Moduł II: pedagogiczny

Transkrypt

PSL/P1
Nazwa przedmiotu
ROZWÓJ MOWY DZIECKA
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot
IFP UR – Podyplomowe Studia Logopedii
Kod przedmiotu
PSL/P1
Studia
Kierunek studiów
Logopedia
Rodzaj przedmiotu
Poziom kształcenia
Forma studiów
Studia podyplomowe
Studia niestacjonarne
Obowiązkowy
Rok i semestr studiów
Rok I, semestr 1
Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu
dr Tomasz Gosztyła
Imię i nazwisko osoby prowadzącej
dr Tomasz Gosztyła
zajęcia z przedmiotu
Cele zajęć z przedmiotu
C1: zdobycie przez słuchaczy wiadomości z zakresu psychologii rozwoju mowy dziecka (biologiczne i społeczne
podstawy zachowań komunikacyjnych człowieka)
C2: dostarczenie słuchaczom wiedzy na temat społecznych podstaw zachowań komunikacyjnych człowieka oraz
współczesnych teorii przyswajania języka przez dziecko;
C3: poznanie przez słuchaczy etapów rozwoju mowy dziecka, kolejności przyswajania fonemów (norma
rozwojowa a odstępstwo);
C4: poznanie rozwoju percepcji mowy, słowotwórstwa dziecka, uczenia się tworzenia i rozumienia zdań oraz
uczenia komunikowania się (społecznego zastosowania języka).
Wymagania
Brak wymagań wstępnych; przedmiot prowadzony od poziomu zerowego
wstępne
Wiedza:
PSL/P1_W01: słuchacz ma podstawową wiedzę na temat rozwoju mowy człowieka w cyklu życia
zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym, zna etapy
Efekty
przyswajania mowy oraz rozwoju percepcji mowy [odniesienie: SP_W08]
kształcenia
PSL/P1_W02: słuchacz ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach
wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących; wie, jakie czynniki
środowiskowe wpływają stymulująco na rozwój mowy, a jakie ten rozwój spowalniają
[odniesienie: SP_W07]
Umiejętności:
PSL/P1_U01: słuchacz analizuje wyniki badań (zwłaszcza przesiewowych) i samodzielnie
przeprowadza badania rozwoju mowy dziecka (potrafi ocenić, co jest normą, a co
odstępstwem od niej na różnych etapach rozwoju dzieci); formułuje wnioski, opracowuje i
prezentuje wyniki badań [odniesienie: SP_U08]
PSL/P1_U02: słuchacz zna kolejne etapy rozwoju mowy, określa, co jest prawidłowością
rozwojową, a co wymaga korekty; analizuje czynniki wspomagające rozwój mowy
i zdolności komunikacyjnych dzieci [odniesienie: SP_U07]
Kompetencje społeczne:
PSL/P1_K01: słuchacz ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań
pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań
zawodowych; wykazuje aktywność w zakresie dbałości o prawidłowy Rozwój mowy
i zdolności komunikacyjnych dzieci [odniesienie: SP_K05]
Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin
Wykład – 10 godzin
PSL/P1
Treści programowe
Tematyka zajęć:
Biologiczne i społeczne podstawy zachowań komunikacyjnych.
Teorie przyswajania języka przez dzieci.
Rozwój percepcji mowy.
Etapy rozwoju mowy.
Słownik dziecka.
Uczenie się tworzenia i rozumienia zdań.
Uczenie się komunikowania – społeczne zastosowanie języka.
Charakterystyka mowy dziecka w kolejnych latach życia (1-7).
Czynniki wspomagające i hamujące rozwój mowy dzieci.
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacja multimedialna, metody poglądowe
Forma(y) zaliczenia
Metody
weryfikacji
kształcenia
Zaliczenie bez oceny + egzamin
efektów
Metody i kryteria oceny
Całkowity nakład pracy studenta
potrzebny
do
osiągnięcia
założonych efektów w godzinach
oraz punktach ECTS
Język wykładowy
Liczba godz.
1
1
1
2
1
1
1
1
1
Efekt
PSL/P1_W01
PSL/P1_W02
PSL/P1_U01
Metoda weryfikacji
Test egzaminacyjny
Test egzaminacyjny
Test egzaminacyjny + ocena pracy przygotowywanej
samodzielnie
PSL/P1_U02 Test egzaminacyjny
PSL/P1_K01 Obserwacja bieżąca w czasie zajęć
Zaliczenie wykładu – na podstawie:
 obecności na zajęciach
 napisanie pracy badawczej.
Egzamin pisemny oceniany w skali: bdb, +db, db, +dst, dst, ndst
Na ocenę:
bardzo dobrą – 100%-91% poprawnych odpowiedzi,
plus dobrą – 85%- 90% poprawnych odpowiedzi,
dobrą – 75%-84% poprawnych odpowiedzi,
plus dostateczną – 70-74% poprawnych odpowiedzi,
dostateczną – 60-69% poprawnych odpowiedzi,
niedostateczną – poniżej 60% poprawnych odpowiedzi
Forma aktywności
Wykład
Samokształcenie (w tym przygotowanie do egzaminu)
Napisanie pracy
Przygotowanie do wykładów (w tym przygotowywanie
materiałów, czytanie literatury)
Konsultacje indywidualne (w tym także za
pośrednictwem Internetu)
SUMA GODZIN
LICZBA PUNKTÓW ECTS
polski
Praktyki zawodowe w ramach --przedmiotu
Literatura
Literatura podstawowa:
 Matuszewski M., 1970, Mowa a mózg, Warszawa.
 Kaczmarek L., 1977, Nasze dziecko uczy się mowy, Warszawa.
Literatura uzupełniająca:
 (red.) Gleason J., Ratner N., 2005, Psycholingwistyka, Gdańsk.
Liczba godzin
10
20
10
10
5
55
2
PSL/P1
 (red.) Harwas-Napierała B., Trempała J., 2008, Psychologia rozwoju człowieka, t. 2:
Charakterystyka okresów życia człowieka, Warszawa.
 Bartkowska T., 1968, Rozwój mowy dziecka przedszkolnego jako wynik oddziaływań
wychowawczych rodziny i przedszkola, Warszawa.
 Birch A., 2006, Psychologia rozwojowa w zarysie, Warszawa.
 Boyd D., Bee H., 2009, Psychologia rozwoju człowieka, Poznań.
 Jastrzębowska G., 2003, Lingwistyczne, biomedyczne i psychologiczne ujęcie mowy,
[w:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, t. I, red. T. Gałkowski, G.
Jastrzębowska, Opole.
 Kaczmarek B., 1998, Mózg, język, zachowanie, Lublin.
 Kilar-Turska M., 1989, Mowa dziecka. Słowo i tekst, Kraków.
 Ligęza M., 2003, Podstawy psycholingwistyki rozwojowej, [w:] Logopedia. Pytania i
odpowiedzi. Podręcznik akademicki, t. I, red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Opole, s.
279-297.
 Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa.
PSL/P2
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA SPECJALNA
Kod przedmiotu
PSL/P2
Studia
Kierunek studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Logopedia
Studia podyplomowe
Rodzaj przedmiotu
Obowiązkowy
Rok I, semestr 1
dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak
Imię i nazwisko osoby prowadzącej dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak
C1: zdobycie przez słuchaczy wiedzy na temat zakresu badań pedagogiki specjalnej (podstawowe pojęcia,
metodologia badań, zasady terapii)
C2: dostarczenie słuchaczom wiedzy na temat systemu szkolnictwa specjalnego i opieki wychowawczej dzieci
niepełnosprawnych w Polsce;
C3: poznanie możliwości wykorzystania wiedzy z zakresu pedagogiki specjalnej w logopedii.
Wymagania
wstępne
Efekty
kształcenia
Wiedza:
PSL/P2_W01: słuchacz zna elementarną terminologię używaną w pedagogice specjalnej i
rozumie jej źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych; ma
elementarną wiedzę o miejscu pedagogiki w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i
metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi, zwłaszcza logopedią
PSL/P2_W02: słuchacz ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji;
celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji
edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i
pomocowych; wie, jakie szanse i możliwości edukacyjne ma dziecko niepełnosprawne,
zwłaszcza z opóźnieniami w procesie przyswajania mowy [odniesienie: SP_W09]
PSL/P2_W03: słuchacz ma elementarną wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy w instytucjach
edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych i pomocowych; ma uporządkowaną wiedzę
na temat zasad i norm etycznych; zna etyczne uwarunkowania wykonywania zawodu
logopedy [odniesienie: SP_W18, SP_W03]
Umiejętności:
PSL/P2_U01: słuchacz wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki
specjalnej w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych
i opiekuńczych; planuje organizację opieki dziecku z niepełnosprawnością intelektualną, a
także ocenia przydatność typowych metod i procedur do realizacji zadań związanych z
opieką logopedyczną nad dzieckiem niepełnosprawnym, w szczególności – z zaburzonym
rozwojem mowy [odniesienie: SP_U08]
PSL/P2_U02: słuchacz posługuje się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej
działalności, dostrzega i analizuje dylematy etyczne; przewiduje skutki konkretnych działań
PSL/P2
terapeutycznych [odniesienie: SP_U10]
PSL/P2_K01: słuchacz odpowiednio określa priorytety służące realizacji zapewnienia opieki
logopedycznej dziecku z niepełnosprawnością intelektualną [odniesienie: SP_K03]
PSL/P2_K02: słuchacz ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań
pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań
zawodowych polegających na organizowaniu opieki i pomocy dzieciom niepełnosprawnym i
ich rodzinom [odniesienie: SP_K05]
Treści programowe
Tematyka zajęć:
Liczba godz.
Przedmiot badań pedagogiki specjalnej.
1
Wyjaśnienie podstawowych pojęć: uszkodzenie – niepełnosprawność – upośledzenie.
1
Umiejscowienie i działy pedagogiki specjalnej w systemie nauk.
1
Subdyscypliny pedagogiki specjalnej – wybrane zagadnienia z zakresu rehabilitacji osób
2
niepełnosprawnych.
Założenia współczesnego systemu kształcenia specjalnego.
2
Wpływ określonej niepełnosprawności na zachowania językowe i komunikacyjne.
2
Pedagogika specjalna jako wstęp do oligofrenologopedii i surdologopedii
1
/
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacja multimedialna, metody poglądowe
Forma(y) zaliczenia
Metody
weryfikacji
kształcenia
Zaliczenie bez oceny
efektów
Efekt
PSL/P2_W01
PSL/P2_W02
PSL/P2_W02
PSL/P2_U01
PSL/P2_U02
PSL/P2_K01
PSL/P2_K02
potrzebny
do
osiągnięcia
oraz punktach ECTS
Język wykładowy
Metoda weryfikacji
Test końcowy
Test końcowy
Obserwacja ciągła, ocena wypowiedzi w dyskusjach po
wykładach i w czasie konsultacji
Test końcowy
Test końcowy
Obecność na zajęciach; Czytanie zadanych lektur
Test sprawdzający na zakończenie wykładów (na zaliczenie wymagane jest
65% poprawnych odpowiedzi)
Forma aktywności
Wykład
Samokształcenie (w tym czytanie lektur)
Konsultacje indywidualne (w tym
SUMA GODZIN
polski
także
Liczba godzin
10 godz.
15 godz.
za 5 godz.
30 godz.
1
PSL/P2
Literatura
 (red.) Dykcik W., 1998, Pedagogika specjalna, Poznań.
 Sękowska Z., 1998, Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa.
 Błeszyński J., 2006, Pedagogika specjalna, [w:] Pedagogika. Subdyscypliny wiedzy
pedagogicznej, red. B. Śliwerski, t. 3, Gdańsk.
 Brauner A. i F., 1995, Postępowanie wychowawcze w upośledzeniu umysłowym, WSiP,
Warszawa.
 Kosakowski Cz., 2003, Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej, Toruń.
 Minczakiewicz E., 1997, Mowa – Rozwój – Zaburzenia – Terapia, Kraków.
 Olechowicz H., 1987, Metody aktywizowania głębiej upośledzonych umysłowo, WSiP,
Warszawa.
 Olechowicz H., 1994, Wyzwalanie aktywności dzieci głębiej upośledzonych umysłowo,
WSiP, Warszawa.
 Piszczak M., 1990, Edukacja dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim,
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa.
 Rakowska A., 2003, Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia.
Kraków. Smith D.D., 2009, Pedagogika specjalna. Podręcznik akademicki, t. 1-2, Warszawa.
 Tarkowski Z., 1989, Przegląd problematyki dotyczącej rozwoju mowy i języka u dzieci
lekko upośledzonych umysłowo, [w:] Wybrane zagadnienia kształcenia i wychowania
dzieci i młodzieży, red. S. Popka, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
 Tkaczyk G., 1997, Metodyka nauczania i wychowania początkowego w szkole
specjalnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
 Witkowski T., 1985, Poziom rozwoju społecznego upośledzonych umysłowo, Lublin.
 Wyczesany J., 2007, Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków.
PSL/P3
Nazwa przedmiotu
PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA I KLINICZNA
Kod przedmiotu
PSL/P3
Studia
Kierunek studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Logopedia
Studia podyplomowe
Rodzaj przedmiotu
Obowiązkowy
Rok I, semestr 2
Prof. dr hab. Mieczysław Radochoński
Imię i nazwisko osoby prowadzącej Prof. dr hab. Mieczysław Radochoński
C1: zdobycie przez słuchaczy wiedzy na temat rozwoju psychiki ludzkiej (czynniki rozwoju, etapy i tempo rozwoju
społecznego, poznawczego, emocjonalnego) oraz na temat kształtowania się osobowości
C2: zdobycie przez słuchaczy elementarnej wiedzy na temat aktualnych problemów psychologii rozwojowej i
klinicznej, zwłaszcza problemów mających wpływ na rozwój mowy; poznanie przez słuchaczy możliwych
patologii rozwojowych;
C3: zaznajomienie słuchaczy z podstawami procesów psychicznych człowieka oraz z zaburzeniami tych
procesów, szczególnie w aspekcie rozwoju mowy; nauczenie wstępnej diagnozy zaburzeń i związków
poszczególnych zaburzeń z rozwojem mowy;
C4: wskazanie słuchaczom na formy pomocy psychologicznej w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych;
Wymagania
wstępne
Efekty
kształcenia
Wiedza:
PSL/P3_W02: słuchacz wie, jak przebiega rozwój człowieka w cyklu życia w aspekcie
psychologicznym oraz społecznym zna czynniki wpływające na rozwój funkcji
motorycznych, poznawczych i społecznych człowieka; rozróżnia objawy, przebieg i
następstwa zaburzeń emocjonalnych w dzieci [odniesienie: SP_W13]
PSL/P3_W03: słuchacz ma wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice
i procesach w nich zachodzących; potrafi wskazać metody i formy działalności
profilaktycznej, zwłaszcza w zakresie zapobiegania czynnikom wpływającym negatywnie na
rozwój mowy [odniesienie: SP_W15]
PSL/P3_W04; słuchacz zna elementarną terminologię używaną w psychologii rozwojowej
i klinicznej; ma elementarną wiedzę o przedmiocie badań psychologii oraz o jej miejscu
w systemie nauk, a także o jej metodologicznych powiązaniach z neurologią i logopedią
Umiejętności:
PSL/P3_U01: słuchacz wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii rozwojowej
i klinicznej w celu analizowania i interpretowania problemów rozwojowych i wychowawczych
dzieci: diagnozuje trudności wychowawcze dzieci i wstępnie diagnozuje problemy
psychiczne dorosłych [odniesienie: SP_U15]
PSL/P3_U02: słuchacz projektuje strategie działań wychowawczych i terapeutycznych; planuje –
w porozumieniu z innymi specjalistami – pracę opiekuńczo-wychowawczą dla dzieci
z problemami emocjonalnymi, przede wszystkim w aspekcie wyrównywania braków
PSL/P3
w rozwoju mowy [odniesienie: SP_U17]
PSL/P3_U04: słuchacz posługuje się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej
działalności, prawidłowo reaguje w przypadku kontaktu z osobami z zaburzeniami
emocjonalnymi; przewiduje skutki konkretnych działań terapeutycznych [odniesienie:
SP_U07]
PSL/P3_S01: słuchacz ma przekonanie o sensie i potrzebie podejmowania działań
wychowawczych i terapeutycznych w środowisku społecznym; ma świadomość znaczenia
tych działań dla rozwoju osobniczego człowieka [odniesienie: SP_S08]
Treści programowe
Liczba
godz.
lp
Tematyka wykładów
1
Przedmiot zainteresowań psychologii, dziedziny badań psychologii, główne szkoły
psychologiczne; zakres psychologii rozwojowej i klinicznej; terminologia.
Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne (gł. środowiskowe) rozwoju osobniczego człowieka.
Etapy rozwoju psychoruchowego dziecka (duża motoryka, mała motoryka, motoryka oralna).
Rozwój procesów poznawczych (uwaga, pamięć, myślenie, spostrzeganie, inteligencja).
Rozwój emocjonalny dziecka – kształtowanie się osobowości.
Rozwój społeczny dziecka.
Przedmiot badań i podstawowe problemy psychologii klinicznej; główne modele teoretyczne.
Pojęcie normy i zaburzeń psychicznych; klasyfikacja zaburzeń występujących u dzieci i
dorosłych. Klasyfikacja ICD-10 i DSM-IV
Etiologia zaburzeń psychicznych (czynniki predysponujące, wyzwalające i utrwalające).
Charakterystyka zaburzeń psychicznych u dzieci (zaburzenia rozwoju psychomotorycznego,
poznawczego, emocjonalnego itd.)
Autyzm wczesnodziecięcy, zespół Aspergera, schizofrenia, psychoza dwubiegunowa.
Wpływ zaburzeń integracji zmysłowo-motorycznej na rozwój mowy.
Zachowania zagrażające zdrowiu psychicznemu – uzależnienia, przemoc w rodzinie, kompleksy
(np. otyłość, niskorosłość, niska samoocena itd.).
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
1
2
2
2
1
1
1
2
1
2
2
1
2
.
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacja, metody poglądowe (prezentacja schematów, testów do
badań, wykresów itp.)
Sposób(y) i forma(y) zaliczenia
Metody
weryfikacji
kształcenia
efektów
Efekt
PSL/P3_W02
PSL/P3_W03
PSL/P3_W04
PSL/P3_U01
PSL/P3_U02
PSL/P3_U03
PSL/P3_K01
Metoda weryfikacji
Test egzaminacyjny
Test egzaminacyjny + ocena pracy analitycznobadawczej
Ocena pracy pisemnej + test egzaminacyjny
Praca pisemna – część badawcza
Praca pisemna – część analityczna
Praca pisemna + obserwacja ciągła w czasie zajęć
Ocena wypowiedzi w czasie dyskusji i konsultacji
Obecność na zajęciach + zaliczenie testu egzaminacyjnego lub napisanie
pracy końcowej
PSL/P3
potrzebny
do
osiągnięcia
oraz punktach ECTS
Forma aktywności
Liczba godzin
Wykład
20 godz.
Samokształcenie (w tym przygotowanie do wykładu – 15 godz.
czytanie materiałów)
Przygotowanie do tesu
15 godz.
Pisanie pracy
20 godz.
Konsultacje indywidualne (w tym także za 5 godz.
SUMA GODZIN
75 godz.
3
Język wykładowy
polski
Literatura
 Kilar-Turska M., 2000, Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia, [w:] Psychologia.
Podręcznik akademicki. Podstawy psychologii, red. J. Strelau, tom I, Gdańsk, str. 285 –
332.
 Pecyna M., 1998, Psychologia kliniczna w praktyce pedagogicznej, Warszawa.
 (red.) Harwas-Napierała B., Trempała J., 2002, Psychologia rozwoju człowieka, t. 2,
Warszawa.
 (red.) Salovey P., Sluyter D., 1999, Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna,
Poznań.
 Birch A., Malim T., 1999, Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do
dorosłości, Warszawa.
 Bogdanowicz M., 1991, Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym,
Warszawa.
 Browne K., Herbert M., 1999, Zapobieganie przemocy w rodzinie, Warszawa.
 Brzezińska A., 2000, Społeczna psychologia rozwoju, Warszawa.
 Dołęga Z., 1997, Psycholog w przestrzeni diagnostycznej, [w:] Wybrane metody
diagnozowania i prognozowania rozwoju dziecka do lat 3, red. M. John-Borys, Katowice.
 Meyer R., 2003, Psychopatologia. Studia przypadków, Gdańsk.
 Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G., 1988, Psychologia rozwojowa i
wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa.
 Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M., 1996, Psychologia rozwoju człowieka, PWN,
Warszawa.
 Radochoński M., 2009, Podstawy psychopatologii dla pedagogów, Rzeszów.
 Sęk H., 1991, Społeczna psychologia kliniczna, Warszawa.
 Sęk H., 2007, Psychologia kliniczna, t. 1-2, Warszawa.
 Strelau J., Doliński D., 2008, Psychologia – podręcznik akademicki, t. 2, Gdańsk.
 Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M., 1999, Nadpobudliwość psychoruchowa u
dzieci, Lublin.
 Żebrowska M., 1986, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa.
PSL/P4
Nazwa przedmiotu
TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU
Kod przedmiotu
PSL/P4
Studia
Kierunek studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Logopedia
Studia podyplomowe
Rodzaj przedmiotu
Obowiązkowy
Rok I, semestr 2
dr Małgorzata Półtorak
Imię i nazwisko osoby prowadzącej dr Małgorzata Półtorak
C1: wprowadzenie słuchaczy w problematykę trudności i niepowodzeń szkolnych – zapoznanie z terminologią i
koncepcjami etiologicznymi trudności w czytaniu i pisaniu;
C2: zapoznanie słuchaczy z wczesnymi symptomami specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania
oraz uświadomienie ich znaczenia w profilaktyce niepowodzeń szkolnych;
C3: zapoznanie słuchaczy z typowymi problemami szkolnego funkcjonowania dziecka ze specyficznymi
trudnościami w pisaniu i czytaniu;
C4: nabycie przez słuchaczy podstawowych umiejętności planowania wczesnej stymulacji rozwoju dziecka,
oddziaływań terapeutycznych ukierunkowanych na rozwój poznawczy i motoryczny, a także programowania
jednostki metodycznej zajęć korekcyjno-kompensacyjnych;
C5: zapoznanie słuchaczy z wybranymi metodami wspierania rozwoju dziecka orz pracy korekcyjnowyrównawczej.
Wymagania
wstępne
Efekty
kształcenia
Przygotowanie pedagogiczne do pracy z dziećmi i młodzieżą
Wiedza:
PSL/P4_W01: słuchacz zna terminologię używaną w pedagogice (zakres: terapia trudności w
nauce pisania i czytania); ma elementarną wiedzę o miejscu pedagogiki w systemie nauk
oraz o przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach dysleksji z logopedią [odniesienie:
SP_W11]
PSL/P4_W02: słuchacz ma uporządkowaną wiedzę o projektowaniu i prowadzeniu badań i terapii
dysleksji, zna jej przyczyny oraz narzędzia i metody pracy korekcyjnej [odniesienie:
SP_W16]
PSL/P4_W03: słuchacz ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji;
celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych,
wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych i pomocowych; w szczególności wie, jakie
działania należy podjąć w celu pomocy dzieciom z trudnościami w czytaniu i pisaniu
PSL/P4_W04: słuchacz ma wiedzę o powiązaniach logopedii z naukami pedagogicznymi,
pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych
Umiejętności:
PSL/P4_U01: słuchacz wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki
PSL/P4
w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych związanych z trudnościami
w nauce czytania i pisania; ocenia nieprawidłowości i używa odpowiednich narzędzi
badawczych w celu zdiagnozowania problemu [odniesienie: SP_U15]
PSL/P4_U02: słuchacz ocenia przydatność określonych metod, procedur i narzędzi
terapeutycznych (pomocy) do realizacji zadań związanych z terapią trudności w czytaniu
i pisaniu [odniesienie: SP_U16]
PSL/P4_U03: słuchacz projektuje (planuje) strategię działań pedagogicznych; projektuje program
terapii, generuje rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozuje
przebieg ich rozwiązywania oraz przewiduje skutki planowanych działań terapeutycznych
u pacjentów/uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu [odniesienie: SP_U17]
PSL/P4_U04: słuchacz samodzielnie zdobywa wiedzę i poszerza umiejętności badawcze oraz
podejmuje autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną
karierą zawodową [odniesienie: SP_U03]
PSL/P4_S01: słuchacz współdziała i pracuje w grupie, przyjmując w niej różne role; jest
przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach
realizujących działania terapeutyczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi
i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie [odniesienie: SP_S02]
PSL/P4_S02: słuchacz rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; jest świadomy tego, że
w zawodzie logopedy należy nieustannie śledzić wyniki najnowszych badań [odniesienie:
SP_S01]
Wykład – 15 godzin + ćwiczenia – 15 godzin
Treści programowe
Wykład:
Tematyka zajęć:
Trudności i niepowodzenia szkolne. Zewnętrzne i wewnętrzne przyczyny niepowodzeń
szkolnych. Przegląd trudności rozwojowych i zaburzeń będących przyczyną trudności szkolnych
dziecka. Konsekwencje niepowodzeń szkolnych w obszarach: dydaktycznym, wychowawczym,
psychologicznym i społecznym.
Specyficzne trudności w uczeniu się czytania i pisania. Przegląd historycznych i aktualnych
koncepcji etiologicznych. Ustalenia terminologiczne. Symptomatologia dysleksji rozwojowej.
Wielospecjalistyczna diagnoza dysleksji rozwojowej. Sposoby badania funkcji poznawczych i
motorycznych leżących w podstaw procesu czytania i pisania. Pedagogiczna diagnoza poziomu
osiągnięć szkolnych.
Etapy oddziaływań terapeutycznych wobec ucznia z dysleksją rozwojową. Zasady postępowania
z dzieckiem dyslektycznym. Optymalizacja procesu terapii pedagogicznej.
Warsztat pracy korekcyjno-kompensacyjnej. Zasady przygotowania i gromadzenia pomocy.
Przegląd dostępnych publikacji dotyczących metod i strategii pracy terapeutycznej z dzieckiem.
Liczba
godz.
3
3
3
3
3
Ćwiczenia:
Tematyka zajęć:
Specyficzne trudności w uczeniu się czytania i pisania. Ryzyko dysleksji a dysleksja rozwojowa.
Symptomy ryzyka dysleksji rozwojowej w różnych grupach wiekowych.
Profilaktyczne znaczenie wczesnej diagnozy ryzyka dysleksji. Skala Ryzyka Dysleksji.
Przegląd technik i form pracy ukierunkowanych na usprawnianie funkcji poznawczych i
motorycznych. Prezentacja typowych ćwiczeń funkcji: wzrokowych, słuchowo-językowych,
kinestetyczno-ruchowych, pamięci, uwagi, myślenia.
Wybrane metody i formy usprawniania techniki czytania i pisania stosowane w pracy z uczniem
z deficytami rozwojowymi w różnych grupach wiekowych. Strategie pracy z problemem
Liczba
godz.
2
2
2
2
PSL/P4
dysortografii.
Przegląd metod wykorzystywanych jako wspierające proces korekcji i kompensacji deficytów
rozwojowych oraz wyrównywania braków w zakresie węzłowych kompetencji szkolnych ucznia
(m.in. metoda W. Sherborne, metoda Dennisona, Metoda Dobrego Startu, techniki relaksacyjne
i arteterapeutyczne, wybrane metody pokonywania trudności w czytaniu i pisaniu).
Wspomaganie dziecka doświadczającego trudności w czytaniu i pisaniu jako element pracy
logopedy.
Dziecko dyslektyczne jako uczeń: zasady oceny, uprawnienia i obowiązki, formy pomocy, stan
prawny, tworzenie indywidualnego planu terapii.
3
2
2
.
Metody dydaktyczne
Wykład: prezentacja multimedialna, wykład, metody poglądowe
(prezentacja schematów, wykresów)
Ćwiczenia: pogadanka, dyskusja, ćwiczenia praktyczne,
ćwiczenia w grupach, prezentacje i referaty
Sposób(y) i forma(y) zaliczenia
Metody weryfikacji
kształcenia
Wykład – zaliczenie bez oceny
Ćwiczenia – zaliczenie na ocenę
efektów
Efekt
Metoda weryfikacji
PSL/P4_W01
Ocena ciągła w czasie zajęć dydaktycznych, ocena z
kolokwium zaliczeniowego
Ocena prezentacji przygotowanej przez słuchacza
Ocena ciągła w czasie zajęć dydaktycznych, ocena z
kolokwium zaliczeniowego
Ocena pracy słuchacza na zajęciach
Ocena prezentacji przygotowanej przez słuchacza;
ocena przygotowanych przez słuchaczy pomocy,
ocena z kolokwium zaliczeniowego
Obserwacja ciągła w czasie zajęć dydaktycznych,
szczególnie w czasie przygotowywania przez
studentow zadań w parach lub grupach
PSL/P4_W02
PSL/P4_W03
PSL/P4_U01
PSL/P4_U02
PSL/P4_K01
,
Całkowity
nakład
pracy
studenta
potrzebny
do
osiągnięcia założonych efektów
w godzinach oraz punktach
ECTS
Ćwiczenia są oceniane w skali: bdb, +db, db, +dst, dst, ndst
Ocena zaliczeniowa z ćwiczeń jest wypadkową następujących elementów:
- obecność na zajęciach i aktywny w nich udział;
- przygotowanie prezentacji z zakresu pracy terapeutycznej z dzieckiem
doświadczającym trudności w czytaniu i pisaniu (stymulacja funkcji
poznawczych, ćwiczenia w czytaniu i pisaniu, metody wspierające proces
terapii itp.);
- zaliczenie pisemnego kolokwium.
Forma aktywności
Liczba godzin
Wykład
15 godz.
Ćwiczenia
15 godz.
Samokształcenie (w tym przygotowanie do ćwiczeń i do 25 godz.
kolokwium)
Konsultacje indywidualne (w tym także za 5 godz.
SUMA GODZIN
60 godz.
2
.
Język wykładowy
polski
PSL/P4
Literatura
 Bogdanowicz M., 2003, Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Gdańsk.
 Bogdanowicz M., Adryjanek A., 2004, Uczeń z dysleksją w szkole. Warszawa.
 Kaja B., 1995, Zarys terapii dziecka, Bydgoszcz.
 Krasowicz-Kupis G., 2008, Psychologia dysleksji. Warszawa.
 (red.) Krasowicz-Kupis G., 2009, Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy, Gdańsk.
 Oszwa U., 2007, Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania w klasie szkolnej.
Vademecum nauczycieli i rodziców. Kraków.
 Bogdanowicz M., 2003, Diagnoza dysleksji rozwojowej w Polsce, [w:] Diagnoza
dysleksji, red. B. Kaja, Bydgoszcz.
 Bogdanowicz M., 1997, Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu w świetle klasyfikacji
medycznych, psychologicznych i pedagogicznych, „Audiofonologia” t. 10.
 Budohoska W., Grabowska A., 1994, Dwie półkule jeden mózg, Warszawa.
 Cieszyńska J., Korendo M., 2007, Wczesna interwencja terapeutyczna, Kraków.
 Cieszyńska J., 2001, Nauka czytania krok po kroku. Jak przeciwdziałać dysleksji,
Kraków.
 (red.) Grabowska A., Rymarczyk K., 2004, Dysleksja. Od badań mózgu do praktyki,
Warszawa.
 Gąsowska T., Pietrzak-Stępkowska Z., 1994, Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi
trudności w czytaniu i pisaniu, Warszwa.
 Grabałowska K., Jastrząb J., Mickiewicz J., Wojak M., 1996, Ćwiczenia w czytaniu i
pisaniu. Poradnik metodyczny do terapii dzieci dyslektycznych, Toruń.
 (red.) Kaja B., 2003, Diagnoza dysleksji, Bydgoszcz.
 Konieczna E.J., 2003, Arteterapia w teorii i praktyce, Kraków.
 (red.) Krasowicz-Kupis G., 2006, Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna.
Gdańsk.
 Kujawa E., Kurzyna M., 1996, Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu
metodą 18 struktur wyrazowych, Warszawa.
 Mańkowska I., 2005, Kreowanie rozwoju dziecka. Kinezjologia edukacyjna i inne metody
terapeutyczne w praktyce, Gdynia.
 Mickiewicz J., 1997, Jedynaka z ortografii? Rozpoznawanie dysleksji, dysortografii i
dysgrafii w starszym wieku szkolnym, Toruń.
 Pietras L., 2008, Dysortografia – uwarunkowania psychologiczne, Gdańsk.
 Reid G., Wearmouth, 2008, Dysleksja. Teoria i praktyka, Gdańsk.
 (red.) Skorek E.M., 2004, Terapia pedagogiczna, t. 1: Wybrane zagadnienia, t. 2:
Zagadnienia praktyczne i propozycje zajęć, Kraków.
 (red.) Turewicz W., 2000, Jak pomóc dziecku z dysortografią, Zielona Góra.
 Zakrzewska B., 1996, Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń, Warszawa.
PSL/P5
Nazwa przedmiotu
PODSTAWY NEUROPSYCHOLOGII
Kod przedmiotu
PSL/P5
Studia
Kierunek studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Logopedia
Studia podyplomowe
Rodzaj przedmiotu
Obowiązkowy
Rok I, semestr 2
Mgr Joanna Fularz
Imię i nazwisko osoby prowadzącej Mgr Joanna Fularz
C1: zapoznanie słuchaczy z teoretycznymi podstawami neuropsychologii – przedmiotem jej badań, metodologią,
terminologią;
C2: dostarczenie słuchaczom wiedzy na temat neurologicznych podstaw powstawania zaburzeń psychicznych –
zasady rozpoznawania afazji, apraksji, agnozji itd.;
Wymagania
wstępne
Efekty
kształcenia
Znajomość podstaw psychologii rozwojowej i klinicznej;
Zdany egzamin z anatomii w semestrze 1.o
Wiedza:
PSL/P5_W01: słuchacz ma podstawową wiedzę o powiązaniach logopedii z neuropsychologią,
pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych; wie,
jakie korzyści płyną ze współpracy logopedy z neurologiem i neuropsychologiem
PSL/P5_W02: słuchacz posiada szczegółową znajomość budowy i funkcji mózgu, wie, jakie
konsekwencje dla mowy niesie uszkodzenie określonych struktur mózgu; słuchacz zna
podłoże zaburzeń psychicznych i ich objawy; zna podstawowe teorie dotyczące relacji mózg
– mowa; wie, jakie czynniki neuropsychologiczne wpływają stymulująco na rozwój mowy;
zna ograniczenia wynikające z uszkodzeń określonych struktur mózgowych [odniesienie:
SP_W10]
Umiejętności:
PSL/P5_U01: słuchacz posługuje się podstawowymi ujęciami teoretycznymi z zakresu
neuropsychologii w celu analizowania ludzkich zachowań, wstępnego diagnozowania osób
z zaburzeniami psychicznymi i projektowania terapii mowy (w porozumieniu z innymi
specjalistami) [odniesienie: SP_U08]
PSL/P5_U02: słuchacz analizuje wyniki badań neurologicznych oraz konstruuje i prowadzi
badania logopedyczne u osób z zaburzeniami psychicznymi [odniesienie: SP_U07]
PSL/P5_K01: słuchacz jest świadomy własnych ograniczeń i wie, kiedy zwrócić się do neurologa i
neuropsychologa w celu uzupełnienia diagnozy, konsultacji lub w celu podjęcia leczenia
[odniesienie: SP_K07]
PSL/P5
Treści programowe
Tematyka zajęć:
Liczba
godz.
1
Przedmiot i zadania neuropsychologii. Neuropsychologia jako dział psychologii klinicznej.
Diagnoza neuropsychologiczna.
Anatomia mózgu. Mechanizmy mózgowe procesów psychicznych. Plastyczność mózgu.
2
Asymetria czynnościowa półkul mózgowych.
2
Zagadnienie lokalizacji czynności nadawania i odbioru mowy w mózgu (funkcje płata czołowego,
2
skroniowego i ciemieniowego).
Składniki warunkujące przebieg mowy (wg Łurii).
2
Czynniki neuropsychiczne wpływające na rozwój i zaburzenia mowy u dzieci.
2
Niedorozwoje funkcji psychicznych u dzieci – ich podłoże i charakter.
2
Zespoły zaburzeń psychicznych występujących po uszkodzeniach różnych obszarów mózgu i
2
ich wpływ na mowę.
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacja multimedialna, metody poglądowe (prezentacja modeli
anatomicznych)
Forma(y) zaliczenia
Metody
weryfikacji
kształcenia
efektów
Efekt
PSL/P5_W01
PSL/P5_W02
PSL/P5_U01
PSL/P5_U02
PSL/P5_K01
Metoda weryfikacji
Test egzaminacyjny, obserwacja ciągła w czasie zajęć
Test egzaminacyjny
Test egzaminacyjny
Test egzaminacyjny
Obserwacja ciągła w czasie ćwiczeń, ocena wypowiedzi
w czasie dyskusji po wykładach i w czasie konsultacji
Obecność na zajęciach + zaliczenie testu egzaminacyjnego
Na ocenę:
bardzo dobrą – 100%-91% poprawnych odpowiedzi,
plus dobrą – 85%- 90% poprawnych odpowiedzi,
dobrą – 75%-84% poprawnych odpowiedzi,
plus dostateczną – 70-74% poprawnych odpowiedzi,
dostateczną – 60-69% poprawnych odpowiedzi,
niedostateczną – poniżej 60% poprawnych odpowiedzi
potrzebny
do
osiągnięcia
oraz punktach ECTS
Język wykładowy
Forma aktywności
Wykład
Samokształcenie (w tym przygotowanie do wykładów,
czytanie literatury)
Przygotowanie do egzaminu
Konsultacje indywidualne (w tym także za
SUMA GODZIN
Liczba godzin
15 godz.
10 godz.
15 godz.
5 godz.
45 godz.
2
polski
Praktyki zawodowe w ramach
--przedmiotu
Literatura
 (red.) Gałkowski T., Szeląg G., Jastrzębowska G., 2005, Podstawy neurologopedii, Opole.
 Martin G.N., 2001, Neuropsychologia, Warszawa.
PSL/P5
 (red.) Michałowicz R., 1971, Wybrane zagadnienia neurologii dziecięcej, Warszawa.
 (red.) Herzyk A., Borkowska A., 1999, Neuropsychologia emocji. Poglądy, badania,
klinika, Lublin.
 Bokus B., Shugar G. W., 2008, Psychologia języka dziecka, Gdańsk.
 Borkowska A., Domańska Ł., 2009, Podstawy neuropsychologii klinicznej, Lublin.
 Darby D., Walsch K., 2008, Neuropsychologia kliniczna, Gdańsk.
 Dowżenko A., W. Jakimowicz, 1965, Choroby układu nerwowego, Warszawa.
 Herzyk A., 2005, Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej, Warszawa.
 Holinger P. C., 2006, Co mówią dzieci, zanim nauczą się mówić. Dziewięć sygnałów
używanych przez dzieci do wyrażania uczuć, Poznań.
 Jakimowicz W., 1987, Neurologia kliniczna w zarysie, Warszawa.
 Kurcz I., 1987, Język a reprezentacja świata w umyśle, Warszawa.
 Łuria A., 1976, Problemy neuropsychologii i neurolingwistyki, Warszawa.
 Łuria A., 1976, Podstawy neuropsychologii, Warszawa.
 Maruszewsk M., 1970, Mowa a mózg. Zagadnienia neuropsychologiczne, Warszawa.
 Prusiński A., 2010, Neurologia. Krótkie kompendium, Warszawa.
 Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa.
 Walsh K., Darby D., 2008, Neuropsychologia kliniczna Walsha, Gdańsk.

Moduł II: pedagogiczny

Transkrypt

Podobne dokumenty

ulotka PSL

List do uczestników zjazdu

S.Kowalski-Paszko-program wyborczy