lokalizację przestrzenną wybranego adresu

Transkrypt

dr inż. Waldemar Izdebski1,2
mgr inż. Andrzej Bielasty2
KONCEPCJA STANDARYZACJI USŁUGI LOKALIZACJI PRZESTRZENNEJ ADRESÓW
Numery adresowe, które ogólnie mówiąc wyrażają lokalizację przestrzenną adresów, są prostym,
ale jednocześnie bardzo ważnym elementem danych przestrzennych. Dzięki ich wykorzystaniu
uzyskujemy możliwość przestrzennej lokalizacji obiektów, które posiadają nadane adresy. Zamiana
adresu na jego lokalizację przestrzenną jest ważna nie tylko w systemach informacji przestrzennej, ale
również w powszechnie używanych urządzeniach nawigacyjnych.
Na podstawie obowiązującego prawa numerację adresową prowadzą jednostki samorządowe
szczebla gminnego. Oznacza to, że w końcowym efekcie na całość aktualnej numeracji adresowej
w Polsce będzie się składało 2479 baz źródłowych. Na dzisiaj oceniamy, że wymagane prawem bazy
adresowe funkcjonują jedynie w ok. 40% jednostek samorządowych. W pozostałych dalej
wykorzystywany jest papier lub prosta forma plików pakietów biurowych.
Z natury rzeczy bazy adresowe będą prowadzone w różnych systemach, ale nie oznacza to, że na
poziomie krajowym musimy korzystać z takiego rozdrobnienia i za każdym razem dokonywać
ustalania specyficznych parametrów dostępu do poszczególnych baz oraz wnikać w ich strukturę.
Niniejsza publikacja proponuje koncepcję standaryzacji usługi lokalizacji przestrzennej adresów3
przez stworzenie jednej centralnej usługi lokalizacji adresów, która przy pomocy ujednoliconego
interfejsu będzie mogła korzystać, podczas ustalania lokalizacji adresu, z dowolnej gminnej bazy
adresowej.
Usługa lokalizacji adresów została zaproponowana na bazie doświadczeń autorów zdobytych we
wdrożeniach oprogramowania do prowadzenia numeracji adresowej realizowanych przez firmę
Geo-system Sp. z o.o.. Zebrane doświadczenia pozwalają mieć nadzieję, że opisane rozwiązanie
spotka się z dobrym przyjęciem przez pozostałe firmy, które uczestniczą we wdrażaniu numeracji
adresowej w Polsce i zechcą zaimplementować zasady proponowanej usługi lokalizacji adresów
w swoich systemach. Jeśli tak się stanie to automatycznie zasób punktów adresowych i ulic
oferowanych w ramach wdrożeń firmy Geo-system (obecnie ponad 700 gmin, prawie 2.500.000
punktów adresowych) zwiększy się o wdrożenia pozostałych firm włączających się do inicjatywy.
Korzyścią z takiego rozwiązania jest fakt, że pod jednym adresem URL znajdziemy usługę, która
będzie w stanie przekształcić przekazywany do niej adres na jego lokalizację przestrzenną. Dzięki
usłudze twórcy systemów informacji przestrzennej i geoportali zyskają systemowe rozwiązanie
jednego z bardzo istotnych elementów jakim jest wyszukiwanie obiektów na podstawie adresu. Usługa
lokalizacji adresów zapewni im bowiem dostęp do aktualizowanych na bieżąco gminnych baz
adresowych, dzięki czemu adresy nadawane w gminach będą natychmiast dostępne dla użytkowników
usługi lokalizacji adresów.
1
Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Pl. Politechniki 1, 00-661 Warszawa
Geo-system Sp. z o.o., ul. Kubickiego 9 lok. 5, 02-954 Warszawa
3
„Usługa lokalizacji i udostępniania adresów” została nagrodzona w ramach konkursu Krajowi Liderzy Innowacji i Rozwoju
w roku 2010 uzyskując I miejsce w kategorii Innowacyjna usługa w edycji województwa mazowieckiego, a także uzyskując
wyróżnienie w edycji krajowej tego konkursu.
2
1. Istota usługi lokalizacji
Usługa lokalizacji adresów (ULA) umożliwia jednolity i prosty sposób wykorzystania gminnych
baz adresowych (zrealizowanych w technologiach różnych firm) do lokalizacji przestrzennej
wybranego adresu, co schematycznie przedstawiono na rysunku 1.
Rysunek 1 Schemat funkcjonowania usługi lokalizacji (ULA)
Jako przykład wykorzystamy adres z miejscowości Choroszcz, ul. Szkolna 2, który
przekazujemy jako parametr do usługi celem uzyskania jego przestrzennej lokalizacji. Przykład
wywołania przedstawiono poniżej.
http://punktyadresowe.pl/lokalizacja.php?adres=Choroszcz,Szkolna 2
Ważne jest przy tym, że użytkownik nie musi wiedzieć, w której gminnej bazie adresowej taki
adres się znajduje ani jaka jest jej struktura. Wszystkim tym zajmuje się usługa lokalizacji, która na
podstawie własnego rejestru baz (serwera katalogowego) i związanych z nimi usług, potrafi odwołać
się do odpowiedniej bazy gminnej poprzez usługę sieciową udostępnioną przez właściciela bazy.
Standardowo w wyniku wywołania usługi lokalizacji, bez dodatkowych parametrów,
otrzymujemy plik XML (zaprezentowany poniżej) ze współrzędnymi szukanego adresu w układzie
PUWG92 lub komunikat o braku takiego adresu.
<WynikiWyszukiwania liczbaPozycji="1">
<Pozycja>
<Trafnosc>1</Trafnosc>
<Miejscowosc>Choroszcz</Miejscowosc>
<SIMC>0922811</SIMC>
<Wojewodztwo>podlaskie</Wojewodztwo>
<Powiat>białostocki</Powiat>
<Gmina>Choroszcz - miasto</Gmina>
<ZakresMiejscowosci>764043,590045,769193,596121</ZakresMiejscowosci>
<Ulica>Szkolna</Ulica>
<ZakresUlicy>766499.7,593785,766570.8,593902.6</ZakresUlicy>
<Punkt>2</Punkt>
<WspolrzednePunktu>766540.2,593828.3</WspolrzednePunktu>
</Pozycja>
</WynikiWyszukiwania>
Usługa ULA oferuje również odpowiednie parametry wywołania do utworzenia słownika
miejscowości w gminie, powiecie lub województwie oraz słownika ulic w podanej miejscowości.
Słowniki są niezbędne do obsługi interaktywnego interfejsu wyszukiwania (listy rozwijalne,
podpowiedzi). Przykłady wywołań do generowania słowników przedstawiono poniżej:
¾
¾
http://punktyadresowe.pl/lokalizacja.php?miejscowosci=200201
http://punktyadresowe.pl/lokalizacja.php?ulice=0922811
gdzie
•
•
przy słowniku miejscowości podajemy identyfikator TERYT gminy np. 200201 (gmina Choroszcz) lub jego fragment
np. 2002, co w tym przypadku oznacza wygenerowanie wszystkich miejscowości dla powiatu białostockiego,
przy słowniku ulic podajemy identyfikator SIMC miejscowości np. 0922811, co oznacza uzyskanie wykazu wszystkich
ulic z miejscowości Choroszcz.
2. Rejestracja baz adresowych w usłudze lokalizacji adresów
Aby usługa ULA mogła wykorzystywać gminną bazę adresową, baza taka musi zostać
zarejestrowana w jej repozytorium. W tym celu firma, w której technologii baza funkcjonuje,
przygotowuje swoja usługę dostępową. Na użytek niniejszego opracowania tę usługę nazwiemy
„LinkToULA”. Usługa ta w zależności od parametru „Request” będzie pozwala na rejestrację bazy
w repozytorium usługi ULA oraz na kilka innych czynności związanych z przeszukiwaniem bazy
punktów adresowych podczas korzystania z niej przez usługę ULA. Każda baza adresowa musi
posiadać swoją indywidualną usługę dostępową. Usługa dostępowa pełni dwie role:
1. Jest punktem dostępowym do danych adresowych zgromadzonych w gminie. Może być
bezpośrednio wykorzystywana do pobierania wykazu miejscowości, ulic oraz wskazywania
położenie punktu adresowego.
2. Po zarejestrowaniu w repozytorium usługi ULA staje się elementem mechanizmu
pozwalającego wyszukiwać dane adresowe z terenu całej Polski.
Usługa dostępowa może być realizowana przez skrypt PHP, Python, CGI lub ASP. Adres takiej
usługi zostaje wpisany do repozytorium usługi ULA, przechowującego adresy usług i informacje
(metadane) o wszystkich usługach udostępnionych przez różne firmy. Dozwolone wartości parametru
„Request” i związane z nimi czynności realizowane przez usługę dostępową przedstawiono w tabeli 1
Tabela 1 Wykaz obsługiwanych parametrów usługi dostępowej
Lp. Wartość parametru
Rezultat wywołania
„Request”
1
Registration
Wywołanie usługi dostępowej generuje niezbędne dane do rejestracji
bazy adresowej na serwerze katalogowym usługi ULA.
2
GetAreas
Wywołanie usługi dostępowej zwraca wykaz miejscowości wraz z
ich lokalizacją przestrzenną.
3
GetStreets
Wywołanie usługi dostępowej zwraca listę ulic z miejscowości
o podanym ID wraz z ich lokalizacją przestrzenną.
4
GetAddressParExt
Wywołanie usługi dostępowej zwraca lokalizację przestrzenną
podanego:
¾ adresu,
¾ ulicy,
¾ miejscowości,
na podstawie ID miejscowości, ID ulicy i numeru adresowego.
5
GetAddressLocation
Wywołanie usługi dostępowej zwraca lokalizację przestrzenną
podanego adresu na podstawie ID miejscowości, nazwy ulicy
i numeru adresowego.
Przyjęta zasadą jest, że wszystkie pliki wykorzystywane w usługach muszą być kodowane
w UTF-8.
2.1.
Funkcja Registration
Funkcja niniejsza jest wywoływana podczas rejestracji i aktualizacji usługi na serwerze
katalogowym. W wyniku jej działania zwracany jest plik XML, którego struktura przedstawiona
została poniżej. Plik zawiera pojedynczy obiekt SerwisPunktyAdresowe, składający się z pól:
•
IdentyfikatorSerwisu - jednoznaczne określenie serwisu. Może być tworzona poprzez
połączenie identyfikatora dostarczyciela usługi i obszaru działania np.: geosys_marki.
•
NazwaSerwisu - nazwa serwisu czytelna dla użytkownika.
•
InstytucjaOdpowiedzialna - podmiot odpowiedzialny za dane.
•
ZakresPrzestrzenny - zakres działania usługi zdefiniowany przez atrybuty:
o
CRS - identyfikator układu odniesienia,
o
xmin, ymin, xmax, ymax - współrzędne prostokąta ograniczającego zakres
działania usługi we wskazanym układzie odniesienia (układ matematyczny).
Przykładowy plik metadanych w formacie XML zwrócony przez usługę dostępową z systemu iMPA
http://marki.punktyadresowe.pl/system/service.php?Request=Registration
przedstawiono poniżej
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<SerwisPunktyAdresowe>
<IdentyfikatorSerwisu>geosys_marki</IdentyfikatorSerwisu>
<NazwaSerwisu>Manager Punktów Adresowych Miasta Marki</NazwaSerwisu>
<InstytucjaOdpowiedzialna>Urząd Miasta Marki</InstytucjaOdpowiedzialna>
<ZakresPrzestrzenny CRS=”2180” xmin=”456045” ymin=”589030” xmax=”459000” ymax=”592000”/>
</SerwisPunktyAdresowe>
W celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania usługi lokalizacji, rejestracji nowej bazy może
dokonywać jedynie firma Geo-system lub użytkownik, który uzyska odpowiednie uprawnienia. Do
testowania poprawności przygotowanych usług dostępowych służy testowy serwis rejestracji
www.punktyadresowe.pl/rejestracjatest, a do korzystania z zarejestrownych usług własnych usługa
ULA w wersji testowej dostępna pod adresem www.punktyadresowe.pl/lokalizacjatest.php.
2.2.
Funkcja GetAreas
Funkcja zwraca listę miejscowości z gminnej bazy adresowej wraz z datą, dla której dane są
aktualne. Wykaz parametrów przedstawiono w tabeli 2.
Tabela 2 Wykaz parametrów dla funkcji GetAreas
Parametr
Opis
Request
Format
Przyjmuje wartość GetAreas.
Format, w jakim zwracane są dane; dostępne wartości to XML, JSON (domyślnie
XML).
CRS
Układ współrzędnych zwracanych danych; parametr przyjmuje wartość identyfikatora
SRID układu; domyślnie PUWG92, SRID: 2180.
W wyniku zapytania:
http://halinow.punktyadresowe.pl/system/service.php?Request=getAreas
zwracany jest plik XML, którego struktura opisana została poniżej lub plik w formacie JSON. Plik
zawiera obiekt Miejscowosci (wraz z atrybutem data aktualizacji) grupujący obiekty
Miejscowosc, zawierające następujące pola:
• Nazwa - Nazwa własna miejscowości.
• Jednostka - identyfikator jednostki administracyjnej (TERYT).
• SIMC - identyfikator miejscowości w rejestrze GUS.
• ZakresPrzestrzenny - obszar zawierający miejscowość zdefiniowany przez atrybuty
o CRS - identyfikator układu odniesienia,
o xmin, ymin, xmax, ymax - współrzędne prostokąta ograniczającego
miejscowość we wskazanym układzie odniesienia (układ matematyczny),
• ID – wewnętrzny identyfikator miejscowości w systemie źródłowy (opcjonalnie).
Przykładowy plik wynikowy dla zapytania GetAreas
<Miejscowosci dataAktualizacji=”2013-10-15 12:00”>
<Miejscowosc>
<Nazwa>Brzeziny</Nazwa>
<Jednostka>141207_5</Jednostka>
<ZakresPrzestrzenny CRS="2180" xmin="660695" ymin="483139" xmax="662925" ymax="485552"/>
<ID>2362</ID>
</Miejscowosc>
.................
<Nazwa>Żwirówka</Nazwa>
<Jednostka>141207_5</Jednostka>
<ZakresPrzestrzenny CRS=”2180” xmin=”663800” ymin=”485846” xmax=”665049” ymax=”487076”/>
<ID>2378</ID>
</Miejscowosc>
</Miejscowosci>
2.3.
Funkcja GetStreets
Funkcja zwraca listę ulic wraz z ich lokalizacjami przestrzennymi dla miejscowości określonej
przez jej identyfikator SIMC. Wykaz dozwolonych parametrów funkcji przedstawiono w tabeli 3.
Tabela 3 Wykaz parametrów dla funkcji GetStreets
Parametr
Opis
Request
Przyjmuje wartość GetStreets.
AreaID
Identyfikator SIMC miejscowości.
Format
Format, w jakim zwracane są dane; dostępne są XML, JSON (domyślnie XML).
CRS
Identyfikator układu współrzędnych, w którym są zwracane wyniki; domyślnie
2180 (układ PUWG92).
W wyniku zapytania:
http://halinow.punktyadresowe.pl/system/service.php?request=getStreets&AreaID=0002766
zwracany jest plik w formacie XML lub JSON z nazwami ulicy, podstawowymi informacjami
przestrzennymi oraz identyfikatorami wewnętrznymi w systemie udostępniającym usługę.
Przykładowy plik wynikowy dla zapytania GetStreets
<Ulice>
<Ulica>
<ID>53180</ID>
<Nazwa>3-go Maja</Nazwa>
</Ulica>
<Ulica>
<ID>53227</ID>
<Nazwa>Baśniowa</Nazwa>
</Ulica>
<Ulica>
<ID>53175</ID>
<Nazwa>Bema</Nazwa>
</Ulica>
...........
<Ulica>
<ID>53868</ID>
<Nazwa>Zielona</Nazwa>
</Ulica>
</Ulice>
2.4 Funkcja GetAddressParExt
Funkcja niniejsza, na podstawie ID miejscowości, ID ulicy i podanego numeru adresowego,
zwraca wszystkie parametry przestrzenne punktu adresowego, a więc zakres przestrzenny
miejscowości, zakres przestrzenny ulicy oraz współrzędne punktu adresowego. Wykaz dozwolonych
parametrów funkcji przedstawiono w tabeli 4.
Tabela 4 Wykaz parametrów dla funkcji GetAddressParExt
Parametr
Opis
Request
Przyjmuje wartość GetAddressParExt.
AreaID
StreetID Identyfikator wewnętrzny ulicy w systemie obsługującym usługę, może być puste
(wyszukiwanie w punktach miejscowości nie posiadających ulicy).
Number
Numer szukanego punktu adresowego.
Format
Format, w jakim zwracane są dane; dostępne wartości to XML, JSON (domyślnie XML).
Identyfikator układu współrzędnych, w którym są zwracane wyniki; domyślnie 2180
(układ PUWG92).
W wyniku zapytania:
CRS
http://halinow.punktyadresowe.pl/system/service.php?request=GetAddressParExt&AreaID=0002766&St
reetID=53180&Number=19c
zwracany jest plik w plik w formacie XML lub JSON. Znaczenie poszczególnych znaczników w pliku
wyników przedstawiono w tabeli 5.
Tabela 5 Wykaz wartości zwracanych przez funkcję GetAddressParExt
Oznaczenie
Opis
ZnalezionoMiejscowosc
Dostępne wartości 0 (brak) lub 1 (znaleziono). Informuje czy plik
wynikowy zawiera położenie miejscowości. Położenia miejscowości
można użyć gdy np. nie znajdzie się szukanego punktu.
ZnalezionoUlice
WspolrzednePunktu
wynikowy zawiera położenie ulicy. Położenia ulicy można użyć gdy np.
nie znajdzie się szukanego punktu.
wynikowy zawiera położenie punktu.
Zawiera informacje: x,y,crs.*)
ZakresUlicy
Zawiera informacje: xmin,ymin,xmax,ymax,crs.*)
ZakresMiejscowosci
Zawiera informacje: xmin,ymin,xmax,ymax,crs. *)
ZnalezionoPunkt
*)
Współrzędne podawane są w układzie matematycznym
Przykładowy plik wynikowy otrzymany w wyniku działania funkcji GetAddressParExt
przedstawiono poniżej.
<Rezultat>
<ZnalezionoMiejscowosc>1</ZnalezionoMiejscowosc>
<ZnalezionoUlice>1</ZnalezionoUlice>
<ZnalezionoPunkt>1</ZnalezionoPunkt>
<WspolrzednePunktu x="801053.8" y="386112.5" crs="2180"/>
<ZakresUlicy crs="2180" xmin="661124.6" ymin="486867.5" xmax="661950.5" ymax="487559.7"/>
<ZakresMiejscowosci crs="2180" xmin="800640" ymin="385196" xmax="802537" ymax="387238"/>
</Rezultat>
2.5 Funkcja GetAddressLocation
Funkcja zwraca informacje o znalezionym punkcie adresowym lub ulicy w formacie
tekstowym rozdzielonym średnikami. Dane powinny być zapisane jako zwykły tekst (Content-Type:
text/plain). Wykaz dozwolonych parametrów funkcji przedstawiono w tabeli 6.
Tabela 6 Wykaz parametrów dla funkcji GetAddressLocation
Parametr
Request
AreaID
StreetName
Number
CRS
Opis
Przyjmuje wartość GetAddressLocation.
Nazwa ulicy.
Numer adresowy.
Identyfikator układu współrzędnych, w którym są zwracane wyniki; domyślnie 2180
(układ PUWG92).
Wyszukiwanie może się odbywać w następujących wariantach:
• Szukana jest ulica, a więc przekazany jest tylko parametr StreetName.
• Szukany jest punkt adresowy nieprzypisany do żadnej ulicy. Sytuacja typowa dla małych
wsi pozbawionych nazwanych ulic np. Trzcianka 4. W takim przypadku przekazywany
jest jedynie parametr Number.
• Szukany jest punkt położony przy konkretnej ulicy. Sytuacja najbardziej typowa. Zarówno
parametr StreetName jak i Number są przekazywane.
W wyniku zwracany jest plik tekstowy, z poszczególnymi informacjami oddzielonymi od siebie
średnikami. Znaczenie kolejnych pól w ciągu tekstowym prezentuje tabela 7.
Tabela 7 Wykaz wartości zwracanych przez funkcję GetAddressLocation
Pole Dopuszczalne wartości
0 liczba całkowita
1 0,1
2 0,1
3 liczba całkowita lub puste
4
5
6
7
8
9
tekst lub puste
liczba rzeczywista lub puste
liczba całkowita lub puste
10 tekst lub puste
11 liczba rzeczywista lub puste
12 liczba rzeczywista lub puste
Opis
Trafność wyniku. 0 – nic nie znaleziono, 1 – znaleziono szukany
punkt lub ulicę, 2 – znaleziono tylko ulicę.
0 – wynik nie posiada informacji o ulicy, 1 – wynik posiada
informacje o ulicy. Jeśli 1 to powinny zostać wypełnione pola
[4,5,6,7,8].
0 – wynik nie posiada informacji o punkcie, 1 – wynik posiada
informacje o punkcie. Jeśli 1 to powinny zostać wypełnione pola
[9,10,11,12].
Wewnętrzny identyfikator ulicy. Zwracanie nie jest wymagane,
pole może pozostać puste.
Nazwa ulicy.
Współrzędna “xmin” zakresu przestrzennego ulicy.*)
Współrzędna “ymin” zakresu przestrzennego ulicy.*)
Współrzędna “xmax” zakresu przestrzennego ulicy. *)
Współrzędna “ymax” zakresu przestrzennego ulicy.*)
Wewnętrzny identyfikator punktu. Zwracanie nie jest
wymagane, pole może pozostać puste.
Numer adresowy.
Współrzędna “x” znalezionego punktu. *)
Współrzędna “y” znalezionego punktu.*)
*)
Współrzędne są podawane w układzie matematycznym
Poniżej przedstawiono kilka przykładów zapytań
i uzyskiwanych odpowiedzi.
1. Typowe zapytanie o miejscowość, ulicę i numer:
kierowanych
do
konkretnych
baz
http://halinow.pktadr.pl/system/service.php?request=GetAddressLocation&AreaID=0002766&StreetName=Kościuszki&Number=21
Wynik:1;1;1;8;Kościuszki;660695;486690;660924;487147;9;21;660802;486923
2. Zapytanie o miejscowość i ulicę:
http://halinow.pktadr.pl/system/service.php?request=GetAddressLocation&AreaID=0002766&StreetName=Piłsudskiego
Wynik:1;1;0;53184;Józefa Piłsudskiego;659904;486828.6;661154;487453;;;;;
3. Zapytanie o miejscowość i ulicę i numer (sytuacja kiedy jest brak szukanego punktu):
http://halinow.pktadr.pl/system/service.php?request=GetAddressLocation&AreaID=0002766&StreetName=Kościuszki&Number=21c
Punkt nie został znaleziony (trafność - pierwsze pole wyniku równe 2), więc zwracana jest
jedynie informację o ulicy.
Wynik:2;1;0;53189;Kościuszki;660695.6;486690.2;660924.1;487147.9;;;;
4. Zapytanie o miejscowość, ulicę i numer:
http://halinow.pktadr.pl/system/service.php?request=GetAddressLocation&AreaID=0002766&StreetName=Leśna&Number=21c
Nic nie znaleziono (trafność - pierwsze pole wyniku równe 0),
Wynik:0;0;0;;;;;;;;;;
3. Uwagi końcowe
Z praktycznym funkcjonowaniem usługi można zapoznać się na stronie www.punktyadresowe.pl
w zakładce „Usługa lokalizacji”. Tam też dostępna jest aktualna wersja specyfikacji technicznej
z przykładowym plikiem PHP realizującym wszystkie opisane funkcje dla bazy testowej systemu
iMPA. W przypadku konkretnej bazy, załączony plik należy dostosować do jej struktury.
Rysunek 2 Ilustracja funkcjonowania usługi lokalizacji adresów ULA
Wpisując adres w dostępne pole z etykieta „Podaj szukany adres” i uaktywniając „Szukaj”
usługa lokalizacji zwraca współrzędne punktu adresowego i pozycjonuje pomocnicza mapę na
uzyskanych współrzędnych. Uzyskiwane pliki wyników są do pobrania pod linkami XML i JSON.

lokalizację przestrzenną wybranego adresu

Transkrypt

Podobne dokumenty

Propozycja standaryzacji usługi lokalizacji adresu

Style architektoniczne w Gdańsku– gotyk cz. II 1. Nad głównymi

Zmiana nazwy ulicy w miejscowości Krosino

W dniach 18 – 23 maja 2014 r. policjanci reprezentujący wszystkie

Nie życzę sobie, żeby mój syn uczył się takich