UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU

UNIWERSYTET
IM. ADAMA MICKIEWICZA
W POZNANIU
UNIWERSYTET
JAGIELLOŃSKI
POZNAŃ 2014
22
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
ul. Fredry 10, Coll. Maius, p. 216, 61-701 Poznań
tel./fax 61 829 64 90
e-mail: [email protected]
Stanisław Balbus (Kraków)
Anna Burzyńska (Kraków)
Sylwester Dworacki (Poznań)
Irena Górska (Poznań) - sekretarz redakcji
Krzysztof Hoffmann (Poznań) - sekretarz redakcji
Anna Krajewska (Poznań) - redaktor naczelna
Magdalena Popiel (Kraków)
Wojciech Sztaba (Ludwigsburg)
Elżbieta Tabakowska (Kraków)
Giovanna Tomassucci (Piza)
David Williams (Londyn)
Seweryna Wysłouch (Poznań)
Piotr Zwierzykowski
Marzenna Ledzion-Markowska
Anna Piotrowicz
ADRES REDAKCJI
KOMITET REDAKCYJNY
REDAKTOR STATYSTYCZNY
REDAKTORZY JĘZYKOWI
Artykuły publikowane w „Przestrzeniach Teorii”
są recenzowane przez dwóch niezależnych recenzentów polskich
lub zagranicznych
Abstrakty opublikowanych prac są dostępne online w międzynarodowej bazie danych The Central European Journal
of Social Sciences and Humanities<http://cejsh.icm.edu.pl>
Wydanie drukowane jest podstawową wersją czasopisma
© Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2014
Wydanie publikacji dofinansowane przez
Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu,
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM
oraz Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Redakcja „Przestrzeni Teorii” dziękuje
Doktorowi Andrzejowi Nowakowskiemu
za udostępnienie zdjęcia Profesora Henryka Markiewicza.
Ewa Wąsowska
Bożena Kapusta
Elżbieta Rygielska
WYDAWNICTWO NAUKOWE UNIWERSYTETU
IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
www.press.amu.edu.pl
e-mail: [email protected]
[email protected]
Opracowanie graficzne
Redaktor
Redaktor techniczny
ISBN 978-83-232-2827-1
ISSN 1644-6763
WYDAWCA
Nakład 300 egz. Ark. wyd. 23,50. Ark. druk. 21,625 + wklejki
UNI-DRUK
Luboń, ul. Przemysłowa 13
Druk i oprawa
Spis treści
7
Anna Krajewska
Wielogłosowość
Rozprawy
11
Grzegorz Pertek
Transgresja i literatura
39
Arkadiusz Sylwester Mastalski
Lektura deiktyczna. Rozważania o dyskursie miłości
oraz poetyce interpretacji
55
Dobrawa Lisak-Gębala
Polska eseistyka o malarstwie i fotografii od 2. połowy
XX wieku w świetle rozważań nad esejem jako formą
(pisarstwa, poznania, doświadczania…)
71
Małgorzata Imperowicz-Jurczak
Bene nati w interpretacji plastycznej Piotra Stachiewicza
89
Jakub Walczak
Libretto jako (u)twór. Zagadnienia genologiczne
i metodologiczne – zarys problematyki
101
Patrycja Bąkowska
W sarmackim teatrze życia (nie)codziennego
117
Konrad Wojnowski
Performatyka – teoria katastrof?
139
Marek Hendrykowski
Malboro Man. Studium dla niepalących
151
Joanna Grądziel-Wójcik
Prospekty i ścieżki awangardy.
Przypadek Tadeusza Peipera
Interpretacje
171
Kamil Kościelski
W labiryntach czasu i wieczności.
O Lśnieniu Stanleya Kubricka
Dzialogi
191
Paweł Bohuszewicz, Tomasz Szymon Markiewka
Autor: empiryczny, modelowy czy wirtualny?
Aleksander Kopka
Spotkania intertekstualne.
O dialogu Hélène Cixous z Jacquesem Derridą
207
Polemiki
Seweryna Wysłouch
Adaptacja filmowa – przekładem czy montażem?
223
Przekłady
Werner Faulstich, Ricarda Strobel
„Uksiążkowienie” jako problem estetyczno-medialny.
Obcy – ósmy pasażer Nostromo – studium przypadku
(przełożył Marek Kasprzyk, przekład przejrzał
i poprawił Krzysztof Kozłowski)
231
Recenzje
Marek Oktawian Bulanowski
Przyjemność lektury (rec. Henryk Markiewicz,
Czytanie Irzykowskiego, Universitas, Kraków 2011)
263
Katarzyna Lukas
Leśmian (rosyjski i angielski) w żywiole
intertekstualności (rec. Marta Kaźmierczak,
Przekład w kręgu intertekstualności. Na materiale
tłumaczeń poezji Bolesława Leśmiana,
Instytut Lingwistyki Stosowanej UW, Warszawa 2012)
268
Anna Legeżyńska
Herbert w hermeneutycznej sieci (rec. Artur Grabowski,
Herbert-Hermes. Konteksty nowoczesności w esejach,
dramatach i wierszach Zbigniewa Herberta,
Kraków 2010)
276
Marek Bochniarz
Kino Nipponu przełomu cyfrowego.
(rec. Mitsuyo Wada-Marciano, Japanese Cinema in the
Digital Age, University of Hawaii Press, Honolulu 2012)
287
Pamięć
Kazimierz Bartoszyński
Wielki Filolog – wspomnienia o Henryku Markiewiczu
295
Stanisław Balbus
Henryk Markiewicz (16 XI 1922 - 31 X 2013)
299
Danuta Ulicka
„Zaprawić naukę humorem…”
311
Noty o autorach
317
Contents
7
Anna Krajewska
Polyphony
Dissertations
11
Grzegorz Pertek
Transgression and literature
39
Arkadiusz Sylwester Mastalski
Deictic reading: reflections on the discourse
of love and the poetics of interpretation
55
Dobrawa Lisak-Gębala
Polish essays on painting and photography from the 2nd
half of the 20th century in the light of reflections on the
essay as a form (of writing, cognition, and experiencing)
71
Małgorzata Imperowicz-Jurczak
Piotr Stachiewicz’s visual interpretation of a jubilee
edition of Bene Nati
89
Jakub Walczak
The libretto as a genre: problems and approaches
101
Patrycja Bąkowska
In the Sarmatian theater of (non)daily life
117
Konrad Wojnowski
Performance studies – the theory of catastrophes?
139
Marek Hendrykowski
Marlboro Man: a study for non-smokers
151
Joanna Grądziel-Wójcik
The prospects for and paths of the avant-garde:
the case of Tadeusz Peiper
Interpretations
171
Kamil Kościelski
In the labyrinth of time and eternity: on Stanley Kubrick’s
The Shining
Dialogues
191
Paweł Bohuszewicz, Tomasz Szymon Markiewka
An empirical, model, or virtual author?
Aleksander Kopka
Intertextual meetings: a dialogue between
Hélène Cixous and Jacques Derrida
207
Polemiks
Seweryna Wysłouch
A film adaptation – a translation or montage?
223
Translations
Werner Faulstich, Ricarda Strobel
“Novelization” as an aesthetic and media issue:
Alien – a case study
231
Reviews
Marek Oktawian Bulanowski
Pleasure of reading
263
Katarzyna Lukas
Leśmian’s poetry (Russian and English translations)
in the realm of intertextuality
268
Anna Legeżyńska
Herbert in a hermeneutic network
276
Marek Bochniarz
Nippon Cinema at a digital turning point
287
Reminiscences
Kazimierz Bartoszyński
The Great Philologist – reminiscences
of Henryk Markiewicz
295
Stanisław Balbus
Henryk Markiewicz (16 XI 1922 - 31 X 2013)
299
Danuta Ulicka
“Teaching with a pinch of humor…”
311
About the authors
317