządowych, które systematycznie poszerzają ofertę działań mających na celu poszerzenie świadomości ekologicznej,
- upowszechnił się udział młodzieŜy szkolnej
w organizowanych co roku ogólnodostępnych akcjach takich jak: „Sprzątanie Świata”,
„Obchody Dni Ziemi”,
- wzrasta zainteresowanie rolników szkoleniami, prowadzonymi głównie przez Rejonowy Oddział WODR, ARiMR i urzędników
gminy, zwłaszcza w zakresie rolnictwa ekologicznego oraz agroturystyki, zmian w wyniku akcesji do UE, jak równieŜ działaniami
mającymi na celu promocję walorów środowiskowych, a takŜe rozbudzenie lokalnej
toŜsamości kulturowej,
- obserwuje się coraz szersze uczestnictwo i
sukcesy w konkursach ekologicznych oraz
chęć organizowania nowych - nagrody zachęcają do wzmoŜenia wysiłków.
Dalszy rozwój edukacji i świadomości ekologicznej społeczeństwa uwarunkowany jest
pozyskaniem na ten cel środków finansowych,
dlatego władze gminy powinny poszukiwać
sponsorów finansujących akcje edukacyjne.
5. Priorytety ekologiczne
Postawione do osiągnięcia cele polityki
ekologicznej gminy Michałów są zgodne z załoŜeniami „Programu Ochrony Środowiska dla województwa świętokrzyskiego na lata 2007-2015”
oraz z „Programem Ochrony Środowiska dla
powiatu pińczowskiego na lata 2008-2011”
Analiza stanu środowiska przyrodniczego
oraz załoŜeń przyjętych w wojewódzkim i powiatowym programie ochrony środowiska nasuwa
szereg wniosków co do projektów i przedsięwzięć, które powinny być podjęte do realizacji
przez władze gminy. Głównym zadaniem w zakresie strategii wdroŜenia „Programu ochrony
środowiska dla gminy Michałów” jest dokonanie
wyboru priorytetów ekologicznych poprzez ustalenie hierarchii ich waŜności oraz ich skoncentrowanie na obszarach i w dziedzinach zapewniających maksymalne korzyści dla środowiska.
Wynika to z faktu, iŜ realizacja wielu zadań równocześnie przekroczyłaby znacznie wielkość
moŜliwych do pozyskania przez gminę środków
finansowych.
Cele te nie uległy istotnym zmianom w
stosunku do „programu Ochrony Środowiska
dla Gminy Michałów” opracowanego w 2004r
Dziennik Urzędowy
 4376 
Poz. 1004
Tab. 7. Priorytety ekologiczne dla Gminy Michałów
Główne elementy ochrony
środowiska
Podstawowe zadania
Obszary działań priorytetowych
Nadnidziański Park Krajobrazowy, kompleks leśny
Współudział przy tworzeniu europejskiej sieci ekologicznej
zarządzany przez Nadleśnictwo Pińczów, częściowo
NATURA 2000
tereny upraw polowych
Środowisko przyrodnicze
Podjęcie działań w celu: zachowania naturalnych terenów
i ochrona przyrody
Doliny rzeczne na obszarze gminy
podmokłych; renaturalizacja ekosystemów
Nadnidziański Park Krajobrazowy, kompleks leśny
Likwidacja barier ekologicznych
zarządzany przez Nadleśnictwo Pińczów
Propagowanie zamiany standardowych nośników energii
Obszar gminy
(węgiel, miał, koks) na bardziej ekologiczne (gaz, olej);
Powietrze atmosferyczne
Likwidacja źródeł niskiej emisji
Obszar gminy
Wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych
Obszar gminy
Rozbudowa sieci wodociągowej i budowa kanalizacyjnej Zasoby wodne i gospodarka
Obszar gminy
spełniających standardy UE
wodno-ściekowa
Likwidacja niezorganizowanych zrzutów ścieków
Obszar gminy
Przywracanie dobrej jakości wód powierzchniowych.
Rzeki
Zwiększenie stopnia retencji wód powierzchniowych
Obszar gminy
Ochrona jakości i ilości wód Podziemnych
Obszar GZWP, ze strefami ochrony zbiorników i ujęć
wód
Zasoby wodne i gospodarka
Ograniczanie do niezbędnego minimum, stosowania Obszary o szczególnych wymogach ochrony wód,
wodno-ściekowa cd.
sztucznych nawozów i środków ochrony roślin
strefy ochrony ujęć wód
Ochrona przeciwpowodziowa
Obszary naraŜone na niebezpieczeństwo powodzi
Renowacja urządzeń oraz przywrócenie sprawności obiekObszary melioracji wodnych
tów melioracyjnych.
Likwidacja nielegalnego wydobycia surowców mineralnych Obszar gminy
Zasoby surowców
Poprawa stanu środowiska poprzez rekultywację terenów Obszar gminy (złoŜa eksploatowane zgodnie z koncemineralnych
poeksploatacyjnych i hałd
sją i nielegalne wydobycie).
Zapobieganie erozji gleb - wprowadzenie zadrzewień i
Gleby o wysokiej klasie bonitacyjnej i tereny o duŜych
zakrzewień śródpolnych oraz kształtowanie struktury upraw
Ochrona powierzchni ziemi
spadkach
przeciwdziałającej erozji wietrznej
i gleb
Obszar gminy, ze szczególnym uwzględnieniem wyOchrona naturalnej rzeźby i wartości estetycznych krajobrazu
dzielonych obszarów
Wprowadzenie zbiórki selektywnej odpadów
Obszar gminy
Gospodarka odpadami
Zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów
Obszar gminy
Określenie terenów do zalesienia w planie zagospodarowaObszary przewidywane do zalesienia w latach 2005-2006.
nia przestrzennego
Lasy
Ścisła ochrona istniejących zasobów leśnych
Obszar gminy
Zalesianie terenów o niŜszych klasach bonitacyjnych
Obszary słabszych gleb
Ograniczenie uciąŜliwości hałasu poprzez obniŜanie jego
Hałas, wibracje i promieniowanie
natęŜenia do poziomu gwarantowanego prawem, np. mo- WaŜniejsze arterie komunikacyjne
elektromagnetyczne
dernizacja dróg i układu sieci drogowej
Hałas, wibracje i promieniowanie Wprowadzenie do planu zagospodarowania zapisów, dotyTereny wynikające z pomiarów tła akustycznego
elektromagnetyczne cd.
czących terenów szczególnie zagroŜonych hałasem
Poszerzenie oferty działań w zakresie edukacji ekologicznej i Szkoły w gminie, Gmina, Rejonowy Oddział WODR,
działalności szkoleniowej
Międzygminny Związek „PONIDZIE”
Promocja ekologii poprzez realizację prezentacji o treściach Środki przekazu, instytucje kultury i wypoczynku,
ekologicznych w ramach oferty programowej środków gospodarstwa agroturystyczne, ekologiczne, imprezy
przekazu oraz instytucji kultury i wypoczynku
masowe
Współpraca administracji publicznej i innych jednostek w Gmina, WODR Międzygminny Związek „PONIDZIE”,
przygotowaniu ofert edukacyjnych oraz ich współfinanso- zakłady pracy, szkoły, mieszkańcy gminy i inne organiwaniu
zacje
6. Strategia działań
Główną zasadą jaką powinno się kierować
przy podejmowaniu działań proekologicznych
jest konstytucyjna zasada zrównowaŜonego
rozwoju. Głównym jej załoŜeniem jest takie stymulowanie rozwoju społeczno-gospodarczego,
aby zachować zasoby środowiska dla przyszłych
pokoleń.
Strategia działań proekologicznych została
opracowana w odniesieniu do poszczególnych
komponentów środowiska. W kaŜdej z omawianych dziedzin wyznaczono cel główny, który
następnie rozpisano na działania zmierzające do
jego osiągnięcia. Działania te określono na lata
2008-2012 oraz w perspektywie do roku 2015.
NaleŜy przy tym podkreślić, Ŝe „Program ochrony środowiska dla gminy Michałów” jest doku-
mentem otwartym na wszystkie nowe projekty i
zadania prowadzące do osiągnięcia określonych
w nim celów.
6.1.
Środowisko przyrodnicze
Polityka ekologiczna państwa zakłada ochronę przyrody poprzez utrzymanie na odpowiednim poziomie krajowej róŜnorodności biologicznej i krajobrazowej.
„Zachowanie całego rodzimego bogactwa
przyrodniczego oraz zapewnienie trwałości i
moŜliwości rozwoju wszystkich poziomów jego
organizacji” to nadrzędne cele „Krajowej strategii ochrony i umiarkowanego uŜytkowania róŜnorodności biologicznej”.
Dziennik Urzędowy
„Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego” za najwaŜniejsze
cele ochrony przyrody w regionie uznał: ochronę
i wzrost róŜnorodności biologicznej i krajobrazowej oraz dalszy rozwój systemu obszarów
chronionych.
Z kolei „Program ochrony środowiska dla powiatu pińczowskiego” za najwaŜniejszy cel w dziedzinie ochrony przyrody uznaje zachowanie dziedzictwa biologicznego powiatu pińczowskiego.
Dla gminy Michałów opracowano strategię działań krótkoterminowych (lata 2008-2012)
i długoterminowych (do roku 2015), uwzględniającą powyŜsze cele.
Strategia działań krótkoterminowych w latach
2008-2012:
- Ochrona bioróŜnorodności w ramach sieci
Natura 2000 ma być realizowana na zasadach zrównowaŜonego rozwoju, dlatego teŜ
na proponowanych obszarach nie przewiduje się wprowadzenia ochrony ścisłej. Generalnie naleŜy stwierdzić, Ŝe uŜytkowanie ziemi na tych obszarach nie moŜe doprowadzić
do zaniku siedliska lub gatunku (ze względu
na który obszar został włączony do sieci),
pomniejszenia areału jego występowania
lub do zmniejszenia liczebności tego gatunku.
Ochrona bioróŜnorodności na tych obszarach będzie realizowana na podstawie planów
ochrony, które wskaŜą kierunki i metody gospodarowania na tym terenie. Będą one zawierać
np.: wytyczne dotyczące zachowania lub przywrócenia ekstensywnych metod gospodarowania na obszarach rolniczych lub respektowania
zasad ekologicznej gospodarki leśnej. Ich ustalenia będą wiąŜące dla planu zagospodarowania
przestrzennego, planów urządzania lasów itp.
- ochrona i renaturalizacja korytarzy i ciągów
ekologicznych oraz ochrona zakrzewień i zadrzewień wzdłuŜ cieków wodnych,
Istotnym kierunkiem działań sprzyjających
zachowaniu bioróŜnorodności na obszarze gminy będzie ochrona obszarów cennych przyrodniczo, dotychczas nie objętych ochroną prawną,
ale waŜnych z punktu widzenia zapewnienia
spójności systemu przyrodniczego. Do takich
obszarów naleŜą przede wszystkim doliny rzeczne pełniące funkcję korytarzy ekologicznych,
łączących obszary węzłowe. NaleŜy przy tym
zwrócić uwagę na likwidację lub minimalizowanie negatywnego działania barier ekologicznych,
które uniemoŜliwiają prawidłowe funkcjonowanie tego systemu. Chronione powinny być takŜe
tereny zieleni oraz zadrzewienia i zakrzewienia,
szczególnie te wzdłuŜ cieków wodnych, które
zapobiegają przedostawaniu się do wód powierzchniowych zanieczyszczeń.
 4377 
Poz. 1004
-
zachowanie naturalnych terenów podmokłych poprzez wyeliminowanie zaburzających stosunki wodne, jednostronnych melioracji odwadniających,
WaŜnym działaniem w zakresie ochrony
przyrody będzie renaturalizacja zdegradowanych
ekosystemów, które utraciy równowagę przyrodniczą. Dotyczyć to będzie w pierwszym rzędzie wyeliminowania jednostronnych melioracji
odwadniających. Na skutek nadmiernego przesuszenia części obszarów podmokłych, które
były waŜnymi ostojami ptactwa, utraciły one
swoje funkcje ekologiczne i zanikły. Podobne
zagroŜenie dotyczy cennych przyrodniczo wilgotnych siedlisk, na których występują duŜe
kompleksy lasów.
Strategia działań długoterminowych w perspektywie do roku 2015:
- utworzenie nowych form ochrony przyrody;
Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Michałów ustala do wyznaczenia na obecnych terenach otwartych
uŜytków ekologicznych:
- dwa wąwozy lessowe w pobliŜu wsi Góry,
- kompleks łąk w dolinie rzeki Mierzawy
pomiędzy miejscowościami Michałów,
Pawłowice, Jelcza Mała i Zagajówek.
- podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców gminy;
Skuteczna ochrona róŜnorodności uzaleŜniona jest równieŜ w znacznym stopniu
od dokładnego rozpoznania zasobów przyrodniczych gminy, a takŜe od poziomu wiedzy społeczeństwa na ten temat. Dlatego
niezwykle istotne jest opracowanie inwentaryzacji przyrodniczej oraz przygotowanie odpowiednich programów edukacyjnych z zakresu ochrony przyrody.
- eksponowanie i zagospodarowanie walorów
przyrodniczych i kulturowych gminy bez
uszczerbku dla środowiska;
Obszary o duŜych walorach przyrodniczych i podlegające prawnej ochronie przyrody mogą być szczególnie atrakcyjne dla turystów. Walory przyrodnicze w połączeniu
z udostępnieniem lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego mogą bowiem stanowić podstawę do rozwoju róŜnych form turystyki, a zwłaszcza agroturystyki i turystyki
objazdowej.
WaŜną sprawą w planowaniu rozwoju
turystyki jest zaangaŜowanie mieszkańców
oraz kompleksowe opracowanie oferty turystycznej, która powinna kojarzyć walory i potencjał gminy np. krajobraz, zabytki, lokalne
tradycje.
Dziennik Urzędowy
-
-
-
-
-
kreowanie urozmaiconej oferty turystycznej i
rekreacyjnej,
Konieczność przebudowy struktury
gospodarczej gminy, w której turystyką a
zawłaszcza agroturystyka, powinna uzyskać
liczącą się pozycję wynika z naturalnych warunków i połoŜenia w obszarze pozbawionym duŜych zakładów przemysłowych. Turystyka powinna spełniać rolę czynnika aktywizacji społeczności gminy i stać się instrumentem wspomagającym restrukturyzację wsi i rolnictwa oraz wpływać na przemiany społeczno-gospodarcze i awans ekonomiczny terenów wiejskich.
wyznaczenie i oznakowanie szlaków turystyki pieszej i rowerowej (w tym ścieŜek dydaktycznych);
Na terenie gminy nie wyznaczono do
tej pory Ŝadnych ścieŜek rowerowych. Warto
wydać stosowne pozycje dla turystów zawierające kilka propozycji tematycznych szlaków
rowerowych ukazujących najciekawsze zakątki, miejsca historyczne i zabytki gminy.
rozbudowa infrastruktury technicznej i turystycznej z uwzględnieniem ochrony przyrody,
Udostępnienie turystyczne walorów
kulturowych i przyrodniczych gminy wymaga rozbudowy i modernizacji infrastruktury
towarzyszącej. Konieczne jest takŜe odpowiednie wyeksponowanie wszystkich atrakcyjnych miejsc, w sposób przyciągający potencjalnych turystów.
zorganizowanie punktu informacji turystycznej.
Na terenie gminy znajduje się duŜo
ciekawych miejsc wartych zwiedzenia. Obiektami wpisanymi do rejestru dóbr kultury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w gminie Michałów są m.in.:
Zespół kościoła parafialnego p.w. Wniebowzięcia NMP w Górach, 1910r.
Kaplica grobowa rodziny Dembińskich w
Górach, 1839r.
Zespół Dworski w Górach, XIX w.
Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Wawrzyńca w Michałowie, 1852r.
Kaplica p.w. MB Częstochowskiej w Pawłowicach, 1919r.
Karczma, obecnie nie uŜytkowana, w Polichnie XIX w.
Zagroda młynarska w Sędowicach, 20-te XX w.
Zbór ariański w Węchadłowie, 1559r.
Zespół dworski w Węchadłowie, koniec XIX w.
Zespół kościoła parafialnego p.w. św. Marcina we WrocieryŜu, 1801r.
Szereg domów drewnianych i murowanych
w Przecławce, Sędowicach, Turze Dolnym,
WrocieryŜu i Zagajowie
 4378 
Poz. 1004
6.2.
Surowce mineralne
Zgodnie z Polityką ekologiczną państwa,
Programem ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego i Programem ochrony
środowiska dla powiatu pińczowskiego w trosce
o zachowanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych regionu oraz mając na uwadze aktualny
stan środowiska naruszonego eksploatacją złóŜ
przyjmuje się strategię działań w tej dziedzinie
gospodarki:
- oszczędne i racjonalne korzystanie z zasobów oraz zminimalizowanie niekorzystnych
skutków eksploatacji;
- poprawa stanu środowiska naturalnego zmienionego w wyniku działalności górniczej;
- ochrona obszarów perspektywicznych występowania surowców mineralnych.
Aby osiągnąć powyŜsze cele w latach
2008-2012 jak i w perspektywie do roku 2015
naleŜy kierować się następującymi zasadami:
- sukcesywnej rekultywacji terenów poeksploatacyjnych;
- wszechstronnego wykorzystania kopalin (kopaliny głównej, towarzyszącej oraz surowców z hałd i składowisk górniczych);
- przestrzegania zasad bezpieczeństwa eksploatacji w odniesieniu do obszarów zamieszkałych,
atrakcyjnych turystycznie, o wysokich walorach
przyrodniczych i rolniczych;
- unikania lokalizacji na obszarach udokumentowanych złóŜ inwestycji niezwiązanych z
działalnością górniczą (uwzględnienie tych
terenów w planie zagospodarowania przestrzennego);
- unikania eksploatacji poniŜej zwierciadła wód
gruntowych;
- likwidacji nielegalnego wydobycia kopalin
na potrzeby lokalne;
- wprowadzenia zieleni osłonowej, izolującej
przyrodniczo i wizualnie tereny wydobycia;
6.3.
Gospodarka wodna
Polityka Ekologiczna Państwa za główny
cel w gospodarce wodnej stawia sobie: zwiększenie skuteczności ochrony wód podziemnych
przed ilościową i jakościową degradacją, eliminowanie wykorzystania wód podziemnych na
cele przemysłowe, kontynuację rozpoczętych w
ubiegłych latach inwestycji w zakresie budowy
zbiorników retencyjnych, efektywną ochronę
przed powodzią oraz osiągniecie dobrego stanu
ekologicznego wód powierzchniowych, tak pod
względem jakościowym jak i ilościowym.
„Program Ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego” za główne cele w tej
dziedzinie postawił sobie:
- uzyskanie i utrzymanie wysokiej jakości wód
powierzchniowych poprzez budowę i rozbu-
Dziennik Urzędowy
dowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej
wraz z infrastrukturą towarzyszącą;
- skuteczną ochronę dobrego stanu jakościowego wód podziemnych z jednoczesną racjonalizacją struktury ich zuŜycia;
- przejście na całościowe gospodarowanie zasobami wodnymi, realizowane w układzie
zlewniowym;
- poprawę ochrony przeciwpowodziowej;
- osiągnięcie zamierzeń programu małej retencji;
- racjonalne stosowanie nawozów naturalnych i sztucznych, w celu utrzymania dobrej
jakości wód powierzchniowych i podziemnych.
„Program Ochrony środowiska dla powiatu pińczowskiego” stawia do osiągnięcia następujące
cele priorytetowe w dziedzinie gospodarki wodnej:
- uzyskanie zauwaŜalnej poprawy jakości wód
powierzchniowych;
- skuteczna ochrona dobrego stanu jakościowego wód podziemnych z jednoczesną racjonalizacją struktury ich zuŜycia;
- przejście na całościowe gospodarowanie
zasobami wodnymi, realizowane w układzie
zlewniowym.
Strategia działań krótkoterminowych w latach
2008-2012, w dziedzinie gospodarki wodnej
- rozbudowa sieci wodociągowej i budowa
sieci kanalizacyjnej w oparciu o ujęcie wody
w Zagajowie wraz z podłączeniem do
oczyszczalni ścieków w Pińczowie;
- ochrona ujęć wód poziemnych, ich obszarów
zasilania i wprowadzenie stref ochrony pośredniej;
- ograniczanie spływu zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego z pól oraz sukcesywna likwidacja nielegalnych zrzutów ścieków;
- wyznaczenie obszarów zalewowych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego i respektowanie tych ustaleń przy
lokalizacji nowych inwestycji;
Strategia działań długoterminowych w perspektywie do roku 2015, w dziedzinie gospodarki
wodnej:
- dalsza rozbudowa sieci wodociągowej (obejmująca wszystkich mieszkańców gmin) i kanalizacyjnej;
- stopniowe wyłączanie z eksploatacji i zabezpieczenie lokalnych otworów studziennych
w miarę rozbudowy sieci wodociągowej;
- stworzenie systemu przeciwpoŜarowego zaopatrzenia wodnego na bazie wybudowanej sieci wodociągowej, obejmującego zewnętrzną sieć hydroforową, punkty czerpania wody, studnie i zbiorniki wody;
- poprawa jakości wód powierzchniowych,
głównie rzek Nidy i Mierzawy, umoŜliwiająca
uŜytkowanie tych wód np. na cele rekreacyjne.
 4379 
Poz. 1004
Zarządzanie zasobami wodnymi realizowane winno być zgodnie z podziałem kraju na
regiony wodne. Rozporządzenie Rady Ministrów
z 10 grudnia 2002r. w sprawie przebiegu granic
obszarów dorzeczy, przyporządkowania zbiorników wód podziemnych do właściwych obszarów
dorzeczy, utworzenia regionalnych zarządów
gospodarki wodnej oraz podziału tych obszarów
na regiony wodne przyporządkowuje obszar
gminy Michałów do Regionu Górnej Wisły, zarządzanego przez RZGW w Krakowie i Warszawie.
Przepisy ustawy „Prawo wodne” wprowadzają zintegrowany system zarządzania zasobami wodnymi, obejmujący zarówno wody podziemne, jak i powierzchniowe. Działania w zakresie
gospodarki wodnej w gminie koncentrować się
będą na rozbudowie infrastruktury wodno-ściekowej oraz budowie nowych zbiorników wodnych.
WaŜnym elementem będzie wymóg opracowywania dla kaŜdego przedsięwzięcia: studium wykonalności, raportu oddziaływania na
środowisko oraz projektu technicznego wraz z
wymaganymi decyzjami.
Ochrona wód powierzchniowych wiąŜe się
głównie z wprowadzeniem zintegrowanego systemu gospodarki wodno-ściekowej. Zgodnie z II
Polityką Ekologiczną Państwa za najwaŜniejsze
przyjmuje się:
- przywrócenie jakości wód powierzchniowych do stanu wynikającego z planowanego
ich uŜytkowania oraz potrzeb związanych z
funkcjami ekologicznymi tych wód;
- budowę zbiorników o funkcjach retencyjnych;
- zahamowanie wzrostu i znaczące ograniczenie zrzutów ścieków komunalnych z obszarów wiejskich.
Zgodnie z załoŜeniami „Programu wojewódzkiego…”: „dalszy rozwój zaopatrzenia wsi
w wodę moŜe mieć miejsce pod warunkiem
równoczesnego rozwoju systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków, czyli wprowadzenia
zintegrowanych systemów gospodarki wodnościekowej”.
Jednocześnie konieczne jest respektowanie Dyrektywy 91/271/EWG, dotyczącej obowiązku wyposaŜenia do 2015r. wszystkich aglomeracji o równowaŜnej liczbie mieszkańców RLM
powyŜej 2000 w sieć kanalizacyjną. W miejscach,
gdzie budowa kanalizacji nie przyniosłaby korzyści dla środowiska lub spowodowała nadmierne
koszty (np. przy rozproszonej zabudowie), Dyrektywa ta dopuszcza zastosowanie indywidualnych rozwiązań, pod warunkiem, Ŝe pozwolą
one na osiągnięcie tego samego poziomu ochrony wód.
Uporządkowanie gospodarki ściekowej
przyczyni się nie tylko do poprawy jakości wód
powierzchniowych, ale takŜe zapobiegnie zanieczyszczeniu wód podziemnych. Jest to nie-
Dziennik Urzędowy
zmiernie waŜne biorąc pod uwagę wykorzystywanie wód podziemnych do celów zaopatrzenia
ludności.
Ochrona jakości wód podziemnych na terenie gminy ma na celu zmniejszenie przenikania zanieczyszczeń z powierzchni ziemi do
warstw wodonośnych. W tej sytuacji konieczne
jest respektowanie w planowaniu przestrzennym
oraz w działaniach realizacyjnych wszelkich informacji bieŜących oraz prognoz dotyczących
oddziaływań na środowisko wodne projektowanej zabudowy. Wody podziemne na obszarze
gminy nadają się bezpośrednio do wykorzystania lub wymagają prostego uzdatniania. Cały
obszar Gminy Michałów połoŜony jest w zasięgu
Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 409 Niecka Miechowska. W jego obrębie wyznaczone zostały obszary najwyŜszej i wysokiej ochrony wód podziemnych (ONO i OWO).
Ochrona wód podziemnych na obszarze
gminy będzie równieŜ realizowana poprzez ochronę ujęć wód podziemnych i wprowadzanie
stref ochrony pośredniej (obecnie większość
ujęć zlokalizowanych na obszarze gminy posiada
strefy ochrony bezpośredniej).
Ochrona przed powodzią skupiać się będzie na przeciwdziałaniu lokalizacji zabudowy
na obszarach zagroŜonych zalaniem (sołectwa:
WrocieryŜ, Sędowice, Michałów, Pawłowice,
Kołków, Sadkówka). W tym celu wykorzystane
powinny być instrumenty opiniowania i uzgadniania planów przestrzennych (respektowanie
obszarów zalewowych w miejscowych planach
zagospodarowania przestrzennego oraz ograniczanie istniejącej zabudowy).
Jednym z istotnych warunków ograniczenia niebezpieczeństwa powodzi będzie zwiększenie retencji zbiornikowej, poprzez budowę
zbiorników wodnych. Ich realizacja przyczyniłaby się równieŜ do rozwoju turystyki, a tym samym do aktywizacji obszaru gminy. Na terenie
gminy nie planuje się budowy nowych zbiorników wodnych. Sprawa ta powinna być przeanalizowana przed opracowaniem planu zagospodarowania przestrzennego gminy.
Zgodnie z Art. 82.1 Prawa Wodnego obszary zagroŜone powodzią obejmują:
- obszary bezpośredniego zagroŜenia powodzią (np. miedzy wałem przeciw powodziowym a linią brzegu rzeki),
- obszary potencjalnego zagroŜenia powodzią
(tereny naraŜone na przelanie się wód przez
koronę wału lub zalanie w przypadku zniszczenia odcinka wału i zagroŜone zniszczeniem budowli piętrzących), które w drodze
rozporządzenia moŜe określić minister właściwy ds. gospodarki wodnej.
 4380 
Poz. 1004
Dla obszarów nieobwałowanych, naraŜonych na niebezpieczeństwo powodzi (zgodnie z
ustawą Prawo wodne) Dyrektor właściwego RZGW
sporządzi studium określające m.in.: granice obszarów bezpośredniego zagroŜenia uwzględniające częstotliwość występowania powodzi, ukształtowanie dolin rzecznych i tarasów zalewowych,
strefę przepływów wezbrań powodziowych, tereny zagroŜone osuwiskami oraz depresyjne i
bezodpływowe.
6.4.
Gospodarka odpadami
„Polityka ekologiczna państwa” za główne
cele do osiągnięcia w dziedzinie gospodarki odpadami uznaje: zapobieganie powstawaniu odpadów, przy jednoczesnym rozwiązywaniu problemu odpadów „u źródła”, odzyskiwanie surowców i ponowne ich wykorzystanie oraz bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów nie wykorzystanych. Warunkiem realizacji tych celów jest zmniejszenie materiało- i energochłonności produkcji (stosowanie
„czystych” technologii), wykorzystywanie alternatywnych, odnawialnych źródeł energii oraz
stosowanie analiz pełnego „cyklu Ŝycia” produktu (produkcji, transportu, opakowania, uŜytkowania, ewentualnego ponownego wykorzystania i unieszkodliwiania).
Podstawowym celem systemu gospodarki
odpadami, który został przyjęty w „Planie gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego” jest osiągnięcie odpowiednich standardów, zgodnie z zasadami zrównowaŜonego
rozwoju oraz minimalizacja i eliminacja zagroŜeń
wynikających z gospodarowania odpadami wytwarzanymi w sektorze komunalnym i gospodarczym oraz odpadami niebezpiecznymi.
Za najwaŜniejszy cel do osiągnięcia w
dziedzinie gospodarki odpadami w „Planie gospodarki odpadami dla powiatu pińczowskiego”
przyjęto minimalizację i eliminację, zagroŜeń
wynikających z gospodarowania odpadami oraz
wdroŜenie przyjętego w wojewódzkim i powiatowym „Planie gospodarki odpadami” systemu
gospodarowania nimi.
Integralną częścią „Programu ochrony
środowiska ..” jest „Plan gospodarki odpadami
dla gminy Michałów”, który omawia zagadnienia gospodarki odpadami na terenie gminy i
prezentuje szczegółowe rozwiązania w tym zakresie.
Dla potrzeb wdroŜenia systemu gospodarki odpadami, w „Planie gospodarki odpadami
dla województwa świętokrzyskiego”, uwzględniając głównie uwarunkowania geograficzne,
gospodarcze, środowiskowe i gęstość zaludnienia,
dokonano podziału województwa na 4 rejony
Dziennik Urzędowy
gospodarki odpadami (RGO). Gmina Michałów
została zaliczona do rejonu południowo-zachodniego, obejmującego gminy powiatów: włoszczowskiego, jędrzejowskiego, pińczowskiego i
kazimierskiego - 220 tys. mieszkańców.
Gmina Michałów naleŜy do Międzygminnego Związku „Ponidzie”, który ma na celu
wspólne rozwiązywanie problemów z zakresu
gospodarki odpadami.
W kaŜdym wydzielonym RGO ma powstać
jeden lub dwa RZGO (Rejonowy Zakład Gospodarowania Odpadami). Rejonowe zakłady gospodarki odpadami powinny składać się z sortowni odpadów, kompostowni odpadów biologicznych i składowisk, na których będą deponowane odpady niemoŜliwe do wykorzystania.
Uzupełnieniem tego systemu powinno być: wprowadzenie segregacji odpadów „u źródła”, gospodarcze ich wykorzystanie, stosowanie bezodpadowych i małoodpadowych technologii,
stworzenie rynku zbytu dla surowców wtórnych
oraz prowadzona na szeroką skalę edukacja ekologiczna. W celu realizacji planu konieczne jest
objęcie wszystkich mieszkańców indywidualną
zbiórką odpadów komunalnych. Objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanym systemem
odbioru odpadów będzie zapobiegać powstawaniu „dzikich” wysypisk odpadów. Powstające
„dzikie” wysypiska naleŜy inwentaryzować i sukcesywnie likwidować.
Proponuje się, aby zbieranie selektywne
odpadów odbywało się „u źródła”. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się zbiórkę odpadów do pojemników ustawionych w sąsiedztwie. Bezwzględnie naleŜy wprowadzić selektywną zbiórkę odpadów na terenie gminy, dotyczącą w szczególności zbiórkę szkła, tworzyw
sztucznych, makulatury. Oprócz podstawowych
tradycyjnie selektywnie zbieranych odpadów uŜytkowych naleŜy dla mieszkańców gminy zorganizować odbiór następujących rodzajó odpadów:
- odpady niebezpieczne,
- odpady wielkogabarytowe,
- odpady budowlane.
W sposób szczególny muszą być traktowane odpady niebezpieczne. Odpady niebezpieczne znajdujące się w strumieniu odpadów
komunalnych powinny zostać wyodrębnione i
unieszkodliwione. Osiągnięcie tego będzie moŜliwe dzięki utworzeniu w gminie gminnego
punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych GPZON
w formie rozproszonej.
6.5.
Ochrona powietrza
Polityka ekologiczna państwa zakłada w
dziedzinie ochrony powietrza m.in. prowadzenie
działań zmierzających do podtrzymania tendencji poprawy jakości powietrza atmosferycznego
oraz osiągnięcie następujących celów:
 4381 
-
Poz. 1004
do 2010r. - ograniczenie (w stosunku do stanu z roku 1990) emisji pyłów średnio o 75 %,
dwutlenku siarki o 56 %, tlenków azotu o 31 %,
lotnych związków organicznych (poza metanem) o 4 % i amoniaku o 8 %;
- do 2010r. - ograniczenie emisji toksycznych
substancji z grupy metali cięŜkich i trwałych
zanieczyszczeń organicznych;
- w latach 2008-2012 - osiągnięcie wielkości
emisji gazów cieplarnianych nie przekraczającej 94 % emisji z roku 1988 i spełnienie
wymagań Protokołu z Kioto.
W znacznym stopniu do poprawy jakości
powietrza atmosferycznego moŜe przyczynić się
wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. ZałoŜenia „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej” przedstawiają się następująco:
- do roku 2010 udział energii pochodzącej ze
źródeł odnawialnych w bilansie paliwowoenergetycznym kraju wzrośnie do ok. 7,5 %,
- do roku 2020 wzrośnie do 14 %
- „Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego” za najwaŜniejsze
cele do osiągnięcia w tej dziedzinie uznał
dalszą poprawę jakości powietrza atmosferycznego oraz spełnienie wymagań ustawodawstwa UE.
„Program ochrony środowiska dla powiatu pińczowskiego” jako główny cel do osiągnięcia w tej dziedzinie uznaje zachowanie dobrej
jakości powietrza atmosferycznego na obszarze
całego powiatu. Program ochrony środowiska
dla gminy równieŜ uznaje ten cel za priorytetowy.
Działania krótkoterminowe w latach 2008-2012,
w dziedzinie ochrony powietrza:
- utrzymanie w dobrym stanie obszarów zieleni na terenie gminy.
Działania długoterminowe w perspektywie do
roku 2015 w dziedzinie ochrony powietrza:
- poprawa stanu nawierzchni dróg;
- systematyczne wdraŜanie nowoczesnych, przyjaznych środowisku technologii;
- zwiększenie udziału produkcji energii ze źródeł
odnawialnych;
- wzrost poziomu świadomości ekologicznej
mieszkańców gminy;
Jakość powietrza atmosferycznego, na
obszarze gminy Michałów, naleŜy uznać za dobrą. Ze względu na kryteria ochrony zdrowia i
ochrony roślin został on zakwalifikowany do
klasy ogólnej A (poziom stęŜeń nie przekracza
wartości dopuszczalnej). W odniesieniu do stref,
które zostały tak ocenione wymaganym działaniem będzie utrzymanie jakości powietrza co
najmniej na tym samym lub lepszym poziomie.
Źródło zanieczyszczenia powietrza stanowią równieŜ niska emisja oraz transgraniczne
emisje zanieczyszczeń pochodzące z sąsiednich
terenów. Lokalne kotłownie, często o niskiej
Dziennik Urzędowy
sprawności, pracujące dla potrzeb centralnego
ogrzewania oraz piece uŜywane w indywidualnych gospodarstwach domowych nie posiadają
z reguły Ŝadnych urządzeń redukujących emisję
zanieczyszczeń do powietrza. Z tego powodu
niezwykle waŜna jest dalsza kontynuacja likwidacji i modernizacji starych kotłowni oraz wymiana wyeksploatowanych kotłów na nowoczesne, wysokosprawne i posiadające atesty.
Emisja ze źródeł komunikacyjnych stanowi
istotne zagroŜenie na terenach znajdujących się
w bezpośrednim sąsiedztwie szlaków komunikacyjnych o duŜym natęŜeniu ruchu pojazdów. Jej
zmniejszenie nastąpi dzięki egzekwowaniu norm
emisji spalin, niedopuszczaniu do ruchu pojazdów w złym stanie technicznym oraz nie posiadających katalizatorów. Przyczyni się do tego
takŜe stosowanie paliw ekologicznych.
Jednym z istotnych czynników wpływających na jakość powietrza atmosferycznego będzie wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa w tym zakresie. Szczególną rolę powinny tu odegrać szkoły, środki masowego
przekazu i pozarządowe organizacje ekologiczne
wspierające działania samorządu lokalnego.
6.6.
Ochrona powierzchni ziemi i gleb
Gleby wysokiej jakości są najbardziej wartościowym komponentem środowiska gminy
Michałów. Dalszy rozwój gminy związany jest
przede wszystkim z działalnością rolniczą. Ochrona
gleb, ich racjonalne uŜytkowanie jest głównie
obowiązkiem rolnika. Gmina powinna jednak
zapewnić rolnikom fachowe doradztwo (np. informacje o moŜliwościach zdobycia dotacji) i
wsparcie finansowe.
Głównym zagroŜeniem dla gminnych gleb
jest ich zakwaszenie. Na niektórych terenach
moŜe bowiem wystąpić degradacja chemiczna,
związana z nieracjonalnym stosowaniem nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin. Lokalnie duŜe spadki terenu utrudniają
uprawę gleb oraz nasilają erozję wodną - spływ
warstwy próchniczej w czasie nawalnych deszczów. Najbardziej podatne na erozję gleby występują w południowej części gminy. Kwasowość, południowo-wschodnie połoŜenie pól i
inne czynniki wpływają na róŜnorodność produkcji roślinnej.
Brak zabiegów agrotechnicznych powoduje, Ŝe grunty tracą nabytą kulturę rolną i podlegają naturalnej sukcesji drzew i krzewów. Powoduje to zmniejszanie powierzchni gleb uŜytkowanych rolniczo. MoŜe to stanowić zagroŜenie
dla niektórych gatunków i siedlisk ukształtowanych w symbiozie z agrocenozami czyli róŜnego
rodzaju nieuŜytkami i miedzami śródpolnymi,
murawami, oczkami wodnymi oraz zadrzewieniami wśród pól uprawnych. Stanowią one swo-
 4382 
Poz. 1004
istą ostoję bioróŜnorodności i umoŜliwiają rozprzestrzenianie się dzikiej flory i fauny. Wszystkie te elementy są integralnym składnikiem rolniczej przestrzeni produkcyjnej i ich nadmierna
sukcesja moŜe spowodować ograniczenie wdroŜenia rolnictwa ekologicznego. Podstawowym
instrumentem słuŜącym ochronie przestrzeni
rolniczej będzie krajowy program rolno-środowiskowy.
W ,,Programie ochrony środowiska dla
powiatu...” za najwaŜniejszy cel w dziedzinie
ochrony gleb uznano wzmoŜona ochronę i racjonalne uŜytkowanie gleb przydatnych dla rolnictwa z jednoczesnym zachowaniem oraz wzmocnieniem walorów ekologicznych rolniczej przestrzeni produkcyjnej.
Jest to cel o charakterze długofalowym,
który wymaga ustanowienia celów operacyjnych:
- rekultywacja terenów poeksploatacyjnych,
- ochrona gleb przed erozją wodną,
- zapobieganie degradacji gleb oraz przywracanie wymaganych standardów jakości w
przypadku skaŜenia,
- zminimalizowanie skutków wyłączania na
cele nierolnicze gleb klas bonitacyjnych I-III.
- utrzymanie i zwiększenie walorów ekologicznych i krajobrazowych rolniczej przestrzeni produkcyjnej w gminie.
Strategia działań w latach 2008-2012 oraz w perspektywie do roku 2010:
- współpraca ze starostwem w zakresie zaliczenia najmniej zalesionych obszarów przestrzeni rolniczej gminy do „obszarów przyrodniczo-wraŜliwych” i objęcie ich „krajowym programem rolno-środowiskowym” z
ukierunkowaniem na wzmocnienie struktury
ekologicznej tej przestrzeni,
- egzekwowanie przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych w zakresie wyłączania
tych gruntów z produkcji,
- modernizacja lub konserwacja obiektów i
urządzeń melioracyjnych,
- udział we wdraŜaniu metod rolnictwa ekologicznego (ustawa o rolnictwie ekologicznym)
oraz zwiększanie liczby gospodarstw ekologicznych, posiadających certyfikat jakości,
- prowadzenie masowej edukacji, szkoleń
specjalistycznych, zapewnienia dostępności
materiałów na temat ograniczenia nadmiernego zakwaszenia gleb oraz zasad ochrony i
podniesienia walorów ekologicznych gleb
określonych w „Kodeksie dobrej praktyki
rolniczej”.
6.7.
Lasy
Gmina Michałów charakteryzuje się niską
lesistością (ok. 20,8 %), która wynika przede
wszystkim z jej rolniczego charakteru i wysokiej
jakości gleb uprawnych. Znacznie waŜniejszym,
Dziennik Urzędowy
niŜ zwiększanie lesistości, zadaniem polityki
gminy powinno być utrzymanie wartościowych
rolniczo terenów upraw polowych. Nie naleŜy
prowadzić zalesień kosztem dobrych i bardzo
dobrych gleb występujących na terenie gminy.
Krajowy Program Zwiększania Lesistości,
przyjęty przez Radę Ministrów w 1995 roku, jak
równieŜ polityka rolna utworzonego w 1999r.
województwa świętokrzyskiego, nie zakładały
zwiększania powierzchni leśnych w gminie Michałów. RównieŜ obowiązujący poprzednio (tzn.
do 2003 roku) Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Michałów nie wyznaczał powierzchni pod zalesienie. Ustalenia te w
następnych latach uległy nieznacznym zmianom.
Powiększenie obszarów leśnych ma odbywać się poprzez zalesianie gruntów nieekonomicznych z rolniczego punktu widzenia (V, VI klasa
bonitacyjna), gruntów połoŜonych w strefach
wododziałowych, wzdłuŜ brzegów rzek i cieków wodnych, terenów łączących rozdrobnione kompleksy
leśne i grupy zadrzewień, strome zboczą stoki
oraz tereny po wyeksploatowanych kopalniach
w ramach rekultywacji. Przewiduje się prowadzenie zalesień głównie na gruntach prywatnych. W zakresie realizacji tego zadania dopuszcza się odstępstwa od programu powiatowego
w granicach 15 %.
Lokalizacja zalesień powinna m.in. zapewniać: zmniejszenie rozdrobnienia i rozproszenia
kompleksów leśnych, tworzenie korytarzy ekologicznych pomiędzy większymi kompleksami
leśnymi oraz połączenie ich z obszarami o funkcjach ekologicznych.
Zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Michałów z
lipca 2003 roku, do zalesień przeznaczono obszary połoŜone na obrzeŜach gminy. Obszary wyznaczone pod zalesienie przylegają do lasów
państwowych lub prywatnych, łąk i pastwisk,
terenów upraw polowych. Zgodnie z planem
zalesiane mają być sołectwa: Tur Piaski, Tur
Dolny, Kołków, Przecławka, Węchadłów, Karolów, Sędowice, WrocieryŜ. Na terenach przeznaczonych do zalesień obowiązuje zakaz wprowadzania nowej zabudowy. Plan ustala dodatkowo
na terenach dolesianych: obowiązek utrzymania
istniejących oczek wodnych i cieków, zabezpieczenie dogodnego dojazdu. W odniesieniu do
lasów istniejących szczególnie istotna będzie
powszechna i ciągła ich ochrona przed wyłączeniem z uŜytkowania leśnego (zagospodarowanie
terenów zalesionych na cele nieleśne w planie
miejscowym moŜe być dokonane tylko w uzasadnionych przypadkach i przy braku innych
rozwiązań przestrzennych).
Gminom powierzono opracowanie dokumentów programowych określających prioryte-
 4383 
Poz. 1004
ty, powierzchnię gruntów rolnych pod zalesienia
oraz właścicieli i koszty zalesień.
Strategicznym celem określonym w „Programie ochrony środowiska dla powiatu” jest:
pełne wykorzystanie moŜliwości zwiększenia
powierzchni leśnej oraz zapewnienie właściwego nadzoru nad lasami stanowiącymi własność
prywatną
Zalesienia w sektorze prywatnym finansowane będą zgodnie z zapisami ustawy o przeznaczaniu gruntów rolnych do zalesienia, a od
2005 roku równieŜ zgodnie z przepisami projektowanej ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów
wiejskich, wg której udział środków budŜetowych wyniesie 20 % natomiast pozostałe 80 %
kosztów pokryje Europejski Fundusz Orientacji i
Gwarancji Rolnej (EAGGF). Przyjmuje się, Ŝe
zasady naliczania ekwiwalentu, jak teŜ wymagania wobec właścicieli gruntów porolnych będą
analogiczne jak zawarte w Rozporządzeniu Rady
Wspólnot Europejskich Nr 2080/92 EWG, regulującym problematykę zalesieniową w krajach UE.
Strategia działań w latach 2008-2012, w zakresie
gospodarki leśnej:
- współpraca ze starostwem w opracowaniu w
2009r gminnego programu zwiększania lesistości oraz ustalenie w planie zagospodarowania przestrzennego terenów przewidywanych do zalesienia,
- dalsza współpraca z Nadleśnictwem Pińczów
w zakresie nadzoru nad lasami prywatnymi i
przebiegiem akcji zalesiania gminy,
- sprawne wydawanie decyzji o zalesieniu
gruntów, przestrzeganie ustalonego harmonogramu prac zalesieniowych oraz ustalanie
rocznego limitu zalesień.
Strategia działań w perspektywie do roku 2015,
w zakresie gospodarki leśnej:
- kontynuacja podnoszenia lesistości gminy ok. 35 ha zalesień (przyjęto dane z poprzedniego POŚ)
- utrzymanie w dobrym stanie istniejących
kompleksów leśnych.
6.8.
Hałas, wibracje i pola elektromagnetyczne
BieŜące przeciwdziałanie zagroŜeniom związanym z hałasem i wibracjami polegać będzie na
zapewnieniu jak najlepszego klimatu akustycznego oraz utrzymaniu dobrego stanu środowiska. W planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje się natomiast moŜliwość
ustanowienia stref ograniczonego uŜytkowania
(zwiększona emisja tych zagroŜeń), w obrębie
których wykluczone będą określone formy zabudowy. Celami długoterminowymi, które przekraczają horyzont czasowy programu są:
- Ograniczenie uciąŜliwości hałasu poprzez
obniŜenie jego natęŜenia do poziomu gwarantowanego prawem w zakresie hałasu
Dziennik Urzędowy
-
Kontrola i ograniczenie emisji do środowiska
promieniowania elektromagnetycznego do
poziomów dopuszczalnych w zakresie niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego
Działania krótkoterminowe na lata 2008-2012,
w zakresie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego:
- wyznaczenie obszarów zagroŜonych hałasem na terenie gminy w celu podjęcia działań poprawiających klimat akustyczny w
pierwszej kolejności,
- wprowadzenie do sporządzanych obecnie
planów miejscowych zapisów dotyczących
istniejących i projektowanych obiektów promieniowania niejonizującego wraz ze wskazaniem stref II stopnia (wykraczających poza
granicę własności terenu).
Działania długoterminowe w perspektywie do
roku 2015 (i dalsze lata) w zakresie hałasu
- sukcesywne eliminowanie technologii i urządzeń przekraczających dopuszczalne normy
hałasu w przemyśle i transporcie,
6.9.
PowaŜne awarie przemysłowe
Wystąpienie powaŜnych awarii w zakładach gdzie są wytwarzane lub stosowane niebezpieczne substancje chemiczne, a takŜe podczas transportu takich substancji mogą spowodować katastrofalne skutki w środowisku naturalnym.
„Polityka ekologiczna państwa” w dziedzinie zapobiegania powaŜnym awariom przemysłowym zakłada, eliminowanie lub zmniejszenie
skutków dla środowiska i ludności z tytułu ich
zaistnienia, a takŜe doskonalenie istniejącego
systemu ratowniczego.
„Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego” za główny cel w tym
zakresie uznaje stworzenie skutecznego systemu
zapobiegania awariom przemysłowym oraz zmniejszenie negatywnych skutków dla środowiska
w przypadku ich wystąpienia.
„Program ochrony środowiska dla powiatu”
za najwaŜniejszy cel do osiągnięcia w tej dziedzinie stawia zmniejszenie zagroŜenia dla mieszkańców i środowiska na skutek awarii przemysłowych i transportu substancji niebezpiecznych
W chwili obecnej na terenie gminy Michałów nie ma zakładów naleŜących do kategorii
zakładów o duŜym i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowych.
Obowiązki związane z awariami przemysłowymi spoczywają głównie na prowadzącym
taki zakład oraz na organach Państwowej StraŜy
PoŜarnej. Zgodnie z zapisami POŚ kaŜdy zakład
stwarzający takie ryzyko musi zostać zgłoszony
do właściwych organów PSP. Zgłoszenie to musi
 4384 
Poz. 1004
zostać przekazane do wiadomości Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska. Prowadzona ewidencja zakładów powinna być systematycznie weryfikowana.
Do obowiązków prowadzącego zakład, który
stwarza takie zagroŜenie naleŜy:
- w przypadku zakładów o duŜym ryzyku wystąpienia awarii - opracowanie raportu o
bezpieczeństwie i wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego oraz dostarczenie Komendantowi Wojewódzkiemu PSP informacji niezbędnych do opracowania zewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego;
- w przypadku zakładów o zwiększonym i duŜym ryzyku wystąpienia awarii - opracowanie programu zapobiegania powaŜnym awariom przemysłowym.
Z punktu widzenia naraŜenia mieszkańców
na skutki ewentualnych awarii przemysłowych
największe znaczenie mają zewnętrzne plany
operacyjno-ratunkowe dla terenów otaczających
zakłady o duŜym ryzyku wystąpienia awarii. Plany te leŜą w gestii Komendanta Wojewódzkiego
PSP, który opracowuje je na podstawie informacji uzyskanych od zakładów.
Istotne zagroŜenie niesie ze sobą załadunek i transport niebezpiecznych substancji. Pojazdy przewoŜące te substancje powinny być
odpowiednio przystosowane i systematycznie
kontrolowane. Trasy przewozu powinny być tak
wyznaczone aby unikać terenów gęsto zaludnionych oraz stref ochrony ujęć wody. Powinny teŜ
być wyznaczone i oznakowane specjalne miejsca
postojowe. Wyznaczone trasy przewozu powinny być uwzględnione w planie zagospodarowania przestrzennego gminy.
W przypadku zaistnienia awarii szybkie i
skuteczne usunięcie zagroŜenia zaleŜy od właściwie przeprowadzonej akcji ratowniczej. Istotne jest opracowanie planu informowania społeczeństwa o zagroŜeniu oraz kształtowanie odpowiednich postaw i zachowań wśród mieszkańców gminy.
Polityka Ekologiczna Państwa i Program
ochrony środowiska dla - województwa świętokrzyskiego przyjmują za jeden z podstawowych
celów edukację ekologiczną społeczeństwa oraz
zapewnienie powszechnego dostępu do informacji o środowisku.
Program ochrony środowiska dla powiatu
w zakresie edukacji ekologicznej za najwaŜniejsze cele uznał:
- podniesienie świadomości ekologicznej wszystkich grup społeczeństwa, polegające na wykształceniu nawyków wdraŜania zrównowaŜonego rozwoju oraz dbałości o stan środowiska i oszczędnego korzystania z jego zasobów,
Dziennik Urzędowy
 4385 
-
stworzenie powszechnego dostępu do informacji dotyczących problematyki ochrony
środowiska.
Edukacja ekologiczna będzie skierowana
do wszystkich grup społeczeństwa.
Działania priorytetowe w zakresie edukacji:
- podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz umoŜliwienie mu skutecznego udziału w ochronie środowiska, poprzez zamieszczanie informacji dotyczących
tej problematyki na witrynie internetowej,
- stworzenie powszechnego dostępu do informacji dotyczących problematyki ochrony
środowiska (broszury, publikacje, audycje,
reklama, foldery),
- poszerzenie zagadnień z zakresu ochrony
środowiska w programie zajęć obowiązkowych placówek oświatowych oraz tworzenie
sieci szkolenia fakultatywnego poprzez udział
w zajęciach terenowych, „zielonych szkołach”,
olimpiadach, konkursach, akcjach, imprezach
o tematyce ekologicznej, itp.,
- edukacja dorosłych, w tym zwłaszcza rolników oraz pracowników przedsiębiorstw, mająca na celu kształtowanie postaw proekologicznych poprzez: organizację szkoleń z zakresu m.in.: rolnictwa ekologicznego, agroturystyki, Kodeksu Dobrych Praktyk Rolniczych, zmian w rolnictwie w wyniku dostosowania do standardów UE, promocji wizualnej - ekologizacji i estetyzacji otoczenia, a
takŜe aktywizacji społeczności wiejskiej, racjonalnej gospodarki odpadami i wodnościekowej, oszczędności energii oraz wykorzystania ekologicznych źródeł energii, zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, hałasu, (współpraca ze Starostwem),
- działalność edukacyjna oraz pokazowa w
gospodarstwach ekologicznych i agroturystycznych, na imprezach masowych, we współpracy z WODR-em, właścicielami gospodarstw, Międzygminnym Związkiem „Pondzie”,
Stowarzyszeniami itp.
Istotną rolę przy rozpowszechnianiu wiedzy ekologicznej odgrywają szkoły. PoŜądane
jest większe zainteresowanie wprowadzaniem w
szkołach, autorskich programów edukowania
środowiskowego, udział w tzw. „zielonych szko-
Poz. 1004
łach”, olimpiadach, konkursach oraz działalność
szkolnych kół zainteresowań. Działania te mają
na celu kształtowanie świadomości ekologicznej
od najmłodszych lat, opartej na: szacunku dla
otaczającego środowiska, poznaniu współzaleŜności pomiędzy człowiekiem a środowiskiem,
przyjęciu postawy odpowiedzialności za jego
stan, potrzebie podejmowania praktycznych
działań na rzecz jego ochrony. Tematyka ekologiczna stanowi element wielu przedmiotów, a
skuteczność jej przekazu zaleŜy głównie od sposobu prowadzenia zajęć oraz od zaangaŜowania
nauczycieli i poziomu ich wiedzy.
Konieczne jest uwzględnianie problematyki ekologicznej w programach rozwoju turystyki
oraz objęcie edukacją ekologiczną zarówno organizatorów turystyki i wypoczynku (gospodarstwa agroturystyczne), jak i osób korzystających
z tych usług. WaŜną rolę do odegrania ma tu
Zarząd PPK, który poprzez swoją działalność
informacyjno-edukacyjną i wydawniczą, a zwłaszcza
edukację w bezpośrednim styku z naturą, przyczynia się do wzrostu świadomości ekologicznej.
WaŜną rolę w poszerzaniu świadomości
ekologicznej rolników spełnia rejonowy oddział
WODR w Pińczowie, który jest organizatorem
wielu szkoleń, kursów, pokazów, propagatorem
działań z zakresu estetyzacji gospodarstw wiejskich, aktywizacji społeczności wiejskiej. Utrzymuje równieŜ współpracę ze szkołami.
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska lokalne środki masowego przekazu powinny kształtować świadomość ekologiczną oraz
popularyzować zasady ochrony środowiska w
publikacjach i audycjach, filmach popularnonaukowych, artykułach proekologicznych oraz reklamie promującej produkty i działania przyjazne
środowisku.
NajwaŜniejszą barierą w rozwoju edukacji
ekologicznej jest brak środków finansowych.
Narodowy Program Edukacji Ekologicznej zakłada, Ŝe: 1,5-2 % środków na ochronę środowiska,
powinno być przeznaczone na działania edukacyjne. NaleŜałoby równieŜ dąŜyć do opracowania (w miarę moŜliwości finansowych) kolejnych
gminnych programów edukacji ekologicznej,
które wskazywałyby konkretne zadania edukacyjne
oraz podmioty odpowiedzialne za ich realizację.
7. Źródła finansowania Programu...
7.1.
Źródła i struktura finansowania
Pełne wdraŜanie „Programu...” będzie moŜliwe po stworzeniu sprawnego systemu jego finansowania. Podstawowymi źródłami finansowania
zadań proekologicznych będą: środki własne
inwestorów (budŜet gminy, podmioty gospodarcze), środki pochodzące z dotacji i programów
pomocowych - krajowych (NFOŚiGW, WFOŚiGW,
PFOŚiGW) i zagranicznych (fundusze strukturalne i spójności UE), wsparcie fundacji, osób prywatnych, firm. Źródłem finansowania przedsięwzięć ekologicznych mogą być teŜ kredyty udzielane np. przez Bank Ochrony Środowiska z dopłatami do oprocentowania przez fundusze
ochrony środowiska, kredyty komercyjne, kredyty konsorcjalne, kredyty międzynarodowych
Dziennik Urzędowy
instytucji finansowych np. Banku Światowego,
Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.
Głównymi źródłami pochodzenia środków finansowych, które będą przeznaczane na cele
ochrony środowiska są m.in.: fundusze ekologiczne, środki fundacji i programów pomocowych, własne środki inwestorów, budŜet centralny oraz budŜety samorządów. NaleŜy przy
tym podkreślić, Ŝe istotny cięŜar finansowania
inwestycji infrastrukturalnych spada na barki
gmin, które często finansują je z kredytów zaciąganych w bankach komercyjnych i w międzynarodowych instytucjach finansujących.
Zasadniczym celem NFOŚiGW jest wspieranie finansowe przedsięwzięć podejmowanych
dla poprawy jakości środowiska w dziedzinie:
ochrony wód, gospodarki wodnej, ochrony powietrza, ochrony powierzchni ziemi, leśnictwa,
ochrony przyrody i krajobrazu, geologii, górnictwa, edukacji ekologicznej. Rolą WFOŚiGW jest
wspieranie finansowe przedsięwzięć proekologicznych o zasięgu regionalnym podejmowanych takŜe dla poprawy jakości środowiska w
poszczególnych jego komponentach. Narodowy
i Wojewódzki FOŚiGW udzielają pomocy w postaci dotacji i niskoprocentowych poŜyczek, które
mogą być umarzane do 50 %. Powiatowy i
Gminny FOŚiGW słuŜy dofinansowaniem przedsięwzięć o charakterze proekologicznym słuŜących społeczeństwu powiatu i gminy.
DuŜe moŜliwości dla gmin w zakresie
ochrony środowiska daje ustawa o Funduszu
Rozwoju Inwestycji Komunalnych z dnia 12 grudnia
2003 roku (Dz. U. Nr 222 poz. 2218). Ze środków
tego funduszu mogą być udzielane preferencyjne
kredyty, przeznaczone na przygotowanie przez
gminy i związki gmin projektów inwestycji komunalnych, przewidzianych do współfinansowania z funduszy Unii Europejskiej. Do projektów tych zalicza się studium wykonalności inwestycji, analizę kosztów i korzyści oraz pozostałą
dokumentacje projektową, analizy, ekspertyzy i
studia niezbędne do realizacji inwestycji. Kredyt
udzielany jest pod warunkiem pozytywnego
rozpatrzenia poprzez Bank Gospodarstwa Krajowego wniosku złoŜonego przez inwestora. Przy
opiniowaniu wniosku BGK uwzględnia kryteria
przyjęte w ramach programów operacyjnych,
finansowanych ze środków Unii Europejskiej.
Przyjęto, Ŝe wysokość poŜyczek nie moŜe przekroczyć 80 % zaplanowanych kosztów netto inwestycji, nie więcej niŜ 500 tys. zł. na jeden projekt. Kredyt moŜe być wypłacony jednorazowo
lub w ratach.
Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych powstał na
mocy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 roku. Fundusz ten
dzieli się na terenowy i centralny. Środkami
Funduszu centralnego dysponuje Minister Rol-
 4386 
Poz. 1004
nictwa i Rozwoju Wsi. Środkami funduszu terenowego dysponuje samorząd województwa.
Dochodami Funduszu są związane z wyłączeniem z produkcji gruntów rolnych:
- naleŜności,
- opłat rocznych,
- opłaty z tytułu niewykonania obowiązku zdjęcia
i wykorzystania próchniczej warstwy gleby,
- opłaty oraz naleŜności i opłaty roczne podwyŜszone w wyniku:
- wyłączenia gruntów z produkcji niezgodnie z przepisami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych,
- w sytuacjach stwierdzenia, iŜ grunty
przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele
nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji.
Własnością Funduszu centralnego staje się 20 %
środków uzyskiwanych z wymienionych źródeł,
pozostałe środki zasilają fundusze terenowe.
Celem funkcjonowania funduszu jest podejmowanie działań słuŜących ochronie, rekultywacji i
poprawie jakości gruntów rolnych. Realizuje się go
poprzez finansowanie m.in. następujących działań:
- budowę i renowację zbiorników wodnych
słuŜących małej retencji,
- wdraŜanie i upowszechnianie wyników prac
naukowo-badawczych związanych z ochroną
gruntów rolnych,
- rekultywacja na cele rolnicze gruntów, które
utraciły lub zmniejszyły wartość uŜytkową,
- rolnicze zagospodarowanie gruntów zrekultywowanych,
- uŜyźnianie gleb o niskiej wartości produkcji,
ulepszanie rzeźby terenu i struktury przestrzennej gleb, przeciwdziałanie erozji gleb
na gruntach rolnych.
Istotne znaczenie w udzielaniu wsparcia
finansowego w formie dotacji lub poŜyczek ma
Fundacja „Ekofundusz”. Jest to fundacja powołana w 1992r. przez ministra Finansów. Jej zadaniem jest efektywne zarządzanie środkami finansowymi pochodzącymi z zamiany części zagranicznego długu na wspieranie inwestycji proekologicznych (ekokonwersja długu).
Środki finansowe EkoFunduszu mogą być
wykorzystywane w następujących sektorach:
- ochrona powietrza - ograniczenie emisji i
transgranicznego transportu SO2 i NOx;
- ochrona wód - zmniejszenie spływu zanieczyszczeń obszarowych, ochrona zasobów
wody pitnej, ochrona GZWP przed infiltracją
zanieczyszczonych wód powierzchniowych;
- ochrona klimatu - ograniczenie emisji gazów
powodujących zmiany klimatyczne, oszczędność energii i poprawa efektywności jej
wykorzystania, wykorzystanie odnawialnych
źródeł energii;
Dziennik Urzędowy
-
-
ochrona róŜnorodności biologicznej - ochrona lub renaturyzacja ekosystemów najcenniejszych przyrodniczo oraz ochrona gatunków roślin i zwierząt zagroŜonych wyginięciem;
gospodarka odpadami i rekultywacja gleb
zanieczyszczonych - tworzenie kompleksowych systemów gospodarki odpadami obsługujących 50-250 tys. mieszk., eliminacja
powstawania odpadów niebezpiecznych w
przemyśle (promocja „czystych technologii”),
likwidacja składowisk odpadów, rekultywacja gleb zanieczyszczonych odpadami niebezpiecznymi.
Fundusze strukturalne Unii Europejskiej.
Komisja Europejska proponuje, aby priorytety
polityki strukturalnej w latach 2007-2013 były
osiągane w ramach trzech nowych celów:
- konwergencja,
- regionalna konkurencyjność i zatrudnienie
- współpraca terytorialna.
Źródłami finansowania nowej polityki są trzy
fundusze:
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego,
- Europejski Fundusz Społeczny
- Fundusz Spójności.
Narodowa Strategia Spójności (1SS) (Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia) to dokument
strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdraŜania funduszy
unijnych:
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
(EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego
(EFS) oraz Funduszu Spójności w ramach budŜetu Wspólnoty na lata 2007-13.
Celem strategicznym NSS (NSRO) jest „tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności
gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia
oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej”.
Cel strategiczny osiągany będzie poprzez realizację horyzontalnych celów szczegółowych.
Celami horyzontalnymi NSS (NSRO) są:
- Poprawa jakości funkcjonowania instytucji
publicznych oraz rozbudowa mechanizmów
partnerstwa,
- Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej,
- Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe
znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski,
- Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie
sektora wytwórczego o wysokiej wartości
dodanej oraz rozwój sektora usług,
 4387 
-
Poz. 1004
Wzrost konkurencyjności polskich regionów
i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej,
Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach
wiejskich.
Banki
WaŜne miejsce na rynku finansowania inwestycji proekologicznych odgrywają banki,
które coraz częściej rozszerzają swoją ofertę o
kredyty preferencyjne przeznaczone na przedsięwzięcia proekologiczne. Szczególne miejsce
ma tu Bank Światowy i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.
Program Aktywizacji Obszarów Wiejskich
(PAOW) jest realizowany w oparciu o umowę
kredytową podpisaną między Rzeczpospolitą
Polską a Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju. Obok programu SAPARD jest to
drugi z duŜych programów, jakie wspierają restrukturyzację obszarów wiejskich w Polsce.
Nadrzędnym celem tego programu jest tworzenie nowych, pozarolniczych miejsc pracy na
obszarach wiejskich poprzez program inwestycji
w infrastrukturę techniczną na tych obszarach
oraz edukację, szkolenia i udzielanie mikropoŜyczek mieszkańcom wsi.
Struktura finansowania.
Wyliczenia przeprowadzone w „Programie
ochrony środowiska dla woj. Świętokrzyskiego”
wskazują, iŜ ciągu kilku najbliŜszych lat struktura
finansowania inwestycji i zadań z zakresu ochrony środowiska będzie wyglądała następująco:
- Inwestycja 100 %
- w tym udział:
budŜet gminy ok. 10 %,
środki własne inwestorów i kredyty bankowe ok. 13 %,
NFOŚiGW, WFOŚiGW, PFOŚiGW, GFOŚiGW
ok. 28 %,
fundusze UE ok. 47 %,
budŜet państwa ok. 2 %.
Z duŜym prawdopodobieństwem moŜna
jednak stwierdzić, iŜ struktura finansowania
„Programu...” nie zmieni się zasadniczo równieŜ
w ciągu najbliŜszych 10 lat. Nasuwa się więc
oczywisty wniosek, iŜ wszelkie działania gminy
w zakresie finansowania wszelkich przedsięwzięć muszą być planowane ściśle i z dalekim
wyprzedzeniem czasowym. Środki własne ewentualnie w połączeniu ze środkami uzyskanymi z
kredytów, mogą pokryć jedynie realizację niewielkich zadań. Konieczne jest więc zabezpieczenie realizacji większych zadań poprzez pozyskanie dotacji.
Dziennik Urzędowy
 4388 
7.2.
Szacunkowe koszty realizacji „Programu...”
Oszacowanie kosztów większości działań
jest niezwykle trudnym zadaniem ze względu na
złoŜony system finansowania oraz niedobór
informacji umoŜliwiających dokładną wycenę
kosztów. Brak jest teŜ dokładnych danych o
wszystkich wydatkach poniesionych dotychczas
przez róŜne instytucje finansujące (fundusze, inwestorzy prywatni, władze wszystkich szczebli, banki).
PoniŜej przedstawiono listę najwaŜniejszych przedsięwzięć proekologicznych, która ma
charakter otwarty. Dopuszcza się realizację innych inwestycji nie wskazanych w poniŜszej
tabeli, ale mieszczących się w ramach ogólnych
kierunków działań nakreślonych - w Programie ....
Poz. 1004
Będzie ona sukcesywnie korygowana i uzupełniana w miarę napływu informacji w wyniku
monitoringu realizacji Programu ....
Przedstawiona poniŜej lista w głównej
mierze wymienia przedsięwzięcia przewidziane
do realizacji, zgłoszone przez gminę i wytyczone
w Programie ochrony środowiska dla powiatu.
Wielkości przedstawione poniŜej nie dają jednak
pełnego obrazu finansowania działań z zakresu
ochrony środowiska, gdyŜ część z nich jest finansowana z prywatnych źródeł, które nie są
ewidencjonowane i z tego powodu nie mogą
zostać ujęte w zestawieniach finansowych (np.
osoby prywatne, właściciele firm - zmiana systemów ogrzewania, wymiana okien, ograniczenie zuŜycia zasobów).
Tabela 8. Lista przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na terenie gminy Michałów
Lp
1.
Szacunkowe
koszty
Opis przedsięwzięcia
WdroŜenie programów rolno-środowiskowych
Termin
realizacji
b.d.
2010-2015
Źródła finansowania
Fundusze strukturalne, budŜet państwa
Poakcesyjny
program
wsparcia
obszarów wiejskich
2.
Usługi integracji społecznej
236 030 zł
od 2008
3.
Kontynuacja oraz poszerzanie oferty szkoleniowej w
zakresie gospodarowania metodami ekologicznymi,
agrotury styki, ekologizacji otoczenia oraz kształtowania
postaw proekologicznych
10 zł x ilość uczestników
x ilość godzin
proces ciągły
BudŜet gminy, PFOŚiGW, Starostwo,
WODR, ARiMR, ZPPK, WFOŚiGW,
sponsorzy
4.
Organizacja imprez masowych, rozwijających świadomość ekologiczną
Jednodniowa impreza dla
gminy - ok. 10 tys. zł.
proces ciągły
BudŜet gminy, starostwo powiatowe,
środki
własne
Związku
Gmin,
PFOŚiGW, sponsorzy
bd.
od 2008r.
5.
I - zwodociągowanie miejscowości:
Michałów - Betlejem; Michałów Hyłka; Pawłowice,
Tur Dolny; Tur Piaski; Tur Górny; Zawale Niegosławskie; Jelcza Mała; Jelcza Wielka; WrocieryŜ; Sędowice
II - zwodociągowanie miejscowości
Góry-Nowa Wieś; Góry-Bujnówka; Sadkówka; Kołków; Polichno; Przecławka; Tomaszów, Węchadłów
6. Ochrona zasobów i jakości wód podziemnych - kontrola
właściwej eksploatacji ujęć, oszczędna eksploatacja wód
podziemnych (współpraca ze starostwem)
7. Budowa kanalizacji sanitarnej (podłączenie do oczyszczalni w Pińczowie)
8. Renowacja boiska w Pawłowicach*
9. Czyszczenie stawu Przecławka*
10. Zakup worków na śmieci w ramach akcji sprzątanie
świata*
b.d.
BudŜet gminy,
zadania ciągłe Środki własne
bd.
po 2008r.
1617 zł
2134 zł
2007
2007
BudŜet gminy,
środki UE
GFOŚ
GFOŚ
23,50
2007
GFOŚ
budŜet
państwa,
Źródło: Program ochrony środowiska dla powiatu pińczowskiego, dane uzyskane w UG Michałów, * - zadanie realizowane w 2007r
8. WdraŜanie i monitoring realizacji „Programu...”
Bezpośrednią odpowiedzialność za wdraŜanie programu ponosi Wójt i działający z jego
upowaŜnienia kierownicy jednostek organizacyjnych Urzędu Gminy Michałów.
Realizacja szeregu zadań wymaga współdziałania władz gminy, administracji samorządowej szczebla powiatowego i wojewódzkiego,
przedsiębiorców. Wymaga takŜe szerokiego
wsparcia społecznego, w tym organizacji ekologicznych. Uczestnikiem realizacji Programu...
będą takŜe: administracja specjalna - zajmująca
się kontrolą przestrzegania prawa w zakresie
ochrony środowiska, prowadząca monitoring
jego stanu oraz administrująca poszczególnymi
komponentami środowiska (Wojewódzki Inspek-
torat Ochrony Środowiska w Kielcach, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie,
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w
Radomiu) oraz jednostki dysponujące celowymi
środkami finansowymi (np. Fundusze Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa).
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska szczegółowe informacje o realizacji „Programu...”, Wójt będzie przedkładał Radzie Gminy co 2 lata. Będzie wówczas takŜe moŜliwość
zmian w zapisach gdyŜ cele i zadania „Programu...” mogą i będą ulegać zmianie, wraz ze
zmieniającą się sytuacją prawną, społeczną,
gospodarczą czy stanem środowiska.
Dziennik Urzędowy
Jednym z elementów procesu wdraŜania
„Programu...” jest jego monitorowanie, polegające na ciągłej obserwacji i kontroli realizacji
jego zadań. Monitoring taki powinny sprawować
odpowiedzialne słuŜby podległe Wójtowi oraz
równolegle organizacje społeczne. Organizacje
społeczne prowadzące monitoring winny wobec
tego uczestniczyć takŜe w sprawozdaniach o
realizacji Programu ochrony środowiska..., które
Wójt będzie składał przed Radą Gminy.
WaŜny jest dobór odpowiednich wskaźników monitorujących postępy wdraŜania Programu.... Przykłady takich wskaźników dla poszczególnych dziedzin przedstawiono poniŜej.
Środowisko przyrodnicze i ochrona przyrody:
- Powierzchnia obszarów chronionych;
- Powierzchnia obszarów objętych programem Natura 2000;
- Ilość kontroli przeprowadzonych w zakresie
przestrzegania przepisów o ochronie przyrody,
- Ilość obiektów poddanych ochronie,
- Powierzchnia zadrzewień i zakrzewień,
- Liczba zmodernizowanych lub poddanych
konserwacji obiektów melioracyjnych.
Surowce mineralne:
- Ilość zrealizowanych przedsięwzięć oraz powierzchnia terenów zrekultywowanych (ha).
Powietrze atmosferyczne:
- liczba kotłowni ekologicznych, liczba zmodernizowanych kotłowni,
- tempo zmniejszania się udziału gospodarstw
korzystających z palenisk węglowych,
- liczba gospodarstw (mieszkańców) stosujących
urządzenia lub systemy energooszczędne,
Zasoby wodne i gospodarka wodno-ściekowa:
- Jakość wody do picia,
- Jakość wód podziemnych i powierzchniowych,
- Procent zwodociągowania gminy,
- Długość sieci kanalizacyjnej, ilość gospodarstw przyłączonych do kanalizacji,
- Liczba źródeł punktowych odprowadzania
ścieków,
- Ilość wód podziemnych, dobrej jakości, zuŜyta w procesach produkcyjnych,
Ochrona powierzchni ziemi i gleb:
- Powierzchnia terenów poddanych zabiegom
agrotechnicznym i pracom rekultywacyjnym.
- powierzchnia
terenów
zdegradowanych
wymagających rekultywacji;
- powierzchnia gleb ściśle chronionych wyłączona z produkcji rolnej (ha);
 4389 
Poz. 1004
Lasy:
- Wskaźnik lesistości,
- Powierzchnia gruntów zalesionych w poszczególnych latach,
- powierzchnia przeznaczona do zalesienia,
- Liczba poŜarów i stopień zniszczeń lasów.
Gospodarka odpadami:
- procent składowanych odpadów przemysłowych i komunalnych.
Hałas i wibracje:
- Liczba ludności poddana ponadnormatywnemu lub uciąŜliwemu oddziaływaniu hałasu,
- Tempo redukcji oddziaływania hałasu na
mieszkańców.
Promieniowanie elektromagnetyczne:
- Ilość instalacji emitujących pola elektromagnetyczne o znaczących parametrach.
PowaŜne awarie przemysłowe i drogowe:
- liczba zdarzeń o charakterze powaŜnej awarii
przemysłowej
Edukacja ekologiczna:
- Liczba i nakład publikacji promujących walory przyrodnicze gminy oraz dotyczących
ochrony środowiska,
- Długość szlaków turystycznych - pieszych,
rowerowych. Ilość ścieŜek dydaktycznych,
- Liczba przeprowadzonych akcji, kampanii,
szkoleń i ilość uczestników;
- Liczba szkół uczestniczących w konkursach
związanych z ochroną środowiska,
- Liczba działań wspólnych z organizacjami
ekologicznymi,
- Liczba osób korzystających z danych o środowisku i jego ochronie,
- Stopień akceptacji społecznej przedsięwzięć
z zakresu ochrony środowiska,
- Ilość interwencji środowiskowych zgłaszanych przez mieszkańców,
- Liczba rolników, którzy prowadzą gospodarstwa eko- i agroturystyczne lub inne o preferencjach ekologicznych,
- Liczba podmiotów legitymujących się wyróŜnieniami lub formalnymi standardami
ekologicznymi,
- Liczba zakładów posiadających certyfikaty
ISO 14000 lub równorzędne.
Szczególnie waŜnym dla oceny wdraŜania
„Programu...” jest monitoring stanu środowiska
prowadzony w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, będącego systemem pozyskiwania, gromadzenia, przetwarzania i udostępniania informacji. Odniesieniem winien być
stan środowiska na koniec 2006 roku przedstawiony przez WIOŚ Kielce.
9. Streszczenie programu ochrony środowiska dla Gminy Michałów
Program ochrony środowiska dla gminy
Michałów jest dokumentem ujmującym proble-
matykę ekologiczną na obszarze gminy, który
jednocześnie podejmuje próbę sprecyzowania
Dziennik Urzędowy
 4390 
zadań dla wszystkich podmiotów działających w
tej dziedzinie na lata 2008-2012 i w perspektywie
do roku 2015.
W opracowaniu przedstawiono stan środowiska przyrodniczego na terenie gminy Michałów, dokonano jego oceny (porównanie
z istniejącymi wymogami-przepisami) i na tej
podstawie zaprojektowano szereg działań niezbędnych do przeprowadzenia w gminie.
Pewne kwestie w zakresie ochrony środowiska określają: połoŜenie, zagadnienia związane z wodami powierzchniowymi i podziemnymi
(m.in. zaopatrzenie w wodę pitną), budowa geologiczna jej obszaru oraz klimat. Dane dotyczące
gminy pochodzą z: Urzędu Gminy w Michałowie
oraz opracowań archiwalnych (m.in. Studium
uwarunkowań...).
W gminie moŜna wyróŜnić kilka obszarów
gdzie wyraźnie widać pewne opóźnienia w kwestii wspierania ochrony środowiska. Do obszarów tych naleŜą:
- gospodarka wodno-ściekowa - konieczność
rozwoju sieci wodociągowej i budowy kanalizacyjnej;
- ochrona powietrza atmosferycznego - obniŜanie wielkości emisji gazów i pyłów pochodzących z palenisk domowych, kotłowni węglowych, środków transportu; (Zbyt niski jest
udział innych źródeł energii, choć w ostatnich latach zauwaŜa się wzrost zainteresowania ogrzewaniem olejowym); Barierą do
zmiany systemu ogrzewania są wysokie ceny gazu i oleju opałowego.
- gospodarka leśna - racjonalna gospodarka
zasobami leśnymi uwzględniająca ich ochronę, walory przyrodnicze i moŜliwość rozwoju turystyki i przemysłu drzewnego. (Problemy są następujące: brak kompleksowych
zabiegów pielęgnacyjnych w lasach prywatnych, zaśmiecanie lasów, zanieczyszczanie
powietrza powodujące podatność drzew na
choroby oraz poŜary przy niedoborze leśnych zbiorników retencyjnych);
- edukacja ekologiczna, która wprawdzie nie
przekłada się natychmiast na stan środowi-
Poz. 1004
ska naturalnego, lecz jest działaniem koniecznym dla przekazania przyszłym pokoleniom czystego środowiska.
NajwaŜniejsze cele ekologiczne wyróŜnione
dla gminy to m.in.:
- ochrona zasobów wodnych i gospodarka
wodno-ściekowa: rozbudowa sieci wodociągowej; budowa kanalizacji; likwidacja niezorganizowanych zrzutów ścieków; ochrona
jakości i ilości wód podziemnych, oszczędna
ich eksploatacja;
- ochrona przyrody: działania w celu objęcia
ochroną najcenniejszych obiektów i obszarów; zalesianie nieuŜytków i słabych uŜytków
rolnych; podjęcie działań w celu: właściwego
zagospodarowania dolin rzecznych, łąk, lasów, zarośli, renaturyzacja ekosystemów;
- ochrona powietrza atmosferycznego: propagowanie wprowadzania nowych, niskoemisyjnych technologii; montaŜ urządzeń odpylających i redukujących emisję gazów; propagowanie zamiany standardowych nośników energii (węgiel, miał, koks) na bardziej
ekologiczne (gaz, olej);
- ochrona powierzchni ziemi i gleb: ochrona
naturalnej rzeźby i wartości estetycznych
krajobrazu; przezorność w udostępnianiu terenów - zwłaszcza cennych przyrodniczo- dla
działalności gospodarczej;
- ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym: Sporządzenie rejestrów terenów zagroŜonych promieniowaniem elektromagnetycznym;
- edukacja ekologiczna: promocja gospodarstw
agroturystycznych; propagowanie metod produkcji rolnej przyjaznych środowisku, szczególnie na terenach objętych formami ochrony przyrody; dostosowanie form edukacji
ekologicznej do potrzeb róŜnych grup społeczeństwa.
Realizacja programu pozostaje w zakresie
Wójta, który co 2 lata ma przedkładać Radzie
Gminy sprawozdanie z realizacji przedmiotowego programu.
10. Spis literatury
1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Michałów, Warszawa 2001r., Narodowa Fundacja
Ochrony Środowiska
2. Aktualizacja charakterystyki stanu środowiska przyrodniczego gminy Michałów, Pińczów 2001r. Zarząd Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach
3. Prognoza oddziaływania na środowisko do
projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Michałów, li-
piec 2003r. Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Miast i Osiedli „Teren” Sp. z o.o.
4. Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych
w Polsce wg stanu na 31 XII 2002r.), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2003r.
5. Koncepcja programowa wodociągów w
gminie Michałów, 2000r. EKOTERRA Sp. z o.o.
6. Plan Gospodarki odpadami dla powiatu pińczowskiego. Instytut Gospodarki Surowcami
Mineralnymi i Energią. PAN Kraków, 2008r.
Dziennik Urzędowy
7. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Michałów,
wrzesień 2004.
8. Program ochrony środowiska dla powiatu
pińczowskiego, 2008. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków
9. Program ochrony środowiska dla województwa świętokrzyskiego, 2007.
10. Program rozwoju turystyki w województwie
świętokrzyskim do 2004 roku. Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, 2001.
11. Rocznik statystyczny województwa świętokrzyskiego, 2002; 2006. Urząd Stat. w Kielcach.
12. Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w roku 2000. Raport. 2001. Insp.
Ochr. Środow., Wydz. Środow. i Roln. Święt.
Urzędu Woj. w Kielcach. Bibliot. Monit. Środow., Kielce.
13. Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w roku 2006. Raport. 2007. Insp.
Ochr. Środow., Wydz. Środow. i Roln. Święt.
Urzędu Woj. w Kielcach. Bibliot. Monit. Środow., Kielce.
14. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Michałów (Województwo Świętokrzyskie). Część A
- Diagnoza Stanu Uwarunkowania Przestrzennego Gminy Michałów. Narodowa
Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa
styczeń 2001.
15. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Michałów (Województwo Świętokrzyskie). Synteza.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska,
Warszawa listopad 2002.
16. Ustawa z dn. 27 kwietnia 2001r. - Prawo
ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627
z późn. zm.).
17. Ustawa z dn. 27 kwietnia 2001r. o odpadach
(Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.).
18. Ustawa z dn. 27 lipca 2001r. o wprowadzeniu
ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy
o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw
(Dz. U. Nr 100, poz. 1085).
19. Ustawa z 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880)
20. Ustawa z dn. 7 czerwca 2001r. o zbiorowym
zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747 z
późn. zm.).
21. Ustawa z dn. 18 lipca 2001r. - Prawo wodne
22. Ustawa z dn. 4 lutego 1994r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96
z późn. zm.).
23. USTAWA z dn. 13 września 1996r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach - (Dz. U.
Nr 132, poz. 622 z późn. zm.).
 4391 
Poz. 1004
24. Ustawa z dn. 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80,
poz. 717).
25. Ustawa z dn. 28 września 1991r. o lasach
26. Ustawa z dn. 8 czerwca 2001r. o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesień (Dz. U. Nr 73,
poz. 764 z późn. zm.).
27. Wyniki oceny jakości powietrza i klasyfikacji
stref w województwie świętokrzyskim w roku 2002. WIOŚ, Kielce, 2003.
28. Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego w roku
2002. Urząd Statystyczny w Kielcach, Kielce
listopad 2003.
29. Wytyczne sporządzania programów ochrony
środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym, 2002. Min. Środow., Warszawa.
30. Wytyczne dotyczące zasad i zakresu uwzględniania zagadnień ochrony środowiska w
programach sektorowych, 2002. Rada Ministrów, Warszawa.
31. Chmielewska B., 1992 - Zadrzewienia śródpolne. Aura nr 6: 19.
32. Dyduch-Falniowska A. i in., 1999 - Ostoje
przyrody w Polsce. Inst. Ochr. Przyr., PAN,
Kraków.
33. Górny M., 1993. Rola zadrzewień w krajobrazie rolniczym, [w:] Rolnictwo ekologiczne.
Od teorii do praktyki (red. U. Sołtysiak).
Stow. Ekoland, Warszawa
34. Kleczkowski A.S. Mapa Obszarów Głównych
Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) w
Polsce wymagających szczególnej ochrony
w skali 1:500 000, 1990. AGH w Krakowie.
35. Kondracki J Geografia Regionalna Polski,
Wyd. Naukowe PAN, Warszawa 2002r.
36. Liro A. (red.), 1998 - Strategia wdraŜania
krajowej sieci ekologicznej ECONET - Polska.
Wydawnictwo Fundacja IUCN - Poland, Warszawa..
37. Przybyłowski K., 1992. Kształtowanie krajobrazu rolniczego. Ochrona środowiska terenów rolnych. Aura, nr 1
38. Rogowski P., Strumieńska E., Tkaczuk U.,
Wojasiewicz D., 2002 - Ocena stanu czystości
wód powierzchniowych województwa świętokrzyskiego w roku 2002. Inspekcja Ochr.
Środow., Woj. Insp. Ochr. Środow. w Kielcach.
39. Sidło P. O., Stachurski M., Wójtowicz B.,
2000 - Przyroda województwa świętokrzyskiego. Kielce.
40. Wojciechowski K.; - Natura 200 w województwie świętokrzyskim; Pracownia na rzecz
wszystkich istot, 2003/2004
41. Program małej retencji dla woj. świetokrzyskiego - 2005r /IMS - InŜynieria Kielce
Dziennik Urzędowy
 4392 
Poz. 1004
Załącznik Nr 2
Plan gospodarki odpadami dla Gminy Michałów na lata 2008-2012
1.
Wstęp
Charakterystyka obszaru gminy Michałów w nawiązaniu do gospodarki odpadami
2.1. PołoŜenie geograficzne
2.2. Sytuacja demograficzna
2.3. Sytuacja gospodarcza
2.4. Warunki glebowe w aspekcie gospodarowania odpadami
2.5. Warunki hydrologiczne pod kątem lokalizacji instalacji gospodarowania odpadami
2.6. Warunki geologiczne i hydrogeologiczne
2.7. Stan środowiska przyrodniczego i jego ochrona
3.
Analiza obecnego stanu gospodarki odpadami w gminie
3.1. Gospodarka odpadami komunalnymi
3.2. Odpady wytworzone w sektorze gospodarczym
3.3. Odpady niebezpieczne
3.4. Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa istniejących instalacji i urządzeń do odzysku i
unieszkodliwiania odpadów
3.5. Opis realizacji obowiązków przez posiadaczy odpadów
3.6. Opis istniejących systemów gospodarki odpadami w gminie
4.
Prognozowane zmiany w gospodarce odpadami
4.1. Odpady wytwarzane w sektorze komunalnym i usługach
4.1.1. Odpady komunalne
4.1.2. Odpady opakowaniowe
4.1.3. Komunalne osady ściekowe
4.1.4. Odpady niebezpieczne wytworzone w sektorze komunalnym
4.2. Odpady wytwarzane w sektorze gospodarczym
5.
ZałoŜone cele w gospodarowaniu odpadami
5.1. Odpady wytwarzane w sektorze komunalnym
5.1.1. Cele krótkookresowe 2008-2012
5.2. Odpady wytwarzane w sektorze gospodarczym
5.2.2. Cele długookresowe 2013-2019
6.
Proponowany system gospodarki odpadami
6.1. Sektor komunalny
6.2. Sektor gospodarczy
7.
Działania wspomagające, programy i plany w zakresie gospodarowania odpadami
7.1. Program usuwania wyrobów zawierających azbest
8.
Wskazanie instrumentów finansowych słuŜących realizacji zamierzonych celów
9.
Harmonogram realizacji zadań i uruchamiania środków finansowych
10. System monitoringu i oceny realizacji planu
Dziennik Urzędowy
11.
12.
13.
14.
15.
 4393 
Poz. 1004
Analiza oddziaływania projektu planu na środowisko
11.1. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji planu
11.2. Wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko
Streszczenie planu gospodarki odpadami dla gminy Michałów
Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami na terenie gminy Michałów
Spis tabel i rycin
Literatura
1. Wstęp
Przepisy ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r. art. 14 (Dz. U. nr 62, poz. 628 z późniejszymi zmianami), wprowadzają obowiązek
sporządzenia planów na szczeblu krajowym,
wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Plany te
powinny być aktualizowane nie rzadziej niŜ co 4 lata.
Pierwszy plan gospodarki odpadami dla gminy
Michałów został opracowany w 2004r.
Obecna aktualizacja planu gospodarki odpadami dla gminy Michałów została opracowana w trybie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie środowiska oraz przepisach o
odpadach i obejmuje wszystkie rodzaje odpadów powstających na terenie gminy.
Podstawowym zadaniem do zrealizowania
w najbliŜszych czterech latach, podobnie jak
poprzednio jest uporządkowanie gospodarki
odpadami na terenie gminy. Obejmuje ono między innymi wprowadzenie selektywnej zbiórki
odpadów, a takŜe szeroko pojętą edukację ekologiczną mieszkańców.
W planie gospodarki odpadami przedstawiono:
- aktualny stan gospodarki odpadami w gminie;
- najwaŜniejsze problemy związane z gospodarką odpadami i ich systematyczne rozwiązywanie:
- propozycje działań związanych z gospodarką
odpadami, które powinny być podejmowane
natychmiast oraz w bliŜszej i dalszej perspektywie.
Podstawowym zadaniem do zrealizowania
w najbliŜszych czterech latach jest uporządkowanie gospodarki odpadami. W szczególności
dotyczy to rozwinięcia selektywnej zbiórki odpadów u „źródła” oraz utworzenia Gminnego Punktu
Zbierania Odpadów Niebezpiecznych (GPZON).
Plan gospodarki odpadami dla gminy Michałów obejmuje wszystkie rodzaje odpadów
wytwarzanych na terenie gminy.
Przy opracowaniu PGO uwzględniono regulacje prawne w zakresie gospodarki odpadami.
Charakterystyka obszaru gminy Michałów w nawiązaniu do gospodarki odpadami
2.1.
PołoŜenie geograficzne
Gmina Michałów połoŜona jest w południowej części województwa świętokrzyskiego,
zajmuje powierzchnię 114,09 km2 tj. 11 409 ha r.
W skład gminy wchodzi 20 sołectw. Według
stanu na koniec 2007r. gminę zamieszkiwało
4864 osób. W 2004r gminę zamieszkiwało
5094 osoby. W okresie tym ubyło 230 osób.
Gmina od południa graniczy z gminą Działoszyce, od wschodu - z gminą Pińczów, od północy - z gminą Imielno, natomiast od zachodu z gminą Wodzisław (dwie ostatnie gminy naleŜą
do powiatu jędrzejowskiego).
npm. stanowi wyŜynę w stosunku do sąsiadujących subregionów: Doliny Nidy i PłaskowyŜu
Klimat gminy jest charakterystyczny dla
całego obszaru Niecki Nidziańskiej - łagodny,
bez gwałtownych skoków temperatury (średnia
temperatura roczna 7-7,6o C) i o stosunkowo
małej ilości opadów (średnia roczna ilość 570 mm).
2.2.
Sytuacja demograficzna
Według danych uzyskanych w Urzędzie
Gminy Michałów, na koniec 2007 w gminie zamieszkiwało 4 864 osoby. Wskaźnik zaludnienia
gminy jest bardzo niski - wynosi 42,6 osób/km2'
przy średnich 73,6 osób/km2 w powiecie pińczowskim, 113,8 osób/km2 w województwie świętokrzyskim oraz 124 osoby/km2 w kraju.
Michałów jest gminą wiejską. Najliczniej
zamieszkane miejscowości to: Michałów, Sędowice, Węchadłów, Góry i WrocieryŜ. Najmniej
osób zamieszkuje w miejscowościach: Zawale
Niegosławskie, Sadkówka oraz Karolów.
W tabeli 1 podano liczbę ludności gminy
z uwzględnieniem poszczególnych sołectw wg
stanu na koniec 1999r i 2007r
Dziennik Urzędowy
 4394 
Poz. 1004
Tabela 1. Liczba ludności na terenie poszczególnych sołectw w gminie Michałów
Miejscowość
Góry
Jelcza Mała
Jelcza Wielka
Karolów
Kołków
Michałów
Pawłowice
Polichno
Przecławka
Sadkówka
Sędowice
Tomaszów
Tur Górny
Tur Piaski
Tur Dolny
Węchadłów
WrocieryŜ
Zagajów
Zagajówek
Zawale Niegosławskie
Razem
Liczba mieszkańców
(stan na koniec 1999r)
383
69
115
63
115
1093
254
119
158
55
613
301
199
127
172
530
372
265
192
44
5239
Liczba ludności na terenie gminy, podobnie jak
w skali kraju moŜe ulegać systematycznemu
zmniejszaniu się. Według danych GUS dla obszarów wiejskich wskaźnik zmian demograficznych wynosi - 0,1 %.
2.3.
Sytuacja gospodarcza
Gmina Michałów zajmuje powierzchnię
11 409 ha i jest terenem typowo rolniczym. Według danych z Urzędu Statystycznego w Kielcach
na koniec 2005r powierzchnia uŜytków rolnych
wynosiła 7 928 ha, w tym grunty orne 6866 ha,
sady 42 ha, łąki 750 ha, pastwiska 270 ha. Według danych uzyskanych w Urzędzie Gminy,
liczba gospodarstw rolnych na koniec 2007r wynosiła 1971.
Najwięcej gospodarstw znajduje się w miejscowościach: Michałów i Sędowice. Średnia powierzchnia gospodarstw wynosi 7,36 ha. Największe średnie powierzchnie gospodarstw rolnych występują w sołectwach: Tur Piaski, Karolów, Pawłowice, Zawale Niegosławskie. Natomiast w sołectwach: Zagajówek, Jelcza Wielka,
Michałów, Węchadłów, Sadkówka średnia powierzchnia gospodarstw jest najmniejsza w
gminie. Większość mieszkańców gminy utrzy-
Liczba mieszkańców
(stan na koniec 2007r)
368
56
128
56
107
1045
259
105
148
42
571
162
143
101
263
482
334
272
187
35
4864
muje się pracując na własnych gospodarstwach.
Zgodnie z Podstawowymi Informacjami ze Spisów Powszechnych z 2002 roku, zgromadzonymi
przez Urząd Statystyczny w Kielcach, wyłącznie
lub głównie w swoich gospodarstwach rolnych
pracuje 1701 osób (w wieku 15 lat i więcej). Praca najemna oraz na własny rachunek stanowi
główne źródło utrzymania 831 gospodarstw
domowych. Jedynie 16 gospodarstw domowych
utrzymywanych jest dzięki pracy poza rolnictwem. Liczba osób bezrobotnych na koniec 2006
w gminie wynosiła 225 osób, z tego męŜczyzn 81,
kobiet 144 (dane Urząd Statystyczny w Kielcach).
Lesistość w gminie wynosi 19,10 %. Powierzchnia lasów na koniec 2006r wynosiła 2202,4 ha,
z tego 307 ha stanowią lasy prywatne, gminne
3,3 ha. Dane te uzyskano ze stron internetowych
Urzędu Statystycznego w Kielcach.
Zgodnie z danymi uzyskanymi z Urzędu
Gminy, na terenie gminy Michałów działa obecnie 79 podmiotów gospodarczych. Zdecydowana większość spośród prowadzących działalność
gospodarczą to drobni przedsiębiorcy. Wykaz
rodzajów prowadzonej w gminie działalności przez
zarejestrowane podmioty przedstawia tab. 2.
Tabela 2. Wykaz rodzajów prowadzonej działalności na terenie Gminy Michałów wg specjalizacji
Rodzaj prowadzonej działalności
Handel w tym:
- sklep spoŜywczo-przemysłowy
- sklep przemysłowy
- inne
Ilość podmiotów prowadzących
działalność
(dane na 20.07.2004r.)
Ilość podmiotów prowadzących
działalność
(dane na koniec 2007r.)
16
1
18
17
1
-
Dziennik Urzędowy
 4395 
Mechanika pojazdowa
Młynarstwo
Obróbka elementów metalowych
Obsługa zwierząt
Usługi budowlane
Usługi informatyczne
Usługi krawieckie
Usługi leśne
Usługi reklamowe
Usługi weterynaryjne
Piekarnie
Rymarstwo
Skup płodów rolnych
Skup zwierząt
Stacja paliw
Stolarstwo
Ślusarstwo
Tartak
Transport
Zakład masarski
Zakład budowlany
Bary +
Klub dyskotekowy
Usługi artystyczne
Usługi introligatorskie
Praktyka lekarska
Usługi pogrzebowe
Produkcja maszyn
Razem
Poz. 1004
1
1
3
2
10
1
1
2
1
3
1
1
6
1
1
4
4
1
27
2
108
1
1
1
1
6
1
1
3
1
1
1
2
2
2
1
2
6
2
5
2
1
1
1
1
1
3
79
Źródło: dane uzyskane w UG Michałów
Warunki komunikacyjne gminy są dobre,
występują rezerwy przepustowości dróg, a takŜe
moŜliwości przestrzenne budowy jezdni twardych. Przez teren gminy przebiegają dwie drogi
wojewódzkie:
Nr 766 relacji Morawica - Pińczów - Węchadłów,
na odcinku Skrzypiów - Węchadłów,
Nr 768 relacji Jędrzejów - Węchadłów, na odcinku Lubcza - Lipówka,
a takŜe drogi powiatowe:
Nr 15167 relacji Skrzypiów - Kozubów- Wiślica,
na odcinku Skrzypiów - Piaski.
Nr 15321 relacji Tur - Mierzwili- Imielno, na odcinku Tur - Imielno.
Nr 15329 relacji Zawale Niegosławickie - Pawłowice,
Nr 15330 relacji Mierzwa - Niegosławice - Michałów, na odcinku Niegosławice - Michałów,
Nr 15331 relacji Michałów - Kołków - Góry,
Nr 15332 relacji Zagajów - Góry - Wolica, na
odcinku Zagajów - Przecławka,
Nr 15333 relacji Sędowice - WrocieryŜ.
Nr 15346 relacji Łany Średnie - Wodzisław - Michałów.
Drogi gminne mają długość 32,92 km, w tym
asfaltowe 19,60 km.
Gmina nie jest dostatecznie rozwinięta
pod względem infrastruktury technicznej.
Aktualnie Gmina posiada sieć wodociągową długości 20,45 km w Karolowie, Zagajowie, Zagajówku i Michałowie. Posiada pozwole-
nie na budowę sieci wodociągowej w miejscowości Michałó-Betlejem, Michałów - Hyłka, Pawłowice, Tur Dolny, Tur Piaski, Tur Górny, Zawale
Niegosławskie, Jelcza Mała, Jelcza Wielka, WrocieryŜ i Sędowice o długości 54,75 km oraz w
miejscowościach: Góry - Nowa Wieś, Góry-Bujnówka, Sadkówka, Kołków, Polichno, Przecławka,
Tomaszów, Węchadłów o długości ok. 50 km.
Brakuje zorganizowanego systemu odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych i
sieci gazowej. Wszystkie sołectwa gminy Michałów posiadają sieć telefoniczną. Na terenie gminy, w miejscowości Węchadłów zlokalizowano
ponadto maszt telefonii komórkowej PTK Centertel.
2.4.
Warunki glebowe w aspekcie gospodarowania odpadami
W obrębie gminy Michałów przewaŜają
gleby bardzo dobre i dobre. W ogólnej powierzchni gruntów ornych wyróŜnia się:
- grunty I-III klasy bonitacyjnej - ok. 33 %
(średnia w województwie świętokrzyskim 25,8 %)
- grunty IV klasy bonitacyjnej - ok. 53 % (średnia w województwie świętokrzyskim 41,3 %)
- grunty V i VI klasy bonitacyjnej (słabe i bardzo słabe) zajmują tylko ok. 14 % (przy średniej w województwie 32.9 %).
Przytoczone dane pozwalają zaliczyć omawiany obszar do grupy gmin rolniczych. Jednym
Dziennik Urzędowy
z wielu czynników pogarszających właściwości
uŜytkowe gleby jest niewłaściwe usytuowanie
obiektów mających negatywny wpływ na środowisko, np. składowiska odpadów. Na terenie gminy Michałów tego typu problemy nie
występują, gdyŜ nie zlokalizowano Ŝadnych składowisk.
2.5.
Warunki hydrologiczne pod kątem lokalizacji instalacji gospodarowania odpadami
Obszar gminy Michałów posiada ubogą
sieć hydrograficzną. Składa się ona z lewego
dopływu Wisły - rzeki Nidy (przepływającej przez
niewielki, północno-wschodni fragment gminy),
rzeki Mierzawy, będącej prawym dopływem Nidy
oraz niewielkich cieków wodnych. równieŜ będących dopływami Nidy (rejon Tura Dolnego
i Businy). W południowej części gminy silnie
rozwinięta jest sieć dolin cieków okresowych.
Na terenie gminy praktycznie brak jest
zbiorników wód powierzchniowych. Istniejące
zbiorniki wód stojących to przede wszystkim
starorzecza Nidy. Inne zbiorniki powstały w wyniku działalności człowieka. Są to np. niewielkie
stawy na terenie parku w Górach czy zbiorniki
przeciwpoŜarowe w Przecławce i w Polichnie.
Zgodnie z „Programem małej retencji województwa kieleckiego”, nie przewiduje się utworzenia Ŝadnych nowych zbiorników wodnych na
terenie gminy Michałów.
2.6.
Warunki geologiczne i hydrogeologiczne
Wody podziemne z kredowego piętra wodonośnego stanowią jedyne źródło zaopatrzenia
mieszkańców w wodę pitną (lokalnie równieŜ z
czwartorzędowego piętra wodonośnego). Podstawowy uŜytkowy poziom wodonośny zbudowany jest z górnokredowych margli i opok górnokredowych Niecki Nidziańskiej. Czwartorzędowe piętro wodonośne o znaczeniu uŜytkowym
posiada stosunkowo niewielkie rozprzestrzenienie. Wody występują w osadach piaszczystoŜwirowych w dolinach Nidy i Mierzawy. Łączna
miąŜszość czwartorzędowych i leŜących pod nimi,
kredowych utworów wodonośnych wynosi 67 m.
GZWP nr 409 - Niecka Miechowska. Zbiornik ten
zbudowany jest z utworów szczelinowo-porowych formacji kredowej.
Na terenie gminy Michałów nie zlokalizowano gminnego składowiska odpadów, które
mogłoby stanowić zagroŜenie dla jakości wód
podziemnych. ZagroŜenie takie stwarzają jednak
odcieki z istniejących „dzikich wysypisk” odpadów, wprowadzanie ścieków i odchodów zwierzęcych do ziemi, niewłaściwe uŜytkowanie nieeksploatowanych otworów studziennych.
 4396 
2.7.
Poz. 1004
Stan środowiska przyrodniczego i jego
ochrona
Na terenie gminy występuje Zespól Parków Krajobrazowych Ponidzia, w skład którego
wchodzą: Nadnidziański Park Krajobrazowy i
Kozubowski Park Krajobrazowy. Ponadto w obszarze gminy leŜy Miechowsko-Działoszycki Obszar Chronionego Krajobrazu oraz Rezerwat
Przyrody „Wroni Dół” w miejscowości Polichno
(powierzchnia 9,94 ha).
Inną formą ochrony środowiska przyrodniczego są istniejące na terenie gminy pomniki
przyrody: w Węchadłowie - dąb (2 szt.), lipa
drobnolistna; w Górach: 3 lipy drobnolistne;
park dworski: buk zwyczajny 2 szt. Pomniki te
chronione są Rozporządzeniem Wojewody Świętokrzyskiego nr 35/2007 z dnia 12 grudnia 2007r
w sprawie uznania za pomniki przyrody.
Na terenach leŜących w obrębie parku krajobrazowego naleŜy stosować nakazy, zakazy i
ograniczenia wynikające z przyjętych zasad
ochrony zawartych w Rozporządzeniu Wojewody Kieleckiego nr 2/97 wraz z późniejszymi
zmianami i Rozporządzeniach Wojewody Świętokrzyskiego nr 21/2006, 88/2005 i 87/2005..
W Rozporządzeniach tych określone zostały
szczegółowe granice przedmiotowych obszarów
wraz ze szczegółowymi zasadami funkcjonowania i ich ochrony.
Zasady te obejmują między innymi:
- ochronę pojedynczych zabytków i zespołów,
- budowę lokalnych systemów kanalizacyjnych i oczyszczania ścieków,
- wprowadzenie systemu indywidualnej segregacji odpadów, zorganizowanie odbioru
surowców wtórnych i wywozu odpadów, zagospodarowanie zorganizowanych wysypisk,
- zwiększenie powierzchni zalesionych.
- wzbogacenie obszaru zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi,
- ograniczenie melioracji odwadniających,
- egzekwowanie od właścicieli zakładów produkcyjnych i przetwórczych przestrzegania
zasad ochrony środowiska.
- wykluczenie wprowadzenia nowej zabudowy
na takie tereny, jak:
- rezerwaty przyrody i ich otoczenie,
- bezpośrednie sąsiedztwo pomników przyrody,
- tereny występowania stanowisk roślinnych chronionych i rzadkich,
- tereny występowania chronionych i rzadkich gatunków fauny,
- torfowiska i obszary podmokłe,
- tereny z roślinnością ksenotermiczną,
- obszary geologiczne i geomorfologiczne
kwalifikujące się do ochrony w postaci
stanowisk dokumentacyjnych,
Dziennik Urzędowy
- otoczenie naturalnych źródeł,
- obszary węzłów ekologicznych,
- korytarze ekologiczne,
- ograniczenia zabudowy na takich obszarach i
terenach, jak:
- grunty orne o wysokich klasach bonitacyjnych,
- obszary źródliskowe,
- tereny uniemoŜliwiające zaopatrzenie w
wodę ze źródeł lokalnych.
- strefy ochrony uzdrowiskowej (A, B, C),
- zachowanie terenów otwartych.
Sieć ekologiczna NATURA 2000
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to sieć
obszarów chronionych na terytorium krajów
członkowskich Unii Europejskiej. Podstawę prawną
sieci Natura 2000 stanowią dwa akty prawne:
- Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979r. w sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. „Ptasia” (w oparciu o nią tworzy
się Obszar Specjalnej Ochrony - OSO)
- Dyrektywą Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja
1992r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. „Siedliskowa” (stanowiącej podstawę do wydzielenia Specjalnego Obszaru Ochrony - SOO)
Dyrektywa Ptasia ma na celu ochronę gatunków
ptaków naturalnie występujących w stanie dzikim, gospodarowanie nimi i regulowanie ich
liczebności oraz podaje listę gatunków ptaków
rzadkich lub zagroŜonych wyginięciem z powodu zmian zachodzących w ich siedliskach.
Dyrektywa Siedliskowa ma na celu zapewnienie róŜnorodności biologicznej poprzez
ochronę siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fau-
 4397 
Poz. 1004
ny i flory na europejskim terytorium państw
członkowskich.
Celem wyznaczania tych obszarów jest
ochrona cennych pod względem przyrodniczym
i zagroŜonych składników róŜnorodności biologicznej w państwach Unii Europejskiej. W skład
sieci Natura 2000 wejdą:
- obszary specjalnej ochrony (OSO) - (Special
Protection Areas - SPA) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w
sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. „Ptasiej”, dla gatunków ptaków wymienionych w
załączniku 1 do Dyrektywy
- specjalne obszary ochrony (SOO) - (Special
Areas of Conservation - SAC) wyznaczone na
podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w
sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory, tzw. „Siedliskowej”,
dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w
załączniku 1 oraz siedlisk gatunków zwierząt
i roślin wymienionych w załączniku 11 do
Dyrektywy.
Opracowanie wstępnej koncepcji Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000 zostało w
naszym kraju niemal zakończone.
W obszarze gminy Michałów występuje
obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO). Jest to
Dolina Nidy (kod obszaru PLB 260001), która
swym zasięgiem obejmuje 528,4 ha terenu gminy Michałów.
Trwają prace nad ustaleniem specjalnych
obszarów ochrony siedlisk (SOO), które obejmą
swym zasięgiem Ostoję Nidziańską (kod obszaru
PLH 26 0003) o powierzchni 30 633,9 ha.
3. Analiza obecnego stanu gospodarki odpadami w gminie
Gospodarowanie odpadami obejmuje
zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie
odpadów, w tym takŜe nadzór nad takimi działaniami oraz miejscem unieszkodliwiania odpadów (wg definicji zawartej w Ustawie o odpadach z dnia 27.04.01r. - Dz. U. Nr 62, poz. 628
z późn. zmianami).
Gospodarowanie odpadami w gminie Michałów przedstawiono w podziale na trzy główne kategorie odpadów:
- odpady wytworzone w sektorze komunalnym.
- odpady wytworzone w sektorze gospodarczym,
odpady niebezpieczne.
3.1.
Gospodarka odpadami komunalnymi
Zgodnie z ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r, z póz. Zmianami, przez odpady komunalne naleŜy rozumieć odpady powstające w
gospodarstwach domowych, a takŜe odpady nie
zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzących od innych wytwórców odpadów, które
ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Z definicji tej wynika, Ŝe
źródłem odpadów komunalnych, obok gospodarstw domowych, są równieŜ obiekty infrastruktury takie jak: handel i rzemiosło, szkolnictwo, obiekty turystyczne i targowiska. Ponadto,
w skład strumienia odpadów komunalnych wchodzą
równieŜ odpady wielkogabarytowe, odpady z
budowy, remontów i demontaŜu obiektów budowlanych, odpady z pielęgnacji terenów zielonych, odpady z czyszczenia ulic i placów oraz
odpady niebezpieczne takie jak baterie i akumulatory, świetlówki, chemikalia itp.. Rodzaj wytwarzanych odpadów komunalnych uzaleŜniony
jest od zagospodarowania terenu i charakteru
produkcji.
Na terenie gminy nie prowadzi się badań
składu morfologicznego odpadów domowych i
odpadów z obiektów infrastruktury. Na składowisko trafiają odpady komunalne wymieszane.
Dziennik Urzędowy
 4398 
Według danych szacunkowych w Gminie
Michałów w roku 2007 (z uwzględnieniem aktualnej liczby mieszkańców) wytworzono 657 Mg
odpadów.
Poz. 1004
Spośród istniejących na terenie gminy
1971 gospodarstw domowych, 800 ma podpisaną umowę na odbiór odpadów komunalnych, co
stanowi ca 41 % ogółu gospodarstw. Jest to
wzrost o 3 % w stosunku do roku 2004.
Tabela 3. Masa wytworzonych odpadów komunalnych w gminie Michałów
(lipiec 2003r. dane z PPGO)
Gospodarstwa domowe
Liczba ludności
Gmina Michałów
5128
Średni wskaźnik wytworzenia
odpadów
[kg / osoba / rok]
135
ilość wytworzonych odpadów
komunalnych
[Mg / rok]
692
Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Michałów 2004r.
Tabela 4. Masa wytworzonych odpadów komunalnych w gminie Michałów (dane na koniec 2007r.)
Gospodarstwa domowe
Liczba ludności
Gmina Michałów
4864
Średni wskaźnik wytworzenia
odpadów
[kg / osoba / rok]
135
Ilość wytworzonych odpadów
komunalnych
[Mg / rok]
657
Zmniejszenie się ilości szacunkowych odpadów wynika ze zmniejszenia się liczby ludności.
Tabela 5. Masa odpadów z Gminy Michałów deponowanych na składowisku odpadów w 2003r.
(dane z PPGO)
Gospodarstwa Domowe
Gmina Michałów
Liczba ludności
5128
Liczba ludności objętej
zbiórką odpadów
1962
Wskaźnik składowania
odpadów [kg / osoba / rok]
54
Odpady składowane
[Mg / rok]
275
* - przyjęto przelicznik 1 m3 odpadów = 0.25 Mg,
Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Michałów 2004r.
Tabela 6. Masa odpadów z Gminy Michałów deponowanych na składowisku odpadów w 2006r.
(dane z Planu Gospodarki Odpadami dla pow. pińczowskiego 2008r)
gospodarstwa domowe
Gmina Michałów
Ilość zebranych odpadów
[Mg]
2005
2006
336
liczba ludności
(stan na 31. 12. 2005r.)
4870
Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych w gminie jest składowanie na wysypisku w Skrzypiowie.
Skład morfologiczny odpadów powstających na terenie gminy Michałów, z uwzględnieniem jej wiejskiego charakteru, obliczono na
Średni wskaźnik
zebranych odpadów
[kg/mieszk/rok]
69,0
podstawie analizy uwzględniającej wskaźniki
zamieszczone w planach gospodarki odpadami
dla województwa świętokrzyskiego i powiatu
pińczowskiego. Wyniki szacunków, w podziale
na 18 strumieni odpadów komunalnych, przedstawiono w tabeli 7.
Tabela 7. Szacunkowa masa wytworzonych odpadów komunalnych na terenie gminy Michałów
L.p.
1
2
3
4
5
Rodzaj odpadów komunalnych
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji
Odpady zielone
Papier i tektura (nieopakowaniowe)
Opakowania z papieru i tektury
Opakowania wielomateriałowe
Ilość wytworzonych
odpadów [Mg/rok]
w roku 2003
Procentowy
udział [%]
72
16
33
48
5
10
2
5
7
1
Ilość
wytworzonych
odpadów
[Mg/rok]
w roku 2007
68
15
31
46
5
Procentowy
udział [%]
10,3
2,3
5
7
1
Dziennik Urzędowy
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe)
Opakowania z tworzyw sztucznych
Tekstylia
Szkło (niepakowaniowe)
Opakowania ze szkła
Metale
Opakowania z blachy stalowej
Opakowania z aluminium
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
 4399 
62 (*)
22
15
3
57
12 (*)
7
2
40
121
46
126
5 (*)
692
Poz. 1004
9
3
2
<1
8
2
1
<1
5
18
6
18
1
100
59
17,2
14
3
54
11,4
6,7
2
38
116,7
44
121
5
657
8,9
2,6
2,1
<1
8
2
1
<1
5,8
17,7
6,7
18,
<1
100
Źródło: na podstawie wskaźników zamieszczonych w PPGO.
(*) Niewielkie róŜnice pomiędzy ilością odpadów w gminie a szacunkami dla całego powiatu wynikają z
typowo wiejskiego charakteru Gminy Michałów.
Z analizy składu odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach na terenach wiejskich
wynika, Ŝe największy udział ma frakcja mineralna (gruz, popiół oraz drobne frakcje). Stosunkowo duŜe wskaźniki wytwarzania posiadają równieŜ odpady ulegające biodegradacji oraz odpady, które mogą być poddane segregacji tj. papier i tektura, tworzywa sztuczne oraz szkło. Objętościowo największy udział stanowią tworzywa
sztuczne, które w większości przypadków stanowią odpady opakowaniowe typu PET oraz
pudełka i pojemniki wykonane z polietylenu duŜej gęstości HDPE. Jednak znaczna cześć odpadów jest wykorzystywana na potrzeby własne.
Wśród odpadów komunalnych wytwarzanych w
obiektach usługowych największy udział wagowy, zarówno na terenach miejskich jak i wiejskich stanowią odpady opakowaniowe. DuŜy
wskaźnik wytwarzania posiadają równieŜ two-
rzywa sztuczne, które w większości przypadków
stanowią odpady opakowaniowe typu PET oraz
pudełka i pojemniki wykonane z polietylenu duŜej gęstości HDPE. Jak wynika z analizy zebranych materiałów na terenie gminy wśród odpadów niebezpiecznych wytworzonych w gospodarstwach domowych dominują baterie, akumulatory, lampy fluorescencyjne, zuŜyte oleje, przeterminowane leki i środki chemiczne.
Odpady te nie są ewidencjonowane, brak
jest kompleksowego systemu zbierania i unieszkodliwiania odpadów. Na ogół trafiają one do
strumienia odpadów komunalnych i wraz z nimi
są deponowane na składowiskach. ZuŜyte akumulatory zbierane są przez sklepy z częściami i
akcesoriami samochodowymi. Na terenie gminy
nie jest prowadzona zorganizowana zbiórka odpadów niebezpiecznych wytworzonych w gospodarstwach domowych.
Tabela 8 Skład odpadów komunalnych wytwarzanych w obiektach usługowych w obszarze wiejskim
L.p.
Frakcje odpadów
1
2
3
4
Odpady zielone
Papier i tektura w tym opakowania
Odpady wielomaterialowe w tym
opakowania
5 Tworzywa sztuczne w tym opakowania
6 Szkło w tym opakowania
7 Metal w tym opakowania
8 OdzieŜ, tekstylia
9 Drewno w tym opakowania
10 Odpady niebezpieczne
11 Odpady mineralne w tym frakcja popiołowa
Razem
Skład odpadów
[% wagowy]
10
2
27
18
18
10
5
3
1
1
5
100 %
Źródło: projekt aktualizacji PGO dla pow. pińczowskiego.
Zbieraniem i transportem odpadów komunalnych z terenu gminy Michałów obecnie
zajmują się: Porządek Sp. Cyw. W. Zacharz i A.
Maszewski, Pińczów ul. Królowej Jadwigi 3/10
oraz Tamax z Jędrzejowa, „Sarmatil” Sp.c. Dorota Pronobis - Kościńska. Danuta Furmankiewicz, Będzin ul. Sielecka 11. Przedsiębiorstwa te
posiadają zezwolenie na świadczenie usług w
Dziennik Urzędowy
zakresie odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości. Większość gospodarstw posiada pojemniki o wielkości 120 l.
Oprócz wspomnianych pojemników na terenie
gminy w ogólnodostępnych miejscach rozstawione są kontenery typu KP-7 (opróŜniane przez
firmę Porządek s.c.).
W gminie nie prowadzi się zorganizowanej
segregacji odpadów komunalnych. Selektywna
zbiórka odbywa się jedynie w formie konkursów
szkolnych i organizowanych akcji.
Odpady z sektora handlowego i publicznego są podobne do odpadów powstających w
zabudowie mieszkaniowej, jednakŜe charakteryzują się odmiennym składem morfologicznym zawierają niewiele odpadów organicznych przy
duŜym udziale odpadów opakowaniowych.
Dane o ilości obecnie wytwarzanych odpadów z tych źródeł są nieosiągalne. Na ogół
odpady te są zbierane razem z pozostałymi odpadami komunalnymi.
Składowanie odpadów
Zezwolenie na świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych z terenu
gminy Michałów posiadają firmy:
- Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe ,,Tamax” Tadeusz Cieślak” ul. Dworcowa 46, Sędziszów
- „Sarmatil” Sp. c. Dorota Pronobis - Kościńska, Danuta Furmankiewicz, ul. Sielecka 11
Będzin
- Zakład Usługowego Wywozu Nieczystości
„Porządek” sp. c. W. Zacharz i A. Maszewski,
ul. Królowej Jadwigi 3/10 Pińczów.
Urząd Gminy zawarł umowę na odbiór padłych
zwierząt z Punktem Zbiorczym Zbiorczym Padliny we Włoszczowie, ul. Przedborska 87. Rolnicy
zgłaszają padnięcie zwierząt do firmy, która zabiera padłe zwierzęta. Firma rozlicza się z Urzędem Gminy.
Składowisko odpadów komunalnych w
Skrzypiowie obsługuje gminy powiatu pińczowskiego: Pińczów, Kije, Złotą oraz Michałów.
Obiekt funkcjonuje od 1975r. W 2005r wykonano
drenaŜ opaskowy odcieków dla składowiska.
Zamknięcie składowiska, zgodnie z decyzją
Starosty, planowane jest na rok 2009. Po zamknięciu składowiska, tj. od 2010 roku i zgodnie
 4400 
Poz. 1004
z WPGO 2007-2011 dla województwa świętokrzyskiego miejscem składowania odpadów wytwarzanych w gminach powiatu pińczowskiego
będzie:
- składowisko w miejscowości Rzędów, gmina
Staszów - dla gmin Pińczów, Kije i Michałów,
Odpady opakowaniowe
Przez odpady opakowaniowe w myśl
ustawy z dnia 11 maja 2001r. o opakowaniach i
odpadach opakowaniowych. (Dz. U. Nr 63, poz.
638, z 2003r. Nr 7, poz. 78 oraz z 2004r. Nr 11,
poz. 97 i Nr 96, poz. 959) - rozumie się wszystkie
opakowania, w tym opakowania wielokrotnego
uŜytku wycofane z ponownego uŜycia, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w
procesie produkcji opakowań. Wymieniona ustawa
określa wymagania, jakim muszą odpowiadać
opakowania ze względu na zasady ochrony środowiska oraz sposoby postępowania z opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, zapewniające ochronę Ŝycia i zdrowia ludzi oraz ochronę
środowiska, zgodnie z zasadą zrównowaŜonego
rozwoju.
Obowiązujący od 2002r. system opłat produktowych zaczął stopniowo wpływać na wzrost
zainteresowania selektywnym zbieraniem odpadów opakowaniowych wytwarzanych w gospodarstwach domowych.. W tworzeniu systemu
gospodarowania odpadami opakowaniowymi
duŜą rolę odgrywa gmina. Zgodnie z ustawą o
obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o
opłacie produktowej i opłacie depozytowej, wójt,
burmistrz, prezydent miasta, zarząd związku
gmin jest obowiązany do sporządzenia rocznego
sprawozdania, zawierającego informacje o rodzaju i ilości odpadów opakowaniowych zebranych przez gminę lub podmiot działający w jej
imieniu, oraz o przekazaniu ich do odzysku i
recyklingu, a takŜe o wydatkach poniesionych na
tego typu działania.
Na terenie gminy nie prowadzi się selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych. Odpady te są razem z innymi wrzucane do pojemników i wywoŜone na teren składowiska. Podczas segregacji prowadzonej na składowisku
odzyskuje się część odpadów opakowaniowych.
Tabela 9. Wskaźniki określające zawartość materiałów opakowaniowych w danej frakcji odpadów
komunalnych
Frakcje odpadów
Papier i tektura w tym opakowania
Odpady wielomateriałowe w tym opakowania
Tworzywa sztuczne w tym opakowania
Szkło w tym opakowania
Metal w tym opakowania
OdzieŜ, tekstylia w tym opakowania
Drewno w tym opakowania
% opakowań w strumieniu tereny wiejskie
0,59
0,50
0,76
0,95
0,31
0,10
0,10
Dziennik Urzędowy
 4401 
Liczącym się wytwórcą odpadów opakowaniowych na terenie gminy Michałów jest masarnia PPHU Białczyk, produkująca opakowania
z tektury, papieru i tworzyw sztucznych. Oprócz
tego zakładu odpady opakowaniowe powstają z
działalności stadniny koni (opakowania po środkach agrochemicznych) oraz placówek medycznych: ośrodkach zdrowia, gabinetu stomatologicznego oraz weterynaryjnego. Są to głównie opakowania po lekach, środkach opatrunkowych itp.
Zidentyfikowane problemy:
- brak systemu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych
Komunalne osady ściekowe
Aktualnie długość sieci wodociągowej w
gminie Michałów wynosi 20,45 km. I obejmuje
Karolów, Zagajów, Zagajówek, Michałów. Gmina posiada pozwolenie na budowę sieci wodociągowej w pozostałych miejscowościach, o
łącznej długości 75,2 km. Do sieci wodociągowej
podłączonych jest 426 gospodarstw.
Gmina nie posiada sieci kanalizacyjnej i
oczyszczalni ścieków, w związku z tym brak jest
komunalnych osadów ściekowych..
Odpady ulegające biodegradacji
Do grupy odpadów ulegających biodegradacji zaliczono:
- odpady kuchenne ulegające biodegradacji,
- odpady zielone,
- papier i tektura,
- odzieŜ i tekstylia naturalne,
- drewno.
Zgodnie z KPGO 2010 ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowa-
Poz. 1004
nych do składowania w kolejnych latach powinny wynosić:
- w 2010r.: 75 % (wagowo) całkowitej ilość
odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonej w 1995r.,
- w 2013r.: 50 % (wagowo) całkowitej ilość
- w 2020r. 35 % (wagowo) całkowitej ilość
W chwili obecnej na terenie gminy Michałów
odpady te nie podlegają selektywnej zbiórce.
Realizacja załoŜonych ustaleń ma się odbywać poprzez promowanie i rozwój przydomowych kompostowni, wykorzystujących selektywnie odpady kuchenne i odpady zielone.
W przypadku gminy Michałów, gdzie mamy do czynienia z terenami wiejskimi, w chwili
obecnej kwestia ilości odpadów biodegradowalnych (typu: odpady kuchenne ulegające biodegradacji - pochodzenia roślinnego i zwierzęcego,
odpady zielone, papier i tektura oraz częściowo
tekstylia), kierowanych do strumienia odpadów
komunalnych, ma małe znaczenie. W większości
są one zagospodarowywane na potrzeby własne
gospodarstw rolnych - karmienie zwierząt, lub
są przerabiane na kompost.
W ciągu najbliŜszych lat nie przewiduje się
wprowadzania selektywnej zbiórki odpadów
ulegających biodegradacji. Jednak w przyszłości
moŜe wzrosnąć bezwzględna ilość odpadów
kuchennych w związku ze zmiana sposobu gospodarowania w domach, co będzie wynikiem
zmian stylu Ŝycia mieszkańców.
Tabela 10. Prognozowane ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytwarzanych w
Gminie Michałów, które mogą być kierowane na składowiska odpadów w poszczególnych latach zgodnie z PPGO
Rok
Ilość odpadów ulegających wytworzona [Mg] biodegradacji
Dopuszczalna ilość składowanych odpadów biodegradowalnych [M g]
Składowany biodegradacji % odpadów wytworzonych w 1995r. ulegających
2010
183
137,2
2013
189
94,5
75
50
Źródło: Plan gospodarki odpadami dla powiatu pińczowskiego
Odpady niebezpieczne wytworzone w sektorze
komunalnym
Jak wynika z analizy zebranych materiałów na
terenie gminy wśród odpadów niebezpiecznych
wytworzonych w gospodarstwach domowych
dominują baterie, akumulatory, lampy fluorescencyjne, zuŜyte oleje, przeterminowane leki i
środki chemiczne.
Odpady te nie są ewidencjonowane, brak
jest kompleksowego systemu zbierania i unieszkodliwiania odpadów. Na ogół trafiają one do
strumienia odpadów komunalnych i wraz z nimi
są deponowane na składowiskach.
W Wojewódzkiej Bazie Danych brak jest
danych na temat odzysku i unieszkodliwiania
tych odpadów.
ZuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
Generalnie odpady powstające ze zuŜytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych,
moŜna podzielić na: radiowo-telewizyjne i komputerowe, gospodarstwa domowego, wyposaŜenia biur i laboratoryjne. Najbardziej szkodliwe
Dziennik Urzędowy
substancje występujące w tych odpadach to:
metale cięŜkie, związki chlorowcopochodne, arsen
i azbest oraz stwarzające zagroŜenie dla warstwy
ozonowej CFC i HCFC. występujące głównie w
urządzeniach chłodniczych.
Na terenie Gminy Michałów nie prowadzi
się obecnie zorganizowanej zbiórki odpadów
powstałych po zuŜytych urządzeniach elektrycznych i elektronicznych. Zbiórka taka zostanie
zorganizowana i w następnych latach będzie
prowadzona w wyznaczonych punktach.
 4402 
Poz. 1004
-
niski poziom sprawozdawczości, brak zorganizowanej zbiórki odpadów niebezpiecznych
Na terenie gminy Michałów nie prowadzi
się zorganizowanej zbiórki odpadów wielkogabarytowych. Nie prowadzi się równieŜ selektywnej zbiórki i demontaŜu tych odpadów, połączonego z odzyskaniem potencjalnych uŜytecznych
składników.
- brak zorganizowanej zbiórki odpadów wielkogabarytowych
Identyfikacja ogólnych problemów w zakresie gospodarki odpadami w sektorze komunalnym
Zidentyfikowano następujące problemy w sektorze gospodarki odpadami komunalnymi:
- składowanie odpadów jako dominujący proces unieszkodliwiania odpadów,
- brak systemów selektywnego zbierania odpadów
- brak systemu selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych.
3.2.
Odpady wytworzone w sektorze gospodarczym
Na terenie Gminy Michałów do grupy
największych wytwórców odpadów z sektora
gospodarczego naleŜą:
- PPHU Białczyk
- Stadnina koni
- Piekarnia w Sędowicach
Odpady z procesów termicznych
Popioły, pyły paleniskowe i ŜuŜle, oprócz
gospodarstw domowych, powstają w piekarniach podczas procesu wypiekania pieczywa. Na
terenie gminy funkcjonuje 1 piekarnia w miejscowości Sędowice, jednak nie wytwarza ona
tego typu odpadów.
Odpady z przemysłu rolno-spoŜywczego
Na terenie gminy nie zlokalizowano Ŝadnych zakładów przemysłu rolno-spoŜywczego,
które mogłyby się przyczyniać do powstawania
odpadów.
Odpady z innych gałęzi przemysłu
Na terenie gminy nie zlokalizowano Ŝadnych zakładów z innych gałęzi przemysłu, które
mogłyby się przyczyniać do powstawania odpadów.
Oleje odpadowe
Są to głównie wszelkiego rodzaju zuŜyte
oleje silnikowe i przekładniowe oraz oleje hydrauliczne. Głównym źródłem powstawania tego
typu odpadów są urządzenia i środki transportu
w zakładach produkcyjnych lub mechaniki pojazdowej.
Akumulatory i baterie
Na rynku polskim istnieją dwa typy baterii
i akumulatorów: wielkogabarytowe i małogabarytowe. Wśród akumulatorów wielkogabarytowych wyróŜnia się:
- akumulatory kwasowo-ołowiowe,
- akumulatory niklowo-kadmowe.
Małogabarytowych baterii to:
- baterie alkaliczne,
- baterie manganowe,
- baterie litowe,
- baterie srebrne.
Akumulatory wielkogabarytowe kwasowoołowiowe pochodzą z róŜnego rodzaju środków
transportu. Zgodnie z Krajowym Planem Gospodarki Odpadami moce przerobowe istniejących w kraju zakładów przerobu akumulatorów
w pełni zabezpieczają obecne i przyszłe potrzeby
w tej dziedzinie gospodarki odpadami.
Jedynym zakładem na terenie gminy posiadającym zezwolenie na wytwarzanie tego
typu odpadów jest stadnina koni (akumulatory
ołowiowe). Stadnina Koni Michałów zawarła umowę
z Zakładem Usługowym „Porządek” w Pińczowie,
która odbiera zuŜyte baterie i akumulatory.
Wycofane z eksploatacji samochody
W wyniku demontaŜu w stacjach mogą
powstawać następujące rodzaje odpadów: odpady niebezpieczne:
kod odpadu
- mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające
związków chlorowcoorganicznych 13 01 10
- syntetyczne oleje hydrauliczne
13 01 11
- inne oleje hydrauliczne
13 01 13
- mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i
smarowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
13 02 05
1. syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i
smarowe
13 02 06
2. inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
13 02 08
3. olej napędowy
13 07 01
4. benzyna
13 07 02
Dziennik Urzędowy
5. filtry olejowe
16 01 07
6. elementy wybuchowe (poduszki powietrzne)
- 16 01 10
7. okładziny hamulcowe zawierające azbest
16 01 11
8. płyny hamulcowe
16 01 13
9. płyny zapobiegające zamarzaniu zawierające
niebezpieczne substancje
16 01 14
10. baterie i akumulatory ołowiowe
16 06 01
11. selektywnie gromadzony elektrolity z baterii
i akumulatorów
16 06 06
12. zuŜyte urządzenia zawierające freony, HCFC,
HFC (instalacje klimatyzacyjne)
16 02 11
Na terenie gminy Michałów brak jednostek posiadających decyzje na prowadzenie działalności
w zakresie demontaŜu wraków samochodów
wycofanych z eksploatacji.
Urządzenia zawierające PCB
Według prawa ochrony środowiska, PCB
zaliczane są do substancji stwarzających szczególne zagroŜenie dla środowiska i dlatego zabronione jest jego wprowadzanie do obrotu lub
poddawanie procesom odzysku. Brak stosownych uregulowań prawnych w latach poprzednich przyczynił się w znacznym stopniu do niewłaściwej gospodarki tymi odpadami. Jak wynika z danych, zuŜyte transformatory oraz kondensatory trafiały najczęściej na złomowiska lub
składowiska odpadów komunalnych, natomiast
oleje zawierające PCB były często przetwarzane
łącznie z innymi olejami.
Ze względu na brak duŜych zakładów
przemysłowych na terenie gminy problem urządzeń zawierających PCB nie występuje.
Środki ochrony roślin
UŜywanie środków ochrony roślin w Gminie Michałów wiąŜe się z rolniczym charakterem
gminy i duŜą powierzchnią uŜytków rolnych 75,02 % powierzchni gminy. Wysokie ceny środków ochrony roślin, powodują iŜ w chwili obecnej niewielka ich część ulega przeterminowaniu.
Powstają głównie odpady opakowaniowe po
tych środkach.
System gospodarowania opakowaniami
po środkach niebezpiecznych został wprowadzony z dniem 1 stycznia 2002 ustawą o opakowaniach i odpadach opakowaniowych.
Odpady medyczne i weterynaryjne
Odpady medyczne i weterynaryjne, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra
 4403 
Poz. 1004
Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie
katalogu odpadów, zalicza się do grupy 18, która
obejmuje dwie podgrupy - 18 01 oraz 18 02.
Odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej, zgodnie z w/w wymienionym
Rozporządzeniem Ministra Środowiska naleŜą
do podgrupy 18 01.
Odpady weterynaryjne powstające w wyniku badania i leczenia zwierząt lub świadczenia
usług weterynaryjnych, zgodnie z Rozporządzeniem MŚ z dnia 27.09.01r. w sprawie katalogu
odpadów, zostały zakwalifikowane do grupy 18 02
- odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki
weterynaryjnej. Odpady weterynaryjne nie mogą być kierowane na składowisko odpadów komunalnych, powinny być kierowane do unieszkodliwiania termicznego.
W gminie Michałów odpady medyczne i
weterynaryjne powstają w wyniku działalności
ośrodków zdrowia, gabinetu stomatologicznego
i gabinetu weterynaryjnego. Wymienione zakłady mają - zgodnie z obowiązującymi przepisami
- stosowne umowy na unieszkodliwiane wytwarzanych odpadów. Odpady wytworzone w
ośrodkach zdrowia są wywoŜone przez ZOZ Busko Zdrój ul. Bohaterów Warszawy 67.
Odpady zawierające azbest
Azbest to ogólna nazwa sześciu róŜnych
minerałów z grupy serpentynów i amfiboli powszechnie występujących w skorupie ziemskiej.
Azbest jest takŜe handlową nazwą odnoszącą się
do grupy minerałów włóknistych, które pod
względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami magnezu, Ŝelaza, wapnia i sodu.
Azbest był wcześniej szeroko stosowany w
budownictwie do produkcji wyrobów budowlanych, rur w instalacjach wodociągowych i kanalizacyjnych, przewodów kominowych, zsypów
oraz w mniejszej skali w przemyśle chemicznym.
Najwięcej materiałów zawierających azbest
powstanie w trakcie wymiany pokryć dachowych, w ramach realizacji ogólnokrajowego „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, stosowanych na terytorium Polski”.
W trakcie demontaŜu pokryć azbestowych, powstaje pył zawierający włókna o właściwościach
kancerogennych.
W gminie Michałów - sporządzono inwentaryzację pokryć dachowych w poszczególnych miejscowościach. Przedstawiono to
w tabeli nr 11.
Dziennik Urzędowy
 4404 
Poz. 1004
Tabela 11 Zestawienie ilości pokryć z azbestem w poszczególnych miejscowościach
l.p.
Miejscowość
1
Góry
2
Jelcza Mała
3
Jelcza Wielka
4
Karolów
5
Kołków
6
Michałów
7
Pawłowice
8
Polichno
9
Przecławka
10 Sadkówka
11 Sędowice
12 Tomaszów
13 Tur Dolny
14 Tur Górny
15 Tur Piaski
16 Węchadłów
17 WrocieryŜ
18 Zagajów
19 Zagajówek
20 Zawale
Niegosławskie
razem
miejsce występowania azbestu
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
budynki mieszkalne
budynki gospodarcze
Wyroby azbestowe będące w dobrym stanie technicznym (nieuszkodzone) oraz odpowiednio zabezpieczone nie stanowią istotnego
zagroŜenia dla zdrowia ludzkiego. ZagroŜenie
jednak pojawia się wówczas, gdy zaistnieją warunki stwarzające moŜliwości uwalniania się
włókien azbestowych do otoczenia. Do sytuacji
takich dochodzi najczęściej w wyniku poddawania elementów azbestowych obróbce mechanicznej (łamanie, kruszenie, cięcie i kaŜda inna
obróbka), jak równieŜ wskutek naruszania struktury wyrobu spowodowanej naturalnym starzeniem się materiału oraz pod wpływem oddziaływania czynników atmosferycznych (korozja).
Badania naukowe udowodniły, Ŝe azbest stanowi powaŜne zagroŜenie dla zdrowia w następstwie długotrwałego naraŜania dróg oddecho-
Ilość wyrobów azbestowych
m2
6209,4
128
stopień
pilności
usuwania
azbestu
I
II
3019,4
l
5607,8
1813
255
I
l
II
4415
11763,5
615,5
l
l
II
6137
9101
180
l
l
II
3000
l
731
l
2410,6
6809
265
I
I
II
9000
I
8000
l
9910
l
14286
10348,8
691,6
l
I
II
5234,3
l
2158
l
2159
122 112,8
2 135,1
124 247,9
l
I
II
wych na wdychanie jego włókien. Oddychanie
powietrzem, w którym znajdują się niewidzialne
dla oka włókna azbestu moŜe doprowadzić do
szeregu chorób układu oddechowego:
- pylica azbestowa (azbestoza).
- rak płuc (najpowszechniejszy nowotwór złośliwy powodowany przez azbest),
- międzybłoniaki opłucnej i otrzewnej (nowotwory o wysokiej złośliwości),
- łagodne zmiany opłucnowe.
Największe zagroŜenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna respirabilne, czyli takie,
które mogą występować w postaci trwałego
aerozolu w powietrzu i przedostawać się z wdychanym powietrzem do organizmu. Włókna te
wdychane do pęcherzyków płucnych, nie mogą
juŜ być wydalone. Ich szkodliwe działanie moŜe
Dziennik Urzędowy
ujawnić się dopiero po wielu latach w postaci
następujących schorzeń: pylica azbestowa (azbestoza), międzybłonniaki opłucnej i rak płuc. Im
więcej jest włókien w powietrzu, którym oddychamy, tym większe jest ryzyko zachorowania
na choroby wywołane azbestem.
NaleŜy zwrócić szczególną uwagę, Ŝe
obecnie na terytorium Polski produkcja, stosowanie oraz obrót azbestem i wyrobami zawierającymi azbest jest zabronione na podstawie
ustawy z dnia 19 czerwca 1997r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Natomiast zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z
dnia 23 października 2003r. w sprawie wymagań
w zakresie wykorzystywania i przemieszczania
azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania
instalacji lub urządzeń, w których był lub jest
wykorzystywany azbest, wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest dopuszcza się w uŜytkowanych instalacjach lub urządzeniach nie dłuŜej niŜ do dnia 31 grudnia 2032r.
Zmniejszenie ilości i unieszkodliwienie
materiałów zawierających azbest powinno stać
się jednym z priorytetów z zakresu gospodarki
odpadami niebezpiecznymi.
Szacuje się, Ŝe na terenie gminy Michałów moŜe powstać, przy realizacji programów usuwania wyrobów zawierających azbest
ok. 124 248 m2, tj. ok. 1394 Mg odpadów azbestowo-cementowych, co odpowiada objętości
około 1143 m3, przy załoŜeniu, Ŝe średnia objętość
1 tony składowanych odpadów w workach z tkaniny syntetycznej (tzw. big bag) wynosi 0,82 m3.
MoŜliwości minimalizacji powstawania odpadów niebezpiecznych
Zgodnie z ustawą o odpadach, hierarchia
postępowania z odpadami obejmuje w szczególności zasadę redukcji powstawania odpadów
„u źródła”. Realizacja tej zasady uzaleŜniona jest
od specyfiki zakładu i prowadzonych procesów
technologicznych. Minimalizacja ilości odpadów
niebezpiecznych jest związana głównie z poprawą funkcjonowania sektora gospodarczego w
zakresie gospodarki odpadami oraz wprowadzaniem w tym sektorze technologii „Czystej Produkcji”.
Minimalizacja ilości powstawania odpadów moŜe być realizowana poprzez modernizowanie urządzeń, stosowanie najlepszych dostępnych technologii, optymalizację praktyk w
zakresie dostaw, magazynowania i transportu
materiałów. RównieŜ wprowadzenie na rynek
produktów ekologicznych oraz ekologiczne projektowanie wyrobów jest jedną z form zapobiegania powstawania odpadów.
 4405 
Poz. 1004
3.4.
Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa istniejących instalacji i urządzeń do
odzysku i unieszkodliwiania odpadów
Gmina nie posiada własnego składowiska
i zebrane odpady kierowane są do składowania
poza granicę gminy - na składowisko w Skrzypiowie.
3.5.
Opis realizacji obowiązków przez posiadaczy odpadów
W myśl ustawy o odpadach wytwórcy odpadów prowadzący instalacje, zobowiązani są:
- do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie
odpadów, jeśli wytwarzają powyŜej 1 tony
odpadów niebezpiecznych rocznie lub powyŜej 5 tysięcy ton rocznie odpadów innych niŜ
niebezpieczne
- uzyskania decyzji zatwierdzającej program
gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeśli
wytwarzają do 1 tony odpadów niebezpiecznych rocznie
- przedłoŜenia informacji o wytwarzanych
odpadach oraz sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami, jeŜeli wytwarzają
od 5 do 5 tysięcy ton rocznie odpadów innych niŜ niebezpieczne
Wytwórcy odpadów nieprowadzący instalacji są zobowiązani do:
- uzyskania decyzji zatwierdzającej program
gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeŜeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości
powyŜej 100 kg rocznie
- przedłoŜenia informacji o wytwarzanych
odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeŜeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg
rocznie albo powyŜej 5 ton rocznie odpadów
innych niŜ niebezpieczne
Wytwórcy odpadów są zobowiązani do
stosowania takich sposobów produkcji lub form
usług oraz surowców i materiałów, które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają
utrzymać na moŜliwie najniŜszym poziomie ich
ilość, a takŜe ograniczają negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagroŜenie Ŝycia lub
zdrowia ludzi.
Posiadacz odpadów jest obowiązany w
pierwszej kolejności do poddania ich odzyskowi,
a jeŜeli z przyczyn technologicznych jest on niemoŜliwy lub nie jest uzasadniony z przyczyn
ekologicznych lub ekonomicznych, to odpady te
naleŜy unieszkodliwiać w sposób zgodny z wymaganiami ochrony środowiska oraz planami
gospodarki odpadami.
Zarówno wytwórcy jak i posiadacze odpadów zobowiązani są do prowadzenie ewidencji
odpadów oraz rejestracji sposobów postępowania z nimi.
Dziennik Urzędowy
„Dzikie wysypiska”
Częstym problemem występującym w zakresie gospodarki odpadami jest zjawisko powstawania nielegalnych wysypisk odpadów.
Jedną z głównych przyczyn ich powstawania
jest nieszczelny system zbiórki odpadów komunalnych.
Według danych z Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu pińczowskiego na lata 2008-2012,
w gminie Michałów występuje 8 „dzikich wysypisk” (w miejscowościach: Tur Dolny, Sędowie,
WrocieryŜ, Michałów, Pagajów, Góry. W miarę
moŜliwości finansowych gminy, wysypiska te są
likwidowane.
3.6.
Opis istniejących programów gospodarki
odpadami w gminie
Zadania gminy w zakresie gospodarowania odpadami regulują szczegółowo zapisy w
Ustawie o otrzymaniu czystości i porządku w
gminie. Do zadań własnych gminy naleŜy m.in.
zapewnienie czystości i porządku na swoim terenie oraz tworzenie warunków niezbędnych do
ich utrzymania, a w szczególności:
- Tworzenie warunków do wykonywania prac
związanych z utrzymaniem czystości i porządku
na swoim terenie lub zapewnienie wykonania
tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych.
- Zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatacji, własnych lub z innymi gminami:
- instalacji i urządzeń do odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
- stacji zlewnych,
- instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych lub ich części.
- Organizowanie selektywnej zbiórki, segregację oraz magazynowanie odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych,
przydatnych do odzysku oraz współdziałają z
przedsiębiorcami podejmującymi działalność
w zakresie gospodarowania tego rodzaju
odpadami.
 4406 
Poz. 1004
-
Prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich
opróŜniania. PowyŜsze zadania gmina powinna realizować na podstawie planu gospodarki odpadami
- Zorganizowanie selektywnej zbiórki, segregacji oraz magazynowania odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych,
przydatnych do odzysku oraz współdziałanie
z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami,
- zapewnienie zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok bezdomnych zwierząt lub
ich części oraz współpraca z przedsiębiorcami
podejmującymi działalność w tym, zakresie.
Jako podstawowe programy zawierające
zadania z zakresu gospodarki odpadami dla
gminy Michałów naleŜy wymienić:
1. „Plan gospodarki odpadami dla powiatu pińczowskiego” wykonany w 2003 roku i jego
aktualizacja z 2008r, którego głównym celem
jest zagospodarowanie odpadów komunalnych powstających na terenie gmin powiatu
w oparciu o obowiązujące wymagania ochrony środowiska. Głównymi celami jakich
osiągnięcie zakłada program są:
- poinformowanie mieszkańców powiatu
pińczowskiego o moŜliwościach zagospodarowania posegregowanych odpadów.
- kształtowanie umiejętności segregacji odpadów i wyrabianie potrzeby odzysku
surowców wtórnych,
- zmniejszenie niekontrolowanego pozbywania się odpadów z gospodarstw domowych na dzikie wysypiska,
- monitorowanie zakresu stosowania niskoodpadowych technologii produkcji,
- zwiększenie udziału odzyskiwanych i ponownie stosowanych w procesach produkcyjnych odpadów przemysłowych
2. „Strategia rozwoju Gminy Michałów”, która
zakłada m.in. zwiększenie świadomości ekologicznej w gminie.
4. Prognozowane zmiany w gospodarce odpadami
Prognozę zmian ilości wytwarzanych odpadów przeprowadzono w oparciu o wyniki analizy stanu aktualnego (ankiety, dane zawarte w
Wojewódzkim i Powiatowym Planie Gospodarki
Odpadami, dane Urzędu Statystycznego, dane
wskaźnikowe dostosowane do charakteru gminy).
Na zmiany ilości i jakości wytwarzanych
na danym terenie odpadów wpływ mają zmiany:
- demograficzne,
- gospodarcze,
- ekonomiczno-społeczne.
4.1.
Odpady wytwarzane w sektorze komunalnym i usługach
4.1.1. Odpady komunalne
Przewidywane zmiany ilości wytwarzanych odpadów dla gminy Michałów opracowano na podstawie danych zebranych dla potrzeb
niniejszego projektu w 2004r. oraz prognozy
zmian wskaźników wytwarzania odpadów, która
uwzględnia między innymi: zmiany demograficzne, typ zabudowy terenu, stopień rozwoju
gospodarczego dla obszarów wiejskich.
Dziennik Urzędowy
 4407 
Uwzględniając przewidywane zmiany demograficzne oraz przyjęte wskaźniki zmian ilości
wytwarzanych odpadów, sporządzono prognozę
Poz. 1004
zmian ilości wytwarzanych odpadów komunalnych na terenie gminy w latach 2008, 2012,
2014, 2016, 2018
Tabela 12. Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych w Gminie Michałów w podziale
na 18 strumieni do roku 2018 (Źródło: na podstawie danych wskaźnikowych i PPGO)
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Rodzaj strumienia odpadów komunalnych
2008
[Mg/rok]
Odpady zielone
Papier i tektura (nieopakowaniowe)
Opakowania z papieru i tektury
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe)
Opakowania z tworzyw sztucznych
Tekstylia
Szkło (niepakowaniowe)
Opakowania ze szkła
Metale
Opakowania z blachy stalowej
Opakowania z aluminium
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady budowlane
Razem
68
15
31
46
5
60
20
15
3
55
12
7
2
40
113
46
126
5
670
4.1.2.
Odpady opakowaniowe
NaleŜy się liczyć z tym. Ŝe rozwój przemysłu opakowaniowego i kierunki tego rozwoju, a
co za tym idzie ilość wytwarzanych odpadów
opakowaniowych, będzie zaleŜeć od wielu czynników. MoŜna do nich zaliczyć sytuację gospodarczą, ogólny wzrost spoŜycia, zmiany demograficzne, zmiany stylu i poziomu Ŝycia ludności
oraz kondycję finansową mieszkańców.
Prognoza masy odpadów opakowaniowych, wytwarzanych na terenie Gminy Micha-
2010
[Mg/rok]
70
16
33
48
5
62
21
16
4
57
12
7
2
40
115
47
130
5
690
2012
2014
[Mg/rok] [Mg/rok]
72
73
16
16
34
34
50
50
5
5
63
62
22
22
16
16
4
4
59
59
12
12
7
7
2
2
40
40
117
117
47
47
132
138
5
5
703
709
2016
2018
[Mg/rok] [Mg/rok]
73
73
16
16
34
34
50
50
5
5
62
62
22
22
16
16
4
4
59
59
12
12
7
7
2
2
40
41
114
114
47
47
144
144
5
5
712
715
łów, na najbliŜsze lata została przeprowadzona
w oparciu o dane zebrane dla potrzeb opracowania planu oraz dane obliczone na podstawie
wskaźników literaturowych i wskaźników zamieszczonych w planie gospodarki dla województwa świętokrzyskiego. Przyjęte do wyliczeń
dane, zebrane w trakcie realizacji projektu, zostały zweryfikowane i uzupełnione danymi wskaźnikowymi dostosowanymi do warunków Gminy
Michałów. Uzyskane wyniki przedstawiono w
tabeli 13.
Tabela 13. Prognoza ilości odpadów opakowaniowych wytwarzanych w Gminie Michałów [Mg/rok]
Rodzaj materiału opakowaniowego
Papier i tektura
Szkło
Tworzywa sztuczne
Wielomateriałowe
Stal
Aluminium
Drewno i tekstylia
Razem
2008
61
64
26
9
7
2
18
187
2010
61,8
64,5
25,7
9,5
7,1
2,2
18,2
189
2012
62,1
64.9
25,7
9,5
7,2
2,3
18,2
189,9
2014
62,7
65,4
25,8
9,8
7,2
2,3
18,2
191,4
2016
63,1
65,7
25,7
10,1
7,2
2,3
18,2
192,3
2018
63,5
66
25,9
10,3
7,3
2,4
18,3
193,7
Źródło: na podstawie Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami
Z wyników analizy ilości odpadów zestawionych w tabeli 11 wynika, Ŝe do roku 2018
przewiduje się wzrost ilości masy odpadów opakowaniowych powstających na terenie Gminy
Michałów o około 6,7 Mg, w odniesieniu do roku
2008.
W odniesieniu do odpadów opakowaniowych w gminie Michałów prognozuje się po-
wolny, lecz systematyczny wzrost ich ilości.
Związane jest to przede wszystkim ze stopniowo
podnoszącym się poziomem Ŝycia mieszkańców
Polski, a co za tym idzie - większą konsumpcją.
Uwzględniając prognozowane ilości powstających odpadów opakowaniowych oraz
wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie
Dziennik Urzędowy
 4408 
rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i po uŜytkowych (Dz. U.
Nr 109, poz. 752), wyliczono ilości odpadów
Poz. 1004
opakowaniowych, które naleŜy odzyskać jak i
poddać recyklingowi do roku 2014.
Tabela 14. Ilość odpadów opakowaniowych, którą naleŜy poddać recyklingowi do roku 2014
(bez wielomateriałowych)
Rodzaj materiału
opakowaniowego
Papier i tektura
Szkło
Tworzywa sztuczne
Stal
Aluminium
Drewno
Razem
2014r.
poziom
odzysku
[%]
60
60
60
60
60
60
poziom
recyklingu
[%]
55
60
22,5
50
50
15
Szacowana masa odpadów
opakowaniowych w 2014r.
4.1.3.
Komunalne osady ściekowe
Gmina Michałów nie wytwarza komunalnych osadów ściekowych, co wynika z
braku sieci kanalizacyjnej na terenie gminy i
braku gminnej oczyszczalni ścieków komunalnych.
[Mg]
62,7
65,4
25,8
7,2
2,3
18,2
181,6
Masa odpadów, którą
naleŜy poddać
odzyskowi
recyklingowi
[Mg]
37,6
39,2
15,5
4,3
1,4
10,9
108,9
[Mg]
20,7
23,5
3,5
2,1
0,7
1,6
52,1
4.1.4. Odpady niebezpieczne wytworzone w sektorze komunalnym
Przewidywana ilość odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym, na
terenie Gminy Michałów, na najbliŜsze lata została
ustalona na podstawie danych zebranych podczas
opracowywania planu w 2008r. oraz danych wskaźnikowych zamieszczonych w PPGO dla powiatu pińczowskiego. Przyjęte do wyliczeń dane dostosowano
do warunków Gminy Michałów.
Tabela 15. Prognoza wytwarzania odpadów niebezpiecznych w gospodarstwach domowych w latach
2008-2014.
L.p.
Rodzaj odpadu niebezpiecznego
1
2
3
Baterie i akumulatory
Leki cytotoksyczne i cytostatyczne
Farby, tusze, kleje, lepiszcze i Ŝywice zawierające substancje
niebezpieczne
4 Lampy fluoroscencyjne i inne odpady zawierające rtęć
5 Rozpuszczalniki
6 Kwasy i alkalia
7 Oleje i tłuszcze inne niŜ wymienione w 20 01 25
8 Odczynniki fotograficzne
9 Urządzenia zawierające freony
10 Środki ochrony roślin l i II klasy toksyczności
11 ZuŜyte urządzenie elektryczne i elektroniczne zawierające niebezpieczne składniki
12 Zawierające substancje niebezpieczne
13 Drewno zawierające substancje niebezpieczne
Razem
2008
[Mg/rok]
0,45
0,40
1,73
2010
[Mg/rok]
0,48
0,38
1,76
2012
[Mg/rok]
0,50
0,38
1,76
2014
[Mg/rok]
0,50
0,38
1,76
0,05
1,20
0,26
0,16
0,05
0,21
0,05
0,52
0,05
1,21
0,26
0,16
0,05
0,21
0,05
0,53
0,05
1,20
0,26
0,16
0,05
0,21
0,05
0,54
0,05
1,19
0,26
0,15
0,05
0,21
0,05
0,52
0,05
0,10
5,23
0,05
0,10
5,29
0,05
0,10
5,31
0,05
0,10
5,27
Źródło: Plan gospodarki odpadami dla powiatu pińczowskiego
Jak wynika z analizy zawartych w powyŜszej tabeli w najbliŜszych latach ogólna ilość
odpadów niebezpiecznych powstających w sektorze komunalnym na terenie gminy w perspektywie do 2012 roku będzie powoli wzrastać., zaś
około 2014 roku zacznie znów spadać. W dłuŜszym okresie naleŜy się spodziewać niewielkiego, 1-2 % spadku ilości niebezpiecznych odpadów wytwarzanych w sektorze komunalnym.
Związane moŜe to być z kształtowaniem świadomości ekologicznej społeczeństwa, jak równieŜ rozwojem „czystych” technologii.
4.2.
Odpady wytwarzane w sektorze gospodarczym
Dla gminy Michałów tak jak w skali powiatu pińczowskiego przewiduje się, Ŝe w zagospodarowaniu odpadów, pochodzących z sektora
Dziennik Urzędowy
gospodarczego, nadal utrzymywać się będzie
aktualnie obserwowany trend, tj. zwiększanie się
odzysku odpadów oraz spadek ilości odpadów
przekazywanych do składowania.
Prognozy w zakresie ilości odpadów powstających w sektorze gospodarczym do 2014r.
zakładają zmiany w ilości i jakości odpadów wytwarzanych w gminie, w zaleŜności od rozwoju
przemysłu, rzemiosła i usług. Istotny będzie
równieŜ wpływ celów i wynikających z nich działań mających na celu głównie:
- minimalizację i zapobieganie powstawania
odpadów,
- zwiększenie kontroli nad wytwórcami odpadów.
Ilość odpadów z sektora gospodarczego
zaleŜeć będzie od aspektów gospodarczych, demograficznych i społecznych. Skład odpadów
pozostanie na zbliŜonym poziomie, z wyjątkiem
sytuacji kiedy na teren gminy wprowadzone zostaną nowe instalacje o duŜej mocy przerobowej.
W najbliŜszym czasie nastąpi rozwój budownictwa, a zwłaszcza prac remontowo-budowlanych, co zaowocuje wzrostem ilości odpadów poremontowych, a zwłaszcza gruzu. Prace
te spowodują równieŜ wzrost ilości odpadów z
remontów i modernizacji obiektów, zawierających azbest z pokryć dachowych.
Zmiany restrukturyzacyjne w rolnictwie
spowodują prawdopodobnie zmniejszenie zatrudnienia, wzrost produkcji na gruntach najwyŜszej klasy oraz stopniowe przekształcanie
gruntów klas słabszych pod zalesienie lub inne
cele pozarolnicze. Zmiany związane z intensyfikacją rolnictwa spowodować mogą z jednej
strony wzrost ilości opakowali po pestycydach,
z drugiej - w wyniku wdraŜania programu ekologizacji rolnictwa dąŜyć się będzie do stosowania
nawozów naturalnych.
W najbliŜszych latach raczej nie spadnie
zapotrzebowanie na węgiel jako nośnika energii,
ze względu na wysokie ceny innych nośników
energii, w szczególności gazu i oleju opałowego.
Ze względu na ceny, spodziewać się moŜna
równieŜ bardziej racjonalnego wykorzystania
energii przez przemysł i ludność, czego skutkiem
będzie zmniejszenie ilości odpadów z energetyki.
Odpady zawierające azbest
W gminie Michałów nie była przeprowadzana inwentaryzacja obiektów z wbudowanymi
materiałami zawierającymi azbest. NaleŜy przypuszczać, Ŝe na terenie gminy takich urządzeń
nie ma. Wykonano natomiast inwentaryzację azbestowych pokryć dachowych (popularnie zwanych
eternitem) w poszczególnych miejscowościach.
Szacuje się, Ŝe na terenie gminy Michałów moŜe powstać, przy realizacji progra-
 4409 
Poz. 1004
mów usuwania wyrobów zawierających azbest
ok. 124 248 m2, tj. ok. 1394 Mg odpadów azbestowo-cementowych, co odpowiada objętości
około 1143 m3, przy załoŜeniu, Ŝe średnia objętość
1 tony składowanych odpadów w workach z tkaniny syntetycznej (tzw. big bag) wynosi 0,82 m3.
Środki ochrony roślin
W kolejnych latach przewiduje się tendencję zniŜkową w stosowaniu środków ochrony
roślin. WiąŜe się to z rozwojem rolnictwa, zmieniających się wymogów ochrony środowiska,
wysokich cen tych środków oraz coraz powszechniejszym dąŜeniem producentów do tzw.
„ekologicznej” produkcji. DąŜyć się będzie do
eliminowania pestycydów na rzecz nawozów
naturalnych. Przewiduje się spadek zatrudnienia
w rolnictwie oraz wzrost produkcji na gruntach
najwyŜszej klasy.
Powiatowy plan gospodarki odpadami zakłada eliminację ze strumienia odpadów opakowań po środkach ochrony roślin. Za zbiórkę tego
typu odpadów mają odpowiadać gminy, związki
gmin oraz przedsiębiorcy. W kaŜdej gminie powiatu pińczowskiego powinien powstać minimum jeden punkt zbierania środków ochrony
roślin, np. przy punkcie ich sprzedaŜy.
ZuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
Zgodnie z projektem aktualizacji WPGO,
do prognozowania ilości powstających odpadów
elektrycznych i elektronicznych przyjęto, Ŝe ich
ilość będzie wzrastać o ok. 3 % rocznie w stosunku do wytworzonych w 2006 roku. Szacuje
się, Ŝe w najbliŜszych latach ilość odpadów elektrycznych i elektronicznych na terenie powiatu
pińczowskiego będzie wynosić:
- w roku 2009 ok. 190 Mg;
- w roku 2014 ok. 220 Mg;
- w roku 2018 ok. 245 Mg.
Wycofane z eksploatacji pojazdy i zuŜyte opony
W udostępnionych dokumentach, brak jest
danych na temat pojazdów wycofanych z eksploatacji. Prognoza Planu Gospodarki Odpadami
z 2004 roku dla powiatu pińczowskiego zakładała, Ŝe w latach 2004-2007 powstanie w granicach
355-375 Mg/rok odpadów pochodzących z głównych składników znajdujących się w samochodach trafiających do stacji demontaŜu. Według
przyjętego w PPGO wskaźnika, przyrost złomowanych samochodów trafiających do jednostek
zajmujących się demontaŜem będzie wynosił 2 %.
Na terenie gminy Michałów nie zlokalizowano jednostek zajmujących się demontaŜem
pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z
dnia 14 czerwca w sprawie rocznych poziomów
Dziennik Urzędowy
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych
i pouŜytkowych określa roczne poziomy odzysku
i recyklingu opon nowych w okresie do 2014r.
W okresie od 2008r do 2014 określa coroczne
poziomy odzysku opon nowych w ilości 75 %
i 15 % recyklingu.
Odpady medyczne i weterynaryjne
Szacuje się, Ŝe ilość odpadów medycznych
powstających na terenie gminy moŜe nieco
wzrosnąć. Z poprawą warunków Ŝycia wzrastać
będzie średnia wieku mieszkańców, co spowoduje zwiększenie zapotrzebowania na usługi
medyczne. Skutkiem tego będzie wzrost ilości
odpadów z jednostek słuŜby zdrowia.
Powstające w ośrodkach zdrowia i aptekach tego rodzaju odpady nadal kierowane będą
 4410 
Poz. 1004
do unieszkodliwienia za pośrednictwem specjalistycznych jednostek.
Odpady zawierające PCB
W myśl przepisów obowiązujących w Polsce zabronione jest ich wprowadzanie do obrotu
lub poddawanie procesom odzysku PCB. Wynika
z tego, iŜ nie naleŜy się spodziewać w przyszłości
przyrostu ilości nowych urządzeń zawierających
PCB. Istniejące urządzenia oraz oleje zawierające
PCB będą stopniowo, w miarę ich zuŜycia, demontowane i unieszkodliwiane przez wyspecjalizowane i uprawnione podmioty gospodarcze na
terenie kraju lub za granicą. Do roku 2010 urządzenia zawierające PCB, muszą zostać całkowicie zniszczone i wyeliminowane ze środowiska.
5. ZałoŜone cele w gospodarowaniu odpadami
Podstawowym celem systemu gospodarki
odpadami w gminie Michałów jest osiągnięcie
odpowiednich standardów, zgodnie z zasadami
zrównowaŜonego rozwoju. Planowany system
będzie zgodny z załoŜeniami WPGO i PPGO.
5.1.
Odpady wytwarzane w sektorze komunalnym
Celem wiodącym jest minimalizacja i eliminacja zagroŜeń wynikających z gospodarowa1
ZałoŜone cele gospodarki odpadami
nia odpadami wytwarzanymi w sektorze komunalnym, poprzez działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów poddawanych
składowaniu.
Cele długookresowe 2013-2018
2
3
Rodzaj działań
Jednostka realizująca
Odpady wytwarzane w sektorze komunalnym
Cele krótkookresowe 2008-2012
edukacja ekologiczna mieszkańców gminy
szkolenia, ulotki
gmina
objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorgani- objęcie zorganizowanym odbiera- gmina, firmy prowa- zowanym systemem odbierania wszystkich niem odpadów 100 % mieszkańców dzące zbiórkę odparodzajów odpadów komunalnych (100 % mieszdów
kańców)
zapewnienie warunków funkcjonowania systemu zorganizowanie
selektywnego
gmina,
selektywnego zbierania i odbierania odpadów zbierania odpadów komunalnych
komunalnych
gmina
rozwój selektywnego zbierania i odbierania poprawa efektywności i zakresu
odpadów wielkogabarytowych oraz z remontów, selektywnego zbierania odpadów,
budowy i demontaŜu obiektów budowlanych
zapewnienie zbierania odpadów
wielkogabarytowych
eliminacja praktyk nielegalnego składowania intensyfikacja działań w zakresie
gmina
odpadów
likwidacji „dzikich wysypisk” i
rekultywacji tych terenów
Cele długookresowe 2013-2018
dalsza edukacja ekologiczna
szkolenia, ulotki
gmina
dalsza organizacja i doskonalenie selektywnego zapewnienie regularnego odbioru gmina, firmy zajmują- zbierania i odbierania odpadów
odpadów
ce się zbiórką odpadów
dalszy rozwój selektywnego zbierania odpadów zapewnienie selektywnego zbieragmina
komunalnych, wielkogabarytowych oraz z remon- nia odpadów wielkogabarytowych
tów, budowy i demontaŜu obiektów budowla- oraz z remontów, budowy i demonnych
taŜu obiektów budowlanych
intensyfikacja odzysku i unieszkodliwiania odpa- zapewnienie selektywnego zbieragmina, przedsiębiorcy dów wielkogabarytowych, z budowy i remontów nia odpadów budowlanych, wiel- zbierający odpady
oraz niebezpiecznych wytwarzanych w sektorze kogabarytowych i niebezpiecznych
komunalnym
4
Sposób wdroŜenia
zajęcia w szkołach
konkursy
zachęty ekonomiczne
działania administracyjne
odbieranie odpadów od wszystkich wytwórców
opracowanie kalendarza odbioru
odpadów od wytwórców
system zbierania
opracowanie kalendarza odbioru
odpadów i sposobu ich odbioru
regularna likwidacja nielegalnych
miejsc gromadzenia odpadów
zajęcia w szkołach
konkursy
zachęty ekonomiczne
działania administracyjne
zbieranie odpadów od wszystkich
wytwórców tych odpadów
ocena wyboru formy selektywnego zbierania odpadów
dalsza edukacja mieszkańców
Dziennik Urzędowy
 4411 
odpady opakowaniowe
cele krótkookresowe 2008-2012
osiągniecie minimalnych poziomów odzysku i Promowanie wyrobów z udziałem gmina, firmy odbierarecyklingu do końca 2012 w wysokości 57 % surowców wtórnych
jące odpady
odzysku odpadów opakowaniowych i 45 %
recyklingu (zgodnie z ustawą z dnia 14 czerwca
2007r, Dz. U. nr 109, poz. 752)
cele długookresowe 2013-2018
osiągnięcie minimalnych poziomów odzysku i dalsze promowanie wyrobów z
gmina
recyklingu docelowo do końca 2014r, odzysku w udziałem surowców wtórnych
wysokości 60 % odpadów opakowaniowych i
recyklingu w wysokości 55 %
odpady komunalne ulegające biodergradacji
selektywne zbieranie odpadów ulegających propagowanie rozwoju i przydomogmina
biodegradacji, ograniczenie ilości odpadów wych kompostowni do przekształcakomunalnych ulegających biodergradacji
nia selektywnego odpadów kuchennych i zielonych,
dalsze ograniczanie ilości odpadów komunal- rozwój systemu selektywnego zbierania gmina, firmy odbierające odpady
nych ulegających biodegradacji trafiających na odpadów ulegających biodegradacji,
składowiska
ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
kierowanych do składowania do
dnia 31 grudnia 2010r - do nie
więcej niŜ 75 % wagowo całkowitej
masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,
do nie więcej niŜ 50 % wagowo
całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do
dnia 31 grudnia 2013r
odpady niebezpieczne wytworzone w sektorze komunalnym
rozwój selektywnego zbierania odpadów niebez- budowa Gminnego Punktu Zbierania gmina, przedsiębiorcy
piecznych wytwarzanych w sektorze komunal- Odpadów Niebezpiecznych (GPZON),
osiągnięcie do roku 2011 zbierania
nym
odpadów niebezpiecznych wytworzonych w sektorze komunalnym na
poziomie 10 %
dalszy rozwój selektywnego zbierania odpadów osiągnięcie do roku 2019 zbierania gmina, przedsiębiorcy
niebezpiecznych wytwarzanych w sektorze ko- odpadów niebezpiecznych wytwomunalnym
rzonych w sektorze komunalnym na
poziomie 20 %
5.2.
Odpady wytwarzane w sektorze gospodarczym
Podstawowymi celami w gospodarce odpadami z sektora gospodarczego jest: ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów, odzysk
oraz unieszkodliwienie odpadów, a w ostateczności ich bezpieczne składowanie.
Osiągnięcie zamierzonych celów wymaga
prowadzenia działań organizacyjnych, z uwzględnieniem potrzeb techniczno-technologicznych i finansowych w poszczególnych gałęziach przemysłu i usług.
1) wdroŜenie systemu ewidencji odpadów w
małych podmiotach gospodarczych;
2) ograniczenie ilości odpadów deponowanych
na składowiskach;
3) eliminacja nieprawidłowych praktyk w gospodarowaniu odpadami medycznymi i we-
Poz. 1004
- organizowanie systemu edukacyjnego i promocji surowców
wtórnych w sołectwach, szkołach
kontynuacja systemu edukacyjnego
prowadzenie akcji informacyjnej
wskazanie lokalizacji takiego punktu:
mogą to być apteki i ośrodki zdrowia
dla przeterminowanych leków, oleje
przepracowane na stacjach paliw i
zakładach mechanicznych, np. naprawy samochodów, środków ochrony
roślin w punktach ich sprzedaŜy
prowadzenie
edukacyjnej
akcji
informacyjno-
terynaryjnymi, zwłaszcza w sektorze prywatnym;
4) wprowadzanie w przedsiębiorstwach zasad
„Czystszej Produkcji”, umoŜliwiającej ograniczenie zanieczyszczeń „u źródła”
5) organizacja systemu zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów od małych i średnich wytwórców;
6) przekazywanie w całości pojazdów wycofanych z eksploatacji do stacji demontaŜu lub
punktów zbiórki pojazdów;
5.2.2. Cele długookresowe 2013-2019
1) zwiększanie odzysku i ponownego wykorzystania odpadów przemysłowych w procesach produkcyjnych.
2) dalsze wprowadzanie w przedsiębiorstwach
zasad „Czystszej Produkcji”;
3) dalsze usuwanie materiałów zawierających
azbest i deponowanie ich na składowiskach
odpadów niebezpiecznych.
Dziennik Urzędowy
 4412 
Poz. 1004
6. Proponowany system gospodarki odpadami
W województwie świętokrzyskim wyznaczono cztery rejony gospodarki odpadami. Powiat pińczowski, a tym samym i gmina Michałów weszła w skład rejonu południowego, do
którego naleŜy jeszcze powiat staszowski i buski.
Rejon ten obejmuje 224 tys. Mieszkańców. Celem takich rejonów jest powstanie nowoczesnych zakładów gospodarki odpadami. Zatem w
praktyce jeden zakład powinien przetwarzać
odpady z kilkunastu gmin.
Osiągnięcie wyznaczonych celów w gospodarce odpadami wymaga podjęcia szeregu
działań systemowych, zarówno organizacyjnych
jak i inwestycyjnych.
Dla potrzeb wdroŜenia systemu gospodarki odpadami, w „Planie gospodarki odpadami
dla województwa świętokrzyskiego”, uwzględniając głównie uwarunkowania geograficzne,
gospodarcze, środowiskowe i gęstość zaludnienia, dokonano podziału województwa na 4 rejony gospodarki odpadami (RGO). Aktualnie Gmina Michałów została zaliczona do rejonu południowego, obejmującego gminy powiatów:
pińczowskiego, kazimierskiego, staszowskiego i
buskiego.
Osiągnięcie wyznaczonego celu w gospodarce odpadami na terenie gminy Michałów
wymaga zrealizowania następujących zadań:
- uporządkowania do 2012 roku gospodarki
odpadami w gminie, a zwłaszcza objęcie
wszystkich mieszkańców gminy indywidualną zbiórką odpadów oraz wprowadzenie systemu selektywnej zbiórki „u źródła” - system
pojemników o pojemności 0,11 m3, worki kolorowe na poszczególne rodzaje odpadów
- wdroŜenia procesów odzysku i unieszkodliwiania odpadów w ramach przewidywanych
do osiągnięcia szczegółowych celów, krótkoi długookresowych oraz zadań dotyczących:
- sektora komunalnego,
- sektora gospodarczego,
- odpadów niebezpiecznych.
Jednocześnie dla osiągnięcia załoŜonego
celu, powinna być prowadzona edukacja związana z upowszechnieniem planu gospodarki
odpadami dla gminy oraz weryfikacja danych o
stanie gospodarki odpadami w gminie.
Ogólny system gospodarki odpadami w
gminie Michałów zakłada:
1) selektywne zbieranie odpadów:
- w sektorze komunalnym: papier i karton,
tworzywa sztuczne, szkło białe i kolorowe, metale, wielkogabarytowe, zuŜyte
urządzenia elektryczne i elektroniczne,
budowlane, niebezpieczne,
-
2)
3)
4)
5)
6)
niebezpiecznych: oleje odpadowe, baterie i akumulatory, odpady zawierające
azbest, odpady pochodzące ze stosowania środków ochrony roślin, zuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne, wycofane z eksploatacji pojazdy, odpady medyczne i weterynaryjne, przeterminowane leki, odpady z akcji ratowniczogaśniczych;
bieŜącą likwidacje pojawiających się sezonowo „dzikich wysypisk” oraz przeprowadzenie rekultywacji terenów po takich składowiskach;
tworzenie przydomowych kompostowni, co
ograniczy ilość odpadów ulegających biodegradacji
utworzenie rozproszonego gminnego punktu
zbierania odpadów niebezpiecznych;
wprowadzanie zasad „Czystszej Produkcji”;
zbierania oraz unieszkodliwianie odpadów
zawierających azbest
6.1.
Sektor komunalny
Jednym z podstawowych warunków realizacji planu gospodarki odpadami jest włączenie
się do jego realizacji wszystkich mieszkańców
gminy Michałów.
W celu realizacji celów planu konieczne
jest objęcie wszystkich mieszkańców gminy indywidualną zbiórką odpadów komunalnych.
Proponuje się zaopatrzenie gospodarstw indywidualnych w worki do selektywnej zbiórki odpadów. Zachowany zostanie równieŜ system
kontenerowy - budynki uŜyteczności publicznej,
szkoły, cmentarze i inne miejsca ogólnie dostępne. Zbiórka taka przyczynia się do eliminacji „dzikich wysypisk”. Z gospodarstw indywidualnych odbiór odpadów powinien odbywać się minimum raz na miesiąc lub na zgłoszenie sołtysów.
Projektowany system gospodarki odpadami komunalnymi w gminie opierać się będzie
na rozwoju selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, osiągnięciu planowanych poziomów
odzysku odpadów opakowaniowych, wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych.
Selektywna zbiórka odpadów komunalnych
Właściwie ukierunkowana edukacja ekologiczna mieszkańców gminy Michałów powinna
przyczynić się do zwiększenia efektywności prowadzonego zbierania odpadów, w której znaczącą rolę moŜe odgrywać selektywne zbieranie
odpadów. Zbiórką tą muszą być objęci wszyscy
mieszkańcy gminy.
Dziennik Urzędowy
Proponuje się, aby zbieranie selektywne
odpadów odbywało się „u źródła”, czyli bezpośrednio z gospodarstw domowych. System worków kolorowych na poszczególne rodzaje odpadów. MoŜe zostać równieŜ zachowany system
pojemników typu KP w sąsiedztwie zwartej zabudowy. Proponuje się równieŜ ustawienie w
sąsiedztwie obiektów uŜyteczności publicznej
pojemników np. typu „igloo” do selektywnego
zbierania odpadów, jak szkło białe i kolorowe,
plastik, makulatura. Zorganizowaną zbiórka powinny być równieŜ, zgodnie z niniejszym „Planem...”, objęte następujące rodzaje odpadów:
- odpady niebezpieczne
- odpady wielkogabarytowe
- zuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
- odpady budowlane
Zbieranie selektywne „u źródła” czyli bezpośrednio w gospodarstwach domowych, polega na segregacji odpadów do worków wielokrotnego lub jednorazowego uŜytku w obrębie
posesji.. Taki rodzaj zbierania selektywnego zapewnia pozyskiwanie czystych i jednorodnych
surowców. KaŜde gospodarstwo powinno dostać wydzierŜawione oznaczone pojemniki (lub
bezpłatne worki), a odbiór powinien odbywać
się według opracowanego harmonogramu, najlepiej kaŜdy rodzaj odpadu osobno. Proponuje
się zbierać w ten sposób tworzywa sztuczne,
szkło białe i kolorowe oraz makulaturę. Odpady
powinny być odbierane minimum raz na miesiąc
lub na zgłoszenie sołtysów,
Ze względu na wiejski charakter gminy i
sposób opalania domostwa przewiduje się, Ŝe
odpady typu makulatura nie będą stanowić duŜych ilości.
W celu zwiększenia skuteczności segregacji odpadów proponuje się wprowadzenie zbiórki w szkołach podstawowych i gimnazjach.
W szkołach tych moŜe być zbierana makulatura
i puszki aluminiowe oraz baterie małogabarytowe. Akcje te muszą być wspierane poprzez
wprowadzenie indywidualnych nagród rzeczowych dla uczniów przynoszących największą
ilość surowców wtórnych.
Doskonalenie selektywnej zbiórki odpadów, określone w celach długoterminowych, w
praktyce będzie polegało na podjęciu działań
wynikających z doświadczeń osiągniętych w
poprzednich latach. MoŜe to być zmiana ilości
rodzajów zbieranych selektywnie odpadów, dostosowanie harmonogramu odbioru w celu jego
optymalizacji itp.
Zbiórka odpadów wielkogabarytowych odbywać się będzie według harmonogramu odbioru, bezpośrednio od ich właścicieli, minimum
dwa razy do roku.
 4413 
Poz. 1004
Zbiórka zuŜytych urządzeń elektrycznych i
elektronicznych odbywać się będzie w ramach
zbiórki odpadów wielkogabarytowych wg ustalonego harmonogramu. Część urządzeń artykułów gospodarstwa domowego będzie odbierana
przez punkty sprzedaŜy przy zakupie nowych.
Zbieraniem i transportem odpadów budowlanych, w tym pochodzących z remontów i
prac rozbiórkowych, z miejsc ich powstawania
będą się zajmować:
- wytwórcy tych odpadów, np. firmy budowlane, rozbiórkowe, osoby prywatne prowadzące prace remontowe;
- specjalistyczne firmy zajmujące się zbieraniem odpadów.
Zaleca się, aby juŜ na terenie budowy
składować je w wyznaczonych miejscach (kontenerach). Pozwoli to na selektywne wywoŜenie.
Osoby prywatne mogą zgłosić zapotrzebowanie
na kontener sołtysowi.
Przy zbieraniu odpadów niebezpiecznych
wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych
zaleca się stosowanie następujących systemów
organizacyjnych w ramach utworzenia GPZON
(gminny punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych) w formie rozproszonej:
- zbieranie w punktach zbiorczych: odpady
donoszone są nieodpłatnie przez mieszkańców do punktu zbiorczego; systemem tym
objęci będą wszyscy mieszkańcy oraz małe i
średnie przedsiębiorstwa,
- zbieranie odpadów niebezpiecznych odbywać się będzie przez firmy posiadające stosowne zezwolenia według ustalonego harmonogramu.
- zbieranie przeterminowanych leków od mieszkańców w aptece lub przychodni poprzez
ustawienie w nich odpowiednio przystosowanych pojemników,
- zbieranie przepracowanych olejów poprzez
ustawienie w zakładzie mechaniki pojazdowej pojemnika na tego rodzaju odpady,
- zbiórka opakowań po środkach ochrony roślin przez najbliŜszy sklep z takimi środkami,
ustawienie (np. na terenie UG lub innym
wybranym przez gminę) pojemników na baterie i akumulatory, świetlówki, puszki po
farbach i inne niebezpieczne odpady stałe,
- zbieranie baterii małogabarytowych przez
szkoły na terenie gminy.
Zmniejszenie ilości odpadów ulegających
biodegradacji w odpadach komunalnych, które
trafiają na składowisko odpadów komunalnych
moŜe odbywać się to poprzez promowanie
przydomowych kompostowników. W wiejskich
gospodarstwach domowych odpady tego typu juŜ
w tej chwili są wykorzystywane jako kompost.
Dziennik Urzędowy
 4414 
Z ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach wynika jednoznacznie, Ŝe gmina
odpowiada za to gdzie i w jaki sposób odpady
komunalne będą poddawane odzyskowi i
unieszkodliwiane.
Gmina Michałów nie posiada własnego
składowiska odpadów komunalnych. Odpady z
terenu gminy wywoŜone są na składowisko odpadów w Skrzypiowie.
6.2.
Sektor gospodarczy
Przedsięwzięcia w dziedzinie gospodarowania odpadami będą realizowane przez przed-
Poz. 1004
siębiorców i obejmą zadania pozainwestycyjne i
inwestycyjne.
Główne załoŜenia systemu gospodarki
odpadami przemysłowymi w gminie Michałów:
- wprowadzanie zasad „Czystszej Produkcji”,
- wydzielenie odpadów niebezpiecznych i przekazywanie ich do odzysku lub unieszkodliwienia,
- odzysk i recykling odpadów opakowaniowych i nieopakowaniowych (wspólnie z odpadami z sektora komunalnego).
Ustalenie kierunku odzysku poszczególnych grup odpadów z sektora gospodarczego
naleŜy do przedsiębiorców.
7. Działania wspomagające, programy i plany w zakresie gospodarowania odpadami
7.1.
Program usuwania wyrobów zawierających azbest
W gminie najwięcej odpadów zawierających azbest powstanie podczas wymiany pokryć
dachowych w ramach realizacji ogólnokrajowego „Programu usuwania azbestu i wyrobów
zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”. Zgodnie z tym programem do roku
2032 na terytorium kraju, w tym Gminy Michałów, wszystkie wyroby zawierające azbest powinny zostać usunięte i unieszkodliwione.
Szacuje się, Ŝe na terenie gminy Michałów
moŜe powstać, przy realizacji programów usuwania wyrobów zawierających azbest ok. 124 248 m2,
tj. ok. 1394 Mg odpadów azbestowo-cementowych, co odpowiada objętości około 1143 m3,
przy załoŜeniu, Ŝe średnia objętość 1 tony składowanych odpadów w workach z tkaniny syntetycznej (tzw. big bag) wynosi 0,82 m3.
Zakładając, trzydziestoletni okres usuwania wyrobów azbestowych, przewidziana do
unieszkodliwienia ilość odpadów azbestowych z
terenu gminy prognozuje się w ilościach:
- w latach 2008-2012 - 343 m3
- w latach 2012-2022 - 480 m3
- w latach 2022-2032 - 320 m3.
Z usuwaniem wyrobów zawierających
azbest nierozerwalnie związany jest proces powstawania odpadów. Jedyną metodą unieszko-
dliwiania odpadu z azbestem jest ich składowanie. Głównym celem jest bezpieczne dla zdrowia
usunięcie wyrobów zawierających azbest i ich
unieszkodliwienie poprzez składowanie na wyznaczonych do tego celu obiektach. W sierpniu
2004r., oddano do uŜytkowania składowisko odpadów niebezpiecznych przeznaczone do składowania wyrobów zawierających azbest, miejscowość Dobrów, gmina Tuczępy, powiat buski.
Odpady zawierające azbest w większości
pochodzą z rozbiórek i remontów. Są to przede
wszystkim pokrycia dachowe, elewacyjne.
Zarząd gminy powinien uwzględniać w
swoich pracach:
- inspirowanie właściwej działalności w zakresie
usuwania wyrobów zawierających azbest,
- współpraca z wojewodą, samorządem województwa w zakresie zadań wynikających z
programu.
- współpraca z lokalnymi mediami, szczególnie dla pobudzenia odpowiednich inicjatyw
społecznych i przedstawiania opinii,
Aktualnie szacunkowe koszty demontaŜu i
unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest
szacują się następująco:
- demontaŜ 6 zł/m2
- transport 4-8 zł/Mg/km
- składowanie na składowisku w Dobrowie
gm. Tuczępy 200 zł/Mg
Tabela 16. Zadania do realizacji w zakresie usuwania odpadów zawierających azbest
Termin
realizacji
2008-2015
2009
2008-2012
Jednostka
odpowiedzialna
Przeprowadzenie szkoleń i akcji informacyjno-edukacyjnych na temat szkodliwości Gmina
wyrobów zawierających azbest i konieczności bezpiecznego ich usuwania
Dokończenie szczegółowej inwentaryzacji elementów budowlanych zawierających Gmina
azbest , sporządzenie zbiorczego wykazu obiektów w układzie trzech grup pilności
w zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej;
Stopniowe usuwanie elementów zawierających azbest na terenie poszczególnych Posiadacze odpadów
gmin przy pomocy specjalistycznych podmiotów posiadających stosowne zezwolenia w zakresie zbierania, transportu i unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów w
ilości 30 %
Zadanie
Dziennik Urzędowy
2008-2022
2008-2032
2008-2015
 4415 
Poz. 1004
Stopniowe usuwanie elementów zawierających azbest przy pomocy specjalistycz- Posiadacze odpadów
nych podmiotów posiadających stosowne zezwolenia w zakresie zbierania, transportu i unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów w ilości 60 %
Stopniowe usuwanie elementów zawierających azbest przy pomocy specjalistycz- Posiadacze odpadów
nych podmiotów posiadających stosowne zezwolenia w zakresie zbierania, transportu i unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów w ilości 100 %
Prowadzenie ewidencji usuwania wyrobów zwierających azbest
Gmina
Odpady zawierające azbest pochodzące z gminy
powinny być kierowane na składowiska odpadów niebezpiecznych. Zgodnie z WPGO, na terenach zdegradowanych eksploatacją siarki w
rejonie Grzybowa powstało jedno duŜe składowisko dla odpadów zawierających azbest. Będzie
ono funkcjonować w ramach Centralnego Ośrodka
Gospodarowania Odpadami. Odpady zawierające azbest pochodzące z gminy Michałów mogą
być kierowane w przyszłości na to składowisko.
Podstawą do opracowania programów
usuwania azbestu i wyrobów zawierających
azbest w ramach gminnych planów gospodarki
odpadami, jest dokonanie rozpoznania stopnia
zuŜycia tych wyrobów zabudowanych w konkretnych obiektach. Uzyskane dane gromadzone
przez samorząd gminy, naleŜy następnie przekazać do powiatu.
Zasady bezpiecznego postępowania z odpadami zawierającymi azbest regulują następujące przepisy prawne
- ustawa o odpadach
- ustawa prawo ochrony środowiska
- ustawa o zakazie stosowania wyrobów azbestowych
- rozporządzenia wykonawcze:
- rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Społecznej w sprawie sposobów bezpiecznego uŜytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U.
Nr 71, poz. 649 z 2004r)
- rozporządzenie Ministra Gospodarki i
Pracy w sprawie zasad bezpieczeństwa i
higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest
oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego uŜytkowania takich wyrobów
(Dz. U. nr 216. poz. 1824 z 2005r) oraz
„Program usuwania azbestu i wyrobów
azbestowych na terytorium Polski”, który
został zatwierdzony przez Radę Ministrów dnia 14 maja 2002r. Zgodnie z tym
programem, do 2023 roku na terytorium
Polski powinny być zlikwidowane wszystkie
odpady zawierające azbest, zaś do roku
2018 min. 60 % tej ilości.
Szkodliwość azbestu dla zdrowia ludzkiego
Azbest był szeroko stosowany do produkcji płyt i rur azbestowo-cementowych stosowa-
nych jako pokrycia dachowe i do wykonywania
instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych.
Azbest jest nazwą handlową grupy minerałów włóknistych, które pod względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami magnezu, Ŝelaza, wapnia i sodu. Chorobotwórcze działanie azbestu powstaje w wyniku wdychania
włókien, zawieszonych w powietrzu. Dopóki
włókna nie są uwalniane do powietrza i nie występuje ich wdychanie, wyroby z udziałem azbestu nie stanowią zagroŜenia dla zdrowia. Na
występowanie i typ patologii wpływa rodzaj
azbestu, wymiary tworzących go włókien i ich
stęŜenie oraz czas trwania naraŜenia.
Biologiczna agresywność pyłu azbestowego jest zaleŜna od stopnia penetracji i liczby
włókien, które uległy retencji w płucach, jak
równieŜ od fizycznych cech włókien. Szczególne
znaczenie ma w tym przypadku średnica włókien. Włókna cienkie przenoszone są łatwiej i
docierają do końcowych odcinków dróg oddechowych, podczas gdy włókna grube zatrzymują
się w górnych odcinkach dróg oddechowych.
Mimo istnienia normatywów higienicznych dla stęŜenia włókien azbestu w powietrzu
nie moŜna określić dawki progowej pyłu dla
działania rakotwórczego azbestu.
NaraŜenie zawodowe na pył azbestowy
moŜe być przyczyną następujących chorób układu oddechowego:
- pylicy azbestowej (azbestozy).
- łagodnych zmian opłucowych,
- raka płuc (najpowszechniejszego nowotworu
złośliwego, powodowanego przez azbest),
- międzybłoniaków opłucnej i otrzewnej, nowotworów o wysokiej złośliwości.
Nie ma w Polsce dokładnych danych dotyczących liczby osób, w przeszłości naraŜonych
zawodowo, oraz w przeszłości i obecnie naraŜonych środowiskowo. Nadal istnieje skaŜenie
środowiska pyłem azbestu, pochodzącym z tak
zwanych „dzikich wysypisk odpadów” - szczególnie w lasach i odkrytych wyrobiskach. Nadal
ma miejsce pylenie - w coraz większym stopniu z uszkodzonych powierzchni płyt na dachach i
elewacjach budynków. PowaŜny niepokój budzi
fakt, Ŝe usuwanie obecnie z dachów i elewacji
wyrobów zawierających azbest często prowadzone jest przez przypadkowe i nieprofesjonalne
firmy, co powoduje zwiększone zagroŜenie pyłem azbestowym dla mieszkańców.
Dziennik Urzędowy
7.2.
Jednym z podstawowych warunków realizacji planu gospodarki odpadami w gminie jest
udział w jego realizacji wszystkich mieszkańców.
Konieczna jest edukacja ekologiczna społeczeństwa promująca poŜądany sposób postępowania z odpadami. Edukacja ekologiczna jest procesem, którego głównym celem jest ukształtowanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy
mieszkańców w sferze konsumpcji, a takŜe postępowania z odpadami. Stosuje się dwa rodzaje
edukacji ekologicznej:
- formalną obejmującą kształcenie dzieci i
młodzieŜy oraz dorosłych na wszystkich
szczeblach kształcenia,
- nieformalną, która stanowi uzupełnienie edukacji formalnej i jest organizowana wspólnie
z organizacjami o profilu ekologicznym. Edukacja nieformalna odbywa się poprzez organizowanie imprez, konkursów, wycieczek.
Celem planu jest wykształcenie wśród
wszystkich grup społecznych odpowiedzialnych i
świadomych zachowań w zakresie racjonalnej
gospodarki odpadami, poprzez:
- realizację polityki edukacyjnej i informacyjnej na temat selektywnej zbiórki odpadów i
przez to prowadzenie ekologicznego sposobu Ŝycia we własnym domu,
- świadome dokonywanie zakupów (minimalizacja wpływu reklam),
- przekonywanie do kupowania rzeczy trwałych,
- wybieranie towarów bezodpadowych oraz
posiadających opakowanie łatwo ulegające
całkowitej degradacji lub nadające się do
utylizacji,
- rozpowszechnienie wiedzy, dotyczącej moŜliwości powtórnego wykorzystania odpadów
(recykling) oraz wynikających z tego korzyści
ekonomicznych,
- wskazywanie konkretnych działań poprawiających efektywność gospodarki odpadami.
Realizacja edukacyjnego programu gospodarki odpadami powinna być finansowana ze
środków powiatowych i gminnych funduszy
zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 roku - Prawo ochrony środowiska (Dz. U.
Nr 62, poz. 623), art. 406-408.
Prowadzenie edukacyjnych programów gospodarki odpadami powinno mieć charakter.:
- wieloetapowy: krótka kampania (6 miesięcy)
w celu osiągnięcia największych i najwcześniej dostrzegalnych efektów, program podstawowy (2 lata) i długoterminowy (10 lat
i więcej),
- dwutorowy, realizowane w formie biernej informacyjnej i formie czynnej polegającej
na perswazji (np. uczestnictwie w warsztatach szkoleniowych),
 4416 
-
Poz. 1004
skoncentrowany na rozbudzeniu osobistej
odpowiedzialności za opłaty naliczane za
składowanie odpadów na składowiskach.
- upowszechniający wiedze teoretyczną i praktyczną, dotyczącą zagospodarowania odpadów,
- informujący o sposobach, miejscach i punktach zbiórki odpadów w najbliŜszej okolicy,
propagujący proekologiczne wzorce zachowań.
Dostępne programy edukacyjne dotyczące problematyki odpadów to dla przykładu m.in.:
- EkoKon, wyd. CEMG w Łodzi,
- ,,Sortowanie na ekranie”, wyd. ABRYS
Technika Sp. z o.o.
- Expolorer's Club US EPA (www.epa.gov.pl),
z „Klubem Odkrywców”, który jest specjalną, edukacyjną stroną internetową
EPA, przeznaczoną dla dzieci w wieku
od 5 do 12 lat, dotyczy ona grupy problemów ekologicznych: woda, powietrze,
odpady i recykling, znajdują się tam
równieŜ interaktywne gry, animacje i quizy związane z daną tematyką.
Podczas prowadzenia akcji edukacyjnej
naleŜy podkreślać korzyści płynące z wybierania
produktów w opakowaniach wielokrotnego uŜytku, nie kupowania produktów nadmiernie opakowanych, wybierania produktów w opakowaniach nadających się do recyklingu (np. kupowanie napojów w butelkach szklanych oraz produktów pakowanych w papier), wybierania produktów wytworzonych z surowców wtórnych,
uŜywania koncentratów oraz kupowania produktów trwałych.
Prawidłowe i efektywne przeprowadzenie
procesu edukacji, wymaga stosowania róŜnorodnych form przekazu:
- materiały drukowane: ulotki, wkładki prasowe, broszury, obwieszczenia, publikacje w
prasie, plakaty, biuletyny.
- audiowizualne: wywiady dla radia i telewizji,
pokazy foliogramów, filmów video i programów komputerowych oraz wystawy artystyczne o tematyce ekologicznej,
- imprezy promocyjne: zebrania mieszkańców,
festyny, akcje, warsztaty, seminaria i konferencje.
Koszt działań edukacyjno-informacyjnych
zaleŜy od przyjętego scenariusza tych działań i
waha się w granicach 0,40-0,70 zł/1 mieszkańca/rok w początkowym okresie wprowadzania
zintegrowanego systemu gospodarki odpadami
do 0,10-0,25 zł/1 mieszkańca/rok w okresie pełnego funkcjonowania systemu. Do celów niniejszego programu przyjęto 0,60 zł/mieszkańca/rok
w pierwszych latach wprowadzania systemu
i 0,20 zł/mieszkańca/rok latach późniejszych.
(Wg Planu Gospodarki Odpadami dla gminy
Włoszczowa)
Dziennik Urzędowy
 4417 
Poz. 1004
8. Wskazanie instrumentów finansowych słuŜących realizacji zamierzonych celów
Realizacja zamierzeń z zakresu gospodarki
odpadami wymaga zapewnienia źródeł finansowania inwestycji i eksploatacji systemu. Aktualnie potencjalne źródła finansowania działań
związanych z gospodarką odpadam i to:
- fundusze własne gmin i powiatu;
- fundusze własne inwestorów; poŜyczki, dotacje, dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów udzielane przez Narodowy
i Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej;
- kredyty preferencyjne - udzielane np. przez
Bank Ochrony Środowiska (BOŚ S.A.) z dopłatami do oprocentowania lub ze środków
donatorów, kredyty komercyjne, kredyty konsorcjalne; kredyty międzynarodowych instytucji finansowych (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju - EBOiR, Bank Światowy);
- obligacje komunalne;
- zagraniczna pomoc finansowa udzielana
przez fundacje i programy pomocowe (np. z
ekokonwersji poprzez EKOFUNDUSZ, fundacje Unii Europejskiej).
Krajowe źródła współfinansowania inwestycji
z zakresu gospodarki odpadami:
- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
NFOŚiGW udziela pomocy finansowej zgodnie z
listą priorytetowych programów na dany rok.
PoniŜej przedstawiona została lista zadań planowanych do finansowania w roku 2007 w ramach priorytetu: „Ochrona powierzchni ziemi i
wód poprzez zapobieganie powstawaniu odpadów, ich zagospodarowanie oraz rekultywację
terenów zdegradowanych”:
1) Kompleksowe systemy gospodarowania odpadami komunalnymi od projektu do realizacji, uwzględniające, co najmniej: działania
prewencyjne, selektywne zbieranie, przygotowanie odpadów do odzysku lub unieszkodliwiania oraz, o ile wynika to z planów
gospodarki odpadami, instalacje do odzysku,
w tym recyklingu oraz unieszkodliwiania,
2) Budowa punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, w szczególności odpadów niebezpiecznych oraz unieszkodliwianie,
3) Budowa instalacji umoŜliwiających przygotowanie odpadów do procesów odzysku, w
tym recyklingu.
4) Budowa instalacji do odzysku, w tym recyklingu poszczególnych rodzajów odpadów
komunalnych,
5) Budowa instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych z odzyskiem
energii,
6) Budowa instalacji do unieszkodliwiania odpadów komunalnych w procesach innych niŜ
składowanie,
7) Kształtowanie postaw konsumentów w zakresie selekcji odpadów,
8) Modernizacja instalacji termicznego unieszkodliwiania odpadów (w kierunku obniŜenia
emisji zanieczyszczeń do powietrza),
9) Dostosowanie istniejących składowisk odpadów do obowiązujących przepisów,
10) Przygotowanie dokumentacji niezbędnej do
wnioskowania i realizacji przedsięwzięcia (w
tym studium wykonalności, dokumentacja
techniczna dla projektów, dokumentacja przetargowa),
11) Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami poprzez wsparcie dla wdroŜenia nowych technologii w zakresie ograniczania
materiałochłonności i ilości wytwarzanych
odpadów innych niŜ komunalne.
12) Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie
odzysku i unieszkodliwiania odpadów pouŜytkowych lub niebezpiecznych,
13) Zagospodarowanie odpadów opakowaniowych i pouŜytkowych,
14) Zagospodarowanie i unieszkodliwianie substancji kontrolowanych,
15) Zbieranie i demontaŜ pojazdów wycofanych
z eksploatacji oraz gospodarowanie odpadami powstałymi w wyniku demontaŜu pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Wnioskodawcami ubiegającymi się o środki
finansowe z NFOŚiGW mogą być m.in.:
- jednostki samorządu terytorialnego,
- przedsiębiorstwa,
- instytucje i urzędy,
- organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia),
- administracja państwowa,
- osoby fizyczne.
W NFOŚiGW stosowane są trzy formy dofinansowywania:
- finansowanie poŜyczkowe (poŜyczki udzielane przez NFOŚiGW, kredyty udzielane przez
banki ze środków NFOŚiGW, konsorcja czyli
wspólne finansowanie NFOŚiGW z bankami,
linie kredytowe ze środków NFOŚiGW obsługiwane przez banki)
- finansowanie dotacyjne (dotacje inwestycyjne, dotacje nieinwestycyjne, dopłaty do kredytów bankowych, umorzenia)
- finansowanie kapitałowe (obejmowanie akcji
i udziałów w zakładanych bądź juŜ istniejących spółkach w celu osiągnięcia efektu ekologicznego)
Dziennik Urzędowy
-
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Kielcach
Główne zadania i kierunki działalności
WFOŚiGW są wyznaczane w przyjętym i corocznie aktualizowanym planie działalności (zestawienie przedsięwzięć priorytetowych w dziedzinie ochrony środowiska i gospodarki wodnej).
PoŜyczki i dotacje ze środków finansowych
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Kielcach, zgodnie z listą
przedsięwzięć priorytetowych określane są na
kaŜdy rok. W roku 2007 Wojewódzki Fundusz
finansuje działania związane z gospodarką odpadami w ramach priorytetu „Ochrona powierzchni ziemi”. Wśród zadań priorytetowych
znajdują się m.in.:
I. Zadania ujęte w „Planie gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego”:
1) Realizacja kompleksowych programów
i systemów gospodarowania odpadami
komunalnymi,
2) Selektywne zbieranie odpadów komunalnych,
3) Wykonanie nowych, przebudowa lub rozbudowa istniejących składowisk odpadów komunalnych,
4) Wykonanie nowych, przebudowa lub rozbudowa istniejących sortowni odpadów
komunalnych,
5) Tworzenie gminnych punktów zbierania
odpadów niebezpiecznych (GPZON) i stacji przeładunkowych odpadów niebezpiecznych (SPON).
6) Rekultywacja składowisk odpadów,
7) WyposaŜenie składowisk odpadów komunalnych w niezbędne systemy drenaŜu wód odciekowych i opadowych, instalacje do odprowadzania i unieszkodliwiania gazu składowiskowego, urządzenia techniczne do prawidłowego funkcjonowania składowisk (wagi samochodowe, kompaktory, brodziki dezynfekcyjne) i urządzenia do magazynowania odpadów niebezpiecznych pochodzenia komunalnego,
8) Dekontaminacja lub unieszkodliwienie
urządzeń i odpadów zawierających PCB,
9) Budowa instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.
II. Usuwanie (demontaŜ i transport) i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych w postaci materiałów zawierających azbest z
obiektów budowlanych uŜyteczności publicznej oraz z obiektów budowlanych spółdzielni mieszkaniowych i wspólnot.
III. Realizacja programów usuwania wyrobów
zawierających azbest przez JST
IV. Realizacja przedsięwzięć międzydziedzinowych
związanych z gospodarką odpadami.
 4418 
Poz. 1004
Beneficjantami ubiegającymi się o środki finansowe z WFOŚiGW mogą być m.in.:
- jednostki samorządu terytorialnego,
- przedsiębiorstwa,
- instytucje i urzędy,
- organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia).
-
Powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
Środki gromadzone w powiatowych i gminnych
funduszach są generalnie przeznaczone na wspomaganie ustalonych przez radę powiatu lub radę
gminy przedsięwzięć ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w tym związanych z ochroną
powierzchni ziemi.
Obecnie środki powiatowych funduszy przeznacza się na wspomagania działalności w zakresie
określonym jak dla gminnych funduszy, a takŜe
na realizację przedsięwzięć związanych z ochroną powierzchni ziemi i inne zadania ustalone
przez radę powiatu, słuŜące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikające z zasady
zrównowaŜonego rozwoju, w tym plany gospodarki odpadami.
Celem działania GFOŚiGW jest dofinansowanie przedsięwzięć proekologicznych, na
zasadach ustalanych indywidualnie, na terenie
własnej gminy.
W zakresie gospodarki odpadami środki
gminnych i powiatowych funduszy przeznaczane
są m.in. na:
1) Edukację ekologiczną oraz propagowanie
działań proekologicznych i zasady zrównowaŜonego rozwoju,
2) Przedsięwzięcia związane z gospodarką odpadam i ochroną powierzchni ziemi,
3) Wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł
energii odnawialnej oraz pomoc przy wprowadzaniu bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii,
4) Działania związane z usuwaniem azbestu.
Beneficjentami środków GFOŚiGW mogą
być przede wszystkim instytucje i urzędy, organizacje pozarządowe oraz osoby fizyczne zaś
PFOŚiGW są podmioty nie zaliczane do sektora
finansów publicznych i nie działające w celu
osiągnięcia zysku.
Fundacja EkoFundusz
Wśród dziedzin priorytetowych EkoFunduszu znajduje się m.in. gospodarka odpadami.
W ramach tego priorytetu EkoFundusz finansuje:
1) Organizację
kompleksowych
systemów
zbiórki, recyklingu i zagospodarowania odpadów komunalnych obsługujących 50-250 tys.
mieszkańców;
2) Unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych;
Dziennik Urzędowy
3) Budowę instalacji do recyklingu odpadów
komunalnych i niebezpiecznych;
4) Modernizacje technologii przemysłowych
prowadzące do eliminacji powstawania odpadów niebezpiecznych (tzw. „czyste technologie”).
Środki EkoFunduszu mają charakter bezzwrotnej pomocy zagranicznej i stosuje się do
nich preferencje wynikające z obowiązujących
przepisów.
EkoFundusz nie dofinansowuje projektów
dotyczących prowadzenia badań naukowych,
akcji monitoringowych, konferencji i sympozjów
oraz innych form działalności edukacyjnej.
Wszystkie wnioski o dofinansowanie oceniane
są według obowiązujących procedur EkoFunduszu na podstawie kryteriów: ekologicznego,
technologicznego, ekonomicznego i organizacyjnego. Aby otrzymać dotację wszystkie te oceny
muszą być pozytywne, a wnioskodawca musi
wykazać się wiarygodnością finansową, a takŜe
zapewnieniem pełnego finansowania projektu w
części nie objętej dotacją EkoFunduszu.
EkoFundusz moŜe wspierać finansowo zarówno projekty dopiero rozpoczynane, jak i będące w fazie realizacji, jeŜeli ich zaawansowanie
finansowe nie przekracza 60 % w dniu złoŜenia
wniosku do EkoFunduszu.
EkoFundusz nie finansuje projektów, które
uzyskały, bądź starają się o dotację z Funduszu
Spójności, Regionalnych Programów Operacyjnych (dawny Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego Unii Europejskiej, a takŜe
z Funduszu EOG (tzw. Fundusz norweski).
Beneficjantami EkoFunduszu mogą być:
- samorządy,
- przedsiębiorcy.
- instytucje, społeczne organizacje ekologiczne, dyrekcje parków narodowych i krajobrazowych, placówki oświatowe, edukacyjne,
placówki słuŜby zdrowia oraz spółdzielnie
mieszkaniowe.
Beneficjentami mogą być właściciele zakładów
zajmujących się gospodarką odpadami w tym
samorządy lokalne oraz przedsiębiorstwa komunalne, które spełniają funkcje komunalne, niezaleŜnie od struktury własności.
Fundusze własne gminy pozyskiwane będą m.in.
poprzez dotacje z bieŜących dochodów:
- podatki i opłaty lokalne;
- udziały w podatkach stanowiących dochód
budŜetu państwa (np. w podatku dochodowym);
- opłaty, ceny i kary pobierane przez jednostki
organizacyjne - gminne przedsiębiorstwa komunalne i zakłady budŜetowe świadczące
usługi komunalne;
 4419 
Poz. 1004
-
dochody z majątku gminy, wpływy z samoopodatkowania się mieszkańców;
- inne dochody.
Podstawowym źródłem przychodów gospodarki odpadami są opłaty za ich wywóz i za
przyjęcie do składowania bądź unieszkodliwienia. Uzupełnieniem mogą być przychody z tytułu
sprzedaŜy surowców wtórnych.
Struktura i poziom poszczególnych opłat
powinien odzwierciedlać strukturę i poziom
kosztów usługi; opłaty powinny pokrywać koszty
eksploatacyjne systemu gospodarki odpadami,
w tym zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwienia odpadów.
Banki wspierające inwestycje ekologiczne
Banki kredytują inwestycje ekologiczne na
zasadach komercyjnych. Przedmiotem kredytowania jest zakup i/lub montaŜu urządzeń słuŜących ochronie środowiska.
Warunki kredytowania w róŜnych bankach
są róŜne. Generalnie przy spełnieniu odpowiednich warunków banki wyraŜają chęć kredytowania nawet 100 % kosztów inwestycyjnych.
Podmioty uprawnione do ubiegania się
o kredyt: jednostki samorządu terytorialnego,
przedsiębiorcy oraz osoby fizyczne.
Okres kredytowania wynosi przewaŜnie do
5-10 lat.
Unijne źródła współfinansowania inwestycji z zakresu gospodarki odpadami:
- Programu Operacyjnego „Infrastruktura i
środowisko” w ramach Funduszu Spójności
(lata 2007-2013)
Wśród dziedzin priorytetowych znajduje
się m.in. gospodarka odpadami ochrona powierzchni ziemi. Głównym celem jest zwiększenie korzyści gospodarczych poprzez zmniejszenie udziału odpadów komunalnych składowanych i rekultywacja terenów zdegradowanych
oraz ochrona brzegów morskich.
W zakresie gospodarki odpadami wspierane będą działania w zakresie zapobiegania
oraz ograniczania wytwarzania odpadów komunalnych, wdraŜania technologii odzysku, w tym
recyklingu, wdraŜania technologii ostatecznego
unieszkodliwiania odpadów komunalnych, a takŜe
likwidacji zagroŜeń wynikających ze składowania
odpadów oraz rekultywacja terenów zdegradowanych.
Beneficjenami mogą być przede wszystkim jednostki samorządu terytorialnego i ich
związki.
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Świętokrzyskiego (lata 2007-2013)
się m.in.: „Rozwój infrastruktury ochrony śro-
Dziennik Urzędowy
 4420 
dowiska i energetycznej”. W ramach priorytetu
unowocześniane będą funkcjonujące na terenie
województwa (regionalne i lokalne) systemy
składowania i unieszkodliwiania odpadów.
Beneficjenami mogą być jednostki samorządu terytorialnego, stowarzyszenia, związki i
porozumienia; jednostki administracji rządowej
w województwie; jednostki organizacyjne lasów
państwowych; inne jednostki publiczne, jednostki
świadczące usługi publiczne na zlecenie jednostek
samorządu terytorialnego, zakłady energetyczne,
jednostki organizacyjne lasów państwowych.
Poz. 1004
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW)
na lata 2007-2013
się m.in.: „Podstawowe usługi dla gospodarki i
ludności wiejskiej”. W ramach działania przeznaczone są środki na tworzenie systemu zbioru,
segregacji, wywozu odpadów komunalnych.
Beneficjentami mogą być jednostki samorządu terytorialnego, jednostki wykonujące zadania jednostek samorządu terytorialnego, operatorzy sieci energetycznych.
-
9. Harmonogram realizacji zadań i uruchamiania środków finansowych
W - zadania własne (finansowane w całości lub
częściowo ze środków będących w dyspozycji
gminy),
K - zadania koordynowane (pozostałe zadania,
finansowane przez przedsiębiorstwa oraz ze
środków zewnętrznych, będących w dyspozycji
organów i instytucji szczebla powiatowego, wojewódzkiego i centralnego, bądź instytucji działających na terenie powiatu, ale podległych bezpośrednio organom wojewódzkim i centralnym)
Tabela 17 Przewidywane zadania do realizacji w gospodarce odpadami na terenie gminy Michałów
w latach 2008-2018
Charakter
zadania
lata 2008-2012
Zadania do realizacji
Jednostki realizujące
Kampania informacyjno-cdukacyjna dotycząca prawidłowej
gospodarki odpadami
Organizacja GPZON w formie rozproszonej (zakup pojemników na przeterminowane leki, baterie, przepracowane
oleje, świetlówki, puszki po farbach i inne)
Zakup worków na selektywną zbiórkę surowców wtórnych
dla gospodarstw indywidualnych (plastik, szkło białe i
kolorowe, metale)
Uzupełnianie pojemników do zbiórki selektywnej w zabudowie wielorodzinnej (bloki) lub ciasnej wielorodzinnej
Okres
realizacji
Koszt realizacji
[tys. PLN]
Źródła finansowania
Urząd Gminy
W, K
Od 2008r.
zadanie ciągłe
0,60 zł/M/rok
6,6 /rok
BudŜet PFOŚiGW, GFOŚiGW,
środki własne
Urząd Gminy
W, K
2008-2010
18,0
Środki własne, PFOŚiGW,
GFOŚiGW, środki WFOŚiGW
Urząd Gminy
W
Od 2008r.
zadanie ciągłe
28,0/rok
środki własne
Urząd Gminy
W
2008-2012
15,0
W
Od 2008r.
zadanie ciągłe
10,0/rok
Usuwanie wyrobów azbestowo-cementowych (usunięcie i
mieszkańcy, Urząd
unieszkodliwienie poza terenem gminy)
Gminy, przedsiębiorcy
K
2008-2012
402,0
BieŜąca inwentaryzacja i likwidacja „dzikich” wysypisk
W
zadanie ciągłe
10,0/rok
zadanie ciągłe
0,20 zł/M/rok
2,2 /rok
BudŜet PFOŚiGW, GFOŚiGW
430
WFOŚiGW, PFOŚiGW, GFOŚiGW,
budŜet gminy, środki własne
mieszkańców, środki pomocowe
UE
Monitoring gospodarki odpadami na terenie gminy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
środki własne
środki własne
WFOŚiGW, PFOŚiGW, GFOŚiGW,
środki własne mieszkańców, środki
pomocowe UE
środki własne
2013-2022
Kampania intbrmacyjno-edukacyjna dotycząca prawidłowej
gospodarki odpadami
Dalsze usuwanie wyrobów azbestowo-cementowych
Urząd Gminy
Mieszkańcy,
Przedsiębiorcy
W, K
K
2013-2022
10. System monitoringu i oceny realizacji planu
Władze gminy odpowiadają za wdroŜenie
systemu zawartego w gminnym planie gospodarki odpadami i są zobowiązane do opracowania oraz wdroŜenia systemu monitoringu. Monitorowanie realizacji planu umoŜliwi ocenę prawidłowości i efektywności działań oraz szybkie
i elastyczne reagowanie na zmiany.
Monitoring gospodarki odpadami polegał
będzie na działaniach organizacyjno-kontrolnych
prowadzonych w oparciu o starostę i wójta gminy w zakresie gospodarki odpadami.
System monitoringu i oceny zadań oraz
celów zawartych w planie gospodarki odpadami
dla gminy Michałów składać się będzie z:
- systemu sprawozdawczości i raportowania
przez organy urzędowe i podmioty gospo-
-
darcze, uwzględniającego obligatoryjne terminy zawarte w aktach prawnych oraz wskazówki realizacyjne zamierzonych działań,
wojewódzkiej bazy danych o odpadach,
powiatowej bazy danych o odpadach,
gminnej bazy danych o odpadach,
systemu nadzoru i kontroli.
System sprawozdawczości i raportowania
Zgodnie z art. 14 ustawy o odpadach, projekt planu gminnego podlega zaopiniowaniu
przez Starostwo Powiatowe i Urząd Marszałkowski. Organy te udzielą opinii w terminie nie
dłuŜszym niŜ 2 miesiące od dnia otrzymania
projektu. Brak opinii w tym terminie uznaje się
za opinię pozytywną.
Dziennik Urzędowy
Wójt Gminy Michałów ma obowiązek złoŜenia
co 2 lata radzie gminy sprawozdania z realizacji
gminnego planu gospodarki odpadami. Sprawozdanie powinno zawierać informacje o wykonaniu jakościowych i ilościowych zadań postawionych w planie. W sprawozdaniu mogą się
równieŜ znaleźć informacje dotyczące zmian.
Weryfikacja i aktualizacja planu
Plan gospodarki odpadami aktualizowany będzie
nie rzadziej niŜ co 4 lata. Proces aktualizacji poprzedza weryfikacja dokumentu w celu oceny,
które części planu wymagają aktualizacji i w
jakim zakresie. Jednym z najistotniejszych elementów aktualizacji i weryfikacji planu będzie
uściślenie bilansu odpadów wytwarzanych, poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwianych.
Wojewódzka baza danych
Podstawowe znaczenie dla monitoringu
realizacji planu gospodarki odpadami będzie
mieć wojewódzka baza gospodarki odpadami
(WBGO). Odpowiedzialny za tworzenie bazy
danych o odpadach jest Marszałek Województwa.
WBGO zawiera między innymi:
- rodzaj i ilość odpadów
- sposób gospodarowania nimi
- instalacje i urządzenia do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
- komunalne osady ściekowe
- gospodarkę olejami odpadowymi
- rejestr decyzji w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami, wraz z zezwoleniami
nazbieranie, transport, odzysk lub unieszkodliwianie odpadów
- rejestr decyzji w zakresie gospodarowania
olejami odpadowymi
- rejestr planów gospodarowania odpadami
 4421 
Poz. 1004
System nadzoru i kontroli
Do najwaŜniejszych zadań w zakresie monitoringu gospodarki odpadami naleŜą:
- kontrola przestrzegania przepisów z dziedziny gospodarki odpadami,
- kontrola przestrzegania warunków zawartych w pozwoleniach i decyzjach z zakresu
gospodarki odpadami,
- kontrola eksploatacji obiektów, instalacji i
urządzeń gospodarki odpadami,
- kontrola przemieszczania odpadów.
Podmioty i obiekty objęte nadzorem i kontrolą:
- posiadacze odpadów
- podmioty zajmujące się zbiórką i transportem odpadów
- podmioty zajmujące się odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów.
Nadzór i kontrola odbywać się będzie
przez:
- ankiety dla podmiotów wytwarzających odpady
- ankiety dla podmiotów zajmujących się
zbiórka i transportem odpadów
- ankiety dla podmiotów zajmujących się odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów
- ankiety dla społecznych organizacji ekologicznych
- ankiety dla oczyszczalni ścieków
- ankiety dla placówek słuŜby zdrowia.
Stopień wdroŜenia „Planu gospodarki odpadami dla gminy Michałów” oceniany będzie
za pomocą odpowiednio dobranych wskaźników. W tabeli 19 podano wykaz wskaźników
efektywności realizacji planu.
Tabela 18. Wykaz proponowanych wskaźników efektywności realizacji planu
L.p.
Nazwa wskaźnika
Odpady wytworzone w sektorze komunalnym
1. Udział procentowy odpadów wytworzonych, zdeponowanych na składowisku
Liczba przeprowadzonych akcji edukacyjnych w zakresie gospodarki odpadami (ilość akcji, ilość
2.
wydawnictw edukacyjnych)
Udział procentowy mieszkańców gminy objętych zorganizowanym zbieraniem odpadów komunal3.
nych
Udział procentowy mieszkańców uczestniczących w selektywnym zbieraniu odpadów (w tym odpa4.
dów ulegających biodegradacji, wielkogabarytowych, budowlanych)
5. Liczba zlikwidowanych ..dzikich wysypisk'' śmieci
Liczba zakładów zajmujących się odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów, w tym termicznym
6.
przekształcaniem odpadów
7. Poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych
8. Ilość odpadów opakowaniowych deponowanych na składowisku
Poziom odzysku i unieszkodliwiania (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających
9.
biodegradacji
Udział procentowy mieszkańców objętych selektywnym zbieraniem odpadów niebezpiecznych
10.
wytwarzanych w sektorze komunalnym
Odpady wytworzone w sektorze gospodarczym
11. Udział procentowy odpadów przemysłowych deponowanych na składowisku
12. Udział procentowy odpadów przemysłowych poddawanych procesom odzysku
Jednostka
%
Liczba akcji
%
%
sztuk
sztuk
%
%
%
%
%
%
Dziennik Urzędowy
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
 4422 
Poz. 1004
Poziomy odzysku i recyklingu olejów odpadowych
Poziom odzysku z rynku akumulatorów ołowiowych
Poziomy odzysku i recyklingu baterii i akumulatorów
Ilość zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest
Udział procentowy wyrobów zawierających azbest poddanych procesom unieszkodliwiania
Poziomy odzysku i recyklingu zuŜytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych (w tym zawierających substancje zubaŜające warstwę ozonową)
Ilość (w Mg) pojazdów wycofanych z eksploatacji przekazanych do stacji demontaŜu lub punktów
zbierania pojazdów
Ilość powstających w gminie odpadów medycznych i weterynaryjnych
Liczba punktów magazynowania odpadów powstałych z akcji ratowniczych, zdarzeń losowych i
klęsk Ŝywiołowych
Liczba i miejsce organizacji Gminnych Punktów Zbierania Odpadów Niebezpiecznych (GPZON)
W tabeli 19 przedstawiono układ informacji objętych analizą stanu gospodarki odpadami
w gminie w odniesieniu do przyjętych celów
%
%
%
Mg
%
%
Mg
Mg
sztuk
sztuk
przy wykorzystaniu przedstawionych powyŜej
wskaźników.
Tabela 19. Układ informacji objętych analizą stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Michałów
L.p.
Przyjęty do
realizacji cel
Nazwa wskaźnika
Stan wyjściowy
Układ informacji objętych analizą stanu
gospodarki odpadami w gminie Michałów w
Stan docelowy
w 2012r.
Stan docelowy
w 2014r.
Stopień realizacji
- opis
odniesieniu do zadań przyjętych do realizacji
przedstawiono w tabeli 20
Tabela 20. Układ informacji objętych analizą stanu gospodarki odpadami w gminie Michałów
w odniesieniu do zadań przyjętych do realizacji.
L.p.
Nazwa zadania
ZałoŜony okres realizacji
Opis stanu realizacji
11. Analiza oddziaływania projektu planu na środowisko
Realizacja załoŜeń planu wpłynie w pierwszej kolejności na zmniejszenie ilości odpadów
deponowanych na składowisku, poprzez wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”.
Wzrost ilości odzyskiwanych surowców wtórnych będzie pozytywnie wpływać na stan środowiska.
WaŜnym elementem planu jest wyselekcjonowanie ze strumienia odpadów komunalnych odpadów niebezpiecznych i poddawaniu
ich odzyskowi lub unieszkodliwianiu poza składowaniem.
Wprowadzenie sytemu ewidencji i kontroli
gospodarki odpadami spowoduje wyeliminowanie nieprawidłowości w sposobie postępowania z odpadami, takŜe przemysłowymi.
Usuwanie zgodnie z planem, w przyszłości
odpadów poremontowych zawierających azbest,
w sposób kontrolowany i bezpieczny, spowoduje eliminacją zagroŜenia dla zdrowia ludzi i środowiska przyrodniczego.
Istotnym zadaniem jest bieŜąca likwidacja
powstających „dzikich wysypisk”, które wpływa-
ją na pogorszenie jakości wód podziemnych i
powierzchniowych oraz pogarszenie warunków
glebowych. Istotne są równieŜ względy estetyczne.
11.1. Potencjalne zmiany stanu środowiska w
przypadku braku realizacji planu
W przypadku braku realizacji planu, co w
efekcie oznacza nieprawidłowe gospodarowanie
odpadami w gminie, naleŜy się spodziewać:
- wzrostu ilości odpadów poddawanych składowaniu, zwłaszcza niebezpiecznych i opakowaniowych.
- niekontrolowane usuwanie elementów zawierających azbest stanowić będzie zagroŜenie dla środowiska
- powstawania „dzikich wysypisk” odpadów,
zwłaszcza wielkogabarytowych.
11.2. Wnioski z analizy oddziaływania projektu
planu na środowisko
Według przewidywań w gminie Michałów
nastąpi niewielki wzrost ilości wytwarzanych
Dziennik Urzędowy
odpadów, przy jednoczesnym zmniejszeniu ich
ilości deponowanych na składowiskach. Wzrost
ten spowodowany będzie wzrostem konsumpcji,
a nie przyrostem ludności gminy. W ostatnich
latach nastąpił spadek mieszkańców gminy. Nastąpi równieŜ wzrost ilości odpadów poddawanych procesom odzysku lub unieszkodliwiania.
Proces ten przyczyni się znacząco do ograniczenia zagroŜenia dla środowiska przyrodniczego.
Zastosowanie w pierwszej kolejności systemu selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”
oraz odzysku, a następnie unieszkodliwianie
odpadów, przyczyni się w znacznym stopniu do
ograniczenia ujemnych skutków wprowadzenia
planu na środowisko.
Wydzielenie odpadów niebezpiecznych ze
strumienia odpadów komunalnych spowoduje redukcję odpadów tego typu poddawanych składowaniu oraz znacząco zmniejszy, a w przyszłości
wyeliminuje zagroŜenia dla środowiska naturalnego.
 4423 
Poz. 1004
Sposób składowania odpadów pochodzących z budowy, remontu i demontaŜu obiektów
budowlanych zawierających azbest został przedstawiony w rozporządzeniu Ministra Środowiska. W najbliŜszych latach znacznie wzrośnie
ilość odpadów tego typu, związana z koniecznością wymiany azbestowo-cementowych pokryć
dachowych i innych elementów budowlanych.
Odpady te będą w całości wywoŜone na składowiska odpadów niebezpiecznych, poza teren
gminy.
Szczegółowa bieŜąca inwentaryzacja i likwidacja „dzikich wysypisk” przyczyni się w
znaczącym stopniu do poprawy stanu jakości
środowiska. Nastąpi uporządkowanie terenu,
przywrócenie naturalnych siedlisk flory i fauny,
a przede wszystkim zostanie zlikwidowane potencjalne ognisko zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych.
12. Streszczenie planu gospodarki odpadami dla gminy Michałów
W planie zawarto analizę aktualnego stanu
środowiska i gospodarki odpadami, załoŜenia
prognozowanych zmian w zakresie gospodarki
odpadami oraz zakładany system gospodarki
odpadami w gminie Michałów,
W planie przedstawiono m.in.:
- gospodarkę odpadami w sektorze komunalnym,
- gospodarkę odpadami w sektorze gospodarczym,
- gospodarkę odpadami niebezpiecznymi,
- działania zmierzające do poprawy sytuacji w
zakresie gospodarki odpadami,
- potrzeby inwestycyjne w zakresie gospodarki odpadami.
Gmina Michałów zajmuje powierzchnię
11 409 ha i na koniec 2007r zamieszkiwało ją
4864 osoby. W skład gminy wchodzi 20 sołectw.
npm stanowi wyŜynę w stosunku do sąsiadujących subregionów: Doliny Nidy i PłaskowyŜu
GZWP nr 409 - Niecka Miechowska.
Na terenie gminy istnieją cztery zespoły
przyrodniczo-krąjobrazowe: Nadnidziański Park
Krajobrazowy, Kozubowski Park Krajobrazowy,
Miechowsko-Działoszycki Obszar Chronionego
Krajobrazu oraz Rezerwat Przyrody „Wroni Dół”
w miejscowości Polichno. Oprócz tego istnieją
równieŜ pomniki przyrody: w Węchadłowie - dąb
(2 szt.). lipa drobnolistna; w Górach: 3 lipy drobnolistne; Park wiejski: buk zwyczajny 2 szt
Łączna masa odpadów wytworzonych
przez mieszkańców gminy Michałów w ciągu
roku, wyliczona na podstawie wskaźników wytwarzania, kształtuje się na poziomie 300 Mg/rok.
Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych w gminie jest składowanie
na wysypisku w Skrzypiowie. Na terenie gminy
nie prowadzi się zorganizowanej selektywnej
zbiórki odpadów.
RozbieŜności w ilości odpadów wytworzonych i składowanych wskazywać moŜe na częściowe wykorzystanie gospodarcze odpadów
przez mieszkańców we własnym zakresie. Część
natomiast trafiać moŜe do środowiska w sposób
niekontrolowany np. na „dzikie wysypiska”.
Jak wynika z analizy zebranych materiałów, na terenie gminy, wśród odpadów niebezpiecznych dominują głównie: zuŜyte baterie i
akumulatory ołowiowe, lampy fluorescencyjne,
przepracowane oleje, przeterminowane leki i
chemikalia. Brak jest kompleksowego systemu
zbierania i unieszkodliwiania tych odpadów.
Najczęściej odpady te wyrzucane są przez
mieszkańców do pojemników na odpady komunalne, skąd są wywoŜone na składowisko odpadów komunalnych.
Ogólny system gospodarki odpadami w
gminie Michałów zakłada:
1) selektywne zbieranie odpadów:
- w sektorze komunalnym: papier i karton,
tworzywa sztuczne, szkło, metale, odpady wielkogabarytowe, zuŜyty sprzęt elek-
Dziennik Urzędowy
 4424 
tryczny i elektroniczny, budowlane, niebezpieczne,
- w sektorze gospodarczym,
- niebezpiecznych: oleje odpadowe, baterie i akumulatory, odpady zawierające
azbest, odpady pochodzące ze stosowania środków ochrony roślin, zuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne, wycofane z eksploatacji pojazdy, odpady medyczne i weterynaryjne, przeterminowane leki, odpady z akcji ratowniczogaśniczych, klęsk Ŝywiołowych;
2) bieŜącą likwidację pojawiających się sezonowo „dzikich wysypisk” oraz przeprowadzenie rekultywacji terenów po takich składowiskach;
3) promowanie przydomowych kompostowni,
4) utworzenie rozproszonego GPZON gminnego punktu zbierania odpadów niebezpiecznych;
5) wprowadzanie zasad „Czystszej Produkcji”;
6) zbierania oraz unieszkodliwianie odpadów
zawierających azbest poza terenem gminy.
W celu realizacji celów planu konieczne
jest objęcie wszystkich mieszkańców indywidualną zbiórką odpadów komunalnych. Proponuje
się zaopatrzenie gospodarstw indywidualnych w
pojemniki , względnie worki do selektywnej
zbiórki odpadów. Proponuje się równieŜ zachować system kontenerowy w pobliŜu obiektów
uŜyteczności publicznej, a takŜe ustawienie w
takich miejscach pojemników, np. typu igloo na
Poz. 1004
selektywną zbiórkę odpadów typu szkło, makulatura, plastik. Z gospodarstw indywidualnych
odbiór odpadów powinien odbywać się minimum raz na miesiąc lub na zgłoszenie sołtysów,
natomiast kontenery nadal opróŜniane będą na
zgłoszenie, w miarę ich zapełnienia.
Projektowany system gospodarki odpadami komunalnymi w gminie opierać się będzie
na rozwoju selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, osiągnięciu planowanych poziomów
odzysku odpadów opakowaniowych, wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych.
Oprócz podstawowych tradycyjnie selektywnie zbieranych odpadów uŜytkowych (tworzywa sztuczne, szkło, metale oraz karton i papier), powinny być zgodnie z niniejszym Planem,
zebrane następujące rodzaje odpadów:
- odpady niebezpieczne
- odpady wielkogabarytowe
- zuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
- odpady budowlane
Jednym z podstawowych warunków realizacji planu gospodarki odpadami w gminie jest
udział w jego realizacji wszystkich mieszkańców.
Konieczna jest edukacja ekologiczna społeczeństwa promująca poŜądany sposób postępowania z odpadami. Edukacja ekologiczna jest procesem, którego głównym celem jest ukształtowanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy
mieszkańców w sferze konsumpcji, a takŜe postępowania z odpadami.
13. Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami na terenie gminy Michałów
Brak spójnego systemu gospodarowania odpadami, w tym komunalnymi i, niebezpiecznymi
Generalnie wytwarzamy coraz większe ilości odpadów. Na terenach wiejskich ujawnia się
coraz więcej odpadów. Gmina nie posiada pełnej orientacji o ilości wytwarzanych, zbieranych,
odzyskiwanych i unieszkodliwianych odpadów
komunalnych. Nie stworzono podstaw zbiórki
odpadów niebezpiecznych występujących w
strumieniu odpadów komunalnych, odpady niebezpieczne zbierane są łącznie z komunalnymi.
Dominuje unieszkodliwianie odpadów komunalnych poprzez składowanie, w zasadzie brak jest
selektywnej zbiórki odpadów.
Powstawanie „dzikich wysypisk”
Dopełnieniem obrazu zagroŜeń i konfliktów środowiskowych są nierozwiązane problemy w zakresie gospodarowania odpadami. Powszechnym zjawiskiem jest powstawanie „dzikich wysypisk”, które powstają w przypadkowych miejscach i stanowią zagroŜenie dla środowiska gruntowo-wodnego. Przyczyną ich powstawania jest chęć uniknięcia opłat za odbiór i
składowanie odpadów od mieszkańców oraz
niewystarczająca edukacja ekologiczna mieszkańców.
14. Spis tabel i rycin
Tabela 1. Liczba ludności na terenie poszczególnych sołectw w gminie Michałów
Tabela 2. Wykaz rodzajów prowadzonej działalności na terenie Gminy Michałów wg specjalizacji
Tabela 3. Masa wytworzonych odpadów komunalnych w gminie Michałów (lipiec 2003r. dane z PPGO)
Tabela 4. Masa wytworzonych odpadów komunalnych w gminie Michałów (dane na koniec
2007r)
Tabela 5. Masa odpadów z Gminy Michałów
deponowanych na składowisku odpadów w
2003r.
Dziennik Urzędowy
 4425 
Tabela 6. Masa odpadów z Gminy Michałów
deponowanych na składowisku odpadów w
2006r
Tabela 7. Szacunkowa masa wytworzonych odpadów komunalnych na terenie gminy Michałów w rozbiciu na 18 strumieni.
Tabela 8. Skład odpadów komunalnych w obiektach usługowych w obszarze wiejskim
Tabela 9. Wskaźniki określające zawartość materiałów opakowaniowych w danej frakcji odpadów komunalnych
Tabela 10. Prognoza ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych
w gminie Michałów, które mogą być deponowane na składowiskach odpadów w poszczególnych latach
Tabela 11. Zestawienie ilości pokryć z azbestem
w poszczególnych miejscowościach
Poz. 1004
Tabela 12. Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych w Gminie Michałów w podziale na
18 strumieni do roku 2018
Tabela 13. Prognoza ilości odpadów opakowaniowych wytworzonych w Gminie Michałów
Tabela 14. Ilość odpadów opakowaniowych,
którą naleŜy podać recyklingowi
Tabela 15. Prognoza wytwarzania odpadów niebezpiecznych w gospodarstwach domowych w
latach 2008-2014
Tabela 16. Zadania do realizacji w zakresie usuwania odpadów zawierających azbest
Tabela 17. Przewidywane zadania do realizacji
Tabela 18. Wykaz proponowanych wskaźników
efektywności realizacji planu
Tabela 19. Układ informacji objętych analiza
stanu gospodarki odpadami w gminie Michałów
w odniesieniu do zadań przyjętych do realizacji
Tabela 20. Układ informacji objętych analizą
stanu gospodarki odpadami
15. Literatura
1. Informacje uzyskane z Urzędu Gminy w Michałowie
2. Kompleksowy program rozwoju sieci drogowej województwa świętokrzyskiego. Zarząd Województwa Świętokrzyskiego. Kielce,
wrzesień 2002.
3. Krajowy plan gospodarki odpadami.
4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla Gminy Michałów.
5. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej
(NSEE).
6. Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006. Warszawa, styczeń 2003.
7. Plan gospodarki odpadami dla powiatu pińczowskiego na lata 2008-2011
8. Plan Gospodarki odpadami dla woj. świętokrzyskiego. Instytut Gospodarki Surowcami
Mineralnymi i Energią. PAN Kraków, 2007r.
9. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Michałów,
wrzesień 2004r.
10. Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych 2002. Gmina wiejska Michałów.
Powiat Pińczowski. Województwo Świętokrzyskie oraz innych aktualnych na koniec
2006r Urzędu Statystycznego w Kielcach dane internetowe
11. II Polityka ekologiczna państwa. Warszawa,
czerwiec 2000.
12. Poradnik powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami opracowany na zamówienie
Ministerstwa Środowiska. Warszawa 2002r.
opr. Ramboll/COWI Joint Yenture, Dania we
współpracy z COWI Polska Sp. z o.o., Warszawa
13. Prawo geologiczne i górnicze z dnia 4 lutego
1994r (Dz. U. Nr 27, poz. 96 z późn. zm.).
14. Prognoza oddziaływania na środowisko do
projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Michałów.
15. Program ochrony środowiska oraz tworzenia
warunków zrównowaŜonego rozwoju województwa świętokrzyskiego. Zarząd Województwa Świętokrzyskiego, Kielce 2001.
16. Programy gospodarki odpadami z lat 1998-2002,
PNT Ekoterra. Kielce
17. Przyroda województwa świętokrzyskiego.
Opracowanie zbiorowe, Wydział Ochrony
Środowiska i Rolnictwa Świętokrzyskiego
Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach. Kielce, 2000.
18. Rolnictwo w województwie świętokrzyskim
w 2001r. Urząd statystyczny w Kielcach, marzec 2002.
19. Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w roku 2000. Raport. WIOŚ w Kielcach, Urząd Wojewódzki w Kielcach. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Kielce 2001.
20.Stan środowiska w województwie świętokrzyskim w roku 2001. Raport. WIOŚ w Kielcach, Urząd Wojewódzki w Kielcach. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Kielce 2002
21. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Michałów.
Natura 200 w województwie świętokrzyskim;
Pracownia na rzecz wszystkich istot, 2003/2004
22. Krajowy plan gospodarki odpadami. M.P.
Nr 11/2003, poz. 159.
Ustawa z dnia 28 września 1991r, o lasach
23. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r roku o
ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880
z późn. zm.).
Dziennik Urzędowy
 4426 
24. Ustawa z 27 kwietnia 2001 roku - Prawo
ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627
z późn. zm.).
25. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r o odpadach
26. Ustawa z dnia 8 czerwca 2001r. o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesień (Dz. U.
Nr 73, poz. 764 z późn. zm.).
27. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo
Wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z późn. zm.).
28. Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. Nr 80, poz. 717).
Poz. 1004 i 1005
29. Ustawa z dnia 14 lutego 2003r. o zmianie
ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do
zalesienia oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 46, poz. 392).
33. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r o zmianie
ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458).
30. Ustawa z dnia 18 maja 2005r o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 113,
poz. 954)
1005
w sprawie zmian w Planie finansowym środków przeznaczonych na realizację Gminnego Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2008 rok
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy
z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym
(Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późniejszymi
zmianami) oraz art. 41 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U.
z 2002r. Nr 147, poz. 1231 z późniejszymi zmianami) Rada Gminy uchwala, co następuje:
§ 1. Do planu finansowego środków przeznaczonych na realizację Gminnego Programu
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2008 rok stanowiącego załącznik Nr 2
do Uchwały Nr XV/92/2008 Rady Gminy Michałów z dnia 18 marca 2008 roku w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2008 rok
wprowadza się kwotę 2 916,67 w związku z większymi wydatkami w dziale 851 rozdział 85154.
§ 2. W planie finansowym, o którym mowa w § 1 zwiększa się o kwotę:
zadanie II - Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony
przed przemocą w rodzinie pkt. 2 o kwotę 10 931,36
§ 3. W planie finansowym, o którym mowa w § 1 zmniejsza się wydatki o kwotę 8 014,69
w tym:
Zadanie I Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzaleŜnionych od alkoholu
Pkt. 3. o kwotę 100 zł
Pkt 4. - o kwotę 400 zł
Zadanie II Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony
przed przemocą w rodzinie
pkt 1 - o kwotę 50 zł
Zadanie III Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie
rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla
dzieci i młodzieŜy w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a takŜe działań na
rzecz doŜywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo wychowawczych i socjoterapeutycznych:
pkt 5 - o kwotę 3 844,95 zł
pkt 6 - o kwotę 1 094,18 zł
Zadanie IV Wspomaganie działalności instytucji,
stowarzyszeń i osób fizycznych słuŜącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.:
Pkt 3 - o kwotę 100 zł
Zadanie VII o kwotę 645,56
Dziennik Urzędowy
 4427 
§ 4. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Poz. 1005 i 1006
§ 5. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem
podjęcia i podlega publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego.
1006
w sprawie wprowadzenia zmian w budŜecie gminy na 2008 rok
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 4 ustawy
z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (jednolity tekst Dz. U. Nr 142, poz. 1591
z 2001 roku ze zmianami), art. 165 ust. 2, 184 i 188
ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku
o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104)
uchwala się, co następuje:
§ 3. Zwiększa się wydatki budŜetu gminy
o kwotę 127 666,77 zł w tym:
Dział 010 rozdział 01010 § 6050 o kwotę 74 740 zł
Dział 751 rozdział 75101 § 4010 o kwotę
9,86 zł
0,24 zł
Dział 851 rozdział 85154 § 4210 o kwotę 2 916,67 zł
§ 1. Zwiększa się dochody budŜetu gminy
o kwotę 127 656,67 zł w tym:
2 600 zł
Dział 756 rozdział 75618 § 0480 o kwotę 2 916,67 zł
1 000 zł
§ 4. Wykonanie uchwały zleca się Wójtowi
Gminy.
§ 2. Zmniejsza się wydatki budŜetu gminy
o kwotę 10,10 zł w tym:
Dział 751 rozdział 75101 § 4110 o kwotę 10,10 zł
§ 5. Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego.
§ 6. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem
podjęcia.
 4428 
Prenumerata roczna Dziennika Urzędowego Województwa Świętokrzyskiego wynosi 2.900,00 zł.
Nr konta Bank Pekao S.A. O/Kielce, Nr 47124044161111000049541542
Dziennik w Internecie – http://www.kielce.uw.gov.pl/dziennik.htm
Zbiory Dzienników Urzędowych wraz ze skorowidzami wyłoŜone są do powszechnego wglądu w siedzibie Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Kielcach, Al. IX Wieków Kielc 3, pok. 426 w godzinach pracy Urzędu
Wydawca: Wojewoda Świętokrzyski
Redakcja: Zakład Obsługi
Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach
Al. IX Wieków Kielc 3, 25-516 Kielce
tel. 0 (prefix) 41 3421673, e-mail: [email protected]
Skład, druk i rozpowszechnianie: Zakład Obsługi
Świętokrzyskiego Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach,
25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3
tel. 0 (prefix) 41 3421807, 3421249
Tłoczono z polecenia Wojewody Świętokrzyskiego z dnia 15 kwietnia 2009r.
ISSN-1508-4787
Cena
zł (w tym 7 % VAT)

Dziennik Nr 83 - Dziennik Urzędowy Województwa Świętokrzyskiego

Transkrypt

Podobne dokumenty

Harmonogram dyżurów na miesiąc Kwiecień-Maj

program spotkania sprawozdania w odpadach 2 03 2016 w 1.2

deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku

prof. zw. dr hab. Marek Górski Katedra Prawa Ochrony Środowiska

konsekwencje niewłaściwego postępowania z odpadami