79. odpowiedź do włoch. 2. 3. 4. 80. w albumie hr. *** 81. kwiryty!3

66
C. NORWID. — DZIEŁA
Odrodek... Brutusowie cóż powiedzą
miedni'),
Co w Kapitolu niszach stoją?!... Wielkie
dzieło
Ogromnych dziadów wola!... śpi poto­
mek!... —
Pojmujesz i prawemu mnie patrycjuszowi
Wybaczasz dziś, że miecza starego odlomek
Porwałem — a gdy człowiek się nie za­
stanowi,
I czyste piersi twórczość, wielkość cudza
zdraźni,
Nawoływania ojców, co głoszą przy­
jaźni...))
— Tu Cezar wstał, ((Nieprawdaż, że noc
lazurowa
I cicha?» mówiąc ((Jedno, co Rzym jeszcze
chowa!»
P. S. — Przyjm fraszkę tę, Henryku, jak
jest, przy ostatku
Dziennika, na ojczystej odbitą bibule,
Bo nie mam zacniejszego na pamiątki
statku,
Anim klasyczny pisarz... Dośpiewa ci czule
Niejedną z długich, bogdaj nieprzerwa­
nych, rozmów;
A nie smuć się i prędko też widzenie od­
nów!
79. ODPOWIEDŹ DO WŁOCH.
FRASZKA.
1.
Tu, w Rzymie tym ) — oh, w Rzymie,
Gdzie przebronzowana
Na Napoleona wielkie imię,
Kolumna Trajana ») —
Tu — Irydjona krótki miecz
I pancerz grecki,
I katakumb tu łzawa, ciemna rzecz,
I prawników język zdradziecki...
2
3.
Oh, Irydjona, Irydjona
0 potęgi drugiej, wyższej skrzydle,
Bo Masynissa dziejów kona
1 samo sidło w sidle...
4.
Straże, mieczów pewne, pretorjańskie ')>
Rozum, siebie pewny, zakończony —
Błędne oczy słowiańskie
I Galilejczyk gdzieś męczony...
I moc druga, moc druga, młodzieńcza,
Co Atyli znaki, smocze garla a ),
Wzięła, jak nić pajęcza,
I złamała w kręgach i odparła...
80. W ALBUMIE HR. ***
FRASZKA.
I.
Szlachectwo jest to równość — bo, jeżeli
Się na szlachetnych i więcej szlachetnych
I niezupełnie szlachetnych podzieli,
To wszyscy podli... synowie bezdzietnych!
II.
Bo bez szlachectwa równość nie istnieje,
Ani szlachectwa bez równości niema;
Duch wieczny w mrokach staropolskich
dnieje
I rozpromienia się skrzydły obiema.
I czasy przyjdą takie, że Europa,
Co tu i owdzie o foremki wola.
Będzie jak koło kruszwickiego chłopa,
A ramię boże jak oś tego koła'
81. KWIRYTY! 3 ).
FRASZKA.
«Ne sutor ultra Crepidam» «)..
2.
67
DROBNE UTWORY POETYCZNE
Tu, w Rzymie tym, w Rzymie tym,
Białowłosy Słowianie,
Koturn') jaki kładziesz? Witasz czćm?
«Że zwyciężyłeś, Panie...»
Na
Bo
Nie
Ale
każdą iskrę rzucam się, jak osa,
nie ukaja mię żaden uczynek —
potrafiłbym narysować nosa,
mam szlafrok i ciepły kominek.
1) Wiadomo jest, źe posąg starego Brutusa byl
z miedzi. (P. P.).
2) Wiersz ten wysiał poeta w liście z Paryża 29
listopada 1851 r.
3 ) Wiadomo, że kolumna
Vendóme jest kopjq ko­
lumny trajanowej albo antonjuszowej. (P. P.).
4 ) koturn
(or.), rodzaj obuwia z bardzo grubą
podeszwą.
1) pretorianie (łac.), gwardia przyboczna cezarów
rzymskich.
2) Wiadomo, źe hufce Alylli prowadzone były
przez chorążych, znaki smoków z rozwartemi pa­
szczami noszących. (P. P.).
3) kwiryci, tytuł Rzymian, posiadających pełne
obywatelstwo.
4) (łac.) — szewcze, pilnuj swego kopyta.
Przeogromna chorągiew, co się wśród dy­
Będę więc sobie szerokim frazesem
mów koleba,
Na każdą pracę napadał obcesem
Włóczni ostrzem o łuki, rzekłbyś, oparta
I te lub owe radził ulepszenia
podniebne...
W krainie natchnień, krytyką z natchnienia!
IV.
Wchodzą w wąwóz i toną... wychodzą
82. BEMA ) PAMIĘCI ŻAŁOBNY
w światło księżyca
RAPSOD.
I czernieją na niebie, a blask ich zimny
«...Iusiurandum, patri datum, usque
omusnął
ad hanc diem ita servavi...» ).
I po ostrzach, jak gwiazda, spaść nie mo­
Annibal.
gąca, prześwićca.
I.
Chorał ucichł był nagle i znów, jak fala,,
wyplusnął...
— Czemu, cieniu, odjeżdżasz, ręce zła­
mawszy na pancerz,
V.
Przy pochodniach, co skrami grają około
twych kolan?
Dalej — dalej — aż kiedy stoczyć się
Miecz wawrzynem zielony, gromnic pła­
przyjdzie do grobu
kaniem dziś polan,
I czeluście zobaczym czarne, co czyha za
Rwie się sokół i koń twój podrywa stopę,
drogą,
jak tancerz.
Wieją, wieją proporce i zawiewają na Które aby przesadzić, ludzkość nie znaj­
dzie sposobu,
siebie,
Włócznią twego rumaka zeprzem, jak
Jak namioty ruchome wojsk, koczujących
starą ostrogą...
po niebie.
Trąby długie we łkaniu aż się zanoszą
VI.
i znaki
Pokłaniają się zgóry opuszczonemi skrzy­ I powleczeni korowód, smęcąc ujęte snem
dłami,
grody,
Jak włóczniami przebite smoki, jaszczury W bramy bijąc urnami, gwizdając
i ptaki,
w szczerby toporów,
Jako wiele pomysłów, któreś dościgał Aż się mury Jerycha porozwalają jak
włóczniami...
kłody,
Serca zmdlałe ocucą, pleśń z oczu zgarną
II.
narody.
— Idą panny żałobne, jedne, podnosząc
ramiona
Dalej — dalej...
Ze snopami wonnemi, które wiatr wgórze
rozrywa,
Drugie, w konchy zbierając łzę, co się
z twarzy odrywa,
83. NA PRZYJAZD T. LENARTOWI­
Inne, drogi szukając, choć przed wiekami
CZA DO FONTAINEBLEAU.
zrobiona...
POLECENIE GO PANU BOHDANOWI 0.
Inne, tłukąc o ziemię wielkie gliniane na­
czynia,
1.
Czego klekot w pękaniu jeszcze smętności
przyczynia.
Złotostruny! Albo ja wiem,
Jak pisać do ciebie?
III.
Choćbym pisał piórem pawiem
Chłopcy biją w topory, pobłękitniale od
Umaczanem w niebie,
nieba,
. I to mało!
W tarcze, rude od świateł, biją pachołki
służebne,
Jedwabniejsze piór powianie,
Błękitniejsze znasz otchłanie
1) Bem Józef (1791—1850), w r. 1831 major artylerji, W r. 1849 nieugięty wódz powstania węgier­
Z gwiazdą białą...
1
2
skiego w Siedmiogrodzie.
2
) — (Inc.) Przysięgi, danej ojcu, aż do dziś tak
dochowałem... Hanibal.
i) *= Bohdanowi Zaleskiemu.
5*