Autoreferat dr Marka Postuły - I Wydział Lekarski Warszawskiego

Warszawa 26.08.2013
Autoreferat
1. Imię i nazwisko: Marek Postuła
2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe – z podaniem miejsca i roku ich
uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej:
-
dyplom lekarza, I Wydział Lekarski, Akademia Medyczna w Warszawie (obecnie
Warszawski Uniwersytet Medyczny), 2004,
-
stopień doktora nauk medycznych, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski
Uniwersytet Medyczny, 2008,
tytuł rozprawy doktorskiej: „Występowanie oporności na przeciwagregacyjne
działanie kwasu acetylosalicylowego w prewencji wtórnej populacji pacjentów ze
stabilną chorobą wieńcową.”
promotor: prof. dr hab. med. Bożena Tarchalska-Kryńska
recenzenci: prof. dr hab. med. Aleksander Mrozikiewicz, prof. dr hab. med. Artur
Mamcarz,
-
tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych, Państwowa Komisja
Egzaminacyjna, Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi, 2011.
3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych:
-­‐
od 2003 - zatrudniony w Katedrze i Zakładzie Farmakologii Doświadczalnej i
Klinicznej Akademii Medycznej w Warszawie (obecnie Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego - WUM) jako wolontariusz (do 2004), następnie na
stanowisku asystenta (do 2008) oraz na stanowisku adiunkta (od 2009).
Kierownik: prof. dr hab. med. Andrzej Członkowski
-­‐
2004–2005 - staż podyplomowy, Centralny Szpital Kliniczny Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego, Warszawa
-­‐
2006-02.2011 - młodszy asystent w I Katedrze i Klinice Kardiologii
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (specjalizacja w dziedzinie chorób
wewnętrznych: 2006-2008 – w ramach wolontariatu, 2008-2011 – w ramach
rezydentury). Kierownik: prof. dr hab. med. Grzegorz Opolski
05-07.2011
-
pracownik
naukowy
1 w
Laboratory
of
Perioperative
GenomicsPenn State College of Medicine, The Milton S. Hershey Medical
Center, USA. Kierownik: Piotr K. Janicki
-­‐
od 01.2012 - starszy asystent w Klinice Kardiologii Zachowawczej i
Nadciśnienia Tętniczego, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie
(specjalizacja w dziedzinie kardiologii). Kierownik: dr hab. med. Dariusz
Kosior
4. Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca
2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w
zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.):
a) tytuł osiągnięcia naukowego:
Analiza genetyczna oraz farmakokinetyczna zwiększonej reaktywności płytek
krwi u pacjentów z cukrzycą typu 2 przyjmujących przewlekle kwas
acetylosalicylowy.
b) publikacje wchodzące w skład osiągnięcia naukowego:
1. Postula M, Kaplon-Cieslicka A, Rosiak M, Kondracka A, Serafin A, Filipiak KJ,
Czlonkowski A, Opolski G, Janicki PK, 2011, Genetic determinants of platelet
reactivity during acetylsalicylic acid therapy in diabetic patients: evaluation of 27
polymorphisms within candidate genes, Journal of Thrombosis and Haemostasis,
9 (11): 2291-301. doi: 10.1111/j.1538-7836.2011.04482.x, (Impact factor =
5,731)
2. Postula M, Janicki PK, Rosiak M, Kaplon-Cieslicka A, Trzepla E, Filipiak KJ,
Kosior DA, Czlonkowski A, Opolski G, 2013, New single nucleotide
polymorphisms associated with differences in platelets reactivity in patients with
type 2 diabetes treated with acetylsalicylic acid: genome-wide association
approach and pooled DNA strategy, Journal of Thrombosis and Thrombolysis,
36(1): 65-73. doi: 10.1007/s11239-012-0823-6, (Impact factor = 1,985)
3. Postula M, Janicki PK, Rosiak M, Kaplon-Cieslicka A, Kondracka A, Trzepla E,
Filipiak KJ, Kosior DA, Czlonkowski A, Opolski G, 2013, Effect of common
single nucleotide polymorphisms in COX-1 gene on related metabolic activity in
diabetic patients treated with ASA, Archives of Medical Science, doi:
10.5114/aoms.2013.35442, [Epub ahead of print], (Impact factor = 1,067)
2 4. Rosiak M, Postula M*, Kaplon-Cieslicka A, Kondracka A, Trzepla E, Zaremba
G, Filipiak KJ, Kosior DA, Czlonkowski A, Opolski G, Janicki PK, 2013, Lack of
effect of common single nucleotide polymorphisms in leukotriene pathway genes
on platelet reactivity in patients with diabetes, Molecular Medicine Reports, 8:
853-860,
doi:
10.3892/mmr.2013.1567,
*równorzędny
współautor,
autor
korespondencyjny, (Impact factor = 1,17)
5. Postula M, Janicki PK, Rosiak M, Przybylkowski A, Kaplon-Cieslicka A,
Grygorowicz T, Trzepla E, Filipiak KJ, Czlonkowski A, Opolski G, 2013,.
Association of plasma concentrations of salicylic acid and high on ASA platelet
reactivity in type 2 diabetes patients. Cardiology Journal, 20(2): 170-7. doi:
10.5603/CJ.2013.0030, (Impact factor=1,147)
6. Postula M, Janicki PK, Rosiak M, Kaplon-Cieslicka A, Kondracka A, Trzepla E,
Filipiak KJ, Kosior DA, Czlonkowski A, Opolski G, 2013, Effect of common
single nucleotide polymorphisms in acetylsalicylic acid metabolic pathway genes
on platelet reactivity in patients with diabetes, Medical Science Monitor, 19: 394408. doi: 10.12659/MSM.883922, (Impact factor = 1,358)
Sumaryczny impact factor prac: 12,458
c)
omówienie celu naukowego ww. pracy/prac i osiągniętych wyników wraz z
omówieniem ich ewentualnego wykorzystania
Kwas acetylosalicylowy (ASA) jest inhibitorem syntezy tromboksanu A2
(TxA2) w obrębie płytek krwi, co spowodowane jest zahamowaniem aktywności
cyklooksygenazy 1 (COX-1). Pomimo tego, jest relatywnie słabym antagonistą
funkcji płytek krwi co wynika z jego ograniczonego wpływu na ich aktywację i
agregację w obecności wysokich stężeń agonistów takich jak difosforan adenozyny
(ADP) czy kolagen. Wydaje się, że może to prowadzić do zwiększonej reaktywności
płytek krwi i ich aktywacji poprzez szlaki zależne i niezależne od TxA2. Wykazano,
że pomimo stosowania terapii przeciwpłytkowej u pacjentów z cukrzycą typu 2
(T2DM) częściej dochodzi do zdarzeń niedokrwiennych niż u pacjentów bez
cukrzycy. Ponadto w tej populacji chorych obserwowano zwiększoną reaktywność
płytek krwi, podwyższone stężenie tromboksanu oraz wykazano związek pomiędzy
3 nieskuteczną terapią ASA a reaktywnością płytek krwi (Natarajan A et al. Diabetes
and Vascular Disease Research 2008).
Zwiększona aktywność płytek krwi pomimo przyjmowania ASA może
wynikać z zaburzeń wchłaniania i/lub metabolizmu ASA, syntezy TxA2 związanej ze
szlakami niezahamowanymi przez ASA, jak również obecności alternatywnych
szlaków aktywacji płytek krwi zależnych od ADP, kolagenu, adrenaliny czy
trombiny. Poza wieloma biochemicznymi i klinicznymi czynnikami zmienność
odpowiedzi na ASA może wynikać z obecności polimorfizmów genetycznych oraz
zmienności genetycznych dotyczących białek na powierzchni płytek krwi, jak
również enzymów związanych z metabolizmem leku. Dotychczas podłoże genetyczne
procesu aktywacji płytek krwi oceniano głównie w populacjach zdrowych
ochotników oraz pacjentów z chorobą wieńcową (Goodman T et al. British Journal of
Clinical Pharmacology 2008). Nie przeprowadzono natomiast badań dotyczących
wpływu polimorfizmów genetycznych na reaktywność płytek krwi wyłącznie w
populacji pacjentów z T2DM.
Na rozprawę habilitacyjną składa się łącznie 6 prac dotyczących genetycznego
oraz farmakologicznego podłoża zwiększonej reaktywności płytek krwi u pacjentów z
T2DM przyjmujących przewlekle ASA. W pracy badawczej podjęto próbę szerokiej
oceny podłoża genetycznego mechanizmów związanych bezpośrednio z procesami
aktywacji
płytek
krwi,
farmakodynamicznymi
a
oraz
także
właściwościami
alternatywnymi
farmakokinetycznymi
szlakami
przemian
i
kwasu
arachidonowego związanymi pośrednio z działaniem ASA.
Badania składające się na prezentowaną pracę habilitacyjną przeprowadzono
w populacji pacjentów z T2DM włączonych do badania AVOCADO (Aspirin
Versus/Or Clopidogrel in Aspirin-resistant Diabetics inflammation Outcomes Study),
którego celem było porównanie skuteczności odmiennych strategii leczenia
przeciwpłytkowego oraz ich wpływu na parametry zapalne. Analizy genetyczne
zostały wykonane we współpracy z Laboratory of Perioperative Genomics w Penn
State College of Medicine (The Milton S. Hershey Medical Center, Hershey,
Pennsylvania, USA) w ramach stypendium Fundacji Fulbrighta w kategorii Fulbright
Senior Advanced Research Program w latach 2010-2011 oraz podczas pobytu
naukowego w 2012 roku i stanowią pierwsze tego typu badania przeprowadzone w
homogennej populacji pacjentów z T2DM rasy kaukaskiej.
W pierwszym badaniu zastosowano trzy odmienne metody „przyłóżkowej”
oceny reaktywności płytek krwi i przeprowadzono kompleksową analizę 27
4 polimorfizmów pojedynczych nukleotydów (SNP) w obrębie 19 genów o potencjalnej
roli w procesie aktywacji płytek krwi. Po uwzględnieniu wpływu czynników
związanych z reaktywnością płytek krwi, obserwowano istotny związek pomiędzy
reaktywnością płytek stwierdzaną na podstawie oznaczeń analizatorem PFA-100 z
użyciem kaset zawierających kolagen/epinefrynę (CEPI), a polimorfizmami w
obrębie 4 genów [genu kodującego receptor dla tromboksanu (TXBA2R), genu
kodującego receptor dla adrenaliny (ADRA2A), genu kodującego fosfolipazę A2
związaną z lipoproteiną (PLA2G7) oraz regionu chromosomu 9 (9p21.3)]. W
przypadku zastosowania analizatora funkcji płytek VerifyNow obserwowano słabą
nominalną istotność (tzn. przed przeprowadzeniem testu statystycznego dla
wielokrotnych powtórzeń) dla dwóch polimorfizmów w obrębie genu kodującego
GP6. Wpływ tych ostatnich dwóch polimorfizmów na reaktywność płytek krwi u
pacjentów z cukrzycą wymaga dalszych badań. Obserwowany brak związku
badanych polimorfizmów z pozostałymi metodami stosowanymi do pomiaru
reaktywności płytek krwi, w tym testu PFA-100 z zastosowaniem kaset zawierających
kolagen/ADP oraz testem VerifyNow Aspirin Assay, można tłumaczyć odmiennością
szlaków aktywacji płytek krwi ocenianych przy zastosowaniu poszczególnych metod.
Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że cztery polimorfizmy mogą mieć
wpływ na proces aktywacji płytek u pacjentów z T2DM i jednocześnie posiadać
istotne znaczenie kliniczne (Postuła M et al. Journal of Thrombosis and Haemostasis
2011).
W drugiej pracy zidentyfikowano kilka nowych genów, które przypuszczalnie
mogą być związane z międzyosobniczą zmiennością reaktywności płytek krwi u
pacjentów z T2DM przyjmujących przewlekle ASA. W celu wykrycia nowych
markerów genetycznych zmiennej odpowiedzi na ASA w badanej populacji
zastosowano alternatywne podejście do badania asocjacyjnego całego genomu
(GWAS) oparte na uprzednio wykorzystywanej metodzie zbiorczego DNA, co
pozwala na znaczne ograniczenie kosztów analizy. Opracowanie zbiorczego DNA
opierało się na przygotowaniu próbek z jednakowych ilości DNA od pacjentów z
prawidłową oraz zwiększoną reaktywnością płytek krwi podczas leczenia ASA, które
genotypowano w celu określenia różnic częstości alleli dla każdego SNP. Uzyskane
informacje
wykorzystane
zostały
następnie
w
badaniach
asocjacyjnych
z
wykorzystaniem ograniczonej liczby wytypowanych SNP. Przeprowadzone badanie
stanowiło pierwsze tego typu podejście z wykorzystaniem GWAS i metody
zbiorczego DNA w ocenie genetycznego podłoża zwiększonej reaktywności płytek
5 krwi. Pacjenci zostali włączeni do badania na podstawie pomiarów aktywacji płytek
krwi z wykorzystaniem PFA-100 CEPI. Związane to było z wynikami pierwszego
badania, które wskazywało, że ta metoda pozwala na wykrycie związku z
polimorfizmami genetycznymi u pacjentów z T2DM przyjmujących przewlekle ASA.
Najistotniejsze statystycznie wyniki uzyskano dla SNP zlokalizowanego w
intronie genu kodującego regulator sygnałowy białka G 7 (RGS7) na chromosomie 1.
Uzyskane wyniki wskazują, że ten polimorfizm (lub inne polimorfizmy pozostające w
nierównowadze sprzężeń) może być związany z wysoką reaktywnością płytek krwi u
pacjentów z T2DM. Wpływ tego polimorfizmu (OR ~ 3,5 w modelu recesywnym) był
istotnie większy niż jakiegokolwiek wariantu ocenianego dotychczas w tej populacji.
Ponadto wykryto związek pomiędzy oznaczeniami PFA-100 a polimorfizmem w
obrębie genu kodującego dipeptydylopeptydazę 6 (DDP6). Podobne obserwacje
dotyczą genu GSR kodującego reduktazę glutationu (Postuła M et al. Journal of
Thrombosis and Thrombolysis 2013).
Badanie asocjacyjne całego genomu pozwoliło na odkrycie nowych szlaków
biologicznych związanych z aktywacją płytek krwi w populacji pacjentów z T2DM i
ukierunkowało przyszłe badania na geny o potencjalnie największym znaczeniu.
Poszerzenie wiedzy na temat mechanizmów odpowiedzialnych za aktywacje płytek
krwi u pacjentów z T2DM może pozwolić na wdrożenie nowych strategii leczenia
przeciwpłytkowego w tej populacji wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego.
Podsumowanie wyników powyższych badań opublikowano również na
łamach czasopisma Circulation, w którym zaprezentowano sylwetki polskich
naukowców prowadzących badania w ramach grantów przyznawanych przez Polskie
Towarzystwo Kardiologiczne (Taylor J Circulation 2013;127:f7-f12).
W drugiej grupie publikacji dokonano oceny związku znanych polimorfizmów
genetycznych w obrębie genów związanych ze szlakiem metabolicznym kwasu
arachidonowego oraz procesami farmakokinetycznymi oraz farmakodynamicznymi
związanymi z działaniem ASA w populacji pacjentów z T2DM.
Zmienności genetyczne dotyczące COX-1 mogą wpływać na jego ekspresję,
funkcję biochemiczną oraz interakcję z lekami. Dotychczas zidentyfikowano kilka
polimorfizmów zarówno w regionach kodujących jak i niekodujących ludzkiej COX1, które mogą wpływać na zmianę aktywności enzymu (Goodman T et al. British
Journal of Clinical Pharmacology 2008).
W trzeciej pracy poddano ocenie wpływ czterech dobrze poznanych
polimorfizmów w obrębie genu kodującego COX-1 [dwa warianty kodujące:
6 rs3842787 (C50T, P17L); rs5789 (C174A, L237M) oraz dwa warianty niekodujące:
rs3842788 (G128A, Q41Q) i rs5788 (C644A)] w populacji pacjentów z T2DM
otrzymujących przewlekle ASA na syntezę TxA2 ocenianą na podstawie pomiaru
stężeń metabolitów TxA2 w surowicy (tromboksanu B2 - S-TxB2) oraz w moczu (11dehydro-TxB2 - 11-dh-TxB2), jak również ich wpływ na syntezę 8-izo-prostaglandyny
F2α (8-izo-PGF2α) ocenianą na podstawie jej wydalania z moczem. W badanej
populacji nie wykazano związku pomiędzy występowaniem powszechnych
polimorfizmów w obrębie genu kodującego COX-1 a stężeniami metabolitów TxA2
oraz wydalaniem 8-izo-PGF2α z moczem. Warto podkreślić, że obecność allelu
recesywnego polimorfizmu C644A była obserwowana istotnie częściej w grupie
pacjentów z wyższymi stężeniami S-TxB2 w porównaniu do grupy pacjentów z
niższymi stężeniami S-TxB2 (Postuła M et al. Archives of Medical Science 2013).
Znaczenie kliniczne tego odkrycia pozostaje niewyjaśnione, ale może sugerować, że
obecność tego SNP związana jest z międzyosobniczą zmiennością stężeń S-TxB2
przynajmniej u niewielkiej części pacjentów z podwyższoną aktywnością COX-1 lub
może wynikać z obecności znanych lub nieznanych zmienności genetycznych
pozostających w związku z tym polimorfizmem. Wydaje się, że konieczne jest
przeprowadzenie dalszych badań, których celem będzie określenie znaczenia
występowania innych, rzadszych zmienności genetycznych na aktywność COX-1 w
populacji pacjentów z T2DM, których nie oceniano w tym badaniu.
Zahamowanie
aktywności
COX-1
przez
ASA
może
powodować
przekierowanie szlaku przemian kwasu arachidonowego (AA) na szlak zależny od
aktywności 5-lipooksygenazy (5-LOX), czego efektem jest zwiększenie syntezy
prozapalnych leukotrienów (Martel-Pelletier J et al. Annals of the Rheumatic
Diseases 2003). Wyniki naszych poprzednich badań wskazują, że zwiększona
reaktywność płytek krwi u pacjentów z T2DM ma związek z subklinicznym stanem
zapalnym (Rosiak M et al. Cardiology Journal 2013, Kaplon-Cieslicka A et al.
Kardiologia Polska 2013).
W czwartej pracy wykonano genotypowanie 23 SNP w obrębie 6 genów
związanych z metabolizmem AA do leukotrienów i nie wykazano zależności
pomiędzy obecnością SNP a reaktywnością płytek krwi oraz metabolitami szlaku
przemian leukotrienów (tj. LTB4 oraz LTE4) w populacji pacjentów z T2DM
przyjmujących przewlekle ASA. Otrzymane wyniki nie wykluczają jednak opisanej
wcześniej roli leukotrienów w patogenezie powstawania zakrzepu (Camacho M et al.
Atherosclerosis
2012).
Brak
związku pomiędzy
7 badanymi
polimorfizmami
związanymi ze szlakiem przemian leukotrienów a fenotypem funkcji płytek oraz
stężeniem leukotrienów można tłumaczyć ograniczoną liczbą badanych wariantów
genetycznych, które reprezentują niewielką część udokumentowanych uprzednio
zmienności związanych ze szlakiem przemian zależnym od lipooksygenazy (Rosiak
M, Postuła M et al. Molecular Medicine Reports 2013).
Wpływ na reaktywność płytek krwi u pacjentów przyjmujących ASA mogą
wywierać fizjologiczne oraz patologiczne czynniki zmieniające jego parametry
farmakokinetyczne oraz farmakodynamiczne. Jednym z głównych powodów
determinujących skuteczność działania ASA jest szybkość przemian leku w
organizmie oraz wydalanie ASA i jego metabolitów. Prawdopodobnie przyspieszona
hydroliza leku w krążeniu, która związana jest z szybszą eliminacją w wyniku
przemian do kwasu salicylowego oraz pozostałych metabolitów, może być związana z
upośledzoną odpowiedzią na ASA i tym samym zwiększoną reaktywnością płytek
krwi (Watała C et al. Thrombosis Research 2004). Mechanizm takiej zmienności w
trakcie stosowania ASA, w szczególności u pacjentów z cukrzycą, jest słabo poznany.
W piątej pracy oceniano zależność pomiędzy stężeniami metabolitów ASA w
osoczu a zwiększoną reaktywnością płytek krwi ocenianą na podstawie różnych
metod u pacjentów z cukrzycą typu 2 przyjmujących przewlekle ASA. Wykazano, że
zaburzenia związane z farmakokinetyką leku mogą wpływać na zmniejszenie stężania
metabolitów ASA oraz niecałkowite zahamowanie syntezy TxA2 wyrażone
zwiększonym stężeniem TxB2 w osoczu oraz zwiększoną reaktywnością płytek krwi
na podstawie testu VerifyNow (Postuła M et al. Cardiology Journal 2013). Ponadto
wykazano, że niższe dawki ASA obliczone na podstawie mg na kilogram masy ciała
mają związek z wyższymi stężeniami S-TxB2. Jak sugerowano dotychczas, wyższe
dawki ASA lub stosowanie leku dwa razy na dobę pozwala na przełamanie
upośledzonej odpowiedzi na ASA oraz zwiększonej reaktywności płytek krwi u
pacjentów z cukrzycą (DiChiara J et al. Diabetes 2007, Capodanno D et al.
Circulation: Cardiovascular Interventions, 2011). W kolejnej pracy oceniano wpływ polimorfizmów genetycznych w wybranych
genach związanych ze szlakiem metabolizmu ASA na reaktywność płytek krwi,
stężenie metabolitów ASA oraz metabolitów TxA2 w populacji pacjentów z T2DM.
Wykonano genotypowanie 17 polimorfizmów w obrębie 5 genów związanych z
metabolizmem ASA (5 SNP w genie ACSM, 4 SNP w genie UGT1A6, 5 SNP w
genie CYP2C9, 3 SNP w genie CES2). W badaniu nie stwierdzono zależności
pomiędzy badaną zmiennością genetyczną a pomiarami reaktywności płytek krwi,
8 metabolitami AA (tj. S-TxB2, 11-dh-TxB2) oraz metabolitami ASA (tj. kwasem
salicylowym). Otrzymane wyniki wskazują na brak wpływu badanych zmienności
genetycznych na międzyosobnicze różnice dotyczące reaktywności płytek krwi oraz
metabolizmu ASA. Podobnie jak w poprzedniej pracy, brak związku pomiędzy
badanymi polimorfizmami związanymi ze metabolizmem ASA a fenotypem funkcji
płytek oraz metabolitami ASA można tłumaczyć ograniczoną liczbą badanych
wariantów genetycznych, które reprezentują niewielką część udokumentowanych
uprzednio zmienności związanych z tym szlakiem metabolicznym. Możliwe, że
wybrane warianty są związane z upośledzonym metabolizmem ASA w badanej
populacji,
ale
nie
farmakodynamicznym.
wykazują
Nie
można
bezpośredniego
wykluczyć
związku
istnienia
innych
z
efektem
wariantów
genetycznych związanych z metabolizmem ASA i wpływających na reaktywność
płytek krwi w trakcie jego stosowania, które nie były oceniane w badaniu (Postuła M
et al. Medical Science Monitor 2013). Wyniki ponadto dowodzą, że istniejący
związek pomiędzy nieprawidłowym metabolizmem ASA a zmiennością genetyczną
posiada niewielki wpływ na kardioprotekcyjne działanie ASA w dawkach 75-150 mg
dobę, podobnie jak na zależne od działania ASA stężenie S-TxB2.
Przeprowadzone badania wykazały, że kilka zmienności genetycznych o typie
SNP w obrębie różnych genów związanych bezpośrednio i pośrednio z aktywacją
płytek krwi oraz odmienności farmakokinetyczne pomiędzy pacjentami mogą
wpływać na zjawisko zwiększonej reaktywności płytek krwi w populacji pacjentów z
T2DM leczonych ASA. W oparciu o uzyskane wyniki prezentowanych analiz
genetycznych zaplanowałem i przeprowadziłem dalsze badania z wykorzystaniem
techniki sekwencjonowania następnej generacji, którego celem było wykrycie
nowych, rzadkich zmienności genetycznych.
Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań mających na celu określenie
klinicznego znaczenia genetycznego podłoża zwiększonej reaktywności płytek krwi,
które pozwolą ocenić zależność pomiędzy genotypem a zwiększonym ryzykiem
sercowo-naczyniowym wynikającym przynajmniej częściowo ze zmniejszonej
odpowiedzi na ASA. W kolejnej perspektywie genotypowanie może pozwolić na
ocenę ryzyka zmniejszonej odpowiedzi na ASA, a nawet stanowić wytyczne mające
na celu indywidualizację oraz poprawę skuteczności leczenia.
5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo – badawczych:
9 a) analiza bibliometryczna
Autor i współautor:
-­‐
24 artykułów oryginalnych (17 opublikowanych w czasopismach z IF), 20
opublikowanych po obronie doktoratu (17 opublikowanych w czasopismach z
IF),
-­‐
1 opisu przypadku opublikowanego w czasopiśmie z IF (po obronie
doktoratu),
-­‐
44 prac poglądowych (4 opublikowane w numerach specjalnych i
suplementach
czasopism,
3
opublikowane
w
języku
angielskim
w
czasopismach międzynarodowych), w tym 23 opublikowanych po obronie
doktoratu,
-­‐
9 rozdziałów w materiałach dydaktycznych dla studentów – opublikowanych
przed obroną doktoratu,
-­‐
26 rozdziałów w monografiach (5 opublikowanych w języku angielskim w
monografii wydanej w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej) –
wszystkie opublikowane po obronie doktoratu,
-­‐
84 streszczeń na zjazdach krajowych i międzynarodowych, w tym przed
doktoratem 65 (44 prezentacje na konferencjach krajowych, 21 prezentacji na
konferencjach międzynarodowych), po doktoracie 19 (12 prezentacji na
konferencjach krajowych, 7 prezentacji na konferencjach krajowych
międzynarodowych),
-­‐
8
prezentacji
ustnych
oraz
wykładów
na
zjazdach
krajowych
i
międzynarodowych – 7 po obronie doktoratu.
Suma punktów wszystkich publikacji: IF= 33,164; MNiSW/KBN= 540; IC= 273,93
Liczba cytowań publikacji według bazy Web of Science (WoS): 27
Indeks Hirscha według bazy Web of Science (WoS): 3
b) tematyka pozostałych prac badawczych
Większość z pozostałych tematów oryginalnych prac badawczych dotyczyła
poniższych tematów.
1. Ocena odmiennych strategii leczenia przeciwpłytkowego (150 mg kwasu
10 acetylosalicylowego vs 75 mg klopidogrelu) w populacji pacjentów z
cukrzycą
uczestniczących
w
wieloośrodkowym,
prospektywnym,
randomizowanym i otwartym badaniu AVOCADO (Aspirin Vs/Or
Clopidogrel in Aspirin-resistant Diabetics inflammation Outcomes).
W
większości
prac
związanych
z
tematem
byłem
pierwszym
lub
korespondencyjnym współautorem.
-­‐
Praca dotycząca pośredniego korzystnego efektu statyn na aktywację płytek
krwi wynikającego z ich pozahipolipemizującego działania plejotropowego.
Wykazano, że efekt ten przynajmniej częściowo może być wynikiem
zmniejszenia reaktywacji płytek krwi u pacjentów otrzymujących statyny. W
badaniu u pacjentów z T2DM przyjmujących ASA obserwowano związek
pomiędzy pomiarami reaktywności płytek krwi przy pomocy urządzenia
VerifyNow, a przyjmowaniem statyn oraz stężeniami czynnika martwicy
nowotworu (TNF-α). Wyniki te mogą wskazywać na potencjalne znaczenie
subklinicznego stanu zapalnego oraz korzystnego działania statyn w
odniesieniu do występowania zwiększonej reaktywności płytek krwi u
pacjentów z T2DM (Postuła M et al. Cardiology Journal 2012).
-­‐
Celem kolejnego badania było porównanie wpływu dwóch odmiennych
strategii leczenia przeciwpłytkowego (150 mg kwasu acetylosalicylowego vs
75 mg klopidogrelu) na stężenie wybranych mediatorów reakcji zapalnej
(hsCRP, IL-6, TNF-α, sCD40L) u pacjentów z T2DM, u których oceniono
reaktywność płytek krwi w trakcie leczenia ASA w dawce 75 mg na dobę przy
pomocy analizatora funkcji płytek PFA-100 z wykorzystaniem kaset
testowych zawierających kolagen/epinefrynę (CEPI-CT). W pracy wykazano,
że zwiększenie dawki ASA z 75 mg do 150 mg na dobę lub zamiana na
klopidogrel w dawce 75 mg na dobę może powodować redukcję stężenia
niektórych markerów reakcji zapalnej (w szczególności hsCRP, IL-6 oraz
sCD40L) u pacjentów z T2DM ze stwierdzaną uprzednio zwiększoną
reaktywnością płytek krwi w trakcie leczenia ASA w dawce 75 mg na dobę.
Ponadto w badaniu po raz pierwszy wykazano korzystniejszy wpływ
klopidogrelu w porównaniu do ASA w odniesieniu do redukcji stężenia
sCD40L oraz mniejszą skuteczność klopidogrelu w populacji palącej
papierosy w porównaniu do osób niepalących (Rosiak M et al. Cardiology
11 Journal 2013).
-
W tej pracy oceniano wpływ podwojenia dawki ASA na reaktywność płytek
krwi u pacjentów z T2DM, u których stwierdzono zwiększoną reaktywność
płytek krwi w trakcie leczenia ASA w dawce 75 mg na dobę. Wyniki
wskazują, że zwiększenia dawki ASA wpływa zarówno na szlak aktywacji
płytek krwi zależny od TxA2 (co wyrażało się zmniejszeniem stężenia TxB2 w
osoczu) jak i uogólnioną reaktywność płytek krwi w odpowiedzi na
agonistów, takich jak kolagen czy epinefryna (wyrażone znacznym
wydłużeniem wartości CEPI-CT) (Rosiak M et al. Kardiologia Polska 2013).
-
W kolejnej pracy oceniano częstość występowania zwiększonej reaktywności
płytek krwi oraz poddano analizie kliniczne czynniki związane z jej
występowaniem w populacji pacjentów z T2DM przyjmujących przewlekle
ASA. W oparciu o zastosowanie zarówno testu PFA-100, jak i VerifyNow
zwiększoną reaktywność płytek stwierdzano u około 10% badanej populacji.
Do niezależnych predyktorów zwiększonej reaktywności płytek krwi w
analizie wieloczynnikowej należało palenie tytoniu, niewydolność serca oraz
wykładniki subklinicznego stanu zapalnego (Kaplon-Cieslicka A et al.
Kardiologia Polska 2013).
2. Reaktywność płytek krwi w różnych populacjach pacjentów z chorobą
wieńcową
-
W badaniu oceniano przydatność rutynowych wskaźników płytkowych przed
wszczepieniem stentu u pacjentów z ostrymi zespołami wieńcowymi w
określaniu ryzyka wystąpienia wczesnej zakrzepicy w stencie oraz w
przewidywaniu odpowiedzi na zastosowane leczenie przeciwpłytkowe.
Wykazano, że wyjściowa objętość płytek krwi jest zwiększona u pacjentów z
ostrymi zespołami wieńcowymi i wczesną zakrzepicą w stencie i koreluje ze
zwiększoną reaktywnością płytek krwi w trakcie leczenia ASA i
klopidogrelem.
Nieprawidłowa
odpowiedź
na
podwójne
leczenie
przeciwpłytkowe związana była z wczesną zakrzepicą w stencie (Huczek Z et
al. Thrombosis Research 2010).
-
W badaniu oceniano odpowiedź na leczenie przeciwpłytkowe w grupie
pacjentów ze stabilną postacią choroby wieńcowej leczonych ASA oraz
czynniki ryzyka związane z nieprawidłowym zahamowaniem funkcji płytek
krwi. Nieprawidłową odpowiedź na ASA wykazano przy pomocy PFA-100 u
12 około 1/3 pacjentów, a najważniejszym klinicznym czynnikiem ryzyka
zwiększonej reaktywności płytek krwi w trakcie obserwacji odległej było
nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich (Postula M et al. Kardiologia Polska
2010).
-
W badaniu oceniano aktywację płytek krwi we wczesnym okresie po operacji
kardiochirurgicznej
wszczepienia
pomostów
aortalno-wieńcowych
bez
krążenia pozaustrojowego (off-pump) oraz wpływ wysokich dawek ASA na
funkcję płytek krwi od drugiego dnia po zabiegu. Wykazano, że terapia ASA
do dnia zabiegu nie zapobiega ostrej aktywacji płytek krwi u pacjentów
poddawanych operacji wszczepienia pomostów aortalno-wieńcowych bez
krążenia pozaustrojowego (Suwalski G et al. Journal of Cardio-Thoracic
Surgery 2008).
3. Badania z wykorzystaniem różnych technik genetycznych
-
W badaniu oceniano ekspresję genów cytokin zapalnych przy użyciu reakcji
łańcuchowej polimerazy DNA (real-time PCR) w tkankach kostnych u
pacjentów poddanych endoskopowym operacjom z powodu przewlekłego
zapalenia zatok przynosowych. Obserwowano zwiększenie ekspresji genów
kodujących markery zapalne u pacjentów z przewlekłym zapaleniem zatok i
towarzyszącym zapaleniem tkanki kostnej (Tuszynska A et al. Rhinology
2010).
-
W
badaniu
asocjacyjnym
całego
genomu
(GWAS)
wykorzystano
mikromacierze DNA nowej generacji oraz próbki zbiorczego DNA w celu
identyfikacji
nowych
zmienności
genetycznych
predysponujących
do
wystąpienia nudności i wymiotów w okresie pooperacyjnym w populacji rasy
kaukaskiej. W grupie walidacyjnej wykazano związek polimorfizmu w
obrębie regionu promotorowego genu kodującego receptor dla acetylocholiny
M3 (CHRM3) z występowaniem nudności i wymiotów w okresie
pooperacyjnym (Janicki PK et al. Anesthesiology 2011).
-
Opis przypadku dotyczył istotnego zaostrzenia przewlekłej hiperamonemii po
zastosowaniu ogólnego znieczulenia podczas operacji neurochirurgicznej
pomimo zastosowania leczenia. Analiza genetyczna wykazała, że pacjent był
heterozygotą dla kodującego polimorfizmu w obrębie genu kodującego
syntazę 1 karbamoilofosforanu (4217C>A, rs1047891). Produkt reakcji
łańcuchowej polimerazy został zsekwencjonowany przy użyciu ABI 3130XL
13 Capillary Sequencer (Bezinover D et al. Anesthesia & Analgesia 2011).
-
Celem prospektywnego, wieloośrodkowego badania była weryfikacja
zależności pomiędzy obecnością polimorfizmu T1405 a występowaniem
hiperamonemii (HA) indukowanej kwasem walproinowym (VPA) w populacji
142 dorosłych rasy kaukaskiej leczonych VPA z powodu padaczki przez
przynajmniej rok oraz prawidłową funkcją wątroby. Genotypowanie
kodującego polimorfizmu T1405N wykonano przy użyciu real-time TaqMan
PCR. Dodatkowo wykonano oznaczeń stężeń amoniaku i VPA w surowicy
oraz poziomu enzymów wątrobowych przy użyciu standardowych metod
laboratoryjnych. Wyniki badania wykazały, że obecność wariantu kodującego
T1405N (4217C>A, rs1047891) u pacjentów rasy kaukaskiej leczonych VPA
związane jest z występowaniem HA, nawet w przypadku prawidłowych stężeń
VPA (Janicki PK et al. ISRN Neurology 2013).
-
W badaniu oceniano zdolność przewodnictwa skórnego w celu określenia
nasilenia ostrego bólu oraz wpływ polimorfizmów w obrębie genu MOR
(A118G) oraz COMT (G1947A) na przewodnictwo skórne oraz współczynnik
bólu w okresie pooperacyjnym u noworodków. Analiza DNA została
wykonana przy użyciu real-time TaqMan PCR. Wykazano, że obecność allelu
118G w obrębie genu MOR ma związek z wyjściowo wyższym
przewodnictwem skórnym po zabiegu operacyjnym (Dalal et al. Early Human
Development 2013).
4. Ocena pacjentów z pierwotnym oraz wtórnym nadciśnieniem tętniczym
-
W badaniu oceniano związek bezobjawowego obniżenia odcinka ST u
pacjentów z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym bez objawów choroby
niedokrwiennej serca z różnymi czynnikami klinicznymi. Wykazano, że
bezobjawowe obniżenie odcinka ST u pacjentów bezobjawowych koreluje z
wartościami ciśnienia tętniczego krwi oraz brakiem nocnego spadku ciśnienia
tętniczego krwi (Florczak E et al. Folia Cardiologica 2002).
-
W
badaniu
oceniano
częstość
występowania
późnych
potencjałów
komorowych u osób z łagodnym i umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym
oraz związku z wartościami ciśnienia tętniczego krwi, geometrią i funkcją
lewej
komory,
przerostem
mięśnia
sercowego
oraz
występowaniem
komorowych zaburzeń rytmu serca. Wykazano, że występowanie późnych
potencjałów komorowych w populacji pacjentów z nadciśnieniem tętniczym
14 może być związane z wartościami ciśnienia tętniczego w trakcie dnia
(Florczak E et al. Folia Cardiologica 2002).
-
Badanie miało na celu określenie klinicznych oraz biochemicznych czynników
pozwalających na różnicowanie przerostu od gruczolaka nadnerczy u
pacjentów z pierwotnym hiperaldosteronizmem. Wykazano, że stężenie
aldosteronu w surowicy oraz badania obrazowe takie jak tomografia
komputerowa oraz scyntygrafia są przydatne dla różnicowania przyczyn
pierwotnego hiperaldosteronizmu (Prejbisz A et al. Kardiologia Polska 2003).
-
W badaniu oceniano częstość występowania nadciśnienia tętniczego u 31 362
pacjentów z chorobą wieńcową wypisanych z oddziałów internistycznych oraz
kardiologicznych
w
2002
roku.
Wykazano,
że
2/3
pacjentów
z
udokumentowaną chorobą wieńcową miało współistniejące nadciśnienie
tętnicze. U pacjentów z cukrzycą i chorobą wieńcową nadciśnienie tętnicze
było obecne u 74% badanych (Filipiak KJ et al. 2005 Arterial Hypertension).
c) kierowanie międzynarodowymi i krajowymi projektami badawczymi oraz
udział w takich projektach
1. New genomic targets associated with altered platelet response to
acetylsalicylic acid in diabetic population: targeted next generation resequencing approach and pooled DNA strategy, okres realizacji: 2011-2013,
międzynarodowy projekt badawczy wykonany we współpracy z Laboratory of
Perioperative Genomics, Penn State College of Medicine, The Milton S.
Hershey Medical Center, Hershey, Pennsylvania, USA, finansowanie projektu
ze środków statutowych Katedry i Zakładu Farmakologii Doświadczalnej i
Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz funduszy Penn
State College of Medicine, wstępne wyniki zostaną zaprezentowane na
zjeździe Eurothrombosis 2013, Uppsala, Szwecja, 2-5 października, kierownik
projektu badawczego,
2. New single nucleotide polymorphisms associated with supraventricular
arrhythmias in patients with pacemaker implantation: genome-wide
association approach and pooled DNA strategy, okres realizacji: 2010-2013,
międzynarodowy projekt badawczy wykonany we współpracy z Laboratory of
Perioperative Genomics, Penn State College of Medicine, The Milton S.
Hershey Medical Center, Hershey, Pennsylvania, USA, finansowanie projektu
ze środków statutowych Katedry i Zakładu Farmakologii Doświadczalnej i
Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz funduszy Penn
State College of Medicine, wstępne wyniki zostaną zaprezentowane na
zjeździe ESC 2013, Amsterdam, Holandia, 31 sierpnia-4 września, kierownik
projektu badawczego,
3. Genetyczne
podłoże reaktywności płytek w trakcie terapii kwasem
15 acetylosalicylowym u pacjentów z cukrzycą: ocena polimorfizmów
genetycznych szlaku przemian eikozanoidów, okres realizacji: 2011-2012,
Narodowe Centrum Nauki (nr grantu 2011/01/N/NZ2/02987; kierownik
grantu: dr Marek Rosiak), główny wykonawca grantu,
4. Genetic background of Valproic Acid-Induced Hyperammonemia, okres
realizacji: 2011-2012, międzynarodowy projekt badawczy wykonany we
współpracy z Laboratory of Perioperative Genomics, Penn State College of
Medicine, The Milton S. Hershey Medical Center, Hershey, Pennsylvania,
USA oraz Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, finansowanie
projektu ze środków statutowych Katedry i Zakładu Farmakologii
Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz
funduszy Penn State College of Medicine, współwykonawca projektu,
koordynator badania w Polsce,
5. Protective effect of cold perfusion and perfluorocarbons on hepatic graft
ischemia for donation after cardiac death grafts in a rat model, okres realizacji:
2011-2012, międzynarodowy projekt badawczy wykonany we współpracy z
Laboratory of Perioperative Genomics, Penn State College of Medicine, The
Milton S. Hershey Medical Center, Hershey, Pennsylvania, USA,
finansowanie projektu z funduszy Penn State College of Medicine,
współwykonawca projektu,
6. Analysis of Common Single Nucleotide Polymorphisms in Complex Regional
Pain Syndrome with Genome Wide Association Study approach and pooled
DNA Strategy, okres realizacji: 2011-2012, międzynarodowy projekt
badawczy wykonany we współpracy z Laboratory of Perioperative Genomics,
Penn State College of Medicine, The Milton S. Hershey Medical Center,
Hershey, Pennsylvania, USA, finansowanie projektu z funduszy Penn State
College of Medicine, współwykonawca projektu,
7. Genome-wide association study using pooled DNA to identify candidate
markers mediating susceptibility to postoperative nausea and vomiting, okres
realizacji: 2010-2011, międzynarodowy projekt badawczy wykonany we
współpracy z Laboratory of Perioperative Genomics, Penn State College of
Medicine, The Milton S. Hershey Medical Center, Hershey, Pennsylvania,
USA, finansowanie projektu z funduszy Penn State College of Medicine,
współwykonawca projektu,
8. Analysis of acute pain scores and skin conductance measurements in infants,
okres realizacji: 2010-2011, międzynarodowy projekt badawczy wykonany we
współpracy z Laboratory of Perioperative Genomics, Penn State College of
Medicine, The Milton S. Hershey Medical Center, Hershey, Pennsylvania,
USA, finansowanie projektu z funduszy Penn State College of Medicine,
współwykonawca projektu,
9. Ocena genetycznego podłoża zmienności reaktywności płytek krwi u
pacjentów z cukrzycą typu 2, 2010-2011, Komisja Nauki i Grantów oraz Klub
„30” Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, kierownik i główny
wykonawca grantu (główne osiągnięcia badań zostały zawarte w pracy
habilitacyjnej),
16 10. Badanie AVOCADO (Aspirin Versus/Or Clopidogrel in Aspirin-resistant
Diabetics inflammation Outcomes Study), 2007-2011, bezwarunkowy grant
naukowym firmy farmaceutycznej ADAMED dla młodych naukowców
(numer grantu 1WR DAR/2007) (2007-2011), główny wykonawca grantu.
d) nagrody i wyróżnienia za działalność naukową
1. Nagroda zespołowa Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
(II stopnia) za publikację dotyczącą genetycznego podłoża reaktywności
płytek krwi u pacjentów z cukrzycą typu 2 przyjmujących przewlekle
kwas acetylosalicylowy (2012)
2. Nagroda zespołowa Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
(II stopnia) za cykl prac dotyczących znaczenia reaktywności płytek krwi
w ostrych zespołach wieńcowych (2011)
3. Nagroda
Dziekana
Wydziału
Nauki
o
Zdrowiu
Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego za pracę doktorską (2008)
4. Druga nagroda dla Młodego Naukowca podczas Warszawskich Dni
Farmakoterapii Kardiologicznej, cykl prac dotyczących oporności na kwas
acetylosalicylowy u pacjentów ze stabilną chorobą niedokrwienną serca
(2007)
5. Trzecia nagroda dla Młodego Naukowca podczas Warszawskich Dni
Farmakoterapii Kardiologicznej, cykl prac dotyczących oporności na kwas
acetylosalicylowy u pacjentów ze stabilną chorobą niedokrwienną serca
(2006)
6. Druga nagroda dla Młodego Naukowca podczas Warszawskich Dni
Farmakoterapii Kardiologicznej, cykl prac dotyczących oporności na kwas
acetylosalicylowy u pacjentów ze stabilną chorobą niedokrwienną serca
(2005)
e) staże krajowe i zagraniczne
17 2000
miesięczna praktyka studencka, Altnagelvin Area Hospital,
Irlandia
Północna,
oddział
kardiologiczny
i
poradnia
przykliniczna
2009
Stypendium naukowe programu Marie Curie oraz Unii
Europejskiej - the Baltic Summer School 2009 “The genetic
basis of medicine”, 7-18 września 2009, Kilonia, Niemcy
2010-2011
Stypendium Fundacji Fulbrighta w kategorii Fulbright Senior
Advanced Research Program na okres 9 miesięcy (od
01.11.2010 do 31.07.2011) w roku akademickim 2010/2011 w
Laboratory of Perioperative Genomics, Penn State College of
Medicine, The Milton S. Hershey Medical Center, Hershey,
Pennsylvania, USA.
2012
Pobyt naukowy w Laboratory of Perioperative Genomics, Penn
State College of Medicine, The Milton S. Hershey Medical
Center, Hershey, Pennsylvania, USA (pobyt naukowy w ramach
współpracy międzyośrodkowej, 30.08.2012-02.10.2012).
6. Dorobek dydaktyczny i popularyzatorski oraz informacja o współpracy
międzynarodowej habilitanta
a) udział w komitetach redakcyjnych i radach naukowych czasopism
-
Kardiologia w Praktyce, od 2009- nadal, redaktor działu Farmakologia Kliniczna.
b) członkostwo w międzynarodowych i krajowych organizacjach oraz towarzystwach
naukowych
-
Członek Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (od 2007)
-
Członek Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (od 2007
-
Członek Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego (od 2007)
-
Członek International Society for Heart Research (od 2007)
18 Członek Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (od 2009)
c) osiągnięcia dydaktyczne i w zakresie popularyzacji nauk
-­‐
Autor 9 rozdziałów materiałów dydaktycznych dla Wydziału Nauki z Zdrowiu pod
redakcją prof. dr hab. n. med. Bożeny Tarchalskiej-Kryńskiej, 2006 oraz 2007,
-­‐
Współautorstwo 2 rozdziałów w: Terapia skojarzona praca zbiorowa pod redakcją
prof. dr hab. n. med. Artura Mamcarza, 2009, wydawca: Medical Education Sp. z
o.o.,
-­‐
Współautorstwo 11 rozdziałów w: Farmakoterapia kardiologiczna, A-L, tom I praca
zbiorowa pod redakcją prof. dr hab. n. med. Artura Mamcarza, 2011, Wydawca:
Medical Education Sp. z o.o.,
-­‐
Współautorstwo 6 rozdziałów w: Farmakoterapia kardiologiczna, M-Z, tom II praca
zbiorowa pod redakcją prof. dr hab. n. med. Artura Mamcarza, 2012, Wydawca:
Medical Education Sp. z o.o.,
-­‐
Współautorstwo 5 rozdziałów w: The 5-Minute Anesthesia Consult pod redakcją
Niny Singh-Radcliff, 2013, Wydawca: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams &
Wilkins,
-­‐
Współautorstwo 2 rozdziałów w: Aktualne zalecenia postępowania w chorobach
układu sercowo-naczyniowego pod redakcją dr hab. n. med. Dariusza Kosiora oraz
prof. dr hab. n. med. Zbigniewa Gacionga. 2013, Wydawca: Viamedica Sp. z o.o.,
-­‐
Tłumaczenia rozdziałów podręczników:
(2 rozdziały w: Braunwald Choroby Serca, tom IV, redakcja naukowa wydania I
polskiego: Waldemar Banasiak, Grzegorz Opolski, Lech Poloński, 2007, Wydawca:
Elsevier Urban & Partner; 3 rozdziały w: Kardiologia Interwencyjna, tom I, redakcja
naukowa wydania I polskiego: Robert J. Gil, Grzegorz Opolski, 2009, Wydawca:
Elsevier Urban & Partner; 1 rozdział w: Arytmologia kliniczna i elektrofizjologia,
uzupełnienie do: Braunwald, Choroby serca; tom I, redakcja naukowa wydania I
polskiego: Grzegorz Opolski, Edward Koźluk, 2010 Wydawca: Elsevier Urban &
Partner),
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z farmakologii i farmakologii klinicznej dla
studentów III, IV oraz VI roku kierunku lekarskiego I Wydziału Lekarskiego od roku
akademickiego 2006/2007 – nadal,
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z farmakologii i farmakologii klinicznej dla
studentów II roku na kierunku Ratownictwa Medycznego Wydziału Nauki o Zdrowiu
19 w latach 2004/2005 - 2008/2009,
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z farmakologii i farmakologii klinicznej dla
studentów II roku na kierunku Pielęgniarstwa Wydziału Nauki o Zdrowiu w latach
2004/2005 - 2008/2009,
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z farmakologii i farmakologii klinicznej dla
studentów II i IV roku English Division II Wydziału Lekarskiego z Oddziałem
Nauczania w Języku Angielskim oraz Oddziałem Fizjoterapii Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego od roku akademickiego 2004/2005 – nadal,
-­‐
Organizacja i koordynacja zajęć z farmakologii i farmakologii klinicznej dla
studentów II i IV roku English Division II Wydziału Lekarskiego z Oddziałem
Nauczania w Języku Angielskim oraz Oddziałem Fizjoterapii Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego w roku akademickim 2009/2010 oraz od roku
akademickiego 2013/2014,
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z kardiologii w I Katedrze i Klinice Kardiologii
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego dla studentów English Division II
Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim oraz Oddziałem
Fizjoterapii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w latach 2006/2007 2009/2010,
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z chorób wewnętrznych w I Katedrze i Klinice
Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego dla studentów kierunku
lekarskiego I Wydziału Lekarskiego w latach 2006/2007- 2009/2010,
-­‐
Prowadzenie zajęć dydaktycznych z kardiologii w I Katedrze i Klinice Kardiologii
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego dla studentów kierunku lekarskiego I
Wydziału Lekarskiego w latach 2006/2007- 2009/2010.
d) opieka naukowa nad studentami i lekarzami w toku specjalizacji
1. Opiekun naukowy grupy studentów w ramach działalności Studenckiego Koła
Naukowego w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu
Medycznego, 2008-2010, 6 osób. Efektem współpracy były liczne nagrody i
wyróżnienia na krajowych i międzynarodowych kongresach naukowych,
2. Opiekun naukowy Ceren Eyileten z Uniwersytetu w Istambule w trakcie 6-cio
miesięcznego pobytu naukowego w ramach programu Erasmus w Katedrze i
Zakładzie Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej- od 09.2013,
3. Kierownik specjalizacji w dziedzinie chorób wewnętrznych dr Justyny Parasiewicz20 Olszewskiej,
od
2012,
Centralny
Szpital
Kliniczny
Ministerstwa
Spraw
Wewn^trznych w Warszawie.
h) recenzowanie publikacji w czasopismach mi^dzynarodowych i krajowych
Recenzent w nast^puj^cych czasopismach: Vascular Health and Risk Management,
Current Drug Targets, Pharmacology Research, Kardiologia Polska.
21