Wiem, co jem i dlaczego

Wiem, co jem i dlaczego - referat do rodziców
Zawsze aktualne jest stare ludowe przysłowie „dobra wieść, gdy niosą jeść”. Jednak zaspokojenie
głodu to nie wszystko. Dzisiaj problemem jest zbyt obfite jedzenie ubogie w składniki odżywcze. A
więc - nie wystarczy jeść – należy się odżywiać. Racjonalne odżywianie to dostarczenie organizmowi
potrzebnych do życia i funkcjonowania składników odżywczych w ilościach i proporcjach
odpowiadających zalecanym normom oraz uwzględniających indywidualne potrzeby ludzi.
Prawidłowe odżywianie ważne jest przede wszystkim u dzieci i młodzieży dorastającej. Te grupy
znajdują się bowiem w okresie intensywnego rozwoju fizycznego i umysłowego, a co za tym idzie
wykazują zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze.
Organizm ludzki potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania następujących składników: białka,
węglowodanów, tłuszczów, składników mineralnych i witamin. Składniki te są wykorzystane przez
organizm jako źródło energii, materiał budulcowy i czynniki regulujące różnorakie procesy życiowe.
Energia powstała w wyniku „spalania” węglowodanów, tłuszczów, białka, konieczna jest do przebiegu
wszelkich życiowych funkcji: oddychania, trawienia, pracy serca, krążenia płynów w organizmie,
budowy i odbudowy komórek, wzrostu ciała.
Zbyt mała wartość energetyczna pożywienia prowadzi do niedowagi różnego stopnia i coraz bardziej
zagraża zdrowiu powodując pogłębiające się osłabienie i apatię. Niedożywiony organizm, po szybkim
wykorzystaniu zapasów energii z wątroby i mięśni, czerpie ja ze spalania tkanki tłuszczowej, a potem
tkanki mięśniowej. W razie długotrwałego głodzenia może dojść do znacznego wychudzenia i
wyniszczenia organizmu. Niedoborem energetycznym towarzyszą niedobory pokarmowe objawiające
się m.in. zmianom skórnym, pogorszeniem wzroku, próchnicą zębów czy wypadaniem włosów. Dzieci
i młodzież spożywając produkty o zbyt niskiej wartości energetycznej rozwijają się wolniej i gorzej.
Słabiej się uczą, trudniej jest im skoncentrować się na lekcji, mają trudności z pamięcią.
Niedożywienie może też być przyczyną agresji, pesymizmu a nawet depresji.
Natomiast zbyt duża wartość energetyczna posiłków prowadzi do tycia. Długotrwały nadmiar
pożywienia bez względu na skład posiłków powoduje odkładanie się tłuszczu w tkance podskórnej.
Osoby ze znaczną nadwagą mają często problemy zdrowotne i towarzyskie – trudno im nawiązać
kontakt z rówieśnikami, są nieśmiałe, apatyczne, bierne.
W ostatnich latach pojawiły się wśród młodzieży, a także osób dorosłych ( głównie do 30 lat ) nowe
zaburzenia w odżywianiu. Są to anoreksja i bulimia.
Bulimia objawia się przyjmowaniem nadmiernej ilości pokarmu, poczuciem ciągłego głodu i
pochłanianiem ogromnych ilości jedzenia, które następnie są wydalane z organizmu poprzez
sprowokowane wymioty.
Natomiast anoreksja to długotrwały brak apetytu, jadłowstręt prowadzący do całkowitego wychudzenia
organizmu i zaburzeń jego pracy często kończących się leczeniem szpitalnym. Obie te choroby mają
podłoże psychiczne, są wynikiem kłopotów domowych, rodzinnych czy szkolnych, z którymi młody
człowiek nie umie sobie poradzić. Obie wymagają długotrwałego i specjalistycznego leczenia.
Dlatego też rolą rodziców jest dokładna obserwacja zachowań dziecka podczas posiłków oraz jego
reakcji na jedzenie, aby jak najszybciej udzielić mu potrzebnej pomocy.
Punktem wyjścia do racjonalnego żywienia powinna być znajomość dziennego zapotrzebowania
energetycznego człowieka i jego dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Zapotrzebowanie
to jest zróżnicowane, zależy od wieku, płci, aktywności fizycznej oraz rodzaju wykonywanej pracy.
Młodzież w wieku szkolnym ma duże zapotrzebowanie energetyczne wynikające z jej
wszechstronnego rozwoju. Chłopcy w wieku 15 – 16 lat, uprawiający sport, potrzebują niemal dwa
razy więcej energii niż ich ojcowie. Dziewczęta natomiast mają dużo niższe potrzeby żywieniowe.
W prawidłowym odżywianiu się młodego człowieka duże znaczenie ma dom oraz sposób odżywiania
się rodziny. Tu bowiem kształtują się dobre i złe nawyki żywieniowe, które później zaowocują w
dorosłym życiu młodzieży. Ważne jest też w jakich warunkach i w jakim nastroju przystępujemy do
przygotowywania i spożywania posiłków.
W komponowaniu codziennych, urozmaiconych posiłków pomaga korzystanie z prostego
uniwersalnego podziału produktów na pięć grup: ( wg tzw. piramidy zalecanego spożycia )
Poniżej wykres PIRAMIDY
1.Produkty zbożowe oraz ziemniaki,
2.Warzywa i owoce,
3.Mleko i jego przetwory,
4.Mięso, drób, ryby oraz rośliny strączkowe,
5.Tłuszcze i słodycze.
Prawidłowo zaplanowane żywienie powinno zawierać w przeważającej ilości produkty znajdujące się
w grupie 1 ( dół piramidy ). Powinno się spożywać ok. 5-6 porcji dziennie tych produktów. W grupie 2
zalecane spożycie to 3-5 porcji. W grupie 4 dzienne zapotrzebowanie organizmu to 1-2 porcji.
Tłuszcze i cukry znajdujące się na szczycie piramidy powinny być tylko dodatkiem do potraw w
ilościach 1-2 porcji dziennie. Młodzież powinna spożywać 4-5 posiłków dziennie.
Zadaniem dorosłych ( rodziców, nauczycieli ) jest nauczanie młodzieży prawidłowego podejścia do
jedzenia, uświadomienie ważności zdrowego odżywiania, a przede wszystkim kształtowanie dobrych
nawyków żywieniowych.
Problemem w odżywianiu się dzisiejszej młodzieży są tzw. „fost foody”, czyli szybkie jedzenie oraz
żywność sklepikowa. Zapiekanki, frytki, hamburgery są może smaczne, ale na pewno tuczące i
niezdrowe. Należy zastępować je sałatkami, kanapkami, owocami. Natomiast produkty ze sklepiku to
chipsy – zawierające ogromne ilości soli, barwników i rakotwórczych syntetyków; kolorowe gazowane
napoje oraz słodycze pod wszelkimi postaciami. Codzienne, długotrwałe spożywanie tych produktów
prowadzić może do utrwalenia złych nawyków, a przede wszystkim zaburzeń w odżywianiu i chorób.
Trzeba pamiętać, że to co młody człowiek zje dziś odbije się echem na jego kondycji fizycznej i
zdrowotnej za kilkanaście lat.
Rodzice powinni zwracać uwagę baczniejszą na to, co kupują ich dzieci za otrzymane kieszonkowe.
Należy uczulić dziecko by była to bułka, drożdżówka lub jabłko, a nie paczka chipsów czy batonik.
Ważna rolę w zdrowym żywieniu odgrywa codzienne spożywanie śniadań. Człowiek, który zje
śniadanie jest aktywny, pogodny, ma siły i energię do działania. Dlatego każdy uczeń powinien zjadać
w domu pełnowartościowe śniadanie, a do szkoły przynosić kanapki, najlepiej z dodatkiem jakiegoś
owoca, co uzupełni jego potrzeby energetyczne do obiadu.
Wpajanie dzieciom zasad zdrowego żywienia najłatwiej wychodzi poprzez angażowanie ich do
pomocy w przyrządzaniu smacznych i zdrowych posiłków. Niech przykład będzie najlepszym
nauczycielem.
Na koniec pragnę podać państwu 5 zasad racjonalnego żywienia wg których należy przygotowywać
posiłki oraz prowadzić racjonalny styl życia:
1.Urozmaicanie ( w każdym posiłku stosować produkty ze wszystkich grup ).
2.Umiarkowanie ( jedzenie zgodne z indywidualnymi potrzebami, utrzymanie odpowiedniej masy ciała)
3.Uregulowanie ( odpowiednia częstotliwość i regularność spożywania posiłków ).
4.Uprawianie ( różnych form aktywności fizycznej ).
5.Unikanie ( spożycia nadmiaru tłuszczów, soli, cukru ).
ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY W WIEKU SZKOLNYM
(Instytutu Żywności i Żywienia )
1. Jedz codziennie różne produkty z każdej grupy uwzględnionej w piramidzie.
2. Bądź codziennie aktywny fizycznie - ruch korzystnie wpływa na sprawność i prawidłową
sylwetkę.
3. Źródłem energii w twojej diecie powinny być głównie produkty znajdujące się w podstawie
piramidy (na dole).
4. Spożywaj codziennie przynajmniej 3-4 porcje mleka lub produktów mlecznych takich jak jogurty,
kefiry, maślanka, sery.
5. Jedz codziennie 2 porcje produktów z grupy – mięso, ryby, jaja. Uwzględniaj też nasiona roślin
strączkowych.
6. Każdy posiłek powinien zawierać warzywa lub owoce.
7. Ograniczaj spożycie tłuszczów, w szczególności zwierzęcych.
8. Ograniczaj spożycie cukru, słodyczy, słodkich napojów.
9. Ograniczaj spożycie słonych produktów, odstaw solniczkę.
10. Pij codziennie odpowiednią ilość wody.
http://www.edukacja.edux.pl/p-20527-wiem-co-jem-i-dlaczego-referat-do-rodzicow.php
Teresa Majkut
nr publikacji 20527
Dębno
http://www.izz.waw.pl/pl/?option=com_content&view=article&id=7