Kerr News Kwiecień 2013
Transkrypt
Kerr News Kwiecień 2013
Kerr News Czasopismo dla lekarzy stomatologów Kwarta∏ ll | 2013 Amici di Brugg, Rimini, W∏ochy Odwiedê nas na naszym stoisku 105-136 w hali C7. Dr Nicolas Lehmann BezpoÊrednie odbudowy kompozytowe z wykorzystaniem Herculite XRV Ultra: post´powanie kliniczne Czytaj wi´cej na stronie 5. lek. dent. Monika Dzieciàtkowska Rekonstrukcja z´ba po leczeniu kana∏owym endokoronà z materia∏u kompozytowego Czytaj wi´cej na stronie 16. Twoja praktyka jest naszà inspiracjà.™ 2 | Kerr News | Kwarta∏ ll 2013 Spis treÊci Imprint 3 Twoja praktyka jest naszà inspiracjà. Ian Brill, Kierownik Regionalny Po∏udniowoWschodniej Anglii oraz Po∏udniowej i Ârodkowej Walii, Kerr UK Wydawca KerrNews: Kerr Europe Via Strecce 4 6934 Bioggio Switzerland 4 Artyku∏ kliniczny: BezpoÊrednie odbudowy kompozytowe z wykorzystaniem Herculite XRV Ultra®: post´powanie kliniczne 8 Informacje o produkcie: Nowa ministrona: Cleaning & Polishing Cups and Brushes To, czego brakowa∏o do wskazaƒ specjalnych! Cleanic® in Tube o smaku mi´towym, bez fluoru 9 Artyku∏ kliniczny: Odbudowa z´bów martwych: wykorzystanie kompozytu aktywowanego dêwi´kami 14 Rozwiàzanie Kerr: OptiDam Ergonomiczne i przyjazne pole zabiegowe 16 Artyku∏ kliniczny: Rekonstrukcja z´ba po leczeniu kana∏owym endokoronà z materia∏u kompozytowego 18 Kerr: êród∏o inspiracji nowymi produktami podczas targów IDS 2013 19 Roadshow: Wspania∏y fina∏ cyklu prezentacji firmy Kerr - „Aesthetic Roadshow” 20 Info: KerrHawe SA przenosi dzia∏ instrumentów rotacyjnych do SybronEndo EU, w drugim kwartale 2013 roku Redakcja: Debra Engler Wsparcie redakcji i koordynacja: Arianna Leo Grafiki i litografie w czasopiÊmie KerrNews: Kerr Europe Wspó∏autorzy: Iratni Fayçal, Catherine Stahl, Olga Lamua-Olivar, Luisa Roncoroni, Anamaria Negulici Czekamy na Paƒstwa opinie! Je˝eli chcà Paƒstwo uzyskaç wi´cej informacji lub podzieliç si´ z nami opinià na temat niniejszego wydania KerrNews, prosimy o kontakt e-mail: [email protected]. Cieszymy si´ na kontakt z Paƒstwem! Zwyci´zcy konkursu „2 lata SonicFill” Amici di Brugg, 23 – 25 maja 2013, Rimini, W∏ochy Zapisz dat´! Zdj´cie na ok∏adce ukazuje proces produkcji pasty profilaktycznej Cleanic w Bioggio. Uprzejmie informujemy, ˝e wybór materia∏ów i podejÊcie kliniczne opisane w artyku∏ach autorów odzwierciedlajà ich w∏asne, osobiste doÊwiadczenia i praktyki. Od wydawcy | 3 Prac´ w Kerr UK rozpoczà∏em w maju 2011 roku jako Kierownik Regionalny odpowiedzialny za obszar Po∏udniowoWschodniej Anglii oraz Po∏udniowej i Ârodkowej Walii i nigdy tego nie ˝a∏owa∏em. By∏em wtedy bardzo podekscytowany faktem przejÊcia do Kerr UK i chcia∏em jak najlepiej wykorzystaç mo˝liwoÊci, jakie przede mnà otworzono. Ju˝ teraz czuj´, ˝e moje oczekiwania zosta∏y nie tylko spe∏nione, ale wr´cz przekroczone. Od zawsze du˝à radoÊç sprawia∏a mi praca ze Êwietnym zespo∏em, jak równie˝ promowanie innowacyjnych produktów, które tak˝e obecnie mamy w ofercie. Produkty firmy Kerr stanowià jej prawdziwà wartoÊç, co widaç zarówno w Europie, jak i poza jej granicami. Z wykszta∏cenia, od 1990 roku, jestem technikiem dentystycznym. Pracujàc przez 20 lat w komercyjnym laboratorium techniki dentystycznej zajmowa∏em si´ g∏ównie pracami protetycznymi i ortodontycznymi. Dodatkowo, w Institute of Leadership & Management uzyska∏em dyplom z zarzàdzania, co bardzo mi si´ przyda∏o w pracy zwiàzanej z obs∏ugà merytorycznà szeregu gabinetów stomatologicznych w Walii. Nie lubi´ spoczywaç na laurach i nied∏ugo potem zosta∏em mianowany konsultantem Brytyjskiego Towarzystwa Stomatologicznego (British Dental Association), odpowiedzialnym za program zapewnienia jakoÊci, tzw. Projekt Dobrej Praktyki, który prowadzi∏em przez dwa lata przed przejÊciem do Kerr UK. Cz´Êç naszego zespo∏u Kerr UK, zajmujàca si´ obszarem Po∏udniowoWschodniej Anglii oraz Po∏udniowej i Ârodkowej Walii, ma przyjemnoÊç wspó∏pracowaç ze stomatologami ogólnymi oraz z pracownikami uczelni zatrudnionymi w placówkach szpitalnych, a tak˝e z personelem pomocniczym, zapewniajàc im cenny serwis. W odniesieniu do firmy Kerr musz´ przyznaç, ˝e mam kilka ulubionych produktów, i chocia˝ lubi´ opisywaç oraz demonstrowaç dentystom i ich personelowi ca∏à gam´ naszych produktów, to mam niewàtpliwà s∏aboÊç do kilku z nich: SonicFill – to fantastyczny materia∏ kompozytowy typu bulk fill, który naprawd´ zmieni∏ sposób pracy dentystów! MetaFix – wiem z w∏asnego doÊwiadczenia z pracy w laboratorium, jak du˝e znaczenie ma odbudowanie perfekcyjnych punktów stycznych, a te formówki umo˝liwiajà dentyÊcie uzyskanie powierzchni stycznych o odpowiedniej wypuk∏oÊci, niezb´dnych dla osiàgni´cia w∏aÊciwego rezultatu koƒcowego. OptiBond XTR – Êwietny samotrawiàcy, Êwiat∏outwardzalny, uniwersalny system ∏àczàcy zapobiegajàcy nadwra˝liwoÊci pozabiegowej i wspó∏pracujàcy fantastycznie z NX3, systemem kompozytowym do cementowania prac docelowych o innowacyjnym sk∏adzie chemicznym zapewniajàcym niezrównanà estetyk´, doskona∏à adhezj´ i wszechstronnoÊç aplikacji. Seal-Tight – jedyna jednorazowa koƒcówka do strzykawki wodnopowietrznej, która gwarantuje za ka˝dym razem powietrze suche w 100%. Wspomniane powy˝ej materia∏y jak i inne produkty powodujà, ˝e praca dla firmy Kerr jest prawdziwà przyjemnoÊcià. Naszà mark´ definiuje nast´pujàce stwierdzenie: “Twoja praktyka jest naszà inspiracjà.” Majàc takie produkty, jakie sà w naszej ofercie, po prostu nie sposób nie daç si´ zainspirowaç – wi´c czemu by ich nie wypróbowaç? Ian Brill Kierownik Regionalny Po∏udniowoWschodniej Anglii oraz Po∏udniowej i Ârodkowej Walii Kerr UK 4 | Artyku∏ kliniczny BezpoÊrednie odbudowy kompozytowe z wykorzystaniem Herculite XRV Ultra®: post´powanie kliniczne Dr Nicolas Lehmann DCD Sta˝ kliniczny w Hôpitaux de Paris By∏y wyk∏adowca w Szpitalu Uniwersyteckim Wprowadzenie We Francji, podobnie jak w wielu innych krajach, ˝ywice kompozytowe sta∏y si´ materia∏em z wyboru w stomatologii odtwórczej. W sposób stopniowy, choç nieunikniony, wype∏nienia kompozytowe zast´pujà amalgamat – jest to zjawisko, za którym stoi kilka czynników: 1. Niektóre kraje (Niemcy, Austria, Finlandia, Szwecja i Dania) wprowadzi∏y regulacje ustawowe ograniczajàce stosowanie amalgamatu (Miquel, 2001) majàc na uwadze ochron´ zdrowia spo∏eczeƒstwa, czynniki Êrodowiskowe i ekologiczne. 2. Lekarze praktycy kierujà si´ wskazaniami klinicznymi, ale biorà te˝ pod uwag´ ˝yczenia estetyczne swoich pacjentów przy wyborze materia∏ów do wype∏nieƒ (Burke, 2004). 3. ˚ywice kompozytowe, w po∏àczeniu z systemami ∏àczàcymi, umo˝liwiajà odtworzenie funkcji oraz integralnoÊci estetycznej z´bów z uwzgl´dnieniem aspektu biologicznego, czyli zachowania maksymalnej iloÊci zdrowych tkanek twardych. Te trzy powody przyczyni∏y si´ w znacznym stopniu do tego, ˝e ciàgle tworzone sà nowe oraz udoskonalane ju˝ istniejàce materia∏y. Dla potrzeb niniejszego artyku∏u postanowiliÊmy zaprezentowaç przypadki kliniczne zastosowania materia∏u Herculite XRV Ultra® (Kerr) do odbudowy tkanek w odcinku bocznym. Materia∏ ten jest udoskonalonà wersjà flagowego produktu firmy, doskonale znanego od ponad 20 lat materia∏u Herculite XRV® (Kerr). Herculite XRV Ultra® to nanohybrydowy materia∏ kompozytowy zawierajàcy czàstki o rozmiarach od 5 do 100 nm oraz konwencjonalny wype∏niacz hybrydowy. Macierz organiczna w Herculite XRV Ultra® jest taka sama, jak w Herculite XRV®. W∏aÊciwoÊci estetyczne Herculite XRV Ultra® zosta∏y poprawione, w porównaniu z Herculite XRV®, dzi´ki zastosowaniu w nim po∏àczenia trzech rodzajów wype∏niaczy: wst´pnie spolimeryzowanego wype∏niacza (PPF), nanoczàstek (50 nm) oraz czàstek o rozmiarach submikronowych (400 nm). Wydaje si´, ˝e po∏àczenie wst´pnie spolimeryzowanego wype∏niacza z mikroczàsteczkami mineralnymi poprawia profil abrazji odbudowy bez utraty po∏ysku i przy zachowaniu d∏ugoterminowej g∏adkoÊci powierzchni. Celem tego artyku∏u jest przedstawienie mo˝liwoÊci estetycznych tego materia∏u, takich jak kolor, g∏adkoÊç po wypolerowaniu i po∏ysk, podczas jego stosowania w typowym gabinecie stomatologicznym. Przypadki kliniczne Przypadek kliniczny 1: 16-letni pacjent zg∏osi∏ si´ z powodu zapalenia dziàs∏a i nadwra˝liwoÊci w obr´bie z´ba 11. W trakcie badania przedmiotowego stwierdzono zapalenie dziàse∏ w okolicy siekaczy i k∏ów zarówno szcz´ki, jak i ˝uchwy. Szczególnie wyraêny obrz´k zapalny obejmowa∏ brodawk´ przysiecznà. Po wnikliwej ocenie zdj´ç radiologicznych nie stwierdzono ubytku koÊci, zaobserwowano jednak du˝e wype∏nienie kompozytowe z niepoprawnà adaptacjà brze˝nà o charakterze jatrogennym. Postawiono diagnoz´: zapalenie dziàse∏ o etiologii bakteryjnej (akumulacja p∏ytki naz´bnej) z czynnikiem zaostrzajàcym pod postacià nieprawid∏owo wykonanego wype∏nienia w z´bie 11. Po dok∏adnym oczyszczeniu periodontologicznym i instrukta˝u higieny jamy ustnej przystàpiono do wymiany wype∏nienia w z´bie 11. Przy obecnym poziomie zaawansowania kompozytów mikrohybrydowych zupe∏nie naturalnym wyda∏o si´ zaproponowanie pacjentowi Artyku∏ kliniczny | 5 Ryc. 1: Widok kliniczny sytuacji poczàtkowej. Widoczne jest uogólnione zapalenie dziàse∏. Szczególnie wyraêny obrz´k zapalny obejmuje brodawk´ mi´dzy z´bami 12 i 11. Ryc. 2: Wykonane przed zabiegiem zdj´cie rtg wykazuje brak szczelnoÊci brze˝nej odbudowy kompozytowej z´ba 11. Ryc. 3: Sytuacja kliniczna po usuni´ciu starego wype∏nienia. Tydzieƒ po wykonaniu zabiegu oczyszczania i instrukta˝u higieny jamy ustnej widoczne jest ustàpienie stanu zapalnego dziàse∏. Ryc. 4: Sytuacja kliniczna po przygotowaniu pola zabiegowego. Ubytek zosta∏ starannie oczyszczony kiretà i odka˝ony przy u˝yciu roztworu diglukonianiu chlorheksydyny. Ryc. 5: Powierzchnie styczne odbudowano materia∏em w odcieniu “Enamel A2”. Ryc. 6: Prawid∏owe za∏o˝enie formówki celuloidowej przed naÊwietleniem kompozytu u∏atwia odbudow´ powierzchni stycznej. Ryc. 7: Z´bin´ odbudowano materia∏em “Dentine A3”. Ryc. 8: Druga warstwa masy z´binowej, w odcieniu jaÊniejszym od poprzedniego (Dentine A2), dope∏nia ca∏oÊci cz´Êci z´binowej odbudowywanego z´ba. Ryc. 9: Jako warstw´ zewn´trznà zastosowano materia∏ “Enamel A2”, na ca∏ej powierzchni odbudowy. Ryc. 10: Sytuacja kliniczna po wypolerowaniu. Informacje na temat polerowania mo˝na znaleêç we wczeÊniejszych artyku∏ach (Lehmann, 2005; Lehmann, 2008a; Lehmann, 2008b). Ryc. 11 i 12: Efekt ostateczny tydzieƒ po zabiegu. Wykonanie odbudowy z dobrà szczelnoÊcià brze˝nà w obszarze przyszyjkowym powoduje zmniejszenie stanu zapalnego brodawki mi´dzyz´bowej mi´dzy 12 i 11. Nasilenie zapalenia dziàse∏ uleg∏o zmniejszeniu, ale jest ono wcià˝ obecne w zwiàzku z niedoskona∏à kontrolà p∏ytki naz´bnej. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 6 | Artyku∏ kliniczny Przypadek kliniczny 2: Ryc. 13: Sytuacja poczàtkowa. Pacjent zg∏osi∏ si´ z ubytkami próchnicowymi w z´bach 31 i 41. Niewielka utrata tkanek twardych z´bów i korzystne warunki zgryzowe spowodowa∏y, ˝e zdecydowaliÊmy si´ na wykonanie bezpoÊrednich wype∏nieƒ materia∏em kompozytowym. Ryc. 14: Widok z´bów od strony mezjalnej, po przygotowaniu pola zabiegowego. Ryc. 15: Widok z´bów od strony j´zykowej, po przygotowaniu pola zabiegowego. Ryc. 16: Sytuacja kliniczna po usuni´ciu starych wype∏nieƒ i tkanek zmienionych próchnicowo. Ryc. 17: Sytuacja kliniczna po wykonaniu odbudowy ubytków kompozytem. Do odbudowy zastosowano masy “Dentine A2” i “Enamel A2”. Ryc. 18: Widok odbudowanych z´bów od strony mezjalnej, tydzieƒ po zabiegu. 13 14 15 16 17 18 Artyku∏ kliniczny | 7 Przypadek kliniczny 3: Ryc. 19: Pacjent w wieku 23 lat zg∏osi∏ si´ ze zmianami próchnicowymi w 1 stopniu zaawansowania w z´bie 36 oraz w 2 stopniu w z´bach 37 i 38. Ryc. 20: Sytuacja kliniczna po usuni´ciu zmian próchnicowych i odka˝eniu ubytków przy u˝yciu roztworu diglukonianiu chlorheksydyny. Ryc. 21: Widok z´bów od strony powierzchni ˝ujàcej; do odbudowy zastosowano masy Dentine A3 i Enamel A3. Ryc. 22: Sytuacja kliniczna ukazujàca anatomi´ powierzchni okluzyjnych wykonanych wype∏nieƒ. Ryc. 23: Widok po wykonaniu “adhezyjnych i estetycznych” rekonstrukcji. 19 20 21 22 23 leczenia z wykorzystaniem licówek - nie tylko ze wzgl´du na doskona∏e walory estetyczne takiego uzupe∏nienia, ale równie˝ przez wzglàd na najmniejszà inwazyjnoÊç takiego zabiegu. Wnioski koƒcowe Na podstawie zaprezentowanych przypadków klinicznych mo˝na stwierdziç, ˝e materia∏ z∏o˝ony Herculite XRV Ultra® pozwala na wykonywanie prac kompozytowych bardzo satysfakcjonujàcych pod wzgl´dem estetycznym. Estetyka ta jest mo˝liwa, po cz´Êci, dzi´ki ró˝norodnoÊci oferowanych odcieni (18 szkliwnych “Enamel” i 9 z´binowych “Dentine”, które pozwalajà klinicyÊcie na w∏aÊciwe reagowanie w ró˝nych sytuacjach klinicznych, z którymi mo˝e si´ on spotkaç. Powy˝sza charakterystyka materia∏u uzasadnia jego zaliczenie do bardzo ju˝ popularnej rodziny bio-podobnych kompozytów mikrohybrydowych z zawartoÊcià nanoczàsteczek. PiÊmiennictwo Burke FJ, Mc hugh S, Randall RC, Meyers IA, Pitt J, Hall AC. Direct restorative materials use in Australia in 2002. Aust Dent J 2004; 49 (4): 185-191. Lehmann N. Restauration coronaires partielles de la première molaire. Réal Clin 2008a; 19 (4): 323-337. Lehmann N. Restaurations adhésives et importance du choix de l’instrumentation rotative. Clinic 2008b; 29: 651-657. Lehmann N. Composite antérieur et stratification. Clinic 2005; 26: 191-197. Miquel JC. Environment and biology of the Kara Sea: a general view for contamination studies. Mar Pollut Bull 2001; 43: 19-27. Pierwotnie opublikowany na Dentoscope. Wszystkie prawa zastrze˝one. 8 | Informacje o produkcie Nowa ministrona: Cleaning & Polishing Cups and Brushes Z przyjemnoÊcià informujemy, ˝e udost´pniliÊmy nowà stron´ internetowà, dedykowanà akcesoriom do czyszczenia i polerowania, oferowanym przez firm´ Kerr. Mo˝na znaleêç tam wszelkie informacje dotyczàce obszernej oferty naszych gumek i szczotek: zdj´cia, opisy produktów, numery katalogowe oraz informacje o pastach profilaktycznych, do stosowania z poszczególnymi akcesoriami. Strona internetowa jest dost´pna w kilku wersjach j´zykowych: angielskiej, niemieckiej, francuskiej, w∏oskiej i hiszpaƒskiej. W prawej górnej cz´Êci strony g∏ównej mogà Paƒstwo dokonaç zg∏oszenia i rejestracji, która daje mo˝liwoÊç sta∏ego kontaktu z nami i otrzymywania najbardziej aktualnych informacji z pierwszej r´ki. Serdecznie zapraszamy do obejrzenia strony i ˝yczymy mi∏ej zabawy! http://cups-brushes.kerrdental.eu To, czego brakowa∏o do wskazaƒ specjalnych! Cleanic® in Tube o smaku mi´towym, bez fluoru Po niedawnej premierze pasty Cleanic Light, która nie zawiera dodatków smakowych i sztucznych barwników, z wielkà przyjemnoÊcià informujemy Paƒstwa o wprowadzeniu pasty Cleanic in Tube bez fluoru. Ten nowy wariant poszerza palet´ produktów opartych na technologii perlitu, do których nale˝à pasty zawierajàce 0,10% fluorek sodu (NaF): klasyczna pasta o smaku mi´ty, pasta o smaku gumy do ˝ucia, pasta bez mentolu o smaku zielonego jab∏ka oraz, od niedawna, Cleanic Light. Nowa pasta Cleanic nie zawiera fluoru, ma smak mi´towy i jest oferowana w naszych typowych, ergonomicznych tubach o pojemnoÊci 100 g. Nowa pasta profilaktyczna Cleanic in Tube without Fluoride oferuje wszystkie zalety past Cleanic in Tube i technologii perlitu: niskà wartoÊç RDA (27), jednoetapowe czyszczenie i polerowanie oraz idealnà konsystencj´. Cleanic, oprócz powy˝szych zalet oferuje równie˝ mo˝- liwoÊç zastosowania w nast´pujàcych, szczególnych wskazaniach: • higienizacja pacjenta przed leczeniem odtwórczym (pasty z fluorem mogà wp∏ynàç negatywnie na proces wytrawiania szkliwa przed zastosowaniem systemów wià˝àcych w procedurach zachowawczych i w protetyce), • profilaktyczne oczyszczenie z´bów przed leczeniem ortodontycznym (eliminacja negatywnego wp∏ywu fluoru na proces wytrawiania przed osadzeniem zamków ortodontycznych), • zabiegi profilaktyczne u pacjentów z fluorozà, • zabiegi profilaktyczne u pacjentów z MIH (MIH - hypomineralizacja siekaczy i trzonowców). Cleanic RDA: 27.0 Informacja o zamówieniach Cleanic in Tube without Fluoride Nr katalogowy 3183 REA: 3.4 ZawartoÊç: 1 x 100 g tuba z pastà profilaktycznà bez fluoru, o smaku mi´towym Artyku∏ kliniczny | 9 Odbudowa z´bów martwych: wykorzystanie kompozytu aktywowanego dêwi´kami Gérard Aboudharam. Wyk∏adowca Wydzia∏u Stomatologii Uniwersytetu Aix Marseille w Marsylii Klinicysta w Assistance Publique, Hôspitaux de Marseille. Centrum stomatologii, Zak∏ad Stomatologii Zachowawczej Wst´p Adhezyjna odbudowa z´bów martwych przy pomocy kompozytów, systemów wià˝àcych i wk∏adów na bazie w∏ókna szklanego sk∏ada si´ na prawdziwy sukces terapeutyczny. Powy˝szà metod´ rekonstrukcji stosuje si´ mi´dzy innymi w celu: • odtworzenia utraconych tkanek z´bów, • ochrony pozosta∏ych tkanek z´bów, • zapobiegania infekcji i wtórnemu zaka˝eniu kana∏ów. Pierwszy cel jest ÊciÊle zwiàzany z zapewnieniem optymalnej retencji i stabilizacji uzupe∏nieƒ, co z kolei wià˝e si´ z obecnoÊcià Êcian z´bów o minimalnej gruboÊci. Aby osiàgnàç drugi cel, konieczne jest nadanie odpowiednich w∏aÊciwoÊci biomechanicznych rekonstruowanym z´bom. Odnoszàc si´ do punktu trzeciego, nale˝y wspomnieç o publikacjach wielu autorów dowodzàcych zale˝noÊci pomi´dzy jakoÊcià ostatecznej odbudowy korony i d∏ugoterminowym sukcesem leczenia endodontycznego (Tronstad i wsp. 2000) (Gillen i wsp. 2011). Z tego punktu widzenia uzyskanie szczelnoÊci jest kluczowe dla prawid∏owego zamkni´cia ubytku. Istotne czynniki Wiele ju˝ napisano na temat zmian w zachowaniu z´biny po utracie ˝ywotno- Êci miazgi. Dimitriu w swojej publikacji przeglàdowej z 2009 roku (Dimitriu i wsp. 2009) równie˝ zg∏osi∏ takà zale˝noÊç opisa∏ fizykochemiczne zmiany zachodzàce w z´bie, okreÊlajàc je jako b´dàce w bezpoÊredniej korelacji z utratà miazgi. W odniesieniu do dehydratacji, publikacja Papy (Papa i wsp. 1994) wykaza∏a niewielkie zmiany w poziomie nawodnienia pomi´dzy z´bami z ˝ywà miazgà a leczonymi endodontycznie (12,35% w stosunku do 12,10%). Zaobserwowano równie˝, ˝e modyfikacji kolagenu zdaje si´ towarzyszyç obni˝enie modu∏u elastycznoÊci i wytrzyma∏oÊci z´biny (Ferrari i wsp. 2004). Tymczasem w innych badaniach stwierdzono, i˝ w wyniku utraty tkanek z´ba, szczególnie na poziomie listwy brze˝nej, os∏abia si´ istotnie wytrzyma∏oÊç z´ba (Reeh i wsp. 1989) (Linn i Messer 1994). Wk∏ady i ich prawdziwa rola KorzyÊci, czynniki ryzyka i potrzeba wykorzystania wk∏adów korzeniowych wcià˝ sà poddawane dyskusji. Publikowano ju˝ wiele prac dotyczàcych tego tematu, jednak prezentowane w nich hipotezy cz´sto wyklucza∏y si´ nawzajem i ˝adne z nich nie zosta∏y uznane za rozstrzygajàce (Bitter i Kielbassa 2007) (Fernandes i Dessai 2001) (Sidoli i wsp. 1997) (Trope i Tronstad 1991). Brak konsensusu w sprawie wk∏adów mo˝na podsumowaç przy pomocy trzech nast´pujàcych poglàdów: 1. Nie ma porozumienia w kwestii wymiernych korzyÊci, czy te˝ ryzyka wyp∏ywajàcego z umieszczenia wk∏adów w przestrzeni korzeniowej. Wk∏ady postrzegane sà stosunkowo cz´sto jako element wzmacniajàcy struktur´ z´bów po leczeniu endodontycznym. Z za∏o˝enia wspomagajà one równomiernà dystrybucj´ napr´˝eƒ, którym musi si´ przeciwstawiaç zrekonstruowany zàb (Bolla i wsp. 2007) (Lefevre i wsp. 2000). W ten sposób mogà one chroniç ca∏à struktur´ przed z∏amaniami. 2. W pewnych sytuacjach zwiàzanych ze skomplikowanà budowà korzenia, takà jak jego krzywizna lub wzmo˝ona kruchoÊç, wykorzystanie wk∏adów jest przeciwskazane (Déjou i wsp. 1989) (Raiden i wsp. 2001). 3. W przypadku mocno zaawansowanej próchnicy mo˝e si´ zdarzyç, ˝e zapewnienie retencji wype∏nienia mo˝liwe jest jedynie poprzez wykorzystanie jednego lub, niezwykle rzadko, kilku wk∏adów. Adhezja i szczelnoÊç wype∏nienia Obecnie powszechnie wiadomo, 10 | Artyku∏ kliniczny i˝ szczelnoÊç, osiàgni´ta przy pomocy kombinacji systemu ∏àczàcego i kompozytu, znacznie przewy˝sza t´ uzyskiwanà w przypadku innych biomateria∏ów: glasjonomerów (GIC), glasjonomerów modyfikowanych ˝ywicà (RMGIC), cementów fosforanowych, czy polikarboksylowych (Schwartz, 2006) (Piwowarczyk i wsp. 2005) (Schenke i wsp. 2008). Oprócz szczelnoÊci odbudowy koronowej, szczelnoÊç kana∏u sama w sobie mo˝e byç poprawiona przy pomocy wk∏adu mocowanego adhezyjnie z zastosowaniem cementu kompozytowego. Kana∏y o nieregularnym przebiegu, z podcieniami, których nie nale˝y usuwaç, ogólnie uwa˝a si´ za jeszcze bardziej kruche. Jednak jedynie poprzez skrupulatne oczyszczenie przestrzeni mo˝na usunàç pozosta∏oÊci substancji heterogennych, takich, jak gutaperka czy cementy endodontyczne. Takie post´powanie jest niezwykle wa˝ne, gdy˝ prosta preparacja kana∏u za pomocà instrumentów rotacyjnych nie jest wystarczajàca dla ca∏kowitego usuni´cia resztek wype∏nieƒ, przede wszystkim w dowierzcho∏kowej 1/3 d∏ugoÊci kana∏u (Serafino i wsp. 2004). Zupe∏ne oczyszczenie przestrzeni jest niezb´dne dla uzyskania efektywnej adhezji systemu ∏àczàcego i optymalnego, szczelnego wype∏nienia (wk∏ad z w∏ókna szklanego mocowany cementem). Redukcja napr´˝eƒ wewnàtrzkorzeniowych PoÊród w∏aÊciwoÊci uwa˝anych za potencjalnie szkodliwe dla pozbawionego miazgi z´ba, sztywnoÊç wk∏adów metalowych jest wspominana stosunkowo cz´sto. Nawet pomimo niewielkiego zaplecza dowodowego potwierdzajàcego negatywne konsekwencje u˝ywania wk∏adów metalowych, argument ten po cz´Êci usprawiedliwia wykorzystanie wk∏adów z w∏ókna szklanego. Na przestrzeni ostatnich kilku lat przeprowadzono seri´ badaƒ na podstawie modelowania matematycznego. Wyraênie pokaza∏y one, ˝e zmniejszenie napr´˝eƒ wewnàtrzkorzeniowych mo˝na osiàgnàç poprzez dobranie cementów i innych materia∏ów na podstawie ich modu∏u elastycznoÊci. Bolla (Bolla i wsp. 2007) wykaza∏ kluczowà rol´ modu∏u elastycznoÊci w intensyfikacji napr´˝eƒ powstajàcych w obszarze po∏àczenia wk∏adu ze Êcianami kana∏u. Materia∏y o wysokim module elastycznoÊci, na przyk∏ad cement cynkowofosforanowy, prowadzà do skumulowania napr´˝eƒ w materiale o ni˝szym module elastycznoÊci. W ten sposób zwi´kszajà ryzyko z∏amania uzupe∏nienia, poluzowania çwieka i innych powa˝nych konsekwencji, takich jak z∏amanie samego z´ba. Ci sami autorzy wykazali, i˝ stosowanie cementów o niskim module elastycznoÊci umo˝liwia redukcj´ napr´˝eƒ na powierzchni kontaktu z tkankami z´ba, tym samym redukujàc ryzyko z∏amania ca∏oÊci. TrudnoÊci TrudnoÊci niemniej jednak pozostajà i nale˝y je braç pod uwag´, aby ustrzec si´ pora˝ki w leczeniu. Praktyczne zastosowanie wy˝ej wymienionych procedur wymaga od lekarza ch´ci zmiany nawyków, dyscypliny i czasu. Dodatkowo, pojawia si´ kwestia niezgodnoÊci niektórych systemów ∏àczàcych z materia∏ami do rekonstrukcji korony (kompozytów). Zrozumienie tego problemu jest niezb´dne, by uniknàç pora˝ki w leczeniu. Oprócz tego nale˝y pami´taç, ˝e utwardzanie Êwiat∏em systemów wià˝àcych znajdujàcych si´ na dnie kana∏u nie mo˝e byç uznane za w pe∏ni skuteczne. Nawet przy u˝yciu przeziernych wk∏adów energia niezb´dna do zapoczàtkowania reakcji polimeryzacji nie jest osiàgana. Niedomiar ten nale˝y zatem kompensowaç przy pomocy systemów, w których polimeryzacja jest inicjowana zarówno Êwiat∏em jak i chemicznie (tzw. systemów podwójnie wià˝àcych). Niektóre systemy utwardzane Êwiat∏em mogà byç przekszta∏cone w systemy podwójnie wià˝àce poprzez wymieszanie ich z aktywatorem zalecanym przez producenta. Aktywatory te zapewniajà tak˝e eliminacj´ ryzyka powstania niezgodnoÊci pomi´dzy systemem ∏àczàcym (mogàcym mieç niskie pH) a cementem podwójnie utwardzalnym. Wskazania i wdro˝enie technik adhezyjnych – procedura JeÊli korona jest wykonywana w okresie póêniejszym, ni˝ pierwotna odbudowa z´ba, to preparacj´ brze˝nà w wi´kszoÊci przypadków nale˝y przeprowadziç przed wykonaniem tej odbudowy. Odpowiedni materia∏ na odbudow´, a tak˝e ewentualne wskazania do zastosowania wk∏adu mogà byç oszacowane jedynie na podstawie liczby, wysokoÊci i gruboÊci pozosta∏ych Êcian z´ba. Takà ocen´ mo˝na przeprowadziç wy∏àcznie po preparacji stopnia. Po przygotowaniu pola zabiegowego tworzy si´ w razie potrzeby przestrzeƒ przeznaczonà pod wk∏ad. Kszta∏t stosowanego wk∏adu musi byç dostosowywany do przebiegu kana∏u, nigdy odwrotnie. To oznacza powstrzymanie si´ od u˝ywania kalibrowanych wierte∏, aby uniknàç uszkodzenia korzenia podczas preparacji pod du˝y wk∏ad korzeniowy. Najkorzystniejsze w przypadku takiej preparacji sà wiert∏a Largo® posiadajàce cz´Êç niepracujàcà na odpowiedniej wysokoÊci. W przypadku zakrzywionego korzenia, preparowana przestrzeƒ nie powinna przekraczaç krzywizny kana∏u. Musi byç ona równie˝ bezwzgl´dnie oczyszczona z resztek materia∏ów endodontycznych (jak gutaperka, czy cementy endodontyczne). Za najbardziej skuteczne uznaje si´ u˝ywanie w tym celu g∏adkich narz´dzi ultradêwi´kowych z jednoczesnym intensywnym ch∏odzeniem wodnym. Podczas wybierania wk∏adu nale˝y zwróciç uwag´ na to, czy mo˝liwe jest swobodne wprowadzenie go bez tarcia o Êciany przygotowanej przestrzeni. W dalszym post´powaniu stosuje si´ system wià˝àcy – koniecznie w warunkach zgodnych z zaleceniami producenta. W tym wypadku szczególnie wskazane jest korzystanie z dwu- lub trzyetapowego, tradycyjnego systemu ∏àczàcego - chemoutwardzalnego lub podwójnie utwardzalnego. Suszenie kana∏u po wytrawieniu i p∏ukaniu przeprowadza si´ za pomocà sterylnych sàczków papierowych. Po utwardzeniu systemu ∏àczàcego, do przestrzeni wprowadza si´ cement, i na koniec umieszcza si´ w niej wk∏ad. Dalej nast´puje przygotowanie i dostosowanie kszta∏tki, poprzedzajàce wype∏nienie ubytku w cz´Êci koronowej. Utwardzanie Êwiat∏em przeprowadza si´ wieloetapowo, utwardzajàc przez 1 minut´ ka˝dà powierzchni´. Po utwardzeniu wype∏nienia zak∏ada si´ kszta∏tk´ i koƒczy preparacj´. Niekonwencjonalna metoda wykonania wype∏nienia BezpoÊrednio po zacementowaniu wk∏adu nale˝y w sposób racjonalny wype∏niç ubytek w koronie z´ba. Z regu∏y ubytki po leczeniu endodontycznym sà doÊç znaczne. Unikanie stworzenia porowatoÊci podczas wype∏niania kompozytem jest kluczowe, gdy˝ taka niejednolitoÊç materia∏u mo˝e zmieniç w∏aÊciwoÊci mechaniczne ca∏ej rekonstrukcji. Wykorzystanie systemu SonicFill™, zgodnie z zaleceniami producenta, w odbudowie tego typu, jest jednà z ciekawszych, oryginalnych metod wartych zastosowania. Materia∏ kompozytowy stworzony jako cz´Êç systemu SonicFill™ zawiera specjalne modyfikatory reagujàce na energi´ dêwi´kowà. Zastosowanie koƒcówki dêwi´kowej do aktywacji materia∏u powoduje zmniejszenie lepkoÊci i zwi´kszenie p∏ynnoÊci kompozytu, umo˝liwiajàc jego szybkie na∏o˝enie i dok∏adnà adaptacj´ do Êcian ubytku. Po zakoƒczeniu aktywacji dêwi´kowej kompozyt powraca do pierwotnej, g´stej konsystencji. Ostateczna polimeryzacja pozostawia homogennà rekonstrukcj´, której twardoÊç u∏atwia nadanie w∏aÊciwego kszta∏tu preparacji. Artyku∏ kliniczny | 11 Przypadek kliniczny: Ryc. 1 i 2: Pierwszy zàb przedtrzonowy w znacznym stopniu obj´ty próchnicà, z wyraênym cofni´ciem miazgi (przedzabiegowe zdj´cia radiologiczne). Powierzchnia mezjalna k∏a uleg∏a z∏amaniu. Drugi przedtrzonowiec wykazuje cechy mikroprzecieku wokó∏ wype∏nienia amalgamatowego, a wype∏nienie kompozytowe w kle wymaga wymiany. Ryc. 3: Po usuni´ciu próchnicowo zmienionych tkanek i ocenie tkanek pozosta∏ych podj´to decyzj´ o leczeniu endodontycznym i wykonaniu rekonstrukcji koronowo-korzeniowej. Ryc. 4: Po przeprowadzeniu leczenia endodontycznego opracowano przestrzeƒ pod wk∏ad przy pomocy zestawu poszerzaczy typu Largo 1-3. Ryc. 5: Przy pomocy okràg∏ego wiert∏a o ma∏ym przekroju i przed∏u˝onej szyjce, stosujàc wolne obroty usuni´to z ubytku resztki materia∏u mogàcego zaburzyç prawid∏owà adhezj´. Ryc. 6: Pomimo dok∏adnego oczyszczenia ubytku nadal mo˝na zaobserwowaç resztki materia∏u wype∏niajàcego. Na tym etapie przeprowadzono dodatkowo ocen´ pozosta∏ych struktur. W prezentowanej sytuacji klinicznej mo˝liwe jest zastosowanie odbudowy koronowokorzeniowej bezpoÊredniej lub poÊredniej. Podj´to decyzj´ o wykorzystaniu metody bezpoÊredniej, popierajàc wybór dobrymi warunkami do przeprowadzenia zabiegu – niezb´dnymi do wykorzystania technik adhezyjnych. Ryc. 7 i 8: Po przygotowaniu pola zabiegowego przystàpiono do dostosowania wk∏adu z w∏ókna szklanego. Zosta∏ on wybrany na podstawie jego Êrednicy w stosunku do Êrednicy kana∏u, tak by uniknàç wytworzenia tarcia mi´dzy wk∏adem a Êcianami z´ba. Konieczne jest, by wk∏ad móg∏ byç swobodnie wprowadzony na pe∏nà, przewidzianà d∏ugoÊç do przestrzeni przygotowanej w kanale. Ryc. 9 i 10: Przed wdro˝eniem procedury cementowania przeprowadza si´ ostateczne czyszczenie z´ba przy pomocy abrazji powietrznej. Stworzenie idealnie czystej przestrzeni umo˝liwia uzyskanie optymalnych warunków do stosowania systemu ∏àczàcego bezpoÊrednio na powierzchni´ z´biny kana∏u. Ryc. 11, 12 i 13: Wybór systemu ∏àczàcego jest niezwykle wa˝ny. Zastosowanie tradycyjnego systemu umo˝liwia usuni´cie przy pomocy kwasu najbardziej zewn´trznej warstwy z´biny, zanieczyszczonej podczas leczenia kana∏owego. Aby osiàgnàç polimeryzacj´ na dnie wytworzonej przestrzeni – ze wzgl´du na ograniczony dost´p Êwiat∏a – system stosowany w tym zabiegu musi byç chemoutwardzalny lub o podwójnym mechanizmie wiàzania. W tym przypadku klinicznym zastosowano system trzystopniowy (M&R3). Najpierw na∏o˝ono kwas ortofosforowy na ca∏à powierzchni´ kana∏u, po czym ca∏oÊç skrupulatnie wyp∏ukano. P∏ukanie musi byç bardzo obfite, by dok∏adnie wyeliminowaç wszelkie pozosta∏oÊci kwasu. Po delikatnym suszeniu nadmiar wody z kana∏u usuni´to przy pomocy sàczków papierowych. Aplikacj´ chemoutwardzalnego bondu przeprowadzono z u˝yciem mikrop´dzelków endodontycznych, o koƒcówce na tyle cienkiej, by dotar∏a do dna przestrzeni przeznaczonej pod wk∏ad. Nadmiar bondu usuni´to sàczkiem papierowym, by uniknàç wytworzenia zbyt grubej warstwy na dnie przestrzeni. JeÊli wk∏ad z w∏ókna szklanego stosowany jest ze wzgl´dów endodontycznych, ta procedura umo˝liwi ∏atwà i bezpoÊrednià aplikacj´ gutaperki. Dla uzyskania dok∏adniejszego zwil˝enia powierzchni ta sama ˝ywica nak∏adana jest 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 12 | Artyku∏ kliniczny równie˝ na powierzchni´ wk∏adu. Ryc. 14, 15 i 16: Cement kompozytowy wprowadzono przy pomocy cienkiej kaniuli. W tym przypadku kompozytem z wyboru sta∏ si´ Nexus®3 (Sybron-Kerr) ze wzgl´du na jego zgodnoÊç ze wszystkimi dost´pnymi na rynku systemami ∏àczàcymi zarówno tradycyjnymi, jak i samotrawiàcymi. Koƒcówk´ aplikacyjnà nale˝y wprowadziç na pe∏nà d∏ugoÊç przestrzeni przed rozpocz´ciem wype∏niania. Po na∏o˝eniu materia∏u do kana∏u, wprowadza si´ wk∏ad – mo˝na w tym celu u˝yç p´sety stomatologicznej z zamkiem. Na koƒcu przeprowadza si´ polimeryzacj´ cementu. Ryc. 17 i 18: Dostosowanie kszta∏tki Accor®. Kszta∏tka ta ma kszta∏t sto˝ka, z mo˝liwoÊcià przyci´cia do odpowiednich rozmiarów, zapewniajàc tym samym doskona∏à adaptacj´ do zr´bu korony. Ryc. 19, 20, 21, 22, 23, 24 i 25: Do rekonstrukcji u˝yto innowacyjnego systemu SonicFill™ (Kerr). Przy jego pomocy mo˝na doprowadziç uniwersalny kompozyt do stanu zwi´kszonej p∏ynnoÊci, skracajàc czas wprowadzania materia∏u do kana∏u. Po zaprzestaniu aktywacji ultradêwi´kowej kompozyt wraca do swojej pierwotnej konsystencji. Kapsu∏ka o niewielkim przekroju ujÊcia zapewnia ∏atwy dost´p do wszystkich podcieni, a wy˝sza translucencja materia∏u zezwala na polimeryzacj´ materia∏u w ca∏ej jego obj´toÊci. Niemniej jednak, w celu zmniejszenia napr´˝eƒ, zaleca si´ wykonanie wype∏nienia w trzech warstwach. Zràb koronowy jest gotowy do dalszego kszta∏towania. Ryc. 26 i 27: Wymiana starych wype∏nieƒ w kle i drugim przedtrzonowcu. Ryc. 28, 29 i 30: Rekonstrukcja koronowo-korzeniowa jest ostatecznie ukszta∏towana, umo˝liwiajàc na∏o˝enie pe∏noceramicznej korony. Zdj´cia RTG ukazujà wype∏nienie o jednolitej, doskona∏ej g´stoÊci. Ryc. 31, 32 i 33: Pobrano wycisk cyfrowy przy pomocy systemu CEREC (Sirona). Ryc. 34 i 35: Koron´ wymodelowano przy pomocy oprogramowania CEREC, nast´pnie wyci´to w bloczku IPS e.max CAD (Ivoclar) 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Artyku∏ kliniczny | 13 i wykoƒczono. B´dzie ona umocowana na z´bie za pomocà samotrawiàcego, chemoutwardzalnego cementu. Ryc. 36 i 37: Na∏o˝enie korony ujawnia idealnà adaptacj´ brze˝nà zacementowanego uzupe∏nienia, jak równie˝ zadowalajàcy profil wy∏aniania. 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 PiÊmiennictwo Abou-Rass M, Jann JM, Jobe D, Tsutsui F (1982). Preparation of space for posting: effect on thickness of canal walls and incidence of perforation in molars. J Am Dent Assoc104(6):834-7. Bitter K, Kielbassa AM (2007). Post-endodontic restorations with adhesively luted fiber-reinforced composite post systems: a review. Am J Dent 20(6):353-60. Bolla M, Muller-Bolla M, Borg C, Lupi-Pegurier L, Laplanche O, Leforestier E (2007). Rootcanalposts for the restoration of rootfilledteeth. Cochrane DatabaseSystRev1):CD004623. Déjou M, Camps J, Levallois B (1989). Préparations endo-prothétiques des racines courbes. Cah Prothèse 65(Mars):6-16. Dimitriu B, Varlan C, Suciu I, Varlan V, Bodnar D (2009). Current considerations concerning endodontically treated teeth: alteration of hard dental tissues and biomechanical properties following endodontic therapy. J Med Life 2(1):60-5. Fernandes AS, Dessai GS (2001). Factors affecting the fracture resistance of post-core reconstructed teeth: a review. Int J Prosthodont14(4):355-63. Ferrari M, Mason PN, Goracci C, Pashley DH, Tay FR (2004). Collagen degradation in endodontically treated teeth after clinical function. J Dent Res83(5):414-9. Gillen BM, Looney SW, Gu LS, Loushine BA, Weller RN, Loushine RJ, et al. (2011). Impact of the quality of coronal restoration versus the quality of root canal fillings on success of root canal treatment: a systematic review and meta-analysis. J Endod37(7):895-902. Lefevre X, Bolla M, Bellet M, Leforestier E (2000). Influence de la nature du tenon radiculaire sur la répartition des contraintes au sein d'une reconstitution prothétique: approche par la méthode des éléments finis. J Biomat Dent 15(20. Linn J, Messer HH (1994). Effect of restorative procedures on the strength of endodontically treated molars. J Endod 20(10):479-85. Papa J, Cain C, Messer HH (1994). Moisture content of vital vs endodontically treated teeth. Endod Dent Traumatol 10(2):91-3. Piwowarczyk A, Lauer HC, Sorensen JA (2005). Microleakage of various cementing agents for full cast crowns. Dent Mater 21(5):445-53. Raiden G, Koss S, Costa L, Hernandez JL (2001). Radiographic measurement of residual root thickness in premolars with post preparation. J Endod27(4):296-8. Reeh ES, Messer HH, Douglas WH (1989). Reduction in tooth stiffness as a result of endodontic and restorative procedures. J Endod15(11):512-6. Schenke F, Hiller KA, Schmalz G, Federlin M (2008). Marginal integrity of partial ceramic crowns within dentin with different luting techniques and materials. Oper Dent 33(5):516-25. Schwartz RS (2006). Adhesive dentistry and endodontics. Part 2: bonding in the root canal system-the promise and the problems: a review. J Endod32(12):1125-34. Serafino C, Gallina G, Cumbo E, Ferrari M (2004). Surface debris of canal walls after post space preparation in endodontically treated teeth: a scanning electron microscopic study. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral RadiolEndod97(3):381-7. Sidoli GE, King PA, Setchell DJ (1997). An in vitro evaluation of a carbon fiber-based post and core system. J Prosthet Dent 78(1):5-9. Tronstad L, Asbjornsen K, Doving L, Pedersen I, Eriksen HM (2000). Influence of coronal restorations on the periapical health of endodontically treated teeth. Endod Dent Traumatol 16(5):218-21. Trope M, Tronstad L (1991). Resistance to fracture of endodontically treated premolars restored with glass ionomer cement or acid etch composite resin. J Endod17(6):257-9. Podsumowanie Adhezyjne wype∏nianie z´bów po leczeniu kana∏owym nie jest jedynà s∏usznà metodà post´powania, a raczej sposobem radzenia sobie z indywidualnymi pytaniami, przeszkodami i niepowodzeniami, z którymi zmierzyç si´ musi dentysta w trakcie ka˝dego zabiegu. Cementowanie adhezyjne, które zrewolucjonizowa∏o sposób leczenia z´bów z utraconà ˝ywotnoÊcià miazgi, czy procedury protetyczne, przyczyni∏o si´ do poprawy efektów odbudo- wy z´bów po leczeniu endodontycznym. Umo˝liwi∏o ono rozwój nowych technik i tworzenie nowych narz´dzi pracy. OczywiÊcie nale˝y podkreÊliç, ˝e technika zaproponowana w prezentowanym przypadku nie jest metodà uniwersalnà. Istniejà liczne wskazania, ograniczenia i przeciwskazania dotyczàce stosowania uzupe∏nieƒ adhezyjnych. JednoczeÊnie istnieje wiele przes∏anek przemawiajàcych za stosowaniem prac osadzanych na lanych wk∏adach metalowych. Wybór metody leczenia nie nale˝y do prostych. Ostateczna decyzja powinna byç opierana na dok∏adnej ocenie sytuacji klinicznej. W przedstawionym przypadku zastosowanie systemu SonicFill™ wraz z odpowiednim kompozytem umo˝liwi∏o przeprowadzenie leczenia w sposób skuteczny i oryginalny. Jednak jedynie poprzez korzystanie z tego systemu w codziennej praktyce lekarz mo˝e opanowaç jego u˝ywanie do perfekcji – wykorzystujàc tym samym jego pe∏ny potencja∏. 14 | Rozwiàzanie Kerr OptiDam ergonomiczne i przyjazne pole zabiegowe Na przestrzeni ostatniej dekady technologia cyfrowa sta∏a si´ nieod∏àcznà cz´Êcià procedur i zabiegów w codziennej praktyce, umo˝liwiajàc tym samym szybki rozwój stomatologii. Nowy, powszechnie dost´pny sprz´t oraz narz´dzia s∏u˝à stale w diagnostyce i leczeniu. Przyk∏adem mo˝e byç aparat do diagnostyki próchnicy, opierajàcy si´ na laserowo indukowanej fluorescencji, jak równie˝ pomoce optyczne, czy pracujàce w systemie ciàg∏ym instrumenty rotacyjne, które zrewolucjonizowa∏y preparacj´ kana∏ów korzeniowych. Efektywna stomatologia adhezyjna ewoluowa∏a od poczàtkowo tylko wizji przysz∏ych mo˝liwoÊci do kluczowej roli w codziennej praktyce. Obecnie, zarówno wype∏nienia z materia∏ów kompozytowych, jak i uzupe∏nienia protetyczne wymagajà zastosowania procedur adhezyjnych. Ta opierajàca si´ na najnowszych odkryciach technologicznych procedura wymaga bezwzgl´dnego utrzymania suchego i czystego pola zabiegowego. W badaniu opartym na ankietach przeprowadzonych przez 229 badaczy, Hill i Rubel (Operative Dentistry: Volume 35, Issue 5, wrzesieƒ 2010) zebrali dane na temat 9890 uzupe∏nieƒ wykonanych u 5810 pacjentów. W powy˝szym badaniu okaza∏o si´, ˝e 63% lekarzy dentystów nie u˝ywa∏o koferdamu w trakcie ˝adnego z przeprowadzonych przez siebie zabiegów. Jedynie 12% wszystkich procedur zosta∏o wykonanych z wykorzystaniem koferdamu. Hill i Rubel uwa˝ajà, i˝ u˝ycie koferdamu jest niezwykle istotne dla przeprowadzenia bezbolesnego leczenia zachowawczego, jak równie˝ dla likwidacji ryzyka przypadkowego po∏kni´cia niewielkich narz´dzi lub preparatów przez pacjenta. Z naukowego punktu widzenia wi´kszoÊç badaczy zgadza si´, ˝e wykorzystanie koferdamu umo˝liwia lekarzom wykonanie uzupe∏nieƒ o lepszej jakoÊci. Utrzymanie czystego pola zabiegowego ma wiele zalet: - u∏atwia leczenie i poprawia jakoÊç pracy, - zapewnia trwa∏oÊç uzupe∏nieƒ adhezyjnych, jak równie˝ umo˝liwia przeprowadzenie leczenia endodontycznego w warunkach aseptycznych, - pomaga w uzyskaniu hermetycznego uszczelnienia leczonego z´ba, zabez- pieczajàcego przed dost´pem mikroorganizmów jamy ustnej, - u∏atwia dost´p instrumentów w trakcie leczenia kana∏owego, - poprawia warunki pracy lekarza i widocznoÊç pola zabiegowego, - zapewnia komfort pacjentowi, chroniàc go jednoczeÊnie przed ryzykiem po∏kni´cia niewielkich narz´dzi, ró˝nych zanieczyszczeƒ, Êrodków dezynfekujàcych, itp. Wspó∏czesne metody wykorzystywane w stomatologii uczà nas, ˝e u˝ywanie koferdamu jest absolutnie niezb´dne. Studenci stomatologii ju˝ w trakcie studiów sà przyzwyczajani do korzystania z koferdamu przy okazji leczenia zachowawczego i endodoncji. Niemniej jednak cz´sto, z ró˝nych powodów, obserwuje si´ odstàpienie od tej procedury po otworzeniu przez nich w∏asnych gabinetów. Zasadniczym elementem skutecznej stomatologii jest odpowiednie przygotowanie pola zabiegowego. W tym celu niezb´dna jest guma do koferdamu, klamry i kleszcze do jej nak∏adania. Kerr proponuje nowy zestaw, umo˝liwiajàcy szybkie przygotowanie pola zabiegowego, który zawiera: Zasadà tej koncepcji jest uproszczenie i przyspieszenie nak∏adania koferdamu, przy jednoczesnym zapewnianiu komfortu pacjentowi. Anatomiczna guma koferdamu OptiDam pozostaje na po˝àdanym miejscu, nie wywo∏ujàc napr´˝eƒ. Niweluje to ryzyko rozerwania, którego skutkiem móg∏by byç kontakt pola zabiegowego ze Êlinà. • trójwymiarowe gumy w dwóch wariantach: do z´bów przednich i bocznych (OptiDam), • ramk´ o anatomicznym kszta∏cie, • wzmocnionà, przepuszczajàcà promienie rtg. klamr´ z tworzywa (SoftClamp). Tradycyjny koferdam rozpi´ty na p∏askiej ramce wytwarza znaczne napr´˝enia, cz´sto prowadzàce do zsuni´cia si´ lub do przerwania gumy. Guma koferdamu OptiDam spe∏nia oczekiwania lekarzy ze wzgl´du na swojà Êrednià gruboÊç. Zapewnia wystarczajàcà odpornoÊç na rozerwanie i optymalnà elastycznoÊç korzystnà dla prawid∏owego, szczelnego przylegania do z´bów przednich i bocznych. Koferdam ten zapewnia równie˝ odizolowanie tkanek mi´kkich od obszaru prowadzonych prac protetycznych. System OptiDam umo˝liwia wykonanie zdj´ç rentgenowskich bez dodatkowych Rozwiàzanie Kerr | 15 trudnoÊci, czy dodatkowego dyskomfortu dla pacjenta. Pozostawienie koferdamu w jamie ustnej na czas wykonywania zdj´ç rtg zapewnia pozostawienie pola wolnym od mikroorganizmów, a tym samym przeprowadzenie skutecznego leczenia. Zak∏adanie OptiDam'u: Trójwymiarowe wypustki umo˝liwiajà dok∏adne okreÊlenie pozycji leczonego z´ba. U˝ywanie dziurkacza jest w tym przypadku zb´dne uzyskanie odpowiedniej wielkoÊci otworu na leczony zàb przeprowadza si´ przez proste odci´cie wypustki no˝yczkami. Klamra StoftClamp jest wykonana ze wzmocnionego plastiku, a jej delikatne z´by sà znacznie mniej traumatyczne, ni˝ ostra powierzchnia klamer metalowych. Klamry metalowe cz´sto zarysowujà powierzchni´ szkliwa, czasem prowadzà równie˝ do uszkodzenia istniejàcych wype∏nieƒ. Zakoƒczone leczenie. Koferdam znacznie u∏atwia usuni´cie nadmiaru cementu kompozytowego. Po usuni´ciu nadmiarów opracowuje si´ brzegi cementu, co sprawia, ˝e uzupe∏nienie jest nie do odró˝nienia od naturalnych tkanek. Wymiana wadliwych wype∏nieƒ amalgamatowych. Przepuszczalna dla promieni rtg klamra SoftClamp jest idealna do stosowania w endodoncji, szczególnie w trakcie wst´pnej kontroli çwieków, a tak˝e przy ostatecznym sprawdzeniu okluzji bez koniecznoÊci powi´kszenia pola zabiegowego. Przypadki kliniczne Klamr´ SoftClamp, która zapewnia dodatkowà stabilizacj´ gumy wokó∏ szyjki z´ba w trakcie zabiegu, zak∏ada si´ przy pomocy kleszczy. Osadzenie licówki ceramicznej na z´bie 12. OptiDam jest stabilizowany przy pomocy przedniej klamry przyszyjkowej. Zacementowana zdj´ciu klamry. licówka, widok po Efekt koƒcowy. ObecnoÊç idealnych kontaktów interproksymalnych. Wykorzystanie koferdamu by∏o kluczowe dla u∏atwienia procesu leczenia. Kerr udoskonali∏ system izolacji pola zabiegowego i uczyni∏ go szybszym oraz ∏atwiejszym w stosowaniu. Tym samym zach´ci∏ lekarzy, którzy zarzucili t´ procedur´, ze wzgl´du na czasoch∏onnoÊç i skomplikowany przebieg, do ponownego rozwa˝enia jej przydatnoÊci. Kerr dostarczy∏ nowe, praktyczne narz´dzie, nadajàce si´ do ka˝dego rodzaju zastosowania i charakteryzujàce si´ wieloma pozytywnymi w∏aÊciwoÊciami: • trójwymiarowà gumà do koferdamu, • ∏atwoÊcià u˝ycia, • poprawieniem dost´pu do pola zabiegowego, • opatentowanà konstrukcjà, • nowà ramkà anatomicznà, zapewniajàcà pacjentowi lepszy komfort, • dwiema wersjami – do z´bów przednich i bocznych. 16 | Artyku∏ kliniczny Rekonstrukcja z´ba po leczeniu kana∏owym endokoronà z materia∏u kompozytowego Autor: lek. dent. Monika Dzieciàtkowska Prywatna praktyka stomatologiczna, ¸ódê www.alfabetusmiechu.pl Pacjent zg∏osi∏ si´ celem leczenia kana∏owego i odbudowy z´ba 36. Wg klasycznego sposobu post´powania po leczeniu kana∏owym, odbudowa polega na wykonaniu wk∏adu koronowokorzeniowego i korony. Wiàza∏oby si´ to jednak z usuni´ciem nadmiaru tkanek twardych, pozosta∏ych od strony wargowej i j´zykowej (na powierzchni dystalnej znajduje si´ odbudowa kompozytowa, wykonana przed leczeniem endodontycznym). Wspó∏czesna wiedza weryfikuje ten poglàd. Uwa˝a si´ obecnie, ˝e wytrzyma∏oÊç z´bów martwych spada wraz z utratà tkanek twardych: im wi´kszy jest ich ubytek, tym wi´ksza podatnoÊç z´ba na z∏amania lub p´kni´cia. Dlatego interesujàce wydajà si´ takie Ryc. 1 Zàb opracowany do endokorony. Preparacj´ pod kàtem 90 uzupe∏niono o preparacj´ typu mini-chamfer od strony j´zykowej i wargowej. techniki rekonstrukcyjne, które pozwalajà na zachowanie twardych tkanek z´ba. W przypadku tego pacjenta jest ich na tyle du˝o, ˝e mogà stanowiç podstaw´ do wykonania endokorony. Endokorona to rodzaj onlaya wykonywanego do z´ba leczonego endodontyczne. W tym przypadku zachowana Êciana j´zykowa i wargowa oraz g∏´boka komora z´ba stanowià wystarczajàcà retencj´ dla takiego rozwiàzania protetycznego. Endokorona mo˝e byç wykonana z kompozytu lub ceramiki skaleniowej. Ze wzgl´du na nieco ni˝szy koszt i ∏atwoÊç naprawy potencjalnego uszkodzenia, pacjent wybra∏ endokoron´ kompozytowà. Preparacja pod kàtem 90 stopni zosta∏a uzupe∏niona o preparacj´ typu minichamfer od strony j´zykowej i wargowej. Taka preparacja jest zgodna z przebiegiem pryzmatów i zapewnia dobre po∏àczenie systemu ∏àczàcego ze szkliwem. Wyg∏adzamy wszystkie ostre kraw´dzie. Preparacj´ koƒczymy wiert∏em o gradacji 40 mikronów. Do laboratorium wysy∏ane jest zdj´cie z kolornikiem (wybrany jeden lub dwa odcienie podstawowe) oraz wycisk pobrany masà poliwinylosiloksanowà lub polieterowà. Nast´pna wizyta to osadzenie pracy. Koferdam (OptiDam oraz uniwersalna klamra SoftClamp) jest niezb´dny przy cementowaniu adhezyjnym. Za∏o˝ony na zàb odbudowywany i z´by sàsiednie pozwala na prawid∏owà kontrol´ punktu stycznego. Bardzo wa˝na jest staranna kontrola przylegania do z´bów sàsiednich. W tym wypadku punkty styczne by∏y zbyt ciasne i onlay nie wchodzi∏ na miejsce. By znaleêç miejsca uniemo˝liwiajàce osadzenie pracy, stosujemy kalk´ w sprayu. Dzi´ki temu usuwane sà tylko te obszary, które rzeczywiÊcie przeszkadzajà. Do osadzenia endokorony wykorzystano samotrawiàcy system ∏àczàcy 6 generacji (OptiBond XTR), który zosta∏ po∏o˝ony na powierzchni´ preparacji, a nast´pnie Ryc. 2, 3 Zdj´cia z wybranymi dwoma odcieniami podstawowymi. Artyku∏ kliniczny | 17 utwardzony Êwiat∏em. Cement kompozytowy podwójnie wià˝àcy (NX3) tak˝e zosta∏ po∏o˝ony na powierzchnie preparacji. Po osadzeniu pracy i wst´pnym usuni´ciu nadmiarów utwardzamy cement Êwiat∏em lampy. Poczàtkowa krótka polimeryzacja uzupe∏niana jest d∏ugà (40 sek. ka˝da powierzchnia) polimeryzacjà przez ˝el, który hamuje powstawanie warstwy inhibicji tlenowej. Dzi´ki temu materia∏ nie b´dzie si´ przebarwia∏ lub wyp∏ukiwa∏. W tego typu pracach dualnie wià˝àcy cement kompozytowy jest koniecznoÊcià, ze wzgl´du na gruboÊç endokorony i trudnoÊci z penetracjà Êwiat∏a lampy polimeryzacyjnej do obszarów po∏o˝onych najg∏´biej. Ryc. 4, 5 Gotowa endokorona wykonana z kompozytu Premise Indirect. Ryc. 6, 7 Kontrola punktów stycznych przy u˝yciu kalki w sprayu. Ryc. 8 Zàb po aplikacji samotrawiàcego systemu wià˝àcego OptiBond XTR. Ryc. 10 Utwardzanie cementu przez warstw´ ˝elu, który zapobiega powstaniu warstwy inhibicji tlenowej. Ryc. 9 Cement kompozytowy NX3 na powierzchni preparacji. Ryc. 11 Endokorona po osadzeniu, widok od powierzchni ˝ujàcej. Ryc. 12 Endokorona po osadzeniu, widok z boku. 18 | IDS 2013 Kerr: êród∏o inspiracji nowymi produktami podczas targów IDS 2013 Ekspozycja firmy Kerr podczas Mi´dzynarodowych Targów Stomatologicznych IDS 2013 by∏a zgodna z obietnicà wyra˝onà w haÊle „Twoja praktyka jest naszà inspiracjà”. Po raz pierwszy firma wystàpi∏a pod wspólnym znakiem i mottem „Inspiring you” z innymi markami nale˝àcymi do koncernu Danaher. Has∏o to zach´ca∏o profesjonalistów z sektora stomatologicznego, aby poznali i osobiÊcie wypróbowali najnowsze, innowacyjne produkty firmy, takie jak system kompozytowy typu "bulk fill” SonicFill, czy kompozyt Herculite XRV Ultra. Uczestnicy mieli okazj´ poznaç nowe sposoby ∏àczonego stosowania produktów – tak jak w przypadku cementów kompozytowych NX3 i XTR, których mo˝na u˝ywaç podczas osadzania uzupe∏nieƒ poÊrednich ca∏kowicie bez dost´pu Êwiat∏a. Mo˝na by∏o przetestowaç udoskonalone produkty firmy, takie jak formówki MetaFix czy instrument do modelowania wype∏nieƒ Compothixo, a tak˝e wypróbowaç asortyment past profilaktycznych poszerzony ostatnio o Cleanic Light. Do zobaczenia w 2015 roku! Dzia∏ sprzeda˝y firmy ÊciÊle wspó∏pracuje z siecià firm dystrybucyjnych starajàc si´ zapewniç jak najlepsze wsparcie naszym Klientom na ca∏ym Êwiecie. Filozofia firmy jest prosta: wy∏àcznie poprzez uwa˝ne ws∏uchiwanie si´ w opinie profesjonalistów z bran˝y mo˝emy stworzyç produkty i strategie s∏u˝àce w optymalny sposób naszym Klientom. Szczególnà uwag´ na IDS poÊwi´cono SonicFill – naszemu najbardziej innowacyjnemu systemowi kompozytowemu typu „bulk-fill”. System funkcjonuje ju˝ od 2 lat i mogliÊmy z dumà zaprezentowaç doskona∏e wyniki uzyskiwane w tym czasie, poparte efektami kampanii „Adwokaci SonicFill”. Produkty firmy Kerr odgrywajà niebagatelnà rol´ we wszystkich procedurach stomatologicznych. Podstawowy asortyment produktów u˝ytkowych firmy Kerr to: materia∏y do wype∏nieƒ, systemy ∏àczàce posiadajàce miano z∏otego standardu, masy wyciskowe, cementy, cenione akcesoria do wype∏nieƒ, artyku∏y do profilaktyki i higieny jamy ustnej, akcesoria RTG oraz produkty laboratoryjne – wszystko co potrzebne, aby zapewniç p∏ynny przebieg wykonywanych procedur. Kerr to jedna z najbardziej zaufanych marek w dziedzinie u˝ytkowych produktów stomatologicznych z grupy premium. Kole˝anki i koledzy z Europy i Ârodkowego Wschodu mieli okazj´ spotkaç si´ podczas IDS 2013 z rekordowà liczbà goÊci z ca∏ego Êwiata. Czynnikiem wyró˝niajàcym firm´ Kerr jako wiodàcego producenta jest nieustajàce zaanga˝owanie jego pracowników na rzecz jak najlepszej obs∏ugi Klientów. Podczas IDS, w specjalnie przygotowanym miejscu, prowadziliÊmy kilka razy dziennie szkolenia specjalistyczne. Roadshow | 19 Wspania∏y fina∏ cyklu prezentacji firmy Kerr - „Aesthetic Roadshow” Cieszàcy si´ du˝ym uznaniem cykl prezentacji firmy Kerr zatytu∏owany „Aesthetics Roadshow” mia∏ swój fina∏ w dniu 6 marca w Londynie i okaza∏ si´ wielkim sukcesem. Impreza odbywa∏a si´ pod kierunkiem dr. Rona Jacksona, a jej mottem przewodnim by∏o wykonywanie uzupe∏nieƒ kompozytowych w odcinku bocznym w sposób szybszy, bardziej przewidywalny i ∏atwiejszy, ni˝ dotychczas. Po∏àczenie wyk∏adów z warsztatami praktycznymi da∏o uczestnikom mo˝liwoÊç poszerzenia wiedzy i praktycznego zastosowania prezentowanych technik, co przek∏ada∏o si´ na mo˝liwoÊç ich wykorzystania we w∏asnych praktykach. Jednà z technik prezentowanych przez Rona by∏o wykorzystanie ‘szybkich kompozytów’ do wype∏nieƒ w odcinku bocznym, na bazie materia∏u SonicFill. Czasami trudno jest opanowaç od razu sposób stosowania nowego materia∏u lub techniki, lecz dzi´ki warsztatom praktycznym uczestnicy mogli zdobyç doÊwiadczenie w tym zakresie. Mark Hargreaves z praktyki Kendrick View Dental Practice, mieszczàcej si´ w Reading, wypowiedzia∏ si´ tak o swoich doÊwiadczeniach: ‘Ron Jackson cieszy si´ zas∏u˝onà reputacjà na arenie mi´dzynarodowej jako wybitny ekspert w dziedzinie kompozytów i z najwi´kszà przyjemnoÊcià s∏ucha∏em, co mia∏ do powiedzenia.‘ By∏a to ciekawie przygotowana i wszechstronna prezentacja poÊwi´cona adhezji kompozytów …a potem odby∏a si´ cz´Êç poÊwi´cona SonicFill; najpierw w formie objaÊnieƒ, potem demonstracji, a na koƒcu ka˝dy mia∏ mo˝liwoÊç osobistego wypróbowania tego materia∏u. Przedstawione dane potwierdzajàce zalety i sposób jego stosowania by∏y bardzo klarowne i sensowne. ‘Musz´ powiedzieç, ˝e w przesz∏oÊci wszyscy robiliÊmy b∏´dy kupujàc produkty, które w koƒcu làdowa∏y na dnie szuflady i obecnie trudno mnie przekonaç do czegoÊ nowego, ale sposób pracy z tym nowym materia∏em, szybkoÊç i ∏atwoÊç jego stosowania spowodowa∏y, ˝e skorzysta∏em z okazji i naby∏em SonicFill oraz system ∏àczàcy Kerr XTR do mojego gabinetu.’ Na zakoƒczenie cyklu Roadshow jego prelegenci – pi´ciu znanych mi´dzynarodowych wyk∏adowców – Chris Orr, David Winkler, Irfan Ahmad, Trevor Burke i Ron Jackson – wystàpili wspólnie w sesji pytaƒ i odpowiedzi. Udzielajàc wyczerpujàcych odpowiedzi ta grupa wyÊmienitych ekspertów, zapewni∏a uczestnikom mo˝liwoÊç zapoznania si´ z ró˝nymi poglàdami. Ron Jackson cieszy si´ zas∏u˝onà reputacjà na arenie mi´dzynarodowej jako wybitny ekspert w dziedzinie kompozytów i z najwi´kszà przyjemnoÊcià wys∏ucha∏em, co mia∏ do powiedzenia. W dniu 6 marca, wysoko nad dachami Londynu, w spokojnej atmosferze zielonej oazy, jakà sà presti˝owe Roof Gardens, mia∏ miejsce prowadzony przez dr. Rona Jacksona fina∏ bardzo wysoko ocenionego cyklu prezentacji firmy Kerr -„Aesthetics Roadshow”. 20 | Info KerrHawe SA przenosi dzia∏ instrumentów rotacyjnych do SybronEndo EU, w drugim kwartale 2013 roku Zwyci´zcy konkursu „2 lata SonicFill” W celu zapewnienia klientom niezmiennie wysokiej jakoÊci produktów z grupy premium i unikni´cia jakichkolwiek zaburzeƒ ∏aƒcucha dostaw KerrHawe SA zdecydowa∏o o wprowadzeniu od kwietnia 2013 r. zintegrowanego planu wysy∏ania instrumentów rotacyjnych i produktów endodontycznych z Amersfoort w Holandii. Poniewa˝ oba podmioty wykorzystujà podobny system zarzàdzania procesami - Danaher Business System (DBS) – wszyscy nasi klienci b´dà otrzymywaç od firmy SybronEndo EU produkty i us∏ugi na tym samym poziomie jakoÊci, do jakiego przyzwyczai∏a ich firma KerrHawe SA. Marco Dolci, prezydent Kerr Europe, wypowiadajàc si´ na temat tego transferu, powiedzia∏: „Nasi klienci sà dla nas nieustajàcà inspiracjà i przywiàzujemy ogromnà wag´ do zaufania, jakim nas obdarzyli. Jestem przekonany, ˝e wszyscy odbiorcy b´dà mieli ze strony Perry’ego i jego wspó∏pracowników zapewniony ten sam poziom jakoÊci, nad którego stworzeniem tak intensywnie pracowaliÊmy z naszym zespo∏em.” „Jako cz´Êç platformy produktów stomatologicznych Danaher mamy wspólne cele z Kerr Europa”, powiedzia∏ Perry Lowe, prezydent Axis|SybronEndo, „a to oznacza, ˝e musimy codziennie intensywnie pracowaç, aby zas∏u˝yç na uznanie naszych klientów, oferujàc im najlepsze produkty i równie doskona∏e us∏ugi.” Transfer ten, zaplanowany na kwiecieƒ 2013 roku, pozwoli obu firmom na zapewnienie swoim klientom produktów na najwy˝szym Êwiatowym poziomie, a akcjonariuszom na przyrost wartoÊci ich firm przez skoncentrowanie si´ na tym, w czym firmy te sà najlepsze w Êwiecie i czym si´ zajmujà z prawdziwà pasjà. Lokalny przedstawiciel handlowy zapewni Paƒstwu, tak jak dotychczas, niezak∏ócone dostawy instrumentów rotacyjnych i produktów endodontycznych. Mi∏o nam poinformowaç, ˝e zwyci´zcami konkursu SonicFill prowadzonego w marcu w ramach targów IDS w Niemczech … … i zdobywcami zestawu Posterior Restoration Kit oraz zestawu OptiBond XTR Bottle Kit sà: Hans Trost, Niemcy Roberto Pinna, W∏ochy Gratulujemy obu zwyci´zcom i bardzo dzi´kujemy wszystkim, którzy zechcieli wziàç udzia∏ w konkursie. Prosz´ byç czujnym, mo˝e nied∏ugo przydarzy si´ kolejna okazja do udzia∏u w jednym z naszych konkursów. Amici di Brugg, 23 – 25 maja 2013, Rimini, W∏ochy Zapisz dat´! Szanowni Paƒstwo, Mi∏o nam b´dzie powitaç Paƒstwa na naszym stoisku 105-136 w hali C7 podczas wystawy Amici di Brugg, która odb´dzie si´ w Rimini, w dniach 23-25 maja 2013 r. Odwiedzajàc nas b´dà Paƒstwo mogli poznaç najbardziej innowacyjne materia∏y stomatologiczne, m.in. szybki i ∏atwy w u˝yciu kompozyt SonicFill przeznaczony do z´bów bocznych czy uniwersalny system wià˝àcy OptiBond XTR, który wyró˝nia si´ w swej kategorii szczególnymi w∏aÊciwoÊciami, a tak˝e inne produkty o doskona∏ej jakoÊci, stworzone dzi´ki naszej sumiennoÊci i wieloletnim doÊwiadczeniom. Ponadto, b´dzie mo˝na przetestowaç wszystkie nasze nowoÊci, w tym ulepszone formówki MetaFix czy pasta profilaktyczna Cleanic Light. Jak zawsze zespó∏ Kerr powita Paƒstwa demonstracjami, filmami oraz nowà i zaktualizowanà literaturà. Kerr Europe Via Strecce 4, PO Box 272, 6934 Bioggio, Switzerland office: +41 9 16 10 05 05, fax: +41 9 16 10 05 14 W tym samym czasie zaprezentujemy Paƒstwu nasze nowe oferty sprzeda˝owe! Kerr oferuje rozwiàzania spe∏niajàce wszelkie potrzeby lekarzy w codziennej praktyce! Do zobaczenia w Rimini! Egidio Luchini Kerr Italia Commercial Director www.kerrdental.eu
Podobne dokumenty
Kerr News Październik 2012
Redakcja: Debra Engler Wsparcie redakcji i koordynacja: Arianna Leo Grafiki i litografie w czasopiÊmie KerrNews: Kerr Europe Wspó∏autorzy: Manula Brusoni, Iva Fruniova, Olga Lamua-Olivar, Luisa Ron...
Bardziej szczegółowo