szwederowo-orla - Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy
Transkrypt
szwederowo-orla - Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy
MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA W BYDGOSZCZY ul. Grudziądzka 9-15 • 85-130 Bydgoszcz tel.: [052] 58 58 747, 58 58 105 • fax [052] 58 58 746 • e-mail: [email protected] PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO „SZWEDEROWO-ORLA” W BYDGOSZCZY Autor: Mgr inż. Hanna Bukowska Bydgoszcz kwiecień 2013 Część opisowa: 1. WSTĘP ............................................................................................................................... 3 2. GŁÓWNE CELE PROJEKTOWANEGO PLANU................................................................ 4 3. OPIS TERENU .................................................................................................................... 4 4. STAN I FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA ................................................................... 5 5. ROZWIĄZANIA ZAWARTE W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE .............................. 13 6. PRZEWIDYWANE SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU DLA ŚRODOWISKA ............................................................................... 16 6.1 6.2 6.3 6.4 7. PRZYJĘTA METODA OCENY ............................................................................................... 16 UZYSKANE WYNIKI............................................................................................................ 17 SZCZEGÓŁOWA CHARAKTERYSTYKA ODDZIAŁYWAŃ........................................................... 18 ODDZIAŁYWANIE NA TEREN DZIAŁKI NR 193/1 I 193/2 ........................................................ 26 INFORMACJE POWIĄZANIACH PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU Z INNYMI DOKUMENTAMI ............................................................................................................. 27 8. ROZWIĄZANIA FUNKCJONALNO PRZESTRZENNE..................................................... 29 8.1 METODY ANALIZY REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA ...................................................................................... 29 8.2 ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE SKUTKI REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ................................................................................................... 30 8.3 ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE ......................................................................................... 30 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ................................................ 31 9. 10. SPIS WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW .................................................................... 34 Część graficzna: • Prognozowane oddziaływanie na środowisko 2 1. WSTĘP Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.) nakłada obowiązek sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko przyrodnicze miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którą dołącza się do projektu miejscowego planu. Regulacje w zakresie wykonywania prognoz oddziaływania na środowisko miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zawiera obowiązująca ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r. Nr 199, poz. 1227). Sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko jest elementem procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Celem sporządzania prognoz jest określenie i ocena skutków, jakie dla środowiska przyrodniczego mogą wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu. Prognoza zawiera informacje o przewidywanych skutkach środowiskowych (przyrodniczych) gospodarowania przestrzenią oraz umożliwia – podczas etapu prac projektowych – wybór wariantu najbardziej korzystnego dla środowiska przyrodniczego. Ponad to winna służyć prezentacji zagrożeń lokalnej społeczności i umożliwić władzom samorządowym świadome podjęcie decyzji w zakresie gospodarki przestrzennej terenu, którego dotyczy plan. Prognoza jest przewidywaniem następstw, które dadzą się przewidzieć w oparciu o aktualny stan wiedzy nauki i doświadczenia. Przewidywania zawarte w prognozie mogą, ale nie muszą w przyszłości mieć miejsce, gdyż z natury tego typu opracowań wynika pewien procent ryzyka i niepewności. Organy gminy przystępując do sporządzenia projektu m.p.z.p., mają obowiązek wziąć pod uwagę te uwarunkowania. Należy mieć świadomość, że każda inwestycja niesie ze sobą określone negatywne następstwa dla środowiska. Problem polega na tym, aby dokonać w procesie planistycznym możliwie optymalnych wyborów. Prognoza obejmuje: • opis i ocenę stanu istniejącego zagospodarowania na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego; 3 • określenie i ocenę skutków, jakie dla środowiska przyrodniczego mogą wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu z uwzględnieniem ograniczonej odporności lokalnego środowiska na przekształcenia i ograniczonej zdolności do regeneracji; • ewentualne propozycje korekt analizowanego planu; • prezentację społeczności lokalnej potencjalnych zagrożeń. 2. Główne cele projektowanego planu Projektowany plan ma na celu umożliwienie realizacji zabudowy mieszkaniowej i usługowej zgodnie z uchwalonymi niedawno zmianami Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Bydgoszczy. Zmiany te pozwolą na lepsze wykorzystanie przestrzeni, rewaloryzację terenów o zdegradowanej lub dysfunkcyjnej zabudowie. Opisywany obszar położony jest w centrum Bydgoszczy, co determinuje jego wielofunkcyjny charakter. Dodatkowym celem postawionym w planie była ochrona terenów dolinki denudacyjnej „Doliny Pięciu Stawów” poprzez nadanie im odpowiedniej rangi. 3. Opis terenu Przedmiot teren zlokalizowany jest w dzielnicy Górzyskowo w rejonie ulic: Szubińskiej, Pięknej, Stromej i Kossaka. Opisywany obszar od północy otaczają tereny usług zdrowia (szpitali zespół poradni) i obiekty wojskowe. Na pozostałych kierunkach znajdują się osiedla mieszkaniowe. W granicach terenu opracowania znajduje się duży teren zieleni, wielkopowierzchniowy obiekt handlowy z parkingiem, kompleksem budynków byłego zakładu produkcji materiałów fotograficznych „FOTON” oraz zabudowania mieszkaniowe i nieużytki. 4 ryc. nr 1. Lokalizacja analizowanego terenu 4. Stan i funkcjonowanie środowiska Stan środowiska na terenie miasta Bydgoszczy został szczegółowo opisany w opracowaniu ekofizjograficznym, wykonanym na potrzeby niniejszego planu. Wynika z niego, że: W podziale na jednostki fizyczno-geograficzne, dokonanym przez Kondrackiego, teren opracowania znajduje się w obrębie mezoregionu Kotliny Toruńskiej (należącej do makroregionu Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej). Odmienność charakteru terenów zbocza od terenów płaskich wysokiej terasy kwalifikuje je do wydzielenia w ramach odrębnego mikroregionu – Zbocza Bydgoskiego. Z geomorfologicznego punktu widzenia obszar opracowania tworzą: dolinka denudacyjna w zboczu terasy (ul. Szubińska) wraz z jej odnogą (Dolina Pięciu Stawów) oraz płaska powierzchnia terasy pradolinnej. U wylotu dolinki, poza obszarem opracowania, uformował się rozległy stożek akumulacyjny (od Planu Poznańskiego do Ronda Grunwaldzkiego). Nieliczne tereny płaskie na południowym obszarze opracowania należą do terasy pradolinnej. Ukształtowanie powierzchni terenu jest efektem działalności procesów młodoglacjalnych związanych głównie z odpływem wód postglacjalnych w okresie 5 formowania się Pradoliny Toruńsko Eberswaldzkiej, późniejszej doliny Brdy oraz z wytapianiem się wiecznej zmarzliny. Efektem tych procesów jest obserwowana współcześnie urozmaicona rzeźba terenu o charakterze denudacyjnym. Na tym terenie znajdują się liczne obiekty wodne: stawy oraz łączący je ciek wodny. Wody pochodzą ze spływu i drenowania okolicznych terenów a odprowadzane są pośrednio poprzez system kanalizacji deszczowej do rzeki Brdy oraz do gruntu. Klimat i zjawiska atmosferyczne Na system przepływu powierza nad Bydgoszczą mają wpływ zarówno czynniki zewnętrzne - ruch powietrza (przewietrzanie) odbywa się na skutek czynników globalnych i ma charakter masowy, jak również czynniki wewnętrzne związane z lokalną cyrkulacją powietrza na zabudowanych terenach miejskich, wynikającą z charakteru i układu zabudowy, układu sieci drogowej, rozmieszczenia i wielkości terenów zieleni. Opisywany obszar pozostaje pod wpływem czynników globalnych, jednak zróżnicowanie w ukształtowaniu i zagospodarowaniu poszczególnych części terenu ujawniają się czynniki lokalne - topoklimatyczne. Niemal na całym terenie opracowania zachodzi obniżenie prędkości wiatrów w stosunku do terenów położonych wyżej, wzrost koncentracji aerozoli i alergenów w stosunku do terenów lepiej przewietrzanych oraz zachodzą zmiany pola usłonecznienia na skutek północno-wschodniej ekspozycji terenów zboczy dolinki. Wzmożona ekspozycja wiatrowa możliwa jest na terenach położonych najwyżej, tj. w rejonie ul. Orlej i Pięknej. W dolince w rejonie stawów dochodzi do obniżenia prędkości wiatrów. W przypadku Bydgoszczy istotną rolę w kształtowaniu warunków wiatrowych odgrywa równoleżnikowo położona Dolina Brdy. Forma ta ułatwia kształtowanie się wymiany powietrza na linii wschód-zachód. Zważywszy na ukształtowanie południowego zbocza doliny, jak również fakt, iż posiada ono pełne zagospodarowanie zwiększające współczynnik szorstkości, dochodzi do uformowania strefy „cienia” wiatrowego. Zjawisko cienia występuje w północnej części obszaru opracowania w rejonie Placu Poznańskiego i występuje jedynie przy wiatrach o składowej południowej. Teren opracowania leży w strefie „B”, w której współczynnik szorstkości wg Lewińskiej osiąga najwyższe wartości, ale występują także liczne pola o bardzo 6 niskich wartościach. Świadczy to o dużym wpływie zabudowy na kształt pola wiatrowego. W tym rejonie ruch powietrza przy ziemi najsilniej uzależniony jest od wzajemnego usytuowania budynków. Obszar dolinki zwraca uwagę jako potencjalny teren przewietrzania na linii NE-SW. Łączy on tereny położone wyżej w rejonie Błonia i Górzyskowa z obszarem centrum miasta. Obszar ten wydaje się być ważny z puntu widzenia nawiewania powietrza do centrum miasta, na co wskazują pośrednio wyniki pomiarów kierunków wiatrów na stacji WIOŚ na Placu Poznańskim. Podsumowując warunki topoklimatyczne to na terenie zboczy terasy – w zależności od ekspozycji, zmienia się kąt padania promieni słonecznych przez co zmianie ulega bilans energetyczny. Dolinka należy do obszarów o uwarunkowaniach niekorzystnych dla stałego pobytu ludzi. Na pozostałym obszarze panują topoklimaty zdominowane przez zabudowę średnią, wysoką i przemysłową (Foton). Są to tereny, które charakteryzują się cechami korzystnymi dla stałego pobytu ludzi. Oczywiście ze względu na niewielkie powierzchnie topoklimatotwórcze, wzajemne wpływy poszczególnych typów klimatów mogą się przenikać. Rzeźba terenu Obszar opracowania położony jest na wysokościach od około 53 do około 72 m n.p.m. Jest to obszar położony w obrębie zabudowy miasta i ulegał uprzednio niemal całkowitym przeobrażeniom w trakcie zagospodarowywania terenu. Ukształtowanie powierzchni ma zatem, w znacznym stopniu, charakter antropogeniczny. Do form antropogenicznych należą wykopy oraz nasypy, na których powstawały obiekty budowlane oraz założenie parku i stawów. Najwyższa kulminacja znajduje się na południowym skraju obszaru, przy ul. Orlej. Obniżenie natomiast występuje przy Placu Poznańskim. Spadki terenu w obszarze opracowania są znaczne: 12% przekraczają w rejonie nasypów w północnej części obszaru (na północ od Castoramy), gdzie stanowią utrudnienie w kształtowaniu zabudowy. Z uwagi na obecność wysokich wartości spadków na terenie opracowania zachodzi niebezpieczeństwo pojawienia się ruchów masowych gruntu. W opracowaniu pt. Mapa zagrożeń ruchami masowymi na obszarze miasta 7 Bydgoszczy wyznaczono strefę średniego stopnia zagrożenia. Strefa ta obejmuje tereny położone pomiędzy obiektem Castoramy a budynkiem WKU. Spadki terenu poza obszarem dolinki nie przekraczają 3% i nie stanowią utrudnienia w kształtowaniu zabudowy. Obszar opracowania obejmuje jednostkę morfologiczną, całkowicie zmienioną działalnością człowieka. Charakteryzuje się ona zróżnicowanym wykształceniem litologicznym osadów powierzchniowych, zarówno w sensie genetycznym jak i strukturalnym. Na obszarze objętym opracowaniem występują nieliczne makro i mikroformy naturalne. Niemniej można wyróżnić strefy morfogenetyczne: zboczową dolinki, dna dolinki, strefę podnóża oraz strefę terenów płaskiej terasy pradolinnej. Budowa geologiczna W cięciu poziomym na głębokości 2 m p.p.t. znajdują się gliny zwałowe (ul. Orla) piaski fluwioglacjalne (ul. Piękna i Szubińska). Dominującym typem litologicznym osadów budujących profil geologiczny na obszarze dolinki denudacyjnej są iły zastoistowe. Podrzędnie stwierdza się występowanie gliny piaszczystej, a lokalnie piasków drobnych i średnich. Utwory ilaste mogą ulegać pęcznieniu. Na głębokości 4 m p.p.t. zasięg występowania iłów zwiększa się i pojawiają się one nie tylko w obszarze dolinki, ale występują również pod glinami w rejonie ul. Orlej. Występowanie iłów w profilu geologicznym zawsze stanowi utrudnienie geotechniczne. Poza iłami w rejonie Placu Poznańskiego znajdują się gruntu nasypowe związane z budową tras komunikacyjnych. Nasyp ten również stanowi mało korzystne podłoże budowlane. Utwory na pozostałym obszarze cechują się korzystnymi parametrami geologiczno-inżynierskimi pod przyszłą zabudowę i nie stanowią dla nich potencjalnego zagrożenia. Wody podziemne Teren opracowania projektu miejscowego planu jest zróżnicowany hipsometrycznie, w związku z czym głębokość zalegania pierwszego zwierciadła wód podziemnych będzie zróżnicowana na całym obszarze opracowania. Na powierzchni terasy wody podziemne występują na głębokości 3-5 m. W dolince wody mogą występować płycej – około 1-2 m p.p.t. 8 Ze względu na fakt, iż iły skutecznie ograniczają infiltrację wód opadowych i roztopowych, wody te posiadają tendencję do utrzymywania się w przypowierzchniowym, stosunkowo płytkim interwale gruntu. Dochodzi wówczas do migracji wód w tej warstwie w przypadku nachylenia terenu, lub stagnowania wody. Zatem występowanie w najwyższej części profilu glebowego glin i iłów będzie predysponuje obszar opracowania do pojawiania się wód zawieszonych, zwłaszcza w okresach roztopów i intensywnych opadów. Wody takie ulegają jednak szybkiej ewaporacji i ewapotranspiracji. Obszar leży w obrębie GZWP 140. Jest to zbiornik obejmujący pisaki mioceńskie pod przykryciem wspominanych słaboprzepuszczalnemu wcześniej nadkładowi, jest iłów. dobrze Zbiornik ten, dzięki zabezpieczony przed przenikaniem zanieczyszczeń z powierzchni terenu. Wody powierzchniowe Na opisywanym obszarze głównymi elementami hydrograficznymi są stawy parkowe. Otoczenie stawów stanowi park miejski o nazwie „Dolina Pięciu Stawów” i o łącznej powierzchni ok 5,0 ha, z czego ok. 1,2 ha stanowią wody powierzchniowe. Podstawowymi elementami parku jest pięć płytkich przepływowych stawów, utwardzone alejki, chodniki oraz tereny zielone (zespoły zadrzewień i zakrzewień, trawniki). Najniżej położony obiekt leży w pobliżu marketu CASTORAMA (staw nr 1), najwyżej położony staw znajduje się przy ulicy Pięknej (obiekt nr 5). Stawy mają zróżnicowane misy pod względem głębokości, pojemności i powierzchni zwierciadła wody. Od początku 2001 do połowy 2007 roku prowadzone były prace rewitalizacyjne, polegające na oczyszczaniu stawów i budowy skweru. Najniżej położony ze stawów we własnym zakresie zagospodarowała Castorama, ponieważ leży on na terenie prywatnym marketu. Do dnia dzisiejszego stawy zostały oczyszczone (wybagrowane), utwardzono nadbrzeża, wykonano alejki spacerowe wkomponowane w przejścia między stawami, teren został splantowany, jest już także zieleń. Zlikwidowane zostało również, w pobliżu stawu nr 4 i 5 dzikie wysypisko śmieci. W listopadzie i grudniu 2009 roku przeprowadzono badania terenowe, dokumentację fotograficzną zebrano w okresie od kwietnia do grudnia 2009 r. Badania terenowe obejmowały: 9 — inwentaryzację urządzeń wodnych oraz zabezpieczających brzegi stawów. — pomiary jakości wody sondą wieloparametrową Hydrolab, — pobranie próbek osadów dennych, — inwentaryzację roślinności, w tym w szczególności roślinności podwodnej i przybrzeżnej. Tabela 1. Wybrane charakterystyki zbiorników wodnych w „Dolinie Pięciu Stawów”. T [oC] pH Jakość wody (05/12/2009) Con [mS/cm] Tlen rozp. [mg/l] Mętność [NTU] Klasa jakości wody 7,73 0,01 II 1,012 9,93 0,30 III 8,17 1,124 7,68 0,01 III 8,32 8,05 0,936 8,38 0,01 II 8,54 8,03 0,978 7,95 0,01 II obiekt Pow. [ha] Staw nr 1 0,340 8,53 8,23 0,553 Straw nr 2 0,299 8,25 8,47 Staw nr 3 0,228 8,51 Staw nr 4 0,137 Staw nr 5 0,129 Park położony jest na krawędzi IX terasy doliny Brdy na południe od rzeki. Terasa kończy się ostrym załomem, licznymi parowami i bocznymi dolinkami, wykorzystywanymi obecnie przez ulice łączące centrum miasta z dzielnicami leżącymi na płaskim poziomie (Galon, 1961). Badany obszar obejmuje jedną z dolinek erozyjnych wciętych w krawędź terasy o deniwelacji około 12 m (ryc. 4). Geneza stawów związana jest z gospodarką człowieka (Goraczko, Żytelewska, 2005). Układ kaskadowy sugeruje, iż jest to spiętrzony w pięciu miejscach ciek wodny spływający po krawędzi terasy. Ludność Bydgoszczy z owych stawów pobierała wodę na cele gospodarcze, aż do 1902 roku, czyli do momentu uruchomienia ujęcia wody w „Lesie Gdańskim”. Stawy zasilane są głównie wodami podziemnymi wypływającymi z krawędzi IX terasy doliny Brdy, którą buduje pokaźny płaszcz utworów czwartorzędowych (jednej, miejscami dwóch warstw gliny zwałowej). Wykształciły się tu dwa poziomy wodonośne (Jankowski, 1972). Najniżej położony ze stawów zasilany jest dodatkowo wodami deszczowymi z odwodnienia dachu obiektów handlowomagazynowych Castoramy. Odpływ wody pomiędzy stawami jest swobodny dzięki połączeniu ich za pomocą przepustów rurowych. Z najniżej położonego stawu (nr 1) odpływ skierowany jest pod powierzchnią terenu, do kanalizacji deszczowej miejskiej sieci wodono-kanalizacyjnej. Typ zlewni powierzchniowej M. Gorączko i E. Żytelewska (2005) zaliczają do przemysłowo-rekreacyjno-mieszkaniowej. 10 Epizodycznie stawy zasilane są wodami powierzchniowymi w czasie opadów deszczu. Towarzyszące im nieprzepuszczalne lub słabo przepuszczalne powierzchnie ulic, chodników parkingów, placów zabaw mają znaczny wpływ na ograniczenie infiltracji i zwiększenia składowej odpływu powierzchniowego. Ogólnie można zaliczyć stawy do obiektów hydrologicznych limniczno-fluwialny z dominacją procesów jeziornych. Podczas prac terenowych wykonano jednorazowy pomiar wybranych parametrów jakości wody. Z wyników pomiaru (tab. 1) wynika, że wody w pięciu badanych stawach mieszczą się w II klasie czystości wód (stawy nr 1, 4 i 5 ) i w III klasie (stawy nr 2 i 3) (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji jakości wód). O powyższym podziale jakości wód na klasy zadecydowały głównie wskaźnik zasolenia wody – przewodnictwo elektrolityczne. Z badań jakości wody przeprowadzonych przez M. Gorączko i E. Żytelewską (2005) w 2004 roku, wynikło, iż wody stawów cechują dużą koncentracją fosforanów (w stawie nr 5 powyżej 4 mg/dm3 i w stawie nr 1 powyżej 1,5 mg/dm3). Prawdopodobną przyczyną zanieczyszczenia mogły być spływy powierzchniowe lub śródpokrywowe ze szklarni znajdujących się w zlewni lub też nawożenie roślinności w czasie przeprowadzonej rekultywacji terenów otaczających stawy. Według badań M. Gorączko i E. Żytelewskiej (2005) w najwyżej położonym ze stawów (obiekt nr 5 – ryc. 1) występowały najmniej korzystne warunki tlenowe, gdzie stężenie wynosiło jedynie 4 mg/dm3. Z badań wykonanych w grudniu 2009 r. wynika jednak, że we wszystkich pięciu obiektach warunki nasycenia wody tlenem są podobne – od 7,7 do 9,9 mg/dm3 (tab. 1). Z badań M. Gorączko i E. Żytelewskiej (2005) wynika również, że wody w stawach zawierają nadmierną ilość związków srebra, prawdopodobnie ze znajdującej się w sąsiedztwie dawnych zakładów fotochemicznych FOTON. Jak podaje R. Gradziński i in. (1976) rozmieszczenie oraz charakter osadów w danym środowisku jest uzależniony od warunków hydrodynamicznych, rzeźby brzegów i dna, dostawy materiału osadowego i jego produkcji w obrębie zbiornika. Środowisko sedymentacyjne badanych pięciu stawów ma cechy zbiornika wód stojących. Jednym z ważniejszych źródeł osadów dennych jest produkcja pierwotna z obumarłej roślinności wodnej wegetującej w obrębie brzegów. 11 Z przeprowadzonych analiz wynika, że w dnie nie zgromadziły się jeszcze znaczne ilości osadów z obumarłej materii organicznej. Dno we wszystkich obiektach stanowi materiał piaszczysto-mulisty. Stawy w latach 2002-2007 były oczyszczane i pogłębiane. Jednak bujnie porastająca roślinnością strefa brzegowa trzech najwyżej położonych zbiorników może z czasem przyczynić się do zmiany charakteru dna. W trakcie badań nie zaobserwowano funkcjonowania żadnych kolektorów ścieków burzowych czy komunalnych, co eliminuje ścieki jako źródło materiału osadowego. Szata roślinna l Roślinność przedmiotowego terenu to przede wszystkim duży teren zieleni z kaskadą zbiorników wodnych. Dominują tu zaadaptowane stare drzewa, głównie wierzby, topole, olsze, klony i lipy. W obszarze nie związanym ekologicznie ze zbiornikami wodnymi przeważają kenofity: robinia akacjowa i klon jesionolistny. Wśród nasadzeń warto wymienić okazałe kasztanowce. Roślinność przybrzeżną stanowią zbiorowiska szuwarowe z dominującą trzciną pospolitą. W górnych zbiornikach występowała także pałka, żabiściek babka wodna, karbieniec pospolity, oczeret jeziorny. Z przeprowadzonych obserwacji zarastania stawów wynika, że proces ten przebiega intensywnie. Szczególnie bujnie porośnięte są brzegi stawów nr 3, 4 i 5. Często rośliny stanowią szeroki pas wchodzący do zbiornika na ponad dwa - trzy metry. Ze względu na dużą żyzność środowiska wodnego, przede wszystkim fosforanów występują pospolite gatunki roślinności podwodnej, powietrzno-wodnej (szuwarowej). Są to rośliny zielne, produkujące bardzo duże ilości masy organicznej, która wprawdzie dość szybko ulega rozkładowi, tym nie mniej jednak przyczynia się znacznie do spłycenia zbiornika. Uboga w różnorodność zbiorowisk roślinność wodna jest prawdopodobnie przyczyną niedawnej rekultywacji kaskady stawów oraz znacznej eutrofizacji wód. W dwóch najwyżej położonych stawach rozpoznano zbiorowisko roślin wodnych zanurzonych w postaci kombinacji gatunków rogatka sztywnego (Ceratophyllum demersum) oraz glon gałęzatka (Cladophora sp.) z gromady zielenic. W sezonie wegetacyjnym intensywnie zarośnięte było nimi dno stawów nr 4 i nr 5. W pozostałych obiektach roślinność denną reprezentował glon w postaci gałęzatki. 12 Zbiorniki wodne w ostatnich latach były bagrowane. W dnie rozpoznano głównie osady piaszczysto-muliste, ograniczające szybką sukcesje roślin podwodnych. Cennym zbiorowiskiem jest zagajnik pomiędzy budynkiem Castoramy a dawnym WKU. Jest to pozostałość lasu grądowego porastającego niegdyś zbocza pradoliny. Drzewostan został zaadoptowany jako zieleń towarzysząca zabudowie i przekształcony poprzez wprowadzenie nowych nasadzeń roślin iglastych. Jest to starodrzew, który wymaga zachowania i ochrony przed wycinką. Na pozostałym obszarze występują głównie zbiorowiska synantropijne oraz nieliczne nasadzenia zieleni towarzyszącej. Teren działki 193/2 porastają chwasty ruderalne i samosiewy drzew, głównie topoli i wierzby. Roślinność ta nie posiada większej wartości przyrodniczej i nie wymaga zachowania. 5. Rozwiązania zawarte w projektowanym dokumencie W projektowanym miejscowym planie przewidziano tereny o następującym przeznaczeniu: — teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej z uzupełniającą zabudowa usługową – oznaczony symbolem MW/U, — teren zabudowy usługowej, zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej – oznaczony symbolem U-MW, — teren rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 – oznaczony symbolem UC, — teren rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, zabudowy usługowej – oznaczony symbolem UC-U, — teren zabudowy usługowej – oznaczony symbolem U, — teren zieleni urządzonej – oznaczony symbolem ZP, — teren wód powierzchniowych śródlądowych – oznaczony symbolem WS; — teren drogi publicznej - ulica klasy głównej – oznaczony symbolem KD-G, — teren drogi publicznej - ulica klasy głównej, torowisko tramwajowe KD-G/KD-T, — teren drogi publicznej - ulica klasy zbiorczej, torowisko tramwajowe KD-Z/KD-T, — teren drogi publicznej - ulice klasy lokalnej KD-L, — teren drogi publicznej - ulica klasy dojazdowej KD-D, — teren drogi publicznej - ulice klasy dojazdowej – droga pieszo-jezdna KD-DX; 13 W zakresie zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego obowiązuje: • obowiązuje zakaz realizacji wolnostojących garaży, wiat, obiektów gospodarczych, obiektów blaszanych oraz zespołów takiej zabudowy, z wyjątkiem kubaturowej odpadów stałych, zabudowy zadaszeń miejsc miejsc do czasowego gromadzenia parkowania oraz wiat przystankowych publicznego transportu zbiorowego; • dopuszcza się lokalizację kiosków wbudowanych w wiaty przystankowe publicznego transportu zbiorowego; • obowiązuje zakaz przebudowy garaży oraz obiektów gospodarczych na funkcje mieszkalne; • w przypadku grodzenia terenów obowiązuje stosowanie ogrodzeń ażurowych wzdłuż elewacji frontowej budynków; W zakresie zasad ochrony środowiska obowiązuje: • obowiązuje ochrona i utrzymanie istniejących stawów oraz towarzyszących terenów zieleni urządzonej; • obowiązuje wymóg nasadzeń zielenią wysoką na parkingach terenowych w proporcji nie mniej niż 1 drzewo na 10 miejsc do parkowania; • obowiązuje wymóg nasadzeń zielenią terenów, które nie są zabudowane i użytkowane jako powierzchnie utwardzone; • obowiązuje wymóg stosowania nasadzeń rodzimych gatunków drzew i krzewów z koniecznością zabezpieczenia powierzchni przepuszczalnej w odległości min. 1,5 m od osi pnia drzewa; • dopuszcza się możliwość usunięcia drzew i krzewów o niskich wartościach ekologicznych i estetycznych, w tym tzw. samosiejek; • dopuszcza się, aby masy ziemne usuwane lub przemieszczane w związku z realizacją inwestycji, były wykorzystywane w granicach nieruchomości lub poza nią do: makroniwelacji terenu, przeprowadzenia działań naprawczych lub rekultywacji, z zastrzeżeniem, że nie mogą one przekraczać standardów jakości gleby i gruntów, określonych w przepisach odrębnych, • zasady w zakresie kształtowania komfortu akustycznego w środowisku: o obowiązuje nakaz stosowania przegród o podwyższonej izolacyjności akustycznej w budynkach wymagających ochrony akustycznej (np. w budynkach o funkcjach zdrowia, oświaty i nauki), 14 o ustala się wymóg stosowania przeciwhałasowych rozwiązań technicznych w budynkach mieszkalnych usytuowanych przy ulicach klasy głównej i zbiorczej, poprzez stosowanie przegród o podwyższonej izolacyjności akustycznej. W zakresie zasad użytkowania, modernizacji, rozbudowy i budowy systemu infrastruktury technicznej ustalono: • należy wykorzystywać miejski system zbiorczej sieci wodociągowej, • obowiązuje utrzymanie istniejącej studni awaryjnej z możliwością jej wkomponowania w zagospodarowanie terenu; • należy wykorzystywać miejski system zbiorczej kanalizacji sanitarnej, • ustala się odprowadzenie ścieków komunalnych do zlewni miejskich kolektorów z odprowadzeniem na oczyszczalnię ścieków „Kapuściska”, • należy wykorzystywać miejski system zbiorczej kanalizacji deszczowej, • zaleca się budowę, rozbudowę, remont, odrębnego od systemu kanalizacji deszczowej, sytemu odprowadzenia i/lub retencjonowania wód opadowych i roztopowych nie wymagających oczyszczania do gruntu, lub wykorzystania do drugorzędnych celów użytkowych, • dopuszcza się wprowadzenia wód opadowych i roztopowych z powierzchni dachów do wód powierzchniowych; • należy wykorzystywać system zbiorczych sieci gazowych, • wskazane jest wykorzystanie gazu do celów grzewczych, • dopuszcza się zaopatrzenie w gaz za pomocą indywidualnych zbiorników na gaz płynny; • zaopatrzenie z miejskiego systemu sieci ciepłowniczej, • dopuszcza się zaopatrzenie w energię cieplną na zasadach indywidualnych z możliwością wykorzystania: gazu z sieci gazowej, indywidualnych zbiorników gazu płynnego, oleju opałowego, energii elektrycznej, źródeł energii odnawialnej, oraz z dopuszczeniem innych paliw przy zastosowaniu instalacji i urządzeń wykorzystujących nowoczesne i ekologiczne technologie spalania, z jednoczesnym osiągnięciem jak najwyższej sprawności w procesie uzyskania energii cieplnej, • w istniejących budynkach wskazana jest wymiana starych kotłów i pieców domowych opalanych węglem (drewnem), na nowoczesne urządzenia 15 grzewcze o wysokiej sprawności energetycznej, jednocześnie wskazane jest przeprowadzenie termoizolacji budynków; zasady obsługi w zakresie telekomunikacji (telefon, radiofonia, telewizja, • Internet i inne): zabrania • się budowy nowych i rozbudowy istniejących linii telekomunikacyjnych, jako linii napowietrznych, z wyłączeniem budowy napowietrznych przyłączy abonenckich prowadzonych od istniejących linii napowietrznych, a także z wyłączeniem remontów istniejących, nadziemnych linii i przyłączy abonenckich; 6. Przewidywane skutki realizacji ustaleń projektowanego dokumentu dla środowiska 6.1 Przyjęta metoda oceny Oceny prognozowanych skutków realizacji projektowanego dokumentu dokonano w odniesieniu do stanu obecnego, za pomocą listy sprawdzającej. Analizie poddano poszczególne jednostki funkcjonalne, określone na rysunku planu symbolami z numeracją, porównując ich prognozowane oddziaływanie z oddziaływaniem istniejącego zagospodarowania i użytkowania terenu. Oceniono wpływ projektowanych zmian na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego. Uwzględniono wszystkie znaczące oddziaływania na środowisko, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, a także skutki wynikające dla środowiska z zależności (interakcji) pomiędzy poszczególnymi jego elementami i między oddziaływaniami na te elementy. Określono znaczenie oddziaływania jako pozytywne (+) lub negatywne (-), długotrwałość (czas) oddziaływania oraz trwałość skutków w następujący sposób: znaczenie: 16 • bez znaczenia lub znaczenie nie możliwe do ustalenia 0 • nieznaczny, nieistotny (+/-) 1 • znaczący, niewielki (o zasięgu lokalnym) (+/-) 2 • znaczący (zmiany odwracalne) (+/-) 3 • znaczący (zmiany nie odwracalne, trwałe) (+/-) 4 czas oddziaływania*: • chwilowy 1 • krótkotrwały 2 • okresowy/sezonowy 3 • długotrwały 4 • stały (wieczny) 5 trwałość skutków: • zmiany krótkotrwałe (całkowicie odwracalne) • zmiany długotrwałe, odwracalne (np. poprzez rekultywację, reintrodukcję, remont, itp.) • 1 2 zmiany trwałe nieodwracalne (przy obecnym stanie wiedzy i dostępnych technologiach) 3 Przy ocenie czasu oddziaływania i trwałości skutków przyjmowano również wartość zero, ale tylko wówczas, gdy znaczenie oddziaływania również określono jako zerowe. W wypadku ryzyka poważnej awarii nie oceniano trwałości skutków, gdyż uznano tę wartość za niewymierną. 6.2 Uzyskane wyniki Na terenach oznaczonych symbolami: A3.UC, A4.ZP, A5.ZP, A6.WS, A11.WS, A13.WS, A17.WS i A24.WS, A12.MW/U, A15.MW/U, A16.MW/U, A20.MW/U, A22.MW/U, A25.ZP, A9.IE, B10.KD-L i B8.KD-L, B5.KD-DX projektowany miejscowy plan nie przewiduje rozwiązań, które w istotny sposób zmieniałyby oddziaływanie na środowisko przyszłego zagospodarowania i użytkowania terenu w stosunku do stanu obecnego. Mniej lub bardziej znaczące zmiany przewidziano na pozostałych terenach. W tabeli poniżej przedstawiono łączną wagę oraz noty średnie, jakie uzyskano przy ocenie wpływu projektowanych zmian na środowisko w odniesieniu do oddziaływania obecnego zagospodarowania i użytkowania terenu. 17 teren oznaczony symbolem: ocena średnia A7.U-MW, A10.U-MW, A18.U-MW, A2.U -2,00 A1.UC-U, A8.UC-U, -2,00 A21.MW/U, A23.MW/U, -1,33 A14.IE -1,17 B3.KD-Z/KD-T , B1.KD-G/KD-T, B6.KD-G -1,00 B4.KD-L, B2.KD-D -0,67 A12.MW -0,58 A19.IE -0,33 6.3 Szczegółowa charakterystyka oddziaływań A1.UC-U, A8.UC-U znaczenie czas oddziaływania trwałość skutków powietrze atmosferyczne -1 4 2 klimat akustyczny -3 4 2 natężenie pola elektromagnetycznego 0 0 0 produkcja odpadów -2 4 2 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne -2 4 2 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 2 4 2 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii 0 0 x analizowany komponent środowiska łączna waga ocena średnia 18 -48 -2,00 Na przedmiotowych terenach przewidziano lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 i/lub zabudowy usługowej. Obowiązuje zakaz lokalizacji funkcji produkcyjnych i warsztatowych, oraz związanych z nimi, składów i magazynów. Zarówno realizacja wielkopowierzchniowego obiektu handlowego, jak i nagromadzenie wielu jednostkowych działalności na stosunkowo niewielkiej przestrzeni spowoduje zdecydowany wzrost intensywności oddziaływań. Skutkiem realizacji zamierzeń wynikających z przedmiotowego miejscowego planu będzie: • Wzrost emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Wzrost wystąpi głównie w okresie grzewczym, a wielkość emisji będzie uzależniona od rozwiązań szczegółowych wynikających z technologii ogrzewania budynku. • Emisja hałasu związana z pracą wentylatorów i agregatów klimatyzacyjnych oraz z transportem i ruchem komunikacyjnym. • Produkcja odpadów zbliżonych składem do odpadów komunalnych. W obiektach tego typu dominują zwykle odpady opakowaniowe, w znacznej mierze poddawane później recyklingowi. W wypadku prowadzenia handlu artykułami spożywczymi istotny udział w masie odpadów mają produkty spożywcze, przeterminowane lub pochodzące z uszkodzonych opakowań. • Zużycie wody – będzie nieznaczne, a wynikać będzie głównie z potrzeby utrzymania porządku i konserwacji obiektu oraz potrzeb sanitarnych pracowników i klientów Ponowne zagospodarowanie terenu wpłynie pozytywnie na walory estetyczne terenu. Obecnie znajdują się tu poprzemysłowe zdekapitalizowane budynki oraz liczne substandardowe zabudowania gospodarcze. A12.MW powietrze atmosferyczne -1 czas oddziaływania 3 klimat akustyczny 0 0 0 natężenie pola elektromagnetycznego 0 0 0 produkcja odpadów -1 4 2 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 analizowany komponent środowiska znaczenie trwałość skutków 2 19 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne -1 4 2 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 1 4 2 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii 0 0 x -14 łączna waga -0,58 ocena średnia Funkcja mieszkaniowa zaliczana jest do form zagospodarowania terenu bardzo nieznacznie oddziaływujących na środowisko przyrodnicze. Należy spodziewać się niewielkiej emisji zanieczyszczeń do atmosfery w okresie grzewczym, zużycia wody na cele bytowe i produkcji odpadów komunalnych. Rozbiórka istniejących obiektów produkcyjnych, warsztatowych, magazynowych i składowych poprawi walory estetyczne terenu. A7.U-MW, A10.U-MW, A18.U-MW, A2.U znaczenie czas oddziaływania trwałość skutków powietrze atmosferyczne -1 4 2 klimat akustyczny -1 4 2 natężenie pola elektromagnetycznego 0 0 0 produkcja odpadów -2 4 2 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne -2 4 2 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 analizowany komponent środowiska 20 walory estetyczne 0 0 0 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii 0 0 x łączna waga ocena średnia -48 -2,00 Na przedmiotowym terenie plan miejscowy przeznacza teren pod usługi i\lub zabudowę mieszkaniową. Obowiązuje przy tym zakaz lokalizacji funkcji produkcyjnych i warsztatowych, oraz związanych z nimi, składów i magazynów. Na przedmiotowych terenach nie skonkretyzowano gałęzi usług. Oddziaływanie na środowisko funkcji mieszkaniowej będzie miało charakter marginalny, a zasadnicza presja pochodzić będzie od funkcji usługowej. Ponieważ nie ograniczono rodzaju usług, oddziaływania na środowisko mogą być bardzo zróżnicowane zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym Z całą pewnością należy spodziewać się całorocznego wzrostu emisji zanieczyszczeń do atmosfery, zużycia wody na cele bytowe i gospodarcze oraz produkcji odpadów ze znacznym udziałem odpadów niebezpiecznych. Wzmożony ruch kołowy i transport towarów będą przyczyną podniesienia poziomu hałasu. Precyzyjniejsze ustalenie intensywności oddziaływań będzie możliwe na dalszych etapach procesu inwestycyjnego, po ustaleniu rodzaju usług i przyjęciu konkretnej technologii. A21.MW/U, A23.MW/U znaczenie czas oddziaływania trwałość skutków powietrze atmosferyczne -1 4 2 klimat akustyczny -1 4 2 natężenie pola elektromagnetycznego 0 0 0 produkcja odpadów -1 4 2 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 analizowany komponent środowiska 21 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne -1 4 2 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 0 0 0 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii 0 0 x łączna waga -32 ocena średnia -1,33 Łączne oddziaływanie funkcji mieszkaniowej i usługowej, realizowanej jako funkcja uzupełniająca, będzie w analizowanym przypadku zbliżone do samej funkcji mieszkaniowej. Wystąpi niewielki wzrost emisji zanieczyszczeń do atmosfery, wzrost produkcji odpadów zbliżonych składem do odpadów komunalnych i zużycia wody, głównie na cele bytowe. Usługi mogą być powodem wzmożonego ruchu pojazdów i tym samym niewielkiej emisji hałasu. A14.IE powietrze atmosferyczne 0 czas oddziaływania 0 klimat akustyczny -1 4 2 natężenie pola elektromagnetycznego -2 4 2 produkcja odpadów 0 0 0 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 analizowany komponent środowiska znaczenie trwałość skutków 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne 0 0 0 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 0 0 0 22 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii -1 4 x -28 łączna waga -1,17 ocena średnia Plan przewiduje realizację nowego Głównego Punktu Zasilania. Obiekty takie są źródłem promieniowania elektromagnetycznego i hałasu. Ich funkcjonowanie wiąże się z ryzykiem wystąpienia poważnej awarii na skutek pożaru. Intensywność oddziaływań może być różna w zależności od przyjętych rozwiązań technicznych. A19.IE znaczenie czas oddziaływania trwałość skutków powietrze atmosferyczne 0 0 0 klimat akustyczny 0 0 0 natężenie pola elektromagnetycznego -1 4 2 produkcja odpadów 0 0 0 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne 0 0 0 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 0 0 0 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 analizowany komponent środowiska 23 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii 0 0 x łączna waga -8 ocena średnia -0,33 Jedynym istotnym, choć bardzo nieznacznym oddziaływaniem będzie wzrost emisji promieniowania niejonizującego. B3.KD-Z/KD-T, B1.KD-G/KD-T, B6.KD-G znaczenie czas oddziaływania trwałość skutków powietrze atmosferyczne -2 4 2 klimat akustyczny -2 4 2 natężenie pola elektromagnetycznego 0 0 0 produkcja odpadów 0 0 0 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne 0 0 0 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 0 0 0 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 analizowany komponent środowiska zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 1 4 2 ryzyko poważnej awarii 0 0 x łączna waga ocena średnia -24 -1,00 Plan miejscowy przewiduje znaczne poszerzenie istniejących ulic i realizację linii tramwajowej. Inwestycje tego typu, w obszarze zabudowanym stanowią element zagospodarowania terenu szczególnie mocno oddziaływujący na środowisko. 24 Funkcjonowanie dróg będzie związane ze znaczną emisją hałasu i emisją zanieczyszczeń doi atmosfery. Oddziaływania pozytywne polegać będą przede wszystkim na poprawie jakości życia mieszkańców, których osiedle zostanie dogodnie skomunikowane z centrum miasta. Poszerzenie ulicy Szubińskiej będzie wymagało likwidacji kilku budynków mieszkalnych. Ponieważ plany rozbudowy drogi są znane mieszkańcom już od lat i do tej pory nie było poważnych protestów społecznych, można przypuszczać realizacja ustaleń planu nie spowoduje wystąpienia konfliktów społecznych. B4.KDL, B2.KD-D znaczenie czas oddziaływania trwałość skutków powietrze atmosferyczne -1 4 2 klimat akustyczny -1 4 2 natężenie pola elektromagnetycznego 0 0 0 produkcja odpadów 0 0 0 zanieczyszczenie powierzchni ziemi 0 0 0 jakość wód powierzchniowych 0 0 0 jakość wód podziemnych 0 0 0 zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne 0 0 0 zagrożenie erozją 0 0 0 naturalne stosunki wodne 0 0 0 walory estetyczne 0 0 0 walory krajobrazowe 0 0 0 zabytki i dobra kultury 0 0 0 naturalna rzeźba terenu 0 0 0 obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody 0 0 0 populacje zwierząt 0 0 0 populacje roślin 0 0 0 rzadkie zbiorowiska roślinne 0 0 0 komunikacja ekologiczna 0 0 0 funkcjonowanie ekosystemów 0 0 0 korytarze ekologiczne 0 0 0 zdrowie ludzi 0 0 0 jakość życia mieszkańców 0 0 0 ryzyko poważnej awarii 0 0 x analizowany komponent środowiska łączna waga ocena średnia -16 -0,67 Nowe drogi dojazdowe będą oddziaływać na środowisko w sposób typowy dla ciągów komunikacyjnych o małym natężeniu ruchu. Nastąpi niewielki wzrost emisji zanieczyszczeń oraz emisji hałasu. 25 6.4 Oddziaływanie na teren działki nr 193/1 i 193/2 Teren działek to obecnie obszar nieużytku. Obszar ten przed laty stanowił ogród przydomowy z zabudową mieszkaniową i usługową. Do dzisiaj rosną tu drzewa owocowe wraz z samosiewami klonu jesionolistnego, wierzb, topoli i śliwy tarniny. Roślinność zielną stanowią zbiorowiska trawiaste i ruderalne. Szczególnie mocno zaznacza się udział nawłoci późnej (Solidago gigantea Aiton) – bardzo ekspansywnego kenofitu, który rośnie tu masowo i wypiera rodzime gatunki. Teren jest zaniedbany i nieużytkowany. Stanowi własność prywatną i nigdy nie funkcjonował jako część pobliskiego parku, w związku z czym nie wytworzyły się tu żadne powiązania ekologiczne. Realizacja założeń projektowanego dokumentu spowoduje konieczność wycinki większości drzew owocowych oraz części samosiewów. Linia zabudowy w obecnym kształcie umożliwia zachowanie najstarszych samosiewów w zachodniej części terenu i ewentualną ich adaptację w formie zieleni towarzyszącej. Z uwagi na niskie walory estetyczne roślin, drzewa te i krzewy będą wymagały intensywnych cięć pielęgnacyjnych. Dużą wartość mają one natomiast jako formacja izolująca optycznie przyszłą zabudowę od ciągów komunikacyjnych – izolacja akustyczna jest niestety bardzo niewielka. Przyszłe zagospodarowanie terenu nie będzie stanowić zagrożenia dla pobliskich terenów zieleni wraz ze stawami. Nie ma ryzyka zaburzenia stosunków wodnych na skutek ograniczenia powierzchni biologicznie czynnej na przedmiotowym terenie. Stawy zasilane są bowiem głównie wodami podziemnymi wypływającymi z krawędzi IX terasy doliny Brdy, którą buduje pokaźny płaszcz utworów czwartorzędowych (jednej, miejscami dwóch warstw gliny zwałowej). Wykształciły się tu dwa poziomy wodonośne. Najniżej położony ze stawów zasilany jest dodatkowo wodami deszczowymi z odwodnienia dachu obiektów handlowomagazynowych Castoramy. Odpływ wody pomiędzy stawami jest swobodny dzięki połączeniu ich za pomocą przepustów rurowych. Z najniżej położonego stawu (nr 1) odpływ skierowany jest pod powierzchnią terenu, do kanalizacji deszczowej miejskiej sieci wodono-kanalizacyjnej. Epizodycznie stawy zasilane są wodami powierzchniowymi w czasie opadów deszczu. Z uwagi na niskie walory przyrodnicze i ekologiczne terenu działek oraz brak negatywnych oddziaływań na tereny sąsiednie, proponowane zagospodarowanie 26 należy uznać za bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni, zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. 7. Informacje powiązaniach projektu miejscowego planu z innymi dokumentami Opracowanie prognozy oddziaływania na środowisko wynika z obowiązku przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Szwederowo-Orla” w Bydgoszczy, zwanego dalej "planem". Obowiązek sporządzenia prognozy zawarty jest w art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r., nr 199, poz. 1227 z poźn. zm.). Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Szwederowo-Orla” w Bydgoszczy, zwana dalej "Prognozą", sporządzona została zgodnie z zakresem zawartym w art. 51 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., nr 199, poz. 1227 z poźn. zm.). Zakres opracowania Prognozy został uzgodniony, na mocy przepisów art. 53 ustawy z dnia 3 października 2008 r. z Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Bydgoszczy oraz Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Bydgoszczy. Organy państwowe nie wniosły zmian w zakresie prognozy w przedmiotowej sprawie, w stosunku do zakresu zawartego w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Główną częścią prognozy jest identyfikacja źródeł zagrożeń oraz określenie przewidywanych znaczących oddziaływań, w tym oddziaływań bezpośrednich, pośrednich, wtórnych, skumulowanych, krótkoterminowych, średnioterminowych i długoterminowych, stałych i chwilowych oraz pozytywnych i negatywnych, na środowisko i jego poszczególne elementy z uwzględnieniem zależności między nimi. Prognoza jest wysoko specjalistycznym instrumentem posiadającym wszystkie cechy analizy systemowej. Jako taka stosuje metody otwarte, 27 dostosowane do rodzaju i charakteru analizowanego dokumentu - tj. projektu planu. Jej zadaniem jest wskazywanie i przedstawianie skutków środowiskowych związanych z przyszłym uchwaleniem przez decydentów projektu planu oraz sposobów uniknięcia niepożądanych skutków działań. Prognoza do projektu planu nie jest dokumentem, który w sposób ilościowy wykazuje presje i oddziaływania, wynikające z realizacji zapisów planu, natomiast pokazuje ogólny kierunek, w którym zmierzać będą przyszłe problemy środowiskowe wynikające z realizacji dokumentu. Jest to wynikiem stosunkowo ogólnych danych o przyszłych inwestycjach, szczególnie w odniesieniu do detali technicznych, które mogą mieć istotne znaczenie dla wielkości wywieranych presji środowiskowych. Skupiono się zatem na określeniu jakościowym kierunków przemian oraz poddano charakterystyce cechy poszczególnych oddziaływań. Miejscowy plan oraz prognoza oddziaływania na środowisko powiązane są w zasadniczy sposób z dokumentami: — Polityką Ekologiczną Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016; — Programem Ochrony Środowiska Województwa Kujawsko-Pomorskiego; — Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Bydgoszczy, uchwalonego uchwałą Nr L/756/09 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 15 lipca 2009r.; — Programem ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Bydgoszczy; — Programem ochrony powietrza dla aglomeracji bydgoskiej; — sąsiednimi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego; — Opracowaniem ekofizjograficznym do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Szwederowo-Orla” w Bydgoszczy — oraz z przepisami prawa: — ustawą z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska, — ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o ochronie środowiska, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, — ustawą z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, — ustawą z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 28 8. ROZWIĄZANIA FUNKCJONALNO PRZESTRZENNE 8.1 Metody analizy realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania Analiza środowiskowych skutków realizacji zapisów projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego możliwa będzie dopiero po pełnej realizacji planu, tzn. w momencie gdy powstaną inwestycje, zostaną wykonane wszystkie podłączenia infrastrukturalne, czyli gdy wszystkie zapisy planu uzyskają wypełnienie w rzeczywistości. Wówczas stanie się możliwa kompleksowa analiza i ocena stanu środowiska, na przykład na podstawie badań monitoringowych. Doskonałym miejscem oceny przyszłych problemów środowiskowych będą zmiany w dokumentach wyższej rangi, np. w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta i gminy. Opracowanie ekofizjograficzne i Prognoza oddziaływania na środowisko powinny dostarczyć kompleksowej analizy stanu środowiska na opisywanym terenie. Prezydent Bydgoszczy dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta, ocenia postępy w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje wieloletnie programy ich sporządzania w nawiązaniu do ustaleń studium, w celu oceny aktualności studium i planów miejscowych. Wyniki tej oceny powinny zostać przedstawione komisji urbanistyczno-architektonicznej, co najmniej raz w czasie kadencji rady. Ocena powinna zawierać zestawienia tabelaryczne i opracowania kartograficzne, prezentujące aktualny stan planowania na terenie gminy. Mając na uwadze potrzebę zapewnienia mieszkańcom miasta jak najlepszych warunków do życia, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, prowadzi na terenie miasta punkty sieci państwowego monitoringu środowiska i wykazuje badaniami zmiany i problemy środowiskowe. W skali miasta jest to najczęściej kilka punktów pomiarowo-kontrolnych, na których stwierdzany jest stan komponentów środowiskotwórczych. Coroczna praktyka związana z prowadzeniem pomiarów jest wystarczająca do określenia, czy zmiany w strukturze powodują negatywne oddziaływanie na środowisko, czy też nie powodują takiego oddziaływania. Dlatego też należy dopilnować, aby program monitoringu był na terenie miasta realizowany w sposób ciągły, przy uwzględnieniu przyszłych zmian w zagospodarowywanej przestrzeni. Ponadto 29 podmioty gospodarcze podlegają pełnej kontroli ze strony Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, który ma narzędzia analityczne i prawne do ograniczania przyszłych presji ze strony zakładów. Głównymi obiektami kontroli WIOŚ na opisywanym terenie są Castorama i zakłady na terenie byłego Fotonu. Praktyka wskazuje, że system prawny skutecznie zabezpiecza środowisko przed przedsiębiorcami niedotrzymującymi obowiązujących norm. Tak więc poprawa stanu środowiska w przypadku opisywanego planu będzie możliwa do osiągnięcia stosunkowo szybko, prosto w procedurze administracyjnej i skutecznie w dokonywaniu niezbędnych zmian. Miasto dysponuje ponadto administracyjnymi możliwościami dyscyplinowania mieszkańców w ramach kontroli przeprowadzanych przez Inspektorów Urzędu Miasta. 8.2 Rozwiązania eliminujące lub ograniczające negatywne skutki realizacji projektowanego dokumentu W celu ograniczenia ryzyka poważnej awarii, pożaru, hałasu i negatywnych oddziaływań związanych z promieniowaniem niejonizującym proponuje się wprowadzenie obowiązku realizacji na terenie 14.IE GPZ jako w formie obiektu budowlanego. 8.3 Rozwiązania alternatywne Przyjęte w projektowanym miejscowym planie rozwiązania w zakresie infrastruktury technicznej: — ogrzewanie z miejskiej sieci ciepłowniczej lub za pomocą instalacji niskoemisyjnych, — odprowadzenie ścieków do miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej, — odprowadzenie wód opadowych do sieci kanalizacji deszczowej po uprzednim podczyszczeniu należą do najkorzystniejszych z punktu widzenie interesów środowiska przyrodniczego i nie ma potrzeby formułowania rozwiązań alternatywnych. Rozwiązania w zakresie infrastruktury komunikacyjnej są konsekwentną realizacją zamierzeń zawartych i analizowanych w: • Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Bydgoszczy • 30 Plan Rozwoju Bydgoszczy na lata 2009 - 2014 W dokumentach tych wykazano potrzebę realizacji przebudowy ul. Pięknej w sposób zgodny z ustaleniami planu mając na uwadze ograniczenie oddziaływań na środowisko systemu komunikacji w skali ponadlokalnej, daleko wykraczającej poza granice projektowanego miejscowego planu. Rozbudowa ulicy Pięknej w pojedynczych przypadkach spowodować wzrost uciążliwości, jednak ma obszarze Szwederowa, Górzyskowa i Błonia powinna spowodować ograniczenie ruchu i obniżenie poziomu hałasu (zwłaszcza z uwagi na budo linii tramwajowej). Nie ma więc potrzeby formułowania rozwiązań alternatywnych. 9. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Przedmiot teren zlokalizowany jest w dzielnicy Górzyskowo w rejonie ulic: Szubińskiej, Pięknej, Stromej i Kossaka. Opisywany obszar od północy otaczają tereny usług zdrowia (szpitali zespół poradni) i obiekty wojskowe. Na pozostałych kierunkach znajdują się osiedla mieszkaniowe. W granicach terenu opracowania znajduje się duży teren zieleni, wielkopowierzchniowy obiekt handlowy z parkingiem, kompleksem budynków byłego zakładu produkcji materiałów fotograficznych „FOTON” oraz zabudowania mieszkaniowe i nieużytki. Plan miejscowy przewiduje rewitalizację terenów poprzemysłowych. Teren obiektów byłego FOTONU oraz obszar starej, zdekapitalizowanej zabudowy mieszkaniowej przy ulicy Szubińskiej przeznaczono na cele wielkopowierzchniowych obiektów handlowych i usług oraz na rozbudowę układu komunikacyjnego. W południowej częśći terenu miejscowego planu, w obszarze nieużytków, przewidziano rozwój funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i usług. Zgodnie z Planem Rozwoju Bydgoszczy na lata 2009 – 2014 przewidziano rozbudowę ul. Pięknej i poszerzenie ul. Szubińskiej i Stromej. Oddziaływanie na środowisko projektowanych zmian będzie generalnie niewielkie, choć dosyć zróżnicowane. 31 Funkcja wielkopowierzchniowych obiektów handlowych i/lub zabudowy usługowej Zarówno realizacja wielkopowierzchniowego obiektu handlowego, jak i nagromadzenie wielu jednostkowych działalności usługowych na stosunkowo niewielkiej przestrzeni spowoduje zdecydowany wzrost intensywności oddziaływań. Skutkiem realizacji zamierzeń wynikających z przedmiotowego miejscowego planu będzie: • Wzrost emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Wzrost wystąpi głównie w okresie grzewczym, a wielkość emisji będzie uzależniona od rozwiązań szczegółowych wynikających z technologii ogrzewania budynku. • Emisja hałasu związana z pracą wentylatorów i agregatów klimatyzacyjnych oraz z transportem i ruchem komunikacyjnym. • Produkcja odpadów zbliżonych składem do odpadów komunalnych. W obiektach tego typu dominują zwykle odpady opakowaniowe, w znacznej mierze poddawane później recyklingowi. W wypadku prowadzenia handlu artykułami spożywczymi istotny udział w masie odpadów mają produkty spożywcze, przeterminowane lub pochodzące z uszkodzonych opakowań. • Zużycie wody – będzie nieznaczne, a wynikać będzie głównie z potrzeby utrzymania porządku i konserwacji obiektu oraz potrzeb sanitarnych pracowników i klientów • Poprawa walorów estetycznych terenu. Funkcja mieszkaniowa zaliczana jest do form zagospodarowania terenu bardzo nieznacznie oddziaływujących na środowisko przyrodnicze. Należy spodziewać się niewielkiej emisji zanieczyszczeń do atmosfery w okresie grzewczym, zużycia wody na cele bytowe i produkcji odpadów komunalnych. Rozbiórka istniejących obiektów produkcyjnych, warsztatowych, magazynowych i składowych poprawi walory estetyczne terenu. Łączne oddziaływanie funkcji mieszkaniowej i usługowej, realizowanej jako funkcja uzupełniająca, będzie w analizowanym przypadku zbliżone do samej funkcji mieszkaniowej. Na terenach usługowych i usługowo - mieszkaniowych nie skonkretyzowano gałęzi usług. Oddziaływanie na środowisko funkcji mieszkaniowej będzie miało charakter marginalny, a zasadnicza presja pochodzić będzie od funkcji usługowej. Oddziaływania na środowisko mogą być bardzo zróżnicowane zarówno pod 32 względem ilościowym jak i jakościowym Z całą pewnością należy spodziewać się całorocznego wzrostu emisji zanieczyszczeń do atmosfery, zużycia wody na cele bytowe i gospodarcze oraz produkcji odpadów ze znacznym udziałem odpadów niebezpiecznych. Wzmożony ruch kołowy i transport towarów będą przyczyną podniesienia poziomu hałasu. Precyzyjniejsze ustalenie intensywności oddziaływań będzie możliwe na dalszych etapach procesu inwestycyjnego, po ustaleniu rodzaju usług i przyjęciu konkretnej technologii. Plan miejscowy przewiduje znaczne poszerzenie istniejących ulic i realizację linii tramwajowej. Inwestycje tego typu, w obszarze zabudowanym stanowią element zagospodarowania terenu szczególnie mocno oddziaływujący na środowisko. Funkcjonowanie dróg będzie związane ze znaczną emisją hałasu i emisją zanieczyszczeń doi atmosfery. Oddziaływania pozytywne polegać będą przede wszystkim na poprawie jakości życia mieszkańców, których osiedle zostanie dogodnie skomunikowane z centrum miasta. Poszerzenie ulicy Szubińskiej będzie wymagało likwidacji kilku budynków mieszkalnych. Generalnie projektowane rozwiązania można uznać za: - pozwalające na bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni, - zgodne z przyrodniczymi predyspozycjami terenu, - zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. 33 10. SPIS WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW - Podstawy metodyczne sporządzania strategicznych ocen oddziaływania na środowisko dla potrzeb planowania przestrzennego, INSTYTUT ROZWOJU MIAST na zamówienie Ministra Środowiska, Kraków, listopad 2002, - Czerwieniec M., Lewińska J. 2000, Zieleń w mieście, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Kraków, - Dysarz R., Podstawy wiedzy o środowisku przyrodniczym, Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz, 1994, - Gacka-Grzesikiewicz E., Wiland M. Ochrona przyrody i krajobrazu w planowaniu przestrzennym gmin, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, 1994, - Jackowiak B., Antropogeniczne przemiany flory Roślin naczyniowych Poznania, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 1990, - Naturalna przydatność funkcjonalna terenu – diagnoza stanu środowiska i wstępna prognoza ostrzegawcza, 1992, Miejska Pracownia Urbanistyczna, Bydgoszcz, maszynopis, - Inspekcja Ochrony Środowiska - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, 2009, Raport o stanie środowiska Województwa Kujawsko – Pomorskiego w 2008 roku, Bydgoszcz, - Siuta J., Kucharska A., Wieloczynnikowa degradacja środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa, 1996, - Orzeszek – Gajewska B., 1984, Kształtowanie terenów zieleni w miastach, Instytut Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Politechniki Warszawskiej, PWN, Warszawa, - Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Bydgoszczy –Miejska Pracownia Urbanistyczna, Bydgoszcz, 2009, - Zimny H., Wybrane zagadnienia z ekologii, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 1997. 34