Wojciech Tochman Bóg zapłać CZARNE „Bóg zapłać” to

Transkrypt

Wojciech Tochman Bóg zapłać CZARNE „Bóg zapłać” to
Wojciech Tochman
Bóg zapłać
CZARNE
„Bóg zapłać” to kolekcja znanych reportaży Wojciecha Tochmana, w nowym układzie,
tworzącym klarowną, spójną całość. Czas stał się ich sprzymierzeńcem, a zmieniony kontekst
społeczny zaskakująco uwypuklił opisywane zjawiska. Opowieści dokumentalne Tochmana
nabrały dodatkowej wyrazistości - w jej jaskrawym świetle solidarność i empatia przeplata się
z bezkompromisową uczciwością. Bóg zapłać to nie tylko złożony obraz polskiej religijności,
ale przede sonda zapuszczona w głąb naszej mentalności.
Patrick deWitt
Bracia Sisters
CZARNE
Ta wciągająca powieść, której akcja rozgrywa się w czasie gorączki złota w latach
pięćdziesiątych XIX wieku, to mistrzowski hołd złożony westernom klasy B i ukłon w stronę
Cormaca McCarthy’ego oraz Joela i Ethana Coenów. Słynący ze swojej brutalności bracia Eli
i Charlie Sisters zostają wysłani z Oregon City do Kalifornii ze zleceniem zabicia wroga
swojego szefa. DeWitt z literacką nonszalancją przywraca do życia salony, rozpadające się
miasteczka zachodnich stanów i cały Dziki Zachód, kreśląc przy tym galerię barwnych,
pełnokrwistych postaci i z wyczuciem dawkując napięcie, absurd, groteskę i śmiech.
Cristin Kimball
Brudna robota Zapiski o życiu na wsi, jedzeniu i miłości
CZARNE
Cristin Kimball, trzydziestoparoletnia singielka, prowadziła beztroskie i barwne życie w
Nowym Jorku, do czasu aż los postawił na jej drodze Marka, ambitnego farmera z
marzeniami o ekologicznej farmie. Nie mając pojęcia o trudnej pracy na roli, Kristin, pod
wpływem rodzącego się uczucia, porzuca wielkomiejski świat i przeprowadza się na
zapuszczoną farmę na amerykańsko-kanadyjskiej granicy.
Brudna robota to zapis pierwszego roku życia na farmie Essex - od trudnych początków w
czasie srogiej zimy, przez pierwsze zasiewy, a potem żniwa, kończąc na jesiennym ślubie
Kristin i Marka.
Plan młodych farmerów był prosty: samowystarczalne gospodarstwo prowadzone
tradycyjnymi metodami miało dostarczać zdrowe jedzenie domownikom, a także wszystkim,
którzy chcieliby je kupować. Kristin i Mark zamierzali sprzedawać warzywa, owoce, mięso,
przetwory mleczne i mąkę, ale także opał, materiały budowlane, nawóz, a nawet zapewniać
rozrywkę i wypoczynek. Był to pomysł ambitny, ryzykowny i nieco romantyczny... ale
naprawdę się powiódł. Brudna robota to książka o spełnianiu marzeń i o tym, że warto iść pod
prąd. A zabawne i niezwykle plastyczne opisy ciężkiej pracy, wspaniałego jedzenia i rodzącej
się miłości oczarują każdego.
Igor T.Miecik
14:57 do Czyty Reportaże z Rosji
CZARNE
Pociąg osobowy do Czyty jedzie pięć dni. Do stacji końcowej, Władywostoku, okrągły
tydzień…
Tak zaczyna się podróż, która może pomóc zrozumieć rosyjski fenomen.
Jak pojąć ten wielki kraj rozpięty na dwóch kontynentach, w którym nic nie jest tym, czym
powinno? W jaki sposób spojrzeć na to egzotyczne miejsce, gdzie dobrą wiadomością jest to,
że w Murmańsku ociepli się do minus 30 stopni Celsjusza, a dzień będzie trwać godzinę i
siedem minut?
To tutaj polski ksiądz, były jeniec cudem ocalony z Katynia, w podziemiach dawnej siedziby
twerskiego NKWD – gdzie rozstrzeliwano jeńców Ostaszkowa – dokonuje kolejnego cudu,
nawracając pułkownika Armii Czerwonej. To tutaj młodzież uczy się w szkole, że prawa
człowieka i wolność jednostki są wartością najwyższą, a jednocześnie, że narody nie mają
prawa do samostanowienia. To tutaj przechodzenie od komunizmu do demokracji polega na
tym, że wczorajszy komunista nazywa siebie dziś demokratą.
Anna Grupińska
Ciągle po kole
CZARNE
Ciągle po kole to zapis rozmów na temat życia w getcie i powstania w kwietniu 1943, które
Anka Grupińska w latach 1985–2000 przeprowadziła z żołnierzami żydowskimi: Markiem
Edelmanem, Szmuelem Ronem, Maszą Glajtman Putermilch, Pniną Grynszpan-Frymer,
Aronem Karmim, Lubą Gawisar, Adiną Blad Szwajgier, Haliną (Chajką) Bełchatowską,
Bronkiem Szpiglem i Kazikiem Ratajzerem. To wyjątkowy dokument zawierający historię
mówioną czasu Zagłady.
Dariusz Rosiak
Człowiek o twardym karku Historia księdza Romualda Jakuba Wekslera-Waszkinela...
CZARNE
"Urodził się w 1943 roku w getcie w Święcianach – tam, gdzie dzieci nie powinny się rodzić.
Jak wiele adoptowanych dzieci dowiedział się z czasem, że ci, którzy go wychowali, nie są
jego biologicznymi rodzicami. Ale prawda okazała się dużo bardziej skomplikowana…
W 1966 roku otrzymał święcenia kapłańskie. 23 lutego 1978 roku od przybranej matki
usłyszał, że jest Żydem. Miał 35 lat. To był dzień jego drugich narodzin.
Romuald Jakub Weksler-Waszkinel – ksiądz katolicki i Żyd. Niezwykła historia człowieka o
podwójnym nazwisku i podwójnej tożsamości, zakorzenionego w dwóch ojczyznach, choć w
żadnej z nich nie jest tak naprawdę u siebie."
Peter Hessler
Przez drogi i bezdroża Podróż po nowych Chinach
CZARNE
Latem 2001 roku Peter Hessler, wieloletni korespondent ""New Yorkera"", nie bez trudu
zdobył chińskie prawo jazdy, a następnie ruszył w podróż przez Kraj Środka, by obserwować
zmiany, jakie zaszły w Chinach dzięki rozwijającemu się przemysłowi motoryzacyjnemu i
szeroko zakrojonej akcji budowy dróg. Na jego oczach niemal zupełnie wyludniona wioska
niedaleko Pekinu przekształciła się w ciągu kilku lat w prosperujące centrum turystyczne. Był
też świadkiem zakładania specjalnych stref ekonomicznych, w których bez przeszkód rozwija
się prywatny przemysł. Wszędzie, gdzie dotrą państwowe autostrady, jak grzyby po deszczu
wyrastają fabryki guzików, butów czy usztywniaczy do biustonoszy.
Jednak podróże Hesslera to nie tylko opis zmieniającego się krajobrazu Chin, ale także
opowieść o ludziach poznanych w drodze: o autostopowiczkach jadących do rodziców, którzy
zostali na wsi, o starcach, którzy jako jedyni nie wyjechali z opuszczonych osad, o
początkujących biznesmenach marzących o rozkręceniu własnego interesu i robotnikach
migrujących w poszukiwaniu lepszych warunków życia.
Peter Hessler z niezwykłą zręcznością opisuje zmieniający się krajobraz rolniczego państwa,
które niegdyś skryło się przed obcymi za Wielkim Murem, a teraz buduje fabryki i drogi, by
ściągnąć ich do siebie.
Książka otrzymała nominację do BBC Samuel Johnson Prize for Non-Fiction 2011.
John Gimlette
Dzikie wybrzeże
CZARNE
"Gujana. Kraina tysiąca rzek, zachłannej puszczy, zapomnianych plemion. Dzikie Wybrzeże.
Przeżyć można tylko, podróżując wąskim pasem brzegowym – z każdym kilometrem w głąb
lądu rośnie ryzyko złapania egzotycznej choroby, rozszarpania przez dzikie zwierzęta czy
utopienia w wartkim strumieniu. Ale to także piękny świat fosforyzującej zieleni oraz
nieodkrytych gatunków zwierząt.
Ta niezwykła uroda, dziki charakter oraz wspomnienia o przodku, któremu marzyło się
cukrowe królestwo na wybrzeżu Gujany, pchnęły Johna Gimlette’a na wyprawę wzdłuż
nieposkromionego wybrzeża Ameryki Środkowej. Ta podróż zaprowadzi go do kryjówek
zbiegłych niewolników i kolonii karnych, odległych indiańskich wiosek i utopijnej osady
sekty Świątynia Ludu, gdzie w 1978 roku ponad dziewięciuset Amerykanów popełniło
zbiorowe samobójstwo. Na swojej drodze spotka rebeliantów, poszukiwaczy złota, zbójników
i szamanów.
„Dzikie wybrzeże” to porywająca opowieść o niezwykłej wyprawie do jednego z
najpiękniejszych, najbardziej nieprzyjaznych i najmniej zbadanych zakątków współczesnego
świata.
Alexandra Fuller
Dziś wieczorem nie schodźmy na psy
CZARNE
"Dziś wieczorem nie schodźmy na psy to porywająca opowieść o dzieciństwie spędzonym w
Afryce – zniewalająco pięknym, ale i pełnym grozy, beztroskim, choć czasem bolesnym i
trudnym. Alexandra Fuller przenikliwie opisuje tamte niespokojne lata i pękającą „bańkę
anglocentryzmu”. Z czułością i humorem opowiada losy swojej rodziny, która mimo niechęci
do miejscowej ludności, ciężkich warunków życia i niesprzyjającej fortunie nie wyobrażała
sobie życia poza Afryką. Choć jest to wspomnienie niespokojnego życia w miejscu często
niegościnnym, Fuller potrafi znaleźć śmiech tam, gdzie nie ma z czego się cieszyć.
Lieve Joris
Godzina rebeliantów
CZARNE
Bohater tej książki jest jednym z tych budzących grozę żołnierzy, których czasem widać na
telewizyjnych migawkach z Afryki: ubrani w niedopasowane mundury, schowani za szkłami
przyciemnionych okularów opowiadają z obcym akcentem o kolejnej masakrze cywilów,
atakach na konwój uchodźców albo wyparciu rebeliantów z terenów, o których nikt w
Europie nie słyszał i nie chce słyszeć. Lieve Joris wchodzi w skórę jednego z nich. Przez
postać Assaniego, oficera armii kongijskiej, rodowitego Tutsi z północnego wschodu kraju,
opowiada historię najkrwawszego i najważniejszego dla Afryki konfliktu ery postkolonialnej.
To nie jest jednak książka reporterska ani polityczna. Wojna w Kongo, ludobójstwo w
Rwandzie, konflikty między Hutu i Tutsi są tylko tłem, na którym autorka rysuje dramat
ludzki. To jest przejmująca opowieść o miłości, zdradzie, strachu, dotkliwej samotności i
nadziejach, które nie mogą być spełnione.
Melinda Nadj Abonji
Gołębie wzlatują
CZARNE
Zanim Ildiko Kocsis z rodzicami i siostrą wyemigrowała do Szwajcarii, należała do
węgierskiej mniejszości zamieszkującej serbską prowincję Wojwodinę. Tam została jej
ukochana babcia Mamika i inni krewni, których Kocsisowie odwiedzają przy okazji
kolejnych wesel i pogrzebów. Jednak te sentymentalne podróże ustają wraz z początkiem
wojny w Jugosławii. Gdy władze zmuszają wojwodinskich Węgrów do walki o Wielką
Serbię, Ildiko musi wreszcie zadać sobie pytanie, czy dawno opuszczony kraj może nadal
nazywać swoją ojczyzną.
Tymczasem Kocsisowie coraz lepiej radzą sobie w Szwajcarii. Kiedyś mieli pralnię, teraz
prowadzą kawiarnię w centrum miasteczka. Otrzymali szwajcarskie obywatelstwo i zostali
zaakceptowani przez lokalną społeczność. Ale czy na pewno? Ildiko czuje, że niektórzy
sąsiedzi tylko z trudem ich tolerują i nigdy nie zobaczą w nich prawdziwych Szwajcarów.
Sama zresztą nie jest pewna, czy kiedykolwiek będzie potrafiła poczuć się tu jak w domu...
Maciej Wasielewski
Jutro przypłynie królowa
CZARNE
Pitcairn to skrawek lądu na Oceanie Spokojnym leżący piętnaście tysięcy kilometrów na
południowy wschód od Londynu. W 1790 roku do brzegów wyspy przybił brytyjski okręt
Bounty. Buntownicy zeszli na ląd.
Obecnie żyje tam kilkadziesiąt osób. Sześć razy do roku w pobliże wyspy podpływa statek,
czasem zawija jacht, a mieszkańcy z tajemniczych powodów niechętnie patrzą na obcych.
Angielski dziennikarz został deportowany, zanim zdążył zejść z pokładu. To samo spotkało
francuskiego autora książek podróżniczych. Pewna reporterka usłyszała: „Powiesimy cię, jeśli
o nas źle napiszesz”. Korespondentka australijskiego „The Independent” była zastraszana. Na
forum internetowym zamieszczono post: „Kathy Marks powinna być zastrzelona
Sara Shilo
Krasnoludki nie przyjdą
CZARNE
Kiedy przed sześciu laty Mas’ud Dadon, zwany w miasteczku królem falafela, użądlony przez
pszczołę upadł w kałużę oleju i umarł, szczęście, które dotąd malowało świat Simony Dadon
na różowo, odwróciło się od niej na pięcie. Została sama z gromadką dzieci i nie było jej
łatwo utrzymać się na powierzchni. A zza libańskiej granicy raz po raz leciały na miasto
katiusze…
Krasnoludki nie przyjdą to znakomita powieść o zwykłych ludziach, którzy w niezwykły
sposób radzą sobie z trudną codziennością pogranicza, to opowiedziana na kilka głosów
historia młodzieńczych marzeń i bezgranicznej miłości. Sara Shilo z wyjątkową zręcznością
rysuje sylwetki swoich bohaterów, śmiało wkraczając w zakazane regiony, niebezpiecznie
zbliżając się do tabu.
Marcin Kącki
Lepperiada
CZARNE
Znany i wielokrotnie nagradzany dziennikarz śledczy bierze na warsztat jedno z najbardziej
kuriozalnych ugrupowań na polskiej scenie politycznej — Samoobronę. Marcin Kącki,
opisując działalność partii Andrzeja Leppera, wychodzi daleko poza dokumentalny zapis
wydarzeń i afer. Bezlitośnie odsłania kulisy zdobywania i umacniania władzy, a jego
przenikliwość i pozornie beznamiętny ton sprawiają, że już sama myśl o uniwersalności
opisywanych mechanizmów budzi grozę. O śledztwie Kąckiego trudno czytać z zimną krwią,
lektura Lepperiady każe czujnie patrzeć na ręce obecnym i przyszłym politykom, zmusza do
czytania między wierszami doniesień prasowych i krytycznego traktowania przecieków
dziennikarskich
Jack Kerouac , Allen Ginsberg
Listy
CZARNE
Jacka Kerouaca i Allena Ginsberga — pisarzy, ikony kultury, najbardziej znanych
przedstawicieli „beat generation” — łączyła nie tylko wrażliwość artystyczna, ale także
głęboka, wieloletnia przyjaźń. Dzięki ogromnemu zbiorowi korespondencji przyjaźń ta
ukazuje się w swej fascynującej pełni. To barwna, intrygująca, żywa, zaskakująca niezwykłą
spostrzegawczością i intensywnością przeżycia rozmowa dwóch indywidualności. Ponad
dwieście opublikowanych listów, chociaż są tylko częścią wielkiego zbioru, który powstawał
od 1944 roku, pozwala prześledzić kształtowanie się w ciągu ponad dwudziestu lat poglądów
estetycznych, filozoficznych i politycznych dwóch niezwykłych postaci — twórców, którzy
wyznaczyli kierunek artystyczny całemu pokoleniu.
Justyna Bargielska
Małe lisy
CZARNE
Małe lisy to szalona opowieść o nożowniku z podwarszawskiego lasu. A może o rozmarzonej
matce i wygadanej singielce? Może o dzieciach, namiętnościach, snach? Albo o zwykłym
życiu, którego podskórnym nurtem są groteska i strach? Bez wątpienia to drapieżna proza,
która surrealistycznie zakrzywia świat pod płaszczykiem opisu codzienności. Fenomenalną
plastycznością języka i wyobraźni Bargielska potwierdza niekwestionowaną pozycję
mistrzyni krótkiej formy.
Henryk Grynberg
Monolog polsko-żydowski
CZARNE
Większość niniejszego monologu była w tej lub innej formie publikowana w „Res Publice
Nowej” i na jej stronie internetowej, gdzie wywoływała ożywioną dyskusję. Esej
zatytułowany Obowiązek ukazał się pierwotnie w Odrze, a Przymieszka krwi i Dziedzictwo
duchowe wyrosły z recenzji zamieszczonych dosyć dawno w tygodniku „Wprost” i „Gazecie
Wyborczej”. Najstarszy jest Żyd, który udawał Polaka, który udawał Żyda..., bo wywodzi się
z artykułu drukowanego w 1991 w nowojorskim „Okay Ameryka” i późniejszej dyskusji w
chicagowskim „To Be”. Henryk Grynberg w Monologu polsko-żydowskim po raz kolejny
podejmuje problem Holokaustu. Zbiór eseistyki, na który składają się teksty pochodzące z
różnych lat, sięga do współczesnych dziejów totalitaryzmu, jego korzeni i potwornych
skutków, takich jak Szoa, i analizuje wydarzenia, które odcisnęły swe piętno na całym XX
wieku. Po tragedii 11 września 2001 r. Autor z nowej perspektywy spogląda na współczesny
świat polityki i kultury, na jego duchowy klimat, na polityczną hipokryzję i wybiórczą
pamięć.
Bozidar Jezernik
Naga Wyspa Gułag Tity
CZARNE
Na początku wojny jugosłowiańscy komuniści śpiewali: „Oj, Stalinie, czołem, cześć, rację
masz i wszystko wiesz!”. W 1948 roku piosenka brzmiała już inaczej: „Oj, Stalinie, babo
stara, od naszego Tity wara!”. W nowej rzeczywistości nikt nie wiedział, kiedy i za co może
zostać uznany za przeciwnika władzy. A chociaż Tito uniezależnił się od Stalina, jego metody
rozprawiania się z wrogami były bardzo podobne do rozwiązań sowieckich — ZSRR miał
Wyspy Sołowieckie, a Jugosławia Nagą Wyspę. Miejsce to przez długie lata okryte było
mroczną tajemnicą, nie można go było znaleźć na mapach, nie można było o nim rozmawiać.
Na podstawie relacji więźniów, strażników i wielu innych źródeł Božidar Jezernik
rekonstruuje świat, który miał pozostać w ukryciu. Powstaje w ten sposób prawdziwy,
przerażający obraz miejsca, gdzie nazistowska metodyczność wzbogacona została o
„azjatyckie cwaniactwo i bałkański prymitywizm”. Naga Wyspa to swoista legenda i wciąż
żywy synonim wszystkich obozów w byłej Jugosławii, także tych najnowszych, choć już
przemilczanych.
Miljenko Jergović
Ojciec
CZARNE
"Ojciec to ""mała historia"" pewnego czasu i zwykłych ludzi, którzy ten czas przeżyli. Ta
niezwykła książka, różniąca się od wszystkiego, co Jergović napisał do tej pory, mówi o
narodowych i prywatnych zdradach, o bliskości, murze, który powstaje pomiędzy ojcem a
synem, o wybaczeniu i o tym, co niewybaczalne. Ojciec przypomina zabieg chirurgiczny,
który autor przeprowadza sam na sobie. Bez znieczulenia.
Konstanty Usenko
Oczami radzieckiej zabawki
CZARNE
Oczami radzieckiej zabawki to barwna opowieść o rosyjskiej alternatywnej scenie muzycznej
od początków punk rocka i nowej fali, aż po najnowsze produkcje z pogranicza hip-hopu,
electro i innych stylów muzycznych. Z tekstów piosenek i ludzkich życiorysów, opisanych na
tle społeczno-politycznej zawieruchy, wyłania się obraz współczesnej Rosji widzianej oczami
pokolenia urodzonego w latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Autor
opowiada o bohaterach radzieckiej i rosyjskiej offowej sceny muzycznej, notując na
marginesie własne wspomnienia jako uczestnik i naoczny świadek wielu opisanych wydarzeń.
Joanna Tokarska-Bakir
Okrzyki pogromowe Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939–1946
CZARNE
W roku 2008 w zbiorze źródeł do pogromu kieleckiego Arnon Rubin opublikował szkic
Notatek do raportu, zapisanych ręką nieznanego oficera MBP. Zanotowano w nim okrzyki,
jakie padały ze strony tłumu, zanim wtargnął on do schroniska: 'Tam zamordowali dwanaście
dzieci naszych!'; 'Wy parszywe Żydy, wyście Jezusa Chrystusa na Golgotę prowadzili, teraz
was nauczymy!'. Te dwa okrzyki tworzą coś w rodzaju skróconego sylogizmu, jako że
zgodnie z legendą o krwi sposób zadawania śmierci porywanym dzieciom miał być
powtórzeniem męki Chrystusa
Swietłana Aleksijewicz
Ostatni świadkowie
CZARNE
W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej zginęły miliony radzieckich dzieci. Rosyjskich,
białoruskich, ukraińskich, żydowskich, tatarskich, łotewskich, cygańskich, kozackich,
uzbeckich, ormiańskich, tadżyckich. Te, które przeżyły, wojny nie zapomniały nigdy. Dla
nich to wspomnienie pierwszego papierosa otrzymanego od Niemca, zapach bzu i czeremchy,
zabawa w strzelanie, pierwsze grzyby w lesie, kózka, która miała dawać mleko i zapewnić
rodzinie przetrwanie. Ale też sprawy, przed którymi dzieci powinny być chronione – śmierć,
cierpienie, brak ojca, okrucieństwo i głód.
Swietłana Aleksijewicz po raz kolejny udziela głosu tym, którzy go dotąd nie mieli. Tym,
którzy przez lata byli tylko częścią niemego, anonimowego tłumu, tak zwanej ludności
cywilnej, w wielkiej historii zawsze mniej ważnej od żołnierzy.
Wojciech Chmielarz
Podpalacz
CZARNE
Warszawa, środek mroźnej zimy. W spalonym domu leży ciało zamordowanego biznesmena,
a jego żona, ciężko poparzona, walczy o życie w szpitalu.
Komisarz Jakub Mortka szybko orientuje się, że trafił na seryjnego podpalacza, który krąży
po mieście z koktajlami Mołotowa w plecaku. Nikt nie ma wątpliwości, że będą kolejne ataki.
Nikt nie ma wątpliwości, że znowu zginą ludzie.
Krzysztof Środa
Podróże do Armenii i innych krajów z uwzględnieniem najbardziej interesujących
CZARNE
Człowiek wymyśla sobie, że pojedzie gdzieś daleko, do jakiegoś mniej lub bardziej
egzotycznego kraju, i spodziewa się nie wiadomo czego. To znaczy wiadomo, czego się
spodziewa – przynajmniej tego, że znajdzie się w miejscu, z którym nic go nie wiąże, bo
wszystko jest tu inne niż tam, skąd przyjechał. Gdzie będzie mógł sobie powiedzieć – jestem
tu, a równie dobrze mógłbym być gdzie indziej. Więc jedzie. I prędzej czy później wpada w
pułapkę. Bo im uważniej przygląda się temu miejscu, im dłużej rozmawia z zamieszkującymi
je ludźmi, tym bardziej złudna okazuje się jego chwilowa wolność. Już nie ma sensu "być
gdzie indziej". Już wiadomo, że trzeba będzie tu wrócić. A kiedy się wraca, wszystko
komplikuje się jeszcze bardziej.
Martin Pollack, Christoph Ransmayr
Pogromca wilków Trzy duety literackie
CZARNE
Dwóch pisarzy, jeden wspólnie napisany tekst: Christoph Ransmayr i Martin Pollack w trzech
opowieściach z Polski. Ten znakomity austriacki tandem tworzy niezwykłą formę gatunkową
– literacki duet. Pisarze portretują myśliwego, który Bogu ma za złe, że ten stworzył wilka,
rozstrzelanego bohatera-świętego, który okazał się niewinnym durniem, oraz potomka
żydowskiej rodziny, który ma pokonać apokaliptyczną historię swojego narodu. Mądre,
wnikliwe obserwacje natury człowieka i polskiej mentalności, ze współczesną historią w tle.
Andrzej Muszyński
Południe
CZARNE
Gdzie zaczyna się Południe? Czy granicę wyznacza Linia Brandta? A może szukać jej należy
całkiem gdzie indziej? Czy Południe to pojęcie geograficzne, polityczne, ekonomiczne? Czy
to styl życia? Klimat? A może to stan umysłu, "beznadziejna i wykolejająca ucieczka w głąb,
do serca świata, szukanie wyraźnie odczuwalnego i kojącego strach pulsu życia"?
Opowiadane przez Muszyńskiego historie dzieją się wśród bujnej, soczystej zieleni dżungli,
na zakurzonych drogach, spalonych słońcem piaskach Atakamy czy pokrytych śnieżną czapą
górskich przełęczach. Wśród jego bohaterów znajdziemy afrykańskich dyktatorów, siejących
śmierć Czerwonych Khmerów i ich ofiary, południowoamerykańskich rewolucjonistów i
bandytów, zagubione wśród szczytów Sierra Nevada plemiona, spadkobierców dawnych
cywilizacji. Poznajemy też pasażerów pękającego w szwach azjatyckiego autobusu, arabskich
gastarbajterów w Austrii i hałaśliwych handlarzy na afrykańskich bazarach.
Katarzyna Kobylarczyk
Pył z landrynek
CZARNE
Pył z landrynek. Hiszpańskie fiesty to opowieść o kraju, gdzie wieje tramontana, szatański
wiatr z opowiadania Márqueza, gdzie ludzie dla zabawy podpalają styropianowe figury
większe od domów, a w święta obrzucają się cukierkami, błotem, zdechłymi szczurami i
rzepą. To relacja z miejsc, gdzie w Wielki Piątek bije się w bębny, aż krwawią dłonie, a
czarownice odpędza się ciepłą wódką. To także zbiór historii o bandytach, rzeźnikach,
królach i tancerkach z zapomnianych miasteczek Kastylii-La Manchy, Andaluzji,
Estremadury i Katalonii. Książka jest owocem trzech lat życia i podróży po Hiszpanii, a
przede wszystkim pogoni za iberyjskimi fiestami.
Jacek Kleyff
Rozmowa
CZARNE
Z tej niezwykłej rozmowy wyłania się biografia legendarnego artysty, a przede wszystkim
wyjątkowego człowieka. Jacek Kleyff ucieka wprawdzie przed odpowiedzią na pytanie ""jak
w sobie poetę odkrył"", mówi za to o muzyce, historii, polityce, religii, filozofii, dobrych i
złych milicjantach, przeżyciu pokoleniowym, głębokiej ekologii, wegetarianizmie, polskich
jabłkach, bananach z importu, lęku wysokości, szyszkach i zdobywaniu szczytów, a nawet o
bębenku z koziej skóry...
Fascynująca historia nietuzinkowego człowieka, a w tle historia Polski ostatnich dekad.
Paul Theroux
Safari mrocznej gwiazdy Lądem z Kairu do Kapsztadu
CZARNE
Zapraszamy w kolejną podróż z Paulem Theroux. Tym razem światowej sławy pisarz i
podróżnik postanowił przejechać cały kontynent afrykański: od Kairu do Kapsztadu droga
wiedzie wzdłuż Nilu, przez Sudan i Etiopię, Kenię i Ugandę, Tanzanię, Mozambik i
Zimbabwe — aż do samego krańca Afryki Południowej. Theroux podróżuje oczywiście
pociągiem, ale nie tylko — rzeki przepływa dłubanką, pyliste drogi pokonuje rozklekotanym
autobusem i ciężarówką transportującą bydło. To z nich otwierają się dla niego widoki na
jeden z najpiękniejszych, a zarazem najbardziej niebezpiecznych krajobrazów ziemi.
Wojciech Nowicki
Salki
CZARNE
Salki to niespieszna podróż w czasie i przestrzeni. Wojciech Nowicki wyłuskuje z przeszłości
dzieje swoich kresowych przodków, ich wspomnienia, obawy i krzywdy, tworząc
uniwersalny obraz tęsknoty i lęku. To także zapis podróży do światowych metropolii, miast,
wsi i przysiółków, opowieść o ciągnącej w daleki świat włóczędze „z domami w głowie i
poczuciem bezdomności”. Znakomita refleksyjna proza.
Peter Godwin
Strach Ostatnie dni Roberta Mugabe
CZARNE
W połowie 2008 roku, po blisko trzydziestu latach despotycznych rządów, przywódca
Zimbabwe, osiemdziesięcioczteroletni Robert Mugabe, spotkał się ze swoim biurem
politycznym. Właśnie przegrał wybory, ale zamiast oddać władzę, postanowił rozpocząć
brutalną kampanię mającą na celu zastraszenie obywateli. Dziennikarz i pisarz Peter Godwin
jako jeden z nielicznych zdołał wjechać do Zimbabwe, by zdać sprawozdanie z tych
wstrząsających wydarzeń. Podejmując spore ryzyko, Godwin podróżuje do spalonych wiosek,
ogląda plutony egzekucyjne, rozmawia z ukrywającymi się przywódcami opozycji, ostatnimi
białymi farmerami, duchownymi i dyplomatami, którzy z narażeniem życia usiłują położyć
kres tyranii.
Justyna Dąbrowska
Spojrzenie wstecz. Rozmowy
CZARNE
Żeby móc zabierać głos w sprawach fundamentalnych, potrzebna jest odpowiednia
perspektywa, poczucie humoru, umiejętność wyciągania wniosków, a przede wszystkim
bogaty bagaż doświadczeń. Rozmówcy Justyny Dąbrowskiej spełniają wszystkie te warunki i
nie wymagają dodatkowych rekomendacji. Wystarczą nazwiska tych, którzy znaleźli czas na
ciekawą rozmowę: Jerzy Jedlicki, Danuta Szaflarska, Irena Hausmanowa-Petrusewicz,
Tadeusz Dominik, Zygmunt Bauman, Danuta Cirlić-Straszyńska, Michał Głowiński, Anna
Przedpełska-Trzeciakowska, Karol Modzelewski, Hanna Świda-Ziemba i Wanda
Wiłkomirska.
Beata Chomątowska
Stacja muranów
CZARNE
Stacja Muranów Beaty Chomątowskiej to książka-kłącze, wyrastająca z gruzów dawnej
warszawskiej Dzielnicy Północnej. Są w Polsce liczne miasta, których mieszkańcy nie mają
nic wspólnego z przedwojennymi lokatorami swoich domów, ale nie ma chyba drugiego
takiego miejsca jak Muranów, gdzie znikła niemal zupełnie cała substancja budowlana i
niemal cała substancja ludzka, a na gruzach zbudowano nowe miasto-utopię. Autorka poprzez
losy kilkudziesięciu bohaterów – z którymi rozmawiała i o których pytała – pisze miejską
historię pamięci, a bardziej może zapomnienia, zamiatania pod dywan tragicznej historii.
Wielki reportaż, w którym źródła historyczne przeplatają się z migawkami z codzienności, a
powstanie w getcie warszawskim odbija się na forach internetowych. Z jednej strony
Chomątowska ponownie wpisuje w dzieje dzielnicy historie bohaterów opisywanych już w
wcześniej, m.in. przez Hannę Krall, jak grabarz Pinkus Szenicer czy powstaniec Jakub
Wiśnia, z drugiej spisuje sagę Lachertów – rodziny architekta, którego modernistyczne
fascynacje poległy w potyczce z socrealizmem. Podkreśla to zresztą tytuł książki –
odwołujący się do niezrealizowanej stacji metra, a więc czegoś widmowego, fantomowego.
W sytuacji gdy czołowi autorzy rodzimej literatury faktu szukają inspiracji w Zanzibarze,
Czechach czy Bośni, książka Beaty Chomątowskiej uświadamia, że najciemniej jest pod
latarnią – i stanowi niezwykle cenny dokument genius loci".
Elizabeth Asbrink
W Lesie Wiedeńskim wciąż szumią drzewa
CZARNE
Ingvar Kamprad z farmy Elmtaryd w Agunnaryd na południu Szwecji tuż po wojnie otworzył
małą firmę meblową. Dziś to najbardziej znana na świecie szwedzka marka. Ale wtedy
zatrudniał zaledwie kilka osób. Wśród nich swojego najlepszego przyjaciela - Ottona
Ullmana. Otto wyjechał z Austrii tuż po anszlusie, gdy stało się jasne, że pozostanie w kraju
jest zbyt ryzykowne. Wyjazd do Szwecji, załatwiony z wielkim trudem przez rodziców, miał
zapewnić chłopcu bezpieczeństwo w niepewnych czasach.
Ingvar był zagubionym nastolatkiem. Jego ojciec uważał Żydów za źródło wszelkiego zła,
babcia wielbiła Hitlera. Zafascynowany poglądami szwedzkich nazistów, Ingvar wkrótce się
do nich przyłączył. W innych czasach ci dwaj chłopcy nie mieliby szans się spotkać. A zostali
przyjaciółmi.
W tej niezwykłej historii Asbrink połączyła wnikliwą analizę z wyśmienitą techniką
narracyjną, ukazując Szwecję i Europę w sposób, w jaki dotąd nie były przedstawiane.
Wykorzystując bogaty materiał archiwalny, zmusiła czytelnika do samodzielnego szukania
odpowiedzi na pytanie o grzechy z przeszłości, odpowiedzialność i winę.
Frank Dikotter
Wielki głód Tragiczne skutki polityki Mao 1958–1962
CZARNE
siążka Diköttera to wstrząsający zapis jednej z największych katastrof XX wieku — wielkiej
klęski głodu w Chinach, będącej konsekwencją bezwzględnej polityki Mao Zedonga. W
ramach kampanii, której hasłem było: więcej, lepiej, prędzej i taniej, Chiny miały stać się
jedną z najprężniejszych gospodarek świata, jednak rezultaty okazały się tragiczne — ten „sen
szaleńca” kosztował życie kilkadziesiąt milionów ludzi. Dikötter, któremu udało się dotrzeć
do wielu niedostępnych dotąd dokumentów, opisuje ten wstrząsający okres historii
najnowszej z naukową precyzją i pisarską swadą.
Kjell Ola Dahl
Wierny przyjaciel
CZARNE
Dla Frankena Frolicha miała to być kolejna zwyczajna sprawa. W czasie policyjnej akcji
zatrzymał Veronikę Undset, młodą kobietę podejrzaną o kontakty ze znanym przestępcą. Gdy
ją przeszukuje, w ręce wpada mu złota zapalniczka z działką kokainy. Kobieta twierdzi, że
przedmiot nie należy do niej, ale dla świętego spokoju zgadza się zapłacić grzywnę.
Jakież jest zdziwienie detektywa, gdy jeszcze tego samego wieczoru spotyka Veronikę na
urodzinach swojego przyjaciela z dzieciństwa. Okazuje się, że niedawno się zaręczyli. Czy
detektyw może pozostać obiektywny w tej sprawie? Czy zdarzenia ze wspólnej przeszłości
nie wpłyną na jego postępowanie? Wypadki toczą się szybko i gdy Franken staje w obliczu
morderstwa, musi położyć na szali lojalność wobec dawnego przyjaciela.
Jaffrey Madhur
Wśród mangowych drzew
CZARNE
Madhur Jaffrey, indyjska aktorka i wielokrotnie nagradzana autorka książek kulinarnych,
dzieli się z czytelnikami swymi wspomnieniami z dzieciństwa i młodości spędzonych w
Delhi. Barwnie opisuje ogromny i gwarny dom swego dziadka, rodzinne obyczaje, radosne
zabawy z kuzynostwem, uroczystości, święta, dziecięce tajemnice. A wszystko przepojone
zniewalającymi smakami i zapachami indyjskiej kuchni: pikantnych placków z kozieradką,
aromatycznego curry jagnięcego z kartoflami czy delikatnego kurczaka w sosie jogurtowomigdałowym.
W tle zaś rozgrywa się dramatyczna historia dwudziestowiecznych Indii – zdobycie
niepodległości, śmierć Mahatmy Gandhiego, krwawe zamieszki po odłączeniu się Pakistanu.
Wśród mangowych drzew to fantastyczna podróż w czasie i przestrzeni, nostalgiczna,
zmysłowa wyprawa w lata młodości i wspaniały przewodnik po indyjskiej kuchni. Na tych,
którzy zgłodnieją w trakcie lektury, czekają przepisy wprost z pachnącego kardamonem i
lepkiego od słodkiego soku mango dzieciństwa Madhur Jaffrey.

Podobne dokumenty